pec pedrafita final

2017

C.P.I. UXÍO NOVONEIRA

Estrada Cervantes s/n

27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo)

℡ 982870633// 982 870634

� 982870635

[email protected]

http://edu.xunta.gal/centros/cpiuxionovoneira

PROXECTO EDUCATIVO

C.P.I. UXÍO NOVONEIRA Estrada Cervantes s/n

27670 Pedrafita do Cebreiro (Lugo) ℡ 982870633// 982 870634

� 982870635 [email protected]


2

INDICE

Capítulo I: O contorno (¿Onde estamos e a quen nos diriximos?)

a. Datos do centro…...………………………………………………………………………….4

b. Características do contorno social, cultural e económico no que está situado e

relacións con institucións, organismos ou entidades para a consecución dos obxectivos

do centro……………………………………………………………………………………….. 12

c. Características e necesidades específicas do alumnado do centro………………… 13

Capítulo II: As sinais de identidade do centro (¿Qu en somos?)

a. Características singulares do centro………………………………………………….…14

b. Valores e principios ……………………………………………………………………….16

c. Os obxectivos para dar resposta ás necesidades ……………………………………..17

d. Prioridades de actuación …………………………………………………………………18

e. Recursos educativos………………………………………………………………………18

Capítulo III: A concreción dos currículos (¿Que que remos?)

a. Os aspectos curriculares xerais:

1. A adecuación dos obxectivos ……………………………………………………………21

2. As decisións de carácter xeral sobre a metodoloxía……………………………….….24

3. A incorporación transversal da educación en valores …………………………………25

4. Os criterios xerais do centro sobre avaliación, promoción e titulación………….….. 26

5. Os aspectos xerais para a elaboración das programacións didácticas…………...30

b. Plans e programas específicos :

1. Proxecto lingüístico (plurilingüísmo). ………………..…………….(Documento Anexo)

2. Programa de Biblioteca e promoción da lectura, escritura e tratamento da

información. …………………………………………….…..…………….(Documento Anexo)

3. Plan xeral de atención á diversidade ………………..…………….(Documento Anexo)





3

4. Plan de orientación ……………………………………..…………….(Documento Anexo)

5. Plan de acción titorial ………………..……………………….……….(Documento Anexo)

Capítulo IV: Organización e funcionamento (¿Como n os organizamos?)

a) Plan de convivencia …………………………………..…………….(Documento Anexo)

b) Normas de organización e funcionamento…………..…………….(Documento Anexo)

Capítulo V: Xestión económica (¿Como nos financiamo s?)

a) Proxecto de xestión co plan de accións para a obtención de recursos

complementarios ……………………………………………………………………………..32





4

Capítulo I: O contorno (¿Onde estamos e a

quen nos diriximos?)

a.- Datos do centro

Trátase dun centro integrado no que se atenden as tres etapas educativas: infantil,

primaria e secundaria. O centro ten 6 unidades en catálogo, aínda que na práctica

funcionan 7:

- 1 de Infantil

- 2 de Primaria (divididas de 1º a 3º de Primaria e de 4º a 6º de Primaria)

- 4 de Secundaria, unha por curso.

En todas as unidades a ratio profesor/a-alumno/a é baixo, sendo 7 a maior nas unidades

de Infantil, a de 4º-6º de Primaria e a de 3º de ESO.

Ata o actual curso escolar 2016-2017 non había actividades extraescolares, sendo o

horario e o transporte os principais condicionantes desta situación; a reconstitucións da

ANPA este curso facilitou que no mes de outubro se iniciase a actividade extraescolar de

Informática para Educación Infantil e Primaria os venres en horario de 15:15 a 16:15

horas, durante o tempo de lecer do comedor. En novembro iniciarase a actividade de

Inglés con grupos por etapas, dende infantil ata ESO, ocupando o tempo de lecer do

comedor ou no caso de ESO despois do comedor e da saída do transporte escolar.

HORARIO

O horario é diferente para os meses de xuño e setembro que para o resto do ano.





5

De outubro a maio (ambos inclusive):

EDUCACIÓN

SECUNDARIA

LUNS MARTES MÉRCORES XOVES VENRES

10:30-11:20 1ª hora 10:30-11:20 1ª hora

11:20-12:10 2ª hora 11:20-12:10 2ª hora

12:10-12:30 RECREO 12:10-13:00 3ª hora

12:30-13:20 3ª hora 13:00-13:20 RECREO

13:20-14:10 4ª hora 13:20-14:10 4ª hora

14:10-14:30 COMEDOR 14:10-15:00 5ª hora

COMEDOR

15:35-16:25 6ª hora

16:25-17:15 7ª hora

EDUCACIÓN

INFANTIL E

PRIMARIA

LUNS MARTES MÉRCORES

A VENRES

10:30-11:20 1ª hora 10:30-11:25 1ª hora 10:30-11:30 1ª hora


12:10-12:30 RECREO 12:20-12:45 RECREO 12:30-13:00 RECREO



14:10-14:30 COMEDOR 14:35-15:35 COMEDOR 14:40-16:15 COMEDOR

15:35-16:25 5ª hora 16:15-17:15 5ª hora

16:25-17:15 6ª hora

Nos meses de xuño e setembro o horario do centro é o mesmo para as 3 etapas, aínda

que con distinta distribución horaria; entrada ás 10:00 horas, fin das clases ás 15:00

horas e comedor de 15:00 a 16:00 horas.

O horario de verán é de 10:00 a 13:00 horas.

