web viewas leis manteñen que a ensinanza da relixión e moral católica é...

IES A Xunqueira II

Rúa Celso Emilio Ferreiro, 6E-36005 Pontevedra

[email protected]

986.871.943

www.iesaxunqueira2.com

Programación didáctica do departamento de Relixión Católica

IES A Xunqueira II.Pontevedra.

Asdo.

A xefatura de departamento.

Olga López Míguez

Xefatura de estudos. DC50XD06G Actualización do 05 de maio de 2023. Páxina 1 de 43.

IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


Índice1. Introdución e contextualización...................................................................................................................................4

2. Contribución da Relixión Católica ao logro das competencias básicas.........................................................................6

3. Ensinanza: 1º da ESO....................................................................................................................................................8

a. Obxectivos................................................................................................................................................................8

b. Secuenciación de contidos........................................................................................................................................8

c. Temporalización........................................................................................................................................................9

4. Ensinanza: 2º da ESO..................................................................................................................................................11

a. Obxectivos..............................................................................................................................................................11

b. Secuenciación de contidos......................................................................................................................................11

c. Temporalización......................................................................................................................................................13


a. Obxectivos..............................................................................................................................................................14




a. Obxectivos..............................................................................................................................................................17



7. Ensinanza: 1º de bacharelato......................................................................................................................................20

a. Obxectivos..............................................................................................................................................................20



8. Ensinanza: 2º de bacharelato......................................................................................................................................22

a. Obxectivos..............................................................................................................................................................22



9. Criterios de avaliación na ESO.....................................................................................................................................23

10. Criterios de avaliación no bacharelato........................................................................................................................26

11. Mínimos esixibles........................................................................................................................................................27

12. Procedementos de avaliación.....................................................................................................................................29

13. Instrumentos de avaliación.........................................................................................................................................31


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


14. Procedementos para a realización da avaliación inicial. (na ESO)...............................................................................31

15. Procedementos para acreditar os coñecementos previos. (no bacharelato, art. 3.7, Ord. 24/06/2008)...................31

16. Criterios de cualificación.............................................................................................................................................32

17. Plans de traballo para superación de materias pendentes. (na ESO)..........................................................................33

18. Procedemento para a cualificación das materias pendentes ou da nota final do curso se hai alumnado que asistea a programas de reforzo con atrivución horaria. (na ESO)......................................................................................................33

19. Programas específicos personalizados para o alumnado repetidor. (na ESO)............................................................33

20. Actividades de seguimento da materias pendentes. (no bacharelato).......................................................................33

21. Metodoloxía didáctica. (Bacharelato: incidindo no impulso da autonomía persoal)..................................................34

22. Medidas de atención á diversidade............................................................................................................................34

23. Programación da educación en valores......................................................................................................................36

24. Acción de contribución ao proxecto lector.................................................................................................................38

25. Acción de contribución ao plan TIC.............................................................................................................................38

26. Acción de contribución ao plan de convivencia..........................................................................................................39

27. Materiais e recursos didácticos incluídos os libros de texto.......................................................................................40

28. Actividades complementarias e extraexcolares..........................................................................................................41

29. Procedementos para avaliar a propia programación..................................................................................................43


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


1. Introdución e contextualización.

As leis manteñen que a ensinanza da Relixión e Moral Católica é unha modalidade opcional curricular de carácter confesional que se lles impartirá ós alumnos se os seus pais ou titores a solicitan, tanto no caso de seren crentes como no caso de que non sexan.

Isto é posible porque o currículo da área de Relixión e Moral Católica inclúe parte do grande acervo cultural e artístico que emana da fe católica e doutras confesións, e posibilita a análise comparada dos contidos e liñas básicas das grandes relixións vixentes. Impártese de forma axeitada á idade do alumnado, ás esixencias da propia materia, ó contorno cultural e ás demandas didácticas do sistema educativo.

A ensinanza da Relixión e Moral Católica contribúe ó desenvolvemento duns coñecementos, valores e actitudes que conforman o currículo e favorece a formación integral do alumnado.

A contribución desta área á formación integral concrétase especialmente no desenvolvemento da capacidade transcendente do alumnado, facilitándolle unha proposta de sentido último para a súa vida e iluminando o fundamento daqueles valores comúns que fan posible unha convivencia libre, pacífica e solidaria.

Esta capacidade transcendente, enraizada no máis profundo do ser, vaina descubrindo o alumnado nas manifestacións relixiosas e culturais do seu contorno, no progreso e na humanización do propio ser humano, nas linguaxes da Biblia, nos modelos cristiáns de referencia e, particularmente, na persoa de Xesucristo e a súa presenza na comunidade cristiá.

A presenza da área de Relixión e Moral Católica na Ensinanza Secundaria Obrigatoria ten como finalidade:

Presentar a mensaxe do acontecemento cristián de forma que faga posible a síntese entre a fe e a cultura. Procurar ao alumno/a unha visión cristiá do ser humano, da historia e do mundo e, desde esta visión,

abrilo aos problemas do sentido último da vida e a un compromiso coa historia. Descubrir e presentar a fe cristiá como instancia crítica da sociedade e axudar ao alumno/á descubrir as

esixencias morais que xorden da mensaxe cristiá. Coñecer a misión da Igrexa e o labor que realiza a través do seu testemuño e da súa palabra, e valorala. Mostrar os valores do humanismo cristián para que o alumno/a adquira compromisos solidarios de

acordo coa doutrina social da Igrexa. Incorporar o saber da fe no conxunto dos demais saberes. Proporcionar ao alumno/ás claves necesarias que lle axuden a tomar conciencia de si mesmo, das súas

accións e capacidades, co fin de que adquira un compromiso solidario. Capacitar aos alumnos para o diálogo e o respecto cara a outras crenzas e culturas presentes na nosa

sociedade pluralista. Educar a dimensión espiritual da persoa no conxunto dunha formación integral.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


Na área de Relixión e Moral Católica establécese unha relación interdisciplinaria con outras áreas do currículo: Ciencias Sociais, Xeografía e Historia; Ciencias da Natureza; Música; Educación Plástica e Visual; Matemáticas; Tecnoloxía; Cultura Clásica; Ética e Lingua Castelá e Literatura e as diversas linguas do Estado.

Ciencias Sociais, Xeografía e Historia. A análise da realidade histórica, xeográfica, social, económica, cultural ou política é imprescindible para coñecer e entender como xurdiu, como se desenvolveu e como se expresou o feito relixioso ao longo da historia.

Ciencias da Natureza. O medio físico natural constitúe a contorna co que se relaciona o ser humano e a fonte de onde este pode extraer experiencias para ir construíndo o coñecemento científico. Para a relixión, este coñecemento é de gran importancia de face a comprender a vida humana e orientala desde uns criterios cristiáns. Entre a fe e a ciencia existe unha complementariedade.

Música. A música foi e é na Igrexa uno dos elementos importantes de transmisión da mensaxe relixiosa: himnos, cantos...

Educación Plástica e Visual. A través da arte, das imaxes (pintura, escultura...), o alumno/a aprende a comprender e a valorar o patrimonio cultural e artístico universal, o que lle permite estruturar e sistematizar os contidos da fe, especialmente da católica.

Matemáticas. Na análise da realidade están presentes os razoamentos lóxicos aportados desde as Matemáticas. Esta materia facilita as claves necesarias para a regulación de prácticas sociais concretas no reparto dos bens. A relixión, a partir desta análise, orienta a moral do crente e dálle claves cristiás para que a xustiza e a equidade váianse facendo realidade.

Tecnoloxía. A través do desenvolvemento da sociedade, ábrese unha nova etapa cultural na que a tecnoloxía ten unha gran influencia en diversos aspectos da vida humana: condicións de vida, costumes da sociedade... A relixión ha de situarse nesa realidade e debe adaptar a mensaxe relixiosa ás novas tecnoloxías e costumes como medio transmisor importante.

Cultura Clásica. Mediante o estudo da Cultura Clásica, sitúase ao alumno/a en a contorna no que se desenvolveron as grandes relixións.

Ética. É un dos campos cos que a relixión ten maior conexión. A ética analiza a moral humana desde o punto de vista da racionalidade crítica; a relixión faio duns valores e desde unha moral que xorde do seu sentido relixioso. A través desta moral, adquírense uns criterios e valores e uns comportamentos determinados que comprometen ao crente na construción dunha sociedade máis xusta e máis humana, segundo o querer de Deus.

Lingua Castelá e Literatura e as diversas linguas do Estado. A lingua interioriza e expresa as representacións culturais dunha sociedade. Considerada tamén como ferramenta de comunicación, ten unha importante dimensión social. A relixión, a través desta comunicación, expresa as súas vivencias e crenzas e descobre a mensaxe relixiosa que, por medio da literatura, chegou a nós, en especial a mensaxe que está presente na Biblia, Palabra de Deus, comunicación de Deus co ser humano.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


2. Contribución da Relixión Católica ao logro das competencias básicas.

Consideramos os seguintes eidos nas competencias básicas:

Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico Competencia en comunicación lingüística Competencia social e cívica Competencia cultural e artística Autonomía e iniciativa persoal Competencia para aprender a aprender Tratamento da información e competencia dixital Competencia matemática

1. Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físicoA área de Relixión e Moral Católica, a través da doutrina social da Igrexa, ilumina as respostas e as solucións aos problemas que xorden na interacción do ser humano co medio físico e con si mesmo. Ofrece unha valoración ética do uso da ciencia e da tecnoloxía. Apoia e dá sentido ás habilidades e destrezas relacionadas coa ecoloxía.

2. Competencia en comunicación lingüísticaA área de Relixión e Moral Católica sérvese das linguaxes do propio ensino relixioso: a linguaxe bíblica e a súa riqueza de expresión e simboloxía; a linguaxe doutrinal e a súa precisión conceptual, analítica e argumental; a linguaxe litúrxica e a súa proximidade á linguaxe dos símbolos do pobo cristián; a linguaxe testimonial que fai posible a transmisión vital do crido. Utiliza as distintas linguaxes na súa expresión verbal ou escrita, explícitos e implícitos en fontes diversas. O diálogo da fe coa cultura esixe exercitarse na escoita da palabra de Deus, a exposición dos seus contidos e a aplicación á cultura e ás distintas formas de vida social. Capacita e permite aos alumnos expresar pensamentos, convicións, vivencias e opinións, e afacerse ao discurso coherente e estructurado da fe cristiá. Posibilita o enriquecimiento do vocabulario grazas á análise de feitos sociais que se presentan na clase de Relixión.

