o rillote nº 21 - 2012

O Rillote - nº 21 páx - 1

INDICE:2. Xubilación dos nosos queridos MINI e MARITA

5. Poema de Nadal

6. Viaxe a Barcelona dos alumnos de 4º de ESO

8. Kumamon, traballando duro para animar aos xaponeses

9. Momentos na escola

20. O noso clube de lectura “OS TROTAMUNDOS”

23. Eu de maior quero ser...

24. Las puertas del fin

25. Paula e a súa familia

26 Asociación de Mujeres “NOSOTRAS INTRAMUROS”

30. Inglés 4º de E. Primaria

34. INFA - Círculos concéntricos

35. Campións!!!

36. Valentín Paz Andrade

37. As mil caras da lúa

38. Viaxe dos alumnos de 2º de ESO a Madrid

42. Engurras

44. Malina

45. Esquimós ou Inuit

46. Dalle un pouco á testa

49. Día da Paz

50. Edith Piaf

páx - 2 O Rillote - nº 21

XXUUBBIILLAACCIIÓÓNN DDOOSS NNOOSSOOSS QQUUEERRIIDDOOSSMMIINNII EE MMAARRIITTAA

Sen dúbida este ano tivemos no colexio unha celebración moi especial. Despoisde toda unha vida adicada ao ensino dos nosos pequenos e pequenas, Mini e Maritativeron a oportunidade de desfrutar do seu primeiro curso como xubilados. E comonon podía ser doutra maneira, os compañeiros e compañeiras de profesión de tantosanos quixemos celebrar con eles o comezo desta nova etapa nas súas vidas. O día28 de xaneiro do presente ano, tivemos un xantar homenaxe a estes dous inesque-cibles mestres. Sentimos moito que Marita finalmente non puidese asistir, pero estivoigualmente presente na festa. Non faltou a música nese día xa que sentados ao longoda mesa había moitos e moi bos músicos galegos. Estaban Mero e outros membrosdo grupo A Quenlla, Tino Baz, , a voz de Pe de Boi e moitos afeccionados á boa mú-sica galega. Houbo emotivos momentos tamén coa proxección dun vídeo no que serecolleron moitos momentos da vida docente dos homenaxeados e unha carta moiespecial que Marcial González Vigo lle adicou. Foi a seguinte:

Mini e Marita, mestres galegos(xaneiro de 2012)

Benqueridos e admirados Mini e Marita:

Aquí, en Boimorto das trece parroquias, que grande honra para os que vos acompañan. Eu,diante da imposibilidade de compartir este día, agradézolle a Susana Rial Santos, directora do Co-lexio Público Armando Cotarelo Valledor, a oportunidade que me dou de sentir, con esta escrita,que estou presente e honrado.

Hoxe, aquí, en Boimorto, agradecidos, xuntámonos, uns en presencia e outros en espírito(reunidos nun grandísimo ramo) para dicirvos, Marita e Mini (Mini e Marita) que fostes e sodes seresespeciais ilimitados en tempo, dedicación e grandeza.

Fostes, sodes, cultivadores de arboriñas; raios maduradores, carpinteiros, brunidores, se-menteiros; forxadores de sabedorías.

Confidentes; irmáns; pais eventuais; sopé e amparo. Pano de bágoas aterecidas; adails e espellos reflectidos. ¡Grande responsabilidade! ¡Enorme a relevancia a vosa!

Xosé Luis Rivas Cruz, para min, benquerido Mini:

Naciches en terras da Chaira, en Begonte, na parroquia de Pacios, na cal se xuntan os ríosParga e Ladra, que nun só veal, en amplia harmonía xenerosa, levan auga de vida e de poliédricoalimento, para despois agrandar ó nóso grande Miño, referente principal desta Patria soñadora nos-tálxica, inventiva, antiga, berce de civilicacións ignoradas, de infindos camiños, tantas veces atran-


cados, e tantas e tantas veces reabertos, con hercúleos esforzos, con elevadísimos custos, por tan-tas enerxías anónimas.

Mini: Xubilarte, ti? Non; somentes selaches un ciclo. Ti, Mini (xunto con Mero, inseparables) tendes un fervor apaixoado e xubiloso, que segue

con brío enérxico, xuvenil e coherente. Cando a escrita, a palabra e o cantar extingan, na inexorablepresencia vital, elas quedarán, e vós con elas, no universo deste mundo.

Permanecerán nos valados, nos redondos picos dos castros, no ecoar das valgadas, nas as-fixias do asfalto, nas vagas das radas e na auga dos ríos, regos e regueiros, abríndo sendas, tras-pasando muros de cemento e de ferro. ¡Incombustibles!

Fíxeime nas coincidencias: mestres os dous; os dous do abrir da Chaira; os dous nados enxuño -no mes do xerme-; os dous dispostos a renacer alalás, cantigas e sabedorías únicas, dife-renciadas e diversas dentro dun mesmo confín.

Levádesvos nove días. Poñámoslle un cero ao novenario e resulta que vos quedan aíndanoventa anos por diante, para crear ecuacións de palabras, de cantares e de escritas, que mollan,mollarán e irán vivificando, coma orballo miúdo, a este solar sedento, ansioso, coa asura da ardoratravesía dun deserto.

Mini, meu amigo: Voz de trono, rotunda e clara; senlleira, doce e expresiva. Mini, meu, tóca-che seguir. Eu, con moito gozo, sa-berei que o meu illar terá a brisadas aldeas: na que nacín, en todasnas que morei e aprendín e nasque me fun reconstituíndo.

Nas urbes, ás que me afi-xen, sentirei aires paternos, noncontaminados, de Boimorto, deBrates, de Mesía; dos limposcumes perfumados; das Ullas, doliño tecelán; do Rosal, do viño ebarro; das Terras de Montes e deTabeirós; do mar de Cangas, doVal de Vea, dos termos de Tomiñoe de Covelo; da Carbia do wolfra-mio, dun Carballiño desespere-zado; nos despertares das simasdas Barcalas; no abertal do Freixode Sabardes, nas dos gremios, amor dun “verbo xido” esgotado por agochamento. En fin, da Galiciadiamantada envolta en pó e en meras baixas.

O Mero, meu amigo, está en Xanceda, Mesía. Entroncado, amarrado á terra. Cabo do Gai-teiro, dos meus enredos de neno.

Ti, Mini, outro meu amigo, prendido a Brates; a Boimorto. Nas terras de ferro, das hortas la-brantías, dos pasados e inclementes foros e subforos, nos desangos de sangue migratoria, quenoutrora esquilmaron de forzas os terróns dos señoríos.

Habitas; prantas; abonas: pereiras; maceiras enxertadas, nogais; carballos, vides e cerdei-ras...E loureiros que florecerán, entrada a primavera, en inmaculado brancor de neve pura, con talorexo, verde reverdío, e a diagonal azul que determina.

Do Salgueiros e do Forcada recolles lamentos e alegrías, antes de que perezan sumerxidosno Buazo, ou no Batán do liño.

