egia oinez eta bizikletaz

2012ko Iraila

EGIA OINEZ ETA BIZIKLETAZ

1

AURKIBIDEA

1.‐ HITZAURREA ......................................................................................................................... 2

2.‐ PROPOSAMENAREN HELBURUAK .......................................................................................... 3

3.‐ JARDUERAKO ESPARRUA ETA LANERAKO PREMISAK ............................................................ 3

4.‐ PARTAIDETZA PROZESUA ...................................................................................................... 4

5.‐ EGIA AUZOAREN EZAUGARRIAK ............................................................................................ 5

6.‐ PROPOSAMEN OROKORRAK ................................................................................................. 8

7.‐ PROPOSAMEN ZEHATZAK. FITXAK ...................................................................................... 10

1.‐MANDASKO DUKEA ........................................................................................................... 11

2.‐EGIAKO ZUBIA ..................................................................................................................... 17

3.‐EGIARAKO SARBIDEAK ....................................................................................................... 18

4.‐EGIA KALEA ....................................................................................................................... 19

5.‐EGIA‐TEJERIA‐MARTIN SANTOS ......................................................................................... 22

6.‐ MARTIN SANTOS PLAZA .................................................................................................... 23

7.‐AMETZAGAÑA ..................................................................................................................... 25

8.‐GABRIEL ARESTI ................................................................................................................. 27

9.‐30 GUNEAK ETA ABIADURA MUGATZEKO ELEMENTUAK .................................................. 28

10.‐BESTELAKOAK ................................................................................................................... 29

2

1. HITZAURREA

Azken urteetan zehar, Donostiako Udalak lan aipagarria egin du motorrik gabeko mugikortasuna sustatzeko.

Horren adibide dira oinezkoentzako kaleak, bidegorri sare garrantzitsua, trafikoa lasaitzeko eremuak edo 30

guneak, garraio publikoan egindako hobekuntzak, etab.

Hala ere, jarduera guzti hauek hiriko zona

lauko erdialdeko auzoetan burutu dira, eta

Erdialdetik urrun edo goialdeetan dauden

auzoak berriz alde batera utzi dituzte.

Udalak prestatu duen bidegorrien eta 30

eremuen planoan argi ikusten da

diferentzia hau eta nola Amara, Gros eta

Erdialdean bidegorri sarea oso landua

dagoen. Horrez gain, zirkulazioa lasaitzeko

30 gune (orban arrosak) aipagarriak sortu

dira, auzo horietako hiri kalitatea

suspertuz. Eremu honetatik kanpo ordea

sarea urria da edo, kasu askotan, ez da existitzen ere.

Errealitate hau ikusita, KALAPIE Hiriko Txirrindularien Elkartea, Donostiako auzo guztietara iristen den eta

hirian bizikleta bidezko konexio eraginkorra ahalbidetzen duen bidegorri sare bat osatzeak duen garrantziaz

kontziente, auzoetan lan egiten hasi zen. Proposatu den metodologia orokorra (eta errealitate bakoitzera

egokitu beharko dena) landuko den auzoaren egungo egoeraren azterketa egitean, egoera hobetzeko

proposamen bat egitean eta proposamena auzoan aurkeztean datza, auzoko agente ezberdinen partaidetza

sustatzearren. Helburua egindako proposamenen inguruan hausnarketa egitea eta eztabaida sustatzea da,

proposamen horiek bizilagunen ikuspegitik osatu eta hobetu ahal izateko.

Auzoz auzoko lan hau 2010ean hasi zen Loiola eta Martutene auzoetan “Loiola eta Martutene auzoen artean

oinezko eta bizikletentzako lotura” proiektuarekin. Esperientzia oso onuragarria izan zen eta auzo hauetako

auzotarrek beren babesa eman zioten proiektuari. Prozesu honi esker, Udalak lan horretan proposatzen

diren trazaduretako bat egiteko proiektuaren idazketa kontratatu zuen. Alabaina, oraindik ez da irmo

aurreikusten proiektua gauzatuko denik.

2011n Egia auzoan lan egiten hasi zen eta dokumentu hau lan horren emaitza da.

3

2. PROPOSAMENAREN HELBURUAK

Hasiera batean proiektu honen planteamendua Egia auzoan bizikleta mugikortasuna hobetzea bazen ere,

prozesuak aurrera egin duen heinean eta, mota honetako proiektu askotan gertatzen den bezala,

txirrindularien baldintzen hobekuntza oinezkoen baldintzen hobekuntzarekin eta zirkulazioa lasaitzearekin

estuki lotuta dagoela ikusi dugu; beraz, azkenean, proposamenaren helburuak honako hauek dira:

Oinezkoen eta txirrindularien mugikortasuna hobetzea.

Mugitzeko modu ezberdinen arteko bizikidetza suspertzea.

Motordun ibilgailuen presentziaren aurrean oinezkoen eta txirrindularien segurtasuna hobetzea.

Auzoko kaleak eta hiri ingurunea suspertzea, ez soilik mugitzeko espazio gisa, baizik eta topaketa eta

hartu‐emanerako leku gisa. Biztanleentzat, saltokientzat, etab., atseginagoa eta erakargarriagoa den

auzo bat egitea.

3. JARDUERA‐ESPARRUA ETA LANERAKO PREMISAK

Proiektu honen jarduera‐esparrua Egia auzo osoa da, baina batez ere ardatz nagusiak azpimarratzen dira.

