DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍADesenvolvido por: IES ISABEL DE VILLENA

Adaptado e ampliado por: Mario S. García, para IES Chapela- RedondelaOutubro 2009

OS PLÁSTICOS

● O plástico foi un dos materiais máis importantes do século XX.

● Substituíu a outros por ser económico, livián, de gran durabilidade, versátil e resistente á humidade, aos compostos químicos e non putrescible.

● Inconvenientes: a súa baixa degradabilidade cando xa son considerados residuos.

● Os plásticos prodúcense empregando petróleo, gas natural ou carbón, principalmente.

DEFINICIÓN

● Materiais de orixe orgánica que se poden deformar ata conseguir unha forma desexada.

• Constituídos por elementos sinxelos denominados monómeros, que se unen formando grandes cadeas ou macromoléculas denominadas polímeros. A base da súa química son átomos de Carbono.

Procedencia (1)

● Plásticos naturais:– Dos Vexetais:

● Látex● Celulosa.● Maíz.

– Dos Animais:● Caseína do leite.● Queratina.● Coláxeno.

GASOIL E FUEOIL52 %

NAFTAS28 %

OUTROS20 %

GASOLINAS18 %

MATERIAS PRIMAS PETROQUÍMICAS

10%

OUTROS4 %

PLÁSTICOS6 %

PETRÓLEO100%

Procedencia (2): Plásticos Sintéticos

Materiais engadidos

● Cargas → reducen custos e potencian propiedades

– Fibra de vidro;

– Fibras téxtiles;

– Papel;

– Sílice;

– Po mineral;

– Po de serra.

● Aditivos:

– Plastificantes → incrementan flexibilidade e resistencia.

– Pigmentos.

PROPIEDADES

● Maleables e dúctiles.● Son moi malos condutores da electricidade.● Conductividade térmica baixa.● Baixa densidade. Por iso son moi lixeiros.● Alta resistencia á oxidación.● Boa resistencia mecánica.● Non adoitan ser duros.● Illantes acústicos.● Son impermeables.

CLASIFICACIÓN(1)

● TERMOPLÁSTICOS

Fúndense a partir dunha determinada temperatura.

Ablándanse ao se quentar, pódense moldear a presión e se endurecen ao arrefriar.--> adquiren novas formas

Recíclanse con facilidade

As súas macromoléculas están dispostas libremente sin entrelazarse.

TERMOPLÁSTICOS

PVC (Cloruro de polivinilo) Amplio rango de dureza.Impermeable

Canos, solas zapatos, luvas, mangueiras, impermeables

Poliestireno(PS)

Transparente. PigmentableEsponxoso e blando

Filmes para embalajes,.Embalaxe, envasado…

Polietileno(PE)

Ríxido e transparente.Blando e lixeiro

Utensilios e xoguetesBolsas, sacos, vasos …

Metacrilato (plexiglás) Transparente Faros e pilotos, fiestras, gafas protección, carteis ..

Teflón (Tetrafluorocarbono) Escorregante. Antiadherente Utensilios de cociña

Celofán Flexible,resistente, adherente e brillante

Embalaxe, envasado,...

Nailon ou poliamida (PA) Translúcido, brillante, calquera cor, resistente, flexible, impermeable

Tecidos, cepillos dentes, cordas raquetas,...

DuroExpandido

Alta densidadBaja densidad

Exemplos

CLASIFICACIÓN(2)

● TERMOESTABLES

Unha vez moldeados e endurecidos permanecen inalterabeis cando se lles somete de novo a calor ou presión. En xeral moi duros e resistentes. Máis fráxiles que os termoplásticos

Difícil reciclaxe, solo mediante procesos químicos.

As súas macromoléculas entrecrúzanse formando unha rede de malla pechada.

TERMOESTABLES

POLIURETANO (PUR)

Esponxoso e flexibleBrando e macizoElástico e adherente

Espuma para colchóns e asentos, illamentos térmicos e acústicos, xuntas, correas, rodas de fricción, pegamentos e bernices

RESINAS FENÓLICAS (PH): Baquelitas

Con fibras de vidrio, resistentes ao choque.Con amianto, termorresistentes.Cor negro ou moi oscuroAislantes eléctricos

Mangos e asas de utensilios de cociña, rodas dentadas, carcasas de electrodomésticos, interruptores, cinzeiros, ...

MELAMINA LixeiroResistente e de considerable dureza.Sen olor nin sabor.Illante térmico.

Accesorios eléctricos, illamento térmico e acústico, encimeiras de cociña, vaixelas, recipientes para alimentos.

Exemplos

CLASIFICACIÓN(3)

● ELASTÓMEROS

•Proceso de vulcanización: Mextura xofre-caucho a 160ºC → elasticidade. Goodyear 1839.

•As súas macromoléculas ordénanse en forma de rede de malla con poucos enlaces.

•Son materiais artificiais obtidos por síntese química.

•Son materiais elásticos.

•Non poden fundirse de novo.

ELASTÓMEROS

CAUCHO NATURAL Resistente. Inerte.Obtense do látex

Illamento térmico e eléctrico, colchóns, pneumáticos.

