Guitiriz vólcase co seupoeta co gallo dasLetras Galegas

nº 124 abril 2014

0,30 €

David Fanego volve pisar oescenario de Luar

25 maio: eleccións europeas

“En Nimbos está o mellor de Díaz Castro,pero hai máis”

Trala súa xubilación o xer-madino fala do seu traballoá fronte da xefatura provin-cial do Servizo de Controlde Calidade e IndustriasA-groalimentarias.25

Repasamos as claves da súa historia deportiva. 23

O terrachá.xa analiza cos partidos e forzas políticas (Partido Po-pular, PSOE, BNG, AGE e Compromiso por Galicia) as clavesdesta cita electoral. 16-18

Armando Requeixo pon en valor a edición de Poesía galega completa,un volume que recolle toda a creación do poeta na súa lingua. 7

O recanteiro chairego interpreta“Resistirei” o 2 de maio na quintafase no concurso ‘Recantos’. 25

Á tradicional feira de gando e á festada empanada, engádense novaspropostas no seu programa. 21

Son moitos os proxectos impulsados por guitiricenses ou achegados aDíaz Castro que buscan a difusión da súa figura e obra.6

A industrialización do sector primariogalego segundo Xosé Mouriño

As Quendas: catro días de festa para dicirlledefinitivamente adeus ao inverno

O Abadín CFC ascende á segunda trasunha brillante tempada

deporte

sociedade

En Galicia temos unha universi-dade do deporte que se atopaentre as mellores do estado e deEuropa en calidade. Situada noconcello de Oleiros, concreta-mente en Bastiagueiro, conta conunha instalacións optimas entreas que se atopan un estadio re-centemente remodelado polo go-berno bipartito da Xunta,conmpistas homologadas, douspabellóns, ximnasio, piscina,campo de herba artificial e unenclave con monte e praia paradepirtes náuticos.Construído sobre instalaciónsdun antigo pazo e ampliado pos-teriormente, é unha facultade daUDC que conta connun profeso-rado xoven e experimentado enmultiples ramas deportivas e que

non só leva xenerado profesio-nais durante máis de 25 anos deexistencia sinón que ademáis xe-nera un gran traballo de investi-gación.Colaborando co Deportivo daCoruña, equipos de triatlón e na-tación, entrenando grandes atle-tas, xerando traballos deprofesores e alumnos, pero sobretodo facendo labores descoñeci-das pero importantisimas desdeo punto de vista social, o INEFleva aportado moito á sociedade

sin pretwnder méritos ninmpro-tagonismo público.No laboratorio do INEF levan te-aballando anos en múltiples fa-cetas do movemento e daneuroloxía e recentemente tenseanunciado unha app para enfer-mos de parkinson moi intere-sante xurdida desa factoría parao benestar físico.Recentemente, tamén, un atletachairego, José Cuba, numerosasveces campión estatal de loitaolímpica repetiu titulo. Foi ini-

ciado polo actual decano, XurxoDopico e posiblemente repre-

sente aos chairegos todosna Olimpiada de Brasil.Coma él, son numerososos deportistas xurdidosou formados no INEF deGalicia, esa factoría deactividade física para asaúde que aínda sin sa-belo, traballa a diariopara o noso benestar e daque debemos estar orgu-llosos.En piscinas, ximnasios,instalacións depirtivas,centros médicos, e cam-pos de competición, haiprofesionais e deportistasformados e/ou asesora-dos polo INEF Galicia,

que contribúe a ter un país máissan e saudable.

É inimaxinábel unha Galicia sena Invención apostólica ou o Ca-miño de Santiago, domesmo xeito ca Romasen a Sede de Pedro. In-glaterra e Escocia levanen cadansúas bandeirasas cruces de San Xurxoe Santo André, comonosoutros levamos nonoso escudo o Sacra-mento de Lugo. A cruzdefine cadansúas ban-deiras suiza, norue-guesa, sueca ou danesa.Xa que logo, non sepode entender a culturae a civilización europeassen o cristianismo queconstitúe, asemade, aprincipal achega aos va-lores comúns da éticacivil europea. Ao tempo, o cris-tianismo foi quen de enfrontar,hai xa moitas ducias de anos, aseparación entre as cuestións po-líticas e relixiosas, separaciónque segue pendente noutras reli-xións monoteístas. Malia todo isto, na Europa aíndanon fomos quen a deixar de ladocondutas incompatíbeis coaaconfesionalidade laica recollidanos nosos sistemas constitucio-nais. Deste xeito, na Galicia e noEstado seguemos a celebrar Fun-cións do Voto, Ofrendas aoApóstolo e funerais de Estadoque non han ter acollida nestetempo, lugar e réxime político.Por outra banda, Mr Cameron, opremier británico, ven de defen-der unha volta a uns valores reli-xiosos que xa non son comúns aunha Britania pluriconfesional.Semella que confundimos a an-tropoloxía cristiá (que evidente-mente informa Europa) conrituais concretos que xa non in-

tegran toda a cidadanía.Velaí a necesidade de sermos no-

meadamente coidadosos en pre-servar esta aconfesionalidadelaica, de xeito que ateos, agnós-ticos, cristiáns e membros dou-tras relixións poidan partillar unsvalores convivenciais comúns,sen que uns ritos acaden priori-dade simbólica sobre os outros.Agora ben, “aconfesionalidadelaica” non significa “indiferenzalaicista”. É evidente que o os di-ferentes cultos han ser conside-rados dende unha radicaligualdade de trato que, porén,teña tamén en conta cadansúaimplantación e labor social. Poloque o labor social e a raigamepopular das organizacións cató-licas non poden ser esquecidas.O que si faría ben a Igrexa Cató-lica sería esquecer esa misturavisual entre relixión e civilidadeque se segue a dar nalgúns actospúblicos e que prexudica, máisca a ningunha outra cousa, á sin-gularidade e autenticidade dospropios valores cristiáns.

Viven con alegría a chegada deabril florido. Días felices enplena primavera que a saúde re-cupera.A beirarrúa é moi consciente, aoigual que tantos e tantas que saenás rúas a respirar os airiños pri-maverais e parolar uns cos outrosdos temas que xorden con acon-tecementos uns previstos outrosnon, que o tempo vai transcu-rrendo día a día e semana tras se-mana suspirando con esperanzae tamén añorando pasaxes de re-cordos que agora a outros queveñen rexenerándose lles tocarádisfrutar aínda que non será omesmo. Como seviñeran doutro“planeta” pasandas tradicións.Son, se cadraunha miguiña“desmontados”.Por iso non que-ren adaptarsefielmente aoscostumes corres-pondentes quepor naturaza tanb e n e f i c i o s o sforon e son. A valla ao ser-vizo do Pobo, aoigual que outrose outras que tamén están de dis-tintas maneiras ou parecidas aoservizo do Pobo, non pensanmáis… Entón xorde a clásicapregunta: ¿porque serán? Poderser que teñan outros “argumen-tos” ou “inventos” para facersever e sentirse diferentes ou im-portantes en épocas non axeita-das no florido mes no que aíndaperdura o “ayuno” e a “abstinen-cia” que a maioría do Pobo con-sidera unha aínda tradición quenon se debe pasar por alto.A beirarrúa coma sempre ob-serva e escoita o que nas rúas nasxuntanzas se comenta con divi-sión de opinións axeitadas ounon. Segundo os casos que saen

a relucir uns pensan que a Co-resma é boa para a saúde. Polotanto, débese aproveitar e res-pectar para cambiar unha mi-guiña as dietas aliviando o pesocorporal acumulado por excesosen comidas recentes que acostu-man ser as causantes de moitasalteracións físicas e psíquicasque xorden a diario sen avisarcausando estragos non desexa-dos. A valla ao servizo do Pobo nonquere falar porque os da súa “ca-laña” disque se divirten moito eorganizan viaxes turísticas colec-tivas ou individuais aprovei-

tando a Semana Santa motivadospola “febre” que causa ansiedadede ambición. A ver quen chegamáis lonxe! É o mesmo que osque veñen coñecer o Pobo doFestival Independente que tantassona propagandística colleucunha concorrencia axeitada, ounon, para participar con interese.“Polo visto” moitos deles nonestán dacordo coa invasión ocu-pacional da montaxe festivaleira.Disque lles absorbe o espazoonde a cotío disfrutan ao airelibre da súa ben merecida xubi-lación ao igual que os nenos detodas as idades nos parques dearredor na compaña dos seusproxenitores para gardalos e dis-

frutar con eles un tempo prima-veral de recordo irrepetible. Ahía valla ao servizo do Pobo aoigual que tantos e tantas esteñanou non ao servizo do Pobo des-exan opinar con liberdade paraexpresar os seus razoamentosporque viven con preocupacióno futuro do Pobo e fan compara-cións e críticas aos gobernantesdo Concello pola súa complici-dade e respecto á famosa feira do“queixo”. Cre que xamais tive-ron en conta decidir axeitada-mente un día expresamentededicado a un producto determi-nado sen absorber a propia “feira

mensual” na que toda acomarca da Terra Cháacude con tantos produc-tos que desde tempos in-memoriais abastecerontantas necesidades en be-neficios mutuos polastransaccións a tódolos ni-veis onde toda a econo-mía dependía e dependedun sistema que ao díade hoxe non se debe des-terrar nin danar por culpadun “producto” que ab-sorbe “para si todo o pro-tagonismo”. Elimínase apropia “feira” cando sepode e debe resolver

axeitadamente creando unhadata expresa beneficiosa paratodos os niveis de interese co-mercial. Porque queda constan-cia de que as primeiras “feiras doqueixo” se fixeron sen ser o díada “feira do Pobo” nas que pre-cisamente a participación xene-ralizada foi un éxito nonsuperado en sucesivos… Así oacreditan a beirarrúa que é oPobo e a valla ao servizo doPobo.

Conclusión:

Aromas primaveralesdas flores recibido…aires cuaresmaisen abril florido…

2 colaboraciónsabril 14

O INEF Galicia, esegrande descoñecido

A valla ao servizo do Pobo e a beirarrúarecréanse no mes de abril

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

Antón de Guizán

CADERNOS DA

VIAXE

A aconfesionalidadelaica

Xoán Antón Pérez-Lema

O rexedor do Concello de Guitiriz está a dialogar co Presidente da Deputación de Lugo sobre o proxecto deconstrucción do xeriátrico nesta localidade.

3colaboracións abril 14

Gústame o queixo de SanSimón. Gústame en todos ossentidos, primeiro porque é ungran queixo, como amosan osinnumerables premios que acadaano a ano. Porque acompañaben todo, como certificaron oshostaleiros de Vilalba no exitosoconcurso de tapas, sacando todoo mellor del, e gústame taménpolo que significa o queixo de

San Simón.Porque mentres este país esta aquedar orfo no campo, os quei-xeiros de San Simón, na in-mensa maioría xente moi nova,acreditan algo moi importante, ariqueza do noso agro e por ex-tensión do país.Produtores que lonxe de se con-

formar coa materia prima, vanmáis aló, na transformación ataconvertelo nun apreciado pro-duto.É o exemplo do que moitosvimos dicindo dende hai anos,en Galiza temos todo, só falta ovalor engadido da transforma-ción para dar riqueza ó nosocampo, o noso monte ou ó nosomar.

Porque exemplosdo contrario,temos por des-graza abondo: mi-lleiros dehectáreas de euca-lipto para rematarna celulosa deNavia, Asturias ouen fábricas de mo-bles do levante,ou Burela: pri-meiro porto do es-tado español encaptura de bonitoe sen ningunha fá-brica de conservana súa contorna.Por iso, o queixode San Simón é unorgullo para Vi-lalba, para A TerraChá e para Galiza. Un alimento que

non só enche a boca coa súamanteigosa textura e sabor afu-mado característico senón queenche de futuro co seu exemplo,o noso esquecido campo.Con varios dos produtoresúneme un trato moi cordial, porelo gosto de ver como prospe-ran, como innovan, como fixan

poboación no rural co seu es-forzo e todo coa humildade pro-pia de quen sabe que os éxitosnon chegan porque si, sen adi-carlle horas e horas de duro tra-ballo.Non hai país rico sen agro rico.Ollemos Francia, onde o labregoten unha consideración social al-tísima en comparación co nosopaís, non é casualidade que opaís veciño sexa a primeira po-tencia agroalimentaria de Eu-ropa. Galiza ten todo o necesariopara sacar partido ó seu: auga,pastos, bosque, diversidade...poucas zonas do continente entan pouco territorio poden pre-sumir de tanta variedade e cali-dade de produto, por ilo agoraque temos unhas eleccións euro-peas á volta da esquina, cómprerecordar que outras políticas sonnecesarias e posibles para queGaliza poda dar todo o moitoque ten, sen pedir permiso paraproducir. O noso país está a circular amenos do 50% da súa capaci-dade. Mentres temos cifras deparo alarmantes e emigración,ollamos kms e kms cadrados deterras improdutivas. Esta é unhatriste realidade que non ten pésnin cabeza. Por iso necesitamosmoitos queixeiros de San Simónpara mudar esta situación e con-seguir alto tan básico e evidente:que esta terra alimente ós seusfillos.Porque poder, claro que pode, esenón pregúntenlle os valerososqueixeiros de San Simón daCosta.

No funeral de Estado enmemoria do ex presidenteAdolfo Suárez, que tivolugar recentemente, o con-celebrante Antonio MaríaRouco Varela, arcebispo ecardeal, na homilía deixouatónitos a propios e estra-ños cando se atreveu a al-biscar certo risco deproducirse unha nova gue-rra civil. Non cabe dúbidaque esa reflexión foi des-afortunada e esaxerada,ademais de impropia domomento e lugar. Pero ósque somos de aquí, dóenos es-pecialmente que un dos nosos,chairego de nacemento, solteese tipo de afirmacións. Esteclérigo acredita unha intelixen-cia e un nivel intelectual im-presionante; a súa traxectoriadentro da curia é merecedorade recoñecemento, incluso paraos máis adeptos atopábase nasquinielas como posible aspi-rante a papa. Atesoura un cú-mulo de virtudes, humanas eteolóxicas. Ninguén o dubida.Pero Rouco forma parte desaIgrexa pouco ou nada compro-metida coa realidade galega,que viviu de costas ó pobo, senter en conta o sufrimento eatraso das súas xentes, sobretodo nas zonas rurais. É un ex-poñente do tan aludido autoodio. Contaba un bo home, xafalecido, compañeiro de xogosdo neno Antonio María, anoscincuenta, como anécdota quedicía “no hableis en gallegoque pareceis de la aldea”. Ó

longo da súa vida, o compro-miso coa nosa lingua foi máisben escaso, como o conxuntodo clero galego. E duns anos para aquí, comopresidente da conferencia epis-copal española, o arcebispo ecardeal Rouco Varela non se ca-racterizou precisamente polocomedido das súas manifesta-cións. En absoluto se pretendecuestionar a liña ideolóxica nina estratexia da organización porel presidida, pero si as formas,pouco conciliadoras, por ser unbenévolo no cualificativo. Outra arroutada verbal con xer-molo madrileño é sinalar quetres centos activistas e/ou sim-patizantes do grupo terroristaresistencia galega foron unsdos principais actores nos dis-turbios de extrema violenciaque se viviron semanas atráspolas rúas de Madrid, logo dafamosa marcha pola dignidade,organizada por diversos colec-tivos. Pero de verdade alguénpode crer que o citado grupoten tal número de apoios en Ga-licia … Onde se atopan e porque razón nas nosas cidades evilas non levan a cabo esasprácticas vandálicas. Preguntá-monos moitos se agora somostódolos galegos terroristas.Desaparecido o terrorismo eta-rra e adormecido –ou iso seme-lla- o islamita, seica os ollos sepousan en nosoutros. Menosmal que sae o actual delegadodo goberno en Galicia desmen-tindo estas absurdas teorías,feito que o honra, sen dúbida.Son dous exemplos os sinala-dos do pouco tino que se tenmoitas veces dese epicentro domundo chamado Madrid. Porunha banda, temos un fillo pre-dilecto da nosa bisbarra quenon dubida en realizar procla-mas debuxando un inquieto fu-turo. Doutra, facendoresponsables a tres centos gale-gos dos lamentables, impresen-tables e condenables actos nesamanifestación.O malo é que ámbolas dúasarroutadas teñen público que asavala. Agardemos que de Pe-drafita para aquí non nos deixe-mos enganar.

X. Varela

Pablo Veiga

Arroutadas madrileñasSan SimónFélix Jorquera Caselas

a

avoíña

ó

í

4 sociedadeabril 14

Con motivo da jubilación de Jesús Iglesias, director da oficina de Co-rreos de Vilalba, ven de celebrarse no restaurante A Nova Ruta unhacea – baile na que participaron 110 compañeiros e amigos o pasadovenres 28 de marzo.

O xerente daTahona Cu-rrás e granamante damúsica, An-tonio Currás,fixo entregadunha empa-nada conome dogrupo a cadaun dos parti-cipantes noFIV 2014.

O Club Violeta de Baamonde obtivo grandes resultados no Torneode Burela celebrado o 29 de marzo onde as ximnastas sénior debase realizaron unha exhibición. Os conxuntos alevín, infantíl e ca-dete escolar proclamáronse campións; mentres que o conxunto sé-nior escolar asinou unha segunda posición. Pola contra, e a pesarde facer un bo papel na competición, os conxuntos benxamín e in-fantil B non lograron subir ao podio.

5colaboracións abril 14

Facer do que debería ser unha ex-cepción, regra; considerar comopermitido o que debera ser autori-zable e como autorizable o que de-bera estar prohibido, coa fin debaleirar de contido as protecciónsambientais, "pontear" a Directivade Hábitats e arrogarse a potestadede autorizar discrecionalmente cal-quera cousa, é o espírito destePlano de Deconstrución da RedeNatura. No documento, un traxe único paraespazos de costa e interior, de mon-taña e marítimos, mediterráneos eatlánticos, a Xunta abusa da discre-cionalidade e das excepcións parapermitir, por exemplo, construírpiscifactorías, incineradoras, auto-estradas, concentracións parcela-rias e aumentar a edificabilidadenun 50% nas zonas de protección(26,4% do total). Para o resto da RN2000, practica-mente hai barra libre: Plantaciónsde eucaliptos, queimas de montes,caza, rallies, introdución de espe-cies exóticas ou transxénicas poden

ser declaradas pola Xunta "compa-tibles" cos obxectivos de conserva-ción destes espazos. Nin sequera osparques eólicos, encoros e minasestán excluídas. Permítese unhaampliación defacto vía "moder-nización" emesmo a minaríaa ceo aberto, enteoría prohibida,pode seguirabrindo buracosen Rede Naturaxa que fican ex-cluídas da prohi-bición non só ásexplotacións xaoutorgadas senóntamén ás solicita-das.Unha zonifica-ción á medida dosintereses especuladoresNa zonificación dos espazos doPlano Director, a Xunta recorta a 3as zonas (1 "protección, 2 "conser-vación" e 3 "uso xeral"), prescin-

dindo da zona de reserva para osterritorios cos máximos valores ounecesidades de conservación enfunción da presenza de hábitats eespecies raras, fráxiles, de grande

singularidade ou moi ameazadas. Curiosamente, a mesma equipatécnica redactora (pero con outradirección política) si contemplabano documento de 2008 unha zoni-

ficación en 4 áreas, cunha área dereserva e unha maior representa-ción da zona de protección (xustoo duplo, 53,5% fronte a 26,4%). A Xunta fusionou tamén as zonas

de "uso restrinxido"coas de "uso mode-rado" recollidas naproposta de 2008 edenominouna "áreade conservación". Oresultado: rebaixa dascautelas ambientaisnada menos que no67,6% do territorio daRede Natura Galegapara permitir ou auto-rizar a discreción acti-vidades nontradicionais, maila ápresenza de hábitatsprioritarios.As medidas de xes-

tión? Arbitrariedade, clientelismo eespeculaciónNo tocante ás medidas de xestión,a Xunta considera usos autoriza-bles en toda a Rede Natura "Todas

aquelas actividades directamenterelacionadas coa saúde humana e aseguridade pública ou con outrasrazóns imperiosas de interese pú-blico de primeira orde, ou ben quepoidan ser obxectivamente consi-deradas como accións positivas deprimordial importancia para omedio ambiente, sempre que cum-pran co disposto no artigo 6 da DC92/43/CEE." Isto significa que oque a Directiva de Hábitats e a Lei42/2007 do Patrimonio Natural eda Biodiversidade considera unhaexcepción, a Xunta convérteo enregra, antepoñendo intereses eco-nómicos e políticos á obriga deconservar o patrimonio natural.Con este Plano Director, a Xuntaconsagra a discrecionalidade, a ar-bitrariedade, o clientelismo e a es-peculación na xestión do nosopatrimonio natural máis valioso etransforma a Rede Natura nun po-lígono industrial para beneficio dosespeculadores amigos do poder, enprexuízo da poboación local e douso sustentable destes espazos.

Lois Toirán - ADEGA

Plano Director da Rede Natura de Feijóo e Hernández

Últimos días do ano, en plena eu-foria festiva decides que este anoque entra vai ser o teu ano. Por finaprenderás inglés, perderás peso,irás ao ximnasio e ademais, aforra-rás un pouquiño cada mes parafacer ese viaxe soñado. Primeiros días de xaneiro, empe-zan as rebaixas, mal momento paraaforrar; en fín, deixaremos o de en-cher o peto para o próximo mes. Seguimos. Apúntaste ao ximnasioe acto seguido acodes á tenda dedeportes: chándal novo, zapatillaslustrosas, pantalón corto a xogocoa camiseta, bolsa de deporte úl-timo modelo, pulsómetro... xa testodo o necesario, isto vai ben, esteano si que cumpres.Non tes en conta dous aspectosfundamentais, fai anos que non fasdeporte e vas a mercar o pan encoche, pero non importa, estás mo-tivado/a, desta si que vai. Imos a polo segundo propósito,tentas cadrar o horario laboral, codo ximnasio e o das clases de in-glés e non hai forma, ben, deixas oinglés para mellor ocasión, total alingua de Shakespeare e ti nunca fi-xéchedes boas migas e o futuroestá no chinés ou no alemán.O primeiro día no ximnasio é ma-tador, ao día seguinte tes unhas ma-niotas que fan que che doan partesdo corpo que non sabías que exis-tían, decides que esta semana omellor é non ir máis, que “tam-pouco debemos forzarnos”. A se-gunda semana empeza mal, haicousas pendentes e para non in-cumprir de todo coa lista de propó-sitos que pegaches no frigorífico,

fas un trato contigo mesmo/a“hoxe subo andando ata o cuartopiso e listo” ... E así sucesivamenteata a terceira semana onde acabaráspor dicirte a ti mesmo/a que a culpaé de que non tes tempo, que o de-porte nunca foi para ti ou que a esahora o ximnasio sempre está atei-gado e para facer cola na cinta deandar, mellor saír a camiñar. Aofinal de mes volves ao ximnasio,pero para desapuntarte.¿Recoñéceste? Cos primeiros díasdo ano case todos tendemos a facerunha lista de propósitos que quere-mos cumprir, agora que estamos enabril é hora de facer balance ¿ondeestán eses propósitos? Se segues cumprindo con eles, nor-aboa! Se pola contra abandonachesás primeiras de cambio non te pre-ocupes e únete ao clube, segundoas estatísticas somos (e eu taménme inclúo) máis do 90%. Candonos formulamos propósitos de anonovo establecemos metas xenéri-cas sen determinar como e candosaberemos se o estamos a facerben. O importante á hora de formu-lar obxectivos é facelo tendo enconta os seguintes aspectos. En pri-meiro lugar deben ser metas im-portantes para nós, en segundolugar deberemos formular propósi-tos alcanzables ou realistas, e enterceiro termo deberán ser medi-bles e concretos. Así en vez de tercomo meta “perder peso” debemospropoñernos por exemplo “perder6 kilos en catro meses a razón de1,5 kilos ao mes”. Agora que sabe-mos a teoría so queda levalo ápractica!

No transcurso dos anos, desdea existencia do libro do Xosé, oseu autor naqueles tempos en-comendaba ao seu alumnado erecomendaba unha orientaciónafín de transformar a persona-lidade para crear unha imaxeaxeitada a nivel social en dis-tintas formas que ofrecese unhapresenza exterior aceptablecomo suxire o tan cacareado re-frán “vale máis unha imaxe quecen palabras”. E, para iso, tan im-portante é unha preparación in-terna básica e realcomplementaria a unha transfor-mación propia que acostuma seridónea cunha presenza digna quese poida cotexar plenamente.Aos tempos actuais correspónde-lles axeitarse unha miguiña de-bido a que unha gran maioría,superficialmente pola vestimenta,se pode xulgar acertadamente ¡ounon! a súa personalidade, que -in-dubidablemente, mentres non sedemostre o contrario- pode resul-tar enganosa. O autor do libro do Xosé prevía aoseu alumnado que un cambio fí-sico relativo era moi importantepara autosuperarse debido a quemoitos e moitas xa desde o seunacemento acostumaban ou acos-tuman ser posuidores dun carácterdígase tímido ou débil motivadonunha maioría pola educacióndesenvolvida no seu entorno so-cial. Por iso no seu convence-mento o autor do libro do Xosétiña sempre moi presente queofrecer unha boa imaxe producíae produce enerxía persoal de reno-vación. Para conseguir unha esté-tica diferente, que nos tempos dehoxe existen diferentes sistemas

de estilismo de transformaciónnon moitas das veces axeitadopola manipulación de cambio decor con maquillaxes diversas dasque se pode prescindir axeitada-mente en momentos precisos se-gundo unha adaptaciónpsicolóxica, é máis beneficiosoacoplar unha apropiada dieta ali-mentaria capaz de conseguir tanambiciosa presenza física e sauda-ble. Para iso tan importante ésaber e querer combinar carnes,pescados, lácteos, cereais, legu-mes, hortalizas, froitas e verdurasna compaña dunha copiña de viñotinto ou branco segundo cadreadecuadamente. Así conségueseeliminar impurezas sanguíneasnegativas coas que combater o ex-ceso de peso tan prexudicial paraa saúde que en tempos remotos oautor do libro do Xosé nas súasorientacións diversas de vida cotiáxa aconselladaba ao seu alum-nado. Recrimináballe a necesi-dade de comer e beberaxeitadamente; xa que se acostu-maba a abusar das graxas e dos al-cohois, aínda que as comidas eranmáis naturais: non se acareaba achamada “dieta mediterránea” ninexistían os iogures, pero comíanleite callado e o caldo de verzas -

que ao día de hoxe moita xentenon coñece- e tamén as bolas detorrezmos mesturados con ce-bolas na sartén ou na porta deferro cando se facía a fornadapara toda a semana, daquelaconsiderada unha festa. Agoratodo é diferente. Cómese polaspropagandas que poñen nasteles ou recomendacións de die-tas milagreiras creando obse-sión psicoloxicamente

consumista, pero totalmente inefi-caz para unha boa saúde.O autor do libro do Xosé era cre-ador de formas en hábitos e cos-tumes; polo que insistentementedicía que a vida estaba, e está, nodía a día, sen avaricia. Era esa acondición idónea para vivir moi-tos anos con saúde e permanenciano propio sentir mirando, vendo eobservando por que morrían tan-tos e tantas que egoistamente per-dían o norte e aínda pensaban enir para o sur coa consistencia daansiedade de pasar polo este emailo oeste e, así, desembarcar enningures despois de percorrer oscatro puntos cardinais. Son cuali-ficación de pensamentos que loxi-camente se converten enderivacións non fáciles de asimi-lar que as máis das veces acarreandesgastes non beneficiosos por-que se alimentan sinxelamente deforma dexenerativa. Esta é a causadunha osixenación negativa -dí-gase escasa- que o autor do librodo Xosé definía como “sequi-dade” que ocasiona falta de sabiapara recibir atmosfericamente osxugos da natureza creativa que tannecesarios son para disfrutar sanae permanentemente.Continuará...

O libro do Xosé. Memorias popularesRamón Paz Guntín - A Casa dos Marios

“Marabillosa-Mente”

¿Onde van os propósitos quenon cumprimos?

