20ekonomista Apirila tArte berriA

- 08

etorkizuneko elkArgoA gogoetA estrAtegikoA ArAuAk EgunErAtutA kontu ikuskAritzAko legeAren erreformA berriA PolemikA Piztu duen ArAudiA IrItzI ArtIkuluA kontu IkuskArIAgAltzEko bIdEAn dAgoEn EspEzIEA382011 konkurtso legeA behin betiko erreformA EkonomIstEn JArdunAldIA in memoriAm Andres bAltAr gomez FInAntzA topAkEtA Cine forum ldquoinside Jobrdquo IrItzI ArtIkuluA lotutAko ErAgIkEtAk EtEngAbE mugItzEn ArI dEn JArduErA lotutAko erAgiketen tresnA EkonomIstEntzAko EnplEguA EuropAn tAilerrAk etA beken ProgrAmA bEzEroEn AsEbEtEtzEA ElkArrIzkEtA JosEbA EzpElEtA business Angel elkArrizketA Jose tesAn EkonomIstAs mundotIk lAtInoAmErIkA AukErEn lurrAldE bErrIA toPAketAk 20 sArEAsortuz bIlbAo mEtropolI- 30 (bm30)

2012

Aurkibidea gomendioak

idazketa kontseiluazuzendaria Intildeaki ramos garate Coordinador Comunidad kontabilidad gustavo bosquet rodriguez marketing komunitateko koordinatzailea leire gandarias Eiguren Coordinador Comunidad Akcioacuten Emprendedora Julen basagoiti Azpitarte Enpleo komunitateko koordinatzailea Iluminada Aparicio Andreacutes Coordinador Comunidad despachos profesionales miguel Aacutengel Calle panceira Coordinador Comunidad Emeacuteritos Alberto gonzaacutelez Cenzano Coordinador Comunidad Economistas territorio y urbanismo Intildeaki Villanueva muntildeoz

Argitalpen koordinazioa Aintzane goikoetxea markaida diseinua InIt services redaccion susana diacuteaz Aguero Argazkiak Agustiacuten sagasti

Economista Aldizkaria 20 Ekonomisten Euskal Elkarteko sortutako argitalpen bat darodriacuteguez Arias 4 ndash 2o izda 48008 bilbao tfns 94 415 26 33 - 415 26 44 fax 94 415 89 87Federico garciacutea lorca 9 ndash bajo 20014 san sebastiaacuten tfno 943 01 14 96 fax 943 45 47 11san Vicente de paul 3 ndash bajo 01001 Vitoria tfno 945 25 02 09 fax 945 28 02 86 colegioekonomistaorg Ekonomisten Euskal Elkargoa ez da arduratzen aldizkari honetan agertzen diren iritzietaz

01 Elkargo Ekintzak 04 Etorkizuneko elkargoa gogoeta estrategikoa 04

Arauak Eguneratuta 06 1 kontu Ikuskaritzako legearen Erreforma berria Polemika piztu duen araudia 08

2 Iritzi Artikulua kontu ikuskariagaltzeko bidean dagoen espeziea 10

3 382011 konkurtso legea behin betiko erreforma 12

Ekonomisten Jardunaldia 16

In mEmorIAm Andres baltar gomez 19

02 Komunitatea 20 finAntzAK EKonomistAE 1 Finantza topaketa 20

2 Cine forum ldquoInside Jobrdquo 22

KontAbilitAtEA 1 Iritzi Artikulua lotutako Eragiketak etengabe mugitzen ari den jarduera 24

2 lotutako eragiketen tresna 25

EnplEo 1 ekonomistentzako Enplegua Europan 26

2 tailerrak eta beken programa 29

mArKEting 1 bezeroen Asebetetzea elkarrizketa Joseba ezpeleta 30

AKcioacuten EnprEndEdorA 1 business Angelelkarrizketa Jose tesan 34

03 Ekonomistas Mundotik 4 0 lAtInoAmErIkA Aukeren lurralde berria

04 topaketak 20 4 2

05 sArEASortuz 4 4 bilbao metropoli- 30 (bm30)

Aurkibidea gomendioak

idazketa kontseiluazuzendaria Intildeaki ramos garate Coordinador Comunidad kontabilidad gustavo bosquet rodriguez marketing komunitateko koordinatzailea leire gandarias Eiguren Coordinador Comunidad Akcioacuten Emprendedora Julen basagoiti Azpitarte Enpleo komunitateko koordinatzailea Iluminada Aparicio Andreacutes Coordinador Comunidad despachos profesionales miguel Aacutengel Calle panceira Coordinador Comunidad Emeacuteritos Alberto gonzaacutelez Cenzano Coordinador Comunidad Economistas territorio y urbanismo Intildeaki Villanueva muntildeoz

Argitalpen koordinazioa Aintzane goikoetxea markaida diseinua InIt services redaccion susana diacuteaz Aguero Argazkiak Agustiacuten sagasti

Economista Aldizkaria 20 Ekonomisten Euskal Elkarteko sortutako argitalpen bat darodriacuteguez Arias 4 ndash 2o izda 48008 bilbao tfns 94 415 26 33 - 415 26 44 fax 94 415 89 87Federico garciacutea lorca 9 ndash bajo 20014 san sebastiaacuten tfno 943 01 14 96 fax 943 45 47 11san Vicente de paul 3 ndash bajo 01001 Vitoria tfno 945 25 02 09 fax 945 28 02 86 colegioekonomistaorg Ekonomisten Euskal Elkargoa ez da arduratzen aldizkari honetan agertzen diren iritzietaz

01 Elkargo Ekintzak 04 Etorkizuneko elkargoa gogoeta estrategikoa 04

Arauak Eguneratuta 06 1 kontu Ikuskaritzako legearen Erreforma berria Polemika piztu duen araudia 08

2 Iritzi Artikulua kontu ikuskariagaltzeko bidean dagoen espeziea 10

3 382011 konkurtso legea behin betiko erreforma 12

Ekonomisten Jardunaldia 16

In mEmorIAm Andres baltar gomez 19

02 Komunitatea 20 finAntzAK EKonomistAE 1 Finantza topaketa 20

2 Cine forum ldquoInside Jobrdquo 22

KontAbilitAtEA 1 Iritzi Artikulua lotutako Eragiketak etengabe mugitzen ari den jarduera 24

2 lotutako eragiketen tresna 25

EnplEo 1 ekonomistentzako Enplegua Europan 26

2 tailerrak eta beken programa 29

mArKEting 1 bezeroen Asebetetzea elkarrizketa Joseba ezpeleta 30

AKcioacuten EnprEndEdorA 1 business Angelelkarrizketa Jose tesan 34

03 Ekonomistas Mundotik 4 0 lAtInoAmErIkA Aukeren lurralde berria

04 topaketak 20 4 2

05 sArEASortuz 4 4 bilbao metropoli- 30 (bm30)

editoriala

HobEkuntzArAko HAusnArkEtA EgItEA

6 urte baino gehiago pasa dira azken plan estrategikoa egin genuenetik denbora hori pasata uste dugu barne azterketa bat egin behar dugula hasitakoa benetan nahi genuena zen jakite-ko eta ea sasoi berriei dagokien ikusteko

horregatik 2012ko lehen seihilekoan Ekonomisten Euskal Elkargoan hausnarketa estrate-giko bat burutzen ari gara elkargoko komunitate desberdinak aktiboki parte hartzen ari diren arren guretzat ez da nahikoa soilik euren parte-hartzea lortzea emaitzak elkargoko ekonomis-ta guztien kezken eta lanaren fruitua izan behar dira bai banakakoa bai talde mailakoa izan ere guztiok partekatzen ditugu interes berberak

EEE ekonomisten arteko loturak ezartzeko beharrizanetik abiatuta sortu zen lanbidea defen-datu beharra ikusten zuten gerora hazten joan gara eta zerbitzu profesionaletan espezializa-tutako erakunde bezala garatu gara gaur egun profesionalen arteko konexioak bilatzen ere egiten dugu lan red sortu dugu komunikazioaren aro honetarako oso aproposa denok ari baikara batera sortzen eta dena partekatzen

baina hau al da bide egokia Hau al da ekonomistok benetan nahi duguna seguru aski bai elkargoaren jarduera ez baita gizartearen joeretatik urruntzen edo gutxienez horren aldeko apustua egiten dugu

baina litekeena da eskubide publikoko korporazioa garenez eta gure inguruaren eta lanbidea-ren berezitasunengatik egiten ari garenaren gaineko hausnarketa egin ntildeabardurak zehaztu eta sakontzeko beharra izatea horrela garenaren eta izan nahi dugunaren arteko aldea gero eta txikiagoa izango da eta azkenean desagertu egingo da

hala ere Ekonomisten Euskal Elkargoa beti izango da elkargokideek nahi duten bezalakoa

Horregatik behar dugu zure parte-hartzea

wwwekonomistaorg

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa4

ldquolanbiderako Elkargunerdquo eta ldquotalde profesiona-len Erreferenterdquo izateko asmoz hasitako bidetik irten gabe elkargokideen nahiz bestelako interes-taldeen parte-hartze handiagoa bultzatu nahi du hausnarketa horretan

ikuspegi bateratuko ariketa egiteari ekin dio bi saio egin dira 2011ko abenduaren 27an eta 2012ko urtarrilaren 27an horien bidez elkargoarentzako nahi dugun etorkizunaren zirriborroa egin genuen 2015erako ikuspegia diseinatzeko elkargoko era-

EtorkizunEko Elkargoagogoeta estrategikoa

gile eta interes-talde desberdinetako 30 laguneko talde baten parte-hartzea izan dugu horrez gain elkargoak gaur egun bizi duen egoeraren ldquoargazkia atera dardquo gure indar-gune nahiz ahultasunak defi-nitu eta aurkezten zaizkigun aukerak aprobetxat-zeko baliagarri izango zaiguna

bigarren fasea martxoaren 2an egin zen eta ikuspegi horren emaitza moduan etorkizuneko erronka estrategiko garrantzitsuenak identifikatu eta modu arrakastatsuan aurre egiteko moduko

Ekonomisten Euskal Elkargoak ldquoBere Estrategia Berriz Pentsatzeardquo erabaki du 2004ko

Plan estrategikoan ezarritako ildoetan ldquoKalitate-Jauziardquo egiteko asmoarekin Partaide

izatearen Zentzuan Beharren Estalduran eta Gizarteari egindako Ekarpenean

Elkargo Ekintzak 5

+infogogoeta estrategikoaren lehen emaitzak eta akzio-kronograma

ideia berriak bilatzeari ekin zaio fase horretan batzordeko kideek eta elkargoko egitura osatzen duten pertsonek hartu zuten parte

hirugarren fasea apirila eta ekaina artean abiaraziko da fase horren baitan sorkuntzara bideraturiko 4 tailer egingo dira aurreko fasean identifikaturiko erronka estrategiko horiek gauzatzeko ideia berrit-zaileak bilatu ahal izateko Plan honen gainerako ataletan bezala parte-hartzea izango da protagonista prozesu osoan horregatik tailer horietan parte hartzeko gonbitea egin nahi dizuegu baldint-za bakarra eskatuko dizuegu haur batek izan dezakeen ilusio eta kuriositate berarekin joan zaiteztela guztiok bere-berezko dugun sormenerako gaitasun hori guk geuk ldquosustatukordquo dugu pentsamen-du paralelo nahiz alboko pentsamendu tekniken bidez seguru gaude asko disfrutatu eta une atsegina igaroko duzuela

hala ere hausnarketa honen bidez harago joan nahi genuke be-hin ideiak eta ekintza-planak lortu ondoren pertsonekin partekatu nahi ditugu horren berri emateaz gain ideia gehiago lortu eta gure ekimena jendaurrean agerrarazteko seguru baikaude herri honen gizarte-eraldaketarako baliagarria izango dela

helburu horrekin Worl Cafeacute bat antolatuko da 200 lagunetik gora izango dira bertan eta modu birtualean are lagun gehiago sare so-zialen presentziak duen garrantziaren jakitun horiek baliatuko dira Plana ahalik eta gehien gizarteratzeko asmoz

Gogoeta hau

gogoeta hau

partekatutako

prozesua da

eta ekonomista

guztiek partea

hartu behar dute

Elkargo Ekintzak 5

+infogogoeta estrategikoaren lehen emaitzak eta akzio-kronograma

ideia berriak bilatzeari ekin zaio fase horretan batzordeko kideek eta elkargoko egitura osatzen duten pertsonek hartu zuten parte

hirugarren fasea apirila eta ekaina artean abiaraziko da fase horren baitan sorkuntzara bideraturiko 4 tailer egingo dira aurreko fasean identifikaturiko erronka estrategiko horiek gauzatzeko ideia berrit-zaileak bilatu ahal izateko Plan honen gainerako ataletan bezala parte-hartzea izango da protagonista prozesu osoan horregatik tailer horietan parte hartzeko gonbitea egin nahi dizuegu baldint-za bakarra eskatuko dizuegu haur batek izan dezakeen ilusio eta kuriositate berarekin joan zaiteztela guztiok bere-berezko dugun sormenerako gaitasun hori guk geuk ldquosustatukordquo dugu pentsamen-du paralelo nahiz alboko pentsamendu tekniken bidez seguru gaude asko disfrutatu eta une atsegina igaroko duzuela

hala ere hausnarketa honen bidez harago joan nahi genuke be-hin ideiak eta ekintza-planak lortu ondoren pertsonekin partekatu nahi ditugu horren berri emateaz gain ideia gehiago lortu eta gure ekimena jendaurrean agerrarazteko seguru baikaude herri honen gizarte-eraldaketarako baliagarria izango dela

helburu horrekin Worl Cafeacute bat antolatuko da 200 lagunetik gora izango dira bertan eta modu birtualean are lagun gehiago sare so-zialen presentziak duen garrantziaren jakitun horiek baliatuko dira Plana ahalik eta gehien gizarteratzeko asmoz

Gogoeta hau

gogoeta hau

partekatutako

prozesua da

eta ekonomista

guztiek partea

hartu behar dute

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa6

arauak

EgunEratuta

Elkargo Ekintzak 7

kontu ikuskaritzaeta konkurtso legearenErreformari buruzko sarrera EEEk (Ekonomisten Euskal Elkargoa) rEAk (Ekono-mista Auditoreen Erregistroa) merkataritza titu-larren Elkargoak eta kontu Azterlarien Institu-tuak -korporazio horiek ere kontu-ikuskatzaileen ordezkari diren heinean- zenbait prestakuntza jarduera antolatu dituzte 2011n kontu Ikuskarit-zari buruzko legearen erreformak ekarri dituen aldaketak ezagutarazteko

ikuskaritza arloko ia 500 profesionalek hartu dute parte birziklatze-prozesu honetan eta besteak beste honako gaiak aztertu dira kontu-ikuskarien independentzia erantzukizuna talde bateratuen kontu-ikuskapena zigor-araubidea txostena-ren norainokoa nazioarteko ikuskaritza arauak etengabeko prestakuntza eta kalitate-kontrolaren ikuspegi berria

urtero egin ohi den eAeko ikuskaritza foroak ere ikuskaritzari buruzko legearen erreformak ekarri dituen aldaketak izan zituen aztergai

era berean konkurtso legearen Erreforma xehe-tasunez aztertzeko beste ikastaro bat antolatu da Jarduera profesionaleko txandaren bidez ikas-taro horrek epaileen eta konkurtso arloko adituen laguntza eta parte-hartzea izan du

guztira 84 profesionalek hartu dute parte pres-takuntza jarduera horretan betiere ezagutzak eguneratu eta konkurtso arloan egin diren aldake-tak aztertzeko xedez

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa8

Araudi hori zen kontu-ikuskariei dagozkien legeen erreforma prozesuan ezarri beharreko azken mugarrietako bat nahiz eta ba-diren oraindik prozesu horretan aztertu gabeko zenbait alderdi hala nola Ikuskaritzaren nazioarteko Arauak txertatzea eta gai-nerako Arau teknikoak egokitzea

Kontu Ikuskaritzako Legearen Erreforma Berria

polEmIkA piztu duen araudia

2011ko azaroaren 4an argitaratu zen BoEn urriaren 31ko 15172011 Errege Dekretua uztailaren 1eko 12011 legegintzako

Errege Dekretu bidez onartu zen kontu ikuskaritzako legearen testu Bategina garatzen duen araudia onartzen duena

GuStAvo BoSquEt rodrIGuEZeAeko ekonomista Auditoreen

erregistroko PresidenteaAttest-eko bazkidea

elkargokide zk 4873

Elkargo Ekintzak 9

Aipatu beharrekoa da Auditoreen korporazioek gai honen inguruan bat eginik hainbat aldiz adiera-zi dutela beren desadostasuna Araudia onartzeko jarraitu den prozeduraz eta edukiaz besteak bes-te ez dituelako aintzat hartzen korporazio horiek iCACi egindako proposamen gehienak eta enpresa txiki eta ertainei kalte egiten dielako

nolanahi ere desadostasun horiek alde batera utzita Araudi berriak kontu ikuskaritzaren legea osatu du funtsezko hainbat arlotan

bull besteak beste Interes publikoko erakunde gisa definitu ditu negozio kopuruaren zenba- teko garbia 200 milioi eurotik gorakoa dute- nak edo bi ekitaldi segidan 1000 langile ba-i no gehiago dituztenak

bull oro har gaitasun azterketara aurkezteko es- katzen den prestakuntza praktikoa presta- kuntza teorikoa jaso ondoren egin beharra horrek nolabaiteko atzerapena ekar lezake beharbada tituludun berriak ikuskaritza bu- legoetan eta enpresetan sartzeko orduan

bull kontu bateratuen ikuskaritzan auditoreek egindako lanaren berrikuspena eta ebalua- zioa dokumentatzea baita informazioa trukatzeko akordiorik ez dagoen beste he- rrialde batzuetako auditoreen dokumenta- zioa eskuratu ahal izatea

bull Auditoreek behar dituzten etengabeko pres- takuntza jarduerak ezartzea eta zenbaterai- nokoak izan behar duten zehaztea

1 120 ordu hiru urtean

2 gutxienez 30 ordu urtean

horrez gain zehaztu egin dira prestakuntzaren obligazioa betetzeko egin behar diren jarduera motak ikastaro mintegi komite batzorde edo lantaldeetan parte hartzea liburuak eta artiku-luak argitaratzea unibertsitateetan irakasle-la-nak egitea eta abar

bull bestalde etengabeko prestakuntza gisa kon- tatu ahal izateko ikuskariak edo ikuskaritza enpresak egindako barne-prestakuntzan gu- txienez Hamabost Ikuskari elkartu beharko dira eta iCACek onartua izan beharko du

gainera ikuskarien korporazioek (eta prestakunt-za egiten duten hirugarrenek) iCACi jakinarazi be-harko diote zer prestakuntza jarduera egin duten ekitaldi bakoitzean

bull Araudian jasota dagoen bezala independen- tzia erregimenak ezartzen du ikuskariek ez dutela parte hartu behar ikuskatu den era- kundeak hartzen dituen erabakietan beraz galarazi egiten da ikuskatzen den bezeroare- kin edozein eratako ldquoelkarrizketardquo izatea bezeroak hartzen dituen erabakietan eragina izan dezakeela interpretatu daitekeelako eta horrela ikuskariaren independentzia zalan- tzan jarriko litzatekeelako

bull bateraezintasun kausak direla-eta are ge- hiago zehazten dira kontu ikuskaritzako le- gearen testu bateginean ageri diren egoerak honako kasuetan

1 karguen jarduerak

2 finantza arloko interesa

3 Ekonomia eta finantza arloko arduradunak

4 kontabilitateko dokumentuak materialki eramaten edo prestatzen dituztenak

5 balorazio zerbitzuak

6 barne-ikuskaritzako zerbitzuak

7 Abokatu zerbitzuak

8 portzentaje esanguratsua duten ordainsariak

9 Finantza arloko informazioaren teknologia sistemak

gai horietan oso kritikoak izan dira korporazioak batez ere auditoreak ikuskatutako erakundetik izan dezakeen finantza-mendekotasuna aztert-zean portzentaje esanguratsu gisa ezarri baita ikuskariaren urteko diru-sarreren 15 (azken hiru urteetako batez bestekoa kontuan hartuta) ikuskatutako erakundetik eta horri lotutakoetatik jasotzea (20 pertsona fisikoen kontuak ikuskat-zen dituztenentzat eta sei bazkide baino gutxiago dituzten ikuskaritza enpresentzat)

izan ere praktikan baldintza horrek mugatu egin ditzake ikuskaritza enpresa txikiak nolabaiteko bolumena duten taldeak bezero gisa hartzeko or-duan

bull bateraezintasun kausen hedapen subjekti- boak oso modu zabalean sartu dira Araudian eta oso egoera korapilatsuak jarri dira ikus-

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa10

kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i- zateko

bull urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen duen auditorea txandakatu beharra ikuskatu den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu direnean baldin eta interes publikoko erakundeak badira edo negozio kopuruaren zenbateko garbia 50 milioi euro baino gehiago bada

bull urteko gardentasun txostenean jaso behar den gutxieneko informazioa zehaztu da hau da interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten auditoreek beren web guneetan ar- gitaratu behar dutena besteak beste ho- nako informazioa jasoko duena

1 kapitalaren egitura

2 lotutako sozietateak eta pertsonak baita kontratu-akordioak ere

3 gobernu organoak kideak funtzioak eta karguak

4 kalitate kontrolerako barne-sistemaren azalpena

5 Ikuskatu diren interes publikoko erakun- deen zerrenda

6 Independentzia bermatzeko prozedurak langileen prestakuntzarako protokoloak etab

7 Auditorearen diru-sarrerei buruzko in- formazioa ikuskapenetik eta gainerako- tatik datozenak banakatuta

8 bazkideen ordainsariak eta kalitate hel- buruekin duten harremana

horrek guztiak praktikan interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak ldquoerabat biluzteardquo esan nahi du

beraz korporazioek salatu duten bezala sektore-ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok

iritzi artikulua

Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako baina halakoxe irudipena daukagu jarduera profesional honetan ari garen edo gure orga-no arautzaileen eta legegileen baimenarekin horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-zuek

hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege eta Arautegiaren testu bategina nire ustez desegoki izendatu dutena honela izan behar bailuke ldquokontu Ikuskariarenrdquo legea eta Arau-tegia izan ere horko artikuluetan jasotako be-tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik ez

KoNtu IKuSKArIAgaltzeko bidean dagoen espeziea

txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA respuesta inmediata lan taldeko

koordinatzailea ekonomista Auditoreen erregistroko

(reA) arauak eta prozeduren taldeko

koordinatzailea euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko

kidea

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak 7

kontu ikuskaritzaeta konkurtso legearenErreformari buruzko sarrera EEEk (Ekonomisten Euskal Elkargoa) rEAk (Ekono-mista Auditoreen Erregistroa) merkataritza titu-larren Elkargoak eta kontu Azterlarien Institu-tuak -korporazio horiek ere kontu-ikuskatzaileen ordezkari diren heinean- zenbait prestakuntza jarduera antolatu dituzte 2011n kontu Ikuskarit-zari buruzko legearen erreformak ekarri dituen aldaketak ezagutarazteko

ikuskaritza arloko ia 500 profesionalek hartu dute parte birziklatze-prozesu honetan eta besteak beste honako gaiak aztertu dira kontu-ikuskarien independentzia erantzukizuna talde bateratuen kontu-ikuskapena zigor-araubidea txostena-ren norainokoa nazioarteko ikuskaritza arauak etengabeko prestakuntza eta kalitate-kontrolaren ikuspegi berria

urtero egin ohi den eAeko ikuskaritza foroak ere ikuskaritzari buruzko legearen erreformak ekarri dituen aldaketak izan zituen aztergai

era berean konkurtso legearen Erreforma xehe-tasunez aztertzeko beste ikastaro bat antolatu da Jarduera profesionaleko txandaren bidez ikas-taro horrek epaileen eta konkurtso arloko adituen laguntza eta parte-hartzea izan du

guztira 84 profesionalek hartu dute parte pres-takuntza jarduera horretan betiere ezagutzak eguneratu eta konkurtso arloan egin diren aldake-tak aztertzeko xedez

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa8

Araudi hori zen kontu-ikuskariei dagozkien legeen erreforma prozesuan ezarri beharreko azken mugarrietako bat nahiz eta ba-diren oraindik prozesu horretan aztertu gabeko zenbait alderdi hala nola Ikuskaritzaren nazioarteko Arauak txertatzea eta gai-nerako Arau teknikoak egokitzea

Kontu Ikuskaritzako Legearen Erreforma Berria

polEmIkA piztu duen araudia

2011ko azaroaren 4an argitaratu zen BoEn urriaren 31ko 15172011 Errege Dekretua uztailaren 1eko 12011 legegintzako

Errege Dekretu bidez onartu zen kontu ikuskaritzako legearen testu Bategina garatzen duen araudia onartzen duena

GuStAvo BoSquEt rodrIGuEZeAeko ekonomista Auditoreen

erregistroko PresidenteaAttest-eko bazkidea

elkargokide zk 4873

Elkargo Ekintzak 9

Aipatu beharrekoa da Auditoreen korporazioek gai honen inguruan bat eginik hainbat aldiz adiera-zi dutela beren desadostasuna Araudia onartzeko jarraitu den prozeduraz eta edukiaz besteak bes-te ez dituelako aintzat hartzen korporazio horiek iCACi egindako proposamen gehienak eta enpresa txiki eta ertainei kalte egiten dielako

nolanahi ere desadostasun horiek alde batera utzita Araudi berriak kontu ikuskaritzaren legea osatu du funtsezko hainbat arlotan

bull besteak beste Interes publikoko erakunde gisa definitu ditu negozio kopuruaren zenba- teko garbia 200 milioi eurotik gorakoa dute- nak edo bi ekitaldi segidan 1000 langile ba-i no gehiago dituztenak

bull oro har gaitasun azterketara aurkezteko es- katzen den prestakuntza praktikoa presta- kuntza teorikoa jaso ondoren egin beharra horrek nolabaiteko atzerapena ekar lezake beharbada tituludun berriak ikuskaritza bu- legoetan eta enpresetan sartzeko orduan

bull kontu bateratuen ikuskaritzan auditoreek egindako lanaren berrikuspena eta ebalua- zioa dokumentatzea baita informazioa trukatzeko akordiorik ez dagoen beste he- rrialde batzuetako auditoreen dokumenta- zioa eskuratu ahal izatea

bull Auditoreek behar dituzten etengabeko pres- takuntza jarduerak ezartzea eta zenbaterai- nokoak izan behar duten zehaztea

1 120 ordu hiru urtean

2 gutxienez 30 ordu urtean

horrez gain zehaztu egin dira prestakuntzaren obligazioa betetzeko egin behar diren jarduera motak ikastaro mintegi komite batzorde edo lantaldeetan parte hartzea liburuak eta artiku-luak argitaratzea unibertsitateetan irakasle-la-nak egitea eta abar

bull bestalde etengabeko prestakuntza gisa kon- tatu ahal izateko ikuskariak edo ikuskaritza enpresak egindako barne-prestakuntzan gu- txienez Hamabost Ikuskari elkartu beharko dira eta iCACek onartua izan beharko du

gainera ikuskarien korporazioek (eta prestakunt-za egiten duten hirugarrenek) iCACi jakinarazi be-harko diote zer prestakuntza jarduera egin duten ekitaldi bakoitzean

bull Araudian jasota dagoen bezala independen- tzia erregimenak ezartzen du ikuskariek ez dutela parte hartu behar ikuskatu den era- kundeak hartzen dituen erabakietan beraz galarazi egiten da ikuskatzen den bezeroare- kin edozein eratako ldquoelkarrizketardquo izatea bezeroak hartzen dituen erabakietan eragina izan dezakeela interpretatu daitekeelako eta horrela ikuskariaren independentzia zalan- tzan jarriko litzatekeelako

bull bateraezintasun kausak direla-eta are ge- hiago zehazten dira kontu ikuskaritzako le- gearen testu bateginean ageri diren egoerak honako kasuetan

1 karguen jarduerak

2 finantza arloko interesa

3 Ekonomia eta finantza arloko arduradunak

4 kontabilitateko dokumentuak materialki eramaten edo prestatzen dituztenak

5 balorazio zerbitzuak

6 barne-ikuskaritzako zerbitzuak

7 Abokatu zerbitzuak

8 portzentaje esanguratsua duten ordainsariak

9 Finantza arloko informazioaren teknologia sistemak

gai horietan oso kritikoak izan dira korporazioak batez ere auditoreak ikuskatutako erakundetik izan dezakeen finantza-mendekotasuna aztert-zean portzentaje esanguratsu gisa ezarri baita ikuskariaren urteko diru-sarreren 15 (azken hiru urteetako batez bestekoa kontuan hartuta) ikuskatutako erakundetik eta horri lotutakoetatik jasotzea (20 pertsona fisikoen kontuak ikuskat-zen dituztenentzat eta sei bazkide baino gutxiago dituzten ikuskaritza enpresentzat)

izan ere praktikan baldintza horrek mugatu egin ditzake ikuskaritza enpresa txikiak nolabaiteko bolumena duten taldeak bezero gisa hartzeko or-duan

bull bateraezintasun kausen hedapen subjekti- boak oso modu zabalean sartu dira Araudian eta oso egoera korapilatsuak jarri dira ikus-

