new apaga final v6.qxp 14/1/09 13:37 página 4 -...

Apaga FINAL v6.qxp 14/1/09 13:37 Página 4

Coidadiño FINAL v6.qxp 14/1/09 13:57 Página 1

biblioteca básica do comercio

edita: Consellaría de Innovación e Industria. Dirección Xeral de Comercio.coordina:Fundación para o Fomento da Calidade Industrial e Desenvolvemento Tecnolóxico de Galicia.data:Xullo 2008depósito legal:C 4756-2008


coidadiñoapuntamentos

para a preven-

ción de riscos

laborais no

pequeno comer-

cio


É unha satisfacción para min presentar estacolección de manuais prácticos para o noso sec-tor comercial que denominamos como"Biblioteca Básica do Comercio". Trátase dunhacolección de manuais cos que queremos contri-buir a unha maior formación dos/as profesionaisdo sector do comercio naqueles temas quesendo de máximo interese e actualidade teñenque ver coa súa actividade cotiá .

Pretendemos dotar ao noso comercio dunhaferramenta de apoio onde se traten temas fun-damentais dunha forma sinxela e práctica dán-dolle prioridade á elaboración de pautas erecomendacións adaptadas ás suas necesidades.

Os cambios no comercio galego deben ir pare-llo ás profundas transformacións que se están aproducir no mercado. A clientela, cada vez máisformada e informada, precisa de comerciantesque respondan ás súas necesidades.

O mantemento dunha posición competitivarequire do desenvolvemento e potenciacióndos elementos que o caracterizan: atenciónpersonalizada, especialización con respecto aoutras fórmulas comerciais, maior coñecemen-to dos produtos e, polo tanto, a posibilidadedun mellor asesoramento ás persoas que seachegan aos establecementos comerciais,sendo ademáis fundamental obter unha diferen-ciación competitiva e un posicionamento basea-do na calidade do servizo.

O obxectivo da Consellaría de Innovacióne Industria é precisamente consolidar ocomercio galego como un comercio decalidade e un sector económico de refe-rencia.

Con esta iniciativa queremos dar un pasomáis neste sentido e, agardo que a colec-ción que presentamos sexa da súa máximautilidade.

FERNANDO X. BLANCOConselleiro de Innovación e Industria

PRESENTACIÓNA Consellaría de Innovación e Industria márcase como un dos seus obxectivos principais acadar a plena profesionalizacióndo sector comercial.


LIMIARDurante a xornada laboral dos/as traballadores do sector do

comercio polo miúdo, lévanse a cabo moitas e diferentes tarefas, das cales, poden derivarse algunhas situacións de

perigo para a seguridade e a saúde.

O obxectivo deste caderno é dotar aos establecementos deapuntamentos básicos para reducir ou eliminar aqueles riscos ouperigos que se produzan durante a xornada laboral e dotalos depautas de actuación que melloren a súa actividade.

Cada vez é máis crecente a necesidade de integrar as normasbásicas de prevención (limpeza, orde, confortabilidade acústica,etc.) como un elemento máis dentro da estratexia de diferencia-ción dos establecementos comerciais xunto con outros factorescomo a calidade, a imaxe, a atención á clientela.

Neste sentido, a nosa estratexia pasa por unha banda, por pro-porcionarlle ao comercio polo miúdo a información necesariapara mellorar o desenvolvemento da actividade comercial e redu-cir ao mínimo os riscos aos que pode estar exposto durante aactividade de venda e por outra, crear un bo contorno de traba-llo dentro dos establecementos comerciais galegos.


A Consellaría de Innovación e Industria, a travésda Dirección Xeral de Comercio da Xunta deGalicia, vén de crear a Biblioteca Básica doComercio, unha colección de manuais-guíaspara contribuír á formación dos/as profesionaisdo sector, nos aspectos clave no desenvolve-mento da súa actividade comercial.

