plan estratÉxico de internacionalizaciÓn da … · 1. limiar o plan estratéxico de...

47
PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA (2017 – 2020)* Outubro 2017 *Aprobado por unanimidade no Consello de Goberno do 18 de outubro

Upload: others

Post on 20-Aug-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PLAN ESTRATÉXICO DE

INTERNACIONALIZACIÓN DA UNIVERSIDADE DE

SANTIAGO DE COMPOSTELA (2017 – 2020)*

Outubro 2017

*Aprobado por unanimidade no Consello de Goberno do 18 de outubro

Page 2: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

Composición da comisión redactora:

Representantes da Vicerreitoría de Internacionalización: Almudena Hospido Quintana (Vicerreitora)

María Luz Loureiro García (Adxunta ás Vicerreitoría de Internacionalización e de Investigación e Innovación) Jacobo Daniel Feás Vázquez (Asesor para a Xestión da Información e a Elaboración do

Mapa Relacional) Héctor Rodríguez Martínez (Asesor para a Internacionalización da Oferta Docente)

Representantes do Persoal Docente e Investigador: Ana Bravo Moral (Dpto. Anatomía, Produción Animal e Ciencias Clínicas Veterinarias)

Ángel García Alonso (Dpto. Farmacoloxía & Investigador adscrito ao CIMUS) Mª Teresa Carballeira Rivera (Dpto. Dereito Público e Teoría do Estado & Secretaria

Executiva do CGU) Manel Cotos Yáñez (Dpto. Electrónica e Computación & Investigador adscrito ao CITIUS

& Adxunto ao Reitor para Transferencia, Innovación e Emprendemento) Manuel Fernández Grela (Dpto. Fundamentos da Análise Económica)

Juan Manuel Lema Rodicio (Dpto. Enxeñaría Química & Coordinador da asociación estratéxica CRETUS)

Ramón Leis Fidalgo (Dpto. de Química Física & Director do CIEDUS) Mª José López Couso (Dpto. Filoloxía Inglesa & Decana da Facultade de Filoloxía) Agustín Merino García (Dpto. Edafoloxía e Química Agrícola)

Antonio Rial Sánchez (Dpto. Didáctica e Organización Escolar) Luis Miguel Varela Cabo (Dpto. Física de Partículas & Decano da Facultade de Física)

Representantes do Persoal de Administración e Servizos: José Manuel Villanueva Prieto (Xerente)

Enrique López Veloso (Xefe do Servizo de Relacións Exteriores) Mª Pilar Martínez García (Xefa da Área de Calidade e Mellora de Procedementos)

Representantes dos Estudantes: Pablo Colmenero Crispín (membro do Consello de Goberno)

Rubén Miranda Gonçalves (membro do Consello de Goberno) Representantes dos Campus de Excelencia:

Rogelio Conde-Pumpido Tourón (Campus Vida) Pedro Fiz Rocha Correa (Campus Terra)

José Antonio Caride Gómez (Campus da Cidadanía)

Page 3: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

1

ÍNDICE

1. LIMIAR ......................................................................................................................... 3

2. A INTERNACIONALIZACIÓN DA USC .............................................................................. 4

2.1. A visión da internacionalización coma un proceso de mellora de calidade ................... 4

2.2. Motivacións cara ao proceso de internacionalización ................................................... 5

2.3 A internacionalización como estratexia da USC: plano normativo ................................. 7

2.4. Definindo o Plan Estratéxico de Internacionalización .................................................... 9

3. ANÁLISE DA SITUACIÓN ACTUAL E DAFO ..................................................................... 11

3.1. Situación actual do proceso de internacionalización da USC ....................................... 11

A internacionalización da institución .................................................................................. 12

A internacionalización da oferta docente ........................................................................... 12

A internacionalización da actividade investigadora ........................................................... 13

A internacionalización a través da mobilidade das persoas ............................................... 14

3.2. Análise DAFO ................................................................................................................ 15

Análise externa .................................................................................................................... 16

Análise interna .................................................................................................................... 17

4. LIÑAS ESTRATÉXICAS E PLAN DE ACCIÓN ..................................................................... 19

4.1. Introdución ................................................................................................................... 19

4.2. Das liñas estratéxicas aos obxectivos ........................................................................... 20

4.3. Dos obxectivos ás accións concretas ............................................................................ 22

Liña Estratéxica 1: Internacionalización Institucional da USC - Internacionalización na casa: ..................................................................................................................... 22

Liña Estratéxica 2: Incremento do potencial internacional da docencia ............................. 24

Liña Estratéxica 3: Incremento do potencial internacional da investigación e da cooperación .......................................................................................................... 24

Liña Estratéxica 4: Internacionalización a través da captación e da mobilidade das persoas ................................................................................................................. 25

5. COHERENCIA CO PLAN ESTRATÉXICO DA USC .............................................................. 26

6. SEGUIMENTO E REVISIÓN DO PLAN ............................................................................ 27

7. ANEXO I: PLAN DE ACTUACIÓN PARA O CURSO 2017-2018 .......................................... 28

7.1. Accións cara ao desenvolvemento da liña estratéxica 1 .............................................. 28

Page 4: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

2

Acción 1.1. Creación do mapa relacional da USC ................................................................ 28

Acción 1.2. Creación e posta en funcionamento do Centro de Benvida Internacional ....... 28

Acción 1.3. Fomento das relacións entre os axentes de internacionalización das facultades e escolas e outras estruturas da USC co Servizo de Relacións Exteriores.............................................................................................................. 30

Acción 1.4. Fomento de ferramentas de comunicación e promoción institucional no ámbito internacional ............................................................................................ 31

Acción 1.5. Axilización da xestión administrativa ............................................................... 31

Acción 1.6. Deseño e posta en marcha do Plan de formación lingüística da comunidade universitaria..................................................................................... 32

7.2. Accións cara ao desenvolvemento da liña estratéxica 2 .............................................. 33

Acción 2.1. Creación e desenvolvemento dun Plan para a docencia de calidade en linguas estranxeiras na oferta docente da USC ................................................... 33

Acción 2.2. Establecemento de titulacións dobres, múltiples ou conxuntas con universidades estranxeiras ................................................................................... 34

Acción 2.3. Acreditación internacional de titulacións ......................................................... 35

Acción 2.4. Internacionalización da oferta docente complementaria ................................ 36

7.3. Accións cara ao desenvolvemento da liña estratéxica 3 .............................................. 36

Acción 3.1. Posta en práctica das medidas establecidas no plan de acción do selo HRS4R e internacionalización do persoal investigador ........................................ 36

Acción 3.2. Análise da produción científica e promoción da visibilidade da USC ................ 37

Acción 3.3. Programa de apoio ás convocatorias de proxectos internacionais de investigación e cooperación. ................................................................................ 37

Acción 3.4. Creación e execución dun plan específico de internacionalización da investigación en Ciencias Sociais e Xurídicas, e Humanidades ............................ 38

7.4. Accións cara ao desenvolvemento da liña estratéxica 4 .............................................. 38

Acción 4.1. Potenciamento e optimización do valor dos programas de intercambio ......... 38

7.5. Resumo da Execución do Orzamento do ano 2017 ...................................................... 41

7.6. Resumo do Previsión de Orzamento para o ano 2018 ................................................. 43

8. ANEXO II: Composición das comisións de seguimento do PEI-USC ................................ 44

Page 5: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

3

1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en

adiante PEI-USC, preséntase como o instrumento preciso para afondar no proceso de internacionalización da Universidade, en liña co establecido no Plan Estratéxico 2011–2020 así

como na Programación Plurianual 2015-2018, a prol de facer dela unha institución máis prestixiosa e actual, buscando situarse como centro de referencia no mundo da educación superior a escala global. A USC goza dunhas características privilexiadas para consolidar a súa

dimensión internacional e para darlle un novo realce, valéndose das tendencias actuais; mais tamén acudindo á orixinalidade que lle proporcionan as súas peculiares características e que

deben convertela nunha universidade única, atractiva neste mercado global tan competitivo. Conta, asemade, cun dobre emprazamento en cidades senlleiras, Santiago de Compostela e

Lugo, que atesouran un patrimonio cultural sobranceiro, posúen un forte carácter universitario que as impregna por completo, e presentan bos niveis de calidade de vida e seguridade, que

no seu conxunto constitúen factores moi atractivos nunha perspectiva internacional. O Plan enténdese como ferramenta para que, nun horizonte temporal a tres anos, é dicir, ata o

ano 2020, a USC asente o seu posicionamento estratéxico a escala internacional, potenciando a internacionalización da Universidade en sentido amplo e, polo tanto, en todos aqueles

aspectos que implican mobilidade, intercambio, proxectos, captación de talento e recursos, establecemento e aproveitamento de redes, imaxe de marca e internacionalización na casa1.

En todo caso, cómpre salientar que o PEI-USC pretende afrontar a transversalidade da internacionalización nos diferentes eidos da planificación estratéxica levada a cabo na USC. Así pois, dadas as iniciativas de internacionalización xa avanzadas en distintos ámbitos específicos

como poden ser os Campus de Excelencia Internacional (CEI), nos que a especialización foi e segue a ser a bandeira da estratexia de posicionamento e modernización, cómpre que este

Plan aproveite e integre de maneira axeitada eses esforzos, tendo en consideración os diferentes niveis e ámbitos de planificación.

Un exercicio de planificación estratéxica como este é sempre unha aposta de futuro, un proceso de reflexión colectiva no que se establecen os pasos e as tarefas que se van acometer

para acadar a posición desexada. O PEI-USC ten vocación de modernizar a institución no seu conxunto, xa que unha serie de obxectivos concretos e o cambio de mentalidade e de

1 Termo acuñado en 1999 co obxectivo de facer que o estudantado fose competente interculturalmente e internacionalmente sen deixar a súa propia cidade para propósitos relacionados cos estudos (Crowther et al. (2001). Internationalisation at Home: A Position Paper. Amsterdam: European Association for International Education - EAIE). Actualmente o termo abrangue un enfoque máis amplo, no que as alianzas con grupos culturais e étnicos locais son soamente un dos elementos, distinguindo unha diversidade de actividades tales como plans de estudos e programas, procesos de ensino/aprendizaxe, actividades extracurriculares, e actividade investigadora e académica (Knight (2008). Higher Education in Turmoil: The Changing World of Internationalization. Rotterdam: Sense).

Page 6: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

4

operatividade que implica son evidentemente necesarios para a internacionalización da USC, pero son igualmente necesarios para facer a institución máis eficiente e atractiva nos planos

local, rexional e estatal. A Vicerreitoría de Internacionalización (VINT) asume o liderado, xa que se trata de desenvolver

unha política transversal da universidade que depende en boa medida das súas competencias. Liderado que ha de vir marcado pola sintonía con outras vicerreitorías e cos servizos

universitarios asociados a elas, co fin de propiciar o axeitado cumprimento dos obxectivos. Pero o plan pretende tamén sumar os esforzos de toda a comunidade universitaria e

orientalos a facer da USC unha institución máis actual e ao mesmo tempo máis atractiva e mellor posicionada no ámbito internacional.

Está previsto que o PEI-USC comece a dar os seus froitos dende o curso académico 2017/18. Progresivamente iranse realizando avaliacións periódicas que responderán ao mecanismo de

seguimento. O presente documento deséñase como un texto vivo, que sen perder de vista os obxectivos e as liñas estratéxicas xerais, irase adaptando aos contextos internos e externos

existentes en cada momento, de xeito que se garanta a optimización dos resultados en función deses contextos e dos recursos dispoñibles. A avaliación final deste período terá lugar a partir de outubro de 2020.

2. A INTERNACIONALIZACIÓN DA USC 2.1. A VISIÓN DA INTERNACIONALIZACIÓN COMA UN PROCESO DE MELLORA DE CALIDADE A globalización da educación superior e da ciencia

é xa un feito. Cada ano, millóns de estudantes saen do seu país para matricularse en titulacións

de universidades estranxeiras, tanto de grao como de posgrao; isto sen contar a quen realiza estadías

de mobilidade por períodos de un ou dous semestres. Así, en termos globais, no período

2000-2013, dita mobilidade duplicouse, pasando de 2 a 4 millóns de estudantes mobilizados e, da

cordo coas maioría das predicións para o ano 2025 esta continuará en aumento (Figura 1). En termos

relativos, a cifra permanece estable en torno ao 2% da poboación estudantil global 2.

Figura 1. Estudantes matriculados en titulación

de universidades estranxeiras anualmente2

2 Revista FORUM, editada pola European Association for Internacional Education (EAIE), nº Primavera 2017, páxina 32. ISSN 1389-0808

Page 7: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

5

Na investigación, a internacionalización vénse dando desde hai tempo con normalidade: a mobilidade internacional de doutorandos, postdoutorados e outros investigadores é unha

realidade, ao igual que a cooperación entre equipos de universidades de distintos países, a captación de fondos en organismos internacionais ou doutros países, ou o desenvolvemento

de proxectos formativos de extensión e cooperación interuniversitaria culturais ou tecnolóxicos no estranxeiro.

A internacionalización da USC significa convertela nun axente máis relevante nesta ciencia global e nesta mobilidade internacional de estudantes e persoal investigador novel e sénior,

tanto de entrada como de saída, e convertela nun potencial destino académico, científico ou laboral para persoas de todo o mundo, tanto de Galicia, España e Europa como dos demais

continentes. A internacionalización é atracción de talento, mellora do nivel académico e

científico, e intercambio de boas prácticas, a través da mobilidade de profesorado, estudantes e xestores, ademais de ser un elemento clave no apontoamento e

potenciamento da visibilidade da USC nun mundo cada vez máis globalizado. Sen dúbida, a internacionalización constitúe unha liña de actuación fundamental de carácter transversal para o apoio á estratexias de mellora continua e a consecución de maiores cotas de

eficacia e eficiencia, e tamén de recoñecemento e proxección social, fortalecendo as capacidades humanas e técnicas na docencia, investigación e xestión.