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa10

kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i- zateko

bull urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen duen auditorea txandakatu beharra ikuskatu den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu direnean baldin eta interes publikoko erakundeak badira edo negozio kopuruaren zenbateko garbia 50 milioi euro baino gehiago bada

bull urteko gardentasun txostenean jaso behar den gutxieneko informazioa zehaztu da hau da interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten auditoreek beren web guneetan ar- gitaratu behar dutena besteak beste ho- nako informazioa jasoko duena

1 kapitalaren egitura

2 lotutako sozietateak eta pertsonak baita kontratu-akordioak ere

3 gobernu organoak kideak funtzioak eta karguak

4 kalitate kontrolerako barne-sistemaren azalpena

5 Ikuskatu diren interes publikoko erakun- deen zerrenda

6 Independentzia bermatzeko prozedurak langileen prestakuntzarako protokoloak etab

7 Auditorearen diru-sarrerei buruzko in- formazioa ikuskapenetik eta gainerako- tatik datozenak banakatuta

8 bazkideen ordainsariak eta kalitate hel- buruekin duten harremana

horrek guztiak praktikan interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak ldquoerabat biluzteardquo esan nahi du

beraz korporazioek salatu duten bezala sektore-ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok

iritzi artikulua

Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako baina halakoxe irudipena daukagu jarduera profesional honetan ari garen edo gure orga-no arautzaileen eta legegileen baimenarekin horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-zuek

hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege eta Arautegiaren testu bategina nire ustez desegoki izendatu dutena honela izan behar bailuke ldquokontu Ikuskariarenrdquo legea eta Arau-tegia izan ere horko artikuluetan jasotako be-tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik ez

KoNtu IKuSKArIAgaltzeko bidean dagoen espeziea

txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA respuesta inmediata lan taldeko

koordinatzailea ekonomista Auditoreen erregistroko

(reA) arauak eta prozeduren taldeko

koordinatzailea euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko

kidea

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa8

Araudi hori zen kontu-ikuskariei dagozkien legeen erreforma prozesuan ezarri beharreko azken mugarrietako bat nahiz eta ba-diren oraindik prozesu horretan aztertu gabeko zenbait alderdi hala nola Ikuskaritzaren nazioarteko Arauak txertatzea eta gai-nerako Arau teknikoak egokitzea

Kontu Ikuskaritzako Legearen Erreforma Berria

polEmIkA piztu duen araudia

2011ko azaroaren 4an argitaratu zen BoEn urriaren 31ko 15172011 Errege Dekretua uztailaren 1eko 12011 legegintzako

Errege Dekretu bidez onartu zen kontu ikuskaritzako legearen testu Bategina garatzen duen araudia onartzen duena

GuStAvo BoSquEt rodrIGuEZeAeko ekonomista Auditoreen

erregistroko PresidenteaAttest-eko bazkidea

elkargokide zk 4873

Elkargo Ekintzak 9

Aipatu beharrekoa da Auditoreen korporazioek gai honen inguruan bat eginik hainbat aldiz adiera-zi dutela beren desadostasuna Araudia onartzeko jarraitu den prozeduraz eta edukiaz besteak bes-te ez dituelako aintzat hartzen korporazio horiek iCACi egindako proposamen gehienak eta enpresa txiki eta ertainei kalte egiten dielako

nolanahi ere desadostasun horiek alde batera utzita Araudi berriak kontu ikuskaritzaren legea osatu du funtsezko hainbat arlotan

bull besteak beste Interes publikoko erakunde gisa definitu ditu negozio kopuruaren zenba- teko garbia 200 milioi eurotik gorakoa dute- nak edo bi ekitaldi segidan 1000 langile ba-i no gehiago dituztenak

bull oro har gaitasun azterketara aurkezteko es- katzen den prestakuntza praktikoa presta- kuntza teorikoa jaso ondoren egin beharra horrek nolabaiteko atzerapena ekar lezake beharbada tituludun berriak ikuskaritza bu- legoetan eta enpresetan sartzeko orduan

bull kontu bateratuen ikuskaritzan auditoreek egindako lanaren berrikuspena eta ebalua- zioa dokumentatzea baita informazioa trukatzeko akordiorik ez dagoen beste he- rrialde batzuetako auditoreen dokumenta- zioa eskuratu ahal izatea

bull Auditoreek behar dituzten etengabeko pres- takuntza jarduerak ezartzea eta zenbaterai- nokoak izan behar duten zehaztea

1 120 ordu hiru urtean

2 gutxienez 30 ordu urtean

horrez gain zehaztu egin dira prestakuntzaren obligazioa betetzeko egin behar diren jarduera motak ikastaro mintegi komite batzorde edo lantaldeetan parte hartzea liburuak eta artiku-luak argitaratzea unibertsitateetan irakasle-la-nak egitea eta abar

bull bestalde etengabeko prestakuntza gisa kon- tatu ahal izateko ikuskariak edo ikuskaritza enpresak egindako barne-prestakuntzan gu- txienez Hamabost Ikuskari elkartu beharko dira eta iCACek onartua izan beharko du

gainera ikuskarien korporazioek (eta prestakunt-za egiten duten hirugarrenek) iCACi jakinarazi be-harko diote zer prestakuntza jarduera egin duten ekitaldi bakoitzean

bull Araudian jasota dagoen bezala independen- tzia erregimenak ezartzen du ikuskariek ez dutela parte hartu behar ikuskatu den era- kundeak hartzen dituen erabakietan beraz galarazi egiten da ikuskatzen den bezeroare- kin edozein eratako ldquoelkarrizketardquo izatea bezeroak hartzen dituen erabakietan eragina izan dezakeela interpretatu daitekeelako eta horrela ikuskariaren independentzia zalan- tzan jarriko litzatekeelako

bull bateraezintasun kausak direla-eta are ge- hiago zehazten dira kontu ikuskaritzako le- gearen testu bateginean ageri diren egoerak honako kasuetan

1 karguen jarduerak

2 finantza arloko interesa

3 Ekonomia eta finantza arloko arduradunak

4 kontabilitateko dokumentuak materialki eramaten edo prestatzen dituztenak

5 balorazio zerbitzuak

6 barne-ikuskaritzako zerbitzuak

7 Abokatu zerbitzuak

8 portzentaje esanguratsua duten ordainsariak

9 Finantza arloko informazioaren teknologia sistemak

gai horietan oso kritikoak izan dira korporazioak batez ere auditoreak ikuskatutako erakundetik izan dezakeen finantza-mendekotasuna aztert-zean portzentaje esanguratsu gisa ezarri baita ikuskariaren urteko diru-sarreren 15 (azken hiru urteetako batez bestekoa kontuan hartuta) ikuskatutako erakundetik eta horri lotutakoetatik jasotzea (20 pertsona fisikoen kontuak ikuskat-zen dituztenentzat eta sei bazkide baino gutxiago dituzten ikuskaritza enpresentzat)

izan ere praktikan baldintza horrek mugatu egin ditzake ikuskaritza enpresa txikiak nolabaiteko bolumena duten taldeak bezero gisa hartzeko or-duan

bull bateraezintasun kausen hedapen subjekti- boak oso modu zabalean sartu dira Araudian eta oso egoera korapilatsuak jarri dira ikus-

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa10

kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i- zateko

bull urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen duen auditorea txandakatu beharra ikuskatu den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu direnean baldin eta interes publikoko erakundeak badira edo negozio kopuruaren zenbateko garbia 50 milioi euro baino gehiago bada

bull urteko gardentasun txostenean jaso behar den gutxieneko informazioa zehaztu da hau da interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten auditoreek beren web guneetan ar- gitaratu behar dutena besteak beste ho- nako informazioa jasoko duena

1 kapitalaren egitura

2 lotutako sozietateak eta pertsonak baita kontratu-akordioak ere

3 gobernu organoak kideak funtzioak eta karguak

4 kalitate kontrolerako barne-sistemaren azalpena

5 Ikuskatu diren interes publikoko erakun- deen zerrenda

6 Independentzia bermatzeko prozedurak langileen prestakuntzarako protokoloak etab

7 Auditorearen diru-sarrerei buruzko in- formazioa ikuskapenetik eta gainerako- tatik datozenak banakatuta

8 bazkideen ordainsariak eta kalitate hel- buruekin duten harremana

horrek guztiak praktikan interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak ldquoerabat biluzteardquo esan nahi du

beraz korporazioek salatu duten bezala sektore-ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok

iritzi artikulua

Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako baina halakoxe irudipena daukagu jarduera profesional honetan ari garen edo gure orga-no arautzaileen eta legegileen baimenarekin horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-zuek

hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege eta Arautegiaren testu bategina nire ustez desegoki izendatu dutena honela izan behar bailuke ldquokontu Ikuskariarenrdquo legea eta Arau-tegia izan ere horko artikuluetan jasotako be-tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik ez

KoNtu IKuSKArIAgaltzeko bidean dagoen espeziea

txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA respuesta inmediata lan taldeko

koordinatzailea ekonomista Auditoreen erregistroko

(reA) arauak eta prozeduren taldeko

koordinatzailea euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko

kidea

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak 9

Aipatu beharrekoa da Auditoreen korporazioek gai honen inguruan bat eginik hainbat aldiz adiera-zi dutela beren desadostasuna Araudia onartzeko jarraitu den prozeduraz eta edukiaz besteak bes-te ez dituelako aintzat hartzen korporazio horiek iCACi egindako proposamen gehienak eta enpresa txiki eta ertainei kalte egiten dielako

nolanahi ere desadostasun horiek alde batera utzita Araudi berriak kontu ikuskaritzaren legea osatu du funtsezko hainbat arlotan

bull besteak beste Interes publikoko erakunde gisa definitu ditu negozio kopuruaren zenba- teko garbia 200 milioi eurotik gorakoa dute- nak edo bi ekitaldi segidan 1000 langile ba-i no gehiago dituztenak

bull oro har gaitasun azterketara aurkezteko es- katzen den prestakuntza praktikoa presta- kuntza teorikoa jaso ondoren egin beharra horrek nolabaiteko atzerapena ekar lezake beharbada tituludun berriak ikuskaritza bu- legoetan eta enpresetan sartzeko orduan

bull kontu bateratuen ikuskaritzan auditoreek egindako lanaren berrikuspena eta ebalua- zioa dokumentatzea baita informazioa trukatzeko akordiorik ez dagoen beste he- rrialde batzuetako auditoreen dokumenta- zioa eskuratu ahal izatea

bull Auditoreek behar dituzten etengabeko pres- takuntza jarduerak ezartzea eta zenbaterai- nokoak izan behar duten zehaztea

1 120 ordu hiru urtean

2 gutxienez 30 ordu urtean

horrez gain zehaztu egin dira prestakuntzaren obligazioa betetzeko egin behar diren jarduera motak ikastaro mintegi komite batzorde edo lantaldeetan parte hartzea liburuak eta artiku-luak argitaratzea unibertsitateetan irakasle-la-nak egitea eta abar

bull bestalde etengabeko prestakuntza gisa kon- tatu ahal izateko ikuskariak edo ikuskaritza enpresak egindako barne-prestakuntzan gu- txienez Hamabost Ikuskari elkartu beharko dira eta iCACek onartua izan beharko du

gainera ikuskarien korporazioek (eta prestakunt-za egiten duten hirugarrenek) iCACi jakinarazi be-harko diote zer prestakuntza jarduera egin duten ekitaldi bakoitzean

bull Araudian jasota dagoen bezala independen- tzia erregimenak ezartzen du ikuskariek ez dutela parte hartu behar ikuskatu den era- kundeak hartzen dituen erabakietan beraz galarazi egiten da ikuskatzen den bezeroare- kin edozein eratako ldquoelkarrizketardquo izatea bezeroak hartzen dituen erabakietan eragina izan dezakeela interpretatu daitekeelako eta horrela ikuskariaren independentzia zalan- tzan jarriko litzatekeelako

bull bateraezintasun kausak direla-eta are ge- hiago zehazten dira kontu ikuskaritzako le- gearen testu bateginean ageri diren egoerak honako kasuetan

1 karguen jarduerak

2 finantza arloko interesa

3 Ekonomia eta finantza arloko arduradunak

4 kontabilitateko dokumentuak materialki eramaten edo prestatzen dituztenak

5 balorazio zerbitzuak

6 barne-ikuskaritzako zerbitzuak

7 Abokatu zerbitzuak

8 portzentaje esanguratsua duten ordainsariak

9 Finantza arloko informazioaren teknologia sistemak

gai horietan oso kritikoak izan dira korporazioak batez ere auditoreak ikuskatutako erakundetik izan dezakeen finantza-mendekotasuna aztert-zean portzentaje esanguratsu gisa ezarri baita ikuskariaren urteko diru-sarreren 15 (azken hiru urteetako batez bestekoa kontuan hartuta) ikuskatutako erakundetik eta horri lotutakoetatik jasotzea (20 pertsona fisikoen kontuak ikuskat-zen dituztenentzat eta sei bazkide baino gutxiago dituzten ikuskaritza enpresentzat)

izan ere praktikan baldintza horrek mugatu egin ditzake ikuskaritza enpresa txikiak nolabaiteko bolumena duten taldeak bezero gisa hartzeko or-duan

bull bateraezintasun kausen hedapen subjekti- boak oso modu zabalean sartu dira Araudian eta oso egoera korapilatsuak jarri dira ikus-

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa10

kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i- zateko

bull urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen duen auditorea txandakatu beharra ikuskatu den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu direnean baldin eta interes publikoko erakundeak badira edo negozio kopuruaren zenbateko garbia 50 milioi euro baino gehiago bada

bull urteko gardentasun txostenean jaso behar den gutxieneko informazioa zehaztu da hau da interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten auditoreek beren web guneetan ar- gitaratu behar dutena besteak beste ho- nako informazioa jasoko duena

1 kapitalaren egitura

2 lotutako sozietateak eta pertsonak baita kontratu-akordioak ere

3 gobernu organoak kideak funtzioak eta karguak

4 kalitate kontrolerako barne-sistemaren azalpena

5 Ikuskatu diren interes publikoko erakun- deen zerrenda

6 Independentzia bermatzeko prozedurak langileen prestakuntzarako protokoloak etab

7 Auditorearen diru-sarrerei buruzko in- formazioa ikuskapenetik eta gainerako- tatik datozenak banakatuta

8 bazkideen ordainsariak eta kalitate hel- buruekin duten harremana

horrek guztiak praktikan interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak ldquoerabat biluzteardquo esan nahi du

beraz korporazioek salatu duten bezala sektore-ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok

iritzi artikulua

Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako baina halakoxe irudipena daukagu jarduera profesional honetan ari garen edo gure orga-no arautzaileen eta legegileen baimenarekin horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-zuek

hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege eta Arautegiaren testu bategina nire ustez desegoki izendatu dutena honela izan behar bailuke ldquokontu Ikuskariarenrdquo legea eta Arau-tegia izan ere horko artikuluetan jasotako be-tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik ez

KoNtu IKuSKArIAgaltzeko bidean dagoen espeziea

txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA respuesta inmediata lan taldeko

koordinatzailea ekonomista Auditoreen erregistroko

(reA) arauak eta prozeduren taldeko

koordinatzailea euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko

kidea

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa10

kariak zehatz-mehatz beteko den kalitate kontrolerako barne-prozedura ezarri ahal i- zateko

bull urteko kontu bateratuen ikuskapena sinatzen duen auditorea txandakatu beharra ikuskatu den lehen ekitalditik zazpi urte pasatu direnean baldin eta interes publikoko erakundeak badira edo negozio kopuruaren zenbateko garbia 50 milioi euro baino gehiago bada

bull urteko gardentasun txostenean jaso behar den gutxieneko informazioa zehaztu da hau da interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten auditoreek beren web guneetan ar- gitaratu behar dutena besteak beste ho- nako informazioa jasoko duena

1 kapitalaren egitura

2 lotutako sozietateak eta pertsonak baita kontratu-akordioak ere

3 gobernu organoak kideak funtzioak eta karguak

4 kalitate kontrolerako barne-sistemaren azalpena

5 Ikuskatu diren interes publikoko erakun- deen zerrenda

6 Independentzia bermatzeko prozedurak langileen prestakuntzarako protokoloak etab

7 Auditorearen diru-sarrerei buruzko in- formazioa ikuskapenetik eta gainerako- tatik datozenak banakatuta

8 bazkideen ordainsariak eta kalitate hel- buruekin duten harremana

horrek guztiak praktikan interes publikoko erakundeak ikuskatzen dituzten enpresak ldquoerabat biluzteardquo esan nahi du

beraz korporazioek salatu duten bezala sektore-ko kontzentrazioa bultzatzen duen ikuskaritza le-gearen Araudi berri bat daukagu ikuskariok

iritzi artikulua

Izenburu deigarria da iritzi artikulu baterako baina halakoxe irudipena daukagu jarduera profesional honetan ari garen edo gure orga-no arautzaileen eta legegileen baimenarekin horretan saiatzen garen kontu-ikuskari bat-zuek

hor daukagu kontu ikuskaritzari buruzko lege eta Arautegiaren testu bategina nire ustez desegoki izendatu dutena honela izan behar bailuke ldquokontu Ikuskariarenrdquo legea eta Arau-tegia izan ere horko artikuluetan jasotako be-tebehar guztiak alde bati dagozkio bakarrik ez

KoNtu IKuSKArIAgaltzeko bidean dagoen espeziea

txEMA vALdEcANtoS BENGoEtxEA respuesta inmediata lan taldeko

koordinatzailea ekonomista Auditoreen erregistroko

(reA) arauak eta prozeduren taldeko

koordinatzailea euskal herriko reA-ko zuzendari taldeko

kidea

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak 11

besteari ldquoikuskapena egin zaion erakundearirdquo hain zuzen ere gaur egun ordainsari profesio-nalak jaso ez arren berdin-berdin jarraitu behar dugu kontratatu den ikuskaritza-lana egiten

gaur egun ekonomiaren mundua oso garai latzak bizitzen ari da eta merkataritza arloan ditugun arauak konkurtso legea barne ez dira egoera hori aurreikusita behar bezala egin gainera ho-rietakoren bat presaka egin da eta horren edukia ez dator bat ikuskatzen ditugun erakundeen jar-duera garatzen den merkatu egoerarekin

kontabilitate plan orokorra 2007 aplikatzen la-gundu dugu hau da zuzenean dagozkien merka-taritza eta zerga alorreko arau-aldaketak aplikat-zen (hori guztia oso une larrian ari da gertatzen eta ezin diegu gure bezeroei ahalegin hori jasana-razi haiek ere oso egoera ekonomiko larrian dau-delako)

bestalde orain dela gutxi testu eraberritu bat argitaratu da ldquokapital sozietateen legeardquo eta testu horretan aldatu egin dira orain arte inda-rrean egon diren sozietate anonimo eta muga-tuen legearen edukia eta aplikazioa ldquoezin da si-netsi baina halaxe dardquo

gure organo ikuskatzaileak gero eta betekizun gehiago eskatzen dizkigu araudi berriak ebaz-penak (berankortasuna) arau teknikoak (kalitate kontrola ) etab Aparteko zeregin horiek legeen artikuluetan daudenak baino gehiago dira eta horrela administrari huts ari gara bihurtzen eskatzen dizkiguten paper guztiak betetzeko ad-ministrariak hain zuzen horrek guztiak kale itsu batera garamatza izan ere gure zeregin nagusia enpresa baten urteko kontuak aztertzea izan be-harko litzateke ikuskaritza-arriskurik ba ote da-goen ikustea gure ikuskaritza-txostenean iritzi okerren bat ote dagoen begiratzea hau da arra-zoizko ziurtasunez esatea ikuskatu diren urteko kontuetan ez dagoela errakuntza esanguratsurik

kontu-ikuskarion jarduera profesionala zeha-ro araututa dago izan ere jarduera bakarra da kide guztiak gobernuko ministerio batean erre-gistratuta dituena eta legegilea gutaz baliatzen da hainbat lege betetzen ote diren egiaztatzeko baina askok ez dakite zeregin laudagarri hori geuk betetzen dugula esandakoaren adibide da zen-bait arlotako legeak betetzearena laneko arris-kuen prebentzioa datuen babesa berankorta-suna berotegi-efektua kapitalak zuritzea etab

Aurreko lerroetan azaldutako premisa horiekin ez dugu aurpegi berririk ikusten prestakuntza ikas-taroetan edo ikuskarien foroetan lanbide hone-tan ari garenon batez besteko adina gero eta han-diagoa da eta bada beste kontu bat arriskutsua iruditzen zaiguna hots ikuskari izateko (roACen sartzeko) azterketara aurkezten direnen artean oso gutxik izan nahi dute ikuskaritza-txostenak sinatuko dituzten ikuskariak

irudipena daukagu lanbide hau ez dela oso erakar-garria hurrengo belaunaldientzat ezta orain jar-dunean ari direnentzat ere

eskakizun asko eta arrisku ugari hartzen dugu kontu-ikuskaritza baten txostena egiten dugu-nean eta konpentsazioak gutxi dira ez dugu gizartearen aitortzarik eta konpentsazio ekono-mikoa ere gero eta urriagoa da

Premiazkoa dugu ldquokontu-ikuskarien defendat-zaileardquo izendatzea batetik organo arautzaileak (ICAC) gure lanbidearekiko duen oldarkortasune-tik babestu gaitzan eta bestetik legegilearen-gandik argitaratzen den lege bakoitzaren ber-matzaile izendatzen gaituelako

martxa honetan 80ko hamarkadan medikuei ger-tatu zitzaiena gertatuko zaigu guri ere mediku gehiegi zeuden eta beste herrialde batzuetara esportatu beharra egon zen gure kasuan ordea administrazioaren zenbait ekintzatan dago ho-rren arrazoia

gure ustez kontu-ikuskarien alorrean ez dago egon beharko lukeen belaunaldi aldaketarik be-raz jaun-andreok abisua emanda dago horrega-tik beharbada ldquolapitzak bertan beherardquo uzteko eguna egin beharko genuke presio-neurri gisa hau da 2012an ikuskaritzarik ez egitea Eta or-duan zer

Amaitu aurretik gauza batzuk argitu nahi geni-tuzke gure lanbidea gustatzen zaigu (gauzak ondo egiten saiatzen gara) ondo ezagutzen dugu kontabilitatea gure bezeroen ondoan egon be-har dugula uste dugu nahitaez bete beharreko merkataritza araudi zabala betetzen laguntzeko (gehiegizko konfiantzarik eman gabe) eta gizar-tearen aurrean dugun eginkizuna bete nahi dugu horretarako ilusioa eta gogoa badaukagu Amait-zeko jarraitzeko prest gaude benetan uzten ba-digute behintzat

2012ko urtarrila

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa12

bIlboko mErkAtArItzA Arloko 2

EpaitEgiko EpailEa

Elkarrizketa anEr uriartE

382011 konkurtso legearen erreforma 2012ko urtarrilaren 1ean jarri zen indarrean eta helburu berri hauek ditu konkurtsoaren ezarpenari segur-tasun juridiko handiagoa ematea aukerako bide berriak zabaltzea enpresaren bideragarritasuna eta beharrezkoa den berme judizialaren arteko oreka lortzeko baliabide elektronikoak bultzatzea eta aldi berean bide prozesala erraztu eta arint-zea baita langileen egoera hobetzea ere

Aner uriarte bilboko merkataritza arloko 2 epaitegiko epaileak dioenez oraindik ez da sa-

kon aztertu erreforma berri hau eta ezin da jakin zenbaterainoko garrantzia izango duen praktikan jartzen denean legegileak borondate bakarreko eragile gisa errealitatearekin koherente izan be-har du alabaina 382011konkurtso legea pre-sio amore emate eta interes truke bat izatera iritsi daiteke halako gaietan beti egoten baitira atzetik Parlamentuko taldeak konkurtsoko presio-taldeak (halakoak ere izaten baitira) edo Parlamentuko korridoreetan egin ohi diren negoziazioak horiek guztiek legearen aurreko bertsioetan sortu diren eragozpenak konpondu nahi izaten dituzte baina

382011 konkurtso legea Behin Betiko Erreforma

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak 13

uztailaren 9ko 222003konkurtso legeak mugarria ezarri zuen

kaudimen Ezaren zuzenbide sisteman arau horren bitartez lege-batasun diziplina eta

prozedura printzipioetan oinarriturik hartara sistema berri bat diseinatu zen bateratua eta berdina profesional eta enpresari guztientzat

pertsona fisiko nahiz juridikoentzat manu bakar gisa arautua eta Jurisdikzio espezializatua

duena (Merkataritza arloko Epaitegiak)

arauketa hori aplikatzen daramagun denboran egungo egoera ekonomikoaren zailtasunak

areagotuta agerian geratu dira zenbait emaitza disfuntzional araua aplikatzearen ondorioetan ez baita lortzen ezarritako helburua betetzea konkurtsopean dagoenaren enpresa-egoera

eta egoera profesionala mantentzea

aurretik bi aldiz aldatu den arau honi beste erreforma bat egin zaio orain

ldquo382011 konkurtso legeardquo

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa14

baliteke beste arazo handiago batzuk sortzea ere

uriarte Epailearen iritziz espai-niako konkurtso sistemak tama-lez porrot egin duela erakutsi du 2004tik ahaleginak egiten ari dira enpresak hitzarmenera joan daitezen horrek esan nahi du akordioa lortzen dela konpai-nien eta hartzekodunen artean eta horrela kaudimen ezaren prozedura gainditu daitekeela enpresa likidatu edo deuseztatu gabe

horren alternatiba gisa legeak likidaziorako azken aukera ne-gatiboa ematen du hau da zordunak eta hartzekodunak akordiorik lortzen ez badute konkurtsopean dagoenaren on-dasunak saltzen dira likidezia lortzeko eta hartzekodunen artean banatzen dira legeak agintzen duen ordenan kasurik gehienetan banatzen diren on-dasunak zor dena baino askoz gutxiago izaten dira gaur egun-go egoera gero eta okerragoa da izan ere errealitatean hainbat zordunek ez dute beren kreditu-tik zentimorik ere berreskurat-zen 2004ko legearen asmoa zen enpresak gehienbat hitzarmene-ra joatea eta azken aukera gisa konponbiderik ez zegoen kasue-tan likidaziora jotzea ldquoErrealitateak zaplastako ede-rra eman dio legegilearen au-rreikuspenari Izan ere enpresen 90ek likidaziora jotzen dute eta konpainien 8tik 10era artean hitzarmenera joaten dira Joera hori gainera areagotzen joan da etengabe krisia hasi zenetik Egoera horren aurrean legegilea urduri dago konkurtsoen erreali-tate latza ikusten baitu hau da azkenean sozietate gehienak zulo beltzean sartzen direla eta gehie-netan likidatuta edo deuseztatuta irteten direla Eta egoerari buelta eman nahi dio zenbait erreforma

Espainiako

konkurtso sistemak

tamalez porrot egin

duela erakutsi du

eginez enpresen iraunkortasuna bultzatzeko eta hitzarmenera jo dezaten baina aldi berean kalte egiten dio hartzekodunen eskubi-dearirdquo

bai okerreko ideia batetik abiat-zen dira ndashdio epaileak- zeren eta prozesua arindu nahian proze-duraren faseak azkartzen baiti-ra konkurtso-egoeran irauteak ez diezaion kalterik egin masa aktiboari (denborarekin balioa galtzen baitu) hau da hartzeko-dunei ordaintzeko erabili daite-keen masa aktibo horri eta ildo horretatik korrika hasten dira kontuan hartu gabe gauza bat dela legea eta beste bat oso ez-berdina legea aplikatzeko era-biltzen diren bitartekoak

ldquoOso ondo geratzen da epeak la-burtzea gero eta azkarrago lan egitea edo erreformari esker li-kidazioa konkurtsoa irekitzen den egunean bertan abiatzea baina ez gara konturatzen sarritan erreformaren bidez laburtu den epe horren zenbaketa egiteko epaileak edo idazkariak ebazpena eman behar dutela konkurtsoa bideratzen duen funtzionarioak dagozkion autoak helarazten di-tuenean Eta jakina Merkatarit-za arloko Epaitegietan funtzio-narioek ehunka paper mugitzen dituzte egunero eta gerta liteke epe zehatz bat aktibatzen duen papera helarazten dutenerako legegileak epea laburtuz aurre-ratu nahi zuen denbora joanda egoteardquo

Aner uriartek dioenez konkurt-so legeak hobeto funtzionatuko badu legea erreformatzeaz gain baliabideak eman behar zaizkie epaitegiei ldquoMerkataritza arloko Epaitegietan 3 krisi-olde jasan di-tugu lehenengo konkurtsoen ge-hikuntza neurrigabea hasieran aurreikusten zena baino hiru aldiz lan-karga gehiago etorri baitzen bigarren oldea konkurtsoei aurre

