doan aiaraldea hemen · aiaraldea hemen 2018· 11 · 28 #96 doan korrika: apirilaren 4an abiatuko...

A I A R A L D E A hemen2018· 11 · 28

WWW.AIARALDEA.EUS

#96DOAN

KORRIKA:Apirilaren 4an abiatuko da Garestik, 14an Gasteizen amaitzeko 20 or.

EUSKALGINTZA:Euskalgintza Kontseiluaren ia hiru urteko ibilbidearen hazi eta fruituak 8-9 or.

Euskaraldia,helmugara iristear

ETA BEHIN IRITSITA, ZER?

2 AIARALDEA #95 2018ko azaroaren 14a

lekukotzak

Testua Txabi Alvarado Bañares

“Gaztetan ez genuen euskara erabiltzen. Nire aitona Inaxiok ez zekien erdara. Nik lau seme-alaba izan nituen eta lauei ira-katsi nien euskara, familiako gainontzeko kideek ez zekiten arren”. Daniela Bernaola Garcia-ren hitzak dira horiek. “Aiaral-deko hamaikakoa” taldeko kide-rik nagusiena da bera. Euskara-ri ekarpen handia egin dio, bai-na orain lekukoa gazteek hartu behar dutela uste du.

Basilio Garcia Maiok ere argi du: “Nik adina hartzen dut kon-tuan. Gazteei beti zuzentzen na-tzaie euskaraz, jakin badakida-lako 30 urtetik beherako per-tsona gehienek ulertu gutxie-

nez egiten dutela”. Goiatz Urki-jo Castañaresek, bere aldetik, “bilakaera positiboagoa” ikus-ten du gazteen artean, “ia gaz-te guztiek dakite euskaraz, era-bilerara salto egin behar dugu orain”.

Bernaola Garciak ere bat egi-ten du gazteek euskaraz gehia-go hitz egiten dutenaren iritzia-rekin; baina, era berean, uste du erabilera ez dela igo. “Mantendu egin dela esango nuke, baina ez oso ondo”.

“Nik familiarekin etxean eus-karaz hitz egiten dut, auzokoe-kin ere bai. Esan daiteke nire bi-zitzaren zatirik handiena eus-karaz egiten dudala”, azaldu du Irati Santa Cruz Lizasok. Lagu-nekin, baina, kasu batzuetan gaztelerara jotzen du gazte oroz-

koarrak. “Orozkoko adiskidee-kin hitz egiten dut euskaraz, ba-tez ere. Baina euskaraz hitz egi-ten dugunekin ere batzuetan gaztelerara pasatzen gara nahi-gabe eta institutoan erderara gehiagotan jotzen dugu”. Oke-rreranzko joera bat dagoela su-matzen du orozkoarrak. “Orain ikusten dut Orozkoko Eskolako haurrak askoz lehenago hasten direla gazteleraz hitz egiten”.

Ainhize Solaunek ere euska-ra du ama-hizkuntza. Baina, ai-tortu duenez, ohitura handia du gazteleraz hitz egiteko. “La-gunekin nagoenean edo urduri jartzen naizenean erraz jotzen du gaztelerara”.

Gazteen artean egin beharre-ko lana “oso handia” dela uste du Leire Sanjurjo Garciak. Hala

ere, Euskaraldiaren Arabako Koordinatzaileak nabarmendu du gazteak nagusitzen direnean “erabileraren gorakada” suma-tzen duela, “kontzientzia hartze bat eta hausnarketa bat ematen dela uste dut”.

Hizkuntza ohiturak irauliBrenda Castrillok denbora

asko darama Aiaraldean bizi-tzen. Soziologia ikasteko etorri zen Nikaraguatik Euskal Herri-ra eta euskara ikasteari ere ekin zion duela zenbait urte. “Kultu-ra ezberdin bat da, eta interes-garria iruditu zitzaidan”, azaldu du. Hala ere, nabarmendu due-nez, egunerokoan ez du euska-raz hitz egiteko aukera askorik. “Egunero saiatzen naiz euska-raz hitz egiten, baina jende as-

Hamaika egun, hamaika ikuspuntu

Gazteen artean euskara ezagutza handia dagoela uste dute elkarrizketatu gehienek, baina erabilera horren handia ez dela nabarmendu dute

Iragan ostiralean hasi zen Euskaraldia eta datorren astelehenera arte -abenduak 3- luzatuko da. Aiaraldean ehunka herritar batu dira euskararen aldeko maratoira. Irailean egin zuten egitasmoa aurkezteko ekimena Laudion, eskualdeko 13 pertsonen laguntzarekin. “Aiaraldeko hamaikakoa” osatu zuten 13 bizilagun horiek. Euren bizipen eta iritziak jaso ditugu.

3AIARALDEA #95 2018ko azaroaren 14a

lekukotzak

3x2Arropa eta oinetakoetan

2x1 lurrinetan

3x2 Arropa eta oinetakoetan

2x1 Lurrinetan

www.sorpresa.eus/sorpresaopariak

ADIGRAFIKMaskuribai ind. Z-10Amurrio (Araba)

945 89 08 46

M E Z U D U N O P A R I A K E U S K A R A Z

Irati Santa CruzLizasoAhobizia

“Uste dut orain haurrak lehanago hasten direla gazteleraz hitz egiten euren artean”

Ainhize Solaun MendigurenAhobizia

“Euskara dut ama hizkuntza, baina ohitura handia dut gazteleraz hitz egiteko. Lagunekin nagoenean edo urduri jartzen naizenean erraz aldatzen dut hizkuntza”

kok eskatzen dit gazteleraz hitz egitea”.

Hizkuntza-ohiturek pisu han-dia dutela aitortu du Leire San-jurjok, baina gaineratu du ho-riek “ohitura eta patroi berriak sortuta eta errepikatuta” alda-tzen direla. “Egia da testuingu-ru erdaldun batean bizi garela. Niri, familia erdalduna izanda, esamoldeak errazago ateratzen zaizkit gazteleraz".

Lan munduan erronkaAndima Landaluzeren Euska-

raldiko erronka, aldiz, bere lan-kideekin euskaraz hitz egiten saiatzea izango da. “Normalean lanean gaudenean ez dugu eus-karaz hitz egiten, orohar”. Iña-ki Moskosok ere antzeko ara-zoa sumatzen du. “Lantegian euskaraz hitz egitea pixka bat zailagoa da, 'hasiera' moduko bat behar da, edo inflexio-pun-tu bat zeinetan lankidearekin euskaraz hitz egitera pasatzen zaren”.

“Askotan ez dakigu delega-tuen hizkuntza euskara dela”, azaldu du ELA sindikatuko ki-dea den Itziar Larrazabalek,

“hori izan behar da gure erron-ka: euskaraz dakiten afiliatue-kin hizkuntza horretan hitz egi-tera pasatzea”.

Alde egotetik alde egitera“Euskararen alde egotetik eus-

kararen alde egitera pasatzea” da Euskaraldiaren helburua, Goiatz Urkijo Castañaresen esa-netan. “Testuinguru oso erdal-

dunean bizi gara, eta eguneroko harremanek gazteleraz hitz egi-tera bultzatzen gaituzte”, gaine-ratu du Leire Sanjurjo Garciak.

Horregatik, ahobizi edo bela-rripresten txapa soinean era-mateak berebiziko garrantzia duela uste du laudioarrak. “Gau-za txikia dirudi, baina iaz niri asko lagundu zidan eta egun saltoki eta tabernetan askoz gehiago erabiltzen dut euska-ra”. Txapa izateak “lehen pau-soa ematera derrigortzeko” ba-lio duelakoan dago Irati Santa Cruz Lizasok, “behartzen zaitu lehen hitza behintzat euskaraz egitera”.

Iñaki Moskosorentzat, aldiz, “kopeta izatean” dago gakoa. “Une batetik bestera euskaraz hitz egitera pasa, eta aurrera”. “Militantzia izaera” bebizikoa dela uste du Raul Urkijo Allen-dek, “beharrezkoa da euskara-rekiko zeozer sentitzea”. “Eus-kal Herria aberri txiki bat da, eta bere hizkuntza propioa du, sus-tatu egin behar dena”, gainera-tu du Edu Saiz Ruiz de Olizagak.

Xabier Santxotenak, bere al-detik, adierazi du euskara “in-

Lantegi eta enpresetako hizkuntza ohiturak aldatzea da Aiaraldeko ahobizi eta belarriprest batzuek Euskaraldirako hartu duten erronka

Daniela Bernaola GarciaAhobizia

“Lau seme-alaba ditut eta lauei irakatsi nien euskara, nire familiak ez zekien arren”

Goiatz Urkijo CastañaresAhobizia

“Euskararen alde egotetik euskararen alde egitera pasatzean datza Euskaraldia”

Leire Sanjurjo GarciaAhobizia

“Egia da hizkuntza- ohiturek pisu handia dutela egunerokoan, baina egia da baita ere ohitura horiek berriak sortuz eta errepikatuz aldatzen direla”


lekukotzak

Brenda CastrilloBelarripresta

“Jende askok eskatzen dit gazteleraz hitz egitea”

Andima LandaluzeAhobizia

“Sentsazio gazi-gozoak sortzen dizkit Euskaraldiak”

Itziar LarrazabalAhobizia

“Hamaika eguneko aukera paregabea dugu aurretik”

Basilio Garcia MaioAhobizia

“Gazteei beti zuzentzen natzaie euskaraz”

Xabier Santxotena Ahobizia

“Jendeari euskaraz aritzera apur bat behartu behar zaio”

Iñaki MoskosoBelarripresta

“Kopeta izatea garrantzitsua da euskaraz mintzatzeko”

Raul Urkijo AllendeBelarripresta

“Euskaraz hitz egiteak badu militantzia puntu bat”

Edu SaizBelarripresta

“Euskal herriak bere hizkuntza du, eta sustatu egin behar da”

dartu” behar dela eta jendeari “apur bat behartu” behar zaio-la hizkuntza erabiltzera, “agu-rrak soilik euskaraz egitea bada zerbait”.

Ikuspegi kritikoaAndima Landaluzek, aldiz,

bestelako ikuspegia du. “Nik nahiko sentsazio gazi-gozoa dut Euskaraldiarekin”, azal-du du urduñarrak, “positiboa ikusten du erabileran eragitea, baina aurretik ikusi dugu jarre-ra eta konpromiso pertsonale-tan oinarritutako ekimenek zenbaterainoko eragina dau-katen”. Bere iritziz, euskararen normalizaioak “maila guztie-tan” eragin beharko luke, “bai politikoki, baita kalean ere". “Euskaraldia egiten dugu, de-

nentzako tokia duen eta guz-tiontzako onugarria den ospa-kizuna; baina gero ez dakit ho-rrek zer eragin duen”.

Landaluze ez da Euskaraldia-rekiko kritiko agertu den per-tsona bakarra. Aiaraldetik kan-po ere plazaratu dira antzeko hausnarketak. Amets Arzallu-sek ETBn eginikoa da agian ze-resan handiena sortu duena. "Orain denak daude euskara-ren alde, baita bere heriotza diseinatu eta praktikatu zute-nak ere", adierazi zuen bertso-lariak telebistan.

Bere ustetan, “Euskaraldiak zentzua eta indarra hartuko badu hamabigarren egunean izango da hori, hamaika egu-nak igarota aldaketarik suma-tzen baldin bada”.

Badaude Euskaraldia ekimenarekiko kritiko azaldu diren euskaldunak. Bestelako konpromiso eta eragin eremuak beharrezkoak direla aldarrikatu dute

LAUDIO

Laudioko Udalak Euskkaldikekin bat egiten du

OLARTE GOIENURI

LARRA ARETA


publizitatea


hezkuntzaIzan daiteke euskara hezkuntzako segregazioaren problematika konpontzeko gakoetako bat? Datuek eta esperientzia praktikoek hori iradokitzen dute. A eredua

ahanzturan geratzen ari da eta D ereduaren nagusitasuna eztabaidaezina da. Testuinguru horretan, kultura ezberdinetako ikasleak batzeko tresna izan daiteke euskara.

Euskara ikasleen arteko zubi

Lamuza Ikastetxeko ikasleek euskara komunikatzeko nola baliatzen duten aztertu zuen Esti Urresolak “Deklinabideak” dokumentalean. Esti Urresola


Azken hilabeteetan zeresan handia sortu du eskola segrega-zioak. Urrian eztabaidatu zuten gaia Eusko Legebiltzarrean, Zu-biak Eraikiz plataformak arazoari aurre egiteko proposamena era-man zuelako, 17.000 sinadurak babestuta. Zortzi neurri jasotzen zituen proposamenak, Matriku-lazio prozesua bateratzea eta pro-fil sozioekonomiko baxuena du-ten ikasleen ikastetxeei arreta be-rezia ematea tartean.Herri Eki-men Legegileak ez zuen aurrera egin, PSE, PP eta EAJk aurka boz-katu zutelako. Hala ere, eztabai-da presente dago oraindik kalean eta ikasgeletan.