En Brates, onde se escoitan aínda as pegadas dos zocos, que ao albur, gastaron as últimasferradas perdéndose polos camiños cara a Mercurín, por Sendelle, ou por Boimil ata un destino des-coñecido, incerto e vagamundo.

Mini, irradia dende aí, dende Brates, terra e vencello dunha raíz miña, estelas de luz e de ca-riño polo refulxir do nóso:


Lingua, cantar e pobo. ¡Anda, Mini, que ti, podes! Colle máis vigor hoxe, se che é necesario. Disfruta deste día merecido, que mañá quero

verte, de novo, mestre galego de Galicia, divulgador, trono e centella. Que despois desas señaschegarán o trebón e a maina choiva, precisa e imprescindible, para esta grande secura secular quepadecemos.

Grazas, mestre. Grazas, meu amigo, por ser amigo; polo que estás a facer e polo que vas adesenvolver de agora en adiante.

María Rosa Mariño López (Marita, en confianza):

Que importa que non coñezas a quen esto che escribe?Que máis ten? Fai conta que son un pícaro dos teus, da túa unitaria. Aquel das fazulas colo-

radas, que ía ao Seixo, furtivo, indomable e resoluto, a pillar media ducia a gallo asegurado.Aquel que te ollaba con fixeza, que

estaba en biosbardos moitos días e quecada vez que lle dabas un cariño rubo-raba.

Aquel imposible, do principio, paraquen a “o” era a rodiña do carro, o “i” ogancho de pinchar as troitas, o “t” a cabe-zalla, e así nun sucesivo abecé de seme-llanzas, de memorias achegadas.

Sí, tamén aquel que pingaba donariz nos días fríos.

Non sei se son ese que che dixen,ou o da Alagaria, do Campo do Ollo, ou deRibadiso. Ou aquel outro que raiaba cosdentes (non acordas?).

Son un, daquel, dos teus. Ti es amiña mestra de Dormeá, a que me abriua porta do infinito. Estou por confesarche...

Pero non, non cho digo, que me dáreparo. Bueno, si: fun de ti un neno na-morado. ¡Xa está dito!

Dígoche, tamén, que xamais estraguei os niños das silveiras, nin lle roubei ovos, nin lles tireipedras. Nin afoguei gatos. Nin nada diso. Bueno, si, só lle mordín a un pitiño no pescozo por vercomo durmía de morto. Fíxeno unha vez. Só unha. ¡E nunca máis!

Moitos bicos, tenros, algo máis ilustrados, menos nenos, pero tan abraiados, inocentes eagradecidos como aqueles.

Grazas, Marita. Grazas, por todo, benquerida mestra.

Esperamos que ámbolos dous teñan unha longa e feliz vida de xubilados e dá-moslles as grazas aos dous por tantos e bos momentos vividos neste que sempreserá o seu colexio e a súa casa en compaña desta que sempre será a súa familia.

Moitos biquiños para os dous.


POEMA DE NADALPolo Nadal cada díasoa unha melodíatan fermosacomo unha rosa.

Aos Reis pedireiun catalexopara vero meu colexio.

Gústame xogare tamén falarcos meus compañeirostan barulleiros.

E por estas datassó desexarque poidamos rematarcoa crise mundiale así celebrar

con ledicia o Nadal.

Iago Vigo Carril


O alumnado de 4º da E.S.O fixemos unha excursión de fin de curso a Barcelona.Marchamos a día 25 ás seis da mañá en bus. Paramos en Burgos para visitar a catedral, e

en varios sitios máis para facer pequenos descansos. Chegamos a Santa Suasana ( Barcelona )as 10 e media da noite aproximadamente.

Alí esperábanos unha semana chea de ilusións e divertidas aventuras.O primeiro día, luns, estivemos no hotel “Luna Park” xa que tiña que ser un día de des-

canso, tamén visitamos a cidade. Á noite fomos de festa e pasámolo en grande.O segundo día, fomos visitar a Sagrada Familia: é impresionante!!! Tamén fomos ver o

Parque Güel e o Maremagnum, onde vimos un documental en 3D.

O terceiro día, pola mañá fumos a Cosmocaixa, un museo onde podías ver diversas com-probacións científicas. E pola tarde visitamos o tan esperado Camp Nou, o campo de fútbol doequipo catalán, o Barça. Máis tarde visitamos a zona antiga de Barcelona. Á noite fomos á dis-coteca.

O cuarto día, Xoves, marchamos para Salou, en Tarragona. Alí estivemos descansando,

VIAXE A BARCELONA - ALUMNOS DE 4º DE ESO


cada un no que máis se lle antollara. Algúns estivemos na piscina, outros de compras, no gimnasio,xogando, etc..

O Venres, levantámonos pola mañá, e non foi dificil, xa que era o día máis esperado detoda a semana, íamos ir a Port Aventura, o parque de atraccións. Estivemos todo o día nel, vimosdiversas actuacións e montamos en moitas atraccións. Sen dúbida ningunha, pasámolo mellor canunca. E para non variar, pola noite, fomos de festa por Salou.

O Sábado e último día fomos para o autobús sen dormir apenas, para voltar a casa. Para-mos para visitar a catedral de Zaragoza. Ás once da noite chegamos a Boimorto, aínda que des-exaríamos quedar aló outra semana máis.

Sen dúbida, foi unha excursión que se converteu nunha esperiencia inolvidable, con esaspersoiñas que formamos pouco a pouco: os amigos. Eles son os que fan que olvidemos todos osproblemas con momentos coma a escursión de Barcelona´12, momentos inmellorables. Grazas atodos e a cada un de vós por uns momentos así.

Por último querémoslle agradecer en nome de todos a Anxo Grande e a Anxo Pérez porfacer posible esta excursión e grazas tamén, exclusivamente, a Begoña Brea por formar partede facelo posible a pesar de non estar presente.

Non nos esquecemos do noso conductor, Capi, por facer unha escursión tan increible, eestar aí en todo momento. GRAZAS!

MaríaElsa Castro Fernández

Meritxell Álvarez Aguión


Xa pasou máis dun anodesde que aconteceron o Te-rremoto e o Tsunami que cau-saron moitos estragos nonordeste de Xapón o 11 demarzo de 2011. Como sabe-des, morreron moitas persoase moitas cidades e aldeasforon destruídas, e ademaisocorreu un accidente naPlanta Nuclear de Fukushima.De feito, aínda hai moita xenteque non pode volver a súacasa por causa deste acci-dente. Malia que as obras derecuperación van levar moitotempo porque os danos foronenormes, pouquiño a pouco, asituación estase normali-zando. Como escribín na re-vista do ano pasado, grazas ásolidariedade que mostra axente de todo o mundo, con-seguimos animarnos.

Falando de animarse,gustaríame falar dunha perso-naxe moi animador que estágañando moita popularidadeno Xapón. Trátase de Kuma-mon, unha mascota quenaceu para promover o tu-rismo da Provincia de Kuma-

moto, oeste do Xapón. Kumasignifica oso en xaponés, poriso a súa figura seméllase aun oso pero é un ser imaxina-rio. Mon, no dialecto de Kuma-moto, é xente local. Ten uncorpo redondo e negro e unhacara moi encantadora e unpouco humorística.

