บทท 2

ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ โครงงานทเกยวของกบการศกษาครงน

เพอสะดวกในการศกษาพจารณาทาความเขาใจเกยวกบแนวความคด ทฤษฎ ผลงานเขยน

และผลของการวจยตาง ๆ

ผวจยจงไดแบงลกษณะของเอกสารและงานวจยทเกยวของเปนลาดบดงนคอ

2.1 ความสาคญของงานเขยนแบบ

2.2 ความสาคญของมาตรฐานงานเขยนแบบเครองกล

2.3 แบบภาพประกอบ และแบบภาพแยกชน

2.4 ความหมายของชดการสอน

2.5 หลกการและทฤษฏทนามาใชในการผลตชดการสอน

2.6 ขนตอนการผลตชดการสอน

2.7 หลกเกณฑในการเลอกใชสอการสอน

2.8 งานวจยทเกยวของ

2.1 ความสาคญของงานเขยนแบบ

ปจจบนการเขยนแบบ ไดรบการยอมรบใหเปนสอในการตดตอทใชในหมนกวทยาศาสตร

วศวกร นกออกแบบ ชางเทคนค และคนงานทเกยวของกบการผลต

ไมวาพวกเขาเหลานจะมภาระหนาทโดยตรงเกยวกบอะไรกตาม พวกเขากตองสามารถสเกทช

หรอเขยนแบบ หรอจะตองอานแบบได โดยปกตความคดจะเรมตนจากภาพสเกทชอยางหยาบ ๆ

จากนนจงคอย ๆ

ขดเกลาภาพสเกทชดงกลาวจนกระทงกลายเปนแบบงานทางเครองกลทประณตสมบรณและถกต

อง สงตอไปใหชางผลตไดอานแบบและตความหมายแบบงานนน (สรศกด,2529 : 12)

ถงแมวาจะมการพฒนาดานภาษาเขยนมากมายเพยงใด

กยงไมสามารถทจะนามาอธบายใหเขาใจถงลกษณะรปราง ขนาด และความสมพนธของสวนตาง

ๆ ของวตถได ดงนนวตถทเกยวของกบการผลตทงหลาย สามารถทจะแสดงรายละเอยดตาง ๆ

ออกมาในรปของแบบเพอทจะถายทอดลกษณะรปรางของวตถ ความสมบรณ ละเอยด

ถกตองจากผทรางแบบไปยงคนงานไดอยางมประสทธภาพ

ดวยเหตผลนเองแบบรางจงถอเปนภาษาของอตสาหกรรมดวย (พรศกด,2537 : 1)

การเขยนแบบทางวศวกรรม

เปนสงสาคญอยางยงในการสอความหมายและชวยในการพฒนาความคดในการออกแบบ

ดงนนวศวกรทมความสามารถจงจาเปนตองสามารถเขยน หรอ

รางรปไดดเพอใชแทนแนวความคดของตน (ดเรก,2529 : 15)

7

2.2 ความสาคญของมาตรฐานการเขยนแบบเครองกล

การเขยนแบบมแหลงกาเนดมาจากทตาง ๆ ซงแตละทกมแนวความคดในการเขยน

และการวางรปของตวเอง อาจจะเหมอนกนบาง หรอแตกตางกนไปบาง

ซงเปนปญหาในการทาความเขาใจในการพฒนาทางอตสาหกรรมนน

การเขยนแบบเปนสวนหนงทจะตองทาความเขาใจใหได ดงนนผทเกยวของกบการผลต

การออกแบบทงหลาย จงไดหาวธทจะกาหนดมาตรฐาน

เพอสรางกฎเกณฑและขอบเขตในการเขยนแบบขน (พรศกด,2537 : 1)

มาตรฐาน คอ สงทถอเปนหลกสาหรบเทยบกาหนด แตสาหรบผลตภณฑอตสาหกรรมแลว

มาตรฐาน หมายถง ขอกาหนดรายการตาง ๆ

ทจะใหไดผลผลตทมคณภาพเปนทยอมรบกนในราคาทคมคามากทสด

รวมถงวธทดสอบและการนยามศพท เพอชวยใหเกดความเขาใจตรงกนไมสบสน

เพอสะดวกในการตดตอซอขายและเทคโนโลยในการทา ขอกาหนดเหลานกอประโยชนใหทก ๆ

ฝายมากมาย ขอกาหนดในดานขนาดและรปราง

ทาใหสบเปลยนทดแทนชนสวนกนไดพอเหมาะพอด

การกาหนดใหมจานวนขนาดและแบบเทาทจาเปนทาใหประหยดและไมสบสน

กาหนดสวนประกอบและคณลกษณะทตองการ

และสมรรถนะเพอความปลอดภยและใหตรงกบความประสงคทตองการใช (สมหวง,2529 : 8-9)

