1.ZIKLOKO LIBURUA

2012 -2013 IKASTURTEA

2

3

Aurkibidea

Ipuin klasikoen moldaketa

1. Lorea, amamaren oiloa 1.D1 ........ 5

2. Naroa oiloa eta galdu zen 1.D2 ........ 11

elefantetxoa

3. Erreka Mari 2.D1 ........ 21

4. Makilakixki 2.D2 ........ 27

5. Ariane eta Aitor 2.D3 ........ 35

4

5

AMAMAREN OILOA

OIAL IOOSA

6

ORAIN DELA GUTXI AMAMAREN BASERRIAN BESTE ABEREEN ARTEAN

OILO BAT ETA BERE HIRU TXITA BIZI ZIREN. OILO HONEN IZENA LOREA

ZEN, ETA OILO GALANTA ZEN: GORRI- GORRIA, BIHOTZA BEZAIN GORRIA.

TXITA NAGUSIAK SIMBA ZUEN IZENA, TXITA ERTAINAK ILARGI,

ETA TXIKIAREN IZENA NALA ZEN.

ARRATSALDERO, LOREA ETA KUMETXOAK ATERATZEN ZIREN POZ- POZIK,

ZIZARE BILA. AMA AURRETIK, PAUSOA MARKATZEN; ETA ILARA ZUZEN

BATEAN TXITATXOAK: LEHENIK, SIMBA; BIGARRENA, ILARGI;

ETA AZKENA NALA.

BAINA EGUN BATEAN, AI ENE! BEGIEN

BISTATIK DESAGERTU ZIREN.

AMAMAK HAN- HEMENKA BILATU

ZITUEN. TXAKURRAK EZ ZITUEN

USAINTZEN, ZALDIAK EZ ZEKIEN

NON ZEUDEN, BEHIAK IKUSI EZ…

7

NON OTE DA, AI ENE!

NON SARTU DA, TRA LA RA!!

AMAMAREN OILOA GALDU EGIN DA!

AZKENEAN, SUKALDEAN AURKITU ZITUEN FAMILIAREN TALOAK JATEN.

NON OTE DA, AI ENE!

NON SARTU DA, TRA LA RA!!

AMAMAREN TALOA JATEN ARI DA!

AMAMAK, HASERRE BIZIAN, OILATEGIRA ERAMAN ETA EGUN

BATZUETAN, ITXITA UTZI ZITUEN BARRUAN.

OILATEGI BARRUAN LOREARI IDEIA ON BAT BURURATU ZITZAION.

8

ASTE BATEN BURUAN, AMAMAK ATEA ZABALDU ZUENEAN

BERRIRO, OILOA ETA TXITATXOAK PRESAKA ATERA ZIREN.

PREST ZEUDEN LAN EGITEKO: ARTABURU PILO BAT ZEGOEN

TXOKO BATERA ABIATU, ETA HANDIK HARTUTAKO ALEAK

LANDATZEN HASI ZIREN: LOREAK 49 ARTALE EREIN ZITUEN,

SIMBAK 39 ALE , ILARGIK 29 ETA NALAK 19 ALE SARTU ZITUEN

LURREAN.

9

OILO BAT ETA HIRU TXITO,

IPUINA BUKATU ETA KITO.

HILABETAK IGARO ONDOREN, LANDAREAK OSO HANDIAK EGIN ZIREN, ETA AMAMAK

ARTABURU KILO ASKO BILDU ZITUEN.

HANDIK AURRERA,

AMAMAK LOREARI ETA

TXITATXOEI ESKERTZEKO

4 TALO EMATEN ZIZKIEN

IGANDERO.

10

11

12

NAROA OILOA ETA GALDU ZEN

ELEFANTETXOA

1. maila D2

BEHIN BATEAN, ANIMALIEK HIZKETAN ZEKITEN GARAIAN, BAZEN

OILO URDIN BAT, ZERU URDINA BEZAIN URDINA, ITSASOKO

URA BEZAIN URDINA, GURE ESKOLAKO ATERPEA BEZAIN

URDINA.