A Provincia de Kuma-moto ía recibir a chegada doAVE xaponés, Shinkansen, odía 12 de marzo de 2011, undía despois do Terremoto. Ogoberno da provincia prepa-raba moitas festas e actospara festexar a inauguracióndesta nova liña de Alta Veloci-dade e facía moita publicidadena televisión, xornais e outrosmedios de comunicación paraatraer á xente de fóra da pro-vincia transmitindo os encan-tos de Kumamoto, eKumamon sempre aparecíanestas ocasións.

Xusto un día antes dainauguración, ocorreu o Terre-moto e aínda que non sufriunada esta zona porque estámoi lonxe do epicentro, cance-laron todos os actos progra-

mados e Kumamon taménperdeu o seu protagonismo. Anova líña de Alta Velocidadecomezou o seu servizo silen-ciosamente sen ningunhafesta.

Porén, pensando queanimar á xente é o seu traba-llo, Kumamon comezou apare-cer en varios actos culturais emedios de comunicación, e foitamén á zona afectada polodesastre. Alí non só os nenossenón tamén os adultos foronanimados. Kumamon pediudoazóns á xente de todoXapón e puido recoller uns160 mil euros para os damnifi-cados!! Así deste xeito, Kuma-mon conquistou os corazónsda xente e gañou moita popu-laridade. Agora neste mo-mento, Kumamon tamén estáa traballar duro para animar axente nalgún lugar...

Podedes ver as súasactividades no Youtube e nou-tras moitas páxinas web. Con-sulta agora mesmointroducindo o seu nome, Ku-mamon!

Kumamon, traballando duro para animar aos xaponesesTakeshi Kakihara

áx - 10 O Rillote - nº 21


O NOSO CLUBE DE LECTURA:

“OS TROTAMUNDOS”Este curso púxose en marcha no noso centro un club de lectura. Na primeira

xuntanza buscámoslle un nome e por maioría saíu “OsTrotamundos”. Formáronse apartir de aí dous grupos, un con 13 alumnos/as de primeiro e segundo ESO que co-ordinan Mar López e Susana Soto e outro de 8 alumnos de terceiro e cuarto da ESOcoordinado por María Cernadas e Teresa Cotón. Ademais temos outros profesores/asque colaboran co club como Begoña Babío, Anxo Pérez e Sabela Mouriz. Por outrabanda, temos que destacar o labor desenvolvido por Teresa Adrán, que rediseñou oblog da nosa biblioteca e contribuíu a difusión das actividades que viñemos realizandodesde principios de curso, facendo as súas propias aportacións.

Xuntámonos os dous grupos por separado unha vez á semana ou cada 15 días;aínda que cando a actividade programada o require reunímonos todos xuntos. Nestasxuntanzas escollemos a lectura que nos vai acompañar durante o trimestre. Logolemos a introdución do libro escollido e fixamos os capítulos que nos comprometemosa ler ata a seguinte reunión. Algunhas veces visionamos vídeos ou presentacións quegardan relación coa temática desenvolvida no libro. Todo este material que nos axudana compresión da lectura do libro as nosas profes o subiron ao blog da biblioteca,onde se pode consultar. Outras veces falamos sobre as citas que nos chamaron aatención do libro e poñemos en común as nosas impresións. Ás veces, para adozarestas sesións, tomamos algún doce caseiro feito polas nosas profes.

Eu apunteime ao club de lectura porque me gustou a idea, así podo coñecernovas lecturas e a través delas achegarme a novas culturas. No meu caso pertencer


FRUTAS ARZÚAAlmacén de frutas y verduras

Avda. de Lugo, 119ARZÚA (A Coruña)

Teléfonos:981 500 778606 635 009

ao club de lectura tamén me serve para coñecer a outras persoas do centro que estáninteresadas, coma min, na lectura e aprender máis sobre os diversos temas que sevan tratando. Estar no club de lectura brindoume a oportunidade de coñecer a unhamuller incrible: Pilar Mingote. Esta muller veu ao noso centro a falarnos do seu laborcon algunhas presas dun club de lectura do cárcere de Teixeiro, coas que tiñamos encomún a lectura dun dos libros escollidos para o 2º trimestre: “Chamando ás portasdo ceo”. Esta sesión foi amenizada coa presenza do noso antigo mestre e cantor Mini.

A experiencia foi estupenda porque demostrouse que a lectura une a xente domáis diverso, de distintas idades e situacións.

O noso persoal de cociña tamén participou nas lecturas do centro aínda quecon diferentes obras ás do club. Para iso escolleron os títulos “La canción de Dorotea”de Rosa Regás, “Cuatro corazones con freno y marcha atrás” de Jardiel Poncela e“Lo que está en mi corazón” de Marcela Serrano. Aparte destes títulos tamén ao longodeste curso estiveron lendo outras obras que nos recomendan (sobre todo aos maio-res de Secundaria):

• “La catedral del mar” de Ildefonso Falcones• “El último catón” de Matilde Asensi• A triloxía de Vázquez Figueroa: “Océano”, “Yaiza” e “Mar adentro”.

Son lecturas actuais que podedes disfrutar en calquera momento. Aproveitadeeste verán que está a piques de entrar e non vos arrepentiredes.

Esperamos que o exemplo cunda entre todos os membros da comunidade edu-cativa, pois a lectura non só se restrinxe aos anos de escola.

Dafne A. Ioannu Domínguez – 2º ESO


EU DE MAIOR QUERO SER...3º de E. Primaria


Una mañana de muymal tiempo, una niña llamadaÁlison dormía hasta que unruido fuerte la despertó.

Fue corriendo a la ha-bitación de sus padres. Noestaban. Fue a la habitaciónde su hermana; tampoco es-taba.

Álison se puso a llorar,tenía mucho miedo. Salió desu casa y fue a la casa de susvecinos; no estaban. Fue pormuchas casas de la ciudad,…pero no encontraba a nadie.

De pronto encontróuna nota que ponía: “Si quie-res volver, tienes que encon-trar las puertas del FINAL”

Álison estuvo pen-sando qué querría decir, perono entendía nada. De repentese le ocurrió que podríahaber unas puertas…Siguióandando, cuando vio a lo lejoscinco puertas juntas: unarosa, otra verde, una azulmarino, unha azul cian y otracon un dibujo de unos árbolesy una luna.

Entró por la de colorcian. Escuchó una voz que ledecía: “Has elegido la puertaincorrecta. Sigue intentán-dolo”

Salió, y entró en la decolor rosa. Escuchó otra vozque susurraba: “Lo sientomucho, no es la puerta co-rrecta. Sigue intentándolo”

Salió y escuchó otravoz: “Tienes tres puertaspara elegir.Si no eliges la co-rrecta, no podrás volvernunca”

Esta vez tenía queacertar. Álison decidió des-cartar la verde ya que podíahaber una selva o una jungla.Decidió elegir la gris, porquela azul podía llevarla al mar.

