o relevo e o clima (2)

O RELEVO E O CLIMA

polarfrío de montañaoceánico

tropical mediterráneo árido subárido

O RELEVO E O CLIMA

Glaciar

Húmido

PeriglacialÁrido ou subárido

Característico de lugares onde a temperatura non supera os 0ºC e onde a precipitación é sempre en forma de neve: altos cumios das grandes cordilleiras e zonas polares.

Un glaciar é unha acumulación de xeo capaz de desprazarse pola gravidade.

O MODEADO GLACIAL

LIBRO: PÁXINAS 192-193

GLACIARES DE CASQUETE OU INLANDSIS

GLACIARES DE VAL (ALPINOS)

O xeo cobre todo o terreo. As linguas non saen de circos senón dos casquetes

O xeo cobre os vales deixando emerxidos os cumios. Linguas de neve saen de depósitos chamados circos e descenden ata fundir.

TIPOS DE GLACIARESLIBRO: PÁXINAS 192-193

INLANDSIS

Capas de xeo de ata 4000 metros que anulan todo o relevo e nos que o xeo esvara lentamente cara ao mar.

Son os glaciares de Grenlandia e da Antártida

Se as linguas non se funden desfanse no mar e forman os Icebergs

As linguas do casquete de Grenlandia ceiba os Iceberg no Atlántico norte

CIRCO

VAL GLACIAR

LÍNGUAS

MORENADE FONDO

MORENAFRONTAL

MORENALATERAL

HORN

ARESTA

CIRCOGLACIAR

LAGO

VAL EN U

GLACIARES DE VAL

Situados nos cumios das grandes cordilleiras: Alpes, Andes, Himalaia. O xeo acumúlase nos circos dos que saen linguas de xeo que esvaran, escavando vales en forma de U, e arrastrando sedimentos que depositan cando a lingua funde.


Circo glaciar

Lingua glaciar con morenas.

Val glaciar en U

PARTES DUN GLACIARLIBRO: PÁXINAS 192-193

Glaciar alpino no Google Earth


HORN E ARESTASLIBRO: PÁXINAS 192-193

OS SEDIMENTOS DOS GLACIARES: AS MORRENAS

Lingua glaciar con morena central

Till

Bloques erráticos

Morena centralMorena lateralMorena frontal


BLOQUES ERRÁTICOS

PENEDOS

O rozamento co material detrítico que arrastra o vento produce estrías nas rochas


ROCHAS OVELLADASLIBRO: PÁXINAS 192-193

A morena frontal adoita formar barreiras que encoiran a auga procedente da fusión do xeo formando unha lagoa de barreira


Lago da Baña: lagoas en circos glaciares na serra do Eixo, no Macizo de Trevinca

Con frecuencias fórmanse lagos nos antigos circos do pasado glaciarismo galego

Morena Glaciar do Cenza

En Chaguazoso (Vilariño de Conso) existe unha espectacular morena frontal, restos do antigo Glaciarismo galego. Tamén pódese ver o circo e maila morena de fondo

Morena frontal

Morena de fondo

Circo

O lago de Sanabria é un lago formado por unha morena frontal

Lagoa de Ocillo en Sanabaria:Lagoa de circo

Restos de glaciarismo en Sanabria

O sistema morfoclimático periglacial corresponde a zonas onde a temperatura sube e baixa dos 0º producindo fenómenos de xeo e desxeo.Corresponde á Tundra e zonas de alta montaña.O proceso máis característico é un modelo se meteorización física chamada xelifracción.Os fragmentos das rochas acumúlanse baixo as pendentes formando pedreiras.Na tundra existe unha capa de solo xeada chamada permafrost sobre a que se desenvolve un solo chamado mollisol que se enchoupa no verán cando o xeo de permafrost funde.Con frecuencia, se hai pendente hai esvaramento de capas de terreo sobre a capa xeada, proceso chamado solifluxión.

O MODELADO PERIGLACIAR

XELIFRACCIÓN E FORMACIÓN DE PEDREIRAS

O xeo que se conxela nas fenda actúa como unha cuña desfacendo a rocha e formando novas fendas.As pedras acumúlanse formando pedreiras

O PERMAFROSTO permafrost é unha capa xeada no subsolo da tundra.

Cando o xeo funde do verán da un solo enchoupado chamado mollisol.

Solifluxión: As veces de producen esvaramentos dos terreos sobre a capa xeada que producen catástrofes.

O SISTEMA MORFOCLIMÁTICO DAS ZONAS TEMPERADAS

Nas zonas de climas temperados o relevo é esculpido polas augas de escorrenta superficial que baixan cara ao mar.