2.2. MOTIVACIÓNS CARA AO PROCESO DE INTERNACIONALIZACIÓN

No contexto global actual, unha universidade cun claro perfil internacional é unha universidade máis atractiva e visible (cun reflexo nos rankings internacionais), así como máis

produtiva e competitiva. Un aspecto ligado ao grao de avance na internacionalización dunha universidade é a captación de talento para a docencia, a investigación e mesmo a xestión e a

administración. Atraer a estudantes bos de todo o mundo aumenta a excelencia académica da institución a todos os niveis e permite captar tamén a mellores investigadores en formación.

Ter un estudantado internacional e de calidade aumenta o atractivo da universidade de cara ao PDI internacional e, ao mesmo tempo, ter un persoal académico internacional e de calidade

aumenta o atractivo da universidade de cara ao mellor estudantado, nacional e internacional. Esta internacionalización do estudantado e do PDI fai atractiva a universidade tamén ao PAS, porque implica a adaptación das estruturas académicas e administrativas a unha realidade

internacional. A pesar das connotacións positivas da presenza de profesorado internacional, durante o curso

2013-2014 tan só era estranxeiro o 2,1% do profesorado das universidades públicas españolas (descontado o profesorado visitante estranxeiro). Por grandes áreas de coñecemento, a

presenza máis elevada de profesorado estranxeiro correspondía a artes e humanidades (4,4%),

Page 8: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

6

fronte ao 1,9% en ciencias e o 1,8% en ciencias sociais e xurídicas. En ámbitos coma o da enxeñería, arquitectura e ciencias da saúde, só o 0,5% do profesorado é estranxeiro3. No caso

da USC, durante o curso académico 2016-2017, só 23 docentes (incluíndo lectores) dun total de 2.066 membros do PDI eran internacionais4, é dicir, 1,1%. Cómpre mellorar estes números

para que a USC poida capitalizar a presenza dun PDI máis internacionalizado, de cara ao aproveitamento da súa rede de contactos internacionais, entre outros posibles beneficios.

No caso do PAS e do persoal con cargo a actividades de I+D+i, no rexistro de persoal actual (actualizado 31-12-2016) as persoas estranxeiras redúcense a 1 PAS funcionario interino

vacante, 16 investigadores de programas de RR.HH. e 40 investigadores internacionais, dun total de 1.231 persoas nestes colectivos. Estes indicadores seguen a amosar o escaso nivel de

internacionalización neste ámbito na nosa universidade. Por último, no ámbito do estudantado, e deixando á marxe os/as estranxeiros/as que escollen

a USC como destino a través dos diferentes programas de mobilidade (estudante de intercambio) ou convenios bilaterais e matrícula directa (estudante visitante), o estudantado

internacional que escolle a nosa universidade para obter o seu título (o denominado degree seeking student) vai en aumento dende a posta en marcha da unidade study.abroad (Figura 2). Esta unidade é a responsable de captar e acompañar aos estudantes estranxeiros realizando as

tarefas de contacto, seguimento e recepción do alumnado estranxeiro (Programa de Atención a Estudantes Extracomunitarios - PATEX5) captado en feiras educativas internacionais ou que

contacta directamente coa USC a través dos formularios xerais dispoñibles na páxina web.

Figura 1. Captación de alumnado internacional para obtención de grao e máster na USC

3 Datos Básicos del Sistema Universitario Español, Curso 2013-2014, Min. Educación, Cultura y Deporte. https://www.mecd.gob.es/dms/mecd/servicios-al-ciudadano-mecd/estadisticas/educacion/universitaria/datos-cifras/DATOS_CIFRAS_13_14.pdf 4 A definición de PDI internacional que se emprega neste documento implica a tenencia dunha cidadanía estranxeira, polo que o nome dos suxeitos aparece asociado nas bases de datos a un pasaporte estranxeiro ou NIE. Dita definición é tomada da Fundación CYD, que elabora anualmente rankings das universidades españolas e dos que se extraen datos a nivel comparativo: http://www.fundacioncyd.org/ 5 http://www.usc.es/gl/perfis/internacional/studyabroad/index.html

Page 9: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

7

A USC debe buscar un reforzamento integral do seu grao de internacionalización nos tres grandes grupos de interese que a conforman, de cara á explotación máxima das sinerxías que

esta mellora transversal xerará. O ofrecemento ao estudantado da USC dunha experiencia vital internacional mentres realiza os seus estudos repercutirá na súa mellor e máis completa

formación académica e humana, e aumentará a súa empregabilidade. E promover a participación do PDI e do PAS en programas formativos e de intercambio internacionais

revalorizará o noso capital humano, a través da mellora da súa cualificación , visibilidade e intercambio de boas prácticas.

Por outro lado, é de esperar que o financiamento público das universidades españolas se manteña, dentro da perspectiva dos países desenvolvidos punteiros, en niveis limitados tanto

no curto como no medio prazo. Polo tanto é importante a captación de fontes de financiamento externas para reforzar e mellorar a posición de prestixio da USC a nivel mundial.

A internacionalización é un dos principais factores que pode actuar como revulsivo colectivo de imaxe, autoestima, mellora de rendemento, aumento de nivel académico e incremento

sensible de fondos.

2.3 A INTERNACIONALIZACIÓN COMO ESTRATEXIA DA USC: PLANO NORMATIVO

O Plan Estratéxico da USC 2011-20206 materializa o marco estratéxico xeral de toda a Universidade e representa o elemento básico de referencia á hora de establecer os

subseguintes plans sectoriais para desenvolver na USC, os cales definen dun xeito máis específico as necesidades de planificación. Neste senso, o referido Plan Estratéxico contempla

como unha das súas liñas estratéxicas de actuación o converter á USC nunha universidade de recoñecido prestixio internacional:

“A necesidade actual de encarar o mundo global en que vivimos fai que a liña estratéxica

da internacionalización sexa ineludible para as universidades e aínda máis para unha

universidade como a USC, que se caracteriza polo seu dinamismo, pola súa capacidade de

adaptarse aos cambios, como ten demostrado ao longo da súa dilatada historia.

Polo tanto, é preciso potenciar a proxección exterior da USC e fixar unha estratexia

conxunta que implique a toda a comunidade universitaria para elevar a nivel

internacional o recoñecemento co que xa conta a nivel español.

O correcto desempeño da xestión institucional da internacionalización debe focalizarse en

fomentar as relacións coas universidades de referencia no panorama mundial, para pór en

valor as capacidades, e a solvencia da nosa Universidade, tanto no ámbito académico e

investigador, como na relación coas empresas, sempre co obxectivo de acadar un

recoñecemento internacional de prestixio e tradición, servindo ao tempo de eixo motivador

para o persoal da Institución.” 6http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/calidade/descargas/Planificacion/planEstratexicoUSC.pdf

Page 10: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

8

E para isto recolle tres obxectivos e actuacións fundamentais, sendo o primeiro deles “Avanzar no proceso de internacionalización da universidade na docencia, investigación e xestión”:

“O proceso de internacionalización ten que abranguer todas as actividades e, polo tanto,

implica a todas as unidades da organización. É por iso fundamental o establecemento

dunha estratexia que fixe as guías para seguir por cada unha delas para que todas vaian

na mesma dirección para lograr o obxectivo fixado. Asemade, a estratexia para levar a

cabo precisará do compromiso e identificación do persoal que integra a USC, que é o que,

en última instancia, fará que a Institución acade en maior ou menor medida o éxito na

finalidade deste proceso.“

Sendo preciso para isto acometer unha serie de actuacións que se inician co: Deseño e implementación dun plan de internacionalización que comprenda, cando

menos, as seguintes accións:

o Dotar á comunidade universitaria das competencias lingüísticas necesarias para

desenvolver as súas funcións nun contexto internacional aproveitando e reforzando os

recursos humanos e materiais xa existentes na USC.

o Mellorar as canles de comunicación no ámbito da internacionalización e a información da

USC cara ao exterior.

o Promover e facilitar a mobilidade do estudantado, primando criterios de calidade sobre os

de cantidade, e promover e facilitar a mobilidade do PDI e do PAS dentro dunha estratexia

previamente definida pola USC.

o Promover o carácter internacional dos membros da comunidade universitaria.

o Desenvolver unha oferta académica orientada á demanda exterior.

o Potenciar o carácter internacional dos estudos de posgrao.

o Fomentar a internacionalización da actividade investigadora e a súa difusión.

o Adaptar a estrutura organizativa da USC para responder ás necesidades derivadas da

internacionalización.

Asemade, a Programación Plurianual da USC para o período 2015-2018 7,8 recolle, ademais da elaboración dun plan estratéxico de internacionalización, múltiples accións (algunhas xa en

marcha e outras a piques de ser iniciadas) relacionadas con este, como son: # Creación dun Centro de Benvida Internacional (Internacional Welcome Center) para

estudantes e investigadores/as estranxeiros/as.

# Creación dunha oficina de captación de estudantes internacionais.

# Aumento das cotas de docencia en lingua estranxeira.

# Fomento da creación de titulacións conxuntas entre a USC e universidades estranxeiras.

# Atracción de PDI internacional.

# Establecemento dun programa de internacionalización para o PAS.

7http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/goberno/xerencia/info_economica/Programacixn_Plurianual_de_la_USC_2015-2018.pdf 8http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/goberno/xerencia/info_economica/actualizacion-programacion-plurianual-csocial.pdf

Page 11: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

9

# Plan especial de captación de estudantes doutras nacionalidades para as titulacións do

Campus de Lugo.

O presente plan pretende cumprir coa encomenda do Plan Estratéxico Xeral da USC 2011–2020 e as accións da Programación Plurianual 2015-2018, así como aliñarse con documentos

existentes, como o Plan de Acción do Selo Human Resources Strategy for Research (HR4R)9, ou en proceso de redacción, como o Plan Estratéxico da Oferta Docente da USC. E tamén é

necesario ter presente a planificación establecida a nivel de campus de especialización e de forma particular todos aqueles aspectos que fagan referencia á internacionalización, como son

os seguintes documentos:

• Campus Vida: Plan estratéxico 2009-201110 (PEI = Plan 12).

• Campus Terra: Plan de acción 2015-2019 (ámbito de internacionalización nas tres

grandes áreas de intervención)11.

• Campus da Cidadanía: cuxa redacción está prevista para o presente ano 2017.

• Campus do Mar: Novo Convenio Marco Campus do Mar12 (asinado o 18/11/2016) que aumenta de xeito significativo a súa internacionalización.

2.4. DEFININDO O PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN A determinación das Liñas Estratéxicas enmarcadas no PEI-USC debe facerse a través dunha

análise que siga as etapas clásicas e características do pensamento estratéxico (Figura 3). Para xuntar esforzos, maximizar recursos e dotar á universidade dunha coherencia global que lle

axude a acadar os seus obxectivos, esta información extraerase na medida do posible de documentos xa existentes e vixentes na USC. O exercicio debe ser crítico, posto que é

necesario adecuar esta información ao concepto de internacionalización universitaria:

9 http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/info_xeral/hrs4r/descargas/HRS4R_USC-ActionPlan.pdf 10 http://www.campusvida.info/wp-content/uploads/2011/09/plan-estrategico.pdf 11 http://www.usc.es/campusterra/es/plan-de-acci%C3%B3n-2015-2019 12 Convenio Marco de Colaboración entre a Universidade de Vigo, a Universidade da Coruña, a Universidade de Santiago de Compostela, o Consejo Superior de Investigaciones Científicas, o Instituto Español de Oceanografía, a Universidade de Aveiro, a Universidade de Minho, a Universidade de Tras-Os-Montes e Alto Douro, a Universidade do Porto, a Universidade de Coimbra, o Instituto Politécnico de Leiria, o Instituto Politécnico de Viana do Castelo e o Instituto Politécnico do Porto para o desenvolvemento do Campus do Mar.

Page 12: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

10

Figura 3. Fases do pensamento estratéxico para a internacionalización da USC

O plan estratéxico 2011-2020 recolle a misión da USC (figura 4):

Figura 4. Elementos e medios para cumprir ca misión da USC

A Universidade de Santiago de Compostela é unha institución pública dedicada á

preservación, xeración, transmisión e difusión do coñecemento de xeito socialmente

responsable. É unha universidade completa, cunha ampla oferta académica en todas as

grandes áreas do saber e que desenvolve unha importante actividade investigadora, o que

a sitúa nunha posición destacada entre as universidades españolas, sendo pioneira en

políticas de emprendemento e en transferencia e valorización dos resultados da

investigación, ao tempo que proporciona un servizo esencial á sociedade galega.

Identificación da misión-visión da USC Análise da contorna ou ambiente externo no que compite a universidade

Análise da realidade interna da universidade

Determinación das liñas estratéxicas e plan de acción

Page 13: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

11

A USC preséntase ante a sociedade como unha universidade dinámica, moderna, emprendedora e innovadora, internacional e responsable, o que se reflicte no seu compromiso

co desenvolvemento sustentable e na dinamización social, económica e cultural da súa contorna.

