บทท 7 Components of Costเพอทราบหลกการของสวนประกอบตนทนของสนทรพย

เพอสามารถค านวณตนทนของสนทรพยได

มาตรฐานการรายงานทางการเงนเกยวกบสนทรพยแทบทกฉบบจะระบแนวทางในการคานวณตนทน

ของสนทรพย ซงหลกการส าคญของตนทนสนทรพยคอ “ตนทนทางตรงทกอยางทจายไปใหสนทรพยอยใน

สภาพพรอมขายหรอพรอมใช” ซงจะเหนไดอยางชดเจนจากคาจากดความเกยวกบตนทนสนทรพยดงน

TAS 16, TAS 38, TAS 40 ราคาทน : จานวนเงนสดหรอรายการเทยบเทาเงนสดทกจการจายไปหรอมลคา

ยตธรรมของสงตอบแทนอนทกจการมอบใหเพอใหไดมาซงสนทรพยณเวลาทไดสนทรพยนนมาหรอ ณ เวลาท

กอสรางสนทรพยนน หรอในกรณทเกยวของใหรวมถงจานวนทแบงมาเปนราคาทนของสนทรพยทรบรเมอเรมแรก

ตามทกาหนดไวในมาตรฐานการรายงานทางการเงนฉบบอนเชนมาตรฐานการรายงานทางการเงนฉบบท 2

(ปรบปรง 2558) เรองการจายโดยใชหนเปนเกณฑ

โดย TAS 16 ไดระบสวนประกอบของราคาทนของทดน อาคาร และอปกรณไวดงน

โดยสวนประกอบของราคาทนของรายการทดน อาคาร และอปกรณประกอบดวย

1. ราคาซอรวมอากรขาเขาและภาษซอทเรยกคนไมไดหลงหกสวนลดการคาและจานวนทไดรบคนจากผขาย

2. ตนทนทางตรงอนๆทเกยวของกบการจดหาสนทรพยเพอใหสนทรพยนนอยในสถานทและสภาพทพรอมจะ

ใชงานไดตามความประสงคของฝายบรหารเชน

a.  ตนทนผลประโยชนของพนกงานทเกดขนโดยตรงจากการกอสรางหรอการไดมาซงรายการทดน

อาคารและอปกรณ

b.  ตนทนการเตรยมสถานท

c.  ตนทนการขนสงเรมแรกและการเกบรกษา

d.  ตนทนการตดตงและการประกอบ

e.  ตนทนในการทดสอบวาสนทรพยนนสามารถใชงานไดอยางเหมาะสมหรอไมหลงหกมลคาสงตอบ

แทนสทธทไดรบจากการขายรายการตางๆทผลตไดในชวงการเตรยมความพรอมของสนทรพยเพอ

ใหอยในสถานทและสภาพทพรอมจะใชงานได และ

f.   คาธรรมเนยมวชาชพ

3. ตนทนทประมาณในเบองตนสาหรบการรอการขนยายและการบรณะสถานทตงของสนทรพยซงเปนภาระ

ผกพนของกจการทเกดขนเมอกจการไดสนทรพยนนมา

148

ตวอยางท 1 ตนทนของสนคาคงเหลอ

บรษทไก จากด ซอเครองจกรจากหลายประเทศและสงออกไปยงยโรป โดยมตนทนทเกยวของดงตอไปน

1 ตนทนซอ (ราคาตามใบกากบสนคา)

2 สวนลดการคา

3 ภาษนาเขา

4 คาขนสงเขาและคาเบยประกนภย

5 ตนทนการจดการสนคาทเกยวของกบการนาเขา

6 เงนเดอนของฝายบญช

7 คาคอมมสชนทจายใหกบนายหนานาเขาสนคา

8 คาคอมมสชนทจายใหกบนายหนาขายสนคา

9 คาใชจายการประกนคณภาพสนคาหลงการขาย

ตนทนสนคาคงเหลอตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 2 ประกอบดวยรายการใดบาง

ตนทนของสนคา คาใชจายประจางวด

1 ตนทนซอ (ราคาตามใบกากบสนคา) √

2 สวนลดการคา √

3 ภาษนาเขา √

4 คาขนสงเขาและคาเบยประกนภย √

5 ตนทนการจดการสนคาทเกยวของกบการนาเขา √

6 เงนเดอนของฝายบญช √

7 คาคอมมสชนทจายใหกบนายหนานาเขาสนคา √

8 คาคอมมสชนทจายใหกบนายหนาขายสนคา √

9 คาใชจายการประกนคณภาพสนคาหลงการขาย √

รายการ

149

ตวอยางท 2

บรษทมด จากด ซอทดนแปลงหนงมาเพอสรางโรงงานในราคา 300,000 บาท บรษทไดจายคารอถอนตกทอย

บนทดนแหงนน 40,000 บาท โดยสามารถขายมลคาคงเหลออาคารไดเงน 10,000 บาท ตอมาบรษทจาย

คาออกแบบเปนเงน 50,000 บาท คาตรวจสอบโฉนดทดน 2,000บาท ดอกเบยระหวางกอสรางอาคาร

16,000 บาท และคาสรางอาคาร 600,000 บาท นอกจากนบรษทยงตองจายคาถมทอก 5,000 บาท ตนทน

ของทดนเทากบเทาใด

จากโจทย เพอคานวณหาตนทนของทดน จะตองพจารณารายจายทเกดขน โดยแบงรายจายเปนตนทนของ

ทดนและตนทนของอาคาร ตามหลกการสาคญของตนทนสนทรพยคอ “ตนทนทางตรงทกอยางทจายไปให

สนทรพยอยในสภาพพรอมขายหรอพรอมใช”

ตนทนของทดนเทากบเทาใด

ตนทนของทดน ตนทนของอาคาร

1 ราคาซอทดน 300,000 บาท 300,000.00

2 คารอถอนตก 40,000 บาท 40,000.00

3 คาขายมลคาคงเหลออาคารเกา (10,000 บาท) (10,000.00)

4 คาออกแบบ 50,000 บาท 50,000.00

5 คาตรวจสอบโฉนดทดน 2,000 บาท 2,000.00

6 ดอกเบยระหวางกอสรางอาคาร 16,000 บาท 16,000.00

7 คาสรางอาคาร 600,000 บาท 600,000.00

8 คาถมทอก 5,000 บาท 5,000.00

337,000.00 666,000.00

ตวอยางท 3

บรษทผง จากดซอเครองจกรมลคา 260,000 บาท โดยผขายจายคาขนสงเครองจกรเปนเงน 900 บาท

บรษทใหวศวกรประจาโรงงานตดตงเครองจกร ซงเงนเดอนทเกยวของกบการตดตงครงนเทากบ 4,600 บาท

นอกจากนบรษทยงตองสงพนกงานไปฝกอบรมเรองการ operate เครองจกร เปนเงน 7,000 บาท

ทงน บรษทเสยภาษสรรพสามตเทากบ 5% ของราคาตามใบสงของ ตนทนของเครองจกรเครองนจะ

เทากบเทาใด

a.             260,000 บาท

b.             264,600 บาท

รายการ

c.             271,600 บาท

d.             284,600 บาท..