Eztabaida mamitsua da, adar (eta arantza) ugarikoa. Baina ba-dago bereziki interesgarria den faktore bat: hizkuntzarena. EAE-ko hezkuntza sistema A, B eta D ereduen artean banatua egoteak segregazioa sustatzen duela uste dute eragile batzuk, eta kategori-zazio hori ezabatu eta murgiltze eredua ezartzea proposatu dute

(Ikastolen Elkarteak kasu). Baina egon daiteke kontrakoa proposa-tu dezakeenik: euskarazko eredu mailakatuak ezabatzea, gaztele-razko sistema bakar, handia eta askea ezartzeko.

D ereduaren nagusitasunaErrealitateak, baina, ahanztu-

ran utziko luke balizko proposa-men hori. Atzerrian jaiotako ge-roz eta haur zein gazte gehiago daude EAEko ikastetxeetan. A ereduak aldiz, beherazko joera etengabea bizi du. Sei urte eska-setan bost puntu jaitsi da Aiaral-dean: 2010ean eskualdeko ikas-leen %18ak baino ez zituen ikas-ketak gazteleraz egiten. 2016an, aldiz, %13,14koa zen ehunekoa. B eredua ere ahultzen ari da, bere jaitsiera mailakatuagoa den arren.

D ereduaren aldeko hautua, aldiz, etengabe hazten ari da. 2010ean Aiaraldeko ikasleen er-diak baino gehiago (%50,67) ikas-ten zuten nagusiki euskaraz. 2016an, aldiz, %60,98a ziren.

Euskarak, banatu baino, komu-nitatea kohesionatzen duela dio-

te tokiko esperientzia praktikoek. Lamuza Ikastetxeko errealitatea da horren adibide. Kultur anizta-sun handia dago eskola horretan, baina euskararen presentzia ho-rrelako egoera batean espero zi-tekeena baino nabarmenagoa da. “Inpaktu handia sortzen du, eto-rri berriak euskara peto-petoan hitz egiten ikusten dituzunean batez ere”, azaldu zuen Esti Urre-solak “Deklinabideak” dokumen-tala plazaratu zuenean. Zinema-gile laudioarrak Lamuza Ikaste-txean grabatu zuen 20 minutu-ko pelikula hori, euskarak kultu-ra ezberdinetako ikasleen artean betetzen duen zubi funtzioa era-kusteko.

Gauzak hala, ez da zorake-ria pentsatzea euskara hutsez-ko hezkuntza dela eskualdeko ikastetxeen etorkizuna. Horre-gatik, euskarak ezin du izan se-gregazioaren arazoa bere horre-tan mantentzeko aitzakia. Kon-trara, eraldaketarako tresna izan beharko da, kultura eta hizkuntza ezberdinen arteko zubiak eraiki-tzeko lanabesa, segregazioarekin amaitzeko gakoetako bat.


osasuna

Aseguru batpertsonabakoitzarentzat

Aholkularitza:Lanekoa,Fiskala,Juridikoa eta Kontabilitatekoa

www.elkarlan.eu

Osakidetzako txostenak euskaratzeari ekin dio mediku talde batek, osasun alorrean euskarak presentzia eta hizkuntza eskubideak bermatuta izan ditzan. Eneritz Ugarriza Lado laudioarra da lantaldeko kideetako bat.

Duela hiru urte jarri zuten abian ekimena, baina orain gehiago indartu dute, Euskaraldia probestuta. Mediku txostenak euskaratzea da erronka, arreta osoa euskaraz eskaintzeko pauso bat gehiago ematea.

“Euskaraldiaren aitzakian, bakoitzak mediku gai bat euskaratuko du”

Testua Izar Mendiguren Cosgaya

Txagorritxu erietxean abiatu dute ekimena, osagileen larrial-dietako alta-txostenak euskaraz jasotzeko. Eneritz Ugarriza Lado laudioarra da lantaldeko kidee-tako bat. Duela 3 urte elkartu zi-ren lehenbizikoz euskararen era-bilera sustatzeko: "Euskararen falta nabaria izan da beti osasun munduan, baina barrenetik eza-gutu arte ez zara konturatzen ze-lako beharra dagoen egoera alda-tzeko".

Larrialdi Zerbitzuetako ardu-radun baten babes eta proposa-menarekin heldu zioten erronka-ri, "Euskaraldia dela eta, larrial-dietako alta agiriak euskaratzea-ri ekin genion". Izan ere, askotan topatu dituzte euskaldun pazien-teak: "Zerbitzu hori emateko au-kera dugu langileok, baina infor-meak ez daude euskaratuta. Ba-ditugu agirietarako eskema ere-duak, baina erdaraz daude. Hori euskaratzeko lan pila egin behar da, terminologian aldaketa han-diak daudelako, horregatik egiten dira gazteleraz".

Euskaraldia aitzakiEuskaraldiaren aitzakian, ba-

koitzak mediku gai bat euskara-tzeko konpromisoa hartu du. Ho-rri eskerrak, alta txostenak euska-raz emateko erraztasuna izango dute. Momentuz, Gasteizen gara-

tuko dute proiektua. Herritarrei -norbanako gisa- bidali diete aha-lik eta gehien zabaltzeko mezua: "Belarriprest zein Ahobizi izan, la-rrialdietako alta txostena euska-raz jasotzea eska zenezake. Bali-teke ere, medikuak berak aukera hau eskaintzea. Jakin ez dela beti posible izango, baina beste asko-tan bai. Euskaraz artatzen bagai-tuzte, zergatik ez alta txostena euskaraz jaso?".

Osasungintzan euskaraz daki-ten profesional asko daude, baina gaztelerara jotzen dute maiz. Uga-rriza Ladok Osakidetzako zenbait kartel gaizki euskaratuta daude-la kritikatu du, erakundeak hiz-kuntzari ematen dion garrantzia-ren isla gisa.

Txostenak itzultzeaz gain, bar-ne mailan ere ari dira bestelako urratsak ematen, medikuen hain-

bat lan-saio euskaraz egiteari ekin baitiete: "Medikuok bilkurak egi-ten ditugu astero, erien kasuak az-tertzeko. Normalean erderaz iza-ten dira, nahiz eta zerbitzuetan euskaldunak egon. Bilerak elebi-tan egiteko sortu genuen taldea, astearteetan euskaraz eta oste-gunetan gazteleraz egiteko. Hor ikusten da dugun prestakuntza eta baliabide falta".

Mediku egoiliarrek eratu zuten taldea: "Gure nagusiek beti gazte-leraz egiten dute, baliabideak ez daude euskaraz...". Horren hari-ra, ikasle batzuen artean lan-tal-dea sortzea erabaki zuten. "Me-diku lan-taldeak gazteleraz zire-nez, gure artekoak euskaraz an-tolatzea erabaki genuen".

Aurrera begira, etorkizuneko medikuek dinamikan parte har-tzea espero du Ugarriza Ladok.

Txagorritxu erietxean jarri dute abian ekimena. Basotxerri

ibilbidea


Ia hiru urteko ibilbidea egin du Aiaraldeko Euskalgintza Kon-tseiluak. Ibilbide laburra izan da, baina baita oparoa ere. Aurretik “sukalde lan handia” egon zen arren, 2016ko otsailaren 12an sortu zen ofizialki euskararen aldeko foro hori, Aiaraldeko 42 eragileren bultzadarekin. “So-rrera bera puntu garrantzitsua izan zen”, oroitu dute kontseilu-ko kideek. Horren eskualde zaba-lean horrelako gune bat sortzea “mirari txikia” izan zela uste dute. “Euskalgintzaren alorrean saretze lana indartzeko aukera

eman du Kontseiluak, eta hori ezinbestekoa da normalizazio prozesuan”.

Ekintza ugari egin ditu Kon-tseiluak hiru urtez. Euskararen Nazioarteko Egunaren harira az-ken bi urtetan eginiko dinami-kak dira zeresan handiena sor-tu dutenak. 2016an Amurrion jarri zuten zita, “Aiaraldea eus-kaldun! Konpromisoak eta mai-tasuna” lemapean. Ehunka he-rritar bildu ziren Juan Urru-tia plazan, euritakoak eskutan, “Euskararen errota” osatzeko prest.

Iaz, aldiz, “armairutik” ate-ra ziren aiaraldearrak, hizkun-tza-ohiturak aldatzeko konpro-

miso zehatzak hartuta. Ahobizi eta belarripresten figurak balia-tu zituzten horretarako, Lasarte-Orian, Arrigorriagan edota Do-nostiako Egia auzoan egondako esperientzietan oinarrituta.

Gauzak hala, hein batean esan daiteke Aiaraldean urtebete au-rreratu zela orain abian dagoen Euskaraldia kanpaina. Arrakasta handia izan zuen, gainera: 4.500 lagunek hartu zuten astebetez euskaraz bizitzeko hautua, ba-koitzak bere konpromiso-maila propioarekin. Urduñan eman zi-tzaion amaiera dinamikari, au-rreko urteko eskema bera jarrai-tuta: zutabeak antolatu ziren hi-riaren gune ezberdinetan, eta

Foru plazan egin zuten topo he-rritar guztiek.

Inurri lan handia egon zen bi kanpainen atzean. Berebi-ziko garrantzia izan zuen Hez-kuntza Komunitatearekin egi-niko lanak. Unitate didaktikoak atondu ziren eta eskualdeko ikastetxe bakoitzak bere dina-mika propioa garatu zuen. Ai-patzekoa da baita ere musikak eta dantzak betetako funtzioa. 2016ean eskualdeko hainbat musikariren artean sortu zuten “Euskararen errota” abestia. Iaz, aldiz, Pirritx, Porrotx eta Mari-mototsek eginiko abesti batek jarri zion soinu banda Ahobizi eta Belarripresten dinamikari.

Orain arteko bidearen hazi eta fruituak

42 eragileren bultzadarekin sortu zen Aiaraldeko Euskalgintza kontseilua 2016ko otsailaren 12an

Datorren otsailean hiru urte beteko dira Aiaraldeko Euskalgintza Kontseilua sortu zenetik. Ibilbide motz baina emankorra egin du eragileak. Eskualdeko dinamikak jarri ditu abian Euskararen Nazioarteko Eguna dela eta, jende andana inplikatuz. Baina, horrez gain, ekimen xumeagoak eta inurri lana ere gauzatu ditu.


ibilbidea

Karmen kalea 1, LAUDIO 94 672 00 97 www.loteriaselgordo.com [email protected]

BERRIAK 09675SIDENOR 58402KIDER/KIME 36498OSAKIDETZA 13303ERROKE DEUNAZAHAR EGOITZA 33576

GUARDIAN 88450JEZ 11765LAUDIOKO UDALA 09503

GOMETEGUI 09675

LAUDIO INSTITUTUA 04589

ZURE LOTERIA ADMINISTRAZIOA LAUDIOKO HERRIGUNEAN

9

8

2016ko otsailaren 12an jaio zen ofizialki Aiaraldeko Euskalgintza Kontseilua, aurretik “inurri lan asko” egon zen arren. 42 eragilek hartzen dute parte sorreratik

Eskualdeko hamar erakunde publikok lankidetza akordioa sinatu zuten, udaletako euskara arloen arteko elkarlana sustatzeko

2016

Udako kanpaina abiatu zuten, Kontseilua ezagutzera eman eta euskara sustatzeko helburuarekin

Bi urteetan Ainhize Solaun izan zen abestien koreografia egiteaz arduratu zena. Aurten ere dan-tzari amurrioarra arduratu da Euskaraldiaren abestiaren dan-tza osatzeaz.

Bestelako dinamikakHala ere, Kontseiluaren jardu-

na ez da egun eta kanpaina po-tolo horietara mugatu. Sare lan asko egin dute, bestelako dina-mikak (xumeagoak baina ez horregatik garrantzi gutxiago-koak) abian jarriz.

Euskararen Agenda da egitas-mo horietako bat. Eskualdean euskaraz egiten diren ekintzak nabarmentzea da ekimenaren xedea. Kartel bat ateratzen dute hilero, jarduera guztien nondik norakoekin, eta posta edo telefo-no bidez ere bidaltzen dute. Kon-tseilu zabalak eta gogoeta jardu-naldiak ere antolatu dituzte, eta herrietako jaietan euskararen presentzia indartzen ere ahale-gindu dira, txupinazoetan ager-penak eginez.

Horrez gain, aipatzekoa da bai-ta ere euskararen eta kirolaren arteko harremana hizpide duen ikerketa. Eskualdeko kirol-tal-deekin jarri ziren harremane-tan, egunerokoan zituzten hiz-kuntza ohituren inguruan gal-detzeko. Modu horretan osatu zuten txostena.

Erakunde publikoekin “harre-man egonkorra, elkarlana eta ba-besa” ere bilatu dituzte. Nabar-

mendu dutenez, “oso emanko-rra” izan da udaletako euskara teknikariekin egin duten lana.