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak 15

Errealitateak zaplastako

ederra eman dio legegilearen

aurreikuspenari

konkurtso legeak hobeto

funtzionatuko badu legea

erreformatzeaz gain

baliabideak eman behar

zaizkie epaitegiei

egiteko behar ziren baliabideak eta funtzionario la-guntzaileak murriztea izan zen Bilboko epaitegiei dagokienez Merkataritza arloko 3 edo bis Epaite-gia kentzea zen neurri hori onartuta zegoen baina azken unean baztertu egin zen Justizia Ministerioak hala erabaki zuelako Eta jasan dugun hirugarren ol-dea soldatak murriztea izan da eta funtzionarioak idazkaria eta epailea kentzeardquo

gainera espainian kultura eskasa dago konkurtsoen arloan Alemanian adibidez enpresa gehiago daude kaudimen ezaren prozeduran sar-tuta baina askoz gehiago dira aurrera egiten du-tenak han ohituta daude sozietate batean esku-hartzen eta irauteko aukerak behar duen eredura egokitzen aurrera egin ahal izateko ondarearen zati bat karga batzuk edo lan kontratu batzuk mu-rriztu behar badira ere hemen ez hemen enpre-sa bat konkurtsoan sartzen bada edo itxura hori ematen badu bankuek kendu edo gogortu egiten dituzte enpresa hori finantzatzeko baldintzak eta enpresarekin negoziatu behar duten merkatariek haien kontratua beharrezkoa baita alde egiten dute badaezpada ere labur esanda konpainia bat konkurtsoan sartzen denean bizirik irauteko aukerak asko murrizten zaizkio erreformaren bi-dez oraindik harago joan nahi da epeak laburtu nahi dira enpresa batek aurrera egin ahal badu azkar egin dezan eta ezin badu lehenbailehen li-kidatzeko

hala ere zenbait talderi mesede egiten die lan-gileei eta administrazio publikoei hartzekodu-nak diren aldetik konkurtsoko baldintzak hobetu zaizkielako eta banku-erakundeei konkurtsoko masa pasiboari dagozkion araudi espezifikoak zehaztu direlako batez ere interesak trukatzeko kontratuen arloan konkurtso-administratzaileei ordea kalte egin die izan ere aurreko legearekin ez zituzten betebehar gehigarri batzuk ezarri zaiz-kie kopurua murriztu da eta oro har prozedura arruntetan hiru baziren eta prozedura laburtue-tan bat orain beste sistema batera pasatu dira konkurtso-administratzailea bakarra izango da eta salbuespen gisa konkurtso oso konplexuak direnean bi hiru kide izateak (abokatu bat eta bi ekonomista) bazuen bere zentzua osaera bakoi-tia izanik desadostasunak zeudenean bi baten kontra izaten ziren eta gutxienez organoaren borondatea gehiengoz osatzen zen orain ordea organoa bi kidek osatzen duten salbuespenezko kasuetan desadostasunak baldin badaude era-bakia era mankomunatuan hartu behar da hau da ados jarri behar dute biek bestela epaileak har-tuko baitu erabakia

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa16

Etorkizunari begirada kontabilitate Finantza eta kudeaketa irizpideeen arabera

EkonoMistEn JarDunalDia

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

17Elkargo Ekintzak

EEEk EHurekin batera jardu-naldi bat antolatu zuen ekono-mista kontu-ikuskari aholkula-ri fiskal ekonomia eta finantza arduradun eta oro har enpresa-kudeaketan ari diren profesiona-lentzat

Jardunaldi hori elkargune gisa erabili da egungo krisiaren tes-tuinguruan enpresa kudeaketari dagozkion azken joerak aztertu eta behar diren ezagutzak jasot-zeko izan ere oraintxe da une-rik egokiena enpresa-kudeaketa osatzen duen jarduera bakoitza optimizatu eta balioa emateko

ldquokontabilitate finantza eta kudeaketa arloko berrikunt-zakrdquo izenburupean enpresak irakasleak administrazio pu-blikoak eta profesionalak elkar-tu ziren jardunaldi horretan eta enpresaren kontabilitate kudeaketa eta finantza arloko jarduera osatzen duten hainbat gairi buruzko kezkak eta inte-resguneak azaldu zituzten hori guztia zientzia-komunitatearen testuinguruan eta unibertsita-tea eta enpresaren arteko harre-manen baitan egin zen profe-sionalen bitartez

ekitaldian parte hartu zuten besteak beste Intildeigo ocariz EEE-ko lehendakaria Carmelo gari-taonaindia bizkaiko kanpuseko errektoreordea Carlos Aguirre eusko jaurlaritzako economiacutea eta ogasun kontseilaria Igna-cio saacutenchez Asiain bbk-ko zu-zendari nagusia Felipe Herranz AECA-ko foroko koordinatzai-lea finantza intrumentotakoa (FAIF) eta uAm-ko irakaslea mikel Echavarren ireako bazki-dea eta manuel olariaga tec-naliako berrikuntza eta gizarte saileko zuzendaria

Felipe Herranzek txosten inte-resgarri bat aurkeztu zuen kri-siaren testuinguruan kontabili-tateak duen arrazoizko balioari

Euskadin 5000 milioiko zorra birfinantzatu dugu

higiezinen euskal sektoreko enpresek diru asko galdu dute beste

erkidego batzuetanMIKEL EcHEvArrENireA enpresako kontseilari

delegatuaren

kutxabank benetan sortuko da integrazio operatiboa gauzatzen denean eta hori 2013ko martxoan

gertatuko da gure ibilbide operatiboaren arabera

gaur egun politika ekonomiko murriztailea ez da irtenbidea epe luzerako

krisi bati aurre egiteko arriskuan gaudelako

IGNAcIo SaacuteN cHEZ ASIAiacuteNkutxabankeko bigarrena

Europak bizi duen egoera ekonomikoak likidezia-tentsio oso gogorrak

sortzeko mehatxua egiten digu eta kutxentzat

kontrako ingurunea dugun honetan bankua ez da txarra bizirik irauteko

cArLoS AGuIrrEeusko Jaurlaritzako ekonomia

eta ogasun sailburua

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

18 ekonomisten euskal elkargoa

Deshazkunde iraunkorraDeshazkundea pentsamendu-korronte bat da oinarri honetatik abiatzen dena ezin da mugarik gabeko hazkunde ekonomikorik izan definizioz baliabide mu-gatuak dituen planeta batean gure harreman politiko sozial eta ekologiko askok oinarrian duten eskema nagusia ideia honetatik dator zenbat eta ordu gehiago lan egin diru gehiago irabazi eta gehiago kontsumitu zoriontsuago izango gara Deshazkunde iraunkorrak beste gizarte-eredu bat eraikitzeko eremua zabalt-zen du eredu horretan baliabide fosil eta mineraletan oinarritutako ekoizpen ekonomikoa gutxitu ndash horri lotuta dagoen kontsumo gaixoarekin batera- energia eredua aldatu eta horrela gizakia eta naturaren artean harreman orekatuagoa lortuko da gutxitze hori justizia sozialaren irizpideei jarraituz egin beharko da adierazle gisa aztarna ekologikoa hartuta eta belaunaldien arteko erantzukizunez jokatuta kontua ez da deshazkundearen alternatiba denei ezartzea pribilegiatuei baizik hau da planetako baliabide naturalen 80 ustiatzen duen biztanleriaren 20 horrisegurtasun eta ziurtasun askori uko egiteak beldurra ematen badigu ere iritzi horren arabera horixe da sistema naturalen iraunkortasuna eta bizi-kalitateaz gozatzea bermatzen duen formula bakarra Hauxe da aurrean daukagun dile-ma arlo materialean aberatsa eta zorigaiztokoa izango den gizartea bultzatu edo ondasun gutxiagokoa baina beteagoa izango den gizarte baterako aldaketa egin labur esanda gutxiagorekin ondo bizi

EspEriEntzia praktikoak Deshazkundeak ohitura indibidualak eta kolektiboak aldatu beharra planteat-zen du aldaketa sozio-politiko globalak gerta daitezen besteak beste honako 8 jardunbideak (8 rrsquoak) aplikatuz berrebaluatu berriro kontzeptualizatu be-rregituratu birbanatu birkokatu murriztu birziklatu edo birgaitu

Hona hemen ideia horien arabera abiarazi diren komunitate mailako zenbait esperientzia kontsumo ekologikorako kooperatibak edo elkarteak erabilera-etxebizitzen kooperatibak kooperatibak edo auzo elkarteak diru gabeko trukerako taldeak software libreko elkarteak hiriko ortuak edo baserriko ortuak antolatzeko taldeak ekoizpen ekologikorako kooperatibak etab

+infodeshazkunderako euskal sarea

libros recomendados

bull ldquopequentildeo tratado de decrecimiento serenordquolatouche s Icaria Editorial 2009

bull ldquopor queacute maacutes es menos la tiraniacutea de la abundanciardquoschwartz b Taurus 2005

Ekonomia Berri baterako gakoak

Elkargo Ekintzak

buruz batez ere hazkunde apalak eta etxebizitza sektoreko prezioen beherakadak sortutako tes-tuinguruan kontabilitateak dituen aplikazio ara-zoak aztertu zituen da

bestalde mikel Echavarrenek zorraren birfinan-tziazioaz eta finantziazio arazoak dituzten enpre-sei bide horrek ematen dizkieten aukerei buruz hitz egin zuen

bizkaia Aretoan egin zen jardunaldi horretara 120 pertsona joan ziren eta bertan euskadiko egoera ekonomikoari buruzko datuak eman eta hurrengo hilabeteetarako bilakaera ezagutarazi zen betiere eusko Jaurlaritzaren aurreikuspenetan oinarritu-ta

horrez gain euskal kutxen bat-egitea kudeatzeko prozesuaren berri eman eta etorkizunari begira finantza-erakundeak kudeatzeko dauden joereta-ra egokitzeaz eta horrek guztiak euskal enpresan duen eraginaz hitz egin zen

Aldaketen azterketa egin zen hainbat ikuspuntuta-tik kontabilitatea arrazoizko balioaren kalkulua eta horrek duen eragina enpresen analisian eta balorazioan bestalde zorra berriz finantzatzeko prozesuen berri eman zitzaien enpresei eta ter-mino juridikotan eta beste finantziazio tresna bat-zuetan horrek ondorioak ere aztertu ziren

Azkenik berrikuntza kudeatzeko ideiaz hitz egin zen berrikuntzak dituen finantziazio aukerak ku-deaketarako prozedurak finantziazioa eta enpre-sentzat berrikuntzak dituen abantailak

19

Joan den otsailaren 22an zendu zen bilbon Andreacutes baltar goacutemez Valladolideko unibertsitateak bilbon zeukan politika Ekonomia eta merkataritza zientzietako Fakultatetik ndashorain sarrikoko Fakultatea deitzen dena- irten-dako lehen promozioko ekono-mista karrerak irauten zuen bost urteetan (1955-1960) elkarbi-zitza eredugarria izan zuen ikas-kideekin eta ia gehienen lagun handia izan zenunibertsitateko ikasle-bizitza amaitu ondoren bizitza profesio-nala garatu zuen kasu honetan babcock Wilcox enpresa ospet-suan non finantza arloko zuzen-daria izan baitzen erretiroa hartu artebehin ekonomista titulua lortuta lehenengo pausoa elkargoan izena ematea izan zen beste lizentzia-tu askorekin batera garai hartan ldquoilustre Colegio de economistas de Vizcayardquo deitzen zen gaur egun ldquoekonomisten euskal elkargoardquo denaerretiroa hartzeko adina heldu zit-zaionean egoera berean zeuden beste elkargokide batzuekin ba-tera emeritu taldea sortzea pro-posatu zion elkargoaren gobernu

batzordeari talde horrek behar zuen guztian lagunduko zuen elkargoa garatu eta bide onetik joan zedin erreti-roa hartu berri zutenek bajarik ez ematea izan zen talde horrek lortutako lehen emaitza konbentzitu egin baitzi-tuzten oraindik baliozkoak zirela elkargoaren helburue-tarakoemerituen taldeko presidentea zenez elkargoaren go-bernu batzordeko kide izan zen eta unean-unean tal-de horren jardueren berri ematen zion emerituen batzordetik sortu zen 2009an Ateneoa azken bi urteotan arrakasta handiko solasaldi-eztabaidak an-tolatu dituzte eta finkatuta geratu daAzken urteotan elkargoan (emerituakAteneoa) lagun artean eta bere familiarekin eman izan du bizitza2011n emerituekAteneoak aldiro behin izaten dituz-ten bileretatik salbuesteko eskaera egin zuen baina informazioa bidaltzeko eskatu zuen bileretako aktak bidaltzeko hain zuzen2012ko urte hasieran osasuna asko ahuldu zitzaion bai-na hala ere harreman pertsonala eta telefono bidezkoa mantendu zuen azken urteotan kontakturik gehien izan zuen elkargokideekin eta gehienbat familiak emandako laguntzari esker gogor eutsi zion gaixotasunari heriot-zako ordua iritsi zitzaion arteAipatzekoa da oso futbol zalea zela eta astia ateratzen zuela Athleticen zuzendaritza batzordearekin lankidet-zan jarduteko lerchundi presidente izan zen garaianAzken urteotan harekin harreman estuagoa izan dugu-nok ondo dakigu zein bihotz onekoa eta nortasun han-dikoa zen hortaz oroipen bat eskatu nahi dugu eko-nomista handia eta pertsona bikaina izan zen Andreacutes baltar goacutemezen alde

IN MEMorIAMandreacutes Baltar goacutemez

Elkargo Ekintzak

ekonomisten euskal elkargoa20

IGNAcIo MArco GArdoquI

irailaren 27an Bizkaia aretoan Finantza komunitateak antolatuta Ekonomisten Euskal Elkargoaren

ekonomistaEk finantza arloan ari diren profesionalentzako topaketa antolatu zuen Ekitaldi horretara

70 pertsona baino gehiago bildu ziren bertan izan zen ignacio Marco gardoqui eta bere ikuspuntua

azaldu zuen gaur egungo finantza egoerari buruz Finantza arloa errealitatearen gainetik

Finantza topakEtafinantza-korapiloak askatufinantza-korapiloak nahastu

+

Komunitatea Finantzak EkonoMistaE

KoMuNItAtEA 21

topaketa horren bidez ekonomistAEk etika zaindu nahi du finantza-merkatuen jarduere-tan horrekin batera erreferentzia izan nahi du ekonomistentzat eta sektoreko beste profesional batzuentzat eztabaida iritzi-truke eta ezagutza-sareak sortuz euren kezkak azaltzeko

lehenengo jardunaldi horren helburuak honakoak dira ekonomistAe finantza komunitateak an-

behatokiaren Atala zer gertatu da finantza munduan izeneko saioan lau adituk finantza munduko lau alor ezberdin garatu zituzten

tolatzen dituen aldizkako topaketen ekimen hau aurkeztu eta ezagutaraztea eta bertaratzen diren guztiei egungo finantza-egoera azaltzea egungo finantza-egoeran aditua den ezagutza-bideratzai-le baten bidez

Aurkezpena eta ongietorria ehuko ekonomia eta enpresa zientzietako fakultateko dekanoa eta fi-nantza ekonomiako katedratikoa den Arturo ro-driacuteguez Castellanosek egin zuen

zer bilakaera izango dute merka-tuek izeneko saioan Consultor-eko diego Corralek merkatuen funtzio-namenduaz portaeraz eta izan de-zaketen bilakaeraz hitz egin zuen horrez gain zenbait gogoeta egin zituen daukagun bizi-mailaz bizi du-gun egoera ekonomikoaz eta datorki-gun etorkizunaz

Valor Oacuteptimo-ko Intildeigo pentildeak inbert-sio pertsonalak epeak eta inbertsio-rik seguruenak zeintzuk diren azaldu zigun beste gai interesgarri batzuk ere aztertu zituen hala nola merka-tuen eta burtsaren aldakortasuna ekonomia errealaren aurrean eta kri-sia aukera gisa

1

2

Azalpenen ostean Ignacio marco gardoqui eza-gutza-agregatzaileak hartu zuen parte eta bizi du-gun finantza-egoeraz hitz egin zuen

ondoren bertaratuen arteko eztabaida egin zen eta bakoitzak bere finantza-ezagutzak azaldu zi-tuen Amaitzeko networking bat egin zen inguru-

neko profesionalen artean elkar ezagutzeko eta hitzaldian azaldutakoari buruz iritziak trukatze-ko horrez gain etorkizunari buruzko zalantzak eta esperantzak adierazi zituzten zeintzuk ziren kezka-iturri nagusiak eta hori guztia soken arte-ko korapiloak nahastuz eta askatuz

Eliacuteas martiacutenezek bere aldetik fi-nantziazio korporatiboaz hitz egin zuen bankuetatik kanpo non aurkitu daitekeen finantziazioa ekintzaileei eman beharreko babesa merkatuak eta finantziazio iturriak eta kontuan hartu beharreko negoziazio elemen-tuak horrez gain arrisku-kapitaleko funtsen funtzionamendua eta korpo-razio eta merkatu finantzen interesak azaldu zituen

Azkenik bbVAko Joseba barandia-ranek zenbait herrialde edo blokeei buruzko Analisi makroaren ikuspe-gi batzuk eman zituen eta moneta-politika zorpetzea hazkundea eta erreformak aztertu zituen bestalde honako galdera egin zien bertaratuei zer egin dezake sektore nagusiak kri-siak jota dituen herrialde batek ha-zkundearen bidera itzultzeko

3

4

+infotopaketaren bideoak

ekonomisten euskal elkargoa20

IGNAcIo MArco GArdoquI

irailaren 27an Bizkaia aretoan Finantza komunitateak antolatuta Ekonomisten Euskal Elkargoaren

ekonomistaEk finantza arloan ari diren profesionalentzako topaketa antolatu zuen Ekitaldi horretara

70 pertsona baino gehiago bildu ziren bertan izan zen ignacio Marco gardoqui eta bere ikuspuntua

azaldu zuen gaur egungo finantza egoerari buruz Finantza arloa errealitatearen gainetik

Finantza topakEtafinantza-korapiloak askatufinantza-korapiloak nahastu

+

Komunitatea Finantzak EkonoMistaE

KoMuNItAtEA 21

topaketa horren bidez ekonomistAEk etika zaindu nahi du finantza-merkatuen jarduere-tan horrekin batera erreferentzia izan nahi du ekonomistentzat eta sektoreko beste profesional batzuentzat eztabaida iritzi-truke eta ezagutza-sareak sortuz euren kezkak azaltzeko

lehenengo jardunaldi horren helburuak honakoak dira ekonomistAe finantza komunitateak an-

behatokiaren Atala zer gertatu da finantza munduan izeneko saioan lau adituk finantza munduko lau alor ezberdin garatu zituzten

tolatzen dituen aldizkako topaketen ekimen hau aurkeztu eta ezagutaraztea eta bertaratzen diren guztiei egungo finantza-egoera azaltzea egungo finantza-egoeran aditua den ezagutza-bideratzai-le baten bidez

Aurkezpena eta ongietorria ehuko ekonomia eta enpresa zientzietako fakultateko dekanoa eta fi-nantza ekonomiako katedratikoa den Arturo ro-driacuteguez Castellanosek egin zuen

zer bilakaera izango dute merka-tuek izeneko saioan Consultor-eko diego Corralek merkatuen funtzio-namenduaz portaeraz eta izan de-zaketen bilakaeraz hitz egin zuen horrez gain zenbait gogoeta egin zituen daukagun bizi-mailaz bizi du-gun egoera ekonomikoaz eta datorki-gun etorkizunaz

Valor Oacuteptimo-ko Intildeigo pentildeak inbert-sio pertsonalak epeak eta inbertsio-rik seguruenak zeintzuk diren azaldu zigun beste gai interesgarri batzuk ere aztertu zituen hala nola merka-tuen eta burtsaren aldakortasuna ekonomia errealaren aurrean eta kri-sia aukera gisa

1

2

Azalpenen ostean Ignacio marco gardoqui eza-gutza-agregatzaileak hartu zuen parte eta bizi du-gun finantza-egoeraz hitz egin zuen

ondoren bertaratuen arteko eztabaida egin zen eta bakoitzak bere finantza-ezagutzak azaldu zi-tuen Amaitzeko networking bat egin zen inguru-

neko profesionalen artean elkar ezagutzeko eta hitzaldian azaldutakoari buruz iritziak trukatze-ko horrez gain etorkizunari buruzko zalantzak eta esperantzak adierazi zituzten zeintzuk ziren kezka-iturri nagusiak eta hori guztia soken arte-ko korapiloak nahastuz eta askatuz

Eliacuteas martiacutenezek bere aldetik fi-nantziazio korporatiboaz hitz egin zuen bankuetatik kanpo non aurkitu daitekeen finantziazioa ekintzaileei eman beharreko babesa merkatuak eta finantziazio iturriak eta kontuan hartu beharreko negoziazio elemen-tuak horrez gain arrisku-kapitaleko funtsen funtzionamendua eta korpo-razio eta merkatu finantzen interesak azaldu zituen

Azkenik bbVAko Joseba barandia-ranek zenbait herrialde edo blokeei buruzko Analisi makroaren ikuspe-gi batzuk eman zituen eta moneta-politika zorpetzea hazkundea eta erreformak aztertu zituen bestalde honako galdera egin zien bertaratuei zer egin dezake sektore nagusiak kri-siak jota dituen herrialde batek ha-zkundearen bidera itzultzeko

3

4

+infotopaketaren bideoak

KoMuNItAtEA 21

topaketa horren bidez ekonomistAEk etika zaindu nahi du finantza-merkatuen jarduere-tan horrekin batera erreferentzia izan nahi du ekonomistentzat eta sektoreko beste profesional batzuentzat eztabaida iritzi-truke eta ezagutza-sareak sortuz euren kezkak azaltzeko

lehenengo jardunaldi horren helburuak honakoak dira ekonomistAe finantza komunitateak an-

behatokiaren Atala zer gertatu da finantza munduan izeneko saioan lau adituk finantza munduko lau alor ezberdin garatu zituzten

tolatzen dituen aldizkako topaketen ekimen hau aurkeztu eta ezagutaraztea eta bertaratzen diren guztiei egungo finantza-egoera azaltzea egungo finantza-egoeran aditua den ezagutza-bideratzai-le baten bidez

Aurkezpena eta ongietorria ehuko ekonomia eta enpresa zientzietako fakultateko dekanoa eta fi-nantza ekonomiako katedratikoa den Arturo ro-driacuteguez Castellanosek egin zuen

zer bilakaera izango dute merka-tuek izeneko saioan Consultor-eko diego Corralek merkatuen funtzio-namenduaz portaeraz eta izan de-zaketen bilakaeraz hitz egin zuen horrez gain zenbait gogoeta egin zituen daukagun bizi-mailaz bizi du-gun egoera ekonomikoaz eta datorki-gun etorkizunaz

Valor Oacuteptimo-ko Intildeigo pentildeak inbert-sio pertsonalak epeak eta inbertsio-rik seguruenak zeintzuk diren azaldu zigun beste gai interesgarri batzuk ere aztertu zituen hala nola merka-tuen eta burtsaren aldakortasuna ekonomia errealaren aurrean eta kri-sia aukera gisa

1

2

Azalpenen ostean Ignacio marco gardoqui eza-gutza-agregatzaileak hartu zuen parte eta bizi du-gun finantza-egoeraz hitz egin zuen

ondoren bertaratuen arteko eztabaida egin zen eta bakoitzak bere finantza-ezagutzak azaldu zi-tuen Amaitzeko networking bat egin zen inguru-

neko profesionalen artean elkar ezagutzeko eta hitzaldian azaldutakoari buruz iritziak trukatze-ko horrez gain etorkizunari buruzko zalantzak eta esperantzak adierazi zituzten zeintzuk ziren kezka-iturri nagusiak eta hori guztia soken arte-ko korapiloak nahastuz eta askatuz

Eliacuteas martiacutenezek bere aldetik fi-nantziazio korporatiboaz hitz egin zuen bankuetatik kanpo non aurkitu daitekeen finantziazioa ekintzaileei eman beharreko babesa merkatuak eta finantziazio iturriak eta kontuan hartu beharreko negoziazio elemen-tuak horrez gain arrisku-kapitaleko funtsen funtzionamendua eta korpo-razio eta merkatu finantzen interesak azaldu zituen

Azkenik bbVAko Joseba barandia-ranek zenbait herrialde edo blokeei buruzko Analisi makroaren ikuspe-gi batzuk eman zituen eta moneta-politika zorpetzea hazkundea eta erreformak aztertu zituen bestalde honako galdera egin zien bertaratuei zer egin dezake sektore nagusiak kri-siak jota dituen herrialde batek ha-zkundearen bidera itzultzeko

3

4

+infotopaketaren bideoak

ekonomisten euskal elkargoa22

Aretoa bete egin zen eta 300 pertsona baino ge-hiagok ndashhorien artean 100 ekonomista- 2010eko dokumentalik onenaren oskar saria irabazi zuen filma ikusteko aukera izan zuten ldquoinside Jobrdquo dokumentalak 2008an mundu mailan lehertu zen krisi ekonomikoaren kausak aztertzen ditu baita erantzuleak nortzuk diren ere dakigunez krisi horrek galbidea ekarri dio milioika pertsonari eta arriskuan jarri du herrialde garatuen egonkorta-sun ekonomikoa

ldquoinsiDE JoBrdquoDokuMEntalak Finantza arloko kultura HanDiagoa

izatEko aukEra EMatEn Dio gizartEari

emanaldiaren ostean mugarik gabeko ekonomis-tak erakundeko laura Iuretagoyenak ldquoFinantza krisia banka etikoa eta herritarren eskubideakrdquo gaiari buruzko eztabaida moderatu zuen bertan izan ziren eeeko ekonomistAe finantza komuni-tateko Veroacutenica barona eta fiare Proiektuko peru sasiacutea

Jarduera honen bidez finantza munduari buruzko ezagutza handiagoa eman nahi izan zaio enpresa

2011ko azaroaren 29an ekonomistaE Elkargoko Finantza komunitateak eta Mugarik gabeko Ekonomistek ldquoinside Jobrdquo dokumentala eman zuten Bilboko Fas zineklubean

Komunitatea Finantzak EkonoMistaE

KoMuNItAtEA 23

eta erakunde inguruneari eta gizarteari eta ho-rrekin batera gutxieneko kultura maila izateko ekintzak garatu finantza-merkatuen jarduera gar-denagoa eta etikoagoa izan dadin

eztabaida horretan Veroacutenica baronak krisiaren ja-torriaz hitz egin zuen haren ustez krisia finantza-merkatuetako eragileen diru-goseak sortu du izan ere merkatua desarautu eta bidea libre utzi dute beren eragiketak gauzatu eta neurri gabeko ira-baziak eskuratzeko horrela gutxi batzuen eskura dagoen mundu ilun bat sortu dute milioika pert-sonaren ekonomia errealean izan zitzakeen ondo-rioak kontuan hartu gabe

bestalde bere hitzaldian kaleko jendeari zerbait egiteko eskatu zion izan ere Veroacutenicaren ustez denok daukagu erantzukizunaren zati bat finant-za-merkatuaren desarautzeak eragina izan du ka-leko jendearengan ere zeren eta irabaziak lortze-ko asmoz milaka pertsona sartu baitziren merkatu horietan nola funtzionatzen zuten jakin gabe

Veroacutenicaren ustez jende askok sinetsi zituen finantza-merkatuen eskaintzak irabazi handiak agintzen zituztelako baina ez zuten pentsatu inork ez duela ezer ematen hutsaren truke eta azkenean eskaintzen zituzten irabazi handi horiek trikimailu hutsa zirela 90eko hamarkadan hasi zi-ren 05eko interes-tasak zituzten yen dibisatako hipotekak eskaintzen eta ez ziren ohartu kanbio-tasak nolako eragina zuen hipoteka horietan horrela maileguetan harrapatuta gelditu ziren pezetatan kontratatuta baino askoz diru gehiago ordaindu beharrean

era berean inbertsio fondoak agertu zirenean jende asko bere aurrezkietarako erabiltzen hasi zen fondo horiek lehenengo urteetan irabazi

ederrak eta errentagarritasun handia eman zuten produktu horiek baina handik urte batzuetara burtsa beheraka hasi zenean galera handiak izan zituzten

finantza komunitateko Veronicaren esanetan he-rritar askok dirua galdu zuten urte horietan inork ez zielako azaldu eragiketa horiek nola funtzio-natzen duten benetan irabazi handiak izango zi-tuztela besterik ez zietan azaldu eta zer esanik ez ordaindutako kontuak eta bestelako inbertsioak itzelezko errentagarritasuna ematen zutenak merkatu-tasak apal zeudenean filesa eta forum filateacutelico-ren eskandaluak higiezinen booma jen-dea inbertsio gisa espekulatzen hasi zenekoa hi-potekak erraz lortzen zirelako eta horrela pisuak erosten zituen handik hilabete batzuetara saldu eta irabazia lortzeko

Veroacutenica baronaren ustez horiek dira adibide batzuk ikusteko nola gu geu ere egoera horren konplize izan garen ezohiko irabazien mundu hori zertxobait ukitzeko aukera eman digute eta hor sartu gara funtzionamendu arauak ezagutu gabe edo ezagutu nahi izan gabe ldquogure betiko bankuenrdquo gidaritzapean abantailak ateratzen eta bankuak ldquoestutzenrdquo zekien jendea oso azkarra zela uste zuen gizartean

orrelako hanka-sartzerik berriro ez egiteko ho-nako irtenbidea eman zuen Veroacutenicak finantza mundua hobeto ezagutzea horixe da hain zuzen ere eeeren finantza komunitateak eta mugarik gabeko ekonomistek antolatu duten jardueraren eta dokumentalaren helburu nagusia merkatu ho-riek denon eskura badaude jakin behar dugu nola funtzionatzen duten iruzurrak eta eragiketa arris-kutsuak identifikatzeko eta nahi ditugun arriskuak hartzeko ez beste batzuek ezartzen dizkigutenak