150

พจารณารายจายทเกดขน

ตนทนของเครองจกร

1 คาเครองจกร 260,000 บาท 260,000.00 บาท

2 คาขนสง (ผขายจาย) 900 บาท - บาท

3 คาตดตง 4,600 บาท 4,600.00 บาท

4 คาฝกอบรม 7,000 บาท 7,000.00 บาท

5 คาภาษสรรพสามต 5% ของราคา 13,000.00 บาท

รวมตนทนเครองจกร 284,600.00 บาท

ตวอยางท 4

บรษทแมว จากด ซอรถบรรทกจากบรษทหมา จากด เปนเงน 300,000 บาท โดยบรษทแมว จากดจายคา

ขนสงรถบรรทกเปนเงน 1,360 บาท และจายคาตดตงอปกรณสอสารบนรถบรรทกเปนเงน 8,600 บาท (ทงน หาก

ไมไดซอ บรษทจะตองจายคาฝกอบรมพนกงานขบรถเกยวกบการใชอปกรณสอสารเปนเงน 2,400 บาท)

บรษทตองจายคาภาษสรรพสามตเปนเงน 5% ของมลคาใบสงซอ บรษทแมว จากด จะบนทกตนทน

ของรถบรรทกดงกลาวเทากบเทาใด

พจารณารายจายทเกดขน

a.             300,000 บาท

b.            308,600 บาท

การค านวณ

1 ราคาคารถบรรทก 300,000.00 บาท

2 คาขนสงรถบรรทก 1,360.00 บาท

3 คาตดตงอปกรณสอสาร 8,600.00 บาท

4 คาฝกอบรมพนกงาน - บาท

5 คาภาษสรรพสามต 5% ของราคา 15,000.00 บาท

รวมตนทนรถบรรทก 324,960.00 บาท

c.             371,200 บาท

d.             324,960 บาท

151

ตวอยางท 5

บรษทนา จากด จายตนทนการกอสรางอาคารโรงงานแหงใหมดงน (หนวย พนบาท)

คาเตรยมสถานท 240.00

คาวสดกอสราง 1,500.00

3,190.00

คาทดสอบกระบวนการในโรงงาน 150.00

คาทปรกษาในการตดตงเครองจกร 220.00

คาโอนยายคนงานมาทโรงงานใหม 110.00

คาใชจายในการดาเนนงานทวไป 500.00

100.00

ค านวณมลคาตนทนทสามารถรบรเปนสนทรพยไดของโรงงานดงกลาว

การค านวณ (หนวย พนบาท)

1 คาเตรยมสถานท 240.00

2 คาวสดกอสราง 1,500.00

3 คาแรง 3,100.00

4 คาทดสอบกระบวนการในโรงงาน 150.00

5 คาทปรกษาในการตดตงเครองจกร 220.00

6 คาโอนยายคนงานมาทโรงงานใหม -

7 คาใชจายในการดาเนนงานทวไป -

8 ตนทนในการรอถอน 100.00

รวมตนทนโรงงาน 5,310.00

รวมตนทนทสามารถรบรเปนสนทรพยไดของโรงงานดงกลาว

โดยคาโอนยายคนงาน และคาใชจายในการดาเนนงานทวไปไมเกยวของโดยตรงกบการทาใหโรงงาน

อยในสภาพพรอมใช จงไมสามารถรบรเปนตนทนของสนทรพยได และตองตดเปนคาใชจาย สวนคาแรงทจาย

ในชวงของการประทวงหยดงานไมไดทาใหโรงงานมมลคาเพมขนจงตองตดเปนคาใชจายดวยเชนกน

คาแรง (รวมคาแรงทตองจายระหวางประทวงหยดงาน ซงไมม

การกอสราง 90,000 บาท)

ตนทนในการรอถอนโรงงานเมอสนอายใชงานในอก 10 ป

ขางหนา (คดเปนมลคาปจจบนแลว)

152

ตวอยางท 6

บรษทเซงอาคารสานกงาน 10 ป เปนเงน 10 ลานบาท (จายลวงหนา) โดยตามขอกาหนดบรษทจะตองรอ

ถอนอปกรณตกแตงออกใหเหมอนเดมเมอจบสญญา คารอถอนโดยประมาณ 500,000 บาท อตราดอกเบย 6%

ตอป ถามวาบรษทจะบนทกการเซงครงนอยางไร

การค านวณตนทนสทธการเชา (คาเซง)

คาเซง 10,000,000.00

มลคาปจจบนของคารอถอน

คารอถอนโดยประมาณ 500,000.00

มลคาปจจบนของเงน 1 บาทในอก 10 ปขางหนา อตราคดลด 6% 0.5584 279,200.00

มลคาตามบญช ของคาเซง (สทธการเชา) 10,279,200.00

การบนทกบญช

ณ วนทาสญญา

Dr.สทธการเชา 10,279,200.00

Cr.เงนสด 10,000,000.00

ประมาณการหนสนจากการรอถอน 279,200.00

งวด เงนจาย ตดดอก เพมตน ตนคงเหลอ

0 279,200.00

1 0 16,752.00 16,752.00 295,952.00

2 0 17,757.12 17,757.12 313,709.12

3 0 18,822.55 18,822.55 332,531.67

4 0 19,951.90 19,951.90 352,483.57

5 0 21,149.01 21,149.01 373,632.58

6 0 22,417.95 22,417.95 396,050.54

7 0 23,763.03 23,763.03 419,813.57

8 0 25,188.81 25,188.81 445,002.38

9 0 26,700.14 26,700.14 471,702.53

10 0 28,297.47 28,297.47 500,000.00

+=+

+

153

ปท 1 - 10

Dr.ตนทนทางการเงน 16,752 ถง 28,297.47

Cr.ประมาณการหนสนจากการรอถอน 16,752 ถง 28,297.47

(รบรตนทนทางการเงนและปรบประมาณการหนสนจากการรอถอน)

Dr.คาเชาอาคาร 1,027,920.00

Cr.สทธการเชา 1,027,920.00

(ตดจาหนายบญชสทธการเชาเขาเปนคาเชาอาคาร)

ตวอยางท 7

บรษทบารพ จากด กาลงตดตงเครองจกรใหมทมตนทนตอไปน

1 ตนทนของโรงงาน (ใบกากบสนคา + ภาษ ) 2,500,000.00

2 คาขนสงและจดการเครองจกร 200,000.00

3 ตนทนการเตรยมสถานท 600,000.00

4 คาทปรกษาในการกอสรางอาคารโรงงาน 700,000.00

5 ดอกเบยจายคาสรางโรงงานหลงจากโรงงานกอสรางเสรจ 200,000.00

6 คารอถอนโรงงาน (PV) หลงเลกใชในอก 7 ปขางหนา 300,000.00

7 คาเสยโอกาสระหวางการกอสรางโรงงาน 400,000.00

ค านวณตนทนทสามารถรวมเปนสนทรพยได

1 ตนทนของโรงงาน (ใบกากบสนคา + ภาษ ) 2,500,000.00 บาท

2 คาขนสงและจดการเครองจกร 200,000.00 บาท

3 ตนทนการเตรยมสถานท 600,000.00 บาท

4 คาทปรกษาในการกอสรางอาคารโรงงาน 700,000.00 บาท

5 ดอกเบยจายคาสรางโรงงานหลงจากโรงงานกอสรางเสรจ - บาท

6 คารอถอนโรงงาน (PV) หลงเลกใชในอก 7 ปขางหนา 300,000.00 บาท

7 คาเสยโอกาสระหวางการกอสรางโรงงาน - บาท

รวมตนทนสนทรพย 4,300,000.00 บาท

สวนดอกเบย 200,000 บาท และคาเสยโอกาส ไมถอเปนสนทรพยแตอยางใด

ในกรณทมการขยายกาหนดการชาระเงนออกไปนานกวาปกต กจการตองบนทกผลตางระหวางราคา

เทยบเทาเงนสด และจานวนเงนทงหมดทตองชาระเปนดอกเบยตลอดระยะเวลาการไดรบสนเชอนน

154

ตวอยางท 8

บรษทเจอร จากด ทาสญญาเชาทดนเพอปลกสรางอาคารเมอ 1/1/x1 เปนเวลา 20 ปจายคาเชาทกวนท

1 มกราคม เรมวนท 1/1/x2

โดยเมอเลกสญญาตองทาการรอถอนอาคารออก วศวกรประเมนราคาคากอสรางอาคาร 1,000 ลานบาท

และคารอถอนไว 50 ลานบาท อาคารมอายการใหประโยชนเชงเศรษฐกจ 30 ป กอสรางเสรจ 1/1/x2

1 อตราดอกเบย 8% อาคารมอายการใชงาน 30 ป

2 คาเชาทดนปท1-15 ปละ 10 ลานบาท

3 คาเชาทดนปท16-20ปละ 15 ลานบาท

ใหท า 1 คากอสรางอาคารประกอบดวยอะไรบาง ใหคานวณประกอบ

2 บนทกบญช ป 25x2

1 คากอสรางอาคารประกอบดวยอะไรบาง ใหค านวณประกอบ

จากโจทยตนทนของอาคารจะประกอบดวยคากอสรางอาคาร คาเชาทดนระหวางกอสรางอาคารระยะเวลา

1 ป และมลคาปจจบนของคารอถอนอาคารทจะตองจายในอก 19 ปขางหนา (เนองจากสญญาเชาทดนหลงจาก

กอสรางอาคารเสรจจะเหลอเพยง 19 ป)

