shifa ul arwah - internet archive · 2016. 10. 7. · ذغطہف حاورلاا ءافؽ...

www.besturdubooks.wordpress.com

فہطغذ ؽفاء االرواح

﴾﴾رہفتسرہفتس﴿﴿

7 ............................................................................................... اىتػاة

8 ......................................................................................... لکهات ہیدٌائ

8 ............................................. (رباکہتم دانذ) یساىپور ـاذة امحص نفیت اكصس ذرضت

01 ............................................................................................... ویرلط

01 ............................................. (رباکہتم دانذ) یاکوپدرو ـاذة ہللا ٌحص نوالان ذرضت

00 ......................................................................................... نطرة ٌطِض

02 ............................................................................................. تاینحاد

04 ..................................................................... ۰۰۰۰۰ انام جڑے چار ےک فلہ ۰۰۰۰۰

04 ...................................................... ہیلع اہلل رۃمح دفیذن اوب انام ذرضت اٌيم انام

04 ....................................................................... ہیلع اہلل رۃمح نالک انام ذرضت

04 ...................................................................... ہیلع اہلل رۃمح ؽافیع انام ذرضت

05 ............................................................. ہیلع اہلل رۃمح ذنحل انب امحص انام ذرضت

05 ...................................................................... ذاالت ےک ہیلع اہلل رۃمح نفنف

05 ................................................................................... اـهالذات یک فلہ

07 ..................................................................................... (الکتاةدنلصن)

10 ..................................................................................... ( ۃالهہار کتاة)

16 ................................................................................ ورالػ اذاکم یف ۔ففل


فہطغذ ؽفاء االرواح 21 ................................................................................... (یالترط یف۔فصل)

نػائل یف۔فصل)ٓ 20 .............................................................................. (ابراال

25 ............................................................................... ( ءاالغتنخا یف ففل)

30 ............................................................. (لالغتنخاءۃالٍور کؾف وزجیال۔ ففل)

33 ................................................................................... ( الوكوء یف ففل)

36 .............................................................................. الوكوء اذاکم یف(لفف)

41 ................................................................................ الوكوء غنن یف( ففل)

45 ........................................................... (ئایؽ ٌرش دارتٍ الوكوء بٓداة نم ففل)

48 ................................................................. ( اءیاؽ دغت للهتویض کطہیو ففل)

50 ..................................................................... ( اكػام دجالج لعی الوكوء ففل)

54 ................................................................ ( أ یؽ ٌرش اجنا الوكوء نلقی ففل)

58 ....................................... ۔ حملہ نع ػلی مل دم ىہور الوكوء رنلق ال اءیاؽ ۃٌرش(ففل)

60 .................................... ۔اءیاؽ دغخٍ نم وباذص الِػل فرتضی۔ االُتػال حةوینا۔ففل

63 .................................... (تلل تال اذتالم و یود و ینض۔ نہنا ِتػلی ال اءیاؽ ۃٌرش ففل)

64 .......................................................... ( ایٔ ؽ ٌرش اذص االُتػال یف فرتضی ففل)

66 ........ (نیالطغِ ایل نیصیال ُػل و یدوالن یدابلتػه االتتصاء ئا یؽ ٌرث اجنا االُتػال یف ػوی-: ففل)


فہطغذ ؽفاء االرواح

وکطہ ۃالٍور کؾف نً ُالحا کونی الىہ داللحل ػتلحلی ال االاىہ الوكوء بٓداة یہ االُتػال وبٓداة۔ففل)

71 ................................................................................ (الوكوء یف ناکطہ ہیف

71 ................................................................. ۔ اءیاؽ دالرتٍ االُتػال ػوی۔ ففل

یؽ ٌرش دغت یف االُتػال نصةیو 70 ................................................................ ۔ ئا

73 ........................................................................................ ( همیالت ابة)

84 .............................................................................. ( نیارلف لع الهػد ابة)

011 .......................................................................... (وحنوھا ۃریادلح یف۔ففل)

012 ............................................................. ( داالغتراك و النفاس و قیاذل ابة )

001 ..................................................................... ( نہنا ۃوالهہار االجناس ابة)

007 ................................................................................ (لہالواذ یف۔ ففل)

011 .................................................................................... ( ۃالفلوی کتاة)

016 ........................................................................... الهکطوہ االوكات یف ففل

020 .......................................................................................( ناالذا ابة)

031 ....................................................................... ( واراکہنا ۃالفلوی رشوط ابة)

041 .................................................................................... لواذلہا یف ففل

یؽ ٌرش یدمثاى وہو ۃالفلوی واحة یف ففل

ٔ 045 ......................................................... ۔ ا

051 .................................................................. ۔ مخػون و اذص ویہ غنہنا یف: ففل

داھبا یف ففلٓ 058 ...................................................................................... ب


فہطغذ ؽفاء االرواح 060 ...................................................................... ۃالفلوی ةیرتک یدفیک یف ففل

071 ..................................................................................... (داالنان ابة)

076 ............................................. ۔ ئایؽ ٌرش یدمثاى نم وباذص دادلهاٌ ذلور ػلمی ففل

081 ......................................................... ۔الففوف ةیرتر و دابالنان االذق یف: ففل

084 .......................................... ۔ہریوُ واحة نم انانہ تٍصفطاغ یالهلتص فٍلہی امیف: ففل

086 ............................................................... ۔ الفطض تٍص ۃاالوارد االذاکر یف ففل

087 ............................................................................. ( ۃالفلوی فػصی نا ابة)

ابة) َّلَ 100 .................................................................................. ( یاللار دِ ز

106 ..........................................................................ۃالصلو فسدی ال ما یف: ففل

107 ........................................................................ ۃالصلو مکروہات یف: ففل

116 .................................................... ۔ الهفیل یصی نیالهارت ودفً ۃالػرت اذاخت یف ففل

121 ........................................................................... للهفیل کطہی ال امیف: ففل

121 .................................................. ۔ذالک ریُ و ہزیجیونا ۃالفلوی كهً حةوی امیف: ففل

124 ........................................................................................ ( الِورت ابُة )

128 .................................................................................. ۔ النوافل یف ففل

131 ................................................. ۔ ایلیالل اءیاذ و اللیح ۃوـلوی الهػخص یدحت یف: ففل

134 ..................................................... ۔ دالصات لع ۃالفلوی و حالػا النفل ۃـلوی یف ففل

136 ......................................................... ۔دالصات لع والواحة الفطض ۃـلوی یف: ففل

138 ......................................................................... ۔ دنیالػف یف ۃالفلوی یف ففل


فہطغذ ؽفاء االرواح 140 .................................................................................... حیالرتاو یف فصل

142 ............................................................................ ( دالکٍح یف ۃالفلوی ابة)

143 ............................................................................... ( الهػافط ۃـلوی ابة)

151 ............................................................................... ( قیالهط ۃـلوی ابة)

154 ................................................................... ( والفوم ۃالفلوی طاغلا یف) فصل

156 ............................................................................... ( الفوائذ كلاء ابة)

160 .............................................................................. ( دلیالفط ادارک ابة)

165 .................................................................................. ( الػہو جسود ابة)

171 ...................................................................................... الؾک یف ففل

173 ................................................................................ ( ۃالتالو جسود ابة)

181 ............................................................................. الشکر ۃسجد یف: ففل

181 ......................................................................... ۔ دنہه لک لصفً دنہه ۃفائص

182 ....................................................................................... ( ادلهٍہ ابة)

210 ..................................................................................... ( نیصیالٍ ابة)

216 ........................................................... ( فظاع واال ارلػوف و الکػوف ۃـلوی ابة)

217 .................................................................................. ( االغتػلاء ابة)

200 ................................................................................. ( ارلوف ۃـلوی ابة)

202 ............................................................................... ( ادلنائظ اذاکم ابة)

212 ................................................................... ۔ یدکفا فطض ہیٌل ۃالفلوی : فصل


فہطغذ ؽفاء االرواح 215 .................................................................. ۃادلناز لع ۃابلفلو االذق یف۔ ففل

221 .............................................................................. ۔ دفہنا و محلہا یف ففل

227 ............................................................................... ۔ اللحور ۃرایز یف ففل

228 ...............................................................................( صیالؾہ اذاکم ة اب)

231 .................................................................................... ( الفوم کتاة)

234 ..................................................................... هہیرلػ و مالفو دـف یف: ففل

238 ......................................... ۔ ؾرتطی ناال و ہیف ہناییرٍ و یدالن ذییرخ ؾرتطی امیف: ففل

240 ............................................... ۔ ہریوُ الؾک موی ـوم یف و الہالل تہ ثخذی امیف ففل

247 ........................................................................... ( الفوم فػصی ناال ابة)

251 ............................................... ( الللاء نً ۃالکفار تہ جتة و الفوم تہ فػصی نا ابة)

254 ............................................................ ۔ دالضن نع ػلهہای ونا ۃالکفار یف : ففل

256 ............................................................... ( ۃکفار ریُ نم الفوم فػصی نا ابة)

264 .................................................................................... لواذلہ یف:ففل

265 ................................................... ۔ ػترةی ونا کطہی ال امیف و للفائم کطہی امیف ففل

267 .................................................................................. الٍوارض یف ففل

272 .......................................... ( حنومہا و ۃالفلوی و الفوم ننضور نم تہ الوفاء لظمی نا ابة)

275 ................................................................................... ( االٌتاکف ابة)

282 ..................................................................................... ( ۃالظکوی کتاة)

314 .................................................................................... ( الهرصف ابة)


فہطغذ ؽفاء االرواح 300 ................................................................................. ( الفهط دك ـص ابة)

304 ....................................................................................... ( اذلج کتاة)

315 .................................................................. اذلج افٍال ةیرتک یدفیک یف ففل

334 ..................................................................................... الِلطان یف ففل

335 ..................................................................................... التهتً یف ففل

336 ..................................................................................... ۃالٍهط یف ففل

337 .................................................................................... ( ت ایادلنا ابة)

343 .............................................................................................. ففل

344 .................................................................................... یالہص یف: ففل

ملسو هيلع هللا ىلص النیب ۃرایز یف ففلی 346 ............................ ۔اریاالست یف كال لها رحٍا االستفار لیغخ لع


نلصند ؽفاء االرواح

(ۺاہللۺاحر نمۺاحرمیمسب)

اىتػاة اىتػاة

ےنۺاینپۺںۺڑپھۺھکلۺرکۺیسکۺاقلبۺوہا؛ۺاورۺاوہن ںیم ۺمرتحؾۺواید نۺ نۺ یۺورورشۺاورۺارگا یۺ ےۺذرہعاینپۺاسۺیملعۺاکوشۺوکاےنپۺںیم

اورۺہلمجۺااسذتہۺرکاؾۺ یۺ ‘‘نیمآ’’ ےۺاسہیۺوکتحصبۺواعتیفۺاتۺدریۺالستمۺابۺرکاتمۺرےھکۺںۺاعتٰیلۺدوونۺاہلل’’ یۺاجبنۺےسۺوکیئۺیمکۺںیہن

ۺیوبہیۺوکۺرامر ۺفرػۺ لقتنۺرکےنۺ یۺذنرۺوہ یکۺںی، نۺ یںۺذنرۺرکانۺاینپۺاعسدتۺاتھجمسۺوہِاعتٰیلۺاؿۺامتؾۺااسذتہۺۺاہللۺۺناب ہۺروزۺعاس یۺمولؾ

تصخۺوہےکچۺںیںۺوھکنۺآاطعۺرفامےئۺ،ۺاؿۺ یۺاےنپۺاشایِؿۺاشؿۺزجاےئۺریخۺۺوکۺدار نۺںیمُاعتٰیلۺاؿۺ یۺۺاہللۺوکۺڈنھٹاۺرکےۺ،وجۺاسۺداِرۺاف یۺےسۺر

راؾۺبیصنۺرفامےئآ یۺراتحۺوۺۺرفغمتۺرفامرکۺاؿۺوکۺرہۺونع



دٌائیہ لکهاتدٌائیہ لکهات

)دانذ رباکہتم()دانذ رباکہتم( نفیت امحص ـاذة ساىپورینفیت امحص ـاذة ساىپوری ذرضت اكصسذرضت اكصس

دصرۺیتفمۺاجہعمۺاالسہیمۺمیلعتۺاید نۺڈالیھب

احر نمۺاحرمیۺاہللمسبۺ

ۺمیلعتۺںیمِ رۃمحۺاہللۺہیلعہمۺرشالبنیلۺالعۺ،ۺاُؿۺںیمۺڑپاھیئۺاجیتۺںیۺہقفۺیفنحۺ ےۺوموضعۺورۺوجۺاتکںیبۺرامرےۺدمارسۺِۺرعہیبۺ ےۺاصنب

ہیۺاتکبۺاجعمۺےہ،ۺبحمۺمرتحؾۺومالانۺرقیفۺادمحۺاصبحۺوسریتۺۺ یۺاتکبۺونراالاضیحۺوکۺاایتمز ۺتیثیحۺاحلصۺےہۺ،ۺعاسلئۺابعداتۺںیم

ےۺدعبۺاکروابرۺاایتمز ۺربمناتۺےسۺاکایمیبۺاحلصۺرکےتۺرےہۺاورۺرفاتغۺۺہملسۺےنۺدرسِۺۺاظنیمۺتنحمۺوۺوتہجۺےسۺڑپاھۺزام ۂۺاطبلۺیملعۺںیم

پۺےنۺونرۺاالاضیحۺ یۺاکیۺاُردوۺرشحۺایترۺرفامیئۺےہۺسجۺ ےۺۺآدتریسیۺہلسلسۺیھبۺاجر ۺرےھکۺوہےئۺںیۺ ےۺاسھتۺاسھتۺرہشۺوسرتۺںیم

ۺوبقؽۺاطعآاعتٰیلۺۺاہللدمعہۺفرہقیۺےسۺاتکبۺوکۺلحۺرفامایۺےہۺۺاہللادتبایئۺدنچۺاوراؼۺرسرس ۺرظنۺےسۺدےھکیۺ،دمحبۺ ۺپۺ یۺاسۺیعسۺوکۺنسحِ