INSTALACIÓNS

O centro conta con dous edificios, o de Infantil e Primaria, cunha antigüidade de 30 anos

e o ESO, que funciona dende 1999. A pesar de ser o de máis recente construción é o





6

edificio que presenta máis deficiencias, tanto na súa construción (filtracións de auga)

como na súa infraestructura, por exemplo carecendo de salón de actos.

Na planta baixa o centro conta con:

- Despachos do equipo directivo: Secretaría, Xefatura de Estudos e Dirección,

- baños (mulleres, homes e un adaptado)

- aula de tecnoloxía e

- aula de informática.

Na primeira planta ubícanse:

- Aula de música

- Baños para o alumnado de ESO

- 4 aulas de ESO

- Aula de Educación Infantil

- Laboratorio

- Arquivo

- Baños para o alumnado de infantil e primaria

- Ludoteca

- Comedor

- Patio interior de Infantil





7

Na segunda planta está:

- 3 aulas de primaria

- Aula de Pedagoxía Terapéutica

- Departamento de Orientación

- Sala de profesores/as

- Baños para o alumnado de Primaria

- Biblioteca

- Aula de pin-pon

- Aula de idiomas

- Aula de vídeo

- Departamentos de Secundaria.





8

Tamén hai unha planta subterránea que se usa de almacén de material.

PROFESORADO

O cadro de profesorado está constituído por 15 profesores/as, aínda que pode haber

variacións nalgún curso académico:

1. Educación Infantil (1)

2. Educación Musical (1), que no actual curso 2016-17 está compartida co CEIP de

As Nogais.

3. Educación Física para Primaria e Infantil (1)

4. Lingua Estranxeira-Inglés para Infantil e Primaria (1)

5. Pedagoxía Terapéutica (1)

6. Ciencias Sociais (1)

7. Lingua Galega e Literatura (1)

8. Matemáticas (1)

9. Tecnoloxía (1), que imparte tamén Educación Plástica e Visual e TICs.

10. Lingua Estranxeira-Inglés (1) que tamen imparte Lingua Castelá e Literatura.





9

11. Lingua Estranxeira-Francés (1) que tamén imparte Lingua Castelá e Literatura

12. Bioloxía e Xeoloxía/Física e Química (1)

13. Educación Física (1)

14. Relixión para ESO (1) que está compartida co CPI Plurilingüe de Navia de

Suarna.

15. Orientación (1) compartida co CPI Poeta Uxío Novoneyra de Seone do Courel.

ÓRGANOS DE GOBERNO

UNIPERSONAIS

Directora

Xefe de Estudos de Primaria

Xefe de Estudos de ESO

Secretario

COLEXIADOS

CLAUSTRO Composto por todo o profesorado do

centro

CONSELLO ESCOLAR

Directora

2 profesores (1 deles actúa como

secretario)

1 representante dos pais e nais

1 representante do ANPA

1 representante do alumnado

1 representante do Concello

COMISIÓN ECONÓMICA

Directora

Secretario

1 profesor que actúa como secretario



COMISIÓN DE CONVIVENCIA

Directora

Os 2 xefes de estudo

1 profesor que actúa como secretario







10

EQUIPOS DOCENTES

1 equipo de ciclo (Educación Infantil)

8 Departamentos didácticos

1 Departamento de Orientación composto por:

- Xefa do Departamento de Orientación

- Mestra de PT

- Titores/as de Primaria

- 2 profesores/as de ESO, 1 do ámbito lingüístico e 1 do científico-tecnolóxico.

1 CCP

1 Equipo de Dinamización da Lingua Galega composto por:

- Profesor/a coordinador

- 1 mestre

- 3 alumnos

- 1 PAS (Administrativa)

1 Equipo de actividades extraescolares e complementarias.

- Coordinador do EAEC

- Coordinadora da biblioteca

1 Equipo TIC.

O ALUMNADO

O alumnado pertence a tres etapas educativas diferentes, infantil, primaria e

secundaria repartidas nas seguintes unidades:

• 2 unidades en Primaria (aínda que na práctica funcionan como 1 unidade de

Infantil e 2 de Primaria)

• 4 unidades de ESO.

O número de alumnado nos últimos 5 anos oscila entre 35-40 alumnos/as.

PERSOAL NON DOCENTE

O centro conta con:

- Unha administrativa compartida co CPI Poeta Uxío Novoneyra de Seone do Courel.

- 1 cociñeira

- 2 membros do persoal de limpeza dependente do Concello.





11

ANPA

O centro conta dende o curso actual 2016-17 con ANPA legalmente constituída.

SERVIZOS COMPLEMENTARIOS

COMEDOR

O centro conta con comedor de xestión indirecta no que comen normalmente a

totalidade dos alumnos e alumnas. É un comedor de xestión indirecta, polo que tanto

persoal como a organización dos menús dependen dunha empresa adxudicaria. Nos

dous últimos anos a empresa é PROCOLE. O persoal está formado por unha cociñeira e

dous coidadores/as para primaria e ESO respectivamente. Dende os últimos cursos a

cociñeira figura tamén como coidadora de Educación Infantil, según o contrado coa

empresa, polo que se contaría con 3 coidadoras.

TRANSPORTE

O alumnado matriculado no centro normalmente é usuario do transporte escolar, neste

curso 16-17, só dous alumnos non o son porque non lles corresponde o centro por zona,

xa que residen en Vega de Valcarcel (León). Hai 4 liñas/transportes: 2 da empresa

MONBUS que transportan 4 e 19 alumnos/as cada un, un da empresa AUBESA que

transporta 8 alumnos/as e un conductor autónomo que fai a Ruta de Pintinidoira e leva

un alumno.