ทงน สญญาเชาทดนตองจายคาเชาทไมเทากนใน 2 ชวง มาตรฐานการบญช ฉบบท 17 ระบใหตองใชวธ

เสนตรงในการรบรคาเชาเปนคาใชจาย ซงมลคาของอาคารจะไดจากการคานวณตอไปน

คากอสราง 1,000.00

คาเชาทดนระหวางกอสราง 1 ป 11.25

มลคาปจจบนของคารอถอนอาคารหลงจากหมดสญญาเชา 11.59

รวมมลคาอาคาร 1,022.84

คาเชาทดนระหวางกอสราง 1 ป คาเชารบรตามวธเสนตรงตลอดอายสญญาเชา

คาเชาเฉลยตอป

ปท1-15 ปละ 10 ลานบาท 150

ปท16-20 ปละ 15 ลานบาท 75

รวม 225

ระยะเวลาสญญาเชา 20

คาเชาเฉลยตอป 11.25

ตอบ

1

2

1

155

มลคาปจจบนของคารอถอนอาคารหลงจากหมดสญญาเชา

คารอถอนทตองจายในอก 19 ปขางหนา 50

มลคาปจจบนของเงน 1 บาทในอก 19 ปขางหนา อตราคดลด 8% 0.2317

มลคาปจจบนของคารอถอนอาคารหลงจากหมดสญญาเชา 11.585

2 บนทกบญช ป 25x2

Dr.คาเชาคางจาย 10

Cr.เงนสด 10

บนทกการจายคาเชาทดน

Dr.อาคาร 1,022.84

Cr.อาคารระหวางกอสราง (คากอสราง) 1,000.00

อาคารระหวางกอสราง (คาเชา) 11.25

ประมาณการหนสนจากการรอถอนอาคาร 11.59

บนทกตนทนอาคารทสรางแลวเสรจ

31/12/x2 Dr.ตนทนทางการเงน 0.93

Cr.ประมาณการหนสนจากการรอถอนอาคาร 0.93

บนทกเพมประมาณการหนสนคารอถอนอาคารอตราคดลด 8%(11.59 ลานบาท x 8%)

Dr.คาเชาทดน 11.25

Cr.คาเชาคางจาย 11.25

บนทกการจายคาเชาทดนและตงคาเชาคางจาย ป 25x2

Dr.คาเสอมราคา-อาคาร 53.83

Cr.คาเสอมราคาสะสม-อาคาร 53.83

บนทกคาเสอมราคาอาคาร (1,022.84 / 19 ป)

1/1/x2

2

+

156

ตวอยางท 9 (โจทยดดแปลงจาก KIESO)

ณ วนท 31/12/2549 มขอมลตอไปนอยในบญชทดนอาคารอปกรณขนตนของบรษทแมวขาว จากด

ทดน 230,000.00

อาคาร 890,000.00

สวนปรบปรงสทธการเชา 660,000.00

เครองจกรและอปกรณ 875,000.00

ระหวางป 2550 มธรกรรมตอไปนเกดขน

1 ซอทดนแปลงแรกมาในราคา 850,000 บาท โดยจายคานายหนา 51,000 บาท คารอถอนสงปลกสราง

35,000 บาท แตสามารถขายเศษซากได 13,000 บาท

2 ซอทดนแปลงทสองพรอมอาคารเปนเงน 420,000 บาท โดยราคาประเมนทดนเทากบ 130,000 บาท

และราคาประเมนอาคารเทากบ 120,000 บาท หลงจากทซอมา บรษทไดรอถอนอาคารโดยจายคารอถอน

41,000 บาท และสรางอาคารใหมขนมตนทน 330,000 บาท ทเสรจพรอมใชงานวนท 30/9/2550 พรอม

กบตนทนตอไปน

คาขดเจาะ 38,000.00

คาออกแบบ 11,000.00

คาขออนญาตกอสราง 2,500.00

ดอกเบยเงนกทใชระหวางกอสราง 8,500.00

3 ซอทดนแปลงท 3 ในราคา 650,000 บาท โดยมวตถประสงคเพอขายออกไปทนท

4 ระหวางเดอนธนวาคม 2550 บรษทไดปรบปรงพนทสานกงานทเชามา โดยคาปรบปรงเทากบ 89,000 บาท

และสญญาเชาสานกงานจะหมดในวนท 31/12/2552 ซงบรษทคาดวาคงจะไมตอสญญาแตอยางใด

5 บรษทซอเครองจกรทมสญญาวาจะตองจายคาสทธการใชเครองจกรเปนรายหนวยสนคาทผลต

เครองจกรดงกลาวมราคา 87,000 บาท โดยบรษทตองจายคาขนสง 3,300 บาท คาตดตง 2,400 บาท

และไดจายคาสทธการใชในป 2550 เปนเงน 17,500 บาท

ในงบแสดงฐานะการเงน ณ วนท 31/12/2550 กจการจะแสดงมลคาของทดน อาคาร

และอปกรณ แตละรายการดงกลาวเทากบเทาใด ใหค านวณประกอบค าตอบ

ใหท า

157

การค านวณหามลคา

ทดนแปลงท 1

ตนทนของทดน คาใชจายประจางวด

1 ซอทดนแปลงแรกมาในราคา 850,000 บาท 850,000.00

2 จายคานายหนา 51,000 บาท 51,000.00

3 คารอถอนสงปลกสราง 35,000 บาท 35,000.00

4 ขายเศษซากได 13,000 บาท (13,000.00)

923,000.00

ทดนแปลงท 2 พรอมอาคาร

ตนทนของทดน ตนทนของอาคาร

1 ซอทดนแปลงทสองพรอมอาคารเปนเงน 420,000 บาท 420,000.00 0.00

(ราคาประเมนทดนเทากบ 130,000 บาท และราคาประเมนอาคารเทากบ 120,000 บาท)

2 คารอถอนสงปลกสราง 41,000 บาท 41,000.00

3 ตนทนคากอสรางอาคารใหม 330,000 บาท 330,000.00

4 คาขดเจาะ 38,000 บาท 38,000.00

5 คาออกแบบ 11,000 บาท 11,000.00

6 คาขออนญาตกอสราง 2,500 บาท 2,500.00

7 ดอกเบยเงนกทใชระหวางกอสราง 8,500 บาท 8,500.00

461,000.00 390,000.00

ทดนแปลงท 3 ในราคา 650,000 บาท โดยมวตถประสงคเพอขายออกไปทนท

กจการตองบนทกทดนแปลงท 3 เปนรายการอสงหารมทรพยเพอการลงทน

บรษทไดปรบปรงพนทสานกงานทเชามา โดยคาปรบปรงเทากบ 89,000 บาท

กจการตองบนทกคาปรบปรงพนทสานกงานทเชาเปนรายการ

รายการ

รายการ

สวนปรบปรงสทธการเชา

1

2 3

158

เครองจกร

ตนทนของเครองจกร คาใชจายประจางวด

1 มลคาซอเครองจกร 87,000 บาท 87,000.00

2 คาขนสง 3,300 บาท 3,300.00

3 คาตดตง 2,400 บาท 2,400.00

4 คาสทธการใชในป 2550 เปนเงน 17,500 บาท 17,500.00

92,700.00 17,500.00

รายการ

5

159

ตอบ บญชทดน อาคาร และอปกรณ (ราคาทน)

สวนปรบปรง เครองจกร

สทธการเชา และอปกรณ

230,000.00 890,000.00 660,000.00 875,000.00 2,655,000.00

1) ทดนแปลงท 1 923,000.00 923,000.00

2) ทดนแปลงท 2 และอาคาร 461,000.00 390,000.00 851,000.00

4) คาปรบปรงสานกงานเชา 89,000.00 89,000.00

5) เครองจกรใหม 92,700.00 92,700.00 1,614,000.00 1,280,000.00 749,000.00 967,700.00 4,610,700.00

บญชอสงหารมทรพยเพอการลงทน

ทดนแปลงท 3 650,000.00

รวม

ยอดยกมา

รวม

รายการ ทดน อาคาร

1

2 3

5

4

160

ตวอยางท 10 (โจทยครงท 2/2548)