3. Competencia social e cívicaNo área de Relixión e Moral Católica intégranse os elementos esenciais para a humanización, elementos persoais, interpersonales e interculturales, e recóllense todas as formas de comportamento que preparan ás persoas para participar dun xeito eficaz e constructiva á vida social e profesional. Desde o desenvolvemento da persoa séntanse as bases para a cooperación e o exercicio da cidadanía democrática, a comprensión da realidade social na que se vive, sendo conscientes dos valores da nosa contorna e colaborando a construír un sistema de valores propio e a vivir en coherencia co proxecto de Xesús. Nesta acción humanizadora expón, fundamenta e xerarquiza os valores e virtudes capaces de educar a dimensión moral e social da personalidade dos alumnos, axudándoos na maduración da corresponsabilidade, o exercicio da solidariedade, da cooperación, da liberdade, a xustiza, a igualdade e a caridade; todo iso revelado en Xesucristo e, ao mesmo tempo, como resposta ás grandes preguntas sobre o sentido da vida. Contribúese directamente á dimensión moral da persoa, de forma que favorece que os alumnos e alumnas recoñezan a raíz do seu propio comportamento construíndo unha conciencia baseada nos valores do Evanxeo. Axuda a afrontar as situacións de conflito mediante o diálogo, o perdón e a misericordia. Xorde o gran valor da fraternidade universal. Proponse unha reflexión e unha


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


análise crítica dos valores democráticos e da cidadanía, descubrindo que a súa raíz son os principios fundamentais do Evanxeo e da doutrina social da Igrexa.

4. Competencia cultural e artísticaNo área de Relixión e Moral Católica danse aspectos do coñecemento e valoración de toda a expresión artística, plástica, histórica, simbólica, lingüística, de costumes, ritos, festas, valores e modos de vida impregnados polo cristianismo desde a súa orixe e o seu desenvolvemento actual, como manifestación do feito relixioso. Presenta o acontecemento cristián en diálogo coa cultura, incorporando orgánicamente o saber da fe no conxunto dos demais saberes. Favorece o aprecio da propia cultura e estímaa.Contribúe activamente á conservación do patrimonio cultural e artístico.

5. Autonomía e iniciativa persoalO obxectivo do área de Relixión e Moral Católica é formar á persoa desde dentro; coñecerse a si mesma no seu ser máis profundo, nas súas potencialidades, na súa dignidade e no seu sentido. Propón a Xesucristo como camiño que conduce á verdade e á vida, e desde a convicción profunda que procede da Igrexa que confesa, celebra e vive a fe en Xesucristo. Educa na iniciativa persoal e autónoma polo ben e a verdade. O testemuño de homes e mulleres santos constitúe un referente para a autoasimilación dos valores cristiáns. Colabora dando virtualidades necesarias para crear as disposicións e actitudes que favorecen a inserción social. Axuda a realizar con autonomía un xuízo crítico e, en consecuencia, cristián.

6. Competencia para aprender a aprenderA área de Relixión e Moral Católica fomenta as capacidades de aprendizaxe: atención, memoria, experiencia, o impulso do traballo en equipo, a síntese da información e opinión. Axuda aos alumnos a ser protagonistas da súa propia aprendizaxe para que colaboren activa e libremente co plan de Deus. Conleva un marco de referencia aceptado voluntariamente segundo as súas conviccións, que ha de ser crisol na procura da verdade e do ben. Proporciona o principio sobre o que o ser humano debe sentirse orgulloso e motivado como Fillo de Deus, para aprender e seguir aprendendo.

7. Tratamento da información e competencia dixitalPara o estudo da Relixión e Moral Católica é imprescindible a procura, a obtención e selección crítica, e o tratamento da información. Neste sentido, teñen un importante papel os recursos tecnolóxicos ao alcance de estudantes e profesores, pois facilitan o traballo tradicional e ofrecen novas aplicacións.

8. Competencia matemáticaA área de Relixión e Moral Católica utiliza as estatísticas para a descrición e a análise da realidade social.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


3. Ensinanza: 1º da ESO. a. Obxectivos.

1. Coñecer e interpretar os distintos elementos que conforman o fenómeno relixioso na Prehistoria, Mesopotamia, Exipto, Grecia e Roma, a súa estrutura e a súa expresión histórica.

2. Razoar as respostas que as relixións primitivas dan ás preguntas do ser humano sobre a concepción do home e o seu destino final, e recoñecer as características dun mito.

3. Coñecer e interpretar os distintos elementos que conforman o fenómeno relixioso doutras relixións actuais, como o hinduismo e o budismo.

4. Identificar as características xerais das tres relixións monoteístas: xudaísmo, cristianismo e islam.

5. Valorar e respectar a proposta de felicidade das diferentes relixións e, en especial, do cristianismo.

6. Coñecer a Biblia en relación coa historia e experiencia relixiosa de Israel, e como expresión da revelación de Deus Pai aos seres humanos.

7. Coñecer o país de Xesús, os relatos da súa vida e os textos bíblicos que o identifican como Fillo de Deus, salvador encarnado entre os seres humanos.

8. Recoñecer a Xesucristo como o Mesías esperado polo pobo xudeu e coñecer as diferentes posturas do cristián ante as manifestacións de Deus.

9. Analizar e comprender a mensaxe de Xesucristo que fundamenta a concepción do ser humano creado por Deus e destinado a ser fillo seu.

10. Aprender a descubrir a linguaxe simbólica das palabras e os feitos de Jesús para extraer a súa mensaxe e a súa mandamiento novo.

11. Coñecer e valorar a misión da Igrexa en canto realización institucional ao servizo da humanización e salvación coa presenza do Espírito Santo.

12. Comprender textos da Igrexa para valorar o ensino moral da Igrexa católica que orientan a relación do home consigo mesmo e cos outros.

13. Preguntarse e intentar dar resposta ás preguntas sobre o sentido da vida e recoñecer a vida como un agasallo de Deus para construíla na liberdade e a responsabilidade segundo a mensaxe de Jesús.

14. Coñecer o proxecto de vida e compromiso dos cristiáns a partir do proxecto de vida de Xesús, e elaborar o inicio do propio proxecto de vida a partir duns valores sólidos baseados na mensaxe de Xesús.

15. Admirar e valorar o testemuño de persoas de referencia e coñecer como traballan diferentes ONG en favor dos dereitos humanos.

16. Recoñecer e valorar os fitos máis importantes da fe cristiá nas festas do calendario litúrgico, considerando tamén as achegas doutras relixións.

17. Comprender e distinguir a acción salvadora de Cristo no sacramento do matrimonio.

18. Valorar o matrimonio como un verdadeiro proxecto de vida e de amor, e coñecer o compromiso matrimonial cristián, o ritual do matrimonio e o significado da familia como Igrexa doméstica.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


b. Secuenciación de contidos. A organización dos contidos vai a depender de cada unidade didáctica, das actividades que se van desenvolver e as saídas extraescolares programadas. Tamén é importante ter en conta as características do grupo de alumnos co que esteamos a traballar e as súas diferenzas.

1. A relixión na Prehistoria. O ser humano primitiva fronte ao medio, a morte e o máis aló.

2. Os relatos míticos sobre o home e Deus nas relixións xa desaparecidas: Mesopotamia, Egipto, Grecia e Roma.

3. Trazos principais do hinduismo e do budismo. O camiño do budismo cara á felicidade.

4. Trazos principais do judaísmo, o cristianismo e o islam.

5. Contexto sociopolítico, relixioso e territorial de Palestina en tempos de Xesús.

6. Textos do Evangelio que falan da vida de Xesús.

7. A predicación de Xesús: parábolas e signos do Reinado de Deus. As Bienaventuranzas.

8. Sentido e significado dalgúns nomes de Cristo no Novo Testamento.

9. A Virxe María, modelo do creyente.

10. María, a Nai de Deus, na arte.

11. Pai creador, misericordioso e providente. Concepción cristián da vida.

12. O ser humano creado por Deus. O home, fillo de Deus.

13. O home rompe con Deus polo pecado. O seu rectificación e perfeccionamiento en Cristo.

14. Claves do plan de Deus sobre o ser humano. A dignidade da persoa.

15. O ser humano, principal preocupación da Igrexa. A moral do amor.

16. O proxecto de vida de Xesús, exemplo para o proxecto de vida persoal.

17. O amor nas relacións persoais e a convivencia.

18. O sacramento do matrimonio. Valores do compromiso matrimonial cristián.

19. Sentido e finalidade básica da sexualidade.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


c. Temporalización.

PRIMEIRA AVALIACIÓN

Unidade 1: O inicio das relixións

Tempo aproximado: 4 semanas.

Unidade 2: As relixións actuais


Unidade 3: O nacemento de Xesús


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 4: Palabras e feitos de xesús


Unidade 5: Pasión e morte de Xesús


Unidade 6 A gran festa crsitiá


TERCEIRA AVALIACIÓN

Unidade 7: A vida dos cristiáns


Unidade 8: Compartir a vida



IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943



1. Coñecer e interpretar os distintos elementos que conforman o fenómeno relixioso na súa estrutura e na súa expresión histórica, como base de comprensión das distintas relixións.2. Razoar as respostas que o cristianismo lles dá ás preguntas do ser humano sobre a concepción do home e o seu destino último.3. Coñecer a Biblia, na súa orixe, estrutura, finalidade e interpretación pertinente en relación coa historia, e analizala como expresión da Revelación de Deus Pai aos homes.4. Coñecer os contidos do cristianismo que fundamentan a concepción do ser humano creado por Deus e destinado a ser fillo seu. 5. Identificar a Xesucristo como Fillo de Deus, salvador encarnado entre os homes, mediante o coñecemento e a análise da súa mensaxe, a súa vida e a súa presenza polo Espírito Santo.6. Analizar e valorar o sentido e a finalidade da Igrexa en canto realización institucional do servizo de humanización e salvación que Cristo lle ofrece ao ser humano, e descubrir a súa achega aos procesos máis importantes da historia española e europea.7. Coñecer e valorar a resposta dos crentes á mensaxe e ao acontecemento cristián, que se realiza na Igrexa.8. Comprender e distinguir a acción salvadora de Cristo e o carácter celebrativo de cada un dos sacramentos.9. Descubrir os fundamentos racionais e revelados que xustifican a ensinanza moral da Igrexa católica, e orientan a relación do home con Deus, consigo mesmo, cos demais e co mundo.10. Analizar as esixencias e o compromiso dos cristiáns na súa relación con Deus, consigo mesmo e cos demais, relacionándoos con outras opcións presentes na sociedade e nas grandes relixións.11. Recoñecer e valorar os acontecementos máis importantes da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas, considerando tamén as achegas doutras relixións.12. Analizar os principios que fundamentan a fe cristiá na vida eterna, valorando criticamente a proposta das grandes relixións.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


b. Secuenciación de contidos.

