presentatie soda nascholingsevent deel i

NascholingseventSODA-project

Diploma Sterkt, SODA Werkt!

Nieuwe leden vzw SODAjobs

Paulette Wauters,directeur PISO Tienen

Pieter Schippers,adjunct-directeur Don Bosco Hoboken

&

Resultaten 2014-2015

2013-2014 2014-2015 2015-201605

1015202530354045

Aantal SODA-scholen

Aantal SODA-scholen

Resultaten 2014-2015

Oost-Vlaanderen45%

West-Vlaanderen6%

Antwerpen34%

Limburg3% Vlaams-Brabant

11%

Nascholingsevent:Diploma Sterkt, SODA Werkt!

Prof Valcke SODA als TOOLHanne Cooreman SODA-rolmodellenDr. Jelle Mampaey Imago van scholenKarolien Keppens studiekeuze van lln

PauzeReacties van scholen

Visie van bedrijven: SPIENetwerkmoment


1995-1996

1996-1997

1997-1998

1998-1999

1999-2000

2000-2001

2001-2002

2002-2003

2003-2004

2004-2005

2005-2006

2006-2007

2007-2008

2008-2009

2009-2010

2010-2011

2011-2012

2012-2013

2013-2014

2014-2015

-0.02

-3.46944695195361E-18

0.02

0.04

0.06

0.08

0.1

0.12

Humane wetenschappen (1 richting) stijgende trend maar minder werkgelegenheid (VDAB)

vs.Mechanica-Elektriciteit (TSO; 20 richtingen)

dalende trend maar veel werkgelegenheid (VDAB)

HUMANEMECHANIA & ELEKTRICITEIT (TSO)

perc

enta

ge v

an to

taal

aan

tal l

ln.

3de

graa

d


• Vragen? 1. Schrijf ze neer.2. De SODA-lln halen ze op.

SODA als “tool”Martin Valcke

Vakgroep OnderwijskundeUniversiteit Gent

[email protected]://users.ugent.be/~mvalcke/CV_2012/

mailto:[email protected]

http://users.ugent.be/~mvalcke/CV_2012/

Structuur

• SODA: wat staat centraal?• SODA: geen checklist, maar een doelenlijst• SODA en executieve functies• SODA en individuele verschillen• SODA en straffen• SODA en uw schoolreglement• SODA en rolmodellen

SODA: wat staat centraal?

SODA: wat staat centraal?• S-O-D-A


• SODA is geen nadruk op “vreemde” doelen voor ons onderwijs

• Het is een meer nadrukkelijk nastreven van enkele VOETen

SODA: geen checklist, maar een doelenlijst

• VOETen: na te streven• Ontwikkel

– Stiptheid– Orde– Discipline– Attitude

• Leerlingen hebben die SODA-doelen niet automatisch bereikt!

SODA: geen checklist, maar een doelenlijst

• VB. De boekentas


• Maar is er ooit een inspanning gedaan om die boekentas gericht op orde te brengen?

• Checklist:– Kookmessen– Schort– Eigen maatlepels– Agenda– Boek x en y– Map met briefwisseling


• Opruim-actie van boekentas, locker, werkkasten, …


• Idem voor andere elementen van SODA• Aanleren van Stiptheid, Discipline, Attitude• Zijn bv.

Regels voor werkruimtes expliciet geformuleerd? Zijn ze geafficheerd?Worden ze besproken?Worden ze beloond?…

SODA en executieve functies

• Alle leerlingen zijn verschillend.• “Minstens 25% heeft een probleem.”• Hoe kan ik elk probleem aanpakken?• M-decreet ….

– Lost SODA dit op?


• Wat is gemeenschappelijk aan leerlingen met “moeilijkheden”?

– Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet.– Werkgeheugen: informatie in je geheugen houden bij het uitvoeren van complexe taken.– Emotieregulatie: emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te controleren.– Volgehouden aandacht: aandachtig blijven, ondanks afleiding.– Taakinitiatie: op tijd en efficiënt aan een taak beginnen.– Planning/prioritering: een plan maken en beslissen wat belangrijk is.– Organisatie: informatie en materialen ordenen.– Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen.– Doelgericht gedrag: doelen formuleren en realiseren zonder je te laten afschrikken.– Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag.– Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te

evalueren.


• SODA herneemt sommige van deze centrale aandachtspunten die voor ALLE leerlingen van belang zijn.