Bai ibilgailu motordunen mugikortasunean, bai oinezko eta txirrindularien joan‐etorrietan aplikatzen diren

jarduera edo neurri multzo bat proposatzen da. Auzo osoan proposaturiko neurri sorta baten (batzuk

konplexuagoak eta beste batzuk errazagoak) aplikazioa, bizilagunen partaidetza eta konpromisoarekin

batera, goiko puntuan ezarritako helburu globalak lortzeko bidea izan daiteke.

Jarduerak mota askotarikoak izan daitezke, baina egungo egoera ekonomiko eta sozialean, ahalik eta

errealistena den proposamen bat egin nahi izan da. Honako hauek dira lanerako premisak:

Ahal den neurrian, obra eta inbertsio handiak saihestea.

Ahal den neurrian, “pinturarekin” eta kale‐altzariekin jardutea,

jarduera hauek merkeak eta oso itzulgarriak baitira.

Oinezkoei espaziorik ez kentzea (jada nahiko murriztua dute

eta); eta horrez gain, beren ibilbideak eta segurtasuna

hobetzea.

Bizikleta hiriko errepideetan sartzea, bizikletak errepideak

motordunen zirkulazioarekin partekatu ditzan.

Aparkaleku‐plazen gaineko eragina txikia izatea.

4

4. PARTAIDETZA PROZESUA

Hitzaurrean aurreratu den bezala, proposamen hau prestatzeko auzoan partaidetza prozesu bat antolatu da.

Jarraitutako metodologia hauxe izan da:

Auzoaren egungo egoeraren analisia eta diagnostikoa.

Lan‐dokumentu bat prestatzea jarduera‐ildo orokorrekin.

Bilera irekia auzoko elkarte eta bizilagunekin (urtarrilak

26). Bileraren xedea izan zen lan‐dokumentua aurkeztea,

auzoko mugikortasunaren inguruan hausnartzea, iritziak

nahiz beharrak biltzea eta alderatzea, egindako

proposamenen gainean eztabaidatzea... Gainera, bilera

hauetan jendea proiektu jakin batean eta, oro har,

mugikortasunaren eta espazio publikoaren inguruko

gaietan sentsibilizatu eta konprometitu nahi da.

Aurkeztutako lanak eta proposamenek harrera oso ona

jaso zuten eta, horrez gain, “lantalde” bat sortu zen; hala

ere, esan beharra dago bilerara jende gutxi gerturatu zela.

Bilera Egia Bizirik elkartearekin (otsailak 7).

Kalapie burutzen ari den proiektuaren berri ematea

auzoko elkarteen “Egia berpiztu” taldeari.

Lan‐dokumentua berriz aztertzea, oinezkoen ikuspegia

indartzearren. Aldi berean, lehen bileratik sortu zen “talde

kolaboratzailearen” laguntzarekin, auzoan banatzeko

afixak eta materialak prestatu ziren, prozesuan jende

gehiago konprometitzeko helburuarekin (apirila).

Beste bilera bat aurrekoan erabilitako metodologia

berdinarekin (maiatzak 8).

Dokumentu hau prestatzea eta prozesuan interesa izan

duten agenteen artean banatzea.

Udalean aurkeztea.

Oinezkoek espazio publikoa denboraldi batez

berreskuratzeko ekintza kalean.

Hurrengo pausoak... zehazteke.

5

5. EGIA AUZOAREN EZAUGARRIAK

Egia auzoaren orografia konplexua da eta desnibel garrantzitsuak ditu.

Lau bide edo ardatz nagusi ditu eta gainerakoak bertakoek erabiltzen dituzten bigarren mailako kaleak

dira. Ardatz nagusiak honako hauek izango lirateke: 1‐Mandasko Dukea, Egia kalea, Loiola (gorria), 2‐

Intxaurrondo, Karmengo Ama, Egia kalea (urdina), 3‐Egia kalea, Ametzagaña, Intxaurrondo (berdea) eta

4‐Gros, Jai Alai, Karmengo Ama (magenta).

Oinezkoek, txirrindulariek eta ibilgailuek partekatzen dituzten Egiako ardatz nagusiak.

Ardatz nagusi horiek bide sekzio murriztua dute eta bertan oinezkoek, txirrindulariek eta motordun

ibilgailuek elkarrekin bizi behar dute. Bereziki Egia, Karmengo Ama eta Ametzagaña kaleetan jende asko

dabil eta kaleen sekzioa oso txikia da. Arreta berezia merezi du Kristina Enea parkearen eta Karmengo

Ama kalearen arteko Egia kalearen tarteak: oso jendetsua da, auzoaren eta Erdialdearen arteko lotura

nagusia delako, non fluxu guztiek inbutu efektuarekin bat egiten duten.

Karmengo Ama eta Egia kaleak. Oinezkoek, txirrindulari eta ibilgailuek partekatzen dituzten ardatz nagusiak.

6

Beste auzoei dagokienez, Egiak Erdialdearekin, Gros, Intxaurrondo, Loiola eta Amara auzoekin mugatzen

du. Hortaz, Egia auzoak beste horiekiko egoera zentrala du, eta beste auzo horien arteko loturetarako

pasabidea da. Donostiako bide‐sarea aztertzean, hierarkizatua dagoela ikusten dugu: zirkulazioa errepide

batetik edo bestetik kanalizatzen da bidaien jatorri eta helmugen arabera, pasoko ibilbideak, hirirako

sarbideko edo auzoetarako banaketa bideak, eta abar, izatearen arabera.