1. O feito relixioso. As grandes preguntas do ser humano: persoa e relixión; mitos e ritos.

2. Os símbolos na linguaxe relixiosa: os símbolos universais. As mediacións: lugares sagrados e tempos sagrados.

3. A historia da salvación na Biblia. A orixe do pobo de Israel: Abrahán, Xacob e Xosé. O éxodo, da escravitude á liberdade: a Pascua, o deserto e a Alianza. Os xuíces, a monarquía (Saúl, David e Salomón), a ruptura do reino, o desterro, o retorno e a ocupación grega e romana. Os profetas e a esperanza do pobo.

4. Xesucristo fai presente o amor de Deus: as curacións, signos do amor de Deus.

5. María, a Nai de Deus, na vida e na misión de Xesucristo. A vinda do Espírito Santo, a primeira comunidade cristiá e a acción evanxelizadora.

6. A Igrexa fai visible a Xesús: o compromiso cristián, o testemuño da Igrexa no mundo, o anuncio da Igrexa e o voluntariado cristián. A presenza do Espírito Santo na misión da Igrexa.

7. A Igrexa celebra o amor de Deus: os ritos na liturgia cristiá. As celebracións cristiás.

8. A Igrexa celebra a presenza de Xesucristo: os sacramentos e a fe, os sacramentos e a vida. Sacramentos de iniciación, de curación e ao servizo da comunidade.

9. A oración na vida cristiá. O silencio e a oración. A oración do cristián: a oración de Xesús, oración persoal e comunitaria, orixe dalgunhas pregarias.

10. O compromiso da Igrexa por un mundo novo: homes novos coa forza do Espírito Santo e amando como Xesús.

11. A Doutrina Social da Igrexa: función social da propiedade e o traballo. Diálogo e cooperación interreligiosa. O movemento ecuménico.

12. O anuncio do Reinado de Deus: as parábolas e as Bienaventuranzas, unha proposta de felicidade. O Reinado de Deus hoxe.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


a. Temporalización. Tentaremos traballar as máximas unidades didácticas posibles pero contando coa gran dificultade de ter so unha clase semanal o que dificulta en gran maneira a nosa labor educativa.


Unidade 1. A relixión e a experiencia relixiosa


Unidade 2. Deus, ao encontro do ser humano


Unidade 3. Xesucristo


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 4. A fe das primeiras comunidades cristiáns


Unidade 5. A Igrexa de Cristo


Unidade 6. A celebración cristiá



Unidade 7. A actitude cristián ante Deus


Unidade 8. O compromiso dos cristiáns



IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


13. Ensinanza: 3º da ESO. a. Obxectivos. 1. Coñecer e interpretar os distintos elementos que conforman o fenómeno relixioso na súa

estrutura e a súa expresión histórica, como base de comprensión das diversas relixións monoteístas.

2. Coñecer as festas, as oracións e os tempos dedicados a preparar a conversión nas tres principais relixións monoteístas, e saber que celebran acontecementos importantes relacionados coa súa fe.

3. Coñecer a Biblia, na súa orixe, estrutura, finalidade e interpretación pertinente en relación coa historia e experiencia relixiosa de Israel e dos primeiros cristiáns, e como expresión da Revelación de Deus Pai aos seres humanos.

4. Recoñecer os grupos de libros do Antigo e o Novo Testamento, os xéneros literarios utilizados, o proceso de redacción, as características comúns e os autores, e especialmente identificar os Evangelios canónicos como o principal medio de transmisión da vida, morte e resurrección de Jesucristo.

5. Valorar o proceso de salvación por parte de Deus que se pode observar en toda a Biblia.

6. Coñecer a orixe, a organización, as celebracións e a forma de vida das comunidades cristiás nos tres primeiros séculos.Coñecer os contidos do cristianismo que fundamentan a concepción do ser humano creado por Deus e destinado a ser fillo seu.

7. Identificar a Deus Pai co Señor do Antigo Testamento e co Pai misericordioso revelado por Jesús.Identificar a Jesucristo como Fillo de Deus, Salvador encarnado entre as persoas, Mesías, Cristo e Señor, mediante o coñecemento e análise da súa mensaxe, a súa vida e a súa presenza polo Espírito Santo.

8. Recoñecer a presenza do Espírito Santo, a súa vinda aos apóstolos, os seus froitos, os seus dons, os seus símbolos e a súa acción na Igrexa.

9. Analizar e valorar o sentido e a finalidade da Igrexa en canto comunidade humana e comunidade divina, e especialmente recoñecela como realización institucional do servizo de humanización e salvación que Cristo ofrece ao ser humano.

10. Coñecer a María, Nai da Igrexa, e a partir da súa Asunción ao ceo, reflexionar sobre os principios que fundamentan a fe e a esperanza cristiás na vida eterna.

11. Comprender e distinguir a acción salvadora de Cristo e o carácter celebrativo dos sacramentos da Confirmación e da Orde.

12. Descubrir os fundamentos racionais e revelados que xustifican o ensino moral da Igrexa católica, e que orientan a relación do ser humano con Deus, consigo mesmo, cos outros e co mundo.

13. Analizar as esixencias e os compromisos dos cristiáns en relación con Deus, consigo mesmo e cos demais, relacionándoos con outras opcións presentes na sociedade, en especial fronte ás ameazas actuais contra a vida.

14. Valorar a arte relixiosa como expresión da fe e asimilar unhas pautas de interpretación da linguaxe simbólica.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


b. Secuenciación de contidos. 1. O proxecto de Deus segundo o judaísmo, o cristianismo e o islam. Influencia na cultura e a

arte do noso país. Relixións monoteístas: as oracións, as celebracións e o compromiso.

2. A Revelación progresiva de Deus ao pobo de Israel. Símbolos do judaísmo. A Biblia: proceso de formación dos textos bíblicos; xéneros literarios. Os libros do Antigo Testamento: división, descrición e autores.

3. Jesús e o Novo Testamento: análise das fontes sobre a vida de Jesús; proceso de formación do Novo Testamento; xéneros literarios, división e autores. Os Evangelios: proceso de redacción e historicidad. A Palabra de Deus nas celebracións cristiás.

4. Jesucristo convoca e congrega á comunidade das súas discípulos. As primeiras comunidades cristiáns: predicación dos apóstolos; diversidad de comunidades.

5. A Igrexa primitiva nos Feitos dos Apóstolos: expansión do cristianismo; acción misionera de Pablo e os apóstolos. Representación dos apóstolos.

6. A Igrexa nos séculos ii e iii. Expansión do cristianismo e reacción do Imperio: acusacións, persecucións e Edicto de Milán. A comunidade celebra a súa fe; a comunidade escribe; a comunidade organízase (os ministerios). O Bo Pastor e as catacumbas.

7. Deus, misterio de comuñón: a Trinidad. Representacións da Trinidad. O sacramento da Confirmación. Divos Pai: Deus, o Señor; Abba, o Pai misericordioso. Jesús, verdadeiro Deus e verdadeiro home: o Mesías de Israel; o Fillo de Deus. O Espírito Santo, forza e vida dos creyentes: o Espírito na Igrexa.

8. A Igrexa, Pobo de Deus e misterio de comuñón: comunidade humana e divina. Razóns para crer e actitudes dos creyentes. As Bienaventuranzas.

9. A misión da Igrexa. Organización da Igrexa para o servizo. O sacramento da Orde. María, Nai da Igrexa. A vinda do Señor e a vida eterna.

10. Moral da vida humana: ameazas actuais e defensa da vida; a escala de valores. Fundamentos da dimensión moral da persoa: a conciencia moral; liberdade e procura voluntaria do ben e a verdade. O proxecto de vida persoal dos cristiáns


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943




Unidade 1: Relixións monoteístas


Unidade 2: A Biblia e o pobo de Israel


Unidade 3: Jesús, o Mesías


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 4: As primeiras comunidades


Unidade 5: A Igrexa nos primeiros séculos


Unidade 6: Pai, Fillo e Espírito Santo



Unidade 7: A misión da Igrexa


Unidade 8: O proxecto de vida

Tempo aproximado: 4semanas.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943



1. Identificar a Xesucristo como Fillo de Deus, salvador encarnado entre os homes, mediante o coñecemento e a análise da súa mensaxe, a súa vida e a súa presenza polo Espírito Santo.

2. Analizar e valorar o sentido e a finalidade da Igrexa como realización institucional do servizo de humanización e salvación que Cristo lle ofrece ao ser humano, e descubrir a súa contribución aos procesos máis importantes da historia española e europea.

3. Coñecer e valorar a resposta dos crentes á mensaxe e ao acontecemento cristián, que se realiza na Igrexa.

4. Descubrir os fundamentos racionais e revelados que xustifican a ensinanza moral da Igrexa católica, e orientan a relación do home con Deus, consigo mesmo, cos demais e co mundo.

5. Analizar as esixencias e os compromisos dos cristiáns na súa relación con Deus, con eles mesmos e cos demais, relacionándoos con outras opcións presentes na sociedade e nas grandes relixións.

6. Recoñecer e valorar os feitos máis importantes da fe cristiá na historia da Igrexa, nas grandes obras da cultura e nas súas festas, considerando tamén as contribucións doutras relixións.

b. Secuenciación de contidos. 1. O misterio da Igrexa. Realidade visible e espiritual. Misterio da unión dos homes con Deus.

2. A presenza e a realización das notas da Igrexa ó longo da historia.

3. A Igrexa, unidade dos cristiáns nun só Corpo, no que a vida é Cristo.

4. Final da vixencia do paganismo e extensión do cristianismo no Imperio Romano. Constantino e o Edito de Milán. San Xerome e santo Agostiño. Concilios de Éfeso e Calcedonia. Algunhas desviacións doutrinais. Diálogo fe-cultura nos primeiros séculos.