Esta iniciativa formativa e de posta ao día dos/ascomerciantes, representa, sen dúbida, unimpulso máis a un comercio galego de calidade,competitivo e fortemente comprometido coasociedade e co seu ámbito.

A Biblioteca Básica do Comercio complementaoutras actuacións levadas a cabo polaConsellaría de Innovación, a través da DirecciónXeral de Comercio, que permitiu, con grandeéxito, a implantación do Selo de Calidade doComercio Galego.

A obra, cun enfoque divulgativo, áxil e funda-mentalmente práctico, e cunha presentaciónamena, atractiva e de fácil comprensión, constainicialmente de 13 títulos:

Apaga o candil: medidas e hábitos de aforroenerxético.

Coidadiño: prevención de riscos laborais nocomercio.

Paso libre: accesibilidade e eliminación debarreiras arquitectónicas.

Bo día: a importancia da atención aocliente.

Salta á vista: técnicas de escaparatismo.

Máis por menos: técnicas de mercadotecniae vendas.

Con todas as da lei: a normativa básica docomercio.

Envolto para que volte: guía do empaqueta-do e presentación de artigos.

Coidando o meu ambiente: actuacións eprácticas que minimizan o impactomedioambiental.

O meu produto como “tic” queiras: TIC ecomercio electrónico (e-commerce).

Galeg@ vende (Tomos 1 e 2): o respectodos dereitos lingüísticos como ferramentaestratéxica e competitiva.

Sei que me queres: técnicas e prácticas paraa fidelización de clientela.

ANA MARÍA RÚA SOUTODirectora Xeral de Comercio


ÍNDICE1A importancia da seguridade e da saúde no traballo

Factores a ter en conta

Consideracións básicas

Pasos a seguir para un espazo seguro

2A seguridade no establecemento

Situacións de perigo máis comúns

Caídas

Golpes

Cortes e feridas

Situacións de emerxencia

Intoxicacións

Descargas eléctricas

Incendios

Primeiros auxilios

3A saúde na actividade do comercio polo miúdo

Sobresforzos ao manipular cargas

Malas posturas

Carga de traballo

4Anexos


A IMPOR-TANCIA DASEGURIDA-

DE E DASAÚDE NOTRABALLO


S e

cando desenvol-

ves tarefas diarias como:

atender a clientela, recoller os pedidos

que chegan, cobrar, ou ordenar e lim-

par o establecemento, procuras facelo

con coidadiño, lograrás ter un ambien-

te de traballo máis cómodo e seguro.

Coidando certos aspectos básicos, a

imaxe do teu establecemento será

máis positiva tanto para o persoal,

como para a clientela, que poderá, por

exemplo, transitar sen dificultade, ou

coller os produtos sen estar expos-

tos/as a ningún risco.

A IMPOR-TANCIA

DA SEGU-RIDADE E

DA SAÚDENO TRA-

BALLO

12

BIBLIOTECA BÁSICA DO COMERCIO


Ter en conta estes factores pode

diminuír a probabilidade de ter

algún contratempo.

13

COIDADIÑO

As características do local: a seguridadedependerá entre outras cousas de que ochan estea en bo estado e non sexa irregu-lar, de que as escaleiras sexan seguras, oude algo tan sinxelo coma o coidado da ordee da limpeza.

A calidade e o bo mantemento domaterial de traballo e mobiliario: coite-los, cutters, tesoiras, máquinas de corte,arestas dos mobles, etc.

Outros factores como o emprego domaterial de traballo, a sinalización deseguridade, e o xeito de manipular ascargas.

FACTORES

QUE DEBES TER EN

CONTA

Garantir a seguridade e saúde no teu

establecemento vai depender dos

seguintes aspectos:

Lembra! Toda a maquinaria e equiposde traballo que utilices para o desen-volvemento da túa actividade, debencumprir co RD 1215/1997 e posuír omarcado da CE ou unha declaración deconformidade.