Durante o inverno o transporte adoita presentar unha serie de incidencias como

consecuencia da ubicación do centro na alta montaña lucense, tanto por neve como por

xeo.





12

b.- Características do contorno social, cultural e

económico no que está situado e relacións con

institucións, organismos ou entidades para a

consecución dos obxectivos do centro O CPI Uxío Novoneira é un centro publico que foi creado no ano 1988 como colexio

público de EXB. No ano 1999 pasa a ser Centro Público Integrado (CPI). Está situado

nunha zona de montaña a 60 km da capital de Lugo e recolle alumnos e alumnas de

diferentes parroquias do concello, que acuden ao centro en transporte escolar. Aínda

que hai alumnado, que estando dentro da zona de escolarización do centro, pertencen

ao concello de As Nogais e nos últimos anos tamén se están escolarizando alumnos e

alumnas dos concellos de León próximos.

A vila de Pedrafita atópase ben comunicada coa capital da provincia grazas á autovía.

As parroquias de Pedrafita están comunicadas coa cabeza do concello por unha rede de

estradas e camiños estreitos con grandes pendentes e curvas debidas á orografía do

terreo que, xunto coa climatoloxía da zona (neves e xeadas durante varios meses)

presentan, na maior parte do ano, verdadeiras dificultades para o tránsito.

As principais actividades económicas son a gandería e a agricultura, xunto á actividade

turística, centrada no camiño de Santiago e no turismo rural.

O poder adquisitivo da maior parte da poboación é medio-baixo; o nivel cultural está

marcado pola situación económica, social e cultural das familias (estudos primarios) e

polo illamento no que se atopan as aldeas, con pouca facilidade de acceso a actividades

culturais como cine, exposicións, acontecementos culturais e artísticos, etc. xa que

teñen que desprazarse para iso.

Non existe biblioteca municipal e o concello conta cun só polideportivo, que utiliza o

centro educativo en horario lectivo e o concello fóra deste. Hai unha piscina descuberta,

polo que non pode ser utilizada máis aló do verán.





13

Existe unha asociación sociocultural “Xistra” que se encarga de organizar actividades

culturais e de lecer: conferencias, cursiños de informática, de cociña,…, música, bailes

populares, etc.

O concello conta cun pequeno centro de saúde, onde consultan pola mañá médicos de

familia/xeneralistas e pola tarde hai un médico/a de garda e onde poden acudir os

alumnos/as se sofren algún percance.

Nos últimos anos o concello, afectando por conseguinte ao centro, rexistrou unha

baixada da natalidade.

Despois de anos sen ANPA, durante o curso 2016-17 volve a constituirse a ANPA do

centro coa finalidade de aumentar a participación das familias na vida do centro e a

oferta de actividades tanto complementarias como extraescolares do alumnado de cara

a unha formación integral.

c.- Características e necesidades específicas do

alumnado do centro As necesidades educativas a satisfacer son as seguintes:

- Compensar a situación de partida desfavorecida dunha parte do alumnado,

especialmente no relativo á súa contorna cultural, asegurando oportunidades para

todo o alumnado.

- Dotar ao alumnado dunha aprendizaxe funcional, base da adquisición das

competencias clave e dos obxectivos xerais de cada etapa. Unha aprendizaxe que os

e as forme como cidadás e cidadáns críticos e responsables, conscientes dos seus

dereitos e liberdades, tolerantes e solidarios. No caso da ESO esta aprendizaxe debe

servir de base para poder cursar estudos postobrigatorios ou para a súa

incorporación á vida laboral.

- Incentivar entre o alumnado o afán de superación, o esforzo para conseguir metas e

obxectivos, así como o gusto polo traballo ben feito.

- Fomentar unha aprendizaxe cada vez máis autónoma entre o alumnado a través da

ensinanza e emprego de técnicas de traballo intelectual (búsqueda de información,

esquemas, subliñados, etc.) e potenciar a creatividade.





14

- Reducir o abandono e fracaso escolar entre o alumnado, aínda que nos últimos

cursos non hai alumnos/as que non rematen a etapa de ESO, agás aqueles que se

encamiñan cara a FP Básica (antes PCPI).

- Formar cidadanas e cidadáns comprometidos coa igualdade de oportunidades de

homes e mulleres, activos na loita contra a desigualdade por razóns de xénero que

permanece en moitos ámbitos.

- Formar cidadáns e cidadanas comprometidas coa lingua galega, que sexan quen de

valorala e utilizala con normalidade en calquera ámbito e eliminando os prexuizos

existentes na sociedade.

Capítulo II: As sinais de identidade do centro

(¿Quen somos?)

a.- Características singulares do centro

O CPI Uxío Novoneira é un centro de alta montaña que presenta unhas características

propias deste tipo de centros:

- Asistencia do alumnado no inverno condicionada á cl imatoloxía : debido ás

nevadas e xeadas propias do inverno nesta zona, así como á rede de estradas estreitas

e con numerosas curvas que separan unha boa parte dos domicilios do alumnado do

centro, hai días en que a asistencia é escasa ou incluso chegan a suspenderse as

clases, polo que o centro ten que buscar canles alternativas de comunicación con

alumnado e familias para non perder a continuidade no traballo educativo: correo

electrónico, páxina web, tarefas programadas para días de neve e suspensión de clases,

etc.

