1. TEMA 9A PREHISTORIA 1 ESO

2. INTRODUCIN A prehistoria abrangue un longo perodo de tempo que se inicia coa orixe da especie humana, hai mis de dous millns de anos, e dura ata a invencin da escritura (3.500 a.C.) Distnguense varias etapas: Neoltico Paleoltico. Idade dos Metais.Os restos humanos mis antigos da Pennsula Ibrica teen unha antigidade de 900.000 anos e foron descubertos en Atapuerca (Burgos). 3. FASES DA PREHISTORIA P R E H IS T O R IAID A D E D E P E D R AID A D E D O S M E T A ISID A D E P A L E O L T IC ON E O L T IC OID A D EID A D EDODODOCOBREBRONCEFERRO 4. ORIXE DO SER HUMANO E DA AGRICULTURA 5. 1 OS PRIMEIROS SERES HUMANOS 6. En frica, hai seis millns de anos, algns primates iniciaron un lento proceso de evolucin, xurdindo os primeiros homnidos que, co paso do tempo, deron lugar especie humana. Denomnase proceso de hominizacin ao conxunto de cambios que converteron os primeiros primates en seres humanos: posicin vertical e a marcha bpede, o desenvolvemento do cerebro, a liberacin das mans para fabricar utensilios, a diminucin do tamao das mandbulas e dos dentes, e a linguaxe foron algns dos cambios mis importantes. Ainda que o primeiro ancestro humano foi o Australopithecus, considrase que o primeiro ser humano foi o Homo habilis ao que lle seguiron o Homo erectus, o Homo neanderthalensis e o Homo Sapiens Sapiens, este ltimo co aspecto fsico e a complexidade cerebral do ser humano actual. 7. 2 O PALEOLTICO (2.300.000 a.C. - 8.000 a.C.) 8. O Paleoltico o primeiro perodo da Prehistoria, que se inicia coa aparicin do ser humano. O termo significa pedra antiga. As primeiras sociedades prehistricas eran depredadoras, isto , vivan da caza, da pesca e da recoleccin de froitos.Organizbanse en pequenos grupos (tribus)Eran nmades e vivan en covas e sinxelas cabanas.O homo erectus descubriu o lume e os neanderthalensis aprenderon a facelo mediante distintas tcnicas, o que lles permitiu quentarse, iluminar as covas, escorrentar os animais e cociar os alimentos. A fabricacin de instrumentos un dos signos que diferencian a especie humana do resto dos animais. Os seres humanos do Paleoltico axudbanse de instrumentos elaborados de slex, so, madeira ou hasta que se foron perfeccionando co paso do tempo. Exemplos: bifaces, raspadeiras, puntas de frecha, propulsores, anzois ou arpns. 9. INSTRUMENTOS PALEOLTICOSCROIO DE CUARCITAPUNTA DE FRECHARASPAARPN DE HASTABIFACE DE SLEXAGULLA DE SO 10. CAMPAMENTO PALEOLTICO 11. 3 A ARTE DAS CAVERNAS 12. No Paleoltico xurdiron as primeiras crenzas relixiosas e mostras artsticas. Os primeiros seres humanos mediante cerimonias rituais invocaban as forzas da natureza para pedirlles que propiciaran a caza ou os protexesen. Os primeiros enterramentos feitos polos neanderthais reflicten unha preocupacin polo que aconteca despois da morte. Hai uns 30000 anos, o homo sapiens sapiens deixou mostras de pintura sobre as paredes das covas e os abrigos rochosos (pintura rupestre), que se pensa tian un significado propiciatorio da caza. As covas con pinturas seran santuarios para as cerimonias rituais. Tamn deixou mostras de arte mobiliar (plaquetas, estatuas, gravados) sobre so, pedra e marfil, algunhas relacionadas co culto fertilidade, como as Venus Paleolticas. 13. ARTE PALEOLTICO 14. PINTANDO NA COVA 15. PINTANDO NA COVA 16. 4 O NEOLTICO (8.000 a.C. - 5.000 a.C.) 17. Durante o Neoltico (pedra nova) os seres humanos comezaron a producir alimentos: Cultivando a terra (orixe da agricultura)Domesticando animais (nacemento da gandara).Os historiadores falan de revolucin neoltica.Todo isto implicou cambios no seu estilo de vida: Utilizaron novas tcnicas como a elaboracin de cermica, o tecido e a minara. Fabricaron novos instrumentos de pedra puda adaptados aos novos labores agrcolas (machados, fouces, aixadas, muos).Volvronse sedentarios e construron os primeiros poboados.A agricultura e a gandara xurdiron de forma autnoma en varias rexins do mundo: Iniciouse no Crecente Frtil e posteriormente en India, China, Amrica. A partires do VII milenio a.C. o neoltico espallouse por Europa. 