Os Estatutos da USC, no seu artigo 4, recollen as funcións básicas da universidade, que seguen marcando as liñas de actuación e de acción da vida universitaria:

a) A creación, desenvolvemento, transmisión e crítica do coñecemento científico, técnico e artístico, de maneira que se potenciará unha educación baseada nos principios

democráticos, a defensa da paz e dos dereitos humanos. b) A preparación para o exercicio de actividades profesionais que esixan coñecementos

científicos ou artísticos. c) A difusión, a valorización e a transferencia do coñecemento ao servizo da cultura, da

calidade de vida e do desenvolvemento económico e social. d) A difusión do coñecemento e da cultura a través da extensión universitaria e a formación

ao longo de toda a vida. e) O apoio científico e técnico ao desenvolvemento social, económico e cultural da

sociedade galega que a sustenta.

3. ANÁLISE DA SITUACIÓN ACTUAL E DAFO 3.1. SITUACIÓN ACTUAL DO PROCESO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA USC

“O que non se define non se pode medir. O que non se mide non se pode mellorar.

O que non se mellora degrádase sempre.“ William Thomson Kelvin (Lord Kelvin) (1824 – 1907)

O PEI-USC supón un punto de partida esencial para analizar a posición da USC na esfera internacional e os seus retos a medio prazo para mellorar a súa competitividade. A maior

internacionalización pódese conseguir a través do desenvolvemento de accións en dous eixos de traballo:

Por unha banda está o eixo externo que implica a proxección da USC cara ao exterior, a captación de estudantes e investigadores, a posta en marcha de dobres titulacións, a sinatura de convenios, etc.

Por outra está o eixo interno, a internacionalización na casa, que é a adaptación do seu persoal e das estruturas académicas, administrativas e de servizos, a un número

crecente de estudantes e persoal docente e investigador estranxeiro: adaptación dos procesos de captación, admisión e contratación, capacitación lingüística da

comunidade universitaria, adaptación das titulacións e dos plans de estudo, etc. É por

Page 14: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

12

isto que a internacionalización ten que ser un traballo de toda a comunidade universitaria; o reto implica esforzos e cambios, pero tamén gratificacións.

A internacionalización da institución O proceso de internacionalización global da institución require ser axeitadamente canalizado a

través da internacionalización no ámbito institucional (académico e administrativo), requisito indispensable para a xeración de imaxe de marca e para a captación de talento. Esta internacionalización institucional na USC veu realizándose tradicionalmente a través de accións

illadas pivotando ao redor do concepto de mobilidade. No fondo, unha parte nada irrelevante da comunidade universitaria tende aínda a identificar a internacionalización co 'Erasmus',

fenómeno que se coñece como internacionalización simbólica ou superficial. As causas disto son a carencia dunha política forte de internacionalización e o descoñecemento das

potencialidades e do abano de tarefas entrelazadas que se requiren para acadar unha internacionalización orgánica e afondada. Por este motivo é preciso que a USC realice,

colectivamente, un cambio de mentalidade para, de xeito positivo, adoptar hábitos e aprender estratexias que permitan afrontar os procesos que esixe a internacionalización verdadeira.

Cómpre resaltar, non obstante, que a USC ten conseguido a pesar de todo importantes logros na internacionalización institucional, fundamentalmente en canto á consolidación de imaxe

fronte ás súas contrapartes europeas grazas ao liderado en diferentes programas no ámbito da cooperación. Exemplos disto son os programas Erasmus, Tempus13 ou Erasmus Mundus14,

ademais dos convenios bilaterais, os cales contribuíron decisivamente a afianzar o prestixio institucional da USC e establecer novos lazos institucionais. Este recoñecemento tamén é

notorio grazas á rede de universidades de todo o mundo que leva o seu nome, o Grupo Compostela de Universidades15, e que crea por tanto unha marca coñecida e recoñecida máis aló das fronteiras europeas.

A internacionalización da oferta docente A internacionalización da oferta docente é un punto clave para facer a universidade atractiva

ao estudantado internacional. Na actualidade son poucas as titulacións que dispoñen dalgunha materia ofertada en linguas estranxeiras e así, excluíndo os graos das Filoloxías, a oferta concéntrase na lingua inglesa e en áreas de ciencias experimentais e enxeñerías: Graos de

Enxeñería Química, Química e Enxeñería Informática. Un amplo número de títulos non ten ningunha materia no catálogo de materias ofertada nesta lingua. De feito, o ranking

universitario U-Multirank mide o nivel de internacionalización das universidades españolas en 13 http://oapee.es/oapee/inicio/iniciativas/tempus.html 14 http://oapee.es/oapee/inicio/iniciativas/erasmus-mundus.html 15 www.gcompostela.org e https://es-es.facebook.com/CompostelaGroup/

Page 15: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

13

base a cinco indicadores16 cuantificados individualmente nunha escala de 1 (moi bo) a 5 (moi malo), e outorga, na súa edición do 201517, á USC un 4 nos indicadores relativos á impartición

de docencia en lingua estranxeira, amosando unha ampla posibilidade de mellora no devandito indicador. Nun mundo globalizado como o noso, o ter acceso a docencia en linguas

estranxeiras mellora a competitividade do/a estudante no mercado laboral posto que, ademais de manexarse folgadamente co idioma en cuestión, adquire o dominio da terminoloxía

profesional e polo tanto está en mellores condicións de acceder a outros mercados laborais. Outra vía de internacionalización da nosa oferta docente é o establecemento de titulacións

dobres ou conxuntas con institucións estranxeiras, opción que ata o momento só se explorou moi debilmente con dous másters conxuntos Erasmus Mundus de alcance internacional:

• Crossways in Cultural Narratives - http://www.munduscrossways.eu/ • European Master in Lexicography (EMLex) - http://www.emlex.phil.uni-erlangen.org/

En canto aos estudos de doutoramento, a internacionalización da oferta concéntrase nos países europeos e de Iberoamérica. En concreto, na actualidade existen 21 convenios de

mobilidade e de cotutela vixentes con universidades europeas, 12 con universidades iberoamericanas e 3 con universidades de Marrocos; ademais dos acordos de cotutela tramitados no marco do programa de Doutoramento de Nanomedicina e Innovación

Farmacéutica (Nanofar)18, que conta co selo Erasmus Mundus.

A internacionalización da actividade investigadora Ata o de agora os maiores logros en internacionalización da USC déronse no eido da investigación. As colaboracións científicas con multitude de grupos de investigación de

universidades de todo o mundo e a participación en proxectos internacionais son algunhas mostras do grao de avance. En termos de publicacións internacionais, a produción da USC aumentou tanto en calidade como en cantidade nos últimos anos. En particular, a produción

científica da USC rexistrada no Web of Science (WoS) amosa un incremento do 61% no período 2005-2014, pasando de 1.068 a 1.725 documentos. É preciso destacar aquí que o 42% de todas

as publicacións son con carácter de colaboración internacional. Ademais, cun 48,9% da súa produción en revistas do primeiro cuartil (Q1), a USC sitúase na novena posición dentro do

Sistema Universitario Español polo número absoluto de documentos en Q119.

16 Titulacións impartidas nun idioma estranxeiro (grado), titulacións impartidas nun idioma estranxeiro (Máster), mobilidade de estudantes, profesorado estranxeiro e Publicacións internacionais. 17 Informe 2015, Fundación CYD. http://www.fundacioncyd.org/informe-cyd/informe-cyd-2015 18 12 alumnos matriculados neste programa no curso 2016-2017. 19 Datos extraídos do informe “La actividad investigadora de la USC en las bases de datos internacionales Web of Science y Scopus en el periodo 2005-2014”, dispoñible no enderezo: http://imaisd.usc.es/ftp/oit/documentos/1915_gl.pdf?i=gl&s=-126-250-294.

Page 16: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

14

A importancia da internacionalización no ámbito da investigación tamén se fai patente na captación de recursos nos últimos dez anos. Neste senso, os recursos captados no VI Programa

Marco (anualidade 2005-2006) representaban o 7% do financiamento total competitivo e o 12% do total captado de recursos pola USC. As ditas porcentaxes aumentaron no programa

H2020, ata supoñer no ano 2015-2016, un 11% do total dos fondos competitivos e un 16% do total captado20.

Agora ben, aspectos como a atracción de PDI internacional e a definición de novas categorías de figuras investigadoras comúns noutros países son aínda unha materia pendente. Estas

deficiencias e outras detectadas encaixan no ámbito de actuación da certificación Human Resources Excellence in Research (HRS4R)21, selo obtido recentemente pola USC e que

recoñece ás institucións que velan pola mellora das condicións laborais do seu persoal investigador en termos de selección, contratación e desenvolvemento profesional, entre

outros aspectos, de acordo aos principios da Carta Europea do Investigador e do Código de Conduta para a Contratación de Investigadores.

A internacionalización a través da mobilidade das persoas Durante o último ano académico para o que existen datos22 (curso 2015/2016), o número de alumnos internacionais matriculados en universidades públicas españolas en estudos de grao

supuña o 3,95% do total, mentres que na USC a dita porcentaxe acadaba o 2,03%, e no total do SUG o 1,49%. Así, a atracción de estudantes internacionais á USC está lixeiramente por riba das

universidades da súa contorna, pero por debaixo da media española. En canto á matrícula de alumnado internacional en estudos de máster durante o curso 2015/2016, a diferenza coa

media española dispárase, esta é do 17,78% mentres que na USC acada o 5,83%, e no SUG o 5,56%. Cabe destacar que dentro da USC máis da metade (60%) do alumnado internacional de máster procede de América Latina e o Caribe.

En cifras absolutas estas porcentaxes tradúcense na USC nun total de 872 alumnos: 459 alumnos en distintas estadías internacionais vía convenios bilaterais (449 de grao, 10 de

máster), e 413 alumnos vía o programa Erasmus + (KA103) (355 de grao e 58 de máster). No caso do doutoramento e de acordo cos datos rexistrados en Xescampus para o curso 2015-

2016, dos 1977 alumnos de doutorado matriculados nos diferentes programas ofertados pola USC, 418 son de procedencia estranxeira; o que representa unha porcentaxe do 20,93%.

20 Datos extraídos da Memoria de Investigación (en elaboración) e facilitados pola Oficina de Proxectos Europeos (18/06/2017). 21 http://www.usc.es/es/info_xeral/hrs4r/sello.html 22 Datos tomados da Subdirección General de Coordinación y Seguimento Universitario. Ministerio de Educación, Cultura y Deporte (2015).

Page 17: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

15

En canto a datos de mobilidade de estudantes propios, no último curso 2015-2016, mobilizáronse un total de 103 alumnos (101 de grao e 2 de máster) en distintas estadías

internacionais vía convenios bilaterais así como un total de 406 alumnos da USC (404 de grao e 2 de máster) vía o programa Erasmus + (KA103) no que a USC se sitúa no posto 89 a nivel

Europeo23. Mención especial pola súa novidade merece a acción Erasmus+ KA107 (International Credit

Mobility, que substitúe aos programas Erasmus Mundus), no que a USC se posicionou no seu primeiro ano de participación como a 4ª universidade española en fondos captados e que

implicará a execución de 185 mobilidades durante os cursos 2016/17 e 2017/18. A mobilidade nos estudantes de doutoramento tamén é significativa. En particular, dende o

curso 2014-2015 ata a actualidade, do total de 967 teses defendidas na USC, o 23 % contaban coa mención internacional24; o que implica a realización polo menos de unha estadía de

investigación cunha duración superior a tres meses nunha institución estranxeira. Ademais das 224 estadías internacionais de investigación do persoal propio no campus de

Santiago, cunha duración media de 35 días por estadía durante o curso 2015-201625, a USC acolleu un total de 424 investigadores visitantes, 87 nacionais e 337 internacionais para estadías de distinta duración supervisadas por persoal propio dende a posta en marcha do

Rexistro de Investigadores Visitantes (Xullo 2015) ata a actualidade26. A procedencia dos investigadores internacionais é basicamente de países de Latinoamérica (con predominancia

de México e Brasil) e do resto de Europa (Portugal, Reino Unido e Italia, fundamentalmente). Respecto da mobilidade do PAS, sexa no marco de programas regrados (IACOBUS, STELLA) ou

proxectos internacionais (TEMPUS, Erasmus Mundus, KA2 do Erasmus+) ou simplemente resultado da actividade do programa Erasmus + (no que atinxe a mobilidade administrativa de

persoal de nacionalidade europea), o Servizo de Relacións Exteriores atendeu no curso 2016-2017 a 35 persoas, enviando á súa vez 39 efectivos a outras universidades para os efectos de

formación e identificación de boas prácticas.

3.2. ANÁLISE DAFO O pensamento estratéxico sempre ten en conta e trata de coñecer ao máximo o contexto no

cal actúa a universidade, é dicir, non só o contexto actual senón tamén o futuro e/ou potencial. Dentro dunha contorna cada vez máis turbulenta, complexa e globalizada, é

23 http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/repository/education/library/statistics/2014/erasmus-sending-institutions_en.pdf 24 Datos subministrados polo Centro Internacional de Estudios de Doutoramento e Avanzados da USC (16/06/2017). 25 Datos subministrados pola Vicerreitoría de Organización Académica e Persoal Docente e Investigador (21/10/2016). 26 Datos extraídos do Rexistro de Investigadores Visitantes da USC (31/05/2017).

Page 18: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

16

necesario reflexionar sobre os factores externos que, sen ser controlables, poden influír no futuro da universidade. Neste apartado identifícanse as ameazas e oportunidades que existen

no ambiente externo no que a USC se empraza e como poden afectar ao seu desenvolvemento internacional.