Abrió la puerta gris yentró. Escuchó: “Has elegidola puerta correcta. Sigue ca-minando y podrás regresar”La niña siguió caminando. Vio

un hombre muy pequeño.Debía de medir unos veintecentímetros, pensó la niña.-Hola, ¿Quién eres?- pre-

guntó la niña.-Soy Erus, el hombre peque-ñito. ¿Quién eres tú?-Me llamo Álison - contestóella.-¿Y qué haces aquí? - per-guntó Erus.-Pues me levanté de la camay no encontré a nadie de mifamilia ni de mi pueblo. Escomo si todos hubieran des-aparecido.-¿Quieres volver? - dijo elhombrecito.-¡Claro que sí! ¿Sabes cómo?- respondió la niña.-Sí, tienes que despertar.-¿Despertar? - se extrañóÁlison.-Estás dormida - Erus cogióun vaso con agua y la derramósobre la cabeza de la niña.

De repente, Álison sedespertó. Fue a la habitaciónde sus padres, se acercó aellos, los abrazó y rompió allorar.

FIN

LAS PUERTAS DEL FINPor Yara González Barral (5º E.P.)


Un día Paula estabaxogando coa súa cadeliña.Todos os días, cando ía botempo, sacábaa a dar u paseopolo parque.

A cadela sempre xo-gaba co seu óso e ás vecescon algún outro can que che-gara.

A nena, cando chegabaá casa do parque, tan só seencontraba con súa nai por-que seu pai chegaba de tra-ballar moi tarde.

Ela e mais súa nai es-taban moi encariñadas, comonai e filla, pero botaba demenos a seu pai. Paula tiñamedo que seu pai estivesenun traballo arriscado.

Venceuna acuriosidadee decidiu ir investigar ao díaseguinte, acompañada da súacadeliña.

Cando chegaron ondetraballaba seu pai, paráronsediante da porta do edificio e

entraron.Preguntoulle á secre-

taria e ela deixounas pasar. Cando Paula entrou no des-pacho, seu pai non se deuconta porque estaba cha-mando por teléfono e escri-bindo en moitos papeis. Perode repente a cadela ladrou eo pai veunas.

Deixou o que estabafacendo e levantouse.

Preguntoulle que fa-cían alí, pero Paula non res-pondeu. Seu pai enfadouse.No podía crer que se esca-para e fora a súa oficina.

Inmediatamente cha-mou a nai para que fora a re-collela, e esta, cando seenterou, púxose furiosa.

Cando chegaron á casafalaron do sucedido e súanai, enfadada, preguntoullepor que fora á oficina. Paulacontoulle a verdade.

Súa nai xa sabía que

Paula estaba pouco tempocon seu pai, pero o traballonon era perigoso, só tiñamoito traballo. Paula xa setranquilizou.

Cando chegou o pai,falaron os tres xuntos e de-cidiron que el estaría máistempo coa familia e menos notraballo.

Desde aquel día, a ca-deliña saía a pasear tresveces ao día, Paula estabamáis tempo con seu pai eagora todos eran moi felices.Ata incluso un día foron deexcursión á praia.

Despois dun tempo,Paula tivo un irmanciño e todaa familia estaba ocupada,pero non por iso deixaban deestar xuntos.

Ata a casa era máisacolledora!

FIN

PAULA E A SÚA FAMILIAPor Iria Mato García (5º E.P.)


Asociación de mujeres “Nosotras Intramuros”

1 - ¿Cómo se te ocurrió la idea de crear una ONG?La idea fue de tres personas, Francisca Pardo, Patricia Lorenzo y mía, y fue la solución a los

problemas que teníamos por entonces, el año 2003. Estábamos entrando con ONGs diferentes y laverdad, abandonadas a nuestra propia suerte. Si queríamos desarrollar un proyecto propio teníamosque constituirnos como ONG, y dentro de las posibilidades que existen: fundación, cooperativa, cor-poración, asociación, elegimos esta última porque nos pareció más sencilla y democrática. Una aso-ciación cuyos socios fuésemos las personas voluntarias que trabajamos en el proyecto, empezandopor las propias mujeres presas que siempre fueron y son las que más se comprometen e implican.

2- ¿De qué fondos se nutre? En los primeros años, lo pagábamos noso-

tras mismas, las propias personas voluntarias,y personas amigas y altruistas que veían lo quehacíamos, y creían en ello. A medida que el pro-yecto fue tomando forma, la revista Chicass10,tuvimos subvenciones de distintas institucionesprivadas y públicas, pero cada vez hemos idorecibiendo menos dinero porque lo que se nossubvenciona es el 80% de los gastos justifica-dos; eso quiere decir que si gastamos 5.000

euros al año, por ejemplo, el año siguiente nosdan el 80%, y así sucesivamente. Desde hacedos años no cobramos la única subvención quetenemos de la Diputación de A Coruña, nos tie-nen que pagar 3.400 euros, y no sabemos si locobraremos, estamos hablando del año 2.010.Hemos vuelto a pagarnos nosotras mismas lagasolina porque la cárcel está en Teixeiro, yvamos todas las semanas, y nos pagamos tam-bién el seguro de vida que nos obliga a tenerinstituciones penitenciarias para poder entrar enla cárcel. Nuestro domicilio social es la propiacárcel, y no hay personal contratado, si algún día pudiésemos contratar a alguna persona, - cosamuy improbable- sería un a una mujer del proyecto CHICASS10 de la cárcel, para que pudiera saliry tener un pequeño trabajo.

Ahora mismo estamos sin un euro, y teniendo en cuenta la situación económica de nuestropaís, nos parece que hay que buscar otras fuentes de financiación, de conseguir dinero, y que partande la propia ciudadanía, de vosotros, ya sois adolescentes y es muy importante comprometerse enalguna causa que nos parezca justa y necesaria. Se me ocurre por ejemplo, contando con la ayudade algún profesor y de MINI, organizar un concierto en Boimorto, no sé qué os parecerá. Siemprese puede hacer algo, para ser voluntarios no hace falta ir a La India, es una actitud de compromisomoral en la vida con las personas que nos necesitan.

Los recursos materiales son todos donaciones personales o institucionales, y las salidas pro-gramadas ya veis cómo las hacemos, es vuestra escuela la que nos paga la gasolina y la comida.


3- ¿Cuánto tiempo le dedicáis al club de lectura?Ellas en la cárcel una hora o dos cada día, y yo desde fuera algo más de tiempo porque ne-

cesito leer y preparar los materiales didácticos.

4- ¿Cómo os organizáis dentro del centro?Las mujeres que estamos presas lo tenemos muy difícil porque no tenemos medios materia-

les, los libros que queremos leer no los tenemos, y tampoco podemos ir a la sala de los ordenadores,donde tenemos materiales digitales, cuando queremos. PERO PESE A TODO SE PUEDEN HACERMUCHAS COSAS, y Chicass10 es un ejemplo, llevamos diez años, y ahí están los resultados, no-sotras sin perder la ilusión de forma realista y buscando soluciones.