- Número decrecente de alumnado : aínda que parece manterse estable nos últimos

anos. Condiciona grupos de varios niveis na Educación Infantil e Primaria, multiplicando

a diversidade de intereses e necesidades de cada grupo, xa que non só dependen das

características individuais senón tamén das características propias de cada idade/curso.

Por outro lado, en Secundaria o limitado número de alumnado condiciona o tipo de





15

actividades, por exemplo é complicado traballar en grupo, e recorta a parte

enriquecedora da diversidade.

- Oferta limitada de actividades deportivas, lúdicas e educativas na localidade para

contribuír a unha formación integral do alumnado. O alumnado ten que desprazarse a

outras localidades ou ben renunciar a outras actividades que melloren a súa

socialización e formación. Coa formación da ANPA este curso 2016-2017 parece que

isto pode verse modificado.

- A presenza do castelán como lingua vehicular é escasa, a maioría do alumnado é

galegofalante , aínda que presenta numerosos castelanismos.

- Escasa participación das familias na vida do centro , aínda que nos últimos anos

viuse aumentada lixeiramente. A ganadería como actividade presente en boa parte das

unidades familiares, así como as distancias dos domicilios non son factores

favorecedores.

- O horario do centro non favorece o repaso na casa nin a realización de actividades

para reforzar os contidos traballados na aula; tampouco potencia a participación noutras

actividades que completen a formación xa que a saída ás 17:15 horas leva a que algúns

alumnos/as cheguen ás 18 horas ás súas casas. No caso de parte do alumnado de

Secundaria ademais debe axudar ao chegar en tarefas propias da gandaría e da

agricultura.

- Convivencia de tres etapas educativas : aínda que non parece un factor

condicionador do proceso de ensinanza/aprendizaxe si inflúe sobre aspectos como

actividades extraescolares e complementarias que poidan ir orientadas e ser

interesantes para un amplo abano de idades, as relacións durante a adolescencia e a

convivencia entre sexos que é necesario coidar aínda máis neste contexto, etc.





16

b.- Valores e principios VALORES

Pluralismo

Educarase ao alumnado para vivir nunha sociedade plural sen exclusión de ninguén por

razón de sexo, relixión, orixe, ideoloxía, nivel económico ou calquera outra característica

persoal ou social.

Tolerancia e solidaridade

Transmitirase a aceptación da diferencia como elemento propio da identidade, a empatía

ou capacidade de poñerse no lugar do outro/a, a preocupación polos demais, a

colaboración, a xenerosidade e a axuda.

Convivencia pacífica

Facilitando ferramentas para unha solución pacífica e constructiva dos conflitos.

Igualdade de xénero

Como piar fundamental da convivencia e da xustiza social. Fomentarase a implicación

de todos os membros dos diferentes sectores da comunidade educativa na loita activa

contra a desigualdade e a violencia de xénero.

Respecto polos dereitos humanos e os valores democr áticos

Transmitirase os valores propios dunha sociedade democrática: respecto por un mesmo

e polos demais, sentido da liberdade ligado ao exercicio da responsabilidade, a

solidariedade, o respecto á xustiza, a satisfacción polo traballo ben feito e o interese pola

participación na mellora da sociedade.

Valoración do esforzo e educación como un proceso i ntegral

Como medio para conseguir os obxectivos propostos e acadar a propias metas, tanto no

caso do alumnado como do resto da comunidade educativa.

Respecto ao medio natural e patrimonio cultural

Especialmento o medio e o patrimonio cultural galegos.

PRINCIPIOS

• Atención ao alumnado





17

O alumnado é o protagonista da aprendizaxe

• Aconfensionalidade

O centro respectará a pluralidade ideolóxica.

• Lingua de aprendizaxe

A lingua galega como lingua propia da nosa comunidade, é a lingua oficial do centro.

• Profesionalidade

Interese e traballo para estar ao día nos avances no campo educativo para ofrecer a

mellor resposta ao alumnado.

• Calidade

Na atención a todo o alumnado e en todos os procesos de ensino.

• Equidade

Igualdade de oportunidades compensando as desigualdades existentes de tipo persoal,

cultural, económico ou social, asegurando a INCLUSIÓN EDUCATIVA.

• Participación e responsabilidade

Na vida e no funcionamento do centro para formar cidadáns e cidadanas críticas e

comprometidas cos valores democráticos e coa defensa dos máis febles, rexeitando as

inxustizas, as desigualdades, a guerra, o deterioro do medio, etc.

• Coeducación

Traballando pola eliminación de calquera tipo de discriminación por razón de xénero e

pola superación dos estereotipos e roles tradicionais asociados a cada sexo.

• Interacción co medio

O centro, na medida do posible, estará aberto á comunidade que o rodea. Ademais

partirá do coñecemento do medio no que está inserto para analizalo críticamente coa fin

de promover os cambios que contribúan a melloralo.

• Xestión institucional democrática

Participación real e efectiva de todos os sectores da comunidade educativa no

funcionamento do centro a través de diferentes canles e dos órganos de coordinación e

participación.

c.- Os obxectivos para dar resposta ás necesidades





18

• Desenvolver as capacidades do alumnado mediante unha formación

individualizada que propicie unha formación integral en todos os ámbitos da vida,

persoal, afectiva, social e profesional.

• Adquirir hábitos e técnicas de traballo, así como coñecementos, habilidades e

destrezas de diversos tipos: científicos, técnicos, históricos, etc. que lles permitan

“aprender a aprender”.

• Fomentar o desenvolvemento das capacidades creativas e do espírito crítico.