OILO HURA EZ ZEN BESTE OILOAK BEZALAKOA, EZ. URDINA

ZEN ETA OILATEGIKO BESTE OILOEK NAROA DEITZEN ZIOTEN.

NAROA OILOAK HIRU TXITATXO ZITUEN: HANDIA BUDI, ERTAINA

TOBI ETA TXIKIA AINARA.

BASERRI BATEKO OILATEGIAN BIZI ZIREN POZ -POZIK, JAN ETA

LO, JAN ETA LO.

13

UDABERRIKO EGUN BATEAN, GOIZERO BEZALA, ZIZARE BILA

JOAN ZIREN NAROA OILOA ETA BERE HIRU TXITATXOAK,

OILATEGITIK BESTE EGUNETAN BAINO APUR BAT URRUNAGO,

ORDEA. ETA HAN NON IKUSTEN DUTEN ELEFANTETXO BAT

NEGARREZ ETA DARDARAKA.

TXIKIA ZEN, GRISA. BERE BELARRI HANDIAK IA-IA LURRERRAINO

IRISTEN ZIREN.

ORAINDIK EZ ZUEN HAGIN LUZERIK ETA TRONPA LABURRA

ZUEN.

-NOR ZARA, ELEFANTETXO?- GALDETU ZION BUDIK, TXITATXOEN

ARTEAN INDARTSUENAK.

- ZERGATIK ZAUDE NEGARREZ? _ GALDETU ZION TOBIK,

TXITATXOEN ARTEAN BERRITSUENAK.

14

_ZERGATIK ZAUDE BAKARRIK?_ GALDETU ZION AINARAK,

TXITATXOEN ARTEAN AUSARTENAK.

_ AIMAR NAIZ, OIHANEKO ELEFANTETXOA. JANARI BILA JOAN

NAIZ NIRE FAMILIAREKIN OIHANETIK BARRUAN.

OSO DESPISTATUA NAIZ ETA, KONTURATUKO ORDUKO, BESTE

ELEFANTEEN ARRASTOA GALDU DUT.

IGERIAN HELDU NAIZ HONAINO. NIRE ETXERA ITZULI NAHIKO

NUKE BAINA INDARRIK EZ DUT NI BAKARRIK JOAN AHAL

IZATEKO_ ESAN ZIEN ELEFANTETXOAK.

__EZ ZAITEZ KEXKATU, ELEFANTETXO_ ESAN ZION NAROA

OILOAK_ GUSTURA LAGUNDUKO DIZUGU OIHANERA BERRIZ

JOATEN.

_ _ZUEK NIRI LAGUNDU? OSO TXIKIAK ZARETE ETA OIHANA

ITSASOAREN BESTE ALDEAN DAGO! NOLA ZEHARKATUKO DUGU

ITSASOA?

15

_LASAI, AIMAR._ ERANTZUN ZION NAROA OILOAK_ DENON

ARTEAN LAGUNDUKO DIZUGU. TXALUPA BAT EGINGO DUGU,

BELA BAT JARRIKO DIOGU ETA BELAUNTZI HORRETAN

ABIATUKO GARA OIHANERANTZ ZURE SENIDEEN BILA.

ELEFANTETXOA, OILO HURA ETA TXITATXOAK HAIN TXIKIAK

ZIRELA IKUSTEAN, EZ ZEN ASKO FIDATU, BIDAIA OSO LUZEA

ZEN ETA.

BIHARAMUNEAN, BUDIK AROTZA ANDEREARENGANA JO ZUEN

BELAUNTZIA EGITEKO EGUR BILA:

_EGUN ON, AROTZA ANDEREA: ZU AL ZARA BELAUNTZIA

EGITEKO EGURRA EMANGO DIDAZUNA?

_BAI, TORI EGURRA!_ ESAN ZUEN AROTZA ANDEREAK EGUR

PILOA EMATEN.

ONDOREN, TOBIK JOSTUNARENGANA JO ZUEN:

_EGUN ON, JOSTUN JAUNA: ZU AL ZARA BELAUNTZIA EGITEKO

OIHALA EMANGO DIDAZUNA?

_BAI_ ESAN ZION JOSTUNAK_ TORI OIHALA.

