Tema 14

Os espazos turísticos

Ismael Vide GonzálezIES María SoliñoCangas do Morrazo

O lecer na socie-dade actual

É unha característica da sociedade ac-tual nos países desenvolvidos, que

demanda tempo para o lecer.

É o tempo libre dunha persoa no que de-senvolve actividades diferentes ás súas

ocupacións profesionais, familiares e so-ciais.

Ten tres funcións: descanso, diversióne desenvolvemento persoal.

Aparece nas sociedades industriais enon nas agrarias. Amplíase grazas aodesenvolvemento técnico e socioeco-

nómico.

Definición de turismo

1. Son as actividades que realizan aspersoas durante as súas viaxes e esta-

días en lugares distintos aos do seuámbito habitual, por un período de tem-po inferior a un ano con fins de lecer,

negocios ou outros motivos.

2. A esencia do turismo é a viaxe. Todo aquel que viaxa é de-

nominado viaxeiro, pero segundo arazón ou motivo do seu desprazamento,

pode ser excluído de ser consideradoturista

3. Os viaxeiros visitantes, que visitanun lugar para os efectos turísticos,

poden ser turistas se pernoctan.

4. Os viaxeiros visitantes que visitanun lugar para os efectos turísticos,

poden ser excursionistas se non per-noctan.

Clasificación do turismo

A) Segundo as motivacións do turista

1. Turismo de sol e praia

É o máis importante en España, perocausa grandes impactos ambientais

no litoral.

2. Turismo deportivo

É aquel vinculado á práctica depor-tiva: cicloturismo, trekking, golf...

tamen á asistencia a acontecemen-tos deportivos.

3. Turismo cultural

Engloba diversas prácticas turísti-cas: visitar museos, edificios his-

tóricos, participar en festas...

4. Turismo relixioso

Ligado ao feito de que todas as reli-xións teñen os seus lugares de cul-

to e peregrinación.

5. Turismo de negocios

Orixinado pola asistencia a feiras,congresos e convencións, ou a reu-

nións empresariais.

6. Turismo formativo

Engloba os desprazamentos por es-tudios, ou actividades formativas en

xeral.

Clasificación do turismo

A) Segundo as motivacións do turistaA) Segundo as motivacións do turistaB) Segundo as características dos turistas

1. Turismo xuvenil 2. Turismo familiar

3. Turismo escolar

4. Turismo de singles 5. Turismo da terceira idade

Clasificación do turismo

C) Segundo a orixe das persoas

1

2

Turismo doméstico ou interno

Protagonizado polos residentes dun paísque viaxan dentro do seu propio país.

Turismo receptor

O dos procedentes doutro país distin-to ao país de referencia.

Turismo emisor

O dos residentes do país de referenciacando viaxan a outros países.

Turismo interior

Orixinado polo turismo interno e oreceptor

Turismo nacional

Composto polo turismo interno e oemisor

Turismo internacional

Formado polo turismo receptor e oemisor

Clasificación do turismo

D) Segundo a oferta turística

1. Turismo fordista

Baséase na homoxeneización do produto turísticopara un consumo masivo e a un prezo accesible.

2. Turismo posfordista

Pretende a personalización e singularización paraofertar actividades turísticas máis selectas e caras.

A historia do turismo

1. Ata o século XVIII

smoi reducidos: comercio, pere-grinacións, negocios, saúde...

smoi reducidos: comercio, pere-grinacións, negocios, saúde...

As viaxes de Eneas Peregrinos a Compostela

O turismo existiu desde a Anti-guidade, se ben non existía aterminoloxía asociada ás via-xes. O turismo desta época

estaba reservado a poucas cla-ses sociais e tiña uns motivosmoi reducidos: comercio, pere-grinacións, negocios, saúde...

O turismo existiu desde a Anti-guidade, se ben non existía aterminoloxía asociada ás via-xes. O turismo desta época

estaba reservado a poucas cla-ses sociais e tiña uns motivosmoi reducidos: comercio, pere-grinacións, negocios, saúde...

Durante a Idade Media xurdiucon forza o interese por pere-grinar aos lugares santos cris-tiáns: Roma, Canterbury, TerraSanta e Santiago de Composte-

la.

Co Renacemento as motiva-cións para viaxar ampliáronsee os grandes descubrimentosespertaron a curiosidade por

coñecer outros mundos.

Descubridores e conquistadores

A historia do turismo

2. Séculos XIX e XX

a) Século XIX

Karl BaedekerThomas Cook

Os avances tecnolóxicos no transporte:como o barco de vapor e o ferrocarril eos avances organizativos: como os pri-meiros paquetes de viaxes de Thomas Cook ou ea edición das primeiras guías

turísticas de Karl Baedeker, puxeronas bases do turismo actual.

Barco de vapor

Ferrocarril

b) Século XXFoi a revolución do turismo. A con-quista das vacacións pagadas e odesenvolvemento dos transportes,co avión, autobús, automóbil e, ul-

timamente, o tren de alta velocidade,xunto coa redución dos billetes de

avión, abriron as posibilidades de via-xar a un público cada vez máis amplo.

Avión

AutobúsVacacións pagadas

Organismos e institucións turísticas

1. NIVEL INTERNACIONAL O máximo organismo do turismo a nivel

internacional é a Organización Mundialdo Turismo (OIT); axencia da ONU que

promociona e orienta o desenvolvemen-to do turismo no mundo.

2. NIVELNACIONAL

As competencias de turismo do go-berno central son asumidas pola

Secretaría de Turismo, que depen-de, na actualidade, do Ministerio de

Industria, Turismo e Comercio.