رفامرکۺہبلطۺوۺدیفتسم نۺ ےۺےئلۺانعفۺانبےئۺ۔

طقف

ادمحاخوپنر -:االمہ

ھ۷۲۴۹ ربجۺارملبجۺ؍۷۷



رلطیو رلطیو

((دانذ رباکہتمدانذ رباکہتم))ـاذة اکوپدروی ـاذة اکوپدروی ہللاہللاذرضت نوالان ٌحص ذرضت نوالان ٌحص

احر نمۺاحرمیۺاہللمسبۺ

یۺتحصۺاورۺنسحِۺادایگیئۺایسۺملعۺ ےۺےنھکیسۺںۺابعدوتۺؿۺدیجمۺاورۺااحدثیۺ ےۺدعبۺملعِۺہقفۺاکۺدرہجۺےہ،ۺرامر آریسفتۺرقۺمولؾۺدہینیۺںیم

ےۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺ ورۺوموقػۺےہۺ،ۺایسۺابمرکۺملعۺ ےۺذرہعۺااسنؿۺوقتٰ ۺ ےۺاٰیلعۺاقمؾۺکتۺوہپچنۺاتکسۺےہۺ،اسیجۺہکۺرضحتۺاامؾۺاوبہفینح

ےنۺرفامایےہ،ۺ رۃمحۺاہللۺہیلع ذیملتۺِۺردیشۺاورۺاامؾۺلیلجۺدمحمۺنبۺنسحۺابیش ی

ایل الرب والتلوی و اٌصل كاـص فان الفلہ افلل كائص رفلہ

ۺرمعۺ اقِلبۺدقرۺتنحمۺرفامیئۺےہۺبتکۺہقفۺوۺاتفوٰ ۺ یۺفینصتۺواتفیلۺںیمۺدتو نۺِۺہقفۺ ےۺدعبۺاملعءۺاتمۺےنۺرہۺدورۺںیم وَ

دتبم ۺاورۺن

ۺدنہواتسؿۺ ےۺدمارِسۺرعہیبۺۺرمبتۺرفامیئۺںیۺ ےۺےئلۺیھبۺفلتخمۺاملعءۺےنۺاتکںیبںۺوچب ۺوتمؿۺۺںیم، ۺالخہصۺدیکا یۺوریغہ ۃینمایلصمل،

اہقفءۺاانحػۺ ےۺۺوجۺاسۺدورۺاریخںیم رۃمحۺاہللۺہیلع ڑپاھےئۺاجےتۺےھتۺ،ۺرھپۺبجۺرصمۺ ےۺوہشمرۺہیقفۺخیشۺنسحۺنبۺامعرۺنبۺیلعۺرشالبنیل

ۺوۺہقفۺںیم ۺوتفٰ ۺاالاضیحۺعبطۺوہیئۺوتۺاسۺ یۺرسلیخۺاور ۺرتبیتۺآ رمعجۺاکۺدرہجۺرےتھکۺےھتۺ۔ یۺاتفیلۺفیطلۺونر اسؿۺابعرتۺ،نسحِ

اس یۺآدالخۺِۺاصنبۺرکد ۺیئگۺ۔ۺةلطءۺزعسیۺ یۺۺاورابعداتۺ ےۺرضور ۺعاسلئۺ ےۺااحہطۺ یۺوہجۺےسۺاسۺوکۺتہبۺدنسپۺایکۺایگۺاورۺدمارسۺںیم

ۺرامرےۺزامےنۺ ےۺةلطءۺرتہب نۺقیلعتۺرفامیئۺ،ۺرھپۺےنۺاسۺورۺرعیبۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلع ےۺےئلۺرضحتۺخیشۺاالدبۺواہقفلۺومالانۺدمحمۺازعازۺیلعۺ

یۺوہستلۺدنسپ ۺ یۺوہجۺےسۺیئکۺاملعءۺےنۺاسۺاکۺاردوۺرتہمجۺاورۺرشتحیۺیھبۺرفامیئ۔

ۺاہللایسۺہلسلسۺ یۺہیۺاردوۺرشحۺافشءۺاالرواحۺرشۺحۺونۺرۺاالاضیحۺیھبۺےہۺسجۺوکۺرامرےۺونوجاؿۺزعسیۺاعملۺومول ۺدمحمۺرقیفۺاصبحۺوسریتۺزادہۺ

ۺرہشۺومالانۺادمحۺاخوپنر ۺزدیۺدجمہۺ ےۺ اورافلضۺرگایمۺوموصػۺاجہعمۺاالسہیمۺمیلعتۺاید نۺڈالیھبۺ ےۺافلضۺںیاملعًواہقفًےنۺرمبتۺرفامیئۺ، ویتفمٔ

پۺےنۺةلطءۺ ےۺابطعئۺاورۺاؿۺ یۺمہفۺ یۺراعتیۺرفامرکۺاسۺامہۺآ،رفاتغۺ ےۺدعبۺدرسۺوۺدترسیۺاکۺہلغشمۺاجر ۺےہۺ،ۺۺوصخیصۺاشرگدۺوۺرتسمدشۺںی

اعتٰیلۺومول ۺاصبحۺ یۺاسۺدختمۺوکۺوبقؽۺرفامرکۺۺاہللےہۺ۔ادیمۺےہۺہکۺہیۺرشحۺةلطءۺزعسیۺ ےۺےئلۺرتہب نۺرقیفۺاثتبۺوہیگۺ،اتکبۺ یۺدمعہۺرشحۺ یۺ

اسۺ ےۺضیفۺوکۺاعؾۺوۺاتؾۺرفامےئۺ،ۺاورۺةلطءۺوکۺاسۺےسۺاافتسدہۺرکےنۺاورۺہقفتۺدیپاۺرکےنۺ یۺوتقیفۺاطعۺرفامےئ،ۺیسکۺےنۺوخبۺاہکۺےہۺ۔

نت واذصا

فان فلہیا

اؽص لع الؾیهان نم الف ٌاتص ورٌا

اٌلم ابلفواة والیہ الهطحً واله ہللاھضا ناٌنصی وٓ لعی غیصان حمهص ولعی ہللاوـیل ، ةب

ٓ لہ واحصاتہ امجٍنیب

رفغہلۺاکوپدرو ۺاہللارقحۺدبع۔واالسلؾ

ھ۷۲۴۹؍وٰیلامجد ۺاال



ٌطِض نطرة ٌطِض نطرة

حنهص ہ و ىفیل لعی رغولہ الکطیم

ۺدمحمۺرقیفۺنبۺدبعۺاول ببۺع نمۺرعضۺراارےہۺہکۺاجہعمۺڈالیھبدمحۺوۺولصۃۺ ےۺدعب ۺءۺںیم ۷۹۹۷ مطا قبھ۷۲۷۷ےسۺ ۺ ہدہ

ۺاعتٰیلۺےنۺیسکۺ ہۺیسکۺلکشۺںیم (۷۱)دمرہسۺ ےۺاسھتۺواہتسبۺراھکۺ۔ۺےلھچپۺدسۺرفاتغۺ ےۺدعبۺےسےلرکۺاتونہزۺادمحلۺہللۺدخا

بجۺیلہپۺابرۺ دتریسیۺدختمۺااجنؾۺدےۺر بۺےہۺ،ۺ ہدہۺ ےۺذہم ےسۺ ہدہۺاشنطۺوساسیٹئۺ،ۺوسرتۺ ےۺدمرہسۺرامحہینۺںیمںۺاسول

ۺاطمہعلۺ نۺاتکوب ۺوتۺاسۺوتقۺدوراؿِۺ رفامہۺوہاتۺاسۺوکۺاکذغۺورۺھکلۺاتیلۺاھتبتۺاےسۺ ےۺذرہعۺومادۺںۺونراالاضیحۺاکۺقبسۺرپسدوہا

ےنۺاےسۺدھکیۺرکۺرشحۺ یۺںۺضعبۺصلخمۺدووتسۺاھتۺہکلبۺاینپۺوہستلۺشیپۺرظنۺیھتۺ،ۺنکیلۺدعبۺںیمۺاباقدعہۺرشحۺ یۺلکشۺدےنیۺاکۺایخؽۺںیہن

۔ےگۺےھتۺآےگۺآ داتمۺرباکمہتۺمہۺقبسۺوۺمہۺنیشنۺیتفمۺدمحمۺاطرہۺاصبحۺوسریت ریمےۺلکشۺدےنیۺوروتہجۺدالیئۺ)ۺ نۺںیم

ۺےنۺاےنپۺاسویھت ۺوپر ۺوکششۺ یۺہکۺاتکبۺ یۺرہۺابعرتۺوپر ۺفرحۺلحۺںۺ ہدہ ۺورۺکیبلۺیہکۺاور ےۺوشمرہ

اس یۺدیپاۺوہاجےئ۔آۺےئلۺوہاجےئۺ۔ۺاورۺہبلطۺ ے

رھپۺاسۺ ےۺدعبۺ ہدہۺےنۺاےنپۺدخموؾۺورمیبۺرضحتۺیتفمۺادمحۺاخوپنر ۺاصبحۺداتمۺرباکمہتۺےسۺڈرےتۺڈرےتۺاسۺ یۺ

ابدنھۺیلۺاورۺہلصیفۺرکایل۔ۺ ہدہۺےنۺاسۺتمہۺ ااشتعۺ یۺابتبۺوشمرہۺایکۺاوررضحتۺےسۺوشمرہۺرکےنۺدعباےسۺعبطۺرکاےنۺ یۺتمہ

امدہۺایکۺوموصػۺےنۺآحیحصۺرکےنۺاورۺدریگتسۺ ےۺاسھتۺاتکیبۺلکشۺدےنیۺ ےۺےئلۺیتفمۺاطرہۺاصبحۺوکۺۺ ےۺدعباتکبۺ ےۺومادۺوک

رتہب نۺۺرتیقۺاطعۺرفامےئۺاورۺاسۺدختمۺورۺاںیھنۺاعتٰیلۺاؿۺ ےۺملعۺوۺلمعۺںیمۺاہللڑب ۺتنحمۺاورۺاجاشفن یۺ ےۺاسھتۺاسۺوکۺوپراۺایکۺ

دےۺ۔ۺںیمںۺاہجںۺدبہلۺدوون

ۺاکیۺڑباۺرما ہۺاسۺ یۺرٹویپک ۺاتکتبۺاکاھتۺسجۺ ےۺےئلۺا ےھۺاےنپۺدرید ہۺدوتسۺاوردقہ ۺمہۺقبسۺابۺاتکبۺ یۺحیحصتۺ ےۺدعب

بھتۺاٹبایۺاورۺۺانجنبۺےنۺوپر ۺوخیشۺ ےۺاسھتۺاسۺاکؾۺںیمآاحظفۺومول ۺاملسؿۺاینمروسریتۺہملسۺ یۺدخامتۺاحلصۺرکانۺرضور ۺاھت

نیم(آرتہب نۺدبہلۺاورۺارجۺےسۺونازے۔)ۺاشؿۺدار نۺںیمااجنؾۺکتۺوہپاچنای،ابر ۺاعتٰیلۺاؿۺوکۺیھبۺاینپۺاشایؿۺ

دخمویمۺوۺاطم یۺںۺزبروگںۺوتقۺاکنؽۺرکوحہلصۺازفاۺاملکتۺابرباکتۺاطعرفامےنۺورۺ ہدہۺاےنپۺدوونۺاےنپۺیتمیقۺاواقتۺںیم

ما ۺاکۺہہتۺۺاہللرضحتۺادقسۺومالانۺیتفمۺادمحۺاخوپنر ۺاصبحۺوۺرضحتۺادقسۺومالانۺدبعۺلہ

ظ

دؽۺےسۺرکشۺراارۺاصبحۺاکوپدرو ۺدمۺ

۔ۺ ےۺاملکِتۺداعہیئۺریمےۺےئلۺرسامہیۺٔۺدار نۺںیںۺزبروگںۺےہۺہکۺاؿۺدوون

بسۺےسۺزایدہۺاافتسدہۺدمعۃۺاہقفلۺےسۺایکۺاورۺاسۺ ےۺالعوہۺاطحطو ۺٰیلعۺرمایقۺاالفلحۺ،ۺاحہیشۺونرۺۺ ہدہۺےنۺاینپۺاسۺرشحۺںیم

اطحطو ۺ ےۺ )ع(ۺذرہعۺااشرہۺرکدایۺےہۺینعیۺدمعۃۺ ےۺےئلۺاالاضیحۺوریغہۺےسۺیھبۺدمدۺیل۔ۺرہۺہگجۺاؿۺبتکۺ یۺفرػۺرومزۺ ے



یۺےہۺ ہدہۺےنۺرصػۺرتبیتۺاکۺاکؾۺںۺنیعتمۺایکۺےہ۔ۺالصۺدختمۺوتۺایہنۺنیفنصمۺاورۺزبروگۺ)ۺح(اورۺاحہیشۺ ےۺےئلۺۺ)ۺط(ےئلۺ

اےسۺریم ۺمکۺیملعۺھجمسۺۺاموںییطلغۺوسحمسۺرفۺںیہکںۺہکۺاہجایکۺےہۺ،ۺاورۺاسۺاکۺانؾۺافشءۺاالرواحۺراھکۺےہ،ۺانرظ نۺےسۺدروخاتسۺےہۺ

االخصۺوۺتیہللۺاطعرفامرکۺاسۺوکۺۺہکۺاسۺںیمںۺداعوگۺوہۺابراگہۺربۺذواالجلؽۺںیمۺ۔ۺاریخۺںیمۺاورۺا ےھۺعلطمۺرکںیۺرکۺاسۺ یۺاالصحۺرفامںیئ

‘‘ نیمۺایۺربۺااعلنیملآ’’رشػۺِۺوبقؽۺاطعۺرکےۺاورۺریمےۺےئلۺاجنتۺارخو ۺاورۺراضےئۺایہلۺ ےۺوصحؽۺاکۺاسامؿۺانبےئۺ