Ildo horretan, Donostiako Plan

Orokorrak Hiri Sare Nagusia

(urdina) Egia auzoko ardatz

nagusietatik trazatzen du: Egia,

Karmengo Ama eta Ametzagaña

kaleak.

Ondorioz, Egia auzoak, auzoa bertan jatorria edo helmuga duen zirkulazioa jasateaz gain, beste

auzoekiko duen kokapena eta udal bide‐sarearen konfigurazioa direla eta, pasoko trafiko aipagarria

jasaten du ere.

Honako joan‐etorri hauek pasoko

trafikoaren adibide dira:

. Loiola eta Erdialdea edo Gros

artekoa.

. Loiola edo Amara eta Intxaurrondo

artekoa.

. Intxaurrondo (autobidea) eta

Erdialdea edo Gros artekoa.

. Intxaurrondo eta Amara artekoa

Mundaiz bidetik.

7

Bidegorrien eta 30 eremuen planoaren gainean bide‐sare nagusia (urdina) gainezartzean, zera ikusten da:

Gros auzoan kanpoko bide eraztun bat

ezartzen da, eta ia auzo osoa zirkulazio

nagusirik gabe gelditzen da. Erdialdean

egoera antzekoa da: zirkulazio

garrantzitsuena bide perimetral

nagusietara, besteak beste, Urumea

ibaiaren edo Antiguo auzoarekin ere

elkartzen den Errondo Pasealekuaren

ardatzak, eramaten da.

Bideen hierarkizazio hau ez dago bakarrik

“marraztua”, besteak beste, ibilgailuen

trafikoan norabideak aldatzeko eta

galtzaden zabalera murrizteko jardueren

bidez gauzatu baita. Ibilgailuen trafikoan

egin diren egitura‐aldaketa hauek ahalbidetu dute Gros, Antiguo eta Erdialdeko 30 eremuak egin izatea.

Gainera, Gros eta Erdialdea dimentsio handiko auzoak dira, eta biek jarduteko aukera oparoak eskaintzen

dituzte, beren hiri‐trazadura aberatsa eta askotarikoa delako. Hortaz, ibilgailuen trafikoarentzat gordetako

kaleak, bidegorriak, oinezkoentzako kaleak, 30 eremuak eta abar txandakatu daitezke. Egia auzoan berriz,

hiri‐trazadurak ez du aukera askorik eskaintzen eta gainera bide‐sarea zirkulazio sare nagusitzat hartzen da.

Laburbilduz, Egia auzoan OINEZKOEK, TXIRRINDULARIEK ETA MOTORDUN IBILGAILUEK PARTEKATZEN

DITUZTEN ARDATZ NAGUSI BAKAR BATZUK existitzen dira, joan eta etortzeko modu ezberdinak banatu

ahal izateko ORDEZKO KALERIK (Gros, Amara eta Erdialdean gertatzen den bezala) EXISTITZEN EZ DELAKO;

eta ardatz nagusi horietako KALEEN SEKZIO ESTUAK banaketa are gehiago zailtzen du. Gainera, MOTORDUN

TRAFIKOAK PISU GARRANTZITSUA DU, auzoak berak sortzen duen trafikoari dagokiona baino handiagoa,

PASOKO TRAFIKOA jasaten duelako.

8

6. PROPOSAMEN OROKORRAK

Gros eta Egia auzoen dimentsioak eta ezaugarriak erkatzean, badirudi ez duela zentzurik Grosen

dimentsioak dituen auzoak Hiri Sare Nagusiko bi ardatz besterik ez edukitzea, eta aldiz, Egiako hiru kale

“bakarrak” Hiri Sare Nagusiko zirkulazioa jasatea. Beraz, lehen helburua MOTORDUN TRAFIKOAREN

MURRIZKETA izan beharko litzateke, ahal den neurrian auzoan jatorria eta helmuga duen trafikora mugatuz

eta PASOKO TRAFIKOA ELIMINATUZ.

Eskuinaldeko eskeman eta adibide gisa, zirkulazio

nagusiko hiri bideak erabiliz, Egia auzoko pasoko

trafikoa saihesteko hainbat hautabide azaltzen dira:

‐ Loiola – Erdialdea edo Gros Urumea ibaian

zehar bide nagusietatik egingo litzateke (urdina).

‐ Erdialdea edo Gros – Intxaurrondo Mirakruz

kaletik egingo litzateke (berdea).

‐ Intxaurrondo – Erdialdea edo Gros lotura Gros

auzotik egingo litzateke (horia).

‐ Intxaurrondo ‐ Mundaiz ‐ Amara lotura Gros

auzotik eta Urumea ardatzetik (horia eta urdina),

edo ingurabidea erabiliz, egingo litzateke.

Fitxetan neurri zehatzak proposatzen dira PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEKO.

Zirkulazioa murrizteko helburuarekin bat dator TRAFIKOA LASAITZEKO helburua. Izan ere, honek bai

oinezkoen bai txirrindularien hiri kalitatea hobetuko luke. Orain dela urte batzuk Karmengo Ama kalean

errepidearen zabalera murriztu zen zirkulazioaren abiadura jaisteko; hala ere, kalea zuzena eta aldapa

beherakoa denez, bizilagunen ustez autoak azkarregi ibiltzen dira oraindik (eta uste hori beldur bihurtzen da

auzoan ugari den adineko jendearen edota haurren kasuan).