การกาหนดมาตรฐานใหกบหลกปฏบตทางการเขยนแบบไดรบความสาเรจอยางกวางขวางในหลา

ยปทผานมา เปนผลจากความอตสาหะของกลมกาหนดมาตรฐานกลมตาง ๆ เชน American

National Standards Institute (ANSI) Deutsche Industrial Norm (DIN) Japan Industrial

Standards (JIS) เปนตน

ในประเทศไทยมการกาหนดมาตรฐานในงานเขยนแบบอตสาหกรรมโดยกองกาหนดมาตรฐาน

สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) กระทรวงอตสาหกรรม

ซงไดกาหนดมาตรฐานในงานเขยนแบบเครองกลไวในมาตรฐานอตสาหกรรม มาตรฐานเลขท

มอก.201-2520 เปนมาตรฐานวธการเขยนแบบทวไปทางเครองกล

2.3 แบบภาพประกอบ และแบบภาพแยกชน

ในโรงงานอตสาหกรรมทผลตชนงานออกมาสทองตลาด

แบบภาพแยกชนและแบบภาพประกอบมความจาเปนอยางยงและแบบทงสองนจะไปดวยกนเสม

อในการนาไปใชงาน และการเขยนแบบกตองเขยนคกนไปดวยเชนกน ทงนเพอแสดงใหรวา

ชนงานเหลานนรปรางเปนอยางไรแตละชนประกอบกนอยางไร ชนไหนอยตรงไหน

2.3.1 แบบภาพประกอบ (Assembly Drawing)

การเขยนแบบภาพประกอบมวตถประสงค

เพอแสดงถงความสมพนธและตาแหนงของชนสวนตางๆ ทประกอบกนทาเปนเครองจกรกล

8

หรอโครงสราง แบบภาพประกอบจะแสดงรายละเอยดของจานวนชนสวน

การเรยกชอชนงานแตละชน วสดทใชผลตแตละชนมาตรฐานของวสดและชนสวน

มาตรฐานทเกยวของ

การเขยนแบบภาพประกอบเปนขนตอนแรกของการออกแบบเครองจกรอปกรณ

ซงการเขยนสวนใหญจะเขยนแบบภาพตด ใหเหนรายละเอยดภายในของชนงาน

การเขยนแบบภาพประกอบกเหมอนกบการเขยนชนงานชนหนงธรรมดา คอตองเขยน

ออกมาเปนภาพฉาย หรออาจจะแสดงเปนภาพ Isometric

กไดขนอยกบความยากงายของชนงานการเขยนภาพแบบประกอบนน

เนองจากมชนงานหลายๆชนมาประกอบเขาดวยกน เพราะฉะนน ชนงานบางชนทอยภายใน

เรากไมสามารถทจะมองเหนได จงจาเปนตองทาการตดลงไปในภาพประกอบนน

เหมอนกบการเขยนภาพตด ธรรมดาแตชนสวนประเภท นต สกร สลก สลกเกลยว ลม เพลา

ฯลฯ จะไมเขยนเปนภาพตดเปนอนขาด ภาพประกอบสวนมากมกจะเปนขนาดเตมคอ ใช

มาตราสวน 1:1

แบบภาพประกอบแบงได 2 ชนด

1. แบบภาพประกอบชนดสมบรณ (Non dimensional Assembly Drawing)

แบบภาพประกอบชนดนไมมการระบขนาดลงในแบบ ยกเวนขนาดบางสวน เทานน เชน

ขนาดกวางสด ขนาดยาวสด ขนาดสงสด หรอระยะเลอนแคบสดและกวางสด เปนตน

มกจะใชเขยนแสดงภาพทมชนสวนประกอบกนเปนจานวนมากชน

2. แบบภาพประกอบทมการระบขนาดลงในแบบ (Full Dimensional Assembly

Drawing)