Lara Real Lema

actualidade6 abril 14

A Escola da Conchada, nos Vila-res de Guitiriz, acolleu a presen-tación das colaboracións quedesenvolve a Área de Cultura daDeputación Provincial co gallodo Día das Letras Galegas, queeste ano se lle de dedica ao poetachairego Xosé María Díaz Cas-tro.Aproveitando un soleado día deprimavera e o entorno de crianzado poeta homenaxeado, o dele-

gado de Cultura e Turismo, o na-cionalista Mario Outeiro,achegouse ao lugar xunto a XoséAntón Cascudo, director da lon-gametraxe documental ‘O ins-tante eterno’; ArmandoRequeixo, coordinador da obraPoesía galega completa quecompila a obra de Díaz Castroescrita en galego e que xa está narúa editada por Galaxia; MaríaXosefa Fernández, xefa do de-partamento de Lingua Galega eLiteratura no IES Poeta DíazCastro de Guitiriz; AlfonsoBlanco, coordinador da Asocia-ción Xermolos e impulsor de nu-merosos proxectos sobre o seugran amigo Xosé María DíazCastro; e Raúl Río, bo amigo dopoeta e responsable da elabora-

ción dun busto coa súa figura.Son “un amplo número de cola-boracións as que presentamosnesta Escola da Conchada, naque o poeta deu os seus primei-ros pasos escolares, e que desdea Área de Cultura consideramosfundamentais para poñer en valora vida e obra de Díaz Castro, dequen outro chairego bo e xene-roso como foi o poeta ManuelMaría deixou escrito no seu libro

Terra Chá que era “profunda vozd’Os Vilares: suco, semente, altomastro, esencia e flor de ensoña-res!”, recordou Outeiro.Acompañábano, pois, represen-tantes de traballos cos que dar acoñecer a figura e obra do poetahomenaxeado este ano polas Le-tras Galegas e que constitúe “unespello no que mirarse; pois, apesar de estar fóra nunca esque-ceu o idioma nin os estreitos vín-culos coa súa terra”. Nesesentido, o seu amigo AlfonsoBlanco, recorda que Díaz Castro“coñecía 14 idiomas, pero elixiuo galego para expresar as viven-zas de cando era neno”.Polo seu traballo, o delegadoprovincial de Cultura agradece aCascudo as diferentes montaxes

que realiza do documental “Oinstante eterno” para adaptar asúa presentación en diversos lu-gares despois de que fora estre-ado na Casa Habanera deGuitiriz o 18 de febreiro coinci-dindo co centenario do nace-mento de Díaz Castro. “É unhaferramenta valiosísima para daraa coñecer a figura e obra de DíazCastro”, recoñece o delegado.Pola súa banda, Armando elo-

xiou o traballo de AlfonsoBlanco de cara á conservación dadocumentación que na actuali-dade nos permite coñecer máisde preto ao poeta. Destacoutamén a súa “corazón branco, amedio camiño entre persoa eanxo” tras escoitalo falar coninocencia de rapaces e rapazas deVigo que non empreñan o galegona súa vida cotiá. “Aínda hai es-peranza”, asegura Alfonso, aocomprobar que coas actividadesde difusión da figura de DíazCastro e da cultura galega enxeral, os novas xeracións tomanconsciencia da importancia dolegado deste país”. Non en van,Xermolos ten achegado os versosdo vilarego a outras localidadesgalegas e mesmo ao centro peni-

tenciario de Teixeiro onde pro-meteron volver para debaterunha vez que os internos tiñesenlido o seu único poemario edi-tado ata a data, Nimbos.Ademais disto, Alfonso Blancoadiantou un novo proxecto cogrupo A Quenlla que tamén contacoa colaboración da Área de Cul-tura da Deputación. Trátase dunlibro-disco cos poemas de DíazCastro con comentarios sobre

cada creación ao que hai que en-gadir un DVD no que se dixitali-zará e remasterizará o vídeo deXulio Xiz, “Xosé María DíazCastro. Nimbos de Poesía”, o úl-timo realizado na vida do poeta.Así mesmo, recordou o traballode reedición do calendario “OGaiteiro de Lugo”, da man daÁrea de Cultura da Deputación,cunha homenaxe este ano aopoeta dos Vilares nas súas páxi-nas que se distribúen por feiras efestas.E falando de feiras e festas, a co-misión organizadora das festasda Pascua da propia parroquiados Vilares incluíu no seu pro-grama un día dedicado ao poetacoa incorporación dun roteiro, alectura de poemas e a proxección

de audiovisuais sobre o poetaque concluíu cunha degustaciónde pinchos.O acto de presentación destas co-laboracións da Área de Culturada Deputación de Lugo rematoucunha visita ao busto de DíazCastro, elaborado por Raúl Río,bo amigo do poeta e coñecedorda súa vida e obra, que asegurater aprendido moito “da súaforma pausada de conversar”.

Como bo amigo, lamenta“non ter rematada, na vidado poeta, a escultura erguidano lugar das Reixas para aque o vilarego Abelardodoara a pedra”. Recoñece,así mesmo, que “foi AlfonsoBlanco o que me empurrou arematala obra cando eu xaperdera a ilusión”.

Implicación dos guitiri-censes máis novosO centro de ensino de edu-cación secundaria de Guiti-riz desenvolve variasactividades en torno á fi-gura do seu veciño. Nese

sentido, a Área de Cultura daDeputación colabora co centropara a culminación dun ambi-cioso proxecto baseado nun ro-teiro interactivo que pretendendeseñar para o seu acceso a tra-vés da web e tamén dunha apli-cación para móbiles e tablets“que precisa de recursos econó-micos para o seu desenvolve-mento”. Trátase dun proxectoque implica ao alumnado daESO “que se mostra moi parti-cipativo”; xa que deben prepa-rarse como guías do roteiro quese centra na aldea do Vilariño, avila de Parga e a de Guitiriz.Ofrecerase tamén o servizo deguías durante o vindeiro cursopara os centros interesados envisitar a zona.

Numerosos traballos impulsados polos máis achegados a Díaz Castro difunden a súafigura e obraUn documental, o recopilatorio das súas creacións en galego ou a app dun roteiro interactivo, son algúns dosproxectos cos que colabora a Área de Cultura da Deputación que o considera “un espello no que mirarse”

díaz castro

Raúl Río, Armando Requeixo, Mario Outeiro, Alfonso Blanco, Xosefa Fernández e Xosé Antón Cascudo, de esquerda ádereita, durante a presentación das actividadesnas que colabora a Área de Cultura da Deputación (á esquerda) e o grupo de asistentes ao acto a carón da escultura de Raúl Río a Díaz Castro (á dereita).

actualidade 7abril 14

Este ano, trala decisión da RealAcademia Galega de dedicar oDía das Letras Galegas ao poetaXosé María Díaz Castro, temos aoportunidade de coñecer máis depreto a figura e obra do poeta dosVilares.Ademais dos 32 poemas de Nim-

bos, tamén puidemos achegarnosao seu traballo como tradutor nosmoitos idiomas que o homenaxe-ado coñecía grazas á compilaciónde Armando Requeixo en Carta-fol de traducións e outros poemas

(2014) editado polo Consello daCultura Galega.Outros poemas en castelán edita-dos por Eneida baixo o título deSombras radiantes y otros poemas

(2014) tamén foron editados polocrítico mindoniense —xa especia-lista en Díaz Castro, como demos-tra a publicación da biografíaXosé María Díaz Castro. Vida e

obra (2013) ou a súa tese de dou-toramento “A poesía en galego deXosé María Díaz Castro: estudo eedición crítica”— e polo presi-dente do Centro PEN de Galicia,Luís González Tosar.Ambos, coa colaboración do co-ordinador da Asociación CulturalXermolos e amigo persoal dopoeta, Alfonso Blanco Torrado,atópanse á fronte doutros proxec-tos sobre a figura diazcastrianacoma a xa posta en marcha expo-sición “Nimbosde luz”, que forapresentada enGuitiriz coinci-dindo co cente-nario do poeta.Un destes exem-plos constitúeo aPoesía galega

completa de Díaz Castro que saedo prelo catro semanas antes do17 de maio da man da EditorialGalaxia, responsable tamén da re-edición do seu poemario Nimbos

con prólogo de González Tosar.

Se falamos dun dos grandes tra-

ballos sobre a obra de Díaz Cas-

tro, falamos da Poesía galega

completa. Pero, que é o que nos

ofrece?

Compila toda a produción poéticaen galego de Díaz Castro, tanto aédita (Nascida d’un sono (1947),Nimbos (1961) e os textos publi-cados en revistas, xornais e volu-mes colectivos) como a inédita,que é a meirande parte e inclúedous poemarios de adolescencia:Follas verdes (1934) e Follas ôaire (1935). En total algo máis dedouscentos poemas, o que multi-plica varias veces o número decomposicións contidas en Nim-

bos, aínda que moitas destasnovas poesías non alcancen a súaperfección.Doutra parte, o volume tamén in-tegra os epistolarios mantidospolo autor cos que foron os distin-tos editores de Nimbos: con Fran-cisco Fernández del Riego eRamón Piñeiro, responsables daprimeira edición do libro en 1961;con Ricardo Carballo Ca-lero, prologuista da se-gunda edición en 1982; emesmo unha carta con LuísGonzález Tosar, coordina-dor da terceira en 1989, aderradeira que viu en vidao autor. Este anexo episto-lar paréceme de gran inte-rese documental e engadevalor á exhumación doconxunto.

Como coordinador do

proxecto, como argumen-

taría o valor desta obra?

Creo que era preciso poñerpor xunto toda a poesía queescribira o autor ao longodos anos. É certo que enNimbos está o mellor DíazCastro, pero tamén é ver-dade que non pode entenderse asúa traxectoria nin a súa evoluciónse non se teñen presentes tanto ascomposicións do tempo da Repú-blica coma o seu labor dos anos

80. Visto global-mente, un com-prende mellorcomo o guitiri-cense chegou aNimbos e é capazde descubrir quehai outros DíazCastro con dife-

rentes rexistros estéticos e temáti-cos, acordes aos tempos literariosque lle tocou ir vivindo.

En que consistiu, exactamente,

o seu traballo e o dos seus com-

pañeiros noutros tantos proxec-

tos sobre o poeta dos Vilares?

Creo que Alfonso Blanco Torrado,Luís González Tosar e mais eufomos complementándonos nosdiversos proxectos nos que noscoubo colaborar. Blanco Torradoé o seu testamenteiro e con certezaa persoa que máis fixo por popu-larizar a súa figura ao longo destesanos, quen mantivo con el máisconversas logo publicadas comoentrevistas e, polo mesmo, quenconseguiu achegarnos as opiniónsdo escritor sobre moitos temasclave.Logo, González Tosar foi quen orecuperou para a escrita en galego(tanto na vertente puramente poé-

tica coma na tradutora) nos anos80 tras un moi longo período desilencio, que só el foi quen de cre-bar convidándoo a participar naemblemática Dorna. Amais, du-rante esa derradeira década foitamén o seu mellor interlocutor li-terario, a persoa coa que DíazCastro confidenciaba lecturas eintercambiaba pareceres sobre

moi diversas cuestións da escrita,ata o punto de ser o seu últimoeditor.Segundo eu o vexo, o meu papelconsistiu —e consiste— na recu-peración con garante filolóxico detoda a súa produción, na análisecrítica da mesma e na investiga-ción de toda a súa circunstanciabioliteraria.

Como definiría a contribución

de Alfonso Blanco Torrado á

Poesía galega completa?

Sen o labor previo de Blanco To-rrado non podería terse publicadoo libro. Se eu puiden editar os tex-tos e estudalos foi porque el antesos custodiou durante anos paraque agora puidésemos dálos a co-ñecer. Por tanto, a súa contribu-ción é decisiva.

Tanto Alfonso coma Luís com-

partiron experiencias co home-

naxeado; pero como descubriu

Armando Requeixo este poeta

chairego e por que lle chamou a

atención?

O primeiro contacto que tiven coapoesía de Díaz Castro foi comolector da mesma nos tempos dobacharelato e fiquei abraiado polafondura dos seus versos. Despois,cando andaba na universidade, in-teresoume profundar naquela es-crita dende un punto de vista xamáis analítico e comecei a publi-car traballos arredor do autor. An-

dando o tempo, decidín que cum-pría dedicarlle un estudo verda-deiramente exhaustivo, queinvestigase e exhumase todo o seulabor como creador, e así naceu amiña tese de doutoramento “A po-esía en galego de Xosé MaríaDíaz Castro: estudo e edición crí-tica”, que depositei na Universi-dade de Santiago o pasado

decembro e defendín este fe-breiro, pero que recolle os esfor-zos de moitos anos deinvestigacións.

Xosé María Díaz Castro. Vida e

obra, “A poesía en galego de

Xosé María Díaz Castro: estudo

e edición crítica” ou Cartafol de

traducións e outros poemas. Que

recolle cada unha delas? Cons-

titúen un ríxido estudo de inves-

tigación ou tamén beben do

espírito crítico do autor?

Xosé María Díaz Castro. Vida e

obra é unha obra deliberadamenteescrita coa intención de que sexalexible para un público non espe-cializado, pero que ase-made ofreza interesepara os investigadores ecríticos que procurennela informacións ouanálises rigorosas. Aidea, xa que logo, foibiografar en extenso,por vez primeira e dexeito documental, o es-critor achegando todo o coñece-mento que da súa peripeciaautorial temos na actualidade.Logo tamén proporcionar unhadescrición pormenorizada, cate-gorización precisa e análise inte-gral de todo o por el escrito, tantoen galego coma en castelán e ou-tras linguas, igual édito que in-édito, o mesmo en poesía ca entradución ou outros xéneros.

Respecto do Cartafol de tradu-cións e outros poemas, pon porxunto todas as traducións poéticasque Díaz Castro foi realizando aolongo de medio século, tanto asque chegou a publicar coma asque deixou inéditas, igual as tras-ladase ao galego que ao castelánou dende estas linguas a outras.Tamén inclúe as poesías escritaspolo de Guitiriz en idiomas distin-tos ao galego e o castelán: en ale-mán, francés e latín.Finalmente, a miña tese é o traba-llo matriz do que arrincan as ante-riores e outras investigacións,mais, no esencial, aborda a edi-ción crítica da poesía en galego doautor que, como tal edición crítica,aínda non foi publicada en sitioningún.

E para a publicación destas

obras, entre outras, canto

tempo dedicou a estudar o

poeta?

Levo convivindo gozosamentecoa lectura e estudo da produciónde e sobre Díaz Castro moitosanos, preto de dúas décadas, o queme permitiu familiarizarme conestes textos e comprender o valorque encerran. Gustaríame serquen de lograr transmitir esa con-vicción aos que agora len os meustraballos.

Despois dun estudo tan meticu-

loso da figura de Díaz Castro,

que destacaría da persoa?

Non tiven a fortuna de poder tra-talo en vida, pois cando el finoueu aínda era un adolescente. Maisdespois de falar e falar cos quemoito o trataron e, sobre todo, deestudalo a fondo, creo que mefixen unha idea bastante aproxi-mada de como debeu de ser: unhapersoa discreta e educada, alleaaos feiróns literarios e desafecta

aos even-tos e reu-n i ó n ss o c i a i smasivas,m o ia m i g odos seusamigos ,bo con-

versador e benhumorado cando seatopaba en compaña grata, des-prendido e atento, cun xuízo crí-tico extraordinario, á alturamesmo da súa capacidade crea-tiva, traballador infatigable e lec-tor voraz, persoa que moito amabaa palabra, as palabras, en todas aslinguas posibles que foi quen deaprender. En definitiva, un bo exeneroso que nunca, endexamais,

“En Nimbosestá o mellor Díaz Castro, pero non pode entenderse a súa traxectorianin a súa evolución se non se teñen presentes tanto as composicións do tempo da

República coma o seu labor dos anos 80”

Armando Requeixo, coordinador da Poesía galega completa e outras obras sobre Díaz Castro

díaz castro

Armando Requeixo, nas paraxes do seu Mondoñedo natal.

Díaz Castro debeu

ser “un bo e xene-

roso que nunca, en-

dexamais, esqueceu

nin a súa terra nin a

súa xente nin a súa

lingua”

“Blanco Torrado é,

con certeza, a per-

soa que máis fixo

por popularizar a

súa figura ao longo

destes anos”

8 actualidadeabril 14

vilalba

abadín

novas da chaira

E�a Millán e Fabián León, partici-pantes do concurso culinario Mas-ter Chef, resultaron ser todo unrevulsivo para a vixésima ediciónda Festa do Queixo San Simón daCosta. Arredor de 200 rapaces e rapazascoas súas familias encheron acarpa instalada na praza daConstitución para participar noobradoiro de cociña infantil queos chefs convidados dirixironna tarde do sábado 5 de abril.Ataviados coma auténticos co-ciñeiros con mantelo e gorro dechef, os nenos e nenas partici-paron na elaboración dun en-trante, unha brocheta e unhasobremesa.Ademais, foron nomeados em-baixadores deste apreciadoqueixo na xornada do sábadodespois de teren protagonizadoo pregón no que se recoñeceronnamoradas de Vilalba e as súasxentes que protagonizaron uncheo absoluto agardando seratendidos para poder falar ousacar unha fotografía cos chefsque amablemente saudaron atodas aquelas persoas que seachegaron a eles.Despois, acompañadas doutrasautoridades fixeron entrega dospremios do IV Concurso deCarteis do Queixo San Simónda Costa cuxo premio recaeu enTania García Alonso. Asímesmo, tamén fixeron entregados diplomas acreditativos aos41 establecementos participan-tes no VII Concurso de Tapascon queixo San Simón daCosta. E, por supostos, dos pre-mios ás tapas gañadoras do con-curso segundo a valoración doxurado composto por eles mesmos,xunto ao chef lucense Koki García.Despois de probar as tapas dosnove establecementos finalistas:seis na categoría tradicional e tresna creativa, determinaron que eranmerecedoras de tal distinción astapas “Endivia ao San Simón”, deO Barrio (Martiñán) e “A nosa gas-trocroqueta de San Simón”, do Pa-

rador (Vilalba), respectivamente.Pero a participación de Eva e Fa-bián na feira non rematou aí, e des-pois de elaborar no Mesón deAlberto (Lugo) xunto ao seu chef,Koki García, na noite do sábado;volveron na xornada do domingo

6 de abril á capital chairega.Resultou ser “unha feira moi posi-tiva tanto a nivel de vendas comade público entre o que se puido vera unha estrela Michelín como Be-atriz Sotelo, gañadora tamén da se-gunda edición do ConcursoCocinero del Año, entre outros co-ciñeiros; ademais de distribuidorese importadores”, segundo manifes-tan dende o Consello Regulador através do que impulsaron unha no-vidade. “Trátase de colaborar coa

xente que o precisa poñendo envalor, ao mesmo tempo, o queixocun ano de curación e dotando áfeira doutra actividade sen custoalgún”, apunta Gelucho. Así, des-pois de teren marcado varios quei-xos entre os presentes na feira,

cada queixería deberá coidar assúas correspondentes pezas parasubastalas por lotes na feira do vin-deiro ano e ofrecer o diñeiro reca-dado a unha organización benéfica.Estes queixos, segundo Gelucho,presentarán “moito máis corpo eun sabor máis intenso”.En torno á promoción do productoxa contan cun novo vídeo que re-colle a elaboración deste productotradicional que “chega a pasar ata70 veces polas mans” das persoas

encargadas da súa elaboración.Ademais, o vídeo amosa imaxes dacomarca coma a Ruta Vella ou asparaxes do Monseivane. Constitúeeste queixo un claro exemplo dunproxecto viable baseado no traba-llo artesán que realizan nas oncequeixerías inscritas da DOP, peroque tamén elaboran o queixo de te-tilla, o patelo ou mesmo requeixo.Con esta industria de transforma-ción, garántese a viabilidade dotraballo do campo. E, ademais, “oSan Simón da Costa conta con re-levo xeracional na práctica totali-dade das queixerías”.E todo este traballo tamén se ve re-flectido na posta en marcha dunhanova empresa, Queixeiros daChaira, que conta coa participacióndo total das queixerías adscritas áDOP San Simón da Costa. Baixo amarca “Magus” tentarán vender oseu produto no exterior. Ata o mo-mento o nivel de exportacións no2013 alcanzou os 55.521 quilos enEuropa e os 37.014 noutros países.E coas vendas nacional, as cifrasde comercialización destes queixosalcanzou no 2013 as 401.558 pezas-291.663 de San Simón e 109.895de bufón-. É evidente o crecemento desta “pe-quena” DOP que recolle leite en105 ganderías da comarca –entre240 inscritas- ao incrementar a co-mercialización do San Simón en103.331 pezas e a do bufón en104.903 nos últimos quince anos.Tamén hai que ter en conta que foinese ano, 1999, cando se comezoua comercializar esta peza máis pe-quena que toma o seu nome dosqueixos que tradicionalmente ela-boraban para entreter aos máis pe-quenos da casa. Agora, aregulación recolle tamén a posibi-lidade de vender metades para oque etiquetan os queixos nos dousextremos garantindo a informaciónao consumidor de sobre cada unhadas parte do mesmo queixo.Sexa cal sexa o modo de presenta-ción, este queixo estase a converternun perfecto acompañante de pro-dutos do mar e da terra como de-

mostran as innumerables receitasque tanto cociñeiros profesionaiscoma afeccionados achegan a tra-vés das redes sociais ou mesmo en-vían ao recetario dispoñible na webda Denominación de Orixe Prote-xida deste queixo.Algúns exemplos foron facilitadaspolos propios pregoeiros destafeira, Eva e Fabián, coa súa parti-ciparan nun dos showcookings conSan Simón da Costa en Alimenta-ria Barcelona.“Snacks de SanSimón con améndoas e cunhacrema de coliflor e San Simón, an-guía afumada, trufa e mazá ácida”foi a proposta de Eva Millán. Men-tres, Fabián León deu o toque docerealizando unha “crema de limóncon crumble de amorodos e SanSimón” e un “mini San Simón conmarmelada de amorodos e streu-sel”.Pola súa banda, as propostas dachef galega do restaurante A Esta-ción, Beatriz Sotelo, que taménparticipou nesta demostración,foron “cachucha prensada con es-cuma de San Simón e migas deSan Simón curado”, xunto a “Lon-gueirón de Fisterra, queixo de SanSimón e vinagreta de froita fresca”.Coa participación de PalomaAyensa os asistentes á demostra-ción gratuíta coñeceron o “gazpa-cho de froitos vermellos con xeadode San Simón e infusión de flor deXamaica” e uns “tacos de pato conmazá con queixo San Simón e chi-les Thai”.

Premios do público

Os establecementos do VII Con-curso de tapas aínda agardan o re-sultado da valoración do públicopara coñecer o nome dos gañado-res en cada categoría. Os nomesfaranse públicos nun acto que secelebrará o martes 29 de abril naCasa da Cultura de Vilalba ás onceda mañá. Así mesmo, tamén se co-ñecerán os agraciados no sorteo delotes de agasallos entre o públicoparticipante que depositou a pape-leta cun mínimo de 10 selos da rutados bares participantes.

O Centro de día de Abadín está apoñer en marcha un servizo deasesoramento sobre os distintoselementos técnicos que poden fa-cilitar a vida diaria dunha persoaenferma ou dunha persoa conalgún grado de dependencia,como poden ser, por exemplo, uncolchón antiescaras, un asientopara a ducha ou a bañera, siste-mas antideslizantes ou engrosa-dores para cubertos ou materialde escritura.

O obxectivo destes profesionais éinformar sobre que elementos téc-nicos de axuda existen e sobre oseu uso. Nalgúns casos, ata seráposible utilizar temporalmente al-gúns elementos dos que dispoñenno centro para comprobar a súautilidade e idoneidade para unhapersoa concreta, e para aprendera utilizalos.

Facilitar a vida diaria

A idea xurdiu tras coñecer, no

centro e no seu entorno, situa-cións de persoas enfermas ou conalgún grado de dependencia que,por descoñecemento, non utiliza-ban elementos técnicos que pode-rían facilitar notablemente a súavida diaria.Así mesmo, detectaron casos nosque unha familia nun momentodeterminado se vía obrigada acomprar algunha axuda técnicatras a aparición dunha enfermi-dade ou dunha situación de de-

pendencia, pero tiñan dúbidas naelección ou precisaban máis in-formación sobre posibilidades dealugalos ou axudas para adquiri-los.Con esta campaña, os profesio-nais do centro de día de Abadínbuscan facilitar a comprobaciónda eficacia dun producto paraunha situación persoal concreta,favorecer o envellecemento ac-tivo no domicilio con estes ele-mentos que promoven a

autonomía e apoiar ás familiasque coidan a persoas dependentesou enfermas.As persoas interesadas en recibirinformación ou coñecer algunhasdas axudas técnicas poden diri-xirse, en persoa ou por teléfono,ao propio centro de día. Taménaqueles interesados en cederalgún elemento de axuda que xanon utilicen para que o centro ospoida aproveitar neste servizo deasesoramento.

Éxito das actividades da Feira coa participación de Eva Millán e Fabián Leónque foron nomeados embaixadores do queixo San Simón da Costa

Profesionais do Centro de día de Abadín asesorarán sobre elementos técnicos deaxuda para a vida diaria de dependentes

Fabián e Eva durante a lectura do pregón (arriba) e queixos marcados paraa súa subasta na feira do vindeiro ano (abaixo).

actualidade 9abril 14

Só un dos dous grupos da Escolade Iniciación ao Movemento deVilalba que lograran o pase á finaldo Concurso Nacional de Danzatras facerse coa primeira posiciónna primeira fase poderá participarna final que se celebrará do1 ao 4 de maio en Huesca.A pesar de que a satisfac-ción da Escola é “total”tras acadar tamén outrostres segundos postos ecinco terceiras posicións;lamenta agora que a coreo-grafía de “Mulan” na mo-dalidade de fusión dacategoría preparatorio nonpoda participar na final doConcurso; xa que “as basesnon permiten acudir á finalabsoluta a menores de 8anos; a pesar de que as nenas de 7anos que pertencen a este grupocontaran coa autorización das fa-milias dende o primeiro mo-mento”.Deste xeito, “só nos representaráen Huesca o grupo da Categoría 2(15 anos) que defenderán “The60’s” na modalidade de fusión.Aínda así, intentando salvar as di-ficultades económicas, as familiasdestas seis rapazas están traba-llando na cociña para ofrecerdoces que venden na tenda dePrestes co obxectivo de recadarfondos para a viaxe, igual que asnais doutras oito rapazas queagardan a resposta sobre a súaparticipación nunha semana de

clases en Londres durante overán.Do mesmo xeito, tiveron a opor-tunidade de reunirse co alcalde,Gerardo Criado, que, finalmente,amosou “o seu compromiso para

axudar ás rapazas cos gastos dealoxamento e manutención du-rante o Concurso Nacional”.

Dancerveira

A pesar da negativa para partici-par na final absoluta do ConcursoNacional de Danza, o grupo de“Mulan” continúa a traballar paraclasificarse para o Dancerveira, amostra de danza máis grande deEspaña e Portugal que este anochega ao seu décimo aniversario,e que ven de abrir o prazo parapresentar as coreografías propos-tas.

Actividades de Semana Santa

As alumnas de Movemento apro-

veitaron a Semana Santa para re-cibir clases de danza Bollywood edanza africana por dúas recoñeci-das coreógrafas e bailarinas, Ale-jandra Teixeira e Cristina Álvarez. Estes talleres foron pensados

como plan complementario naformación das nosas alumnas xaque estas dúas profesoras contancon gran recoñecemento nas súasespecialidades.Como actividade lúdica participa-ron tamén nun taller de maqui-llaxe artístico para que aprenderanas técnicas básicas para prepa-rarse para as súas actuacións.

Festival de Movemento

A partir de agora, as alumnas daEscola de Iniciación ao Move-mento traballan na preparación dofestival que veñen ofrecendotodos os anos no auditorio muni-cipal. Nesta ocasión celebrarase o30 de abril ás oito do serán.

O IESCHA ven de poñer en mar-cha a primeira Ruta Cultural. Trá-tase dun dos acordos da AsambleaXeral ordinaria celebrada a finaisdo marzo na que se aprobou oPlano de actividades para este2014 que recolle tamén a habitualRuta Chairega, que este ano al-canza a décima edición, e a Rutapor Galicia adiante, que este anocelebra a sétima edición.Así pois, o Instituto de EstudosChairegos organiza a primeiraviaxe histórico-artístico-cultural aunha cidade galega. Santiago deCompostela é o lugar elixido paravisitar o vindeiro domingo 27 deabril pola “súa especial relevanciahistórica e pola súa oferta artís-tico-cultural”. Así, os participan-tes poderán visitar o Museo doPobo Galego, o Panteón de Gale-gos Ilustres, os tellados da Cate-dral ou a Cidade da Cultura entreoutros lugares de interese.

A realidade da Igrexa na época

franquista, segundo o vilalbés

Anxo Ferreiro

O IESCHA presenta Consejos deGuerra contra el clero vasco

(1936-1944). La iglesia vasca

vencida do que é autor Anxo Fe-rreiro Currás (Boizán-Vilalba,1935) o venres 25 de abril a partirdas oito e media do serán na Casada Cultura de Vilalba. Anxo Ferreiro colgou os hábitosen 1992 e foi “o coñecemento darealidade da Igrexa católica du-rante os escuros anos do fran-quismo” nos que sufriu arepresión sendo cura, o que em-purrou a escribir este libro coapoio da documentación dosConsellos Sumarios de Guerrapertencentes ao Arquivo Interme-dio Militar Noroeste de Ferrol.Tras unha laboriosa investigaciónconstruíu este emotivo relato na-rrado de xeito moi emotivo ao re-cordar “sacerdotes vencidos,asasinados, encarcerados, deste-rrados e exiliados”.

A Asociación Cultural Banda deMúsica de Vilalba organiza o vin-deiro sábado 26 no AuditorioMunicipal Carmen Estévez, apartir das oito do serán, un con-certo en homenaxe á figura do vi-lalbés Rosendo Mato Hermida,co gallo do centenario do seu na-cemento.Este vilalbés foi o encargado depoñerlle música aos versos deCastelao, na famosa obra “Lela”,entre outras. Deste xeito, a Bandainterpretará neste concerto gratu-íto diversas obras galegas entre asque figuran pezas do propio vilal-bés homenaxeado.