จากขอมลในแตละขอซงเปนอสระตอกน ใหพจารณาวากจการจะตองทาการรบรสนทรพยกลมทดน อาคาร

และอปกรณ ประเภทใดในสมดบญชหรอไม (ถามใหระบชอบญชใหชดเจน) และจะรบรในมลคาเทาไร โดยใหถอวา

จานวนเงนทกจานวนมสาระสาคญ

1 ซอทดนแปลงหนงเพอใชในการกอสรางโรงงานในอนาคต กจการจายเงนสดเปนคาทดน จานวน 2,600,000 บาท

และจายคานายหนาอกจานวน 52,000 บาท คาภาษจานวน 16,000 บาท นอกจากนกจการยงตองจาย

คาใชจายในการปรบหนาดน กาจดตนไมทอยในดนนนอกเปนเงน 23,000 บาท โดยกจการสามารถขายตนไม

และเศษวสดอนทไดจากการปรบหนาดนไดเปนเงน 6,000 บาท

ตอบการค านวณตนทนของสนทรพย

1 คาทดน จานวน 2,600,000 บาท 2,600,000.00 บาท

2 คานายหนาอกจานวน 52,000 บาท 52,000.00 บาท

3 ภาษจานวน 16,000 บาท 16,000.00 บาท

4 คาใชจายในการปรบหนาดน 23,000 บาท 23,000.00 บาท

5 ขายตนไมจากการปรบหนาดนไดเปนเงน 6,000 บาท (6,000.00) บาท

รวมตนทนสนทรพยประเภททดน 2,685,000.00 บาท

2 ซอทดนพรอมอาคารเกามาเพอใชเปนสานกงาน โดยจายชาระคาทดนและอาคารดวยหนสามญของกจการจานวน

100,000 หน หนสามญมราคา PAR หนละ 100 บาท และราคาตลาด ณ วนซอทดนเทากบ 120 บาท ตอหน

ผประเมนอสระประเมนมลคา ณ วนซอของทดนและอาคารวาเทากบ 6,800,000 บาท และ 5,200,000 บาท

ตอบธรกรรมนถอเปนธรกรรม “การจายโดยใชหนเปนเกณฑ” ตาม มาตรฐานการรายงานทางการเงน ฉบบท 2

กจการตองบนทกมลคาของทดน และอาคารโดยใชมลคายตธรรมของสนทรพยทไดมา

ซงในขอนมลคายตธรรมของสนทรพยทไดมานนมมลคาเทากบมลคายตธรรมของหนทออกให (12 ลานบาท)

จงตองบนทกบญช “ทดน” เทากบ 6,800,000.00 บาท

บญช “อาคาร” เทากบ 5,200,000.00 บาท

161

3 ซอทดนพรอมอาคารเกามาในราคา 4,800,000 บาท โดยกจการตงใจทจะทบอาคารเกาทงแลวกอสรางอาคาร

หลงใหมขนมาเพอใชเปนโรงงาน ในสญญาซอขายระบวาทดนมราคา 4,200,000 บาท สวนอาคารมราคา

600,000 บาท ภายหลงการซอ กจการไดทาการทบอาคารเกาทงโดยมคาใชจายเกดขน 41,000 บาท แลวกจการ

ไดกอสรางอาคารใหมขนมามคาใชจายในการออกแบบอาคารจานวน 36,000 บาท คาขออนญาตกอสรางจานวน

5,000 บาท และคาทาทจอดรถกลางแจงอกจานวน 79,000 บาท

ตอบการค านวณตนทนของสนทรพย

ทดน อาคาร สวนปรบปรงทดน

1 คาซอทดนและอาคาร 4.8 ลานบาท 4,800,000.00

2 คาทบอาคารเกาทง 41,000 บาท 41,000.00

3 คาออกแบบอาคาร 36,000 บาท 36,000.00

4 คาขออนญาตกอสราง 5,000 บาท 5,000.00

5 คาทาทจอดรถ 79,000 บาท 79,000.00

รวม 4,841,000.00 41,000.00 79,000.00

4 ทาการแลกเปลยนเครองจกรเกากบเครองจกรใหม โดยเครองจกรเกามราคาทน 230,000 บาท

คาเสอมราคาสะสม ณ วนแลกเปลยน 170,000 บาท มลคายตธรรม ณ วนแลกเปลยน 62,000 บาท

เครองจกรใหมมมลคายตธรรม ณ วนแลกเปลยน 85,000 บาท กจการจงตองจายชาระเปนเงนสดเพมเตมอก

23,000 บาท

ตอบกจการตองบนทกราคาทนของเครองจกรใหม โดยใชมลคายตธรรมของเครองจกรเกาทนาไปแลกเปลยนบวกกบเงนสด

ทจายชาระเพมเตม

มลคายตธรรมของเครองจกรเกา 62,000.00

เงนสดทจายเพม 23,000.00

รวมตนทนเครองจกรใหม 85,000.00

รายการ

162

5 ซอเครองจกรมราคาขาย 140,000 บาท ผขายใหสวนลดการคา 5% และสวนลดเงนสดมเงอนไข 1/10, n/45

กจการจายชาระเงนในเวลาจงไดรบสวนลดเงนสด กจการจายคาขนสงเครองจกรมายงโรงงานจานวน 700 บาท

คาใชจายในการตดตง 2,300 บาท และมคาใชจายในการหลอฐานตงเครองจกรอก 1,000 บาท

ในขณะตดตง พนกงานของกจการทางานผดพลาดทาใหเครองจกรเสยหายตองเสยคาซอมเครองจกรไปเปนเงน

4,200 บาท

ตอบการค านวณตนทนของเครองจกร

1 ราคาขาย 140,000 บาท 140,000.00 บาท

2 สวนลดการคา 5% (7,000.00) บาท

3 สวนลดเงนสดมเงอนไข 1/10, n/45 (1,330.00) บาท

4 คาขนสงเครองจกร 700 บาท 700.00 บาท

5 คาใชจายในการตดตง 2,300 บาท 2,300.00 บาท

6 คาใชจายในการหลอฐาน 1,000 บาท 1,000.00 บาท

7 คาซอมเครองจกร 4,200 บาท 0.00 บาท

รวมตนทนสนทรพยประเภท เครองจกร 135,670.00 บาท

6 กจการตดสนใจทจะเปลยนหลงคาอาคารจากหลงคากระเบองเปนหลงคาพลงงานแสงอาทตย เพอประหยด

คาไฟฟาในอนาคต หลงคากระเบองทรอออกตามมราคาตามบญช 110,000 บาท สวนหลงคาพลงงานแสง

อาทตยทตดตงใหมมตนทน 590,000 บาท นอกจากนกจการยงไดทาสอาคารใหมทงอาคารเสยเงนไปทงสน

144,000 บาท กจการมแผนการวาจะทาสอาคารครงใหมในอก 3 ปขางหนา

ตอบการค านวณตนทนของสนทรพย

อาคาร คาใชจายประจางวด

1 หลงคากระเบอง 110,000 บาท 110,000.00

2 หลงคาพลงงานแสงอาทตย 590,000 บาท 590,000.00

3 คาทาส 144,000 บาท 144,000.00

590,000.00 254,000.00

กจการจะตองบนทกมลคา “อาคาร” เทากบ 590,000 บาท ซงเปนมลคาของหลงคาพลงงานแสงอาทตยทตดตง

ใหม สวนมลคาตามบญชของหลงคาเกา 110,000 บาททถกรอถอน ถอวาเปนสงทไมมประโยชนเชงเศรษฐกจในอนาคต

จงตองตดเปนคาใชจายในงบกาไรขาดทน เชนเดยวกบคาทาสอาคารใหมมลคา 144,000 บาท เปนเพยงการบารงรกษา

อาคาร ตามระยะเวลาทมไดทาใหกจการไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจในอนาคตจากอาคารเพมขนจากมาตรฐานการ

