integrated vectors management : ivm)odpc9.ddc.moph.go.th/dpc5/56-ivm.pdf · ivm...

32
1 แนวทางการดาเนินงานพัฒนาตาบลต้นแบบจัดการยุงลายพาหะนาโรคไข้เลือดออก แบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM) สาหรับเจ้าหน้าที่ศูนย์ควบคุมโรคติดต ่อนาโดยแมลง และหน่วยงานเครือข่าย อภิรัตน์ โสกาปัง สานักงานป้ องกันควบคุมโรคที่ 5 จังหวัดนครราชสีมา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข มกราคม 2556

Upload: others

Post on 28-Jul-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

1

แนวทางการด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออก

แบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM)

ส าหรบเจาหนาทศนยควบคมโรคตดตอน าโดยแมลง

และหนวยงานเครอขาย

อภรตน โสก าปง

ส านกงานปองกนควบคมโรคท 5 จงหวดนครราชสมา

กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

มกราคม 2556

Page 2: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

2

ค าน า

ปจจบนโรคไขเลอดออกเปนปญหาทงระดบประเทศทงไทย และกลมประเทศอาเซยน รวมทงกลมประเทศในเขต

รอนชน ซงมอณหภมเหมาะสมในการแพรพนธของยงลายพาหะและการเจรญเตบโตไดดของเชอไวรสเดงกในตวยงลาย

ดงนน กลมประเทศอาเซยนจงไดยกระดบของปญหานใหเปนความรวมมอระหวางประเทศทจะชวยกนลดปญหาการปวย

และการเสยชวตลง จงไดมการลงนามความตกลง (MOU) ในระดบประเทศและก าหนดใหทกวนท 15 มถนายน ของทกป

เปนวนรณรงค ASEAN DENGUE DAY เพอใหหนวยงาน องคกรทกภาคสวนรวมทงประชาชนไดตระหนกและมสวน

รวมในการแกไขปญหาโรคไขเลอดออก

จากความส าคญดงกลาว กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดน าแนวทางการด าเนนจดการแมลงพาหะน าโรค

แบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM) ซงเปนนโยบายขององคการอนามยโลก (WHO) ไดเสนอแนะให

ทกประเทศมการน าไปประยกตใชอยางจรงจงเพอลดปญหาในภาพรวมอยางมประสทธภาพ ดงนนส านกงานปองกน

ควบคมโรคท 5 จงหวดนครราชสมา โดยศนยอางองดานโรคตดตอน าโดยแมลง จงไดจดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนา

ความรและประสบการณใหแกหนวยงานเครอขาย ทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข เมอวนท 13-14 ธนวาคม 2555 ท

โรงแรมราชพฤกษแกรนดโฮเตล จงหวดนครราชสมา และมอบหมายให ศนยควบคมโรคตดตอน าโดยแมลงทง 4 แหง ได

รวมกบหนวยงานเครอขาย ไดแก สสจ. สสอ. โรงพยาบาลทกระดบ เทศบาล อบต. ศนยเดกเดก โรงเรยนทกระดบ หมบาน

และชมชนด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบ IVM ขนรวม 19 ต าบล ใน 19 อ าเภอเสยงสง และเพอใหมการน าหลกการ

ดงกลาวไปปฏบตอยางเปนรปธรรม และเพอใหผด าเนนงานไดเขาใจล าดบ ขนตอนและวธการมากยงขน จงไดจดท าแนว

ทางการด าเนนงาน พรอมทงตวอยางเบองตนฉบบนขน เพอใชเปนคมอด าเนนงาน

เนอหาประกอบดวย หลกการของการจดการแมลงพาหะน าโรคแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management :

IVM) ซงไดคดบางสวนจากสใลดบรรยายของอาจารยบญเสรม อวมออง ส านกโรคตดตอน าโดยแมลง จากนนจะเปน

ขนตอนการด าเนนงาน พรอมตวอยาง รวมทงไดน า พรบ.(ประกาศกระทรวงสาธารณสขทเกยวของบางสวน) มารวมไวใน

คมอเลมน และสวนสดทายจะเปนเกณฑการประเมนทงสวนการด าเนนงานระดบต าบล และการประเมนโรงเรยนทเขารวม

โครงการ

เนองจากเปนแนวทางการด าเนนงานเบองตนทมการเรยบเรยงขนเปนครงแรก ดงนนเนอหา และตวอยางรวมทง

เกณฑการประเมนจงอาจจะยงไมสมบรณเทาทควร จงขอใหผทจะใชคมอน พจารณาน าไปประยกตใชใหเขากบสภาพปญหา

และบรบทของแตละพนทดวย และหากมขอเสนอแนะเพอรวมมอกนพฒนา ทานสามารถสงขอเสนอแนะมาไดท

[email protected] ขอขอบคณ ไว ณ โอกาสน

Page 3: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

3

สารบญ

หนา 1. หลกการของ จดการแมลงพาหะน าโรคแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM)

4

2. แนวทางการด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบ ผสมผสาน

6

3. ผลผลตจากโครงการ 12 4. การตดตามสนบสนน 13 5. การประเมนผล 13 6. การสรางแรงจงใจ 13 7. แบบฟรอมรายชอกรรมการพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออก แบบผสมผสาน

15

8. แบบฟอรมแผนการด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน ( Integrated Vectors Management : IVM)

15

9. ตวอยาง : แบบฟอรมแผนการด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบ ผสมผสาน ( Integrated Vectors Management : IVM)

16

10. พรบ.ทเกยวของ และบนทกขอตกลงความรวมมอในการปองกนควบคมโรคไขเลอดออก ระหวาง 4 กระทรวงหลก และ กทม.

20

11. ตวอยางบนทกความรวมมอ (MOU) 24 12. ตวอยางค าสงแตงตงคณะกรรมการระดบต าบล 26 13. รางเกณฑการประเมนต าบลตนแบบโครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรค ไขเลอดออกแบบผสมผสาน

28

14. รางเกณฑการประกวดโรงเรยน – ชมชนปลอดลกน ายงลายโครงการพฒนาต าบล ตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

30

15. นยามศพยทเกยวของ 32

Page 4: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

4

หลกการของ จดการแมลงพาหะน าโรคแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM)

จากสใลดบรรยายของ อาจารย บญเสรม อวมออง

ปญหาการควบคมแมลงน าโรค

• โรคตดตอน าโดยแมลงยงเปนปญหาสขภาพทส าคญของทองถน • ปญหาการยอมรบมาตรการการควบคมแมลงน าโรคทใชอยในปจจบน ท าใหการควบคมแมลงน าโรคไมครอบคลม • ปญหาการตานทานของยงและลกน าตอสารเคมควบคมแมลงน าโรค • บทบาทการจดการพาหะน าโรค มหนวยงานทมหนาทเกยวของมาก จ าเปนตองมเจาภาพและผใหความรวมมอท

เหมาะสม • การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของโลกท าใหตองเลอกใชมาตรการควบคมแมลงน าโรคทเหมาะสม

Integrated Vector Management

เปนกระบวนการตดสนใจบรหารจดการประชากรแมลงพาหะน าโรค เพอทจะยบย งการแพรเชอโรคตดตอน าโดยแมลง

ซงประกอบดวย

การเลอกสรรวธการควบคมพาหะน าโรค ภายใตความรทางชววทยาของพาหะ การแพรเชอ และอตราการเกดโรค

การด าเนนการโดยใชวธการหลายวธทสอดรบกน

มการรวมมอกนระหวางหนวยงานสาธารณสข สวนราชการอน องคกร เอกชนทเกยวของหรอไดรบผลกระทบจากแหลงเพาะพนธพาหะน าโรค

