a materia da vida

A MATERIA DA VIDA

Bioloxía e Xeoloxía1º Bacharelato

Características dos seres vivos

•Formados por un número limitado de moléculas•Mesmas moléculas nas distintas especiesUniformidade

estructural

•Moléculas moito máis complexas que na materia inerte

Complexidade•Intercambio de materia e enerxía co medio•Metabolismo

Nutrición

•Resposta ante os cambios do medio (interno ou externo)

Relación

•Transmisión da información xenética de xeración en xeración

•Novos seres vivos coas mesmas semellantes ós orixinais

Reproducción

Niveis de organización dos seres vivos

Composición química dos seres vivosBIOELEMENTOS: elementos químicos que compoñen os seres vivos.

Bioelementos primarios: C, H, O, N, S y P (> 99 %)Bioelementos secundarios: Ca, Na, K, Mg y Cl < 2.5

%)Oligoelementos: Fe, I, Cu, Zn, Au, etc (< 0.1 %)

BIOMOLÉCULAS: Agrupacións de bioelementos mediante enlaces químicos.

Biomoléculas inorgánicas

AugaSales minerais

Biomoléculas

orgánicas

GlícidosLípidosProteínas (aminoácidos)Ácidos nucleicos (nucleótidos)

Composición química dos seres vivos

AugaEstructura molecular

Enlaces de

hidróxeno

Propiedades da auga

Gran poder

disolvente

Alta reactivida

de química

Alta calor específica

Elevada calor de

vaporización

Sales minerais disoltas (ións)-Entrada/saída da agua das células

-Transmisión do impulso nervioso-Contracción muscular-Solucións tamponantes-Equilibrio osmótico

Sales minerais precipitadas-Función esquelética ou de

sosténCarbonato cálcico

Fosfato cálcico

Sales minerais

GlícidosBiomoléculas de C, H e O

Función: Enerxética ou estructural.

MonosacáridosMoléculas sinxelas de 3-9 átomos de carbono

Fórmula xeral: C2H2nO2

Grupos funcionais

Aldehido (Aldosas)

Cetona(Cetosas)

Clasificación dos

monosacáridos

Triosas (3C)

Aldosas Gliceraldehido

Cetosas Dihidroxiacetona

Tetrosas (4C)

Aldosas Eritrosa

Cetosas Eritrulosa

Pentosas (5C)

Aldosas Ribosa

Cetosas Ribulosa

Hexosas (6C)

Aldosas GlicosaGalactosa

Cetosas Frutosa

A glicosa

Enlace O-glicosídico

DisacáridosMaltosa

2 α-D-glicosaLactosa

β-D-galactosaα-D-glicosa

Sacarosaα-D-glicosaβ-D-frutosa

Polisacáridos enerxéticosAmidón

(Amilose + Amilopectina)

α-D-glicosa

Glicóxenoα-D-glicosa(con máis

ramificacións)

Polisacáridos estructurais

Celulosaβ-D-glicosa

ramificacións β(1-6)

LípidosBiomoléculas de C, H e O (P ocasionalmente)

Función: Reserva enerxética e estructuralCaracterísticas: Insolubles en auga, solubles en disolventes

orgánicos

Clasificación

Saponificables

Graxas

Fosfolípidos

Glicolípidos

Ceras

Non saponificabl

es

Esteroides

Terpenos

Ácidos graxosGrupo funcional:

Carboxilo

InsaturadosNon teñen dobres enlaces

Sólidos a temperatura ambiente

SaturadosTeñen 1 ou máis enlaces

dobresLíquidos a temperatura

ambiente

Graxas ou Acilglicéridos

Reacción de saponificación

Fosfoglicéridos

Esfingolípidos

Ceras

Esteroides

Escualeno(Ciclopentanoperhidrofenant

reno)

Terpenos

Isopreno

ProteínasBiomoléculas de C, H, O e N, S e P

Funcións

Estructural

Reserva

Transporte

Contráctil

Hormonal

Defensa

Enzimática

Estructura dos aminoácidos

A cadea lateral é diferente en cada aminoácido e determina as súas

propiedades químicas e biolóxicas

Os 20 aminoácidos

Carácter anfótero dos aminoácidos

Enlace peptídico

•Unión de 2 aminoácidosDIPÉPTIDOS

•Unión de 3 aminoácidosTRIPÉPTIDOS

•Unión de moitos aminoácidos

POLIPÉPTIDOS

Estructura das proteínas

Enzimas

CENTRO ACTIVO - AA estructurales - AA de fijación - AA catalizadores

Ácidos nucleicosBiomoléculas de C, H, O e P

Funcións: Transmitir a información xenética de xeneración en xeneración

(replicación do ADN)Síntese de proteínas (transcripción e traducción)

Tipos

ADN(Ácido

desoxirribonucleico)ARN

(Ácido ribonucleico)

ARN mensaxeiro

ARN transferente

ARN ribosómico

Nucleótidos

Enlace fosfodiéster

Estructura do ADN

Estructura e tipos de ARN

•Copia de un fragmento de ADN•Sale del nucleo hacia el citoplasma•Se une a los ribosomas para servir de molde para la síntesis de proteínasARN

mensajero (ARNm)

•Varios tipos diferentes•Se sintetiza en el nucleolo•Forma parte de los ribosomasARN

ribosómico (ARNr)

•Molécula no lineal, con tramos con doble hélice

•Transporta aminoácidos hacia los ribosomasARN

transferente (ARNt)

Replicación do ADN

Transcripción

Traducción

O código xenéticoÉ universal

É específico (cada codón codifica un aminoácido determinado)

É dexenerado (algúns aminoácidos están codificados por máis dun triplete)