• Breekpunt is aanpak van “taken” (opdrachten, opruimen, afwerken, lange termijn, open opdrachten, …)


• Ontwikkelen van deze executieve functies– Planner, timeliner, herhalen timing, opvolgen timing– Taken: deeltaken, zelf opdelen, script– Taakinitiatie: stappen, prioriteren, …– Opvolgen van taken– Belonen (waarderen)– Concreet maken einddoel (foto, model, schema, …)


• Ontwikkelen van deze executieve functies

https://www.stibco.nl/index.php/cognitieve-functies/ognitieve-functies-en-executieve-functies

https://www.stibco.nl/index.php/cognitieve-functies/ognitieve-functies-en-executieve-functies

SODA en individuele verschillen

• Ligt de lat voor iedereen even hoog?– Einddoel voor iedereen gelijk– Proces zal verschillen: individuele afspraken

• Beloon voortgang in richting einddoel

http://www.penoactueel.nl/Personeel/Algemeen/2012/4/Beloon-proces-in-plaats-van-resultaten-PENO008247W/

SODA: straffen

• “Je krijgt straks je SODA attest niet.”– Opbouwen van S-O-D-A– Leerproces met belonen, opmerkingen, weer

oppakken, …– Eén incident is geen reden om proces teniet te

doen.– SODA als reflectiebasis voor de leerling: wat kan ik

verbeteren? Hoe? In welke mate? Wanneer kan ik het wel halen?

SODA en uw schoolreglement


• Reglement bevat afspraken, regels• Sterke overlap met SODA• Veel regels zijn VOETen

– Vereisen dus een leerproces– Geven “grenzen” aan die afgesproken kunnen worden– Benadruk wat leerlingen doen en niet alleen het

straffen bij het “niet doen”– “Moeten” als werkwoord (motiverend taalgebruik)


• Reglement bevat afspraken, regels• Sterke overlap met SODA• Veel regels zijn VOETen

– Vereisen dus een leerproces– Geven “grenzen” aan– Benadruk wat leerlingen doen en niet het straffen

bij het “niet doen”

SODA en rolmodellen

• SODA gedrag bekrachtigen• Bekrachtigde leerling = rolmodel• Externe figuren: rolmodellen• “Ik” kies voor die figuur• Interne – intrinsieke motivatie

SODA als “tool”

Martin ValckeVakgroep Onderwijskunde

Universiteit [email protected]


mailto:[email protected]



• Hanne Cooreman presentatie

Vragen aan het publiek

• Wie was zelf leerling in het BSO/BuSO/DBSO/TSO ?

• Wie heeft kinderen in het BSO/BuSO/DBSO/TSO ?

Vragen aan het publiek

• Mocht je willen dat jouw kinderen een hoger diploma halen (Bachelor, Master), zou je hen dan naar het TSO sturen?

TSO Industriële Wetenschappen 3?



ASO Humane Wetenschappen

ASO Latijn Wetenschappen

ASO Moderne Talen Wetenschappen

ASO Sport Wetenschappen

ASO Wetenschappen Wiskunde

0.00% 10.00% 20.00% 30.00% 40.00% 50.00% 60.00%

Slaagkansen en studierendement voor academische bachelor industriële wetenschappen*

studierendement % (85-100%)

Participatiegraad

*studierendement% (85-100%) : Dit geeft aan hoeveel % van de leerlingengeslaagd is in 85-100% van hun ingeschreven studiepunten in dat schooljaar.

*Participatiegraad: Het % studenten t.o.v. van alle afgestudeerden dat zich ingeschreven heeft in deze opleiding van hethoger onderwijs.

cfr. www.onderwijskiezer.be2015

* Industrieel ingenieur

TSO Industriële Wetenschappen

ASO Humane Wetenschappen

ASO Latijn Wetenschappen

ASO Moderne Talen Wetenschappen

ASO Sport Wetenschappen

ASO Wetenschappen Wiskunde

0.00% 10.00% 20.00% 30.00% 40.00% 50.00% 60.00% 70.00% 80.00%

Slaagkansen en studierendement voor academische bachelor industriële wetenschappen*

SR % (85-100%)

gemiddeld studierendement

Participatiegraad

* Industrieel ingenieur

*SR % (85-100%) : Dit geeft aan hoeveel % van de leerlingengeslaagd is in 85-100% van hun ingeschrevenstudiepunten in dat schooljaar.

*studierendement:Dit is de verhouding van het aantal verworvenstudiepunten (waarvoor geslaagd) t.o.v. het aantal opgenomen studiepunten (waarvoor ingeschreven).

*Participatiegraad: Het % studenten t.o.v. van alle afgestudeerden(uit deze secundaire studierichting) dat zich ingeschreven heeft in deze opleidingvan het hoger onderwijs.

cfr. www.onderwijskiezer.be2015

Één persoon komt uit het ASO :

ASO: kijken jouw vrienden neer op ...?

A. 1/16 lln op TSO & 1/8 lln op BSO

B. 1/8 lln op TSO & 1/4 lln op BSO

C. 1/4 lln op TSO & 1/2 lln op BSO

Kijken jouw vrienden neer op ….?

nr ASO nr TSO nr BSO0%5%

10%15%20%25%30%35%40%45%50%

Negatieve perceptie van de onderwijsvormen in een ASO-school(steekproef: 1 ASO-school)

LLN in ASO-school

Onderwijsvorm waarop wordt neergekeken

SODA

SODA en de reputatie van scholen

Dr. Jelle Mampaey

De quasi-onderwijsmarkt

• Het Vlaams (secundair) onderwijssysteem is een quasi-onderwijsmarkt

• Scholen moeten met elkaar concurreren om leerlingen aan te trekken

• Belang van reputatiemanagement

Reputatiemanagement

• Wat geeft een school een sterke reputatie?