มขอตกลงภายในชมชนและผมสวนไดสวนเสยตองานควบคมพาหะน าโรค

ด าเนนการภายใตแนวทางสาธารณสขและกฎหมาย

ใชสารเคมอยางสมเหตสมผล

ภายใตการบรหารจดการทด

วตถประสงคของ IVM ในประเทศไทย

• เพอใหชมชนมสวนรวมตอการควบคมแมลงพาหะน าโรค

• เพอเพมประสทธภาพการควบคมแมลงพาหะน าโรค

• เพอน ามาตรการทเหมาะสมมาผสมผสานอยางเปนระบบ โดยค านงถงความปลอดภยตอ คน สตว สงแวดลอม

• เพอใชสารเคมอยางสมเหตสมผล

Page 5: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

5

ท าไมองคกรปกครองสวนทองถนตองเปนเจาภาพ IVM

• IVM เปนการแกปญหาในทองถน การด าเนนการโดยสวนกลางอาจจะไมเหมาะสมกบทองถน

• อปท. ทราบ พนท ปญหา วฒนธรรมและสงคม วถชวตในทองถน

• อปท. เปนหนวยงานของรฐทใกลชดและเขาถงประชาชนมากทสด

• อปท. มบทบาทหนาทตองด าเนนการควบคมแมลงพาหะน าโรคในพนทรบผดชอบ ตาม พระราชบญญตก าหนด

แผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒

• อปท. มงบประมาณและทรพยากรดานการควบคมยงพาหะน าโรค

• อปท. สามารถระดมทรพยากรและความรวมมอไดมากกวาหนวยงานอน

การจดการยงลายพาหะน าโรค เปนหลกการทตองอาศยขอมลสภาพปญหาและบรบทของแตละพนทเปนหลก การ

แกปญหาจงตองใชทงหลกการทางสงคม ทางกฏหมาย การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย หลกวชาการ ภมปญญา

ทองถน และการประเมนผล ซงเปนหลกการเดยวกบ “อ าเภอควบคมโรคเขมแขงแบบยงยน” ของกรมควบคมโรค ซงตอง

แกปญหาอยางเปนระบบ ตอเนอง นนเอง แตเปนการประยกตใชเฉพาะเรองโรคไขเลอดออก และเหมาะสมกบการด านน

งานในระดบต าบล และหมบานมากกวาระดบอ าเภอเพราะจะท าใหสามารถวางแผน ประสานงาน ควบคมก ากบ ไดอยางเปน

รปธรรม

Page 6: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

6

แนวทางการด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

อภรตน โสก าปง

ขนตอนและรายละเอยดการด าเนนงาน

ขนเตรยมการ

1.ศนยควบคมโรคตดตอน าโดยแมลง ลงพนทประสานงานกบ สสจ. และ สสอ. ประสาน รพ.สต. และ อปท.ทเปนต าบล

พนทเปาหมาย เพอ

1.1 พจารณาจ านวนหมบานทจะด าเนนการ กรณทต าบลนนมหมบานหลายหม อาจจะรวมกบ สสอ.และ รพ.สต. ใน

การเลอกเพยงบางหมบานมาด าเนนการ ตามความเหมาะสม

1.2 ประสานขอรายชอกรรมการทจะรวมด าเนนงาน IVM (ตามแบบฟอรมกรรมการ) ซงกรรมการ ควรประกอบไป

ดวย ผรบผดชอบงานจาก สสอ. รพ.สต. เทศบาล/อบต. ตวแทนคร อสม. ประจ าหมบาน ผน าหมบาน จ านวน

กรรมการขนอยกบขนาดของต าบลนน

1.3 ประสานเตรยมขอมล น าเขาประกอบการประชม ในวนประชมท าแผน IVM ต าบล ซงขอมลควรประกอบดวย

1.3.1 สถานการณขอมลผปวย/ตายโรคไขเลอดออก 5 ปยอนหลง ของต าบล และรายหมบาน (แหลงขอมล

จาก สสอ.หรอ รพ.สต.)

1.3.2 ขอมลคา HI CI และสงแวดลอมรายหมบาน (แหลงขอมลจากการส ารวจกอนด าเนนงานของ ศตม.)

1.3.3 จ านวนหมบาน โรงเรยน วด ศนยพฒนาเดกเลก (แหลงขอมลจาก รพ.สต.)

1.3.4 แผนงานโครงการโรคไขเลอดออกปปจจบนของต าบลตนแบบ เพอเปนขอมลประกอบการท าแผน

IVM บางโครงการอาจจะมกจกรรมทเปน IVM อยแลวกสามารถบรณาการลงในแผน IVM ไดเลย

1.3.5 สภาพการณปญหา และความตระหนก ความรวมมอของประชาชนในการปองกนควบคมโรค

ไขเลอดออก

1.3.6 ขอมลทรพยากร สารเคม เครองพนเคม บคลากรพนเคมทผานการอบรมและการบรหารจดการ

ระหวางหนวยงานภายในต าบล

1.3.7 นดวนจดประชม และนดสถานทประชม พรอมทงเตรยมเรองการจดอาหารและ อาหารวางให

เรยบรอย

Page 7: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

7

2. ศตม.รวบรวมรายชอกรรมการแตละต าบล เพอออกหนงสอเชญประชม หรอจะตกลงให รพ.สต. หรอ อบต.หรอ เทศบาล เปนผออกหนงสอเชญกได เมอออกหนงสอเชญแลวให ศตม.ประสานเครอขายระดบต าบลเปนระยะเพอทราบปญหา อปสรรคตางๆ และดวามผเขารวมประชมครบตามทเชญหรอไม หากมปญหาจะไดแกไขทน 3. ศตม. ลงประเมนคาดชนลกน ายงลาย และส ารวจสงแวดลอมในหมบานเพอเปนขอมลตวแทนต าบลน าเขาทประชมท า แผน IVM ต าบล ตองส ารวจพรอมๆ กบวนทลงประสานงานหรอหลงทลงประสานงานแลว ทงนเพราะบางต าบลทม หมบานมากเกนก าหนดทจะด าเนนการได กใหส ารวจหลงวนทไดจ านวนหมบานแนนอนแลวกได

3.1 ส ารวจหมบานละ 40 หลงคาเรอน ตามเกณฑของส านกโรคตดตอน าโดยแมลง พรอมโรงเรยน วด และศนย

พฒนาเดกเลก โดยต าบลทมต ากวา 10 หมบาน ใหส ารวจทกหมบาน ถาต าบลนนมมากกวา 10 หมบาน ให

ส ารวจรอยละ 50 ของจ านวนหมบาน เมอส ารวจแลวใหวเคราะหคาดชนลกน ารายหมบาน ทงคา HI CI และรอย

ละของภาชนะทพบลกน ายงลายจากมากไปนอย เพอน าเสนอใหกรรมการในทประชมรบทราบปญหา

3.2 การส ารวจสงแวดลอม ใหบนทกลงดานหลงแบบส ารวจ (กอ.1) รายหมบาน เกยวกบ ความสะอาดหมบาน

ความชน แหลงเพาะพนธยงลายนอกชายคา เชน ยางลอรถยนตเกา ขยะ พลาสตก กะลามะพราว ฯลฯ แลว

พจารณาวาหมบานนมความเสยงตอการเพาะพนธของยงลายมากหรอไม

3.3 ขอมลอนๆ ททมส ารวจเหนวาจะเปนประโยชนในการท าแผน IVM หมบาน เชน เสยงสะทอนของประชาชน

เกยวกบโรคไขเลอดออก ในเรองความตระหนก ความรวมมอ ความตองการสงสนบสนน ใหจดบนทก

รายละเอยดมาดวย

ขนการจดประชมท าแผน

4. ขนตอนการจดประชมท าแผน IVM ต าบล (เฉพาะปงบประมาณ 2556 ท ศตม.จะพฒนาต าบลตนแบบ IVM )

