ingurumen ipuin lehiaketa 2010 concurso de cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila...

69
2010 II. Concurso de Cuentos Ambientales de Cristina Enea Cristina Eneako II. Ingurumen Ipuin Lehiaketa

Upload: others

Post on 11-May-2020

10 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

20

10

II. Concurso de Cuentos Ambientales de Cristina Enea

Cristina Eneako II. Ingurumen Ipuin Lehiaketa

Page 2: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

Haixe adina = La edad del pavo. - Donostia-San Sebastián : Fundación Cristina Enea Fundazioa, 200967 p. ; 22 cmLege-gordailua/Depósito legal: SS-1325-20101. Medio ambiente. I. La edad del pavo

087.05:504

Page 3: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

Urria / Octubre 2010

II. Concurso de Cuentos Ambientales de Cristina Enea

Cristina Eneako II. Ingurumen Ipuin Lehiaketa

Page 4: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

4

Ingurumena kontzeptu zabala eta derrigorrez transbertsala da, natura, bioaniztasuna, diseinu eraginkorra, kontsumo arduratsua, baliabideen erabilera jasangarria eta mugikortasun iraunkorra barnean daramatzanak. Ingurumena paisaia da, baita espazio urbanoen erabilera partekatua ere, eta batez ere, kultura ere bada eta

izan behar da.

Konplexutasun horrek beharrezko egiten du ingurumen heziketarako bide ausart eta sortzaileak arakatzea, baloreak hedatzea, baita kontzientziazioa ere. Kultur-berrikuntzaren adibide bat, gazteenengana ingurumena literaturaren bidez gerturatzea da.

Cristina Eneako Ingurumen Ipuin Lehiaketak barnean daraman muina da horixe. Bigarren edizio honetan 50 idazle gazte baino gehiagok hartu dute parte, birziklaketaren eta zabor murrizketaren inguruan istorio borobilak landuz. Ikastetxe esparruko lehiaketa honek agerian uzten du gaur egun egunez-egun beren heziketa ikastetxeetan burutzen ari diren gazteek ingurumen gaiekiko duten konpromiso maila, eta gazte hauek laister etorkizun izateari utziko diote, gaur eguneko errealitate izateko. Eta hori, erarik ederrenean egiten dute: idazketa eta sorkuntza literarioaren bidez.

Liburu honetan, Naroa Zubillaga eta Aritz Gorrotxategi idazle gazteek osaturiko epaimahaiaren arabera 10 lan aipagarrienak izan direnak biltzen dira, jatorrizko testuak moldatu edo eraldatu gabe bildu ere. Beraz, partehartzaileek idatzi dituzten bezala jasoak daude, beren akats sintaktiko eta ortografikoekin, baina baita beren gaztetasunak ematen dien freskotasun eta irudimen guztiarekin ere. Iñaki Martiarena Mattinek, narrazioek igortzen dituzten sentipenak era ezin hobean jaso ditu bere marrazkietako koloreei esker, ipuin bakoitzaren irakurketa testuinguru eder batetik abiatuz.

Liburu hau Haixe adina bildumaren jarraipen naturala ere bada. Pauma Cristina Enea parkeko ikurra da, eta nolabait, euren buztana zabaltzean, lumek, haizearen eraginez, naturaren distira erakusten dute.

Haixe adina izenburua ematean, bi zentzutan egin nahi izan dugu. Batetik, haizeak parkeko landaredi eta animalien aurka jotzean sortzen duen soinu eta irudi paregabeen unea irudikatzen duelako, eta bestetik, irudimena eta literaturaren bidez ingurumenarekiko errespetua islatzen duten idazle gaztetxoen mundu berrirako bidaia jasotzen duelako.

Irakur, ondo pasa, pentsa eta maite ezazu.

Odón ElorzaDonostiako AlkateaCristina Enea Fundazioko Presidentea

Jose Mª HernándezCristina Enea Fundazioko Zuzendaria

Page 5: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

5

Medio ambiente es un concepto amplio y necesariamente transversal que incluye naturaleza, biodiversidad, diseño eficiente, consumo responsable, utilización sostenible de los recursos o movilidad sostenible. Medio ambiente es paisaje y uso compartido de espacios urbanos, y sobre todo

es y debe ser cultura.

Esta complejidad hace necesario explorar vías audaces y creativas para la educación ambiental, la difusión de valores y la concienciación. Un ejemplo de innovación cultural lo constituye el acercamiento de los más jóvenes al hecho medioambiental a través de la literatura.

Es el espíritu con el que se ha creado el Concurso de Cuentos Ambientales de Cristina Enea, que en esta segunda edición ha contado con la participación de más de medio centenar de escritores noveles, y han desarrollado sus relatos sobre el tema del reciclaje y la reducción de la basura. Este concurso de ámbito escolar muestra el nivel de compromiso medioambiental de las personas que a día de hoy se forman en los centros escolares, y que pronto dejarán de ser consideradas el futuro para convertirse en el presente. Y lo hace de la forma más bella: a través de la escritura y la creación literaria.

Este volumen recoge las diez obras más destacadas en opinión del jurado, compuesto por los jóvenes escritores Naroa Zubillaga y Aritz Gorrotxategi. Y lo hace sin alterar ni modificar los textos originales, de forma que se recogen tal y como fueron redactados por los propios participantes, con sus errores sintácticos y faltas ortográficas, pero también con toda la frescura e imaginación que les otorga su juventud. Iñaki Martiarena Mattin ha sabido recoger a través de los colores de sus ilustraciones las sensaciones que transmiten las narraciones, logrando configurar un hermoso marco desde el que abordar la lectura de cada cuento.

Este libro es, además, la continuación natural de la colección, La edad del Pavo. El pavo real es el símbolo de Cristina Enea, y representa de algún modo el esplendor de la naturaleza y su equilibrio cuando los seres humanos se relacionan con ella desde el respeto y la naturalidad.

La edad del pavo es, coloquialmente, la edad del despertar de la infancia al mundo adulto, edad desde la que han reflexionado los alumnos que han participado en el concurso para idear sus narraciones. Al presentar la colección bajo el nombre de La edad del pavo evocamos el doble sentido del pavo que pasea por el parque, elemento visible, real y a la vez simbólico, y el despertar a nuevos mundos de experiencias de los jóvenes escritores que abordan el respeto al medio ambiente a través de la literatura.

Lee, disfruta, reflexiona y ama.