_EGUN ON, EGUZKI AMANDREA! _ AGURTU ZUEN AINARAK._ZU AL

ZARA BIDAIAN ARGIA EMANGO DIGUZUNA?

_ BAI, BAI. NEUK EMANGO DIZUET_ ERANTZUN ZION EGUZKIAK.

AZKENIK, NAROAK HAIZEARENGANA JO ZUEN:

_ EGUN ON, HAIZEA: ZU AL ZARA BIDAIAN BELAUNTZIA

MUGITZEN LAGUNDUKO DIGUZUNA?

_BAI_ ESAN ZION HAIZEAK_. NEUK LAGUNDUKO DIZUET.

ETA EGURRA ETA OIHALA HARTUTA BOSTAK ARITU ZIREN GAU

ETA EGUNEZ BELAUNTZI EDER BAT EGINEZ, ETA URDINEZ

MARGOTU ZUTEN BELAUNTZIA, URDIN-URDINA, NAROA OILOA

BEZAIN URDINA.

16

ETA AZKAR IZENA JARRI ZIOTEN.

BIHARAMUNEAN, ITSASOA BARE-BARE ZEGOELA, BOSTAK IGO

ZIREN “AZKAR” BELAUNTZIRA.

EGUZKIA ZERUAN ZEGOEN ETA HAIZEA GOGOR JOTZEN HASI

ZEN, ETA PUTZ ETA PUTZ ETA PUTZ ETA PUTZ, PIXKANAKA -

PIXKANAKA BELAUNTZIA UR BARRENEAN SARTU ZEN OIHANEKO

BIDEAN.

17

BI EGUNEAN OIHANERA IRITSI ZIREN.

HAN ZEUDEN AIMARREN AMA ETA GAINERAKO SENIDEAK ETA

LAGUNAK, ELEFANTETXOAREN ZAIN.

AIMAR IKUSIAZ, POZA ADIERAZTEKO HAIEN TRONPA GORA ETA

BEHERA MUGITZEN ZUTEN, EZEN ELEFANTEEK EZIN BAITUTE

TXALOTU. AIMARREK ETA BERE AMAK ELKARRI BESARKATU

ZIOTEN.

18

ETA HONELAXE ESAN ZIEN AIMARREK NAROA OILOA ETA HIRU

TXITATXOEI AGUR ESATEKO UNEAN:

_ ESKERRIK ASKO, NAROA. ESKERRIK ASKO HIRU TXITATXO.

INOIZ, OIHANETIK BAZATOZTE, EGIZUE “KIKIRIKI” ETA “TXIO-

TXIO! HEMEN ZAUDETELA JAKINGO DUT.

ETA HALAXE OILO BATEK ETA HIRU TXITEK LAGUNDU ZIOTEN

ELEFANTETXO BATI.

ETA OILO BAT

ETA HIRU TXITO

IPUIN HAU BUKATU

ETA KITTO

19

EGILEAK::

Jonatan Bustamante, Maider de la Pinta, Michelle Jiménez,

Joseba Jiménez, Marcela Jiménez, Soraya Jiménez, Unai Justo,

Haizea López, Adrián Martín, Asier Mena, Andrea Menéndez,

Oubaida Mezouari, Eric Olazabal, Yurena Paz, Alex Rey,

Brais Taboada, Andrea Vasallo, Daniel Zambrano eta Edorta Zuloaga.

1.D2

2012 – 2013 IKASTURTEA

20

21

Erreka

Mari

2.D1

22

ERREKA MARI

Orain dela bi mende, Abril mendiaren magalean, herri txiki batean

Ibai izeneko artzain bat bizi zen. Ibai mutil gaztea zen. Oso alaia, langilea, baita

trebea animaliekin. Txirula jotzea atsegin zuen.

Artaldea zeukan, eta Pinto artzain-txakurrak laguntzen zion zaintzen.

Pintoren zaunkak kilometrotatik entzun zitezkeen, eta ezezagunen bat hurbiltzen

bazitzaion uxatu egiten zuen.

Egunero, artaldea ur-jauziraino

eramaten zuen Ibaik.