หลงจากท ศตม. ไดด าเนนการในขอ 1 ขอ 2 และขอ 3 เรยบรอยแลว ให ศตม. เตรยมการจดประชม โดย

4.1 จดทม ก าหนดผรบผดชอบ ก าหนดบทบาทหนาท ใหชดเจน 4.2 ยมเงนทดรองราชการมาท สคร. โดยแนบโครงการมาตามระเบยบและตามระบบ ลวงหนากอนวนจดประชม 4.3 เตรยมแฟม เอกสาร และขอมลน าเขาส าหรบการประชม ใหพรอม รวมทงก าหนดผบรรยาย ผน าเสนอแตละประเดนหวขอ 4.4 เตรยมเอกสารแบบฟอรมฏกา ส าหรบการเบกจายตามระเบยบ และควรม จนท.การเงน ไปด าเนนการใหเรยบรอย

4.5 เดนทางไปจดประชมตามวน เวลา และสถานท ตามนดหมาย 4.6 เมอด าเนนการประชมเสรจแลว ใหผรบผดชอบแผนของ ศตม. สรปผลการด าเนนงาน และ สรปการใชจายงบประมาณให ศนยอางองโรคตดตอน าโดยแมลงทราบภายใน 1 สปดาห

Page 8: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

8

5. เนอหาการจดประชมท าแผน IVM

5.1 ระยะเวลาจดประชม 1 วน 5.2 เนอหาการประชม ประกอบดวย 5.2.1 สถานการณโรคไขเลอดออกและปญหาของต าบล ขอมลทรพยากร สารเคม เครองพนเคม น ามน งบประมาณ และการบรหารจดการกยวกบการปองควบคมโรคไขเลอดออกของต าบลโดย รพ.สต.หรอ ศตม. 5.2.2 น าเสนอผลส ารวจคาดชนลกน ายงลาย ภาชนะเสยงสง สงแวดลอมเสยงรายหมบานโดย ศตม. 5.2.3 จดล าดบความเสยงรายหมบาน (ดงตวอยาง) ตวอยาง แนวทางหลกการจดระดบหมบาน/ชมชนเสยงตอการเกดและแพรกระจายโรคไขเลอดออก

1. ขอมลการเกดโรคไขเลอดออก รายหมบาน 5 ป ยอนหลง โดยใชหลกระดบภมคมกนชมชน(Herd Immunity )ตอ

โรคไขเลอดออก ดงน

- หมบานทมผปวยทกป หรอ 3 ปยอนหลงนบจากปทผานมา มความเสยงระดบ 1

- หมบานทมผปวย 3 ป ตดตอหรอไมตดตอกน มความเสยงระดบ 2

- หมบานทมผปวย 1-2 ปแรก แตเวนมาถงปทผานมา มความเสยงระดบ 3

- หมบานทมผปวย 2-3 ปแรก แตเวนมาถงปทผานมา มความเสยงระดบ 4

- หมบานทไมเคยมผปวยเลย 5 ปผานมา มความเสยงระดบ 5

2. หมบานทมคารอยละดชนลกน าในครวเรอนเทยบเกณฑมาตรฐาน กรมควบคมโรค แบงเปน 5 ระดบ (ใชขอมลทม

การส ารวจหลงสดกอนการท าแผน)

- หมบานทมคาดชนลกน า รอยละHI= 0 มความเสยงระดบ 1

- หมบานทมคาดชนลกน า รอยละHI= 1-10 มความเสยงระดบ 2

- หมบานทมคาดชนลกน า รอยละHI= 11-20 มความเสยงระดบ 3

- หมบานทมคาดชนลกน า รอยละHI= 21-30 มความเสยงระดบ 4

- หมบานทมคาดชนลกน า รอยละHI> 30 มความเสยงระดบ 5

3. ลกษณะหมบาน/ชมชน ทมความเสยง

- หมบานเดยวไมมตลาดหรอแหลงทองเทยว มความเสยงระดบ 1

- หมบานเดยวและมตลาดหรอแหลงทองเทยว มความเสยงระดบ 2

- หมบานแบบกลมบานสองหมตดตอกนขนไปแตไมมตลาดหรอแหลงทองเทยว มความเสยงระดบ 3

Page 9: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

9

- หมบานแบบกลมบานสองหมตดตอกนขนไปและมตลาดหรอแหลงทองเทยว มความเสยงระดบ 4

- หมบานหรอชมชนทนสมย(กงเขตเมอง)และมตลาดหรอแหลงทองเทยว มความเสยงระดบ 5

4. สงแวดลอมและความเสยงตอการมแหลงเพาะพนธยงลายมากในชมชน โดยใชขอมลจากการส ารวจของแตละ

หมบานพรอมกบการส ารวจลกน า หรอส ารวจอนๆ จากนนใชขอพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑ โดยคณะกรรมการ

จดท าแผนรวมกนพจารณาจดล าดบคะแนนรายหมบาน ดงน

- หมบานสะอาด เปนระเบยบ ระบบการระบายน าด ระบบก าจดขยะและภาชนะเหลอใชด

มความเสยงระดบ 1

- หมบานสะอาดพอควร เปนระเบยบพอควร ระบบการระบายน าด พอควร ระบบก าจดขยะและภาชนะเหลอใชด

พอควร มความเสยงระดบ 2

- หมบานสะอาดพอควร เปนระเบยบพอควร ระบบการระบายน าไมด ระบบก าจดขยะและภาชนะเหลอใชไมด

(หรอดสองสวนไมดสองสวน ดานใดกไดใน 4 อยาง) มความเสยงระดบ 3

- หมบานสะอาดพอควร เปนระเบยบไมด ระบบการระบายน าไมด ระบบก าจดขยะและภาชนะเหลอใชไมด (หรอด

หนงสวนไมดสามสวน ดานใดกไดใน 4 อยาง) มความเสยงระดบ 4

- หมบานไมสะอาด ไมเปนระเบยบ ระบบการระบายน าไมด ระบบก าจดขยะและภาชนะเหลอใชไมด (ไมดทง 4

อยาง) มความเสยงระดบ 5

5. ความตระหนกและความรวมมอของผน าหมบานและประชาชนในหมบาน (อาจจะพจารณาจากความรวมมอของ

ก านน ผใหญบาน อสม. โรงเรยน คร นกเรยน และภาพรวมการมสวนรวมของชมชนนน) ซงผทปฏบตงานในพนท

จะสามารถใชขอมลจากการลงไปท างานในแตะชมชนหมบานทผานมา แลวเสนอใหคณะกรรมการจดท าแผน

รวมกนพจารณาจดล าดบคะแนนรายหมบานเทยบเกณฑ ดงน

- หมบานมความตระหนกตอปญหายงลาย และมรวมมอด มความเสยงระดบ 1 - หมบานมความตระหนกตอปญหายงลายนอย มความรวมมอด มความเสยงระดบ 2 - หมบานขาดความตระหนกตอปญหายงลายปานกลาง มความรวมมอปานกลาง มความเสยงระดบ 3

- หมบานขาดความตระหนกตอปญหายงลายมาก ขาดความรวมมอมาก มความเสยงระดบ 4 -หมบานขาดความตระหนกตอปญหายงลายมากทสด ขาดความรวมมอมากทสด มความเสยงระดบ 5