Odón ElorzaAlcalde de San SebastiánPresidente de la Fundación Cristina Enea

Jose Mª HernándezDirector de Fundación Cristina Enea

Page 6: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi
Page 7: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

7

Aurkibidea - Índice

Sarrera - Introducción ..........................................4

Zaborra non erreBipin Salsamendi ................................................8(DLH 5 saritua)

Lurra salbatzen duen super heroiaAiora Zurutuza ....................................................12(DLH 4 akzesita)

El club del reciclajeLucía Etxeberria ..................................................18(Premiada 4 EPO)

Una nueva experienciaMarta Otero .........................................................22(Premiada 2 ESO)

Reciclar es amarInés Fagoaga........................................................28

Una ciudad desesperadaJavier Bereziartua ...............................................32

Animaliak laguntza eskeLide Irurzun ........................................................36

Parkea zikina, nire bihotza ereIñigo Leunda ......................................................42

Botilen birziklaketaAne Oiarzabal ......................................................46

Reciclar para ayudarAne Tilues ...........................................................52

Cristina Enea FundazioaFundación Cristina Enea ...................................... 56

SarbideakAccesos................................................................. 60

Zure ipuina idatzi! - ¡Escribe tu cuento! ................ 62

Page 8: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

8

Page 9: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

9

Zaborra Non ErreBipín Salsamendi, DLH 5, Axular lizeoa. Donostia (saritua)

gun batean Indiako enperadorea buelta bat ematera irten zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi zuen.

Ziztu bizian joan zen etxera eskutitz bat idaztera Europako erregeari. Horrela esaten zuen: “Kaixo, Indiako enperadorea naiz. Zaborra hemendik kentzea pentsatu dut eta beste leku batera eraman eta hortxe erretzea. Zure laguntza behar dut. Horretarako ostegun batean zurekin elkartzea nahi nuke”.

Hurrengo egunean erantzuna jaso zuen esanez: “Bale, datorren ostegunean gelditzen gara Munbain eta hitz egingo dugu”.

Elkartu zirenean erabaki zuten Lasarten zaborra erretzea. Erregeak bere hegazkinak utzi zizkion hara eramateko. Paper bat sinatu zuten biek baina ahaztu zitzaien non erre jartzea.

Mutiko bat hor zegoen dena ikusten eta erantzuten eta paperean,

Page 10: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

10

Lasarte jarri ordez, Estatu Batuetara bidali zuten.

Obamak zaborrari buruz ez zekien ezer eta korrika joan zen bere laguntzaileei zer gertatzen zen galdetzera. Hauek erantzun zioten: “Ez dakizu zertara datoz hegazkin horiek? Ba, guk ere ez dakigu ezer. Igual Indiako norbait gu bisitatzera etorriko da”.

Indiako enperadorea hegazkinetik atera zen eta Estatu Batuetan zegoela konturatu zenean harrituta gelditu zen eta esan zion pilotoari: “Ekarri papera”. Oduan konturatu zen, paperean ez zuela Lasarte jarri, baizik eta Estatu Batuak.

Obama, enperadorearengana joan zen zertan ari zen galdetzera. Honek, tontoarena egiten, galdetu zion ea Lasarten zegoen eta Obamak esan zuen: “Ez, ez dakizu hau munduko herrialderik inportanteena dela?”. “Ba, barkatu baina Lasarten zela pentsatzen nuen. Orduan, bueltatuko naiz” erantzun zion enperadoreak.

Obamak galdetu zion: “Zertarako nahi duzu Lasartera joan hain azkar?. “Zaborra han erretzeko joan nahi dut” erantzun zion. Eta Obamak orduan, pentsatu zuen: “Zaborra erretzeak gauza ona izan behar du hain urruti eramaten badute…….. Nik, hemen uztea proposatuko diot eta horrela ospetsua izango naiz”.

Proposamena egin zion enperadoreari eta honek erantzun zion: “Zure gonbidapena eskertzen dizut baina Europako erregearekin

Page 11: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

11

hitz egin behar dut”. Eta hala egin zuen.

Erregeak kontatu zion, Lasarten jendea oso haserretuta zegoela zaborraren gaiarengatik eta ez zutela han erretzea nahi.

Horregatik Indiako enperadoreak Obamari baietz esatea erabaki zuen eta hantxe bertan, Estatu Batuetan, gelditu zen zaborrra.

Obama harro zegoen, baina hango jendea haserre. Lasarteko jendea, berriz, oso pozik; festa bat egin zuten eta enperadorea lasai-lasai bueltatu zen bere jauregira.

Hurrengo egunean oihanera joan zen berriro eta animalia asko zeuden; adibidez, tximuak, zaldiak, tigreak eta elefanteak.

Page 12: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

12

Page 13: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

Lurra Salbatzen Duen Super HeroiaAiora Zurutuza, DLH 4, Itsasondo HE. Itsasondo (akzesita)

azen behin, neska super heroi bat, mundua kutsaduraz eta zikinkeriaz babesten zuena. Oso ederra zen eta natura maitatzen zuen. Bere herria garbi mantentzeko edozer gauza egiteko prest zegoen: parkea txukunduz, erreka ertzeko sasiak moztuz, animaliak zainduz…

Neskatxa honek, identitate ezkutua zuen, inork ez zekien zein zen, mozorroturik ibiltzen baitzen. Heroi guztiek bezala kapa bat zuen, kolore arrosa. Bere super heroi izena Minsi zen. Baina han gertu beste emakume gaizto bat bizi zen mundua zaborrez bete nahi zuen. Magi zuen izena eta bere bihotza oso iluna zuen, ikatza bezain beltza. Munduan bakarrik sentitzen zen, dena gorrotatzen zuen.

Egun batean, bere ekintza maltzurretarako, errobot dortoka bat egin zuen, oso azkarra zen, belarra jan eta pastikoa botatzen zuen.

Hilabeteak igaro ziren Minsi konturatu arte. Geroz eta plastiko gehiago zegoen bazter guztietan eta belar gutxiago. Herritarrak harriturik zeuden, zer gertatzen ote da?.

13

Page 14: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

14

Minsi gau eta egun zelatan ibili zen. Oso nekatuta zegoen, baina lo egiten bazuen, ez zuen ikusiko zein zen plastikoa botatzen ari zena. Begiak ixten zitzaizkion, gosea ere jarri zitzaion, baina ez zuen lekutik mugitu nahi. Goizeko bostak ziren eta katuen miauka besterik ez zen entzuten. Ilargiak linterna bezala argia egiten zuen.