• Favorecer a efectiva igualdade de dereitos entre as persoas e o rexeitamento

de calquera tipo de discriminación inculcando hábitos de comportamento

democrático.

• Fomentar a convivencia democrática entre todos os membros da comunidade

educativa , a través da participación responsable, o pluralismo, a tolerancia, a

aceptación mutua, etc.

• Preparar ao alumnado para participar activa e criticamente na vida social e

cultural do centro e da sociedade da que forma parte.

• Capacitar ao alumnado para o exercicio de actividades profesionais e de

habilidade para a vida.

• Formar no respecto á pluralidade lingüística e cultural e na defensa da súa

realidade social, lingüística, artística e natural.

• Fomentar o gusto pola lectura.

• Fomentar habilidades de diálogo como medio para a resolución pacífica e

construtiva dos conflitos, antes que a sanción como método para facelo.

d.- Prioridades de actuación

� Compensación das desigualdades

Aplicaranse as medidas necesarias para asegurar a igualdade de oportunidades de

todo o alumnado independientemente da orixe, entorno, recursos, capacidades, etc.

� Atención á diversidade





19

Ofrecendo a resposta educativa que permita o máximo desenvolvemento das

capacidades de cada alumno/a.

� Reforzar a aprendizaxe de técnicas instrumentais e fomentar a lectura.

� Preparación para os retos da sociedade da informaci ón e do coñecemento

A finalidade é preparar ao alumnado para unha sociedade en continuo cambio, na

que non so hai que buscar a información axeitada, senón procesala e crear novo

coñecemento a partir dela.

� Eliminación de prexuízos lingüísticos

� Fomentar a colaboración e implicación das familias na tarefa educativa.

Contactarase coas familias tanto a través de reunións grupais como de xeito

individual, para intercambiar información e establecer actuacións conxuntas e

coherentes con cada alumno/a. Promoverase o uso da axenda como documento

de planificación do traballo para o alumno/a e de comunicación entre centro e

familia de forma cotiá. Tamén será clave impulsar o uso da páxina web como

instrumento e medio para o intercambio de información entre familias e centro.

Fomentarase que as familias coñezan os documentos do centro.

� Formación en linguas estranxeiras

Dadas as necesidades do mundo laboral e a constante mobilidade dos cidadáns e

traballadores.

e.- Recursos educativos 1. Recursos materiais:

• Materiais impresos: libros (do alumnado, da biblioteca de aula, da

biblioteca do centro), fotocopias, revistas, xornais,...

• Material deportivo e de psicomotricidade.

• Material de refugallo: cartolinas, pinturas, rotuladores, xices, papel

continuo, de celofán,...

• Materiais de laboratorio.

• Materiais audiovisuais: televisión, DVD, reproductores de música en

diferentes formatos, instrumentos musicais, etc.





20

2. Seccións bilingües : o centro conta con 6 seccións bilingües, 3 en Primaria (1º a

3º en Plástica) e 3 en ESO (2º a 4º en Tecnoloxía) que aumentan a competencia

lingüística e comunicativa do alumnado e dotando de funcionalidade á

aprendizaxe dunha lingua estranxeira.

3. Departamento de Orientación : estará integrado pola Xefa/e do Departamento

(Orientador/a), polos titores/as de Infantil e Primaria, pola mestra/e de Pedagoxía

Terapéutica e polo profesorado que represente o ámbito lingüístico e o científico

de ESO. Está compartido co CPI Poeta Uxío Novoneyra de Seoane do Courel

polo que so está presente no centro 3 días á semana pero resulta un elemento

vertebrador da atención á diversidade, na potenciación da educación en valores,

na coordinación das titorías e na prevención das dificultades no proceso de

ensinanza e aprendizaxe.

4. TICs: cada aula na que habitualmente está un grupo-clase está dotada cun pack

multimedia composto de encerado dixital con proxector e portátil. Algunhas aulas

incluso contan con ordenadores para o uso do alumnado. Ademais no centro hai

un aula de informática con 10 ordenadores (aproximadamente) e cun aula para a

proxección de vídeo.

5. Biblioteca de centro : como recurso clave no fomento da lectura, da investigación

e na búsqueda e tratamento da información, pilares fundamentais da competencia

lingüística.

6. Oferta de itinerarios na Educación Secundaria : aínda que a redución de

profesorado non permite a oferta completa dos itinerarios que marca a LOMCE,

cada curso en función das preferencias e necesidades do alumnado ofertaranse

as materias optativas que permitan satisfacelas en maior medida, tendo en conta

as horas lectivas do profesorado. No caso da materia de Matemáticas, nas súas

opcións académicas e aplicadas, será ofertada nunha soa, ao contar cun único

profesor/a para esta área.

Non sempre se poderá dar resposta a todas ás preferencias do alumnado pero os

criterios que primarán para a toma de decisións serán:





21

� Alumnado con todas as materias aprobadas en xuño: as súas preferencias

serán prioritarias con respecto ao alumnado con materias pendentes para

setembro.

� Número de alumnado que elixe unha opción: aquelas que son elexidas por

un menor número de alumnos non serán ofertadas senón hai horas dispoñibles

entre o profesorado.

O alumnado que se incorpore ao longo do curso unha vez organizados os

horarios e os grupos, adaptarase á oferta formativa do centro.

Capítulo III: A concreción dos currículos

(¿Que queremos?)