Do mesmo xeito, antes de definir os nosos obxectivos é necesario caracterizar as fortalezas e debilidades da nosa Universidade, proceso que debe actualizarse frecuentemente, pois é

previsible que os resultados de novos proxectos diminúan ou minimicen certas debilidades, mentres que as ofertas e a procura de novos retos xeren outras novas: o obxectivo da revisión

é cuantificar a evolución e detectar as variantes. Nesta sección recóllese a relación de puntos fortes e febles que, na realidade interna da Universidade, poden facilitar ou dificultar a

consecución dos obxectivos que se marque con respecto ao reto da internacionalización. Esta dobre análise, interna e externa, do contexto actual serve para orientar as estratexias:

unhas estratexias basearanse no aproveitamento das fortalezas e oportunidades, e outras na mellora das debilidades e na previsión das ameazas, ou ben combinaranse as dúas estratexias

anteriores.

Análise externa Enuméranse a continuación os acontecementos, características ou elementos identificados en relación á nosa contorna, os cales poden afectar positiva ou negativamente a nosa capacidade

de resposta.

OPORTUNIDADES

O1. Crecente importancia do internacional, que se converte en demanda por parte dos estudantes, do PDI e do PAS, das empresas e da sociedade en xeral.

O2. Políticas favorables, tanto dende a Unión Europea como dende os gobernos español e galego, onde a internacionalización é considerada un obxectivo estratéxico.

O3. Cambio do modelo produtivo que impulsa ás novas xeracións á mobilidade e a

mellorar a súa formación e a súa capacidade emprendedora. O4. Incremento da cifra de estudantes internacionais a nivel global27, cada vez un

maior número de estudantes buscan completar a súa formación no estranxeiro. O5. Os campus de especialización internacional; estruturas creadas como agregación

para conseguir masa crítica, para seren atractivos e competitivos internacionalmente, e que facilitan a captación de recursos e atracción de talento para que a USC sexa

considerada unha institución de referencia por parte da sociedade.

27 http://www.mecd.gob.es/dms/mecd/educacion-mecd/areas-educacion/universidades/estadisticas-informes/datos-cifras/Datos-y-Cifras-del-SUE-Curso-2014-2015.pdf http://www.uis.unesco.org/Education/Pages/international-student-flow-viz.aspx

Page 19: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

17

O6. Recoñecemento da Universidade no exterior, debido á ampla rede de convenios internacionais e de cooperación, que debe ser explotada convenientemente.

O7. Expansión do español, cunha crecente demanda de formación neste idioma tanto dende Europa como dende Estados Unidos, así coma Oriente Medio e Asia.

O8. A importancia do español e o galego como linguas de relación coas comunidades hispanofalantes e lusófonas, que garante unha vantaxe comparativa con respecto a

outras institucións.

• O9. O atractivo de Galicia coma Comunidade Autónoma e de Santiago de Compostela

e Lugo como cidades, pola súa contorna natural, a elevada calidade de vida e a súa riqueza cultural, sen esquecer o valor engadido que proporciona España e o atractivo

que ten a Unión Europea.

• O10. Forte desenvolvemento de novas canles de comunicación de alcance global e de baixo custo, que poden aproveitarse para proxectar a USC no exterior.

AMEAZAS

• A1. Crecente competencia doutras universidades dos sistemas universitarios español e

europeo que poden atraer e restarlle os recursos con que actualmente conta a USC.

• A2. Dificultades administrativas na atracción de talento internacional e incorporación estable ao sistema universitario español.

• A3. Rixidez do sistema legal e fundamentalmente administrativo. Incerteza polas repercusións dos constantes cambios de normativa universitaria que afectan a títulos

dentro do sistema universitario español.

• A4. Escasa presenza da Universidade nos ámbitos decisorios de certa relevancia a nivel

europeo e internacional.

• A5. Lentitude na adaptación ás novas demandas sociais.

• A6. Baixa posta en valor da actividade universitaria e da achega ao desenvolvemento

socioeconómico da contorna.

• A7. Cambio de paradigma no sistema de formación universitario debido ao uso de

novas tecnoloxías da información.

• A8. Débil posicionamento nos rankings internacionais das universidades españolas en xeral e imaxe mellorable do sistema universitario español.

• A9. Escasas fontes de financiamento externo de cara á mobilidade.

Análise interna O proceso de autoavaliación da nosa situación de partida é necesario para poder identificar os

elementos que dentro da propia USC poden acelerar ou adiar o noso desenvolvemento e proxección internacional.

Page 20: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

18

FORTALEZAS

• F1. Vontade decidida do Goberno da USC para asumir a internacionalización como un

reto mobilizador que busca a modernización da Universidade.

• F2. Ampla tradición e existencia de numerosos convenios internacionais e de

cooperación con outros países.

• F3. Importante oferta de mobilidade (destinada a PAS, PDI e estudantes) nos programas de intercambio.

• F4. Ampla e atractiva oferta académica que pode suscitar o interese entre un amplo número de profesores e estudantes doutras procedencias.

• F5. Masa crítica investigadora con alto nivel de internacionalización na maioría das áreas.

• F6. Ampla capacidade contrastada dalgunhas áreas para desenvolver iniciativas de cooperación de ámbito internacional.

• F7. Dilatada experiencia do Servizo de Relacións Exteriores e recoñecemento a nivel

internacional.

• F8. Experiencia en transferencia e emprendemento con exemplos notorios

internacionais.

• F9. Relevancia recoñecida da USC no desenvolvemento de Galicia e norte de Portugal.

• F10. Comunidade bilingüe cunha cultura rica e diferenciada.

DEBILIDADES

• D1. Heteroxénea concienciación na USC sobre a necesidade de asumir a internacionalización.

• D2. Desigualdade no nivel de actividade internacional entre os membros da comunidade universitaria.

• D3. Non dispoñibilidade de moitas seccións e funcionalidades da web así como documentación da USC noutras linguas diferentes das oficiais de Galicia,

fundamentalmente inglés.

• D4. Escasa proxección da actividade internacional e pouco coidado pola imaxe da Universidade no exterior.

• D5. Xestión administrativa e académica pouco flexible e pouco adaptable ante contornas cambiantes e necesidades actuais.

• D6. Falta de oferta de titulacións dobres ou conxuntas con universidades estranxeiras.

• D7. Falta de formación en linguas estranxeiras, debilidade que se manifesta con diferentes intensidades e a todos os niveis (estudantes, profesorado, PAS).

• D8. Mínima oferta docente en linguas estranxeiras.

• D9. Infra-desenvolvemento da regulación de oferta académica en linguas estranxeiras.

Page 21: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

19

• D10. Deficiente recoñecemento interno da participación do PDI en actividades de cooperación internacional.

• D11. Obstáculos na coordinación transversal do proceso de internacionalización.

• D12. Inexistencia dunha estrutura de información sobre aspectos e indicadores de

internacionalización da Universidade.

4. LIÑAS ESTRATÉXICAS E PLAN DE ACCIÓN 4.1. INTRODUCIÓN

Para conseguir adecuar os beneficios obtidos polo proceso de internacionalización ás metas da universidade é necesario dirixir e orientar os esforzos realizados; é dicir, seguir unhas Liñas Estratéxicas de internacionalización na USC, que dependerán directamente da análise realizada

previamente, así como das dimensións definidas para o proceso de internacionalización. As Liñas Estratéxicas do proceso de internacionalización son o conxunto de directrices que

establecen as prioridades e os criterios de decisión á hora de priorizar o investimento. Son por tanto unha dirección cara a orientar os esforzos, unha declaración dos obxectivos ou áreas que

se queren estudar e cara a onde dirixir os recursos á hora de enfocar e realizar a internacionalización. As Liñas Estratéxicas permiten nunha primeira aproximación, seleccionar

ideas e propostas aliñadas coa estratexia da Universidade e enmarcadas na mesma. Estas Liñas defínense non para coartar as actividades de internacionalización senón para dirixir e orientar

os esforzos realizados de forma eficaz cara a fins xa definidos. Unha correcta definición dunhas liñas estratéxicas que se fundamente nunha análise minucio-

sa do presente e futuro da Universidade minimizará a incerteza asociada por definición ao proceso, tanto no referente ao obxectivo final como ao seu desenvolvemento. Como

consecuencia, estas Liñas Estratéxicas axudarán a conseguir unha correcta orientación a resultados do proceso de internacionalización da USC. Entre outras cousas, permítennos:

• Evitar problemas internos respecto das ferramentas utilizadas ou áreas abordadas.

• Facilitar o apoio explícito da institución á Internacionalización.

• Definir uns obxectivos aliñando esforzos para a súa consecución: o Elimínanse redundancias.

o Evítanse derivas innecesarias. o Transmítese unha imaxe única e coherente, tanto cara a dentro como cara a fóra da

universidade. o Facilita o control de posibles desviacións durante o proceso de internacionalización.

• Incrementar o investimento en internacionalización para potenciar o posicionamento estratéxico.

• Identificar as áreas de maior interese e retorno para a Universidade.

Page 22: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

20

• Concentrar esforzos definindo a priori os sectores e/ou actividades de interese.

• Expor proxectos máis ambiciosos.

• Optimizar recursos e sinerxías.

• Facilitar a análise e estudo dos ámbitos estratéxicos. Non obstante, permítese a posibilidade de desenvolver outros proxectos de carácter máis novidoso (out of the

box) que respondan a necesidades concretas, o que implicaría puntualmente a exploración doutras vías non incluídas nas liñas identificadas. O seu peso deberá ser

inferior ao proporcionado polas liñas estratéxicas. No entanto, cómpre ter en conta o seguinte:

• O PEI-USC debe ser o suficientemente flexible como para permitir facer modificacións co transcurso do tempo.

• O proceso contén certo grao de incerteza, superior ao do resto de actividades rutineiras da Universidade. Por tanto, aqueles obxectivos ou instrumentos que inclúan ou afecten á internacionalización deberán considerar en maior grao esta incerteza. Isto

é posible de varias formas: o Afectando a un prazo temporal máis pequeno.

o Aceptando e incluíndo revisións periódicas. A pesar de que as indicacións estean enfocadas ao curto prazo, é esperable un maior impacto

no medio-longo prazo. En efecto, esta é a fortaleza dunha estratexia, que xera a capacidade de investir nun prazo maior que o inmediato.

4.2. DAS LIÑAS ESTRATÉXICAS AOS OBXECTIVOS

Tendo en conta a situación actual da USC no proceso de internacionalización así como os resultados da análise DAFO, confírmanse catro liñas estratéxicas de actuación:

1: Internacionalización Institucional da USC

2: Internacionalización da Oferta Docente 3: Internacionalización da Actividade Investigadora e de Cooperación

4: Internacionalización a través da captación e da mobilidade das persoas Dentro destas catro liñas estratéxicas de actuación é preciso definir obxectivos e traballar

coordinadamente para acadalos. Así, a capacidade de fixarse obxectivos é o primeiro requisito para a súa consecución posto que é a única maneira de xerar compromisos; de aí xorde o

concepto de “aliñación de obxectivos”, que indica a conveniencia de que calquera colaborador dunha institución ou organización comparta os mesmos obxectivos fundamentais.

Por conseguinte, cada membro da comunidade universitaria terá uns obxectivos propios pero tamén os comúns, que deben estar intimamente vinculados á estratexia da institución.

Os obxectivos fundamentais do PEI-USC son os seguintes:

Page 23: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

21

1. Cuantificar e analizar o nivel de internacionalización actual co obxectivo de poder xestionalo mellor e darlle un valor engadido.

2. Profundar na internacionalización da USC e promover unha cultura internacional no seu seo, un cambio de mentalidade e criterios administrativos máis flexibles,

para lograr que sirva de motor de modernización da institución. 3. Mellorar e actualizar os procesos de captación e retención de talento, con especial

énfase no ámbito do PDI e doutras figuras contractuais (tales como investigadores ERC28 (Starting Grant (StG)29, Consolidator Grants (CoG)30 e Advanced Grants

(AdG)31), contratados Oportunius32, investigadores Ramón y Cajal (RyC), e outros investigadores de programas internacionais e nacionais de recoñecido prestixio).

4. Aumentar a calidade da mobilidade internacional mediante a negociación e asinamento de novos convenios, así como a revisión e actualización dos xa

existentes; a creación de alianzas estratéxicas; así como o establecemento de novos proxectos.

5. Mellorar a atención do estudantado e profesorado visitante internacional, tanto dende un punto de vista de centralización de información coma dunha mellor capacidade de transmisión da mesma.

6. Internacionalizar a oferta académica mediante programas de estudos multilingües e/ou interuniversitarios con institucións estranxeiras.

7. Incrementar a visibilización da USC coa axuda dunha páxina web institucional trilingüe (galego, castelán e inglés).

8. Incrementar a visibilidade e presenza da USC en espazos de decisión, foros e plataformas internacionais da educación superior en sentido amplo, e fomentar a

súa presenza en redes de investigación así como aumentar o liderado en programas europeos e internacionais.

9. Mellorar o aproveitamento dos instrumentos de financiamento internacionais como ferramentas de internacionalización e de proxección e visibilidade da USC no

mundo. 10. Apoiar o seguimento de rankings a nivel internacional, proporcionando e

xestionando información de cara a mellorar o posicionamento e reputación institucional.

28 European Research Council 29 https://erc.europa.eu/funding/starting-grants 30 https://erc.europa.eu/funding/consolidator-grants 31 https://erc.europa.eu/funding/advanced-grants 32 http://gain.xunta.gal/artigos/234/oportunius

Page 24: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

22

11. Mellorar de xeito prioritario os servizos de apoio ás actividades docentes e investigadoras con vocación internacional.