Orduan, Minsik dortoka errobota ikusi eta korrika spray bat bota eta lotu egin zuen. Ondo eutsirik zuela ziurtatzean, berarekin airean eraman zuen. Bere etxean kaxa batean sartu eta nola ibiltzen zen aztertu nahi zuen. Benetako dortoka bat ematen zuen, baina buruan antena bat zeukan. Eta begiak gorri-gorriak zituen.

Ez zuen inoiz horrelakorik ikusi, pixka bat beldurra ematen zuen. Ondo begiratu ondoren, tripa eranskailu bat zuela ikusi zion eta han Magi izena jartzen zuen. Minsi berehala konturatu zen, herriaren bukaeran bizi zen emakume gaiztoaren bihurrikeria zela. Beti gaiztakeriak egiten zegoen, baina hau Minsiren ustetan handiena zen.

Magik etxetik, mandoarekin aginduak ematen zizkion, baina orduak ziren bere dortoka ez zela itzuli. Ez zekien nork harrapatuko zuen eta hiri guztian tranpak jarri zituen. Hiriko animaliak eta biztanleak askatzen zituen.

Magi harriturik geratzen zen, tranpa guztiak puskaturik zeudelako. Azkenean, tranpa erraldoi bat diseinatu zuen, sare

Page 15: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

15

erraldoi eta likatsu batekin. Magi zuhaitz baten puntan ezkutatu zen. Oso burugogorra zen baina Minsi gehiago.

Minsik bere etxean prismatiko handi bat zuen eta emakume gaiztoa hostoen artean ezkutatuta ikusi zuen. Minsik bere kapa jantzi eta tranparen gainean hegan hasi zen. Orduan, Magi harrapatzen saiatu zen, baina bera bere tranpan harrapatuta geratu zen. - Zergatik nahi duzu mundua kutsaduraz eta zikinez bete?- galdetu zion Minsik.- Ez dakit, mundua gorroto dudalako izango da.- Ba mundua kutsaduraz eta zikinkeriaz betetzen baduzu, hil

egingo dira bizidun guztiak.- Berdin zait, inor ez baita nitaz arduratzen eta ni orduan,

besteetaz ere ez.

Minsiri pena eman zion eta tratu bat egin zuten, askatuz gero ez zuela gaiztakeriarik egiten jarraituko. Magik buruarekin baietz esan zion eta Minsik sinistu egin zion.

Baina Magik alde egin zuen, Minsiri kasu egin gabe. Magi etxera joan eta Minsik esandakoaz pentsatzen egon zen. Eta bat-batean bonbila piztu zitzaion, lagun bat egin nezake… Arrazoia zuen, mundua babestu behar dugu eta lagunak zaindu behar ditugu.

Orduan Magi korrika eta inoiz baino zoriontsuago Minsirengana joan eta ulertu zuela esan zion. Mundua beste modu batera ikusten hasi zen, lehen denak bere kontra zeudela uste baitzuen.

Page 16: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

16

Page 17: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

17

Beraz, dortoka errebotaren funtzioa aldatu egin zuen, orain plastikoa jan eta belarra botatzen zuen. Horrela herriaren itxura aldatzen joan zen. Berdegune gehiago zegoen, hiriko biztanleek birziklatzen ikasi zuten, txorien soinua ere entzuten zen, “txio-txio-txio” txoriek egun osoa kantan pasatzen zuten.

Herrian usain berezi bat zegoen, goxo-goxoa gainera. Hortik aurrera herriak irri egiten zuen. Magiren errobota ere oso famatua egin zen mundua osoan eta lagun asko egin zituen. Hala bazan edo ez bazan sar dadila munduan eta atera dadila naturan. BERTZIKLATU EZAZU NATURA LAGUNDU NAHI BADUZU!

Page 18: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

18

Page 19: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

19

El Club Del ReciclajeLucía Etxeberria, 4 EPO, Colegio San Patricio. Donostia-San Sebastián (premiada)

U n día, un abandonado y solo contenedor de basura lloraba muy triste, porque ya donde él estaba no vivía nadie más hace ya cuatro años.

Era un pueblo a las afueras de San Sebastián. Una preciosa ciudad donde todos los contenedores se utilizaban. Un día, el contenedor decidió ir a San Sebastián, pero... ¿Dónde podría ir? Él, muy desilusionado, se puso a pensar.

Se le ocurrió que algún camión de basura que pasaba le podría llevar. Pero pasaban muy pocos camiones. Esperó y esperó, muy triste, pensando que no vendría ninguno, pero de repente apareció un camión de basura. El hombre paró y le cogió; luego le metió en el camión y condujo hasta llegar a una enorme fábrica de contenedores.

Allí les pintaban, les limpiaban y hasta les cambiaban todo lo que estuviera oxidado. A él le cogieron le pintaron de verde y le metieron en una caja. Luego un señor le metió en un camión y lo condujo. Cuando le sacó le colocó en una calle de San Sebastián.

Page 20: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

20

Estaba tan contento que a todo el mundo que le tiraba algo le sonreía y luego les decía adiós.

Se dio cuenta de que a su lado había contenedores de diferentes colores: Azul de cartón y papel, amarillo de plástico y él, el verde de basura pero también había otro verde que era el de vidrio.

Él se hizo muy amigo de ellos. Entonces, un día pensamos que nadie reciclaba.

Cada uno miró dentro de su contenedor y nadie tenía lo que debía tener.

Pensaron que podían hacer un club del reciclaje donde todos los contenedores pudieran entrar.

Luego pensaron quién iba a ser quién. Los contenedores azules se encargarían de repartir folletos a la gente que pasaba por allí donde ponía: ¡Recicla! Después de leerme no me tires volverme a aprovechar:

Los amarillos, de vigilar que la gente tire el producto en el contenedor correcto. Los verdes, como yo y como los de vidrio de que cada semana cuando nos vaciaran toda la basura de cada tipo vaya en diferentes camiones para que los productos reciclados y separados no se mezclen.

Page 21: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

21

Desde que hacían este trabajo fue la ciudad que más reciclaba. Las personas que han leído esta historia espero que reciclen.