จากนนน าคะแนนมาลงตารางรายหมบานดงน

Page 10: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

10

ตารางระดบความเสยงตอการเกดโรคไขเลอดออกรายหมบาน

ต าบล ก าปง อ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา ป 2556

หมท

ชอหมบาน เกณฑผปวย

ยอนหลง

คาความเสยงดชนลกน าHI

ลกษณะหมบาน/ชมชนเสยง

ลกษณะสงแวดลอม

เสยง

ความตระหนกและความรวมมอของชมชน

คะแนนรวม

ระดบความเสยง 3 ระดบ

1 บานชาด 1 3 1 2 1 7 ต า 2 บานกะเสยว 2 1 1 2 3 9 ต า 3 บานก าปง 3 2 1 2 3 11 ปานกลาง 4 บานจอก 5 5 2 2 3 17 ปานกลาง 5 บานหนองแวง 5 4 2 2 3 16 ปานกลาง 6 บานนา 5 4 5 4 4 22 สง 7 บานจาน 5 4 5 4 4 22 สง 8 บานออ 5 3 5 4 5 22 สง

ระดบความเสยง 3 ระดบ= คะแนนตมรวม 5 ขอ =25/3 (<9=เสยงนอย,9-18=เสยงปานกลาง และ >18 เสยงสง)

หมายเหต ตวอยางนเปนเพยงแนวทางเบองตน ซงแตละพนทสามารถใชเกณฑอนเพมเขามารวมพจารณาหรอตดเกณฑ

ปรบเกณฑบางตว บางขอใหเหมาะสมได

5.2.4 น าเสนอหลกการจดการพาหะน าโรคแบบผสมผสาน เนนแตละวธการ ความเหมาะสมแตละสภาพ

ปญหา เพอใหกรรมการเรยนร เขาใจ และเลอกวธการปฏบตทเหมาะสมไดเอง (ศตม. ประยกตจากไฟลของอาจารย

บญเสรม อวมออง)

5.2.5 ท าแผน IVM รายหมบาน โดยเรยงล าดบความเสยงสง ปานกลางและระดบต า ประกอบการเลอกว

ธการของ IVM โดยทม ศตม. สสอ./รพช. รพ.สต. อปท. รวมพจารณากบคณะกรรมการ IVM ต าบล เนน

ใหความส าคญกบหมบานเสยงสงและปานกลางควรใชวธการ IVM ทหลากหลายวธและเหมาะสมกบ

สภาพปญหาใหมากทสด สวนหมบานเสยงต าอาจจะไมจ าเปนตองใชวธการทหลากหลาย แตใชวธท

ประหยด และชาวบานยอมรบ โดย

5.2.5.1 น าเสนอขอมล ตามขอ 5.2.1 – 5.2.3 เพอใหคณะกรรมการฯ ทเขารวมประชมอภปราย

ประเดนปญหาและสงทตองการจะแกไขปญหาโรคไขเลอดออก ซงเปนไปตามหลกการ

Page 11: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

11

ของ IVM คอผมสวนไดสวนเสยมสวนรวมในการรบทราบ และรวมหาวธการแกไข

ปญหารวมกนเอง บนพนฐานของขอมลของแตละพนท

5.2.5.2 เมอใหเวลาอภปรายแลว ใหดตวอยางแผน (ตามตวอยาง) เพอใหเขาใจรปแบบและ

รายละเอยดในแผน

5.2.5.3 เมอดตวอยางแลว ใหตงเปาประสงค รายหมบาน หรอเปาประสงคเดยวกนทงต าบลกได

ทงนเปาประสงคตองมาจากสภาพปญหาทน าเสนอและอภปรายไปแลว (ปญหาและสงท

ตองการจะแกไข) ดงนน เปาประสงคจงเปนเหมอน แนวทางและจดหมายทจะแกปญหา

ในตวเดยวกน

5.2.5.4 เมอตงเปาประสงคแลว ใหเลอกวธการ IVM ทเหมาะสมทจะตอบเปาประสงค และให

เปาประสงคนนบรรลจดหมาย และระดบความเสยงของหฒบานโดยวธการ IVM ท

คณะกรรมการการเลอกนนใหน ามาใสในชองตามตารางแผน

5.2.5.5 ทม ศตม. และสสอ./รพ. ตองเปนพเลยงรวมพจารณาและใหขอเสนอแนะ วาวธการตางๆ

ของ IVM ทกรรมการเลอกมานน ตองสนบสนนกน ไมเปนวธทไปลดประสทธภาพกบ

อกวธอนๆ ทเลอกมาทงหมดตามหลกการของ IVM และชอวธการตางๆ อาจจะแปลงเปน

ชอกจกรรมไดเลย นอกจากนตองใหขอเสนอแนะดานความเหมาะสมกบความถ

ระยะเวลา ผรบผดชอบ การจดระดมงบประมาณ ทรพยากร วสดอปกรณ การตดตาม

ประเมนผลของแผนงาน ใหเปนขอตกลงในทประชมใหเสรจสน

Page 12: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

12

สรป ขนตอนประชมท าแผน IVM

6. ผลผลตจากโครงการ

เมอด าเนนงานเสรจสนปงบประมาณแลว ให ศตม. จดเกบหลกฐานตางๆดงน 6.1 แผน IVM รายหมบาน ตามแบบฟอรม เมอท าแผนครบทกหมบานใหรวมเลมแผนเสนอใหประธานคณะกรรมการ IVM ลงนามรบรองแผน 6.2 เอกสารลงนามค ารบรองระดบต าบล (MOU) เพอใหคณะกรรมการรบทราบและใหพนธสญญาวาจะรวมมอกนด าเนนงานตามแผน IVM ใหบรรลเประสงคทตงไว 6.3 มเอกสารค าสงแตงตงคณะกรรมการพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM) ลงนามโดย นายก อบต. หรอ ปลด อบต. (ถาพนทเปนเขตเทศบาล ใหลงนามโดยนายกเทศมนตร หรอ ปลด)

1.Input ขอมล สถานการณโรค ปญหา ดชนลกน า าาชนเสสยง

สย แวดลอม แหล สพาเพนธ ความตรเหนก ความรวมมอขอ ปรเชาชน

ชมชน ลกษณเชมชน แผน านโคร การทยมอง วสดอปกรณ แลเ

บปรเมาณแก ผ สขารวมปรเชม

3.สปดอาปรางปรเสดนปญหา ทยสกยงวขอ กบการด าสนน านปอ กน

ควบคมโรคไขสลอดออกขอ ต าบล(ผมสวนไดสวนสสง ตวแทนชมชน

แลเหนวง านทยมหนาทยรบผดชอบ) : หาขอสรปปรเสดนปญหารวมกน

6.ก าหนดแนวทา วธด าสนนการ บทบาท จดสย สนบสนนการแกปญหา

รวมกน ตามรเดบความสสยง ขอ หมบาน

4.ก าหนดสปาปรเส ค: จดม หมางรวมกน

5.สลอกวธการ IVM ทยสหมาเสม : สพยอตอบสปาปรเส ค

7.ล รางลเสองดในตารา แผนรางหมบาน

2.จดรเดบความสสยง ตอโรคไขสลอดออกรางหมบาน

Page 13: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

13

6.4 สรปรายงานผลการด าเนนงาน รวมกนระหวาง ศตม. สสจ. สสอ. รพ. เทศบาล อบต. และคณะกรรมการ IVM ระดบต าบล 7. การตดตามสนบสนน

ศตม.รวมกบ สสจ. สสอ./รพ. และ อบต. เทศบาล รพ.สต. ลงตดตามสนบสนน ใหค าปรกษาเพอใหเกดการด าเนนงานไดตามแผนในรปแบบพเลยง (Coaching) อยางเปนทางการ 1 ครง หลงการจดประชมท าแผนแลวไมเกน 1 เดอน ( สวนทไมเปนทางการให ศตม.และ นคม. ตดตามสนบสนนชองทางอนๆอยางใกลชดตอเนอง เชน ทางโทรศพท การลงไปด าเนนการกจกรรมอนๆ หรอทางสออเลกโทรนคอนๆ ) โดย 7.1 ศตม.รวมกบ สสจ. ก าหนดแผนลงตดตามสนบสนน และแจงประสาน สสอ. รพ.สต. และเทศบาล/อบต ผานเครอขาย 7.2 นดกลมเปาหมายเพอลงไปพบปะพดคย และใหค าปรกษา 7.3 สรปบทเรยนและผลการลงตดตามสนบสนน 8. การประเมนผล