ปฏบตงานเดมทเคยประเมนไว จงตองตดเปนคาใชจายในงบกาไรขาดทนทงจานวนเชนเดยวกน

รายการ

163

7 กจการไดเชาอาคารแหงหนงเพอใชเปนสานกงานขาย สญญาเชานนจดเปนสญญาเชาดาเนนงาน

ในปปจจบนกจการไดทาการกนหองแบบถาวรเพมเตม โดยคาใชจายในการทาผนงกนหองและเสรมโครงสราง

ของอาคารเพมเตมเทากบ 178,000 บาท

ตอบ โจทยไมไดระบระยะเวลาตามสญญาเชาวาเทากบกป แตนาจะสนนษฐานไดวาสญญาเชาดงกลาวนาจะนาน

กวา 1 ป ดงนนรายจาย 178,000 บาท จงควรจะใหประโยชนเชงเศรษฐกจแกกจการนานกวา 1 รอบระยะเวลา

บญช ดงนน กจการจะตองบนทกคาใชจายในการทาผนงกนหองและเสรมโครงสรางอาคารเพมเตมเปน

“คาปรบปรงสทธการเชา” จานวน 178,000 บาท ซงเปนหมวดยอยของสนทรพยหมวด “ทดน อาคาร และอปกรณ”

8 กจการจดซอเครองจกรเพอใชผลตสนคา เครองจกรมราคาตลาด ณ วนน 1,350,000 บาท กจการจายชาระ

เงนเปนตวเงนแบบไมระบอตราดอกเบยอาย 6 เดอน มลคาหนาตว 1,424,000 บาท ในการตดตงเครองจกรน

กจการจาเปนตองจางวศวกรมาเพอทาการตดตงโดยเฉพาะจานวน 1 คน โดยกจการตกลงจะจายคาจางใหวศวกร

นเปนจานวนเงน 35,000 บาท บวกคาทพกอกจานวน 8,000 บาท เนองจากวศวกรผนไดทางานลวงเวลากจการ

จงตองจายคาลวงเวลาใหวศวกรผนอกจานวน 5,200 บาท และกจการไดทาการเลยงรบรองวศวกรนเสย

คาใชจายไป 3,700 บาท

ตอบการค านวณตนทนของเครองจกร เครองจกร คาใชจายประจางวด

1 ราคาเครองจกร 1,350,000 บาท 1,350,000.00

2 ดอกเบย (ผลตางราคาหนาตว และราคาตลาด) 74,000.00

3 คาจางวศวกร 35,000 บาท 35,000.00

4 คาทพกจานวน 8,000 บาท 8,000.00

5 คาลวงเวลา 5,200 บาท 5,200.00

6 คาเลยงรบรองวศวกร 3,700 บาท 3,700.00

รวม 1,398,200.00 77,700.00

164

ตวอยางท 11 การค านวณคาเสอมราคาและการน าเสนองบการเงน

ณ วนท 1 มกราคม 25x6 บรษทเดกนอย จากด ซอเครองจกรตามเงอนไขตอไปน

ราคาตามโบรชวรของเครองจกร 1,050,000.00 บาท

สวนลดการคา 20%

สวนลดเงนสดคานวณจากราคาตาม Invoice ซงกจการไดรบเนองจากจายตรงเวลา 5%

คาขนสง 30,000.00 บาท

คาตดตง 28,000.00 บาท

คาฝกอบรมพนกงาน (มพนกงานกลมหนงสามารถควบคมเครองไดแลว) 40,000.00 บาท

คาทดสอบ 22,000.00 บาท

คาบรการซอมบารง (service contract) 3 ป 60,000.00 บาท

ประมาณการมลคาคงเหลอ 20,000.00 บาท

ประมาณการอายเครองจกร 6,000 ชวโมง

จานวนชวโมงทใชในป 25x6 1,200 ชวโมง

จานวนชวโมงทใชในป 25x7 1,800 ชวโมง

จานวนชวโมงทใชในป 25x8 850 ชวโมง

ณ วนท 1 มกราคม 25x8 บรษทตดสนใจดดแปลงเครองจกรดวยการตดตงสวนประกอบสาคญสวนหนงทมตนทน

200,000 บาท การดดแปลงครงนทาใหบรษทสามารถลดตนทนในการดาเนนงานลงไดอยางมสาระสาคญ นอกจากน

การดดแปลงครงน ยงทาใหอายการใชงานคงเหลอ ณ วนท 1 มกราคม 25x8 เพมขนเปน 4,500 ชวโมง และมมลคา

คงเหลอเทากบ 40,000 บาท

นาเสนองบกาไรขาดทนและงบแสดงฐานะการเงนเฉพาะสวนทเกยวของกบเครองจกรขางตน

ณ วนท 31 ธนวาคม 25x8

ใหท า

165

ตอบการค านวณ

ราคาตามโบรชวรของเครองจกร 1,050,000.00 บาท

หก สวนลดการคา 20% 210,000.00 บาท

ราคาตามใบแจงหน 840,000.00 บาท

หก สวนลดเงนสด 5% คานวณจากราคาตาม Invoice 42,000.00 บาท

มลคาเครองจกรสทธ 798,000.00 บาท

คาขนสง 30,000.00 บาท

คาตดตง 28,000.00 บาท

คาทดสอบ 22,000.00 บาท

รวมตนทนเครองจกร 878,000.00 บาท

หก ประมาณการมลคาคงเหลอ 20,000.00 บาท

มลคาเครองจกรทเสอมคาได 858,000.00 บาท

มลคาทเสอมคาไดในวนท 1/1/x6 858,000.00 บาท

ประมาณการอายการใชงานในเบองตน 6,000.00 ชวโมง

คาเสอมราคาตอชวโมง 143.00 บาท

ราคาทนของเครองจกร 878,000.00 บาท

หก คาเสอมราคาสะสม ณ 1/1/x8 (3,000 ชวโมง ชม.ละ 143 บาท) (429,000.00) บาท

มลคาตามบญช ณ วนท 1/1/x8 449,000.00 บาท

บวก สวนประกอบทตดตงเพม 200,000.00 บาท

มลคาตามบญช ณ วนท 1/1/x8 รวมสวนประกอบทตดตงเพม 649,000.00 บาท

หกมลคาคงเหลอทประมาณใหม (40,000.00) บาท

มลคาทเสอมคาได ณ 1/1/x8 609,000.00 บาท

ประมาณการอายใชงานคงเหลอ ณ 1/1/x8 4,500.00 ชวโมง

คาเสอมราคาตอชวโมงตงแตวนท 1/1/x8 เปนตนไป 135.33 บาท

1

1

2

3

166

25x6 25x7 25x8

คาเสอมราคา

1,200 ชวโมง x ........................ บาท 171,600.00

1,800 ชวโมง x ........................ บาท 257,400.00

850 ชวโมง x ........................ บาท 115,030.50

คาฝกอบรมพนกงาน 40,000.00

คาบรการซอมบารง (service contract) (60,000 / 3) 20,000.00 20,000.00 20,000.00

รวมคาใชจายทเกยวของกบสนทรพยทแสดงในกาไรขาดทน 231,600.00 277,400.00 135,030.50

25x6 25x7 25x8

ทดน อาคาร และอปกรณ (เครองจกร) 878,000.00 878,000.00 1,078,000.00

หก คาเสอมราคาสะสม (171,600.00) (429,000.00) (544,030.50)

ทดน อาคาร และอปกรณ (เครองจกร) สทธ 706,400.00 449,000.00 533,969.50

คาฝกอบรมพนกงานในการด าเนนงานปกต และคาซอมบ ารงจะไมถอเปนตนทนของสนทรพย

งบก าไรขาดทน

งบแสดงฐานะการเงน

167

ตวอยางท 12 (โจทยครงท 3/2544)

ณ วนท 1 มกราคม 2544 บรษทคดใหมคาใหม จากด นาหนทนบรษทปนซเมนตซงบรษทซอไวในราคาทน

250,000 บาท ไปแลกกบเครองคอมพวเตอรของบรษทเทคโน จากด ราคาหนบรษทปนซเมนตนซอขายกนใน

ตลาดหลกทรพย ณ วนแลกเปลยนราคา 300,000 บาท เครองคอมพวเตอรมราคาตามบญช 350,000 บาท

(ราคาทน 500,000 บาท คาเสอมราคาสะสมถงวนแลก150,000 บาท)ราคายตธรรม 300,000 บาท

ใหแสดงการคานวณกาไรหรอขาดทนจากการแลกเปลยน และแสดงการบนทกราย การบญชของบรษทคดใหม

ทาใหม จากด และบรษทเทคโน จากด ณ วนทมการแลกเปลยน (12 คะแนน)