Page 22: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

22

Page 23: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

23

Una Nueva ExperienciaMarta Otero, 2 ESO, Soraluze BHI. Soraluze (premiada)

abía una vez un pequeño pueblo que se llamaba Duala de la Cruz. Aquel pequeño pueblo estaba en unos lejanos y bellos paisajes, entre la naturaleza. Era un pueblo un poco anticuado, pero tenía de todo, había una gran iglesia y al parecer era una de las primeras

que se conocían, todavía conservaba los arcos en la fachada y los confesionarios. La iglesia era muy querida y le tenían mucho respeto; había una escuela, pero esta escuela era como cualquier otra, las casas eran todas iguales, cada uno tenía la suya, la única diferencia es que eran de paja y todos convivían en paz y armonía.

Un día los niños estaban en clase y cuando la profesora Doña Emilia entró los niños se callaron la boca de inmediato, de repente dijo la señorita Doña Emilia:

- Buenos días, hoy tenemos una nueva alumna, se llama Alazne y viene desde un lugar muy lejano y me gustaría que la tratarais cómo a una más de nosotros y ahora a trabajar y hacer el favor de abrir el libro por la página 25.

Page 24: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

24

Alazne se dio cuenta de que la unidad que iban a empezar era sobre el reciclaje, y mientras iba pasando páginas se iba quedando asombrada: casi más del ochenta por ciento de la población echaba al suelo toda la basura e incluso, en un pueblo de China había una muralla de basura que dividía el pueblo en dos. Y la profesora al ver el interés de Alazne dijo:

- Tenéis que hacer un trabajo sobre el reciclaje, las cosas buenas de reciclar y las malas y, cómo no, hay que explicar cómo podemos reducir la basura. ¿Lo habéis entendido todos?

- Sí- respondieron todos a coro.

Alazne llena de intriga se fue a investigar de inmediato, tenía ganas de averiguar más de aquel tema y así lo hizo, cogió la mochila y se fue al bosque. Alazne se introdujo en el bosque y desde allí empezó a andar, pero en un instante se dio cuenta de que cuanto más adentro se metía más sucio estaba el suelo y los árboles estaban secos, los animales medio muertos y había una peste imposible de aguantar. Alazne fue más adelante y vio que los agujeros hechos en el suelo estaban llenos de latas, basura, plásticos, refrescos y como no, cigarros y botellas de cristal. Alazne se quedó congelada, nunca había visto algo así. Todo aquel material se podría aprovechar usándolo para otras cosas y no para dejarlo allí desperdiciándose. ¡Vaya desperdicio!

Al día siguiente en clase, Doña Emilia dijo:- Lo siento niños pero os tengo que dar una mala noticia, este

Page 25: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

25

pueblo se está quedando sin árboles para hacer papel y lo mismo pasa con el plástico, con los cristales, con el cartón… Me parece que tendremos que esperar a que crezcan otra vez.

Los niños bajaron la cabeza y se pusieron tristes y entonces intervino Alazne y dijo:- Hay una forma de usar papel sin tener que tirar árboles y lo

mismo con el cartón, el plástico y demás.- ¿Cómo?- preguntaron todos a coro y muy extrañados.- Muy fácil, sólo tenéis que coger los papeles usados y echarlos

cada uno a su contenedor y así con todo. A eso se le llama reciclar.

- Sí, es una buena idea- admitió la profesora pero hay un pequeño problema- añadió.

- ¿A sí? ¿Y cuál es?- preguntó Alazne.- Pues desgraciadamente todo el papel, plástico y demás lo

tiramos, no los podemos recuperar- explicó Doña Emilia.- No esté tan segura, ayer estuve en el bosque y algunos agujeros

estaban llenos de basura, podríamos ir y recoger basura y luego echarlos cada uno a su contenedor- sugirió Alazne.

- ¡Qué asco!- dijeron los niños a coro.- Sí, que asco pero pensar en ellos ¿no creéis que como todos

necesitan una nueva vida y no estar allí tirados sin hacer nada?

Los niños se lo pensaron muy detenidamente y por la escuela, por los habitantes y por una nueva vida para la basura lo aceptaron.

Page 26: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

26

- Está bien – aceptaron al fin los demás.

Y así lo hicieron, recogieron la basura y la echaron cada uno a su contenedor pensando que así les darían otra vida u otra oportunidad a la basura y así crear cosas nuevas sin tener que usar algo diferente y nuevo.

Los niños se sintieron muy bien al hacer aquello, y por eso le dieron las gracias a Alazne y por si eso fuera poco construyeron un parque para niños hecho con cosas recicladas en su honor.

A partir de ese día aquel parque fue el más visitado, no sólo porque era más limpio, sino también porque pasó de ser el lugar más sucio, a ser el más limpio y bonito de todo el mundo y por si eso fuese poco los árboles tenían las flores más hermosas con colores alegres y vivos, y todo eso gracias al reciclaje, porque reciclar y cuidar el medio ambiente es todo uno, y un bien para todos.

Page 27: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

27

Page 28: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

28

Page 29: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

29

Reciclar Es AmarInés Fagoaga Irazu,4 EPO, Colegio San Patricio. Donostia-San Sebastián

aime tenía muchos coches pero no tenía dónde guardarlos. A su madre, que reciclaba mucho, se le ocurrió una gran idea y le dijo:- Podrías utilizar la caja de la cafetera. Ah, y también una botella -dijo la madre.

Pero Jaime no se conformaba y quería una de las nuevas que anunciaban por internet. Insistió mucho pero su madre quería que reciclara entonces le dijo:- Si reciclas ayudas al medio ambiente y los hijos de nuestros

hijos pueden vivir en un mundo mejor.Entonces, el niño se dio cuenta. Dijo:- Mamá tienes mucha razón.Dijo la madre:- Ves hijo, hacerme caso es bueno, hazme caso siempre. ¿Sabías

que las bolsas tardan hasta mil años en desaparecer?Dijo el niño:- ¡Ala, que cosa!, voy a hacer un experimento: voy a tener la

misma bolsa siempre para ver cómo se descompone.Se construyó un gran parking con la caja y la botella.

Page 30: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

30

En el sur los rojos, en el norte los negros, en el este los azules y en el oeste los grises.

Compró un semáforo en miniatura y listo: un gran parking.Desde ese día ya no compra los juguetes, todos los construye.

Page 31: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

31

Page 32: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

32

Page 33: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

33

Una Ciudad DesesperadaJavier Bereziartua Goñi, 4 EPO, Colegio San Patricio. Donostia-San Sebastián

n una ciudad del norte de Europa, el invierno fue muy duro y cayeron grandes nevadas. Al cabo de una semana la ciudad se quedó asquerosa por falta de los camiones de la basura, porque las grandes nevadas dificultaban el paso por las carreteras.