24 ekonomisten euskal elkargoa

iritzi artikulua

2007ko kontabilitate plan orokorraren jato-rrizko idazketan jasota zegoen talde bereko enpresen arteko eragiketei zer-nolako kon-tabilitate tratamendua eman behar zitzaien (Erregistro eta baloraziorako 21 Araua) Hala ere ogasunek era honetako eragiketei dagokien sozietateen gaineko zergaren arau-tegia aldatu zutenean hasi ginen zerga-aho-lkulariak eta kontulariak arau horiek aztert-

zen eta legeetara zuzen egokitzen Arauketa fiskal berri horren arabera merkatuko balio arruntean egindako eragiketak identifikatu eta baloratzeaz gain zehatz-mehatz dokumentatu behar ziren eta zigor-erregimen zorrotza ezart-zen zen denak ohartu ziren era horretako tran-sakzioak Administrazioen jomugan zeudela ba-tetik iruzurrerako habia zirelako eta bestetik zerga-bilketan eragina zuen ldquoplangintza Fis-kalardquo egiteko baliatzen zirelako eta hori ezin zen gehiago onartu

testuinguru horretan hasi ginen lotutako era-giketak aztertzen eta lehen aldiz hautatu be-harrean aurkitu ginen ea doiketa egin behar ote genuen hitzartutako balioa eta merkatuko balio arrunta egokitzeko balio ezberdinak baldin ba-ziren zentzu horretan zenbait dokumentu eta lan prestatu dira kontabilitate komunitateak planteatu duena kasurako erabaki zail hori zer-txobait argitzeko

lotutako eragiketen inguruan izan dudan es-perientzia profesionalean -nazioarteko talde kotizatu bateko enpresa batean hain zuzen- planteamendu teorikoegiak alde batera utzi eta hurbilketa praktikora jo izan dut hasieratik baz-tertu zen bigarren mailako doiketak egin beha-rra eta egindako azterketan beharbada gehia-go agindu zuen zerga-aholkulariaren ikuspegiak kontulariarenak baino

lehenik eta behin lotutako enpresekin zeuden transakzio guztiak identifikatu eta definitu ge-nituen horrek erraztu egin zituen neurri handi batean eragiketa bakoitzaren merkatu-balioa zehazteko eta konparazio-analisia egiteko me-todorik egokiena aukeratzeko faseak Analisi horrek zorrotza izan behar du eta neketsua bada ere ezinbestekoa da azterketa guztiaren ondorioak indartu eta oinarritzen baititu eta-pa horretan eragozpenik handiena eragiketa parekagarriak bilatzean sortu zitzaigun barne-ko konparagarriak genituen kasuetan analisia errazagoa izan zen kanpoko konparagarriak erabili behar izan ziren eragiketen kasuan al-diz ikerketa lan nekeza egin behar izan genuen hautaketa egokia egiteko

L o t u t a k oeragiketaketengabe mugitzen ari den jarduera

MIKEL LArrAZABAL MArtiacuteNEZ Controller-a eta Ekonomisten Euskal

Elkargoaren kontabilitate komunitateko kidea

elkargokide zk 12514

Komunitatea KontAbilidAd

25KoMuNItAtEA

2012ko otsailaren 2an Ekonomisten Euskal Elkargoaren Bilboko instalazioetan topaketa berezi bat egin zen lotutako Eragiketen tresna berria aurkezteko Dokumentu hori Kontabilitate Komunitateak prestatu du EaEko ikuskari Fiskalen Erregistroarekin (rEaF) elkarla-nean zehazki daniel Loacutepez de Armentiarekin azken honek doku-mentuaren egokitzapen fiskala egiten lagundu du

Dokumentu hori gida lagungarria da lotutako eragiketei dagokienez kontabilitate eta zerga erloan gogoeta eztabaida iritzi-trukea eta azterketa bultzatzeko abiapuntu bat da eta egunero osatzeko as-moa dago ekonomisten sarEtik egiten diren esperientziekin adibi-deekin eta ekarpenekin garrantzi handiko gaia baita denon artean gure lanbidea garatzeko Horretarako zalantzak edo iradokizunak bidali daitezke dokumentutik bertatik kontabilitate Forora

Enpresa txiki edo Ertain baten eragiketa esanguratsuenak edo adie-razgarrienak azaldu nahi dira modu errazean betiere lotutako Era-giketa soilen edo ez konplexuen ikuspuntutik

Hogeita bederatzi eragiketa biltzen ditu egoera ezberdinen adieraz-garri diren sei arlotan sailkatuta maileguak eragiketa-errenta-menduak finantza-errentamenduak bazkide administrat-zailearen ordainsariak aktiboen salerosketa eta zerbitzuen prestazioa

Horietako bakoitzak adibide bat dakar dagozkion dokumentazio baldintzekin eta zehatz erakusten dituzte gertatzen diren egoera ohikoenak Beraz ikuspegi osatu samarra ematen du eragiketa erra-zenei edo ohikoenei buruz

Dokumentu horrek honakoei buruzko informazioa ematen du kon-tabilitate-irizpidearen analisia eragiketa horietako bakoitza kon-tabilizatzeko irizpide fiskalaren analisia zerga arloko administrazio publikoaren ikuspegitik beharrezkoa den dokumentazioa eta aditzera ematen den kontabilitate-idazpena erakusten duen adibidea nolana-hi ere erabat osatu gabeko dokumentua izateko asmoa du ekono-misten gogoetarako sortua

la hogeita hamar eragiketa ageri dira merkatuaren azpiko nahiz gai-neko ikuspegiekin eta sozietate bien ikuspuntutik Beraz 100 idazpe-netik gora ditugu tresna azkar xume eta erraz erabiltzeko moduko batean moldatuta

LotutAKo ErAGIKEtEN

tresnaAzken fasean aurretik garatutako etapak doku-mentatu genituen (Localfile edo Countryfile) zentzu horretan aitortu behar dut taldearen dokumentazioa (Masterfile) eskuratu ahal iza-tea oso baliagarria izan zela ez bakarrik geure dokumentua idazteko baita antzeko eragikete-tan erabilitako analisiak eta balorazio metodoak homogeneizatzeko ere baina dokumentatzeko betebeharra ez da amaitzen aipatu dugun dokumentu hori presta-tuta sozietateen gaineko zergaren araudiak eragiketa horien kengarrietarako ezartzen dituen baldintzetako bat da lotutako erakun-deekin idatzizko kontratuak izatea kontratu horiek funtsezko dokumentazioa dira lotutako alderdien arteko edozein transakzioren jato-rrian egon behar duena eta transakzio horien ezaugarri nagusiak jaso behar dituzte horiek bilduta edukiari buruzko frogak izan genituen eta beharrezkoa zenean eguneratzeko aukera eman zigun

Azkenik gogora ekarri nahi nuke lotutako era-giketen kudeaketa ez dela jarduera estatikoa Aitzitik gutxienez urtean behin egin behar da betiere ziur jakiteko eragiketa guztiak zuzen aurreikusten eta baloratzen direla horregatik ahal den neurrian gai horri buruzko prestakunt-za duten pertsonak izan beharko lituzke erakun-deak alderdi nagusien azterketa eta egunerake-ta kudeatu dezaten

+infolotutako eragiketen tresna

KoMuNItAtEA 23

eta erakunde inguruneari eta gizarteari eta ho-rrekin batera gutxieneko kultura maila izateko ekintzak garatu finantza-merkatuen jarduera gar-denagoa eta etikoagoa izan dadin

eztabaida horretan Veroacutenica baronak krisiaren ja-torriaz hitz egin zuen haren ustez krisia finantza-merkatuetako eragileen diru-goseak sortu du izan ere merkatua desarautu eta bidea libre utzi dute beren eragiketak gauzatu eta neurri gabeko ira-baziak eskuratzeko horrela gutxi batzuen eskura dagoen mundu ilun bat sortu dute milioika pert-sonaren ekonomia errealean izan zitzakeen ondo-rioak kontuan hartu gabe

bestalde bere hitzaldian kaleko jendeari zerbait egiteko eskatu zion izan ere Veroacutenicaren ustez denok daukagu erantzukizunaren zati bat finant-za-merkatuaren desarautzeak eragina izan du ka-leko jendearengan ere zeren eta irabaziak lortze-ko asmoz milaka pertsona sartu baitziren merkatu horietan nola funtzionatzen zuten jakin gabe

Veroacutenicaren ustez jende askok sinetsi zituen finantza-merkatuen eskaintzak irabazi handiak agintzen zituztelako baina ez zuten pentsatu inork ez duela ezer ematen hutsaren truke eta azkenean eskaintzen zituzten irabazi handi horiek trikimailu hutsa zirela 90eko hamarkadan hasi zi-ren 05eko interes-tasak zituzten yen dibisatako hipotekak eskaintzen eta ez ziren ohartu kanbio-tasak nolako eragina zuen hipoteka horietan horrela maileguetan harrapatuta gelditu ziren pezetatan kontratatuta baino askoz diru gehiago ordaindu beharrean

era berean inbertsio fondoak agertu zirenean jende asko bere aurrezkietarako erabiltzen hasi zen fondo horiek lehenengo urteetan irabazi

ederrak eta errentagarritasun handia eman zuten produktu horiek baina handik urte batzuetara burtsa beheraka hasi zenean galera handiak izan zituzten

finantza komunitateko Veronicaren esanetan he-rritar askok dirua galdu zuten urte horietan inork ez zielako azaldu eragiketa horiek nola funtzio-natzen duten benetan irabazi handiak izango zi-tuztela besterik ez zietan azaldu eta zer esanik ez ordaindutako kontuak eta bestelako inbertsioak itzelezko errentagarritasuna ematen zutenak merkatu-tasak apal zeudenean filesa eta forum filateacutelico-ren eskandaluak higiezinen booma jen-dea inbertsio gisa espekulatzen hasi zenekoa hi-potekak erraz lortzen zirelako eta horrela pisuak erosten zituen handik hilabete batzuetara saldu eta irabazia lortzeko

Veroacutenica baronaren ustez horiek dira adibide batzuk ikusteko nola gu geu ere egoera horren konplize izan garen ezohiko irabazien mundu hori zertxobait ukitzeko aukera eman digute eta hor sartu gara funtzionamendu arauak ezagutu gabe edo ezagutu nahi izan gabe ldquogure betiko bankuenrdquo gidaritzapean abantailak ateratzen eta bankuak ldquoestutzenrdquo zekien jendea oso azkarra zela uste zuen gizartean

orrelako hanka-sartzerik berriro ez egiteko ho-nako irtenbidea eman zuen Veroacutenicak finantza mundua hobeto ezagutzea horixe da hain zuzen ere eeeren finantza komunitateak eta mugarik gabeko ekonomistek antolatu duten jardueraren eta dokumentalaren helburu nagusia merkatu ho-riek denon eskura badaude jakin behar dugu nola funtzionatzen duten iruzurrak eta eragiketa arris-kutsuak identifikatzeko eta nahi ditugun arriskuak hartzeko ez beste batzuek ezartzen dizkigutenak

24 ekonomisten euskal elkargoa

iritzi artikulua

2007ko kontabilitate plan orokorraren jato-rrizko idazketan jasota zegoen talde bereko enpresen arteko eragiketei zer-nolako kon-tabilitate tratamendua eman behar zitzaien (Erregistro eta baloraziorako 21 Araua) Hala ere ogasunek era honetako eragiketei dagokien sozietateen gaineko zergaren arau-tegia aldatu zutenean hasi ginen zerga-aho-lkulariak eta kontulariak arau horiek aztert-

zen eta legeetara zuzen egokitzen Arauketa fiskal berri horren arabera merkatuko balio arruntean egindako eragiketak identifikatu eta baloratzeaz gain zehatz-mehatz dokumentatu behar ziren eta zigor-erregimen zorrotza ezart-zen zen denak ohartu ziren era horretako tran-sakzioak Administrazioen jomugan zeudela ba-tetik iruzurrerako habia zirelako eta bestetik zerga-bilketan eragina zuen ldquoplangintza Fis-kalardquo egiteko baliatzen zirelako eta hori ezin zen gehiago onartu

testuinguru horretan hasi ginen lotutako era-giketak aztertzen eta lehen aldiz hautatu be-harrean aurkitu ginen ea doiketa egin behar ote genuen hitzartutako balioa eta merkatuko balio arrunta egokitzeko balio ezberdinak baldin ba-ziren zentzu horretan zenbait dokumentu eta lan prestatu dira kontabilitate komunitateak planteatu duena kasurako erabaki zail hori zer-txobait argitzeko

lotutako eragiketen inguruan izan dudan es-perientzia profesionalean -nazioarteko talde kotizatu bateko enpresa batean hain zuzen- planteamendu teorikoegiak alde batera utzi eta hurbilketa praktikora jo izan dut hasieratik baz-tertu zen bigarren mailako doiketak egin beha-rra eta egindako azterketan beharbada gehia-go agindu zuen zerga-aholkulariaren ikuspegiak kontulariarenak baino

lehenik eta behin lotutako enpresekin zeuden transakzio guztiak identifikatu eta definitu ge-nituen horrek erraztu egin zituen neurri handi batean eragiketa bakoitzaren merkatu-balioa zehazteko eta konparazio-analisia egiteko me-todorik egokiena aukeratzeko faseak Analisi horrek zorrotza izan behar du eta neketsua bada ere ezinbestekoa da azterketa guztiaren ondorioak indartu eta oinarritzen baititu eta-pa horretan eragozpenik handiena eragiketa parekagarriak bilatzean sortu zitzaigun barne-ko konparagarriak genituen kasuetan analisia errazagoa izan zen kanpoko konparagarriak erabili behar izan ziren eragiketen kasuan al-diz ikerketa lan nekeza egin behar izan genuen hautaketa egokia egiteko

L o t u t a k oeragiketaketengabe mugitzen ari den jarduera

MIKEL LArrAZABAL MArtiacuteNEZ Controller-a eta Ekonomisten Euskal

Elkargoaren kontabilitate komunitateko kidea

elkargokide zk 12514

Komunitatea KontAbilidAd

25KoMuNItAtEA

2012ko otsailaren 2an Ekonomisten Euskal Elkargoaren Bilboko instalazioetan topaketa berezi bat egin zen lotutako Eragiketen tresna berria aurkezteko Dokumentu hori Kontabilitate Komunitateak prestatu du EaEko ikuskari Fiskalen Erregistroarekin (rEaF) elkarla-nean zehazki daniel Loacutepez de Armentiarekin azken honek doku-mentuaren egokitzapen fiskala egiten lagundu du

Dokumentu hori gida lagungarria da lotutako eragiketei dagokienez kontabilitate eta zerga erloan gogoeta eztabaida iritzi-trukea eta azterketa bultzatzeko abiapuntu bat da eta egunero osatzeko as-moa dago ekonomisten sarEtik egiten diren esperientziekin adibi-deekin eta ekarpenekin garrantzi handiko gaia baita denon artean gure lanbidea garatzeko Horretarako zalantzak edo iradokizunak bidali daitezke dokumentutik bertatik kontabilitate Forora

Enpresa txiki edo Ertain baten eragiketa esanguratsuenak edo adie-razgarrienak azaldu nahi dira modu errazean betiere lotutako Era-giketa soilen edo ez konplexuen ikuspuntutik

Hogeita bederatzi eragiketa biltzen ditu egoera ezberdinen adieraz-garri diren sei arlotan sailkatuta maileguak eragiketa-errenta-menduak finantza-errentamenduak bazkide administrat-zailearen ordainsariak aktiboen salerosketa eta zerbitzuen prestazioa

Horietako bakoitzak adibide bat dakar dagozkion dokumentazio baldintzekin eta zehatz erakusten dituzte gertatzen diren egoera ohikoenak Beraz ikuspegi osatu samarra ematen du eragiketa erra-zenei edo ohikoenei buruz

Dokumentu horrek honakoei buruzko informazioa ematen du kon-tabilitate-irizpidearen analisia eragiketa horietako bakoitza kon-tabilizatzeko irizpide fiskalaren analisia zerga arloko administrazio publikoaren ikuspegitik beharrezkoa den dokumentazioa eta aditzera ematen den kontabilitate-idazpena erakusten duen adibidea nolana-hi ere erabat osatu gabeko dokumentua izateko asmoa du ekono-misten gogoetarako sortua

la hogeita hamar eragiketa ageri dira merkatuaren azpiko nahiz gai-neko ikuspegiekin eta sozietate bien ikuspuntutik Beraz 100 idazpe-netik gora ditugu tresna azkar xume eta erraz erabiltzeko moduko batean moldatuta

LotutAKo ErAGIKEtEN

tresnaAzken fasean aurretik garatutako etapak doku-mentatu genituen (Localfile edo Countryfile) zentzu horretan aitortu behar dut taldearen dokumentazioa (Masterfile) eskuratu ahal iza-tea oso baliagarria izan zela ez bakarrik geure dokumentua idazteko baita antzeko eragikete-tan erabilitako analisiak eta balorazio metodoak homogeneizatzeko ere baina dokumentatzeko betebeharra ez da amaitzen aipatu dugun dokumentu hori presta-tuta sozietateen gaineko zergaren araudiak eragiketa horien kengarrietarako ezartzen dituen baldintzetako bat da lotutako erakun-deekin idatzizko kontratuak izatea kontratu horiek funtsezko dokumentazioa dira lotutako alderdien arteko edozein transakzioren jato-rrian egon behar duena eta transakzio horien ezaugarri nagusiak jaso behar dituzte horiek bilduta edukiari buruzko frogak izan genituen eta beharrezkoa zenean eguneratzeko aukera eman zigun

Azkenik gogora ekarri nahi nuke lotutako era-giketen kudeaketa ez dela jarduera estatikoa Aitzitik gutxienez urtean behin egin behar da betiere ziur jakiteko eragiketa guztiak zuzen aurreikusten eta baloratzen direla horregatik ahal den neurrian gai horri buruzko prestakunt-za duten pertsonak izan beharko lituzke erakun-deak alderdi nagusien azterketa eta egunerake-ta kudeatu dezaten

+infolotutako eragiketen tresna

24 ekonomisten euskal elkargoa

iritzi artikulua

2007ko kontabilitate plan orokorraren jato-rrizko idazketan jasota zegoen talde bereko enpresen arteko eragiketei zer-nolako kon-tabilitate tratamendua eman behar zitzaien (Erregistro eta baloraziorako 21 Araua) Hala ere ogasunek era honetako eragiketei dagokien sozietateen gaineko zergaren arau-tegia aldatu zutenean hasi ginen zerga-aho-lkulariak eta kontulariak arau horiek aztert-

zen eta legeetara zuzen egokitzen Arauketa fiskal berri horren arabera merkatuko balio arruntean egindako eragiketak identifikatu eta baloratzeaz gain zehatz-mehatz dokumentatu behar ziren eta zigor-erregimen zorrotza ezart-zen zen denak ohartu ziren era horretako tran-sakzioak Administrazioen jomugan zeudela ba-tetik iruzurrerako habia zirelako eta bestetik zerga-bilketan eragina zuen ldquoplangintza Fis-kalardquo egiteko baliatzen zirelako eta hori ezin zen gehiago onartu

testuinguru horretan hasi ginen lotutako era-giketak aztertzen eta lehen aldiz hautatu be-harrean aurkitu ginen ea doiketa egin behar ote genuen hitzartutako balioa eta merkatuko balio arrunta egokitzeko balio ezberdinak baldin ba-ziren zentzu horretan zenbait dokumentu eta lan prestatu dira kontabilitate komunitateak planteatu duena kasurako erabaki zail hori zer-txobait argitzeko

lotutako eragiketen inguruan izan dudan es-perientzia profesionalean -nazioarteko talde kotizatu bateko enpresa batean hain zuzen- planteamendu teorikoegiak alde batera utzi eta hurbilketa praktikora jo izan dut hasieratik baz-tertu zen bigarren mailako doiketak egin beha-rra eta egindako azterketan beharbada gehia-go agindu zuen zerga-aholkulariaren ikuspegiak kontulariarenak baino

lehenik eta behin lotutako enpresekin zeuden transakzio guztiak identifikatu eta definitu ge-nituen horrek erraztu egin zituen neurri handi batean eragiketa bakoitzaren merkatu-balioa zehazteko eta konparazio-analisia egiteko me-todorik egokiena aukeratzeko faseak Analisi horrek zorrotza izan behar du eta neketsua bada ere ezinbestekoa da azterketa guztiaren ondorioak indartu eta oinarritzen baititu eta-pa horretan eragozpenik handiena eragiketa parekagarriak bilatzean sortu zitzaigun barne-ko konparagarriak genituen kasuetan analisia errazagoa izan zen kanpoko konparagarriak erabili behar izan ziren eragiketen kasuan al-diz ikerketa lan nekeza egin behar izan genuen hautaketa egokia egiteko

L o t u t a k oeragiketaketengabe mugitzen ari den jarduera

MIKEL LArrAZABAL MArtiacuteNEZ Controller-a eta Ekonomisten Euskal

Elkargoaren kontabilitate komunitateko kidea

elkargokide zk 12514

Komunitatea KontAbilidAd

25KoMuNItAtEA

2012ko otsailaren 2an Ekonomisten Euskal Elkargoaren Bilboko instalazioetan topaketa berezi bat egin zen lotutako Eragiketen tresna berria aurkezteko Dokumentu hori Kontabilitate Komunitateak prestatu du EaEko ikuskari Fiskalen Erregistroarekin (rEaF) elkarla-nean zehazki daniel Loacutepez de Armentiarekin azken honek doku-mentuaren egokitzapen fiskala egiten lagundu du

Dokumentu hori gida lagungarria da lotutako eragiketei dagokienez kontabilitate eta zerga erloan gogoeta eztabaida iritzi-trukea eta azterketa bultzatzeko abiapuntu bat da eta egunero osatzeko as-moa dago ekonomisten sarEtik egiten diren esperientziekin adibi-deekin eta ekarpenekin garrantzi handiko gaia baita denon artean gure lanbidea garatzeko Horretarako zalantzak edo iradokizunak bidali daitezke dokumentutik bertatik kontabilitate Forora

Enpresa txiki edo Ertain baten eragiketa esanguratsuenak edo adie-razgarrienak azaldu nahi dira modu errazean betiere lotutako Era-giketa soilen edo ez konplexuen ikuspuntutik

Hogeita bederatzi eragiketa biltzen ditu egoera ezberdinen adieraz-garri diren sei arlotan sailkatuta maileguak eragiketa-errenta-menduak finantza-errentamenduak bazkide administrat-zailearen ordainsariak aktiboen salerosketa eta zerbitzuen prestazioa

Horietako bakoitzak adibide bat dakar dagozkion dokumentazio baldintzekin eta zehatz erakusten dituzte gertatzen diren egoera ohikoenak Beraz ikuspegi osatu samarra ematen du eragiketa erra-zenei edo ohikoenei buruz

Dokumentu horrek honakoei buruzko informazioa ematen du kon-tabilitate-irizpidearen analisia eragiketa horietako bakoitza kon-tabilizatzeko irizpide fiskalaren analisia zerga arloko administrazio publikoaren ikuspegitik beharrezkoa den dokumentazioa eta aditzera ematen den kontabilitate-idazpena erakusten duen adibidea nolana-hi ere erabat osatu gabeko dokumentua izateko asmoa du ekono-misten gogoetarako sortua

la hogeita hamar eragiketa ageri dira merkatuaren azpiko nahiz gai-neko ikuspegiekin eta sozietate bien ikuspuntutik Beraz 100 idazpe-netik gora ditugu tresna azkar xume eta erraz erabiltzeko moduko batean moldatuta

LotutAKo ErAGIKEtEN

tresnaAzken fasean aurretik garatutako etapak doku-mentatu genituen (Localfile edo Countryfile) zentzu horretan aitortu behar dut taldearen dokumentazioa (Masterfile) eskuratu ahal iza-tea oso baliagarria izan zela ez bakarrik geure dokumentua idazteko baita antzeko eragikete-tan erabilitako analisiak eta balorazio metodoak homogeneizatzeko ere baina dokumentatzeko betebeharra ez da amaitzen aipatu dugun dokumentu hori presta-tuta sozietateen gaineko zergaren araudiak eragiketa horien kengarrietarako ezartzen dituen baldintzetako bat da lotutako erakun-deekin idatzizko kontratuak izatea kontratu horiek funtsezko dokumentazioa dira lotutako alderdien arteko edozein transakzioren jato-rrian egon behar duena eta transakzio horien ezaugarri nagusiak jaso behar dituzte horiek bilduta edukiari buruzko frogak izan genituen eta beharrezkoa zenean eguneratzeko aukera eman zigun

Azkenik gogora ekarri nahi nuke lotutako era-giketen kudeaketa ez dela jarduera estatikoa Aitzitik gutxienez urtean behin egin behar da betiere ziur jakiteko eragiketa guztiak zuzen aurreikusten eta baloratzen direla horregatik ahal den neurrian gai horri buruzko prestakunt-za duten pertsonak izan beharko lituzke erakun-deak alderdi nagusien azterketa eta egunerake-ta kudeatu dezaten

+infolotutako eragiketen tresna

25KoMuNItAtEA

2012ko otsailaren 2an Ekonomisten Euskal Elkargoaren Bilboko instalazioetan topaketa berezi bat egin zen lotutako Eragiketen tresna berria aurkezteko Dokumentu hori Kontabilitate Komunitateak prestatu du EaEko ikuskari Fiskalen Erregistroarekin (rEaF) elkarla-nean zehazki daniel Loacutepez de Armentiarekin azken honek doku-mentuaren egokitzapen fiskala egiten lagundu du

Dokumentu hori gida lagungarria da lotutako eragiketei dagokienez kontabilitate eta zerga erloan gogoeta eztabaida iritzi-trukea eta azterketa bultzatzeko abiapuntu bat da eta egunero osatzeko as-moa dago ekonomisten sarEtik egiten diren esperientziekin adibi-deekin eta ekarpenekin garrantzi handiko gaia baita denon artean gure lanbidea garatzeko Horretarako zalantzak edo iradokizunak bidali daitezke dokumentutik bertatik kontabilitate Forora

Enpresa txiki edo Ertain baten eragiketa esanguratsuenak edo adie-razgarrienak azaldu nahi dira modu errazean betiere lotutako Era-giketa soilen edo ez konplexuen ikuspuntutik

Hogeita bederatzi eragiketa biltzen ditu egoera ezberdinen adieraz-garri diren sei arlotan sailkatuta maileguak eragiketa-errenta-menduak finantza-errentamenduak bazkide administrat-zailearen ordainsariak aktiboen salerosketa eta zerbitzuen prestazioa

Horietako bakoitzak adibide bat dakar dagozkion dokumentazio baldintzekin eta zehatz erakusten dituzte gertatzen diren egoera ohikoenak Beraz ikuspegi osatu samarra ematen du eragiketa erra-zenei edo ohikoenei buruz

Dokumentu horrek honakoei buruzko informazioa ematen du kon-tabilitate-irizpidearen analisia eragiketa horietako bakoitza kon-tabilizatzeko irizpide fiskalaren analisia zerga arloko administrazio publikoaren ikuspegitik beharrezkoa den dokumentazioa eta aditzera ematen den kontabilitate-idazpena erakusten duen adibidea nolana-hi ere erabat osatu gabeko dokumentua izateko asmoa du ekono-misten gogoetarako sortua

la hogeita hamar eragiketa ageri dira merkatuaren azpiko nahiz gai-neko ikuspegiekin eta sozietate bien ikuspuntutik Beraz 100 idazpe-netik gora ditugu tresna azkar xume eta erraz erabiltzeko moduko batean moldatuta

LotutAKo ErAGIKEtEN

tresnaAzken fasean aurretik garatutako etapak doku-mentatu genituen (Localfile edo Countryfile) zentzu horretan aitortu behar dut taldearen dokumentazioa (Masterfile) eskuratu ahal iza-tea oso baliagarria izan zela ez bakarrik geure dokumentua idazteko baita antzeko eragikete-tan erabilitako analisiak eta balorazio metodoak homogeneizatzeko ere baina dokumentatzeko betebeharra ez da amaitzen aipatu dugun dokumentu hori presta-tuta sozietateen gaineko zergaren araudiak eragiketa horien kengarrietarako ezartzen dituen baldintzetako bat da lotutako erakun-deekin idatzizko kontratuak izatea kontratu horiek funtsezko dokumentazioa dira lotutako alderdien arteko edozein transakzioren jato-rrian egon behar duena eta transakzio horien ezaugarri nagusiak jaso behar dituzte horiek bilduta edukiari buruzko frogak izan genituen eta beharrezkoa zenean eguneratzeko aukera eman zigun

Azkenik gogora ekarri nahi nuke lotutako era-giketen kudeaketa ez dela jarduera estatikoa Aitzitik gutxienez urtean behin egin behar da betiere ziur jakiteko eragiketa guztiak zuzen aurreikusten eta baloratzen direla horregatik ahal den neurrian gai horri buruzko prestakunt-za duten pertsonak izan beharko lituzke erakun-deak alderdi nagusien azterketa eta egunerake-ta kudeatu dezaten

