2. gaia eskema ikasleentzat
TRANSCRIPT
MATERIAREN ANIZTASUNA
Materia hiru egoeratan aurki dezakegu: solido likido eta gas.
Solidoen propietateak
Berezko forma dute Bolumen finkoaMasa finkoaPartikulak oso lotuta ez dute mugimendurik
Likidoen propietateak
Ez dute berezko formarik Bolumen finkoaMasa finkoaPartikulak ez hain lotuta, elkarren gainean mugi daitezke (isuri)
Gasen propietateak
Ez dute berezko formarik Bolumen aldakorraMasa finkoaPartikulak sakabanatuta daude , mugimendu handia dute
Egoeren aldaketa
Solidotik likidora URTZEA (berotu) ; likidotik solidora SOLIDOTZEA (hoztu)Likidotik gasera BAPORIZAZIOA (berotu) ; gasetik likidora KONDENTSAZIOA (hoztu)Solidotik gasera SUBLIMAZIOA (berotu) ; gasetik solidora SUBLIMAZIO ERREGRESIBOA
Nahasteak
Substantzia bat baino gehiagoren elkarketa .
Nahaste motak
HETEROGENEOAK: begirada hutsez bere osagaiak bereizten dira( entsalada)
HOMOGENEOAK
Begirada hutsez ezin dira bere osagaiak bereiztu.
Disoluzioak - Disolbatzailea kopuru handiena duena- Solutua kopuru txikiena duena
Osagaiak banatzeko metodoak
IRAGAZPENA – likido eta solido ez disolbagarriak ( ura eta harriak)DEKANTAZIOA – bi likido ez disolbagarriak ( ura eta olioa) KRISTALIZAZIOA -- likido eta solido disolbagarria ( ura eta gatza)IMANTAZIOA – metal magnetiko bat eta magnetikoa ez den beste substantziaDISTILAZIOA – Bi likido disolbagarriak (ura eta alkohola)ZENTRIFUGAZIOA – Likido eta solido ez disolbagarria (ura eta zapiak)
Substantzia puruak
MATERIARENANIZTASUNA
Material artifizialak
Berariazko propietateak dituzten substantziak dira.
Motak
KONPOSATUAK metodo kimikoen bidez substantzia sinpleagoetan bana daitezken usbstantziak dira . Esaterako H2O (elektrolisiaren bidez H eta O).ELEMENTU KIMIKOA beste substantzia sinpleagoetan bana ezin daitezken substantziak dira. Adibidez urrea, zilarra, beruna,….
Ez dira naturan agertzen eta prozesu kimikoen bidez sortzen dira
Aipagarrienak
PLASTIKOA
BEIRA
BEIRA ZUNTZA
ZUNTZ OPTIKOA
KARBONO ZUNTZA
- Arinak, baina ez dira erraz hausten, Ezta gastatzen ere.- Urarekiko iragazgaitzak.- Higienikoak, ez dira usteltzen- Erraz molda daitezke, beroa erabiliz- Isolatzaile termiko eta elektriko onak
-Gogorra, baina hauskorra-- Gardena-- Isolatzaile termiko eta elektrikoa-- Ez du erreakzionatzen barne hartzen dituen substantziekin-- Batzuk tenperatura aldaketa bortitzei eta kolpeei eusten diete
Beira zuntza oinarri hartuz egiten da.Argiaren eroaleaTelekomunikazioetarako erabiltzen da (telefono etaordenagailu kableetarako)
Karbonoz indartutako platikoz eginaHauskaitza, elastikoa ,arinaAutomobilgintzan, Kirol-materialak egiteko erabilia
Material haritsua.Beira urtua zulo finetatik igarotzean lortuaIsolatzaile termiko ona, oso moldagarria.Ez da herdoiltzenItsasontziak eta kotxeen karrozeriak egiteko