เมอการด าเนนการท าแผน และ ศตม. สสจ. สสอ./รพ. ลงตดตามสนบสนนแลว ใหเวลากรรมการระดบต าบลได

ด าเนนงานตามแผน IVM ทจดท าไวแลว หลงจากนนศตม. จะลงไปตดตามประเมนผลเพอดวาการด าเนนงานไดผลเปน

อยางไรบาง โดย

8.1 ศตม. ประเมนคาดชนลกน า และสงแวดลอมในหมบานทด าเนนการ เพอเปรยบเทยบกบกอนด าเนนการวามการพฒนาดขนกวาเดมหรอไม 8.2 ศตม. สสจ. สสอ./รพ. ประเมนตามแผนรายหมบานวามการด าเนนการตามแผน IVM ไดหรอไม ผลเปนอยางไร มปญหาอปสรรคอะไรบาง 8.3 มต าบลใดทสามารถพฒนาขอบญญตต าบลเกยวกบสงแวดลอมหรอการจการปญหายงลายเกดขนหรอไม หรอมมนวตกรรมอะไรเกดขนบาง 8.4 ประเมนโรงเรยนทเขารวมโครงการ 8.5 ประเมนในภาพรวมของต าบลผานเกณฑการประเมนหรอไม 9. การสรางแรงจงใจ

9.1 ต าบลตนแบบทผานการประเมนตามเกณฑ จะไดรบมอบใบประกาศเกยรตคณ ในนามของกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ซงจะมอบแกหนวยงานหลกทรวมด าเนนการไดแก อบต.หรอเทศบาล และ รพ.สต. ในต าบลนน 9.2 โรงเรยนทเขารวมโครงการและผานเกณฑการประเมนผล จะไดรบมอบใบประกาศเกยรตคณ ในนามของกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

Page 14: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

14

9.3 โรงเรยนทเขารวมโครงการและผานเกณฑการประเมนระดบเขต ไดรบมอบใบประกาศเกยรตคณ ในนามของกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข 9.4 การสรางแรงจงใจดวยวธการอนๆ ของต าบล ใหพจารณารวมกนชวงท าแผนงาน เชน การมอบรางวล ยกชองชมเชย ตงแตระดบ บคคล (บคคลตวอยาง บคคลตนแบบ) ระดบครวเรอน (ครวเรอนตวอยาง) และระดบชมชน อาจจะตงรางวลจงใจ หรอ การประกวดระดบครอบครว ประกวดหมบาน และมการจดสรรเงนรางวล ในสวนหนวยงาน เชน โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลก หรอหนวยราชการ ทผานการประเมนผล คณะกรรมการกอาจจะพจารณาจดหาของรางวลเพอสรางแรงจงใจ เปนตน

Page 15: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

15

ภาคผนวก

แบบฟรอมรายชอกรรมการพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

(Integrated Vectors Management : IVM)

ต าบล……………………..อ าเภอ ………………….จงหวด ……………………………ป พ.ศ. ……………

ล าดบ ชอ – สกล ต าแหนง(ถาม) หนวยงาน/หมบาน หมายเหต

แบบฟอรมแผนการด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

( Integrated Vectors Management : IVM)

หมบาน ……………………………………ระดบความเสยง ( ) ต า ( ) ปานกลาง ( ) สง

ต าบล……………………..อ าเภอ ………………….จงหวด ……………………………ป พ.ศ. ……………

เปาประสงคในการด าเนนการ ………………………………………………………………

ล าดบ วธการควบคมยงลายทเลอกใช

ความถทด าเนนการ

วสดอปกรณทใช ผด าเนนการ การวดผล

Page 16: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

16

ตวอยาง : แบบฟอรมแผนการด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน ( Integrated Vectors Management : IVM)

หมบาน ก าปง ระดบความเสยง ปานกลาง

ต าบล…ก าปง…………..อ าเภอ …โนนไทย……….จงหวด …นครราชสมา………ป พ.ศ. 2556

เปาประสงคในการด าเนนการ 1. เพอลดคาดชนลกน าในหมบาน วด โรงเรยน และศนยพฒนาเดกเลก ใหอยในเกณฑมาตรฐาน ทกเดอน

2. เพอปรบปรงสงแวดลอมในครวเรอน และในหมบาน ชมชนไมใหเปนแหลงเพาะพนธยงลาย และแหลงกอเชอโรคตางๆ

ล า ดบ

วธการควบคมยงลายทเลอกใช

ความถทด าเนนการ วสดอปกรณทใช

ผด าเนนการ การวดผล /การแกไขปญหา

1. ปดฝาโองเกบน าดมใหมดชดทกใบ

ท าตลอดทกวน ทกครอบครว

ฝาโอง ผาปดปากโองใชเชอกมดใหแนน หรอ ผาตาขายเขยวปดโอง

เจาของบานทกหลง อสม. ส ารวจทกหลงแตละหลงมโองเกบน าดมกใบ มการผดฝามดชดกใบ รวบรวมรายงานใหคณะกรรมการทราบเดอนละครง หากพบปญหาเชนการขาดวสดอปกรณ ใหเสนอคณะกรรมการIVM ระดบต าบล หาวธการชวยเหลอแกหมบาน

2. ใสทรายก าจดลกน าเฉพาะอางซเมนตน าอาบ และอางซเมนตราดสวม ทกหลง

ทก3 เดอน รอบท 1 วนท 5 มค. รอบท 2 วนท 5 เมย. รอบท 3 วนท 5 กค. รอบท 4 วนท 5 ตค.

อบต./เทศบาล/รพ.สต./นคม./ศตม. สนบสนนทรายก าจดลกน าแกหมบาน

เจาของบานและ อสม. รพ.สต. อบต. เทศบาล ชวยวางแผน ใหค าปรกษา ควบคมก ากบ

อสม. ส ารวจลกน ายงลายทกวนท 25 ของทกเดอน ตามแบบฟอรมแลวเสนอผลให รพ.สต.และ อบต./เทศบาลวเคราะหวามหมบานใดมคาดชนลกน าเกนมาตรฐานเสยงตอการเกดไขเลอดออก ถามใหเขาไปรวมกบชมชนแกปญหาโดยการประชาสมพนธใหชาวบานทราบ หรอ รวมมอกบโรงเรยนน านกเรยนออกรวมรณรงคก าจดลกน าและแหลงเพาะพนธทนท

Page 17: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

17

ล า ดบ

วธการควบคมยงลายทเลอกใช

ความถทด าเนนการ วสดอปกรณทใช

ผด าเนนการ การวดผล /การแกไขปญหา

3. ใสทรายก าจดลกน าเฉพาะอางซเมนตน าอาบ และอางซเมนตราดสวมในวด โรงเรยน และศนยพฒนาเดกเลกทกแหง รวมถงสถานทราชการไดแก รพ.สต. อบต. เทศบาล โรงเรยน

ทก3 เดอน รอบท 1 วนท 5 มค. รอบท 2 วนท 5 เมย. รอบท 3 วนท 5 กค. รอบท 4 วนท 5 ตค.