+infolotutako eragiketen tresna

ekonomisten euskal elkargoa26

Ekonomistentzako

EnplEgua Europan

Paris

Francia

Amsterdam

Holanda

Komunitatea EnplEo

KoMuNItAtEA 27

1 nolako enplegu aukerak dituzte ekonomistek EuropanAukerak non dauden jakitea da zailena batez ere ekonomistek balio anitzeko prestakuntza dute-lako ekonomistek era askotako lanpostuak bete ditzakete baina zaila da jakitea beste herrialde ba-tzuetan nola izendatzen dituzten zeregin horiek

kanpora eskaintzen diren lanak herrialdean bertan betetzen ez direnak izan ohi dira eta gehienetan zerikusia dute hizkuntzak jakitearekin hizkuntza bat baino gehiago jakinez gero aukera gehiago di-tuzu zure espezialitateko lanak lortzeko salbues-pena da gaztelania erabiltzen den merkatua hego Amerikakoa adibidez hor gaztelania eta ingelesa dakiten profesionalak nahi izaten dituzte baina lan aukera horiek oso bakanak izaten dira

zure arloan lan egin nahi baduzu atzerrian lan on bat aurkitzeko aukera gehiago izango duzu herrial-

globalizazioa eta berrikuntza teknikoazkarra dira gaur egun munduko

ekonomiaren ezaugarriak Europako lan merkatuak dituen gorabeherak

gainditzeko asmoz Europako Batasuna norvegia islandia liechtenstein eta

suitzarekin batera elkarlanean ari dira lan merkatuko politika eraginkorrak

sustatzen eta mugikortasun profesionalaren arloan ekimen osagarriak

antolatzen EurEs Europan dagoen enplegurako Web gunerik handienetako

bat da lan eskaintzak milioi bat baino gehiago ditu 300000 curriculum

eta 11000 enpresa erregistratuta

Elkarrizketa

lola goitianDiagorrocHatEgui

rEd EurEsEko aHolkulariaEstAtuko EnplEgu zErbItzu publIkoAn

+infoenpleo bloga

KoMuNItAtEA 27

1 nolako enplegu aukerak dituzte ekonomistek EuropanAukerak non dauden jakitea da zailena batez ere ekonomistek balio anitzeko prestakuntza dute-lako ekonomistek era askotako lanpostuak bete ditzakete baina zaila da jakitea beste herrialde ba-tzuetan nola izendatzen dituzten zeregin horiek

kanpora eskaintzen diren lanak herrialdean bertan betetzen ez direnak izan ohi dira eta gehienetan zerikusia dute hizkuntzak jakitearekin hizkuntza bat baino gehiago jakinez gero aukera gehiago di-tuzu zure espezialitateko lanak lortzeko salbues-pena da gaztelania erabiltzen den merkatua hego Amerikakoa adibidez hor gaztelania eta ingelesa dakiten profesionalak nahi izaten dituzte baina lan aukera horiek oso bakanak izaten dira

zure arloan lan egin nahi baduzu atzerrian lan on bat aurkitzeko aukera gehiago izango duzu herrial-

globalizazioa eta berrikuntza teknikoazkarra dira gaur egun munduko

ekonomiaren ezaugarriak Europako lan merkatuak dituen gorabeherak

gainditzeko asmoz Europako Batasuna norvegia islandia liechtenstein eta

suitzarekin batera elkarlanean ari dira lan merkatuko politika eraginkorrak

sustatzen eta mugikortasun profesionalaren arloan ekimen osagarriak

antolatzen EurEs Europan dagoen enplegurako Web gunerik handienetako

bat da lan eskaintzak milioi bat baino gehiago ditu 300000 curriculum

eta 11000 enpresa erregistratuta

Elkarrizketa

lola goitianDiagorrocHatEgui

rEd EurEsEko aHolkulariaEstAtuko EnplEgu zErbItzu publIkoAn

+infoenpleo bloga

28 ekonomisten euskal elkargoa

de horretan bizi bazara euskaditik begiratuta es-kaintza oso berezi batzuk besterik ez dira ikusten

hala ere egia da globalizazioak barne-merkatuak eta enpresak nazioarteko bihurtu izanak bere era-gina izan duela horrela hemen ezarrita dauden edo gurekin harremana duten beste herrialde ba-tzuetako konpainiek gero eta eskaintza gehiago argitaratzen dituzte euresen web gunean dena den ondo jakin behar dituzte hizkuntzak

2 iquestCuaacutel es el paiacutes en el que los economistas tie-nezein herrialdetan dute ekonomistek lan auke-rarik gehienherrialde bakoitzeko ekonomia egoeraren ara-berakoa da hori esate baterako oraintxe bertan erresuma batuko lan merkatua ez dago oso bizirik Alemaniako ekonomia gora dator baina ez du eko-nomistentzako lanik

gaur egun holanda da profesional hauek lana aur-kitzeko aukera gehien duten herrialdea normalean ingelesa eskatzen zaie lanerako hizkuntza gisa eta behin finkatuta nederlandera irakasten zaie

frantzian lehia gutxiago dago jende gutxiagok daki frantsesa ingelesa dakitenekin konparatuta eta lan askorik ez badago ere hizkuntza hori jende gutxiagok dakienez errazago aurkitu daiteke lana

3 nolako lanak aurkitzen dituzte hemengo eko-nomistek beste herrialde batzuetangai honetan lanbide onarpena hartu behar da kon-tuan herrialde bakoitzak bere lanbide arautuak ditu beraz lan egin nahi duzun herrialdekoa ez den unibertsitate batean ikasi baduzu baimena eskatu beharko duzu hango gobernuko ldquomerkata-ritza ministerioanrdquo lanbide horretan jardun ahal izateko

nolanahi ere ez dira nahastu behar lanbide onar-pena eta homologazioa

homologazioak esan nahi du herrialde horretan ikasketak jarraitu ditzakegula baina besterik ez homologazioa eskatu behar da esate baterako master bat egin nahi badugu Alemanian Alema-niako unibertsitateak espainian egindako ikaske-tak homologatu beharko ditu eta berak esango du zer egin behar dudan zuzenean ikasketak egiten hasi edo lehenengo modulu bat egin eta gero masterrean sartu

lanbide onarpena herrialde horretako finantza ministerioari eskatu beharreko dokumentua da

bertan lan egin ahal izateko burtsako agente gisa ekonomista gisa edo beste lanbideren batean esperientzia profesionala egiaztatu eta kategoria eta esperientzia zehazten dizute

gainera izapideak egiteko behar den denbora ez da berdina lanbide onarpena egiteko 2 edo 3 hi-labete behar izaten dira homologaziorako berriz urtebete izan daiteke

4 bolognako planak ba al du zerikusirik hone-tanbai zain gaude bolognako planak ikasketak noiz berdinduko dituen homologazioek onarpen profe-sionala izan dezaten esate baterako fiskalitateaz ari bagara ez da fiskalitate bera erresuma batuan espainian edo frantzian beste herrialde batean lanbideren batean jardun nahi baduzu konpent-sazio-modulu bat egin beharko duzu herrialde ho-rretakoekin parekatzeko

5 Ekonomisten egoera beste herrialde batzue-tan baino zailagoa al da Espainian ekonomistek gaitz dute arrazoi batzuengatik eta horietako bat da gure banku-erakundeak krisian daudela izan ere horrek domino-efektua egiten du beste sektore batzuetan bestalde asko mugat-zen ari dira ekonomistak lan-merkatuan sartzeko aukerak merkatu hori inbutu moduko bat egiten ari delako

6 bizkaiko Euresetik zerbait egiten ari zarete enplegua sortzeko krisialdian ekonomistari la-guntzeko politikaren bat edoeures langileen mugikortasuna errazteko sortu zen euresek ez du enplegurik sortzen inola ere Alde batetik enpresariei esaten diegu non zabal-du ditzaketen enplegu-eskaintzak eta zer-nolako kanpainak egin ditzaketen hautagaiak biltzeko bestetik hutsik dauden lanpostuen berri ematen diegu langileei

espainiako eures gainerako euresekin batera lankidetzarako hitzarmen iraunkorra gauzatzen ari da hautagaien eta enpresen arteko harremana bi-zkortzeko eta dinamizatzeko

gaur egun ondo prestatutako eta gaitasun han-diko ekonomistak eskaintzen dituen herrialde bat gara eta frantziak holandak norvegiak eta dani-markak ondo prestatutako profesionalak behar di-tuzte

Ate asko jo behar dira enplegua aurkitu ahal izate-ko baina aukerak egon badaude

Komunitatea EnplEo

29KoMuNItAtEA

Gure lanbidea garatzeko baterako prestakuntza jaso dugu ekonomistok Enplegura bideraturiko prestakuntza jaso dugu eta enpleguan oinarri-tuta garatzen dugu gure jarduera profesionala Halaber enplegua eta jarduera profesionala dira garapen profesionalaren funtsezko xedeak Ho-rregatik Ekonomisten Euskal Elkargoko enplegu ErkIdEgoAk lanean dihardu gure kolektiboaren beharrizanei erantzuna emateko enplegaga-rritasuna hobetzeko tailerrak eta enplegurako gaikuntza eskainiz

tailerrak eta Beken

Hauek dira bizkaian gipuzkoan eta Araban gauzaturiko tailerren edukiak

nola garatu enplegurako duzun talentua 44 lagunek eman dute izena enplegua bila- tzea helburu duen tailer honetan maite Villafruelaren lankidetzarekin gauzatuko da

Ekonomistentzako enplegua Europan- rEd Eures bizkaia-ko arduradun lola goitian- diaren lankidetza izango duen tailer honetan 14 lagunek eman dute izena bertan gure mugetatik kanpo enplegua bilatzeko duten aukeren berri emango zaie ekonomistei

nola kudeatu zure etorkizun profesionala innobasque-ren lankidetzarekin eta inte- ligentzia emozionaleko Partzuergoaren bidez lanbidea garatzeko orduan emozioak ku- deatzeak duen garrantzia analizatu eta aztertuko da tailer honetarako 39 lagunek eman dute izena

etorkizunean jarraituko duen proiektua da honakoa hau eta datozen hilabeteetan lurral- deko hiru egoitzetan gauzatuko da

lizentziatu berri diren ekonomistentzako praktiketako programa esklusiboak Aurre- ko urteetako esperientziak erakutsi digunez programa hau da lehendabiziko enplegua lortzeko biderik onena izan ere 2011ko parte-hartzaileen 75ak enplegua aurkitzea lortu du

gaur egun 83 dira ekonomisten euskal elkargoak sustaturiko proiektu honetan parte har- tzen duten ekonomistak 37 bizkaian 26 Araban eta 20 gipuzkoan

lanbidek estaldura juridikoa ematen dio programari bbk fundazioak parte-hartzaile biz- kaitarren hileko zenbatekoa finantzatzen du eta Arabako foru Aldundia berriz lurralde horretako ikasleen finantzaketaz arduratzen da

Programan 28 urtetik beherako ikasleek hartzen dute parte eta 2012ko apirilean bukatuko da li-zentziatu berri direnen laneratzea erraztea du he-lburu prestakuntzaren eta enpresetako praktiken bidez Parte-hartzaileek espediente akademiko ona izan behar dute ingeles eta euskararen eza-gutza baina ez dute zertan laneko aurre-esperien-tziarik izan behar

40 beka daude guztira eta 120 eskabide jaso di-tugu bizkaiko 37 enpresek erakutsi dute progra-marekiko interesa 20 enpresek gipuzkoan eta 26k Araban

programa

+infoPraktika-programa deialdi berria

29KoMuNItAtEA

Gure lanbidea garatzeko baterako prestakuntza jaso dugu ekonomistok Enplegura bideraturiko prestakuntza jaso dugu eta enpleguan oinarri-tuta garatzen dugu gure jarduera profesionala Halaber enplegua eta jarduera profesionala dira garapen profesionalaren funtsezko xedeak Ho-rregatik Ekonomisten Euskal Elkargoko enplegu ErkIdEgoAk lanean dihardu gure kolektiboaren beharrizanei erantzuna emateko enplegaga-rritasuna hobetzeko tailerrak eta enplegurako gaikuntza eskainiz

tailerrak eta Beken

Hauek dira bizkaian gipuzkoan eta Araban gauzaturiko tailerren edukiak

nola garatu enplegurako duzun talentua 44 lagunek eman dute izena enplegua bila- tzea helburu duen tailer honetan maite Villafruelaren lankidetzarekin gauzatuko da

Ekonomistentzako enplegua Europan- rEd Eures bizkaia-ko arduradun lola goitian- diaren lankidetza izango duen tailer honetan 14 lagunek eman dute izena bertan gure mugetatik kanpo enplegua bilatzeko duten aukeren berri emango zaie ekonomistei

nola kudeatu zure etorkizun profesionala innobasque-ren lankidetzarekin eta inte- ligentzia emozionaleko Partzuergoaren bidez lanbidea garatzeko orduan emozioak ku- deatzeak duen garrantzia analizatu eta aztertuko da tailer honetarako 39 lagunek eman dute izena

etorkizunean jarraituko duen proiektua da honakoa hau eta datozen hilabeteetan lurral- deko hiru egoitzetan gauzatuko da

lizentziatu berri diren ekonomistentzako praktiketako programa esklusiboak Aurre- ko urteetako esperientziak erakutsi digunez programa hau da lehendabiziko enplegua lortzeko biderik onena izan ere 2011ko parte-hartzaileen 75ak enplegua aurkitzea lortu du

gaur egun 83 dira ekonomisten euskal elkargoak sustaturiko proiektu honetan parte har- tzen duten ekonomistak 37 bizkaian 26 Araban eta 20 gipuzkoan

lanbidek estaldura juridikoa ematen dio programari bbk fundazioak parte-hartzaile biz- kaitarren hileko zenbatekoa finantzatzen du eta Arabako foru Aldundia berriz lurralde horretako ikasleen finantzaketaz arduratzen da

Programan 28 urtetik beherako ikasleek hartzen dute parte eta 2012ko apirilean bukatuko da li-zentziatu berri direnen laneratzea erraztea du he-lburu prestakuntzaren eta enpresetako praktiken bidez Parte-hartzaileek espediente akademiko ona izan behar dute ingeles eta euskararen eza-gutza baina ez dute zertan laneko aurre-esperien-tziarik izan behar

40 beka daude guztira eta 120 eskabide jaso di-tugu bizkaiko 37 enpresek erakutsi dute progra-marekiko interesa 20 enpresek gipuzkoan eta 26k Araban

programa

+infoPraktika-programa deialdi berria

30

Ikerfel merkatu Azterketa eta marketin Estrategikorako zerbitzu enpresa 1976tik ari da lanean nazio mailan eta nazioartean

36 urte horietan Ikerfel-ek bilbon bartzelonan eta madrilen dituen egoitzetatik 7000 merkatu-azterketa baino egin ditu marketin arloan

Joseba Ezpeleta urquijo da konpainiak bilbon duen zuzendari komertziala eta beze-roen asebetetze azterketa berrienak eta puntakoenak aipatu dizkigu

1 - zer da Ikerfel eta zertan egiten du lanIkerfel merkatu-azterketak egin eta marketin estrategikorako zerbitzuak ematen di-tuen institutu bat da funtsean gure eginkizuna da jendeari iritzia eskatzea zenbait gauzari buruz kontsumitzen dituen zerbitzuak edo produktuak gustuko dituen edo ez dituen markak etab hau da merkatuari buruzko informazioa bildu sailkatu ordenatu eta aztertzea gero gure bezeroen produktuei buruz baliozko informazioa eman ahal izateko

horrez gain merkatuko datu horietan oinarrituta gure bezeroen marketin sailei la-guntza ematen diegu erabaki estrategikoak hartzeko orduan marketin eta komunikazio sailen aliatuak izan nahi dugu gure jardueraren muina da merkatu-azterketarik one-na diseinatzea eta gure azterketa-teknikak aplikatzea kualitatiboak nahiz kuantitati-boak beraz gure jarduera gauzatzeko ikerketa soziologikoak eta merkatu-azterketak egiten ditugu azterketa-teknika batzuen bidez telefonozko elkarrizketak elkarrizketa

Elkarrizketa JosEBa EzpElEta urquiJo

ekonomisten euskal elkargoa

Bezeroen asebetetzea

Komunitatea MarkEting

pertsonalak on line elkarrizke-tak talde dinamikak

2 - nola egiten dituzue beze-roaren asebetetze-neurketak bezeroen Asebetetzeari eta zer-bitzu kalitateari buruzko azter-ketak jarduera eremu garran-tzitsua dira Ikerfelentzat eta azterketa guztiek bezala azken urteotan aldaketak izan dituzte bai metodologiaren aldetik eta bai edukien aldetik ere orain dela urte batzuk neurketa ho-rietan ez ziren kontuan hartzen bezeroaren kezkak eta eskariak konpainien egitura aztertzea zen ardura bakarra orduko azterke-tetan enpresaren sail guztien argazkia ateratzea zen helburua mundu guztiak zekien bere kali-fikazioa eta hortxe zegoen ho-bariaren zati bat baina hori al-datu egin da

orain azterketa kualitatiboak egiten ditugunean bezeroei es-aten diegu bezeroarierabiltzai-leari benetan axola zaiona iden-tifikatzeko hitzez adierazteko eta esateko nola sentitzen den markekin dendekin eta produk-tuekin interakzioan dagoenean lehen esate baterako finantza-erakunde bateko bezeroari gal-detzen zitzaion ea zer iruditzen zitzaion bere kutxak edo bankuak eskaintzen zuen produktu-gama hau da produktu-gama zabala edo urria ote zen neurtu nahi iza-ten zen baina ohartu gara bene-tan axola duena ez dela produktu asko edukitzea produktu horiek nire beharretara egokitzea bai-zik orain garrantzi handiagoa ematen zaio alderdi arrazionala eta emozionala nahasteari hau da produktuaren alderdi uki-garria beste alderdi batzuekin nahasteari erosketaren espe-rientziarekin edo une erabaki-garriekin adibidez Pertsonak gara eta pertsonak garen alde-tik ez dugu beti irizpide arrazio-nalen arabera kontsumitzen

KoMuNItAtEA 31

asebetetze

inkesten filosofia

da konpainiek

gauzak hobeto

egitea eta hori

denon onerako da

neurketak azterketa kuantita-tiboen bidez burutzen dira az-terketa horiek datu jakin batzuk ematen dituzte bezeroen artean zer portzentaje dagoen pozik zenbatek erosiko duten berri-ro Arlo honetan galdetegiak betetzea da teknika galdetegiak baitira inkesta guztien oinarria inkestak egituratzeko modu asko daude telefono bidezko elkarri-zketak on-line elkarrizketak elkarrizketa pertsonalak betie-re bezeroa enpresa eta sektorea nolakoa den kontuan hartuta

ez da gauza bera telefono mu-gikorren konpainia batentzako asebetetze-azterketa egitea edo banku pribatu batentzako pertsona horiengana iristeko metodoak oso ezberdinak dira metodologia azterketak duen xe-dera egokitzea izaten da biderik egokiena

3 - nork edo nortzuek eskatzen dituzte horrelako neurketakkorporazio handi guzti-guztiek egiten dituzte euren bezeroen asebetetze-adierazleen txoste-nak dena den orain dela urte batzuetatik hona enpresa txiki eta ertainak ere hasi dira ho-rrelako neurketak egiten Albis-tegietan sarri entzuten dira ho-nelakoak iso sariak Aenoren ziurtagiriak euskalit erakun-de zentral handiagoen mende egon arren ikastetxe txikiek eta anbulatorioek ere horrelako merkatu-azterketak eskatzen dituzte gure azterketa eremua zabala eta gero eta gehiago za-baltzen ari da enpresa guztiok arduratu beharko genuke gure bezeroen iritzia zein den jaki-teazhala ere egia da jende asko-rekin harremanetan dauden enpresak kontsumo handiko sektorean daudenak sentiko-rragoak direla gai honekin izan ere askoz zailagoa da industria astuneko produktu baten beze-roak duen asebetetzea neurtzea

ekonomisten euskal elkargoa32

Azkenik esan behar da asebe-tetze-azterketen filosofiak le-hiakortasun irizpideak dituela atzean konpainiek ez dute be-ren zerbitzuaren kalitatea al-truismoagatik neurtzen merka-tuen asebetetzea eta negozio bolumenaren artean korrelazioa dagoela ikusi dute nolanahi ere argi dago azken helburua gauzak hobeto egitea dela eta hori normalean denon onerako izaten da

4 - iquestQueacute es la teacutecnica nps iquestCuazer da nps teknika zein da funtsezko galdera galde-ra bakar bati erantzunda argi jakiteko bezeroen artean zer portzentajek adierazten duen markarekin pozik dagoeladuela urte gutxi gehienbat esta-tu batuetan probatu den meto-dologia berri bat zabaldu da net Promoter store izenekoa hau da ldquoGomendagarritasun Indize Garbiardquo metodologia horren bi-dez marka batek gomendagarri izateko duen gaitasuna neurtzen da metodologia horren arabera galdera bakar bat eginda argi jakin daiteke bezeroen artetik zer portzentajek gomendatuko lukeen marka hori hauxe da galdera ba al duzu asmorik

konpainia hau lagun bati edo lankide bati gomendatzeko

normalean erantzuna 0tik 10era bitarteko eskalan ematen da ondorioztatu denez bezero ba-tek zerbitzua ematen dion enpre-sarekin duen asebetetze-maila jakiteko modu egokia da horre-tarako enpresa hori gomendat-

zeko duten asmoaren arabera bezeroak hiru multzotan sailkat-zen dira ldquoaurkakoakrdquo ldquoneutroak edo pasiboakrdquo eta ldquosustatzai-leakrdquo

batzuek konfiantza dute adiera-zle horietan eta beste batzuk kritikoagoak dira nolanahi ere garrantzitsuena da azterketa horien atzean dagoen filosofia ez dugu asebetetzeaz eta leial-tasunaz bakarrik galdetzen edo bezeroak hornitzailearekin ha-rremanetan jarraitu nahi duen orain nahi duguna da bezeroak gu gomendatzea agintzea eta bere hitza jokoan jarri dezala gugan konfiantza izan dezaten

horixe da npsek egiten duena hau da marka produktu edo zerbitzu batek gure bezeroen hitza jokoan jartzeko duen in-darra neurtzen du komunika-zio kanpainarik onena ahoz aho egiten dena da produktu jakin batean konfiantza sortzea ez bakarrik zuk horretaz gozatzea nahi dudalako horrekin konpro-metitzen naizelako baizik elka-rrenganako konpromisoa da fan bat baino gehiago da profeta bat bere atzetik eramaten gai-tuen fan bat

Abantaila handiak ditu izan ere 0tik 10era ebaluatzen du zenba-teraino zauden prest produktu hori lagunei etxekoei edo eza-gunei gomendatzeko baina oso teknika zorrotza da 9tik 10era bitarteko puntuazioa puntuazio bikaina behar delako sustatzai-letzat hartzeko sustatzaile akti-

guk ere egin ditugu asebetetze-

azterketak gure bezeroen artean zer

asebetetze-maila duten jakiteko

bo deitzen duguna izateko dena den gauza bat da metrika neur-keta eta bere sistema eta beste bat tresna honek ematen duen aukera bezeroei edo bezero izan litezkeenei entzuteko horrela gomendioaren indarra 0tik 10era neurtu ondoren sakon arakat-zen dira zergatiak gomendioa bizkortzen edo moteltzen duten arrazoiak horixe da teknika ho-netatik gehien interesatzen zai-guna

oso ondo dago nire aldeko go-mendioa egitea baina nik jakin nahi dut zerk bultzatzen zaituen ni gomendatzera zerk eragiten duen nire aldeko gomendioa

oso azterketa erraza da erraz moldatzeko modukoa galdetegi luze eta astun horien aurrean izan ere galdetegi horiek ez daude bezeroaren iritzia jakiteko pentsatuta konpainiak galdetu nahi duena galdetzeko baizik

baina bertute horretan dauka akatsa ere zeren eta sarritan ezin baita errealitatea galdera bakar batean bildu hori bai-no zailagoa izaten da gainera emaitza galdera bakar baten erantzuna denez ondorioak al-dakor samarrak izan ohi dira ingurune fisikoaren edo egoera ekonomikoaren mende egoten dira ez dugu gauza bera go-mendatzen bilbon edo sevillan ez dira konparagarriak galdera horren bidez ez dugu jakin nahi bezeroa pozik dagoen ezpada zenbateraino zauden ni gomen-datzeko prest izan ere jakintzat ematen da gomendatzeko prest dagoena pozik dagoela

5 - iquestExiste la meacutetrica perfecta que ba al dago neurketa per-fekturik bezero batek marka jakin batekin duen asebetetze-maila benetan jakiteko ez dago neurketa perfekturik Azterketa klasikoen bidez ezin hobeto jakin daiteke zein den

Komunitatea MarkEting

KoMuNItAtEA 33

bezeroen asebetetze-maila gai-nera galdetu beharrekoa aldez aurretik pixka bat lantzen badu-zu hau da bezeroari zer gustat-zen zaion orduan nps gomen-datze-azterketa osagarria da

gure ustez tresna bakoitzak dituen alderik onenak baliatu behar dira Asebetetze-azter-keta ldquoklasikordquo bat egin zaiz-kion hobekuntza eta aurrerapen guztiekin ekarpen analisia ere egin behar da horrek adieraziko baitu zeintzuk diren asebetet-zeari lotuta dauden aldagaiak normalean tresna ezberdinak elkartzea izaten da irtenbiderik onena merkatuen errealitateak ertz asko izaten baititu Azkenik funtsezkoa da emaitzek hobe-kuntzak egiteko balio izatea eraginkorrak izatea eta bezeroen errealitateari oso lotuta egotea

ezinbestekoa da inguruko enpre-sekin eta lehiakideekin konpa-ratzea hobekuntzarako giltzak eta ekintzarako bultzagarriak bi-latzea eta benetan npsk asko fintzen ditu hobekuntzarako bultzagarri horiek nahasketa kualitatibo-kuantitatiboak ere asko laguntzen du gomendio-bultzagarri horiek gauzatzen

6 - ba al dago fidela izan daite-keen bezerorikbai bezero fidelak badaude badago aldatzen ez den jendea batez ere adineko jendea Al-daketak gazteengandik etortzen dira beti gehiago informatzen dira interneten sartuta daude blogetan gehiago bidaiatzen dute konformagaitzagoak dira berez

badaude merkatu fidelak bai-na kontua ez da bakarrik beze-roak fideltasuna galdu duela kontuan hartu behar da merka-tuaren beste aldea ere arreta guztia prezioan jartzera eraman gaituzten enpresa eta konpai-nia horiek neurri batean mert-

zenario bihurtu gaituztenak banaketa-enpresa handiak finantza-konpainiak telefo-nia mugikorreko operadoreak adsl izugarria da prezioen eta produktuen gerra eta horren eraginez merkatuek informazio gehiago daukate erne daude eta aldaketarako prest

behartzen ari dira bezeroak arreta guztia kontuan jartzera hau da lehen garrantzi erlatiboa zeukan aldagai batean eta horri krisi ekonomikoa gehitzen ba-zaio azkenean horixe bultzatzen ari gara gero eta gehiago

baina hori ez da gertatzen sekto-re guztietan eta marka guztie-kin horren adibide garbia da Apple-rekin gertatzen dena ez du prezioarekin jokatzen emo-zioak lantzen ditu eta horrez gain teknologia praktikotasuna eta bere produktuek gure bizit-zarako duten erabilgarritasuna eskaintzen digu Asko begiratzen zaio alderdi emozionalari arlo arrazional hutsa gainditu deza-gun hau da kalitatea prezioa diseinua eta abar mutua madri-lentildea konpainia merkea izatetik partaide izatearen harrotasuna bultzatzera pasatu da hots al-derdi emozionala honela diote ldquotaldea gara eta harro nago tal-dekide naizelakordquo dudarik gabe emozioak lantzea da hori

7 - konta ezazu neurketa horiei buruzko esperientzia edo pasa-dizoren batgomendatze-analisia egin ge-nuen lehenengo azterketetan bezero batzuk gure call centerra bisitatzera etorri ziren berta-tik bertara ikusi nahi zuten nola egiten genituen inkestak eta bezeroek esaten zutena entzun galdetegi oso itxia zen galdera oso egituratuak zituena halako

batean elkarrizketatuak esan zion inkestatzaileari ezin zuela 1etik 10erako eskalan erantzun ldquonahiago dut apur batean entzu-ten badidazu eta esaten dizuda-na baliagarria iruditzen bazaizu jakinarazi iezaiozu konpainiarirdquo eta halaxe egin zuen bere sent-sazioen berri eman zion zer-gatik utzi zion edo utziko zion bezero izateari zer gertatu zit-zaion bere kudeatzaile komer-tzialarekin zergatik ez zegoen pozik eskuragarritasunarekin zer tratu ematen ari zitzaizkion eta nola aldatu zen harremana historia honetan

elkarrizketa entzuten ari ziren bezeroak harrituta geratu ziren bezeroen adierazteko gaitasuna-rekin eta berehala gomendat-ze-azterketa bat (nps tanke-rakoa) agindu ziguten azterketa horrek fase kuantitatiboa (neu-rketa) eta kualitatiboa (sakont-zea) zituen haien enpresak ematen zuen zerbitzua hobet-zeko eta denak pozik bezeroek azterketaren balioa ikusi zuten eta guk beste azterketa bat lortu genuen

8 - iquestAlguna vez Ikerfel se ha real Ikerfelen egin al da inoiz merkatu-azterketarik guk ere egin ditugu asebetet-ze-azterketak gure bezeroen artean zer asebetetze-maila duten jakiteko eta emaitza oso positiboak lortu ditugu eta ez bakarrik kalifikazio onengatik izan ere bezeroei mikrofonoa jarrita zertan hobetu dezake-gun esan digutelako baizik 90 inguruk esan dute oso pozik edo nahiko pozik daudela batez bes-teko kalifikazioa eskolako eska-lan 81ekoa da oraindik ez gara Apple baina ez dago txarto en-presa zerbitzu bat saltzeko