La ciudad tenía mucho turismo, pero con tanta basura los hoteles se quedaban vacíos, por la calle no andaba nadie y el ayuntamiento perdía un montón de dinero por falta de ingresos, ya que todos los bares, restaurantes y demás estaban cerrados.

Un día, de repente, sucedió una cosa muy extraña. Unos hombres todos vestidos de negro, salían de una furgoneta blanca, con una bolsa de basura cada uno.

La gente se quedaba impresionada al ver que ese grupo de hombres limpiaba perfectamente las calles.

Al cabo de un mes, el ayuntamiento no podía pagarles, porque la gente seguía sin ir a visitar esa ciudad con el miedo de

Page 34: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

34

encontrarse toneladas de bolsas de basura. Al final, tuvieron que despedir a esos hombres y reemplazarlos por unas máquinas baratas.

Entonces el jefe del grupo, y el alcalde, hablaron sobre: ¿por qué despedirles y reemplazarles por unas máquinas?

El jefe del grupo protestó y dijo:- Esas máquinas más que limpiar, ensucian todo porque

contaminan el medio ambiente.Después al alcalde se le ocurrió una idea:- Ya sé, un mes tendréis que estar sin cobrar, limpiáis todo,

después abrimos los bares, restaurantes… atraemos a los turistas y ¡De vuelta a la normalidad!

El plan del alcalde fue muy bien, los hoteles estaban llenos, en la calle no había ningún rastro de basura…

Hasta que llegó otra vez el invierno. Cayeron unas nevadas impresionantes y todas las carreteras estaban nevadas y todo el mundo, decía:- ¡Oh, no! ¡Como el año pasado!

Todo el mundo estaba desesperado porque venían miles de bolsas de basura tiradas por el suelo, hasta que, el jefe del grupo de hombres dijo:- Nosotros quitaremos la nieve.

Page 35: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

35

Entonces fueron al cuartel y salieron montados en un quitanieves.

Desde entonces todos los ciudadanos estaban tranquilos porque sabían que todas las semanas irían a recoger su basura.

Page 36: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

36

Page 37: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

37

Animaliak Laguntza EskeLide Irurzun Etxezarraga, DLH 5, Axular lizeoa. Donostia

B aziren behin baso batean animalia batzuk. Ez zieten oso pozik bizitzen uzten eta horregatik triste zeuden. Dena gizakien errua zen, zeren, debekatuta egon arren, zituzten zabor guztiak basora botatzen zituzten ezkutuka

eta dibertitzearren. Egoera larria zen. Animaliek batzar bat egin eta beren lagun zerutarrei laguntza eskatzea erabaki zuten.

Zerutarrak ere gizakiak ziren baina aspalditik hodeietan bizitzen ziren, teknologia ere aurreratuagoa zuten eta hodei oso bat zuten eguzki indarra lortzeko eta ez zuten ezer kutsatzen. Bazituzten beste hodei batzuk ere ia lurrean desagerturik zeuden animaliak gordetzeko eta oso ondo zaintzen zituzten.

Animaliak zerutarren bizilekura iristeko ate sekretua zeharkatu behar zuten. Ate sekretua ur-jauzi baten atzean zegoen baina, ur jauzia irekitzeko pasahitza behar zen.

Bazen lagun talde bat handik ez oso urrun eta animaliei jarraitzen ari ziren. Taldea bost lagunez zegoen osatua: Oihana eta Mikel ziren zaharrenak, hamabi urte zituzten; gero, Lide eta Ander zetozen hamaika urterekin eta, azkenik, June, 8 urterekin. Bost

Page 38: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

38

lagunek izugarri maite zituzten abenturak eta animalia guztiak batera ikusi zituztenean Anderrek esan zuen:- Goazen animalien atzetik!

Eta denak ados zeudenez abiatu egin ziren, animalien atzetik. Oso isilik zihoazen eta zarata txikiena egiten zutenean geldi-geldi geratzen ziren, ea animaliek entzun ote zituzten beldurrez. Baina animaliak hain zihoazen kontzentratuta, euren helmugan ez zituztela ez ikusi ez entzun.

June bereziki urduri zegoen, zeren bere lehenengo abentura izango zen. Besteek eduki izan zituzten beste abentura batzuk eta bazuten nahikoa esperientzia baina berak ez eta bera zen soinu gehien egiten zuena, eta beldur zen bere erruz deskubrituko ote zituzten beste guztiak.

Hiru ordu eta erdi beranduago, gutxi gora-behera, azkenean iritsi ziren ditxosozko ur-jausira edo horrela deitu zion behintzat Mikelek.- Azkenean iritsi gara. Neka-neka eginda nago eta oinak

izorraturik ditut! -esan zuen Ohianak-.- Baina zer demontre egiten dugu ur-jauzi baten aurrean!- gehitu

zuen Lidek-- Bai, Lide, arrazoia duzu zer egiten dugu hemen, baina ezin duzu

ukatu ez dela polita –esan zion Junek Lideri.- Uste dut nahastu egin garela eta hau ez zela ezer arraroa, baizik

eta animaliei ur-jauzira etortzea gustatzen zaiela uda partean pixkat freskatzeko -eman zuen iritzia Mikelek.

Page 39: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

39

- Ez Mikel, hori ez da horrela! Ur-jauzia zabaltzen ari da!- esan zuen Anderrek-

Halaxe zen, han zebilen katagorri batek “natura” esan zuenean ur-jauzia ireki egin zen zubi antzeko bat osatuz. Zubia itxi aurretik sartu ziren laguntxoak juxtu-juxtu.- Zer juxtu!- aipatu zuen Junek-.- Abenturetan honelako asko gertatzen dira- esplikatu zion Lidek

Juneri.- Ixilik, eta goazen, abantaila hartu digute animaliek- hitz egin

zuen Mikelek-.- Animaliei jarraituz zerutarren hirira iritsi ziren eta harriturik

geratu ziren: aire garbia, elektrizitatez zebiltzan autoak, zuhaitzak edonon… Lurrean ere gauzak horrela egon behar luketela pentsatu zuten gure haurrek.

- Harrituta, e!- esan zien ahots batek atzetik-Gure lagunak salto batez jiratu ziren eta zerutar bat ikusi zuten.- Ja, ja, ja lasai lagunok ni Maialen nauzue ez dizuet ezer egingo

baina nirekin etorri behar duzue 10XB-ko bilerara.