5- Cómo funcionáis entre todas? (con respecto a los que tienen peor capacidad lectora )La población reclusa procede de muy distintas culturas y geografías, y eso quiere decir que

una mujer puede ser alemana, y otra china y otras españolas o hispanoamericanas, es decir, la re-alidad es la misma realidad que vivimos en unmundo globalizado, donde además, existe uníndice muy alto de analfabetismo, consecuenciade las injusticias y desigualdades sociales.La realidad en nuestro club de lectura es quehay que buscar recursos para poder leer unaobra en español, en alemán, y en audiolibros.Esta situación se resolvería muy fácilmentecomprando ediciones diversificadas y en so-porte digital pero hay un problema que se llamadon dinero, bueno y también que no hay mu-chos autores españoles traducidos, y menoscon edición en audio.

Nuestro país tiene un atraso muy grandeen ediciones y versiones, y todavía, la mayoríade las editoriales, por lo menos a las puertas a las que he llamado pidiendo ayuda, no apoyan pro-yectos lectores como el nuestro. Con Nosotras Intramuros no ganan nada, es más fácil ir a centrosdonde hay negocio, ya sea de libros de texto o de obras compradas para asistir al encuentro con talescritor.

Pero volvemos a lo mismo, si hay alguna mujer analfabeta, le contamos la novela, es otraforma de leer, hacemos lecturas participativas, y resulta muy divertido contar la obra entre varias,son experiencias muy enriquecedoras.


6- ¿Podéis salir?Depende del grado que se tenga, se puedes disponer de permisos o no, y con el proyecto de

la asociación, Pilar solicita las salidas para todas las que participamos en el proyecto, y es institu-ciones penitenciarias – como es lógico- quien decide si se sale y quiénes salimos.

7.- ¿Tenéis biblioteca en el centro? Hay una biblioteca central y otra en el módulo 10 de mujeres que se ha empezado a hacer

el año pasado con libros donados, pero también hay personas que están presas que son grandeslectoras y sus familias les pueden mandar libros, y nos pasamos, por ejemplo, estamos leyendo La

princesa de hielo de Camilla Lacberg de estamanera.

8- ¿Qué sensaciones os aportan la lectura yel contacto con otro lectores/as?

Pues que pertenecemos al mundo real y nonos sentimos excluidas. La literatura es unabandera y compartir lecturas es vivir de otra ma-nera, con libertad y sintiendo que todas las per-sonas tenemos mucho en común.

9- ¿Habéis visitado otros centros educati-vos?

Hemos visitado otros centros, pero con mo-tivo del club de lectura como fue con vosotros, no, porque este proyecto es reciente. Fue una expe-riencia preciosa, el regalo que nos hicisteis de invitar a Mini, y cantar todos juntos “Palabras paraXulia”, no lo olvidaremos. Estamos muy contentas con la jornada que pasamos con vosotros y vues-tros profesores, y nos gustaría no perder el contacto y desarrollar un poco más la experiencia lectora.De hecho en la última tertulia nuestra pensamos si os gustaría hacer un fanfic, una continuación dela obra que comentamos allí Llamando a las puertas del cielo”. Podría ser muy divertido e interesantecontinuar la novela en Boimorto, 5 años después.¿Qué os parece?

10- Pilar, ¿te resulta difícil enseñar a adul-tos?

Es mucho más fácil que a los adolescen-tes porque la madurez humana nos pone atodas nosotras en un plano de igualdad a a lahora de adquirir compromisos; y en el caso delcontexto donde se desarrolla este proyecto edu-cativo, la cárcel, lo hace más fácil todavía, por-que ella saben más que yo, y no hay mejorcosa que no saber para plantearnos el principalobjetivo y competencia de CHICASS10: APRE-DENR A SOLUCIONAR PROBLEMAS, es decirla competencia matemática, y esto tiene su gra-cia ¿no?..¡Trabajar las matemáticas desde la li-teratura!!

11- ¿Te resulta difícil motivar a adultos a la lectura? Nada, precisamente las mujeres fuera, cuando tenemos libertad, no tenemos tiempo para

leer, los profesores os mandamos leer a los adolescentes, pero francamente y hablo por mí, yo nopuedo tener tiempo para leer lo que leen mis alumnas y alumnos, salvo que se lea solamente un


libro ¡claro! Ellas, en la cárcel, lo que tiene es tiempo, y ganas de leer y lo que más defiende de lasoledad y la tristeza al ser humano es la literatura. En estos diez años que llevo entrando en lacárcel, es dónde más he visto que se lee y se escribe, curioso ¿verdad?

¡Hay tantos mitos y leyendas sobre la cárcel!

12- ¿Qué proyectos tienes para el futuro? Paca Pardo, la primera mujer en este proyecto, y de la que aprendí casi todo, me decía esta

frase “ En la cárcel hay que empezar todos los días..” y se ha convertido en una filosofía; así sonnuestras metas, a semana vista como mucho. Siempre vivimos o mejor dicho, sobrevivimos de mi-lagro, antes de la crisis, con la crisis, y supongo, que después de la crisis. Lo mejor de todo el caminoes que ahora hay dos mujeres que han decidido ser voluntarias, mientras pagan sus condenas, yes lo mejor que se puede decir de nuestra asociación, que todo el trabajo de tantas y tantas mujeresha servido para que ahora ellas tengan voz en primera persona, y que el mundo las escuche.

Los blogs y las redes sociales han hecho el milagro, pero porque teníamos algo que contara la sociedad, y al tiempo sentir que hay muchas personas para las que seguimos existiendo.

13- En el momento de comenzar con la ONG¿tenías esperanzas de que saldría adelante?

Nuestro recorrido ha sido a la inversa,primero teníamos un proyecto, la revista CHI-CASS10, y luego vimos la necesidad de crearun marco jurídico para seguir adelante con au-tonomía, pero siempre, las decisiones han sidotomadas en equipo. Cualquier idea o iniciativala hablamos, argumentamos, debatimos y toma-mos decisiones. Todas las decisiones, buenaso malas, las hemos tomado las personas que encada momento estábamos o estamos desarro-llando el proyecto en el módulo 10 de mujeresdel centro penitenciario.

La última decisión que tomamos el viernes pasado, fue iniciar un proyecto de escritura literariaentre todas las personas que queramos hacerlo; se trata de un fanfic sobre la novela “Llamando alas puertas del cielo” y que consistirá en continuar la obra, cinco años después en el mismísimoBoimorto, y no os digo más para mantener la intriga. Escribiré una entrada en el blog Bibliomarinedacon el título Fanfic, y el desarrollo lo haremos en otra página del blog.

“El fin es el camino” dijo Gandhi, “De la cárcel siempre se sale” dicen las chicass10, peromientras están pagando privación de libertad, la educación es el camino.

Un saludo y gracias a todas las personas que hacéis posible esta experiencia educativa.Pilar


INGLÉS 4º de E. PRIMARIA


CAMPIÓNS!!!

Temos o pracer de presentar á parella (Andrea e Nerea) co seu equipo (Nico,Alba e Marta) de 3º curso de Educación Primaria que, con 65 puntos, se procla-maron vencedores da 1ª edición do concurso “Remuíño de Palabras” celebrado nanosa Biblioteca.