แบบภาพประกอบชนดน

เหมาะทจะใชเขยนเครองจกรอปกรณทมชนสวนประกอบกนไมมากชน

แบบทแสดงจะประกอบดวยรปภาพดานหนา ดานขาง หรอดานบน

ซงเขยนเปนภาพตดและมการระบขนาดของชนสวนทประกอบกนทกชนโดยละเอยด

ซงถามชนสวนจานวนมากชนประกอบกน จะทาใหการระบขนาด และการอานแบบยงยาก

แบบภาพประกอบสามารถแบงออกตามลกษณะการใชงานทตองการไดหลายประเภท

ดงนคอ (อวยชย,2540 : 10-12)

1 แบบภาพประกอบแผน,ราง (Layout Assembly)

2 แบบภาพประกอบพอสงเขป (Outline Assembly)

3 แบบภาพประกอบทวไป (General Assembly)

4 แบบภาพประกอบยอย (Sub-Assembly)

5 แบบภาพประกอบภาพตด (Sectioned Assembly)

2.3.2 แบบภาพแยกชน (Detail Drawing)

แบบภาพแยกชนอาจเรยกอกอยางหนงวา “แบบรายละเอยด”

เปนแบบทเขยนขนเพอแสดงรายรายละเอยดของชนสวนแตละชน

9

ของชนงานทประกอบกนในแบบภาพประกอบ โดยปกตจะเขยนจานวน 1 ชน ตอกระดาษ 1 แผน

เปนแบบทจะนาไปผลตชนงานในโรงงานตอไป ดงนน

แบบทเขยนจะตองมรายละเอยดครบทกประการ ภาพทแสดงจะเขยนภาพรายละเอยดในชนสวน

ตองผาใหเหน มการระบขนาด คาเกณฑความคลาดเคลอน คาพกดรปทรง คาพกดงานสวม

คณภาพผวชนงาน และรายการวสด และจาเปนทจะตองเลอกรปรางชนงาน

ตรงไหนของชนงานควรจะแสดงภาพตด กแสดงลงไปในแบบนนดวย สวนการแสดงดานตางๆ

ของชนงานบางครงไมจาเปนตองแสดงถง 3 ดาน

ถาหากชนงานนนมรปทรงสมบรณในตวเองอยแลว ทงนเพอประหยดเวลาในการเขยน

แตการอานแบบยงคงสมบรณเหมอนเดม โดยหลกการเขยนภาพแยกชนตองคานงถง

1. การเลอกดานของชนงานทจะนามาเขยน

จะตองเลอกดานทเหมาะสมเพอใหการอานแบบเขาใจงาย

โดยเนนเลอกดานทใหรายละเอยดมากทสดเปนภาพดานหนา

2. การเลอกจานวนดานทจะเขยนไมจาเปนตองเขยนชนงานออกมาทง 3 ดาน

ถาชนงานทไมซบซอนมากนกใหเลอกดานทใหรายละเอยดไดครบมาเขยนเพยง 2 ดาน

แตตองแสดงภาพดานหนาหนงดาน

3. ชนสวนจาพวกนต สกร สลก สลกเกลยว ลม เพลา

หรอชนสวนทเปนมาตรฐานตางๆ ไมจาเปนตองเขยนภาพฉายแสดงใหเหน เพยงแตบอกชนด

ขนาด และหมายเลขแบบเทานน

4. การกาหนดมาตราสวนในการเขยนแบบภาพแยกชน สวนมากใชมาตราสวน 1:1

เพอใหการอานแบบงาย แตถาเปนชนงานขนาดใหใชมาตราสวน 2 :1 หรอ 10:1

และถาหากชนงานใหญมากตองยอ โดยใชมาตราสวน 1:2 หรอ 1:4

ซงการยอและขยายมาตราสวนนจะตองใชอตราสวนเทาใด

ตองคานงถงความยากงายในการแบงมาตราสวนดวย

5. ในกระดาษเขยนแบบ 1 แผน บางครงจะตองเขยนงานหลาย ๆ ชนลงไป

ดงนนเราจงตองวางรปใหเหมาะสมกบเนอทของกระดาษ

และตองใสหมายเลขแบบกากบไวในรปดวย พรอมทงชอชนสวนและรายละเอยดอน ๆ ลงไปดวย

6. การกาหนดขนาดในแบบภาพแยกชน

ใหถอหลกเดยวกนกบการกาหนดในภาพฉายโดยตองบอกขนาดใหครบถกตอง ละเอยด

และชดเจน (วจตร,2531 : 122-128)