+info ldquode clientes a prescriptoresrdquo topaketa

marketing bloga

pertsonalak on line elkarrizke-tak talde dinamikak

2 - nola egiten dituzue beze-roaren asebetetze-neurketak bezeroen Asebetetzeari eta zer-bitzu kalitateari buruzko azter-ketak jarduera eremu garran-tzitsua dira Ikerfelentzat eta azterketa guztiek bezala azken urteotan aldaketak izan dituzte bai metodologiaren aldetik eta bai edukien aldetik ere orain dela urte batzuk neurketa ho-rietan ez ziren kontuan hartzen bezeroaren kezkak eta eskariak konpainien egitura aztertzea zen ardura bakarra orduko azterke-tetan enpresaren sail guztien argazkia ateratzea zen helburua mundu guztiak zekien bere kali-fikazioa eta hortxe zegoen ho-bariaren zati bat baina hori al-datu egin da

orain azterketa kualitatiboak egiten ditugunean bezeroei es-aten diegu bezeroarierabiltzai-leari benetan axola zaiona iden-tifikatzeko hitzez adierazteko eta esateko nola sentitzen den markekin dendekin eta produk-tuekin interakzioan dagoenean lehen esate baterako finantza-erakunde bateko bezeroari gal-detzen zitzaion ea zer iruditzen zitzaion bere kutxak edo bankuak eskaintzen zuen produktu-gama hau da produktu-gama zabala edo urria ote zen neurtu nahi iza-ten zen baina ohartu gara bene-tan axola duena ez dela produktu asko edukitzea produktu horiek nire beharretara egokitzea bai-zik orain garrantzi handiagoa ematen zaio alderdi arrazionala eta emozionala nahasteari hau da produktuaren alderdi uki-garria beste alderdi batzuekin nahasteari erosketaren espe-rientziarekin edo une erabaki-garriekin adibidez Pertsonak gara eta pertsonak garen alde-tik ez dugu beti irizpide arrazio-nalen arabera kontsumitzen

KoMuNItAtEA 31

asebetetze

inkesten filosofia

da konpainiek

gauzak hobeto

egitea eta hori

denon onerako da

neurketak azterketa kuantita-tiboen bidez burutzen dira az-terketa horiek datu jakin batzuk ematen dituzte bezeroen artean zer portzentaje dagoen pozik zenbatek erosiko duten berri-ro Arlo honetan galdetegiak betetzea da teknika galdetegiak baitira inkesta guztien oinarria inkestak egituratzeko modu asko daude telefono bidezko elkarri-zketak on-line elkarrizketak elkarrizketa pertsonalak betie-re bezeroa enpresa eta sektorea nolakoa den kontuan hartuta

ez da gauza bera telefono mu-gikorren konpainia batentzako asebetetze-azterketa egitea edo banku pribatu batentzako pertsona horiengana iristeko metodoak oso ezberdinak dira metodologia azterketak duen xe-dera egokitzea izaten da biderik egokiena

3 - nork edo nortzuek eskatzen dituzte horrelako neurketakkorporazio handi guzti-guztiek egiten dituzte euren bezeroen asebetetze-adierazleen txoste-nak dena den orain dela urte batzuetatik hona enpresa txiki eta ertainak ere hasi dira ho-rrelako neurketak egiten Albis-tegietan sarri entzuten dira ho-nelakoak iso sariak Aenoren ziurtagiriak euskalit erakun-de zentral handiagoen mende egon arren ikastetxe txikiek eta anbulatorioek ere horrelako merkatu-azterketak eskatzen dituzte gure azterketa eremua zabala eta gero eta gehiago za-baltzen ari da enpresa guztiok arduratu beharko genuke gure bezeroen iritzia zein den jaki-teazhala ere egia da jende asko-rekin harremanetan dauden enpresak kontsumo handiko sektorean daudenak sentiko-rragoak direla gai honekin izan ere askoz zailagoa da industria astuneko produktu baten beze-roak duen asebetetzea neurtzea

ekonomisten euskal elkargoa32

Azkenik esan behar da asebe-tetze-azterketen filosofiak le-hiakortasun irizpideak dituela atzean konpainiek ez dute be-ren zerbitzuaren kalitatea al-truismoagatik neurtzen merka-tuen asebetetzea eta negozio bolumenaren artean korrelazioa dagoela ikusi dute nolanahi ere argi dago azken helburua gauzak hobeto egitea dela eta hori normalean denon onerako izaten da

4 - iquestQueacute es la teacutecnica nps iquestCuazer da nps teknika zein da funtsezko galdera galde-ra bakar bati erantzunda argi jakiteko bezeroen artean zer portzentajek adierazten duen markarekin pozik dagoeladuela urte gutxi gehienbat esta-tu batuetan probatu den meto-dologia berri bat zabaldu da net Promoter store izenekoa hau da ldquoGomendagarritasun Indize Garbiardquo metodologia horren bi-dez marka batek gomendagarri izateko duen gaitasuna neurtzen da metodologia horren arabera galdera bakar bat eginda argi jakin daiteke bezeroen artetik zer portzentajek gomendatuko lukeen marka hori hauxe da galdera ba al duzu asmorik

konpainia hau lagun bati edo lankide bati gomendatzeko

normalean erantzuna 0tik 10era bitarteko eskalan ematen da ondorioztatu denez bezero ba-tek zerbitzua ematen dion enpre-sarekin duen asebetetze-maila jakiteko modu egokia da horre-tarako enpresa hori gomendat-

zeko duten asmoaren arabera bezeroak hiru multzotan sailkat-zen dira ldquoaurkakoakrdquo ldquoneutroak edo pasiboakrdquo eta ldquosustatzai-leakrdquo

batzuek konfiantza dute adiera-zle horietan eta beste batzuk kritikoagoak dira nolanahi ere garrantzitsuena da azterketa horien atzean dagoen filosofia ez dugu asebetetzeaz eta leial-tasunaz bakarrik galdetzen edo bezeroak hornitzailearekin ha-rremanetan jarraitu nahi duen orain nahi duguna da bezeroak gu gomendatzea agintzea eta bere hitza jokoan jarri dezala gugan konfiantza izan dezaten

horixe da npsek egiten duena hau da marka produktu edo zerbitzu batek gure bezeroen hitza jokoan jartzeko duen in-darra neurtzen du komunika-zio kanpainarik onena ahoz aho egiten dena da produktu jakin batean konfiantza sortzea ez bakarrik zuk horretaz gozatzea nahi dudalako horrekin konpro-metitzen naizelako baizik elka-rrenganako konpromisoa da fan bat baino gehiago da profeta bat bere atzetik eramaten gai-tuen fan bat

Abantaila handiak ditu izan ere 0tik 10era ebaluatzen du zenba-teraino zauden prest produktu hori lagunei etxekoei edo eza-gunei gomendatzeko baina oso teknika zorrotza da 9tik 10era bitarteko puntuazioa puntuazio bikaina behar delako sustatzai-letzat hartzeko sustatzaile akti-

guk ere egin ditugu asebetetze-

azterketak gure bezeroen artean zer

asebetetze-maila duten jakiteko

bo deitzen duguna izateko dena den gauza bat da metrika neur-keta eta bere sistema eta beste bat tresna honek ematen duen aukera bezeroei edo bezero izan litezkeenei entzuteko horrela gomendioaren indarra 0tik 10era neurtu ondoren sakon arakat-zen dira zergatiak gomendioa bizkortzen edo moteltzen duten arrazoiak horixe da teknika ho-netatik gehien interesatzen zai-guna

oso ondo dago nire aldeko go-mendioa egitea baina nik jakin nahi dut zerk bultzatzen zaituen ni gomendatzera zerk eragiten duen nire aldeko gomendioa

oso azterketa erraza da erraz moldatzeko modukoa galdetegi luze eta astun horien aurrean izan ere galdetegi horiek ez daude bezeroaren iritzia jakiteko pentsatuta konpainiak galdetu nahi duena galdetzeko baizik

baina bertute horretan dauka akatsa ere zeren eta sarritan ezin baita errealitatea galdera bakar batean bildu hori bai-no zailagoa izaten da gainera emaitza galdera bakar baten erantzuna denez ondorioak al-dakor samarrak izan ohi dira ingurune fisikoaren edo egoera ekonomikoaren mende egoten dira ez dugu gauza bera go-mendatzen bilbon edo sevillan ez dira konparagarriak galdera horren bidez ez dugu jakin nahi bezeroa pozik dagoen ezpada zenbateraino zauden ni gomen-datzeko prest izan ere jakintzat ematen da gomendatzeko prest dagoena pozik dagoela

5 - iquestExiste la meacutetrica perfecta que ba al dago neurketa per-fekturik bezero batek marka jakin batekin duen asebetetze-maila benetan jakiteko ez dago neurketa perfekturik Azterketa klasikoen bidez ezin hobeto jakin daiteke zein den

Komunitatea MarkEting

KoMuNItAtEA 33

bezeroen asebetetze-maila gai-nera galdetu beharrekoa aldez aurretik pixka bat lantzen badu-zu hau da bezeroari zer gustat-zen zaion orduan nps gomen-datze-azterketa osagarria da

gure ustez tresna bakoitzak dituen alderik onenak baliatu behar dira Asebetetze-azter-keta ldquoklasikordquo bat egin zaiz-kion hobekuntza eta aurrerapen guztiekin ekarpen analisia ere egin behar da horrek adieraziko baitu zeintzuk diren asebetet-zeari lotuta dauden aldagaiak normalean tresna ezberdinak elkartzea izaten da irtenbiderik onena merkatuen errealitateak ertz asko izaten baititu Azkenik funtsezkoa da emaitzek hobe-kuntzak egiteko balio izatea eraginkorrak izatea eta bezeroen errealitateari oso lotuta egotea

ezinbestekoa da inguruko enpre-sekin eta lehiakideekin konpa-ratzea hobekuntzarako giltzak eta ekintzarako bultzagarriak bi-latzea eta benetan npsk asko fintzen ditu hobekuntzarako bultzagarri horiek nahasketa kualitatibo-kuantitatiboak ere asko laguntzen du gomendio-bultzagarri horiek gauzatzen

6 - ba al dago fidela izan daite-keen bezerorikbai bezero fidelak badaude badago aldatzen ez den jendea batez ere adineko jendea Al-daketak gazteengandik etortzen dira beti gehiago informatzen dira interneten sartuta daude blogetan gehiago bidaiatzen dute konformagaitzagoak dira berez

badaude merkatu fidelak bai-na kontua ez da bakarrik beze-roak fideltasuna galdu duela kontuan hartu behar da merka-tuaren beste aldea ere arreta guztia prezioan jartzera eraman gaituzten enpresa eta konpai-nia horiek neurri batean mert-

zenario bihurtu gaituztenak banaketa-enpresa handiak finantza-konpainiak telefo-nia mugikorreko operadoreak adsl izugarria da prezioen eta produktuen gerra eta horren eraginez merkatuek informazio gehiago daukate erne daude eta aldaketarako prest

behartzen ari dira bezeroak arreta guztia kontuan jartzera hau da lehen garrantzi erlatiboa zeukan aldagai batean eta horri krisi ekonomikoa gehitzen ba-zaio azkenean horixe bultzatzen ari gara gero eta gehiago

baina hori ez da gertatzen sekto-re guztietan eta marka guztie-kin horren adibide garbia da Apple-rekin gertatzen dena ez du prezioarekin jokatzen emo-zioak lantzen ditu eta horrez gain teknologia praktikotasuna eta bere produktuek gure bizit-zarako duten erabilgarritasuna eskaintzen digu Asko begiratzen zaio alderdi emozionalari arlo arrazional hutsa gainditu deza-gun hau da kalitatea prezioa diseinua eta abar mutua madri-lentildea konpainia merkea izatetik partaide izatearen harrotasuna bultzatzera pasatu da hots al-derdi emozionala honela diote ldquotaldea gara eta harro nago tal-dekide naizelakordquo dudarik gabe emozioak lantzea da hori

7 - konta ezazu neurketa horiei buruzko esperientzia edo pasa-dizoren batgomendatze-analisia egin ge-nuen lehenengo azterketetan bezero batzuk gure call centerra bisitatzera etorri ziren berta-tik bertara ikusi nahi zuten nola egiten genituen inkestak eta bezeroek esaten zutena entzun galdetegi oso itxia zen galdera oso egituratuak zituena halako

batean elkarrizketatuak esan zion inkestatzaileari ezin zuela 1etik 10erako eskalan erantzun ldquonahiago dut apur batean entzu-ten badidazu eta esaten dizuda-na baliagarria iruditzen bazaizu jakinarazi iezaiozu konpainiarirdquo eta halaxe egin zuen bere sent-sazioen berri eman zion zer-gatik utzi zion edo utziko zion bezero izateari zer gertatu zit-zaion bere kudeatzaile komer-tzialarekin zergatik ez zegoen pozik eskuragarritasunarekin zer tratu ematen ari zitzaizkion eta nola aldatu zen harremana historia honetan

elkarrizketa entzuten ari ziren bezeroak harrituta geratu ziren bezeroen adierazteko gaitasuna-rekin eta berehala gomendat-ze-azterketa bat (nps tanke-rakoa) agindu ziguten azterketa horrek fase kuantitatiboa (neu-rketa) eta kualitatiboa (sakont-zea) zituen haien enpresak ematen zuen zerbitzua hobet-zeko eta denak pozik bezeroek azterketaren balioa ikusi zuten eta guk beste azterketa bat lortu genuen

8 - iquestAlguna vez Ikerfel se ha real Ikerfelen egin al da inoiz merkatu-azterketarik guk ere egin ditugu asebetet-ze-azterketak gure bezeroen artean zer asebetetze-maila duten jakiteko eta emaitza oso positiboak lortu ditugu eta ez bakarrik kalifikazio onengatik izan ere bezeroei mikrofonoa jarrita zertan hobetu dezake-gun esan digutelako baizik 90 inguruk esan dute oso pozik edo nahiko pozik daudela batez bes-teko kalifikazioa eskolako eska-lan 81ekoa da oraindik ez gara Apple baina ez dago txarto en-presa zerbitzu bat saltzeko

+info ldquode clientes a prescriptoresrdquo topaketa

marketing bloga

ekonomisten euskal elkargoa32

Azkenik esan behar da asebe-tetze-azterketen filosofiak le-hiakortasun irizpideak dituela atzean konpainiek ez dute be-ren zerbitzuaren kalitatea al-truismoagatik neurtzen merka-tuen asebetetzea eta negozio bolumenaren artean korrelazioa dagoela ikusi dute nolanahi ere argi dago azken helburua gauzak hobeto egitea dela eta hori normalean denon onerako izaten da

4 - iquestQueacute es la teacutecnica nps iquestCuazer da nps teknika zein da funtsezko galdera galde-ra bakar bati erantzunda argi jakiteko bezeroen artean zer portzentajek adierazten duen markarekin pozik dagoeladuela urte gutxi gehienbat esta-tu batuetan probatu den meto-dologia berri bat zabaldu da net Promoter store izenekoa hau da ldquoGomendagarritasun Indize Garbiardquo metodologia horren bi-dez marka batek gomendagarri izateko duen gaitasuna neurtzen da metodologia horren arabera galdera bakar bat eginda argi jakin daiteke bezeroen artetik zer portzentajek gomendatuko lukeen marka hori hauxe da galdera ba al duzu asmorik

konpainia hau lagun bati edo lankide bati gomendatzeko

normalean erantzuna 0tik 10era bitarteko eskalan ematen da ondorioztatu denez bezero ba-tek zerbitzua ematen dion enpre-sarekin duen asebetetze-maila jakiteko modu egokia da horre-tarako enpresa hori gomendat-

zeko duten asmoaren arabera bezeroak hiru multzotan sailkat-zen dira ldquoaurkakoakrdquo ldquoneutroak edo pasiboakrdquo eta ldquosustatzai-leakrdquo

batzuek konfiantza dute adiera-zle horietan eta beste batzuk kritikoagoak dira nolanahi ere garrantzitsuena da azterketa horien atzean dagoen filosofia ez dugu asebetetzeaz eta leial-tasunaz bakarrik galdetzen edo bezeroak hornitzailearekin ha-rremanetan jarraitu nahi duen orain nahi duguna da bezeroak gu gomendatzea agintzea eta bere hitza jokoan jarri dezala gugan konfiantza izan dezaten

horixe da npsek egiten duena hau da marka produktu edo zerbitzu batek gure bezeroen hitza jokoan jartzeko duen in-darra neurtzen du komunika-zio kanpainarik onena ahoz aho egiten dena da produktu jakin batean konfiantza sortzea ez bakarrik zuk horretaz gozatzea nahi dudalako horrekin konpro-metitzen naizelako baizik elka-rrenganako konpromisoa da fan bat baino gehiago da profeta bat bere atzetik eramaten gai-tuen fan bat

Abantaila handiak ditu izan ere 0tik 10era ebaluatzen du zenba-teraino zauden prest produktu hori lagunei etxekoei edo eza-gunei gomendatzeko baina oso teknika zorrotza da 9tik 10era bitarteko puntuazioa puntuazio bikaina behar delako sustatzai-letzat hartzeko sustatzaile akti-

guk ere egin ditugu asebetetze-

azterketak gure bezeroen artean zer

asebetetze-maila duten jakiteko

bo deitzen duguna izateko dena den gauza bat da metrika neur-keta eta bere sistema eta beste bat tresna honek ematen duen aukera bezeroei edo bezero izan litezkeenei entzuteko horrela gomendioaren indarra 0tik 10era neurtu ondoren sakon arakat-zen dira zergatiak gomendioa bizkortzen edo moteltzen duten arrazoiak horixe da teknika ho-netatik gehien interesatzen zai-guna

oso ondo dago nire aldeko go-mendioa egitea baina nik jakin nahi dut zerk bultzatzen zaituen ni gomendatzera zerk eragiten duen nire aldeko gomendioa

oso azterketa erraza da erraz moldatzeko modukoa galdetegi luze eta astun horien aurrean izan ere galdetegi horiek ez daude bezeroaren iritzia jakiteko pentsatuta konpainiak galdetu nahi duena galdetzeko baizik

baina bertute horretan dauka akatsa ere zeren eta sarritan ezin baita errealitatea galdera bakar batean bildu hori bai-no zailagoa izaten da gainera emaitza galdera bakar baten erantzuna denez ondorioak al-dakor samarrak izan ohi dira ingurune fisikoaren edo egoera ekonomikoaren mende egoten dira ez dugu gauza bera go-mendatzen bilbon edo sevillan ez dira konparagarriak galdera horren bidez ez dugu jakin nahi bezeroa pozik dagoen ezpada zenbateraino zauden ni gomen-datzeko prest izan ere jakintzat ematen da gomendatzeko prest dagoena pozik dagoela

5 - iquestExiste la meacutetrica perfecta que ba al dago neurketa per-fekturik bezero batek marka jakin batekin duen asebetetze-maila benetan jakiteko ez dago neurketa perfekturik Azterketa klasikoen bidez ezin hobeto jakin daiteke zein den

Komunitatea MarkEting

KoMuNItAtEA 33

bezeroen asebetetze-maila gai-nera galdetu beharrekoa aldez aurretik pixka bat lantzen badu-zu hau da bezeroari zer gustat-zen zaion orduan nps gomen-datze-azterketa osagarria da

gure ustez tresna bakoitzak dituen alderik onenak baliatu behar dira Asebetetze-azter-keta ldquoklasikordquo bat egin zaiz-kion hobekuntza eta aurrerapen guztiekin ekarpen analisia ere egin behar da horrek adieraziko baitu zeintzuk diren asebetet-zeari lotuta dauden aldagaiak normalean tresna ezberdinak elkartzea izaten da irtenbiderik onena merkatuen errealitateak ertz asko izaten baititu Azkenik funtsezkoa da emaitzek hobe-kuntzak egiteko balio izatea eraginkorrak izatea eta bezeroen errealitateari oso lotuta egotea

ezinbestekoa da inguruko enpre-sekin eta lehiakideekin konpa-ratzea hobekuntzarako giltzak eta ekintzarako bultzagarriak bi-latzea eta benetan npsk asko fintzen ditu hobekuntzarako bultzagarri horiek nahasketa kualitatibo-kuantitatiboak ere asko laguntzen du gomendio-bultzagarri horiek gauzatzen

6 - ba al dago fidela izan daite-keen bezerorikbai bezero fidelak badaude badago aldatzen ez den jendea batez ere adineko jendea Al-daketak gazteengandik etortzen dira beti gehiago informatzen dira interneten sartuta daude blogetan gehiago bidaiatzen dute konformagaitzagoak dira berez

badaude merkatu fidelak bai-na kontua ez da bakarrik beze-roak fideltasuna galdu duela kontuan hartu behar da merka-tuaren beste aldea ere arreta guztia prezioan jartzera eraman gaituzten enpresa eta konpai-nia horiek neurri batean mert-

zenario bihurtu gaituztenak banaketa-enpresa handiak finantza-konpainiak telefo-nia mugikorreko operadoreak adsl izugarria da prezioen eta produktuen gerra eta horren eraginez merkatuek informazio gehiago daukate erne daude eta aldaketarako prest

behartzen ari dira bezeroak arreta guztia kontuan jartzera hau da lehen garrantzi erlatiboa zeukan aldagai batean eta horri krisi ekonomikoa gehitzen ba-zaio azkenean horixe bultzatzen ari gara gero eta gehiago

baina hori ez da gertatzen sekto-re guztietan eta marka guztie-kin horren adibide garbia da Apple-rekin gertatzen dena ez du prezioarekin jokatzen emo-zioak lantzen ditu eta horrez gain teknologia praktikotasuna eta bere produktuek gure bizit-zarako duten erabilgarritasuna eskaintzen digu Asko begiratzen zaio alderdi emozionalari arlo arrazional hutsa gainditu deza-gun hau da kalitatea prezioa diseinua eta abar mutua madri-lentildea konpainia merkea izatetik partaide izatearen harrotasuna bultzatzera pasatu da hots al-derdi emozionala honela diote ldquotaldea gara eta harro nago tal-dekide naizelakordquo dudarik gabe emozioak lantzea da hori

7 - konta ezazu neurketa horiei buruzko esperientzia edo pasa-dizoren batgomendatze-analisia egin ge-nuen lehenengo azterketetan bezero batzuk gure call centerra bisitatzera etorri ziren berta-tik bertara ikusi nahi zuten nola egiten genituen inkestak eta bezeroek esaten zutena entzun galdetegi oso itxia zen galdera oso egituratuak zituena halako

batean elkarrizketatuak esan zion inkestatzaileari ezin zuela 1etik 10erako eskalan erantzun ldquonahiago dut apur batean entzu-ten badidazu eta esaten dizuda-na baliagarria iruditzen bazaizu jakinarazi iezaiozu konpainiarirdquo eta halaxe egin zuen bere sent-sazioen berri eman zion zer-gatik utzi zion edo utziko zion bezero izateari zer gertatu zit-zaion bere kudeatzaile komer-tzialarekin zergatik ez zegoen pozik eskuragarritasunarekin zer tratu ematen ari zitzaizkion eta nola aldatu zen harremana historia honetan

elkarrizketa entzuten ari ziren bezeroak harrituta geratu ziren bezeroen adierazteko gaitasuna-rekin eta berehala gomendat-ze-azterketa bat (nps tanke-rakoa) agindu ziguten azterketa horrek fase kuantitatiboa (neu-rketa) eta kualitatiboa (sakont-zea) zituen haien enpresak ematen zuen zerbitzua hobet-zeko eta denak pozik bezeroek azterketaren balioa ikusi zuten eta guk beste azterketa bat lortu genuen

8 - iquestAlguna vez Ikerfel se ha real Ikerfelen egin al da inoiz merkatu-azterketarik guk ere egin ditugu asebetet-ze-azterketak gure bezeroen artean zer asebetetze-maila duten jakiteko eta emaitza oso positiboak lortu ditugu eta ez bakarrik kalifikazio onengatik izan ere bezeroei mikrofonoa jarrita zertan hobetu dezake-gun esan digutelako baizik 90 inguruk esan dute oso pozik edo nahiko pozik daudela batez bes-teko kalifikazioa eskolako eska-lan 81ekoa da oraindik ez gara Apple baina ez dago txarto en-presa zerbitzu bat saltzeko

+info ldquode clientes a prescriptoresrdquo topaketa

marketing bloga

KoMuNItAtEA 33

bezeroen asebetetze-maila gai-nera galdetu beharrekoa aldez aurretik pixka bat lantzen badu-zu hau da bezeroari zer gustat-zen zaion orduan nps gomen-datze-azterketa osagarria da

gure ustez tresna bakoitzak dituen alderik onenak baliatu behar dira Asebetetze-azter-keta ldquoklasikordquo bat egin zaiz-kion hobekuntza eta aurrerapen guztiekin ekarpen analisia ere egin behar da horrek adieraziko baitu zeintzuk diren asebetet-zeari lotuta dauden aldagaiak normalean tresna ezberdinak elkartzea izaten da irtenbiderik onena merkatuen errealitateak ertz asko izaten baititu Azkenik funtsezkoa da emaitzek hobe-kuntzak egiteko balio izatea eraginkorrak izatea eta bezeroen errealitateari oso lotuta egotea

ezinbestekoa da inguruko enpre-sekin eta lehiakideekin konpa-ratzea hobekuntzarako giltzak eta ekintzarako bultzagarriak bi-latzea eta benetan npsk asko fintzen ditu hobekuntzarako bultzagarri horiek nahasketa kualitatibo-kuantitatiboak ere asko laguntzen du gomendio-bultzagarri horiek gauzatzen

6 - ba al dago fidela izan daite-keen bezerorikbai bezero fidelak badaude badago aldatzen ez den jendea batez ere adineko jendea Al-daketak gazteengandik etortzen dira beti gehiago informatzen dira interneten sartuta daude blogetan gehiago bidaiatzen dute konformagaitzagoak dira berez

badaude merkatu fidelak bai-na kontua ez da bakarrik beze-roak fideltasuna galdu duela kontuan hartu behar da merka-tuaren beste aldea ere arreta guztia prezioan jartzera eraman gaituzten enpresa eta konpai-nia horiek neurri batean mert-

zenario bihurtu gaituztenak banaketa-enpresa handiak finantza-konpainiak telefo-nia mugikorreko operadoreak adsl izugarria da prezioen eta produktuen gerra eta horren eraginez merkatuek informazio gehiago daukate erne daude eta aldaketarako prest

behartzen ari dira bezeroak arreta guztia kontuan jartzera hau da lehen garrantzi erlatiboa zeukan aldagai batean eta horri krisi ekonomikoa gehitzen ba-zaio azkenean horixe bultzatzen ari gara gero eta gehiago

baina hori ez da gertatzen sekto-re guztietan eta marka guztie-kin horren adibide garbia da Apple-rekin gertatzen dena ez du prezioarekin jokatzen emo-zioak lantzen ditu eta horrez gain teknologia praktikotasuna eta bere produktuek gure bizit-zarako duten erabilgarritasuna eskaintzen digu Asko begiratzen zaio alderdi emozionalari arlo arrazional hutsa gainditu deza-gun hau da kalitatea prezioa diseinua eta abar mutua madri-lentildea konpainia merkea izatetik partaide izatearen harrotasuna bultzatzera pasatu da hots al-derdi emozionala honela diote ldquotaldea gara eta harro nago tal-dekide naizelakordquo dudarik gabe emozioak lantzea da hori

7 - konta ezazu neurketa horiei buruzko esperientzia edo pasa-dizoren batgomendatze-analisia egin ge-nuen lehenengo azterketetan bezero batzuk gure call centerra bisitatzera etorri ziren berta-tik bertara ikusi nahi zuten nola egiten genituen inkestak eta bezeroek esaten zutena entzun galdetegi oso itxia zen galdera oso egituratuak zituena halako

batean elkarrizketatuak esan zion inkestatzaileari ezin zuela 1etik 10erako eskalan erantzun ldquonahiago dut apur batean entzu-ten badidazu eta esaten dizuda-na baliagarria iruditzen bazaizu jakinarazi iezaiozu konpainiarirdquo eta halaxe egin zuen bere sent-sazioen berri eman zion zer-gatik utzi zion edo utziko zion bezero izateari zer gertatu zit-zaion bere kudeatzaile komer-tzialarekin zergatik ez zegoen pozik eskuragarritasunarekin zer tratu ematen ari zitzaizkion eta nola aldatu zen harremana historia honetan

elkarrizketa entzuten ari ziren bezeroak harrituta geratu ziren bezeroen adierazteko gaitasuna-rekin eta berehala gomendat-ze-azterketa bat (nps tanke-rakoa) agindu ziguten azterketa horrek fase kuantitatiboa (neu-rketa) eta kualitatiboa (sakont-zea) zituen haien enpresak ematen zuen zerbitzua hobet-zeko eta denak pozik bezeroek azterketaren balioa ikusi zuten eta guk beste azterketa bat lortu genuen