5. A cultura cristiá antiga. A basílica paleocristiá. As Confesións de santo Agostiño.

6. A evanxelización de Europa. O monacato: a regra beneditina. Mahoma: o mesianismo islámico e a disputa iconoclasta. III Concilio de Toledo. Santo Isidoro. Carlomagno e a Europa cristiá. Fundación dos Estados Pontificios. A relixión cristiá na España musulmana. O rito mozárabe.

7. As basílicas visigóticas e románicas: arquitectura, escultura e pintura.

8. O primeiro cambio de milenio. Cisma de Oriente. As peregrinacións: o Camiño de Santiago, vertebrador de Europa. Preservación dos Santos Lugares: as Cruzadas. As ordes militares. A reforma do monacato: Cluny e San Bernardo. O movemento a favor da pobreza e as ordes mendicantes: san Francisco de Asís e san Domingos de Guzmán. Aviñón e o Cisma de Occidente.

9. A catedral gótica: arquitectura, escultura e vidreiras. O canto gregoriano.

10. O cristianismo durante o Renacemento e o Barroco. A importancia da Universidade: Duns Scoto, santo Anselmo, san Tomé. A reforma protestante. Trento e a reforma católica. Novas


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


ordes relixiosas. Grandes santos e místicos españois: santa Tareixa de Xesús, san Xoán da Cruz e santo Ignacio de Loyola. A Inquisición. A evanxelización do Novo Mundo: a defensa dos indios e as reducións de Paraguai.

11. A arte cristiá no Renacemento e no Barroco. A literatura mística. A música como expresión da experiencia relixiosa.

12. A Igrexa no mundo contemporáneo. O conflito fe-razón. A preocupación pola cuestión social. As novas ordes relixiosas, pioneiras na educación, na sanidade e na asistencia. Grandes educadores cristiáns. A expansión misioneira e a presenza da Igrexa no Cuarto Mundo. Ciencia e relixión.

13. A expresión contemporánea da arte cristiá. O rexurdir da pintura mística e ecuménica. A concepción relixiosa moderna en arquitectura. A música relixiosa actual. A poesía mística hoxe.

14. O encontro coa modernidade e a renovación interior da Igrexa contemporánea: o Concilio Vaticano II. Liñas mestras das Constitucións. Totalitarismos de Estado e a súa catástrofe moral. O Holocausto. Xudaísmo e islam contemporáneos: tradición e modernidade.

15. O segundo cambio de milenio. A presenza do relixioso nos medios de comunicación e a creación virtual de opinión.

c. Temporalización. PRIMEIRA AVALIACIÓN

Unidade 1. Deuses, mitos, ritos e crenzas


Unidade 2. Deus Pai Creador


Unidade 3. Xesucristo, o Fillo de Deus.


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 4. A salvación de Xesucristo


Unidade 5. O Reino de Deus e a Igrexa


Unidade 6. Seguimento e identificación con Xesucristo.



Unidade 7. María, modelo de crente


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943



Unidade 8. A moral nas relixións


Unidade 9. O cristián ante o amor



IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


15. Ensinanza: 1º de bacharelato. a. Obxectivos.

1. Recoñecer a importancia e a universalidade do fenómeno relixioso nas diferentes culturas, en particular o cristianismo.

2. Sintetizar os contidos fundamentais da mensaxe cristiá desde as fontes bíblicas e doutrinais da Igrexa.3. Descubrir o sentido da dignidade do ser humano, partindo da súa creación, o valor da súa vida e da súa

transcendencia. 4. Analizar a relación da fe coa cultura actual, valorando a súa achega mutua. 5. Coñecer os elementos básicos da Doutrina Social da Igrexa Católica, para interpretar á súa luz a

realidade socioeconómica do mundo.6. Analizar os valores do cristianismo, contrastándoos cos valores dos humanismos do noso tempo. 7. Adquirir unha actitude de respecto e valoración cara ás persoas de diversa cultura e ideoloxía, a fin de

construír mediante o diálogo unha convivencia en paz e concordia. 8. Valorar a importancia que a arte cristiátivo e ten na formación do patrimonio cultural da humanidade

en xeral e do noso país en particular.9. Identificar como a fe se manifesta na arte relixiosa do noso tempo.

b. Secuenciación de contidos. 1. Dimensión relixiosa do home e as súas distintas expresións. 2. As grandes relixións monoteístas e o cristianismo na actualidade. 3. Humanismos actuais de inspiración non cristiá. Laicismo e “relixión civil». Novas formas de

relixiosidade hoxe. 4. A achega da fe ás formulacións que, no mundo actual, fan a ciencia e a técnica sobre a persoa humana.

A liberdade e a responsabilidade. 5. O sentido transcendente e o sentido cristián nas artes plásticas. A arte como pedagoxía da fe. 6. Xesucristo, Deus e home, polo seu misterio pascual realiza o proxecto divino de salvación. O home

novo, que nace do amor de Deus, coopera e intégrase no Reino de Deus. 7. A plenitude da salvación realizada e ofrecida por Xesucristo, e a vida eterna. Posicións actuais sobre o

alén. 8. O compromiso na vida cristiá. O voluntariado na Igrexa e noutras institucións. 9. Principios e fundamentos da Doutrina Social da Igrexa. Encíclicas sociais. Aplicacións ó mundo do

traballo. Dereitos e deberes. 10. O Reino de Deus, presente xa, chegará á súa plenitude. Fundamentación humana e evanxélica da

construción da paz, e da civilización do amor.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943




Unidade 1. Preguntas fundamentais da persoa sobre o sentido da vida.


Unidade 2. Os humanismos actuais como respostas ao sentido da vida.


Unidade 3. A relixión como proposta de sentido da vida.(As relixións existentes na actualidade)


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 4. Doutrina Social da Igrexa e o compromiso cristián.

Tempo aproximado: 4 semanas.Unidade 5. Fundamentación humana e evanxélica referida ás persoas e aos pobos: Escalas de valores.Liberdade.Concencia.


Unidade 6. O proxecto de vida cristián. Tempo aproximado: 4 semanas.


Unidade 7. A mensaxe de Xesús ante os distintos interrogantes do home de hoxe: o mal e a dor, o alén.

Tempo aproximado:3 semanas.

Unidade 8. Biblia e sexualidade.


Unidade 9. Valorar a importancia da arte cristiá na formación do patrimonio cultural da humanidade en xeral e do noso país en particular: relación entre relixión e cultura e arte.



IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


16. Ensinanza: 2º de bacharelato.

Tendo en conta que este curso de segundo de Bacharelato supón o salto dos alumnos á Universidade procurarase que os obxectivos de Relixión completen a formación xa adquirida en cursos anteriores constituíndo na práctica un repaso e síntese dos cursos anteriores. Como ademais teñen menos tempo por mor da Selectividade procuraremos compactar o temario nas dúas primeiras avaliacións.

a. Obxectivos.

1. Enmarcar as relixións, e en especial a fe cristiá, no contexto da resposta ao sentido da vida.2. Adquirir un panorama xeral organizado da doutrina social da Igrexa, das súas raíces, os seus principios inamovibles e a súa evolución histórica.3. Captar a importancia do “proxecto persoal de vida” como instrumento para canalizar a propia vida e comprender as implicacións da proposta cristiá nese proxecto.4. Recoñecer os contidos éticos da mensaxe cristiá e sabelos aplicar na construción da sociedade.5. Elaborar unha axeitada comprensión do que significa “ser persoa” a partir das dúas vertentes fundamentais da experiencia humana: a interioridade e o encontro cos demais e co mundo. 6. Coñecer as composicións artísticas de contido cristián máis significativas da cultura occidental e da nosa cultura máis próxima, así como desenvolver a sensibilidade artística e relixiosa ante a contemplación e o estudo de obras de arte de contido relixioso.

b. Secuenciación de contidos. 1. A expresión da experiencia de Deus nas distintas linguaxes de hoxe. Sentido da transcendencia.2. O Estudo comparado das distintas posturas ante Deus. A increnza e as súas formas. A fe ante o

ateísmo, o agnosticismo e a indiferenza. 3. O fenómeno relixioso e a súa presenza nos medios de comunicación social. A tolerancia, a liberdade e

a pluralidade relixiosa. 4. A fe cristiá e a ética. A conexión entre ética pública e ética privada. Cuestións morais de actualidade e

resposta cristiá.5. A resposta do home á oferta salvadora de Deus. O seguimento de Xesucristo. A fe e o amor. 6. O humanismo cristián como resposta ó sentido da vida: grandes pensadores cristiáns. 7. A Igrexa e a sociedade: os católicos na vida pública. Política e relixión. Liberdade relixiosa.

Tolerancia e pluralismo. As relacións Igrexa-Estado.

c. Temporalización. PRIMEIRA AVALIACIÓN

Unidade 1. Os humanismos actuais como respostas ao sentido da vida.


Unidade 2. As relixións existentes na actualidade



IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


SEGUNDA AVALIACIÓN

Unidade 3. Fundamentación humana e evanxélica referida ás persoas e aos pobos: Escalas de valores.Liberdade.Concencia.


Unidade 4. O proxecto de vida cristián. Tempo aproximado: 4 semanas.


Unidade 7. A mensaxe de Xesús ante os distintos interrogantes do home de hoxe: o mal e a dor, o alén.

Tempo aproximado:3 semanas.

Unidade 9. Valorar a importancia da arte cristiá na formación do patrimonio cultural da humanidade en xeral e do noso país en particular: relación entre relixión e cultura e arte.


17. Criterios de avaliación na ESO. No apartado 2 desta Programación, páxina 5, reflíctense as Competencias Básicas referidas á Relixión Católica para ESO. Neste apartado recóllense moi resumidamente as seguintes competencias básicas sobor das cales se establecen os Criterios de Avaliación para cada nivel da ESO:

Comunicación lingüística

Utilizar os procesos lingüísticos para expresar pensamentos, vivencias e opinións, e afacerse ao discurso coherente e estructurado da fe cristiá.

Analizar feitos sociais de Relixión, posibilitando o enriquecimiento do vocabulario.

Exercitarse na comprensión de textos bíblicos para extraer a súa mensaxe e comprender a linguaxe simbólica da Biblia.