2.4 ความหมายของชดการสอน

จากการศกษารายละเอยดของชดการสอน หรอ ชดการเรยนการสอน (Instructional

Packages) นกการศกษาหลาย ๆ ทานไดกลาวถงความหมายของชดการสอนไวดงน

ชดการสอน หมายถง ระบบการผลตและการนาสอการเรยนตาง ๆ

ทสมพนธกบเนอหามาสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคอยาง

มประสทธภาพมากขน (กาญจนา,2524:117)

10

ชดการสอน (Instructional Package or Instructional Kit)

เปรยบเสมอนโครงการสอนหรอแผนการสอนสาเรจรป (Lesson Plan) ซงผสอนไดจดทาลวงหนา

เพอใชสอนนกเรยนในครงหนง ๆ ชดการสอนแตกตางจากแผนการสอนปกตของครตรงท

ชดการสอนนออกแบบเพอใหครหรอผเรยนใชโดยเฉพาะ

แผนการสอนแตเดมนนจดไวใหครแตผเดยว (สนนท,2526:291)

ชดการสอน เปนกจกรรมการเรยนรอนประกอบดวย วตถประสงคเนอหา และ

วสดอปกรณทงหลายไวเปนชด ๆ

เพอจดกจกรรมใหเกดการเรยนรและชวยใหครดาเนนการสอนอยางมคณภาพเทาเทยมกน

อยในมาตรฐานเดยวกนและยงทาใหประหยดเวลาในการเตรยมการสอน

ทาใหการสอนในเรองนน ๆ บรรลวตถประสงคเดยวกน

ดวยวธเดยวกนและชวยใหการเรยนการสอนบรรลตามจดมงหมายอยางมประสทธภาพ(เสาวนย,2

528 : 291)

ชดการสอน เปนการนาสอการสอนหลายประเภทมาใชรวมกน ในรปแบบของสอประสม

(Multi-Media) โดยการใชสอประสมนเปนการนาโสตทศนปกรณตงแตสองอยางขนไป

มาใชรวมกนในการเรยนการสอน (กดานนท,2531 : 81)

จากความหมายของชดการสอนทนกการศกษาหลาย ๆ ทานไดกลาวไว สรปไดวา

ชดการสอนหรอชดการเรยนการสอน หมายถง ชดสอประสม (Muti-Media)

ทสอดคลองกบเนอหาวชาและประสบการณ

โดยนามาใชประกอบการสอนเพอชวยใหการเรยนการสอนบรรลตามจดมงหมายของวตถประสง

คทกาหนดไวอยางมประสทธภาพ

2.5 หลกการและทฤษฎทนามาใชในการผลตชดการสอน

หลกการและทฤษฎทสาคญพนฐานในการสรางชดการสอน คอ

2.5.1 ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences)

นกการศกษาไดนาหลกจตวทยาในดานความแตกตางระหวางบคคลมาใช

เพราะผเรยนแตละคนจะเรยนรตามวถทางของเขาและใชเวลาเรยนในเรองหนง ๆ ทแตกตางกนไป

ความแตกตางเหลานมความแตกตางในดานความสามารถ (Ability) สตปญญา (Intelligence)

ความตองการ (Need) ความสนใจ (Interest) รางกาย (Physical) อารมณ(Emotion) และสงคม

(Social)

ผสรางชดการสอนจงพยายามหาวธการทเหมาะสมในการทจะทาใหผเรยนไดเรยนอยางบรรลผล

สาเรจตามวตถประสงคทวางไวในชดนน ๆ

2.5.2 การนาสอประสมมาใช (Multi Media Approach)

เปนการนาเอาสอการสอนหลายประเภทมาใชสมพนธกนอยางมระบบ

ความพยายามนกเพอตองการเปลยนแปลงการเรยนการสอนจากเดมทเคยยดครเปนแหลงใหความ

รหลก มาเปนการจดประสบการณใหผเรยนเรยนดวยการใชแหลงความรจากสอประเภทตาง ๆ

11

2.5.3 ทฤษฎการเรยนร (Learning Theory)