Estes obxectivos estratéxicos enmarcados son a curto prazo, sendo punta de lanza para o alcance da visión da Universidade e caracterízanse polos aspectos seguintes:

• O período de tempo destes obxectivos está entre o momento actual e o horizonte de 3 anos, ata que dea comezo o curso académico 2020/21.

• Exprésanse en termos de calidade, pero deben ser susceptibles de medida a través de indicadores obxectivamente verificables. Deben ser claros, realistas, medibles e coherentes entre si.

• En termos cuantitativos, deben adaptarse ao orzamento económico do que dispoña a Universidade e á cantidade de persoal cualificado que traballe nela. No entanto, o

propio plan determinará a necesidade de modular os cambios que afectarán á cualificación do persoal e aos recursos económicos, pois da maior implicación tanto de

recursos como de persoal dependerá o éxito na consecución dos obxectivos estratéxicos, así como o aumento do orzamento derivado das accións internacionais.

Ademais, este plan de internacionalización está baseado en catro alicerces conceptuais que se manifestan de maneira máis ou menos intensa en todas as accións propostas neste

documento:

• A estratexia de internacionalización debe ser realista.

• O proceso de internacionalización require interconexión entre múltiples axentes.

• O plan debe ter visibilidade tanto cara ao interior como cara ao exterior.

• Deben existir recursos suficientes para soster o esforzo inicial e debe perseguirse a súa sostibilidade no futuro.

4.3. DOS OBXECTIVOS ÁS ACCIÓNS CONCRETAS

Tendo en conta as liñas estratéxicas identificadas e co fin de acadar os obxectivos definidos, na presente sección detállanse as accións que se engloban baixo cada un dos paraugas,

ordenadas de máis a menos inmediatas, e son as accións que deben materializarse no curso 2017-2018 as que de detallan de maneira extensa no anexo I do presente documento.

Liña Estratéxica 1: Internacionalización Institucional da USC - Internacionalización na casa:

1.1. Creación do mapa relacional da USC: Articulación dun rexistro de actividades internacionais único, que recolla, actualice, presente de forma sistemática, e xestione

a información de actividades e vínculos con axentes internacionais que hoxe se contén en diferentes lugares. 1.2. Creación e posta en funcionamento do Centro de Benvida Internacional: Modelo

de portelo único de atención á comunidade universitaria internacional, sexan

Page 25: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

23

estudantes, PDI ou PAS, poñendo ao seu dispor un lugar común no que satisfacer as súas necesidades básicas de información, xestión e axuda.

1.3. Fomento das relacións entre os axentes de internacionalización das Facultades e Escolas e outras estruturas da USC co Servizo de Relacións Exteriores: Establecemento

de pontes de comunicación fluída para catalizar os procesos de internacionalización nos centros da USC, a través por exemplo dos responsables académicos de mobilidade

(RAM33), dos coordinadores académicos dos programas e convenios34, e das unidades de apoio á xestión de centros e departamentos35.

1.4. Fomento de ferramentas de comunicación e promoción institucional no ámbito internacional: Apoiarase a produción de contidos encamiñados a mellorar a

comunicación e a imaxe institucional da Universidade no eido internacional, considerando tamén o ámbito pre-universitario.

1.5. Axilización da xestión administrativa: Aplicación e renovación de procedementos ligados á introdución de novas tecnoloxías de información, así coma as boas prácticas

administrativas de carácter internacional que van implícitas no selo HR4R. 1.6. Deseño e posta en marcha do plan de formación lingüística da comunidade universitaria: Achegando os recursos dispoñibles no CLM36, o plan de formación

lingüística estará aberto a toda a comunidade universitaria buscando dar cobertura ás necesidades particulares de cada sector (PAS, PDI, alumnado).

1.7. Reorganización e consolidación do Servizo de Relacións Exteriores: Creación dun negociado de captación e benvida (acción 1.2) en total integración co resto de

negociados que compoñen o SRE e redefinición da unidade de convenios. 1.8. Programa de apoio ao seguimento e promoción de rankings: Asignación de

persoal técnico específico que apoie o labor de seguimento, elabore a información requirida polas axencias externas, e colabore na promoción e mellora do

posicionamento institucional. 1.9. Potenciación das Cátedras Institucionais como instrumentos de establecemento e

fortalecemento de relacións co exterior: Visibilización interna e externa das cátedras institucionais activas xestionadas e participadas pola USC, así como a potenciación da

creación de novas cátedras de alcance internacional. 33 Cuxas funcións están definidas no artigo 4 da Resolución do 15 de novembro de 2012 pola que se acorda a publicación do Regulamento de intercambios interuniversitarios de estudantes da Universidade de Santiago de Compostela aprobado no Consello de Goberno do 26 de outubro de 2012: http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/perfis/internacional/descargas/Cursos_anteriores/curso1314/bilateral1314/Regulamento_Intercambios_Interuniversitarios_de_estudantes_da_USC_aprobado_no_Consello_de_Goberno_do_26_de_outubro_de_2012.pdf . 34 Cuxas funcións están definidas no artigo 5 da citada resolución. 35 Cuxas función no ámbito da mobilidade están definidas no artigo 6 da citada resolución. 36 CLM = Centro de Linguas Modernas

Page 26: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

24

1.10. Programa de accións específicas de internacionalización nos centros: Convocatoria de axudas encamiñada a apoiar e impulsar accións específicas de

internacionalización en liña co recollido nos plans estratéxicos de cada centro. 1.11. Creación do Club Alumni, Embaixadores da USC, e a Rede Exterior da USC:

Creación de figuras que apoien o labor de relacións exteriores e faciliten a representación da USC no exterior, aproveitando axentes xa existentes como a

Asociación de Antigos Alumnos e Amigos da USC37 ou a sociedade limitada Cursos Internacionais da USC38, así como a optimización da presenza da USC en redes de

institucións de educación superior.

Liña Estratéxica 2: Incremento do potencial internacional da docencia 2.1. Creación e desenvolvemento dun Plan para a docencia de calidade en linguas

estranxeiras na oferta docente da USC: Establecemento de mecanismos de formulación de programas e de acreditación, formación e incentivación do PDI e do

estudantado para promover e consolidar a docencia de calidade en linguas de referencia internacional dentro da oferta docente oficial da USC. 2.2. Establecemento de titulacións dobres, múltiples ou conxuntas con universidades

estranxeiras: Identificación de potenciais institucións socias de perfil axeitado, nun contexto internacional, para a posta en marcha de titulacións conxuntas ou de

itinerarios académicos compartidos conducentes á obtención de títulos dobres ou múltiples.

2.3. Acreditación internacional de titulacións: Valorización da calidade e incremento da visibilidade dos programas docentes da USC a nivel internacional mediante

acreditacións voluntarias de recoñecido prestixio nas súas respectivas áreas de coñecemento.

2.4. Internacionalización da oferta docente complementaria: Apoio a iniciativas orientadas ao incremento do nivel de internacionalización de actividades docentes

alternativas ou complementarias aos programas regrados de grao e máster.

Liña Estratéxica 3: Incremento do potencial internacional da investigación e da cooperación 3.1. Posta en práctica das medidas establecidas no selo HRS4R e internacionalización do persoal investigador: Desenvolvemento da estratexia HRS4R na USC, e definición

da carreira investigadora a nivel internacional.

37 http://antigosalumnos.usc.es/antigosalumnos/gl/index.html 38 http://cursosinternacionais.usc.es/

Page 27: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

25

3.2. Análise da produción científica e promoción da visibilidade da USC: Estudo bibliométrico da afiliación da produción científica por grandes areas de coñecemento,

que permite identificar posibles estratexias internas a seguir de cara a maximizar o impacto da investigación da USC.

3.3. Programa de apoio ás convocatorias de proxectos internacionais de investigación e cooperación: Apoio ao financiamento directo e convocatoria de axudas

en concorrencia competitiva que faciliten o desenvolvemento de accións necesarias para a creación de redes de coñecemento e solicitude de proxectos internacionais.

3.4. Creación e execución dun plan específico de internacionalización da investigación en Ciencias Sociais e Xurídicas, e Humanidades: Participación activa na redacción do

plan específico de internacionalización da investigación do Campus da Cidadanía, a través da relación estreita co Comisionado do devandito Campus.

Liña Estratéxica 4: Internacionalización a través da captación e da mobilidade das persoas

4.1. Potenciamento e optimización do valor dos programas de intercambio: O obxectivo final desta acción é incrementar os indicadores de internacionalización na comunidade universitaria, para o cal se deseñan as seguintes liñas de actuación

específica: 4.1.1. Fomento da mobilidade da comunidade universitaria.

4.1.2. Premios de visibilización e excelencia internacional. 4.1.3. Seguimento do persoal mobilizado, especialmente dos estudantes de

mobilidade e de programas breves para a súa captación en posgrao. 4.2. Revisión de políticas de contratación e atracción de talento: Adopción de

criterios internacionais: Posta en práctica de criterios internacionais que favorezan a atracción de talento internacional no PDI, para complementar a captación obtida por

medio das convocatorias de mobilidade Marie Curie, proxectos individuais do ERC, o programa RyC, e outros semellantes. A Vicerreitoría de Organización Académica e PDI

será a encargada de liderar esta acción que implicará unha revisión e actualización da normativa actual.

4.3. Relanzamento do programa de profesor visitante na USC: O relanzamento do programa de profesores visitantes39 permitirá a atracción de profesorado internacional de xeito temporal.

39 Que entre os anos 1998 e 2001 contou con apoio económico a través das bolsas e axudas de apoio á formación e actualización do profesorado universitario do goberno autonómico. Última convocatoria: https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2001/20010301/Anuncio380E_gl.html

Page 28: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

26

5. COHERENCIA CO PLAN ESTRATÉXICO DA USC As distintas accións a levar a cabo dentro do Plan Estratéxico de Internacionalización da USC

responden ás indicacións establecidas no Plan Estratéxico da USC 2011-2020 no ámbito da Xestión Institucional e na liña estratéxica “Unha universidade de recoñecido prestixio

internacional”. En todo caso, cómpre neste punto salientar que as accións establecidas no PEI-USC afondan un pouco máis no establecido no plan e abordan as accións que nel se describen dunha forma máis detallada. De calquera xeito, as accións aquí expostas deben manter unha

coherencia para poder acadar os obxectivos expostos no plan director da USC para o período 2011-2020. Deste xeito, na táboa 1 faise unha análise da relación entre as accións particulares

expostas neste plan e as expostas no Plan Estratéxico da USC co obxecto de verificar a coherencia das mesmas e a inclusión de todas elas neste plan.

Táboa 1. Relación entre as accións do Plan Estratéxico da USC e as liñas e accións do PEI-USC

Do mesmo xeito o Plan Estratéxico de Internacionalización deber converterse nun punto de

referencia e de partida para a elaboración de todas aquelas actividades de planificación estratéxica nas que a internacionalización estea presente. O feito de que o PEI-USC sexa un documento de carácter transversal na Universidade fará aínda se cabe máis necesario realizar

un seguimento de todos aqueles documentos que fagan referencia á internacionalización, tanto a nivel de campus de especialización, como o Campus Vida, Campus Terra e Campus da

Cidadanía, como a nivel de centros e institutos de investigación. Certo é que a diferente

PEI-USC

Plan Estratéxico USC

Accións 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.91.101.112.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3.1 3.2 3.3 3.4 4.1 4.2 4.3Dotar á comunidade universitaria das competencias lingüísticas necesarias para desenvolver as súas funcións nun contexto internacional aproveitando e reforzando os recursos humanos e materiais xa existentes na USC

X X X

Mellorar as canles de comunicación no ámbito da internacionalización e a información da USC cara ao exterior.

X X X X x X X X

Promover e facilitar a mobilidade do estudantado, primando criterios de calidade sobre os de cantidade, e promover e facilitar a mobilidade do PDI e do PAS dentro dunha estratexia previamente definida pola USC.

X X X X X X X

Promover o carácter internacional dos membros da comunidade universitaria

X X X X X X X X X

Desenvolver unha oferta académica orientada á demanda exterior.

X X X X X

Potenciar o carácter internacional dos estudos de posgrao.

X X X X X X X X

Fomentar a internacionalización da actividade investigadora e a súa difusión.

X X X X X X X

Adaptar a estrutura organizativa da USC para responder ás necesidades derivadas da internacionalización.

X X X X

Liña

Es

trat

éxic

a 1

Liña

Es

trat

éxic

a 2

Liña

Es

trat

éxic

a 3

Liña

Es

trat

éxic

a 4

Page 29: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

27

temporalidade dos diferentes plans fai preciso establecer un proceso de sincronización a todos os niveis para evitar a presenza de inconsistencias entre eles.

6. SEGUIMENTO E REVISIÓN DO PLAN “A xestión adecuada da función de seguimento e control é tan importante como a propia planificación, xa que garante o peche do proceso executando as mediadas previstas, analizando o seu impacto e pondo en marcha as accións correctoras oportunas para corrixir as

posibles desviacións.”40 Para este fin defínense unha comisión de seguimento e catro subcomisións (unha por liña

estratéxica definida) encargadas, polo tanto, de exercer as funcións de acompañamento e vixilancia do grao de implementación e avance das accións aquí definidas. A composición de

cada unha das comisións recóllese no anexo II do presente documento. As ditas funcións precisan dos adecuados indicadores, é por tanto a primeira tarefa das

subcomisións e da comisión de seguimento a revisión, actualización e adaptación (se procede) dos indicadores definidos no Plan Estratéxico 2011-2020 no ámbito da Xestión Institucional

(táboa 2) ás accións que desenvolven as catro liñas estratéxicas do PEI-USC.