ہدہۺدمحمۺرقیفۺوسریتۺ)ع نم(ۺرفغۺہل

دمرہسۺرامحہینۺ،اشنطۺوساسیٹئۺ،وسرت -اخدؾ:



مسبۺاہللۺاحرنٰمحۺاحرمیۺ

نحادایت نحادایت

یسکۺیھبۺنفۺایۺاتکبۺوکۺرشوعۺرکےنۺےسۺلبقۺاسۺ ےۺابمدایتۺاکۺاجاننۺرضور ۺوہاتۺےہۺ،ۺاتۺہکۺاسۺنفۺایۺاتکبۺےسۺانمتبسۺوہےکسۺ،ۺ

ےنۺےسۺلبقۺیدیہم ۺاملکتۺ اتہۺےہۺاتۺہکۺاموحؽۺ ےنۺ۔ۺایہنۺابمدایتۺوکۺمدقہمۺاہکۺاجاتۺےہۺ۔ۺےسیجۺبیطخۺایبؿۺرشوعۺرک

بجۺوکیئۺرکشلۺروا ہۺوہانۺوہاتۺاھتۺوتۺاسۺ یۺروایگنۺےسۺلبقۺاکیۺرصتخمۺوٹیلۺاسۺدصقمۺےسۺروا ہۺرکۺد ۺاجیتۺیھتۺہکۺوہۺۺےلہپۺزام ہۺںیم

اہکاجاتۺاھتۺ۔ۺوتۺمدقۃمۺ ‘‘نلصند ادلیؼ’’ ایلتۺاکۺا ماظؾۺرکےۺ۔ۺاسۺوٹیلۺوکےگۺاجرکۺرکشلۺ ےۺایقؾۺوریغہۺاسۺ یۺرضورایتۺوۺوہسآ

ااتکلبۺ،ۺاتکبۺاکۺوہۺادتبایئۺہصحۺوہاۺوجۺالصۺاتکبۺرشوعۺرکےنۺےسۺلبقۺاسۺےسۺروانشسۺرکےنۺ ےۺےئلۺاھکلۺاجےئۺ۔ۺ

ۺ۔ۺوکۺانھجمسۺامہۺےہںۺہیۺاتکبۺنفۺہقفۺ یۺےہۺ۔ۺاورۺنفۺہقفۺوکۺرشوعۺرکےنۺےسۺےلہپۺدنچۺزیچو

یسکۺزیچۺاکۺاجاننۺاورۺانھجمسۺ،ۺیسکۺزیچۺۺاتۺےہۺ۔ۺعمسۺےسۺینعمۺںیآہقفۺدصمرۺےہۺ،ۺاببۺعمسۺاورۺرکؾۺےسۺ -ہقفۺ یۺوغل ۺرعتفی: (۷)

وجۺرشتعیۺ ےۺااکحؾۺوکۺواحضۺرکدےۺ۔ۺاغبلۺوہانۺ۔ۺہیقفۺاسۺاعملۺوکۺےتہکۺںیۺوکۺوھکانلۺاورۺواحضۺرکانۺ۔ۺاورۺرکؾۺےسۺینعمۺہیقفۺوہانۺ،ۺملعۺںیم

(۴)ؿۺ۔ۺآرق (۷)؛ یلیصفتۺداللئۺےسۺااکحؾۺرشہیعۺرفہیعۺاکۺاجاننۺ۔ۺاورۺیلیصفتۺداللئۺاچرۺںی-ہقفۺ یۺاالطصیحۺرعتفی:(۴)

۔ۺاورۺسجۺااکحؾۺاکۺقلعتۺلمعۺےسۺوہۺاؿۺوکۺۺایقسۺ۔ۺ نۺااکحؾۺاکۺقلعتۺبلقۺےسۺوہۺاؿۺوکۺااکحؾۺایلصۺےتہکۺںی (۲)اامجعۺ۔ۺ(۳)دحثیۺ۔ۺ

۔ۺۺااکحؾۺرف یۺےتہکۺںی

ےنۺرفامایۺہکۺالحؽۺوۺرحاؾۺاورۺاجزئۺوۺاناجزئۺوکۺاجےننۺاکۺانؾۺہقفۺےہۺ۔ۺاورۺرضحاتۺوصایفءۺ ےۺزندکیۺ رۃمحۺاہللۺہیلعرضحتۺاامؾۺاوبۺہفینحۺ

ملعۺوۺلمعۺ ےۺومجمہعۺ ےۺانؾۺہقفۺےہۺ۔ۺ

ۺاجیتۺےہۺ۔ۺاًالثاسۺثحبۺ یۺفلکمۺاکۺلعفۺےہۺالحؽۺوۺرحاؾۺ ےۺاابتعرۺےسۺسجۺ ےۺاوحاؽۺےسۺاسۺملعۺںیم -ہقفۺاکۺوموضع:(۳)

الحؽۺایۺرحاؾۺوہانۺ،ۺالحؽۺایۺرحاؾۺ ہۺوہانۺ۔ۺ اکۺحیحصۺوہانۺ ہۺوہانۺ،

رختۺےہۺ۔داینۺ یۺاکایمیبۺوتۺہیۺےہۺہکۺہقفۺےسۺآاعسدتۺدار نۺےہ۔ۺدار نۺےسۺرمادۺداینۺوۺ-ملعۺہقفۺ یۺرغضۺوۺاغتیۺ: (۲)

ی ھ

من

رختۺ یۺاکایمیبۺہیۺےہۺہکۺتنجۺےلمۺیگۺ۔ۺآا تۺےسۺاانتجبۺایکۺاجےئۺاگۺ۔ۺاورۺااکحؾۺرشعۺاکۺملعۺوہاگۺوتۺامومراتۺورۺلمعۺایکۺاجےئۺاگۺاورۺ

ملسو هيلع هللا ىلص ےۺابمرکۺزام ہۺےسۺیہۺرشوعۺوہ یکۺیھتۺ۔ۺاحصہبۺوضحرۺارکؾۺ ملسو هيلع هللا ىلص ہقفۺ یۺمیلعتۺرضحتۺیبنۺارکؾۺ-دتو نۺہقف: (۵)

،رضحتۺیلعۺۺریضۺاہللۺہنعۺرضحتۺرمعۺےھتۺےسیجۺاینپۺاایتمز ۺاشؿۺرےتھکۺاسۺںیم ریضۺاہللۺہنعےسۺاحلصۺرکےتۺےھتۺاورۺتہبۺےسۺاحصہب

۔ۺریضۺاہللۺامہنع،ۺرضحتۺدبعۺاہللۺنبۺابعسۺریضۺاہللۺامہنع د،ۺرضحتۺدبعۺاہللۺنبۺوعسمریضۺاہللۺہنع



۔ۺۺرثکتۺےسۺرےہۺںیۺ یۺتبحصۺںیم ملسو هيلع هللا ىلص اکلمۺےھتۺ۔ۺروسؽۺاہللۺںیمںۺدحثیۺوۺہقفۺدوونۺریضۺاہللۺامہنعدرضحتۺدبعۺاہللۺنبۺوعسم

رضحتۺۺریضۺاہللۺامہنع ےۺوہےتۺوہےئۺمہۺےسۺتمۺوپوھچۺ۔ۺانبۺوعسمدۺۺریضۺاہللۺہنعاحصہبۺےتہکۺےھتۺہکۺانبۺوعسمۺدۺایسۺوہجۺےسۺاہقفےئۺ

رۃمحۺہمقلعۺۺ ےۺتہبۺےسۺاشرگدۺےھتۺ نۺںیمۺریضۺاہللۺہنعپۺآدحثیۺوۺہقفۺ یۺمیلعتۺدےتیۺرےہۺ۔ۺۺ ےۺزام ہۺےسۺوکہفۺںیمۺریضۺاہللۺہنعرمعۺ

ےھتۺ۔ۺاؾۺۺوکہفۺ ےۺاتممزۺاملعءۺںیم یۺتبحصۺااھٹیئۺےہۺریضۺاہللۺامہنعےنۺرثکتۺےسۺانبۺوعسمدۺںۺتہبۺانومرۺوہےئۺ۔ۺاوہن اہللۺہیلع

ےنۺاافتسدہۺایکۺرھپۺوتۺاحصہبۺیھبۺاؿۺےسۺعاسلئۺدرایتفۺرکےتۺےھتۺ۔ۺرضحتۺہمقلعۺںۺےسۺیھبۺاوہنۺریضۺاہللۺاہنعاوملٔنینمۺرضحتۺاعہشئۺ

اینتۺاہمرتۺیھتۺہکۺہیقفۺارعلاؼۺ ےۺۺاؿۺ ےۺاجنیشنۺوہےئۺ۔ۺہقفۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلعۺۺیعمیہاصؽۺ ےۺدعبۺرضحتۺاربا ےۺورۃمحۺاہللۺہیلعۺ

رۃمحۺعاسلئۺاکۺاکیۺومجمہعۺایترۺوہایگۺاھتۺنکیلۺہیۺومجمہعۺریغۺرمبتۺاھتۺ۔ۺرضحتۺاربامیھۺیعۺانؾۺےسۺایدۺےئکۺاجےتۺےھتۺ۔ۺاؿۺ ےۺزام ہۺںیم

اؿۺ ےۺاجنیشنۺ ےنۺوجۺاؿۺ ےۺومجمہعۺ ےۺڑبےۺاحظفۺےھتۺ۔ۺبجۺاؿۺاکۺااقتنؽۺوہاۺوتۺ رۃمحۺاہللۺہیلع یۺوافتۺ ےۺدعبۺرضحتۺامحدۺ اہللۺہیلع

ےۺمولؾۺۺریضۺاہللۺامہنعدبعۺاہللۺانبۺوعسمدۺ وکۺاھٹبایۺ۔ۺاسۺفرحۺےسۺرضحت رۃمحۺاہللۺہیلعپۺ یۺہگجۺورۺرضحتۺاامؾۺاوبۺہفینحۺآےنۺںۺولوگ

مۺےنۺدتو نۺہقفۺاکۺہشقنۺاسۺفرحۺاچنیھکۺےہۺ۔ۺےسۺہقفۺیفنحۺایترۺوہاۺنکیلۺرمبتۺ ہۺاھتۺ۔ۺاہقفءۺرۃمحۺاہلل

ھعلن

ِ نُب )ّی ہللا

ُْحصٌَ ُہٌََرَ زُہِْفلْلَا

َ وٌادَ ّ َ محُہَاغَ دَ وُ یِعّْشَ ّ النُہَصَفَ ذَ وُدَهَلْلٌَ ُاہَلَ غَ وُہْنٌَ ُ ّیْوٍد ریِضَ ہللا

ٍُْػَ ن

َ ُ حمُہَ ََبَ سَ وَفُْ وُیغ

ُوبَٔ اُہَنَ َ َعَ وَدَِنْیف

َذ ُْوبَٔ اُہََنَاَط

َ ّائُِط الن

َػَ فٌصَ ِّس ه

ہ َِْبُ نِمْ س

َْونُ ُلک

ْٔفرہقیۺاؿۺےسۺرشوعۺوہاۺ(ۺ ےنۺوبایۺ)بلطمۺہیۺےہۺہکۺااھتجدۺاکۺریضۺاہللۺہنعینعیۺہقفۺاکۺتیھکۺرضحتۺدبعۺاہللۺنبۺوعسمدۺ (اَی

ےنۺاسۺوکۺ رۃمحۺاہللۺہیلعاورۺاربامیھۺیعۺےنۺاسۺوکۺاپ یۺدےۺرکۺریسابۺایکۺ)ینعیۺاسۺ یۺوتحیضۺوۺرشتحیۺ یۺ(ۺ رۃمحۺاہللۺہیلعاوررضحتۺہمقلعۺ

ےنۺ رۃمحۺاہللۺہیلعےنۺاسۺوکۺاگ بۺ)ۺینعیۺاسۺوکۺوخبۺحقنمۺایکۺ(ۺاورۺاامؾۺاوبۺہفینحۺ رۃمحۺاہللۺہیلعاکاٹۺ)ینعیۺوفادئۺرفتمہقۺوکۺعمجۺایکۺ(ۺاورۺرضحتۺامحدۺ

ےسۺوجۺامرھ نۺنفۺےھتۺ نۺ یۺۺںیمںۺۺانومرۺاشرگدواےنپۺےنۺسیتۺربسۺ ےۺرعہصۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلعاٹۺاسیپۺ)ینعیۺاامؾۺاصبحآاسۺاکۺ

وریغہۺ ےۺ رۃمحۺاہللۺہیلع داؤدۺاطیئ ،رۃمحۺاہللۺہیلعۺ اامۺؾۺزرف ، رۃمحۺاہللۺہیلع،اامؾۺدمحمۺۺرۃمحۺاہللۺہیلعدعتادۺاچسیلۺیھتۺ،ۺالثمۺاامؾۺاوبۺویفسۺ ۺور ۺہقف ۺرک ےاوبابۺِ ۺوکحقنم ۺعاسلئ ۺونےزہار ۺالھک ۺابرہ ۺرقتتی ۺرکلم ۺاسھت ۺینعی ۺایک ۃ ۔ ابة ابة الهہارۃرمبت ابة الفلوی

ےنۺاسۺوکۺوگدناھۺ)ۺینعیۺ رۃمحۺاہللۺہیلعایسۺوہجۺےسۺاامؾۺاصبحۺوکۺہقفۺ ےۺدموؿۺوۺاب یۺاہکۺاجاتۺےہۺ۔ۺ(ۺاورۺاامؾۺاوبۺویفسۺ الفوم۔۔۔۔۔۔۔اخل

اکپیئۺاورۺںۺےنۺاسۺ یۺروایٹ رۃمحۺاہللۺہیلعۺوخبۺوغرۺرکۺ ےۺاسۺےسۺرفو یۺعاسلئۺوکۺطبنتسمۺایکۺ(ۺاورۺاامؾۺدمحمۺاامؾۺاصبحۺ ےۺاوصؽۺںیم