Fitxetako proposamenetan, trafikoa lasaitzeko, besteak beste, auzoa 30 eremu bezala ezartzea,

errepidearen sekzioa murriztea, bizikleta galtzadan sartzea eta zebrabideen aurretik abiadura mugatzeko

elementuak (berlindar kuxina) jartzea iradokitzen da.

Auzoak zailtasun orografikoak dituen arren eta bizikletaren erabilera bultzatzeko inongo jarduerarik egin ez

den arren, bizikletaz egindako joan‐etorrien kopurua aipagarria da. Ardatz nagusien ezaugarriak ikusita,

bizikletak nahitaez sartu behar du errepideetan. Horiek horrela, norabide bakarreko igoerako bidegorri bat

jartzea proposatzen da, bizikletak autoak baino abiadura txikiagoa daraman bideetan bizikleta babesteko

9

xedearekin. Hala ere, jaistean bizikletak galtzada autoarekin partekatuko luke, baldin eta zirkulazioaren

intentsitatea eta abiadura murriztea lortzen bada.

Fitxetan TXIRRINDULARIEN MUGIKORTASUNA HOBETZEKO proposamenak zehazten dira.

Oinezkoen joan‐etorriak eta segurtasuna hobetzeko proposamenek trafikoa murrizteko eta lasaitzeko goiko

proposamenekin lotura dute, bai eta bizikleta galtzadan sartzeko proposamenekin ere. Joan eta etortzeko

modu ezberdinen mugikortasunean jarduteko neurriak ezartzea fenomeno konplexua da, non ekintzak eta

hauen eraginak elkar eragiten duten. Goian esandakoaz gain, bidegurutzeetan oinezkoen baldintzak

hobetzea proposatzen da lehentasunak ezarriz, semaforoetako itxarote‐denborak luzatuz, oinezkoentzako

pasabideetan ikusgarritasuna hobetuz, etab.

Halaber, fitxetan hutsune garrantzitsuak dituzten puntu zehatzetan edo, oinezkoari merezi duen garrantzia

emanez, lehentasunak alderantzikatu beharko lituzketen puntuetan OINEZKOEN MUGIKORTASUNA

HOBETZEKO jarduerak zehazten dira.

Azkenik, fitxetan hainbat espazio oinezkoen zirkulazio, topaketa eta egonaldirako leku gisa berreskuratzea

proposatzen da, jarduera guzti hauekin Egia auzoko HIRI ESPAZIOAREN HOBEKUNTZA lortzearren.

10

7. JARDUERA ZEHATZAK ‐ FITXAK

1. – MANDASKO DUKEA

2. – EGIAKO ZUBIA

3. – EGIARAKO SARBIDEAK

4. – EGIA KALEA

5. ‐ EGIA‐TEJERIA‐MARTIN SANTOS

6. ‐ MARTIN SANTOS PLAZA

7. ‐ AMETZAGAÑA

8. ‐ GABRIEL ARESTI

9. – 30 GUNEAK ETA ABIADURA MUGATZEKO ELEMENTUAK

10. ‐ BESTELAKOAK

11

MANDASKO DUKEA PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEA 1

Kristina Enea parkeko sarrera eta Egia kalerako sarbide ingurua

Ibilgailuen udal gordetegirako sarbide ingurua.

12


EGUNGO EGOERA (1/2) Mandasko Dukea kaleak, lurpeko pasabidearen eremura iritsi arte, 35 metroko sekzioa du, non espazio publikoa modu ezberdinetan banatu daitekeen inolako arazorik gabe. Galtzadak bi errei ditu norabide bakoitzean, eta erditik banatzen dituen erdibitzaile bat (15 m). Bertan, bigarren ilaran aparkatutako autoak egon ohi dira, bi aldeetan ilaran aparkatzeko banda bat (4 m), bidegorri bat (2,30 m) eta espaloi zabalak (4,6 m, 6 m, 7,2 m…). Hala ere, kalearen sekzio honek bere zentzua galtzen du Tabakalera ingurura iristean:

Errepideari dagokionez, lau erreiekin iristen da hiru aukera hauek besterik ez dituen eremu batera:

‐ Egia kalerantz jotzea. Bi errei besterik ez dituen kale estua da (18 m) eta, auzorako sarbidea denez, Egia eta Erdialdearen arteko joan‐etorri guztiak hemendik pasatzen dira.

‐ “Biribilgunean” norabidea aldatzea.

‐ Mundaiz biderantz jotzea. Kale hau (8,5) “bidezidor” gisa erabiltzen da Urumea ibairantz joateko, nahiz eta bere ezaugarriengatik, bertan egiten diren jardueretarako tokiko sarbidea izan beharko litzatekeen (segurtasun baldintzak txarrak dira).

Oinezkoari dagokionez, oinezko asko igarotzen dira hemendik, puntu honetan Atotxarantz jotzeko lurpeko pasabidea, Kristina Enea parkerako sarrera, Tabakalerarako sarrera (orain obretan) eta Egia auzoko “sarbidea” aurkitzen direlako. Hortaz, auzoko oinezkoen mugikortasunerako funtsezko puntua da.