Bilera egingo zen aretoa handik bost km-ra zegoen eta ordu erdi barru hasiko zen. Azkenean iritsi ziren eta harrituta geratu ziren zer handia eta zer garbia zegoen ikustean. - Zer garbia dagoen!- esan zuen Mikelek-.- Seguru ez daukala zure gelaren antzik- egin zuen txantxa

Anderrek-.- Ixo! Hemen nik hitz egiten dut- esan zuen norbaitek-.- Presidentea da- esan zien Maialenek-.- Ongi etorri lurtarrok! Lehenengoak izango zarete 10XB planaren

Page 40: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

40

berri edukitzen- esplikatu zuen presidenteak-.- Zuen planetako animalia dezente etorri dira protestaka ez

duzuelako ia ezer birziklatzen!-jarraitu zuen-.- Horregatik 10XB plana martxan jarriko dugu! –esan zuen isildu

gabe-.- 10XB plana da, zuen munduko zabor guztia suntsitzeko! Eta

uholdeak sortuko ditugu horretarako- gehitu zuen-.- Ez mesedez, hori ez! –erregutu zuen Junek-.- Lasai zuen planetako izaki bizidun guztiak ekarriko ditugu hona

eta ez da inor itoko –esan zuen presidenteak-.- Baina hori ez da arrazoia zuek gure mundua suntsitzeko

eskubidea izateko!-sartu zen Ander-.- Eta gainera, gure planetan, poliki bada ere, gero eta jende

gehiagok birziklatzen du eta mundua hobetzen saiatzen dira –esan zuen Lidek-.

- Ba hori horrela bada, oraingoz barkatuta zaudete –erabaki zuen presidenteak-.

Eta horrela libratu zen Lurra uholdeetatik.

Page 41: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

41

Page 42: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

42

Page 43: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

43

Parkea Zikina, Nire Bihotza EreIñigo Leunda Legarra, DLH 5, Axular lizeoa. Donostia

i orain dela asko ez, parke batean ibiltzen nintzen, animalia asko zeuden: ahateak, indioilarrak, hegaztiak, urtxintxak noizbehinka…

Jada ez da lehengoa, landareak hiltzen dira, plastikoa, beira eta zikinkeriaren erruarengatik, animaliek zikinkeria jan eta hil egiten dira. Parkea orain ez da lehengoa, jendeak ez du natura errespetatzen, dena lurrean botata uzten dute eta birziklatzean, ez dute begiratzen nora botatzen duten, plastikoa paperontzira, beira plastikora.

Udalak zaborrontzi gehiago jarri ditu, alferrik. Jendeak gainera ez du lotsarik, banku bat jarri eta graffiti bat jartzen dute, zuhaitzetan ipini eta hauek xurgatu eta hil egin daitezke. Bizitza guztian zehar joan naiz, parke horretara urte guztian zehar joaten naiz.

Udaberria: udaberrian piknikak egin ditut lagunekin nahiz familiarekin, ogitartekoak hartzea nahikoa da bazkaltzeko. Ibilbideak ere egiten ditut, eta esploratu parke horren txoko

Page 44: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

44

ezkutuenak ere ezagutzen ditut. Ezkutaketetan ez dit inork irabazten, nahiz harrapatzen edo ezkutatzen. Loreak eta landareak jaiotzen ikustea, egun batetik bestera, eta txorien txorrotxioak entzuteak gorputzean dauden estres eta urduritasun guztiak kanporatzen ditu, urtaro horretan erabat erlaxatzen naiz, edozein bainuetxeetan baino gehiago.

Uda: landareak jaio dira, eguraldi txarra joan da eta harekin beroa eta eguzkia itzuli dira. Eguraldi onarekin bainujantzian goaz, han iturriarekin freskatu egiten gara, urezko pistolak eta puxikekin, baloiak ere eramaten ditugu, ateak arroparekin jartzen ditugu. Baina guk dena jasotzen dugu, ez dakidan batzuk bezala.

Udazkena: udazkena ere polita da, hotza hasi bada ere, asko gustatzen zait hostoak jada lehorrak, nola erortzen diren ikustea. Gaztainak lurrera erortzen dira, nik hartu egiten ditut etxean erre eta jan. Han ere egon ohi dira saltzaileak, bero-beroak gustazen zaizkit niri, eta ez dira oso garestiak izaten normalean.

Negua: neguan giroa hotza da, jende gutxiago joaten da, niri hotzak ez dit axolarik, berdin dit, beroki lodi bat jartzearekin nahikoa dut. Onena elurra dagoenean, hiriko edozein leku baino gehiago zuritzen da, elur bolak egiten ditut, ezkutatu eta bolak prestatu, hori da nire estrategia, leku altuago batetik botatzea da onena, zuhaitz batetik bereziki ezin zaituzte jo, eta gainera ez zaituzte ikusten, eta angelu ezin hobea da. Elurrezko panpinak ere egiten ditut: gorputza elurra, txapela hostoak, begiak harri

Page 45: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

45

koxkorrak, sudurra makila eta nik asmatutakoa, makil batekin puru bat. Hotza egiten badu ere ahateei ogia ematen diet, apur bakoitzarengatik ere egiten dute borroka.

Udalak kanpainak ere egin ditu, jendeak jaramon egin gabe jarraitzen du. Izenburua honengatik jarri dut, hau nire bihotzeko parkea bada jendeak zikintzen badu nire bihotza ere zikintzen da, horrela jarraituta erabat zikinduko dute.

Page 46: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

46

Page 47: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

47

Botilen BirziklaketaAne Oiarzabal Albás, DLH 5, Axular lizeoa. Donostia

azen behin Donostian bizi zen pobre bat. Pobrea Sara izeneko hamar urteko neska bat zen. Berak beti pentsatzen zuen zerbait egin behar zuela dirua lortzeko. Sarak jostailurik ezta denbora pasatzeko ezer gehiago ez zuenez, askotan gelditzen zen Donostiako kaleetatik

ibiltzen dendetako eskaparateak ikusten, eta asko gustatzen zitzaizkion altzariak eta horrelako gauzak apaintzeko balio zuten objektuak.

Egun batean gauza bat pentsatu zuen:- Zergatik ez ditut apaintzeko balio duten objektuak egiten?

Sarak askotan ikusten zituen umeek parketan ahaztuta utzitako botilak eta beti pentsatzen zuen:- Nolakoa den hemengo jendea, ez al dira konturatzen horrela

ingurumena zikintzen dutela?

Eta konturatu zen botila hoiekin apaintzeko objektuak egitea bazuela, adibidez: hondarra, harriak loreak etab. barruan sartzen.