Exposición

E, ademais, tamén se honrará asúa figura cunha exposición querealiza un percorrido na vidadeste ilustre vilalbés e na da súa

obra. A exposición poderá visi-tarse na sala habilitada nas insta-lacións do Auditorio dende opropio día do concerto ata o ven-res 2 de maio. Ademais da propiaAsociación Cultural Banda deMúsica de Vilalba, tamén cola-bora o Instituto de Estudos Chai-regos e a Coral Cantigas eAgarimos de Santiago de Com-postela.Con estes actos despídese a ac-tual directiva presidida por Ro-drigo Pavón ao non presentarse áreelección despois de dous anosá fronte da formación. “Foi unverdadeiro pracer poder represen-tar á Banda de Vilalba duranteeste período e de defender á Aso-ciación e os seus intereses, que endefinitiva son os intereses da cul-tura musical da vila”, manifestouPavón.

A Asamblea da ARC Naustiaproba por unanimidade a conce-sión de socio de honra a títulopóstumo ao “ilustre nostino” JoséLuís Novo Cazón. Era esta unhaproposta da xunta directiva quelevou á asamblea xeral ordinaria.Na xuntanza tamén se trataronoutros temas coma o estado dascontas, a memoria de actividadesdo 2013 e a organización de acti-vidades para este 2014. Nestesentido, quedan por celebrar asactividades que veñen desenvol-vendo en torno á recuperación do

millo branco; pero tamén outrasactividades, cursos e festas quepretenden celebrar xuntos. E,apoiando a obra de Novo Cazón,sentiranse orgullosos de presentara edición póstuma do libro A li-ñaxe fidalga dos Santomé.

Outros acordos da asamblea

Por outra banda, aprobaron porunanimidade a prohibición deaparcar calquera tipo de vehículo,a carga e descarga de gando, asícomo o depósito de madeira nosespazos da asociación de veciños.

O martes 1 de abril o IES BasantaSilva inaugurou a exposición queleva o título “Traballos e oficios”con 125 fotografías de comezosdo século XX ata a década dos 80

que recollen persoas traballandoen diversas tarefas.Dende traballos agrícolas comasas segas ou as mallas, diferentesoficios coma queixeiros, albaneis,zapateiros, fotógrafos, afiadores,vendedores - en diversas feiras etamén nas do Capón- ou camarei-ros amósase nesta nova exposi-ción do instituto vilalbés quecontou coa colaboración do IES-CHA. O Instituto de EstudosChairegos, cun fondo fotográfico

de máis de 7.000 imaxes, aportou95 fotografías que acompañan aoutras 30 presentadas polos alum-nos e alumnas a través dun con-curso convocado en decembro

polo centro vilalbés.Entre as fotografías presentadas –maioritariamente por alumnos ealumnas dos primeiros cursos daESO- foron catro as gañadoras doconcurso: “Veciño de San Simónco carrito dos xeados en Oviedo”(1956); “Víctor, o zapateiro deMartiñán” (1950); “Todos ámalla” en Pígara (1954); e “Fa-cendo o palleiro” en Vilapedre(1970). Deste xeito, Diego Jorro,de 2º ESO C, fíxose co primeiro

premio dotado con 40 euros. Con25 euros fíxose Paulo Domínguez,de 1ºESO B, tras presentar a se-gunda foto distinguida polo xu-rado do certame; mentres que coterceiro premio se fixo Uxía Gato,de 1º ESO D, que recibiu 20euros. Finalmente, Ángela Bal-seiro Rodríguez, de 3º ESO E, fí-xose cos 15 euros cos que estabadotado o cuarto premio.A mostra, na que se poden ver re-tratados veciños e veciñas de Vi-lalba e as súas parroquias ouparroquias doutros municipios dazona, pódese visitar no horario deapertura do centro ata o mércores30 de abril.

Vindeiro curso 2014/2015

O vicedirector do IES BasantaSilva avanzou durante a entregade premios que “o vindeiro cursoa temática do concurso fotográ-fico será sobre nenos e nenas damesma época que este ano fa-cendo algunha actividade”. Destexeito, convida a todos os alumnose alumnas do centro a particiarporque “seguro que hai moitas fo-tografías deste tipo nas vosascasas”.

A Escola de Movemento prepara un festival gratuítoantes da súa participación no Concurso Nacional

O IESCHA inaugura as súas rutas culturaiscunha visita a Santiago de CompostelaAntes, presenta un libro do vilalbés Anxo Ferreiro

A Banda de Música de Vilalba homenaxeanun concerto ao vilalbés autor da músicade "Lela"

A asamblea de Nausti acepta a Novo Cazóncomo “socio de honra” a título póstumo

O IES Basanta Silva acolle unha mostra fotográficasobre traballos e oficios da zona

vilalba

As rapazas aproveitaron clases de danza africana e Bolywood durante a Semana Santa.

O vicedirector do centro xunto aos premiados.

novas da chaira

�Estamos sorprendidas polo nú-mero de vilalbeses e vilalbesasque nos apoian”. Esta é unha dasreaccións das catro rapazas queintegran a comisión de festas deSan Ramón e Santa María 2014trala posta en marcha da venda derifas para o sorteo de 6.000 euros

en tres diferentes días a razón de3.000, 2.000 e 1.000 euros encada un deles. Esta non é nin-gunha novidade; xa que se viñafacendo ultimamente para recadarcartos para as patronais.O que si é unha novidade é a pre-sentación das mesmas que in-clúen unha fotografía súa na parteposterior. Semella que estas rapa-zas son amigas das cámaras foto-gráficas; porque tamén decidironempregar esta técnica, da man deAntonio Currás, para elaborar ca-lendarios con imaxes dos nenos enenas que quixeron participar através dos colexios, a gardería, asescolas deportivas e as asocia-cións culturais. E xa que encabezan a organiza-ción duns festexos, acuden a cada

un dos que se celebra en Vilalbapara recadar fondos para o SanRamón e Santa María. Se polodesfile do Entroido aproveitaronpara vender chocolate quente confilloas “a pesar de que se comíamellor un xeado” – recoñecen-,durante a Feira do Queixo ofrece-

ron aos vilalbeses e vilal-besas estas almanaquescoas imaxes dos máis pe-querrechos. “E como axente está vendo que nosmovemos e gústanlles asnosas propostas, tentare-mos facer algo cos rapacese rapazas máis maiorestamén”.Ademais, continúan visi-

tando os fogares de Vilalba pararecoller os donativos que os veci-ños e veciñas queiran aportar. “Demomento é pouco o que conse-guimos. Moita xente non nos abrea porta ao saber que somos nós;pero gustaríanos que nos abriranpara saudar e, se non queren darnada, non nos parece mal”. Bus-can o orzamento que precisantamén cos anuncios das empresasvilalbesas a través do libro dasfestas. Por iso, visitan cada nego-cio persoalmente; pero “se alguénquere anunciarse e nós non nosachegamos ao seu establecementoque saiba que é porque non nosdemos conta; pero agradeceria-mos que se puxeran en contactocon nós para achegarnos sen pro-blema”.

A cabeza de lista do BNG para aseleccións europeas, Ana Miranda,visitará a capital da Terra Chá ovenres 2 de maio. Trátase dunacto organizado polo BNG de Vi-lalba que dará comezo ás oito emedia do serán no Hostal Restau-rante Terra Chá de Vilalba e queserá presentado polo seu voceiromunicipal, Félix Jorquera. Tamén participará a moza lu-cense Olalla Rodil, número tresda candidatura do BNG, que tenxustificada a súa presenza na listapara “erguer a voz da xuventude

e defender odereito dosmozos a vivire traballar enGaliza”.Pero, antes, aeurodeputadaAna Mirandaten previstaunha visita áAsociaciónde Mulleres San Bartolomeu deÍnsua, cara ás seis da tarde, comomostra do BNG polo contactocoa xente e as inquietudes das

asociacións do paíscoma esta que “tra-balla pola recupera-ción dun traballotradicional como é odo liño”. Cara ássete e media datarde tamén ten pre-vista unha visita áQueixería Casleirasonde coñecerá de

preto a transformación do leite,un dos sectores do rural galegoque Miranda ten defendido enBruxelas.

Os socialistas de Vilalba denun-cian o “autoritarismo sen prece-dentes do Goberno local” aoinstalar 12 cámaras de videovixi-lancia, pois consideran que “dedi-car recursos humanos eeconómicos ao seguemento dopersoal propio e do estraño, ade-mais de constituír un acto de vixi-lancia instrusiva dos traballadores,evidencia a perda definitiva da le-xítima confianza acadada e, o queé máis grave, supón un desprezo áintimidade das persoas”. Nestesenso, aseguran que “chegou oGran Hermano ao Concello vilal-bés”.

“Por motivos de seguridade”

“Por motivos de seguridade” foi amotivación explicitada polo Al-calde para xustificar tal instala-

ción. Chama a atención, subraianos edís do PSOE, que a primeiracámara colocada na entrada doConcello, sexa a situada detrás daporta principal, xusto na paredeque delimita as dependencias daPolicía Municipal, e que no corre-dor que conduce á propia Alcaldíae ao despacho do ConcelleiroJesús Bermúdez, non exista nin-gún dispositivo instalado. “Aquí sique se preserva a intimidade dosvisitantes”, destacan os socialistas.

“Control desmedido”

Con esta medida, afirman, “o PPvilalbés agocha un desmedido eindecente afán de control. Nin opropio deputado -Agustín Baa-monde- se desmarcou da inconve-niencia da instalación, o quedemostra a complicidade para o

control e vixilancia dos vilalbesese vilalbesas por parte do Gobernodo Partido Popular”.Neste senso, critican que o Al-calde –Gerardo Criado- non fosequen de contestar ás preguntasformuladas no Pleno sobre o custoe mantemento da instalación.“Non dar a coñecer o importe re-sulta un insulto á decencia institu-cional que debera de manter oRexedor Vilalbés en todo mo-mento. Ninguén pode crer, que sepoida encargar a instalación dascámaras sen ter aprobado previa-mente a aceptación do gasto”, su-braian.Deste xeito, e logo das respostasdadas no Pleno do pasado venrespolo Goberno local, piden que oConcello dé marcha atrás e des-monte este sistema innecesario.

A Festa da Filloa de Muimentaconsolida un ano máis numerosasactividades que se desenvolveráno 1 de maio no recinto feiral Ma-nuel Vila da localidade corres-pondente á vixésimo terceiraedición desta Festa de IntereseTurístico de Galicia e que procuratamén a declaración de “Festa deInterese Turístico Nacional”.Coincidindo co primeiro xovesdo mes, a Festa da Filloa convi-virá coa feira que se celebra enMuimenta. Así, ademais dos ex-positores habituais, tamén haberáfilloas, churrasco, queimada, ar-tesanía e un adianto da sexta edi-ción dos Xogos Tradicionais deMuimenta que se celebrará o do-mingo 1 de xuño.Ademais destas actividades habi-tuais, tamén contará cunha novaedición de feira de cans de razada Festa da Filloa tralo éxito aca-dado nas dúas edicións anterio-res. Haberá premiosconmemorativos para o mellorcan de raza de caza maior, decaza menor, o mellor cachorro decaza maior, de caza menor e omellor grupo de cans de caza

maior con máis de 5 exemplaresda mesma raza.Así mesmo, Muimenta acollerá o1 de maio a segunda edición dotorneo de Agility. E, para dar con-tinuidade tamén á ruta celebradana pasada edición, estase a orga-nizar unha quedada en bici. Peroesta non será a única novidade naque están a traballar dende a or-ganización; xa que preparantamén unha foliada contra a tar-diña e unha exposición de razasautóctonas.Os interesados en participar nes-tas actividades poden solicitarmáis información no teléfono 982504 002 ou a través do enderezoe l e c t r ó n i c omoexmu@gmail.com.Por outra banda, e coma sempre,dende que comenzara a andar aFesta da Filloa, colaboraron des-isteresadamente, xa non só os ve-ciños e veciñas de Muimenta;senón tamén os dos pobos limí-trofes, alcanzandos case os 200colaboradores, que durante toda axornada realizan filloas, chu-rrasco, queimada, café e atendená xente que se acerca ese día a

xantar na vila. Tamén colabora oConcello, a Deputación e aXunta; ademais de particulares eempresas.

Pregón

Este ano a pregoeira será a subdi-rectora da Cadena Ser na provin-cia de Lugo e responsable deCadena Dial, Loli Alvariño, natu-ral da parroquia de Pino (Cos-peito).A lectura do pregón terá lugar áunha do mediodía, xusto antes daentrega de premios da XV edi-ción do Concurso de Debuxo eRelato da Filloa, que este ano sededicou á “esfolla do maíz”, e aosgañadores do III Feira de Cans deCaza da Filloa.

Elaboración de cervexa artesá

Pola súa banda, a Asociación Xu-venil Carabullo, en colaboracióncoa comisión da MOEXMU, or-ganiza para o sábado 3 de maioun curso de elaboración de cer-vexa artesá.Os interesados poden confirmar asúa asistencia no teléfono 609914 735.

O PSOE de Cospeito denuncia“o sectarismo” e “a intolerancia”do Alcalde deste municipio –Ar-mando Castosa- ao impedir queo representante da Deputación –José Fernández- interviñese naclausura da Moexmu. Destexeito, e tendo en conta que o Re-xedor en ningún momento llecedeu a palabra ao deputado deMedio Rural, a voceira socialista–Rosa Morán-, subliña que,“unha vez máis, o Sr. Castosadeu mostra do seu sectarismo eda súa falla e talante democrá-tico, desprezando así a unha ins-titución que cada ano colaboracoa organización desta feira”.Por este motivo, e ante o sucederdos feitos, “dos que todos fomostestemuñas”, considera que a ac-titude do Alcalde foi “un insultoá colaboración institucional,sobre todo, porque a Deputaciónaxuda a facer esta Feira”. Con-cretamente, a institución luguesa

achegou 3.000 euros para o seudesenvolvemento, cedeu 4 resesda Granxa Gayoso para a poxa,e prestou a colaboración doCENTRAD e da FundaciónTIC.“Isto demostra a pouca respon-sabilidade do Partido Popular, ea dun Alcalde que, ademais é se-nador, polo que debería ser co-ñecedor da importancia derespetar a outras institucións. Osdo PP só se lembran das outrasadministracións cando lles inte-resa. Así é a desfachatez coa queactúan, a de unha vez que teño oque quero, si te he visto no meacuerdo”, destaca a edil socia-lista.Ante tal situación, pídelle aoGoberno local que repare esta si-tuación e que, en episodios se-mellantes, “teña máis dignidadepolítica e respeto por todas asentidades que fan posible estaFeira”.

vilalba

cospeito

10actualidadeabril 14

Calendarios e outras iniciativaspara San Ramón e Santa María

A candidata do BNG ás europeas visita Vilalba o 2 de maio

O PSOE vilalbés denuncia “o desprezo á intimidadedas persoas” ao instalar 12 cámaras no Concello

O 1 de maio, filloas e moito máis en Muimenta O PSOE de Cospeito critica que oalcalde impedise a intervencióndo representante da Deputaciónna clausura da MOEXMU

Ana Miranda.

Mar, Ana, Cristina e Catia.

guitiriz

11actualidade abril 14

O alcalde de Guitiriz, José MaríaTeixido, acompañado polos edísdo equipo de goberno, ofreceuunha rolda de prensa a comezosdeste mes para “deixar claro quenon renunciará á residencia e in-sistiu en que a infraestrutura tenque adaptarse ás necesidades ecircunstancias dos guitiricenses”.O PP de Guitiriz é “principal de-fensor de que os veciños contencunha residencia con centro de díaviable, accesible e o antes posi-ble”. Nese sentido, critica aoPSOE por “negar aos veciños ainfraestrutura que no seu día pro-meteron e nunca levaron a cabo”.Ademais, engade que “a Deputa-ción comprometeuse a construílacunhas condicións determinadas;pero, ademais de non edificala,propón agora outro proxecto ob-viando puntos imprescindibles ebásicos que antes tiña presentes”.

Nese sentido, os populas propo-ñen, como alternativa, que “o in-vestimento previsto na Casa daBotica se dirixa á construcióndunha nova residencia empre-gando os terreos situados enParga. O novo centro non tería oscondicionantes estruturais, urba-nísticos e do contorno que si ten aCasa da Botica e, co mesmo in-vestimento, podería executarseunha residencia capaz de atendertamén a persoas en situación dedependencia e incluír un novocentro de día, do que hoxe careceo proxecto elaborado pola Depu-tación”. Porque, segundo aseguraTeixido, “a residencia non terácentro de día porque nin no pro-xecto técnico, nin nos planos, nintampouco as instalacións proxec-tadas reúnen as características esi-xidas para este tipo deinstalacións”.

Pola súa banda, a vicevoceira so-cialista da Deputación, Pilar Gar-cía Porto, afirma que “Teixido é oúnico alcalde da provincia queleva 3 anos rexeitando o centro dedía e residencia pública da Depu-tación que supón 1,2 millóns deeuros de investimento para poten-cie o benestar social e o em-prego”. Así mesmo, asegura que“mantemos a nosa proposta ini-cial, rexeitando taxantemente a do

alcalde. Guitiriz necesita un centrode día e residencia público de ca-lidade, cos mesmos servizos queos que estamos a construír enConcellos de distintas cores polí-ticas”.

Encontro con ‘Falemos claro’

O Presidente da Deputación, XoséRamón Gómez Besteiro, e repre-sentantes da plataforma cidadá‘Falemos Claro’ de Guitiriz, man-

terán un encontro o venres 25 deabril no Pazo de San Marcos, noque tratarán a situación do pro-xecto de construción desta in-fraestrutura.Nese sentido, Teixido consideraoportuno manter primeiro unhaentrevista directa co Presidente daDeputación de Lugo, antes de reu-nir á Comisión de Seguimento doconvenio prevista para a últimasemana de abril. Así llelo trasla-dou aos responsables provinciaisante os que xa solicitara unha en-trevista directa para “dialogar paraevitar a perda dos 1,2 millóns deeuros previstos para a residencia”.Por outra banda, o alcalde xa seten manifestado “partidario de re-cibir as propostas da Plataforma'Falemos Claro' aínda que non tenconstancia oficial da solicitude deningún tipo de entrevista por partedeste colectivo.

Os veciños e veciñas dos Vilarese visitantes puideron desfrutar odomingo de Pascua, no día grandedas festas cunha sesión vermú

abarrotada, da presentación doproxecto “Os Vilares, lareira de

soños”, que leva meses de traballorecopilatorio de testemuñas direc-tas, documentación e gravaciónpara o documental que acompa-

ñará á publicación queverá a luz despois doverán.A rapaza dos Ramos,María Teijido e a actriz re-centemente galardoada copremio Mestre Mateocomo mellor actriz secun-daria por “Era Visto!”, Isa-bel Risco, foron asencargada de presentar oproxecto nun ambiente defesta e ledicia na Pascuados Vilares.A veciñanza vibrou na pre-sentación dun traballo do

que eles son os principais prota-gonistas e nun ano simbólico, o

centenario e dedicación das letrasgalegas ao seu veciño máis ilus-tre, Xosé María Díaz Castro. Aidentificación dos vilaregos cotraballo é tal que os aplausos e fe-licitacións foron constantes porparte dos centos de persoas queestaban presentes apoiando unproxecto de antropoloxía social ecultural de posta en valor da me-moria viva, do patrimonio mate-rial e inmaterial desta parroquiachairega, "herba pequerrechiña domundo" que diría Díaz Castro,pero representante de calqueraoutra parroquia chairega.Sen dúbida está a ser un éxito oproxecto que está a xerar expec-tación e implicación popular nazona e que verá a luz en formatolibro e DVD de cara ao outono dopresente ano 2014.

Un profesional da cociña, un mes-tre de restauración e un adegueiroforon os responsables de decidircales foron as tres mellores tapaspropostas no II Que bo estás Gui-tiriz. Álvaro Villasante, GonzaloSalgueiros e José Antonio Varela,conformaron o primeiro xuradoprofesional que avaliou as oitoprimeiras recetas clasificadas se-gundo a votación do público paradeterminar as gañadoras.Segundo os expertos, “A belezaferiume para sempre” da CasaGaibor merece o primeiro pre-mio; seguido do “Rissoto de co-gumelos e solombo en prebe dequeixo” da Parrillada Merendero–que obtivo o primeiro premiopara o público-, e “Milfollas depolbo” do Pub Soa.

Tamén participaron nesta finalprofesional “en directo” no HotelBalneario de Guitiriz o luns 7 deabril as propostas do ResturantePepe e a Pastelería Nimbos -queacadaran o segundo e terceiro pre-mio do público, respectivamente-e o Bar San Juan, La Casilla eD’Mónica.Os tres primeiros clasificados encada categoría obterán cadanseudiploma acreditativo que será en-tregado nunha cea de confraterni-dade que se celebrará o luns 28 deabril na Parrillada Merendero,como establecemento gañador dopremio do público. No acto parti-ciparán representantes dos 25 es-tablecementos participantes, doConcello e doutras entidades co-laboradoras.

A retirada inmediata de dous ver-tedoiros incontrolados –na lagoado Barreiro e na entrada do Gali-ñeiro-, pór os medios precisos paraque non se volvan a formar, facerunha relación dos vertedoiros dotermo municipal e priorizar a reti-rada dos mesmos foi a propostapresenta polo grupo municipal so-cialista de Guitiriz a debate nopleno ordinario de marzo.“Por parte do Equipo de Goberno-ante a notoria ausencia da voceiraoficial- defendeu a moción o titu-lar de Medio Rural e Tenente deAlcalde Sr. Veres quen amosoudende o inicio o rexeitamento damesma, aínda que recoñecendo aexistencia dos vertedoiros e o pro-

blema que creaban”, explica a vo-ceira socialista Regina Polín.“Ningún dos paupérrimos argu-mentos expostos xustificaban talrexeitamento, pero o máis sor-prendente é o rechazo dunha per-soa que na pasada lexislaturareiterou machaconamente na ne-cesidade de retirar os vertedoiros,xusto nunha etapa na que se erra-dicaron moitísimos facendo usode subvencións e botando man enmúltiples ocasións dun extraordi-nario grupo de voluntariado doConcello”, recorda Polín. Asímesmo, concreta que “o argu-mento máis sólido aportado pararexeitar a moción foi que non llegustaba a exposición de motivos”.

Por outra banda, dende o GrupoSocialista aportaron datos “dou-tros vertedoiros e actuacións, tanpreocupantes coma os dous nome-ados na moción, sobre todo dun si-tuado nas proximidades da aldeade Baxoi, parroquia de Trasparga,onde se vislumbra posible actua-ción encamiñada a cubrir de terrao abundante lixo do lugar”. Nesesentido, os socialistas destacanque “a insensibilidade por partedos gobernantes foi total”. “Unhavez máis – critican- quedou pa-tente a inoperancia, deixadez efalta de proxecto dun grupo que aúnica preocupación demostrada éa de cobrar os salarios a fin demes”.

O BNG de Guitiriz lamenta e cri-tica as mensaxes cruzados queestán a levar a cabo o goberno doPP de Guitiriz e a Deputación deLugo a respeto da construción daresidencia e centro de día paramaiores na famosa “ Casa daBotica “ de Guitiriz, porque “osprexudicados somos os de sem-pre, porque seguimos e seguire-mos esperando a que se faga algoque fai moita falta neste Conce-llo”.Comenta o concelleiro do BNG,Xosé Lois González Souto “quexá está bén de facer propagandainútil e de tirarse os trastos uns osoutros e as veciñas e veciños doconcellos sen unha residenciapara albergar os nosos maiores”.

Ademais engade que “o sr. Al-calde e os concelleiros do PP nonacaban de facer as paces entre si”,e “xúntanse nunha rolda deprensa para dunha forma oudoutra implicar a veciñanza nodebate do xeriátrico, e ir tapandoe esquecendo os seus problemas”.Ao BNG preocúpalle que “nestecruzamento de declaracións sófalen de proxectos, empresas ediñeiro e non se fale nada das per-soas”.“No BNG queremos o mellorpara o Concello e non nos valecalquera cousa”. Nese sentido,conclúe Pereira, “queremos quePP e PSOE traballen conxunta-mente para ofrecerlle á cidadaníao mellor proxecto para Guitiriz”.

A plataforma Falemos Claro busca solución á construción da residencia e centrode día públicos polos que intercambian acusacións Concello e Deputación

Os Vilares aplaude un proxecto protagonizadopola veciñanza que verá a luz no outonoIsabel Risco presentou ‘Os Vilares, lareira de soños’ na festa da Pascua

‘A beleza feriume para sempre’gaña o premio do xurado no IIQue bo estás Guitiriz

Os socialistas de Guitiriz critican que “o equipode goberno vote en contra dunha moción sobrea saúde medioambiental”

O BNG de Guitiriz lamenta “o nuloentendemento do Concello coaDeputación”

María, Pastora e Isabel na sesión vermú.

O rexedor local criticou as formas dos socialistas nunha rolda de prensana que participaron edís do equipo de goberno.

actualidade12 abril 14

Durante 5 horas 77 alumnos e

alumnas da UNED Sénior Eume

– Terra Chá recolleron por escrito

as súas vivencias nunha xuntanza

denominada “Eu me acordo...”

que se desenvolveu nas naves da

feira de Momán.

O profesor Felipe Senén come-

zou dando explicacións sobre di-

versos temas que sería bo gardar

no baúl dos recordos e outros que

se deberían comentar en grupo ou

individualmente para poñelo,

despois, por escrito.

Foi unha xornada de convivencia

na que os participantes recorda-

ron todo tipo de temas en torno

ao patrimonio material e o inma-

terial, a etnografía ou a climato-

loxía. O colaborador da UNED

Sénior e director de cine, Marcos

Nine, gravou todo o proceso e en-

trevistouse con varios alumnos

por separado para recoller os seus

recordos sobre as comidas de

antes, a vestimenta, a emigración

e outras costumes vitais.

Despois de retomar forzas cun

xantar, os alumnos e alumnas ex-

puxeron publicamente os seus

traballos.

Esta actividade enmárcase nas

propostas do Vicerrectorado en-

cargado das UNED Sénior de Es-

paña que convidou a desenvolver

esta xornada para recoller infor-

mación en novos vídeos co ob-

xectivo de que sirva para a

elaboración de futuras teses dou-

torais.

Roupar e Cabreiros foron as pa-

rroquias elixidas para a celebra-

ción dun novo obradoiro de saúde

no concello de Xermade.

Deste xeito, 28 mulleres partici-

paron o luns 31 de marzo nunha

charla sobre “Muller e saúde” im-

partida pola matrona e sexóloga

Benita Martínez onde os hábitos

alimenticios, a saúde sexual, a

prevención de enfermidades, ou o

exercicio físico foron algúns dos

temas abordados. O obradoiro

que rematou con algúns exerci-

cios de suelo pélvico e relaxación.

A través de Escola Galega de

Saúde para Cidadáns do SER-

GAS o Concello organizou tamén

outro obradoiro gratuíto sobre o

cancro de mama o xoves 24 de

abril.

Os temas tratados foron a defini-

ción do cancro de mama, preven-

ción e detección precoz,

diagnóstico e tratamento, proceso

de adaptación e como afrontar os

cambios na imaxe corporal.

Trátase dunha das moitas activi-

dades de saúde que dende o Con-

cello de Xermade impulsaron nos

últimos meses dentro da progra-

macion da Escola Galega de

Saúde para Cidadáns do SER-

GAS. En Cazás celebráronse

dúas charlas sobre “primeiros au-

xilios” e “coidadores de persoas

dependentes” con 45 e 37 asisten-

tes a cada unha. Así mesmo, Lou-

sada acolleu un obradoiro sobre

“hábitos de

vida saudable”

con 60 partici-

pantes; e tamén

en Roupar se

celebrou outro

sobre “diabete”

coa presenza de

34 oíntes. En

Xermade, o

Concello pro-

gramou dentro

da súa propia

Escola de

Saúde os obra-

doiros de

“duelo e pérdi-

das” e “suelo

pélvico”.

Deste xeito, pretenden “continuar

facendo Escola de Saúde no con-

cello de Xermade polas distintas

parroquias”, asegura a súa Educa-

dora Familiar, Manuela Vilaboy.

O Presidente, José Ramón

Gómez Besteiro, e a Deputada de

Deseño e Artesanía, Regina Polín,

deron conta o luns 7 de abril en

Guitiriz do remate de novas ac-

tuacións en mellora das dotacións

públicas no rural. Trátase da cons-

trución do primeiro parque bio-

saudable e infantil co que conta a

parroquia de Pígara

grazas a unha axuda

da Deputación de

12.000 euros. Sitúase

á beira do Camiño

Norte e conta cunha

decena de aparellos

para maiores e nenos

(bicicleta estática,

temón, remo, esquí de

fondo, xogos para ca-

tivos...).

Uns 500 veciños

viven neste núcleo

rural guitiricense, dos

que o 30% teñen máis

de 65 anos e o 11% menos de 16.

Trátase dunha parroquia tradicio-

nalmente marxinada pola ausen-

cia de servizos públicos, como o

alumeado público co que non

contaron ata o ano 2005, ou o

feito de que na actualidade os

nenos de Primaria teñan que des-

prazarse ata Baamonde para ir ao

colexio e os de Secundaria a Rá-

bade, Concello do que tamén de-

pende o servizo de correos.

Esta non é a primeira axuda que

a institución luguesa destina a

esta zona do rural guitiricense, xa

que dentro da súa aposta pola de-

fensa do rural, a Deputación con-

cedeu outra axuda de 12.000

euros para mellorar en Pígara o

acceso ao lugar de Bimiero, posto

que moitos veciños desta zona

tiñan problemas para acceder ás

súas casas.