Táboa 2. Indicadores definidos no Plan Estratéxico 2011-2020 da USC

OBXECTIVO INDICADORES Avanzar no proceso de internacionalización da universidade na docencia, investigación e xestión

Alumnos/as de intercambio Número de meses de estancia en universidades estranxeiras do PDI Posición rankings internacionais: valor do indicador International Colaboration do SIR World Report: Global Ranking

Incrementar as relacións con universidades estranxeiras, servindo de ponte entre a Unión Europea e Latinoamérica e aproveitando as novas oportunidades en Estados Unidos, Canadá e países de economía emerxente.

% de titulacións compartidas. % de programas de doutoramento compartidos. % de teses con mención internacional lidas. % de doutorandos/as estranxeiros/as. % de directores e codirectores de teses estranxeiros.

Internacionalización da colaboración coas empresas tanto con fins docentes como de investigación, transferencia e emprendemento

Nº de acordos acadados con empresas estranxeiras. % de alumnos/as que fan prácticas no estranxeiro. % de investigadoras/es da USC que participa en convenios ou contratos con empresas estranxeiras.

40http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/calidade/descargas/Planificacion/planEstratexicoUSC.pdf (páx. 71)

Page 30: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

28

Aínda que o horizonte temporal deste Plan non é moi amplo, o dinamismo e a flexibilidade que rexen os procesos de internacionalización fan preciso considerar este documento un

instrumento vivo que anualmente se nutrirá do correspondente plan de actuación para o novo curso académico (é dicir, 2018-2019 e 2019-2020) co compromiso de implementar a totalidade

das accións recollidas neste PEI-USC no marco temporal definido.

7. ANEXO I: PLAN DE ACTUACIÓN PARA O CURSO 2017-2018 Esta sección recolle os antecedentes, descrición, duración, responsable e recursos humanos e materiais precisos para cada unha das accións prioritarias listadas anteriormente.

7.1. ACCIÓNS CARA AO DESENVOLVEMENTO DA LIÑA ESTRATÉXICA 1

Acción 1.1. Creación do mapa relacional da USC Antecedentes: Na actualidade non existe un rexistro único das actividades de

internacionalización da USC, sendo a información dispoñible e as súas fontes moi heteroxénea, en canto ao seu contido, presentación e temporalidade. Todo isto fai

difícil e tedioso ter unha imaxe clara das relacións internacionais da nosa institución coas diferentes rexións do globo e dificulta o establecemento e seguimento de

estratexias concretas coas institucións estranxeiras. Descrición da acción: Esta acción pretende xerar unha base de datos única, recollendo,

actualizando, presentando de forma sistemática, e xestionando a información que hoxe se contén en diferentes bases de datos, listaxes e rexistros. O dito proceso executarase en varias fases: i) revisión da información e identificación das fontes, en

formato e contido; ii) deseño do cadro de mando de indicadores de internacionalización; e iii) visualización de resultados dun xeito útil e atractivo para os

efectos internos e externos. Duración da acción: O novo modelo relacional estará operativo no curso 2017-2018.

Responsable da acción: VINT Participantes da acción: VCC41 (ATIC42, ACMP43), VININ44, VOAPDI45, VODIE46

(CIEDUS47). Acción 1.2. Creación e posta en funcionamento do Centro de Benvida Internacional

41 VCC = Vicerreitoría de Comunicación e Coordinación 42 ATIC = Área de Tecnoloxías da Información e das Comunicacións 43 ACMP = Área de Calidade e Mellora de Procedementos 44 VININ = Vicerreitoría de Investigación e Innovación 45 VOAPDI = Vicerreitoría de Organización Académica e Persoal Docente e Investigador 46 VODIE = Vicerreitoría de Oferta Docente e Innovación Educativa 47 CIEDUS = Centro Internacional de Estudios de Doutoramento e Avanzados da USC

Page 31: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

29

Antecedentes: Tal e como se recolle na acción 78 da Actualización da Programación Plurianual, a unidade study.abroad, incluída no SRE, é a responsable de captar e

acompañar os estudantes estranxeiros así como de apoiar na tarefa de localización de institucións obxectivo coas que formalizar convenios. A unidade study.abroad é a

responsable de poñer en práctica o PATEX. Trátase dun protocolo de información, xestión e apoio, seguindo un modelo de portelo único, que ten como obxectivo unha

atención personalizada, integral e específica para o colectivo de estudantes extracomunitarios.

Por outra banda o persoal do negociado de mobilidade do SRE é responsable da recepción do alumnado, PDI e PAS estranxeiro que executa a súa mobilidade ben a

través dos programas KA103 e KA107 do Erasmus+ e das convocatorias propias de mobilidade bilateral. E por outra, o persoal do negociado de convenios e cooperación

do SRE é responsable da recepción do alumnado e PDI mobilizado polo programa Erasmus Mundus (xa en desaparición).

Descrición da acción: O Centro de Benvida Internacional (CBI) debe cumprir unha serie de funcións simultáneas, entre as que destacan as seguintes: a) canalizar os estudantes, investigadores, PDI e PAS que visitan a USC, sendo polo tanto a porta de

entrada para todos os membros da comunidade universitaria procedentes doutro país ou mesmo doutra rexión de España; b) ofrecer a todos os seus visitantes a información

xeral máis demandada sobre a universidade (localización de centros e servizos, procedementos e trámites) e sobre a súa contorna (as cidades de Santiago de

Compostela e Lugo, servizos de transporte, servizos médicos, ...) co fin de mellorar os protocolos de captación, retención e seguimento, ademais de desconxestionar as

unidades administrativas do SRE ao asumir a atención personalizada de cada visitante; c) implementar de xeito completo o Centro de Apoio á Mobilidade de Investigadores,

Centro EURAXESS, para a Comunidade Autónoma de Galicia48; d) poñer en práctica o protocolo de medidas do paquete de benvida familiar para os investigadores ERC e

outros colectivos de alto recoñecido prestixio internacional; e) xestionar o rexistro de investigadores visitantes, actualmente dependente da VININ; f) xestionar unha oferta

de actividades de integración dirixida aos estudantes, investigadores, PDI e PAS que escollen a USC como destino, e difundir o seu contido a través de redes sociais (Facebook49, Twitter50, Instagram51).

48 http://www.usc.es/gl/perfis/internacional/euraxess.html 49 https://www.facebook.com/usc.internacional/ 50 https://twitter.com/USC_SRE 51 https://www.instagram.com/USC.internacional/

Page 32: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

30

Duración da acción: O CBI arrancou a súa actividade o pasado mes de marzo e abriuse ao público no mes de agosto, coincidindo coa chegada dos estudantes estranxeiros do

presente curso 2017/2018. AO seu funcionamento será unha acción continuada no tempo.

Responsable da acción: VINT Participante da acción: VININ, equipos de goberno dos centros docentes e

investigadores, CIEDUS, Xerencia. Acción 1.3. Fomento das relacións entre os axentes de internacionalización das facultades e

escolas e outras estruturas da USC co Servizo de Relacións Exteriores Antecedentes: Para o correcto funcionamento dos procesos de internacionalización é

necesario establecer unha sólida relación entre todo o persoal involucrado, tanto a nivel de centros como de servizos. No caso concreto da mobilidade estudantil, o

regulamento de intercambios interuniversitarios52 define as funcións e responsabilidades dos/as RAMs, dos/as coordinadores/as e do persoal das unidades de

apoio á xestión. No caso dos RAMs, esta acción permitiranos redefinir e ampliar as súas funcións coma xestores dos procesos de internacionalización53, enmarcando os ditos procesos dentro dos plans de calidade de cada centro. No caso do PAS, a acción

66 da actualización da Programación Plurianual recolle a necesidade de establecer un programa de internacionalización para o PAS. Este programa implica unha serie de

actuacións relacionadas coa formación e promoción do PAS tanto en competencias lingüísticas en linguas estranxeiras como en accións de mobilidade. No caso das

Unidades de Apoio á Xestión de centros, departamentos e títulos, estas accións son fundamentais xa que son responsables de toda a xestión administrativa derivada dos

procesos de mobilidade dos alumnos nos seus centros. Tamén é necesario fortalecer as relacións coa VININ e co CIEDUS dada o carácter internacional de ambos co obxecto

de establecer sinerxías de actuación en proxectos e mobilidade. Descrición da acción: Establecer mecanismos de comunicación más eficientes entre

todos os axentes implicados na internacionalización e fortalecer as accións formativas neste ámbito. Para isto incrementaranse as pontes activas entre facultades e escolas

co SRE, compartindo información e fomentando o traballo conxunto mediante reunións periódicas cos RAMs, coordinadores Erasmus e Unidades de Apoio á Xestión dos centros, departamentos e títulos de cara a manterse debidamente actualizados

das posibles novidades nas convocatorias de mobilidade; activarase un nexo directo

52http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/perfis/internacional/descargas/Cursos_anteriores/curso1314/bilateral1314/Regulamento_Intercambios_Interuniversitarios_de_estudantes_da_USC_aprobado_no_Consello_de_Goberno_do_26_de_outubro_de_2012.pdf 53 Proposta de denominación desta figura: Responsable de internacionalización de centro (RIC).

Page 33: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

31

coa VININ e co CIEDUS para os efectos de mobilidade de investigadores, e deseñarase un programa formativo en accións de mobilidade e cooperación internacional aberto á

toda a comunidade universitaria. Duración da acción: Acción continuada no tempo.

Responsable da acción: VINT Participante da acción: Equipos de goberno do centros docentes e investigadores,

CIEDUS, VININ, Xerencia, SEPIU. Acción 1.4. Fomento de ferramentas de comunicación e promoción institucional no ámbito

internacional Antecedentes: As ferramentas que se utilizan decote para a comunicación cos

diferentes grupos de interese empréganse fundamentalmente para usuarios locais. Porén, existe unha necesidade de mellora dos mecanismos de comunicación cos

grupos de interese internacionais que se agrupan nas seguintes tipoloxías: Información a través de internet: páxina web, redes sociais, comunicación

personalizada Publicidade e marketing: Eventos, feiras sectoriais, conferencias, actividades

promocionais, publicidade exterior

Publicidade directa: axentes internacionais Descrición da acción: O obxectivo desta acción é lograr que a información e a

publicidade que se xere na USC chegue tamén a un público internacional. Para iso establecerase unha acción que permita mellorar a calidade e o volume de información

xerada en linguas estranxeiras, establecendo accións publicitarias en países de alto interese estratéxico e mellorando os mecanismos de xestión da información. Esta

acción enmarcarase dentro da planificación de comunicación e imaxe institucional da universidade.

Duración da acción: Acción continuada no tempo. Responsable da acción: VCC

Participante da acción: VINT Acción 1.5. Axilización da xestión administrativa

Antecedentes: A internacionalización e a xestión administrativa entrelázanse en moitos ámbitos. Un deles é a admisión do alumnado internacional que decide cursar estudos na USC, tanto a través de programas de intercambio, como visitantes ou de matrícula

extraordinaria. Independentemente da súa tipoloxía, a súa admisión está suxeita ao marco legal fixado para o procedemento administrativo polo Estado aínda que é

posible un amplo grao de flexibilidade, e coas novas normas para a posta en funcionamento da Administración Electrónica poderanse axilizar os trámites de xeito

considerable.

Page 34: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

32

Descrición da acción: A posta en marcha desta acción supón a implementación dunha serie de subaccións que se listan a continuación:

- Mellora das canles de comunicación entre os Servizos implicados (fundamentalmente SRE e SXA54)

- Implantación de todos os formularios, das comunicacións vía telemática (incluíndo a secretaría virtual) e sinatura dixital en galego, castelán e inglés

-Implantación da auto-matrícula a través de internet para os alumnos procedentes do estranxeiro.

- Optimización dos protocolos de xestión interna de xeito que, entre outras cousas, se acurten os prazos de resolución de expedientes de admisión de

alumnos visitantes e de matrícula extraordinaria. - Tradución ao inglés das cartas de servizos.

- Emisión de certificacións e acreditacións que inclúan a tradución oficial ao inglés.

Duración da acción: Acción continuada no tempo. Responsable da acción: Secretaría Xeral. Participantes da acción: SXA, SRE, VINT

Acción 1.6. Deseño e posta en marcha do Plan de formación lingüística da comunidade universitaria

Antecedentes: O estudantado de grao da USC debe acreditar un nivel B1 nunha lingua estranxeira con anterioridade á expedición do título. Para dar cumprimento a este

requisito, os estudantes poden optar polo conxunto de cursos e probas de acreditación que anualmente programa o CLM. Máis alá dos estudantes, os cursos do CLM tamén

están abertos ó PDI e ó PAS para a mellora das súas competencias en linguas estranxeiras de interese, se ben ata o de agora a participación destes colectivos nos

devanditos cursos veu sendo relativamente limitada e carente dun soporte estratéxico por parte da USC. Para o caso particular do PAS, a acción 66 da actualización da

Programación Plurianual recolle a necesidade dunha serie de actuacións de formación e promoción deste colectivo para facer fronte ás novas demandas en relación á

internacionalización. Descrición da acción: Elaborarase un Plan integral orientado á consecución de competencias lingüísticas suficientes por parte de membros do PAS e do PDI en linguas

estranxeiras consideradas de relevancia para o mellor desenvolvemento das súas actividades nun contexto de internacionalización. Este Plan incluirá elementos de

estímulo para a participación destes colectivos, en liña coas consideracións recollidas

54 SXA = Servizo de Xestión Académica

Page 35: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

33

no “Documento Marco de Política Lingüística para la Internacionalización del Sistema Universitario Español” aprobado pola CRUE o pasado mes de maio55. Por outra banda,

o Plan implicará o reforzo da oferta xeral do CLM en certos niveis lingüísticos considerados como estratéxicos, así como a expansión á oferta de cursos específicos

relacionados con aspectos de relevancia na actividade profesional do PAS e do PDI. O deseño e posta en marcha do Plan coordinarase cunha serie de accións: a acción 1.3,

no relativo ás accións formativas sobre mobilidade e cooperación internacional; a acción 2.1, na que se propón o Plan para a docencia de calidade en linguas

estranxeiras, co que se buscará establecer as sinerxías axeitadas; e a acción 4.1 (subacción 4.1.1 – fomento da mobilidade da comunidade universitaria).