จตวทยาการเรยนรทเปดโอกาสใหผเรยนไดกระทาดงน

2.5.3.1 เขารวมกจกรรมการเรยนดวยตนเอง

2.5.3.2 ตรวจสอบผลการเรยนของตนเองวาถกหรอผดไดทนท

2.5.3.3 มการเสรมแรง คอ ผเรยนจะเกดความภาคภมใจดใจทตนเองทาไดถกตอง

เปนการใหกาลงใจทจะเรยนตอไป

2.5.3.4 การใชวธวเคราะหระบบ (System Analysis)

โดยจดเนอหาวชาใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมและวยของผเรยน

ทกสงทจดไวในชดการสอนถกสรางขนอยางมระบบมการตรวจสอบทกขนตอน

มการทดลองปรบปรงจนมประสทธภาพอยในเกณฑมาตรฐานเปนทเชอถอได จงนาออกมาใช

(เสาวนย,2528 : 292-293)

2.6 ขนตอนการผลตชดการสอน

โดยทว ๆ ไปการสรางชดการสอนมขนตอนทสาดญ 10 ขนตอน ดงน

2.6.1 กาหนดหมวดหมเนอหาและประสบการณ

อาจกาหนดเปนหมวดวชาหรอบรณาการเปนสหวทยาการตามทเหนเหมาะสม

2.6.2 กาหนดหนวยการสอน

แบงเนอหาวชาออกเปนหนวยการสอนโดยประมาณเนอหาวชาทจะสามารถถาย

ทอดความรแกผเรยนในหนงครง ครงละ 1-2 ชวโมง

2.6.3 กาหนดหวเรอง

ผสอนตองถามตวเองวาในการสอนแตละหนวยจะใหประสบการอะไรแกผเรยน

บางแลวกาหนดหวเรองออกมาเปนหนวยการสอนยอย

2.6.4 กาหนดมโนทศนและหลกการมโนทศน

หลกการทกาหนดขนตองสอดคลองกบหนวยและหวเรองโดยสรปรวมแนวควา

มคด สาระ

และหลกเกณฑสาคญไวเพอเปนแนวทางในการจดเนอหามาสอนใหสอดคลองก

น

2.6.5 กาหนดวตถประสงค ตองกาหนดใหสอดคลองกบหวเรอง

โดยเขยนเปนวตถประสงคทวไปกอนแลวจงเขยนเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรม

ทตองมเกณฑการเปลยนพฤตกรรมไวทกครง

2.6.6 กาหนดกจกรรมการเรยนใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม

ทจะเปนแนวทางในการเลอกและผลตสอการสอน “กจกรรมการเรยน” หมายถง

กจกรรมทกอยางทผเรยนปฏบต เชน ตอบคาถาม เขยนถาพ ทดลอง ฯลฯ

2.6.7 กาหนดแบบประเมนผล

เปนการประเมนผลใหตรงกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม

12

โดยใชแบบสอบองเกณฑเพอใหผสอนทราบวาหลงผานกจกรรมแลว

ผเรยนไดเปลยนพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคทตงไวหรอไม

2.6.8 เลอกและผลตสอการสอน วสด อปกรณและวธการทผสอนใช

ถอเปนสอการสอนทงสนเมอผลตสอการสอนแตละหวเรองแลวใหจดสอการสอ

นนนไวเปนหมวดหม ในกลองทเตรยมไวกอนนาไปทดลองหาประสทธภาพ

2.6.9 หาประสทธภาพชดการสอน

เพอเปนการประกนวาชดการสอนทสรางขนมประสทธภาพในการสอน

ผสรางจาเปนตองกาหนดเกณฑขนโดยคานงถงหลกเกณฑทวา

การเรยนรเปนกระบวนการเพอชวยใหการเปลยนพฤตกรรมของผเรยนบรรลผล

การกาหนดเกณฑจะตองคานงถง “กระบวนการ” และ “ผลลพธ”