36.000 euros este ano

A dotación do primeiro parque

biosaudable e infantil de Pígara

enmárcase no Plan de Comunida-

des Veciñais 2013. Mediante esta

programación, a Deputación

achegou un total de 36.000 euros

a servizos públicos no rural de

Guitiriz, posto que tamén mello-

rou accesos en Moeiro, Vilariño e

Xestoselo.

Incumprimento

O alcalde de Guitiriz, Xosé María

Teixido denunciou que o presi-

dente da Deputación de Lugo,

Xosé Ramón

Gómez Bes-

teiro incum-

priu a lei

electoral coa

inauguración

do parque bio-

saudable de

Pígara. E, por

se o incumpri-

mento da le-

x i s l a c i ó n

electoral fora

pouco, Teixido

tamén quixo

denunciar a

falta de respecto institucional do

presidente da Deputación que

acude a un acto sen realizar a co-

rrespondente invitación formal,

procedemento habitual nestes

casos.

A este respecto o ente provincial

asegura que “foi un encontro cos

veciños, non unha inauguración

porque esta instalación leva

meses en sevizo”.

Castro Ribeiras de Lea prepárase

para recibir máis dun centenar de

motos e motoristas durante a

ponte das Letras Galegas. Entre o

venres 16 e o domingo 18 de maio

a vila acolle a décimo novena

concentración motorista Vila de

Castro baixo a organización do

Moto Club A Carroula.

A xuntanza dará comezo o venres

cunha chourizada gratuíta acom-

pañada de cañas e con animación

de Dj Vingolea.

O sábado 17 será a xornada da

ruta moteira entre amigos que se

verá continuada coa actuación

acrobática de Paulo Martinho en

dúas ocasións: unha a partir das

seis da tarde e outra ás once e

media. As comidas consistirán en

pinchos, a mediodía, e a cea será

servida no Restaurante Río Lea

para continuar a festa con música,

queimada e sorteo de agasallos.

Xa o domingo o almorzo terá

lugar nunha pastelería da locali-

dade para coller forzas para unha

ruta turística que rematará cun

xantar no Restaurante Río Lea e a

entrega dos habituais trofeos.

As inscricións, limitadas a 150

persoas, aínda están abertas e pó-

dense formalizar nos teléfonos

606 525 409, 699 695 943, 630

401 115 ou 671 451 150. Ade-

mais, a organización pon a dispo-

sición dos interesados en

participar o enderezo electrónico

motoclubacarroula@yahoo.es. O

prezo da inscrición é de 30 euros,

mentres que media inscrición cus-

tará 20.

xermade

guitiriz castro de reiA Deputación dota á parroquia guitiricense de Pígaraco primeiro parque biosaudable e infantil

Ponte de motos en Castro

“Recordos” en MománXermade continúa facendo medrar a súapropia “Escola de Saúde”

Besteiro e Polín visitaron a zona das actuacións en Pígara.

Exhibición acrobática de Emilio Zamora na concentración do ano pasado.

O profesor Felipe Senén guiou a xornada “Eu me acordo...”

Asistentes ao obradoiro “Muller e saúde” en Roupar.

13actualidade abril 14

Concellos da zona norte participaron en Vilalba nunha xornada formativa da DXT sobre seguridadeviariaRepresentantes dos concellos da

zona norte da provincia foron os

destinatarios dunha nova xor-

nada formativa impulsada pola

DXT, a través da Subdelegación

do Goberno, que o luns 7 de abril

se celebrou en Vilalba co obxec-

tivo de sumar esforzos a prol da

seguridade no ámbito urbano.

A esta xuntanza, á que asistiu a

xefa provincial de Tráfico, Paula

Yubero, estaban convocados re-

presentantes dos concellos da

zona norte da provincia coma os

chairegos de Abadín, A Pasto-

riza, Begonte, Cospeito, Muras e

Xermade; ademais do de Meira,

e os mariñáns de Ourol, O Vi-

cedo, Xove, Ferreira do Vala-

douro, Alfoz, Barreiros,

Lourenzá, Trabada, Riotorto e A

Pontenova.

O primeiro destes encontros xa

se celebrara o martes 1 de abril

cos 17 concellos da provincia

que teñen Policía Local coma os

de Guitiriz, Rábade e Vilalba.

Xornadas formativas

A Dirección Xeral de Tráfico

promove estas xornadas formati-

vas co ánimo de impulsar a cola-

boración entre administracións e

de potenciar accións que mello-

ren a mobilidade e a seguridade

no ámbito urbano. A DXT quere

incidir no feito de que os acci-

dentes con vítimas en zona ur-

bana seguen supoñendo unha

alta porcentaxe da sinistralidade

vial. De feito, segundo os datos

publicados no documento das

“Principales Cifras de la Sinies-

tralidad Vial 2012”, os acciden-

tes con vítimas en zona urbana

representan o 57% do total e os

falecidos neses sinistros supoñen

o 24% do total de vítimas mor-

tais en accidentes de tráfico. Isto

supón un aumento con respecto

ao ano 2011, mentres que os fa-

lecidos en vías interurbanas se

reduciron un 13% no mesmo pe-

ríodo.

En Galicia, as vías urbanas rexis-

traron o 20,33% do total de acci-

dentes en 2012 e o 17,19% das

vítimas mortais. Na provincia de

Lugo esas porcentaxes sitúanse

no 28,57% e 15,15% respectiva-

mente.

Medidas para reducir a sinis-

tralidade

A xefa provincial de Tráfico pre-

sentou aos representantes muni-

cipais a posibilidade de

intercambiar datos coa DXT para

poñer en marcha medidas enca-

miñadas a reducir a sinistrali-

dade nas vías urbanas.

Así mesmo, no encontro abor-

douse tamén a posibilidade que

teñen os concellos de asinar con-

venios de colaboración coa DXT

para seguir a traballar de xeito

conxunto en mellorar a seguri-

dade vial e dar un servizo mellor

e máis eficaz aos cidadáns no

que a aspectos administrativos se

refire.

terra chá

CASAMOS!CASAMOS!

Algúns alcaldes da comarca acudiron á chamada da DXT.

14 actualidadeabril 14

A Comisión das Quendas 2014destaca “o compromiso fiel e des-interesado que sempre amosa porMondoñedo”. Con estas verbas dopresidente da comisión, MiguelSouto, se anunciaba aos medios aelección de Fran Bouso como pre-goeiro das Quendas 2014 como“auténtico exemplo para todos osmindonienses”.Esta elección coincide, ademais,co primeiro ano de vida do GrupoLiterario Leiras Pulpeiro do queforma parte e que ven de concretarunha colaboración coa comisiónde festas para desenvolver o recitalpoético “Mondoñedo é poesía”.De todos estes asuntos falamos coprotagonista, o dinamizador cultu-ral mindoniense, Fran Bouso.

En primeiro lugar, como xorde o

Grupo Literario Leiras Pulpeiro

e con que obxectivos?

O GLLP xorde logo dunhas xorna-das celebradas en Mondoñedo conmotivo do centenario do pasa-mento de Leiras coa intención dedarlle continuidade ao traballo re-alizado nas mesmas e noutras oca-sións anteriores. Naceu cunobxectivo moi claro: estudar e di-vulgar a vida e a obra de ManuelLeiras Pulpeiro.

Con cantos membros conta?

Na actualidade somos máis detrinta os integrantes deste proxectoe contamos tamén con catro mem-bros de honra, as dúas netas deLeiras residentes en Galicia e os

seus editores, Xosé Luís FrancoGrande e Xesús Alonso Montero,o Presidente da Real AcademiaGalega.

Xa tedes desenvolto algunha

actividade despois da súa pre-

sentación en Mondoñedo,

Lugo e Madrid, coma a posta

en marcha dun roteiro turís-

tico-literario polo entorno do

casco urbano de Mondoñedo e

o lugar da Fervenza relacio-

nado coa vida e obra do médico

e poeta…

Este foi un dos primeiros pro-xectos nos que traballamos, enrealidade xa estaba en marchaantes da creación do Grupo, perocomo algúns dos que estaban atraballar nel son membros funda-dores do colectivo decidimos do-talo de máis contido eferramentas tecnolóxicas comounha audioguía que se pode des-cargar en teléfonos intelixentes.

“Mondoñedo é poesía” é outra

das actividades do grupo que se

desenvolverá no marco das tra-

dicionais feiras e festas das

Quendas. Cal é o seu obxectivo?

O que pretendemos é achegar aopobo a poesía e demostrar que a li-teratura ten cabida nunhas festas,especialmente nas da primaveramindoniense por ter Mondoñedotanta tradición cultural e literaria.

Son preto de 20 os poetas actuais

os que participarán neste recital

poético. En que consistirá exac-

tamente? Como se desenvol-

verá?

“Mondoñedo é poesía” desenvol-verase en dous actos, un primeiro

que terá lugar na rúa partindo doCemiterio Vello e pasando polaPraza do Concello, Praza da Cate-dral, Fonte Vella, Cristo e Praza deJaime Cabot e o segundo celebra-rase no Auditorio “Pascual Veiga”.Comezaremos ás seis da tarde coapoesía nas rúas, en cada lugar re-citarán catro dos vinte poetas queestarán con nós en Mondoñedo o1 de maio. Ás sete e media, no Au-ditorio terá lugar o espectáculo po-ético musical coa intervención detódolos poetas e poetisas.

Estes actos organizados entre a

Comisión e o Grupo Literario

rematarán coa intervención mu-

sical no auditorio municipal Pas-

cual Veiga de Miro Casabella e

César Morán que ten

musicados varios po-

emas de Leiras Pul-

peiro…

Efectivamente. Esta-mos moi orgullosos depoder contar en “Mon-doñedo é poesía” condous grandes músicosque teñen unha sensi-bilidade especial para apoesía: un mito vivocomo é Miro Casabe-lla e un compositor ecantante que sabe des-pertar as emocións coasúa música, CésarMorán.

O recital celebrarase

o día grande das fes-

tas, o 1 de maio; pero os actos xa

darán comezo o 30 de abril co

pregón que este ano recae, pre-

cisamente, na túa figura. Que

significa para un mindoniense

coma ti ser o pregoeiro dunha

das súas festas máis destacadas?

Para min é unha honra moi grandeao mesmo tempo que unha enormeresponsabilidade. Estou moi agra-decido á Comisión de Festas e enespecial ao seu Presidente, MiguelSouto por terme confiado este reto.

Que pretendes aportar coa túa

intervención ao inicio destes fes-

texos tan apegados á literatura

nesta edición?

Pretendo facer un pregón fresco,actual, divertido... Conto co apoiotecnolóxico de dúas empresas min-donienses (Eventec e Iproxecta)dedicadas ao sector dos eventosque me proporcionarán as ferra-mentas precisas para facer un pre-gón multimedia no cal a imaxe e amúsica terán un peso importante.E todo iso, sen romper por com-pleto coa tradición dos pregónsmindonienses.

Para rematar, que outras activi-

dades do Grupo Literario Leiras

Pulpeiro tedes previsto desenvol-

ver nos vindeiros meses? Tedes

previsto organizar un recital si-

milar coincidindo coas festas das

San Lucas 2014?

A finais do ano pasado celebramosunha asemblea na que proxecta-mos o traballo para estes cinco pri-meiros meses do 2014 e taménacordamos volver a xuntarnos pa-sado este tempo para analizar osproxectos realizados e deseñar ou-tros novos. Tendo en conta isto nonpodo adiantar nada do que imosfacer nun futuro próximo, pero sicomprometerme a mantelos infor-mados. Non creo que nas SanLucas fagamos algo similar a“Mondoñedo é poesía”, pero segu-ramente preparemos algún actopara o 25 de outubro, data na quese cumpren 160 anos do nace-mento de Manuel Leiras Pulpeiro.

A tradicional feira das Quendas deMondoñedo, que se celebraránentre o 30 de abril e o 3 de maio,conta este ano con varias novida-des; aínda que mantén a tradiciónde nomear a raíña e damas dehonra destas festas. María Tabo-ada Pena será a raíña das Qeundas2014; mentres que as damas sonNatalia Novo Fernández e Mela-nie Lorigados Lozano.Unha das nomeadas novidadesserá a homenaxe, cunha ofrendafloral, que a Comisión das Quen-das quere render a un dos impul-sores e promotores darecuperación das feiras e festas dasQuendas, Manuel Redruello Suá-rez con motivo do seu 30 cabo-dano. Nese sentido, o presidenteda comisión de festexos, MiguelSouto, explicou que “a Comisiónde Festas quere agradecer destexeito a labor desinteresada dequen foi o presidente da comisiónque promoveu a recuperación des-tas feiras. Hoxe en día podemosdicir que As Quendas seguenvivas grazas a persoas coma Ma-nuel Redruello que traballaron

desinteresadamente por reivindi-car e difundir a cultura de Mondo-ñedo”. Será o mércores 30 de abrildespois da recepción das autorida-des no Concello antes do pregón acargo do dinamizador culturalmindoniense Fran Bouso, no au-ditorio municipal.Outra das novidades será o I Obra-doiro de amasado artesán, elabo-ración, enfornado e cocido daempanada na Alameda a partir dasonce e media da mañá do xoves 1de maio. “Será unha actividadeaberta a tódalas persoas interesa-das en coñecer o proceso de ela-boración do pan e das empanadas,un dos produtos tradicionais deMondoñedo. Con este evento que-remos promover e dar a coñeceros segredos dun dos produtos es-trela da nosa cidade. No Obra-doiro participaran panadeiros deMondoñedo”, relatou MiguelSouto, Presidente da comisión defestexos. Antes, o día grande dasQuendas, terá comezado noCampo da Feira coa Gran Feiratradicional de gando cabalar ondehaberá unha demostración de Fe-

rrado de Cabalos a cargo de NoelCortón.E para rematar co acento gastro-nómico das Quendas ofreceraseunha exhibición de Showcookingcon Poldro galego na Alameda noque se elaboraran 2 receitas, co finde dar a coñecer as posibilidadesdeste produto á hora de cociñar.Este evento será realizado polablogueira gastronómica Rocío Ga-rrido Caramés quen recibiu o pre-mio Gourmand World Cookbookpola súa publicación “Cociñandocoas razas autóctonas”. Ademais,durante tódalas festas poderase de-gustar nos bares de Mondoñedo eno Bar o “Bigotes” a III Edicióndas xornadas gastronómicas dacarne de poldro.

Poesía, títeres e teatro

E, outro dos alicientes desta cele-bración, constitúea o reueiro poé-tico que percorrerá pola tarde asdiferentes rúas da cidade nunhaxornada cultural que rematará cunrecital poético musical no audito-rio municipal Pascual Veiga baixoo nome de “Mondoñedo é poesía”.

O venres 2 de maio o programa al-berga unha “Ruta cunqueiriana”,guiada por Xosé Ruiz Rivas poloslugares máis frecuentados polo xe-nial escritor mindoniense. A saídaestá prevista dende a Oficina deTurismo ás doce do mediodía. Xapola tarde no auditorio municipal,Mircromina Títeres presenta:“Martín, Martín” un espectáculofamiliar que dará comezo ás seisda tarde. Na Casa da Cultura, ássete e media proxectaranse as cur-tas, gravadas en Mondoñedo, dorealizador mindoniense MiguelGarcía.O sábado 3 de maio tamén haberátempo para outro dos alicientes daprogramación destas festas: a ca-rreira popular pola naturaza “Rutada Auga” de 9 quilómetros de dis-tancia que dará comezo ás sete datarde dende a Praza da Catedral.Os interesados poden inscribirseno blog: http://carreiraruta-daauga.blogspot.com.es/. Pero, xapola mañá, ás dez e media, os in-teresados en coñecer esta rutapoden participar nunha camiñataaberta ao público en xeral. O de-

porte protagonizará esta xornadana que se celebrará un encontroentre as ED Lourenzá-Mondo-ñedo e as Mercedarias Hotel ElSuiz de Ferrol no pavillón muni-cipal a partir das catro da tardeonde se poderá ver o mellor balon-cesto.Por outra banda, nas instalaciónsda Escola da Granxa celebraraseunha exhibición e concurso hípicode salto a cargo de Hípica Ecus deLugo a partir das catro e media datarde.

Paula Rojo

Así mesmo, a xornada do sábadocontará tamén con outro nomepropio, o da cantautora asturiana etelevisiva Paula Rojo que ofreceráun concerto no Auditorio Munici-pal Pascual Veiga a partir das dezda noite cun prezo da entrada de10 euros que se poden reservar noteléfono 608 876 123. E, para rematar As Quendas 2014,o domingo 4 de maio Xoldra Tea-tro representará unha peza teatraltamén no Auditorio a partir dassete do serán.

Fran Bouso, pregoeiro das Quendas 2014 e membro do Grupo Literario Leiras Pulpeiro

“A imaxe e a música terán un peso importante no pregón das Quendas 2014”

Homenaxe a Manuel Redruello, carreira popular, obradoiro de elaboración de empanada,exhibición hípica de salto e concerto de Paula Rojo, novidades das Quendas 2014

as quendas

Fran Bouso.

mondoñedo

actualidade 15abril 14

A Vicepresidencia da Deputaciónde Lugo a través da área de Be-nestar Social, oferta, un ano máis,un programa de actividade físicamoderada dirixido a colectivos dedistinta índole afincados en con-cellos do rural lucense, o que enanteriores edicións se desenvol-veu baixo o nome de “Todos axogar” ou “Tempos”. Un servizoco que, segundo explicou Veiga,“cubrimos unha demanda exis-tente por parte das asociaciónsdos concellos da provincia: ache-gar a todas as parroquias do ruralservizos dos que unha persoa quevive na cidade ou nunha vilagrande dispón”.O programa dedeporte no ám-bito rural quedesenvolve a ins-titución provin-cial está dirixidoa colectivos cul-turais, veciñais, de mulleres per-tencentes a concellos de menos de5.000 habitantes, e especialmente

a aquelas asociacións que traba-llan con persoas con capacidadesdiferentes ou en risco de exclu-sión social, cogallo de melloraras súas capacida-des motrices ecognitivas e fo-mentar as rela-cións sociais. Nocaso destas últi-mas, que teránprioridade se a de-manda excedese aoferta da Deputa-ción, poderánoptar a este servizo

i ndepen -dentementedo número habitantes doconcello ao que pertenzan.Como en anos anteriores,este servizo dará coberturacomo mínimo a 90 asocia-cións de toda a provincia,

ás que levarán 11.600 horas deactividade física moderada, quese repartirán en varios períodos de

tempo: do 1 de maio ao 15 dexuño, e do 15 de setembro ao 21de decembro, en 2014, para os

que se destina un orzamento de90.720 euros; e do 12 de xaneiroao 14 de xuño de 2015, para o quese dispón dunha partida de 95.040euros.Para Veiga “a posta en marchadeste servizo é a expresión dasprincipais liñas de traballo da Vi-cepresidencia da Deputación du-

rante estes últimos anos, nos quetentamos que todo o noso traballovaia dirixido a mellorar o benestar

dos colectivos enrisco de exclusión,para os que outrasadministracións,nomeadamente aXunta de Galiza,seguen a reducir oseu apoio econó-mico".“Nós cremos – con-tinuou o vicepresi-dente- que aprovincia de Lugoten que ter un tratodiscriminatorio fa-vorable para com-

pensar as desvantaxes que sofrefronte a outras partes do país.Neste traballo está a Deputaciónbatallando en solitario fronte á in-competencia e esquecemento aoque nos ten sometidos o gobernode Núñez Feijóo, que lle afastacada vez máis os servizos á zonarural”.

Persoal especializado

Todos os cursos estarán imparti-dos por persoas expertas na mate-ria, profesionais entre os quehaberá como mínimo un traballa-dor social, un psicólogo e un edu-cador social. Os monitores queimpartan a propia actividade fí-sica contarán como mínimo ba-charelato ou o grao superior enanimación de actividades físicase deportivas. Asemade, todas aspersoas contratadas para este ser-vizo disporán do Celga 4 ou equi-valente, proba do compromiso daVicepresidencia da Deputacióncoa lingua galega.Os colectivos que desexen parti-cipar neste programa poden pre-sentar as súas solicitudes apartires do luns, 14 de abril, noenderezo electrónico:deporte@deputacionlugo.org, coaintención de que o programapoida comezar a desenvolversecon normalidade a partires do 1de maio do presente ano.

A Vicepresidencia da Deputación aposta polo benestar social no rural lucense conactividades para mulleres, maiores e persoas con capacidades diferentes

Técnicos provinciais melloran enBegonte a vía máis extensa daDeputación con 130 quilómetros

A Área de Deporte da Deputación destina 1.250.000euros a entidades deportivas da provincia

A Deputación traballa na LU-P-1611 ao seu paso por Begonte coplan pioneiro de mellora de estra-das. Trátase da programación coque a institución está a acondi-cionar a totali-dade da redeviaria provin-cial con mediosdo ParqueMóbil. É unhanova fórmulade recuperacióne defensa dopúblico, quepermite reducircustes. Destexeito, coas me-lloras que ostécnicos pro-vinciais executan en dita estrada,que é a máis extensa que ten o or-ganismo provincial, pois contacon 130 quilómetros, afórranse300.000 euros. Os 130 quilómetros da LU-P-161, coñecida como o cinturóncomarcal, discorren por 11 muni-cipios coma os chairegos de Be-gonte, Castro de Rei, Cospeito e

Outeiro de Rei; ademais dos doCorgo, Páramo, Guntín, Friol,Castroverde e Lugo. Os preto de 30 operarios e 25 má-quinas que se encargan da execu-

ción deste plan traballan taménen Xove e na Pobra do Brollón.Rematadas as actuacións nestes13 Concellos, o operativo prose-guirá co plan ata actuar nos 67Concellos polos que atravesan os4.200 quilómetros da rede viariaprovincial, a máis extensa de Es-paña. O prazo de execución destaprogramación é de 11 meses.

Veñen de aprobarse as bases paraa concesión de subvencións, enréxime de concorrencia non com-petitiva, a clubs deportivos e so-ciedades anónimas deportivas daprovincia de Lugo para os gastosde tempada 2013 – 2014 pola súaparticipación en ligas ou campio-natos oficiais federados por equi-pos de primeira ou segundacategoría absoluta estatal.A Deputación, a través da área deDeporte, destinará un total de1.250.000 euros, dos cales725.000 euros están dirixidos asociedades anónimas deportivas;mentres que os 525.000 euros res-tantes se destinan para clubs e en-tidades deportivas. Neste sentido,Outeiro explicou que “a subven-ción percibida por calquera dosbeneficiarios nunca poderá supe-rar o 50 por cento do orzamentofinanciable presentado por cadaun dos solicitantes, e a actividadea financiar terá que desenvolverseentre o 1 de xaneiro e o 31 de de-cembro do presente ano. Asímesmo, os beneficiarios terán tresmeses a maiores, até o 31 demarzo de 2015, para xustificar osgastos realizados”.

Así mesmo, o delegado lembrouque “no caso de que o beneficiarioo solicite, poderase realizar un an-ticipo como entrega de fondos queen ningún caso superará o 60% daaxuda concedida. Neste caso, pro-cederíase ao pagamento do 40%restante unha vez presentada a do-cumentación xustificativa da acti-vidade subvencionable”.A cantidade concedida en cadasubvención fai referencia a unhaporcentaxe ou fracción do custototal da actuación subvencionada,xa que, este ano, como novidade,as entidades beneficiarias deberánfacerse cargo, cando menos, do5% do custo total da actuaciónsubvencionada.O prazo para a presentación de so-licitudes rematará o mércores 30de abril.

Máis de un millón de euros en

axudas das áreas de Cultura e

Deporte

A institución provincial tamén tenaprobaron as bases polas que serexerán as liña de axudas de con-correncia competitiva en materiade Cultura e Deporte que ofrece aDeputación de Lugo, que ascen-

den a un total de 1.170.000 euros,540.000 euros destinados a colec-tivos culturais e concellos para arealización de actividades de ín-dole cultural; e 630.000 euros paraos clubs deportivos e concellos lu-censes para a realización de acti-vidades deportivas.No caso das axudas de Cultura, asentidades culturais poderán aco-llerse a dúas liñas compatibles: re-alización de actividades eventuaisou actividades anuais. Por outrabanda, para os concellos hai catroliñas, dúas para a realización deactividades e dúas para investi-mentos. En canto ás axudas de Deporte, asentidades poderán solicitar dousde tres tipos de axudas: actividadecompetitiva prolongada ao longodo ano; axudas para a organiza-ción de eventos deportivos pun-tuais; e axudas para actividadesdeportivas non competitivas quese desenvolvan de xeito conti-nuado. Para os concellos destina-ranse estas axudas en dúas liñas:a realización de investimentos eninfraestruturas e adquisición deequipamentos, e gastos correntesde promoción deportiva.

Obras na estrada LU-P-1611 ao seu paso por Begonte.

#SanMarcos

Imaxe de arquivo cunha sesión do programa Tempos.Prevese que oprograma de

deporte no ruralcomece polo 1

de maio

16 actualidadeabril 14

eleccións europeasO �indeiro domingo 25 de maioos cidadáns da Unión Europeaelixirán nas urnas aos seus repre-sentantes do Parlamento Euro-peo. Este ano, os votanteselixirán máis directamente aoPresidente ou Presidenta da Co-misión Europea; xa que coñece-rán previamente o candidato decada familia política. Neste sen-tido, o terrachá.xa propuxo unhaserie de cuestións coas que tentarcoñecer un pouco máis os pro-gramas das diferentes forma-cións políticas que se presentana estes comicios co obxectivo derepresentar aos galegos no Parla-mento Europeo.

1.- Que liñas xerais rexerán acandidatura do seu partido?

2.- Segundo o seu criterio, cal éo grao de importancia do Parla-mento Europeo? Ou, dito doutroxeito, que nos xogamos os euro-

peos nestas eleccións?

3.- E, no seu caso, que cre quepode aportar en Bruxelas?

4.- Aínda así, os datos históricosdemostran a baixa participaciónnos comicios electorais para oParlamento Europeo. Por que creque as eleccións europeas nonsuscitan o mesmo interese nasurnas que outras citas electorais?

5.- Cre que esta será unha probapara determinar a situación dospartidos políticos en España eGalicia?

6.-Europa está vivir un “euroes-cepticismo” trala xestión euro-pea da crise, sobre todo, nosector bancario. Considera axei-tado que o Banco Central Euro-peo teña facultades para poderintervir Estados?

7.-Cre, nese sentido, que a UE sevolve máis forte ou máis débil?

8.- E cre que pode mudar esta si-tuación? E a percepción dos ci-dadáns sobre a perda desoberanía do noso país a favordoutros con maior peso naUnión?

9.- Un dos temas nos que o Par-lamento Europeo ten certo poderson as políticas relacionadas cosector primario. Que liñas creque se deben seguir dende aUnión Europea?

10.- E, no sector enerxético, aUE aposta polas enerxías verdese renovables. Cal é a posición doseu partido ao respecto?

11.- E cara onde cre que se debendirixir as políticas europeas decara ao impulso da formación eo emprego dos máis novos?

1. É básico ser Fortes en Europa.Temos que explicar que só o PPpode contar cunha maioría quenos permita seguir defendendo aGalicia e participar no futuroGoberno comunitario. Taméndicir que non queremos retroce-der. Elixir entre quen recuperouo prestixio de España en Europaou quen a converteu nunha dasp r i n c i p a i sp r e o c u p a -cións.

2.Sairá oParlamentocon máis ca-pacidade dedecisión dahistoria.. Poriso necesita-mos ser in-fluentes. Boaparte dosfondos co-munitarios que fan posible pro-xectos clave para o paísdependen das negociacións coaUE.

3. Preguntémonos quen defen-derá mellor aos galegos. Quepensarán en Europa cando co-ñeza a algún candidato do PSOEe saiba que formou parte dunGoberno que puxo a España nopunto de mira en Europa oucando vexa que os que se erixenen representantes de Galiciacomparten escano con Bildu.Fronte a iso Miguel Arias Cañeteencabeza unha candidatura dexente preparada, capaz de mo-verse con soltura por Bruxelas,que coñecen e son coñecidas enEuropa, e dunha enorme capaci-

dade.

4. O futuro xógase en Europa.Traballamos para que o país teñaa máxima representación nosprincipais organismos comunita-rios.

5. Os cidadáns saben o que votanen cada momento. O 25 de maio

elixiran a Europa que queren: Ocambio que presenta o PP ou avolta ao pasado e os antisistemada oposición.

UE

6. O PP de España, con MarianoRajoy á cabeza foi o gran defen-sor e impulsor da Unión Banca-ria e de ferramentas comúnspara apoiar a Estados e cidadánsen dificultades.

7. Esta obrigada a ser máis forte.A ser un instrumento para resol-ver problemas e non para xera-los. Creo na Europa dasoportunidades e aspiramos aconstruíla entre todos.

8. Nun mundo globalizado é ri-

dículo pretender impoñer fron-teiras. Xa vimos como a magni-tude da crise obriga a respostasconxuntas para gañar en efecti-vidade. España só perde sobera-nía se non cumpre oscompromisos. Co PSOE estive-mos ao borde da intervención. OPP evitou esta situación e impe-diu que outros decidiran por nos.

9. Europa impórtalles aosgandeiros, que precisan un re-presentante na Unión que de-fenda os seus intereses.Galicia mantén o seu peso noreparto da PAC con 890 mi-llóns. Será a Comunidademáis beneficiada do incre-mento de fondos para o lác-teo. Imaxínense que volven agobernar o que se conforma-ban con moito menos.