Os aspectos curriculares xerais:

1.- A adecuación dos obxectivos

A educación infantil contribuirá a desenvolver nas nenas e nenos as capacidades que

lles permitan:

a) Coñecer o seu propio corpo e o dos outros, as súas posibilidades de acción e

aprender a respectar as diferenzas.

b) Observar e explorar o seu entorno familiar, natural e social.

c) Adquirir progresivamente autonomía nas súas actividades habituais.

d) Desenvolver as súas capacidades afectivas.

e) Relacionarse cos demais e adquirir progresivamente pautas elementais de

convivencia e relación social, así como exercitarse na resolución pacífica de conflitos.

f) Desenvolver habilidades comunicativas en diferentes linguaxes e formas de expresión.





22

g) Iniciarse nas habilidades lóxico-matemáticas, na lecto-escritura e no movemento, o

xesto e o ritmo.

A educación primaria contribuirá a desenvolver nos nenos e nenas as capacidades que

lles permitan:

a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar

dacordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os

dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de

responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido

crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e

espíritu emprendedor.

c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que

lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así coma

nos grupos sociais cos que se relacionan.

d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as

persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non

discriminación de persoas con discapacidade.

e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a lingua castelá e a galega e desenvolver

hábitos de lectura.

f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica

que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en

situacións cotiás.

g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de

problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo,

coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos ás

situacións da súa vida cotiá.

h) Coñecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, as Ciencias Sociais, a

Xeografía, a Historia e a Cultura.





23

i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e a

comunicación desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciben e

elaboran.

j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción

de propostas visuais e audiovisuais.

k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o de outros, respectar as

diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o

desenvolvemento persoal e social.

l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de

comportamento que favorezan o seu coidado. Nas súas relacións cos demais, así

como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos

estereotipos sexistas.

m) Fomentar a educación vial e actitudes de respecto que incidan na prevención dos

accidentes de tráfico.

A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver no alumnado as

capacidades que lles permitan:

a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos

no respecto aos demais, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidaridade entre

as persoas e grupos, exercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos como

valores comúns dunha sociedade plural e prepararse para o exercicio da cidadanía

democrática.

b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudio e traballo individual e en

equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da

aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e

oportunidades entre eles. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre

homes e mulleres.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e

nas relacións cos demais, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo,

os comportamentos sexistas e resolver pacificamente os conflitos.





24

e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con

sentido crítico, adquirir novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no

campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en

distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os

problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o

sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender,

planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua Castelá

e Galega, textos e mensaxes complexos, e iniciarse no coñecemento, a lectura e o

estudio da literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas extranxeiras de forma apropiada.

j) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e a historia propias e

dos demais, así como o patrimonio artístico e cultural.

k) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e dos outros, respectar as

diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais e incorporar a educación

física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemenro persoal e social.

Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade.

Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado

dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e mellora.

l) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións

artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.

2.- As decisións de carácter xeral sobre a metodolo xía O centro baseará a súa liña metodolóxica nos seguintes principios:

• A participación activa do alumnado na súa formación.

• O estímulo das capacidades de crítica, autocrítica, autonomía, responsabilidade,

toma de decisións responsable, etc.





25

• Partirase do nivel de desenvolvemento do alumnado e dos seus coñecementos

previos para asegurar a construción de aprendizaxes significativas.

• A funcionalidade das aprendizaxes, intentando que poidan ser utilizadas en

situacións reais nas que o alumno/a as necesite.

• Aprendizaxes motivadoras para o alumnado proporcionándolle situacións de

aprendizaxe que teñan sentido na súa vida.

• A orde e a disciplina son necesarios para a vida e o traballo académico.

• A boa coordinación e o dinamismo entre o profesorado.

• A atención á diversidade de capacidades, motivacións e intereses.

• A avaliación sistemática de todos os procesos implicados na tarefa docente:

práctica docente, relación profesorado-alumnado, libro de texto, actividades tanto

escolares como extraescolares e complementarias, …

3.- A incorporación transversal da educación en

valores En todas as áreas traballarase de forma transversal os seguintes contidos:

• Comprensión lectora , como queda reflectido nos Plans de Lectura Anuais e de

forma máis xeral no Plan Lector, na organización, implicación de todo o

profesorado e posta en marcha da “Hora de Ler”, etc.

• Expresión oral e escrita , que figura como un dos aspectos primordiais a traballar

na PXA de cada curso, a través da actividades diarias da aula, a participación en

actividades complementarias que inclúen obras de teatro e recitais, concursos de

expresión escrita, etc.

• Comunicación audiovisual e as TICs , xa que cada profesor/a dispón dos

medios e recursos necesarios en cada aula para poder levar a cabo actividades

que potencien a comunicación audiovisual. O equipo directivo promoverá e

facilitará a formación continua do profesorado sobre este aspecto, especialmente





26

polo seu constante e progresivo avance e polo seu potencial para a atención á

diversidade do alumnado.

• Emprendemento : fomentarase o traballo en equipo para a toma de decisións

conxunta o traballo coordinado e consensuado dacordo coas esixencias da

sociedade actual, especialmente de cara ao mundo laboral.

• Educación cívica e constitucional . A educación en valores é un dos pilares

fundamentais da formación que pretende ofrecer o centro, especialmente a

igualdade entre homes e mulleres, a non discriminación por raza, clase social,

sexo ou calquera outra condición, o respecto e a mellora do medio ambiente e

unha valoración crítica dos hábitos sociais e dos hábitos de consumo.

4.- Os criterios xerais do centro sobre avaliación,

promoción e titulación Os criterios e estándares de avaliación do alumnado serán os recollidos no DECRETO

105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria e

no DECRETO 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación

secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

A avaliación do proceso de aprendizaxe do alumnado será inicial, continua, formativa e

integradora.