Batzuetan Beltz zaldiaren

gainean jarrita joaten zen,

eta lo kuluxka bat botatzen

zuen bitartean ardiek belarra

jan, eta errekan ura edaten

zuten. Zelaian baserriko

behiak ere belarra jaten

egoten ziren.

Egun batean, lo

kuluxka botatzen zegoela

zarata bitxi bat atera zen errekatik, oiartzuna iruditzen zen. Pintok zaunka egin

zuen, eta Ibai esnatu zen.

―Kortxolis, zer izan da hori? Pinto zergatik egin duzu zaunka?

Aurrez-aurre norbait agertu zen.

―Nor zara zu? ―galdetu zion harrituta Ibaik.

―Ni Erreka Mari naiz, eta zu nor zara, zer zara?

―Ni

artzaina naiz, eta

nire izena Ibai

da.

―Eta

zu zer zara

Erreka Mari?

―Ni

Euskal Herriko

lamia naiz,

23

Erreka Mari lamia ederra zen. Gerritik gora emakumearen gorputza

zeukan, eta behera ahatearena, oin laranjekin. Aurpegia urdin argia . Ile horaila,

orkatilaraino heltzen zitzaion. Eskuan urre koloreko orrazi distiratsua zeukan,

orduak eta orduak pasatzen zituen bere ile luzea orrazten. Itxura ederra zeukan,

urrezko hariaz egindako soineko urdina eta diamantezko eskumuturrekoa zeraman.

Abestea eta dantzatzea gustukoak zituen.

―Nahi baduzu lagunak izan gaitezke. ―esan zion Ibaik.

―Bai, ze ideia ona.

―Musika entzutea atsegin duzu?

―Bai, asko gustatzen zait.

―Bihar, ardiak ekartzen ditudanean txirula ekarriko dut, eta zuretzat

joko dut.

Oso pozik eta alai jaitsi zen Ibai baserrira. Prestatu zuen txirula eta

esan zuen:

―Nerbioak jota nago. Erreka Mari ikusteko eta entzuteko irrikitan

nago.

Hurrengo goizean zaldi gainean igo zen berriro

―Erreka Mari! Erreka Mari! –deika hasi zen.

―Hemen nago, zure aurrean

―Ba, ez zaitut ikusten, zeren aurrean zaude?

―Hemen haitzaren gainean

jesarrita.

Hurbildu zen, eta biak

batera eseri ziren.

―Asko maite zaitudanez

zuretzat ere txirula bat ekarri dut.

Orain txirula joko dizut.

Gustatu zaizu?

―Bai, asko. Oso polita

izan da.

24

Biak hizketan, dantzatzen, abesten eta txirula jotzen jarraitu zuten.

Erreka Mari oso lotsatia zen, Ibairekin izan ezik. Horrekin oso eroso egoten

zen.

Herrian heldu berri

ziren hiru neska gazte eta hiru

agure zahar bizi ziren. Seiak

nahiko kontakatiluak ziren.

Inguruak ezagutzera atera ziren,

eta Ibai norbaitekin hizketan

zegoela konturatu ziren.

Hurbildu ziren isil-isilik, sasien

artean ezkutatu ziren, eta

entzuten egon ziren.

Erreka Mariren

orraziaz ohartu ziren, eta

lapurtzea erabaki zuten.

Ilundu zenean Ibaik joan behar zuela esan zion Erreka Mariri

Erreka Mari orraztu zen, eta orrazia kutxan sartu zuen, eta betiko

modun bere haitzaren ondoan utzi zuen.

―Zer egingo dugu lapurtzeko? Plan bat asmatu behar dugu. –esan

zuten kontkatiluek. Gauean Ibai eta Erreka Mari lotan zeudela orrazia kentzea

erabaki zuten. Eta hala egin zuten. Ostean kontakatiluek korrika alde egin

zuten.

Zaldia eta txakurra

zuhaitz baten atzean belarra jaten

ari ziren, eta dena entzun eta

ikusi zuten. Ibai abisatzea erabaki

zuten. Bitartean Pinto zaunkaka

kontakatiluen atzetik joan zen.

