1

ENPRESETAKO EUSKARA PLANEN NONDIK NORAKO NAGUSIAK

Arrasate, 2007ko azaroaren 8an

2

AURKIBIDEA

• EUSKARA ESPAZIO BERRIAK IRABAZTEN

• LAN ARLOAREN DESAFIOA

• EUSKARA PLANEN IBILBIDEA

• ZERGATIK EUSKARA PLANAK?

• ZER DIRA EUSKARA PLANAK?

• PROZESUAREN DESKRIBAPENA

• EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA

3

EUSKARA ESPAZIO BERRIAK IRABAZTEN

Lan-mundua

Irakaskuntza Komunikabideak

Hizkuntzaren corpusa

Hizkuntzaren statusa

Gizarte mugimenduak

Herri Administrazioa

IkastolakEuskaltegiakIkastetxeakUnibertsitatea

EITBBerria, Argia, Jakin...Komunikabide lokalak: Goienkaria, Goiena Telebista…

Herrietako elkarteak: Laixan, AED,…, Euskalan, Kontseilua, EHE…

EuskaltzaindiaUZEI…

HPS, Euskara zerbitzuak, EBPN

Txillardegi, Txepetx,...

Soziolinguistika Klusterra• ARLAN• CAF• ELAY• IKERLAN

4

LAN ARLOAREN DESAFIOA

• Arlo sozioekonomikoan euskarak ez badu aurrera egiten ezinezkoa da euskararen normalizazioa.

• Une honetan, hainbat zonaldetan, euskararen berreskuratze prozesuak eskatzen duen hurrengo urratsa lan-arloa euskalduntzea da.

• Euskaraz hezi dugun belaunaldia lanean erdaraz aritu beharra ez da oso koherentea.

• Ez dago gazteen zain egon beharrik. Guk ere badaukagu zeregina.

5

EUSKARA PLANEN IBILBIDEA

6

Euskara planak 2005. urtean:

Euskara planetan ari den enpresa/entitateen kopurua: 140

Tamaina 1-100 langile 66101-500 langile 54500 langile baino gehiago 20

 

Enpresa mota SA, SL,... 62Kooperatibak 45Fundazio, Elkargo.. 33

 Sektorea Industria 81

Zerbitzuak 55Mugimendu soziala 4

EUSKARA PLANEN IBILBIDEA

7

Euskara planak 2006. urtean:

Euskara planetan ari den enpresa/entitateen kopurua: 184

Tamaina 1-100 langile 106101-500 langile 55500 langile baino gehiago 23

 

Enpresa mota SA, SL,... 78Kooperatibak 60Fundazio, Elkargo.. 46

 Sektorea Industria 89

Zerbitzuak 89Mugimendu soziala 6

EUSKARA PLANEN IBILBIDEA

8

EUSKARA PLANAK DEBAGOIENEAN

Euskara planak DEBAGOIENEAN:

Euskara planetan ari den enpresa / entitateen kopurua: 46

Euskara plan kopurua: 58

184 enpresa edo erakundeetatik 46 Debagoienean: % 25a

Adibidez:

Elay, Fagor Taldea, Ulma Taldea, Ikerlan, Recyde, MU, GKN Lazpiur, TTT, Arcelor, Mirvat, Asmobi, Lazpiur, JMA…

9

ZERGATIK EUSKARA PLANAK

Enpresaren gizarte-erantzukizuna: gero eta garrantzitsuagoa da enpresak inguruan duen gizartearen kezkei erantzuna ematea. Euskal gizartea euskara normalizatzeko lanean ari da eta enpresek ere urratsak eman behar dituzte norabide horretan.

Gero eta gehiago dira langile euskaldunak, eta euskarak enpresaren barne-kohesioa hobetzen du, langileen asebetetzea areagotu eta enpresarekiko identifikazioa handitzen laguntzen du.

Bezeroarekiko arretan bere hizkuntza erabiltzeak enpresak eskainitako zerbitzuak hobetzea dakar.

Euskara Planek enpresari aldaketarako gaitasuna eta kalitate-parametroetan jardutea eskaintzen diote.

Azken urteetan hizkuntza-eskubideen esparruan onartu diren legeen bidetik (Euskararen legea, Kontsumitzaileen legea) joan behar du enpresak ere, atzean ez geratzeko.

10

ZER DIRA EUSKARA PLANAK

Enpresaren ezaugarri eta premietara egokitutako prozesu planifikatuak Enpresaren ezaugarri eta premietara egokitutako prozesu planifikatuak dira dira

Helburu nagusiak:

Euskararen erabilera edota presentzia gehitzea.

Enpresa euskararen gestioaz jabetzea eta plana bideratzeko egitura ezartzea.

Hizkuntzen erabilera eta presentzia arautzea.

11

ABIAPUNTUKO EGOERAEnpresak euskararekiko

ardura dauka

Langileen gaitasuna baino erabilera apalagoa

DISEINUADISEINUA

GARAPENAGARAPENA

PLANA BUKATU ONDORENGO EGOERA

Enpresak euskararen gestioa bideratzeko

behar adina erreminta eta baliabide dituEuskararen presentzia

eta erabilera handitu da, lan- -ohituren

aldaketagatik eta langileen

prestakuntzagatik

JARRAIPENAJARRAIPENA

ETEN

GA

BEK

O

EB

ALU

AZ

IOA

PROZESUAREN ESKEMA

12

PROZESUAREN DESKRIBAPENA

Enpresan euskararen egoera zein den aztertu

InguruaIngurua: enpresaren ingurune soziolinguistikoa.