Helburuak betetzenGauzak hala, eragilearen so-

rreran planteatutako helburuak betetzen ari dira, euren iritziz. Hala ere, argi dute Aiaraldea eus-kaldun bihurtzea, helburua bai-no, “itsasargia” dela. Horri begi-

ra Euskalgintza Kontseilua “po-tentzial handiko” tresna dela diote. “Euskararen normaliza-zioaren bidean indarrak batu eta elkarlana sustatzeko gune bat sortzea genuen helburu”, azaldu dute. “Bide onean goaz,

Sorreran zehaztutako helburuak betetzen ari direla adierazi dute Kontseiluko kideek. Hala ere, argi dute Aiaraldea euskaldun bihurtzea, helburua baino, proiektuaren “itsasargia” dela

Egitasmo ugari egin ditu Aiaraldeko Euskalgintzarekin kontseiluak hiru urtetan. Jon Catalan eta Bego Guillen

Otsaila Maiatza Ekaina


ibilbidea

Aiaraldeko Euskararen Agenda sortu zuen Kontseiluak, euskaraz egiten diren ekintzak indartzeko

Azaroa

Ehunka lagunek egin zuten bat Euskararen Nazioarteko Eguna dela eta eginiko kanpainarekin

2016ko abenduaren 3an Amurrion eginikoa da euskararen alde eskualdean egin den ekimen jendetsuenetarikoa. Iaz Urduñan eginikoak ez zuen marka berdintzea lortu, baina jende andana bertaratu zen hirira. Jon Catalan eta Aiaraldea.eus

baina bidea luzea da. Orain ar-tekoa erraza izan dela esan dai-teke, denon borondate onarekin egin dugulako. Jendearen harre-ra lehen unetik izan da ona”. Ia hiru urte beranduago Kontsei-lua bizirik jarraitzen duela na-barmendu dute, “indartu eta za-baltzea dagokio orain”.

Aurrera begirako egitasmoakOrain Euskaraldiaren antola-

kuntzan murgilduak daude Eus-kalgintza Kontseiluko kideak, baina badakite jada zeri helduko dioten hamaika eguneko mara-toia amaitzean. “Plangintza es-trategikoa” osatzeari ekingo dio-te, hori izango dute lehentasun. “Lau urtera begira jarriko gara gure norabidea zehaztu eta ener-gia nora bideratu erabakitzeko”. Kontseiluko kideen presentzia esparru gehiagora zabaldu nahi dute. “Une honetan hezkuntza-ren munduan dugu presentzia handiena, ikastetxe guztietako ordezkariak baitaude Kontsei-luan. Bestelako eremuetan, al-diz, ez dugu horrenbesteko era-

ginik. Dantza taldeak, mendi taldeak, gazte eragileak, enpre-sa mundua... alor ezberdineta-ra zabaldu nahi dugu gure jar-duna”.

Udal hauteskundeei so2019ko maiatzean egingo di-

ren udal-hauteskundeetan era-giteko asmoa du Euskalgin-tza Kontseiluak. “Alderdi poli-tikoen programetan euskara-ren normalizazioarekiko kon-promisoak egotea” bultzatuko dute. “Gaur egun talde politi-ko guztiek dute euskararen al-deko jarrera, baina konpromiso esplizituak bilatzera joko dugu”. Era berean, eskualdeko erakun-de publikoekin elkarlana susta-tzen jarraituko dute.

Euskaldunen aktibazioan ere sakondu nahi dute, “eskualdean saretze lana indartuz”. Arestian aipatutako Euskararen Agenda-ri ere “astindua” eman nahi dio-te. “Tresna indartsua dela uste dugu. Baina, beste egitasmo ba-tzuekin gertatzen den bezala, zailtasunak ditugu behar den tokira iristeko”. Gauzak hala, agendaren “jasotzaileen kopu-rua” eta “eraginkortasuna” han-ditzeko asmoa dute.

Nabarmendu dutenez, euska-raren normalizaziorako beha-rrezkoa da hiztunek euskaraz hitz egiteko aukerak eta “tes-tuinguru egokiak” izatea. “No-rabide horretan aurrera pau-suak emateko, Aiaraldeko Eus-kalgintza Kontseilua tresna era-ginkorra da”.

Datorren urteko udal hauteskundeei begira, “Konpromiso esplizituak” eskatuko dizkiete alderdi politikoei

·Orozkoko Erdu euskara batzordea

·Urduñako Herri Eskola

·Okondo Eskola

·Arrankudiaga Eskola

·Laudio BHI Institutuko HNP taldea

·Aintzinako Andra Mari Ikastetxea

·Virgen Niña ikastetxea

·Erdu Gugaz guraso taldea

·Aiara Dantza Taldea

·Latiorro Eskola

·Laudioalde lanbide heziketa ikastetxea

·Orozkoko Eskola

·Etxaurren Ikastola

·Laudioko Udal Euskaltegiko langileak

·La Milagrosa ikastetxea

·Amurrioko Pilota Elkartea

·Goikogane mendi taldea

·Aiarako Euzko Gaztedi (EGI)

·Laudioko Gazte Asanblada

·Aiaraldeko Ernai

·Aiaraldeko Bertso Eskola (Aiebe)

·Aiarako LAB

·Aiarako ELA

·Aiarako STEE-EILAS

·Nerbioi Errugby Taldea

·Lucas Rey Eskola

·Belaiki euskara elkartea

·Mendiko Lagunak mendi taldea

·Zaraobe institutua

·Arteko Gure Ama Eskola

·Lamuza Eskola

·Aiarako AEK

·Aiaraldeko Berbalagunak

·Aiaraldea Kooperatiba Elkartea

·Aresketa Ikastola

·Laudio Ikastola

·Basalarrina Euskaltzaleen Topagunea

·Zabaleko Eskola

·Laudioar Txirrindulari Elkartea

·Aiarako Hogeitalau elkartea

42 eragile

Abendua

“Euskararen etorkizuna” urratzeko gogoeta jardunaldia antolatu zuen Kontseiluak Amurrion


ibilbidea

Kanpaina berriaren protagonistak aurkeztu ziren: ahobizi eta belarriprest. Udako jaietan presentzia handia izan zuten bi pertsonaiek

Korrikaren XX. edizioak milaka lagun mobilizatu zituen Aiaraldean barrena. Euskalgintza Kontseiluak bat egin zuen ekimenarekin

4.500 lagunek hartu zuten parte ahobizi eta belarripresten dinamikan. Urduñan egin zuten dinamikaren amaiera ekitaldia, abenduaren 3an

Abendua

2016ko abenduaren 3an Amurrion eginikoa da euskararen alde eskualdean egin den ekimen jendetsuenetarikoa. Iaz Urduñan eginikoak ez zuen marka berdintzea lortu, baina jende andana bertaratu zen hirira. Jon Catalan eta Aiaraldea.eus

2017 Uztaila


eu

ska

rare

n

ag

en

da

20

18/1

1/28

20

18/1

2/0

3

OR

OZ

KO

11

.29

Ost

eg

un

a17

:30

ES

KO

LA

NE

US

KA

RA

Z K

ON

TU

K

ON

TA

RI

17:3

0e

an

Ha

ur

He

zk

un

tza

ko

u

me

en

tza

t18

:00

eta

n L

eh

en

H

ez

ku

ntz

ak

o u

me

en

tza

t

11

.30

Ost

ira

la19

:00

DO

NIB

AN

E A

RE

TO

AN

HIT

ZA

LD

IA:

“OX

IGE

NO

A

EU

SK

AR

AR

I 6

.00

0

ME

TR

OA

N E

RE

”H

itz

ald

iare

n o

ste

an

(2

0:0

0a

k a

lde

ra)

TR

IKI-

KA

NT

U P

OT

EO

A

12

.01

La

ru

nb

ata

12:0

0 F

RO

NT

OIA

NB

ER

TS

O-P

ILO

TA

DE

SA

FIO

A

AR

TZ

INIE

GA

11

.30

Ost

ira

laG

OIZ

EZ

, AR

TE

KO

GU

RE

A

MA

HE

RR

I IK

AS

TE

TX

EA

NU

ME

EN

TZ

AK

O J

OL

AS

ET

A

TA

ILE

RR

AK

12

.01

La

ru

nb

ata

HE

RR

IAN

13:3

0 /

/ T

RIK

I-P

OT

EO

A

he

rrik

o t

ab

ern

eta

tik

, fr

on

toit

ik h

asi

ta14

:30

//

KA

NT

U B

AZ

KA

RIA

100

la

gu

ne

ntz

ak

o t

ok

ia

eg

on

go

da

. P

rez

ioa

8

eu

rok

oa

iz

an

go

da

, b

ain

a

ha

ma

r u

rte

tik

be

he

rak

o

ha

urr

ek

do

an

ba

zk

ald

u

ah

alk

o d

ute

. T

ike

tak

u

da

letx

ea

n a

za

roa

ren

29

ra

art

e.

17:0

0 /

/ A

LT

XO

RR

AR

EN

B

ILA

JO

LA

SA

ga

zte

en

tza

t,

Ga

zte

lek

uti

k a

bia

tuta

18:0

0 /

/ D

AN

TZ

A-P

LA

ZA

Pa

txi

Pe

rez

eta

ko

np

ain

ia

tald

ea

rek

in,

fro

nto

ian

AM

UR

RIO

11

.30

Ost

ira

laL

AB

OR

AL

KU

TX

AR

EN

P

AR

EA

N17

:00

-18

:30

//

Eu

ska

l d

isk

o-f

est

a e

ta A

spa

ltz

a

elk

art

ea

ren

ta

ile

rra

k e

ta

pu

zg

arr

iak

20

:30

-22

:30

//

Na

farr

oa

K

an

ta T

ald

ea

ren

ka

ntu

ka

da

h

err

iko

ta

be

rne

tati

k

12

.03

Ast

ele

he

na

HE

RR

IAN

17:0

0 /

/ A

spa

ltz

a

elk

art

ea

ren

ta

ile

rra

k18

:30

//

Ek

ita

ldia

ka

nd

ele

n

arg

ipe

an

Am

urr

iok

o U

da

lare

n

Eu

ska

rald

iare

n I

. B

ide

o

Le

hia

ke

tak

o i

rab

az

lee

n

pro

iek

zio

aT

xo

ko

late

ja

na

AR

ET

A

11

.29

Ost

eg

un

a19

:00

NA

GU

SIE

N E

TX

EA

NM

INT

ZO

DR

OM

OA

11

.30

Ost

ira

la18

:30

//

Zu

nb

a s

aio

a

eu

ska

raz

19:0

0 /

/ P

ilo

ta p

art

ida

k

12

.01

La

ru

nb

ata

9:3

0 /

/ T

xa

ng

oa

Urg

oso

ra

Ma

rke

l It

urr

iza

rre

kin

, K

ult

ur

Etx

eti

k a

bia

tuta

17:0

0 /

/ Z

ine

ma

u

me

en

tza

ko

, K

ult

ur

Etx

ea

n

12

.03

Ast

ele

he

na

15:0

0 E

SK

OL

AN

EU

SK

AR

AR

EN

N

AZ

IOA

RT

EK

O E

GU

NA

O

SP

AT

ZE

KO

JA

IA

BA

RA

NB

IO

12

.01

La

ru

nb

ata

GA

RR

AS

TA

TX

UN

EU

SK

AR

AR

EN

EG

UN

A10

:00

//

“Dia

na

k”

Ga

rra

sta

txu

n10

:10

//

Me

nd

i m

art

xa

14:3

0 /

/ B

az

ka

ria

16

:30

//

Da

ntz

a p

laz

a A

nd

er

eta

La

nd

er

trik

itil

ari

ek

in18

:30

//

Irri

ntz

i tx

ap

elk

eta

LA

UD

IO

11

.30

Ost

ira

la19

:00

KA

SIN

OA

NB

ER

TS

O-S

AIO

AM

aia

len

Lu

jan

bio

, A

ito

r M

en

dil

uz

e,

Un

ai

Ag

irre

e

ta N

ere

a I

ba

rza

ba

l. I

za

r M

en

dig

ure

n i

za

ng

o d

a

ga

i-ja

rtz

ail

ea

. S

arr

era

k 3

e

uro

ba

lik

o d

u.

Tik

eta

k

ud

ale

txe

an

sa

lga

i a

za

roa

ren

2

9ra

art

e.

12

.01

La

ru

nb

ata

19:0

0 K

AS

INO

AN

AU

RK

EZ

PE

NA

: “O

XIG

EN

OA

EU

SK

AR

AR

I 6

.00

0

ME

TR

OA

N E

RE

”

12

.03

Ast

ele

he

na

12:0

0 U

DA

LE

TX

EA

NE

US

KA

RA

RE

N N

AZ

IOA

RT

EK

O

EG

UN

EK

O A

DIE

RA

ZP

EN

IN

ST

ITU

ZIO

NA

LA

UR

DU

ÑA

12

.03

Ast

ele

he

na

FO

RU

PL

AZ

AN

EU

SK

AR

AL

DIA

RE

N

AM

AIE

RA

JA

IA16

:30

//

Ka

rto

izk

o

ba

nd

are

n k

ale

jira

17:0

0 /

/ T

xo

ko

lata

da

18:0

0 /

/ P

usk

i, T

xu

rru

ski

eta

Ma

risk

i (K

low

n e

ma

na

ldi

mu

sik

atu

a)

on

do

ren

AM

AIE

RA

EK

IME

NA

AR

RA

NK

UD

IAG

A-

ZO

LL

O

11

.30

Ost

ira

laA

RR

AN

KU

DIA

GA

KO

PL

AZ

AN

16:1

5 /

/ E

usk

ara

ldik

o

koreografia

16:3

0 /

/ T

xo

ko

lata

da

Ah

ob

izi

eta

Be

larr

ipre

st p

an

pin

ek

in19

:00

//

Po

teo

a e

usk

ara

z

12

.01

La

ru

nb

ata

AR

RA

NK

UD

IAG

AK

O

FR

ON

TO

IAN

17:0

0 /

/ P

ilo

ta p

art

ida

k:

“Ka

ma

rak

a e

re E

usk

ara

ldia

rek

in

ba

t!”