8 - iquestAlguna vez Ikerfel se ha real Ikerfelen egin al da inoiz merkatu-azterketarik guk ere egin ditugu asebetet-ze-azterketak gure bezeroen artean zer asebetetze-maila duten jakiteko eta emaitza oso positiboak lortu ditugu eta ez bakarrik kalifikazio onengatik izan ere bezeroei mikrofonoa jarrita zertan hobetu dezake-gun esan digutelako baizik 90 inguruk esan dute oso pozik edo nahiko pozik daudela batez bes-teko kalifikazioa eskolako eska-lan 81ekoa da oraindik ez gara Apple baina ez dago txarto en-presa zerbitzu bat saltzeko

+info ldquode clientes a prescriptoresrdquo topaketa

marketing bloga

34

Business angel (Ba)1 zer da business Angel (bA)definizio akademikoaren arabera business Angel (Aingeru Invertsiogilea) da ekintzaileei eta beren enpresei hasierako etapetan laguntza emateko funtzioa duena bAren ekarpena 3 arlotan gauzatu daiteke finantza arloan trebetasunen arloan eta kontaktuen arloan finantza arloari dagokionez bAren zeregina hazi kapitala eta Arrisku kapita-laren artean kokatzen da ekarpen ldquokoktelrdquo hori dela-eta ldquoKapital Adimentsuardquo deitu ohi zaio

sarritan ekintzaileak negozio bat antolatzea era-bakitzen duenean bere inguru hurbileko babes-

ekonomisten euskal elkargoa

Elkarrizketa JosE tEsan

taldea besterik ez du izaten mundu anglosaxoian esaten dutenez hiru efeak ldquoFriends Family and Foolsrdquo (lagunak familia eta inozoak) babes horie-kin batera diru-laguntzak ere izaten dira baliabide horiek nahikoa izan daitezke lehenengo pausoak emateko baina behin ideia garatuta daukagunean negozio Plan on batean (ez da lan erraza) era-ginkorragoa izan daiteke bA bat tartean sartzea proiektua garatzen laguntzekodefinizio hau ematen dut nik zer garen adieraz-teko Une jakin batean enpresa baten arazoak (ez finantza-arazoak bakarrik) konpontzen lagundu de-zakeen edozein pertsona izan daiteke bA

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

35

une jakin batean

enpresa baten

arazoak (ez

finantza-arazoak

bakarrik) konpontzen

lagundu dezakeen

edozein pertsona

izan daiteke BA

KoMuNItAtEA

2 zein da figura horren argazki robota (adina baliabideak jar-duera profesionala lehenesten dituen sektoreak)normalean 40-65 urte bitarteko pertsonak izaten dira lizentziatuak edo ingeniariak enpresari edo enpresa-zuzendari gisa esperientzia-dunak 50000 eta 500000 euro arteko inbertsioak egiteko finantza ahalmenekoak ingurune hurbileko (lt100 km) proiektuetan inber-titzen dugunak eta batez ere enpresa-proiektu batek aurrera egiten ikusteaz pozten garenak

gainerako ezaugarriak oso aldakorrak dira bA bakoitzaren profil zehatza definitzen dute eta proiektuetan sartzeko eta ekarpenak egiteko modua zehazten dute horrela teknologia berrien sektorean ezagutza handia baldin baduzu bA gisa joera berezia izango duzu se-ktore horretan ari diren enpresak babestu eta horietan inbertitzeko enpresaren euskarri diren arloren batean (arlo juridikoa marketina finantza arloa) trebea bazara gai horretan zure ekarpena erabaki-garria izan daitekeen proiektuetan sartuko zara

esperientzia trebetasunak eta finantza-baliabideak zenbat eta ge-hiago izan ahalmen handiagoa izango duzu bA gisa jarduteko en-presa-proiektuan inplikatuz eta babestuz

3 nola hasten da eta zer behar da business Angel izateko lehenik eta behin bA gisa daukagun profila zehaztu behar dugu zer proiektu-mota interesatzen zaigu zein sektoretan zer mailatako heldutasunagarapena izan behar du zenbateraino sartu nahi dugu proiektuetan zer inbertsio bolumen egin dezakegu zer trebetasun daukagu proiektuen zerbitzuan jartzeko zer errentagarritasun es-pero dugu

gure profila zehaztu ondoren ekintzaileekin ditugun kontaktuak areagotu behar ditugu horrela elkarren arteko proiektua errazago atera dadin ProiektuaekintzaileabAren artean lotura egokia sort-zeko giltza osagarritasuna da hau da proiektuak dituen beharrak (ez finantza arlokoak bakarrik) eta bAren (edo BA taldearen) ekarpe-nak bat etortzea

horrela zenbat eta proiektu gehiago ezagutu eta aztertu aukera gehiago izango dugu gure ldquolaranja erdiardquo izango dena topatzeko bilaketa aktiboa izan behar du bA gehienok inbertsio foroetan hart-zen dugu parte eta elkarteetan antolatuta gaude bilaketa hori sis-tematizatu eta ordenatzeko horrela ekintzaileei ere erraztu egiten zaie lana

4 zer motibazio duzu bide horri ekiteko bA guztiok 2 motibazio-mota ditugu

bull Ekonomia eta finantza arlokoa egindako inbertsioari etekina ateratzea

bull Emozionala proiektu berri baten sorreran inplikatzeak ema- ten duen poza hau da bildu dituzun ezagutzak trebetasunak eta esperientziak berriz inbertitzea premia duten ekintzai leei eta proiektuei laguntzea balio duzula sentitzea norbera ren inguruneko ekonomia sarea birsortzen laguntzea

ekonomisten euskal elkargoa36

motibazio bi horien garrantzi erlatiboa aldakorra da baina benetan definitzen duena motibazio emozionala da desberdin egiten duena esango nuke ez dagoela bArik motibazio emozionalik ez badago izan ere finantza ikuspegi hutsetik begiratuz gero oso arrisku handiko eragiketak dira proiektuak huts egiten badu

5 proiektuaren zein fasetan sartzen da business Angel delakoalehen esan dudan bezala gure eginkizuna Hazi kapitala eta Arrisku kapitalaren artean dago horrek esan nahi du bA baten babesa iza-teko proiektuek ideia polit bat baino askoz gehiago izan behar du-tela zehaztasun-maila handia izan behar dute negozio Plan sendo batean oinarrituta egon eta nolabaiteko baliabideak eta ibilbidea eginda eduki I+g+b osagarri esanguratsua baldin badute nahiko aurreratuta egon behar du

zenbait proiektutan hasiera-hasieratik sartzen gara oso kasu ze-hatzak izaten dira bAk oso ondo ezagutzen duelako arlo hori edo sektore hori edo bestela elkarrekin izandako esperientziaren bat dagoelako aurretik

gaur egun bankuen ohiko finantziazioan murrizketa handiak daude-nez finkatutako enpresen proiektu asko aurkitzen ditugu negozio-linea berrietan (edo produktuetan)

hiru efeak ldquoFriends Family and Foolsrdquo

(lagunak familia eta inozoak)

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

KoMuNItAtEA 37

6 business Angel delakoaren eginkizuna sozietatearen kapita-lean parte hartzea besterik ez da edo badu beste zereginen bat enpresaren jardueranoro har inbertsio hutsa baino harago joaten gara enpresan inplikat-zen garenean finantza arloko bA izanda ere jarraipen zorrotza egi-ten dio enpresari ez da ahaztu behar arrisku handiko inbertsioak direla baina badira eguneroko zereginetan parte hartzen duten bAk ere eta ardurak hartzen dituzte eginkizun zehatzetan (gerentzia lana lan teknikoak finantza arlokoak marketina) areago egoerak hala eskatzen badu konpainia horren soldatapeko ere bihurtu dai-tezke

gure kasuan inplikazio-maila handia izaten dugu Administrazio or-ganoan hartzen dugu parte eta bai kudeaketan ere behar diren bat-zordeen bitartez oro har konpainiaren esanetara egoten gara ahal dugun guztian laguntzeko

hala ere saiatzen gara zentzuzko tarte bat uzten ekintzaileak eta proiektuak nolabaiteko ldquoautonomiardquo eta independentzia izan deza-ten indartu eta babestu egiten dugu proiektua ez dugu geure egin nahi era berean ekintzailearen osagarriak gara ez haren ordezkoak gure ustez ezinbestekoa da lantalde bat sortzea uztartze bat ego-tea ez gara inplikatzen gerra egiteko onura ateratzeko baizik

7 nola ematen dituzue kontaktuak nola egiten dira kudeaketa kontrolatzeko bilerak eta jarraipen komertzialaProiektu bakoitzaren jarraipenak berariazko diseinua behar du di-seinua ekintzaile taldeak dituen berezitasunen arabera egiten da betiere proiektuaren heldutasun maila behar duen laguntza eta gure inplikazio maila kontuan hartuta

zenbait kasutan lanari ekiten diogu negozio Plan berri bat zehazte-ko horrek 2-3 hilabetetan buru-belarri jardutea eskatzen du baina ez da ohikoa izaten

oro har hasieran lan eta ardura gehiagoko fase bat izaten da bat egin eta lantalde bakarra osatzen dugun arte hori normala izaten da izan ere ldquoeragilerdquo berri bat sartzeak nolabaiteko distortsioa sortzen du konpainiaren sisteman berriz definitu behar izaten dira funtzioak eta eginkizunak lotura pertsonalak eta profesionalak eza-rri eta arintasuna eta konfiantza sortu sinbiosi perfektua sortu be-har da funtzionatuko badu bakoitzak duen garrantzia aitortu behar diogu elkarri konpainiak bere helburuak lortu ditzan

etapa horren zati bat konpainian ldquosarturdquo aurretik egiten da baina finkatzea sartu eta gero egiten da hasierako etapa hori gainditu on-doren jarraipena tartekatuagoa izaten da ez hain trinkoa astean behin edo hilean behin egiten dira batzarrak eta betiere enpresa-ren beharrek edo konpromisoek eskatzen duten neurrian konpainiak bere negoziora bideratu behar du ahalegin guztia ez bAri informa-zioa ematera

kontaktuak proiektuak dituen beharren araberakoak dira beraz es-kakizun horiek betetzeko egokiak diren neurrian ematen dira

Krisiak beste

talde guztietan

bezala eragina

du gugan ere

ekonomisten euskal elkargoa38

8 nolakoa da harremana nolako rolak hartzen ditu business Angel batek enpresanlehenago esan dudan bezala harreman hori in-bertsiogile hutsarena baino harago doa bA in-plikatu egiten da proiektuan interes horien alde egiten du etengabeko jarraipena egiten du are gehiago batzuetan enpresaren eguneroko zere-ginetan sartzen da eta badira kasuak enpresa ho-rren soldatapean jarri direnak ere beraz bAk rol ezberdinak hartu ditzake inbertsiogile hutsa izan daiteke edo konpainia horren inoren konturako langilea eta tartean dauden maila guztiak

gure kasuan etengabeko jarraipena egiten dugu batzordeen edo lantaldeen bidez betiere proiek-tuaren beharrei eta erritmoei egokituta eta unean uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen bitartez) egoera zehatzei erantzuteko

9 zer eratako proiektuak dira erakargarrienak zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein proiektutan inbertituoro har proiekturik erakargarrienak epe labur eta ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten dira baina proiektu bat sendoa izango bada ne-gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du eta batez ere giza lantalde egoki bat eduki

hainbat alderdi baloratzen ditugu baina honako hauek bereziki

bull Ekintzaileen taldea duten prestakun- tza aurreko esperientziak jarrera haiekin harremanetan jartzeko erraz- tasuna

bull negozioa ldquoulerturdquo behar dugu zen- tzu horretan ez dugu ldquofede ekintzarikrdquo egiten

bull Ekarpenetan gure trebetasunak ipintzea ez bakarrik kapitala benetan nahi duguna da parte hartzea goza- tzea inplikatzea eta proiektua hobe- tzea gure partaidetzaren bidez

bull ldquoProduktuardquo zehaztuta Edukitzea

bull eskalagarritasun handia Izan dezala

10 gaur egungo egoera ekonomikoak business Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du krisiak badu eraginik zuengangarai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da bAen lana ekintzaileen proiektu asko baztertuta geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez dagoelako garai ona da badaudelako heldutasun nahikoa duten proiektuak beste abagune ekono-miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko zutenak

ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere nire ustez bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-leentzako laguntza bultzatzeko oso modu egokia da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-tasunak mugiarazteko betiere produkzio-sarea sortzeari begira premia ederra daukagu eta

krisiak beste talde guztietan bezala eragina du gugan ere baina eragin hori ez da finantza-erakundeetan arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-talean bezain zorrotza eta gogorra oso aukera ona garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa eta finantziazioa emateko baita enpresa txiki eta ertainei ere

11 Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-siness Angel izatekobai inolako zalantzarik gabe oro har ekonomis-tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa baten funtzionamenduaz eta kasu askotan zuen garapen profesionalari esker ardura handiko kar-guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-zioan bereziki ondo posizionatuta zaudete talde moduan bAren eginkizunetarako

12 zenbat denbora mantentzen da inbertsioa sozietateanenpresan nola ldquoateratzen da in-bertsioardquo partaidetza duzun sozietatetiknormalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-bertsioa epe horrek nahikoa izan behar du proiek-tua hazteko eta finkatzeko

hortik aurrera bAk 2 aukera ditu

bull Hurrengo etapan konpainiari laguntzea bere heldutasunean zaila izan daiteke kon- painiak Arrisku kapitala bereganatzen badu eta batzuetan bA baten jarduera nagu- sitik aldentzea dakar

bull Inbertsioa ateratzea Aukera ohikoena iza- ten da behin puntu honetara iritsita bAk bete du bere eginkizuna beraz proiektu berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu behar du proiektu jakin bati lotuta gelditu

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

35

une jakin batean

enpresa baten

arazoak (ez

finantza-arazoak

bakarrik) konpontzen

lagundu dezakeen

edozein pertsona

izan daiteke BA

KoMuNItAtEA

2 zein da figura horren argazki robota (adina baliabideak jar-duera profesionala lehenesten dituen sektoreak)normalean 40-65 urte bitarteko pertsonak izaten dira lizentziatuak edo ingeniariak enpresari edo enpresa-zuzendari gisa esperientzia-dunak 50000 eta 500000 euro arteko inbertsioak egiteko finantza ahalmenekoak ingurune hurbileko (lt100 km) proiektuetan inber-titzen dugunak eta batez ere enpresa-proiektu batek aurrera egiten ikusteaz pozten garenak

gainerako ezaugarriak oso aldakorrak dira bA bakoitzaren profil zehatza definitzen dute eta proiektuetan sartzeko eta ekarpenak egiteko modua zehazten dute horrela teknologia berrien sektorean ezagutza handia baldin baduzu bA gisa joera berezia izango duzu se-ktore horretan ari diren enpresak babestu eta horietan inbertitzeko enpresaren euskarri diren arloren batean (arlo juridikoa marketina finantza arloa) trebea bazara gai horretan zure ekarpena erabaki-garria izan daitekeen proiektuetan sartuko zara

esperientzia trebetasunak eta finantza-baliabideak zenbat eta ge-hiago izan ahalmen handiagoa izango duzu bA gisa jarduteko en-presa-proiektuan inplikatuz eta babestuz

3 nola hasten da eta zer behar da business Angel izateko lehenik eta behin bA gisa daukagun profila zehaztu behar dugu zer proiektu-mota interesatzen zaigu zein sektoretan zer mailatako heldutasunagarapena izan behar du zenbateraino sartu nahi dugu proiektuetan zer inbertsio bolumen egin dezakegu zer trebetasun daukagu proiektuen zerbitzuan jartzeko zer errentagarritasun es-pero dugu

gure profila zehaztu ondoren ekintzaileekin ditugun kontaktuak areagotu behar ditugu horrela elkarren arteko proiektua errazago atera dadin ProiektuaekintzaileabAren artean lotura egokia sort-zeko giltza osagarritasuna da hau da proiektuak dituen beharrak (ez finantza arlokoak bakarrik) eta bAren (edo BA taldearen) ekarpe-nak bat etortzea

horrela zenbat eta proiektu gehiago ezagutu eta aztertu aukera gehiago izango dugu gure ldquolaranja erdiardquo izango dena topatzeko bilaketa aktiboa izan behar du bA gehienok inbertsio foroetan hart-zen dugu parte eta elkarteetan antolatuta gaude bilaketa hori sis-tematizatu eta ordenatzeko horrela ekintzaileei ere erraztu egiten zaie lana

4 zer motibazio duzu bide horri ekiteko bA guztiok 2 motibazio-mota ditugu

bull Ekonomia eta finantza arlokoa egindako inbertsioari etekina ateratzea

bull Emozionala proiektu berri baten sorreran inplikatzeak ema- ten duen poza hau da bildu dituzun ezagutzak trebetasunak eta esperientziak berriz inbertitzea premia duten ekintzai leei eta proiektuei laguntzea balio duzula sentitzea norbera ren inguruneko ekonomia sarea birsortzen laguntzea

ekonomisten euskal elkargoa36

motibazio bi horien garrantzi erlatiboa aldakorra da baina benetan definitzen duena motibazio emozionala da desberdin egiten duena esango nuke ez dagoela bArik motibazio emozionalik ez badago izan ere finantza ikuspegi hutsetik begiratuz gero oso arrisku handiko eragiketak dira proiektuak huts egiten badu

5 proiektuaren zein fasetan sartzen da business Angel delakoalehen esan dudan bezala gure eginkizuna Hazi kapitala eta Arrisku kapitalaren artean dago horrek esan nahi du bA baten babesa iza-teko proiektuek ideia polit bat baino askoz gehiago izan behar du-tela zehaztasun-maila handia izan behar dute negozio Plan sendo batean oinarrituta egon eta nolabaiteko baliabideak eta ibilbidea eginda eduki I+g+b osagarri esanguratsua baldin badute nahiko aurreratuta egon behar du

zenbait proiektutan hasiera-hasieratik sartzen gara oso kasu ze-hatzak izaten dira bAk oso ondo ezagutzen duelako arlo hori edo sektore hori edo bestela elkarrekin izandako esperientziaren bat dagoelako aurretik

gaur egun bankuen ohiko finantziazioan murrizketa handiak daude-nez finkatutako enpresen proiektu asko aurkitzen ditugu negozio-linea berrietan (edo produktuetan)

hiru efeak ldquoFriends Family and Foolsrdquo

(lagunak familia eta inozoak)

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

KoMuNItAtEA 37

6 business Angel delakoaren eginkizuna sozietatearen kapita-lean parte hartzea besterik ez da edo badu beste zereginen bat enpresaren jardueranoro har inbertsio hutsa baino harago joaten gara enpresan inplikat-zen garenean finantza arloko bA izanda ere jarraipen zorrotza egi-ten dio enpresari ez da ahaztu behar arrisku handiko inbertsioak direla baina badira eguneroko zereginetan parte hartzen duten bAk ere eta ardurak hartzen dituzte eginkizun zehatzetan (gerentzia lana lan teknikoak finantza arlokoak marketina) areago egoerak hala eskatzen badu konpainia horren soldatapeko ere bihurtu dai-tezke

gure kasuan inplikazio-maila handia izaten dugu Administrazio or-ganoan hartzen dugu parte eta bai kudeaketan ere behar diren bat-zordeen bitartez oro har konpainiaren esanetara egoten gara ahal dugun guztian laguntzeko

hala ere saiatzen gara zentzuzko tarte bat uzten ekintzaileak eta proiektuak nolabaiteko ldquoautonomiardquo eta independentzia izan deza-ten indartu eta babestu egiten dugu proiektua ez dugu geure egin nahi era berean ekintzailearen osagarriak gara ez haren ordezkoak gure ustez ezinbestekoa da lantalde bat sortzea uztartze bat ego-tea ez gara inplikatzen gerra egiteko onura ateratzeko baizik

7 nola ematen dituzue kontaktuak nola egiten dira kudeaketa kontrolatzeko bilerak eta jarraipen komertzialaProiektu bakoitzaren jarraipenak berariazko diseinua behar du di-seinua ekintzaile taldeak dituen berezitasunen arabera egiten da betiere proiektuaren heldutasun maila behar duen laguntza eta gure inplikazio maila kontuan hartuta

zenbait kasutan lanari ekiten diogu negozio Plan berri bat zehazte-ko horrek 2-3 hilabetetan buru-belarri jardutea eskatzen du baina ez da ohikoa izaten

oro har hasieran lan eta ardura gehiagoko fase bat izaten da bat egin eta lantalde bakarra osatzen dugun arte hori normala izaten da izan ere ldquoeragilerdquo berri bat sartzeak nolabaiteko distortsioa sortzen du konpainiaren sisteman berriz definitu behar izaten dira funtzioak eta eginkizunak lotura pertsonalak eta profesionalak eza-rri eta arintasuna eta konfiantza sortu sinbiosi perfektua sortu be-har da funtzionatuko badu bakoitzak duen garrantzia aitortu behar diogu elkarri konpainiak bere helburuak lortu ditzan

etapa horren zati bat konpainian ldquosarturdquo aurretik egiten da baina finkatzea sartu eta gero egiten da hasierako etapa hori gainditu on-doren jarraipena tartekatuagoa izaten da ez hain trinkoa astean behin edo hilean behin egiten dira batzarrak eta betiere enpresa-ren beharrek edo konpromisoek eskatzen duten neurrian konpainiak bere negoziora bideratu behar du ahalegin guztia ez bAri informa-zioa ematera

kontaktuak proiektuak dituen beharren araberakoak dira beraz es-kakizun horiek betetzeko egokiak diren neurrian ematen dira

Krisiak beste

talde guztietan

bezala eragina

du gugan ere

ekonomisten euskal elkargoa38

8 nolakoa da harremana nolako rolak hartzen ditu business Angel batek enpresanlehenago esan dudan bezala harreman hori in-bertsiogile hutsarena baino harago doa bA in-plikatu egiten da proiektuan interes horien alde egiten du etengabeko jarraipena egiten du are gehiago batzuetan enpresaren eguneroko zere-ginetan sartzen da eta badira kasuak enpresa ho-rren soldatapean jarri direnak ere beraz bAk rol ezberdinak hartu ditzake inbertsiogile hutsa izan daiteke edo konpainia horren inoren konturako langilea eta tartean dauden maila guztiak

gure kasuan etengabeko jarraipena egiten dugu batzordeen edo lantaldeen bidez betiere proiek-tuaren beharrei eta erritmoei egokituta eta unean uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen bitartez) egoera zehatzei erantzuteko

9 zer eratako proiektuak dira erakargarrienak zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein proiektutan inbertituoro har proiekturik erakargarrienak epe labur eta ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten dira baina proiektu bat sendoa izango bada ne-gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du eta batez ere giza lantalde egoki bat eduki

hainbat alderdi baloratzen ditugu baina honako hauek bereziki

bull Ekintzaileen taldea duten prestakun- tza aurreko esperientziak jarrera haiekin harremanetan jartzeko erraz- tasuna

bull negozioa ldquoulerturdquo behar dugu zen- tzu horretan ez dugu ldquofede ekintzarikrdquo egiten

bull Ekarpenetan gure trebetasunak ipintzea ez bakarrik kapitala benetan nahi duguna da parte hartzea goza- tzea inplikatzea eta proiektua hobe- tzea gure partaidetzaren bidez

bull ldquoProduktuardquo zehaztuta Edukitzea

bull eskalagarritasun handia Izan dezala

10 gaur egungo egoera ekonomikoak business Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du krisiak badu eraginik zuengangarai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da bAen lana ekintzaileen proiektu asko baztertuta geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez dagoelako garai ona da badaudelako heldutasun nahikoa duten proiektuak beste abagune ekono-miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko zutenak

ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere nire ustez bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-leentzako laguntza bultzatzeko oso modu egokia da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-tasunak mugiarazteko betiere produkzio-sarea sortzeari begira premia ederra daukagu eta

krisiak beste talde guztietan bezala eragina du gugan ere baina eragin hori ez da finantza-erakundeetan arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-talean bezain zorrotza eta gogorra oso aukera ona garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa eta finantziazioa emateko baita enpresa txiki eta ertainei ere

11 Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-siness Angel izatekobai inolako zalantzarik gabe oro har ekonomis-tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa baten funtzionamenduaz eta kasu askotan zuen garapen profesionalari esker ardura handiko kar-guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-zioan bereziki ondo posizionatuta zaudete talde moduan bAren eginkizunetarako

12 zenbat denbora mantentzen da inbertsioa sozietateanenpresan nola ldquoateratzen da in-bertsioardquo partaidetza duzun sozietatetiknormalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-bertsioa epe horrek nahikoa izan behar du proiek-tua hazteko eta finkatzeko

hortik aurrera bAk 2 aukera ditu

bull Hurrengo etapan konpainiari laguntzea bere heldutasunean zaila izan daiteke kon- painiak Arrisku kapitala bereganatzen badu eta batzuetan bA baten jarduera nagu- sitik aldentzea dakar

bull Inbertsioa ateratzea Aukera ohikoena iza- ten da behin puntu honetara iritsita bAk bete du bere eginkizuna beraz proiektu berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu behar du proiektu jakin bati lotuta gelditu

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

ekonomisten euskal elkargoa36

motibazio bi horien garrantzi erlatiboa aldakorra da baina benetan definitzen duena motibazio emozionala da desberdin egiten duena esango nuke ez dagoela bArik motibazio emozionalik ez badago izan ere finantza ikuspegi hutsetik begiratuz gero oso arrisku handiko eragiketak dira proiektuak huts egiten badu

5 proiektuaren zein fasetan sartzen da business Angel delakoalehen esan dudan bezala gure eginkizuna Hazi kapitala eta Arrisku kapitalaren artean dago horrek esan nahi du bA baten babesa iza-teko proiektuek ideia polit bat baino askoz gehiago izan behar du-tela zehaztasun-maila handia izan behar dute negozio Plan sendo batean oinarrituta egon eta nolabaiteko baliabideak eta ibilbidea eginda eduki I+g+b osagarri esanguratsua baldin badute nahiko aurreratuta egon behar du

zenbait proiektutan hasiera-hasieratik sartzen gara oso kasu ze-hatzak izaten dira bAk oso ondo ezagutzen duelako arlo hori edo sektore hori edo bestela elkarrekin izandako esperientziaren bat dagoelako aurretik

gaur egun bankuen ohiko finantziazioan murrizketa handiak daude-nez finkatutako enpresen proiektu asko aurkitzen ditugu negozio-linea berrietan (edo produktuetan)

hiru efeak ldquoFriends Family and Foolsrdquo

(lagunak familia eta inozoak)

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

KoMuNItAtEA 37

6 business Angel delakoaren eginkizuna sozietatearen kapita-lean parte hartzea besterik ez da edo badu beste zereginen bat enpresaren jardueranoro har inbertsio hutsa baino harago joaten gara enpresan inplikat-zen garenean finantza arloko bA izanda ere jarraipen zorrotza egi-ten dio enpresari ez da ahaztu behar arrisku handiko inbertsioak direla baina badira eguneroko zereginetan parte hartzen duten bAk ere eta ardurak hartzen dituzte eginkizun zehatzetan (gerentzia lana lan teknikoak finantza arlokoak marketina) areago egoerak hala eskatzen badu konpainia horren soldatapeko ere bihurtu dai-tezke

gure kasuan inplikazio-maila handia izaten dugu Administrazio or-ganoan hartzen dugu parte eta bai kudeaketan ere behar diren bat-zordeen bitartez oro har konpainiaren esanetara egoten gara ahal dugun guztian laguntzeko

hala ere saiatzen gara zentzuzko tarte bat uzten ekintzaileak eta proiektuak nolabaiteko ldquoautonomiardquo eta independentzia izan deza-ten indartu eta babestu egiten dugu proiektua ez dugu geure egin nahi era berean ekintzailearen osagarriak gara ez haren ordezkoak gure ustez ezinbestekoa da lantalde bat sortzea uztartze bat ego-tea ez gara inplikatzen gerra egiteko onura ateratzeko baizik

7 nola ematen dituzue kontaktuak nola egiten dira kudeaketa kontrolatzeko bilerak eta jarraipen komertzialaProiektu bakoitzaren jarraipenak berariazko diseinua behar du di-seinua ekintzaile taldeak dituen berezitasunen arabera egiten da betiere proiektuaren heldutasun maila behar duen laguntza eta gure inplikazio maila kontuan hartuta

zenbait kasutan lanari ekiten diogu negozio Plan berri bat zehazte-ko horrek 2-3 hilabetetan buru-belarri jardutea eskatzen du baina ez da ohikoa izaten

oro har hasieran lan eta ardura gehiagoko fase bat izaten da bat egin eta lantalde bakarra osatzen dugun arte hori normala izaten da izan ere ldquoeragilerdquo berri bat sartzeak nolabaiteko distortsioa sortzen du konpainiaren sisteman berriz definitu behar izaten dira funtzioak eta eginkizunak lotura pertsonalak eta profesionalak eza-rri eta arintasuna eta konfiantza sortu sinbiosi perfektua sortu be-har da funtzionatuko badu bakoitzak duen garrantzia aitortu behar diogu elkarri konpainiak bere helburuak lortu ditzan

etapa horren zati bat konpainian ldquosarturdquo aurretik egiten da baina finkatzea sartu eta gero egiten da hasierako etapa hori gainditu on-doren jarraipena tartekatuagoa izaten da ez hain trinkoa astean behin edo hilean behin egiten dira batzarrak eta betiere enpresa-ren beharrek edo konpromisoek eskatzen duten neurrian konpainiak bere negoziora bideratu behar du ahalegin guztia ez bAri informa-zioa ematera

kontaktuak proiektuak dituen beharren araberakoak dira beraz es-kakizun horiek betetzeko egokiak diren neurrian ematen dira