10. Queremos afianzar o lide-rado do sector eólico galego nonovo escenario enerxético e im-pulsar o uso dun recurso moinoso, a biomasa forestal, comoalternativa ecolóxica e como ga-rantía dun mellor aproveita-mento dos nosos montes, queestarán máis limpos e coidados.

11. España, que ía ser a do res-cate, hoxe é a España do crece-mento e da creación de emprego.Por primeira vez na crise fala-mos de creación de empregoneto. De menos parados que faiun ano. O PP conseguiu de Eu-ropa un fondo de 1.800 millónspara emprego xuvenil Non pode-mos condenar á mocidade euro-pea a estar gobernada poloPSOE.

1. A nosa campaña centrarase enexplicarlle á xente que hai polí-ticas alternativas para impulsarmedidas de apoio ás pequenas emedianas empresas, que sepoden triplicar os recursos parafornecer medidas de empregopara a xente moza, que se podenrepartir dun xeito máis xusto osfondos da política agraria comúnpara quen beneficie a quen ver-dadeiramente traballa e vive doagro e da gandeiría, que se podee se deben garantizar pensiónspúblicas dignas e suficientes paraos nosos maiores. Esa será a nosacampaña, escoitar e explicar.

2. Xogámonolo todo. A UniónEuropea lexisla hoxe sobre cadaaspecto das nosas vidas e tomadecisións sobre cada un dos sec-tores estratéxicos da economíagalega. Ata o de agora houbounha maioría de dereitas en Eu-ropa, unha maioría que impuxomedidas de recortes moi durosaos países membros e que en Es-paña contaron co apoio entu-siasta do Partido Popular. O Goberno de España foi motorde desigualdade. O 25 de maio axente ten oportunidade de dar uncambio de timón. Os cidadánsterán na súa man, co seu voto, selevantamos un muro fronte aesas políticas que nos están a as-fixiar.

3. Se por algo me caractericei aolongo da miña vida é polo com-promiso e o traballo alí onde es-tiven. Iso é o que ofrezo,traballo, compromiso e experien-cia, como quedou acreditado namiña etapa como ministro de Fo-mento do Goberno de España,onde sacamos adiante o acordopara impulsar as Redes Transeu-ropeas de Transporte, nas que in-tegramos a Monforte como nodoloxístico e porta de entrada esaída das mercadorías de Galicia.Esa foi a etapa de maior execu-ción de investimento en obra pú-blica da historia de Galicia,executamos en pouco máis de 2anos e medio catro mil millónsde euros nas autovías, como a doCantábrico, na alta velocidade –agora paralizada en Lugo poloPP, que está a excluir á nosa pro-vincia da rede española de AVE-, nos aeroportos, como o deSantiago. Cando puiden, demos-trei compromiso con Galicia e aiso vou a Europa, a traballar pore para Galicia. Poderá haberquen estea tan comprometidocon Galicia coma min, pero nonmáis.

4.Os cidadáns participan máis

cando senten que do seu votoxorde un goberno, cando ven al-ternativas, cando ven posibili-dade de cambio. Precisamentepor iso, estas eleccións son espe-ciais, porque conflúen todas elas:por vez primeira a cidadanía vaivotar directamente a un Parla-mento que ten que escoller aopresidente da Comisión. En se-gundo lugar, hai dúas alternati-vas perfectamente definidas:austeridade fronte a investi-mento; recortes fronte a empregoe dereitos; servizos privadosfronte a servizos públicos. E haiunha oportunidade real de cam-bio na política da Unión Euro-pea.

5. Cada vez a cidadanía é máisconsciente de que co PP no Go-berno de España todo foi a peor.España é hoxe un país máisfeble, máis desigual, máis empo-brecido, máis precario. Un paísno que non se ofrece máis saídaao paro que a emigración e noque as liberdades se ven ameaza-das. A reforma laboral está cau-sando estragos: 1 millón deempregos destruídos, a cifra deparados de moi longa duraciónaumentou en 880.800 persoas eos que non teñen ningunha pro-tección por desemprego acada xaos 3,3 millóns. Mentres, os sala-rios caen por culpa da reformalaboral. Por outra parte, o novoemprego é cada vez máis preca-rio, temporal e a tempo parcial.Iso dispara a desigualdade no re-parto da riqueza. Esa é a realidade que temos enEspaña e que a cidadanía podeempezar a cambiar se vota cam-bio o 25 de maio. Trátase decambiar o rumbo de Europa: sesegue en mans dun club privadoque defende o interese duns pou-cos ou se recupera os seus sinaisde identidade como espazo deprogreso social.

UE

6. Non considero nin axeitadonin eficaz que a troika, da que oBCE forma parte, interveña nin-gún país porque todo o que lo-grou na súa actuación foiprovocar sufrimento, desespera-ción e máis depresión econó-mica. Os plans de rescate foronplans de asfixia e iso non podevolver repetirse e debe ser corri-xido. Nos principios fundacio-nais da Unión Europea atopábasea solidariedade entre os países,entre os pobos, entre as persoas.Pero, esa perspectiva perdeuse.

7. A Unión Europea será máisforte se camiñamos na dirección

“Só o PP pode contar cunha maioría que nos permitaseguir defendendo a Galicia e participar no futuro

Goberno comunitario”

“Cando puiden, demostrei compromisocon Galicia e a iso vou a Europa, a

traballar por e para Galicia”

José Manuel Balseiro, coordinador da campaña do PP para as ElecciónsEuropeas na provincia de Lugo

José Blanco López, Candidato número 10 doPSOE ao Parlamento Europeo

José Manuel Balseiro.

17actualidade abril 14

eleccións europeas

1. A primeira e por riba de todoa defensa dos intereses de Galizaen Europa e tamén a rebeldíafronte ao modelo actual deUnión Europea e a estafa queviven as galegas e galegos conestes gobernos da dereita euro-pea e española, que nos estánempobrecendo, roubando derei-tos e acabando con servizos pú-blicos básicos, como a sanidadeou a educación, que tanto costouconquistar.

2. As galegas e galegos xogámo-nos moito nestas eleccións, por-que en Bruxelas tómansedecisións que afectan a sectoresvitais para o noso país, como osector agrario, o pesqueiro, a in-dustria naval, etc. É necesarioque haxa unha voz galega en Eu-ropa que só garante o BNG, paraseguir traballando pola defensado intereses galegos en Bruxelas.

3. Podo aportar a miña experien-cia na Unión Europa, onde levotraballando 14 anos, primeirocon Camilo Nogueira cando foieurodeputado, despois represen-tando ao BNG en diferentes co-alicións e nesta presentelexislatura ocupando ese escanodo pobo galego entre xaneiro de

2012 a xulio de 2013. E, nesesentido, poido aportar o aval dotraballo feito todos estes anos,nos que fun a eurodeputada ga-lega que máis iniciativas presen-tou no Parlamento Europeo,todas en defensa do país.

4. Porque hai un interese porparte dos grandes partidos paraque non haxa debate nin cam-paña, porque a abstención lles daréditos electorais. PP e PSOE

non queren que o Bloque esteano Parlamento Europeo porquena defensa de Galiza en Europacomémoslles as papas e deixá-molos en evidencia.

5. Son escenarios distintos, peropenso que a cidadanía vai casti-gar a partidos como o PP, cheode imputados, de corrupción, desobres en B, de cartos en paraí-sos fiscais. O Bloque non estácontaminado, nós somos o par-tido da honestidade.

UE

6. No BNG rexeitamos de planoo actual modelo da Unión Euro-pea, un modelo neoliberal quenon respecta aos cidadáns nin osdereitos dos pobos. Á Troika, -Comisión europea, Banco cen-tral europeo e Fondo MonetarioInternacional-, non son elixidospola cidadanía, sen embargo,toman decisións que nos afectanmoi gravemente. Por exemplo,deciden que si hai carto para res-catar aos bancos e recortes paraa maioría social.

7. Unha Unión Europea queactúa en contra da cidadanía, dospobos, que recorta dereitos e be-nestar social, simplemente non

ten futuro. Nósd e f e n d e m o sunha Europa dosPobos, democrá-tica e social.

8. O BNG nonqueremos unmodelo de UniónEuropea ondeAlemaña mandee os demais obe-dezan. Quere-mos unhaEuropa formadaen pé de igual-dade por todas asnacións que acompoñen, comoGaliza, con ca-pacidade de de-cisión sobre osseus recursos.

9. Desde que o Estado españolentrou na Unión Europea, oBNG leva loitando para que sedeixe producir aos nosos labre-gos ou traballar ao noso sector dapesca. Por exemplo ao sector doleite, que primeiro loitou contraun escenario de cotas lácteas in-suficientes e agora se enfronta aoescenario da súa desaparición enmarzo de 2015. Ou ao sector dacarne, que sofre un reparto in-xusto das axudas da Política

Agraria Común. Ou ao sector doviño, prexudicado por un repartode fondos que prima a produciónde viños noutras zonas do Es-tado. Ou o sector da pesca docerco, tamén cun reparto decotas totalmente insuficiente.Durante todos estes anos, o BNGfoi a voz destes sectores en Bru-xelas.

10. Galiza é un país produtor deenerxía, e iso ten que verse re-compensado, porque o que non élóxico é que a enerxía galegasexa exportada sen compensa-ción para o país. É parte da nosaprodución industrial, igual que aconstrución naval, limitada emaltratada por Bruxelas co con-sentimento e a complicidade deRajoy e de Feijóo. O BNG éunha formación política compro-metida co desenvolvemento sus-tentable do territorio, e nestalexislatura estivemos no Parla-mento Europeo integrados noGrupo Verdes/Alianza Libre Eu-ropea, unha mostra máis do nosocompromiso.

11. Debe ir encamiñada a formarmozos e mozas pero cun obxec-tivo, que poidan vivir e traballarna súa terra, Galiza, sen verseobrigados a emigrar, e para isotamén se deben crear posibilida-des de emprego aquí. Os fondosde cohesión, para o período ac-tual, 2014-2020 deben primar acreación de emprego. Nós defen-demos que eses fondos teñan enconta a situación demográfica ea fuxida de talento que está a terGaliza. E o mundo do revés, quea xeración mellor formada dahistoria galega teña que coller denovo as maletas como fixeron osnosos país ou avós nos anos 70.

Finalmente, cre que a través

do Parlamento Europeo se

pode defender outro sistema

territorial?

Nós cremos na soberanía dospobos e no dereito dos pobospara decidir o seu futuro. E sobreesa base ten que asentarse Eu-ropa. Esta decisión, como outrasque teñen que ver co modelo deEuropa, decídese co voto. Se oscidadáns votan a partidos comoo PP ou o PSOE están votando apartidos que lexitiman o actualsistema de poder que prefire res-catar bancos que rescatar per-soas, e que non ten en conta arealidade das nacións como Ga-liza . Se apoian ao BNG estánvotando por outra Europa, máissocial, xusta e que respecte apobos coma o noso, Galiza.

que lle dicía. Do contrario, co-rremos o risco de que a herdanzaque recibimos se desbarate. E isoé algo que non nos podemos per-mitir. Trátase, polo tanto, dunmomento clave e dunhas elec-cións decisivas, nas que se vanconfrontar dous proxectos: o dadereita española e europea demáis austeridade, máis recortese máis dictadura dos mercados;ou o da esquerda, a socialdemo-

cracia, española e europea, dedefensa dos dereitos sociais, ainversión produtiva, o empregoe as liberdades cívicas.

8. Claro que pode mudar. Insisto,temos o 25 de maio a posibili-dade de darlle un xiro de 180graos, un xiro social á Unión Eu-ropea. Se facemos posible o xiro,se o Partido Socialista gaña aseleccións e conforma unhamaioría de goberno forte en Eu-ropa, a Unión avanzará cun sen-tido social, combatendo estapolítica de austeridade que estáa asfixiar á cidadanía e que estáa provocar o maior crecementoda desigualdade en décadas.O problema non é ceder sobera-nía, sempre que sexa unha ce-sión de todos os países parareforzar o que nos une en bene-ficio común. Esa é a idea orixi-nal de Europa, esa é a idea quetraizoou a dereita, esa é a ideapola que debemos apostar cunvoto maioritario de cambio o 25de maio.

9. A agricultura e a gandaría sonsectores estratéxicos para Gali-cia, non en van, empregan amáis de 72.000 persoas e máisda metade dos produtores deleite de España desenvolvenaquí o seu traballo. A PAC, polotanto, é unha política básica paraGalicia, pois do reparto das súasaxudas depende en boa medida aviabilidade do sector, que osnosos agricultores e gandeirospoidan vivir do seu traballo condignidade, que poida fixarse po-boación no medio rural e quepoidamos dispoñer de alimentosde calidade e con todas as garan-tías.

Lamentablemente, o Goberno deEspaña, con Arias Cañete áfrente, non negociou ben en Eu-ropa e decidiu en España un re-parto lesivo para os agricultorese gandeiros galegos. Non esta-mos, polo tanto, de acordo coanova PAC. O Goberno, co apoioda Xunta, aprobou un reparto se-gundo criterios históricos e nonen función de quen verdadeira-mente vive da actividade agraria

ou gandeira. Onoso compro-miso, pola con-tra, é batallarpara cambiareses criterios,de forma que sevinculen máisdirectamente asaxudas ao em-prego e paraque, dentro daspolíticas de des-envolvementorural, se consi-deren os crite-rios dedemografía e anecesidade de

aumentar a base territorial.

10. O Partido Socialista foimotor das enerxías verdes en Es-paña, consciente da dependenciaenerxética do noso país e da ne-cesidade de romper esa situa-ción, así como de apostar por unsector de futuro e por un desen-volvemento sustentable, máisrespectuoso co medio ambiente.Grazas a esa política de apostapolas enerxías renovables, Es-paña é líder europeo na partici-pación deste tipo de no global daenerxía consumida no país. E asempresas españolas son líderesen tecnoloxía e en desenvolve-mento destas enerxías en todo omundo.

11.Causa vergoña que no conti-nente máis rico, exista o risco dever crecer unha xeración per-dida. Non é tolerable que paraEuropa sexan máis importantesos bancos que os mozos. Temos que encauzar recursos rá-pidamente cara á formación e acualificación. Debemos ofrecergarantías de emprego ou postosde aprendizaxe e mellorar a mo-vilidad no mercado interior me-diante o recoñecemento decualificaciones e o ensino deidiomas. Os socialistas propoñe-remos a implantación da Garan-tía Xuvenil, unha proposta paraque os mozos poidan conseguirun posto de traballo ou un con-trato de formación ou en prácti-cas. Ademais, impulsaremospropostas para proporcionaraxudas públicas ás pemes quecontraten a mozos ou outorgarbeneficios fiscais ás empresasque empreguen a estudantes deformación profesional.

Ana Miranda Paz, eurodeputada na actual lexislatura e cabeza de lista doBNG ao Parlamento Europeo

“O BNG defende unha Europa social e con igualdadena capacidade de decisión para todas as nacións que

a compoñen sobre os seus propios recursos”

Ana Miranda.

José Blanco.

18actualidadeabril 14

eleccións europeas

1. A coalición AGEE, inte-grada por Anova, EsquerdaUnida e Espazo Ecosocia-lista, cuxa candidata é LidiaSenra, concorre a estas elec-cións con varios obxectivos:evidenciar nas propias insti-tucións europeas o déficitdemocrático das mesmas; efacer política, dentro das es-treitas marxes que deixanesas institucións, en benefi-cio do noso país, Galiza, eespecialmente das súas clases po-pulares. Por último, AGEE acodeao Parlamento Europeo co com-promiso de apoiar a candidaturado grego Alexis Tsipras, líder deSyriza e posible novo presidentede Grecia, á presidencia da Comi-sión Europea.

2.O Parlamento Europeo é a únicainstitución cunha certa lexitimi-dade democrática ao estar com-posta por representantes escollidosen eleccións polos cidadáns dosdiferentes Estados. Aínda así, ascarencias do PE son evidentes eveñen dadas pola falta de inicia-tiva lexislativa do mesmo. O quenos xogamos nestas eleccións édemostrar o desacordo da cidada-nía coa deriva neoliberal da UE.Nestas eleccións debemos emitirunha mensaxe nítida de que a

Unión Europea da austeridade edo desmantelamento do estado dobenestar non é o noso proxecto.

3. A nosa presenza no PE pode in-cardinar á esquerda nacional ga-lega co resto das esquerdas docontinente axudando a superar oactual despotismo neoliberal dun-has institucións europeas contro-ladas fundamentalmente polaAlemaña neoimperial de Merkel.Seremos o altofalante nesa institu-ción das capas sociais e sectoreseconómicos galegos agredidos; ea garantía do dereito á autodeter-minación de Galiza.

4. A cidadanía non é parva. É per-fectamente consciente de que o PEé unha cámara rebaixada conpouca marxe de decisión; polo quea desafección é perfectamente ra-cional. O que nós pedimos, porén,

é que deixe claro, mediante ovoto, a pouca identificación coasinstitucións.

5. Sen dúbida. As eleccións euro-peas actuarán como termómetrodo grao de esgotamento da Se-gunda Restauración Borbónica noconxunto do Estado Español e enGaliza. Todas as enquisas están afalar dunha importante caída doturnismo bipartidista.

UE

6. O BCE, xunto á Comisión Eu-ropea e o FMI (a chamada Troika),está gobernando varios estados.Pero o auténtico drama consisteen non ter actuado, durante a criseda débeda soberana na eurozona,como un auténtico Banco Central.A negativa de Alemaña, e doutrospaíses do norte, a permitir que oBCE actúe como prestamista deúltimo recurso cando un país daUE así o precise ten que ver conque eses países pénsanse a si mes-mos en clave nacional e non estándispostos a permitir esa transfe-rencia de rendas aos países da pe-riferia europea. Esta é a grandebatalla que se libra actualmente naUE.

7. A actual separación entre acre-dores e debedores na UE está a po-

larizar o continente.

8. A malla institucional da UE estámoi ben pensada para que as refor-mas de calado sexan difíciles, peronon debe impedir que os pobos dosur de Europa loitemos para nonvérmonos abocados a esta posi-ción dependente a respecto dosEstados máis fortes. A percepciónsocial é correcta. A entrada na UEsupuxo unha perda de soberaníade facto por parte dos Estados-na-ción. A UE é hoxe máis o reino datecnocracia que da democracia.

9. As nosas liñas estratéxicas ba-séanse na soberanía alimentar, queimplica máis produción labregalocal e pesca artesanal e menostransporte e máis mercado local ede cercanías. É unha alternativa ácrise enerxética que implica pro-tección e renacionalización dosmercados de alimentos e Implicaagroecoloxía e amor pola terra,sen agroquímicos nin transxéni-cos, ou pesca artesanal no canto depesca extractiva salvaxe como al-ternativa á crise ambiental.

10. Neste eido tamén defendemoso concepto de soberanía enerxé-tica como unha nova dimensión dasoberanía, que non só debe ser na-cional, senón tamén alimentar,

cultural e sobre todo popular.

11. As medidas adoptadas porparte da Troika agravan as des-igualdades entre os sectores máisvulnerables da poboación e, porsuposto, entre mulleres e homes.Os Estados membros da UniónEuropea deben garantir os servi-zos públicos e a igualdade salarial.

Finalmente, cre que a través do

Parlamento Europeo se pode

defender outro sistema territo-

rial?

Como todas as institucións comu-nitarias, o Parlamento Europeosofre un enorme déficit democrá-tico. A soberanía popular estáusurpada pola oligarquía, que seexpresa non só a través do biparti-dismo, senón tamén a través dosmoi activos lobbys. Aínda así,pensamos que a forza das mudan-zas políticas reside na sociedade eque o noso labor é transferir á ins-tancia política esa potencia social.

E, en relación a outro asunto,

que valoración lle merece a po-

lémica suscitada tralo axustado

resultado no referendo sobre a

presentación a estes comicios en

coalición con Esquerda Unida?

A militancia falou democratica-mente.

1. Compromiso por Galicia sus-tenta a súa proposta programáticapara as eleccións ao ParlamentoEuropeo de 2014 en tres liñas fun-damentais: en primeiro lugar, a ne-cesidade de contar cunha vozpropia dende Galicia para a de-fensa dos lexítimos intereses dosgalegos e galegas nas ins-tancias europeas; en se-gundo, a necesidade dereformar o actual marcopolítico-institucional euro-peo cara unha Europamáis democrática e cunhamaior capacidade política,co obxectivo de acadarmaiores cotas de igual-dade e benestar para a ci-dadanía, e que sexarespectuosa cos pobos quea conforman. Finalmentea necesidade dun cambiocara un modelo produtivo queestea ao servizo das persoas.

2. Insistiamos durante o procesode primarias abertas á cidadaníaque realizamos dende CxG paraescoller candidato ao Parlamentoeuropeo, aquela frase que dicía:“os galegos e as galegas só pode-mos escoller unha cousa: a derrotaou Europa”. Dende a nosa plena

vocación europeísta cremos quenestas eleccións nos xogamosmoito. A pesar de que a UE é unespazo imperfecto, manifesta-mente mellorábel; é un lugar ondeGalicia pode xogar e pode reivin-dicar o seu carácter de país euro-peo ao mesmo tempo que

colaborar activamente por outromodelo de sociedade e de huma-nidade.

3.Toda a forza dun candidato novoque afronta estes comicios coapoio dun proxecto político comoé Compromiso e dunhas persoasque contan coa suficiente vagaxecomo para ser a voz desa Galiciaviva á que me pretendemos defen-

der e proxectar.

4. Son unhas eleccións considera-das de terceira orde -en termos po-litolóxicos-, por interese noselectores e nas electoras. Tende-mos a darlle importancia ás elec-cións por proximidade física esentimental; mais isto agoramesmo é relativo, xa que pormoitas cuestións, aínda que Es-trasburgo e Bruxelas fiquenlonxe, tócanos cada vez máispreto.

5. Non se pode facer analoxía eextrapolar os resultados destaseleccións, pero será un termóme-tro para tomarlle a temperatura ásociedade e aos partidos.

UE

6. Dentro da nosa demanda demáis Europa, é evidente que pre-cisamos un Banco Central Euro-peo con poderes e con capacidadede actuación, pero este ten queestar suxeito ao control das insti-tucións europeas e centrado nacreación de emprego e de riqueza.O que me preocupa non é que unBanco Central Europeo emita po-sicións e consellos; senón queactúe de xeito unilateral e falto de

lexitimidade, como é o caso.

7. A UE debilítase non porque nonsexa un espazo necesario (aíndaque mellorable), senón porque adía de hoxe goberna a dereita eu-ropea. E a necesidade de reforzarEuropa pasa pola asunción doutrapolítica económica e social, ade-mais de mudar a arquitectura ins-titucional.

8. Temos que traballar para tecerunha Europa en rede, desestatali-zada, dos pobos mais tamén daspersoas, con mecanismos de go-bernanza multinivel e de soberníacompartida, reforzando o papel demecanismos como o Comité dasRexións.

9. Compromiso por Galicia defen-derá unha Política Agraria Comúnque afonde na valorización domedio rural como elemento estra-téxico das sociedade, sendo unhadas sinais de identidade de Galicia.É preciso que a Política AgrariaComún recoñeza o papel da con-servación medioambiental, produ-ción de alimentos e xestión edesenvolvemento do territorio aosagricultores.

10. A aposta polas enerxías verdese renovables está ben, pero preci-samos máis compromiso co medioambiente, o desenvolvemento sos-tible e xestión dos recursos ener-xéticos e de produción primariapropios.

11.Deben orientarse á harmoniza-ción dos mercados laborais docontinente, integrando e homoxe-neizando tanto a formación e aspolíticas activas de emprego comoos subsidios, prestacións e políti-cas pasivas. A UE debe fomentara mobilidade continental con fina-lidade formativa e de empregopara os máis mozos, e á vez pro-curar unha distribución homoxé-nea de oportunidades laborais entodos os países que a conforman.

Finalmente, cre que a través do

Parlamento Europeo se pode de-

fender outro sistema territorial?

Claro que si. O mapa de UE estasereformando (basta con botar unhaollada a Escocia ou Catalunya), osestados-nación clásicos estansevolvendo corsés inservibles. A UEe os seus máximos órganos de re-presentanción teñenque ser outroespazo para defender outro sis-tema territorial.

David Rodríguez, do equipo de contidos e programa de Alternativa Galega de Esquerda

Paulo Carlos López, cabeza de lista de Compromiso por Galicia ás eleccións europeas

“A Unión Europea da austeridade e do desmantelamento do estado do benestarnon é o noso proxecto”

“A UE un lugar onde Galicia pode xogar e pode reivindicar o seu carácter de país europeo aomesmo tempo que colaborar activamente por outro modelo de sociedade e de humanidade”

Paulo Carlos López.

David Rodríguez.

19actualidade abril 14

N��ha ��da de ��e��a c����a,Xavier Vence e Carlos Cruzado, dosindicato de técnic@s de facenda(Gestha), criticaron a falta de me-dios para investigar ás grandes em-presas e fortunas. Os datos nos quese apoiaron amosan que as grandes

empresas só tributan un 3,5% dotipo efectivo fronte a un 14-15%,sobre beneficio contábel, daspemes.Tanto Vence coma Criado recla-maron un sistema fiscal máis rei-vindicativos e fixeron referencia adatos estatísticos que amosan quemáis do 90 por cento da poboación

considera inxusto o modelo de tri-butación. "Existe un ambiente so-cial que favorece a fraude",afirmou Vence.En Galiza, segundo os datos daGestha, a fraude fiscal acada os14.100 millóns e é un punto maior

ca no Estado: un 25,6%porcento fronte ao 24,6% no Es-tado. En só catro anos, afraude fiscal incrementouseen 60.000 millóns no Estado,case seis puntos (un incre-mento similar ao de Galiza).Tanto Vence como Cruzadocoincidiron na necesidade demellorar os medios humanos

e poñer o foco nas grandes empre-sas e fortunas, fronte á liña de ac-tuación actual, centrada encontrolar aquelas que xa están con-troladas. O presidente do Gesthaaludiu aos nomeamentos a dedoda Axencia Tributaria como mos-tra de que non se estaba a ir por esecamiño.

Á interpelación da deputada socia-lista Beatriz Sestayo sobre a supre-sión dos partidos xudiciais, ovicepresidente da Xunta aludiu aolibro branco sobre a modernizaciónda Xustiza elaborado na etapa deCaamaño como ministro, indi-cando que xa nel se recollía a ne-cesidade de "superar" o vixentemapa xudicial.Sestayo retrucou cualificando de"indocumentado" e "mentiroso" aRueda por non diferenciar entre"superar" e "suprimir". As conti-nuas alusións ao ex ministro fixe-ron que este pedira intervir. "Euson o autor intelectual dos tribunaisde instancia, non da supresión dospartidos xudiciais", defendeuseCaamaño, quen lle pediu a Ruedaque non xogara coa honra das per-soas.Rueda prometeu que fará o posíbelpor manter xulgados nas sete gran-des cidades galegas e engadiu queconsultará co sector xudicial e llepedirá ao goberno que teña enconta as especifidades de Galiza. Adeputada do BNG, Tereixa Paz,amosouse incrédula ao respecto,canto que, por lei orgánica, estáprevisto fixar un só partido xudicialpor provincia. Paz demandou dovicepresidente que aplicase o artigo20.2 do Estatuto de Autonomía deGaliza, no que se estabelece comocompetencia propia a delimitacióndas demarcacións territoriais dosórganos xurisdiccionais en Galiza.

A homenaxe, impulsada por mili-tantes do BNG, coincidirá co 35aniversario de Domingos Merinoá alcaldía da Coruña, nunha corpo-ración composta por 7 concelleirosnacionalistas, 5 de Unidade Galegada que formaba parte e 2 do BN-PG. “Comercial por profesión,francófilo por devoción, mestreaxedrecista por afección e boa per-soa por natureza”, define IsabelRisco a un home que padeceudesde o seu cargo presidencial nogoberno municipal os ataques depoderes empresariais, mediáticos erelixiosos que o levarían a súasaída da alcaldía dous anos des-pois. “A Coruña que puido ser e non foi,pensa moita xente, pero en certamaneira si que foi, talvez doutramaneira, pero foi, senón non esta-ríamos nós aquí e agora”, valora

Xurxo Souto. De todas maneiras,ao goberno de Merino débenselleinfraestruturas educativas e sanita-rias, o saneamento e as comunica-cións nos barrios, a humanizaciónda cidade e a democratización dainstitución local, que mantivo asportas abertas á cidadanía. Cunha longa traxectoria políticaDomingos Merino apostou no seumomento pola unidade do nacio-nalismo, pasando a militar noBNG nos anos noventa, formaciónpola que sería deputado en dúas le-xislaturas. Até o 2012, e a propostada fronte nacionalista, Merino foivicevaledor do pobo. A homenaxe a Domingos Merinoconta cunha páxina en facebook naque a organización está a publicarinformacións sobre a súa traxecto-ria política e persoal e sobre o actoda próxima semana.