Sinalar as diversas linguaxes de comunicación que Deus utilizou na súa revelación ao ser humano.

Social e cívica

Analizar as distintas crenzas relixiosas da Antigüidade para dar resposta ás grandes preguntas.

Coñecer as respostas ás grandes preguntas sobre o sentido da vida, a partir do coñecemento de Deus.

Afrontar as situacións de conflito mediante o diálogo, a misericordia e o perdón.

Reflexionar e analizar de forma crítica os valores democráticos e da cidadanía, descubrindo que a súa raíz son os principios fundamentais do Evanxeo e da doutrina social da Igrexa.

Cultural e artística

Coñecer, comprender e asumir os valores do feito relixioso nas súas expresións.

Coñecer o sentido e profundidade da arte relixiosa para contribuír activamente á conservación do patrimonio cultural e artístico.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


Aprender a aprender

Fomentar as capacidades de aprendizaxe: o impulso do traballo en equipo, a procura e síntese da información, e a opinión.

Autonomía e iniciativa persoal

Examinar situacións concretas da vida e realizar con autonomía un xuízo crítico e cristián baseado en valores do Evanxeo.

Iniciar o propio proxecto de vida baseándose no seu autocoñecemento e o compromiso cun mesmo e cos demais.

Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico

Admirar e valorar a natureza e comprometerse á súa conservación.

Tratamento da información e competencia dixital

Utilizar as TIC para recibir, procesar e transmitir información.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA PRIMEIRO E.S.O.1. Sinalar os elementos das relixións primitivas que teñan relación coa cultura relixiosa actual.2. Establecer distincións entre os relatos míticos da Antigüidade e a Revelación de Deus no cristianismo.3. Comparar o sentido da felicidade, os medios para alcanzala e a proposta moral no budismo, o cristianismo

e o islam.4. Saber relacionar a Xesucristo coas expectativas do Antigo Testamento.5. Saber razoar o sentido da salvación do pecado e da morte que Xesucristo outorga ao creente.6. Recoñecer a mensaxe do Reino de Deus e das Bienaventuranzas como proxecto de vida do cristián que se

identifica con Xesucristo, e saber aplicar á Igrexa as parábolas do Reino.7. Saber interpretar a morte e resurrección de Xesucristo como fonte de amor, perdón, esperanza e novo

nacemento para os fillos de Deus.8. Razoar os principios e valores que fundamentan a moral cristiá, aplicándoos especialmente á problemática

actual sobre a vida.9. Especificar signos concretos da presenza e acción de Deus na vida da Igrexa.10. Saber dar razóns do valor da sexualidade como don de Deus e colaboración con El na creación, e saber

aplicar os fundamentos da moral cristiá á vida sexual.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA SEGUNDO E.S.O.

1. Especificar algúns signos concretos da presenza e da acción de Deus na vida da Igrexa.

2. Explicar as razóns polas que o cristián ama e celebra o amor de Deus como raíz da súa filiación.

3. Ilustrar con exemplos concretos as accións sociais que a Igrexa realiza mediante as súas institucións.

4. Saber establecer relacións entre a vida humana e os sacramentos do Bautismo, a Reconciliación, a Eucaristía e a Unción dos Enfermos.

5. Sinalar na liturgia a relación de Deus cos seus fillos e a resposta destes.

6. Razoar sobre a responsabilidade persoal que conleva o pecado entendido como dano contra un mesmo, contra o próximo e como separación de Deus.

7. Explicar o sentido da fe cristiá como identificación con Xesucristo e a súa realización plena na vida eterna.

8. Explicar por que, segundo a fe cristiá, o Reino de Deus alcanzará a súa plenitude nun mundo novo, recreado por Deus.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


9. aber interpretar a morte e resurrección de Xesucristo como fonte de amor, perdón, esperanza e novo nacemento para os fillos de Deus.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA TERCEIRO E.S.O.

1. Diferenciar os elementos básicos do proxecto de Deus sobre o home nas relixións monoteístas.2. Identificar o xénero literario e o autor dalgúns textos da Biblia.3. Establecer relacións entre textos da Biblia, da Tradición e do Maxisterio sobre a Revelación de Deus.4. Situar cronoloxicamente os feitos máis importantes da Revelación de Deus que van preparando a

encarnación do Fillo, e sinalar as fontes históricas sobre a vida e a obra de Xesucristo.5. Razoar o fundamento da Igrexa: a comuñón, os seus signos e as consecuencias na vida do crente pola

acción do Espírito.6. Razoar como os carismas e ministerios desenvolven a misión da Igrexa.7. Distinguir a fe como don de Deus e como resposta razoable do home.8. Describir os trazos esenciais da fe das comunidades cristiás nos tres primeiros séculos, e a súa expresión

na arte.9. Saber sintetizar, desde as Benaventuranzas, un código de conduta do cristián.10. Aplicar os principios morais do cristianismo aos problemas actuais máis preocupantes sobre a vida.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA CUARTO E.S.O.

1. Comprender e expresar correctamente o significado histórico e plural das normas e valores morais dos individuos e das sociedades humanas sen derivar acriticamente nunha indiferenza moral nin nun relativismo absoluto.

2. Coñecer e apreciar as diferentes pautas culturais e morais que se dan nas sociedades modernas, como expresión da riqueza cultural da humanidade.

3. Identificar os principais condicionamentos relixiosos, nacionais ou culturais que están funcionando á hora de adherirse a un determinado proxecto ético, e determinar en que medida se ve modificado por aqueles.

4. Coñecer e expresar axeitadamente os principais núcleos conceptuais dalgúns sistemas éticos occidentais que máis contribuíron, coas súas contribucións conceptuais e coa súa práctica social, ao recoñecemento das liberdades e dos dereitos das persoas en todo o mundo.

5. Utilizar o diálogo e a argumentación como medio axeitado para xustificar as propias posicións éticas e para refutar as alleas. Preténdese avaliar o uso axeitado da argumentación sobre dilemas e conflitos morais e o grao de coñecemento e respecto cara ás posicións diverxentes dos interlocutores tanto na aula coma no ámbito familiar e social.

6. Elaborar informes e participar en debates sobre cuestións problemáticas da vida cotiá no mundo actual (marxinación, violencia etc.), utilizando con rigor a información obtida de diversas fontes e manifestando, nas súas opinións, actitudes de respecto e solidariedade.

7. Participar de modo democrático e cooperativo en todas as actividades programadas tanto na aula coma fóra dela.

8. Iniciar a construción dun código de conduta moral persoal e autónomo. Preténdese avaliar se o alumnado é capaz de comezar, nesta etapa de desenvolvemento psicolóxico, a creación do seu propio itinerario de madureza moral, superando os niveis convencionais de desenvolvemento moral e iniciando o nivel de universalidade e imparcialidade éticas.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


18. Criterios de avaliación no bacharelato.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA 1º BACHARELATO.

1. Elaborar unha síntese actualizada dos contidos esenciais da fe cristiá. 2. Razoar a resposta que as relixións e humanismos lle deron á cuestión sobre o home e o sentido

da súa vida, e a resposta que lle dá a fe católica. 3. Detectar os valores e os contravalores presentes na sociedade actual, describir as fontes

fundamentais da moral cristiá e analizar as dificultades que presenta actualmente obrar segundo o Evanxeo.

4. Describir un acontecemento e/ou un problema social relevante, obtendo información sobre el a partir dos medios de comunicación social, e valoralo á luz dos criterios morais cristiáns.

5. Explicar o sentido relixioso dalgunhas manifestacións artísticas e culturais. 6. Amosar a presenza do credo da Igrexa nalgunhas manifestacións artísticas e culturais. 7. Relacionar a situación do home actual e a súa cultura cunha visión cristiá do mundo. 8. Aplicarlles ás relacións laborais os principios cristiáns que fundamentan a dignidade, a liberdade

e os dereitos-deberes no mundo do traballo.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA 2º BACHARELATO.

1. Situar o fenómeno relixioso como un dos elementos máis específicos de resposta á cuestión sobre o sentido da vida.2. Captar a especificidade da relixión cristiá no contexto das demais relixións e comprender a estrutura da propia fe cristiá e as súas consecuencias na vida das persoas que a aceptan.3. Describir a realidade social, política e económica do contorno mediante a observación e a análise da realidade, e detectar os problemas que formula para valorala desde os principios fundamentais da doutrina social da Igrexa.4. Participar en debates sobre temas de actualidade relacionados coas realidades económicas, sociais e políticas en que se confronten as opinións propias coas doutras persoas e, especialmente, coa doutrina social da Igrexa.5. Elaborar un esquema comprensivo básico do funcionamento do acto moral e, xa que logo, da dimensión moral da nosa existencia analizando como inflúe a fe cristiá na dimensión da existencia humana establecendo, a partir da vida de Xesús, os valores fundamentais da moral cristiá.6.Detectar, mediante a análise e a contemplación de obras artísticas, a dimensión espiritual da arte explicando as relacións que se deron ao longo da historia entre a arte e a relixión cristiá.7.Situar no tempo as diferentes obras artísticas e analizar como a época influíu nunha determinada concepción do relixioso.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


19. Mínimos esixibles.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA PRIMEIRO E.S.O.

En 1º ESO os alumnos han de saber buscar unha cita na Biblia e redactar catro ideas principais de cada un dos temas seguintes:

1. Deus Pai creador, misericordioso e providente.2. Xesucristo, o fillo de Deus feito home. 3. Reino de Deus e Igrexa.4. As Benaventuranzas.5. A Virxe María, nai e modelo do crente.6. A moralidade dos actos no cristianismo 7. Valor integrador da sexualidade como don de Deus.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA SEGUNDO E.S.O.

En 2º ESO os alumnos teñen que explicar detalladamente por escrito como se busca unha cita na Biblia e respostar a dúas preguntas de cada un dos temas seguintes:

1. O cristianismo e a Revelación de Deus nos acontecementos e nas palabras testemuñados pola Sagrada Escritura.

2. Xesucristo, verdadeiro Deus e verdadeiro home.3. A confesión de fe na Encarnación, Morte e Resurrección de Xesús nas primeras comunidades cristiás. 4. A fe e o seguimento. 5. Orixe, finalidade e sentido dos sacramentos do Bautismo, a Reconciliación, a Eucaristía e a Unción dos

enfermos.6. Moral das relacións do home con Deus: primeiro, segundo e terceiro mandamentos. 7. Compromiso dos cristiáns na construción da cidade terrestre.8. A civilización do amor: Deus promete un ceo novo e unha terra nova.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA TERCEIRO E.S.O.