Duración da acción: Acción continuada no tempo. Responsable da acción: CLM

Participantes da acción: VINT, VODIE, Xerencia

7.2. ACCIÓNS CARA AO DESENVOLVEMENTO DA LIÑA ESTRATÉXICA 2 Acción 2.1. Creación e desenvolvemento dun Plan para a docencia de calidade en linguas estranxeiras na oferta docente da USC

Antecedentes: Deixando a unha beira o ámbito específico da Filoloxía, a utilización dunha lingua estranxeira para impartir docencia na USC circunscríbese á última

década. O centro que máis apostou pola docencia en lingua estranxeira, nomeadamente inglés, e de maneira máis constante foi a ETSE, onde todos os anos se

ofrecen grupos docentes en inglés de materias de todos os cursos do grao en Enxeñería Química, ademais de algunhas materias noutros títulos impartidos no

centro. No pasado curso 2015/2016 este centro seguía a ocupar un papel destacado dentro da USC, sendo o grao en Enxeñería Química o que máis materias en inglés

ofertou (9 materias). O segundo con maior número de materias ofertadas en inglés foi o grao en Química (5 materias), impartido na Facultade de Química. Fóra destas dúas

titulacións, houbo outros 4 graos e 3 másters con algún tipo de oferta en inglés, se ben esta estivo limitada a unicamente 1 ou 2 materias. É interesante subliñar que

precisamente na ETSE e na Facultade de Química foi onde se levou a cabo (nun par de ocasións en cada un deses centros) un curso específico de formación do profesorado na utilización do inglés como lingua vehicular para a docencia.

As outras universidades do Sistema Universitario Galego xa contan con plans de promoción e regulación da docencia en linguas estranxeiras. Ademais, como se

55http://www.crue.org/Documentos%20compartidos/Sectoriales/Internacionalizaci%C3%B3n%20y%20Coorperaci%C3%B3n/Politica%20linguistica%20Internacionalizacion%20SUE.pdf

Page 36: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

34

mencionou anteriormente, o subgrupo de traballo de política lingüística da CRUE vén de publicar o pasado mes de maio o “Documento Marco de Política Lingüística para la

Internacionalización del Sistema Universitario Español”, que ofrece pautas e recomendacións concretas de cara a harmonizar avances nesta liña.

Descrición da acción: A oferta de docencia de calidade en linguas estranxeiras que constitúan un referente de comunicación internacional nas diferentes áreas de estudo

eríxese como un instrumento fundamental de cara a conseguir incrementar o potencial internacional da docencia na USC. Proxectarase un Plan56 que regulará

aspectos de acreditación da capacidade lingüística dos actores implicados, de formación específica e de incentivos ao estudantado e ao profesorado para estimular a

súa participación. Estímase axeitado comezar cun plan piloto no que estean involucradas titulacións que xa contan cunha certa experiencia de docencia en inglés.

Non obstante, artellaranse en xeral os mecanismos para definir as apostas estratéxicas de cada centro ao respecto da súa oferta docente en lingua estranxeira (inglés na

meirande parte dos casos) dentro dos títulos que imparte. Duración da acción: Prevese a elaboración do Plan en 2017, con vistas a que xa poida estar en vigor e comezar a desenvolverse no curso 2017-2018, con plena consideración

á hora de confeccionar os plans docentes do curso 2018-2019. Anualmente, e con antelación á confección dos devanditos plans docentes, solicitarase aos centros

interesados a elaboración dunha estratexia plurianual ao respecto da docencia en linguas estranxeiras, segundo as capacidades docentes dispoñibles e as directrices do

Plan aquí referido, que será avaliada para a súa aprobación por unha comisión constituída por membros dos equipos das Vicerreitorías máis directamente implicadas.

Responsable da acción: VINT Participantes da acción: VODIE, CLM, CeTA, decanatos e direccións de centro.

Acción 2.2. Establecemento de titulacións dobres, múltiples ou conxuntas con universidades estranxeiras

Antecedentes: O establecemento de convenios con institucións estranxeiras de prestixio para o establecemento de titulacións dobres, múltiples ou conxuntas vén

sendo nos últimos anos unha ferramenta moi utilizada polas universidades para a consolidación do seu posicionamento internacional a nivel docente. A USC ten unha normativa ao respecto cuxa aprobación orixinal data de 2013 e que foi revisada en

2015; porén aínda non foi aplicada, pois a bagaxe da USC neste eido circunscríbese a dous másters Erasmus Mundus de alcance internacional, non afectados pola devandita

56 Plan para a Docencia de Calidade en Linguas Estranxeiras na Universidade de Santiago de Compostela (Plan LEDUS), en preparación.

Page 37: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

35

normativa. Nos últimos anos existiron algunhas iniciativas, desde diferentes centros da USC, na busca de convenios de dobres títulos con diversas institucións estranxeiras,

sen chegar a frutificar. Máis recentemente, cunha maior coordinación entre a Vicerreitoría de Internacionalización e os centros da USC, así como co nomeamento

dun asesor especificamente para asuntos de internacionalización da oferte docente, revisáronse as ditas iniciativas e lanzáronse novas propostas.

Descrición da acción: Manteranse as liñas abertas na busca deste tipo de acordos, e igualmente tratarán de potenciarse novas liñas, ben segundo iniciativas desde os

diferentes centros da USC ou por razón de ocasión desde a propia Vicerreitoría de Internacionalización. Tras a identificación de universidades potencialmente

interesantes, desde unha perspectiva académica ou de saída profesional do estudantado, estableceranse os contactos axeitados e buscarase o acordo nos

correspondentes itinerarios académicos inherentes a este tipo de titulacións, no marco da normativa que a USC teña aprobada a este respecto. Dentro dos programas de

mobilidade de PDI ao abeiro do programa Erasmus+ ou por convenio bilateral (véxase o apartado 5.4), artellaranse os mecanismos para considerar criterio preferente o desenvolvemento de actividades encamiñadas ao estudo da elaboración de convenios

de dobres títulos internacionais entre a USC e a institución de destino. Duración da acción: Acción continuada no tempo.

Responsable da acción: VINT Participantes da acción: VODIE, SXOPRA e Servizo de Asesoría Xurídica.

Acción 2.3. Acreditación internacional de titulacións Antecedentes: O respaldo á calidade docente que conceden as acreditacións e selos de

prestixio internacional pode catalizar o grao de internacionalización da oferta docente da USC. Os antecedentes neste ámbito dentro da USC restrínxense aos títulos de Grao

en Enxeñería Química (selo da Institution of Chemical Engineers) e Grao en Veterinaria (acreditación da European Association of Establishments for Veterinary Education).

Descrición da acción: Identificaranse e avaliaranse distintas acreditacións de calidade dos títulos a nivel internacional. Apoiarase a preparación de solicitudes, así como os

propios gastos asociados á emisión da acreditación por parte da axencia ou organismo correspondente. En colaboración coa Área de Calidade e Mellora dos Procedementos, realizarase a integración desta acción na planificación plurianual e/ou nos plans de

mellora de títulos e/ou centros. Duración da acción: Considérase a planificación anual dunha liña de axudas para a

preparación das solicitudes de acreditación das titulacións internacionais e as correspondentes renovacións diante dos organismos xestores nas diferentes áreas de

estudos.

Page 38: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

36

Responsable da acción: VCC (ACMP) Participante da acción: VINT

Acción 2.4. Internacionalización da oferta docente complementaria Antecedentes: Alén da oferta académica de graos e posgraos, existen outros vehículos

docentes complementarios que axudan a configurar unha proposta docente de carácter holístico desde a institución. Algúns exemplos son os estudos propios57, a

universidade de verán58, outros cursos específicos (CIEDUS), escolas de verán (ou de inverno), cursos en modalidade virtual, etc. O grao de internacionalización destas

actividades, ata o de agora, foi relativamente escaso e relacionado ademais con iniciativas puntuais dos grupos de investigación, departamentos ou centros

organizadores. Descrición da acción: Preténdese dar cobertura institucional ás iniciativas de

internacionalización das actividades que constitúen a oferta docente complementaria na USC. Incentivarase un maior carácter internacional destes instrumentos docentes,

apoiando a publicidade, a produción de material e a impartición docente nas correspondentes linguas francas de comunicación internacional nos diferentes ámbitos de estudo.

Duración da acción: Faranse convocatorias anuais, de maneira conxunta entre a VODIE e a VINT, e en sintonía coas convocatorias do CEP59 e da Universidade de Verán da USC

ou outras análogas, como pode ser unha convocatoria formativa nesta liña por parte do CIEDUS.

Responsable da acción: VINT Participante da acción: VODIE, CIEDUS, CEP, Área de Cultura

7.3. ACCIÓNS CARA AO DESENVOLVEMENTO DA LIÑA ESTRATÉXICA 3

Acción 3.1. Posta en práctica das medidas establecidas no plan de acción do selo HRS4R e internacionalización do persoal investigador

Antecedentes: A USC obtivo en febreiro de 2017 o selo europeo HRS4R, recollido na acción 36 da actualización da Programación Plurianual (Creación dun novo modelo de

contratación de investigadores), que está en fase de desenvolvemento60. Descrición da acción: A internacionalización da investigación, dos grupos e dos investigadores é imprescindible para a USC. Para logralo utilizaranse os recursos de

captación en convocatorias competitivas como as ERC, RyC e semellantes.

57 http://www.usc.es/gl/centros/cep/oferta.html 58 http://www.usc.es/gl/servizos/cultura//veran 59 CEP = Centro de Estudos Propios 60 http://www.usc.es/es/info_xeral/hrs4r/

Page 39: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

37

Establecerase unha estratexia para a busca proactiva de persoal nas áreas con déficit de profesorado, como ofertar a candidatos seleccionados nas convocatorias RyC, nas

varias modalidades ERC, Marie Curie, entre outras. Tendo acadado dito selo HRS4R, resulta vital establecer e estandarizar os principios nos que se basea o dito selo. A

VININ está a coordinar as actuacións necesarias para a implementación das actuacións previstas no Plan. A maiores, co fin de potenciar a capacidade de atraer persoal

investigador internacional, esta acción vincúlase coa acción 1.2, sendo o CBI o axente encargado de pór en práctica as medidas do paquete de benvida familiar concibidas

para facilitar a incorporación de investigadores captados externamente. Duración da acción: Dependente do plan de acción propio do selo (2016-2019)

Responsable da acción: VININ Participante da acción: VINT

Acción 3.2. Análise da produción científica e promoción da visibilidade da USC

Antecedentes: Esta acción coincide coa liña 34 da Programación Plurianual: “Reforzar a valoración e a avaliación da Produción científica xunto coa produtividade en I+D... “ Descrición da acción: A produción científica precisa dunha mellor visibilización para

promover a internacionalización da institución, así como a súa reputación. Ademais das actuacións promovidas dende a VININ que analizan a produtividade e visibilización

da produción científica a nivel internacional, considérase que a propia publicación en aberto de artigos científicos de alto impacto pode ser moi positiva para reforzar a

visibilidade da USC. Esta acción lanzarase en 2017 cunha convocatoria de axudas que sufrague ata un terzo dos custos de publicación de artigos internacionais en revistas

indexadas no primeiro cuartil do Journal Citation Reports e publicados en aberto sen financiamento previo, constituíndo así un complemento aos esforzos realizados pola

VININ a través da recentemente publicada convocatoria de axudas singulares de apoio á investigación61.

Duración da acción: Acción continuada no tempo, con periodicidade anual. Responsable da acción: VININ

Participante da acción: VINT Acción 3.3. Programa de apoio ás convocatorias de proxectos internacionais de investigación e cooperación.

Antecedentes: Este obxectivo está recolleito na Programación Plurianual, acción 42: “Mellorar o éxito nas convocatorias xurdidas no marco do Programa Horizonte 2020.”

61 http://imaisd.usc.es/ftp/oit/documentos/2017_gl.pdf

Page 40: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

38

Descrición da acción: Para apoiar os esforzos emprendidos pola VININ, a VINT promoverá unha convocatoria anual de subvencións encamiñadas a co-financiar visitas e

reunións de traballo dos nosos investigadores noutras universidades que desemboquen na solicitude de proxectos a nivel europeo, ou doutros proxectos a nivel internacional.