14

CONSIDERACIÓNSBÁSICAS

Para previr posibles situacións de perigonoteu establecemento, é recomendable que

teñas en conta as seguintes pautas:

1Cómpre que contes coa información sufi-ciente de cales son os posibles riscos quepoden afectar ao desenvolvemento da túaactividade e como facer para minimizalos oureducilos. Por exemplo: se tes un felpudo oualfombra lixeira que se move, podes correr operigo de tropezar ou caer. Para que non semova, o mellor é que o/a fixes ao chanempregando un papel adhesivo especial.

2Recoméndase estar formado/a en mate-ria de prevención. Con só asistir a un cursi-ño básico, será máis doado detectar os peri-gos e poñer en marcha as medidas oportu-nas. Se o precisas tamén podes buscar aseso-ramento especializado nesta materia.

Lembra! Se tes un/unha ou varios/asempregados/as ao teu cargo, a for-mación e información dos/as traballa-dores/as en materia de prevención deriscos (tanto dos riscos no posto detraballo como nas medidas de actua-ción en caso de emerxencia) é unhaobriga para o/a empresario/a. Se que-res podes consultalo nos artigos 18 e19 da Lei 31/1995.

3É importante a implicación detodos/as. A prevención é cousa detodos/as e forma parte dun servizode calidade.



15

PASOS A SEGUIRPARA UN ESPAZOSEGUROUnha vez chegado/a ata este punto,podespreguntarte: cal é o primeiro pasopara acadar un espazo seguro e saudable?

A continuación recóllense algunhas pau-tas sinxelas para que reflexiones e com-probes se o teu establecemento é unlugar seguro. En definitiva, son unha seriede pasos lóxicos que podes seguir:

1Pensa en posibles situacións de peri-go que poden darse no interior do esta-blecemento. Podes ir tomando notasdelas.

2Identificados os riscos, reflexiona sobreaquelas medidas ou actuacións quepoden axudar a evitalos, ou a minimizar odano.

3Informa das medidas apór en práctica.

Ao pensar en como mellorar a seguridade e asaúde no traballo, non te esquezas daqueles/ascompañeiros/as máis sensibles, aos/ás que poidanafectarlle outras situacións diferentes.

Por exemplo, se a cotío pasas a meirande parte dotempo de pé, e hai algunha traballadora en perío-do de xestación, facilítalle unha banqueta parapoder sentarse ou facer descansos.

Se alguén do persoal ten alerxia ao po, edispós de caretas de papel paramanipular os pedidosverase menosafectado.

COIDADIÑO

Agarda!!

Déixanos axudarte.


ASEGURI-DADE NOESTABLECEMEN-

TO


Aseguridade non

só está relacionada coas con-

dicións nas que desenvolves o traballo

(instalacións, material de traballo...).

Un exceso de confianza no desempe-

ño automático das tarefas cotiás,

tamén pode xogarte unha mala pasada.

ASEGURI-DADE NOESTABLECEMEN-

TO

18



19

1Situacións de perigo máis comúns

Caídas GolpesCortes e feridas

2Situacións de emerxencia

IntoxicaciónsDescargas eléctricasIncendiosPrimeiros auxilios

Durante

a actividade comer-

cial poden darse unha serie de

incidentes:

Moitas situacións de perigo

non acontecen por casualida-

de, prodúcense por causas que

facilmente se poden evitar.

COIDADIÑO


20



As máis habituais, suceden por mor de esva-róns, tropezos, ou por perda de equilibrio aointentar repoñer ou localizar produtos dosmobles con andeis.

Tan só con pór en práctica algunhas medidasben sinxelas, pode ser suficiente para que nonsucedan estas situacións. Por exemplo:

Para evitar tropezos ou esvaróns, ademais doxa dito, cómpre que teñas en conta que: 1Nondebes correr polos corredores e escaleiras.2Asegúrate de que o chan sexa estable e nonpresente irregularidades no firme que non poi-dan detectarse facilmente. Por exemplo se noestablecemento hai unha baldosa solta debescambiala canto antes, pero mentres, debessinalizala para que ninguén tropece. 3Cando ochan estea mollado (por exemplo en días dechoiva) ou encerado debes advertilo cunhasinalización axeitada á entrada do establece-mento e debes corrixilo o antes posible.4Evitaque a iluminación reflicta e te cegue. Traballasempre cos niveis axeitados de iluminación paracada tarefa.