Bizikletari dagokionez, Mandasko Dukea kaleko bidegorria puntu honetara iristean desagertzen da.

Eskema honetan espazio publikoaren banaketa ikus daiteke: Horia errepiderako gordetzen den azalera da eta urdina oinezkoentzako gordetzen dena. Beraz, ikusten dugunez, hortik oinezko asko igarotzen badira ere, oinezkoentzako azalera askoz txikiagoa da eta, gainera, lotura zuzenik ez dagoenez oinezkoek errepidea inguratu behar dute.

13

DUQUE DE MANDAS PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEA 1

EGUNGO EGOERA (2/2)

Oinezko asko igarotzen diren Egia kalea eta Kristina Enea aurrealdearen argazkiak. Nola banatzen da espazioa?

14


PROPOSAMENA (1/3) 1.‐ Egian pasoko trafikoa eragoztea

Mundaiz bideko “bidezidorra” ixtea, irtenbiderik gabeko kalea izan dadin eta bertakoek bakarrik erabili dezaten, eta itzulbidea Mundaiz Ikastetxearen eta Diez Autobusen (Mundaiz 24) aurreko zabalgunean egitea. Izan ere, “bidezidor” honek auzoa zeharkatzen duen pasoko trafiko asko sortzen du.

Tabakalera aurrean egiten den itzulbidea udal gordetegien ingurura eramatea glorieta txiki bat eginez; neurri honek trafikoa lasaitzeko balioko du ere. Puntu honetatik aurrera (eta Mundaiz bideko bidezidorra ixten bada) errepide honek Egia kalerako eta Mundaiz bertako zirkulaziorako sarbidea besterik ez du ematen. Ondorioz, trafikoa lasaitu beharko litzateke eta 4 errei edukitzeak zentzua galduko luke. Aukera bat izan daiteke 2 errei besterik ez uztea, bidegorria espaloitik galtzadara jaistea eta aparkalekuak 45ean jartzea.

Kristina Enea aurreko eremuan Egia kalerantz doazen bi erreiak mantentzen dira, sekzioa doituz eta 30eko abiadurarekin.

Mundaiz bidera sartu eta hortik irteteko, irteerarik gabeko kale bihurtzean trafikoaren intentsitatea nabarmen murrizten denez, Tabakalera aurrean bide partekatuak jartzea proposatzen da. Baina Egiako aldapatik autobusen sarrera esklusiboa baimendu beharko litzateke, autobusek ezin baitute biribilgune txikian buelta eman.

Mundaiz biderako sarbide partekatuak

15

MANDASKO DUKEA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 1

PROPOSAMENA (2/3) 2.‐ Oinezkoen joan‐etorriak hobetzea Kristina Enea parkerako sarreraren aurrean oinezkoen lehentasun eremu bat sortuz, eta lurpeko pasabiderantz edo Mandasko Dukea kalerantz zuzenagoak eta erosoagoak diren ibilbideak sortuz.

Mundaiz biderako sarbidea eta irteera bide partekatu bihurtzean, oinezkoen zonak baino askoz azalera gehiago betetzen zuen errepideak eragindako oztopoa desagertzen da. Espazioaren banaketa alderantzikatzen da eta oinezkoen fluxu naturalagoa ahalbidetzen da.

Proposameneko espazio publikoaren banaketa eskeman ikusi daiteke, non oinezkoak zati garrantzitsu bat berreskuratzen duen, egungo egoerari dagokion goiko eskemarekin alderatzen badugu.

3.‐ Hiri espazioa hobetzea, espazio hori oinezkoen zirkulazio, topaketa eta egonaldirako leku gisa berreskuratuz.

4.‐ Txirrindularien mugikortasuna hobetzea.

Igoerako bidegorria galtzadan Egia Kalerantz, igotzean txirrindularia babesteko. Jaistean, 30 eremuetan bezala, txirrindulariak motordun ibilgailuekin errepidea partekatzea proposatzen da (4. fitxan azaltzen da).

Trafikoaren aldaketa hau abian jartzeko eta oinezko nahiz txirrindularientzako espazioa berreskuratzeko aukerak mota honetako (tamaina handiagokoa eta garestiagoa) obra batekin gauzatu daitezke:

16

MANDASKO DUKEA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 1

PROPOSAMENA (3/3) Edo merkeagoa den asfalto inprimatua erabiliz:

Edo baita pintura erabiliz ere:

http://inhabitat.com/sunset‐triangle‐plaza‐las‐first‐pedestrian‐plaza‐conversion‐is‐now‐open/sunset‐triangle‐plaza‐rios‐clementi‐hale‐studios‐2/?extend=1

17

EGIAKO ZUBIA PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEA ETA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 2

EGUNGO EGOERA Egiako zubia puntu garrantzitsua da baita ere trafikoa eragozteko eta trafikoa Egia auzoan bertan jatorria eta helmuga duen tokiko zirkulaziora murrizteko helburua lortzeko.

Zubiak gutxi gorabehera 9 metroko sekzioa, 7 metroko norabide bikoitzeko galtzada eta, bi aldeetan, metro 1eko espaloiak ditu. Espaloi hauek urriak dira, bi

pertsona ezin baitira gurutzatu galtzadara jaitsi gabe, honek dakarren arriskuarekin. Gainera, espaloi horietatik galtzadatik ibiltzera ausartzen ez diren txirrindulariak joan ohi dira; eta honek egoera are gehiago okerragotzen du. Gaur egun Ur Kirolak klubaren parean semaforo bat existitzen da, zeinak oinezko eta txirrindularientzako pultsadore bat duen.