Os procesos xerados pola gravidade nas pendentes tamén teñen a súa importancia

Os perfís do río teñen a forma da letra V, con paredes lixeiramente inclinadas

O río escava na roca e profundiza o val na chamada erosión lineal

O desprazamento dos materiais da ladeira fan que a V se vaia abrindo

AGUAS SALVAXES

A auga salvaxe, en terreos brandos ou sen vexetación, primeiro vai escavando regueiros.

Logo produce sucos nas ladeiras.

Ao final en determinados terreos produce cavorcos

Estas zonas chámanse bad-lands

Son as augas de arroiada que non teñen leito fixo.


ACCIÓN DAS AUGAS SALVAXESEN TERREOS POUCO CONSISTENTES

As augas salvaxes en terras pouco consistentes, polo tipo de rocha ou pola ausencia de vexetación (territorios de pouca pluviosidade) forma paisaxes de cavorcos como os desta diapositiva


CHEMINEA DAS FADAS

Prodúcense cando rochas duras protexen da erosión da arroiada os materiais que hai debaixo


TORRENTESCANLE DE DESAGUAMENTO

CONCA DERECEPCIÓN

CONO DE DEXECCIÓN

Correntes de réxime irregular que discorren por leito fixo con percorrido curto.


CORGOS

En Galicia chamamos corgos as depresións profundas polas que baixan os torrentes.


Torrenteira no Invernadeiro

OS PROCESOS FLUVIAIS

Correntes de augas permanentes que flúen por un leito fixo e que teñen percorridos longos.

Os ríos fórmanse pola confluencia de arroios e torrentes e son alimentados pola chuvia, o desxeo e as augas subterráneas.

LIBRO: PÁXINAS 180

OS CURSOS DUN RÍO

CURSO BAIXO CURSO MEDIO CURSO ALTO

LIBRO: PÁXINAS 180

CURSO ALTO

RÁPIDOS

GARGANTAS

FERVENZAS

LIBRO: PÁXINAS 180

CURSO MEDIO

Veigas

Veigas

Meandros

LIBRO: PÁXINAS 180

Nos cursos medios, o leito faise curvilíneo, formando meandros. Ademais, os ríos cando levan moita auga inundan ás ribeiras e depositan nelas os seus sedimentos, formando as veigas.

A ARTESA FLUVIAL

Nos cursos medios e baixos o río non erosiona senón que deposita os sedimentos, sobre todo nos intres de crecida, nos que deixa a súa carga nas veigas.

O val vai así acadando un fondo plano cun leito de estiaxe e outro de avenida.

Esta forma de val na que o río circula entre os seus propios sedimentos chámase artesa fluvial.

Leito de avenida

Leito de estiaxe

CURSO BAIXO

Artesa fluvial ampla Meandros

Meandros

LIBRO: PÁXINAS 180

EVOLUCIÓN DE LOS MEANDROS

Na parte convexa o río vai máis rápido e erosiona.

Na parte cóncava o río vai máis lento e sedimenta

A CURVATURA DO MEANDRO AUMENTA

LIBRO: PÁXINAS 180

MEANDROS NO CURSO BAIXO DO EBRO

O Google amosa o curso divagante do Amazonas

EVOLUCIÓN DE LOS MEANDROS

A curvatura pode chegar a estrangular o leito, e deixar o meandro abandonadoMeandro abandonado

O Google amosa o curso divagante do Amazonas

DESEMBOCADURAS: ESTEIROS

Cando os ríos desembocan en mares abertos, as correntes mariñas arrastran os sedimentos mar a dentro, quedando a desembocadura libre.

Os esteiros teñen tipicamente forma de funil.

O esteiro do Miño

As rías galegas son grandes esteiros porque son antigos vales fluviais asolagados.

Esteiro do Teixo

LIBRO: PÁXINAS 180

O esteiro do Miño no Google Earth

LIBRO: PÁXINAS 180

DESEMBOCADURAS: DELTAS

Nos mares pechados como o Mediterráneo os sedimentos deposítanse na desembocadura dando unha formación triangular chamada delta.

O río divídese en numerosos brazos polos que a auga flúe entre os seus propios sedimentos.

Os deltas son humedais de gran riqueza e acubillan unha importante fauna de aves acuáticas

Delta do Ebro

Delta do Ebro

Delta do Nilo

LIBRO: PÁXINAS 180

O DELTA DO EBROLIBRO: PÁXINAS 180

A REDE FLUVIAL GALEGA NON CORRESPONDE AO ESQUEMA DESCRITO: EXEMPLOS NO RÍO SIL

O maior ou menor encaixamento dos ríos galegos dependen da pendente xerada nos movementos dos bloques xeolóxicos nos últimos millóns de anos.