Para non caer cando empregues escadas éimportante:

1Comprobar que as escadas sexan seguras eestean en bo estado. 2Se son fixas é aconsella-ble sinalizalas cunha banda adhesiva ao comezoda mesma. 3Cando utilices as escadas, debesfíxalas de forma segura con puntos de apoio.4Evita acceder á escada cunha carga excesiva,que reduza a túa visión e en consecuencia poi-das perder o equilibrio e caer. 5Non intentespasar dunha escada a un andel ou plataforma.

SITUACIÓNS DE PERIGOMÁIS COMÚNSCAÍDAS

21

COIDADIÑO


22

Ten precaución, se ves caer un moblenunca intentes suxeitalo, xa que podesquedar atrapado/a.

Outras medidas que podes pór en prác-tica para evitar chocar ou golpearte conobxectos ao caer, son:

1Sinalizar as portas de cristal horizontal-mente con cintas de cor que resalten,isto facilita que sexan detectadas.


GOLPESOutro dos riscos máis frecuentes son osgolpes co mobiliario, estantes, moblescon andeis, armarios, caixóns e portas.Para mellorar a estabilidade dos moblese evitar que envorquen, ademais de teren conta a carga que soportan e que ochan estea nivelado, podes:

1Fixalos á parede. 2Dispor de topes fixosou móbiles en caixóns, para que non caianao abrilos. 3Dispor de guías con rodamen-tos nos caixóns para facilitar a apertura.

MAL

BEN

Altura1,50m

Mín. 5cm


23

2Almacenar correctamente os artigos,Como facelo?2.1.Cando fagas pilastras de caixas lembra:Que todas teñan a mesma forma, asílograrás maior estabilidade. Colocaembaixo as caixas que estean cheas ata oborde, para que non afonden. Coloca asde maior tamaño ou peso máis preto dochan. 2.2.É aconsellable que dividas oespazo e elixas un lugar para cada cousa.2.3.Non sobrecargues con moito peso os

andeis. Procura repartir a carga. 2.4.As caixas decartón almacénaas nos mobles con andeis ouarmarios para protexelas da humidade.

Lembra! No almacenamento debes respectarsempre as zonas de paso, medios e saídas en casode emerxencia (como extintores).Respectar aorde, é un criterio de seguridade.

COIDADIÑO


24


CORTES E FERIDASSon máis habituais do que se pensa. Na maioría dos casos danse por un despiste, porfacer a actividade de xeito mecánico ou por non empregar as ferramentas adecuada-mente. Por iso, cómpre ter información e coñecemento sobre as instrucións deuso e de como manter en bo estado os utensilios e aparellos.

Se no teu establecemento dispós de máquinas de corte ou desose -cortadoras, pica-doras ou similares- ou manexas calquera obxecto punzante, de corte ou con arestas-coitelos, tesoiras, cutters, abrecartas, desaparafusador, navallas- procura:


25

COIDADIÑO

1Non empregar unha ferramenta para algo diferente para o que foi deseñada. Por exemplo: nonabras unha caixa cun desaparafusador. 2Protéxete con luvas de malla, cando manipules máqui-nas ou ferramentas de corte ou desose. 3Conserva os dispositivos de protección das ferramen-tas e máquinas. Por exemplo: se non estás a utilizar os coitelos ou as tesoiras, ponlles a fundade plástico. 4Limpa e conserva os utensilios en bo estado. Se o coitelo xa non corta ben, omellor é que o afíes ou que empregues outro.


26

SITUACIÓNS DE EMERXENCIAEstas situacións son menos comúns, pero non por iso, menos importantes.