การกาหนดเกณฑประสทธภาพชดการสอนนยมตงไว 90/90

สาหรบเนอหาทเปนความจา และตากวา 80/80 สาหรบวชาทกษะ เชน ภาษา

เพราะการเปลยนพฤตกรรมตองการระยะเวลา

ไมสามารถเปลยนและวดไดทนททเรยนเสรจไปแลว

2.6.10 การใชชดการสอน

ชดการสอนทไดปรบปรงและมประสทธภาพตามเกณฑทตงไวแลวสามารถนาไป

สอนผเรยนไดตามประเภทของชดการสอนและตามระดบการศกษา

โดยกาหนดขนตอนดงน

1. ใหผเรยนทาแบบทดสอบกอน

2. เขาสบทเรยน

3. ประกอบกจกรรมการเรยน

4. สรป

5. ทาแบบทดสอบหลงเรยน

จากขอมลทไดศกษาพอสรปไดวา การออกแบบชดการสอน

ทาไดโดยการนาเอาขอมลทไดจากจดมงหมายของหลกสตร และคาอธบายรายวชา

แลวนามาออกแบบชดการสอนดงน

1. วเคราะหงาน (Job Analysis) และวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

2. วเคราะหวตถประสงคเชงพฤตกรรม

3. กาหนดเนอหาวชาทใชสอนตามวตถประสงคเชงพฤตกรรม

4. สรางใบเนอหาและใบแบบฝกหด

5. จดทาแผนการสอนเพอกาหนดกจกรรมผเรยนในชวงการใหเนอหาและขน

ทาแบบฝกหด

6. ออกแบบและสรางสอการสอนใหสอดคลองกบแผนการสอน

7. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธตามวตถประสงคเชงพฤตกรรม

2.7 หลกเกณฑในการเลอกใชสอการสอน

13

ในชดการสอน สอการเรยนการสอน (Instruction Media)

นบเปนสวนประกอบทสาคญมากอยางหนงทจะทาใหชดการสอนมประสทธภาพสงหรอตา

ดงนนในการสรางชดการสอนจะตองเลอกใชสอการเรยนการสอนทเหมาะสม

สชาต (2526 : 51) ไดใหหลกเกณฑการเลอกสอการเรยนการสอนไว 5 ประการ คอ

สอการเรยนการสอนจะตอง

1. มความเหมาะสมกบวตถประสงคของบทเรยน

อปกรณชวยสอนจะไมมประโยชนเลยถาอปกรณนนไมเหมาะสมกบวตถประสงคของบทเรยนท

กาหนดไว

2. มความเหมาะสมกบระดบการแสดงออกของผเรยน

โดยทวไปอปกรณการสอนชนดเดยวกนอาจจะใชไดหลายวธ

ขนอยกบวธการสอนทจะทาใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมมากหรอนอย

3. มความเหมาะสมกบเนอหาความร

สอชวยปรบปรงสงถายความรระหวางผสอนกบผเรยนใหไดผลดยงขนการใหเนอหาทเปนรปภาพ

ตองมสอชวยบอกเนอหาไมใชโดยการพดเทานน

4. ชวยแนะแนวทางในการเรยน

อปกรณการสอนจะสามารถแนะแนวทางในการเรยนชวยใหผเรยนเกดจนตนาการไดงายขน

ชวยการตรวจปรบความเขาใจและนาความรไปประยกตใชงาน

5. มซอฟตแวรทสมพนธกบฮารดแวร อปกรณทางเทคนค เชน เครองฉายภาพ สไลด

หรอตารา ใบงาน จดอยในประเภท ซอฟตแวร ดงนนฮารดแวรจะไมมประโยชนเลยหากปราศจาก

ซอฟตแวรทเหมาะสม

กดานนท (2531 : 83) กลาวถงหลกการเลอกสอการสอนวา

ผสอนจะตองตงวตถประสงคเชงพฤตกรรมในการเรยนใหแนนอนเสยกอน

เพอใชวตถประสงคนนเปนตวชนาในการเลอกสอทเหมาะสม นอกจากนยงมหลกการอน ๆ

เพอประกอบการพจารณา คอ

1. สอตองสมพนธกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทสอน

2. เลอกสอทเนอหาถกตอง ทนสมย นาสนใจ

และเปนสอทใหผลตอการเรยนการสอนมากทสด

ชวยใหผเรยนเขาใจในเนอหาวชานนไดดเปนลาดบขนตอน

3. เปนสอทเหมาะกบวย ระดบความร และประสบการณของผเรยน

4. สอนนควรจะสะดวกในการใช มวธใชไมยงยากซบซอนจนเกนไป

5. ตองเปนสอทมคณภาพ เทคนคการผลตทด มความชดเจนและเปนจรง

6. มราคาไมแพงจนเกนไปหรอถาผลตเองควรคมกบเวลาและการลงทน

จากหลกเกณฑการเลอกใชสอการเรยนการสอน

การเลอกใชสอใหเหมาะสมกบวตถประสงคการสอนเปนการเลอกทเหมาะสมและสาคญทสด

14

พสฐและธระพล (2531 : 168-171)