Realizarase unha avaliación inicial do alumnado durante o primeiro mes do curso, ou

no seu caso durante o primeiro mes dende a chegada do alumno/a ao centro, coa

finalidade de adaptar o proceso de ensinanza e aprendizaxe ás necesidades do

alumnado, intereses, coñecementos previos, etc.

No proceso de avaliación continua , cando o progreso dun alumno ou unha alumna non

sexa o adecuado, estableceranse medidas de reforzo educativo. Estas medidas

adoptaranse en calquera momento do curso, tan pronto como se detecten as

dificultades, e estarán dirixidas a garantir a adquisición das competencias

imprescindibles para continuar o proceso educativo.





27

A avaliación das aprendizaxes dos alumnos e das alumnas terá un carácter formativo e

será un instrumento para a mellora tanto dos procesos de ensino como dos procesos de

aprendizaxe.

A avaliación do proceso de aprendizaxe do alumnado deberá ser integradora , e deberá

terse en conta desde todas as materias a consecución dos obxectivos establecidos para

a etapa e do desenvolvemento das competencias correspondente. O carácter integrador

da avaliación non impedirá que o profesorado realice de xeito diferenciado a avaliación

de cada materia tendo en conta os criterios de avaliación e os estándares de

aprendizaxe de cada unha delas.

Todos os equipos e departamentos didácticos seguerán as seguintes indicacións con

respecto á avaliación do alumnado:

1.- Con respecto ás programacións didácticas :

� Os criterios de avaliación relacionaranse directamente cos estándares de aprendizaxe,

que non son máis que concrecións dos propios criterios - eses estándares de

aprendizaxe conectaranse coas competencias clave - os criterios de avaliación

describirán o que se pretende lograr en cada disciplina (neste sentido, os contidos non

son máis que os medios para alcanzalos)

� Nas programacións explicaranse claramente os procedementos e os instrumentos de

avaliación, así como os criterios de cualificación que permitan avaliar tanto os resultados

da materia como o nivel competencial alcanzado polos alumnos e as alumnas.

� Nas programacións explicarase con claridade o procedemento para recuperar as

partes suspensas das materias cursadas nese momento, así como os procedementos,

instrumentos de avaliación e criterios de cualificación para levalo a cabo.

2.- Con respecto á información ao alumnado e aos se us pais, nais, titores e titoras

legais :

� Os Xefes e Xefas de Departamento en ESO e os titores/as en Infantil e Primaria

responsabilizaranse de que todo o alumnado e os seus responsables legais coñecen

cales serán os procedementos e instrumentos de avaliación, así coma os criterios de

cualificación das materias impartidas por ese departamento.





28

� Aseguraranse tamén de que o alumnado con materias pendentes coñece o

procedemento para recuperalas

3.- Con respecto aos momentos e tipos de avaliación :

� Farase sempre unha avaliación inicial do alumnado no primeiro mes do curso.

� Ao longo do curso a avaliación será continua e formativa. A súa función principal,

lonxe da de simplemente cualificar ao alumnado, será a detección das deficiencias na

aprendizaxe do propio alumno ou alumna, para que poida solucionalas e subsanalas.

� Informarase aos pais, nais, titores e titoras legais dos progresos do alumno ou alumna.

Esta información será dada como mínimo a través dos tres boletíns de cualificacións ao

final de cada trimestre, pero atenderase aos responsables legais sempre que estes o

demanden, para facilitarlles información sobre o proceso educativo do seu fillo ou filla en

calquera momento do curso.

4.- Con respecto aos procedementos e instrumentos d e avaliación :

� Utilizarase, na medida do posible unha variedade suficiente de procedementos e

instrumentos de avaliación en cada materia ou módulo, co fin de poder avaliar os

diferentes tipos de aprendizaxe e as diferentes competencias clave ou profesionais.

CRITERIOS XERAIS DE PROMOCIÓN

As decisións sobre a promoción de curso de un alumno ou alumna serán adoptadas de

xeito colexiado polo conxunto de profesores e profesoras do alumno ou alumna.

O alumnado promocionará de curso cando teña avaliación negativa en dúas materias

como máximo, e repetirá curso cando teña avaliación negativa en:

• tres ou máis materias

• soamente en dúas materias, cando estas sexan de forma simultánea:

a) Lingua castelá e literatura e Matemáticas

b) Lingua galega e literatura e Matemáticas

De xeito excepcional, autorizarase a promoción dun alumno ou alumna con avaliación

negativa en tres materias, cando se dean conxuntamente as seguintes condicións:





29

a) que dúas das materias con avaliación negativa non sexan simultaneamente unha das

linguas e literaturas (galega ou castelá) e Matemáticas

b) que o equipo docente considere que a natureza das materias con avaliación negativa

non impide ao alumno ou alumna seguir con éxito o curso seguinte, que ten expectativas

favorables de recuperación e que a promoción beneficiará a súa evolución académica.

c) Que se lle apliquen ao alumno ou á alumna as medidas de atención educativa

propostas no consello orientador no caso do alumnado de ESO.