Os alcaldes destes seis concellosdecidiron esta terza feira, reunidosen San Sadurniño, que encetarános traballos técnicos para procura-ren unha alternativa ao modelo dexestión de residuos desenvolvidopor Sogama. O acordo alcanzado polos seus re-xedores, ao que previsibelmente sesumarán tamén os gobernos deAres e Monfero, suporá a creacióndunha comisión de traballo con-xunta na que persoal técnico deNarón, As Pontes e San Sadurniñoestudará posíbeis alternativas á in-cineración que sexan, explicaron,"máis viables economicamente emáis sustentables ambientalmentee socialmente". Mais non só. O ob-xectivo deste grupo será tamén, ex-plicou José Blanco, rexedor deNarón, "conectar" as iniciativasque se vaian desenvolver coasdoutros concellos de Galiza parachegar a unha solución "que poidaser viábel para todos". Neste senso, a proposta é a res-posta non só ao incremento nun34% do custe actual do servizoofrecido por Sogama, senón taména resposta a un "modelo esgotado"desde o punto de vista ecolóxico,asegurou Secundino García, rexe-dor de San Sadurniño. Este alcaldedo BNG denunciou os incumpri-

mentos da planta de Cerceda enmateria de xestión de residuos."[Sogama] está cobrando por unservizo que non nos está prestando,xa que nos cobra por soterrar o lixocoma se o estivese tratando".

San Sadurniño non pagará o

novo canon

A respeito da primeira factura conovo prezo, remitida por Sogamanos últimos días, a algúns dos con-cellos, as decisións adoptadaspolos gobernos locais son dispares.Entrementres Narón avanzou quetrasldará o custo aos petos da veci-ñanza --o que suporá 300.000euros anuais a maiores-- San Sa-durniño avanzou que non pagará oincremento de acordo co fixado nocontrato que asinou o concello conSogama e no que tan só se fixaunha suba máxima ao ano parellaao IPC. Segundo adiantou Secundino Gar-cía, o concello "ten dereito a esixir-lle a SOGAMA que non cobremáis que o que pon o contrato". Aeste respecto, García apuntou quea factura correspondente ao mes demarzo xa pasou á intervención mu-nicipal para que emita os informescorrespondentes, algo que taménestán a facer noutros concellos dopaís como Monforte.

O proxecto de contrución da auto-vía que une Ponferrada e Ourensemobilizou nas últimas semanas unimportante mo-vemento veciñalen contra. E éque o deseñoaprobado poloMinisterio deFomento pon enperigo un dos es-pazos naturaismáis valoradosdo país --en ter-mos paisaxísti-cos-- protexido,aliás, pola UniónEuropea através da Rede Natura. Agora, Bruxelas deberá pronun-ciarse a respeito dos plans do go-berno español. Faráo após apregunta formulada polo eurode-putado de Aralar, Iñaki Irazabalbei-tia, rexistrada por petición darepresentante do BNG na Eurocá-mara, Ana Miranda. Nela, exixenás institucións comunitarias expli-caren as razóns que motivan aconstrución da A-76 nun "espazonatural de especial fraxilidade pai-saxística" que, asemade, lembran,

"está en trámite de preparación"para se candidatar como Patrimo-nio da Humanidade perante a

UNESCO. Unha candidatura,cumpre sinalar, impulsada polasDeputacións de Ourense e Lugo.

Unha obra "innecesaria" que

reflicte "intereses lucrativos"

Desde a coligación electoral coi-dan que o proxecto de construciónda autovía no corazón da RibeiraSacra "está en contradición" conesa aposta por acadar o máximo re-coñecemento internacional esupón, apuntan na súa iniciativaBNG e Aralar, unha obra "innece-

saria" que só evidencia "intereseslucrativos". A pregunta rexistrada no Parla-

mento europeo recolleas demandas do move-mento veciñal organi-zado na PlataformaNon á A-76 na RibeiraSacra. Neste senso, de-mandan á Comisióneuropea que expliquese a autovía contarácon fondos europeos ese se iniciará un expe-diente sancionadorcontra o Estado espa-ñol por deseñar un

proxecto que atinxe un espazo na-tural dobremente protexido polaUE e recollido na Rede Natura2000. Desde a Plataforma aseguran quede se construír suporá "un atentadomedioambiental contra a RibeiraSacra" xa que, "vai arrasar casetodo". Aliás, afirman que existenalternativas e mesmo coidan "inne-cesaria" a creación da A-76 habidaconta do volume de tráfico que ac-tualmente se despraza entre Ou-rense e Ponferrada.

BNG e Gestha piden que seincrementen os medios parainvestigar ás grandes empresasCatro veces menos é o que tributan as grandesempresas fronte ás pequenas

Así o acordaron os rexedores de Narón, SanSadurniño, As Pontes, Cariño, A Capela e Mugardosnunha xornada de traballo.

Rueda di que "fará oposíbel" por manteros xulgadosnas setegrandes cidades

Seis concellos de Ferrolterra,Eume e Ortegal procuraránunha alternativa mancomunadaa Sogama

En marcha unha homenaxe ao pri-meiro alcalde nacionalista da Co-ruña após a ditadura, DomingosMerino

Bruxelas deberá responder pola construcióndunha autovía no corazón da Ribeira Sacra

Mobilización dos veciños contra a A-76. Iago Lestegás

Domingos Merino.

galiza

20 agroabril 14

En outono de 2013 a c�i�e de�i- ada dos pre�os bai�os que reci-ben os produtores e productorasde leite galegos daba un respiro eos pre�os recuperábanse debidoprincipalmente á baixada de pro-dución dos países exportadores eda súa influencia nos mercadosinternacionais. Deste xeito supe-rábase, polo menos momentanea-mente, unha das peores crises dosector lácteo galego.“Agora a situación semella volvera torcerse, xa que comezan a pro-ducirse novas baixadas do prezodo leite, que aínda que xa come-zaramos a detectar anteriormente– aseguran dende a FederaciónRural Galega-, vai ser neste se-gundo trimestre cando esta redu-ción se faga efectiva na maiorparte da explotacións”.“Temos que lembrar que os pre-zos que se alcanzaron ultima-mente corresponden ao mínimo

necesario para que a produción deleite sexa rentable. Os custes deprodución seguen altos ou inclusosubindo e por iso o mantementodestas cantidades son necesariaspara o mantemento da propia ac-tividade leiteira”, afirman dendeos sectores gandeiros da FRUGA.Así mesmo, recoñecen que “agran distribución é a peza chavena cadea de valor do leite” e, aocontinuar empregando o leitecomo produto reclamo nas super-ficies comerciais baixando oprezo moitas veces ata chegar aunha práctica ilegal, pero consen-tida como é a venda a perdas ou“dumping”, provoca que a indus-tria tamén o baixe ao sector pro-dutor, e que, sendo este o eslabónmáis feble da cadea, é o que pagaa maior parte das consecuenciasdesta práctica do libre mercado”.Desde a Federación Rural Ga-lega-FRUGA, primeiramente

considera que “esta baixada in-xustificada do prezo do leite éconsecuencia da falta de regula-ción dos mercados a nivel inter-nacional, pero tamén da falta deinterese da Xunta de Galiza e doMinisterio de Agricultura.Medi-das como o paquete lácteo ou aLei da cadea alimentar carecen decontido e de capacidade regula-dora. Todo o sector produtor es-peraba medidas que servisen paramarcar claramente as regras polasque se terían de regular as rela-cións entre os distinto elos dacadea alimentar: sector produtor,transformador, comercial e distri-buidor, e sobre todo no que ten aver coa determinación dos prezosa percibir por parte do sector pro-dutor. E, en lugar diso, estas me-didas serviron na práctica comomera estratexia publicitaria.“Namentres que á Xunta de Ga-liza se lle enche a boca anun-

ciando o “éxito” dos contratos ho-mologados, a realidade é que oque podía ser unha ferramentaútil, ao carecer dunha interprofe-sional láctea galega, estes contra-tos non sirvan para o que deberan:fixar unha estabilidade de prezosno sector leiteiro galego”, criti-can.Así pois, cren que “Núñez Feijóo,con esta falta de interese, deixadesprotexidas ás granxas gale-gas”. Polo tanto, dende a FRUGAdemanda “unha vez máis á Xuntaque deixe de facer propaganda eque traballe para finalmente cons-tituir o que o sector lácteo galegoprecisa: unha interprofesional lác-tea galega”.

Preguntas do BNG no Con-

greso dos Deputados

A deputada do BNG no Congresodos Deputados, Olaia FernándezDavila, xa pedira explicacións na

cámara baixa a comezos destemes de abril sobre os incumpri-mentos por parte da industria lác-tea da sinatura de contratoshomologados cos produtores lác-teos.A deputada recollía así as inque-danzas do sector que denunciaque “as industrias seguen impo-ñendo as súas condicións”. Ásportas dunha nova tempada eranmoi poucos os productores lác-teos os que tiñan asinado un con-trato coa industria. Ademais,sindicatos agrarios alarman deque “arredor do 27% dos produ-tores carecen de convenio coa in-dustria” e o resto denuncia asinatura dos contratos fóra de datae por períodos inferiores ao anoque contempla a norma.Polo tanto, interpela ao Ministeriode Agricultura preocupándosepolo control dos contratos homo-logados.

O xuíz do XXVIII Concurso deGando Frisón que se celebrou estesábado 5 de abril no marco daXXX MOEXMU, o catalánJaume Serrabassa, proclamou aRey 547 Sonrrisa Sid gran vacacampioa este ano no que o númerode reses participantes no únicoconcurso de gando que se celebrana provincia supera o centenar.O mesmo exemplar da ganderíaRey de Miñotelo, da Pastoriza,proclamarase pouco antes vacanova campioa. E do mesmo xeito,Serrabasa decidía que outra vacada mesma explotación recibira opremio de vaca gran campioa re-serva: Rey 509 Ninfa Spirte.Deste xeito a gandería da Pastorizaasina unha gran participación noConcurso de Gando Frisón da

MOEXMU onde tamén obtivoorecoñecemento como mellorcriador, por diante da ganderíaManteiga -de Viladecruces-, e me-llor rabaño, por diante de Pozo - deLugo-.

Entre as xovenca Pozosaa Xaco-beo 6945 Lusi, proclamouse granxovenca campioa dende a gande-ría Pozo, de Lugo.Ademais, entre as 19 ganderíasparticipantes, outra explotación

chairega, A Vereda de Castro deRei, fíxose tamén con algún reco-ñecemento entre os seus exempla-res máis novos. A VeredaCosmopolitan Banquita foi distin-guida entre as xatas de 14 a 16

meses; A Vereda Txapeldum Ca-rola entre os exemplares do con-curso de entre 17 e 21 meses deidade e, finalmente, E.C. GoldwynXena, entre as vacas intermediasen lactación de 3 anos.

FRUGA e BNG esixen a constitución dunha interprofesional láctea galega pararegular o prezo do leite en Galiza

O gran vaca campioa da XXX MOEXMU é da comarcaSonrrisa Sid, da gandería pastoricense Rey de Miñotelo, fíxose con esta distinción no XXVIII Concurso de Gando Frisón

Gran vaca campioa (esquerda) e gran xovenca campioa (dereita) do XXVIII Concurso de Gando Frisón da MOEXMU.

�1

agro abril 14

A Xunta de Goberno Provincialdo primeiro venres de abril apro-

bou o proxecto de construción daplanta de biogás agrogandeiromáis grande en Galicia. A Depu-tación situará este sistema no 1ºcentro público en España de re-cría de gando vacún, que executana granxa Gayoso Castro, noConcello de Castro de Rei. Aplanta de biogás permitirá trans-formar en enerxía o 100% dos re-siduos que se xeren, facendo queo centro de recría sexa autosufi-ciente. É dicir, suporá que os cus-tes enerxéticos destas instalaciónssexan de cero euros e contribuiráa unha xestión racional e sostible.Este proxecto está dotado de 1,4millóns de euros da Deputación.Actualmente, en Galicia existenoutras dúas plantas de biogásagrogandeiro, posto que as restan-tes son asociadas a vertedoiros eproxectos industriais. Unha pú-blica en Lalín, propiedade doConcello e da Deputación dePontevedra, cunha potencia de 30kilovatios; e outra privada enXustás, no Concello de Cospeito,de 50 kilovatios. A planta de bio-

gás do centro de recría público daDeputación proporcionará 300 ki-lovatios co tratamento de 32.000metros cúbicos de xurros, ester-cos e residuos vexetais. Só as3.000 xovencas que acollerá ocentro producirán ó ano 28.000metros cúbicos de purín.Os 300 kilovatios que producirá aplanta de biogás non só farán queo centro de recría sexa autosufi-ciente, senón que producirá exce-dentes de enerxía. Quedaránlibres 2.000 megavatios eléctricosanuais, o suficiente para abastecera 250 vivendas e aforrar 200.000euros de luz ao ano; así como ou-tros 1.700 megavatios térmicos, oequivalente a 100.000 euros deauga quente ou calefacción.Ademais do aforro de custes, ou-tras das vantaxes da planta de bio-gás son o incremento do valoragronómico dos xurros e do es-terco, pois transformaraos en di-xestato, mellorando a capacidadede fertilizante. Así mesmo, taménse evitará a emisión á atmosferade 400 toneladas de CO2 anuais,o equivalente ao consumo anualde 235 automóbiles.

Unións Agrarias cre que “coaaprobación do Plan Director daRede Natura 2000 no Consello daXunta no se garante a continui-dade da actividade agrogandeirae forestal nas referidas zonas”.A posta en marcha do Plan Direc-tor, veu sendo unha esixencia daorganización agraria, xa que aUnión Europea veu condicio-nando a aplicación das axudasprevistas pola Comisión aos agri-cultores e gandeiros galegos quedesenvolven a súaactividade na RedeNatura, á existenciadeste Plan de xes-tión, aprobado enGalicia cun retrasode dez anos.Polo tanto o retrasosupuxo que os agri-cultores e gandeirosgalegos non tiveranesta compensaciónde renda durante todo o períodode aplicación do PDR de Galicia2007-2014, co conseguinte pre-xuizo xerado para os produtoresafectados, e para a conservacióne xestión destes espazos naturais.A aprobación definitiva do PlanDirector abre a porta a que se poi-dan poñer en marcha este tipo de

medidas compensatorias de ren-das, no PDR do período 2014-2020, actualmente en fase deelaboración previa a súa consultapública.Unións Agrarias considera que nasúa actual definición o Plan Di-rector é insuficiente para garantira axeitada convivencia dos usosagrarios, gandeiros e forestais, coréxime de protección da Rede Na-tura. Isto é debido a súa xenerali-dade e falta de concreción, o que

fará que na práctica a aplicaciónde permisos, restricións, e no seucaso sancións por desenvolver ac-tividades agrogandeiras, ou apro-veitamentos e tarefas agrarias eforestais, seguirán a estar ao cri-terio e capricho de cada axente dezona, ou de cada comarca ou Ser-vizo Provincial de Medio Am-

biente, o que xera agravios com-parativos e desigualdades entrezonas, así como unha sensaciónde indefensión xurídica para oshabitantes do rural que desenvol-ven a súa actividade nestes espa-zos protexidos.Por elo, UUAA trasladará nova-mente á Consellería de Ordena-ción do Territorio e MedioAmbiente,como fixo no ConselloMedioambiental de decembro dopasado ano, a necesidade de pro-ceder a redactar Plans de Xes-tións individualizados en cadaunha das 59 áreas protexidasque conforman as 386.000 hada Rede Natura de Galicia, o12% do conxunto do territoriogalego, maioritariamente enterreos agrarios e forestais queson propiedade privada, moi-tas veces en produción, comopode ser a área da Zepa daLimia, ou numerosos montes

veciñais en man común ordena-dos e en produción forestal, ouzonas de concentración parcela-ria, que precisan dun marco xurí-dico claro para poder seguirdesenvolvendo a súa actividade ecolaborando a protección domedio ambiente e a creación deriqueza e emprego no rural.

A Consellería deMedio Rural parecequerer desenten-derse da proteccióndas razas autóctonasde Galicia, recor-tando a niveis insos-tibles o orzamentoque destina as axu-das e aplicando unsistema de repartototalmente inxustificado.Esta realidade queda as claras coapublicación no Diario Oficial deGalicia o mércores 16 de abril doanuncio polo que se anuncia onova adxudicación das axudasdestinadas ao fomento de siste-mas de produción de razas gan-deiras autóctonas en réximesextensivos. Se no último repartode axudas a Xunta rexeitou o85% das solicitudes por falta defondos agora, despois do esforzoanunciado pola Consellería, si-tuouse nun 74,70% destinando omesmo orzamento que na pri-meira convocatoria, preto de600.000 euros, fronte ós máis de

1,7 millóns da primeira convoca-toria, en 2008.Para Unións Agrarias cos criteriosde reparto establecidos polaXunta son agora se cabe máiscaótico. Nesta nova proposta deadxudicación aceptaron 213 soli-citudes (que obtiveron unha pun-tuación de entre 16 e 21 puntos) edenegaron por falta de crédito629 solicitudes (puntuadas entre8 e 16 puntos, o 27,98% delas con16 puntos). É dicir, o 25,30% dosexpedientes que cumprían os re-quisitos foron aceptados e o74,70% non. Hai solicitudes queantes foron desestimadas e agoraaceptadas e hai solicitudes que na

anterior adxudicación recibironun importe que agora é rebaixadoconsiderablemente.O secretario de Agricultura eGandería Extensiva de UUAA,Xosé Ramón González denunciao crédito insuficiente desta me-dida, e solicita unha tarifa planaentre os que cumpren os requisi-tos, cualificando de discriminato-rio a situación dos 176expedientes desestimados cunhapuntuación de 16 puntos. Domesmo xeito desde UUAA lém-brase que os gandeiros que com-praron reses de razas autóctonas,comprometéronse a traballardunha determinada maneira e for-

máronse. Pero agora Xunta in-cumpre o pactado, establecendocriterios de reparto de formaunilateral e reducindo os fon-dos, de maneira que non cobrantodos os que cumpren os requi-sitos.Xosé Ramón González, apuntaque estas axudas son fundamen-tais para explotacións familiaresen extensivo, afogadas polasuba do penso, do gasóleo e os re-cortes da PAC. Desde UUAA ad-vírtese que os gandeiros nonrecibirán comunicación indivi-dual do rexeitamento das súas so-licitudes o que suporá que paracando queiran recorrer xa serátarde. Nesta campaña se presen-taron 1.064 solicitudes e foron de-negadas 906, cando 683 cumpríanos requisitos establecidos na con-vocatoria.

“Chapuza”, segundo a FRUGA

Pola súa banda, dende a Federa-ción Rural Galega – FRUGA re-cordan a celebración dunhamobilización en Lugo o pasado

18 de marzo onde os gandeirosafectados esixiron ao goberno ga-lego que se aprobaran todas as so-licitudes que cumpriran copactado.A partir de aí, a Xunta correxiualgunhas irregularidades; pero anova resolución “para a nosa sor-presa, non pon un euro máis en-rriba da mesa”. Deste xeitocontinúa deixando sen axuda apracticamente aos mesmos: das842 granxas que procederon coacordado, só van recibir a axuda213, é dicir, quedan fora case o75% das solicitudes que si cum-priron.O que a Xunta chama un “erro in-formático que afectou aos cálcu-los” foi, en realidade, “unhachapuza”, e agora ten que ama-ñalo porque houbo quen o denun-ciou publicamente. Iso si, tentaarranxalo sen ter que gastar unpeso. “O que ten que facer é cum-prir co prometido, aumentar o or-zamento o necesario para,aprobar todos os gandeiros quecumpriron coa súa parte e punto”.

O centro de recría da Deputacióncontará coa planta de biogásagrogandeiro máis grande enGalicia

UUAA cre que “o Plan Director da Rede Natura non garantea continuidade da actividade agrogandeira e forestal”

Sindicatos agrarios advirten que “a Xunta esquécese da protección das razas autóctonas”

agro

Unións Agrarias e FRUGA denuncian o orzamento insuficiente para estas axudas.

UUAA advirte que é preciso desenvolver os Plans deXestión en cada zona da Rede Natura.

22 agroabril 14

agro

O �indicato Unións Agrarias de-nuncia a total falta de colaboraciónda Axencia Tributaria a hora dedevolver o importe cobrado inde-bidamente aos produtores a travésdo coñecido céntimo sanitario quegravaba os combustibles.Despois do fallo da Unión Euro-pea que considera ilegal este im-posto, o Ministerio de Facendadebería reingresar de xeito inme-diato aos 17.000 gandeiros e agri-cultores os cobros indebidos xaque posúe toda a documentaciónque o acredita a través da solici-tude do imposto de hidrocarburos.Proba da mala fe coa que actúa oorganismo recadador é o feito desolicitar a mesma documentaciónde facturación que xa posúe co

único obxectivo de evitar o pago.O 31 de marzo prescribiu a devo-lución do primeiro trimestre de2010. A estes 17.000 produtores, cunconsumo de 57 millóns de litrosanuais, corresponderíalles unhadevolución total de 1,4 millóns deeuros dende o ano 2009 ata o2012. É dicir que, de media, Fa-cenda tería que reingresalos a cadaun algo máis de 82 euros, unhacantidade per cápita nada desme-surada.Unións Agraria advirte a AxenciaTributaria que no caso de manteresta actitude de “amnesia fiscal in-ducida”, abrirá unha campaña dedenuncia en todas as oficinas re-cadadoras.

O Diario Oficial de Galicia(DOG) publicou na segunda se-mana de abril a Orde da Conse-llería do Medio Rural e do Marpola que se establecen as basesreguladoras das axudas para o fo-mento da contratación dos segu-ros agrarios na nosa ComunidadeAutónoma e se convocan para oano 2014. Prevese que se poidanbeneficiar destas axudas máis de26.000 agricultores e gandeiros ea elas a Xunta destina 4.750.000de euros, importe que poderá serincrementado con outros rema-nentes orzamentarios.A través delas a Consellería pre-tende fomentar que un maior nú-mero de gandeiros e agricultoresse poidan beneficiar das vantaxes

que supoñen os seguros. Entreestas vantaxes está a de facerfronte ás perdas económicas defactores alleos, como son osaxentes climáticos adversos ou aspragas e enfermidades.Poderán ser beneficiarios os ase-gurados titulares das explota-cións agrarias situadas na nosaComunidade, sempre que teñansubscritas as pólizas de segurosagrícolas do plan 2014 e liñasgandeiras dos plans 2013 e 2014.Tamén poderán acollerse a estaliña de axudas os titulares de ex-plotacións de piscifactorías detroitas.

S�bscrición do seguroA subscrición do seguro realiza-

rase exclusivamente a través dasentidades aseguradoras autoriza-das polo Ministerio de Economíae Competitividade e inscritas noRexistro de Tomadores da Enti-dade Estatal de Seguros Agrarios(ENESA) e poderán realizarse deforma individual ou colectiva.As datas de inicio, o prazo desubscrición e formalización dacorrespondente póliza de seguroe a subvención, sinálanse deforma particular para cada liña decontratación na orde que publi-cou o DOG número 68, ondeconstan todas as liñas recollidasno plan para Galicia tanto nocaso das explotacións gandeirascoma para outras producciónsagrícolas e forestais.

UU AA denuncia a Facenda por faltade colaboración na devolución docéntimo sanitario aos produtores

A Xunta abre o prazo para que máis de 26.000 gandeirose agricultores poidan beneficiarse das axudas para asubscrición de seguros agrarios

A Asociación Galega de Apicul-tura (AGA) informa, forma easesora tecnicamente aos seusasociados ao tempo que os repre-senta ante a administración. Poriso, quixemos achegarnos aXesús Asorey, secretario-técnico da asociaciónpara que nos achegue assolucións á perda deexemplares que están asufrir as colmeas.

En primeiro lugar, re-

córdenos o proceso da

produción de mel ao

longo dunha tempada?

Na primavera, cando haimáis flores é cando asabellas desenvolven amáxima actividade,tamén é a época cando o apicul-tor ten máis traballo. No verándiminúe o acopio de néctar e nooutono é cando se extrae o melda colmea, ao mesmo tempotemos que ter coidado de deixar-lle as abellas mel dabondo parapasar o inverno.

Nese sentido, como definiría as

condicións desta primavera? E

que diferenzas ou similitudes

atopa con respecto á situación

no mesmo mes do pasado ano

tendo en conta as variables que

lle afectan á produción?

Esta primavera está sendo boa

climatoloxicamente; mentres queo ano pasado foi moi chuviosapara pasar de golpe ao verán;polo que a colleita foi baixa. Senembargo, agora, na saída do in-verno, houbo bastantes baixas,

entre un 30 e un 40% o cal é oproblema máis grave que tenhoxe a nosa apicultura.

Como evoluciona a produción

coas baixas que nomea?

A produción por colmea está bai-xando, debido ás baixas e aocambio climático; pero cada vezhai máis abelleiros e máis col-meas por abelleiro. Así o nivel deprodución vaise mantendo.

Aumenta ou diminúe a de-

manda de mel ecolóxico nestes

anos de crise?

A demanda, tanto da produción

convencional coma da produciónecolóxica, estase incrementando.Hai bastante máis demanda queoferta, incluso diría que haimoito campo para medrar.

Ademais do seu con-

sumo directo, que

outras aplicacións

ten o mel e os de-

mais recursos que

ofrecen as abellas?

O consumo directo émoi importante, peroagora tamén hai unhaboa demanda para asúa utilización encosmética, apiterapia,e noutra serie de deri-vados: cervexa demel, vinagre de mel,

licores, etc. E, ademais do mel,tamén teñen moita demanda opole, a xalea real, o própole, acera… O consumidor ve estesprodutos como naturais e conefectos beneficiosos para asaúde.

Neste sentido, pode tratarse

dunha actividade alternativa

para aquelas persoas en situa-

ción de desemprego. Que faci-

lidades lle podedes ofrecer

dende a Asociación de Apicul-

tores de Galicia?

A apicultura en Galicia prestasemoi ben como unha actividade

complementaria e para semipro-fesionais ou pluriactivos tamén.Desde AGA, ofrecémoslle for-mación, información e asesora-mento técnico continuado aosasociados cousa que resulta im-prescindible para ter éxito nestaactividade. Todas as nosas acti-vidades ao longo do ano van en-camiñadas a darlle entrada nestemundo apaixoante á xente novacoa intención de que cheguen omáis lonxe posible, cada quensegundo os seus intereses.

Ademais, que aspectos positi-

vos cre que ten o mantemento

desta actividade?

As apicultura é unha actividademultifuncional, o efecto polini-zador das abellas éclave tanto para aprodución de ali-mentos coma parao mantemento dobiodiversidade.Sen abellas nonhabería poliniza-ción nin produciónde alimentos nin existirían amaior parte das plantas, o 80%,que conforman a nosa paisaxe.

A pesar dos seus aspectos bene-

ficiosos, existen aspectos exter-

nos que contribúen á

desaparición das abellas, o

principal problema ao que se

enfrontan os abelleiros na ac-

tualidade como adiantaba...

A actual agricultura baseada nosmonocultivos, no uso indiscrimi-nado de insecticidas neurotóxi-cos, ofrece un entorno cun altonivel de toxicidade que as abe-llas non poden soportar e desapa-recen. Non hai máis remedio queprohibir estes insecticidas e pro-mover unha agricultura respec-tuosa co medio ambiente,sostible, baseada na rotación decultivos…

A comarca chairega ve afec-

tado o número de colmeas polo

uso de insecticidas químicos?

Na Terra Chá, cultivase moitomillo forraxeiro, o cal representa

un risco paraas abellas, xaque a sementedeste millo vairecuberta des-tes insectici-das e o poleresulta tóxicopara as abe-

llas. Debido á loita dos abellei-ros, a Comisión Europea,prohibiu estas sementes tratadas,polo tanto estaremos alerta e vi-xiaremos que este ano non se se-mente ese millo tan prexudicialpara as abellas, o medio am-biente e para a produción de ali-mentos.

“É necesario promover unha agricultura respectuosa co medio ambiente e baseadana rotación de cultivos para contribuír á conservación das colmeas”

Xesús Asorey, secretario técnico da Asociación Galega de Apicultura

“A Comisión Euro-pea prohibiu o usode sementes demillo tratadas coninsecticidas tóxicospara as abellas”

Apicultor.