En 3º ESO os alumnos terán que explicar o núcleo principal de cada un dos seguintes apartados:

1. O proxecto de Deus sobre o home segundo o xudaísmo, o cristianismo e o islam.2. Os libros do Antigo Testamento e do Novo Testamento.3. A historicidade dos Evanxeos. Xesucristo, verdadeiro Deus e verdadeiro home.4. A Igrexa, misterio de comuñón. Os sacramentos da Confirmación e a Orde sacerdotal.5. Razóns para crer e actitudes dos crentes. As Benaventuranzas. 6. Moral da vida humana e problemática actual: manipulación xenética, aborto, eutanasia, lexítima

defensa, pena de morte, drogas e alcoholismo.7. A Igrexa primitiva dos Feitos dos Apóstolos. 8. A influencia das relixións monoteístas na configuración da historia e cultura españolas.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


MÍNIMOS ESIXIBLES PARA CUARTO E.S.O.

En 4º ESO os alumnos teñen que saber o nome de todos os libro sdo Novo Testamento asi como os grupos de libros do Antigo Testamento e desenvolver nunha redacción (de extensión media páxina) os seguintes asuntos:

1. O misterio da Igrexa: Realidade visible e espiritual.2. Final da vixencia do paganismo e extensión do cristianismo no Imperio Romano. Constantino e o Edito

de Milán.3. A evanxelización de Europa. 4. As peregrinacións: o Camiño de Santiago, vertebrador de Europa. Cisma de Occidente. 5. A reforma protestante. Trento e a reforma católica. 6. A Igrexa no mundo contemporáneo.7. Concilio Vaticano II. 8. A Igrexa no inicio do terceiro milenio.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA PRIMEIRO DE BACHARELATO

Neste curso os alumnos de 1º de Bacharelato teñen que saber desenvolver, como mínimo, os seguintes temas:

1. Panorama das relixións e da súa resposta ao sentido da vida.2. Os humanismos actuais como respostas ao sentido da vida.

3. A situación da sociedade actual, especialmente no que se refire á xustiza social e á convivencia entre todos os pobos.

4. Raíces, fundamentos e principios da doutrina social da Igrexa.

5. O proxecto de vida de Xesús. O proxecto de vida cristiá.

6. Importancia da arte cristiá na formación do patrimonio cultural da humanidade en xeral e do noso país en particular.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA SEGUNDO DE BACHARELATO

Os alumnos de 2º de Bacharelato teñen que saber desenvolver a xeito de pequeno ensaio, como mínimo, os seguintes temas:

1. Especificidade da relixión cristiá no contexto das demais relixións e as súas consecuencias na vida das persoas que a aceptan.

2. Fundamentación humana e evanxélica da construción da paz, a conservación da natureza e a igualdade entre as persoas e os pobos.

3. O proxecto de vida de Xesús. O proxecto de vida cristiá.

4. O sentido relixioso na arte.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


20. Procedementos de avaliación. O procedemento é a actividade que realiza o alumno para ser avaliado.

A avaliación non pode ser unha actividade illada que pecha un proceso, senón un traballo constante ao longo de todo a aprendizaxe: practicarase, pois, a avaliación continua en todas as súas dimensións que se estende a todos os momentos da acción docente.O obxectivo final da avaliación será comprobar si o alumno é capaz de reflexionar e tomar conciencia da súa situación ben sexa creente ou non a través dos contidos establecidos para cada curso.

Dito doutro xeito: entendemos a avaliación non como un exercicio final que mida os coñecementos dos alumnos, senón como un proceso mediante o cal detectamos se o alumno adquiriu as capacidades expresadas nos obxectivos (e competencias básicas no caso da E.S.O.)

Procedementos 1º ESO

1. Comentario de textos informativos, testimoniales, de denuncia, mitos e lendas do plano da experiencia.

2. Procura e comentario de citas bíblicas.

3. Comprensión da linguaxe simbólica en textos bíblicos.

4. Lectura e comprensión de textos do magisterio da Igrexa.

5. Procura e síntese de información. Elaboración de materiais de exposición desta.

6. Ampliación do vocabulario.

7. Interpretación e elaboración de mapas, esquemas e eixes cronolóxicos.

8. Observación sistemática de obras de arte relixiosa e lectura da linguaxe simbólica nelas.

9. Procura de información a través da visita e entrevista directa, así como das novas tecnoloxías, e sínteses de información.

10. Organización de debates e análises de casos e dilemas.

11. Reflexión sobre as propias experiencias e expresión da propia opinión, froito da reflexión.

12. Cuestionarios de reflexión que axudan ao autoconocimiento.

Procedementos para 2º ESO

1. Comentario de textos informativos, testimoniales, de denuncia, biográficos, mitos e lendas relacionados co plano da experiencia.



4. Lectura e comprensión de textos do Magisterio da Igrexa.

5. Procura e síntese de información; elaboración de materiais de exposición e de presentacións multimedia desta información.




IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943



9. Procura de información a través da visita e da entrevista directa, así como das novas tecnoloxías, e sínteses da información.


11. Reflexión sobre as experiencias persoais e expresión da opinión, froito desta reflexión.

12. Resposta a cuestionarios de reflexión que axudan ao autoconocimiento, á introspección e ao compromiso no marco da elaboración do proxecto de vida persoal.

Procedementos para 3º ESO

1. Comentario de textos informativos, testimoniales, de denuncia, biográficos e lendarios relacionados co plano da experiencia.



4. Lectura e comprensión de textos do magisterio da Igrexa.

5. Elaboración de traballos de investigación seguindo as pautas de Documentalista .





10. Procura de información a través da visita e a entrevista directa, así como das novas tecnoloxías, e sínteses de información.


12. Reflexión sobre as propias experiencias e expresión de opinións persoais e razoadas sobre temas sociais e espirituais.

13. Resposta a cuestionarios de reflexión que axudan ao autoconocimiento, á reflexión e ao compromiso.

Procedementos para 4º E.S.O.

1. Obtención e análise de información sobre o feito relixioso.

2. Obtención da contextualización de datos básicos sobre o feito relixioso.

3. Comprensión e aplicación do feito relixioso.

4. Descubrimento sobre a vida e a mensaxe de Xesús.

5. Obtención e análise de información sobre a mensaxe de Xesús e a historia da Igrexa.

6. Obtención e análise de información sobre a Igrexa e a vida dos crentes.

7. Contextualización, comprensión e aplicación de datos básicos sobre a Igrexa e a vida dos crentes.

8. Obtención e análise de información sobre a ética cristiá.

9. Obtención da contextualización de datos básicos sobre a ética cristiá.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


21. Instrumentos de avaliación.

Os instrumentos son as ferramentas concretas que teñen en conta os criterios de avaliación polos que se emitirá un xuizo.

As que utilizamos en Relixión Católica son:

Caderno de clase (calidade, acabado, creatividade, información, vocabulario, orden, presentación e limpeza)

Probas escritas en forma de exames tradicionais ou noutras variantes (test, completar textos, relacionar frases)

Fichas de rexistro do traballo dos alumnos. Preguntas e realización de exercicios na clase. Entrevistas personais ou reunións co grupo de traballo cando os alumnos fagan tarefas en

equipo ou traballos de reflexión. Estas entrevistas poden chegar a ser un examen oral.

Coas probas escrita, obxectivas e de desenrolo buscamos avaliar os coñecementos da materia,

a comprensión integradora de conceptos e a aplicación de contidos a exemplos concretos.

22. Procedementos para a realización da avaliación inicial. (na ESO).Nos materiais de Relixión esta avaliación na ESO concrétase do seguinte xeito:

*Realizaráse unha proba escrita específica a principio de curso. Os contidos desa proba serán

os axeitados aos contidos mínimos do curso anterior da ESO que cada grupo de alumnos teña

realizado no 2010-2011.

* Ademais cada unidade didáctica do libro de texto ofrece elementos suficientes para realizar

o diagnóstico da situación inicial dos alumnos.

23. Procedementos para acreditar os coñecementos previos . (no bacharelato, art. 3.7, Ord. 24/06/2008).

Como na práctica se solapan os procedementos e os instrumentos de avaliación, de cara ao alumno de Bacharelato, consideramos que é mellor presentar este apartado do seguinte xeito:

PARA: USAREMOS:Verificar comprensión de contidosCapacidade de explicar o complexoExaminar co alumno o traballo realizadoCapacidade de presentar informaciónDefensa dun tema

Probas orais EntrevistasPresentaciónsDisertación

A capacidade da expresión escritaO uso de referenciasA habilidade para desenvolver un argumento

coherenteTransferencia do coñecementoAvaliación crítica de ideas

Redacción de pequenos ensaios e monografías.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


24. Criterios de cualificación.

Como a avaliación será continua, a cualificación obterase a través de todos os traballos e actividades que o alumno realice. A nota de cualificación farase cos números do 1 ao 10 e calcularase segundo os parámetros seguintes:

1. TRABALLO PERSOAL E CADERNO DE CLASE DO ALUMNO/ANo aula o alumno traballa facendo fichas, tomando apuntamentos na súa libreta, lendo as leccións. Supón ata un máximo do 20% da nota.2. PARTICIPACIÓN NO AULAPreguntas e/ou respostas, aclaracións, suxerencias oportunas ó profesor e compañeiros. Supón outro máximo de 15 % na nota.3. EXERCICIOS ESCRITOSExercicios escritos ( en forma de test ou convencionais) sobor dos contidos estudados. Supón ata un 45% da nota.4. TRABALLO EN EQUIPOTraballos propostos polo profesor para facer en equipo. Supón ata un 20% da nota.Se ao final do trimestre o alumno/a non acada o 50 % da puntuación, fará unha proba de recuperación previa á entrega das notas.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


25. Plans de traballo para superación de materias pendentes.

Se un alumno ten a Relixión Católica pendente do curso anterior realizará unha proba segundo o seguinte:

Despois das vacacións de Nadal terá unha proba de toda a materia. No caso de que non aprobe terá, despois das vacacións de Semana Santa, unha recuperación. E no caso de que tampouco aprobe nesa data, terá un exame a final de curso.