Ald

ai e

np

aran

tza,

LAU

DIO

672

23

50 6

5

w

ww

.to

lob

ar.c

om

AZ

AR

OA

30

22

:00

M

ort

ense

n(r

oc

k b

ert

sio

ak)

AB

EN

DU

A

1 2

2:0

0

El s

apo

y e

l sel

loE

l sap

o y

el s

ello

(ro

ck

be

rtsi

oak

)

7 2

2:3

0

DJ-

a

8 2

2:0

0

Alb

erto

Inu

nci

aga

(co

un

try

)

115 2

0:0

0

RÄ

(be

rtsi

oak

)

21

22

:00

Fr

ank

Lee

(po

p-r

oc

k b

ert

sio

ak)

22

20

:00

H H

ote

l Ru

ido

(be

rtsi

oak

)

28

22

:30

D

J-a

29 2

2:0

0

Ch

arlie

Co

sh +

Mik

el G

azta

ñag

a(r

oc

k b

ert

sio

ak)

(ro

ck

be

rtsi

oak

)

2019

UR

TAR

RIL

A

4 2

2:0

0

Igo

r A

rzu

aga

5 1

3:3

0

Tra

vele

r(j

azz,

bo

ssa

n(j

azz,

bo

ssa

no

va.

..)K

anp

ok

o t

erra

zan

11

22

:00

T

aylo

r B

ox

(du

o a

kust

iko

a)

12

22

:00

B

usk

erg

rou

nd

(ro

ck

be

rtsi

oak

)(r

oc

k b

ert

sio

ak)

INF

O +

aia

rald

ea.e

us

Egu

n o

soko

egi

tara

ua

anto

latu

du

Aia

rald

eko

Eu

skal

gin

tza

Ko

nts

eilu

ak L

aud

ion

. Fes

ta e

rral

-d

oi

bat

ekin

esa

ngo

dio

te a

gu

r Eu

skar

ald

iari

. M

ilak

a A

ho

biz

i eta

Bel

arri

pre

st e

lkar

tuko

dir

a La

ud

ioko

Pla

zan

eu

skar

az b

izit

ako

11

egu

nak

b

oro

bil

tzek

o.

Aia

rald

eko

hai

nb

at tx

oko

tako

her

rita

rrak

zu

-ta

bee

tan

ger

tura

tuko

dir

a ja

iald

iare

n e

piz

en-

tro

izan

go d

en L

aud

ioko

Her

riko

pla

zara

. Zu

tab

eeta

ra b

atze

ko h

itzo

rdu

a 10

:15e

an j

a -rr

i d

ute

. Lau

ego

ngo

dir

a g

uzt

ira.

Ola

rte

zuta

-b

ea G

ard

eako

tre

n g

elto

kia

n e

lkar

tuko

da,

eta

U

rdu

ña,

Lu

iao

nd

o e

ta G

ard

eak

o h

erri

tarr

ak

ber

tan

bat

uko

dir

a. L

aud

ioko

her

rita

rren

zu

-ta

bea

Lar

ra z

uta

bea

iza

ngo

da

eta

Lati

orr

oko

ze

ntr

oen

pla

zati

k ab

iatu

ko d

a H

erri

ko p

laza

-ra

. Oko

nd

o, A

rtzi

nie

ga, A

iara

eta

Uga

rte

auzo

-ko

her

rita

rrek

Uga

rtek

o p

laza

n d

ute

zit

a, G

oie

-n

uri

zu

tab

ean

elk

artu

rik

jait

siko

dir

a ja

i gu

ne -

rain

o. A

zken

ik, A

reta

zu

tab

ea A

reta

ko K

ult

ur

Etx

etik

ab

iatu

ko d

a, b

erta

n A

rran

ku

dia

ga-Z

o-

llo

, Ara

kal

do

, Oro

zko

eta

Are

tako

her

rita

rrek

p

arte

har

tuko

du

te. Z

uta

be

gu

ztia

k 11

:00

etan

ab

iatu

ko d

ira.

Zuta

be

gu

ztia

k L

aud

ioko

pla

zan

elk

artu

ko

dir

a 11

:30

ean

. On

gi

eto

rri

ekit

ald

iak

jai-

gir

oa

piz

tuko

du

eta

jarr

aian

, 12:

00

etan

, ek

ital

di n

a -g

usi

a eg

ingo

du

te.

12:3

0et

ik a

urr

era

anim

azio

rik

ez d

a fa

ltak

o

Lau

dio

ko k

alee

tan

, mu

sik

a k

alej

ira,

bu

ruh

an-

dia

k, t

xo

sna

eta

bes

te h

amai

ka

ekim

en e

gon

-go

bai

tira

pla

za i

ng

uru

an.

12:3

0ea

n e

re, B

erb

od

rom

o e

rral

do

ia j

arri

ko

da

mar

txan

esk

ual

dek

o a

ho

biz

i eta

bel

arri

pre

st

gu

ztie

kin

. Ber

tan

11

egu

nez

eu

skar

az b

izit

ze-

ko a

pu

stu

a eg

in d

ute

n h

erri

tarr

ak e

lkar

tu e

ta

Eusk

aral

dia

n n

orb

erak

biz

itak

o e

sper

ien

tzia

k ko

nta

tuko

diz

kio

te e

lkar

ri.

"In

oiz

ko

her

ri b

azk

ari

rik

ha

nd

ien

a"Es

ku

ald

ean

in

oiz

eg

ind

ako

her

ri b

azk

arir

ik

jen

det

suen

a an

tola

tzea

, err

on

ka h

ori

jarr

i dio

te

eure

n b

uru

ei e

gun

aren

an

tola

keta

n d

abil

tzat

e -n

ek. A

ldai

Pla

zan

izan

go d

a b

azk

aria

, 14

:30

ean

.Eh

un

ka

lag

un

elk

artu

ko d

ira

ber

tan

, esk

ual

-d

e o

soko

41

pu

ntu

tan

ego

ngo

da

baz

kar

iko

ti -

keta

ero

stek

o a

uke

ra. T

iket

ak 5

eu

roko

ko

stu

a iz

ango

du

eta

bi p

late

r, o

gia

, ed

aria

eta

po

stre

a b

arn

ebil

du

ko d

itu

. Baz

kar

irak

o tx

arte

lak

ero

s -te

ko a

zken

eg

un

a az

aro

aren

29

a iz

ango

da,

os -

teg

un

a. T

ok

iko

pro

du

ktu

ekin

pre

stat

uko

du

te

oto

rdu

a et

a m

enu

an a

uke

ra b

egan

oa

ere

ego

n-

go d

a.

Arr

atsa

ldea

n, j

aia

k e

ten

ik e

zB

azk

alo

stea

ere

ek

intz

az b

eter

ik e

gon

go d

a.

Bes

tea

k b

este

, h

aurr

entz

ak

o e

kin

tza

ug

ari

eg

on

go d

ira:

ipu

in k

on

tala

ria

15:3

0ea

n e

ta ta

ile -

rrak

16:0

0et

atik

au

rrer

a. N

agu

siag

oek

ere

izan

-go

du

te d

iber

titz

eko

tar

tea,

16

:00

etan

Bar

ry

Man

ley

-ren

bak

arri

zket

a u

mo

rets

uaz

go

zatz

e -ko

au

kera

iza

ngo

bai

tute

. 17:

30ea

n t

xo

kola

tea

eta

gazt

ain

err

eak

ban

atu

ko d

ira.

Dan

tzat

zeko

gri

nak

ere

arr

atsa

ldek

o ta

rte

za-

bal

bat

har

tuko

du

. 16

:30

ean

“D

antz

atlo

i H

e -rr

iko

ia”

egin

go d

ute

. Ber

tan

, esk

ual

dek

o h

ain

-b

at d

antz

a ta

lder

en e

sku

tik

eta

Zir

iki e

ta M

iri -

ki p

aila

zoek

au

rkez

tua,

eu

skal

dan

tzak

, zu

nb

a ed

ota

are

to d

antz

a b

ezal

ako

est

ilo

ak n

ahas

tu-

ko d

itu

zte.

Err

itm

oar

ekin

jarr

aitz

eko

, hau

rren

-tz

ako

Dis

kotx

antx

a ik

usk

izu

na

egin

go d

ute

Zi -

rik

ik e

ta M

irik

ik.

Ilu

ntz

ean

her

riko

pla

zako

ko

ntz

ertu

ek h

ar-

tuko

du

te ja

iare

n le

ku

koa.

Ze

Esat

ek! s

ka

tald

e g

ipu

zko

arra

izan

go d

a m

usi

ka

esk

ain

tzar

i ha -

sier

a em

atea

ren

ard

ura

du

na,

18:3

0ea

n. O

stea

n

Leh

ian

err

om

eria

k g

iro

tuko

du

her

riko

pla

za.

Egu

n o

sok

o e

git

ara

ua

E

usk

ara

ldia

ri a

gur

esa

teko

, Lau

dio

n

Eg

ita

ra

u o

soa


OR

OZ

KO

11

.29

Ost

eg

un

a17

:30

ES

KO

LA

NE

US

KA

RA

Z K

ON

TU

K

ON

TA

RI

17:3

0e

an

Ha

ur

He

zk

un

tza

ko

u

me

en

tza

t18

:00

eta

n L

eh

en

H

ez

ku

ntz

ak

o u

me

en

tza

t

11

.30

Ost

ira

la19

:00

DO

NIB

AN

E A

RE

TO

AN

HIT

ZA

LD

IA:

“OX

IGE

NO

A

EU

SK

AR

AR

I 6

.00

0

ME

TR

OA

N E

RE

”H

itz

ald

iare

n o

ste

an

(2

0:0

0a

k a

lde

ra)

TR

IKI-

KA

NT

U P

OT

EO

A

12

.01

La

ru

nb

ata

12:0

0 F

RO

NT

OIA

NB

ER

TS

O-P

ILO

TA

DE

SA

FIO

A

AR

TZ

INIE

GA

11

.30

Ost

ira

laG

OIZ

EZ

, AR

TE

KO

GU

RE

A

MA

HE

RR

I IK

AS

TE

TX

EA

NU

ME

EN

TZ

AK

O J

OL

AS

ET

A

TA

ILE

RR

AK

12

.01

La

ru

nb

ata

HE

RR

IAN

13:3

0 /

/ T

RIK

I-P

OT

EO

A

he

rrik

o t

ab

ern

eta

tik

, fr

on

toit

ik h

asi

ta14

:30

//

KA

NT

U B

AZ

KA

RIA

100

la

gu

ne

ntz

ak

o t

ok

ia

eg

on

go

da

. P

rez

ioa

8

eu

rok

oa

iz

an

go

da

, b

ain

a

ha

ma

r u

rte

tik

be

he

rak

o

ha

urr

ek

do

an

ba

zk

ald

u

ah

alk

o d

ute

. T

ike

tak

u

da

letx

ea

n a

za

roa

ren

29

ra

art

e.