18. REVOLUCIN NEOLTICA 19. TILES NEOLTICOS 20. DIFUSIN DO NEOLTICO 21. 5 A IDADE DOS METAIS 22. A metalurxia iniciouse no Oriente Prximo cara ao V milenio a.C. obtendo obxectos de metal: cobre, bronce e ferro. O uso da forxa, a fundicin e a siderurxia foron as tcnicas que se empregaron. Actividades como a metalurxia supuxeron a divisin do traballo e a aparicin dos artesns. As novas mercadoras estimularon os intercambios xurdindo o comercio e desenvolvronse as primeiras tcnicas de navegacin e a roda. As aldeas neolticas fronse transformando en verdadeiras cidades, con moitos habitantes, edificios e murallas, gobernadas por xefes, reis ou caudillos, nas que apareceron grupos sociais diferenciados, algunhos dos cales acumulaban riqueza e poder. En Europa, a partires do V milenio a.C., construronse os meglitos, edificacins con grandes pedras que tian finalidade conmemorativa, funeraria ou relixiosa (culto): menhir, dolmen e crmlech.RODA DE URMETALURXIA 23. METALURXIA DO BRONCE 24. METALURXIA 25. DOLMENMENHIRCRMLECH 26. 6 OS PRIMEIROS POBOADORES DA PENNSULA IBRICA E GALICIA 27. A presenza de seres humanos na Pennsula Ibrica remntase ao Paleoltico inferior (900.000 a.C. - 100.000 a.C.): En Atapuerca atopronse os restos mis antigos: o homo antecessor (uns 900.000 anos). Os primeiros poboadores vivan en campamentos ao aire libre. En Galicia os restos datan de hai 500.000 anos e destacan os xacementos de Piteira, Gndaras de Budio e Arbo. Do Paleoltico Medio (100.000 a.C. - 40.000 a.C) hai presenza de neanderthais. En Galicia salientable o xacemento de Cova Eirs (Triacastela). Durante o Paleoltico Superior (40.000 a.C. - 10.000 a.C) o Homo Sapiens Sapiens habitou toda a Pennsula. En Galicia son caractersticos os depsitos de moluscos ou cuncheiros. As primeiras comunidades neolticas apareceron no VI milenio a.C. na rea mediterrnea. Nos depsitos mis antigos salienta a cermica cardial, decorada con incisin de cunchas En Galicia, o neoltico desenvlvese a partires do 5.000 a. C, inicindose das manifestacins singulares: a construcin de megalitos e os petroglifos.CERMICA CARDIAL 28. AS PINTURAS RUPESTRES ZONA CANTBRICA Representacins animais.naturalistasREA MEDITERRNEA OU LEVANTINA deTcnica mis esquemtica.Figuras humanas e animais con granPolcromas e de cores vivas.De gran tamao.Moncromas.Cova de Altamira (Cantabria)Valltorta.dinamismo. 29. 7 A IDADE DOS METAIS NA PENNSULA IBRICA E GALICIA 30. No III milenio a.C. a metalurxia espallouse pola Pennsula Ibrica. Durante a Idade do Cobre (3.000 a.C 1.700 a.C.) acadaron moita difusin o megalitismo e a Cultura do Vaso Campaniforme. Destaca o poboado de Los Millares. En Galicia destacan os enterramentos megalticos e o inicio da ourivera. Na Idade do Bronce (1.700 a.C. - 1.000 a.C.) salientable a cultura de El Argar, no sueste da Pennsula. Galicia, rica en estao, necesario para o bronce, son abundantes os obxectos desta aliaxe. Xunto aos meglitos aparecen enterramentos en cistas, pequeas caixas formadas por catro pedras. Desta poca o tesouro de Caldas de Reis. O desenvolvemento da metalurxia do ferro que d orixe Idade do Ferro (I milenio a.C.) iniciase coa chegada dos pobos colonizadores (celtas, fenicios, gregos e cartaxineses. En Galicia desenvolveranse os incineracin)campos de furnas (necrpoles de 31. MEGALITOS E PETROGLIFOS EN GALICIADOLMEN DE DOMBATELABIRINTO DE MOGORCHAN DA ARQUIACAMPOLAMEIROCASA DA MOURACASTRIO DE CONXO 32. FIN