بۺانبۺرکۺشیپۺایکۺاورۺاباقدعہۺاےسۺاتکیبۺ ےۺذمبھۺوکۺوخبۺحقنمۺاورۺذہم رۃمحۺاہللۺہیلعےنۺاامؾۺاصبحںۺ)ینعیۺاوہنۺامتؾۺولگۺاھکۺرےہۺںی

یۺاصتفینۺ رۃمحۺاہللۺہیلع۔ۺ(ۺاامؾۺدمحمۺۺفینصتۺںیکۺےنۺونوسۺاننوےۺدینیۺاتکںیبںۺہکۺاوہنۺکتۺہکۺضعبۺاملعءۺرفامےتۺںیںۺلکشۺد ۺ۔ۺاہی

ےہۺاسۺےئلۺاملعءۺےنۺاؿۺوکۺدوۺۺاانتسدۺ ےۺاابتعرۺےسۺعاسو ۺدرہجۺ یۺںیہنۺ۔ۺنکیلۺامتؾۺاتکںیبۺاونیلۺرمعجۺیھجمسۺاجیتۺںیۺیفنحۺہقفۺںیم

( الهخػوط ۔ ۱) ورۺےہۺ۔ںۺابتعرۺایہنۺاتکوب،ۺہقفۺیفنحۺاکۺاۺںیۺ یۺےہۺاورۺہیۺھچۺاتکںیبۺکتة ىاہط الطواید ورۺمسقنمۺایکۺےہۺ۔ۺیلہپۺمسقںۺومسق

۔ۺاؿۺوکۺاظرہۺۺاؿۺوکۺاوصؽۺیھبۺےتہکۺںی ( الػری الکحری ۔۶( الػری الفِری ۔ )۵( ادلانً الکحری ۔ )۴( ادلانً الفِری ۔ )۳( الظایدات ۔ )۲)

وجۺاامؾۺدمحمۺ کتة ُری ىاہط الطواید رس ۺمسق۔ۺدوۺےسۺرطبقیۺوتارتۺرمو ۺںی رۃمحۺاہللۺہیلعاحرواۃیۺاسۺےئلۺاہکۺاجاتۺےہۺہکۺہیۺاامؾۺدمحمۺ



( ۴( حطحاىیات ۔ )۳( ہاروىیات ۔ )۲( کیػاىیات ۔ )۱)ۺوہۺہیۺںیۺیلہپۺمسقۺ ےۺرباربۺںیہنۺ یۺفرػۺوسنمبۺوہےنۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلع

۔ۺاؿۺوکۺونادرۺیھبۺےتہکۺںی زایدۃ الظایدات ۔ (۵الطكیات ۔ )

نم ؤیت ’’ۺوۺدحثیۺاورۺدئادئۺ ےۺدعبۺہلمجۺمولؾۺےسۺاہ لۺےہۺت ۺاعتٰیلۺاکۺاراشدۺےہۺملعۺہقفۺ،ۺریسفت-:ملعۺہقفۺ یۺتلیضفۺ(۶)

کثریا

)اذلکهدفلص اویت سریا

ٓرسفم نۺ ےۺاکیۺرگوہۺےنۺتمکحۺ یۺریسفتۺملعۺرشاعئۺےسۺ یۺےہۺ۔ۺاورۺملعۺرشاعئۺملعۺہقفۺیھبۺ‘‘ (یدال

{ فلیہ واذص اؽص لعی الؾیهان نم الف ٌاتص ۔ } { یفلہہ یف الصنی ۔تہ سریا اہللنم رید } اکۺاراشدۺےہۺہک ملسو هيلع هللا ىلص ےہ۔وضحرۺارکؾ

۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ فلہ ےک چار جڑے انامفلہ ےک چار جڑے انام ۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰

رۃمحۺاہللۺہیلعۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺانام اٌيم ذرضت انام اوب ذنیفد انام اٌيم ذرضت انام اوب ذنیفد

ۺوںیپۺڑبےۺاعملۺزادہۺہیقفۺےھتۺںۺآدیپاۺوہےئۺ۔تینکۺاوبۺہفینحۺےہۺ۔ۺانؾۺامعنؿۺنبۺاثتبۺےہۺ۔ۺاہجۺوکہفۺںیمۺںیمۺ۸۱ ۺرجہپۺنسۺآ

رصػۺاسۺدقرۺاھتۺہکۺڈنم ۺ یۺراتفرۺوۺۺانۺابزارۺںیمآپۺاکۺآوکۺرشکیۺِاجترتۺانبۺراھکۺاھتۺ۔ۺایسۺےئلۺںۺپۺےنۺھچکۺولوگآپۺاترجۺیھبۺےھتۺ۔ۺآ

پۺوکۺاقیضۺااضقلۃۺآرصػۺرکۺدےتیۺ۔ۺہفیلخۺوصنمرۺےنۺۺپۺاسؽۺرھبۺاکۺعفنۺاشمخئۺوۺدحمنیثۺ یۺرضورایتۺںیمآاوحاؽۺاکۺہتپۺاتلچۺرےہۺ۔ۺاورۺ

ھد ہۺشیپۺایکۺۺاک

ع

ڈاؽۺدایۺایگۺاورۺیتخسۺ یۺیئگ۔ۺروزا ہۺدسۺوکڑےۺاگلےئۺاجےتۺاکیۺۺپۺوکۺدیقۺاخ ہۺںیمآپۺےنۺااکنرۺرکدایۺ۔ۺاسۺ یۺوہجۺےسۺآ

ےہۺۺںیمںۺزربدیتسۺزرہۺڈاؽۺدایۺایگۺاورۺضعبۺاتکوبۺپۺ ےۺھنمۺںیمآرمہبتۺوسۺوکڑےۺیھبۺاگلےئۺےئگۺ۔ۺاورۺاکیۺامجتعۺےنۺلقنۺایکۺےہۺہکۺ

ی د ۺوہےئگۺ۔ۺارغلضۺۺےلچۺےئگۺاورۺاسۺاحتلۺںیمۺپۺدجسہۺںیمآپۺوکۺومتۺاکۺااسحسۺوہاۺوتۺآزرہۺالپۺدایۺایگۺ۔ۺبجۺۺںیمۺہکۺےبۺربخ ھ

ش

پۺآ

ر ۺاکۺااقتنؽۺرتسۺربسۺ یۺرمعۺںیمج ھ

۔ۺوہاۺۺںیمۺ۷۵۱ نسۺ

رۃمحۺاہللۺہیلعۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺ ذرضت انام نالکذرضت انام نالک

ر ۃۺ۔ۺالصۺونطۺپۺاکۺانؾۺامکلۺےہۺ۔ۺوایدۺاکۺانؾۺاسنۺ،ۺتینکۺاوبۺدبعۺاہللۺ،ۺبقلۺاآج ھل

پۺآابءۺوۺادجادۺاکۺنمیۺاھتۺ۔ۺبسۺےسۺےلہپۺآامؾۺدارۺا

وہیئۺ۔ۺونوسۺےسۺزادئۺویشخۺےسۺملعۺاحلصۺایکۺ۔ۺاحہظفۺاٰیلعۺۺدمد ہۺونمرہۺںیم ۹۳ رجحپۺ یۺدیپاشئۺنسۺآےئۺ۔ۺآ ےۺداداۺدمد ہۺونمرہۺ

وکۺاکیۺوتفےۺ یۺوہجۺےسۺوجۺابداشہۺوتقۺ ےۺاطمقبۺ ہۺاھتۺنسۺ رۃمحۺاہللۺہیلعپۺ یۺوہشمرۺاتفیلۺومٔاطۺےہۺ۔ۺرضحتۺاامؾۺامکلۺآدرہجۺاکۺاھتۺ۔ۺ

ر ۺج ھ

ر ۺۺوکڑےۺامرےۺےئگۺ۔ۺرعیبۺاالوؽۺ ےۺہنیہمۺںیمۺ۷۱ۺںیمۺ۷۲۷ج ھ

دموفؿۺوہےئۺ۔ۺۺواصؽۺرفامایۺ۔ۺاورۺتنجۺاعیقبلۺںیمۺںیمۺ۷۷۹نسۺ

رۃمحۺاہللۺہیلعۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺذرضت انام ؽافیع ذرضت انام ؽافیع

پۺ یۺآےہۺ۔ۺاشیعفۺ ےۺانؾۺےسۺوہشمرۺوہےئۺ۔ۺاشیعفۺانؾۺاؿۺ ےۺدجۺاٰیلعۺاکۺےہۺ۔ۺپۺاکۺانؾۺدمحمۺنبۺادرسیۺےہۺ۔ۺتینکۺاوبۺدبعۺاہللۺآ

ر ۺج ھ

ۺؿۺرکہ ۺظفحۺرکۺایلۺ۔ۺدسۺربسۺ یۺرمعۺںیمآرقۺوہیئۺ۔ۺاستۺربسۺ یۺرمعۺںیمۺاقمؾۺزغّہۺضعبۺےنۺاہکۺےہۺٰینمۺںیمۺںیمۺ۷۵۱دیپاشئۺنسۺ



پۺ یۺوافتۺربجۺنسۺۺآۺءۺاورۺاشمخئۺےسۺوتفٰ ۺونیسیۺ یۺااجزتۺاحلصۺوہیئگوہشمرۺاملعۺومٔاطۺاامؾۺامکلۺوکۺایدۺرکایلۺ۔ۺدنپرہۺربسۺ یۺرمعۺںیم

ر ۺج ھ

اسؽۺ یۺرمعۺاپیئۺ۔ۺ۵۲وہیئۺ۔ۺۺہعمجۺ ےۺدؿۺرصمۺںیمۺںیم۴۱۲

رۃمحۺاہللۺہیلعۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺذرضت انام امحص انب ذنحل ذرضت انام امحص انب ذنحل

ر ۺۺانؾۺادمحۺنبۺلبنحۺ،ۺتینکۺاوبۺدبعۺاہللۺ،ۺاخصلۺرعیبۺالسنلۺںیج ھ

اۺوہےئۺ۔ۺدغبادۺ ےۺاملعءۺوۺاشمخئۺےسۺدیپۺدغبادۺںیمۺںیمۺ۷۶۲۔ۺنسۺ

ر ۺۺ۷۴ملعۺاحلصۺایکۺ۔ۺج ھ

اسؽۺ یۺرمعۺاپیئۺےہۺ۔ۺۺ۷۷پۺےنۺآوکۺوافتۺاپیئۺ۔ۺۺ۴۲۷رعیبۺاالوؽۺنسۺ

ےک ذاالت ےک ذاالت رۃمحۺاہللۺہیلعرۃمحۺاہللۺہیلعنفنف نفنف

ووہلۺ ےۺابدنشےۺےھتۺ۔ۺسجۺ یۺفرۺػۺالخی ل

نػۺِایقسۺخیشۺنسحۺنبۺامعرۺنبۺیلعۺاورۺتینکۺاوبۺاالالخصۺےہۺ۔ۺرصمۺ ےۺاکیۺرہشۺرش

ر ۺآوسنمبۺرکۺ ےۺج ھ

ۺپۺزام ہۺ ےۺاتممزۺاہقفءۺںیمآمیلعتۺاپیئۺ۔ۺۺوالدتۺوہیئۺ۔ۺاجۃعمۺازرھۺںیمۺںیمۺ۹۹۲پۺوکۺرشالبنیلۺاہکۺاجاتۺےہۺ۔ۺنسۺ

ونرۺاالاضیحۺ یۺرشحۺ پۺےنۺاینپۺاتکبآوخدۺۺ۔ۺپۺریثکۺافینصتلۺفنصمۺںیآپۺ یۺرہشتۺیھتۺ۔ۺۺآامشرۺےئکۺاجےتۺےھتۺ۔دورۺدورۺکتۺ

ر ۺرمایقۺاج ھ

وافتۺاپیئۺ۔ۺۺںیمۺ۷۱۶۹الفلحۺیھکلۺےہۺ۔ۺسجۺورۺادمحۺنبۺدمحمۺنبۺاامسلیعۺاطحطو ۺاکۺاحہیشۺےہۺ۔ۺنسۺ

فلہ یک اـهالذات فلہ یک اـهالذات

وکیئۺہبشۺ ہۺوہۺوہۺۺےسۺاثتبۺوہۺاورۺاسۺںیمںۺؿۺےسۺایۺےبۺامشرۺدحوثیآےسۺایۺرصػۺرقںۺؿۺوۺدحثیۺدوونآوجۺابتۺرق-رفض:

رفضۺافکۃیۺ۔ۺ (۴) رفضۺنیعۺ۔ (۷) : ںیۺذعرۺوھچڑےنۺواالۺافقسۺےہۺ۔ۺرفضۺ یۺدوۺںیمسقۺرفضۺےہۺ۔ۺاسۺاکۺرکنمۺاکرفۺےہۺاورۺریغب

وہۺےہۺسجۺاکۺاداۺرکانۺرہۺاکیۺ ےۺےئلۺرضور ۺےہۺ۔ۺ(ۺرفضۺنیعۺ:۷)

ےگۺ۔ۺۺوتۺاعؾۺولگۺانگہۺےسۺچبۺاجںیئۺوہۺےہۺسجۺاکۺاداۺرکانۺرہۺاکیۺ ےۺےئلۺرضور ۺوتۺوہۺنکیلۺارگۺھچکۺولگۺاداۺرکۺںیل (ۺرفضۺافکۃیۺ:۴)

( ۴) تنسۺومدٔکہۺ۔( ۷۔ۺ)ۺںیۺںیمسقےنۺوخدۺایکۺوہۺایۺرکےنۺاکۺمکحۺدایۺوہۺ۔ۺاسۺ یۺدوۺ ملسو هيلع هللا ىلص لعفۺسجۺوکۺروسؽۺاہللۺوہ -تنس:

۔تنسۺریغۺومدٔکہ

اسۺوکۺیھبکۺ ہۺوھچڑاۺوہۺ۔ۺتنسۺےنۺہشیمہۺایکۺوہۺاورۺالبۺذعرۺ ملسو هيلع هللا ىلص تنسۺومٔدکہۺوہۺلمعۺسجۺوکۺیبنۺارکؾ -: (تنسۺومدٔکہ۷)