INTOXICACIÓNSAs intoxicacións con produtos químicos, adoitan relacionarse coas tarefas de limpeza,agás nalgunhas actividades como unha drogaría ou perfumaría.



27

Para evitalas, cómpre que teñas boa conta de:

1Gardar os produtos tóxicos nun lugar ventilado e lonxe de alimentos e bebidas. 2Conserva as etiquetas dos envases. 3Respecta as condicións de uso indicadas na etiqueta que levan todos osprodutos. 4Non é apropiado gardar produtos de limpeza en botellas de auga, refrescos,etc.; Pero se empregas envases distintos ao orixinal, sinalízaos para non confundilos. 5Non mesturesos produtos de limpeza que poidan reaccionar entre si. Por exemplo: a combinación de lixiviacon amoníaco é moi tóxica.

Lembra:

Cando utilices produtos

industriais perigosos, solicita

ao distribuidor as fichas de segu-

ridade dos produtos químicos por-

que conteñen as medidas de

almacenamento, aplicación,

primeiros auxilios e con-

traincendios.

COIDADIÑO


28

INCENDIOSNos establecementos comerciais,tamén existe a posibilidade de queocorra un incendio. Que podes facerpara evitalo?

1Mellorar a orde e a limpeza nos alma-céns. Mentres realices tarefas de lim-peza, afastar os produtos combusti-bles (plásticos, cartóns...) dos inflama-bles (disolventes, amoníacos...).2Mantén en bo estado a instalacióneléctrica, para que non se produzancurtocircuítos. 3Dispón dun extintornun lugar visible, ben preto dos puntosque se consideren que poden ter máisperigo de incendio, ou ben próximo ásaída. Lembra! Debes revisar os extin-tores anualmente e retimbralos cadacinco anos. 4Sinaliza as portas e víasde saída. A sinalización de saída seráde cor verde, que reflicta na escurida-de. 5Sinaliza os medios de urxencia eas vías de evacuación. Lembra! non teesquezas de revisar as luces de urxen-cia do local.

O máis importante é a prevención!


Altura máxima 1,70m

DESCARGAS ELÉCTRICASSe as instalacións eléctricas ou os aparellosconectados á electricidade se manipulan dexeito incorrecto, corres o risco de recibirunha descarga.

Para evitar isto, é suficiente manter algunhasprecaucións:

1Revisa que os cables non estean pelados, oudeteriorados. 2Procura non desconectar oscables tirando deles, nin sobrecargar osenchufes.3Non toques os aparellos eléctri-cos coas mans ou os pés mollados. 4Antecalquera incidencia, e para unha correctamanipulación dos cadros eléctricos, debesacudir aos/ás profesionais. Sinaliza os cadroseléctricos e as funcións das caravillas. 5Sealguén sofre unha descarga eléctrica, o pri-meiro é desconectar a corrente, logo xapodes tocalo. Se non o fas así, podes elec-trocutarte tamén.


29

Lembra, en caso de accidente terás

que protexer, alertar e socorrer. Se

sabes ben o que fas, actúa. Senón é

mellor chamar ao persoal sanitario.

Que podes facer en caso de que seproduza un incendio?

1Mantén a calma e actúa con rapidez.Dá a alarma ao servizo de urxencias(Chamar ao 112 é o máis recomenda-ble porque no caso de que haxa feri-dos/as, xa se encargan de todo).2Facilita a todos/as a saída do establece-mento e non deixes volver a entrar.3Unha vez esteas nunha posiciónsegura, e se cres posible apa-gar o lume, empregao extintor.

Como debes manexar o extintor?Quítalle o precinto de seguridade, achégate ao lumecon prudencia, e actívao orientando o chorro cara ábase das lapas. É importante que teñas a man as ins-trucións de uso do extintor.

É recomendable ter un listado cos teléfonosdo centro de saúde máis próximo, docentro de atención da mutuade accidentes, protec-ción civil e deurxencias.