17:0

0 /

/ A

LT

XO

RR

AR

EN

B

ILA

JO

LA

SA

ga

zte

en

tza

t,

Ga

zte

lek

uti

k a

bia

tuta

18:0

0 /

/ D

AN

TZ

A-P

LA

ZA

Pa

txi

Pe

rez

eta

ko

np

ain

ia

tald

ea

rek

in,

fro

nto

ian

AM

UR

RIO

11

.30

Ost

ira

laL

AB

OR

AL

KU

TX

AR

EN

P

AR

EA

N17

:00

-18

:30

//

Eu

ska

l d

isk

o-f

est

a e

ta A

spa

ltz

a

elk

art

ea

ren

ta

ile

rra

k e

ta

pu

zg

arr

iak

20

:30

-22

:30

//

Na

farr

oa

K

an

ta T

ald

ea

ren

ka

ntu

ka

da

h

err

iko

ta

be

rne

tati

k

12

.03

Ast

ele

he

na

HE

RR

IAN

17:0

0 /

/ A

spa

ltz

a

elk

art

ea

ren

ta

ile

rra

k18

:30

//

Ek

ita

ldia

ka

nd

ele

n

arg

ipe

an

Am

urr

iok

o U

da

lare

n

Eu

ska

rald

iare

n I

. B

ide

o

Le

hia

ke

tak

o i

rab

az

lee

n

pro

iek

zio

aT

xo

ko

late

ja

na

AR

ET

A

11

.29

Ost

eg

un

a19

:00

NA

GU

SIE

N E

TX

EA

NM

INT

ZO

DR

OM

OA

11

.30

Ost

ira

la18

:30

//

Zu

nb

a s

aio

a

eu

ska

raz

19:0

0 /

/ P

ilo

ta p

art

ida

k

12

.01

La

ru

nb

ata

9:3

0 /

/ T

xa

ng

oa

Urg

oso

ra

Ma

rke

l It

urr

iza

rre

kin

, K

ult

ur

Etx

eti

k a

bia

tuta

17:0

0 /

/ Z

ine

ma

u

me

en

tza

ko

, K

ult

ur

Etx

ea

n

12

.03

Ast

ele

he

na

15:0

0 E

SK

OL

AN

EU

SK

AR

AR

EN

N

AZ

IOA

RT

EK

O E

GU

NA

O

SP

AT

ZE

KO

JA

IA

BA

RA

NB

IO

12

.01

La

ru

nb

ata

GA

RR

AS

TA

TX

UN

EU

SK

AR

AR

EN

EG

UN

A10

:00

//

“Dia

na

k”

Ga

rra

sta

txu

n10

:10

//

Me

nd

i m

art

xa

14:3

0 /

/ B

az

ka

ria

16

:30

//

Da

ntz

a p

laz

a A

nd

er

eta

La

nd

er

trik

itil

ari

ek

in18

:30

//

Irri

ntz

i tx

ap

elk

eta

LA

UD

IO

11

.30

Ost

ira

la19

:00

KA

SIN

OA

NB

ER

TS

O-S

AIO

AM

aia

len

Lu

jan

bio

, A

ito

r M

en

dil

uz

e,

Un

ai

Ag

irre

e

ta N

ere

a I

ba

rza

ba

l. I

za

r M

en

dig

ure

n i

za

ng

o d

a

ga

i-ja

rtz

ail

ea

. S

arr

era

k 3

e

uro

ba

lik

o d

u.

Tik

eta

k

ud

ale

txe

an

sa

lga

i a

za

roa

ren

2

9ra

art

e.

INF

O +

aia

rald

ea.e

us

Ald

ai e

np

aran

tza,

LAU

DIO

672

23

50 6

5

w

ww

.to

lob

ar.c

om

AZ

AR

OA

30

22

:00

M

ort

ense

n(r

oc

k b

ert

sio

ak)

AB

EN

DU

A

1 2

2:0

0

El s

apo

y e

l sel

loE

l sap

o y

el s

ello

(ro

ck

be

rtsi

oak

)

7 2

2:3

0

DJ-

a

8 2

2:0

0

Alb

erto

Inu

nci

aga

(co

un

try

)

115 2

0:0

0

RÄ

(be

rtsi

oak

)

21

22

:00

Fr

ank

Lee

(po

p-r

oc

k b

ert

sio

ak)

22

20

:00

H H

ote

l Ru

ido

(be

rtsi

oak

)

28

22

:30

D

J-a

29 2

2:0

0

Ch

arlie

Co

sh +

Mik

el G

azta

ñag

a(r

oc

k b

ert

sio

ak)

(ro

ck

be

rtsi

oak

)

2019

UR

TAR

RIL

A

4 2

2:0

0

Igo

r A

rzu

aga

5 1

3:3

0

Tra

vele

r(j

azz,

bo

ssa

n(j

azz,

bo

ssa

no

va.

..)K

anp

ok

o t

erra

zan

11

22

:00

T

aylo

r B

ox

(du

o a

kust

iko

a)

12

22

:00

B

usk

erg

rou

nd

(ro

ck

be

rtsi

oak

)(r

oc

k b

ert

sio

ak)

Egu

n o

soko

egi

tara

ua

anto

latu

du

Aia

rald

eko

Eu

skal

gin

tza

Ko

nts

eilu

ak L

aud

ion

. Fes

ta e

rral

-d

oi

bat

ekin

esa

ngo

dio

te a

gu

r Eu

skar

ald

iari

. M

ilak

a A

ho

biz

i eta

Bel

arri

pre

st e

lkar

tuko

dir

a La

ud

ioko

Pla

zan

eu

skar

az b

izit

ako

11

egu

nak

b

oro

bil

tzek

o.

Aia

rald

eko

hai

nb

at tx

oko

tako

her

rita

rrak

zu

-ta

bee

tan

ger

tura

tuko

dir

a ja

iald

iare

n e

piz

en-

tro

izan

go d

en L

aud

ioko

Her

riko

pla

zara

. Zu

tab

eeta

ra b

atze

ko h

itzo

rdu

a 10

:15e

an j

a -rr

i d

ute

. Lau

ego

ngo

dir

a g

uzt

ira.

Ola

rte

zuta

-b

ea G

ard

eako

tre

n g

elto

kia

n e

lkar

tuko

da,

eta

U

rdu

ña,

Lu

iao

nd

o e

ta G

ard

eak

o h

erri

tarr

ak

ber

tan

bat

uko

dir

a. L

aud

ioko

her

rita

rren

zu

-ta

bea

Lar

ra z

uta

bea

iza

ngo

da

eta

Lati

orr

oko

ze

ntr

oen

pla

zati

k ab

iatu

ko d

a H

erri

ko p

laza

-ra

. Oko

nd

o, A

rtzi

nie

ga, A

iara

eta

Uga

rte

auzo

-ko

her

rita

rrek

Uga

rtek

o p

laza

n d

ute

zit

a, G

oie

-n

uri

zu

tab

ean

elk

artu

rik

jait

siko

dir

a ja

i gu

ne -

rain

o. A

zken

ik, A

reta

zu

tab

ea A

reta

ko K

ult

ur

Etx

etik

ab

iatu

ko d

a, b

erta

n A

rran

ku

dia

ga-Z

o-

llo

, Ara

kal

do

, Oro

zko

eta

Are

tako

her

rita

rrek

p

arte

har

tuko

du

te. Z

uta

be

gu

ztia

k 11

:00

etan

ab

iatu

ko d

ira.

Zuta

be

gu

ztia

k L

aud

ioko

pla

zan

elk

artu

ko

dir

a 11

:30

ean

. On

gi

eto

rri

ekit

ald

iak

jai-

gir

oa

piz

tuko

du

eta

jarr

aian

, 12:

00

etan

, ek

ital

di n

a -g

usi

a eg

ingo

du

te.

12:3

0et

ik a

urr

era

anim

azio

rik

ez d

a fa

ltak

o

Lau

dio

ko k

alee

tan

, mu

sik

a k

alej

ira,

bu

ruh

an-

dia

k, t

xo

sna

eta

bes

te h

amai

ka

ekim

en e

gon

-go

bai

tira

pla

za i

ng

uru

an.

12:3

0ea

n e

re, B

erb

od

rom

o e

rral

do

ia j

arri

ko

da

mar

txan

esk

ual

dek

o a

ho

biz

i eta

bel

arri

pre

st

gu

ztie

kin

. Ber

tan

11

egu

nez

eu

skar

az b

izit

ze-

ko a

pu

stu

a eg

in d

ute

n h

erri

tarr

ak e

lkar

tu e

ta

Eusk

aral

dia

n n

orb

erak

biz

itak

o e

sper

ien

tzia

k ko

nta

tuko

diz

kio

te e

lkar

ri.

"In

oiz

ko

her

ri b

azk

ari

rik

ha

nd

ien

a"Es

ku

ald

ean

in

oiz

eg

ind

ako

her

ri b

azk

arir

ik

jen

det

suen

a an

tola

tzea

, err

on

ka h

ori

jarr

i dio

te

eure

n b

uru

ei e

gun

aren

an

tola

keta

n d

abil

tzat

e -n

ek. A

ldai

Pla

zan

izan

go d

a b

azk

aria

, 14

:30

ean

.Eh

un

ka

lag

un

elk

artu

ko d

ira

ber

tan

, esk

ual

-d

e o

soko

41

pu

ntu

tan

ego

ngo

da

baz

kar

iko

ti -

keta

ero

stek

o a

uke

ra. T

iket

ak 5

eu

roko

ko

stu

a iz

ango

du

eta

bi p

late

r, o

gia

, ed

aria

eta

po

stre

a b

arn

ebil

du

ko d

itu

. Baz

kar

irak

o tx

arte

lak

ero

s -te

ko a

zken

eg

un

a az

aro

aren

29

a iz

ango

da,

os -

teg

un

a. T

ok

iko

pro

du

ktu

ekin

pre

stat

uko

du

te

oto

rdu

a et

a m

enu

an a

uke

ra b

egan

oa

ere

ego

n-

go d

a.

Arr

atsa

ldea

n, j

aia

k e

ten

ik e

zB

azk

alo

stea

ere

ek

intz

az b

eter

ik e

gon

go d

a.

Bes

tea

k b

este

, h

aurr

entz

ak

o e

kin

tza

ug

ari

eg

on

go d

ira:

ipu

in k

on

tala

ria

15:3

0ea

n e

ta ta

ile -

rrak

16:0

0et

atik

au

rrer

a. N

agu

siag

oek

ere

izan

-go

du

te d

iber

titz

eko

tar

tea,

16

:00

etan

Bar

ry

Man

ley

-ren

bak

arri

zket

a u

mo

rets

uaz

go

zatz

e -ko

au

kera

iza

ngo

bai

tute

. 17:

30ea

n t

xo

kola

tea

eta

gazt

ain

err

eak

ban

atu

ko d

ira.

Dan

tzat

zeko

gri

nak

ere

arr

atsa

ldek

o ta

rte

za-

bal

bat

har

tuko

du

. 16

:30

ean

“D

antz

atlo

i H

e -rr

iko

ia”

egin

go d

ute

. Ber

tan

, esk

ual

dek

o h

ain

-b

at d

antz

a ta

lder

en e

sku

tik

eta

Zir

iki e

ta M

iri -

ki p

aila

zoek

au

rkez

tua,

eu

skal

dan

tzak

, zu

nb

a ed

ota

are

to d

antz

a b

ezal

ako

est

ilo

ak n

ahas

tu-

ko d

itu

zte.

Err

itm

oar

ekin

jarr

aitz

eko

, hau

rren

-tz

ako

Dis

kotx

antx

a ik

usk

izu

na

egin

go d

ute

Zi -

rik

ik e

ta M

irik

ik.

Ilu

ntz

ean

her

riko

pla

zako

ko

ntz

ertu

ek h

ar-

tuko

du

te ja

iare

n le

ku

koa.

Ze

Esat

ek! s

ka

tald

e g

ipu

zko

arra

izan

go d

a m

usi

ka

esk

ain

tzar

i ha -

sier

a em

atea

ren

ard

ura

du

na,

18:3

0ea

n. O

stea

n

Leh

ian

err

om

eria

k g

iro

tuko

du

her

riko

pla

za.

Bara

nb

ion

laru

nb

ate

an

eg

ing

o d

ute

Eu

ska

ra

ren

Egu

na

Laru

nb

atea

n -a

ben

du

ak 1-

osp

atu

ko d

ute

Eu

skar

aren

Egu

na

Bar

anb

ion

. Eg

un

oso

ko e

git

arau

pre

stat

u d

ute

. 10

:00

etan

d

ian

ak

eg

ing

o

dit

uzt

e G

arr

ast

atx

un

. H

an

dik

h

am

ar

min

utu

ra a

bia

tuk

o d

a m

end

i m

artx

a, i

ng

uru

ko

hai

nb

at

par

aje

bis

itat

uko

dit

uen

a. 14

:30

ean

her

ri b

azka

ria

egin

go d

ute

b

asel

izar

en a

urr

ean

. An

der

eta

Lan

der

tri

kit

ilar

iek

giro

tuko

d

ute

baz

kal

ost

ea e

ta i

rrin

tzi

txap

elke

ta e

gin

go d

ute

ger

o,

18:3

0ea

n, e

gun

ari a

mai

era

emat

eko

. E

gu

na

ren

a

nto

latz

ail

ee

k

bat

eg

in

du

te

Eu

ska

rald

ia

din

amik

arek

in, e

ta a

ho

biz

i eta

bel

arri

pre

st “e

gun

ero

” iz

atek

o

dei

a lu

zatu

die

te h

erri

tarr

ei.

Berts

o-s

aio

a e

ta h

itza

ldia

K

asi

no

an

, eu

skara

ren

ald

eB

i ek

intz

a es

angu

rats

u e

gin

go d

itu

zte

Lau

dio

ko L

amu

za p

ar-

keko

Kas

ino

an a

steb

uru

ho

net

an. O

stir

alea

n -a

zaro

ak 3

0- b

er-

tso

-sai

oa

ego

ngo

da

Mai

alen

Lu

jan

bio

, Ait

or

Men

dil

uze

, Un

ai

Agi

rre

eta

Ner

ea Ib

arza

bal

ekin

. Sar

rera

k u

dal

etx

ean

esk

ura

tu

dai

tezk

e o

steg

un

era

arte

, 3 e

uro

ren

tru

ke. L

aru

nb

atea

n, a

ldiz

, h

itza

ldia

esk

ain

iko

du

te "

Ox

igen

oa

eusk

arar

i 6

.00

0 m

etro

an

ere"

esp

ediz

ioko

kid

eek

, 19

:00

etan

.10:1

5 /

/ Z

uta

be

en

hit

zo

rdu

ak

11:0

0 /

/ Z

uta

be

en

ka

leji

rak

H

err

iko

pla

zara

ino

11:3

0 /

/ A

ho

biz

i e

ta

Be

larr

ipre

ste

i o

ng

i e

torr

ia e

gin

12:0

0 /

/ E

kit

ald

i n

ag

usi

a.