�3deporte abril 14

O Abadín CF volve á segunda re-xional despois de once anos. Foina tempada 2003-2004 a última naque o equipo militou nesta catego-ría onde fora encadrado a tempadaanterior, despois de constituírsecomo Abadín Club de Fútbol Cul-tural o 16 de febreiro do 2002cunha directiva encabezada porJosé Antonio Valle Portela, actualpresidente do club. José Hermidacomo vicepresidente, José RamónAres como secretario, GonzaloBasanta como tesoureiro e o ades-trador, Iván Rodríguez, e SusoGoás como vogais completaban ogrupo de homes á fronte destanova etapa ao que máis tarde seuniron Roberto Bello e Abel Díazcoa dimisión de Iván Rodríguez nomes de novembro.Despois do descenso na tempada aterceira autonómica no 2003-2004, o conxunto militou dez anosna categoría onde non rexistrabadestacados resultados ata a pasadatempada baixo as directrices deNito Eiras, Pereira. Tras lograr aquinta posición disputaron a fasede promoción de ascenso que aca-dou, finalmente, o San Románaproveitándose do valor dobre dosgoles encaixados fóra da casa. Finalmente, nesta tempada 2013-2014 lograron un ascenso que “xaagardabamos o ano pasado”, se-gundo manifesta o seu presidente.Foi o domingo 16 de marzo candonumeroso público presente noMunicipal de Abadín no partidocorrespondente á vixésimo cuartaxornada da Liga regular puido ce-lebrar esta fazaña grazas aos trespuntos acadados ante o GoirizSCD, outro conxunto chairego quese xoga o ascenso nas eliminato-rias ante o Galdo de Viveiro. Coavitoria pola mínima co gol de Mar-cos Rodríguez no minuto 89 fací-ase realidade o merecido ascenso.Non en van, remataron a tempadasen perder ningún partido na casae deixando escapar poucos puntosfóra. Así sumaron 60 quedando aoito do líder, o Sacido ante o querexistraran a peor derrota cun 3-1.Ao seu favor xoga tamén a baixataxa de goles en contra; xa que, ao

remate da Liga na terceira rexio-nal, era o terceiro equipo galegomenos batido recibindo goles cada138 minutos, mentres que marcabacada 42.O adestrador destacou tamén o tra-ballo de todo o plantel que mos-trou “un rendemento excelente aolongo de todo o ano. Tivemos

unha progresión moi regular”.Aínda así, recoñece que “nonagardaba que o rendemento foratan bo a estas alturas” nas que seviu cumprido o obxectivo de cal-quera equipo que loite polo as-censo: “non perder na casa epuntuar fóra”. Para iso contou contodos os xogadores que “tiñanganas de xogar; polo que se foroncambiando para darlle oportunida-des a todos grazas á ausencia de le-sións e sancións”. Con todo,Pereira, asegura que “non contabaco ascenso, pero si estar nos postosde arriba”. De cara á vindeira tempada, o retopasa por “facelo igual ca esta”.Esas son as palabras dun presi-dente orgulloso do club e que con-fía en “aguantar na categoría apesar de que contará coa presenzade grandes equipos coma os chai-regos de Xermade, Guitiriz ouSantaballés”. Este último, xunto aoPol -que loita pola permanencia-,serán os protagonistas dos encon-tros máis agardados.Pero, antes, terán que xogar taména Copa Deputación que constituirá

unha proba de cara á segunda re-xional; xa que se medirán ao Rio-torto. Para o domingo 11 de maioestá previsto o partido de ida nacasa e para o domingo seguinte, avolta. Neste mes de abril no quenon tiveron partidos oficiais, apro-veitaron para celebrar o ascensocun partido fronte ao Astur Vega-

dense, de primeira rexional, oxoves 17. Carra marcou para os lo-cais nun partido amigable no queperderon por 2 goles a 1.Con pinchos para os socios rema-taba esta xornada de celebraciónque non foi a única. Ademais dopropio día do ascenso, o equipodisfrutou dunha cea no restauranteCasa Goás de Abadín ofrecidapolo Concello e coa participacióndos condutores do seu autobús,José Manuel Rodríguez e SandraPérez – responsable tamén dasredes sociais do equipo-, ademaisdo edil de Deportes, GermánRamil, a tenente de alcalde, Be-goña Gaute e o propio alcalde,José María López Rancaño, quetamén ten formado parte da direc-tiva do club como presidente.

Algo de historia

López Rancaño foi un dos primei-ros presidentes do club. Ao longoda súa historia encabezaron taména directiva José Antonio Braña eAntonio Barja, antes do cuarto eactual, José Antonio Valle Portela.O actual rexedor do municipio

presidía o club na tempada 1981-1982 -anos dos que se conservadocumentación-; aínda que se crefoi fundado no ano 1979. Daquelao equipo militaba tamén no gruponorte da segunda rexional. Cán-dido, Eliseo, Fernando, Jaime,Aníbal, Armando, Justo, JoseCoira, Emilio, Antoñito, José Ma-

nuel, Javier, Joel, Secundino, An-tonio, Isaac, Tata, Juan, Rodrigo,Misael, Pablo, Cornide, Moncho,Fernando Otero, Ayala, César eToño do Piñón xogaron entre o1981 e 1983 no campo de Domez.Ás ordes de José Luís Conde oclub disputou os partidos oficiaisxa no campo de Provecende nosanos seguintes. O primeiro ascenso a primeira re-xional chegou na tempada 1989-1990 con José Antonio Braña napresidencia. O segundo ascenso aprimeira rexional rexistrouse na1995-1996 cunha plantilla for-mada por Dicti, Eduardo, César,Pana, José María, Rivera, Horacio,Rafa Abejero, Amando, Jorge,Germán, Pedro, Alejos, Juanín,Julio e Marrón. Gonzalo, Mui-menta, dirixiu este equipo que seproclamou Campión de Liga esubcampión da Copa Deputación.A tempada 1996-1997, na que oAbadín CF militou en primeiracun plantel similar ao do ano ante-rior ao que se sumaba Iván Gontáne baixo as orde de Jaime, foi a úl-tima dunha etapa.

Xa co actual presidente á cabeza,que tamén desenvolvía as laboresde adestrador, o equipo volveu aconstituírse para militar –durantetres tempadas- na Liga da TerraChá cun amplo número de xoga-dores do municipio nas súas filasque sufriron varios cambios demíster. Ademais do propio JoséAntonio Valle, tamén dirixiu oequipo na tempada 2000-2001Jesús Ares (Dicti) e Gonzalo Ba-santa –que repetiría dende o 2006ao 2008- para deixar o posto aIván Rodríguez na tempada se-guinte e durante as primeiras xor-nadas da 2002-2003 candovolveu a constituírse como Aba-dín Club de Fútbol Cultural.Dende aquela, con algúns cam-bios na directiva, o presidentecontinúa no seu cargo acompa-ñado de Abel Díaz como vicepre-sidente, Ángel Alvariño comotesoureiro, Suso Goás como se-cretario e Antonio Gesto e Mi-guel Regueira coma vogais. Estestres últimos forman parte taméndo actual plantel. Carlos Pardo,Roberto Díaz, Marcos Pardeiro,Rubén Carreiras, Diego Pardeiro,Dani Eiras, Ramiro Pérez, MarcosEstéves, Isaac Rouco, JavierVeiga, Diego del Río, Álex Lamas,Iván Carracedo, Diego Pérez,Marcos Rodríguez “Seijo”, Jona-than Rodríguez e Ambiorix Rei-noso completan o equipo. “Son amaioría do concello de Abadín”,explica o presidente– tamén xoga-dor do Montouto CF Veteranos de2ª rexional-. “Ese é un dos obxec-tivos do club: dar a oportunidadede xogar á xente da zona”.

Financiamento

E para lograr calquera dos seus ob-xectivos, é imprescindible mantera súa actividade cun financia-mento que chega das aportaciónsdo cento e medio de socios cos queconta na actualidade o club, avenda de rifas e lotería e, por su-posto, dos patrocinadores: LácteosLorán, Cuba Fernández, TalleresBarja, Viveros Franco, Bar Javi,Bar Portela, Bar Boavista, CasaGoás e Café Bar Regueira.

Malas novas para o TDM Vilalba.Ambos equipos de Primeira Divi-sión perden a categoría despois deencadear varias xornadas sen coñe-cer a vitoria.O TDM Concello de Vilalba con 10puntos e a falta dunha xornada, ató-pase matemáticamente descendidodespois de caer esta fin de semanafronte ao Dez Portas Lugauto porun contundente 7-0.De igual modo, o TDM Café BarEstudiante Veteranos perdeu ante o

Narón Infantil por 4-3, mentres quefronte ao Narón Escola rexistrou un5-2 confirmando tamén o seu des-censo de categoría nunha tempadana que só conseguiron sumar 2puntos a falta dun partido ante DezPortas Lugoauto.No pavillón do Mato Vizoso os ma-riñáns fixéronse cunha cómoda vi-toria por 1-6 ante o O TDMConcello de Vilalba xa viña de per-der no pavillón do Mato Vizosofronte ao Restaurante San Miguel

de Ribadeo por 1-6 a pesar de ofre-ceu un gran xogo. Iván Lama con-seguira o punto para os locais.Pola súa banda, o TDM Café BarEstudiante Promesas pouco puidofacer ante o campión de Liga, o Mi-lagrosa TM. A pesar da derrota por0-7 na casa, as Promesas rematan aLiga en sétima posición, escalandodúas posicións con respecto ao anopasado.Así pois, só as rapazas do club pun-tuaron este mes. Foi no seu despra-

zamento a Narón onde tanto oTDM Punto K coma o TDM Con-cello de Vilalba feminino lograronascenden postos na clasificacióntras gañar ante o Aluminios Xeal deZas. Aínda así, puideron lograralgún punto máis ante o Montepo-rreiro B contra o que perderon por3-2.

Galego alevín e sub 23

Narón acolleu a concentración doCampionato Galego de tenis de

mesa alevín e sub 23 a finde de se-mana do 12 e 13 de abril. Ata a lo-calidade coruñesa desprazáronsedous xogadores vilalbeses. ÁlexLeiras, en alevín, fixo un gran tor-neo pasando primeiro de grupo edesfacéndose do seu rival cun granxogo na previa a oitavos. Na se-guinte rolda caeu ante o terceiroclasificado nun partido moi dispu-tado. Pola súa banda, Fran Rocanon puido pasar da fase de gruposen sub 23.

O TDM Vilalba queda sen representación na Primeira División galega

O Astur Vegadense agasallou ao Abadín CF cunha placa conmemorativa do seu centenario (esquerda) ademais de re-

coñecer o acadado ascenso do equipo local cun paseíño antes do amigable (dereita).

deporte

tenis de mesa

abadin cf

Agardada volta á segunda rexional para o Abadín CF

�� deporteabril 14

O vilalbés Ramón Monasterioven de acadar o seu primeiroéxito internacional cun bronceno torneo internacional Ghe-roghe Berceanu & Vasile Iorgaque se celebrou esta fin de se-mana en Bucarest.Ramón, que disputou a categoríade menos de 100 kg cadete, es-tivo a piques de clasificarse paraa final ao empatar co represen-tante húngaro, pero a falla de ex-periencia nestas citas beneficiouao seu rival que rematou nun se-gundo posto.O combinado español estivocomposto por unha vintena deloitadores entre os que contabacon outros deportistas galegos.Entre eles destacan a prata deNoelia Lalín, do Keltoi de Vilade Cruces, na categoría júniormenos de 72 kg e o bronce deLidia Pérez, do Pontevedra, encadete menos de 60kg.Outros galegos como NicolásLópez (Lugo), Bruno Agra eXandre Freire (Ayude de Me-lide) ou Omar Martínez (Sabarís)non lograron subir ao podio “apesares do seu bo traballo” tal ecomo explica o seleccionador dacategoría cadete, o tamén vilal-bés Nicolás Castro.Todos permaneceron concentra-dos ata o próximo xoves 17 nacapital romaní para adestrar cosequipos nacionais de potenciascomo Bulgaría, Hungría ou apropia Rumanía.

Vilalba - Xermade, na final da

Liga de Deporte Base en loitas

olímpicas

O Club Vilalba clasificouse noterceiro posto da Xornada Norte

de Deporte de loitas olímpicasque a Secretaría Xeral para o De-porte organizou o sábado 29 no

pavillón municipal dos deportesde Lugo.O equipo estivo formado por de-portistas das escolas de Vilalba ede Xermade, e a pesares do bai-xón de practicantes que sufriuesta tempada e nesta categoríadun xeito especial, foron capacesde situarse entre os tres primei-ros obtendo a praza para a final

A da competición de deporte debase que terá lugar o vindeiro 24de maio na localidade ponteve-

dresa de Tui.José Cuba e Iván Paredes dirixi-ron moi habilmente ao equipoque estivo composto por: Ga-briel Blanco Vivero (Xermade),David Piñeiro Amarelo (Xer-made), Hugo Ares Barros (Xer-made), Adan Blanco Pardo(Xermade), Samuel García Mira-gaya (Vilalba), José Barrio Vila-

suso (Vilalba), Martín PenaLamas (Vilalba), Alejandro Gau-thier Sampayo (Vilalba) e ÁngelGarcía Yáñez (Vilalba).Pola contra, Rábade e Lugoobtiveron o quinto e o sextoposto, respectivamente; apesar de facer un bo papel.Deste xeito, o resultado nonfai xustiza ao magnífico tra-ballo que tanto Marcos Carral(Rábade) como Pablo Pintos(Lugo) están a facer nestesclubs que estarán presentes nafinal B de Tui.

Convocados pola selección

española

Tres vilalbeses e un lucenseparticipan en Murcia na con-centración de tecnificación deloitas olímpicas organizadapolos seleccionadores espa-ñois das diferentes categorías.Todos os campións de Españadas categorías cadete e juniorparticipan nesta concentra-ción de onde sairán os mello-res preparados pararepresentarnos nos principaistorneos e competicións inter-nacionais como europeos emundiais.Roberto Díaz, Carlos Garcíae Ramón Monasterio de Vi-lalba xunto con Nicolás

López, de Lugo, tentarán dar omáximo para que os selecciona-dores decidan telos en conta paraas viaxes ao estranxeiro.Precisamente un deses seleccio-nadores será o tamén vilalbés Ni-colás Castro que dirixirá osadestramentos e asesorará sobreo nivel técnico dos diferentes de-portistas convocados.

O vilalbés César Cabarcos man-tense líder destacado da CopaShifter tras marcar o cuarto me-llor tempo da xeral o pasado 13abril na segunda carreira doCampionato Galego de Kartingcelebrada na localidade ponteve-dresa de Forcarei.A vitoria foi para o piloto de Si-lleda DavidSenra, cam-pión galegono ano 2012e actual pi-loto do cam-p i o n a t onacional eeuropeo. Ensegunda posición rematou aproba o lucense Hugo Iglesias,tamén piloto do nacional, men-tres que a terceira posición foipara o coruñés afincado en To-ledo, Javier Cobian, subcampióndo mundo de karting no 2012,

que aproveitou as vacacións enGalicia para volver ao campio-nato onde comezara a competir.Cabarcos móstrase “satisfeito”co resultado que lle permite co-locarse líder da Copa Shifter, queé o obxectivo deste ano. Ade-mais, alcanza tamén o terceiroposto da xeral en KZ2, unha

mostra maís de que seatopa “cómodo nestenovo kart co que,pouco a pouco, esta-mos máis preto dos deadiante”. Nese sentido,agradece ao equipotodo o traballo queestán a facer.

Ese agradecemento seguro setrasladará en persoa o venres 25de abril durante a presentaciónda tempada coa exposición donovo kart e da súa nova decora-ción. Será no Porrás a partir dasdez da noite.

Despois do empate ante o se-gundo clasificado da TerceiraDivisión Nacional, o Coruxo, oconxunto vilalbés viaxou a Xoveonde logrou outro importanteempate a 2 goles cos que avan-taxaba aos locais en 3 puntos. Coa permanencia na súa man, osde Alfonso lograron unha impor-tante vitoria ante 5Coruña FSpor 3 goles a 2. Así sumaron ou-tros tres puntos que os colocapor diante dos seus rivais no úl-timo partido disputado.Coa derrota do Xove ante o LeisPontevedra na vixésimo quintaxornada (6-1), os vilalbesesmantéñense fóra da zona de des-censo con 19 puntos, un máisque o 5Coruña FS, a falta dunhaxornada que os enfrontará ao Ri-beira FS.

O Racing Club Villalbés sumou5 dos 12 puntos posibles nos úl-timos catro partidos e mantensena duodécima posición da táboaa falta de tres partidos para o re-mate da Liga na Terceira Divi-sión. Con 43 puntos ten,matematicamente, asegurada apermanencia na categoría des-pois de conseguir os tres últimosen Betanzos (0-1) onde os deCharly gañaron pola mínimagrazas a un gol de penalti tras-nformado por Álvaro García. Osoutros dous puntos foron logra-dos na casa ante o CD As Pontes(0-0) e en Laracha onde ÓscarMartínez marcou para os vilal-beses (1-1) na xornada posteriorá derrota pola mínima na casafronte ao Bertamiráns.

Bueu acolleu o campionato ga-lego cadete de taekwondo o 12de abril. Ata a localidade ponte-vedresa desprazáronse varios de-portistas do Centro DeportivoJansu Vilalba – Conselados As-turgalaicos de Rábade e da Es-cola de Tae Kwon-Do Moo DukKwan que volveron cun ouro,dúas pratas e dous bronces.

Jansu

Javier Lorigados, en máis de 65quilos, acadou a prata no seu pri-meiro campionato oficial, des-pois de pasar varias roldas emedirse na final a un competidorsuperior. Raúl González enmenos de 65 quilos, acadou obronce despois de perdoar variasaccións en semifinais. O terceirometal foi para Yoel Campello

González en menos de 53 quilos.Pola súa banda, Silvia Soto enmenos de 51 quilos caeu na pri-meira rolda no que era o seudebut en combate fronte a unhahabitual da selección galega.

Moo Duk Kwan

Pola súa banda, Gabriel Tembrasfíxose co ouro na categoría demenos de 37 kg e Uxía Rodrí-guez conformouse co bronce enmenos de 55 kg. Pero ademaisdestas dúas medallas, tamén sedesprazaron os cadetes MaríaPrieto (-41kg), Silvia García (-51kg), Beatriz Felpeto (-55 kg) eIago Rodríguez (-49 kg). No campionato sub 21 taménparticiparon os júnior Brais Pena(-64 kg) e David Ansede (-63kg).

O loitador vilalbés Ramón Monasterio, bronce en RumaníaVilalba-Xermade alcanza a terceira praza da Xornada Norte de Deporte de loitas olímpicas

César Cabarcos, líder da CopaShifter no galego de karting

O Vilalba FS sae dazona de descenso

O Racing certificaa permanencia

Cinco metais para a chaira no CampionatoGalego cadete de taekwondo

Gabriel Tembras suma outro ouro na súa categoría,

pero tamén suben ao podio Javier Lorigados, Yoel

Campello, Raúl González, Silvia Soto e Uxía Rodríguez

deporte

Ramón Monasterio no Torneo de Rumanía (arriba) e o equipo Vilalba-Xermade es-colar que logrou clasificarse para a final A da competición de deporte base (abaixo).

O Porrás acolle a

presentación da

nova tempada de

César Cabarcos

no Campionato

Galego de Karting

O desenvolvemento do país foisempre a teima do enxeñeiro agrí-cola e biólogo Xosé MouriñoCuba, natural da parroquia xerma-dense de Lousada, que ven de xu-bilarse abandonando o seu postocomo xefe provincial do Servizode Control de Calidade e Indus-trias Agroalimentarias.Como empregado público tentouapoiar e guiar proxectos de indus-trialización do sector agrario daprovincia dirixindo durante 30anos este departamento encargadode mediar entre productores-em-presarios e a administración.Deste xeito, tivo moito que ver narecuperación do queixo SanSimón da Costa e outros moitosda zona e de toda a provinciabaixo a súa convicción de “tirar donoso con idea de futuro”.Con esta idea básica buscabaasentar poboación, crear postos detraballo e repartir a riqueza norural coa creación de empresasagroalimentarias impulsadas porpequenos empresarios ou empre-sarios potenciais que cresen nunproxecto no que tamén cría o pro-pio Mouriño. Para lograr a deci-sión dos empresarios, Mouriñocomezaba, segundo explica, porrealizar un “traballo psicolóxico”para gañarse á xente, botando manda súa formación en psicoloxía. Oseguinte paso, explica, pasa porbuscar a materialización industrialda transformación dos produtos através da tecnoloxía. Estas indica-cións e outros moitos aspectossobre a recuperación “dun dosprodutos galegos máis típicos -xunto ao Capón de Vilalba e oqueixo do Cebreiro-: o queixo deSan Simón da Costa” foron reco-llidas polo propio Mouriño nolibro Queixo San Simón da Costa.

A recuperación, editado polaConsellería de Medio Rural e doMar, que ten previsto saír á luz afinais de maio ou comezos dexuño.Facendo memoria, Mouriñoeloxia o uso de etiquetasiguais para todos os queixosde San Simón da Costa nosprimeiros anos da súa co-mercialización, de igualxeito que agora baixo a novaempresa Queixeiros daChaira, que reúne aos quei-xeiros da zona, se empregaa marca “Magus” para dar acoñecer o produto no exte-rior. Así mesmo, cre que,posteriormente, esta tenden-cia unificadora se poderáaplicar tamén no ámbitolocal.Este funcionario retiradoapunta que, hai algo máis de dúasdécadas “na zona da Terra Chá erao queixo San Simón da Costa oque tiña todas as papeletas paradesaparecer se non se artellabanindustrias baseadas na súa elabo-ración industrial e comercializa-ción; porque o Capón máis oumenos aguantaba na feira deNadal”.

Capón de Vilalba

Despois do período de exposiciónpública do anuncio da solicitudede inscrición no rexistro comuni-tario da IXP Capón de Vilalba queestá chegando ao seu fin, as trami-tacións pasarán a Madrid e Bruxe-las onde deberá ser aprobada paraproceder á creación do seu Conse-llo Regulador. Neste caso, diMouriño “o produto está feito e axeración da industria é posible”. Émáis, cre que “detrás do Capónpoderíase explotar a pularda –ga-

liña castrada- ou outros polos que,a pesar de non ter denominaciónde orixe, se verían beneficiadospola promoción da comarca ligada

aos capóns”. E, coma en todas asocasións, “o problema, nesta casodo sacrificio, verase solucionadono momento que a DOP sexaunha realidade”.

Outras zonas de Lugo

Pero ademais de impulsar a indus-trialización dos produtos da co-marca chairega, tamén sepreocupou polos propios doutraszonas “evitando que unhas zonasda provincia entraran en compe-tencia coas outras”. Ademais doimpulso dos produtos lácteos naTerra Chá -igual que o da pataca ea carne da tenreira baixo a IXPTernera Gallega, coma en todaGalicia-; creu axeitado que cadaunha das zonas da provincia cami-ñaran cara á industrialización dosprodutos máis propios do lugar.Así, na zona sur foi impulsado osector vitivinícola cos caldos daRibeira Sacra e o aceite de Qui-

roga; na zona occidental, o queixocon DOP Arzúa-Ulloa; e na zonaoriental, o queixo do Cebreiroproducido na actualidade porcinco queixerías.Finalmente, na Mariña traba-llouse o desenvolvemento dafaba con especial implicacióndo concello de Lourenzá queagora traballa conxuntamentecoa Academia Galega de Gas-tronomía na potenciación dasúa comercialización. Defeito, a academia á que per-tence Xosé Mouriño comezano vindeiro mes unha cam-paña de promoción dos produ-tos galegos ecolóxicos decalidade. En maio o protago-nista será o viño, pero haberátempo para a promoción dou-tros moitos produtos ecolóxi-cos.

Xamón galego

Despois de lograr poñer en mar-cha a IXP Capón de Vilalba, aúnica espiña que lle queda a estechairego despois de todos estesanos ao servizo dos demais -apesar de que recoñece que algun-has cousas se puideron facer me-llor- é a da creación dunha IXP dexamón galego de calidade. Defeito, asegura que non entendecomo non se seguiu a liña alcan-zada en 1997 co Lacón Gallego“cando son pezas distintas, perodo mesmo porco”. Así, cre que“daquela había un oco de mercadoentre o xamón ibérico e o xamóncurado; mentres que, agora, eseoco viuse reducido”.

Claves de futuro para a indus-

trialización do sector primario

galego

“Está claro que Galicia é sector

primario”, afirma. Deste xeito,“hai que transformar a produciónprimaria a través de pequenas in-dustrias. A industrialización é bá-sica para o desenvolvemento.Debería mentalizarse a sociedadeen xeral tamén”.Nese sentido, as industrias debenprocurar unha mellora tecnolóxicae estética porque moitas veces seatopan ligadas ao turismo da arte-sanía alimentaria. De feito, cre queestá pendente o desenvolvementodunha normativa neste sentido.Tamén cre que “as industrias cre-adas baixo o amparo dunha DOPdeberían xerar riqueza coa crea-ción de industrias complementa-rias. No caso do San Simón écoherente a creación dunha masaforestal de bidueiros que contri-buirían tamén á atracción turísticaa través, por exemplo, dunha es-cenificación etnográfica”.Por suposto, “tampouco se deberíaabandonar a posibilidade de agru-pación, sexa do modo que sexa”;ademais de “buscar a implicacióndas seguintes xeracións, coma nocaso do queixo San Simón daCosta”.En definitiva, o espírito indepen-dente de Mouriño cre que “non faifalta ter altos cargos para facercousas; senón que hai que terideas e desenvolvelas”, como dixodurante a cea de homenaxe debidoá súa xubilación que aproveitarápara continuar a desenvolver outradas súas paixóns xunto ao campo,a escritura sobre diversas temáti-cas e formas. Ademais de poesíasobre a súa parroquia, Lousada, oua Ribeira Sacra, tamén escribe no-vela ou textos algo máis científi-cos coma o que prepara cuncompañeiro sobre a recuperaciónda Ribeira Sacra.

O representante chairego no con-curso Recantos do Luar da TVG,David Fanego, ven de interpretar“A casiña de papel” na súa actua-ción correspondente á cuarta fasecoa que obtivo 27 puntos - 23 gra-zas á valoración do xurado e ou-tros 4 grazas ás chamadastelefónicas do público-.Deste xeito, xa ten asegurada asúa presenza na quinta fase quecomeza o venres 25 de abril. O vi-lalbés David Fanego interpretará,polo tanto, un novo tema enrribado escenario de Luar o venres 2 demaio. Desta volta será a quendade “Resistirei”, do Dúo Dinámico.

Pero, cales foron as túas sensa-

cións durante a actuación da

fase anterior? O resultado foi

como agardabas?

A pesar de que empecei bastantetranquilo, ao ver que o son estabafallando, empecei a poñerme ner-vioso, pois ese fallo fixo que, ao

non ter unha referencia ade-cuada da miña voz, me tiveseque concentrar o triple para nonperder demasiado o controlvocal. Así, sacrifiquei un poucoo resto. Afortunadamente, aotratarse dun fallo técnico alleo amin, deixáronme repetir a ac-tuación e puiden arañar algúnpunto máis.

Esta canción deixou ver ao

mellor David? Ou que tipo de

música che gustaría interpre-

tar enrriba do escenario do

programa?

Esta canción e a de “Doce casca-beis” foron as que máis me perxu-dicaron durante o concurso;mentres que “A miña terra ga-lega”, todo o contrario. Boto

moito en falta que me toquen can-cións como “Torre de area” ou“Bótame a min a culpa”.

Como valoras as críticas ou

consellos do xurado? Serven

para a túa evolución no mundo

musical?

Polo xeral son críticas bastanteacertadas e cheas de razón, poloque sempre trato de poñer enpráctica os consellos que me dan.Toda axuda para mellorar é ben-vida!Agora traballarás na prepara-

ción do tema para a quinta fase

do concurso, “Resistirei”, ade-

mais de compaxinalo co traba-

llo no Dúo Estrellas. Como

levas os ensaios de cara ao 2 de

maio?

Polo de agora estoume centrandona parte vocal e en rematar deaprender a letra. Ata o 2 de maioaínda me queda bastante traballo,coma decidir o vestiario ou elabo-rar a posta en escea.

E que agardas desa actuación?

Veste na seguinte fase?

Con esta canción espero acadarmellores resultados que na ante-rior fase para o que intentarei co-rrixir certos erros vocais coma ovibrato excesivo. Estamos nunpunto no que é algo verdadeira-mente complicado conseguir opase á seguinte fase. Obviamentealegraríame moito conseguilo;pero, se non pode ser, estarei or-gulloso de ter chegado a unha fasetan avanzada do concurso.

25sociedade abril 14

“Galicia é sector primario e para o seu desenvolvemento é necesarioindustrializar o sector agroalimentario”

“Boto moito en falta que me toque interpretar cancións como ‘Torre de area’ ou ‘Bótamea min a culpa’ en Recantos”

Xosé Mouriño Cuba, xefe provincial do Servizo de Control de Calidade e Industrias Agroalimentarias xubilado

David Fanego, representante chairego no concurso ‘Recantos’ da TVG

sociedade

David Fanego durante a interpreta-ción de “A casiña de papel” en Luar.

Xosé Mouriño Cuba.

óns eventos

Lugo

Museo Provincial de Lugo

Madeira adentroAta o 27 de abril

Esta mostra recolle as escultura de madeira de Pepe López. Enmarcadas na corrente figu-

rativa-modernista o escultor elabora tallas de madeira de árbores autóctonas cun estilo

moi persoal. Pepe López pretende que cada peza transmita o “alento do vivo” pois consi-

dera a madeira materia viva, un ben abundante pero limitado.

Castro

Casa da Cultura

Ilustracións de Pablo RodríguezAta o 30 de abril

A planta baixa da Casa da Cultura de Castro Ribeiras de Lea acolle esta mostra con

10 ilustracións de temática variada realizadas en grafito sobre acrílico do artista

Pablo Rodríguez Regueiro que se poderá visitar entre as cinco e as sete da tarde.

Vilalba

IES Santiago Basanta Silva

Traballos e oficiosAta o 30 de abril

O centro recolle oficios da zona coma albaneis, zapateiros, fotógrafos, vendedores,

queixeiras, cociñeiros ou de traballos do campo en 125 fotografias de comezos do

século XX ata a década dos 80 coa colaboración do fondo fotográfico do IESCHA e a

aportación de 30 fotografías por parte dos alumnos e alumnas que participaron nun

concurso.

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Rosendo Mato HermidaAta o 2 de maio

A Asociación Cultural Banda de Música de Vilalba homenaxea ao músico vilalbés

autor da música de “Lela” cun concerto o sábado 26 de abril no auditorio municipal;

pero, ademais, organiza unha exposición que percorre a súa vida e obra, en colabo-

ración co IESCHA e a Coral Cantigas e Agarimos de Santiago de Compostela.