As probas constarán de preguntas e cuestións axeitadas aos contidos mínimos correspondentes ao curso que non teñan superado. Pero segundo o criterio do profesor poderase sustituir a proba pola entrega dun traballo relacionado cos temas correspondentes.

26. Procedemento para a cualificación das materias pendentes ou da nota final do curso se hai alumnado que asiste a programas de reforzo con atribución horaria.

O reforzo nesta asignatura require un seguimento persoal de xeito que o profesor irá observando no primeiro trimestre se o alumno que non superou a asignatura no curso anterior vai acadando na actualidade os contidos mínimos que se pedían.

Se un alumno ten a Relixión Católica pendente do curso anterior realizará unha proba segundo o seguinte:

Despois das vacacións de Nadal terá unha proba de toda a materia. No caso de que non aprobe terá, despois das vacacións de Semana Santa, unha recuperación. E no caso de que tampouco aprobe nesa data, terá un exame a final de curso.

As probas constarán de preguntas e cuestións axeitadas aos contidos mínimos correspondentes ao curso que non teñan superado. Pero segundo o criterio do profesor poderase sustituir a proba pola entrega dun traballo relacionado cos temas correspondentes.

27. Programas específicos personalizados para o alumnado repetidor . O alumno repetidor da materia de Relixión Católica na ESO terá o mesmo programa e

tratamento que calquera outro alumno do grupo habitual no que o alumno estea integrado.

28. Actividades de seguimento da materias pendentes . Se hai algún alumno en segundo de Bacharelato que teña pendente a materia de Relixión

Católica poderá aprobala facendo un traballo ou proba complexiva do curso anterior.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


29. Metodoloxía didáctica.

O currículo da área de Relixión e Moral Católica é unha síntese da mensaxe cristiá, que se adecúa á idade dos alumnos, ás necesidades culturais do contorno, ás demandas do sistema educativo e, por suposto, ás esixencias epistemolóxicas da materia.

Contempla o fenómeno relixioso nas súas distintas dimensións:

A dimensión cultural e histórica: O patrimonio cultural e histórico das diferentes sociedades está cheo de sentido relixioso que posibilita unha mellor comprensión do mundo actual. A Relixión Católica fixo e fai grandes achegas nestes ámbitos.

A dimensión humanizadora: A Relixión Católica contribúe á formación integral da persoa, colaborando no seu desenvolvemento, ó darlles resposta ós interrogantes do alumno/a, e ó potenciar a apertura á transcendencia, mediante a formación de persoas libres, críticas, creadoras e solidarias.

A dimensión ético-moral, que expón as esixencias morais da mensaxe cristiá. A Relixión Católica ofrece unha maneira de entender a vida e de actuar con coherencia respecto a unhas ideas e crenzas, mediante unha serie de principios e valores.

Así pois o primeiro criterio da metodoloxía é o de partir da realidade do propio alumno.

Convirá, polo tanto:

— Partir do que os alumnos e alumnas coñecen e pensan sobre un tema concreto.

— Conectar cos seus intereses e necesidades.

— Propoñerlles, de forma atractiva, unha finalidade e utilidade claras para as novas aprendizaxes, que xustifiquen o esforzo e a dedicación persoal que se lles vai esixir.

— Manter coherencia entre as intencións educativas e as actividades que se realizan na aula.

— Favorece-la aplicación e a transferencia das aprendizaxes á vida real.

Para todo iso, resulta fundamental o uso dunha linguaxe accesible e comprensible para os alumnos, auténticos protagonistas da aprendizaxe, que os introduza na comprensión e na asimilación do vocabulario básico da Relixión Católica e das diferentes relixións.

Un segundo criterio da metodoloxía é que ha de ser crítica: Preténdese que o alumno/a:

Aprenda a valorar o feito relixioso, o bo que hai noutras relixións e a respectar a dignidade sagrada de todos os seres humanos.

Descubra unha visión xeral do que supuxo e como influíu a relixión ó longo da historia e coñeza que esta foi un elemento integrante da cultura e da vida da humanidade.

Adquira uns criterios e uns valores fundamentais para a interpretación, asimilación e vivencia da propia historia e do mundo no que está inmerso.

Obteña unha visión harmónica do mundo e da vida humana que lle posibilite ser máis feliz e cidadán libre e responsable, construtor de verdadeira convivencia e dunha sociedade en paz.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


Aprender supón modificar e enriquece-los esquemas de coñecemento de que dispoñemos para comprender mellor a realidade e actuar sobre ela polo que o outro criterio metodolóxico é o da pluralidade.

* Faise fincapé no uso dunha pluralidade de medios, especialmente análise, debates, exposicións..., para evocar experiencias, presentar contidos relixiosos e para axudar ó alumno/a a descubrir e a expresar con espírito crítico e construtivo o que foi descubrindo e, á vez, aprenda a respectar e valorar os criterios e as achegas dos demais e se vaia abrindo a unha sociedade pluralista.

* Para implementar esta área, contamos en cada curso da E.S.O. co Libro do Alumno e cunha Carpeta de recursos, na que se ofrecen actividades de reforzo, de ampliación e de avaliación, ademais doutros recursos, correspondentes a cada unha das unidades didácticas do libro. En canto ao curso de 1º e 2º de Bacharelato tamén contamos con libro de texto máis outros recursos e materiais que expoñemos no seguinte apartado.

Sempre tendo en conta que a relixión é unha disciplina entre as outras e coas outras polo que un cuarto criterio é que ha de seguirse unha metodoloxía interdisciplinar.

o Non pode ser unha materia aparte, senón que ha de estar íntimamente relacionada coas demais áreas curriculares. De aí a importancia da globalización e interdisciplinariedade, procurando entrar en contacto coa cultura concreta, en diálogo aberto cos outros campos do saber. Dun modo especial coas áreas que van en procura dunha síntese coherente e integradora da personalidade do alumno.

30. Medidas de atención á diversidade.

No caso de contar con algún alumno ou alumna que teña necesidades educativas especiais asociadas a discapacidade física, sensorial, sobredotación ou que necesite axudas técnicas e linguaxes alternativas, seguiranse as directrices que marque o Plan de Atención á Diversidade do Centro.

Todo o que se faga nesta asignatura será dacordo co diagnóstico psico-pedagóxico en estreita relación co Departamento de Orientación do Centro e en sintonía cos profesores compañeiros de Pedagoxía Terapeutica.

A diversidade derivada do interese dos alumnos atenderase a través dunha metodoloxía plural para que cada alumno aprenda dacordo coa súa situación persoal.

Na programación tense en conta unha serie de aspectos que permiten individualizar o máis posible o proceso de ensino-aprendizaxe.

Para iso adóptanse as seguintes medidas:

a. Distinguir entre contidos prioritarios, complementarios e de ampliación elexíndose en cada caso o máis apropiado.

b. Propoñer variedade de actividades para un mesmo contido: non todos os alumnos realizarán as mesmas actividades.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


c. Utilizar metodoloxías diversas.

d. Empregar materiais didácticos variados e graduados en función da súa dificultade.

e. Favorecer agrupamentos en clase que posibiliten a interacción: agrupamentos flexibles e ritmos distintos. Os grupos de traballo non estarán sempre formados por os mesmos alumnos senón que estarán en función da tarefa a realizar.

f. Graduar as diversas aproximacións que poden darse a un mesmo criterio de avaliación.

31. Programación da educación en valores.

O ensino da Relixión Católica debe potenciar certas actitudes e hábitos de traballo que axuden ao alumno a apreciar o propósito do área, ter confianza na súa habilidade para abordala satisfactoriamente e desenvolverse noutras dimensións humanas: autonomía persoal, relación interpersonal, etc.

Valores importantes que programamos para a área de Relixión e Moral Católica son:

1. Valoración das respostas que dan sentido á vida do ser humano.

2. Interese por coñecer as características das grandes relixións actuais e respecto polos creyentes de todas as relixións.

3. Interese por coñecer a Jesús e o seu contexto sociopolítico e relixioso.

4. Estima polo valor da mensaxe de Jesús e a súa mandamiento novo.

5. Valoración e admiración polas obras de arte que son transmisoras da mensaxe de Jesús.

6. Interese e respecto pola vida dos cristiáns: crenzas, celebracións, festas e tradicións.

7. Interese e gusto por empezar a elaborar o propio proxecto de vida.

8. Participación respetuosa en actividades grupales.

9. Valoración do plan de Deus respecto de a condición sexual do ser humano.

10. Valoración das decisións tomadas con liberdade responsable.

11. Educación para a igualdade entre o home e a muller.

12. Respecto pola familia e o matrimonio como institución social máis valorada.

13. Valoración da arte como un medio de transmisión do amor de Deus.

14. Reflexión e compromiso persoal sobre a defensa da vida.

15. Comentario de textos informativos, testimoniales, de denuncia, biográficos, mitos e lendas relacionados co plano da experiencia.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943




18. Lectura e comprensión de textos do Magisterio da Igrexa.





23. Procura de información a través da visita e da entrevista directa, así como das novas tecnoloxías, e sínteses da información.


25. Reflexión sobre as experiencias persoais e expresión da opinión, froito desta reflexión.

26. Resposta a cuestionarios de reflexión que axudan ao autoconocimiento, á introspección e ao compromiso no marco da elaboración do proxecto de vida persoal.

27. Valoración da convivencia entre relixións e do diálogo interreligioso.

28. Interese por coñecer as características das relixións monoteístas e respecto polos creyentes de todas as relixións.

29. Interese por coñecer o proceso de formación da Biblia e por recoñecer a presenza de Deus nos relatos bíblicos.

30. Interese por identificar as fontes sobre Jesús e os primeiros cristiáns.

31. Valoración das actitudes extraídas do Evangelio.

32. Interese e respecto pola vida dos cristiáns: crenzas, celebracións, festas e tradicións.

33. Valoración das actitudes cristiás fronte aos conflitos.

34. Interese por coñecer e valorar as funcións dos diversos membros da Igrexa.

35. Valoración da fe como actitude de confianza.

36. Interese e gusto por elaborar o propio proxecto de vida.

37. Participación respetuosa en actividades grupales.

38. Valoración das decisións tomadas con liberdade responsable.

39. Valoración da arte como un medio de transmisión do amor de Deus.

40. Gusto pola simboloxía cristiá usada en celebracións.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


32. Acción de contribución ao proxecto lector.

No desenvolvemento da clase procédese normalmente á lectura en voz alta por parte dos alumnos de parte do tema a explicar.