وکۺالبۺذعرۺوھچڑےنۺواالۺاگہنگرۺاورۺاقلبۺالمتمۺےہۺ۔ۺومٔدکہۺ

وہۺ۔ۺاسۺاکۺرکےنۺواالۺوثابۺاکۺقحتسمۺےنۺایکۺوہۺاورۺیھبکۺالبۺذعرۺوھچڑۺدایۺ ملسو هيلع هللا ىلص ۺیبنۺارکؾوہۺلمعۺےسج -(تنسۺریغۺومدٔکہ:۴)

وہاتۺ۔ۺۺاورۺوھچڑےنۺواالۺاگہنگرۺںیہن



ھد ۺ ےۺایقسۺےسۺاثتبۺوہۺ(ۺاسۺاکۺدرہجۺرفضۺ ےۺآوہۺمکحۺےہۺوجۺوجۺدلیلۺینظۺےسۺاثتبۺوہۺ)ینعیۺدحثیۺ -:وابج

ج نم

احدۺاورۺ

اہکۺاجےئۺاگۺہکلبۺافقسۺےہۺ۔ۺۺرباربۺےہۺاہتبلۺاانتۺرفؼۺےہۺہکۺاسۺاکۺرکنمۺاکرفۺںیہن

ۺاکؾۺسجۺوکۺیبنۺارکؾ-:بحتسم وکیئۺانگہۺیھبۺۺوہاگۺنکیلۺ ہۺرکےنںیموثابۺۺےنۺیھبکۺیھبکۺایکۺوہۺاسۺ ےۺرکےنۺںیم ملسو هيلع هللا ىلص وہ

۔ۺوطتعۺاورۺننسۺزوادئۺیھبۺےتہکۺںیۺدنموبۺ،ۺ۔اسۺوکۺلفنۺ،ۺںیہن

ۺاکرفۺۺؿۺاورۺدحثیۺںیمآےسۺےنچبۺ یۺرقںۺ نۺزیچو-:رحاؾ ۺرحاؾۺےہۺ۔ۺارگۺوکیئۺرحاؾۺوکۺرحاؾۺ ہۺےھجمسۺوتۺوہ اتدیکۺ یۺیئگۺوہۺوہ

، وھجٹۺوبانل ، وسدۺانیلۺدانی ، وجۺاانلیھک ، رشابۺاکۺانیپ ےہۺوتۺوہۺافقسۺےہۺ۔ۺاًالثۺوہاجےئۺاگۺ۔ۺارگۺرحاؾۺاتھجمسۺےہۺنکیلۺاسۺےسۺاتچبۺںیہن

امنزودرگیۺرفاضئۺوھچڑانۺوریغہۺ۔

رکموہۺزنتیہیۺ۔ۺ (۴) رکموہۺرحتیمیۺ۔ (۷) ۔ۺںیۺاسۺ یۺدوۺںیمسق-:رکموہ

سجۺ یۺزیچۺ یۺرحتمۺریغۺوتمارتۺایۺریغۺوہشمرۺرواایتۺےسۺاثتبۺوہۺ)ینعیۺدلیلۺینظۺےسۺ(ۺاسۺوکۺرکموہۺرحتیمیۺۺ-رکموہۺرحتیمیۺ:ۺ(۷)

۔ۺاسۺوکۺیھبۺرحاؾۺےتہکۺںی رۃمحۺاہللۺہیلع۔ۺہیۺرحاؾۺےسۺرقبیۺرتۺےہۺاسۺےئلۺاامؾۺدمحمۺۺۺںیےتہک

ارگۺاممتعنۺ یۺوکیئۺدلیلۺ ہۺوہۺوتۺاسۺاکۺوھچڑانۺرکےنۺےسۺرتہبۺےہۺ۔ۺ -رکموہۺزنتیہیۺ:(۴)



((نلصندالکتاةنلصندالکتاة))

مسبۺاہللۺاحرنٰمحۺاحرمیۺ

دحثیۺاکۺاابتعۺرکےتۺوہےئۺ۔ۺ( ۴اہللۺاکۺاابتعۺرکےتۺوہےئۺ۔ۺ) الکؾ( ۷ۺرشوعۺایک)ےنۺاینپۺاتکبۺوکۺہلمسبۺےس رۃمحۺاہللۺہیلعفنصمۺ

ربتکۺ ےۺےئلۺ۔ۺ( ۲ااکرب نۺوۺاحلصءۺاکۺاابتعۺرکےتۺوہےئۺ۔ۺ)( ۳)

و الطذیمیَع۔اکاٹۺ،ۺعّطقۺوخبۺایھچۺفر الطمح طَ

قَ

حۺدمحۺوۺانثءۺ ےۺےئلۺےہۺ۔ۺرحػۺ یۺزایدیتۺینعمۺ یۺزایدیتۺورۺدالتلۺرکیتۺےہۺ۔ۺےسیجۺ

زایدیتۺےہۺینعیۺرہماب یۺاعؾۺےہۺاچےہۺوہۺاکرفۺوہۺایۺۺ۔ۺاسۺےئلۺرنٰمحۺ ےۺینعمۺںیمۺاچرۺرحػۺںیۺاورۺرمیۺںیمۺاپچنۺرحػۺںیۺاکاٹ۔رنٰمحۺںیم

رختۺےسۺےہۺینعیۺاسۺوتقۺرصػۺومٔنینمۺورۺرمحۺوہاگۺ۔ۺآاتۺےہۺ۔ۺاحرمیۺاخصۺےہۺ۔ۺاسۺاکۺقلعتۺآومٔنمۺوہۺبسۺورۺرمحۺ

َِ رّی لِِلُصْهَْذلَاِھِط ا

َ ِّلِہ اله

یی ایٰیلٌَ ََ وْ

نی ِخّیَِ ِّم الن

َارٍَص سَ ّهَ ُ حمَِصان ِّیَ غی َ لع

ُمَالَّ الػَ وُۃ لویَ ّ الف

ََ ۔ و

ِْهنی

َلیٍْ ۔ّةِ ال

َ ٍِنیَْ مجَِْتہ اَاتَ َ حصَ وَ ْ نی

ےۺںۺورۺوجۺویبن ملسو هيلع هللا ىلص رۺدمحماکۺاپےنلۺواالۺےہۺ۔ۺاورۺدرودۺوۺالسؾۺوہۺرامرےۺرسداںۺوجۺامتؾۺاہجونۺاہللۺیہۺ ےۺےئلۺںیۺامتؾۺرعتںیفی

پۺ ےۺامتؾۺاحصہبۺورۺ۔آپۺ یۺاپکۺاوالدۺورۺاورۺآاورۺۺرخ ۺںیآ

ِ -:رشتحیّی لِِلُصْهَْذلَدمحۺانؾۺےہۺزابؿۺےسۺیسکۺ یۺرعتفیۺرکانۺۺایبؿۺرکانۺ۔ۺاالطصحۺںیمںۺ ےۺوغل ۺینعمۺرعتفیۺرکانۺ۔ۺوخایب محص ۔ا

ۺ۔وخاہۺاسۺےنۺاسۺ ےۺاسھتۺااسحؿۺایکۺوہۺایۺ ہۺایکۺوہّیزّب انؾۺےہۺاسۺذاتۺاکۺوجۺوابجۺاولوجدۺےہۺاورۺامتؾۺافصتۺامکہیلۺوکۺاجعمۺےہۺ۔ ہللا

اپےنلۺواالۺ۔ۺامسۺافلعۺاکۺہغیصۺےہۺسجۺ ےۺینعمۺںی رّة اداغؾۺرکۺدایۺایگۺ۔ۺۺےہۺ۔ۺافلۺوکۺذحػۺرکۺ ےۺابءۺاکۺابءۺںیم اسۺ یۺالصۺرابب

ولخمؼۺ۔ۺاعملۺ یۺعمجۺےہۺاسۺاکۺینعمۺامۺوس ۺاہللۺاسر ٌالهنی

وۃیورۺوہاتۺےہۺ۔ۺارگۺصلٰووۃۺ یۺااضتفۺاہللۺ یۺفرػۺوہۺوتۺاسۺوتقۺرتمحِۺاکہلمۺ ےۺںۺاکۺاامعتسؽۺاچرۺفروقیـلوۃ ظفلۺ -:والفل

ۺ یۺفرػۺوہۺوتۺاافغتسرۺ ےۺینعمۺاورۺومٔنینمۺ یۺفرػۺوہۺوتۺداعءۺ ےۺینعمۺاورۺریغۺذو ۺاوقعلؽۺ یۺںۺینعمۺوہ

ےگۺ۔ۺاورۺارگۺالمئ

ےۺینعمۺ۔ۺفرػۺوہۺوتۺحیبست

۔ۺینعیۺرہۺرکموہۺےسۺالستمۺوہۺ۔ۺۺاسۺ ےۺینعمۺالسیتمۺ ےۺںی-:والػالم

پآےنۺاےنپۺےئلۺاورۺاےنپۺالعوہۺ ےۺےئلۺیھبۺاامعتسؽۺرفامایۺ۔ۺ ملسو هيلع هللا ىلص ۔ہیۺظفلۺوضحرۺارکؾینعمۺرسدارۺ ےۺںیۺاسۺ ے -:غیصان

ان غیص ولص امایےنۺاراشدۺرف ملسو هيلع هللا ىلصٔ ا

ٓہیۺاینپۺوقؾۺ لػیّصکم ۔۔۔اخل اكونو ےۺےئلۺرفامایۺۺہنعریضۺاہللرضحتۺدعسۺنبۺاعمذۺدم و ال خفط ۔ب

۔ۺذٰہلاۺدیسۺاکۺظفلۺرہۺڑبےۺ ےۺےئلۺاامعتسؽۺوہاتۺےہۺ۔ۺوخاہۺرہبتۺ ےۺاابتعرۺےسۺڑباۺوہۺایۺزبریگۺ ےۺاابتعرۺےسۺڑباۺوہ۔ۺۺ ےۺرسدارۺںی



ؿۺرکہ ۺاکۺاابتعۺوہاجےئۺالکؾۺاہللۺ ےۺاطمقبۺآوکۺوھچڑۺرکۺاسۺہگجۺظفلۺدمحمۺالےئۺاتۺہکۺرقںۺدورسےۺانوم رۃمحۺاہللۺہیلعفنصم-:حمهص

رعتفیۺایکۺوہاۺ۔ۺہیۺۺاکۺامسۺرگایمۺےہۺ۔ۺسجۺ ےۺینعمۺںی ملسو هيلع هللا ىلص ہیۺوضحرۺارکؾ ۔حمهص رغول ہللا وہاجےئۺ۔ۺابر ۺاعتٰیلۺاکۺاراشدۺےہۺ۔

۔ۺںۺبلطمۺہیۺوہاۺہکۺسجۺ ےۺادنرۺرثکتۺےسۺاےھچۺاواصػۺوہامسۺوعفمؽۺےہۺ

ملسو هيلع هللا ىلص وضحرۺارکؾ ےسۺےہۺ ےۺامکالتۺںیم ملسو هيلع هللا ىلص پآۺرکےنۺواالۺ۔ۺہیۺیھبۺینعمۺمتخ سوارم ےسۺعمجۺ)ض(امسۺافلعۺےہۺ -:سارم

وکۺایسیۺاتکبۺاورۺرشتعیۺد ۺیئگۺہکۺسجۺ ےۺدعبۺابۺیسکۺاتکبۺ یۺرضورتۺابیقۺۺ ملسو هيلع هللا ىلص پآ یۺہیۺتفصۺاسر ۺافصتۺورۺاھبر ۺےہۺہکۺ

۔ریتہۺںیہن

اتبےنۺواےلۺ۔ۺربخۺدےنیۺواےلۺ۔ۺۺںیتیبنٌّّۺ یۺعمجۺےہۺ۔ۺاہللۺاعتٰیلۺ ےۺااہلؾۺےسۺبیغۺ یۺاب -:النخینی

ہکۺۺضعبۺرفامےتۺںی( ۴۔ۺ)ۺاکیۺیہۺںیںۺہکۺدوونۺاالتخػۺےہۺ۔ۺضعبۺاملعءۺرفامےتۺںیۺرفؼۺےہۺایۺرھپۺاسۺںیمۺیبنۺاورۺروسؽۺںیم

ۺرشتعیۺاورۺیئنۺسجۺوکۺیئنۺرشتعیۺیئنۺاتکبۺد ۺیئگۺوہۺ۔ۺاورۺیبنۺوہۺےہۺسجۺوکۺیئنۺرفؼۺےہۺ۔ۺوہۺہیۺہکۺروسؽۺاسۺوکۺےتہکۺںیۺںیمںۺدوون

اتکبۺ ہۺد ۺیئگۺوہۺہکلبۺوہۺیلہپۺرشتعیۺیہۺ یۺغیلبتۺرکےۺ۔ۺ

لہیےہۺ۔ۺۺپۺ یۺاٰؽۺںیمآرہۺومٔنمۺیقتمۺ۔ۺاورۺضعبۺ ےۺزندکیۺۺاتۺاورۺاوالدۺںی یۺازواجۺرہطم ملسو هيلع هللا ىلص پآاٰؽۺےسۺرمادۺ -:ا

اسۺےئلۺہکۺہیۺاقمؾۺداعءۺاکۺےہۺ۔ۺۺورۺاٰؽۺےسۺرمادۺامتؾۺاملسمؿۺںیںۺاہی

ےسۺاپکۺوہۺ۔ یۺاٰؽۺویہۺامجتعۺوہیگۺوجۺوکشکۺوۺاہبشتۺ ملسو هيلع هللا ىلص پآرہۺرکدایۺہکۺااش -:الهاھطنی

ااحصبۺوکۺاہکۺاجاتۺےہۺ۔ۺ ےۺ ملسو هيلع هللا ىلص پۺآ۔ۺاالطصحۺںیمۺۺ یۺعمجۺےہۺوغل ۺینعمۺاسیھتۺ ےۺںیاصبح -:حصاتتہ