ตอบ การค านวณก าไรหรอขาดทนจากการแลกเปลยน

1) กจการตองวดมลคาตนทนของทดน อาคาร และอปกรณ ทไดรบจากการแลกเปลยนดงกลาวดวยมลคา

ยตธรรมของสงทนาไปแลกแตหากไมทราบแนชดวาสงทนาไปแลกเทากบเทาใด ใหรบรทดนอาคารอปกรณทได โดยใช

ราคายตธรรมของสงทไดมา ยกเวนในกรณทรายการแลกเปลยนทขาดเนอหาเชงพาณชย หรอกจการไมสามารถวด

มลคายตธรรม ทงของสนทรพยทไดมาและสนทรพยทนาไปแลกไดอยางนาเชอถอ กจการจะตองใชมลคาตามบญช

ของสนทรพยทนาไปแลกเปลยน

Step 1 : ปรบปรงสนทรพยทจะน าไปแลกเปลยนใหเปนมลคายตธรรม

คดใหมท าใหม จ ากด

ราคาตลาดหนปนฯ 300,000.00

ราคาทน 250,000.00

กาไรจากการตราคาหลกทรพยฯ 50,000.00

เทคโน จ ากด

ราคาตลาดคอมพวเตอร 300,000.00

ราคาทน:

ราคาซอ 500,000.00

หก คาเสอมราคาสะสม 150,000.00 350,000.00

ขาดทนจากการตราคาสนทรพย (50,000.00)

168

Step 2 : ค านวณก าไรหรอขาดทนจากการแลกเปลยน

FMV

สงทนาไปแลก (หน) 300,000.00

สงทไดรบ (คอมพวเตอร) 300,000.00

กาไร(ขาดทน) จากการแลกเปลยน -

Step 3 : การบนทกรายการบญช

คดใหมท าใหม จ ากด

Dr.คอมพวเตอร (FMV ของหนทใหไป) 300,000.00

Cr.หลกทรพยเพอคา – ปนฯ 250,000.00

กาไรจากการตราคาหลกทรพยฯ 50,000.00

(บนทกการแลกหนกบคอมพวเตอร)

เทคโน จ ากด

Dr.หลกทรพยเพอคา – ปนฯ 300,000.00

คาเสอมราคาสะสม – คอมพวเตอร 150,000.00

ขาดทนจากการโอนสนทรพย 50,000.00

Cr.คอมพวเตอร 500,000.00

(บนทกการแลกคอมพวเตอรกบหน)

169

ตวอยางท 13 (โจทยครงท 2/2546)

ณ 1 มกราคม 2545 บรษท ABC จากด ไดลงนามในสญญาวาจางบรษท XYZ จากด เพอกอสรางอาคาร

ราคา 10 ลานบาท โดยแบงจายคากอสรางทงหมดเปนสงวด งวดสดทายจะจายเมองานกอสรางเสรจสน อาคาร

กอสรางเสรจ ณ วนท 31 ธนวาคม 2545 บรษท ABC จากด ไดชาระคากอสรางระหวางป 2545 ดงน

1-ม.ค.-45 1,500,000.00

1-พ.ค.-45 3,000,000.00

1-ก.ย.-45 3,500,000.00

31-ธ.ค.-45 2,000,000.00 10,000,000.00

บรษท กยมจากสถาบนการเงน 3 แหงในระหวางป 2545 ดงน

1 เงนก 3,500,000 บาท อาย 2 ป อตราดอกเบย 10% ตอป กมาเมอ 1 มกราคม 2545 (เงนกเงนนมาเพอ

วตถประสงคเพอสรางอาคารโดยเฉพาะ)

2 เงนก 4,000,000 บาท อาย 3 ป อตราดอกเบย 8% ตอป กมาเมอ 1 เมษายน 2545

3 เงนก 6,000,000 บาท อาย 5 ป อตราดอกเบย 6% ตอป กมาเมอ 1 กนยายน 2545

ใหท า คานวณตนทนการกยมทอนญาตใหรวมเปนราคาทนของอาคาร ณ 31 ธนวาคม 2545

ตอบ ตนทนการกยมทอนญาตใหรวมเปนราคาทนของสนทรพย คอตนทนทหลกเลยงไดเกยวของโดยตรงกบการได

มาซงสนทรพย (มาตรฐานการบญช33 ยอหนาท 12) ทงนตนทนทหลกเลยงไดสามารถจาแนกเปน 2 พวกดงน

1 สาหรบการกยมทมวตถประสงคโดยเฉพาะเพอสนทรพยนน จานวนทสามารถถอเปนราคาทนของสนทรพย

ไดคอ ตนทนการกยมทเกดขนจรงในระหวางงวด – รายไดทเกดจากการนาเงนกไปลงทนเปนการชวคราว

2 แตถาเปนเงนกทวไปทไมมวตถประสงคเฉพาะ จานวนทสามารถถอเปนราคาทนของสนทรพยคอ

รายจายของสนทรพยทเขาเงอนไข x อตราการตงขนเปนราคาทนของสนทรพยหรออตราถวเฉลยถวงนาหนกของ

ตนทนการกยมระหวางงวดทไมรวมเงนกเฉพาะ

คานวณรายจายสะสมถวเฉลยจานวน

เดอน12 1,500,000.00

8 2,000,000.00

4 1,166,666.67

0 - 10,000,000.00 4,666,666.67

เงนกเฉพาะ 3,500,000.00

เงนลงทนทตองใชเงนกเพอวตถประสงคทวไป 1,166,666.67

1/9/2545 3,500,000.00

31/12/2545 2,000,000.00

1/5/2545 3,000,000.00

วนท เงนลงทน รายจายถวเฉลยถวงนาหนก

1/1/2545 1,500,000.00

170

อตราตงเปนทนของเงนกทมวตถประสงคทวไป

เงนก 3 ป 8% 9/12 240,000.00

เงนก 5 ป 6% 4/12 120,000.00 รวม 360,000.00

อตราการตงขนเปนราคาทนของสนทรพย = 360,000/10,000,000 = 3.6%

คานวณหาตนทนกยม

อตราดอกเบย

10.00%

3.60%

คานวณดอกเบยจายทเกดขนจรง

10% 12/12 350,000.00

เงนก 3 ป (ทวไป) 8% 9/12 240,000.00

เงนก 5 ป (ทวไป) 6% 4/12 120,000.00 รวม 710,000.00

ตนทนการกยม 392,000.00

ดอกเบยจายทเกดขนจรง 710,000.00

***ตนทนการกยมไมมากไปกวาดอกเบยจายประจางวด จงสามารถรบรเปนสนทรพยไดตามจานวนทไดคานวณ

ดอกเบยจาย

เงนก 2 ป (เฉพาะ) 3,500,000.00

4,000,000.00

6,000,000.00 10,000,000.00

รวม 392,000.00

รายการ เงนตน อตรา

ดอกเบยระยะเวลา

รายจายสะสมถวเฉลย ตนทนการกยม

3,500,000.00 350,000.00

1,166,666.67 42,000.00

อตรา

ดอกเบยระยะเวลา ดอกเบยจาย

4,000,000.00

6,000,000.00 10,000,000.00

รายการ เงนตน

1

1

2

3

2

3

171

ตวอยางท 14 (โจทยครงท 1/2551)

ในการตรวจสอบ บรษท ใหญ จากด พบวามการบนทกราคาทดนและอาคาร ใหทานตรวจสอบ

ความถกตอง และทาการปรบปรงรายการทคดวาจาเปน ณ วนท 31 ธนวาคม 25x9 สาหรบรายการคานวณคาเสอมราคา

ใหใชเปนรายเดอน

บญชทดนและอาคาร

25X9

ม.ค.-05 ทดน 80,000,000.00

ม.ค.-05 อาคาร 5,000,000.00

ก.พ.-10 คาออกแบบและแบบพมพอาคาร 100,000.00

ก.พ.-20 คาคาขอกอสรางอาคาร 50,000.00

ม.ค.-01 คาเบยประกนภย 72,000.00

ม.ค.-15 คารอถอนอาคาร 200,000.00

ม.ย.-04 จายเงนคากอสรางงวดท 1 3,000,000.00

ต.ค.-08 จายเงนคากอสรางงวดท 2 4,000,000.00

ต.ค.-11 จายคาลฟท 900,000.00

ต.ค.-20 จายคาทารว 500,000.00

ต.ค.-20 จายเงนคากอสรางงวดท 3 พรอมรบมอบอาคารทสรางเสรจในวนน 3,000,000.00

96,822,000.00

บรษทมนโยบายในการน าดอกเบยการกยมรวมเปนตนทนของอาคาร

รายละเอยดประกอบ

1.วนท 5 ม.ค. 25X9 บรษทซอทดนพรอมอาคารในราคา 85,000,000 บาท จายคาธรรมเนยมการโอนกรรมสทธ