Nas zonas de meirande pendente os ríos encáixanse nas rochas do subsolo.

O google amosa como o Sil se encaixa na rocha galega

A REDE FLUVIAL GALEGA NON CORRESPONDE AO ESQUEMA DESCRITO: EXEMPLOS NO MIÑO

O Miño ten en Lugo características de curso medio, pero na zona entre Salvaterra e Tui, máis próxima á desembocadura, presenta aspecto de curso alto con rápidos. A causa é a mesma: polos movementos dos bloques o río ten máis pendente en Ponteareas

A desembocadura do Xallas

A REDE FLUVIAL GALEGA NON CORRESPONDE AO ESQUEMA DESCRITO: A FERVENZA DO ÉZARO

O Xallas presenta na súa desembocadura características de curso alto coa impresionante fervenza do Ézaro. A causa é o levantamento do bloque costeiro que xerou un forte desnivel

A pesar de ser un dos poucos exemplos dun río que desemboca en fervenza todo se perdeu ao construírse preto un encoro.

Hoxe en día ábrese o encoro os domingos do verán, ás 12, para que os turistas poidan facerlle fotografías.

A desembocadura do Xallas e o encoro que acabou coa fervenza

A FORMACIÓN DE TERRAZAS FLUVIAS

Ás veces, cando os ríos circulan por artesas, recuperan a capacidade de erosión porque o movemento dos bloques da cortiza xera máis pendente, ou porque aumenta o seu caudal por causas climáticas. Daquela o río escava un novo cauce no seu leito e o antigo fondo do río queda a certa altura.

Terrazas no Miño preto de Ribadavia

AS TERRAZAS FLUVIAIS NAS LAGOAS

Os coios que aparece cando a estrada corta o terreo nas Lagoas, indican que era o antigo leito do río.

Ourense está construído sobre o antigo leito do río. Por iso cando escavamos nas Lagoas, o Couto o en zonas de A Ponte aparecen os coios

Foxo nas Lagoas

OS SISTEMAS ÁRIDOS E SUBÁRIDOS

Corresponde a zonas próximas aos trópicos onde as precipitacións son escasas (200 mm anuais nas áridas e sobre 400 mm anuais as subáridas).

Nestas zonas a ausencia de precipitacións fai que o axente modelador do relevo sexa o vento: “procesos eólicos”.

No noso país pódense considerar subáridas as Illas Canarias e parte do sueste peninsular.

LIBRO PÁXINAS 194-195

TERMOCLASTIAÉ un proceso de meteorización física no que se produce disgregación da rocha como consecuencia dos cambios de volume producidos polas diferenzas térmicas entre o día e a noite

Os seus efectos son moi moi semellantes á xelifracción


A ESTRUTURA DOS DESERTOS

As montañas desérticas desfánse por termoclastia, e os fragmentos son arrastrados pola auga o polo vento. Por iso, a A estrutura xeral dun deserto é, desde o centro á periferia:Macizo central e montes illaDeserto de pedras (Reg)Deserto de area (Erg)


A EROSIÓN: DEFLACIÓN

Reg

É o varrido polo vento do material fino dos desertos

O resultado é o deserto de pedra formado por sedimentos grandes que o vento non pode mover, chamado Reg


A EROSIÓN: A ABRASIÓN

Desgaste das rochas polas partículas que arrastra o vento: as formas típicas son os alvéolos , as rochas funxiformes e os arcos

Alvéolos

Rochas funxiformesArcos


ROCHA FUNXIFORMELIBRO PÁXINAS 194-195

A paisaxe típica das películas do oeste e unha paisaxe eólica con montes-illa resaltando entre os propios sedimentos.

O DESERTO DE ARIZONA

Son os depósitos eólicos máis importantes. Os ventos as desprazan e cambian de forma.

DUNASLIBRO PÁXINAS 194-195

Dirección do ventoAS DUNAS AVANZAN

A area é desprazada polo ventona zona de barlovento de menor pendente, e cae por gravidade pola zona de sotavento de meirande pendente.

No parque nacional de Doñana as dunas no seu avance, cobren a parte baixa dos piñeiros.


O LOESS

O material fino do deserto pode chegar ata zonas máis húmidas e precipitar coa chuvia dando un solo extraordinariamente fértil: o loess


WADI

É o nome árabe dos ríos esporádicos que se forman en momentos de chuvia


COMPLEXO DUNAR DE CORRUBEDO

En Corrubedo, entre a ría de Muros-Noia e de Arousa, existe o complexo dunar máis importante de Galicia. Hoxe en día forman parte dun dos parques naturais máis importantes de Galicia.

En Galicia vemos acción eólica nas zonas máis ventosas do litoral.

o relevo e o clima (2)

Education