ۺوہاۺوہۺ۔اورۺاامیؿۺورۺاخہمتےسۺالماقتۺ یۺوہۺ ملسو هيلع هللا ىلص وضحرۺارکؾۺسجۺےنۺاامیؿۺ یۺاحتلۺںیم-احصیبۺ یۺرعتفی:

ُہَ ّ ِاىُّفَنَ اذلْیِلَُحالْى ُُ ّایئ الرش

َو الَوف

َػَِص ذ

َالْْ ااِلس

ُوبَّنِ اَ الُِہَْوالَُ ایلی ن

ِْلریَفْ الُْحصٍَْ الَالَا ك

َنَلَانَِئ )ٌ

ِّسالَ ْ اال

ُقٍَِْ تَّع ِنن

َهَتِْال

دَن ِّصَلُ نَلَ ْْعَ اْنَِ ( اِفَِّفہ ارل

ْهُ ِتلْمُھَ ِااّیَ وُ ّیِت ہللا

َالَّوَهُهْائِِل یِف ال

َػَهْ نِمَ ال

َذَّتَؾَا زَ نِْصیَْحتُهْ ال

َُة لع ّطِ

َلُاِت ر

ََحاد ٍِ

ْیِف ال

َْ ّ الرت

ُلْھَِتہ اَ ّ تِِفر

َمَظَا حَ نَ ُّط ِاال

ُکْذَ اَ الََواِة و

َ ّ لِلث الِحا

َ نٗہُْحتَحَ اَایلی و

ٍََِ رّی اِبلِل

ُذْنٍََتْاٍة فاغ

َنِْ ِانْریَ ُ ِٰ نِمْ

ِ ِحْید

َر ُْ ( ُنٗہُْیتَ ّ َسَ)و

۔َۃَادَ تہ ااِلف

َمِْصیُ یَ وٗہََحاد ٌِ ِتہ

ًََفْنَ ّ یْنَ اُل

َٔاْغَ اَ ّی ہللاَِٰ و اِح

َوْرَ ْ االَاۃَ َ جنَاِح و

َلْی ِْ اال

ۺرعضۺرکاتۺےہۺ ہدہۺوجۺاتحمجۺےہۺاےنپۺومٰیلۺےبۺاینزۺاکۺاوبۺاالالخصۺنسحۺرشالبنیلۺیفنحۺرصم ۺہکكال الٍحص الفلری -رشتحی:

وھچاٹۺںۺوھکلۺ اکۺ(ۺہیۺہکۺںیمںۺےنۺ)اعمہلمۺرکےۺاہللۺریمےۺاسھتۺاورۺاؿۺ ےۺاسھتۺاینپۺوپدیشہۺرہمابوینںۺرفامشئۺ یۺھجمۺےسۺھچکۺدووتس

۔ۺۺںیمںۺڑب ۺڑب ۺاتکوبۺ،ۺوجۺرقبیۺرکدےۺدتبم ۺورۺاؿۺعاسلئۺوکۺوجۺےلیھپۺوہےئۺںیۺراسہلۺابعداتۺںیم

یۺوخاشہۺورۺاسۺاتکبۺ یۺفینصتۺوہیئۺ۔ںۺہکۺدووتسۺایبؿۺرکےتۺںیوہجۺفینصتۺ رۃمحۺاہللۺہیلعےسۺفنصمںۺاہی



یۺرفامشئۺوکۺوثابۺوکۺبلطۺرکےتۺوہےئۺ۔ۺںۺےنۺوبقؽۺرکۺایلۺدووتسۺےنۺدمدۺبلطۺ یۺاہللۺاعتٰیلۺےسۺاورۺںیمۺسپۺںیم -:فاغتٍنذ

ےنۺاسۺاکۺانؾۺۺلہۺرتحیجۺےنۺریغبۺوطؽۺ ےۺ۔ۺاورۺںیمرگمۺایسۺابتۺوکۺہکۺینیقیۺہلصیفۺایکۺےہۺاسۺ ےۺحیحصۺوہےنۺاکۺاۺاگۺںیمںۺایبؿۺرکوۺاورۺںیہن

وکۺاورۺہشیمہۺرےھکۺںۺہکۺوہۺعفنۺاچنہپےئۺاسۺاتکبۺےسۺاےنپۺ ہدوںۺاورۺاہللۺاعتٰیلۺےسۺوساؽۺرکاتۺوہۺ۔‘‘ُنر االیلاح و جناۃ االرواح ’’ راھکۺ

اسۺےسۺافدئہۺاچنہپےنۺوکۺ۔

تۺوکۺاخصۺوطرۺورۺذرکۺایکۺوہۺہیۺےہۺہکۺاسۺاتکبۺ ےۺادنرۺایہنۺےنۺدمدۺبلطۺرکےنۺ ےۺدعبۺاکیۺاب رۃمحۺاہللۺہیلعفنصمۺاسۺںیم

ہقبطۺےہۺ۔ۺںۺاپوچناۺںیمںۺعاسلئۺوکۺاورۺایہنۺاوقاؽۺوکۺذرکۺایکۺاجےئۺاگۺسجۺوکۺالہۺرتحیجۺےنۺاایتخرۺایکۺےہۺ۔ۺالہۺرتحیجۺاہقفءۺ ےۺاستۺوقبط

میسقتۺایکۺےہۺ۔ۺۺںیمںۺنفۺہقفۺ ےۺامرہ نۺوکۺاستۺوقبط

وقادعۺۺؿۺاپکۺاورۺااحدثیۺمدقہسۺاورۺاامجعۺ یۺروینشۺںیمآاسیۺہیقفۺوجۺالبۺدیلقتۺ ےۺضحمۺرقا -:ھتص یف الرشعجمھتص نهلق ای جم (۷)

ۺاامؾۺاشیعف رۃمحۺاہللۺہیلعوکۺوخدۺرمبتۺرکےۺاورۺرفو یۺااکحؾۺوکۺاؿۺ ےۺذرہعۺطبنتسمۺرکےۺ۔ۺےسیجۺاامؾۺاوبۺہفینح ۺاامؾۺ رۃمحۺاہللۺہیلع، ،

۔ رۃمحۺاہللۺہیلعدمحۺنبۺلبنحاامؾۺا ، رۃمحۺاہللۺہیلعامکل

ھد ۺیفۺارشلعۺ ےۺاوصؽۺوکۺرکیلۺااکحؾۺاکۺاابنتسطۺایکۺوہۺ۔ۺےسیجۺاامؾۺاوبۺویفسا -:جمھتص یف الهضھة(۴)

ج نم

رۃمحۺاہللۺاسیۺہیقفۺسجۺےنۺیسکۺ

ھد ۺںیۺؾۺںیمراتہۺنکیلۺرفو یۺااکحۺاؿۺاکۺاامؾۺاصبحۺےسۺاالتخػۺںیہنۺ۔ۺ)اوصؽۺوۺوقادعۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلع،ۺاامؾۺزرف ہیلع

ج نم

اسۺےئلۺۺوخدۺ

االتخػۺوہاۺےہۺ۔ۺ(ۺۺاؿۺںیم

ااسیۺہیقفۺوجۺاےنپۺاامؾۺ ےۺاوصؽۺوکۺرکیلۺرصػۺاےسیۺعاسلئۺاکۺاابنتسطۺرکےۺ نۺ ےۺقلعتمۺوکیئۺرواتیۺ-:جمھتص یف الهػائل( ۳)

رکیخۺ،ۺسمشۺ ےتۺ۔ۺالثمۺاامؾۺواحو رکۺاامؾۺےسۺوکیئۺرواتیۺوہۺاخمتفلۺںیہنۺسجۺںیمۺاؿۺےسۺاثتبۺ ہۺوہۺ۔ۺہیۺرضحاتۺیسکۺاےسیۺہلئسمۺںیم

مۺاہللۺ االٔۃمئۺرسیسخۺ،ۺسمشۺاالٔۃمئۺولحا یۺ،ۺرخفۺاالالسؾۺزبدو ۺ،ۺاقیضۺاخؿ

ھمح

۔ۺر

رےتھکۺۺہیۺااھتجدۺورۺدقرتۺںیہن رۃمحۺاہللۺہیلعااسیۺہیقفۺوجۺوقؽۺلمہمۺاورۺوقؽۺلمتحمۺ یۺنییعتۺورۺدقرتۺرےھکۺ۔ۺےسیجۺاوبۺرکبۺراز -:احصاة ختطجی(۲)

ےسۺاکیۺوکۺدورسےۺورۺرتحیجۺدےنیۺ یۺدقرتۺۺںیمںۺوجۺاامؾۺاصبحۺےسۺوقنمؽۺدوۺرواوتیۺہیۺوہۺرضحاتۺںی -:حصاة رتحیدا (۵)

۔ۺ رۃمحۺاہللۺہیلعاصبحۺحتفۺادقلریۺ ، رۃمحۺاہللۺہیلعاصبحۺدھاۃیۺ ، رۃمحۺاہللۺہیلعےسیجۺاامؾۺاوبانسحلۺدقور ۺۺرےتھکۺںی

ےسیجۺۺراحجۺاورۺرموجحۺ ےۺدرایمؿۺرفؼۺرکۺدےنیۺ یۺدقرتۺرےتھکۺںی ، وجۺوق ۺاورۺفیعضۺہیۺوہۺرضحاتۺںی-:نفیت (۶)

۔ۺ اصبحۺونرۺاالاضیح ، اصبحۺزنک

۔ۺۺاہقفءۺاکۺاابتعۺرکےتۺںیۺہکلبۺرہۺمکحۺںیمۺزیمتۺرکۺےتکسۺںیۺ ہۺاےھچۺربےۺںیمۺہیۺرضحاتۺ ہۺااھتجدۺورۺاقدرۺںی : نللصنی حمق (۷)


کتاة الهہارۃ ؽفاء االرواح

(کتاة الهہارۃ )

اکحؾۺ ےۺایبؿۺںیمۺےہۺ()ہیۺاتکبۺاپ یۺ ےۺا

۔ۺوکۺذرکۺرکےتۺںیںۺوتۺوہۺونعاؿۺ ےۺوطرۺورۺدنچۺزیچوۺاکیۺفرہقیۺر بۺےہۺہکۺبجۺوہۺوکیئۺاتکبۺےتھکلۺںیںۺاہقفءۺاورۺدحمنیثۺ ےۺاہی

سنج،ۺ،اثمؽۺ ےۺوطرۺورۺاپ یۺ ےۺااکحؾۺاکیۺسنجۺِۺعاسلئۺوکۺوحلمظۺرےتھکۺںیںۺو بۺظفلۺاتکبۺوکۺذرکۺرکےتۺںیںۺاہجکتاة۔ ابة۔ففل۔

اۺوناعۺعاسلئۺوکۺوحلمظۺںۺو بۺاببۺاامعتسؽۺرکےتۺںیںۺاورۺاہج ولصۃۺ ےۺااکحؾۺاکیۺاگلۺسنج،ۺاورۺزوکۃۺ،روزہۺوریغہۺاگلۺاگلۺسنجۺںی

اےنپۺاملبقۺ ےۺعاسلئۺےسۺدجایئۺوکۺںۺو بۺظفلۺلصفۺاامعتسؽۺرکےتۺںیںۺ،اًالثۺووضۺ ےۺعاسلئۺممیتۺ ےۺعاسلئۺوریغہۺاورۺاہجرےتھکۺںی

رفاضئۺووضۺوکۺننسۺووضۺےسۺلصفۺ ےۺۺ،ۺاًالثۺووضۺ ےۺایبؿۺںیمۺ،ۺینعیۺضعبۺزجایئتۺوکۺاملبقۺےسۺاگلۺرک ےۺایبؿۺرکےتۺںیۺۺںیوحلمظۺرےتھک

۔ۺۺذرہعۺاگلۺرکدےتیۺںی

ۺںیۺنیتۺابںیتۺابۺاۺسۺہلمجۺینعیۺاتکبۺااہطلرۃۺںیم

ھا رۃۺاکۺبلطم(۳)ظفلۺاتکبۺاکۺبلطمۺ (۴) رتبیکۺوحن (۷)

ط

ظفلۺ

ۺنیتۺاامتحؽۺںیۺوحن ۺںیمۺرتبیک(افلۺ)

ضاکتاُة الهہارِۃ۔ ہیۺدتبماۺذحموػۺذٰھاۺ یۺربخۺوہینعی (۷)ی ھ

ضا ینعیۺہیۺدتبماۺوہۺاورۺاسۺ یۺربخذٰھاۺوکۺذحموػۺامںین (۴)ی کتاُة الهہارِۃھ

کتاَة الهہارۃِ اکیۺلعفۺذحموػۺاکۺینعیۺاسۺوکۺوعفمؽۺامںین (۳)ٔ اكطا

ظفلۺاتکبۺ یۺواضتحۺۺ(بۺ)

ۺ ٰینعۺعمجۺرکانۺےسیجۺاہکۺاجاتۺےہاتکبۺ ےۺوغلٗہُتٍََْ مجْیَیَئ ا

َ ّ الؾ

ُذْخَتَھا رۃ ک

لط

ۃِ ٰینعمب سپۺاتکبۺاَارَہَ ّاِئِل اله

َػَ نًَُْےہۺاورۺ مج

عمجۺٰینعمبۺومجمعۺےہ۔ںۺاہی

ۺاشلمۺوہۺےسیجۺاتکبۺسجۺوکۺلقتسمۺامؿۺایلۺایگۺوہ،ۺوخاہۺوۺہۺفلتخمۺاوناعۺوکۺاتکبۺعاسلئۺ ےۺاسۺومجمہعۺوکۺےتہکۺںیۺاورۺاالطصحۺںیم

ھا رۃۺہکۺاںیمس

لط

ھا رۃۺابرتلابۺینعیۺاپ یۺ یۺامتؾۺاوناۺعۺاسۺںیمۺا

ط

ھا رۺۃۺاباملءۺاورۺ

ط

ھا رتۺِلسغۺاورۺ

ط

ھا رتۺِووضءۺاورۺ

ط

۔ایۺفلتخمۺۺدالخۺںیۺ

قبۺ،ۺاتکبۺاوقفملدہکۺاسۺ ےۺتحتۺ ہۺوکیئۺاببۺےہۺاورۺ ہۺوکیئۺلصفاوناعۺوکۺاشلمۺ ہۺوہۺےسیجۺاتکبۺاہطقلل،ۺاتکبۺاآل