อบต./เทศบาล/รพ.สต./นคม./ศตม. สนบสนนทรายก าจดลกน าแกหมบาน รพ.สต. สนบสนนแบบฟอรมส ารวจลกน า

อสม. คร นกเรยน พเลยงเดก ในชวงเปดเทอม คร มอบหมายนกเรยนใหด าเนนแบบจตอาสา และใหนกเรยน ส ารวจลกน าในวด โรงเรยน และศนยพฒนาเดกเลกเพอปลกฝงพฤตกรรมและจตอาสา จตส านก โดยด าเนนการทกวนศกร ถาพบลกน าใหด าเนนการก าจดลกน าทนท

4. พนสารเคมกรณทจ าเปน และตามความเหมาะสม

4.1กรณมผปวยเกดขนในหมบาน

เครองพนสารเคมทพรอมใชงาน สานเคม น ามนผสม รถยนต

คณะกรรมการฯ ทตงขนระดบต าบลเปนผจดหาวสดอปกรณใหพรอม รวมทงก าหนดบทบาทหนาท ความรบผดชอบ งบประมาณ และรวมพจารณาความเหมาะสมในการทเหนวาตองพนสารเคมและประเมนผลการพนดวย

- กรณมผปวยเกดในหมบานให รพ.สต. สอบสวนโรค หาแหลงโรค พนเคมก าจดแหลงโรคทกแหลง และรอบๆบานผปวยรศม 100 เมตร (ตามความเหมาะสม) การพนทงหมบานหรอไมขนกบขอมลการสอบสวนโรความความเสยงหรอไมดวย - ผพนเคมควรเปนผทผานการอบรมเทคนคการพนเคมกอน - ควรท าการพนเคม 2 รอบ หางกน 7 วน - หลงพนเคมแลว 2 รอบ ไมควรมผปวยทตดเชอจากแหลงเดยวกนของหมบานภายใน 2 สปดาหเปนตนไป ถอวาโรคสงบ

Page 18: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

18

ล า ดบ

วธการควบคมยงลายทเลอกใช

ความถทด าเนนการ วสดอปกรณทใช

ผด าเนนการ การวดผล /การแกไขปญหา

4.2 การพนสารเคมกอนเปดเทอม

เครองพนสารเคมทพรอมใชงาน สารเคม น ามนผสม รถยนต

เชนเดยวกบการพนในหมบาน การพนสารเคมในโรงเรยนกอนเปดเทอม 1 สปดาหทกโรงเรยนในต าบล จะชวยลดโอกาสเสยงในการเกด แพรกระจายของโรคไขเลอดออกลงได ถาหากมนกเรยนทปวย หรอมอาการเปนไขเลอดออกเลกนอย แตไมทราบหรอไมไดไปตรวจรกษา มาแพรเชอในโรงเรยน ดงนนการก าจดยงลายใหหมดไปกอนเปดเทอมกจะสามารถตดวงจรการตดตอของโรคระหวางคนกบยงลายไดระดบหนง

5 ท าการรณรงคก าจดลกน าและแหลงเพาะพนธยงลาย

เดอน มนาคม 1 ครง และพฤษภาคม 1 ครง ทกหมบาน วด โรงเรยน สถานทราชการ ศนยพฒนาเดกเลก

ถงด าเกบขยะ น าเครองดม ขนม อาหาร

-คณะกรรมการฯ ผน าชมชน โรงเรยน ทกหมบาน นคม/ศตม -วางแผนและสนบสนนงบประมาณ วสดอปกรณและรวมจดรณรงค

1.การรณรงคเดอนมนาคมกอนฤดฝน 1 ครงเปนการเกบขยะและท าความสะอาดชมชน กอนทจะถงฤดฝนท าใหลดจ านวนภาชนะเหลอทง รวมทงขยะทจะเปนแหลงเพาะพนธไดมาก ลดโอกาสเสยงในชวงฤดฝนไดด หากท าทกหมบานในต าบล 2. การรณรงคในเดอนพฤษภาคม เปนตนฤดฝนเพอลดจ านวนภาชนะขงน าทงในบานและรอบๆบานลงอกครง ตอจากครงท 1 จะชวยลดโอกาสการระบาดลงโรคไดหากมผปวยเกดขนหรอแพรเขามาในหมบานกจะระบาดนอยลง

6. จดประกวดหมบานสงแวดลอมดศรต าบล ประจ าป

ตลอดป เนนการก าจดขยะในครวเรอน รอบๆบาน ในหมบาน จดการวงแวดลอมใหสะอาด จดระบบระบายน าเสย

แตละหมบานด าเนนการเองโดยผน าและคณะกรรมการ รวมทงประชาชน

คณะกรรมการ ผน าชมชน รพ.สต. อบต. เทศบาล นคม./ศตม

-กรรมการจดท าโครงการ -จดหาเงนรางวล หรอของรางวลจงใจ -ประชม แจง ประชาสมพนธโครงการใหทกหมบานรบทราบ ตงกรรมการประกวด -ประกาศผล จดมอบรางวลเชดชเกยรตแกหมบานทชนะเลศประจ าป

Page 19: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

19

ล า ดบ

วธการควบคมยงลายทเลอกใช

ความถทด าเนนการ วสดอปกรณทใช

ผด าเนนการ การวดผล /การแกไขปญหา

ในชมชน ระบบก าจดขยะและมลพษ ความเปนระเบยบเรบรอยของรว บานเรอน ถนน สตวเลยง และก าจดแหลงเพาะพนธลาย ยงร าคาญ หน ฯลฯ

-ในเกณฑการประกวดใหการประเมนคาดชนลกน าทกหมบานดวย โดย ต าบลจดทมประเมนเอง หรอประเมนไขวหมบาน หรอ ประสานขอทมประเมนจาก นคม./ศตม.

7 ประชาสมพนธผานสอตางๆอยางตอเนอง

ทกสปดาห เดอน หอกระจายขาว วทยชมชน การประชมหมบาน

ผน า รพ.สต. อบต. เทศบาล - ขอมล/ขาวเกยวกบผปวยไขเลอดออก - ขอมลผลการส ารวจลกน าของ อสม. แตละหมบาน - แจงขอมลวธการปองกนตนเอง - ขอความรวมมอประชาชนในการก าจดแหลงเพาะพนธและลกน ายงลายในครวเรอนตนเอง

หมายเหต การท าแผนคณะกรรมการ/หนวยงานทเกยวของ ตองแบงบทบาทความรบผดชอบ และระบการสนบสนนวสดอปกรณ งบประมาณใหชดเจน ดวยทกครง

Page 20: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

20

Page 21: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

21

Page 22: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

22

Page 23: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

23

Page 24: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

24

ตวอยาง บนทกความรวมมอ

ในการกาจดลกน ายงลาย หางไกลไขเลอดออก

ระหวางหมบาน/ชมชน องคการบรหารสวนตาบล สาธารณสขอาเภอ และเครอขายความรวมมอ ในตาบล กาปง อาเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา

......................................................