Page 48: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

48

Zer egin bururatu zitzaionean lanari ekin zion. Modu honetan, gustatzen zitzaizkion gauzak egin ahal zituen eta gainera denbora pasatzeko zerbait egiten zuen.

Lehenengo parke askotara joan zen botilen bila eta botila pila bat hartu zituen: batzuk handiak, besteak txikiak, batzuk plastikozkoak, besteak kristalezkoak…Hasieran botilei zikintasuna kendu zien eta garbi utzi zituen. Ondoren loreak, harriak, eta gauza gehiago sartu zituen botilen barruan. Eta gero ahal zuenarekin gehiago apaindu zituen kanpotik.

Hurrengo egunean gizon bat kaletik pasatu zen eta Sara ikusi zuen lurrean eserita botilak apaintzen. Gizona hain harrituta zegoenez Sarari zera esan zion:- Hara, ze polita den apaingarri hori! Zuk egin al dezu?Orduan Sarak erantzun zion:- Eskerrik asko, nik egin det plastikozko botila bat eta loreak,

harriak etab. erabili ditut egiteko.

Gizonari hainbeste gustatu zitzaionez Sarari erosi egin zion, eta gainera beste bat egiteko eskatu zion.

Sara hain pozik zegoenez korrika eta presaka materialak biltzen hasi zen. Lortu zuenean, ahal zuen azkarren botila prestatzen hasi

Page 49: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

49

zen eta gizonari botila saldu zion. Gizonak esan zion inoiz ez zuela ikusi horrelako gauzik eta oso pozik joan zen.Sarak pentsatu zuen horrela jarraitzen bazuen diru asko lortu zezakeela eta horrela jarraitu zuen.

Oso pozik zegoen zerbait saltzea lortu zuelako eta lana egiten jarraitu zuen. Sara konturatu zen hasieran botilak denbora pasatzeko egin zituela baina orain dirua lortzeko balio zitzaiola; horretaz ohartu zenez, gogo gehiagorekin hasi zen botilak egiten. Gainera denbora guztian ideia berriak zituen.

Egun batean, parketik ibiltzen zegoela, ume batzuk ikusi zituen. Umeak lurra margotzen ari ziren klariona bat erabiltzen. Sarak hori ikustean umeei galdetu zien: - Klariona zati bat emango didazute?Umeek baietz erantzun zioten eta klariona zati bat eman zioten. Sarak pentsatu zuen klariona zati txiki-txikitan zatitzea eta horrela botilaren barruan sartzea. Horrela botila asko bete zituen gauza desberdinekin.

Egun batzuk aurrerago, botila asko eginda zituenean, denak banku baten gainean jarri zituen eta pasatzen zen jendeari botilak eskaintzen hasi zen.

Diru asko lortu zuen baina gehiago egin behar zuela erabaki zuen. Oraindik ez zuen etxerik eta oso nekatuta zegoen egunero lan egin

Page 50: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

50

behar zuelako. Eta zer egin pentsatzen zegoenean hauxe bururatu

zitzaion:

- Aurkitzen ditudan gauzekin makina bat sortuko det eta berak

lagunduko dit gauzak errazago egiten.

Page 51: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

51

Sarak telebistarik ezta jostailurik ez zeukanez, egun osoa ematen zuen pentsatzen; horregatik oso ideia onak zituen eta besteentzat erabilerarik ez zuten objektuak berarentzat oso baliotsuak ziren. Horregatik jendeak botata utzitako tramankuluak jaso egin zituen eta horiek erabili zituen makina egiteko.

Egun batzuetan makina prestatzen egon ondoren, erabiltzen hasi zen eta botila bat apaintzeko lehen baino askoz gutxiago irauten zuen. Makinaren bidez botilak hondarrez edo harriz betetzea errazagoa egiten zitzaion.

Poliki-poliki ideia hobeak pentsatzen hasi zen eta gainera dirua lortzen ere bai. Botila asko saldu zituen eta etxe bat edukitzea lortu zuen.

Hain pobrea ez izan arren, betidanik zekien batzuentzat baliogabeak diren gauzak beti zerbaitetarako erabili daitezkeela. Eta beste gauza bat ere ikasi zuen:- Gauzak ezin dira lurrean botata utzi, kaleak zikindu egiten

direlako, zakarrontziak erabili behar dira eta ez da hainbeste kostatzen dagokion zakarrontzira gauzak botatzea batzuetan guretzat balioa ez duten objektuak beste norbaitek erabili ditzakeelako.

Page 52: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

52

Page 53: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

53

Reciclar Para AyudarAne Tilues, 5 EPO, Axular lizeoa. Donostia

uerida humanidad:

Soy una niña de 11 años que vive en San Sebastián. Me he dado cuenta de que mi ciudad es una ciudad muy bonita, aunque hay basura, pero no tanta como en otros lugares.

Se muchas formas de reciclar y solo con un poco de esfuerzo y buena voluntad lograremos tener un mundo mejor.

Una de mis ideas es cortar bolsas de plástico en tiras y con un ganchillo de plástico tejer las tiras para hacer cosas útiles y decorativas como adornos o pequeños bolsitos.

Otra buena idea es mezclar el agua con sosa cáustica y reciclar el aceite usado de la cocina para cocinarlo todo junto y en 20 días de espera conseguir un buenísimo y oloroso jabón del todo natural.

Éstas son algunas ideas que se me han ocurrido, son conocidas pero casi nadie las usa y sería muy bueno que todo el mundo hiciéramos algo para poder crear un mundo mejor y más limpio.

Page 54: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

54

Con todo esto podríamos hacer que en este mundo limpio muchos animales y plantas crecieran fuertes y sanos.

Además, hace poco que están pasando cosas como la estación petrolífera de América que se rompió y todavía no la han arreglado y todo el petróleo que está en el mar está matando a muchos animales del mar como peces, cangrejos y además pájaros y delfines que se podrían haber salvado con un poco de cuidado.

Pero no sólo el petróleo ensucia el mar y las playas, también la basura que echan muchas personas y empresas lo están contaminando todo y haciendo que deje de ser tan bonito como lo ha sido siempre.

Además, los animales, las plantas también sufren con la contaminación de la basura.

Muchos bosques se queman por que la gente que no es responsable tira las botellas de cristal al suelo y luego, con el cristal de las botellas y el sol el bosque queda incendiado.