Lugo

Museo Provincial de Lugo

O Cotián na arte contemporánea Ata o 31 de maio

Trátase de 36 obras de pintura e escultura que forman parte dos fondos artísticos da

Fundación Alberto Jiménez-Arellano Alonso, constituída en 2004 por acordo entre a

Universidade de Valladolid e a familia.

Castro de Rei

Museo do Castro de Viladonga

A moeda romana como documento. A colección

numismática do Museo do Castro de ViladongaPermanente

Trátase dunha mostra didáctica os achados monetarios producidos neste xace-

mento castrexo e galaico-romano, sintetizando os procesos de fabricación da moeda

en xeral e na época romana en particular, contextualizando ademais historicamente

aqueles achados.

Vilalba

O Porrás

Presentación César Cabarcos 201425 de abril

Despois de gañar a temporada pasada o título rexional de X30, César Cabarcos presenta o

seu novo proxecto de cara ao 2014 con ansias de revalidar o título dentro da Copa Shifter

na categoría KZ2. A cita comezará arredor das dez da noite.

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Concerto de Primavera26 de abril

A Banda de Música de Vilalba celebrará o vindeiro sábado 26 de abril o Concerto de Pri-

mavera en homenaxe a “Rosendo Mato Hermida”, no auditorio Carmen Estévez ás oito do

serán con entrada de balde.

Muimenta

Recinto feiral Manuel Vila

XXIII Festa da Filloa1 de maio

Muimenta repartirá churrasco, filloas e queimada nunha xornada na que tamén se cele-

brará o concurso de cans de caza de raza entre os que se repartirán premios; ademais do

segundo torneo de Agility. O recinto tamén acollerá un adianto da VI Festa de Xogos Tradi-

cionais de Muimenta e outras actividades coma unha foliada vespertina.

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Yo, Quevedo10 de maio

Moncho Borrajo achega a Vilalba o seu novo espectáculo que comeza nun centro de re-

habilitación de artistas “descarreirados”. Será a partir das oito e media do serán cun

prezo de 14 euros ou 12 euros anticipada. Pódese recoller na Casa da Cultura de Vilalba

no seu horario de apertura.

Castro Ribeiras do Lea

XIX Concentración motorista Vila de CastroDo 16 ao 18 de maio

A vila de Castro acollerá unha nova edición desta concentración organizada polo Moto-

club A Carroula que comezará o venres coas inscricións -limitadas a 150 persoas- cunha

chorizada gratuíta a partir das nove do serán amenizada cun dj. O sábado desenvolve-

rase unha ruta moteira e a actuación motoacrobática de Paulo Martinho ás seis da tarde

e ás once e media da noite que rematará cunha queimada e o sorteo de agasallos. O do-

mingo celebrarase unha ruta turística con aperitivos para rematar a xornada coa entrega

de trofeos posterior á comida. A inscrición custa 30 euros e media inscrición, 20.

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Concerto Letras Galegas18 de maio

Irmandades do Falo organiza este concerto con entrada de balde que se desenvolverá a

partir das sete da tarde onde ofrecerán un repertorio integramente en galego con poe-

mas musicados de Rosalía de Castro, Mantel Antonio ou Díaz Castro. Tamén participarán

as pandereteiras As Maianas.

Guitiriz e Parga

Roteiro homenaxe a Díaz Castro25 de maio

O Museo do Castro de Viladonga, da Xunta de Galicia, organiza, en colaboración co Club

Cultural Valle Inclán, unha viaxe homenaxe a Díaz Castro o domingo 25 de maio polas te-

rras de Guitiriz e Parga, visitando paisaxes e lugares vinculados ao autor, con lecturas pú-

blicas da súa obra e o acompañamento musical de Mini e Mero.

26 actualidadeabril 14

Film autobiográfico que conta a historia de Jiro. O protagonista-soña con voar e deseñar fermosos avións para o que se inspira no

famoso deseñador aeronáutico italiano Caproni. Curto de vista dende neno e, por iso, incapaz devoar, únese á división aeronáutica dunha compañía de enxeñería en 1927. O seu xenio pronto é re-coñecido e convértese nun dos máis prestixiosos deseñadores aeronáuticos.

Título orixinal: Kaze tachinu (The Wind Rises). Ano: 2013. Du-ración: 125 min.Xénero: animación, drama biográfico, SegundaGuerra Mundial. País: Xapón. Guión e dirección: Hayao Miyazaki.Música: Joe Hisaishi. Productora: Studio Ghibli. Premios 2013: nominada a “Mellor película de animación” nosPremios Óscar, Critics Choice e Satellite Awards; nominada a“Mellor película estranxeira” nos Globos de Ouro; “Mellor pelí-cula de animación” para National Board of Review (NBR); Cír-culo de Críticos de Nueva Cork, Críticos de Chicago; segunda“Mellor película de animación” para a Asociación de críticos deLos Ángeles; “Mellor guión” e nominada a “Mellor película” nosPremios Annie e sección oficial largometraxe a concurso no Fes-tival de Venecia.

Que ler? a elección de:

Que escoitar?

Que ver?

Antón Tenreiro

Empresario e productor

Un libro Un disco

Unha comida

Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica

Armando Requeixo compila toda a produción poética en galego deDíaz Castro, tanto a édita -Nascida d’un sono (1947), Nimbos (1961)e os textos publicados en revistas, xornais e volumes colectivos- comoa inédita, que é a meirande parte e inclúe dous poemarios de adoles-cencia: Follas verdes (1934) e Follas ô aire (1935). Son un total dealgo máis de douscentos poemas que multiplica varias veces o nú-mero de composicións contidas en Nimbos, aínda que moitas destasnovas poesías non alcancen a súa perfección.

The Baseball project naceu tralo saúdo de cortesía (despoisde lavar as mans), entre Steve Wynn (ex-Dream Syndicate) eScott McCaughey (de profesión: a súa música e grupetes) nunencontro casual nos urinarios onde coincidiron na afección óbaseball e ás boas cancións. Con esa premisa nace este grupoparalelo ou de reunión. Esas aventuras que as veces funcionane abren ós seus compoñentes novas portas de experimenta-ción (Jack White, Paul McCartney, Travelling Wilburys ouJota de los Planetas) e outras quedan en auténticos fiascos(como David Bowie con Tin Machine). No caso dos nososconvidados, certamente están no primeiro conxunto. Ó caróndo “núcleo duro” da formación, aparecen entre outros o ex-Rem Peter Buck quen aporta tamén unha interesante dose decontido a este proxecto músico-deportivo.

Neste terceiro álbum atopamos temas de distinta factura, máis desgarrada se son da autoría de Wynnou máis power-pop se son asinados polo seu compañeiro de correrías. Un traballo extenso dunha horade duración que pide unha nova escoita para recrearse nos intres máis interesantes, como no caso de“Hola America” e o seu aire chicano. “Monument park” é certamente californiana, lembrando aosByrds e a Tom Petty. Coa vitaminada “They are the Oakland A´s” garantirás un comezo de día enérxicopor moi dura que fose a noite e por suposto, o mellor tema do disco, o meu parecer: “They played ba-seball”, un single perfecto de rock con pingas de blues ó máis estilo Stoniano.

El viento se levanta, Hayao Miyazaki

Xosé María Díaz Castro. Poesía galegacompleta, Armando Requeixo

Editorial Galaxia

Con pólvora e magnolias, XoséLuís Méndez Ferrín

"Tommy", The Who

Caldo galego caseiro

Unha película

“La naranja mecánica”, Stanley

Kubrick

Un cidade

para visitar

Lisboa

Unha bebida

Ribeiro

Vilalba Inés de Castro

The Baseball project: “3rd”por Félix Jorquerafmenfm.blogspot.com.es

27recomendacións abril 14

“ Ás veces sorpréndeche o valor que lle da a xente de fóra ás cousas que ti podester na horta da casa”

Adrián Jato, responsable de ProductGal

ProductGal é unha tenda de vendaon line de productos galegos de ca-lidade coma embutidos, xamón,lacón, carnes salgadas, pan e em-panadas, queixos, froitas, verdurasou mesmo viños e licores e, in-cluso, sobremesas, que naceu paraabastecer de productos galegos decalidade aos establecementos ma-drileños que así o requeriran.Dende Lugo, Adrián Jato, o seuresponsable, achéganos as súas cla-ves.��imeiro, como e cando ���diu aidea de emprender unha activi-

dade coma esta baseada nos pro-

dutos propios combinada coa

venda on line a través da web

tiendaproductgal.es?

A idea xurdiu buscando a maneirade gañarme a vida. Levaba moitotempo desempregado e no eido domantemento industrial, onde des-envolvía a miña profesión, cadavez hai menos traballo. Falandocun veciño que leva toda a vida enMadrid dinme conta de que haimoita xente galega emigrada quenon ten onde mercar alá productosque sexan galegos de verdade e es-tudando un pouco o mercado debares e restaurantes decidinme amontar a empresa. Era agora oununca! E o da venda on line surxiucomo un complemento para quebares e restaurantes se puideranapoiar nela; xa que eu non estoutoda a semana en Madrid. Ademaisabríase tamén a oportunidade demovela polas redes sociais e chegara máis particulares. Despois distotamén pensamos na maneira denon ter a nosa furgoneta parada otempo que estaba en Lugo, e deci-dimos intentar chegar á xente deLugo aproveitando a páxina webque xa tiñamos feita.

E con que obxectivo?

Un dos seus obxectivos é dar a co-ñecer os nosos productos típicos nazona de Madrid e que vexan a ca-lidade do que se fai nesta terra.

A calidade será unha das carac-

terísticas máis destacables dos

productos que se ofrecen. Que

outras características destaca-

rías?

Ademais da calidade, trátase de degaegos, a maio-ría con denomi-nación de orixee moitos delestamén son arte-sáns. A calidadee a confianzaque ofrecemostamén e moiimportante paranós.

Que facilida-

des ofrece a

empresa para

a adquisición

destes produc-

tos?

A páxina web recolle moitos dosproductos que ofrecemos; ademaistamén se poden solicitar a través donoso correo electrónico ou do telé-fono móbil onde resolvemos as dú-bidas que teñan os clientes ou axente que contacta con nós por pri-meira vez despois de visitar a pá-xina web. Por outra banda, sendocomercial e máis repartidor, o con-tacto cos clientes é moi estreito eos clientes agradéceno. E a isto haique engadir a comodidade do ser-vizo; xa que levamos os productosás propias casas.

Neste tempo de actividade, cales

foron os vosos pasos de cara a

darvos a coñecer ao público? De

onde chegaron os pedidos?

Despois de pasar uns días en Ma-drid para coñecer a zona puidendecatarme de cales eran os sitiosmáis acaídos para visitar. Despoisfixen a miña labor comercial e osprimeiros pedidos viñeron de piz-zerías e restaurantes que compara-ron os prezos dos productos quelevamos e decidiron mercarnos anós. Tamén lles levo productos axente que coñezo que vive alí e aos

seus amigos e familiares que se en-teraron. En Lugo comezamos confamiliares e amigos, e pouco apouco imos chegando a máisxente, tanto ca publicidade que dei-xamos por moitos lugares ou co

boca a boca que a maioría dasveces é a mellor propaganda.

Como se organizan as vendas

dende a producción, distribución

e transporte?

As vendas veñen dende dúas can-les principalmente: a páxina web eos clientes que visitei as primeirassemanas. Ata o mércores contactocon clientes fixos e clientes poten-ciais e os mércores póñome encontacto con todos eles para pecharos pedidos de esa semana. Unhavez que os teño todos (case sempreo mesmo mércores) chamo aosproductores e o xoves cargo a fur-goneta. Saio o venres de madru-gada para estar alí a primeira horae comezar a repartir. E, na zona deLugo estamos a repartir os martese os mércores sobre todo cunhamarxe para a súa entrega dendeque piden o producto de 48 horascomo máximo, pero sempre seconsegue entregar ao día siguientedo pedido.

Nese sentido, cantas persoas

están implicadas nesta cadea de

distribución?

Indirectamente están involucrados

todos os proveedores, que son bas-tantes debido á gran variedade deproductos que ofrezo a clientesparticulares e empresas.

Cres, entón, que os productos ga-

legos de calidade son unha al-

ternativa de futuro para a

economía da zona dando saída

aos productos do noso rural e

mantendo tamén postos de

traballo en empresas interme-

diarias, coma esta, entre pro-

ductores e consumidores?

Si, por suposto. Ás veces sor-préndeche o valor que lle da axente de fóra ás cousas que tipodes ter na horta da casa. Encanto ás empresas intermedia-rias, coma min, se tes claro quenon podes especular co prezodos productos e subirlle o nece-sario para gastos e para vivir fas

que co teu traballo a xente que vivedo rural amplíe máis a súa zona declientes potenciais. Créase traballotanto no rural coma nas empresasintermedias e pode que tamén nosestablecementos onde se distribúenestes productos no caso de que in-crementen o seu nivel de negocio.

Que obxectivos baralla a medio

prazo?

A medio prazo agardo que a em-presa se manteña ampliando clien-tes pouco a pouco en Madrid, maistamén na zona centro de Lugo; xaque estamos chegando a moitaspersoas mediante pedidos na pá-xina web a xente da provincia, sso-bre todo das comarcas de Lugo e aTerra Chá.

EMPRENDEMENTOComo definiría o proceso de cre-

ación dunha empresa coma esta

en torno aos prazos, licenzas, fa-

cilidades das administracións,

etc?

Non é un proceso doado, pero tivena sorte de que una boa amiga tra-balla nunha xestoría e é ela quenleva o papeleo máis formal. Mane-xar a cantidade de papeis que soli-

citan as administracións da máistraballo que o propio traballo en si.

Que consellos lle ofrecería a ou-

tros posibles emprendedores en

calquera ámbito?

Tal e como están as cousas e coaspoucas axudas, mais ben inexisten-tes, que ofrecen agora é ben difíciltomar a decisión de montar algo.Aínda así, se están seguros e crenna súa idea aconsellaríalles quenon o dubidasen porque cada vezhai menos oportunidades de traba-llar nunha empresa privada e napública tampouco.

NOVAS TECNOLOXÍASEsta empresa ten como plata-

forma visible un entorno web a

través do que se xestionan as

vendas. Deste xeito, é indiscutible

a súa valía para a posta en fun-

cionamento desta empresa. Pero,

existe algún inconveniente en

que se asente na web e non estea

accesible nun emprazamento fí-

sico?

Non ter un emprazamento físicoven dado pola imposibilidade eco-nómica de alugar un local tanto enMadrid coma en Lugo, mais tal ecomo está montada a empresa demaneira que se facilita ao máximoo contacto comigo e utilizando atenda como un medio auxiliar éunha ferramenta de grande axuda.

E, ademais da propia web, está

presente noutras plataformas ou

redes sociais. Que uso fai das

mesmas? E que valor engadido

cre que lle aportan á empresa?

Sobre todo movemos moito atenda web no twitter; xa que temosmoitos particulares que nos siguensen coñecernos previamente, etamén en Facebook. Lanzamosofertas e comentamos cales son osproductos estrela da semana e ondepode probalos. Cando visitas a uncliente e te podes apoiar en correoscun dominio propio e nunha tendaon-line daslle confianza e vendesseriedade e calidade.

28 empresaabril 14

Adrián Jato.

A A�������ón Cultural A. Iglesia Alvariño, programou no local social

da Asociación, un baile para “maiores” que non perderon de bailarunha peza coa música en directo de Lorenzo Zapata e o seu acor-deón. Ao seu remate houbo merenda e chocolate, ademais do sor-teo de varias cestas con agasallos. Despois da boa acollida desteprimeiro baile, a asociación busca novas datas para repetir o eventoque ocupe as tarde dos domingos.

A actriz, bailarina eartista televisiva Car-men Snake estivo devisita por Galicia e acomarca onde visitouas cidades de Lugo eA Coruña na com-paña do seu fan eamigo Juan. Despoisde participar nos pro-gramas “Me cambiode familia”, “SálvameDeluxe”, “La Noria”,“Resistiré” ou “Mar-bella te quiero” apro-veitou para visitarmonumentos e zonasde interese das cita-das cidades galegasa onde volverá proxi-mamente para ac-tuar.

O martes 2 de abril con motivo da celebración do Día do Libro Infantil e Xu-venil, visitaron a Biblioteca os nenos e nenas da Gardería Galiña Azul deVilalba que puideron disfrutar dunha xornada de lectura, cunha ampla se-lección de libros axeitados a súa idade, ademais do contacontos “Triqui-traque Traquetriqui” a cargo de Charo Pita. O final da actividade aBiblioteca Municipal agasallou a cada neno con cadanseu carné de socio.

44 alumnos de 4º da ESO e 1º de Bacharelato acompañados por3 profesores IES Basanta Silva participaron na viaxe ao PirineoAragonés entre os días 23 e o 28 de marzo. Participaron en 4 xor-nadas de esquí na estación de Astún, patinaron sobre xeo napista de Jaca e aproveitaron para visitar as covas das Güixas enVillanúa.

O Abadín CF celebrou o ascenso á Segunda Rexional acadadona casa o pasado mes de marzo ante a SCD Goiriz. Con estemesmo motivo reuníronse con representantes do Concellonunha cea servida no restaurante Casa Goás o venres 4 de abril.

Un cociñeiro profesional púxose á fronte dun curso que se des-envolveu na parroquia de Árbol no último es dividido en dousgrupos –un polas mañás e outros polas tardes- onde se elabora-ron comidas e sobremesas diversas. Entre as próximas activida-des a Asociación Cultural de Árbol, impulsora do curso,programa tamén unha viaxe a Taramundi e a costa lucense parao sábado 10 de maio.

29sociedade abril 14

c a a e

c� c!"#a c� Pa$%icipa no noso concurso mandando un sms ou whatsapp ao

606 86 33 22, dando a resposta que ti creas para acertar coa

nosa personaxe do mes. Entre os acertantes sortearemos unha

cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.

Quen é este rapaz?

Solución do mes pasado:

Gañador:

Antón Tenreiro.

Manuel Gato Pena.

fotodenuncia

A carón do Ambulatorio de Vilalba un sumidoiro sen

tapar pon en perigo a integridade de persoas e vehí-

culos que pasen pola zona.

Deficiencia perigosa

Pista: Imaxínao cunha escadra e un cartabón.

30 servizosabril 14

ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35

TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - terrachaxa@fmpublicidade.com

- VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA, RÚAXOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 45 12.

-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA. 12.000EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA. 30EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO. PLANTABAIXA E PRIMEIRO PISO DE 214 M2, 2 BAÑOS, 3 ANEXOS, 2POZOS E FINCA DE 6.000 M2. A TAN SÓ 5 MINUTOS DE VIE-LALBA. TLF 620 80 08 03.

-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITORIOS,COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE. POZO PRO-PIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DO CANTÁBRICO.TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66

-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREO NAZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 657 27 94 68.

-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADO DAPANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33

-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2; UNALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDA NA PRI-MEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉN ANEXO ÁPLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTO CONTÉNUNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LABRADÍO DE 989M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMACÉN DE 101 M2. ADE-MAIS, INCLÚE OUTRA LEIRA CHAMADA PRADELLA DO VERDEQUE É UN PRADO DE 514 M2. PREZO: 41.000 EUROS. TELFS:982 51 06 81 E 982 50 16 47.

- VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SAN SIMÓN CONBODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TERREO, POZO E POZONEGRO. CONSTA DE COCIÑA, CON COCIÑA ECONÓMICA, CO-MEDOR, SALA DE ESTAR, CHIMENEA, DORMITORIOS, BAÑO EASEO. PREZO: 50.000 EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- ALÚGASE GARAXE QUE SE PODE EMPREGAR COMO ALMA-CÉN NA RÚA CAMPO DE PUENTE (AO LADO DO XALUNDÉs).TELF. 630 40 75 33.

- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA, PUBOU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE EN ZONA CÉN-TRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTERESADOS CHA-MAR AO 636 30 75 95.

-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE MOI AMPLA NA AVDA. GALICIA.MOI BO PREZO. TELF. 630 40 75 33.

-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA AVENIDA TERRA CHÁ. 30EUROS. TELFS. 619 85 11 07 E 628 16 79 41.

- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 627 1193 42.

-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.: 67778 92 87.

- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NON FU-MADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11.

- RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRA DEENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE A ALDEA.TELF. 671 41 66 79.

- MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO, TRABA-LLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679 05 81 79.

- RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DE 45 A 60 ANOS PARABOA AMIZADE. TELF. 648 14 72 43.

- BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570A CORUÑA.

- AUXILIAR DE AXUDA A DOMICILIO CON MÁIS DE 5 ANOSDE EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA O COIDADO DE AN-CIÁNS E DEPENDENTES NA ZONA DE VILALBA. TELF. 619 9322 61.

- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS: DES-BROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS, CORTA DELEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHES DE FINCAS, ETC.TELF.:696 22 47 09. ECONÓMICO.

-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MANUAL.PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 44 14 83.

- VÉNDENSE ROLOS DE HERBA SECA. TELF: 982 527 136 E 664103 964.

- VÉNDESE EBRO 160 CON DOCUMENTACIÓN E ITV. PREZO:2.000 EUROS. TELF. 679 37 15 05.

-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42

- VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF. 630 40 7533.

-VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 70 38 76.

- VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADAMENTE CONMOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- VÉNDENSE VENTÁS DE ALUMINIO, PORTAS, IMPRESORA,SCANNER TPV E OUTROS. TELF. 678 43 28 01.

- VÉNDESE LEÑA TROCEADA PARA QUEIMAR OU EN TACOSPARA CARGAR. TELF: 648 14 72 43.

- VÉNDENSE 2 CÁMARAS DE VIXIANCIA CON DECODIFICADOR(DE INTERIOR) EN BO ESTADO E PREZO MOI ECONÓMICO. TEL.625 10 49 28.

emprego

ofertas inmobiliarias

motor

outras ofertas

ofertas do agro

31publicidade abril 14

-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.

- OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DAR CLA-SES PARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) E COI-DAR NENOS A DOMICILIO. TELF: 617 85 62 01.

-DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS,LINGUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DEHUMANIDADES. TELF. 697 59 60 16.

- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04.

-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96.

- OFRÉCESE SEÑOR A INTERNA PARA COIDADO DE PER-SOAS MAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF. 634288 235.

- SE QUERES GAÑAR UNS CARTOS EXTRA NO TEMPOLIBRE, CHÁMAME E INFÓRMOTE. TELF. 660 79 69 95.

-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF. 629 98 73 16.

- BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHAPERSOA MAIOR. TELF. 610 70 41 65.

- SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLAS FES-TAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OU MAIO-RES. TELF: 697 60 48 18.

relacións persoais

- VÉNDESE BAIXO ACONDICIONADO EN VILALBA NA RÚA CIDADEDE LUGO, 33 CON 200 METROS CADRADOS. TELF. 609 73 30 85.

- ALÚGASE LOCAL CENTRO LUGO CON MOBILIARIO PARA CON-FECCIÓN CON LICENCIAS. TELF. 678 43 28 01.

- ALÚGANSE PISO E ENTRECHÁN (119 METROS CADRADOS) NARÚA CALVARIO. TELF: 625 10 49 28.

- ALÚGASE APARTAMENTO NA CORUÑA CAPITAL. ZONA LOS RO-SALES AO LADO DO CENTRO COMERCIAL LOS ROSALES CA-RREFOUR. CERCA NÁUTICA, ESCOLA DE IDIOMAS,CONSERVATORIO DE MÚSICA. 2 HABITACIÓNS, SALÓN, COCIÑA,1 BAÑO, MICROONDAS E GARAXE. PARA ESTUDANTES OULARGA TEMPORADA. 1 PLANTA. 652 38 89 33.

- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ESTRADACOSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188.

ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA BASANTA SILVA

DE VILALBA. TELF. 629 02 83 96

REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN

DE PARCELAS. TELF. 616 204 665.

Os datos do ano 2013 son ben cla-ros: o gasóleo “antes de impos-

tos” subiu en Galicia 1´4

céntimos de euro por litro res-

pecto ao ano anterior, máis do

dobre que na media estatal (0´6

euros) . A nosa nación ten, por

certo, & gasóleo máis caro detodas as comunidades autóno-

mas, mesmo cando soporta desde

hai medio século os custos so-

ciais, a externalidade negativa

dunha refinería moi contami-

nante...e que cos seus oleodutos

por baixo de miles de vivendas

ten un perigo potencial que a nin-

guén se lle escapa.

Cuns custos de distribución moi-

tos menores que noutras comuni-

dades autónomas que non teñen

ningunha refinería, a proximi-

dade, nesta ocasión, en vez de

abaratar, encarece os produtos. A

C'() añía loxística de hidrocar-buros (CLH) veña a mandar ca-

mións e camións desde A Coruña

a Cantabria, Asturias ou Castela-

León...e alí venden os combusti-

bles a menor prezo. Isto é o

mundo ao revés, económica e

medioambientalmente! Seica dis-

paran os paxaros contra as esco-

petas!

No primeiro trimestre de 2014

agrandouse a diferenza: o gasóleo

subiu en Galicia un 0´7% mentres

que no promedio do Estado espa-

ñol baixou un 1´2%. No mes in-

termedio dese trimestre (febreiro)

o prezo de gasóleo, sen incluír os

impostos, si-

tuouse na nosa

nación en 0´75

céntimos por

litro, un 2´5%

por riba da

media espa-

ñola...e un

7´1% máis que

na media da Eurozona!

Algo semellante oco-

rre coa gasolina. En fe-

breiro, sen incluír os

impostos, o seu custo

foi de 0´69 céntimos

por litro en Galicia, á

par da media espa-

ñola...e un 7´1% por

riba da media da

UEM!

Nin que dicir ten que

os salarios e as pen-

sións na Unión Econó-

mica e Monetaria (UEM) están

moi por riba dos que se cobran en

Galicia, e tamén na comparanza

co Estado español a nosa comu-

nidade autónoma está no “furgón

de cola”dos ingresos das persoas

asalariadas e pensionistas.

A comparanza tamén resulta des-

favorable para a nosa nación se

analizamos o prezo final dos

combustibles (o que inclúe os im-

postos) despois da decisión do

goberno galego de subir en 2013

o recargo autonómico sobre hi-

drocarburos un 33´3% no gasó-

leo ...e un 100% na gasolina!.

O prezo do gasóleo en febreiro de

2014 foi en Galicia de 1´37 euros

por litro, un 3´1% maior que a

media española, e a gasolina pa-

gouse na nosa comunidade autó-

noma a 1´41 euros, tamén por

riba do prezo medio estatal.

Unha comparanza con Cataluña,

unhas das tres comunidades “his-

tóricas” (como Galicia e Euskadi)

que aprobaron democraticamente

na Segunda República un Esta-

tuto de Autonomía reflicte que,

como media, un condutor que re-

cargue combustible en Galicia

paga 120 euros euros máis cada

ano.

Mentres, o Sr. Feijóo “a velas

vir”. Despois

de aprobar o

seu goberno en

2013 unha for-

tísima suba dos

tributos que

gravan os com-

bustibles ven-

didos en

Galicia (33´3% no gasó-

leo e 100% na gasolina),

asubía e mira para outro

lado, declarando que es-

pera que a Comisión es-

tatal dos mercados e a

competencia acelere a

tramitación do expe-

diente que lle abriu o 29

de xullo de 2013 a varios

operadores petrolíferos

por posibles prácticas

restritivas da competen-

cia.

Anque xogue ao despiste, as de-

claracións do presidente fixé-

ronme lembrar dous fermosos

versos de Uxío Novoneyra: “Xa-

mais virá de fóra/ remedio nin es-

peranza”.

Exerza axeitadamente, sr. Presi-

dente, a soberanía galega que re-

colle, no tocante á

comercialización de produtos, o

Estatuto de Autonomía de Gali-

cia, e non mire tanto para alén Pe-

drafita!

Ao fin e ao cabo, xa foi “soberno”

cos funcionarios da Xunta de Ga-

licia, que viron como o seu go-

berno lles descontou en 2013 e

2014 un 40% das pagas extraor-

dinarias, mentres a nivel estatal

cobraron integramente esas pagas

nese bienio. Vostede, máis pa-

pista que o Papa, xa manifestou

que esta política de recortes con-

tinuará en 2015.

O austericidio continúa en Gali-

cia. Menos ingresos para as per-

soas asalariadas...e o círculo (sexa

vicioso ou non) segue: diminúe a

demanda interna galega, baixa a

produción de bens e servizos,

despídense máis traballadores,

medra o proceso de exclusión so-

cial, potenciase a pobreza enerxé-

tica, sube da desigualdade,

seguen os desafiuzamentos, eta.

Pode o presidente da Xunta de

Galicia seguir a facer malabaris-

mos verbais para tentar xustificar

o inxustificable (como na rolda de

prensa de abril na que manifestou

a súa opinión sobre o feito con-

trastado de que o gasóleo máis

caro do Estado sexa o que se

vende en Galicia). Eu penso se-

guir o vello consello de Celso

Emilio Ferreiro de ter moito coi-

dado “cos falsos profetas/ que

andar a vender falsos paraísos”.

Xa unha serie televisiva nos ad-

vertiu de que sen jetas non hai

paraíso. Nin fiscais, nin dos que

prometían contrabandistas...nin

dos que buscan en Grecia os neo-

nazis de Amencer Dorado. Que se

di Dourado en galego? Pois des-

culpen vostedes: Amencer Dou-

rado.

curruncho de economía

Galicia: combustibles

caros; salarios moi baixosManuel Roca Cendán