Zaldia jaitsi zen

herrira, irrintzi egin eta Ibairen

atariko ateari ostikadak eman

zizkion. Ibaik egundoko sustoa

hartu zuen, ohetik jausi zen, eta

atea zabaldu zuen. Beltz azorata

ikusi zuenean galdetu zuen:

―Zer gertatzen da?

25

Zaldiaren gainean jarri, eta lauhazka ibili zen ur-jauziraino. Ibai heldu

zenean Erreka Mari esnatu zuen, eta ez zuten orrazirik aurkitu.

―Lapurrak, lapurrak ostu didate! Orrazia ez badut aurkitzen

desagertu egingo naiz. ,

―Trankil aurkituko dugu! –esan zion Ibaik

Pintok eta Ibaik elkar oso ondo ezagutzen zuten, Pintok zaunkaka

eta koska kontakatiluak, Ibaik prestatutako tranparaino eraman zituzten, eta han

harrapatuta geratu ziren. Ibai Beltzen gainean haraino heldu zen. Kontakatilu

gaiztoak atera eta soka batekin lotu zituzten. Orrazia berreskuratu zuen Ibaik.

Ibaiak, Pintok eta Beltzek kontakatilu maltzurrak herritik bota

zituzten.

Erreka Mari kezkatuta zegoen. Baina, Ibai, zaldia eta Pinto ur-jauziraino

igo ziren, eta orrazia itzuli zioten Erreka Mariri.

Handik aurrera, Erreka Mari eta Ibai egunero elkartzen ziren, eta

lagun handi-handiak egin ziren.

26

Erreka Marik orrazia lortu zuenean alde eginda zeuden lami guztiak

errekara eraman zituen berriro. Eta herria poz-pozik gelditu zen.

Hala bazan, ez bazan, sar dadila kalabazan, eta atera dadila orain dela

bi mendeko plazan.

2.D1

27

MAKILAKIXKI

28

MAKILAKIXKI

Bazen behin gizon bat hiru seme zituena.

Egun batean semerik nagusiena, Aitor, herri txikiko baserri batera joan zen lan egitera.

Aitorrek gogotik egin zuen lan baserri hartan, eta baserritarrak asto miragarria eman zion ordainean.

Astoak kaka egiten zuen bakoitzean urrea egiten zuen.

Aitor poz-pozik abiatu zen etxera, astoa atzetik zeramala.

Gaua heldu, eta euria ari zuenez ostatu batean lo egitea erabaki zuen.

Aitorrek ostalariari eskatu zion:

-Ez gero nire astoari “ urrea egin “ esan.

-Ez, ez. Ez dut egin behar- erantzun zion ostalariak.

29

Baina Aitor lo zegoen bitartean ostalariak astoari urrea egiteko agindu zion, eta urrea ematen zuela ikusita beretzat hartzea erabaki zuen.

Hurrengo goizean Aitor bere etxera joan zen, eta iristean aita eta anaiei esan zien etortzeko. Orduan Aitorrek urrea egiteko agindu zion astoari, baina astoak urrea ez, kaka piloa egin zuen.

30

Hortik denboraldi batera bigarren semea, Jokin izenekoa, baserritik joan zen jatetxe batean behar egitera.

Jokin ere langile fina zen eta buru belarri egin zuen lan jatetxe hartan.

Hilabete batzuk bertan lan egin eta gero Jokinek bere etxera itzuli nahi izan zuen familia ikusteko; eta jatetxearen jabeak mahai magikoa oparitu zion

eskerrak eman nahian.

Mahaia oso pisutsua zenez, Jokinek oso astiro egin zuen bueltako bidaia eta gauak bidean harrapatu zuen.

Orduan Aitor egon zen ostatu berean geratu zen Jokin ere.

Oheratu baino arinago, ostalariari eskatu zion:

- Ez gero mahai honi “ bazkaria egin “ esan.

31

Ostalariak ez zuela egingo erantzun zion, baina gero kontrakoa egin zuen.

Orduan mahaiak afari eder bat prestatu zuen.

Ostalari gaiztoak mahaia lapurtzea eta bere lekuan mahai arrunt bat uztea erabaki zuen.