มมหลกเกณฑการเลอกใชสอใหเหมาะสมกบวตถประสงคการสอนไว 2 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การพจารณาเลอกและสราง เพอใหเหมาะสมกบวตถประสงคการสอน

จะตองวเคราะหเนอหาของวตถประสงคนน ๆ วามจดสาคญของเนอหาทใด

จากนนพจารณาเลอกลกษณะของสอเรยงตามลาดบจากนามธรรม (Abstract) ไปสรปธรรม

(Concrete) ดงในแผนภมท 1 เมอพจารณาในขนตอนนแลว

จงจะระบลกษณะของสอวาควรจะเปนลกษณะใด เชน คาบรรยาย รปภาพนง รปภาพเคลอนไหว

หนจาลองหรอของจรง เปนตน

รปธรรม (Concrete) นามธรรม (Abstract)

แผนภมท 1 แสดงการพจารณษเลอกชนดของสอ

ขนตอนท 2 เมอพจารณาไดลกษณะของสอตามตองการในขนตอนท 1 แลว

เราสามารถนามาวเคราะหตอเพอหาโครงสรางในสอแตละประเภท ดงรายละเอยดในแผนภมตาง

ๆ ตอไปน

1. คาบรรยาย

วตถประสงค

(Objective)

วเคราะหเนอหาเพอหาจด

สาคญของวตถประสงค

พจารณษเลอกลก

ษณะของสอ

ของจรง หนจาลอง รปภาพเคลอนไหว รปภาพนง คาพด/คาบรรยาย

คาบรรยาย

ขอความสน ๆ

หวขอสน ๆ

คาอธบายยาว ๆ

ขอความมการเรยบเรยงและอาง

องแนนอน

คาอธบายยาว ๆ

อยางอสระไมเรยบเ

รยง

จดบนกระดานหรอ

สอชนดอน ๆ

ททาหนาทคลายกระ

ดาน

เขยนเปนตาราห

รอใบเนอหา

คาพด

15

แผนภมท 2 แสดงสอประกอบคาบรรยาย

2. รปภาพนง

แผนภมท 3 แสดงสอประเภทรปภาพนง

3. รปภาพเคลอนไหว

รปภาพนง

ภาพลายเสน

2 มต

ภาพลายเสน

3 มต

ภาพสเกต

(ภาพเหมอน)

ภาพถาย

ของจรง

ภาพงาย ๆ

ใชเวลาเขยน

สน ๆ

(<3 นาท)

ภาพซบซอนหรอตองคว

ามละเอยดใชเวลาเขยนน

าน

(>3 นาท)

แผนใส

แผนภาพ

ภาพสไลด

แผนใส(ถาย)

ภาพสไลด

กระดานดา แผนภาพ/แผนใส

รปภาพเคลอนไหว

ภาพ 2 มต

เคลอนไหว

อตโนมต

ใชเลอน

ควบคมดวย

มอ

ภาพ 3 มต

ใชเลอน

ควบคมดวยม

อ

เคลอนไหว

อตโนมต

ภาพลายเสน ภาพถาย

แผนภาพ/แผนใ

ส

แผนใสแบบใช

Polaroid

แผนภาพ/แผนใส วดทศน

16

แผนภมท 4 แสดงสอประกอบภาพเคลอนไหว

4. หนจาลอง

แผนภมท 5 แสดงสอประเภทหนจาลอง

5. ของจรง

แผนภมท 6 แสดงสอประกอบประเภทของจรง

นอกจากคาวา สอ แลวยงมคาวา อปกรณชวยสอนอกโดยมความหมายดงน

อปกรณชวยสอน (Teaching Aids) หมายถง อปกรณตาง ๆ

ทใชเปนสอทชวยใหผเรยนไดเรยนรไดงายและรวดเรวยงขน

อปกรณชวยสอนมอยมากมายหลายชนด

ครผสอนตองตดสนใจเลอกนามาใชเพอใหเหมาะสมกบบทเรยน (พสฐและธระพล, 2531 : 132)