Aínda que competiron con dez parellas máis cos seus respectivos equipos,(que o fixeron moi ben, por certo) desde o primeiro momento puxéronse en cabezaxunto con outra parella e equipo coa que foron ao desempate. Unha vez máis foronos mellores.

Bravo por eles!


Valentín Paz - AndradeValentín Paz - AndradeNaceu o 23 de abril de 1898 en Lérez (Pontevedra). Tivo tres irmáns. Estudia

xornalismo, despois interesouse pola literatura e coñeceu a Castelao. No ano 1917estudia leis en Santiago.

Rematou a carreira en 1921. Fixo a súaprimeira novela despois de marchar águerra Soldado da morte.

Dirixiu o xornal Galicia en 1922 e en1926 exerce como avogado.

No ano 1932 sofre un atentado ó quesobrevive. En setembro de 1936 foi des-terrado a Verín e de novo a Requeixo deQueixa, a Castro Caldelas e a Pobra deTrives, aquí foi onde coñece a súa mullerPilar Rodríguez Prada e casaron en1939.

Na súa xira americana, adquirirá coñecementos sobre o sector pesqueiro quedan froitos transcendentais para a nosa terra como a creación de Pescanova S.A.

Todas estas actividades non lle impiden seguir escribindo en diferentes mediose interesándose por diversos eidos de cultura .No ano 1968 sae o segundo poemarioSementeira do vento e no ano 1970 La marginación en Galicia, que recolle a situaciónabandonada do noso país . E no ano 1979 publica o libro de poemas Cen chaves desombra. Recibiu numerosos galardóns. Foi nomeado membro da Real Academia daLingua e Ciencias. Outórganlle O Pedrón de Ouro, a Medalla ao Mérito Social Marí-timo e a Medalla de Castelao entre outros recoñecementos.

Despois de loitar varios meses contra unha doenza cardiovascular morre unhamadrugada do 19 de maio de 1987. Foi enterrado en Lérez (Pontevedra), a súa terranatal, no panteón familiar envolto na bandeira galega como desexo seu.

Iria Blanco e Naomy García - 1º de ESO


As mil caras da LúaAs mil caras da LúaHai quen di que cada ser humano ten na súa mente unha imaxe distinta da Lúa, que de non

imitármonos, seriamos quen de debuxar dela infinitas caras.

Esa foi a experiencia levada a cabo no taller da nosa Biblioteca dentro do “Proxecto: Ver aLúa”. Con música de fondo da banda sonora de Supermán, simulouse unha conta atrás e un lanza-mento espacial cara a Lúa. Despois pediúselles aos participante que debuxaran a Lúa que estabana ver. O resultado foi este:

Acompañamos as imaxes con poe-mas á Lúa.

Nai: É a lúa, é a lúana Quíntana dos mortos.

¿Quen bate na Berenguela?

É a lúa bebendo sombrasen murchas oliveiras.Na Quintana dos mortosas horas da Berenguelarezan en pétrea choivae vibra o cántico na vida.Rosalía en Compostelae Federico na Quintana,a dos mortos e dos vivos,en crisálida nocturna clama con súas horas violentadas.

Con lapas de lume e brisadanza a lúa na Quíntana.

FEDERICO GARCÍA LORCA


E non sei como comezar,supoño que polo principiopero… Bueno, veña, doulle.

ESTE ANO TOCOU-NOS A NOS IR A MADRID!Aínda me custa creelo, pero xafumos e viñemos de volta, xapasamos en Madrid 3 días, xavivimos todos xuntos un viaxepenso que inesquecible. E aquíestou, redactando como foi anosa viaxe a Madrid. Eu pensoque foi a mellor de todas, coneles e elas.

Nervios, emoción, sono,gañas de marchar, risas, be-rros. As 7 da mañá emprende-mos rumbo a Madrid (si, as 7por culpa de algún que se que-dou durmido, verdadeChema?). Pois ahí íamos, todosmetidos nun autobús de AutoRico conducido por Capitán, o

mítico Capitán. E aínda eranoite cando collimos rumbo aMadrid pero nós estábamos

despertos, demasiado desper-tos. Pouco a pouco foise fa-cendo de día, amencendo, e anós íannos entrando máis emáis gañas de chegar xa.Fomos parando polo camiño,facendo pequenos descansos.No bus todo era festa, cantá-bamos, berrábamos, facíamosalgunha que outra troula… Epouco a pouco fomos deixandoatrás a comunidade de Galiciae adentrándonos noutras. Asdúas do mediodía ou así para-mos a xantar, XA ESTABA-MOS EN MADRID! Aquelo eraincreíble. Aínda nos quedaba

unha hora de bus para chegarao noso destino que era To-ledo, pero fíxose levadeira. Alíleváronnos á praza de Zocodo-ver que sería o punto de en-contro. Anxo e máis Sabelaexplicáronnos ós sitios que de-beríamos ir ver e déronnos omapa. Anxo deu a voz de saídae marchamos todos, cadagrupo por unha rúa, ás vecesatopabámonos cuns, outrasveces con outros, pero o quesei seguro e que se volvo a To-ledo non me vou perder. As18:30 tiñamos que estar todosnaquela praza, e así foi, está-bamos todos, cada un contaba

o que lle acontecera, por ondeforan, que fixeran, que merca-ran,etc.

Deixamos atrás Toledoe collimos rumbo ao hotel,HOTEL LOS OLIVOS. A ver-dade é que dende o bus íamoscontemplandoo a paisaxe e fi-xándonos que todo era chan,que non había vacas... verdaderapaces?

Dende lexos poidemosver o hotel. Ao chegar alí re-partíronse as chaves das habi-tacións. Todos fomoscorrendo con ansias a vercomo eran estas, como eran ascamas, as terrazas, como eranos arredores do hotel. Encan-tóunos! As nove da noitefomos cear. Bueno, a comidapreferimos a da casiña, aíndaque esa tampouco estaba tan

mal. Logo dunha lenta e agra-dable cea cada un foi cara oseu dormitorio, instalámonos,

VIAXE DOS ALUMNOS DE 2º DE ESO A MADRIDVIAXE DOS ALUMNOS DE 2º DE ESO A MADRID


deixamos a roupa posta para odía seguinte e comezamos ameternos nas habitacións dosdemais, a ver que facía aquel,a ver que facía aquel outro. Si,comezou a noite, a primeira

noite en Madrid. Ninguén es-taba na súa correspondentehabitación, algúns estaban naterraza, outros vendo o par-tido, outros falando de nadaen concreto en calquera es-quina. E así case toda a noite,ata que Anxo nos veu botar abronca e entón fomos para ashabitacións.