EGUNGO EGOERA PROPOSAMENA

18

EGIAKO ZUBIA PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEA ETA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 2

1.‐ Egian pasoko trafikoa eragoztea PROPOSAMENA

Mundaiz bidea bezala, hau pasoko trafikoa sortzen duen beste puntu bat da: Erdialdetik Loiolarako (ibaiko bideak erabili ordez) eta Intxaurrondotik Amararako (ingurabidea erabili ordez) joan‐etorriak. Proposatzen da galtzada errei bakar batera murriztea, semaforoa zubitik zubiaren hasierara mugitzea eta semaforo hori Egia kalearen eta Aldapa kalearen arteko bidegurutzean jada daudenekin sinkronizatzea. Horrela, motordun ibilgailuak aldizka igaroko lirateke (Errondoko gainan egingo den moduan) errei bakar bat erabiliz.

Errepidea errei bakar batera murrizteak oinezkoen eta txirrindularien baldintza txarrak hobetzeko aukera ematen du.

2.‐ Oinezkoen joan‐etorriak hobetzea

Errepidea errei bakar batera murriztean, bi espaloietako bat (Egia kalean jarraitzen duena) 2,5 metrora zabaldu daiteke, oinezkoen joan‐etorri eroso eta seguruak ahalbidetuz.

Zirkulazioaren intentsitatea txikiagotzean eta trafikoa lasaitzean, segurtasuna hobetzeaz gain, espazioaren pertzepzioak eta honen kalitateak hobera egiten dute ere.

3.‐ Bizikleta mugikortasuna suspertzea.

Halaber, errepidea txikiagotzeak Egia kalerantz bidegorri bat egiteko aukera ematen du. Bidegorri honek igoeran jarraipena izango luke Egia kalean, eta txirrindulariak babestuko lituzke. Jaistean, eta ondorioz zubia igarotzean, 30 eremuetan bezala, txirrindulariak motordun ibilgailuekin errepidea partekatu dezala proposatzen da (4. fitxan azaltzen da).

EGIARAKO SARBIDEAK PASOKO TRAFIKOA ERAGOZTEA ETA ZIRKULAZIOA LASAITZEA 3

‐ Mandasko Dukea (ikusi 1. fitxa).

‐ Egiako zubia ‐Ur Kirolak (ikusi 2. fitxa).

‐ Matigoxotegi.

‐ Jai Alai. PROPOSAMENA 1.‐ Egian pasoko trafikoa eragoztea eta zirkulazio lasaitzea

Honen helburua auzoan zirkulazio lasaia eta oinezkoen nahiz txirrindularien lehentasuna lortzea da. Horretarako, 4 sarbide nagusiak seinaleztatzen dira.

2.‐ Oinezkoen sarbidea hobetzea

Seinaleztapenaz gain, Matigoxotegi inguruan, futbol zelairako oinezkoen sarbidea babestuko da gaineko pasabide batekin.

19

EGIA KALEA TXIRRINDULARIEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 4

EGUNGO EGOERA Diagnostikoan ikusi den bezala, Egia auzoak ardatz nagusi gutxi ditu eta, beraz, oinezkoek, txirrindulariek eta motordunen zirkulazioak ardatz horiek partekatu behar dituzte, ordezko kaleak ez direlako existitzen (gainerakoak bertakoek erabiltzen dituzten bigarren mailako kaleak dira). Gainera, ardatz hauetan kalearen sekzioa estua da eta espazioaren banaketa korapilatsua gertatzen da.

Egia kalean gainera fluxuen intentsitatea oso handia da, Egia auzoaren eta Erdialdearen arteko lotura nagusia delako.

Oinezkoentzako espazioa berez txikia denez, bizikletak nahitaez errepidean sartu eta espazioa motordunen zirkulazioarekin partekatu behar du. Bizikidetza segurtasun baldintzetan mantendu ahal izateko, zirkulazioaren intentsitatea murriztu (ondorioz pasoko trafikoa eragotziz) eta trafikoa lasaitu behar da. Horrela, oinezkoen baldintzek eta hiri kalitateak ere hobera egiten dute gainera.

20


PROPOSAMENA 1.‐ Bizikleta mugikortasuna suspertzea.

Zabalerak aukera ematen duen kaleetan, eta auzoko eskema orokor gisa, norabide bakarreko igoerako bizikleta errei bat jartzea proposatzen da, txirrindularia autoetatik babestuta egoteko, abiadura txikiagoan igotzen bada ere. Alabaina, jaistean txirrindulariak galtzada autoekin partekatzen du, 30 eremuetan bezala.

2.‐ Pasoko trafikoa eragoztea (aurreko fitxak ikusi)

3.‐ Trafikoa lasaitzea.

Erreiak beharrezko gutxienekora murriztea.

30 eremua.

Bizikleta errepidean sartzea.

Oinezkoentzako pasabidearen aurretiko berlindar kuxina.