Autorizarase de xeito excepcional a promoción dun alumno ou alumna con avaliación

negativa en dúas materias que sexan de forma simultánea Lingua castelá e literatura e

Matemáticas, ou Lingua galega e literatura e Matemáticas, cando o equipo docente

considere que o alumno ou alumna pode seguir con éxito o curso seguinte, que ten

expectativas favorables de recuperación e que a promoción beneficiará a súa evolución

académica. Esta decisión competerá única e exclusivamente ao profesorado que

imparte clase a ese alumno ou alumna, e para tomala analizará as circunstancias

individuais do alumno ou alumna, sen ter en conta outras consideracións. A estes

efectos, as materias coa mesma denominación en diferentes cu rsos da Educación

Secundaria Obrigatoria consideraranse como materias distintas.

De xeito xeral o alumnado só poderá permanecer unha ano máis no mesmo curso

unha vez en Educación Infantil, unha en Primaria e dúas en Secundaria e SEMPRE

seguindo un programa para a recuperación e a mellor a dos resultados.

CRITERIOS XERAIS DE TITULACIÓN

Para obter o título de graduado en educación secundaria obrigatoria cumprirá a

superación da avaliación final regulada no RD 310/2016, de 29 de xullo polo que se

regulan as avaliacións finais de ESO e bacherelato, así como unha cualificación final

desta etapa igual ou superior a 5 puntos sobre 10.

A cualificación final da educación secundaria obrigatoria deducirase da seguinte

ponderación:





30

a) Cun peso do 70 %, a media das cualificacións numéricas obtidas en cada unha das

materias cursadas en educación secundaria obrigatoria.

b) Cun peso do 30 %, a nota obtida na avaliación final da educación secundaria

obrigatoria

Para poder presentarse a esta proba o alumnado debe obter avaliación positiva en

todas as materias da etapa ou ben negativa nun máximo de dúas materias, sempre que

non sexan simultaneamente unha das linguas cooficiais e matemáticas.

2. No título deberá constar a opción ou as opcións polas que se realizou a avaliación

final, así como a cualificación final da educación secundaria obrigatoria.

4. Os alumnos e as alumnas que cursen a educación secundaria obrigatoria e non

obteñan o título ao que se refire este artigo recibirán unha certificación con carácter

oficial e validez en toda España.

5.- Os aspectos xerais para a elaboración das

programacións didácticas Cada Departamento/Equipo elaborará a súa programación para cada curso que será

entregada no primeiro mes de cada curso escolar ao xefe/a de estudos da etapa

correspondente.

As programacións didácticas de Primaria deberán incluír os seguintes puntos:





31

ASPECTOS XERAIS DA PROGRAMACIÓN

CONCEPTOS CLAVE DA PROGRAMACIÓN

CONTEXTO

Características do centro e do alumnado.

Obxectivos adaptados ao contexto

SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN

Secuenciar e temporalizar os contidos por unidades e /ou proxectos

RELACIONAR PARA CADA UNIDADE:

Contidos, criterios de avaliación, competencias clave e estándares

Grao mínimo de consecución

Peso na cualificación

Instrumentos de avaliación

Temas transversais

METODOLOXÍA DIDÁCTICA:

Estratexias metodolóxicas

Outras decisións metodolóxicas: agrupamentos, tempos, espazos, materias, recursos

AVALIACIÓN

Avaliación inicial

Procedemento para a avaliación inicial

Avaliación continua

Procedemento para a avaliación continua : Número e tipo de exames e outras probas a valorar

Criterios de cualificación: Valoración dos exames, traballo diario, interese na aula, etc.

Elaboración da nota media

Recuperación dunha proba ou exame

Recuperación dunha avaliación

OUTRAS AVALIACIÓNS

Avaliación do proceso de ensino e da práctica docen te

Indicadores de logro da planificación e do proceso de ensino

Indicadores de logro da práctica docente

Avaliación da programación didáctica

Indicadores de logro sobre a programación didáctica

ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

Medidas ordinarias: Organizativas e curriculares

Medidas extraordinarias: Organizativas e curriculares

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Referencia ás actividades complementarias e extraescolares recollidas na PXA.

DATOS DO EQUIPO DE NIVEL/DEPARTAMENTO





32

No caso das programacións de ESO no apartado de AVALIACIÓN tamén incluirán:

AVALIACIÓN FINAL DE ESO:

• Quen debe ir á avaliación final?

• En que consistirá a proba?

• Que estándares sa van a avaliar?: os das avaliacións pendentes, todos, …

• Como se elabora a cualificación final?: Ponderación, redondeos, etc?

• Que criterios segue o centro para a promoción?

MATERIAS PENDENTES DE CURSOS ANTERIORES

• Procedemento para o seguimento e avaliación das materias pendentes: Traballo, probas, etc.

• Criterios de cualificación: valoración de traballos, probas escritas, outras.

Capítulo V: Xestión económica (¿Como nos

financiamos?)

Proxecto de xestión co plan de accións para a

obtención de recursos complementarios

Unha vez recibida a información dende a Consellería sobre o orzamento anual, o

secretario/a do centro elaborará un Proxecto de Orzamento cunha periodicidade anual

no que autorizará os gastos para cada Departamento/Equipo.

Será o encargado/a de custodiar as facturas e todo tipo de documentación económica,

así como de manter actualizada a Conta do Centro.

Ao rematar o exercicio económico elaborará o informe de Xustificación de Gastos que

deberá ser presentado á dirección do centro.

O director/a aprobará o Proxecto de Orzamento, así como a Xustificación de Gastos e

será responsable de envialo á Inspección como parte da PXA do centro e da Memorial

Anual respectivamente. Informarase así mesmo á Comisión Económica do consello

Escolar.

O centro non conta con Plan de Acción para a Obtención de Recursos

Complementarios.

pec pedrafita final

Education