3. NIVELAUTONÓMICO

As competencias en turismo están trans-feridas ás CC.AA. En Galicia asúmeas a

Conselleria de Cultura e Turismo, que re-cibe axudas da U.E. a través do Progra-

ma Leader para o turismo rural.

Os compoñentes da oferta turística

1. A oferta básica:

a) Recursos turísticos:

Naturais

Culturais

b) Empresas turísticas:

Axencia de viaxes

Transportes

c) Infraestruturas turísticas:

Estradas

Aeroportos

Os compoñentes da oferta turística

2. A oferta complementariaEstá configurada polas empresas e os servizos que poden ser utiliza-dos polos turistas nos seus desprazamentos e viaxes.

Camping Golf Rafting

Parque temático Piscina Cafetería/discoteca

O turismo internacional

Xira arredor das seguintesideas clave:

1. Fluxos turísticos 2. Factores do turismo

3. Países receptores 4. Riscos naturais e xeopolíticos como factores

1. Xeográficos: o clima 2. A industria turística: promoción

3. Histórico/culturais:relacións metrópole-colonia.

Atentado do 11 de marzode 2004 en Madrid

Maio de 2011: crise do pe-pino español

Afectannegativamente

O turismo na economía española

1. O desenvolvemento turístico.

O turismo na estrutura económica de Españaten unha tendencia ao crecemento desde osanos 50 do século XX. En 2007 a cifra de vi-sitantes estranxeiros situouse en máis de 99

millóns. A pesar disto, na actualidade aprecia-se unha ralentización no ritmo de chegadasque obrigará a reformas estructurais no sec-

tor.

2. España, potencia turística.

España ocupa desde hai décadas unha po-sición de liderado como zona receptora doturismo internacional. Na actualidade ocu-

pa o terceiro posto entre os países do mun-do, pero en dura competencia con China.esta situación explica a enorme importan-

do turismo na economía española.

O turismo na economía española

3. Principais zonas turísticas.

Históricamente potenciouse un turismo de sole praia; polo que é coherente que as CC. AA.costeiras e de temperaturas suaves, mante-nan unha alta densidade turística, principal-

mente as ubicadas na costa mediterránea e asIllas Canarias e Baleares.

4. Procedencia dos turistas.

A maior afluencia de turistas a España pro-cede dos países da U. E. , dentro dela os

nosos mellores clientes son, por estaorde: ingleses, alemáns e franceses.

Entre os países non europeos destaca a presencia de estadounidenses.

O turismo interno

1. Turismo dos españois en España.

A gran maioría dos turistas españois decánta-se polo turismo interno e diríxense ás comu-nidades que teñen litoral, xunto con Madrid,

Castela-León e Castela-A Mancha.

2. Turismo dos españois no estranxeiro.

As viaxes dos españois ao estranxeiro son clara-mente inferiores e os principais destinos son os

países europeos: Inglaterra, Francia, Italia...

Os impactos do turismo

1. Impactos positivos

a) Creador de emprego. b) Efecto multiplicador sobre a economía.

c) Nivelador da balanza de paga- mentos.

Zonasvinícolas

de España

d) Transvasa rendas entre CC. AA. e) Incentiva a mellora das infraes- truturas.

f) Dinamiza culturalmente á so- ciedade.

Os impactos do turismo

2. Colonialismo

turístico

1. Estacionalidade 3. Saturación

4. Degradación ambiental 5. Banalización cultural

2. Impactos negativos

O turismo en GaliciaO turismo en Galicia

1. Modalidades turísticas

1. Turismo de sol e praia: Concéntrase nas Rías de Arousa, Pontevedra e Vigo

2. Turismo cultural: Realízase fundamental-mente en Compostela.

3. Turismo rural: Está estendido por todo o territorio.

4. Turismo de balneario: En Monda-riz, C. de Reis, A Toxa, Verín.

5. Turismo deportivo: Baséase nosendeirismo, golf, navegación, neve.

O turismo en GaliciaO turismo en Galicia

As zonas turísticas de Galicia

O turismo en Galicia presenta as mesmascaracterísticas que no resto do Estado.Aínda que cun volume inferior, acada

o 11% do PIB galego, pero tamén sofreunha elevada estacionalidade.

O tipo de turismo máis practicado é o deSol e praia, que se concentra nas Rias

Baixas, por mor da benevolencia do cli-ma. As terras de Santiago reciben a maior

parte do turismo cultural. O turismo demontaña céntrase nas Montañas Orien-tais e Sur Orientais, mentres que o tu-

rismo rural espállase por todo o territo-rio.

O turismo en Galicia presenta as mesmascaracterísticas que no resto do Estado.Aínda que cun volume inferior, acada

o 11% do PIB galego, pero tamén sofreunha elevada estacionalidade.

O tipo de turismo máis practicado é o deSol e praia, que se concentra nas Rias

Baixas, por mor da benevolencia do cli-ma. As terras de Santiago reciben a maior

parte do turismo cultural. O turismo demontaña céntrase nas Montañas Orien-tais e Sur Orientais, mentres que o tu-

rismo rural espállase por todo o territo-rio.

Os novos modelos de turismo

Baséanse no concepto de turismo sostible e definido no Plan do Turismo Español Horizonte2020.

O turismo sostible caracterízase por:

1. Minimización do turismo de sol e praia 2. Respecto ao medio natural, cultural e so- cial.

3. Potencia o turismo de calidade. 4. Diversificación da oferta turística.