8.gaia ura

URA8.GAIA

URA ETA URAREN EGOERAK

URAREN ERABILERAK

Ura altxor handia da izaki bizidun

guztiontzat. Pertsonok ura edan beharra dugu. Landareek sustraien bidez ura

hartzen dute. Animalia batzuk uretan bizi dira.

Itsasoetan Ibaietan.

Lehorrean bizi diren

animaliek ura

behar dute bizirik irauteko.

URAREN EGOERAK Ura hiru modutan egoten da; modu horiei

uraren egoerak esaten zaie.

URA. Likido-egoeran.

IZOTZA. Solido-egoeran.

UR-LURRUNA. Gas-egoeran.

EGOERA ALDAKETAK

URTZEA: Izotza berotzen denean, ur likido bihurtzen da.

SOLIDOTZEA: ura hozten denean izotz bihurtzen da.

IRAKITEA: ura berotzen denean da.

LURRUNTZEA: ura berotzean ateratzen den ur-lurrana da.

KONDENTSATZEA: ur-lurruna hozten denean, ura sortzen da.

URA NATURAN

ITSASOTIK HODEIETARA

Lurreko ia ur guztia ITSASOetan eta OZEANOetan dago.

Bertan animalia ugari bizi dira. Animalia horietatik janaria lortzen dugu:

arrainak. Itsaso ura GAZIA da: gatz asko dauka. Ez du balio ez edateko ezta ureztatzeko. Erabili ahal izatekogatza kendu behar zaio. Hori ura gezatzekoinstalazioetan egiten da.

UR GEZA Kontineteen gainazalari dagokionez, ibaietan,

erreketan eta aintziretan dago ura. Ur gezak oso gatz gutxi du. EDATEKO URA:

Geza izan behar du. Garbi egon behar du osasungarria izateko.

LURPEKO URA

Lurraren gainazalaren azpian ur geza asko dago.

Ur horrek LURPEKO IBAIAK eratzen ditu. Ohikoagoa da azpi azpiko geruzetan egotea. Ur-metaketa handiak sortzen dira: akuiferoak. Lurpeko uraren jatorria euria da. Euri-ura lurpean sartzen da. Akuiferoetako ura putzu bidez atertzen da.

ELURRA ETA HOTZA Mendi garaietan, ura solido-egoeran egoten da.

Izotz zein elur moduan.

Tenperaturek gora egiten dutenean , urtu eta erreketara joaten da.

URAREN ZIKLOA

Hodeiek euri edo elurra eragin

Ibai/erreketatik itsasora

Lurruntzea

Kondentsatzea

Uraren zikloa

esaten zaio

urak planetan

izaten

dituen

mugimendu

guztien eta

egoera

aldaketa

guztien

multzoari.

ITSASOTIK HODEIETARA

Ura etengabe ibilian dabil Lurrean. Gelditu gabe dagoenez URAREN ZIKLOA

sortzen da.

Itsaso, aintzira eta ibaietako URA BEROTU egiten da. Lurrundu

Ur lurrun bihurtzen da

Atmosferara heltzen da

Gora igoKondentsatu

Tantatxo txikiak sortu

Hodeiak eratu

HODEIETATIK LURRERA

Hodeien osagai diren tantatxoak elkartu egiten dira. Tanta

handiagoak eratu

Tanta horiek lurrera erori

Euria sortuBidean

tantak hozten badira

IzoztuElurraEdo

Txingorra sortu

LEHORRETIK ITSASORA

Lehorrera eroritako euri-urak ur-laster txikiak eratzen ditu: errekak.

Erreka guztiak ibaietara iristen dira.

Ibaietatik ura itsasora doa.