12:3

0 /

/ B

erb

od

rom

o e

rra

ldo

ia

13:0

0-1

4:3

0 /

/ A

nim

az

io

tald

ea

kE

gu

erd

ian

, eko

izle

en

azo

ka,

dan

tza t

ald

een

em

an

kiz

un

a

eta

kale

an

imazio

a S

an

ta L

uzia

ab

esb

atz

are

kin

eta

Arl

ote

ak

tald

eare

kin

14:3

0 /

/ H

err

i b

az

ka

ria

Ald

ai

pla

za

n. T

iketa

k e

rost

eko

ep

ea

azaro

are

n 2

9an

am

ait

uko

da

16:0

0 /

/ B

ak

arr

izk

eta

Ba

rry

M

an

ley

rek

in e

ta h

au

rre

ntz

ak

o

jola

sak

16:3

0 /

/ D

an

tza

tlo

ia

17:3

0 /

/ T

xo

ko

late

a,

ga

zta

ina

e

rre

ak

eta

Dis

ko

-tx

an

txa

18:0

0 /

/ K

on

tze

rtu

ak

: Z

E E

SA

TE

K!

+ L

EH

IAN

21:

00

//

Ja

iera

n a

ma

iera

uk

ber

ri.n

et


FISIOTERAPIA PODOLOGIA

OSA SU N

G I DA

Garai delikatua da negua osasunarentzat. Urrian hasi zen gripearen bakuna jartzeko kanpaina, eta tenperatura aldaketa bortitzek bestelako gaixotasunak agertzea ere erraztu dezakete. Hala ere, arazo gehienak erraz ekidin daitezke aholku sinple batzuk jarraituta.

Neguan osasuna ez da etxean gordeta utzi behar

Tok-tok, ate-joka dugu negua. Osasunaren aldetik apur bat delikatua izan daiteke sasoi hau. Garai honetan agertzen dira katarro edo pneumonia kasu gehienak, eta gripea ere hor dago. Hala ere, arrisku gehienak erraz saihestu daitezke aholku bakan batzuk jarraituta. Lehen aholkua oso begien bistakoa dirudi: hotzetik babestea. Hala ere, adituek diote egun hotz batean hotzetik ez babestea bezain kaltegarria izan daitekeela behar baino beroki gehiago jarri eta izerdia botatzea. Bat bateko tenperatura aldaketak ekiditea gomendatzen dute. Komenigarria da, era berean, ur asko edatea, berogailuek gorputzaren hidratazioa txikitu dezaketelako. Onuragarria ere izan daiteke infusio edo saldak hartzea; ez soilik gorputza berotzeko balio dutelako, baita baporeek mukosak umeldu eta egoera onean mantentzen laguntzen dutelako ere. Mukosek sudur-zuloak eta eztarria babesten dituzte, pneumoniaren birusa sartzeko moduko arrakalak saihestuta.

Negua etxean egoteko garai bezala irudikatu ohi da. Hala ere, adituek diote gomendagarria dela ariketa fisikoa egiten jarraitzea eta, ahal dela, eguzkia egunero hartzea, gorputzak beharrezkoa duen D bitamina kopurua ekoitzi dezan.

Urte berria, osasun hobeaHilabete bat baino ez da falta 2019. urtea hasteko. Urte

berriaren etorrera aukera aparta izan daiteke osasun ohitura batzuk aldatzeko: kirol gehiago egitea, dieta bati ekitea edo jateko ohitura osasuntsuagoei heltzea, besteak beste. Horretarako, baina, komenigarria izan daiteke aditu batengana jotzea. Aiaraldean eskaintza zabala dago, espezialista onekin. Eurengana jotzea gomendagarria izan daiteke urte berriko erronken zerrendan idatzitako hori paperean geratu ez dadin.Neguko tenperatura baxuek eragina izan dezakete osasunean.

· Kiropodologia· Ortopodologia· Pertsonalizatutako ibilketaren ikerketa eta 3D barne-zolak· Oin diabetiko tratamenduak· Kirol - podologia·· Haur - podologia· Kirurgia podologikoa· Azazkalen berregite estetikoa

· Fisioterapia

· Esku-terapia

· Ziztada lehorra

· Eskuzko drainatze linfatikoa (Vodder eta Godoy)

· Obstetrizia eta Uroginekologia

· · Lurreko pilatesa

Foru Plaza, URDUÑA www.hotelordunaplaza.com

· Fisioterapia funtzioala · Osteopatia ·· Drenaje linfatikoa · Hipopresiboak ·

· Amatasun prestaketa eta erdiondoa ·· Etxez etxeko zerbitzua ·

· Elikadura inguruko jarraibideak ·


ONGIZATE OSOA

LOGOPEDIA

KIROL - GUNEAK

ONGIZATE OSOKO ZENTROA

Izoria kalea 5, LAUDIO (Laudioalde alboan)Astelehenetik ostiralera 9:00 – 13:30 / 16:00 – 20:00

@sihobienestar 697 65 67 20

KiromasajeaOsteopatiaNaturopatiaReiki

ODONTOLOGIA

• Odon to log i a o roko r r a• Inp l an teak• Or todon tz i a• Es te t i k a

Dionisio Aldama kalea 2 (Amurr io) 945 068 996

ZURE BET IKO DENTISTAORAIN BABIO HORTZ KL INIKAN

Maia l en Mar t í nez Fombe l l i daAnder Mar t í nez Fombe l l i da

PILATES GYROTONIC GYROKINESISYAMUNA BODY ROLLINGYOGAHAURDUNALDI EREMUAEENTRENAMENDU PERTSONALIZATUAK ETA TERAPEUTIKOAKKARDIOBASKULARRAK

Zumalakarregi 41 behea, LAUDIO 94 672 80 [email protected] www.kiden.eu

EVA ALONSO LARRAZABALLOGOPEDA ETA PEDAGOGOA

[email protected] kalea 39, 01400 LAUDIOTel.: 94 672 63 91 / 665 74 27 22

MEYIRO SPORT GIMNASIOAFITNESS

MUSKULAZIOA CARDIOBOX

ARTE MARTZIALAK MUGENDO

Mugitu!

Boriñaur kalea 2-4 (Eroski aurrean), AMURRIO945 39 32 14 [email protected]


Au r r e k o a t a l e a n a ip a t u g e nu e n e z , X V I I I . me nde a r e n

bukaeran euskara zen hizkuntza nagusia Aiaraldeko ekialdean; mendebaldean, ordea, gaztelania. Dirudienez, eskualde osoan bi hizkuntzak elkarren ondoan bizi izan ziren luzaroan: nahiz eta gaztelania indartu, euskara ez zen guztiz desagertzen.

1803. urte inguruan Loren-zo Prestamerok Pueblos de Ála-va por vicarías-en Zuia, Urduña, Aiara, Orozko eta Tudelako Bika-riotzetako herriak euskaldunak zirela idatzi zuen eta horregatik alferrik izango zirela euskara-rik ez zekiten apaizak. Ziur aski Prestamerok euskararen garran-tzia puztu zuen bere argudioak indartzeko; hau da, erregeak ezin zituela apaiz kanpotarrak izenda-tu herriarekin loturak zituztenen ordez.

Badaukagu Prestamerok garai horretan idatzitako beste doku-mentu bat, Wilhem Von Hum-boldt jakitunari zuzendutakoa, hain zuzen. Pentsatzekoa da oraingo honetan informazioa ez zegoela baldintzaturik, ez baitze-goen horretarako motiborik. Do-kumentu horretan, herriak kua-drillatan sailkatzen dira: Aiara-ko kuadrillan «se habla bascuen-ce y se hace mayor uso del roman-ce». Nola ulertu behar dugu esaldi hori? Gaztelaniaz euskaraz baino gehiago mintzatzen zela? Edo gaz-telaniaz lehen baino gehiago egi-ten zela? Arrastaria, Urkabustaiz, Artziniega eta Zuiaren kasuetan «bascuence y castellano» esaten da bakarrik. Garaiko beste auto-re batzuk bat datoz Prestamerore-kin. Artziniega, Urduña, Zuia eta Aiara euskaldunak zirelakoan ze-goen Eugene Coquebert de Mont-bret frantsesa. Eta Manuel Llano arabarrak Aiaran eta Artziniegan herri guztietan euskara eta gaz-telania egiten zirela idatzi zuen.

Beraz, euskaldunak eskualde osoan egotea posible bada ere, ezin da ezkutatu gaztelanarian presentzia: bi hizkuntzak elka-rren ondoan bizitzen ziren. Aia-raldeko mendebaldean, euskara desagertzen ari zen belaunaldien arteko transmisioa etenda zegoe-lako. Baina hori ez zen bat-batean eta erabat gertatu, prozesua hasi zenetik azken euskaldunak desa-gertu ziren arte gutxienez hamar-kada batzuk igaro baitziren.

Agian, egoera horren eredu izan daiteke garai hartan Urduñan gertatzen ari zena. 1810ean, In-dependentzia Gerra garaian, Pierre Thouvenot gobernadore frantsesak Elizaren ondarea az-tertzea agindu zuen. Horreta-rako, Urduñako udalak, besteak beste, hirian bizi ziren bederatzi apaiz erregeladunen zerrenda egin zuen. Batzuk Urduñan sor-tutakoak ziren eta hantxe zeu-den, nahiz eta beste leku batzue-tako fraide-etxeetan plaza eduki. Besteak Urduñako San Frantzisko fraide-etxean zeuden eta bizkai-tarrak ziren ia guztiak.

Horietariko bat Juan Zorroza zen, Morgakoa. Honek euskaraz

konfesatzeko Korrejidoreak eta Diputatu Nagusiak emandako baimena zeukan, hiriko apaiz euskaldun bakarra zelako. Lehenengo eta behin, datu horrek argi erakusten du Urduñan 1810. urtean eskaini egin behar zela euskaraz aitortzeko aukera. Bestela, zertarako izango zuen Zorrozak horretarako lizentzia? Garai hartan euskaldunak zeuden Urduñan, euskaldun elebakarrak gainera, elebidunak izan balira ez zatekeen apaiz euskaldunen beharrik egongo.

Gure ustez, fraide-etxean zeuden beste erlijioso batzuk ere, Durango ingurutik etorritakoak, euskaldunak izango ziren. Horrela, beste inork euskara ez zekiela esaten zenean, Urduñan ziharduten apaizak aipatzen ari zirela uste dugu. Nortzuk ziren horiek? Hirian hamalau benefiziodun zeuden baina hiru baino ez ziren ari apaiz edo parroko lanetan: Manuel Herran, Marcos Mendibil eta Rufino Gabiña urduñarrak. Beste lau benefiziodun hiritik kanpo zeuden eta kapilau batzuen bidez betetzen zituzten betebeharrak.

Bakarra ere ez zen euskalduna izango, testuaren arabera. Beste adibide bat daukagu: 1785ean eta 1787an bertan jaiotako Juan Pablo eta Canuto Olamendi apaizek, dirudienez, ez zekiten euskara. Aita Lendoñobeitikoa eta ama Luiaondokoa izan arren, bi anaiek ez zekiten euskaraz, ordurako ez zelako ohiko hizkuntza hirian; edo, erdi eta goi-mailako klaseko familietan, behintzat, erabiltzen ez zelako.

Orduan, nortzuk ziren Urduñan konfesore euskalduna behar zute-nak? J. Sánchez Terradillosek bil-dutako dokumentu batean topa-tu dugu erantzuna: «había arte-sanos y jornaleros que se expre-saban mal en castellano o lo ig-noraban absolutamente». Baina, gure ustez, Urduñako euskaldun elebakar gehienak beste toki ba-tzuetatik –Bizkaitik, Gipuzkoa-tik edo Aiaraldetik– etorritakoak izango ziren: hirian beti egon zen eskualde euskaldunetatik etorri-tako jendea.

Aipatutako Olamendi anaiek Luiaondon jardun zuten eta 1817. urte inguruan Aiarako Bikarioari gutun bat idatzi

zioten. Nahiz eta 1806an herrian bertan predikatzeko hizkuntza egokiena gaztelania zela agindu zen, oraindik kanpoko erlijiosoek euskaraz predikatzen zuten eta Olamendi anaiek ez zuten egoera hori onartu nahi euskaraz egiten zuten bakarrak kanpokoak zirelakoan. Haien arabera, gutxi batzuek esaten zuten gaztelaniarik ulertzen ez zutela eta gehiago ziren euskararik ez zekitenak.