Krisiak beste

talde guztietan

bezala eragina

du gugan ere

ekonomisten euskal elkargoa38

8 nolakoa da harremana nolako rolak hartzen ditu business Angel batek enpresanlehenago esan dudan bezala harreman hori in-bertsiogile hutsarena baino harago doa bA in-plikatu egiten da proiektuan interes horien alde egiten du etengabeko jarraipena egiten du are gehiago batzuetan enpresaren eguneroko zere-ginetan sartzen da eta badira kasuak enpresa ho-rren soldatapean jarri direnak ere beraz bAk rol ezberdinak hartu ditzake inbertsiogile hutsa izan daiteke edo konpainia horren inoren konturako langilea eta tartean dauden maila guztiak

gure kasuan etengabeko jarraipena egiten dugu batzordeen edo lantaldeen bidez betiere proiek-tuaren beharrei eta erritmoei egokituta eta unean uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen bitartez) egoera zehatzei erantzuteko

9 zer eratako proiektuak dira erakargarrienak zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein proiektutan inbertituoro har proiekturik erakargarrienak epe labur eta ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten dira baina proiektu bat sendoa izango bada ne-gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du eta batez ere giza lantalde egoki bat eduki

hainbat alderdi baloratzen ditugu baina honako hauek bereziki

bull Ekintzaileen taldea duten prestakun- tza aurreko esperientziak jarrera haiekin harremanetan jartzeko erraz- tasuna

bull negozioa ldquoulerturdquo behar dugu zen- tzu horretan ez dugu ldquofede ekintzarikrdquo egiten

bull Ekarpenetan gure trebetasunak ipintzea ez bakarrik kapitala benetan nahi duguna da parte hartzea goza- tzea inplikatzea eta proiektua hobe- tzea gure partaidetzaren bidez

bull ldquoProduktuardquo zehaztuta Edukitzea

bull eskalagarritasun handia Izan dezala

10 gaur egungo egoera ekonomikoak business Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du krisiak badu eraginik zuengangarai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da bAen lana ekintzaileen proiektu asko baztertuta geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez dagoelako garai ona da badaudelako heldutasun nahikoa duten proiektuak beste abagune ekono-miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko zutenak

ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere nire ustez bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-leentzako laguntza bultzatzeko oso modu egokia da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-tasunak mugiarazteko betiere produkzio-sarea sortzeari begira premia ederra daukagu eta

krisiak beste talde guztietan bezala eragina du gugan ere baina eragin hori ez da finantza-erakundeetan arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-talean bezain zorrotza eta gogorra oso aukera ona garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa eta finantziazioa emateko baita enpresa txiki eta ertainei ere

11 Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-siness Angel izatekobai inolako zalantzarik gabe oro har ekonomis-tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa baten funtzionamenduaz eta kasu askotan zuen garapen profesionalari esker ardura handiko kar-guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-zioan bereziki ondo posizionatuta zaudete talde moduan bAren eginkizunetarako

12 zenbat denbora mantentzen da inbertsioa sozietateanenpresan nola ldquoateratzen da in-bertsioardquo partaidetza duzun sozietatetiknormalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-bertsioa epe horrek nahikoa izan behar du proiek-tua hazteko eta finkatzeko

hortik aurrera bAk 2 aukera ditu

bull Hurrengo etapan konpainiari laguntzea bere heldutasunean zaila izan daiteke kon- painiak Arrisku kapitala bereganatzen badu eta batzuetan bA baten jarduera nagu- sitik aldentzea dakar

bull Inbertsioa ateratzea Aukera ohikoena iza- ten da behin puntu honetara iritsita bAk bete du bere eginkizuna beraz proiektu berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu behar du proiektu jakin bati lotuta gelditu

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

KoMuNItAtEA 37

6 business Angel delakoaren eginkizuna sozietatearen kapita-lean parte hartzea besterik ez da edo badu beste zereginen bat enpresaren jardueranoro har inbertsio hutsa baino harago joaten gara enpresan inplikat-zen garenean finantza arloko bA izanda ere jarraipen zorrotza egi-ten dio enpresari ez da ahaztu behar arrisku handiko inbertsioak direla baina badira eguneroko zereginetan parte hartzen duten bAk ere eta ardurak hartzen dituzte eginkizun zehatzetan (gerentzia lana lan teknikoak finantza arlokoak marketina) areago egoerak hala eskatzen badu konpainia horren soldatapeko ere bihurtu dai-tezke

gure kasuan inplikazio-maila handia izaten dugu Administrazio or-ganoan hartzen dugu parte eta bai kudeaketan ere behar diren bat-zordeen bitartez oro har konpainiaren esanetara egoten gara ahal dugun guztian laguntzeko

hala ere saiatzen gara zentzuzko tarte bat uzten ekintzaileak eta proiektuak nolabaiteko ldquoautonomiardquo eta independentzia izan deza-ten indartu eta babestu egiten dugu proiektua ez dugu geure egin nahi era berean ekintzailearen osagarriak gara ez haren ordezkoak gure ustez ezinbestekoa da lantalde bat sortzea uztartze bat ego-tea ez gara inplikatzen gerra egiteko onura ateratzeko baizik

7 nola ematen dituzue kontaktuak nola egiten dira kudeaketa kontrolatzeko bilerak eta jarraipen komertzialaProiektu bakoitzaren jarraipenak berariazko diseinua behar du di-seinua ekintzaile taldeak dituen berezitasunen arabera egiten da betiere proiektuaren heldutasun maila behar duen laguntza eta gure inplikazio maila kontuan hartuta

zenbait kasutan lanari ekiten diogu negozio Plan berri bat zehazte-ko horrek 2-3 hilabetetan buru-belarri jardutea eskatzen du baina ez da ohikoa izaten

oro har hasieran lan eta ardura gehiagoko fase bat izaten da bat egin eta lantalde bakarra osatzen dugun arte hori normala izaten da izan ere ldquoeragilerdquo berri bat sartzeak nolabaiteko distortsioa sortzen du konpainiaren sisteman berriz definitu behar izaten dira funtzioak eta eginkizunak lotura pertsonalak eta profesionalak eza-rri eta arintasuna eta konfiantza sortu sinbiosi perfektua sortu be-har da funtzionatuko badu bakoitzak duen garrantzia aitortu behar diogu elkarri konpainiak bere helburuak lortu ditzan

etapa horren zati bat konpainian ldquosarturdquo aurretik egiten da baina finkatzea sartu eta gero egiten da hasierako etapa hori gainditu on-doren jarraipena tartekatuagoa izaten da ez hain trinkoa astean behin edo hilean behin egiten dira batzarrak eta betiere enpresa-ren beharrek edo konpromisoek eskatzen duten neurrian konpainiak bere negoziora bideratu behar du ahalegin guztia ez bAri informa-zioa ematera

kontaktuak proiektuak dituen beharren araberakoak dira beraz es-kakizun horiek betetzeko egokiak diren neurrian ematen dira

Krisiak beste

talde guztietan

bezala eragina

du gugan ere

ekonomisten euskal elkargoa38

8 nolakoa da harremana nolako rolak hartzen ditu business Angel batek enpresanlehenago esan dudan bezala harreman hori in-bertsiogile hutsarena baino harago doa bA in-plikatu egiten da proiektuan interes horien alde egiten du etengabeko jarraipena egiten du are gehiago batzuetan enpresaren eguneroko zere-ginetan sartzen da eta badira kasuak enpresa ho-rren soldatapean jarri direnak ere beraz bAk rol ezberdinak hartu ditzake inbertsiogile hutsa izan daiteke edo konpainia horren inoren konturako langilea eta tartean dauden maila guztiak

gure kasuan etengabeko jarraipena egiten dugu batzordeen edo lantaldeen bidez betiere proiek-tuaren beharrei eta erritmoei egokituta eta unean uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen bitartez) egoera zehatzei erantzuteko

9 zer eratako proiektuak dira erakargarrienak zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein proiektutan inbertituoro har proiekturik erakargarrienak epe labur eta ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten dira baina proiektu bat sendoa izango bada ne-gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du eta batez ere giza lantalde egoki bat eduki

hainbat alderdi baloratzen ditugu baina honako hauek bereziki

bull Ekintzaileen taldea duten prestakun- tza aurreko esperientziak jarrera haiekin harremanetan jartzeko erraz- tasuna

bull negozioa ldquoulerturdquo behar dugu zen- tzu horretan ez dugu ldquofede ekintzarikrdquo egiten

bull Ekarpenetan gure trebetasunak ipintzea ez bakarrik kapitala benetan nahi duguna da parte hartzea goza- tzea inplikatzea eta proiektua hobe- tzea gure partaidetzaren bidez

bull ldquoProduktuardquo zehaztuta Edukitzea

bull eskalagarritasun handia Izan dezala

10 gaur egungo egoera ekonomikoak business Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du krisiak badu eraginik zuengangarai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da bAen lana ekintzaileen proiektu asko baztertuta geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez dagoelako garai ona da badaudelako heldutasun nahikoa duten proiektuak beste abagune ekono-miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko zutenak

ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere nire ustez bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-leentzako laguntza bultzatzeko oso modu egokia da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-tasunak mugiarazteko betiere produkzio-sarea sortzeari begira premia ederra daukagu eta

krisiak beste talde guztietan bezala eragina du gugan ere baina eragin hori ez da finantza-erakundeetan arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-talean bezain zorrotza eta gogorra oso aukera ona garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa eta finantziazioa emateko baita enpresa txiki eta ertainei ere

11 Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-siness Angel izatekobai inolako zalantzarik gabe oro har ekonomis-tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa baten funtzionamenduaz eta kasu askotan zuen garapen profesionalari esker ardura handiko kar-guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-zioan bereziki ondo posizionatuta zaudete talde moduan bAren eginkizunetarako

12 zenbat denbora mantentzen da inbertsioa sozietateanenpresan nola ldquoateratzen da in-bertsioardquo partaidetza duzun sozietatetiknormalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-bertsioa epe horrek nahikoa izan behar du proiek-tua hazteko eta finkatzeko

hortik aurrera bAk 2 aukera ditu

bull Hurrengo etapan konpainiari laguntzea bere heldutasunean zaila izan daiteke kon- painiak Arrisku kapitala bereganatzen badu eta batzuetan bA baten jarduera nagu- sitik aldentzea dakar

bull Inbertsioa ateratzea Aukera ohikoena iza- ten da behin puntu honetara iritsita bAk bete du bere eginkizuna beraz proiektu berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu behar du proiektu jakin bati lotuta gelditu

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

ekonomisten euskal elkargoa38

8 nolakoa da harremana nolako rolak hartzen ditu business Angel batek enpresanlehenago esan dudan bezala harreman hori in-bertsiogile hutsarena baino harago doa bA in-plikatu egiten da proiektuan interes horien alde egiten du etengabeko jarraipena egiten du are gehiago batzuetan enpresaren eguneroko zere-ginetan sartzen da eta badira kasuak enpresa ho-rren soldatapean jarri direnak ere beraz bAk rol ezberdinak hartu ditzake inbertsiogile hutsa izan daiteke edo konpainia horren inoren konturako langilea eta tartean dauden maila guztiak

gure kasuan etengabeko jarraipena egiten dugu batzordeen edo lantaldeen bidez betiere proiek-tuaren beharrei eta erritmoei egokituta eta unean uneko arreta jarrita (zuzenean edo laguntzaileen bitartez) egoera zehatzei erantzuteko

9 zer eratako proiektuak dira erakargarrienak zer irizpideren arabera hautatzen duzue zein proiektutan inbertituoro har proiekturik erakargarrienak epe labur eta ertainean hazteko aukera handia dutenak izaten dira baina proiektu bat sendoa izango bada ne-gozio Plan on batean oinarrituta egon behar du eta batez ere giza lantalde egoki bat eduki

hainbat alderdi baloratzen ditugu baina honako hauek bereziki

bull Ekintzaileen taldea duten prestakun- tza aurreko esperientziak jarrera haiekin harremanetan jartzeko erraz- tasuna

bull negozioa ldquoulerturdquo behar dugu zen- tzu horretan ez dugu ldquofede ekintzarikrdquo egiten

bull Ekarpenetan gure trebetasunak ipintzea ez bakarrik kapitala benetan nahi duguna da parte hartzea goza- tzea inplikatzea eta proiektua hobe- tzea gure partaidetzaren bidez

bull ldquoProduktuardquo zehaztuta Edukitzea

bull eskalagarritasun handia Izan dezala

10 gaur egungo egoera ekonomikoak business Angel izatera bultzatu edo atzera eragiten du krisiak badu eraginik zuengangarai hauetan inoiz baino beharrezkoagoa da bAen lana ekintzaileen proiektu asko baztertuta geratzen ari dira laguntzarik eta finantziaziorik ez dagoelako garai ona da badaudelako heldutasun nahikoa duten proiektuak beste abagune ekono-miko batean bankuen finantziazio arrunta lortuko zutenak

ikuspuntu fiskaletik begiratuta ere nire ustez bAen figura erabili beharko litzateke ekintzai-leentzako laguntza bultzatzeko oso modu egokia da finantza-baliabideak eta era guztietako trebe-tasunak mugiarazteko betiere produkzio-sarea sortzeari begira premia ederra daukagu eta

krisiak beste talde guztietan bezala eragina du gugan ere baina eragin hori ez da finantza-erakundeetan arrisku-kapitalean edo hazi-kapi-talean bezain zorrotza eta gogorra oso aukera ona garela uste dut proiektuei eta ekintzaileei babesa eta finantziazioa emateko baita enpresa txiki eta ertainei ere

11 Ekonomisten taldea lanbide egokia al da bu-siness Angel izatekobai inolako zalantzarik gabe oro har ekonomis-tek ikuspegi zabala eta egokia daukazue enpresa baten funtzionamenduaz eta kasu askotan zuen garapen profesionalari esker ardura handiko kar-guak izaten dituzue kudeaketan eta administra-zioan bereziki ondo posizionatuta zaudete talde moduan bAren eginkizunetarako

12 zenbat denbora mantentzen da inbertsioa sozietateanenpresan nola ldquoateratzen da in-bertsioardquo partaidetza duzun sozietatetiknormalean 3-6 urteko epean mantentzen da in-bertsioa epe horrek nahikoa izan behar du proiek-tua hazteko eta finkatzeko

hortik aurrera bAk 2 aukera ditu

bull Hurrengo etapan konpainiari laguntzea bere heldutasunean zaila izan daiteke kon- painiak Arrisku kapitala bereganatzen badu eta batzuetan bA baten jarduera nagu- sitik aldentzea dakar

bull Inbertsioa ateratzea Aukera ohikoena iza- ten da behin puntu honetara iritsita bAk bete du bere eginkizuna beraz proiektu berriak bilatzen eta horiei laguntzen saiatu behar du proiektu jakin bati lotuta gelditu

Komunitatea AKcion EnprEndEdorA

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

39KoMuNItAtEA

beharrean eroslea konpainia bera izan daite- ke talde ekintzailea finantziazio-katean hu- rren-go rola hartuko duena (arrisku-kapitala) edo konpainia erosteko asmoa duen norbait (batzuetan norberaren lehiakidea)

13 Erabakiak buruaz hartzeaz gain ldquobihotzakrdquo agintzen al du erabakiren bat hartzeko orduan Hau da eskura dauden zenbakiak aztertzeaz gain kontuan hartzen dituzue zuen irudipenak eta sentsazioak enpresaren ahalmenak antze-matekoerabakiak hartzeko orduan dena hartzen dugu kontuan logika aritmetika zenbakiak finantza-egoerak garrantzi handikoak dira eta horiek guztiek datu-bilketa arrazionalizatzeko eta orde-natzeko balio dute ezinbestekoak dira eszenato-kia mugatzeko Alabaina proiektu bat aztertu eta zeure burua horretan sartzea erabaki behar duzu-nean beste osagai bat ere sartzen da tartean eta horretan zerikusi handia du apustuak sentsazioak aukerak itxaropenak usaimena eta arriskuak be-rak Azken finean dena hartu behar da kontuan informazio arrazionala eta modu objektiboan har-tu daitekeena eta erabat subjektiboak diren beste alderdi batzuk

zentzu horretan kontuan hartu behar da askotan ez dugula proiektua bera epaitzen gu geu horre-tan sartzeko gai ote garen baizik hau da proiek-tua guztiz bideragarria iruditu dakiguke baina ez zaigu iruditzen puzzlea osatzeko piezarik egokiena garenik osagarri izatea eta uztartzea da kontua Agian aukera ezin hobea izan daiteke beste ezau-garri batzuk dituen bA batentzat

14 sustatzaile on bat eduki arren ideia oso dei-garria ez duen proiektu batean inbertituko ze-nukeekintzailearengan sinesten badut konfiantza ema-ten badit eta taldea osatu dezakegula uste badut inolako zalantzarik gabe lehenengo pausoa ideia horretan elkarrekin sakontzea izango litzateke negozio Plan egoki bat prestatu ahal izateko

15 sustatzaile desegokia baina ideia oso ona duen proiektu batean inbertituko zenukezailagoa iruditzen zait egoera horretan gatazka sortu daiteke oso erraz eta ez nintzateke gustura egongo Ahalegina egin daiteke sustatzaileak in-bertsiogile hutsaren rola hartu dezan baina proie-ktuari motorra faltako litzaioke beraz zalantzarik gabe ez

Ez

oro har proiekturik

erakargarrienak epe

labur eta ertainean

hazteko aukera

handia dutenak

izaten dira

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

ekonomisten euskal elkargoa40

Ekonomistak munduan zehar

latinoamerika terminoak espainiera eta portugesa hitz egiten duten herrialdeei egiten die aipamena esklusiboki zenbait kasutan haiti ere multzo horretan sartu ohi da la espantildeola izeneko irla errepu-blika dominikarrarekin partekatzen duelako

latino Amerikako herrialdeek antzekotasun handiak dituzte historiari eta kulturari dagokienez horre-gatik sarri askotan aberri handi eta bakarra bailitzan ulertzen da latinoamerika 2006an mugakide diren herrialdeetatik etorritako etorkinen egoera erregularizatzeko plan bati ekin zion Argentinak Aberri handia eman zion izena plan horri hain zuzen ere

latinoamerika osatzen duten herrialdeek antzekotasun kultural oso handiak dituzte elkarren artean espainiak Portugalek eta frantziak kolonizaturiko lurraldeak izan direlako hala ere herrialde horien artean alde handiak ere badaude klimatologikoak ekonomikoak linguistikoak politikoak nahiz so-zialak horregatik ezin daiteke esan bloke uniforme bat osatzen dutenik

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

EKoNoMIStAK MuNduAN ZEHAr 41

LAtINoAMErIKAaukeren lurralde berria

iturriak

httpwwwdirigentesdigitalcomarticulodirigentes_lati noamerica201093latinoamericarecursoshumanostelefoni- cahtml

httpeswikipediaorgwikiLatinoamerika

httpwwwintereconomiacomnoticias-negocios politica-economicaespana-debe-reforzar-sus-inversiones-lati- noamerica-20111121

httpwwwempresaexteriorcomfinancieronoticias 45404-el-mercado-latinoamericano-como-foco-para-los-recur- sos-humanos-centra-la-jornada-de-aedipehtml

Munduko bankuaren arabera latinoamerikako ekonomia merkatuko prezioak oinarri hartuta mundu mailako 3 handiena eta indartsuena da eta 606 bilioi dolar produzitzen ditu

kopuru hori bigarren etaedo hirugarren mailako ekonomian oinarritzen da batik bat (lehen sekto-rea eraldatzen duten industria-jarduerak komu-nikazioa eta turismoa)

Azken urteetan aurrerapauso esanguratsuak eman dira politikoki ekonomikoki nahiz sozialki eta tal-deko ia herrialde guztiek orain arteko garapena bizkortu egin dute

eskualde horrek beste eskualde batzuek baino kreditu gutxiago eskuratzen badute ere (30) finantza-sistema egonkorra dauka banku ustez txiki baina ondo saneatutakoekin

brasil da latinoamerikako ekonomiarik handiena 2011n 2293 bilioi dolarreko kPirekin mundu mai-lan 7 postua dagokio briCs deritzon teorian bar-ne hartuta dago (brasil errusia india txina eta hego Afrika) eta aurreikuspenen arabera 2050 urterako munduko bost ekonomia indartsuenak izango dira Aebekin batera 11366 bilioi dolarre-ko kPi nominalarekin eta urtean 49759 dolarreko kPi per capitarekin

mexiko da ekonomikoki bigarren eskualde indart-suena 1658 bilioi dolarreko kPirekin hirugarre-na berriz Argentina 688 mila milioi dolarreko kPirekin datu bi-biak 2011koak dira 20ko taldeko kidea da Argentina gaur egun brasil eta mexikorekin batera hau da herrialde indus-trializatu eta garapen bidean dauden herrialde garrantzitsuenak biltzen dituen taldea munduko elikagai-esportatzaile nagusienetakoa da eta es-kualdeko software ekoizle garrantzitsuena

latinoamerikako laugarren herrialdea bestalde kolonbia da 2002 urteaz geroztik 55eko batez besteko hazkundea izan du urtero Petrolioa da kolonbiako esportazio-produktu nagusia 1506 milioi kupeleko erreserba duela uste da eCoPetrol (14) eta bestelako sozietate anonimoak dira hori garatzearen arduradunak hala ere abiadura han-diena hartu duen ekonomia Perukoa da hau da 75eko batez besteko hazkundea urtean 2012an 9 edota 10 inguruan ibiliko dela uste da

bada hamarkada bat latinoamerika negozioak es-portatzeko aukera bilakatu dela espainiako enpre-sak izan dira inbertsioak egin dituzten lehenen-goak laurogeita hamarreko hamarkada bukaera

ekin zioten jarduera horri ordu hartan arriskutsua bazen ere

latinoamerikari heldu zaio ordea nazioarteko agertokian eragile garrantzitsua izateko ordua txinatarrek estatu batuarrek eta mundu erdiak bertara bideratzen dituzte inbertsioak estatu bar-neko nahiz kanpok enpresek bertan inbertsioak egiteko ahaleginak biderkatu egiten dituzte krisi sasoia izan arren kanpora begira dagoen ihesbi-dea da eta hori aprobetxatu beharra dago

Aditu eta ekonomista entzutetsuen ustez hala ere latino Amerika ez da dagoeneko aukeretarako lu-rraldea izan ere errealitatea lantzeari ekin diote eta hemendik aurrera seriotasunez lan egin beha-rra dago

World economic forum-en azken txostenaren ara-bera herrialde horietako ekonomien hazkunde jarraikako eta azkarraren aurreko giza baliabideen ikuspegitik txile herrialde lehiakorrenen 39 pos-tuan legoke eta Peru berriz 73 postuan horrez gain Argentinan erabateko enplegua aurreikusten da eta herrialde horien hazkunde-erritmo handia adierazten da brasilen 37 eta Argentinaren 8 artean

hori horrela erronka horri eutsi behar dioten le-henengoak langile latinoamerikarrak eta herrialde horietan kokatu diren enpresak dira elkarren ar-teko sinergia hirukoitza lortu beharra dago Alde batetik enpresak bestetik bertara joan diren lan-gileak eta azkenik langile latino amerikarrak

latinoamerikara doazen langileak beraz ez dute buruan dirua eraman behar bermedun karrera profesionala garatzea izan behar dute helburu he-lburu bakar batekin bertan finkatzea alegia

topaketak Encuentros 20

Ekonomisten Foroa

Ateneoa

toPAKEtA sarrikoko 1 promoziokoen

Ekonomisten gabonetako postala Irabazleak Ikuspegia Partekatzeko tailerrak Elkargoaren Hausnarketa Estrategikoa

INAuGurAZIo EKItALdIA Enpresetako praktika programaren

WorLd cAFeacute Hirigintzari Buruzko

Ardo dastatzea

tArtEAEspAcio20 sarEa sortuz

gEnErAndo rEd

BILBAo MEtroPoLI-30 (BM30)bull Alfonso mArtiacutenez CeArrA

1991n sortutako elkarte publiko-pribatua bilboko metropoli-eremua biziberritzeko helburua duena 140 bazkide baino gehiago ari dira lanean defi-nitutako bost balio bultzatuz berrikuntza profe-sionaltasuna identitatea komunitatea eta ireki-tasuna denak dira funtsezko elementuak hiriaren garapen lehiakorra lortzeko

EEE elkarlanean ari da bm30ekin erakunde eta norbanakoen sarea sortzen aurrerabidean lagunt-zen eta etorkizuneko plan estrategikoak abiaraz-ten bertako profesionalen garapena bultzatuko duen ingurune bihurtu nahi dugu hiria horrega-tik elkargoen sarea sortzeko behar diren tresnak abiarazten ditugu sare horren bidez etorkizuneko erronkak egon litezkeen sinergiak eta lankidetza proiektuak aztertzeko EEEk parte-hartze akti-boa du eta bere ekarpena egiten du ldquoEkonomista 20rdquoren bidez esperientzia interesgarria delako proiekturako eta gainerako elkargoentzat

gure koordinazio profilak ezagutza espezializatua ematen digu eta elkargokide eta laguntzaileekin batera lobby izaera eta aitortza publikoa daukagu ekonomistek elkargotik bertatik baliatu dezakete-na elkargokideek beren esperientzia interesa eta gure proiektuetan parte hartzeko aukera ematen diote 2030eko bilbori bai norbanako gisa bai EEE-ren bitartez

gaur egun bilboko metropoliaren biziberritzea ari gara proiektatzen metropolia behe nerbioiko hiri-aglomerazio gisa ulertuta horrekin batera Plan estrategikotik eratorritako ekintzak gauzatzen di-tugu eta hiriaren irudia hobetzearekin zerikusia duen guztia horrez gain sektore publiko eta pri-batuaren lankidetza sustatzen dugu eskualdeari dagozkion interes komuneko arazoei irtenbide ba-teratuak emateko

gure onuradunak herritar multzo zehaztugabeak dira batez ere bilboko metropoli-eremuan bilt-zen direnak Aipatzekoak dira bm30ek lortu duen ldquoberdintasuna sareardquo aitorpena eta gizon eta emakumeen arteko Aukera berdintasunean eusko Jaurlaritzako Emakunderen erakunde laguntzaile gisa onartu izana

Area hori biziberritzea da gure proiektuen artean ilusiorik gehien sortzen duena eskualde mailan eta nazioartean programatutako errealitate sozial eta ekonomikoa da bere jarduerak gehienbat eus-kadin gauzatzen dituena metropoliaren aurrerabi-dean eta garapenean funtsezkoak diren profesio-nalen ndashkasu honetan ekonomisten- laguntzaz

tArtEAEspAcio20 sarEa sortuz

gEnErAndo rEd

BILBAo MEtroPoLI-30 (BM30)bull Alfonso mArtiacutenez CeArrA

1991n sortutako elkarte publiko-pribatua bilboko metropoli-eremua biziberritzeko helburua duena 140 bazkide baino gehiago ari dira lanean defi-nitutako bost balio bultzatuz berrikuntza profe-sionaltasuna identitatea komunitatea eta ireki-tasuna denak dira funtsezko elementuak hiriaren garapen lehiakorra lortzeko

EEE elkarlanean ari da bm30ekin erakunde eta norbanakoen sarea sortzen aurrerabidean lagunt-zen eta etorkizuneko plan estrategikoak abiaraz-ten bertako profesionalen garapena bultzatuko duen ingurune bihurtu nahi dugu hiria horrega-tik elkargoen sarea sortzeko behar diren tresnak abiarazten ditugu sare horren bidez etorkizuneko erronkak egon litezkeen sinergiak eta lankidetza proiektuak aztertzeko EEEk parte-hartze akti-boa du eta bere ekarpena egiten du ldquoEkonomista 20rdquoren bidez esperientzia interesgarria delako proiekturako eta gainerako elkargoentzat

gure koordinazio profilak ezagutza espezializatua ematen digu eta elkargokide eta laguntzaileekin batera lobby izaera eta aitortza publikoa daukagu ekonomistek elkargotik bertatik baliatu dezakete-na elkargokideek beren esperientzia interesa eta gure proiektuetan parte hartzeko aukera ematen diote 2030eko bilbori bai norbanako gisa bai EEE-ren bitartez

gaur egun bilboko metropoliaren biziberritzea ari gara proiektatzen metropolia behe nerbioiko hiri-aglomerazio gisa ulertuta horrekin batera Plan estrategikotik eratorritako ekintzak gauzatzen di-tugu eta hiriaren irudia hobetzearekin zerikusia duen guztia horrez gain sektore publiko eta pri-batuaren lankidetza sustatzen dugu eskualdeari dagozkion interes komuneko arazoei irtenbide ba-teratuak emateko

gure onuradunak herritar multzo zehaztugabeak dira batez ere bilboko metropoli-eremuan bilt-zen direnak Aipatzekoak dira bm30ek lortu duen ldquoberdintasuna sareardquo aitorpena eta gizon eta emakumeen arteko Aukera berdintasunean eusko Jaurlaritzako Emakunderen erakunde laguntzaile gisa onartu izana

Area hori biziberritzea da gure proiektuen artean ilusiorik gehien sortzen duena eskualde mailan eta nazioartean programatutako errealitate sozial eta ekonomikoa da bere jarduerak gehienbat eus-kadin gauzatzen dituena metropoliaren aurrerabi-dean eta garapenean funtsezkoak diren profesio-nalen ndashkasu honetan ekonomisten- laguntzaz