Algúns non durmiran,outros durmiran pouco, outrosdurmiran o suficiente. O casoé que xa era pola mañá, si, se-guíamos en Madrid, todos xun-tos. As 8:00 xa estábamoslistos para ir tomar o almorzo.Cada un coa súa cara. Uns coade “quen me mandaría a minnon durmir”, outros “ai, caio co

sono”… Pero o importante éque notábasenos que estába-mos cheos de felicidade, nonde enerxía pero si de felici-

dade. Acabamos de almorzar eemprendimos rumbo o Zoo. Ocamiño que había do hotel óZoo non era moito, pero hai al-gúns (nos que me incluio a mina primeira) que xa foron dur-mindo. E chegamos alí, a maio-ría xa estábamos cansadoscomo burras, intentábamosnon mostrar moito o noso can-sancio por se nos caia algunhabronca por non durmir.

Alí Anxo díxonos que ti-ñamos que estar as 12:30(senon recordo mal) no espec-táculo dos delfíns. Mentrastanto podíamos perdernos poloZoo adiante. E así foi. Cadagrupo marchou (si, como enToledo máis ou menos), fomos

vendo animais, ás veces atopa-bámonos con algúns e riámonosda cara de sono que tiñan, perocreo que as nosas non eran me-llores. Deron as 12:30, alí es-tábamos todos, no espectáculoaquel dos delfíns, algunhasmáis que fixarse nos delfínsfixábanse nos sevillanos quepor alí había, pero bueno… Co-mezou, pero logo acabou. Logofomos ao espectáculo dos pa-xaros tropicais, nese, a me-tade de nos case quedamosdurmidos… Pero tiñamos gafasde sol para disimular, que noncunda o pánico!! Ao rematareste emprendimos camiño ao

restaurante a xantar. Algúnstiñan fame, outros ningunha, oque seguía habitando en nósera o sono… Ao acabar de xan-tar comezou a chover, e mon-tamos no bus rumbo a Madrid,

si, agora esperábanos o “San-tiago Bernabeu”. Cando che-gamos alí parou de chover.Sacamos as entradas e fómolover. Aos que eran do Madridgustoulles moito, aos que erando Barça non lles gustou dema-siado, e ós que somos do Dépornin nos vai nin nos ven.

Logo do estadio de fút-bol fumos cara o Museo deCera. Alí había unha variedadede xente increíble, toda feitade cera claro. Desde a familiareal ata os Beatles. Eu pensoque a todos nos gustou bas-tante o museo, ou iso creo.

Logo fixemos unha rutaturística no bus por Madrid, e

despois directos ao o hotel.Outra vez, de camiño a me-tade de nos fomos durmindo.Ó chegar ao hotel mandáron-


nos para as habitacións e dixé-ronnos que as nove tiñamosque estar abaixo para ir cear.

E así foi, as nove estábamostodos agardando polos profe-sores para ir cear.

Ao rematar de cear vol-vimos para as habitacións, du-chámonos e non sei que pasou,porque nos mandaron vestir-nos rápido para ir a un sitio no

que habería música, tomar algoe todo eso, pero resulta queao final non fomos porque nonia haber música, asique fixe-mos unha votacións entretodos, e como a maioría deci-diu quedar, pois quedamos.

Tanto traballo para vestirnos,ducharnos e demais, para

nada. Logo fomos cada un paraa habitación doutros. Peroesta noite logo marchamoscada quen para a súa, habíasono, demasiado sono. Logoquedou todo en silencio.

As 8:30 da mañá soa oteléfono. Unha muller quechama para avisarnos de queson as nove, nese momentopenso que todos tivemos gañasde esnaquizar a esa muller,pero bueno, levantounos atodos. Ese día estábamostodos con mellor cara. Prepa-ramos as maletas. Si, isto xa

estaba a piques de rematar,pero aínda nos quedaba todo odía para disfrutar. Xa estába-mos todos abaixo, coas male-tras preparadas para queCapitán as metera no bus, senon fora por un pequeno per-cance que lle aconteceu. E sa-bedes que fixo o nosoconductor? Esmagar a súa ma-leta co autobubus para logovolvela a reesmagar por se-gunda vez cando deu marchaatrás para ver que pasaba…

Pero bueno, pequenas anécdo-tas da excursión.

Ó acabar de meter as

maletas no bus e de almorzarmarchamos cara Madrid, alívimos a Porta do Sol, o mer-cado de San Miguel, a casareal, o Concello de Madrid emoitas cousas máis. Logofomos en Metro ata o telefé-rico, e do teleférico ao Parque

de Atraccións. Estábamostodos con gañas de montar entodo, e así foi, cada quen poloseu lado, cada un facía o quelle apetecía, paseino tan e tanben…

Ó acabar de comer que-

damos de vernos todos na Casado Terror ás seis da tarde. Alí


estábamos todos, decididos aentrar dentro, uns máis ca ou-tros, pero bueno… Algúns saí-ron pola porta do pánico, comamin… Algúns chegaron ao finale saíron ríndose, outros nintan sequera entraron. Segui-mos divertíndonos, enchou-pándonos, ríndonos, berrando,polo parque adiante. Deu ahora de marchar. Fixemos oúltimo reconto final, miraronde que estábamos todos emontamos no bus. Pouco apouco íamos deixando atrás oPaarque de traccións, íamosdeixando atrás a chaira in-mensa que hai por aquelas te-rras, íamos deixando atrástóda-las cousas que en Madrid

vivimos e que de Madrid nonsaen. E en canto comezamos aviaxe de volta íamos pensandonos tres días inesquecibles quealí vivimos, todos xuntos.Pouco a pouco íase facendo denoite, e nós íamos máis apaga-dos, cansados, tristes. Estaaventura rematara, ahí aca-bara todo. Paramos a cear, elogo seguimos camiño Galicia,destino Boimorto. Ao aden-trarnos nas nosas terras co-mezou a chover. No autobústodo o mundo ia calado, en si-lencio, non había gañas de máisfesta, nin de máis risas…Agora tocaba descansar, verfotos e contar todo con pelose detalles. Ás catro da mañá

estabamos no Campo do Rosa-rio, e tódo-los nosos pais esta-ban alí agardando por nos.Despedímonos e cada un vol-veu de volta para a súa casa...a aventura rematara. Os tresdías en Madrid pasaron axiña,pero con vós repitiría as vecesque fixera falta. Grazas atodos, aos profesores e a Ca-pitán.

E isto para todos os queo leades é unha excursiónmáis, pero para nós foi a nosaexcursión.

Ata a próxima compa-ñeiros e compañeiras.

MARÍA AGUIÓN LAMAS2º ESO A


EENNGGUURRRRAASS..“Engurras” é una novela gráfica de Paco Roca,publicada en España por Astibe-

rri.En novembro do 2007 foi gañadora do Premio Nacional do Cómic.Chega a nós engalego no 2011 e no 2012 gaña o Goya ó mellor filme de animación.Esta obra estáprotagonizada por un ancián que sofre Alzheimer que é internado nunha residencia.

Emilio,un vello executivo bancario,é internado nunha residencia de anciáns polasúa familia,tras sufrir una nova crise de Alzheimer.Alí aprende a convivir cos seusnovos compañeiros,que cada un ten distintos problemas,ou ben porque viven sós eentón foron para a residencia ou simplemente por motivos de saúde.