El bosque también es importante por que es la casa de muchísimos animales y la estamos destruyendo dejando el bosque sucio y asqueroso, igual que el mar, en el que el agua está llena de porquería, contaminación y basura como bolsas de plástico o esos anillos de plástico que sujetan las latas de refrescos y que en el mar atrapan a los peces y los ahogan.

Page 55: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

55

Además de la basura se puede reciclar electricidad, gastando menos y ahorrando más, además de utilizar energías naturales que nos ayuden a no contaminar con humo y otros gases que contaminan la naturaleza.

La contaminación del aire es también un gran problema para todos. Necesitamos aire para vivir y para que los animales y las plantas vivan, pero si seguimos usando coches con gasolina y la electricidad que se hace con humo y que suelta contaminación... Deberíamos usar placas solares, molinos de viento y coches que funcionen con electricidad en lugar de gasolina.

Deberíamos arrepentirnos y pedir perdón a la naturaleza y a la Tierra por haberle hecho tanto daño y haberla molestado tanto durante tantos años con nuestra basura y nuestra contaminación.

Pido perdón a la Tierra y a la naturaleza por haberle hecho tanto daño, le pido perdón desde lo más profundo de mi corazón y creo que deberíais hacer lo mismo que yo.

Page 56: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

56

Page 57: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

57

Cristina Enea Fundazioa

Ingurumena, errespetatu eta zaindu behar diren, natura, paisaia eta organismo desberdinek osatzen dute. Baina ingurumena, gure planetak ematen dizkigun baliabideen erabilera arduratsua eta hauek kontsumitzean sortzen ditugun hondakinen murrizketa da baita ere. Horregatik, gizakiok ingurunearekin erlazionatzeko dugun moduaren aldaketa beharrezkoa da, kontsumitzeko moduaren aldaketa hain zuzen ere. Azken finean, ohitura jasangarriagoetarako norabidea hartu behar dugu.

Hori, Cristina Enea Fundazioaren helburu nagusiena da, izateko eta lehiatzeko arrazoia. Hau lortzeko, bi tresna erabiltzen ditu: Iraunkortasunaren Behatokia eta Ingurumen Baliabideen Etxea.

Fundación Cristina Enea

Medio ambiente es naturaleza, paisaje y los organismos que lo integran, elementos que hay que respetar, cuidar y proteger. Pero medio ambiente es también la utilización responsable de los recursos que nos brinda nuestro planeta y la reducción de los residuos que generamos al consumirlos. Por ello, es necesario que se produzca una variación en la forma en la que los seres humanos nos relacionamos con el entorno, un cambio en la forma en la que consumimos, en definitiva, un giro hacia hábitos más sostenibles.

Y ése, es el objetivo primordial de la Fundación Cristina Enea, la razón de su existencia y la labor por la que se esfuerza. Y la aborda a través de dos elementos: el

www.cristinaenea.org

Page 58: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

Iraunkortasunaren Behatokiak Ingurumenaren egoera ikasi eta aztertzen du, ondoren informazioa helaraziz. Hau, erakundeek erabakiak hartzeko lagungarria da. Ingurumen Baliabideen Etxeak, herritarrek ingurumenarekiko jarrera adeitsuagoa izan dezaten, hezi, irakatsi eta sentikortu nahi du. Helburu horrekin, ikastaroak, erakusketak, lantegiak edo orain eskuetan duzun liburu honen jaiotzaren arrazoia den ingurumen ipuin lehiaketa bezalako ekimenak antolatzen ditu.

Observatorio de la Sostenibilidad y el Centro de Recursos Medioambientales.

El Observatorio de la Sostenibilidad estudia, analiza e informa sobre el estado del Medio Ambiente, ayudando de esta forma a que las instituciones puedan tomar las decisiones de forma acertada. El Centro de Recursos Medioambientales trata de formar, educar y sensibilizar a la población para lograr una relación con el medio ambiente mucho más respetuosa, y para ello organiza iniciativas como cursos, exposiciones, talleres o el concurso de cuentos ambientales, fruto del cual nace el libro que ahora tienes en tus manos.

58

Page 59: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

59

Page 60: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

60

Fundación Cristina Enea Fundazioa

Mandasko Dukearen pasealekua, 6620012 Donostia - San Sebastián

Tf.: 943453526

[email protected]

Sarbideak / Accesos

Page 61: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

61

Argitalpena / EdiciónFundación Cristina Enea - Donostiako Udala

Cristina Enea Fundazioa - Ayuntamiento de San Sebastiánwww.cristinaenea.org

Presidentea / PresidenteOdón Elorza

Zuzendaria / DirectorJose Mª Hernández

Koordinatzailea /CoordinaciónIker Aranberri Sarasua

Diseinu grafikoa / Diseño gráficoJavier López Altuna

Marrazkiak / Ilustraciones Iñaki Martiarena “Mattin”

Argazkiak / Fotografías Xabier Ubeda

Inprimaketa / ImpresiónMichelena Artes Gráficas

Depósito legal: SS-1325-2010

Page 62: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

62

Zure ipuina idatzi!Baliteke ipuin hauek irakurtzen, zuri ere zerbait idazteko gogoa sartu izana... ondoren orri txuri batzuk dituzu, baita inspira zaitzaketen marrazkiak ere...

Page 63: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

63

¡Escribe tu cuento!Puede que al leer estos cuentos te hayan entrado las ganas de escribir a tí también... Aquí tienes unas páginas libres y unos dibujos que te pueden servir de inspiración...

Page 64: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

64

Page 65: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

65

Page 66: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

66

Page 67: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

67

Este libro se terminó de imprimir en los talleres de Michelena

Artes Gráficas, en San Sebastián, el 15 de octubre de 2010, con arreglo a los criterios ambientales exigidos en el protocolo de publicaciones del Ayuntamiento de San Sebastián.

Liburu hau, Donostian, 2010eko urriaren 15ean, Michelena Arte

Grafikoak lantegietan inprimatzeaz amaitu zen Donostiako Udalak eskatzen dituen ingurune-irizpideen arabera.

Ekodiseinuaren irizpideak jarraituta diseinatua eta inprimatua / Diseñado e impreso siguiendo criterios de ecodiseño

Page 68: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi
Page 69: Ingurumen Ipuin Lehiaketa 2010 Concurso de Cuentos ... · zen jauregitik eta oihanean zabor pila bat ikusi zuen. Ezin zen birziklatu eta horregatik, beste leku batera eraman nahi

son patronos / patronoak dira

colaboran / parte hartu dute

EL

HU

YAR

fundazioa