บนทกความรวมมอฉบบนจดท าขนเมอวนท 11 กนยายน 2555 ระหวางสถานหมบาน/ชมชน องคการบรหารสวนต าบล สาธารณสขอ าเภอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ และเครอขายความรวมมอ ในต าบลก าปง อ าเภออ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา ซงรวมกนเปน “ภาคเครอขายความรวมมอ” มเจตจ านงทจะด าเนนการพฒนา สงเสรม สนบสนน ใหหมบาน/ชมชน วด โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการในต าบลก าปง อ าเภออ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา รวมใจกนก าจดลกน ายงลายดวยวธการด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบจดการ

ยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) เพอปองกนภยหางไกลโรคไขเลอดออก ตามบทบาทหนาทของแตละฝาย ดงน

1. โรงเรยน วด ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการ บรหารจดการและด าเนนการใหปลอดลกน ายงลาย และยงตวเตมวย อยางสม าเสมอและตอเนอง

2. หนวยงานสาธารณสข พฒนาศกยภาพผน าชมชน อสม. และประชาชน ใหมความร ทศนคต และสามารถด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) ตามแผนงานไดอยางมประสทธภาพ

3. องคการบรหารสวนต าบล พฒนาสงแวดลอมและ สนบสนนการวสดอปกรณ งบประมาณด าเนนงานของหนวยงานสาธารณสข และชมชน วด โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลก

4. คณะกรรมการมหนาทจดท าแผนงาน เรงรดและสงเสรมสนบสนนใหหมบาน ชมชน และเครอขาย วด โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการ ด าเนนงานตามแผนงาน IVM อยางตอเนอง

๕. คณะกรรมการมหนาทใหค าปรกษา และรวมประเมนผลการด าเนนงานโครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) ของต าบล

Page 25: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

25

บนทกความรวมมอฉบบน มผลบงคบใช ตงแตวนทลงนาม เปนระยะเวลา 12 เดอน

(มกราคม 2556 – ธนวาคม 2556)

บนทกความรวมมอน ภาคเครอขายความรวมมอไดพจารณาขอความแลว เหนวาตรงตามเจตนารมณทกประการ จงไดลงนามไวเปนหลกฐาน และยดถอไวหนวยงานละ 1 ฉบบ

ลงชอ ..............................................

( )

ต าแหนง

ลงชอ ..............................................

( )

ต าแหนง

ลงชอ ..............................................

( )

ต าแหนง

ลงชอ ..............................................

( )

ต าแหนง

พยาน พยาน

Page 26: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

26

ตวอยาง คาสงตาบล กาปง อาเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา

......................................................

เรอง แตงตงคณะกรรมการโครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออก

แบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) ของต าบล

ค าสงฉบบนจดท าขนเมอวนท 11 กนยายน 2555 ระหวางสถานหมบาน/ชมชน องคการบรหารสวนต าบล สาธารณสขอ าเภอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ และเครอขายความรวมมอ ในต าบลก าปง อ าเภออ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา ซงรวมกนเปน “ภาคเครอขายความรวมมอ” มเจตจ านงทจะด าเนนการพฒนา สงเสรม สนบสนน ใหหมบาน/ชมชน วด โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการในต าบลก าปง อ าเภออ าเภอโนนไทย จงหวดนครราชสมา รวมใจกนก าจดลกน ายงลายดวยวธการด าเนนงานพฒนาต าบลตนแบบจดการยงลายพาหะน า

โรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) เพอปองกนภยหางไกลโรคไขเลอดออก ดงมรายนาม ตอไปน

1. นาย เทวา รกษาประชา นายกองคการบรหารสวนต าบลก าปง ประธานกรรมการ 2. นางเทว ทวโชค ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ รองประธาน 3. นายวจ ชอบบรรยาย ผอ านวยการดรงเรยนก าปง รองประธาน 4. นางแสวง หาโชค นกวชาการสาธารสขช านาญการ กรรมการ 5. นายอาสา ชวยประชา ประธานอสม. ต าบลก าปง กรรมการ 6. นางสาวถวล แสวงรก หวหนาศนยพฒนาเดกเลกต าบลก าปง กรรมการ 7. พระครบรรกษอาทร เจาอาวาสวดก าปง กรรมการ 8. นางสาวกงแกว แรงเงา เจาพนกงานสาธารสข อบต.ก าปง กรรมการ 9. นางสอน สามขยาด ประธาน อสม. ซาด กรรมการ

……..ควรเชญประธาน อสม.หมบานละ 1 ทาน เขารวมเปนกรรมการใหครบหรอทานอนตามทเหนสมควร

20. นางสาวกงแกว แรงเงา เจาพนกงานสาธารสข อบต.ก าปง กรรมการและเลขานการ

Page 27: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

27

โดย คณะกรรมการมบทบาทหนาทของแตละฝาย ดงน

1. โรงเรยน วด ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการ บรหารจดการและด าเนนการใหปลอดลกน ายงลายและ ยงตวเตมวย อยางสม าเสมอและตอเนอง และเขารวมกจกรรมกบชมชนสม าเสมอ

2. หนวยงานสาธารณสข พฒนาศกยภาพผน าชมชน อสม. และประชาชน ใหมความร ทศนคต และสามารถด าเนนงานจดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) ตามแผนงานไดอยางมประสทธภาพ

3. องคการบรหารสวนต าบล พฒนาสงแวดลอมและ สนบสนนวสดอปกรณ งบประมาณด าเนนงานของหนวยงานสาธารณสข หมบาน ชมชน วด โรงเรยน และศนยพฒนาเดกเลก

4. คณะกรรมการมหนาทจดท าแผนงาน เรงรดและสงเสรมสนบสนนใหหมบาน ชมชน และเครอขาย วด โรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลกและสถานทราชการ ด าเนนงานตามแผนงาน IVM อยางตอเนอง

๕. คณะกรรมการมหนาทใหค าปรกษา และรวมประเมนผลการด าเนนงานโครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน(Integrated Vectors Management : IVM) ของต าบล

ทง น ตงแตวนท 1 มกราคม 2556 เปนตนไป

สง ณ วนท 1 มกราคม 2556

ลงชอ

(นาย เทวา รกษาประชา)

นายกองคการบรหารสวนต าบลก าปง

Page 28: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

28

(ราง) เกณฑการประเมนต าบลตนแบบ

โครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

(Integrated Vectors Management : IVM)

ต าบล…………….อ าเภอ………….จงหวด………..

จ านวนหมบานทเขารวมโครงการ………………….หม

ตวชวดกจกรรม ระดบคะแนน คะแนนเตม/ได

เอกสารหลกฐาน

1.มค าสงคณะกรรมการ โครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM) ของต าบลชดเจน

0 = ไมมค าสง 10 = มค าสงชดเจน

10 หนงสอค าสงแตงตงคณะกรรมการ

2. มการประชมท าแผนกจกรรม IVM รายหมบาน 0=ไมม 5=มการประชม แตไดแผนIVM ไมครบทกหมบาน 10=มการประชม แตไดแผนIVM ครบทกหมบาน

10 เอกสารแผน IVM ต าบลแยกรายหมบาน มประธานคณะกรรมการเซนรบรองแผน

3. มเครอขายเขารวมด าเนนงาน ครบ 4 ภาคสวน ไดแก รพ.สต. อบต./เทศบาล โรงเรยน และชมชน

0=ม 2 ภาคสวน 5= ม3 ภาคสวน 10= มครบ 4 ภาคสวน

10 เอกสารค าสงแตงตงคณะกรรมการ

4.คณะกรรมการมการประชมเพอตดตามหรอประเมนผลระหวางด าเนนการหลงท าแผน (เมษายน-กรกฏาคม)

0=ไมมการประชม 5= มการประชม 1 ครง 10= = มการประชม 2 ครงขนไป

10 รายงานการประชม ภาพถายกจกรรม

5.หมบานทเขารวมโครงการสามารถด าเนนงานตามแผน IVM ของหมบานไดรอยละ 50 ของหมบานทงหมด

0=ด าเนนการไดไมถงรอยละ 50 10= ด าเนนการไดเทากบรอยละ 50 20= ด าเนนการไดมากกวารอยละ 50

20 หลกฐานจากการประเมนผลการด าเนนงานของคณะกรรมการและทมประเมนของศตม.

Page 29: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

29

ตวชวดกจกรรม ระดบคะแนน คะแนนเตม/ได

เอกสารหลกฐาน

6.มการจดท าเอกสารค าสญญา(MOU) โครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน (Integrated Vectors Management : IVM) ของต าบลชดเจน

0=ไมไดท า MOU 5=ท า MOU ภานใน 3เดอนหลงวนประชมท าแผน 10=ท า MOU ภานใน 2 เดอนหลงวนประชมท าแผน

10 เอกสาร MOU

7.ผลการส ารวจลกน ายงลายหมบาน ผานเกณฑคา HI < 10 รอยละ 80 ณ วนทลงประเมน ของทม ศตม.