Baliteke anaiek esandakoa era-bateko egia ez izatea. Ikusi dugu-nez, ezin izan zuten herrian eus-kaldun elebakarrak zeudela ez-kutatu. Ziur aski, euskarak atze-ra egin ahala, gero eta gehiago hedatuko zen gaztelania. Baina, hainbesterako zen? Agian, apai-zek benetako egoera linguisti-koa baino, haien desirak deskri-batuko zituzten; hau da, elizan gaztelania bakarrik erabiltzeko nahia. Dena den, euskaldun eta erdaldun elebakarrak bizi ziren herrian aldi berean, eta hori ga-rrantzitsua dela uste dugu. Be-rriro esango dugu galtze-proze-sua hasi baino lehen ere, egoera hori uste genuena baino ohikoa-goa izan behar zela.

Zergatik jartzen ditugu zalan-tzan apaizen hitzak? Luiaondon euskara osasuntsuago zegoela esaten dituzten datuak ditugula-ko. Adibidez, 1820 inguruan, Biz-kaitik at zeuden herri euskaldu-nen artean aipatzen zen. Antze-ko zerbait gertatu zen Okondon, Independentzia Gerra garaian. Apaiz bat kendu zuten kargutik euskararik ez zekielako, eta kar-gu gabetuak argudiatzen zuen herrian lau apaizetatik hiru er-daldunak zirela eta euskara ez zela beharrezkoa. Kontuan har-tu behar dugu aipatutako bi he-rriak XIX. mendeko bigarren za-tian oraindik erdi euskaldun mo-duan sailkatzen zituztela, Aiara-ko beste herriak ez bezala.

AKETZA MERINOHistorialaria

Kultura HISTORIAREN ISTORIOAK

Aiaraldeko euskararen historiaIII.Atala: Euskararen eta gaztelaniaren arteko

elkarbizitza XIX. mendearen hasieran


MAIDER BASTERRA AIARAKO KUADRILLAKO PRESIDENTEA

“Izan zaitez AHOBIZI edo BELLARRIPREST! Aiarako Kuadrillako bost herrietako kaleak jendez gainezka ikustea izango dugu helburu. Prest EUSKARALDIAz go-zatzeko, programazio zabala ekintzez beterik ahalik eta ondoen disfrutatzeko. Guztion lana da, herritarron lana baita instituzioen lana ere. Egunero delako Euska-raren aldia!”

JABI ASURMENDI ARAKALDOKO ALKATEA

“Euskaraldia bertan da, lagun asko ilusioz betetzen gaituen ekimena. Txapa eta bere esangura soinean, gogoan, belarrian eta ahoan eramateko aukera dugu, batzuk aho-bizi, beste batzuk belarriprest, denok konplexurik gabe gure hizkuntza ohiturak al-datzeko gogoz eta 11 egun hauetako konpromisoari 365 egunetan eusteko asmoz”

JOSUNE IRABIEN AMURRIOKO ALKATEA

“Euskaraldian eta urte osoan zehar euskararen erabilera sustatzea da gure asmoa. Ehun-daka amurrioar murgilduko gara Euskaraldian. Inauxa-Mubea eta Amurriofer enpresek euskara planak diseinatuko dituzte. Esku bete lan dugu aurretik, baina hori da bidea. Ahobizi zein belarriprest guztien laguntzaz lortuko dugu!”

IDOIA AGINAKO URDUÑAKO ALKATEA

“Bigarren aldia dugu Aiaraldean Ahobizi eta Belarripresten ekimena! Iaz aho eta belarri de-xente atera genituen armairutik. Aurten eustea dagokigu, hizkuntza ohiturak aldatuz eta sendotuz. Ea pixkanaka uzten diogun lekua euskarari gure egunerokotasunean, 11 egun hauetatik harago!”

GENTZA ALAMILLO AIARAKO ALKATEA

“Xabier Amurizak sortutako abestiak zioen bezala, “Euskara da euskaldun egiten gaituena”. Egunerokoan naturaltasunez erabiltzea, erabateko normalizazio baterako prozesuan oztopoak gainditzea eta belaunaldi berrietan gure hizkuntza errotzea dira gure konpromisoaren oinarri. Hortaz: atzo, gaur eta beti, euskara jalgi hadi mundu-ra!”

publizitatea

A B E N D U A K 3EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNA!

NATXO URKIXO LAUDIOKO ALKATEA

“Lehendabizi Lasartek gonbidatu zituen ahobizi eta belarriprestak armairutik ateratze-ra; lotsa eta bazterkeriari aurre eginda, plazaratzeko gonbit zintzoa. Aurten Euskaraldia eta hamaika herritan, hamaika ahobizi eta belarriprest, hamaika egunetan euskaraz aritzeko gertu gara. Baina zenbat da hamaika? Kopuru mugaezina…”

SERGIO TATO OKONDOKO ALKATEA

“Euskararen Eguna gogoz ospatuko dugu Okondon. Aldarrikatzeko eta ondo pasatze-ko eguna eta batez ere, gizarteak daukagun altxor preziatuenetariko bat zabaltzeko aukera paregabea. Euskara ohikoa izan behar da egunez egun, eta bidea egiteko “Eus-karaldia: 11 egun euskaraz” ekimena martxan dago. Jar ezazu euskara zure bizitzan”

JOSU SAN PEDRO OROZKOKO ALKATEA

“Hemen dugu abenduaren 3a, berriro! Eta? Bete duzu iaz jarritako erronka? Nik konpro-miso bat hartu nuen eta tinko eusten diot; ez diot inori “gaztelaniaz, mesedez” esango. Denok dugu euskaraz aritzeko eskubidea eta horren alde tinko egin behar dugu; erabi-lera ahalbidetu behar dugu, eta noski, erabili!”

ITZIAR DUOANDIKOETXEA ARRANKUDIAGA-ZOLLOKO ALKATEA

“Iaz, aukera berdinean, “eguneroko eta bizitza osorako gure hizkuntza EUSKARA izan dagigula” esanez amaitu neban. Gure artean, euskara gehiago erabili dogula nabaritu dogu? Badogu oraindik, arlo honetan, zer egin handia, ezta? Gure esaera zaharrak di-noan legez, “Ezina Ekinaz Egina”. Bide honetatik, ekinaz, jarraitu dagigun!”

AiarakoKuadrilla

ARRANKUDIAGA ZOLLOUDALA


Erronka potoloa ekarri digu Euskaraldiak, 11 egunez euskaraz bizi-

tzeko erronka. Horretarako ba-liabideak ere jarri dizkigu eskura, 2018. urtean oraindik ere malkar-tsua den misio hori aurrera ate-ratzeko. Baliabide eta tresna ho-rien artean daude ahobizi eta be-larriprest rolak, norberaren neu-rrira eraikiak, 11 egunez bada ere, gure euskalduntasuna normali-tate osoz bizitzeko lain.

Dinamika ezaguna zaigu gu-rean, erronka beretsuari heldu genion aiaraldearrok duela ur-tebete. Ahobizi eta belarripres-tek hilabetez bete zuten eskual-dea Lasarte-Oriako eta beste he-rri batzuetako esperientziari ja-rraiki. Aurtengoa jauzi nazionala izan da, eskualdeetako tokikota-sunetik Euskal Herriko egitas-moa bilakatu da ahobiziak eta belarriprestak lanean jartzea.

Funtsean, estatistikek paper gainean erakusten duten datu oso esanguratsu bat azaleratzera dator dinamika: Euskal Herrian uste duguna baino jende gehia-gok ulertzen duela Euskara. Aia-raldean, euskaldun eta elebidu-nak batuta, biztanleriaren erdiak du euskara ulertzeko gaitasuna.

Bizi dugun diglosia gainditu eta beldurrik gabe euskaraz bi-zitzeko babesa eskaintzen digu Euskaraldiak. Pentsa, aiaraldea-rron %50arekin komunikatu gai-tezke euskaraz. Eguneko elkarriz-keten zer ehuneko hasten ditu-gu euskaraz? Jolas eremua eral-datzera dator Euskaraldia.

4.500. Horiek dira iaz Aiaral-deko Euskalgintza Kontseiluak bultzatutako Ahobizi-Belarri-prest dinamikako partaideak. Es-kualdeko biztanleen %20ak par-te hartu zuen bertan. Eskualdeko errealitate linguistikotik urrun egonda ere, parte hartze naba-ria izan zen iazkoa, ez dira uga-riak Aiaraldean hainbeste he-rritar elkartzen dituzten egitas-moak. Abenduaren 3an Urduñan ospatutako kanpaina amaiera-ko jaiak orube emankorra jarri

zuen euskalgintzaren etorkizu-neko erronkentzat.

Etorkizun hori iritsi da dagoe-neko, Euskaraldia du izena. Eusko Jaurlaritzak beste hamaika era-kunderen laguntza eta babesare-kin antolatu du ekimena, maki-naria guztia abiatuta, inoiz baino baliabide gehiago daude, eskual-de batzuetan aurretik praktikan jarritako esperientziek Euskal Herriaren neurriko dimentsioa har dezaten.

Konparazioak atseginak ez di-ren arren, aurten parte hartzea murritzagoa izan da eskual-dean. Ariketa ez dugu kuantita-tiboki baloratu behar, ez baita gutxi ehunka pertsonek euska-raren aldeko apustu irmoa har-tu izana. Hizkuntza ohiturak al-datzeko pausoa ezinbestekoa den arren, nahikoa al da euskara sal-batzeko?

Kualitatiboki balora dezagun Euskaraldiak euskalgintzari eta euskarari eskaintzeko duena. Euskara erdigunean kokatzen du Euskaraldiak, 11 egunez bada ere euskara gure egunerokotasune-ko ardatz bilakatuko du. Noren ardatz ordea? Norbanakoarena ala euskaraz bizi den komunita-tearena?

Datu argigarri bat: EAEn ikas-leen %66a baino gehiago dago D ereduan matrikulatuta eta az-ken urteetan gora egin duen ere-du bakarra izan da (A eta B ere-duen aldean). Milaka gaztek jaso dituzte haur hezkuntzatik biga-rren hezkuntzara bitarteko ikas-ketak ia euskara hutsean. Uniber-tsitate ikasketetan ere gora doaz euskarazko matrikulak. D ere-duaren garapenak orain arteko martxarekin jarraituz gero, Aia-raldean biztanleriaren %50-60ak baino askoz gehiagok izango du euskara ulertzeko gaitasuna urte gutxi barru.

Kontrara, euskararen kaleko erabilera ez da hazi, edo behera jo du. Finean, D ereduak ez ditu euskararekiko atxikimendua du-ten gazteak hezten.

“Ahobizi” behar luketen belau-naldi berri horiek ez dira ahobi-zi. Txapa jartzeak ez du egoera irauliko. Arazoa ez baitago nor-banakoarengan soilik, komuni-tate oso baten esku dago euska-ra. Komunitate horren bizirau-penean datza euskararen bizi-raupena.

Euskaraldiak indibiduoan jar-tzen du fokoa, euskaraduna-ren gain; ez euskarak bizi duen

ekosistemaren gain, ezta honen ehun sozial, kultural eta insti-tuzionalaren inplikazioen gain ere ez.

Abiada bizian datorren mun-duaren begirada globalizatua da-kar Euskaraldiak. Izan zaitez aho-bizi, belarriprest edo bide ertze-tik begira dagoen behia, zure au-kera da. Euskararen etorkizuna norbanakoen esku soilik uzteak, mezu inplizitu bat dakar: indibi-duoak du ardura eta erantzuki-zun guztia. Euskararekiko uler-kera neoliberaI hutsa: XXI. men-dean euskarak biziraun behar badu herritarren erabaki askea-gatik izango da edo ez da izan-go; eta ez bada, onartu dezagun, mendebaldeko zibilizazio honen deriba baino ez da, Euskal Herri honen garapen logikoa mundu globalizatu batean.

Hizkuntza, ordea, ez da norba-nakoen kontua, komunitarioa da eta komunitatean bizi behar da.

Gure elebitasunean hizkun-tza batek hartzen ez dituen fun-tzioak hartzen ditu besteak. Ko-munikaziotik haratago, errealita-tea ulertzeko tresnak eskaintzen dizkigu hizkuntza batek, komu-nitate eta identitate bat gorpuz-ten ditu. Komunikatzeko tresna

huts gisa, hizkuntza baten etor-kizunak honen iraungitzea da-kar. Interneten, merkatu globa-lean, identitate mundialean eta 7 mila milioi biztanleko planeta honetan, nora goaz milioi eskas batek txapa baten beharrez da-rabilen hizkuntza batekin?

Indibiduoaren gain fokoa jar-tzea hizkuntza baten funtzio ko-munikatiboan fokoa jartzea da. Identitate global baten gailen-tzea gurearen gainetik, globaliza-zioaren mesedetan. Berandu bai-no lehen euskal komunitatearen desagertzea onartzea. Munduko hiritar bihurrarazi nahi gaituz-ten heinean hobekiago genukee-lako ingelesa edo gaztelania be-zalako hizkuntza hedatuak era-biltzea. Eta bagabiltza, “Basque Country itzulia”, “MTV Music Week”, “San Sebastian Film Fes-tival”… Izenok Euskaraldian par-te hartzen duten erakundeek ja-rriak dira.