มลคา 300,000 บาท

2.วนท 1 ม.ค. 25X9 บรษทจายคาเบยประกนภยสาหรบทรพยสนเปนระยะเวลา 2 ป

3.วนท 15 ม.ค. 25X9 บรษทไดทาการรอถอนอาคารทซอมามคาใชจายจานวน 200,000 บาท และนาเศษซาก

จากการรอถอนไปจาหนายไดเงน 20,000 บาท

4.บรษทไดทาการกเงนมาโดยมวตถประสงคทวไป และตองการทจะนาดอกเบยมารวมคานวณเปนตนทนอาคารดงน

a. วนท 31 ม.ค. 25X9 บรษทไดกเงนมาจานวน 4 ลานบาท อตราดอกเบยรอยละ 6 ตอป

b. วนท 5 พ.ค. 25X9 บรษทไดกเงนมาจานวน 9 ลานบาท อตราดอกเบยรอยละ 7 ตอป

5.นโยบายการใชงานทรพยสน

a. อาคาร 20 ป

b. ลฟท 10 ป

c. รว 10 ป172

ตอบ ประเดนของโจทย

1 บญชทดนและอาคารมมลคา ณ วนสนป 25x9 เทากบ 96,822,000 บาท

2 ดอกเบยเงนกทวไปตองถวเฉลยอตราตงขนเปนทน คณกบมลคาเงนลงทนในการกอสรางอาคาร

3 ราคาทนของทดน รวมถงมลคาของอาคารทถกรอถอน และคารอถอนทสทธจากคาขายมลคาคงเหลออาคาร

มลคาทถกตองของทดน

คาซอทดนพรอมอาคาร 85,000,000.00

คาโอนกรรมสทธ 300,000.00

คารอถอนอาคาร (สทธจากคาขายมลคาคงเหลอ) 180,000.00

รวมมลคาทถกตองของทดน 85,480,000.00

มลคาทถกตองของอาคาร

คาออกแบบและแบบพมพอาคาร 100,000.00

คาคาขอกอสรางอาคาร 50,000.00

จายเงนคากอสรางงวดท 1 3,000,000.00

จายเงนคากอสรางงวดท 2 4,000,000.00

จายเงนคากอสรางงวดท 3 3,000,000.00

ตนทนกยมทรวมเปนตนทนของอาคาร 57,971.51

รวม 10,207,971.51

เงนลงทนกอสรางถวเฉลย

จานวนเงนจาย ระยะเวลาจนเสรจ

3,000,000.00 138/365

4,000,000.00 12/365

3,000,000.00 0/365

รวมเงนลงทนกอสรางถวเฉลย 1,265,753.42

วนทจายเงน

4/6/25x9

8/10/25x9

20/10/25x9

เงนลงทนเฉลย

1,134,246.58

131,506.85

-

3

1

1

2

173

คานวณอตราตงเปนทน

31/3/25x9 4,000,000.00 6% 275/365 180,821.92

5/5/25x9 9,000,000.00 7% 240/365 414,246.58

รวม 13,000,000.00 595,068.49

อตราการตงขนเปนราคาทนของสนทรพย = 595,068.49/13,000,000 = 4.58%

ตนทนกยมทสามารถรวมเปนตนทนของอาคารได

เงนลงทนกอสรางถวเฉลย

คณ อตราตงเปนทน

รวม

มลคาทถกตองของลฟท

มลคาทถกตองของรว

การปรบปรงรายการ

มลคากอน มลคาหลง

ปรบปรง ปรบปรง

ทดนและอาคาร 96,822,000.00 96,822,000.00 -

ทดน - 85,480,000.00 85,480,000.00

อาคาร - 10,207,971.51 10,207,971.51

ลฟท - 900,000.00 900,000.00

รว - 500,000.00 500,000.00

ดอกเบยจาย** 595,068.49 57,971.51 537,096.99

คาเบยประกนภยจายลวงหนา - 42,000.00 42,000.00

คาเบยประกนภย - 30,000.00 30,000.00

รายไดอน 20,000.00- 20,000.00 -

คาโอนกรรมสทธ (บนทกเปนคชจ.) 300,000.00 300,000.00 -

97,697,068.49 97,179,971.51 97,179,971.51 97,697,068.49

**(4,000,000*6%*275/365)+(9,000,000*7%*240/365)

ปป.เดบต ปป.เครดต

900,000.00

500,000.00

1,265,753.42

4.58%

57,971.51

วนทกเงน จานวนเงนก อตราดอกเบย ระยะเวลา ดอกเบยจาย

2

3

1

1

2

3

4

3

4

2

174

บนทกบญชปรบปรง

Dr.ทดน 85,480,000.00

อาคาร 10,207,971.51

ลฟท 900,000.00

รว 500,000.00

คาเบยประกนภยจายลวงหนา 42,000.00

คาเบยประกนภย 30,000.00

รายไดอน 20,000.00

Cr.ทดนและอาคาร 96,822,000.00

ดอกเบยจาย 57,971.51

คาโอนกรรมสทธ (คชจ.) 300,000.00

บนทกปรบปรงสนทรพย ณ วนสนป

คานวณคาเสอมราคา

มลคา อตราคาเสอมราคา

10,207,971.51 5%

900,000.00 10%

500,000.00 10%

11,607,971.51

บนทกบญชคาเสอมราคา ณ 31 ธนวาคม 25x9

Dr.คาเสอมราคา 162,599.64

Cr.คาเสอมราคาสะสม – อาคาร 127,599.64

คาเสอมราคาสะสม – ลฟท 22,500.00

คาเสอมราคาสะสม – รว 12,500.00

บนทกบญชคาเสอมราคา

คาเสอมราคา (3 เดอน)

127,599.64

22,500.00

162,599.64

อาคาร

ลฟท

รว

รวม

12,500.00

175

ตวอยางท 15 (โจทยครงท 2/2558)

บรษทเอ ซอทดนเพอกอสรางอาคาร และมรายจายทเกยวของ ดงน

1/4/25x6 ซอทดนเพอกอสรางอาคาร 4,500,000.00

ป 25x6 คาแรงงานทางตรงในการกอสรางอาคาร. 11,200,000.00

คาออกแบบทางสถาปตยกรรมและวศวกรทปรกษา 620,000.00

คาทธรรมเนยมทางกฎหมายและจดทะเบยน 2,400,000.00

คาใชจายทวไป 940,000.00

คาปรบพนดน 1,650,000.00

คาวสดกอสราง 7,800,000.00

สวนลดคาวสดกอสราง 390,000.00

เรมกอสรางอาคารวนท 1 เมษายน 25x6 อาคารเสรจพรอมใชงาน 1 มกราคม 25x7 เรมใชงาน 1 เมษายน 25x7

อาคารอายการใชงาน 20 ป กจการออกหนก 1/4/25x6 เพอทาโครงการน 20,000,000 ดอกเบย 8% ออกหนกเพอระดมทน

มาใชในการกอสราง ระยะเวลาหนก 3 ป 1/4/25x6 ครบ 31/3/25x9 รอบระยะเวลาดาเนนงานของกจการคอ