15 aparkaleku kendu eta espaloia zabaldu 5m izateko

4.‐ Oinezkoen joan‐etorriak eta segurtasuna hobetzea

Bidegurutzeetan oinezkoen baldintzak hobetzea, semaforoetako itxarote‐denborak luzatuz, zebrabideetako baldintzak eta hauen ikusgarritasuna hobetuz

Zenbaki bakoitien kaleko zatian dauden 15 aparkalekuak kendu eta espaloia 2m handitu, horrela, espaloia gaur egungo 3m‐tik 5m izatera pasatzeko.

21


PROPOSAMENA Bidegurutzeak eta jaitsiera

Irtenbide hau onargarria izango litzateke:

‐ Egia kalean Mandasko Dukea kaletik Aldapa kalearekin gurutzeraino.

‐ Egia kalean Egiako zubitik Aldapa kalearekin gurutzatzen den punturaino.

‐ Gabriel Aresti kalean Ametzagaña kaletik Aldapa kalearekin gurutzatzeraino.

Gabriel Aresti

Egia kalea Aldapa kaleruntz

22

EGIA‐TEJERIA‐MARTIN SANTOS TXIRRINDULARIEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 5

PROPOSAMENA Tejeria kaleak funtsean tokiko trafikoa eta aparkaleku bila dabiltzanen zirkulazioa du, hortaz, kale honetan abiadura txikia da. Egia esan, 30 eremu bat bezala dabil. Egia eta Tejeria kaleetatik proposatutako igoera 30 eremu gisa aprobetxatuz, Martin Santos plazaraino, auzoko erdialdeko puntu garrantzitsuenetako bat, iristen den bizikletentzako trazadura erraz eta eroso samarra estalita gelditzen da.

EGIA kalea GURUTZABIDEA TEJERIA kalea

Martin Santos plazarako bizikleten sarbidearen ezarpenarekin batera, bizikletaren erabilera sustatu daiteke Dbizi bizikleta publikoak mailegatzeko puntu batekin.

Horrez gain, kalean bizikletentzako aparkaleku gehiago behar dira, orain existitzen direnak beteta daude eta.

Tejeria kalearen amaieran eta plazako hormaren ondoan kiroldegirako igarobide bat existitzen da; horri ematen zaioen erabileraren arabera (ez dakigu zein izango den) bizikletak uzteko toki egokia ‐baita estalia ere‐ egin zitekeen.

23

MARTIN SANTOS PLAZA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 6

EGUNGO EGOERA

Martin Santos plaza (Plaza‐Haundia) Egia auzoko topaguneetako bat da. Hala ere, plazarako oinezkoen sarbidea espaloia bitan banatzen duen garaje irteera batek zatitzen du.

Bestalde, plaza hau haurren jolastokia da eta plazako erabiltzaileen ustez, Karmengo Ama kaleari dagokionez, errepideko abiadura handiegia da eta kale hau gurutzatzeko orduan egoera arriskutsuak gertatzen dira.

Egungo egoera

24

MARTIN SANTOS PLAZA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 6

PROPOSAMENA


Motorrak aparkatzeko eta edukiontzien zona desagerraraztea espaloia zabaltzeko.

Zebrabidearen dimentsioa handitzea.

Zebrabidearen ikusgarritasuna hobetzea, zebrabidearen aurretiko plazetan autoen ordez motor eta bizikletentzako aparkalekuekin.

2.‐ Trafikoa lasaitzea

Zebrabidearen aurreko berlindar kuxina.

30 eremua.

3.‐ Bizikleta mugikortasuna suspertzea

Jaisteko kaleetan, bizikleta errepidean sartzen da 30 eremuetan bezala, non txirrindulariak lehentasuna eta segurtasuna duen. Honela, trafikoa lasai ez badago eta 30 eremuak ematen duen “babesa” gabe, galtzadatik ibiltzera ausartuko ez liratekeen txirrindulariek galtzada erabiltzea sustatzen da.

25

AMETZAGAÑA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 7

PROPUESTAS Ametzagaña kalean hiru jarduera zehatz proposatzen dira:

1‐ Ametzagaña‐Iruresoro kaleen arteko bidegurutzea: hiru oinezkoentzako pasabideei lehentasuna ematea eta bidegurutzean zapalda edo plataforma bat jartzea proposatzen da.

Bidegurutzean zapalda edo plataforma

Ametzagaña Iruresoro

bidegurutzea

2‐ Ametzagaña Deba ibaia

bidegurutzean:

Espaloiei jarraipena ematea.

26

AMETZAGAÑA OINEZKOEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 7

3‐ Ametzagaña kalearen eta Maria Reina ikastetxearen arteko elkargunea:

Eremu hau oso garrantzitsua da oinezkoen joan‐etorriei dagokienez, hemen baitaude Aitor ikastola eta Maria Reina ikastetxea. Alabaina, errepideak oinezkoak baino pisu gehiago du; izan ere, zebrabide bat kendu zen eta ikastetxeen aurreko espaloian hesi bat jarri zen errepidean dagoen zebrabide bakarreraino. Eremu korapilatsu hau aztertu beharko litzateke.

27

GABRIEL ARESTI OINEZKOEN ETA TXIRRINDULARIEN JOAN‐ETORRIAK HOBETZEA 8

EGUNGO EGOERA Kale hau oinezko eta txirrindularientzat Egia eta Hego Intxaurrondo auzoen arteko lotura natural eta zuzenena da. Izan ere, Donostiako oinezkoen sareko hiri bide nagusitzat hartzen da. Gainera, kale honen amaieran Lauaizeta ikastola dago, zeinak Egia auzoko jendearen zirkulazioa ekartzen duen. Horri Otxoki eta Ametzagaña parkeak ireki direnetik bide honetatik ibiltzen diren oinezko eta txirrindularien zirkulazioa gehitu behar zaio.