Horregatik, Amets Arzallusek ETBn Euskaraldiaren atarian esandakoen harira, eroso aurki-tzen dira txapa soinean “euskara-ren heriotza diseinatu eta prak-tikatu zutenak”. Horregatik da-rama VOX alderdiak ahobizi txa-pa, Euskaraldiak ez baitie inola-ko kontraesanik sortzen. Euskara ulertzen dugun Euskal Herrita-rron herenaren hizkuntza prak-tikak eraldatzea baino gehiago behar du izan euskararen etor-kizuna. Euskararen etorkizuna-ren alde lerratzea status quo-a za-lantzan jartzea da.

Hizkuntza bat ezin baita bizi dakitenek hitz egiten ez badu-te, “ahobizi” eta “belarriprestek” ez badarabilte, baina ezta ere hau bermatzen duen egiturarik gabe. Euskararen alde antolatzea eta honen ekosistema eraldatzea da txapa daramagunon ardura.

Bitartean, goza dezagun 11 egu-nez euskarari indarra emateaz, eta, hamabigarrenean ere jarrai dezagun mundu hau euskaraz eta euskaratik eraldatzen.

AIMAR GUTIERREZ BIDARTE

Analisia

Hamabigarren eguna


publizitatea

11 Egun euskaraz. Kutxabanken saiatzera goaz. Animatuko zara?


Euskararen aldeko hurrengo urratsa, klika batera

Apirilaren 4an abiatuko da Korrikaren 21. edizioa Garestik, 14an Gasteizen amaitzeko. “Klika” izango da euskararen aldeko egitasmo erraldoi horren lema eta Txilardegi idazle eta pentsalaria izango da omendua, Euskara Batua sortu zenetik

50 urte igaro direla probestuta. Oraindik ez dute jakinarazi noiz igaroko den Korrika Aiaraldetik, baina laster ekimenari buruzko informazio gehiago plazaratuko dutela nabarmendu dute antolatzaileek.

lekukoa


Eta Euskaraldia amaituta, zer? Datorren urteko apirilean izango da euskararen aldeko hurrengo ekimen erraldoia: Korrikaren 21. edizioa. Plazaratu dituzte dagoe-neko Euskal Herria goitik behera zeharkatuko duen egitasmo horren xehetasun ugari. Spota argitara-tu dute, besteak beste. Bideo horren zati bat Amurrion grabatu zuten irailean, herriko hainbat bizila-gunen parte hartzearekin.

Apirilaren 4tik 14raApirilaren 4an abiatuko da

Korrika Garestik, 14an Gasteizen amaitzeko. "Klika" izango da lema. "Klika egitea aukera bat hartzea da, euskararen aukera hartzea,

hautua egitea", azaldu dute anto-latzaileek, "Euskarak hurrengo fasea klikatu du: akzioarena, kon-promisoarena; euskara unibertsal bihurtuko dugu, eta klik eginen du denon zeruan. Euskal Herriak hartu du euskararekiko kontzien-tzia, sortu du euskal komunitatea. Euskararen aroan gaude; orain da unea: etorri euskarara, aktiba-tu, erabakiak hartu, klik egin, euskaraz egin".

Omendua, TxilardegiOmendua, aldiz, Txilardegi

izango da, euskara batuaren sorre-raren 50. urteurrena probestuta. " Txillardegiren kezka nagusia zen aldarrikatzea herriak hizkun-tza beharrezkoa duela eta Euskal Herriak euskara ezinbesteko ezau-garria duela", azaldu dute AEKko kideek, "egundoko lana egin zuen,

eta euskaldunon historian egin den gauzarik inportanteena ziur aski Txillardegiri zor diogu".

Oraindik xehetasun asko dau-de iragartzeke: ibilbidearen non-

dik norakoak, ikasteentzako unitate didaktikoa, abestia... Korrika.eus atarian emango dute informazio guztiaren berri datozen aste eta hilabeteetan.

“Klika” izango da Korrikaren 21. edizioko lema. Euskara “fase berri batera” igaro dela adierazi nahi izan dute antolatzaileek hitz horrekin

Eskualdeko ia herri guztiak zeharkatu zituen Korrikak duela bi urte. Milaka aiaraldearrek hartu zuten parte ekimenean. Aiaraldea.eus

BEZEROARENTZAKO ARRETA

Pisuak

Txaletak

Lokalak

Lursailak

BalioespenakZumalakarregi 38 01400 Laudio


Herriko plaza

Zozketa“PUNTU EUS” PROIEKTUAREN 4 POLTSA LOTE

Denborapasak

DENBORAPASEN SOLUZIOAK

Sudoku, hitz-gurutzatu eta hitz gezidunen soluzioak web-gunean ikusgai: http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak

ZAILAERRAZA

Aiaraldea hedabideak “Puntu eus” proiektuaren 4 poltsa lote zozketatuko ditu erabiltzaileen artean

Zozketa data: azaroaren 30a, 12:00etan.

ZAKUBAKOITZEAN:

· Puntu.eus poltsa· Boga garagardoa · Gorrotxategiko teilak· Zituene pasta ekologikoa

LAN-ESKAINTZA GEHIAGO AIARALDEA.EUS ATARIAN

Lan-eskaintzak

·ZONALDEKO LAN HARREMANEN MANAGERRA (Araba)

·ADMINISTRARIA (Laudio)

·ADMINISTRARIA (Laudio)

·OBRA ARDURADUNA (Laudio)

·ELEKTRIKARIA (Laudio)

·ZERBITZARI LAGUNTZAILEA (Laudio)

·KOMERTZIALA (Laudio)

·LANGILEA IMEGAR ENPRESAN (Laudio)

·BILTEGI LANGILEA (Laudio) %33ko desgaitasuna izatea beharrezkoa da

·LANGILEA (Aiara)

·GARABI GIDARIA (Aiara)

·TRAILER GIDARIA (Amurrio)

ClaudiaZorionak laztana! Segi horren jator eta alai polit! Bihotz bihotzez

Leire, Arrate eta Elur

Ahobizi eta belarriprestak!Zorionak ahobizi eta belarripresten txapak jarri eta 11 egun hauetan euskaraz bizitzeari ekin diozuen guztiei! Animo pilo azken txanpa honetan eta gogoratu hamabigarren egunean ere konpromisoari eusteaz!

Aiaraldeko Euskaraldia

@BIDALIZUREZORION AGURRA!

Idatzi zure mezua eta bidali argazkia [email protected] Aiaraldea.eus atarian plazaratuko dugu. Abenduaren 12an argitaratuko da hamabostekariaren hurrengo zenbakia.


Aiaraldea


Kontra

Arantzar, z/gLAUDIO (Araba)

946 721 200 // [email protected]

Tellería 2, Laudio (Araba)94 672 65 43// [email protected]

EGUNKARI HAU LAGUNTZEN DUTE:

Argitaratzailea: Aiaraldea Kooperatiba ElkarteaTirada: 10.000 ale. Maiztasuna: HamabostekariaLege gordailua: BI-1230-2013 Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Helbidea: Nerbioi Kalea 12, behea. Laudio. Araba. 01400Telefonoak: 94 656 85 54/688 62 59 00 Web-gunea: www.aiaraldea.eusERREDAKZIO OHARRA: Aiaraldea Aldizkariak ez du bere gain hartzen iritzi artikuluetan, zein egindako elkarrizketetan adierazitakoaren erantzukizuna.

ESKER BEREZIAK BANATZAILE BOLUNTARIOEI:Xabier Ugalde Gulias, Jabi Asurmendi Sainz, Unai Llano Anda, Eider Solatxi, Alberto Martinez Gutierrez-Barquin, Ali Orue Del Valle, Garrastatxu Landaluze Okeranza, Genma Corbella Eguilez, Unai Vicente Basterra, Estibaliz Bideguren Otaola, Aitor Fernandez de Pinedo, Endika Arribas Gulias eta Eunate Molinuevo Olabarria

Aiaraldetik mundura

“Parisen belarriprest gehiago dago ahobiziak baino”

Nolatan amaitu duzu Parisen bizitzen?

Badira jada 6 urte etorri nin-tzela karrera amaierako proiek-tua egitera. Hasiera batean 6 hi-labetetarako zen, oso gustora ari-tu nintzen eta proiektua amaitu ondoren praktikak hirian egi-tea erabaki nuen beste 6 hilabe-tez. Hori guztia bukatu ondoren, Euskal Herrira bueltatu eta lan bila hastea pentsatu nuen, bai-na garai hartan ez zegoen lan es-kaintza askorik. Hortaz, Parisera lan bila bueltatzea erabaki nuen. Denbora arinegi pasatzen da, jada badira 6 urte hemen bizi naizela... Gauza asko ikasten dira atzerrian, baina beno, herria ez dut sekula ahazten eta ahal dudan guztietan etxera bueltatzen naiz.

Euskal Etxera joatea erabaki nuen behin Parisen epe luzerako arituko nintzela ikusi nuenean. Hasieran dantza taldean nenbi-len bakarrik. Orain, ordea,... kul-

tura ekitaldi batzordean nago. Etxe hori nire “ihes-hodia” dela aitortu behar dut.

Parisko euskal komunitatearen parte izateak harrotasuna sorra-razten dit pertsonalki. Paris oso hiri handia da, kosmopolita eta irekia, baina ez dut zalantzan jar-tzen gutariko bakoitzaren lan gi-roan euskaldun bat dagoela daki-tela. Gure kultura atzerrian zabal-tzea asko gustatzen zaigu Euskal Etxekoei, eta sarritan gure ingu-ruan daudenak euskal kulturan murgiltzen saiatzen gara. Euska-rari dagokionez, euskal etxeko bazkideen artean, zaharrek (70-90 urtekoek) zein gazteek hitz egiten dute euskaraz. Horrek esan nahi du tartean dauden be-launaldi batzuk euskara galdu du-tela eta orain ikasten ari direla. Gazte zein zaharrak biltzen di-ren ekitaldietan, euskara sarri-tan entzuten da. Dena den, mo-mentuz, frantsesa lehen hizkun-

tza dela onartu behar dut. "Ran-king"a honako hau da : Frantse-sa, Euskera, Gaztelera, Ingelesa.

Euskaraldiaren kanpainan parte hartuko duzue?

Gutariko batzuk Euskal Herri-ko Euskaraldian parte hartuko dugu. Horrez gain, Sorbonan ere euskarazko klaseak egiten dituen hizkuntzalari talde batek euska-raldi txiki bat egingo du. Euskal Etxeak, ordea, Euskaraldiaren kontzeptua urte guztian zehar zabaltzeko ideia du. Hau da, 11 egunetan ez dugu ekitaldi bere-zirik egingo. Aldiz, ekintzaren bat egingo denean belarriprest eta ahobizi txapak aterako ditugu.

Ahobiziak edo belarriprestak, zer daude gehiago Parisen?

Belarriprest gehiago daude ahobiziak baino. Esan bezala, eus-karaz ikasten ari diren belaunaldi batzuk daude. 200 bat lagun izan-

go dira. Ahobiziak, ordea, horien erdia dira. Ahobizien artean nor-malean euskaraz aritzen gara el-karrekin. Gainera, bakoitzak bere euskalkia dauka eta benetan ede-rra da nola aritzen garen euska-raz, zaharrak zein gazteak. Zora-garria benetan!

Belarriprestei dagokionez, oso ohitura ona daukate guztiek, beraien lehen hitza beti euska-raz delako: “Egun on”, “ongi”, “huntsa”, “aio”... Ondoren, noi-zean behin euskal esaldiren bat edota hitzen bat esaten ahale-gintzen dira. Euskal Etxean oso barneratuta dugun kontzep-tua da azken hori. Hortaz, gure erronka Euskaraldia urte guztiko ekitaldi guztietan egitea izango litzateke. Txapak eta materiala Euskal Herritik ekarriko ditugu plangintza eta kontzeptua azaltzeko. Ondoren, euskarari bultzada sendoa ematea izango da xedea.

Lorea IbañezRodriguezJAIOTERRIAAMURRIO (1987)

BIZILEKUAPARIS

BIDAIAREN XEDEAiKASKETAK ETA LANA

Alex (Flickr)FRANTZIA

DESKRIBAPENA

Historia luzea duen

herrialdea da frantzia.

XVIII. mendetik

aurrera monarkia eta

errepublika segida egon

ziren herrialdean. Gaur

egun errepublika erdi-

presidentzialista da.

AZALERA

640.679 kilometro koadro.

BIZTANLEAK

66,6 milioi biztanle.

HIZKUNTZA

Frantsesa da hizkuntza

ofiziala. Beste hainbat

hizkuntza hitz egiten dira

(euskara kasu), baina ez

dute errekonozimendu

ofizialik.

doan aiaraldea hemen · aiaraldea hemen 2018· 11 · 28 #96 doan korrika: apirilaren 4an abiatuko...

Documents