Pola natureza da asignatura na que se traballa frecuentemente co texto sagrado, a dinámica recae en exercicios e prácticas de comprensión lectora da Biblia e dos seus xéneros literarios, preguntas sobre o lido, extracción da idea principal, etc e na realización de sínteses escritas ou exposicións orais do texto traballado.

Igualmente son frecuentes as lecturas e exposicións de ideas e opinións persoais así como a interpretación de murais ou distintos traballos realizados polo alumno que contribúen ao desenvolvemento da expresión oral.Realizamos a lectura en voz alta de xeito rotatorio e participativo de todos os alumnos de cada grupo.

De xeito principal participará esta asignatura no Plan Lector do propio Centro: a dinámica a seguir é a lectura e traballo dos textos durante 15 minutos da clase.

O seu fin é ler, apuntar datos, realizar unha síntese e unha opinión persoal sobre cada asunto tratado. Procurarase -na medida en que o Plan Lector de Centro o permita- que os libros pertenezan ao Departamento de Relixión do Centro polo que non é necesario que os alumnos os merquen.

Os alumnos elixirán os temas que lles interese máis por consenso e trataremos de que cada trimestre léase un tema de forma colectiva. Todo dependerá da dinámica e características de cada grupo de clase e das horas que damos en cada nivel. Intentarase completar cun debate e un traballo de ampliación, ou ben cun audiovisual.

33. Acción de contribución ao plan TIC.

Adicarase un 20% do tempo da materia en cada curso ao emprego da aula de Informática ou da aula de Multimedia (segundo a dispoñibilidade do Centro) para achegarse a contidos específicos ou, no caso de que sexa posible, ao uso de ordenador portátil e Canon video-proxector na aula para visualizar películas.

Dado que o noso Instituto dispón dunha aceptable conexión a Internet iránse abandoando as presentacións Power para facer unha maior interactividade, cousa que, por exemplo, pode facerse con You Tube e outras aplicacións da web 2.0

Concreción:a) Seguiremos mantendo os blogs dos alumnos que se crearon o curso pasado. b) Colaboración dos alumnos nos contidos do Departamento dentro da Aula Virtual da web do Instituto.c) Creación dunha wiki relixiosa con alumnos dos grupos que, polas súas características, o fagan posible.d) Visitas a sitios web oficiais da Igrexa (Santa Sé, diócesis, conferencia episcopal), a páxinas de contido bíblico ou relacionadas co voluntariado e o labor social da Igrexa.e) En relación cun dos obxectivos da programación, coñecer a través da rede a achega da Igrexa á nosa cultura e patrimonio artístico para o que Internet móstrase como un instrumento valioso nun


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


campo que por excelencia é o da imaxe.f) Consultas e visitas a portais católicos tanto polo seu contido conceptual como pola posibilidade de coñecer foros de opinión, blogs e outros campos de comunicación expresión católicos.g) Uso de correo electrónico para informar aos alumnos da realización dalgunha tarefa.h) Presentación de traballos nas aplicacións máis actuais da Web 2.0 na medida en que as posibilidades técnicas e a formación dos propios alumnos o permitan.

34. Acción de contribución ao plan de convivencia.

Na contribución ao Plan de convivencia esta materia de Relixión Católica ten moitísimo

que aportar desde os valores que promove.

En todo momento seguirá as pautas do Plan de Convivencia do Centro así como as

indicacións do Departamento de Orientación e das Titorías.

Independentemente diso traballará constantemente aspectos propios da educación para a

Paz, o respecto da Natureza, a solidariedade e todos aqueles indicadores xa reflectidos na

programación de valores.

Ademais sempre esixirá:

Asistencia puntual e diaria ás clases.

Asistencia ao Centro cos materiais necesarios para as clases.

Respecto dos que teñen crenzas distintas.

Diálogo cos que pensan de xeito diverso.

Colaboración para a realización das tarefas propostas polo profesorado.

Colaboración para a modificación da conduta do alumno ou alumna e seguimento

nos cambios que se produzan.

Rexeitamento pacífico de todo tipo de violencia.

Escoitar para entender.

Compartir cos demais.

Respecto aos compañeiros e a todo o persoal do Centro.

Non permisión de actitudes racistas nin sexistas.

Moderación consumista e coidado da hixiene persoal.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


35. Materiais e recursos didácticos incluídos os libros de texto.

1. Explicación por parte do profesor/ora.2. Libro de texto do Alumno. 3. Carpetas de recursos do Departamento.4. Catecismo da Igrexa Católica.5. Biblia.6. Revistas, diarios, información do Terceiro Mundo.7. Encíclicas. Documentos do Concilio Vaticano II.8. Comentarios de texto (especialmente para 2º Bacharelato).9. Películas.10. Internet na aula de Informática.11. Programas informáticos. Blogs. Wikis. Web 2.012. Exposición en paneis, murais.13. Diversos recursos lúdicos (crucigramas, sopas de letras...)14. Cancións e actividades musicais.15. Xogos e dinámicas grupais.16. Presentacións en Power-Point.17. Exercicios de valores.18. Bibliografía na Biblioteca do Instituto.

OS LIBROS DE TEXTO SON OS SEGUINTES:

En 1º E.S.O: VV.., Relixión Católica 1, Ithiel, Ed. Edebé

En 2º E.S.O: GÓMEZ PALACIOS J.J., Relixión Católica 2, Ed. Rodeira

En 3º E.S.O: VV., Relixión Católica 3 ,Ithiel, Ed. Edebé

En 4º E.S.O: VV., Relixión Católica 4, Ed. Rodeira.

En 1º Bacharelato (aconsellado non obrigatorio) :

CORTÉS J., CASTAÑO G. “Relixión Católica-Bacharelato” de Ed. Sm-PPC.

En 2º Bacharelato (aconsellado non obrigatorio): o mesmo que en 1º de Bacharelato.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


36. Actividades complementarias e extraexcolares. OBXECTIVOS

Aínda que cada actividade posúe os seus obxectivos específicos moi concretos temos en conta os seguintes de xeito xeral:

o Procurar unha atención máis equilibrada e aberta o que provoca unha maior consideración das capacidades de autoestima persoal, de inserción social e de relación interpersoal.

o Posibilitar un maior achegamento entre profesor e alumno.o Estimular o traballo en equipo e favorecer os valores de solidariedade, apreciando o valor do distinto. o Facilitar a convivencia.o Integrar aos alumnos de distintas culturas.o Completar a formación relixiosa estudando a súa aplicación práctica.

CONCRECIÓN

As actividades deste Departamento de Relixión realizaranse sempre en coordinación co Departamento de Actividades Extraescolares que, no noso Centro, está baixo a supervisión de Vicedirección. Por iso a temporalización de cada actividade concreta farase co Plan que ha de establecerse nos primeiros días de clase cando se teñan os datos concretos de cada grupo. Ademais ha de terse en conta que, como para algunha das actividades é preciso utilizar días non lectivos, será imprescindible contar co permiso especial das familias. Asimesmo, como é normativo, todo o Plan pasará polo Consello Escolar do Centro.

Valorarase coa Xefatura de Estudos a oportunidade de dar,ou non, participación aos alumnos que teñan sido apercibidos por mal comportamento anque os seus pais ou titores lles dean permiso para asistir á actividade.

No caso de saídas onde haxa ausencia de prazas será o profesor quen decida de xeito flexible, e dacordo co equipo Directivo, os criterios para permitirlle a asistencia a un determinado alumno.

Vaia por diante que o prioritario desta programación é propor obxectivos e metas realistas e que a súa consecución depende dos medios dispoñibles e da colaboración de alumnos, pais, titores de cada grupo e doutros profesores do Instituto.

Tamén nalgúns casos realizaranse en colaboración con outros Institutos para abaratar custos e para maior enriquecemento cultural dos alumnos.

Neste curso 2011-2012 procurarse aproveitar a experiencia de cursos anteriores con actividades de unha xornada ou puntuais e outras máis continuas a cotío, de xeito que escolleremos facer actividades de todas as posibles que referimos axiña repartidas segundo os diferentes grupos e niveis:

Actividades dunha xornada, puntuais ou no propio Centro:

-Conta-contos.

-Charlas-coloquios-mesas redondas.

-Xornada de solidariedade no Nadal.

-Celebración do Día da Paz.

-Conmemoración de Sto. Tomás de Aquino.

-Exposicións na Biblioteca.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


-Lectura da prensa.

-Participación en datas sinaladas colaborando con actividades organizadas por outros Departamentos que estean en relación cos obxectivos desta asignatura.

-Actividades alternativas durante os recreos.

-Participación na Campaña contra a Fame de Manos Unidas.

-Exposición no hall do Instituto de tareas realizadas con murais ou carteis.

-Actividades especiais nos tempos litúrxicos fortes de Nadal e Pascua.

Saídas:

-Saída polas rúas de Pontevedra para análise da realidade e aplicación da Doutrina Social da Igrexa.

-Visita ás Igrexas da cidade de Pontevedra.

-Actividade para coñecemento e valoración do entorno artístico relixioso máis preto do Centro (Mosteiro de Lérez, Santiaguiño do Burgo)

-Viaxe a Santiago de C. para achegamento á tumba do Apóstol (Catedral de Santiago, Pórtico da Gloria)

-Visita a Galicia Dixital.

-Visita a S. Xulián de Pontecesures e alí paseo nunha pequeniña etapa do Camiño Portugués.

-Visita ao mosteiro cisterciense de Armenteira e capela de S. Antón.

-Visita aos petroglifos de Mogor, museo de Bueu e cruceiro de Hío.

-Convivencias con alumnos de outros Institutos.

-Convivencia e coñecemento do mundo misioneiro.


IES A Xunqueira II


[email protected]

986.871.943


37. Procedementos para avaliar a propia programación.

Os procedementos son os establecidos no artigo 18.4 do Decreto 133/2007 máis o Decreto 124/2007 así como a orde do 23 de xuño de 2009 pola que se amplía a oferta de materias optativas do Bacharelato e se establece o seu currículo (DOG do 1 de xullo).

Esta programación didáctica do Departamento de Relixión Católica -segundo pode observarse no índice- desenrola todos os apartados aos que se fan referencia na normativa sinalada.


web viewas leis manteñen que a ensinanza da relixión e moral católica é...

Documents