0=ไมผานเกณฑ 10=ผานเกณฑ

10 บนทกผลการส ารวจของทมประเมนจาก นคม./ศตม.

8.ผลการส ารวจลกน ายงลายในโรงเรยน ศนยพฒนาเดกเลก วด ณ วนทลงประเมน ของทม ศตม. ผานเกณฑ CI = 0 รอยละ 80

0=ไมผานเกณฑ 10=ผานเกณฑ

10 บนทกผลการส ารวจของทมประเมนจาก นคม./ศตม.

9.ผลการควบคมโรคไขเลอดออกของต าบล ตงแต มกราคม – กรกฏาคม 2556

0=มรายงานผปวย(รวมImport case)แตเกด second generation 5=มรายงานผปวย แตไมเกดเกด second generation 10=ไมมรายงานผปวยเกดขนเลย

10 รายงาน จาก สสจ. รายงานการสอบสวนโรค และรายงนผลการควบคมโรค

รวม เตม 100 คะแนน ได คะแนน ผล ( ) ผาน หมายถงไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ( ) ไมผาน

หมายเหต ต าบลทผานการประเมนจะไดรบมอบใบประกาศเกยรตคณ ในนามกรมควบคมโรค

ลงชอ……………………………ผประเมน ลงชอ……………………………ผประเมน

ลงชอ……………………………ผประเมน ลงชอ……………………………ผประเมน

วนท ……………………………….

Page 30: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

30

(ราง) เกณฑการประกวดโรงเรยน – ชมชนปลอดลกน ายงลาย

โครงการพฒนาต าบลตนแบบ จดการยงลายพาหะน าโรคไขเลอดออกแบบผสมผสาน

(Integrated Vectors Management : IVM)

ชอโรงเรยน……………………………..ต าบล…………….อ าเภอ………….จงหวด………..

ประเภทโรงเรยน ( ) อนบาล ( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา ( ) ขยายโอกาส

ตวชวดกจกรรม ระดบคะแนน คะแนนเตม/ได

เอกสารหลกฐาน

1.มค าสงหรอการมอบหมายคร เปนผรบผดชอบกจกรรมเกยวกบการก าจดแหลงเพาะพนธ ลกน า และยงลายของโรงเรยนชดเจน

0 = ไมมค าสง 5 = มค าสงชดเจน

5 หนงสอค าสง

2. โรงเรยนมแผนการเรยนการสอนเสรมประสบการณแกนกเรยนเกยวกบโรคไขเลอดออก

0=ไมม 5=มแผนแตไมมเอกสารแสดงวามการด าเนนงาน 10=มแผน มเอกสารแสดงวามการเรยนการสอนชดเจน

10 แผนการสอนและเอกสารแสดงรายละเอยดวามการเรยนการสอน

3. โรงเรยนมการจดกจกรรมเสรมประสบการณการณเกยวกบโรคไขเลอดออก เชน การประกวดภาพวาด ภาพถาย เรยงความ การประชาสมพนธใหความร หรออนๆ

0=ไมม 5= มอยางนอย 1 กจกรรม 10= มตงแต 2 กจกรรมขนไป

10 หลกฐานของนกเรยนทสงครหรอจดแสดง

4.โรงเรยนมแผนงาน มกจกรรมก าจดลกน าในโรงเรยน และมการบนทกผลการส ารวจก าจดลกน าในโรงเรยนทก 7 วน (เฉพาะชวงเปดเทอม)

0=ไมม 10= มแตไมตอเนอง 15= มครบถวน ตอเนองทกสปดาห

15 แผนและบนทกผลการส ารวจและก าจดลกน ายงลาย

5.โรงเรยนมการสงเสรมใหนกเรยนท านวตกรรมปองกนโรคไขเลอดออก เชน ท าตะใครหอมทากนยง ธป เทยนหอมจดกนยง หรอกจกรรมปองกนยงกดอนๆ

0=ไมม 10= ม

10 หลกฐานนวตกรรมทนกเรยนจดท า

Page 31: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

31

ตวชวดกจกรรม ระดบคะแนน คะแนนเตม/ได

เอกสารหลกฐาน

6.โรงเรยนรวมท ากจกรรมเกยวกบการก าจดแหลงเพาะพนธ ลกน ายงลายและปรบปรงสงแวดลอมในหมบานในเขตบรการของโรงเรยน รวมกบ อสม.หรอ ประชาชน ในชวง มกราคม-สงหาคม 2556

0=ไมไดรวมกจกรรม 10=มกจกรรมรวมกบชมชน1ครง 15=มกจกรรมรวมกบชมชน2ครง 20=มกจกรรมรวมกบชมชน3ครงขนไป

20 บนทกรายงานกจกรรม ภาพถาย และการสมภาษณผน า ประชาชนในหมบานทเขาไปรวมกจกรรม

7.ผลการส ารวจลกน ายงลายในโรงเรยน ณ วนทรบการประเมน (รอยละของภาชนะทพบลกน ายงลาย CI)

CI>10 = 0 คะแนน CI=6-10 =1 คะแนน CI=1-5= 5 คะแนน CI=0 = 10คะแนน

10 บนทกผลการส ารวจของทมประเมนจาก นคม./ศตม.

8.สภาพแวดลอมในหองเรยน และสงแวดลอมนอกอาคารเรยน และอาคารอนมความสะอาด การระบายน าด ไมมขยะและแหลงเพาะพนธลกน ายงลาย ไมรกรงรงเออตอการเกาะพกของยงลาย

0=ไมผานเกณฑ 5=ผานเกณฑสองประเดน 8=ผานเกณฑสามประเดน 10=ผานเกณฑทกประเดน

10 จากการประเมนโดยทมประเมน

9.ผลการทดสอบความรเกยวกบโรคไขเลอดออกในนกเรยน

0=ผานนอยกวา 5 คน 5= ผาน 5 คน 8=ผาน 6-7 คน 10= ผาน 8 คนขนไป

10 คะแนนตามแบบทดสอบ 10 ขอ สมนกเรยน 10 คน(ยกเวนระดบอนบาล)

รวม เตม 100 คะแนน ได คะแนน ผล ( ) ผาน หมายถงไดคะแนนรอยละ 70 ขนไป ( ) ไมผาน

หมายเหต โรงเรยนทผานการประเมนจะไดรบมอบใบประกาศเกยรตคณ ในนามกรมควบคมโรค

ลงชอ……………………………ผประเมน ลงชอ……………………………ผประเมน

ลงชอ……………………………ผประเมน ลงชอ……………………………ผประเมน

วนท ……………………………….

Page 32: Integrated Vectors Management : IVM)odpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/56-IVM.pdf · ivm บางโครงการอาจจะมีกิจกรรมที่เป็น ivm อยู่แลว้ก็สามารถบูรณาการลงในแผน

32

นยามศพยทเกยวของ

สคร. 5 นครราชสมา หมายถง ส านกงานปองกนควบคมโรคท 5 จงหวดนครราชสมา

ศตม. หมายถง ศนยควบคมโรคตดตอน าโดยแมลง

นคม. หมายถง หนวยควบคมโรคตดตอน าโดยแมลง

สสจ. หมายถง ส านกงานสาธารณสขจงหวด

สสอ. หมายถง ส านกงานธารณสขอ าเภอ

รพ.สต. หมายถง โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล

อปท. หมายถงองคกรปกครองสวนทองถน ไดแก เทศบาล อบต. องคการบรหารสวนจงหวด

IVM หมายถง ค ายอของ Integrated Vectors Management = การจดการแมลงพาหะน าโรคแบบผสมผสาน