Emilio adéntrase nunha rutina con horarios prefixados,a hora de tomar as me-diciñas,ou a hora da sesta,o horario das comidas,a ximnasia,a volta á cama…E nasúa loita contra a enfermidade para tentar manter a memoria e evitar o traslado á úl-tima planta do edificio (a dos impedidos),que Emilio para todo isto conta coa axudado seu compañeiro de habitación,Miguel.

Nós cremos que esta novela gráfica é moi realista,xa que se basea na vida cotiáde algunas persoas.Emilio como xa dixemos anteriormente,sofre Alzheimer que tencomo síntomas a pérdida de memoria dos recordos recentes,de feito que as persoasque a sofren lembran con moita craridade o que lles ocorreu tempo atrás e non o máisinmediato.

Nós recomendamos á xente que aínda non leu esta novela gráfica,o faga porquenos pereceu moi entretida e asemade interesante.

Carla López Aguión

EENNGGUURRRRAASSO libro escrito por Paco Roca, "Engurras", é un libro que reflexa perfectamente

o que é o Alzheimer. Poñendo de referencia a vida de Emilio (o protagonista destecómic) no que nos mostra os primeiros síntomas da enfermidade.

Nos seguintes párrafos contámosvos algo sobre o que é esta doenza.O Alzheimer é unha enfermidade irreversible e progresiva do cerebro que len-

tamente destrúe a memoria e as aptitudes do pensamento, e co tempo ata a capaci-dade de levar a cabo as tarefas máis sinxelas.

O Alzheimer é a causa máis común de demencia nas persoas maiores. A demencia é a perdida de funcionamento cognitivo, é dicir, pensar, lembrar e


razoar a tal grado que interfire coa vida e as actividades diarias dunha persoa.Na maioría das persoas afectadas, con esta enfermidade, os síntomas aparecen

por primeira vez despois dos 60 anos de idade.A enfermidade toma o nome do Dr. Alois Alzheimer, en 1906.As cifras varían, pero os expertos din que o número de persoas que o padecen,

pode ser tan alto como 5,1 millóns de estadounidenses por poñer un exemplo.


DDAALLLLEE UUNN PPOOUUCCOO ÁÁ TTEESSTTAA


4 º d e E . P r i m a r i aD Í A D A P A Z


ÉÉDDIITTHH PPIIAAFF ((AAlluummnnooss ddee 44ºº EESSOO--FFrraannccééss))

Édith Piaf naceu o 19 de Decembro de 1915 en París e faleceu o 11 de outubro de 1963nos Alpes Marítimos aos 47 anos de idade.

O seu verdadeiro nome era Édith Giovanna Gassion. Elafoi unha das cantantes francesas máis célebres do século XX.Édith Piaf tamén destacou como actriz de cine e teatro par-ticipando en numerosos films e obras de teatro ao longo dasúa carreira artística.

Édith Piaf tivo unha infancia moi dura. Desde mantersecon viño ata ser criada nunha casa de prostitución.

Máis tarde, cando seu pai volve da Primeira Guerra Mun-dial, xa se fai cargo de ela, e comeza a cantar nos circos noscales revela o seu talento. Logo, ela a canda seu pai comezana cantar polas rúas cancións populares.

Aos 14 anos tivo que separarse de seu pai e continuouela o camiño de cantante. 3 anos despois namorase de LouisDupont, co cal tivo a súa única filla, Marcelle, que faleceu con2 anos de idade por meningitis.

A artista tivo moito éxito cos homes, pero todos depouca duración. En escasas situacións tamén tivo éxito coas mulleres.

Esta cantante ten moitos éxitos musicais, como por exemplo: La vie en rose, Hymne àl'amour, Rien de rien …Tamén participou en películas como: Septième art, La garçonne, Monmartre-sur-Seine.

Opinión de Marcos e Ángela

A nosa opinión sobre a película da vida de Edith Piaf é que esta gran artista tivo unhavida moi difícil. Edith, non tivo unha infancia ideal para unha nena, xa que se criou nun prostíbulo.Era unha gran artista xa que ata nos momentos máis difíciles saía ó escenario. Pasou a maiorparte da súa vida namorada, xa que tivo moitos amantes. A vida de artista de Edith Piaf non eraa exemplar, debido aos malos vicios que tiña.A pesar de que morreu aos 47 anos tiña un aspectode maior idade. A canción que máis nos gustou, tanto pola letra coma polo entusiasmo que llepon cando a canta é a canción: Rien de Rien.

Opinión de Gema

Edith Piaf foi unha gran cantante, pero a pesar de todos os seus éxitos tivo unha vidamoi dura, xa que sempre estivo soa, afastada dos seus pais. Tiña un carácter moi forte, alterá-base cando algo non ía como ela quería. Pasou toda a súa vida namorada e era o que lle recomen-daba a todos. Penso que era unha muller débil ante as malas novas e insegura, xa que non foiquen de decirlle non ás drogas. Gústanos moito a súa canción: Rien de Rien.


Opinión de Óscar e Ana

Nós cremos que a vida de Edith Piaf foi moidura, tivo unha infancia moi mala. De maior tamén re-matou moi mal por causa das drogas e do alcohol. Pasoutoda a súa vida namorada. Un dos seus amores morreunun accidente de avión, por iso ela se enganchou ásdrogas. Pero aínda así como di ela: HAI QUE AMAR.A película sobre Edith Piaf encantounos xa que nosmostra a súa historia. Tiña unha vida moi interesante,tamén cremos que esta muller tiña unha voz especta-cular, e as cancións eran preciosas -aínda que ela nonas compoñía-, en especial Padam xa que é unha canción moi pegadiza.

Opinión de Sonia e Ariadna

Vimos a súa película en clase e pareceunos interesante e emocionounos moito xa que levouunha vida moi dura e especialmente complicada: cando aínda era unha nena o seu pai abandonounanun prostíbulo e despois duns anos volveu por ela para que traballase para el. Tivo unha filla,que morreu moi nova e cantaba na rúa ata que un home á levou a fama, e despois namorouse dunhome casado, Marcel, que morreu nun accidente de avión. Este feito marcouna, e a partir desemomento introduciuse no mundo das drogas, o que a matou con tan só 47 anos. A canción quemáis nos gustou foi a de Padam.

Opinión de Verónica

Edith Piaf era unha gran artista, a súa carreira ten moitomérito xa que foi criada nun prostíbulo, ninguén lle ensinounada dende nova. Tiña moito carácter pero a morte do seuamor, Marcel, puido con ela e así se adentrou no mundo dasdrogas, facéndose adicta á morfina. Como vedes, a súa vidafoi unha continua loita polo que quería.

A nós gustounos moito a súa música, en especial a can-ción: Rien de Rien, que era a que máis nos soaba de antemán.Esta canción foi unha das últimas que interpretou Edith sobreun escenario.

Opinión de Almudena e Suso

A película sobre Edith Piaf mostrounos a súa difícil vida dende pequena ata a súa mortee parécenos interesante, xa que nos ensinou todas as facetas da súa vida. Tamén nos gustou acanción que lle adicou o seu amante Macel despois da súa morte: Hymne à l’amour.

o rillote nº 21 - 2012

Documents