• Kwaliteit?

• ‘Proxies’ van kwaliteit?

Reputatiemanagement

• Product (onderwijs) is moeilijk tastbaar en meetbaar ‘proxies’ van kwaliteit zijn belangrijker dan kwaliteit

• Welke ‘proxies’?

Reputatiemanagement

• Verschillende ‘proxies’– Selectiviteit witte scholen hebben een betere

reputatie dan zwarte scholen– Aanwezigheid ASO scholen met enkel TSO/BSO

hebben een slechtere reputatie– Discipline scholen met een streng disciplinair

beleid hebben een betere reputatie

TSO/BSO scholen

• Vlaamse TSO/BSO-scholen hebben vaak een slechte reputatie omdat ze niet voldoen aan die ‘proxies’ van kwaliteit– Geen selectiviteit, vaak sociaal en etnisch diverse

scholen– Afwezigheid ASO– Geassocieerd met een gebrek aan discipline

SODA? • Het SODA-label zou een effectief instrument

kunnen zijn om de reputatie van scholen te verbeteren

• Waarom? – SODA (Stiptheid, Orde, Discipline, Attitude)

signaleert een streng disciplinair beleid (= één van de ‘proxies’ van kwaliteit)

SODA?

Valkuilen?

• ‘Decoupling’ ‘proxies’ van kwaliteit mogen niet volledig losgekoppeld worden van de realiteit in de scholen

Hoe SODA implementeren?

• SODA-label mag niet louter een symbool worden

• Er is ook nood aan een reëel disciplinair beleid (bv. spijbelproject)– SODA-attest als instrument gebruiken om aan

attitude van leerlingen te werken

Conclusie

• SODA kan de reputatie van scholen verbeteren, maar bij de implementatie moet er wel opgelet worden dat het SODA-label niet enkel een symbool is

Dank voor uw aandacht!

• Opmerkingen, vragen…?

SODA als extra troef voor scholen

Waarom is reputatiemanagement belangrijk?

Dr. Jelle MampaeyBeken vanuit proxi’s van kwaliteit

Karolien KeppensBekijkt dit vanuit de segregatie

in het onderwijs en schoolkeuze van ouders

Segregatie in het onderwijs

• Concentratiescholen vs. Elitescholen• 80% van scholen heeft eenzijdig

leerlingenpubliek waarin één bepaalde sociaal-etnische groep dominant is (Boone & Van Houte, 2011) (Jungbluth, 1997)

Segregatie in het onderwijsGesegregeerd stelsel van witte en zwarte

scholen Concentratiescholen zijn niet aantrekkelijk Aantal inschrijvingen

in deze scholen daalt

Waarom daalt het aantal inschrijvingen?

• Ouders kiezen de school (Onderwijsraad Nederland, 2008)

• Eisen van ouders- Nabijgelegen scholen- Goed bereikbare scholen - witte scholen - ASO

• School- en studiekeuze is een sociaal proces- Positie in sociaal netwerk - Gelijkaardige achtergrond (Glazerman, 1998; Karsten, 2003)


ETNISCHE SAMENSTELLING IN SCHOLEN (Pinceel, 2013)

• Witte vlucht• Zwarte vlucht


• Push- en pull factoren (zwarte scholen)• Een school met veel allochtone leerlingen is aantrekkelijk

voor allochtone ouders De school trekt die ouders aan: pull

• Een school met veel allochtone leerlingen is minder aantrekkelijk voor autochtone ouders De school stoot die ouders af: Push (Karsten et al., 2002)

Bepaalde scholen worden sneller zwart

Wat stellen we vast? “Ouders stellen heel wat eisen wat betreft de

school- en studiekeuze van hun kinderen, maar tegelijkertijd bezitten ouders niet de relevante kennis om hun kinderen te helpen bij school- en studiekeuze” (Oomen, 2010)

Hoe kan je jouw school aantrekkelijk maken?

Reclame maken voor je school

SODA als troef voor scholen

• Imago school: hoe komt de school over?• Alleen goed onderwijs aanbieden werkt niet

meer• Scholen moeten zich op andere manier ‘in de

markt zetten’• Scholen moeten zich onderscheiden• Troeven in de verf zetten

(Mahieu, 2012)

SODA als troef voor scholen

• Marketingcampagne (Van Driessche, 2012)

• Naar buitenwereld merkbaar maken dat je werkt aan attitudes SODA

School wordt aantrekkelijk voor breed publiek

Negatief imago onderwijsvormen%

lln

heeft

vrie

nden

die

ne

erki

jken

op

onde

rwijs

vorm

Steekproef bij 1135 llnAnne-Sophie De Mey

Negatief imago BSO%

lln

heeft

vrie

nden

die

ne

erki

jken

op

onde

rwijs

vormSteekproef bij 1135 lln

presentatie soda nascholingsevent deel i

Education