จากหลกเกณฑการเลอกสอการเรยนการสอนทนกการศกษาไดกลาวไว

พอสรปไดวาเกณฑการเลอกสอการเรยนการสอนเพอจะนามาใช มดงน

1. มความสอดคลองและเหมาะสมกบวตถประสงคการสอน

2. มความเหมาะสมกบวย ระดบสตปญญาและประสบการณของผเรยน

3. ตองเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน

4. สามารถนามาใชไดสะดวกไมยงยากซบซอนและปลอดภย

5. ทาจากวสดอปกรณทหาไดงายราคาไมแพงจนเกนไป

6. ตรงกบความตองการเปนทนาสนใจและทนสมย

7. ผลทไดตองคมคากบราคาและเวลาในการจดเตรยมสอนน

หนจาลอง

แบบตายตว แบบเคลอนไหวได

ขบดวยมอเตอร ขบดวยมอหมน แบบแยกชนไมได

แบบแยกชนได

ของจรง

นามาแสดงในชนเรยน นกศกษาไปดในโรงงาน

17

การวจยครงน ผวจยไดสรางคมอครซงเปนสวนหนงของชดการสอน

เรองการรางและเขยนแบบภาพประกอบอปกรณเครองกล ประกอบดวย

คาแนะนาในการใชชดการสอน แผนการสอน ใบเนอหา ใบแบบฝกหด ใบเฉลยแบบฝกหด

ใบแบบทดสอบ ใบเฉลยแบบทดสอบ และชดสอการสอนประกอบดวย

1. สไลด (Power Point) ประกอบการสอนทกหวขอ

2. อปกรณเครองกล ประกอบดวย C-Clamp , Puller , Clamping device for Cylindrical

Workpice

2.8 งานวจยทเกยวของ

การสรางชดการสอน

เปนการนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษามาใชในการเรยนการสอน

เพอชวยเพมประสทธภาพการเรยนรของผเรยนใหสงขน

จากการศกษาผลงานวจยทเกยวของกบการสรางชดการสอนหลาย ๆ เรอง ผวจยพบวา

ชดการสอนแตละเรองมประสทธภาพตาง ๆ กน ดงตวอยางงานวจยตอไปน

ฉตรแกว (2532 : 37)

ไดทาวจยการสรางและหาประสทธภาพชดการสอนวชาเขยนแบบเครองกลเรอง

“การอานแบบภาพประกอบ” ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง

สถาบนเทคโนโลยราชมงคล พทธศกราช 2530

ผลการวจยปรากฎวาชดการสอนมประสทธภาพทางภาคทฤษฎ 84.74/80.58 และในภาคปฏบต

89.57/85.56 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด 80/80

ชชย (2535 : 38) ไดทาวจยการสรางชดการสอนวชาเขยนแบบและอานแบบเครองกล 1

เรอง “การเขยนแบบดวยปากกาเขยนแบบมาตรฐาน” ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง

ผลการวจยปรากฎวา ชดการสอนทสรางขนมประสทธภาพทางภาคทฤษฎ 86.97/88.59

และในภาคปฏบต 85.89/85.16 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด 80/80

กลยา (2539 : 35) ไดทาวจยการสรางชดการสอนเรอง

“การใชคาสงในการสรางภาพสองมต” ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง

วทยาลยเทคโนโลยอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ พทธศกราช

2534 ผลการวจยปรากฎวา ชดการสอนทสรางขนมประสทธภาพทางภาคทฤษฎ 88.13/82.48

และในภาคปฏบต 98.99/83.10 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด 80/80

จากการศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของกบชดการสอน พอสรปไดวา

ชดการสอนเปนการนาเอานวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษามาใชประโยชนเพอปรบปรงการเ

รยนการสอน ทาใหสามารถเปลยนแปลงพฤตกรรมในการเรยนรของผเรยน

ไดตรงตามวตถประสงคทกาหนดไว ดงนนผวจยจงไดนาเอาหลกการตาง ๆ

18

จากเอกสารและงานวจยทเกยวของมาเปนแนวทางในการสรางชดการสอนวชาเขยนแบบเครองกล

เรอง “การรางและเขยนแบบภาพประกอบอปกรณเครองกล”

โดยชดการสอนทสรางขนประกอบดวยคมอครและชดสอการสอน