یۺواضتحنہارۃ ظفل (ج)



ھا رۃدحثۺاورۺۺاورۺاالطصحۺںیمۺاتۺےہۺسجۺ ےۺوغل ۺینعمۺافصیئۺاورۺاپزیکیگۺ ےۺںیآدصمرۺےہۺاببۺرصنۺاورۺرکؾۺےسۺنہارۃ ط

ٰیۺالؾۺےہۺاورۺالؾۺ ےۺدعبۺدوۺاضمػۺذحموػۺںیکتاة الهہارۃ اجنتسۺےسۺاپ یۺاکۺانؾۺےہ

معنب

وپر ۺابعرتۺاسۺفرحۺوہیگۺ۔ۺااضتفۺ

ضا کی (ےہۺۺہیۺاتکبۺاپ یۺ ےۺااکحؾۺ ےۺایبؿۺںیم)تاة لحیان اذاکم الهہارۃ ھ

ھا رۃۺےسۺرشوعۺایکۺاحالہکنۺمدقہمۺںیم رۃمحۺاہللۺہیلعفنصم

لط

اھکلۺۺاہکۺاھتۺہکۺہیۺراسہلۺابعداتۺ ےۺایبؿۺںیمۺےنۺاینپۺاتکبۺوکاتکبۺا

ۃ ایگےہۺاسۺےئلۺیسکۺابعدتۺےسۺرشوعۺرکانۺاچےیہۺاھت،ۺالثم ےسۺرشوعۺکتاة الهہارۃ اسۺ ےۺاجبےئلفوم کتاة ا‘کتاة الفلوی

ےلہپۺاہطرتۺوکۺذرکۺۺوہیتکسۺےہۺ۔اسۺےئلۺرضور ۺےہ،ۺاسۺ ےۺریغبۺامنزۺکتۺراسیئۺںیہنۺترایکۺاسۺاکۺوجابۺہیۺےہۺہکۺامنزۺ ےۺےئلۺاہط

رضور ۺےہۺوتۺابۺہیۺےگ۔اورۺبجۺہیۺابتۺولعمؾۺوہۺیئگۺہکۺامنزۺ ےۺیلٔۺاہطرتۺۺےسۺامنزۺوکۺذرکۺرکںیۺےگۺاسۺ ےۺدعبۺابعداتۺںیمۺرکںی

نۺےسۺۺوکۺذرکۺرکۺےتۺںیںۺاؿۺزیچو رۃمحۺاہللۺہیلعےسۺاہطرتۺاحلصۺ یۺاجیتکسۺےہ،ذٰہلاۺفنصمںۺالتبدانیۺرضور ۺاھتۺہکۺنکۺنکۺزیچو

اہطرتۺاحلصۺ یۺاجیتکسۺےہ۔

۔الهیاہ الیت جیوز التهہریھبا غخٍد نیاہ

۔ۺمسقۺ ےۺاپ یۺںیۺاست وہۺاپ یۺہکۺحیحصۺوہۺاتۺےہۺاپ یۺاحلصۺرکانۺاؿۺےس،رتہمج۔

یۺعمجۺےہۺسجۺ ےۺ ٰینعۺاپ یۺےہ۔اپ یۺاکیۺفیطلۺاورۺےنہبۺواالۺمسجۺےہۺسجۺےسۺرہۺزیچۺ یۺزدنیگۺےہۺناء ہیالهیاہ،رشتحی۔

ناء الػهاء وناء الحرط وناء الہنط وناء الحرئ وناء ذاة نم الثلج والربد وناء الٍنی ۔

اکۺاپ یۺ،اورۺوہۺاپ یۺوجۺالھگپۺوہۺربػۺاورۺاوےلۺےس،اورۺےمشچۺاکۺاپ ی۔ۺۺاکۺاپ یۺ،اورۺیوںیامسؿۺاکۺاپ یۺ،اورۺدنمسرۺاکۺاپ یۺ،اورۺرہنآرتہمج۔

ےسۺریبعتۺایک،اسۺۺ(امسۺؿۺآ ) امسء’’وک(ابدؽ)حساة ںۺاہیۺامسؿۺاکۺاپ یۺینعیۺابدؽۺاکۺاپ یۺسجۺوکۺابرشۺےتہکۺںیآناء الػهائرشتحی۔

ۺامسءۺےتہکۺںیےئلۺہکۺرہۺوہۺیشۺٔۺوجاوورۺوہۺاورۺاسہیۺرکےۺاسۺوکۺ ،وچہکنۺاحسبۺاوورۺےہۺاورۺاسہیۺرکاتۺےہۺاسۺےئلۺاسۺوکامسءۺےسۺۺیھبۺاجمزاً

۔ۺریبعتۺرکۺدای،ےسیجۺہکۺرھگۺ یۺتھچۺوکۺاوورۺوہۺےنۺ یۺوہجۺےسۺامسءۺہہکۺدۺےتیۺںی

وکۺذرکۺرکےنۺ یۺ ناء الحرط،ــؼۺوہۺاتۺیہ،اھٹیموہایۺاھکرا،نکیلۺاۺرثکۺاھکرےۺریثکۺاپ یۺورۺرحبۺاکۺاالطۺرحبۺریثکۺاپ یۺوکۺےتہکۺںی۔ الحرِط وناءُ

ھا رۃۺاحلصۺۺوہجۺہیۺےہۺدنمسرۺاکۺاپ یۺوچہکنۺڑکواۺوہۺاتۺےہۺاورۺاۺسۺںیم

ط

اکیۺمسقۺ یۺوبۺوہۺیتۺےہۺوتۺاسۺےسۺہبشۺدیپاۺوہاتاھتہکۺاشدیاسۺےسۺ

ےنۺاراشدۺ ملسو هيلع هللا ىلص پآوساؽۺایکۺاھتۺۺےس ملسو هيلع هللا ىلص ۺوضحرےنںۺایۺوتۺاوھنآمہنعۺوکۺہیۺہبشۺشیپۺۺاہللرکۺانۺاجزئ ہۺوہۺاسیجۺہکۺضعبۺاحصہبۺریضۺ

ھو الهہور ناءہ۔ رفامای

۔ۺبۺاپیشۺ ےۺےئلۺوھکد ۺاجےئ،اےسۺرہنۺےتہکۺںیآرایۺ یۺاشخۺایۺڑب ۺانیلۺوج۔ دوناء الہنط



یۺدیقۺاوز البردالثلج ورںۺاحلصۺرکۺانۺحیحصۺےہ،اہیۺتروجاپ یۺربػۺایۺاوےلۺےسۺلھگپۺرکۺالکنۺوہاسۺاپ یۺےسۺاہط۔وناء ذاة

ےہ۔ۺسۺےئلۺہکۺوجۺاپ یۺکمنۺےسۺلھگپۺرکۺالکنۺوہۺاسۺےسۺووضۺحیحصۺںیہناگلیئ،ا

جم الهیاہ لعی مخػد اكػام ،ناہط نهہط ُری نکطوہ وھو الهاء الههلق۔

ورۺےہۺ،اپکۺوہۺاپکۺرکےنۺواالۺوہۺرکموہۺ ہۺوہۺاورۺوہۺامءۺقلطمۺےہ۔ںۺرھپۺاپ یۺاپچنۺومسقرتہمج۔

،ۺاورۺاپ یۺ ےۺاواصػۺاسۺاکۺۺایبؿۺرکۺےتۺںیۺاواصػۺ ےۺاابتعرۺےسۺاپچنۺںیمسق یۺاپ یۺرۃمحۺاہللۺہیلعۺےسۺفنصمںۺاہیرشتحی۔

ھا رتۺوۺاجنتسۺورکاۺتہۺ ےۺاحلظۺےسۺاپچنۺںیمسق

ط

ںیۺاپکۺوہانۺایۺاناپکۺوہۺانایۺرکموہۺوہانۺےہ۔وتۺاپ یۺ یۺ

ںۺ یۺفرػۺ لقتنۺوہ۔ےسیجۺابرشۺومشچوہۺاپ یۺےہۺوجۺاینپۺایلصۺتقلخۺورۺوہۺہکۺبجۺضحمۺاپ یۺوبالۺاجےئۺوتۺذنہۺاسۺ قلطمۺامءِ (۷)

وںۺؤودرای

اپکۺےہۺاورۺدورس ۺزیچۺوکۺاپکۺرکۺےنۺ یۺالصتیحۺراتھکۺےہۺاورۺاجنتسِۺیقیقحۺاورۺۺوریغہۺاکۺاپ یۺ،ۺہیۺاپ یۺاینپۺذاتۺںیمںۺاۺوریون

ےسۺاپکۺرکانۺدرتسۺےہۺ،ۺۺوکۺدورۺرکۺاتکسۺےہۺ،ۺینعیۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺرکانۺاورۺدبؿۺوڑپکےۺوکۺیقیقحۺاجنتسںۺاجنتسِۺیمکحۺدوون

۔ۺاوراسۺاکاامعتسؽۺرکموہۺیھبۺںیہن

۔ وناہط نهہط نکطوہ وھو نارشة ننہ الہطۃوحنوھا واکن كلیال

ےسۺیلبۺاوراسۺےسیجۺاجونرۺےنۺبجۺہکۺاپ یۺوھتڑاۺوہۺ۔ۺاورۺاپکۺوہۺاپکۺرکۺےنۺواالۺوہۺرکموہۺوہۺاورۺوہۺااسیۺاپ یۺےہۺہکۺیپۺایلۺوہۺاسۺںیمرتہمج۔

ےسۺیلبۺےنۺیپۺایلۺوہۺہیۺاپ یۺاپکۺۺمسقۺاپ یۺ یۺاواصػۺ ےۺاابتعرۺےسۺ،امئِۺرکموہۺےہۺ،امءۺرکموہۺوہۺاپ یۺےہۺسجۺںیمۺدورس رشتحی۔

ھا رتۺاحلصۺرکانۺرکموہۺزنتیہیۺےہۺاورہیۺرکاتہۺاسۺوتقۺےہۺہکبجۺامۺقلطمۺوموجدۺوہۺارگۺ

ط

ےہۺاپکۺرکےنۺواالۺیھبۺےہۺنکیلۺاسۺےسۺ

ےہۺہیۺمکحۺرھگۺولیۺیلبۺاکۺےہۺارگۺیلگنجۺیلبۺوہۺوتاسۺاکوھجاٹۺاناپکۺےہۺ۔ۺےٹۺےسۺاپ یۺاحلصۺرکانۺرکموہۺںیہنقلطمۺ ہۺوہۺوتۺرھپۺیلبۺ ےۺوھجۺءِ ام

،اؿۺ ےۺوھجےٹۺاپ یۺےسۺووضۺاورۺلسغۺرکانۺۺیلبۺےسیجۺاجونرۺےسۺرمادۺرمیغ،ۺاکشر ۺوردنےۺابز،اشنیہۺاسپنۺوچ بۺوریغہۺںی۔وحنوھا

ےہۺہکلبۺاؿۺ ےۺرمےنۺےسۺۺےہۺےسیجۺیھکمۺڑکم ۺرھچمۺوریغہۺاؿۺاکۺوھجاٹۺاناپکۺںیہنۺۺوہاۺوخؿۺںیہناتہبۺرکموہۺزنتیہیۺےہۺاورۺوہۺاجونرۺ نۺںیم

وہاتۺ۔ۺیھبۺاپ یۺاناپۺکۺںیہن

ھنمۺڈاؽۺدےنیۺےسۺووضۺاورۺلسغۺرکانۺاسۺوتقۺرکموہۺزنتیہیۺےہۺہکبجۺوہۺاپ یۺۺینعیۺیلبۺاۺورۺیلبۺےسیجۺاجونر ےۺاپ یۺںیم ۔واکن كلیال

رےہۺیگۺ۔ۺرگۺوہۺاپ یۺریثکۺوہۺوتۺابۺرکاتہۺابیقۺںیہنوھتڑاۺوہۺ،ذٰہلاۺا

وناہط ُرینهہطوھونا اغتٍهل لطفً ذصث او للطتد اکلوكوء لع الوكوء تنیتہ



ۺاورۺاپکۺوہۺاپکۺرکۺےنۺواالۺ ہۺوہۺاورۺوہۺااسیۺاپ یۺےہۺسجۺوکۺاامعتسؽۺایکۺایگۺوہۺدحثۺ ےۺدورۺرکۺےنۺ ےۺےئلۺایۺوثابۺاحلصۺرکےنۺ ےۺےئلرتہمج۔

ووضۺورۺووضۺرکانۺووضۺ یۺتینۺےسۺ۔ےسیجۺ

ر ۺاپ یۺےہۺ،اورۺوہۺااسیۺاپ یۺےہۺسجۺےسۺدحمثۺےنۺووضۺایکۺوہۺارگۺہچۺاسۺرشتحی۔ھمط

رسیت ۺمسقۺاپ یۺ یۺاواصػۺ ےۺاابتعرۺےسۺریغۺ

وکلمعتسمۺۺدیم(ۺےنۺوثابۺ یۺتینۺےسۺدوابرہۺووضۺایکۺوہۺ،اسآےنۺووضۺ یۺتینۺ ہۺ یۺوہ،ۺایسۺفرحۺوہۺاپ یۺےہۺسجۺےسۺریغۺدحمث)ابووض

،اہتبلۺۺریہۺینعیۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺںیہنۺہیۺاپ یۺاپکۺےہۺرگماسۺ ےۺادنرۺدورس ۺزیچۺوکۺاپکۺرکۺےنۺ یۺالصتیحۺںیہنۺاپ یۺےتہکۺںی