1 เมษายน ถง 31 มนาคม

ใหท า 1 อาคารคลงสนคาจะมมลคาตนทนเทาไหร แสดงวธการคานวณประกอบ7คะแนน

2 จงคานวณผลกระทบทมตองบกาไรขาดทน 5 คะแนน

ตอบ (1) หนวย : บาท

ทดน อาคาร รวม

ซอทดนเพอกอสรางอาคาร 4,500,000.00 4,500,000.00

คาแรงงานทางตรงในการกอสรางอาคาร 11,200,000.00 11,200,000.00

คาออกแบบทางสถาปตยกรรมและวศวกรทปรกษา 620,000.00 620,000.00

คาทธรรมเนยมทางกฎหมายและจดทะเบยน 2,400,000.00 2,400,000.00

คาปรบพนดน 1,650,000.00 1,650,000.00

คาวสดกอสราง 7,800,000.00 7,800,000.00

หกสวนลดคาวสดกอสราง 390,000.00- 390,000.00-

1/4/25x6 – ตนทนกยมทสามารถรวมเปนสนทรพย** 1,200,000.00 1,200,000.00

31/12/x6 (20,000,000 x 8% x 9/12)

รวม 8,550,000.00 20,430,000.00 28,980,000.00

ป 25x6

ป 25x6

รายจายวนทจาย

1/4/25x6

ป 25x6

ป 25x6

ป 25x6

ป 25x6

176

ผลกระทบตอก าไรขาดทน

รอบปบญช 1 เม.ย. - 31 ม.ค. 25x7 25x8

คาใชจายทวไป 940,000.00 -

ดอกเบยจาย

(20 ลานบาท x 8 % x 3/12 เดอน) 400,000.00

(20 ลานบาท x 8 %) 1,600,000.00

คาเสอมราคา

(20.43 ลานบาท x3/12 เดอน x 1/20 ป) 255,375.00

(20.43 ลานบาท x 1/20 ป) 1,021,500.00

รวมคาใชจายทถกรบรเขากาไรขาดทนของแตละป 1,595,375.00 2,621,500.00

177

ตวอยางท 16 (โจทยครงท 3/2560)

ป 25x4 : บรษท ตม จากดมรายจายเกยวกบการพฒนาผลตภณฑจานวน 270,000 บาท และคาเสอมราคาทยง

ไมไดบนทก 30,000 บาท

ป 25x5 : ในวนท 15 เมษายน 25x5 บรษท ตม จากดสามารถแสดงใหเหนวามความเปนไปไดในเชงเทคนค

และเชงพาณชยจากการใชผลงานพฒนาดงกลาว โดยกอนวนท 15 เมษายน 25x5 มรายจายเกดขน 180,000 บาท

และหลงจากวนน 640,000 บาท รวมทงมคาใชจายดานกฎหมายเกยวกบการจดสทธบตร 100,000 บาท คาใชจายในการ

ฝกอบรม 90,000 บาท และคาใชจายในการประชาสมพนธ 340,000 บาท

ป 25x6 : บรษท ตม จากดจายคาใชจายเกยวกบการฟองคดละเมดสทธบตรโดยคแขงจานวน 120,000 บาท

ซงศาลตดสนใหบรษท ตม จากดเปนฝายชนะ

ใหท า ใหประเมนรายจายเกยวกบการวจยและพฒนารายการใดบางทสามารถรบรเปนสนทรพยหรอรบรเปนคาใชจาย

ในป 25x4, 25x5 และ 25x6

ตอบ

ป สนทรพย คาใชจาย

x4 270,000.00

30,000.00

x5 180,000.00

640,000.00

100,000.00

90,000.00

340,000.00

x6

120,000.00

740,000.00 1,030,000.00

*อางถง TAS 38 ยอหนา 20 “โดยทวไป จะเปนการยากทจะถอวารายจายทเกดขนภายหลงเปนของสนทรพย

ไมมตวตนใดโดยเฉพาะไดโดยตรง แตจะถอวาเปนรายจายของกจการโดยรวมมากกวา ดงนน จงแทบจะไมมการรบรรายจาย

ทเกดขนภายหลงการรบรเรมแรกของสนทรพยไมมตวตนทไดมาหรอรายจายทเกดขนภายหลงจากการสรางสนทรพย

ไมมตวตนขนภายในกจการเสรจเรยบรอยแลว เปนมลคาตามบญชของสนทรพย”

รวม

รายจายพฒนาผลตภณฑ

คาเสอมราคา

รายจายพฒนาผลตภณฑ

รายการ เหตผล

คาใชจายการฟองคด

ละเมดสทธบตร*

คาจดสทธบตร

คาฝกอบรม

คาประชาสมพนธ

ถงจดทแสดงใหเหนถงความเปนไปไดทาง

เทคนคและพาณชย

ยงไมถงจดทแสดงใหเหนถงความเปนไปไดทาง

เทคนคและพาณชย

ไมมสวนโดยตรงในการสรางมลคาเพมใหกบ

สนทรพยไมมตวตน

รายจายพฒนาผลตภณฑ

178

ตวอยางท 17 (โจทยครงท 3/2560)ทดน อาคาร และอปกรณ

บรษท ตใหญ จากดซอเครองจกรในวนท 1 เมษายน 25x1 แตเนองจากบรษท ตใหญ จากดไมสามารถจดหาวตถดบ

ในการผลตไดทน จงเรมใชเครองจกรตงแตวนท 1 พฤษภาคม 25x1 เครองจกรมราคาทน 18 ลานบาท คดคาเสอมโดย

วธเสนตรง โดยแบงคดคาเสอมตามสวนประกอบ 3 สวนดงน

- สวนท 1 ราคาทน 9 ลานบาท อายการใหประโยชน 18 ป

- สวนท 2 ราคาทน 6 ลานบาท อายการใหประโยชน 10 ป และ

- สวนท 3 ราคาทน 3 ลานบาท อายการใหประโยชน 4 ป

ตอมาในป 25x4 เกดนารอระบายครงใหญ ทาใหเครองมอเตอรสวนท 3 เสยหาย บรษท ตใหญ จากด จงไดถอด

มอเตอรออกในวนท 30 กนยายน 25x4 ทงไปและเปลยนมอเตอรใหมเสรจพรอมใชในวนท 1 ตลาคม 25x4 โดยมคาตดตง

50,000 และคามอเตอรใหม 3,150,000 บาท

ใหท า จดทางบแสดงฐานะการเงน และงบกาไรขาดทนเบดเสรจประจาป พรอมแสดงการคานวน

179

ตอบ การคานวณคาเสอมราคาแตละป

ปมก.อาย

18 a

10 a

4 b

4 c

ในป 25x4 a : คดคาเสอมเตมป b : คดคาเสอม 9 เดอน c : คดคาเสอม 3 เดอน

คานวณผลขาดทนจากการยกเลกมอเตอร (สวนท 3)

ราคาทนสวนท 3

หกคาเสอมราคาสะสม 1/10/25x4

ผลขาดทนจากการยกเลกการใช

25x4

3,000,000.00

2,625,000.00

375,000.00

เครองจกร ราคาทน 25x1 (1/4 - 31/12) 25x2 (1/1 - 31/12) 25x3 (1/1 - 31/12)

600,000.00

สวนท 1 9,000,000.00 375,000.00 500,000.00 500,000.00 500,000.00

สวนท 2 6,000,000.00 450,000.00 600,000.00 600,000.00

200,000.00

สวนท 3 3,000,000.00 562,500.00 750,000.00 750,000.00 562,500.00

มอเอตอรเปลยนแทน 3,200,000.00 - - -

6,950,000.00

คาเสอมราคาประจาป 1,387,500.00 1,850,000.00 1,850,000.00 1,862,500.00

คาเสอมราคาสะสม 1,387,500.00 3,237,500.00 5,087,500.00

180

จดทางบแสดงฐานะการเงน และงบกาไรขาดทนเบดเสรจประจาป พรอมแสดงการคานวน

ณ วนท25x1 25x2 25x3 25x4

งบแสดงฐานะการเงน (บางสวน)

หก คาเสอมราคาสะสม 1,387,500.00- 3,237,500.00- 5,087,500.00- 6,950,000.00-

ราคาทนของสนทรพย 18,000,000.00 18,000,000.00 18,000,000.00 21,200,000.00

ทดน อาคาร และอปกรณ สทธ 16,612,500.00 14,762,500.00 12,912,500.00 13,875,000.00

หก คาเผอผลขาดทนจากการดอยคาสะสม 375,000.00-

ส าหรบป สนสดวนท25x1 25x2 25x3 25x4

งบก าไรขาดทนเบดเสรจ (บางสวน)

ผลขาดทนจากการดอยคาของสนทรพย 375,000.00

คาเสอมราคา 1,387,500.00 1,850,000.00 1,850,000.00 1,862,500.00

181