Hurrengo egunean, Jokin etxera heldu zenean familiakoei, mesedez, etortzeko eskatu zien. Eta hitz magikoak esan zituenean mahaiak ez zuen ezertxo ere egin.

32

Hirugarren semea, Mikel deitzen zena, aitaren etxetik joan zen artzain lan egitera.

Mikel menditik ibili zen ardiekin. Oso mutil arduratsu eta ausarta zen eta artaldea defendatzen zuen otsoen aurka.

Hilabete batzuk eman zituen artzain, baina oso bakarrik eta triste sentitzen zen eta bere etxera itzultzea erabaki zuen bere familia ikusi ahal izateko.

Lan handia egin zuenez ardien jabeak makila bat oparitu zion. Makila magikoa zen eta “ Makilakixki “ esaten zutenean den-dena astintzen zuen, Mikel izan ezik.

33

Baina etxerako bidean gose zegoen eta beste anaiei lapurretan egin zuen ostatu hartan, bertan,geratu zen bazkaltzen Mikel ere.

Bazkaldu eta gero, Mikelek ostatuan siesta egitea erabaki zuen, eta ostalariari eskatu zion:

-Ez gero makila honi “Makilakixki” esan.

-Ez,ez-esan zuen ostalariak.

Baina mutila ohera joan orduko, ostalari lapurrak esan zion makilari:

-Makilakixki!

Eta makila bazter guztiak txikitzen hasi zen, denak jotzen,ostalaria eta etxeko guztiak.

Orduan, ostalaria, beldurtuta eta larri, makilaren jabearengana joan zen, eta,mesedez, gelditzeko eskatu zion.

Mikelek erantzun zion:

- Astoa eta mahaia itzultzen badizkidazu makilari gelditzeko esango diot!

34

Eta, orduan, ostalari lapurrak astoa eta mahaia itzuli zizkion. Horrela, bere makilari esker, astoa eta mahaia berreskuratu zituen.Mikel bere etxera heldu zenean Jokini astoa eta Aitorri mahaia eman zizkien.

Anaiek Mikeli eskerrak eman zizkioten, eta handik aurrera gurasoekin ondo eta zoriontsu bizi izan ziren denak.

Eta sagu bat eta lau txito, ipuin hau amaitu da ,eta kitto.

2D2

35

ARIANE ETA AITOR

2.D3

36

ARIANE ETA AITOR

Bazen behin lamia bat Ariane izena zuena. Nahiko berezia zen bera:

oinak dragoiarenak zituen, ilea motza eta beltza zeukan; bere egurrezko orrazia

moñoak egiteko erabiltzen zuen. Begiak urdin- urdinak zituen, aurpegia zimurrez

beteta eta oso oso lodia zen.Kobazulo batean bizi zen.

Umeak ez zituen gustoko, horregaitik uda partean ,eguraldia hobetzen

zihoanean, erreka kontaminatzea gustatzen zitzaion. Horretarako hedabe magiko

bat prestatzen zuen. Oso maltxurra zen. Normalean gauetan bere kobazulotik

ateratzen zen eta errekara abiatzen zen zaborrak botatzera umeek hurrengo

egunean bainurik ez hartzeko.

37

Aitor, herriko mutil oso bihotz onekoa zen, artzaina

zen eta baserri batean bizi zen bere animaliaz inguraturik:

hainbeste maite zituen bere txakurra, astoak, txerriak, eta

baita ardiak ere.

Aitor jakintsua,trebea eta oso langilea zen.

Behin errekatik zihoala neska arraro bat ikusi zuen. Ariane

zen.Neskari errekara zaborra botatzen ikusi zuen eta galdetu zion:

-<Zergatik egiten duzu hori?

-Maltxurra naizelako!

38

Aitor izututa geratu zen eta Arianeri esan zion:

-Hori egin ezkero, nire animaliak guztiak hilko dituzu!!!Mesedez hori ez

egitea eskatzen dizut!

Harrezkero Arianek Aitorrek esandakoa kontuan hartu zuen eta lagun

minak egin ziren.

Eta hola bazan ala ez bazan sar dadila kalabazan!!!!

2.D3