CAUCHO SINTÉTICO Resistente a axentes químicos. Obtense dos derivados do petróleo

Neumáticos, volantes, parachoques, pavimentos, canos, mangueiras, esponxas de baño, luvas

NEOPRENO É un tipo de caucho sintético, máis duro e resistente. Impermeable

Traxes de inmersión, xuntas, mangueiras, luvas,...

ACTIVIDADE

Termoestable Termoplástico Elastómero

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (1)

• Os produtos plásticos fabrícanse de diferente xeito segundo traballemos con termoplásticos ou con termoestables.

• Métodos máis habituais de fabricación con termoplásticos:

• Modelaxe por inxección, soprado ou compresión.

• Extrusión.

• Calandraxe.

• Conformación ao baleiro.

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (2)

● EXTRUSIÓN

Soamente emprégase con materiais termoplásticos.

A granza de plástico introdúcese a través dun embudo no cilindro do extrusor

Os gránulos fúndense gradualmente mediante a enerxía xerada por un torno xiratorio e os quentadores dispostos ao longo do cilindro

O polímero fundido fórzase a través dunha boquilla que configura o material en formas máis ou menos complicadas: tubos, barras, barillas, canalóns, etcUsos: illante para cables

eléctricos, filmes embalaxe, tubos para canos,...

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (3)

● CALANDRAXE

Quéntase o material hasta conseguir un estado pastoso

Faise pasar o material por unha serie de rodillos ou calandras

Obtención de láminas e planchas

Usos: encimeiras, mobles de cociña

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (4)

● CONFORMACIÓN AO BALEIROUtilízase, sobre todo, con láminas de plástico de gran superficie que non admiten ningún outro proceso de conformado.

1. O material termoplástico suxéitase a un molde.

2. A lámina quéntase para ablandar o material.

3. Succiónase o aire de debaixo da lámina facendo o baleiro, de modo que o material adáptase ao molde.

4. Unha vez arrefriado, ábrese o molde para extraer a peza.

Usos: bañeiras, paneis instrumentos, letreiros, caixas de ovos,...

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (5)

● MODELAXE POR SOPRADO

O material introdúcese quente por un oco en forma de tubo. O oco ten forma do obxecto que se quere fabricar.

Unha vez pechado o molde, se inxectaaire comprimido no interior do tubopara que o material se adapte ásparedes do molde e tome a súa forma.

Usos: Botellas, balóns, ...

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (6)

● MOLDEO POR INXECCIÓN

O cilindro desprázase cara adiante inxectando o plástico fundido nun molde. Unha vez que o plástico solidifica, ábrese o molde e a peza moldeada é expulsada.

Usos: Cubos, recipientes, compoñentes de medios de transp., xoguetes

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (7)

● Plásticos termoestables

• Modelaxe por inxección → ver (6)

• Modelaxe por compresión –>ver (8)

• Modelaxe por impregnación de resinas:

Sobre un molde aberto esténdense capas delgadas de resina líquida. Así se fabrican os cascos das embarcacións ou as tablas de surf.

MÉTODOS DE FABRICACIÓN (8)

● MOLDEO POR COMPRESIÓN

1. Introdúcense os compoñentes en forma

de pó nun molde 2. Comprímese cun contramolde, mentrasun sistema de requentamento reblandece o

material.

3. O material adopta a forma da cavidadeinterna de ambos moldes.

4. Refrixérase e se extrae a peza xa conformada do molde.

Usos: carcasas de máquinas, electrodomésticos, ...

ACTIVIDADE

Extrusión

Calandrado

Conformado ao baleiro

Modelaxe por soprado

Modelaxe por inxección

Compresión

Carcasa televisor

Tubo de plástico

Botella de auga

Cubo

Caixa de ovos

Lámina Plástico

RECICLADO

● O plástico é un material que é reciclable por dúas vías:

– Química e

– Mecánica.

● En xeral, non biodegradable. O prazo necesario para a súa degradación é moi alto.

● O consumo de enerxía no reciclado de plástico é menor ao necesario para a fabricación a partir de material virxe.

Por que?

Ferramentas de manipulación

● Corte:– Cúter ou coitela;

– Tesoiras;

– Punta de aceiro;

– Serras de marquetería e de calar;

– Prensa;

– Fío metálico quente.● Perforación:

– Trade;

– Limas.

PROCESO DE RECICLADO

Unións de plásticos

● Desmontables– Parafuso pasante con porca;

– Parafuso de unión;

– Enroscado.

● Fixas– Adhesivos:

● Resinas de dous compoñentes, (Ex. Araldit)● Cemento acrílico;● Adhesivos de contacto;

– Soldadura: Q + P, en mordazas quentes

SIMBOLOXÍA

Existe unha gran variedade de plásticos, máis de cen tipos distintos, pero os mais comúns son só sete e para clasificalos existe un sistema de codificación.

Os produtos levan unha marca que consiste no símbolo internacional de reciclado.

Algunhas direccións de Internet

● www.observatorioplastico.com● http://mundodelosplasticos.blogspot.com● www.anaip.es → Asoc. española de

industriales de plásticos