رۺ ی۔ذٰہلاۺارگۺووضۺورۺووضایکۺاوللطتدٍ ورۺاکیۺدیقۺاگلیئۺےہ،ںۺدبؿۺایڑپکےۺوراجنۺتسِۺیقیقحۺیگلۺوہۺوتۺاسۺےسۺاپکۺرکۺانۺدرتسۺےہ۔اہی

ورۺاکیۺاورۺدیقۺوہۺ یۺاچےئہۺاوروہۺےہںۺرےہۺاگاورۺاسۺوکارساػۺاہکۺاجےئۺاگۺ۔اہینهہط یۺ،وتۺابۺہیۺاپ یۺۺرقتبۺ یۺتینۺںیہنۺاسۺںیم

ذٰہلاۺارگووضۺورۺووضۺایکۺرقتبۺ یۺتینۺےسۺاکیۺیہۺسلجمۺۺینعیۺووضۺورۺووضۺایکۺوہۺرقتبۺ یۺتینۺےسۺدورس ۺسلجمۺںیم،ابستالف الهخلع

(ح)رےہۺاگۺاوراسۺفرحۺووضۺورۺووضۺرکۺانۺرکموہۺےہۺنهہطۺالہکےئۺاگۺاوروہۺاپ یۺ یۺلمعتسمۺںیہنوتۺیھبۺاپۺںیم

مبخطد اىففالہ نع ادلػص ۔ ویفری الهاء نػتٍهال

اورۺوہۺاجاتۺےہۺاپ یۺلمعتسمۺضحمۺدبؿۺےسۺدجاۺوہۺےنۺےس۔رتہمج۔

ہکۺاپ یۺۺاورۺدورسےۺضعبۺاملعءۺرفامۺےتۺںی رۃمحۺاہللۺہیلعواحو ۺہکۺاپ یۺلمعتسمۺبکۺوہۺاگۺ،ۺاامؾۺےسۺہیۺالتبانۺاچےتہۺںیںۺاہیرشتحی۔

رہھٹۺاجےئۺاورۺرحتکۺ ہدۺوہۺۺاسۺوتقۺلمعتسمۺالہکےئۺاگۺہکبجۺدبؿۺےسۺدجاۺوہۺرکۺیسکۺہگجۺرہھٹۺاجےئۺاًالثۺزنیمۺایۺیلیھتہۺایۺڑپکےۺںیم

(م)وہۺلمعتسمۺوہاجےئۺاگ۔ۺارگۺہچۺیسکۺہگجۺرقارۺ ہۺڑکپےۺۺےہ(ہکۺاپ یۺےسیجۺیہۺدبؿۺےسۺدجاۺوہۺاگۺنکیلۺحیحصۺوقؽۺہیۺےہ)وجۺنتمۺںیم اجےئ۔

دورسےۺوک ۺورۺرگۺایگۺسجۺػۺاکۺا ہہۺاسۺوتقۺاظرہۺوہۺاگۺہکبجۺاکیۺیا ۺاکیۺوک ۺوکۺدہرۺر بۺاھتۺاورۺاسۺوک ۺےسۺاپ یۺرک ۺرکۺاالتخ

اھتۺاورۺدورسےۺۺسۺےئلۺہکۺہیۺاپ یۺلمعتسمۺںیہناۺےسۺوہۺوک ۺیھبۺدلھۺایگۺوتۺےلہپۺوقؽۺ یۺانبۺورۺاسۺدورسےۺوک ۺوکۺدوابرہۺدہرۺانۺرفضۺںیہن

۔(ح)وقؽۺ یۺانبۺورۺاسۺدورسےۺوک ۺوکۺدوۺابرہۺدہرانۺڑپےۺاگاسۺےئلۺہکۺہیۺاپ یۺلمعتسمۺاھتۺ

والجیوز مباء جشٍطومثط ولو سطج تنفػہ نم ُری ٌرص یف االىہط۔

ۺوخدۺیہۺریغبۺوچنڑےۺاظرہۺرواتیۺ ےۺاطمقب۔اجزئۺےہۺووضۺرکۺانۺدرتخۺاورۺلھپۺ ےۺاپ یۺےسۺارگۺہچۺالکنۺوہۺاورۺںیہنۺرتہمج۔

ینعیۺوہۺاپ یۺوجۺاینپۺایلصۺتعیبطۺورۺ ہۺوہۺہکلبۺاسۺ ےۺاسھتۺۺدیقمۺاکۺمکحۺایبۺؿۺرکےتۺںیۺنائِ رۃمحۺاہللۺہیلعےسۺفنصمںۺاہیۺرشتحی۔

ایسۺۺےتہکۺہکلبۺرعؼۺاورۺرسۺےتہکۺںیۺ یۺںیہنزیچۺلمۺ یکۺوہۺہکۺوہۺاپ یۺایسۺ ےۺاسھتۺومۺوسۺؾۺوہۺایسۺےئلۺدرتخۺےسۺےلکنۺوہۺےئۺاپ یۺوکۺ،اپایسیۺ

ۺ،ۺاےسیۺاپ یۺےسۺاظرہۺرواتیۺ ےۺاطمقبۺووضۺاجزئۺںیہنۺےتہکۺہکلبۺرتوبزۺاکاپ یۺاوگنرۺاکۺاپ یۺےتہکۺںیۺفرحۺلھپۺےسۺےلکنۺوہےئۺاپ یۺوکۺ،اپ یۺںیہن



دھاہیۺاورۺزیعلیۺاکۺےہۺہکۺارگۺاپ یۺدرتخۺےسۺۺاصبحۺہہکۺرکۺااشرہۺرکۺدایۺہکۺاسۺ ےۺالخػۺیھبۺاکیۺوقؽۺےہۺاورۺوہ یف االىہط ںاہی ےہ،

ےہۺ۔ۺۺوخدۺیہۺریغبۺوچنڑےۺرطقہۺرطقہۺےکپٹۺوتۺاسۺےسۺووضۺاجزئۺےہۺ،ۺنکیلۺہیۺوقؽۺدرتسۺاورۺاقلبۺلمعۺںیہن

وال مبٓ ء زال نحٍہ ابلهحز او تِلحد ُریہ ٌلیہ ۔ب

اجےنۺ یۺوہجۺےسۺاسۺورۺ۔آ یۺوہجۺےسۺایۺیسکۺدورس ۺزیچۺ ےۺاغبلۺاورۺ ہۺاےسیۺاپ یۺےسۺہکۺزالئۺوہۺیئگۺوہۺاسۺ یۺتعیبطۺاہیلصۺاکپۺےنۺۺرتہمج۔

-:ںیۺاسۺہلئسمۺ یۺدوۺوصرںیت رشتحیۺ۔

ۺےہۺےسیجۺےنچۺاورۺوسمرۺوکۺاپ یۺںیمۺوکیئۺایسیۺاپکۺزیچۺڈاؽۺرکۺاکپیئۺیئگۺےہۺ۔ۺسجۺےسۺلیمۺاصػۺرکانۺوصقمدۺںیہنۺارگۺاپ یۺںیم (۷)

رتقۺاورۺالیسؿۺابیقۺرےہۺایۺ ہۺرےہۺویکہکنۺاسۺفرحۺلمۺاجۺےنۺۺوخاہۺاسۺاپ یۺںیمۺاجزئۺںیہنۺڈاؽۺرکۺاکپۺایۺایگۺوتۺابۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغ

ےسۺاسۺورۺےسۺاپ یۺاکۺانؾۺاجاتۺر بۺاورۺوہۺاپ یۺدیقمۺوہۺایگۺ۔ۺ

ۺاسۺوکیئۺایسیۺزیچۺڈاؽۺرکۺاکپۺیئۺیئگۺسجۺےسۺلیمۺاصػۺرکانۺوصقمدۺےہۺےسیجۺریب ۺ ےۺےتپۺ،وتۺدورس ۺوصرتۺہیۺےہۺہکۺاپ یۺںیم (۴)

،ایسۺفرحۺبجۺاپ یۺۺرتقۺاورۺالیسؿۺابیقۺ ہۺرےہۺوتۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺںیہنۺاپ یۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺےہۺنکیلۺارگۺاسۺاپ یۺںیم

،اجےنۺ یۺوہجۺےسۺاپ یۺ یۺتعیبطۺاہیلصۺزالئۺوہۺیئگۺاسۺےسۺیھبۺووضۺرکانۺاجزئۺںیہنآوکیئۺدورس ۺزیچۺڈایلۺیئگۺاوراسۺزیچۺ ےۺاغبلۺۺںیم

۔ۺیھبکۺاجدمۺوہۺیتۺےہۺیھبکۺےنہبۺوایلۺاسۺےئلۺ ہبلۺاکۺمکحۺۺوہۺیتۺںی فلتخمۺےنلمۺوایلۺزیچۺںیۺۺ ہبلۺاکۺمکحۺبکۺاگلایۺاجےئۺاگۺوتۺوچہکنۺاپ یۺںیمابۺہی

یھبۺفلتخمۺوہۺایگ۔

۔ۺایبۺؿۺرکےتۺںیۺےسۺ ہبلۺ یۺاچرۺوصرںیت والِلحد رۃمحۺاہللۺہیلعفنصم

لهاء نع ركتہ وغیالىہ وال یرض رِری اوـافہ لکہا جبانص والِلحد یف خمالهد ادلانصات ابسطاج ا

کظٌفطان وفاکہد وورق جشط

اواصػۺاکۺدبؽۺ اصقنؿۺداتیےہۺاسۺ ےۺامتؾۺاپ یۺاکۺلکنۺاجانۺےہۺاسۺ ےۺےلتپۺنپۺاورۺےنہبۺےسۺاورںیہنۺ ےۺےنلمۺںیمںۺاورۺ ہبلۺدمجنمۺزیچورتہمج۔

ۺہتپۺ۔اجۺانۺاجدمۺ ےۺببسۺےسۺےسیجۺزرفعاؿۺاورلھپۺاورۺدرتخۺاک

ےۺےنلمۺںۺیمجۺوہیئۺزیچۺلمۺیئگۺےسیجۺزرفعاؿۺایۺلھپۺایۺدرتخۺ ےۺےتپۺوتۺابۺداھکیۺاجۺےئۺاگۺہکۺاؿۺزیچوۺارگۺاپ یۺںیم (۷)رشتحی۔

ےسۺےلکنۺ،ۺاورۺانہبۺہیۺےہۺہکۺارگۺاسۺوکۺیسکۺوک ۺورۺۺڈاؽۺرکۺاھچانۺاجےئۺوتۺاسۺںیمۺےسۺاپ یۺ یۺوجۺتعیبطۺےہۺ،رقیقۺوہان،ۺینعیۺارگۺڑپکےۺںیم

وہۺاگۺ،اورۺارگۺۺڈاالۺاجےئۺوتۺرک ۺےکس،ارگہیۺرتقۺاورۺالیسؿۺمتخۺوہۺاجےئۺوتۺدورس ۺیشٔۺاکۺ ہبلۺالہکۺےئۺاگۺاورۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺںیہن

ےہۺارگۺۺایۺہکلبۺرتقۺوالیسؿۺٰیلعۺاحہلۺابیقۺےہۺوتۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺآوکیئۺرفؼۺںیہنۺتعیبطۺںیماپ یۺ یۺۺدمجنمۺیشۺ ےۺےنلمۺ یۺوصرتۺںیم

۔ںۺدبؽۺےئگۺوہۺ(رگن،وبۺ،شمہۺ،)ہچۺاپ یۺ ےۺاواصػ



والِلحد یف الهائٍات تيہور وـف واذص نم نائً لہ وـفان فلم اکللنب لہ اللون والهٍم وال راحئد لہ۔

ۺاسۺےنہبۺوایلۺزیچۺںیمۺںیمںۺاورۺ ہبلۺےنہبۺوایلۺزیچورتہمج۔ ،ےسیجۺطقفںۺوفصۺوہۺ( ۴سجۺ ےۺدو)ۺ،اکیۺوفصۺ ےۺاظرہۺوہۺےنۺےسۺےہ،

ےہۺ۔ۺدودھ،اسۺاکۺرگنۺاورۺشمہۺےہۺاورۺاسۺ یۺوبۺںیہن

یلمۺۺےہۺہکلبۺےنہبۺوایلۺےہۺوتۺابۺداھکیاجۺےئۺاگۺہکۺےنہبۺوایلۺیشۺوجۺاپ یۺںیمۺےنلمۺوایلۺزیچۺیمجۺوہیئۺںیہنۺاورۺارگۺاپ یۺںیم(۴)رشتحی۔

رگنۺ،ینعیۺاسۺاکۺدیفسۺ (۷)ۺدووفصۺںیۺ،اسۺںیمےسۺےنتکۺوفصۺوایلۺےہۺارگۺدوۺوفصۺوایلۺےہۺےسیجۺہکۺدودھۺۺےہۺ،وہۺنیتۺاواصػۺںیم

ےسۺاکیۺوفصۺاپ یۺ ےۺادنرۺرساتیۺرکۺاجےئۺ،وتۺاسۺوکۺۺںیمںۺارگاؿۺدوۺووفص ےہۺ،ذٰہلاۺرسیتاۺوفصۺ،وب،ۺںیہنۺشمہۺ،اسۺںیم (۴) وہۺان

ےہۺۺےگۺاورۺاسۺےسۺووضۺاورۺلسغۺاجزئۺںیہنۺانۺںیہکآایلصۺاپ یۺوردورس ۺیشۺاکۺاغبلۺ

ائً لہ جال جد اکرلل۔وتيہور وـفنی نم ن

۔ےسیجۺرسہکںسجۺ ےۺنیتۺوفصۺوہۺاورۺدوۺوفصۺ ےۺاظرہۺوہےنۺےسۺاسۺےنہبۺوایلۺزیچۺںیمۺرتہمجۺ۔

۔ۺرگن،وبۺ،ۺۺنیتۺوفصۺںیۺ،اًالثرسہکۺ،ۺاسۺںیمںۺیلمۺےہۺاسۺ ےۺنیتۺوفصۺوہۺاورۺارگۺوہۺےن

shifa ul arwah - internet archive · 2016. 10. 7. · ذغطہف حاورلاا ءافؽ...

Documents