Kalearen sekzioa zabala (7,5m inguru) eta norabide bakarrekoa bada ere, galtzadak espazio gehiegi (5,5 m) betetzen du, eta oinezkoen espaloiari derrigorrezko 2 metroak bakarrik uzten dizkio. Izan ere, zenbait tartetan 2 metro horiek murrizten dira, eta badago zati bat ere non espaloia desagertzen den.

Txirrindulariek Intxaurrondo auzorantz galtzadatik joateko aukera besterik ez dute. Alderantzizko norabidean ordea ezin dute hori egin, espaloitik ibiliko bailirateke, araudia hautsiz eta oinezkoen espazioa inbadituz.

PROPOSAMENA

1.‐ Trafikoa lasaitzea.

Norabide bakarreko erreia derrigorrezko gutxienekora murriztea.

30 eremua.

Bizikleta errepidean sartzea Intxaurrondo aldera.

2.‐ Txirrindularien joan‐etorriak hobetzea

Intxaurrondo eta Egia auzoen artean zirkulazioa bi norabideetan ahalbidetu.

Intxaurrondo aldera galtzadatik.

Egia aldera aurkako norabidean bidegorri bat jarriz.


Kale osoan 2 metroko espaloiaren jarraipena bermatzea.

28

30 GUNEAK ETA ABIADURA MUGATZEKO ELEMENTUAK 9

PROPOSAMENA 1.‐ Egian pasoko trafikoa eragoztea eta zirkulazioa lasaitzea, bai eta oinezkoen segurtasuna hobetzea ere

Hainbat fitxetan aipatu den bezala, Egia auzoa bere osotasunean 30 eremu bihurtzea proposatzen da.

Abiadura kontrolatzeko zebrabideen aurrean abiadura mugatzeko elementuak, berlindar kuxina adibidez, jartzea proposatzen da, txirrindularien eta garraio kolektiboaren zirkulazioa erraztearren.

Zebrabide edo bidegurutze garrantzitsuenetan, berlindar kuxinaren ordez bidegurutzeko plataformak proposatzen dira, Karmengo Ama kalean bezala.

Bidegurutzean zapalda edo plataforma

29

30 GUNEAK ETA ABIADURA MUGATZEKO ELEMENTUAK 9

2.‐ Txirrindularien joan‐etorriak hobetzea

30 eremuari esker, bizikleta errepidean sartzen da, eta horrek lehentasuna eta segurtasuna ematen dio txirrindulariari. Honela, eremu honek ematen dien babesa gabe, galtzadatik ibiltzera ausartuko ez liratekeen txirrindulariek galtzada erabiltzea sustatzen da.

30 eremu hauetan, txirrindulariari lehentasuna ematen zaio trafikoa mantsotzea “legitimatuz” (adib. Ametzagaña). Egia esan, gaur egun hau gertatzen ari da jada, txirrindularia galtzadatik dabilenean ibilgailuak ezinbestean beren abiadurara moldatzen direlako eta, oro har, ez da inolako arazorik sortzen. Aitzitik, 30 eremu bihurtzen bada, gaur egun ausartzen ez den eta espaloitik dabilen jendeak bizikletak galtzadan erabiltzea erraztuko du.

Karmengo Ama kalea eta Ametzagaña

BESTELAKOAK 10

Quirón ospitaletik Kristina Enea parkerako sarbide bat irekitzea Egiako goialdea parkearekin eta Loiolako Erriberarekin duen loturarekin elkartzeko.

Dbizi bizikleta mailegu zerbitzu publikoa Egian.

Bizikletentzako aparkalekuen kopurua handitzea eta bertan behera utzi diren bizikletak baztertzea.

30

BESTELAKOAK 10

Egia auzoan egoiliarrentzat aparkatzea arazo bat da, hortaz, ez du zentzurik udalak San Francisco Javier kalean erabilerarik gabe lurpeko 80 plaza inguru edukitzea. Plaza horiei erabilera eman behar zaie, adibidez, plazak egoiliarrei alokatuz. Horrela kalean aparkatzen duten ibilgailuen kopurua murriztuko litzateke, oinezkoen eta txirrindularien mugikortasuna hobetzeko jardueren mesederako.

San Francisco Javier kaleko lurpeko parkingean egoiliarren bizikletentzako aparkalekua.

Bizikletak, haur kotxeak, erosketetarako orgak eta abar igotzen laguntzeko eskaileretan elementuak jartzea: Ametzagaña kaletik Deba Ibaiaren kalera doazen eskailerak, San Francisco Javier kalerantz doazen eskailerak, etab.

Ametzagaña ‐ Deba ibaia ‐ Aldapa mugikortasun bertikala: Ametzagaña kalean anbulatorioaren egoitza‐eraikin berrian, erabilera pribatuko bi igogailu eraiki dira. Hala ere, igogailuak jabetzarekin kudeatzeko aukerak eta hauei erabilera eta mantentze publikoa emateko aukerak Aldapa eta Deba ibaiaren kaleen inguruan bizi den adineko jende askoren sarbide zaila nabarmen hobetuko lukete.

egia oinez eta bizikletaz

Design