COIDADIÑO


30


PRIMEIROS AUXILIOSCando te atopes nunha situaciónimprevista na que teñas que auxiliara alguén que o necesite é necesarioque dispoñas:

1Dunha botica con desinfectantes, gasas,algodón, tesoiras, luvas, etc., coas quepodemos atender cortes ou feridas leves.Lembra, gardala nun lugar accesible atodos/as.


31

COIDADIÑO

2No caso de que sexa un acci-dente máis grave e non poidasaxudar (parada respiratoriaou cardíaca, hemorraxiaintensa, fractura grave...), éimportante protexer ápersoa accidentada, avi-sar ao persoal sanitario,e realizar un básicorecoñecemento dosseus signos vitais(conciencia, respi-ración e pulso).


A SAÚDENA

ACTIVI-DADE DOCOMER-

CIO POLOMIÚDO


Existen moitas

doenzas derivadas de sobres-

forzos e posturas pouco axeitadas en

ocasións difíciles de identificar pero

ben sinxelas de previr.

Por exemplo, na actividade comercial

é moi frecuente que se produzan

lesións da columna vertebral ou nos

músculos mentres se realizan despra-

zamentos dun lado para outro, ao fle-

xionar as pernas, ao realizar move-

mentos xiratorios, ao torcer o corpo,

ou cargar con material ou mesmo ao

estar de pé durante moito tempo ao

longo da xornada laboral.

A SAÚDENA

ACTIVI-DADE DOCOMER-

CIO POLOMIÚDO

34


max 15quilos

max 25quilos


Mais a pesar de que non é frecuente levan-tar pesos excesivos, o xeito de manipularpor exemplo unha caixa, pode provocar aaparición de lesións ou doenzas no pesco-zo, ombros, cóbados, pulsos e mans.

35

SOBRES-

FORZOS AO MANI-

PULAR CARGAS

Durante a actividade diaria é frecuente, o

transporte, manipulación de produtos ou

cargas que poden dar lugar á aparición de

determinadas lesións ou molestias.

En condicións normais non se reco-

menda manipular cargas de máis de 25

quilos para os homes e 15 para mulle-

res, traballadores/as novos/as e

maiores.

COIDADIÑO


2A continuación, agáchate flexionando osxeonllos e mantén as costas rectas.3Suxeita a carga firmemente. Procuralevantala de xeito suave, sen tiróns eempregando os músculos das pernas, nondas costas. 4Mantén a carga pegada aocorpo durante todo o levantamento ou notraxecto. Non adoptes posturas forzadas.5Non é bo xirar a cintura, e preferiblemover os pés para colocarse na posiciónaxeitada.

Como debes manipular as cargasPara levantar, soster e transportar cargasdunha forma axeitada e previr algunhadoenza, basta con poñer en práctica osseguintes consellos:

1Cando collas unha caixa do chan, aproxí-mate a ela, separara os pés para ter unhapostura máis estable, e coloca un pé máisadiantado na dirección do movemento.

36



37

COIDADIÑO

Se mantés unha postura de traballoinadecuada exposte a sufrir algunha molestia muscular. Para evitalo e especialmente cando traballas de pé ou sentado/a, podes pór en práctica algúns consellos:

1Se traballas de cara ao público de pé, mantén ocorpo ben erguido e cambia de vez en cando aposición dos pés, así reduciranse tensións dosmúsculos. Emprega calzado cómodo para evitardoenzas nos pés e nas articulacións. 2Se pasas amaior parte do tempo sentado/a, lembra: Manténunha postura recta, apoiando o lombo na cadeira.Apoia os cóbados na superficie detraballo.Mantén as pernas verticais e en ángulorecto cos pés apoiados no chan. 3Non manteñasdurante moito tempo a mesma postura. Cambiabuscando aquela que che resulte máis cómoda.

MALAS POSTURAS


38


CARGA DE TRABALLO

Ademais do dito ata agora, existen outro tipos de riscos relacionados coas

condicións nas que se desempeña o traballo, que poden repercutir na túa saúde.