Neste ámbito, pódense identificar dúas liñas de actividades financiables: unha orientada a apoiar a presenza e participación en redes e plataformas internacionais activas no

programa H2020 e similares; e outra segunda liña orientada a identificar e impulsar proxectos tractores que, con impulso institucional, intenten posicionar a grupos ou

áreas de relevancia na USC no contexto de proxectos competitivos internacionais. Ademais dos proxectos de investigación propiamente ditos, na actualidade promóvense

convocatorias de intercambio de investigadores de excelencia específicas para fomentar a mobilidade con India62 e Irán63.

Duración da acción: Acción continuada no tempo. Responsable da acción: VINT e VININ.

Acción 3.4. Creación e execución dun plan específico de internacionalización da investigación en Ciencias Sociais e Xurídicas, e Humanidades

Antecedentes: A Acción 3.4 reforza a liña 43 da Programación Plurianual: “Creación e

Execución dun plan Específico de Internacionalización da Investigación en Ciencias Sociais e Xurídicas e Humanidades“

Descrición da acción: A VINT apoiará as iniciativas que se inclúan no Plan Estratéxico do Campus da Cidadanía, no relativo á súa proxección internacional, contribuíndo a

mellorar o seu mapa relacional e a darlle unha maior entidade Duración da acción: Acción continuada no tempo, en converxencia coa programación do

Plan Estratéxico do Campus da Cidadanía. Responsable da acción: Comisariado Campus Cidadanía

Participante da acción: VINT, VININ, VODIE.

7.4. ACCIÓNS CARA AO DESENVOLVEMENTO DA LIÑA ESTRATÉXICA 4 Acción 4.1. Potenciamento e optimización do valor dos programas de intercambio

Subacción 4.1.1. Fomento da mobilidade da comunidade universitaria Antecedentes: A mobilidade cara a destinos pertencentes ao programa Erasmus+ conta

cun orzamento para os membros da comunidade universitaria que lles permite afrontar a súa estancia sufragando parte dos gastos nos que se incorren. Mais a USC mantén

convenios bilaterais de mobilidade con institucións para as que non existe un

62 http://www.usc.es/gl/perfis/internacional/programas/ProgramaExcelenciaInvestigadoraUSCINDIA.html 63 http://www.usc.es/gl/perfis/internacional/mobilidade/programaexcelenciainvestigadoraUSCIRAN.html

Page 41: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

39

financiamento similar. Isto fai necesario facer un esforzo orzamentario no caso, sobre todo, de destinos estratéxicos desde un punto de vista institucional, como Iberoamérica,

e en países nos que temos convenios con escasa mobilidade, tales como EE.UU., Canadá, Australia, Corea, Taiwan, Xapón, India e Rusia. No caso do PDI saínte, a última

convocatoria de mobilidade docente cara a fóra do EEES foi no ano 201364 cun custo total de 32.500 €; no caso do PDI entrante, mantense unha convocatoria anual no marco

dos convenios bilaterais vixentes con países non pertencentes ao EEES cun orzamento de 10.000 €65. Nos últimos anos non houbo ningunha convocatoria específica

establecida pola USC para o PAS que non contase cun financiamento externo, ben a través do programa Erasmus+, Stella ou Erasmus Mundus.

Descrición da acción: O obxectivo desta acción é aumentar a mobilidade internacional dos membros da comunidade universitaria así como incrementar o apoio económico ás

persoas estranxeiras que escollen a nosa Universidade como o seu centro de destino para realizar unha mobilidade. As axudas serán, en ambas direccións (entrante e saínte)

as equivalentes ás establecidas no programa Erasmus+ dedicándose un maior esforzo ás axudas para os membros da USC. Esta acción engarza e complementa as accións 1.3 e 1.6 xa descritas.

Duración da acción: Acción continuada no tempo, con periodicidade anual. Responsable da acción: VINT

Participante da acción: RAMs e coordinadores de mobilidade, Xerencia, VOAPDI, VININ, CIEDUS

Subacción 4.1.2 Premios de visibilización e excelencia internacional

PREMIO Á PROMOCIÓN DA USC NOS DESTINOS INTERNACIONAIS Antecedentes: Unha das tarefas que require unha mobilización de recursos máis

importante de cara á presenza internacional é a promoción da USC nos destinos internacionais. Aproveitar a presenza de calquera membro da USC nun destino internacional, como embaixador/a da nosa Universidade, favorecerá dunha banda a

notoriedade da USC en aqueles destinos onde xa existen relacións institucionais e dar a coñecer a USC en aqueles onde as relacións previas sexan inexistentes ou moi limitadas

nos últimos anos. Descrición da acción: Esta acción ten por obxectivo promocionar e visibilizar a USC nos

destinos da mobilidade internacional dos membros da nosa comunidade, poñendo á súa disposición material de presentación da USC e premiando cada ano a aqueles que

acrediten actividades de promoción da USC nas universidades de destino.

64 http://www.usc.es/gl/perfis/internacional/programas/programa_xeral_mobilidade/outgoing.html 65 http://www.usc.es/es/perfis/internacional/mobilidade/programageneralmovilidadfueraEEES.html

Page 42: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

40

Duración da acción: Acción continuada no tempo, con periodicidade anual Responsable da acción: VINT

Participante da acción: Toda a comunidade universitaria PREMIO DE EXCELENCIA DOS ESTUDANTES INTERNACIONAIS

Antecedentes: A mobilidade internacional ten indubidablemente un impacto notable no currículo dos estudantes que deciden concorrer a estas convocatorias. Se ben parte

deste impacto é moi difícil de avaliar no que se refire ao ámbito persoal e experiencia de vida, si é fácil de avaliar no ámbito directamente académico. Trátase de fomentar o

aproveitamento académico das mobilidades internacionais. Descrición da acción: Esta acción ten por obxectivo fomentar a calidade da mobilidade

internacional dos estudantes, premiando cada ano aos tres estudantes que acaden o máximo aproveitamento da súa mobilidade tanto en grao como en posgrao. Será

requisito mínimo ter superados todos os créditos incluídos no acordo de estudos e ter acreditado un nivel superior de lingua estranxeira ao acreditado ao iniciar a mobilidade.

O premio supón o reembolso do custo da matrícula dos créditos incluídos no respectivo acordo de estudos. Duración da acción: Acción continuada no tempo, con periodicidade anual

Responsable da acción: VINT Participante da acción: SXA, RAMs, ...

Sub-acción 4.1.3. Seguimento do persoal mobilizado, especialmente dos estudantes de

mobilidade e de programas breves para a súa captación en posgrao Antecedentes: Os estudantes que realizaran unha mobilidade na USC, sexa cal sexa o

programa segundo o cal a fixeron, representan a mellor promoción da USC nas súas universidades de destino e ao mesmo tempo forman parte do público obxectivo para a

súa captación en programas de posgrao. O seguimento destes alumnos e o mantemento dunha comunicación con eles poden incrementar a posibilidade da súa captación para os cursos de posgrao.

Descrición da acción: Esta acción ten por obxectivo facer un seguimento do estudantado que teña feito algunha mobilidade internacional na USC, para o cal se lles pedirá permiso

para poder seguir contactando con eles e crear unha base de datos de antigos alumnos estranxeiros para o envío de información sobre formación en cursos de posgrao. O

medio para facelo é crear unha rede de alumni internacionais da USC, a través das redes sociais e do CBI.

Duración da acción: Acción continuada no tempo Responsable da acción: SRE

Page 43: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

41

7.5. RESUMO DA EXECUCIÓN DO ORZAMENTO DO ANO 2017

A VINT ten reservado unha parte importante da partida do SRE para o arranque do PEI-USC no presente ano 2017. O dito orzamento compleméntase cunha serie de achegas dende

diferentes partidas desta Vicerreitoría, como son a partida específica asignada ao CBI, a partida asociada ao PATEX que vén cubrindo os gastos de persoal da unidade study.abroad, e a partida

de Bolsas e Accións de Promoción Internacional que están dando cobertura actualmente ás mobilidades por convenio bilateral e á asistencia a feiras e eventos de promoción e

networking. A asignación concreta de cada unha destas partidas ás diferentes accións do PEI-USC, así como as achegas que para a súa execución teñen comprometidas outras vicerreitorías

e servizos desta Universidade detállanse na táboa seguinte.

Page 44: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

42

Táboa 3. Asignación orzamentaria do ano 2017 por acción específica do PEI-USC

(1) Pendente de cuantificar // (2) Recursos propios do CLM pendentes de cuantificar // (3) Orzamento estimado de 6.000 €, reembolsable coas matrículas dos cursos // (4) Reembolso do custo da matrícula aos premiados/as

Lenda do código de color e sumatorio por partida orzamentaria:

VIN

T

VIN

IN

VCC

VODI

E (C

LM)

Secr

etar

ia X

eral

Xere

ncia

Liña 1 209,989 € 151,419 € 15,309 € 0 € 0 € 9,928 € 33,332 €Acción 1.1 9,000 € 9,000 €Acción 1.2 177,480 € 64,419 € 15,309 € 33,332 €

66,000 €Acción 1.3 2,000 € 2,000 €Acción 1.4 5,000 € 5,000 € 0 € (1)

Acción 1.5 14,928 € 5,000 € 9,928 €Acción 1.6 0 € 0 € (2)

Liña 2 20,000 € 20,000 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 €Acción 2.1 7,000 € 7,000 € 0 € (2)

Acción 2.2 10,000 € 10,000 €Acción 2.3 3,000 € 3,000 €Acción 2.4 0 € 0 € (3)

Liña 3 55,676 € 30,000 € 25,676 € 0 € 0 € 0 € 0 €Acción 3.1 acción 1.2 acción 1.2Acción 3.2 10,000 € 10,000 €Acción 3.3 40,676 € 15,000 € 25,676 €Acción 3.4 5,000 € 5,000 €

Liña 4 46,700 € 44,000 € 0 € 0 € 0 € 2,700 € 0 €Acción 4.1.1 40,000 € 40,000 €Acción 4.1.2 6,700 € 4,000 € 2,700 € (4)

Acción 4.1.3 0 € acción 1.2TOTAL 332,365 € 245,419 € 40,986 € 0 € 0 € 12,628 € 33,332 €

75,000 €66,000 €64,419 €40,000 €

8050.7S01.64000 15,309 €8031.7G07.64100 (CEI-CV) 25,676 €

33,332 € 8060.9006.48400 9,928 €

8031.0850.22000 (SRE)

8031.4835.48200 (API)

8031.4000.22000 (CBI)8031.4932.26000 (PATEX)

8075.9000.13100

Page 45: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

43

7.6. RESUMO DO PREVISIÓN DE ORZAMENTO PARA O ANO 2018

Táboa 4. Previsión de orzamento para o ano 2018 por acción específica do PEI-USC

(1) Recursos propios do CLM pendentes de cuantificar // (2) Pendente de cuantificar // (3) Orzamento estimado de 6.000 €, reembolsable coas matrículas dos cursos

Liña 1 209,000 €Acción 1.1 5,000 €Acción 1.2 134,000 €

30,000 €Acción 1.3 2,000 €Acción 1.4 5,000 €Acción 1.5 5,000 €Acción 1.6 0 € (1)

Acción 1.7 0 € (2)

Acción 1.8 0 € (2)

Acción 1.9 4,000 €Acción 1.10 20,000 €Acción 1.11 4,000 €

Liña 2 23,000 €Acción 2.1 7,000 €Acción 2.2 10,000 €Acción 2.3 6,000 €Acción 2.4 0 € (3)

Liña 3 30,000 €Acción 3.1 0 € (2)

Acción 3.2 10,000 €Acción 3.3 15,000 €Acción 3.4 5,000 €

Liña 4 66,700 €Acción 4.1 46,700 €Acción 4.2 0 € (2)

Acción 4.3 20,000 €TOTAL 328,700 €

Page 46: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

44

8. ANEXO II: Composición das comisións de seguimento do PEI-USC

Comisión de seguimento do Plan: Almudena Hospido Quintana

Javier Bueno Lema José Manuel Cifuentes Martínez Rosa Crujeiras Casal

Antonio López Díaz Dolores Pérez Meiras

Luis Velasco Martínez José Manuel Villanueva Prieto

Subcomisión de seguimento da Liña Estratéxica 1:

Almudena Hospido Quintana Mª Teresa Carballeira Rivera

Mª José López Couso José Manuel Martínez Ageitos

Mª Pilar Martínez García Castor Méndez Paz

Agustín Merino García Luis Miguel Varela Cabo

Subcomisión de seguimento da Liña Estratéxica 2: Héctor Rodríguez Martínez

Pablo Colmenero Crispín Mª Isabel González Rey

Ramón Leis Fidalgo Roberto Javier López López

Antonio Mosquera González Antonio Rial Sánchez

Germán Santamarina Pernas

Subcomisión de seguimento da Liña Estratéxica 3: María Luz Loureiro García

Andrés Barreiro Lois José Antonio Caride Gómez

Page 47: PLAN ESTRATÉXICO DE INTERNACIONALIZACIÓN DA … · 1. LIMIAR O Plan Estratéxico de Internacionalización da Universidade de Santiago de Compostela, en adiante PEI-USC, preséntase

PEI-USC 2017-2020 Vicerreitoría de Internacionalización

45

Rogelio Conde-Pumpido Tourón Manel Cotos Yáñez

Paulo Félix Lamas Ángel García Alonso

Juan Manuel Lema Rodicio

Subcomisión de seguimento da Liña Estratéxica 4: Jacobo Daniel Feás Vázquez

Ana Bravo Moral Manuel Fernández Grela

Francisco Fernández Rivera Luis Lima Rodríguez

Enrique López Veloso Rubén Miranda Gonçalves

Carmen Silva Domínguez