LangileakLangileak: langile-kopurua, kokapena... baita euskal hiztunen ehunekoa ere, lan-unitateetan, adinaren arabera...

EuskaraEuskararen presentzia eta erabilera enpresan: hizkuntza-paisaian, irudi korporatiboan, barne eta kanpo harremanetan, giza baliabideen kudeaketan, software eta aplikazioetan…

Langileen iritzi eta jarrerak planaren inguruan:Langileen iritzi eta jarrerak planaren inguruan: oso garrantzitsua da hasieratik jasotzea langileek euskara-planari buruz dituzten iritziak, aurreiritziak, ilusioak eta beldurrak.

Lehen urratsa: diagnostikoaLehen urratsa: diagnostikoa

13

PROZESUAREN DESKRIBAPENA

• Enpresaren irudia eta komunikazioa: errotulazioa, papeleria, ekitaldi publikoak, harrera eta telefonoa, publizitatea, produktuen etiketak...

• Barne-harremanak: komunikazio orokorrak, barne-dokumentazioa eta inprimakiak, intraneta, softwarea, ahozko erabilera –norbanakoa, bileretan, giza baliabideetako gaiak (euskara-formazioa, kontrataziorako irizpide linguistikoak...)

• Kanpo-harremanak: ahozko eta idatzizko komunikazioa bezeroekin, hornitzaileekin, erakunde publikoekin, finantza-entitateekin...

Bigarren urratsa: diseinuaBigarren urratsa: diseinua

Planaren diseinuan kontuan izan beharreko alderdiak

14

PROZESUAREN DESKRIBAPENA

• Diseinu-fasean zehaztutako helburuak landu: Euskara Planaren diseinuan zehaztu diren helburuak, horretarako sortutako egituretan landuko dira eta helburu horien betetze-mailaren segimendua egingo da.

• Euskara ikasi eta erabiltzeko motibazioa landu: berebiziko garrantzia dauka euskararako jauzia emateko jendea motibatuta egotea eta motibazio hori lantzeko bide desberdinak erabili ohi dira: komunikazioa, kanpainak, lehiaketak...

• Euskararen erabilera arautu: Enpresaren jarduna euskalduntzea ez da nahikoa, baldin eta baldintza iraunkorrak lortu nahi baditugu. Presentzia eta erabilera arautu egin behar dira ez daitezen soilik norbanakoen borondatearen baitan egon.

Hirugarren urratsa: garapenaHirugarren urratsa: garapena

Planaren garapeneko egiteko nagusiak

Etengabeko ebaluazioa

Etengabeko ebaluazioa

15

PROZESUAREN DESKRIBAPENA

Laugarren urratsa: jarraipenaLaugarren urratsa: jarraipena

Egindako lanaren azterketa: Euskara-planaren garapenean egindako lana aztertu eta landu gabe gelditu diren gaiak berreskuratu eta planifikatu.

Arautze-lanak: Euskara-Planaren garapenean hartu diren erabakiak eta landu diren hizkuntza-irizpideak era sistematikoan arautu eta enpresaren hizkuntza-politikarako eskuliburua osatu.

Segimendua: Araututako hizkuntza-irizpideak betetzen direla bermatzeko ikuskapenak eta ahozko nahiz idatzizko erabileraren segimendua egiteko neurketak.

Behar berriei aurre egitea: Enpresaren eguneroko jardunean hizkuntzarekin zerikusia duten premia berriei aurre egitea; hizkuntza-irizpide berriak landu, agiriak egokitu…

16

EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA

Euskara PlanaEuskara PlanaEuskara PlanaEuskara Plana

Euskara-klaseakEuskara-klaseakEuskara-klaseakEuskara-klaseak

Euskara arduradunaEuskara arduradunaEuskara arduradunaEuskara arduraduna

Euskara BatzordeaEuskara BatzordeaEuskara BatzordeaEuskara Batzordea

LantaldeakLantaldeakLantaldeakLantaldeak

AholkularitzaAholkularitzaAholkularitzaAholkularitza

17

EUSKARA PLANAREN EGITURAKETA

Euskara BatzordeaEuskara BatzordeaEuskara BatzordeaEuskara Batzordea

Langileen Langileen ordezkaria(k)ordezkaria(k)

Langileen Langileen ordezkaria(k)ordezkaria(k)

KoordinatzaileaKoordinatzaileaKoordinatzaileaKoordinatzailea

Helburuen Helburuen arduradunakarduradunak

Helburuen Helburuen arduradunakarduradunak

Zuzendaritzaren Zuzendaritzaren ordezkaria(k)ordezkaria(k)

Zuzendaritzaren Zuzendaritzaren ordezkaria(k)ordezkaria(k)

AholkularitzaAholkularitzaAholkularitzaAholkularitza

18

ARRAKASTARAKO GAKOAK

Helburu eta bitartekoak enpresara ondo egokituak izatea.

Enpresako eragile edo agente guztiek euskara-planari buruzko informazio ona izatea:

Guztiak helburuekin identifikatzea lortzen du

Eta parte hartzeko motibaturik egotea bideratzen du

Enpresako eragile guztiak izatea Euskara Planaren partaide

Euskara-planaren prozesuan lider-papera jokatuko duten pertsonak izatea enpresan.

Plana gauza dadin enpresako sail guztiak inplikatzea.