Para que te fagas boa conta, pensa por exemplo na alta carga de traballo que tes en

certas épocas. É posible que algunha vez tiveras unha

sensación de falta de enerxía, dor de cabeza,

dificultades para durmir, etc.


39

COIDADIÑO

Segundo os/as profesionais, para diminuír estes síntomas, é aconsellable:

1Organizar a xornada. Aínda que isto non sempre é posible, por exemplo podes intentar faceros pedidos nos períodos de menor afluencia de clientela. 2Sempre que poidas, e teñas unsminutos libres, podes facer unha pequena pausa e aproveitar para: ir o baño, facer unha chama-da, tomar un refrixerio, etc., isto axuda a desconectar. 3Cando teñas un conflito no traballo,aclárao canto antes, evitarás situacións incómodas. 4Levar unha vida saudable, combinandounha dieta variada, descanso e exercicio físico axuda a evitar o cansazo.


ANEXOS


ANEXOSNORMATIVA

1LEI 31/1995, do 8 de Novembro, de Prevención de RiscosLaborais. BOE nº 269, do 10 de Novembro.

2REAL DECRETO 39/1997, do 17 de Xaneiro, polo que seaproba o Regulamento dos Servizos de Prevención. BOE núm.27 do 31 de Xaneiro. (Orde do 27 de Xuño de 1997 pola que sedesenvolve o Real Decreto 39/1997, do 17 de Xaneiro.BOEnúm. 159 de 4 de Xullo.)

3REAL DECRETO 485/1997, do 14 de Abril, polo que seestablecen as disposicións mínimas en materia de sinalización deseguridade e saúde no traballo. (o Real Decreto dispón dunhaguía técnica do Instituto Nacional de Seguridade e Hixiene noTraballo que podes consultar no seguinte enlace: www.insht.es)

4REAL DECRETO 486/1997, do 14 de Abril, polo que seestablecen as disposicións mínimas de seguridade e saúde noslugares de traballo (o Real Decreto dispón dunha guía técnica doInstituto Nacional de Seguridade e Hixiene no Traballo quepodes consultar no seguinte enlace: www.insht.es)

5REAL DECRETO 487/1997, do 14 de Abril, polo que seestablecen as disposicións mínimas de seguridade e saúde, rela-tivas a manipulación manual de cargas que entrañe riscos, en par-ticular dorsolumbais, para os traballadores.

6REAL DECRETO 54/2003, do 12 de Decembro, de reforma domarco normativo da prevención dos riscos laborais.

7REAL DECRETO 171/2004, de 30 xaneiro que desenvolve oartigo 24 da Lei 31/1995 de Prevención de Riscos Laborais, enmateria de coordinación de actividades empresariais.

42



DIRECCIÓNS DE INTERESECONSELLERÍA DE INNOVACIÓN E INDUSTRIAEdificios AdministrativosSan Caetano, s/n15704 Santiago de CompostelaTel.: 981 54 55 12Fax: 981 57 34 69

DIRECCIÓN XERAL DE COMERCIOEdificios AdministrativosSan Caetano, s/n15704 Santiago de CompostelaTel.: 981 54 43 41Fax.: 981 54 55 41e-correo: [email protected]

BIBLIOGRAFÍA RECOMENDADA“Manual de procedimientos de Prevención de Riesgos Laborales. Guía de elaboración”. Ministerio de Traballo e Inmigración.

“Guías para la acción preventiva”. Ministerio de Traballo eInmigración.

“Guía técnica para la evaluación y prevención de los riesgos rela-tivos a la utilización de lugares de trabajo”. Ministerio de Traballoe Inmigración.

“Señalización en materia de seguridad y salud en el trabajo”.Consellaría de Traballo. Xunta de Galicia. 2007.

43

COIDADIÑO


biblioteca básica do comercio


new apaga final v6.qxp 14/1/09 13:37 página 4 -...

Documents