Lizarra • Herriko historia Domingo Llauroren argazki erakusketan

Silvia Etxandi • Mihisean gai erotikoak tartekatzea gustuko duen artista

Zerbitzuak eta objetuak dirurik gabe elkartrukatzeko Auzoke sarea sortu

berri da lruñean. Sareak merkatu sistema merkaritilista alde batera utzi nahi du,

elkartasuria eta elkartrukaketak bultzatuz

Larraun • l ngUT l l gUZt ia

diapositibatan bildurik Plazaola Zaharraren geltokiko turismo etxerako prestakizunetan lehena da diaporama

Inguruko mendiak, kultur ekitaldiak eta pertsona bereziak

bilduko dituen diapositiba muntaia prestatzen ari dira Plazola Partzuergo Turistikoko kideak.

Diaporama izango da

datorren hilean zabalduko den turismo etxeak eskajniko duen

zerbitzuetako bat.

RALARKO ME N D I K A T EA DA,

agian, Larraun aldeak turis-tari eskaintzen dion erakargarri-tasunik handiena. Erakargarrita-sun hori bultzatu nahi du, behin-tzat, Plazaola Partzuergo Turisti-koak. Baina horretaz gain, Araitz-Betelu, Lar raun , Basabu-rua-Imotz eta Leitza aldera hur-biltzen denak aurkituko du gauza gehiagorik, mendiaz aparte: as-paldiko urteetako moduan lan egiten duten artisauak, urteetako tradizioa duten kultur ekitaldiak, pertsona bereziak... Horiek denak agertuko dira partzuergoak pres-tatu duen diapositiba muntaian. Horregatik, egun hauetan, argaz-kilari ugari dabil inguruetan, in-guruko muina negatiboetan bildu nahian.

Datorren hilean zabalduko da,

Proiektuak gauzatzen ari bada ere, Plazaolako trenbidearen ibilbide berdea martxan jartzeko arazoak ditu partzuergoak.

• A R T X I B O K O A

seguruenik, Plazaola trenbidea zenaren geltoki zaharra. Inguru-ko turismoarekin zerikusia duten zerbitzu guztiak bildu nahi dira eraikuntza eraberritu horretan. Areto berezi batean, esaterako, eskainiko da diaporama. Zortzi proiektore eta pantaila panorami-ko bat beharko dira, besteak bes-te, muntaia horretaz gozatu ahal izateko. Baldintza berezi horiek direla eta, ia-ia areto horretan soi-lik eskainiko da muntaia. Kanpo-ra ez dute askotan eramango. Le-hendik, antzeko beste diaporama batzuk"ere egin izan ditu Plazao-lak, esaterako, herri kirolei bu-ruzkoa, zein Leitzako herri kirola-ren erakustokian eskaintzen den.

Lan hori eman izan da beste zen-bait herr i tan, eta oraindik ere ugariak omen dira horretan inte-resa azaldu duten kultur etxeak.

Diaporamaz aparte, artisau la-nak bilduko dituen dendatxo bat ere prestatu nahi da geltokian. Turismo bulegoa eta Plazaola Par-tzuergo Turistikoarena ere bertan izango dira.

Bertako t u r i smoan p isur ik gehien Aralarrek duen arren, alor hori ezin dute behar adina landu. Izan ere, oraindik behar bezala antolatu gabe baitago gerora par-ke naturala izango dena. Horre-gatik, partzuergoaren helburu v

nagusietako bat, Aralarrera etor-tzen den jendea herrietara erama-

tea da, dibertsifikatzea, ale-gia. Aralarren ez bezala, Or-giko hariztian sartu dute es-kua, eta emaitzak ikusga-rriak izan omen dira, gero eta jende gehiago hurbiltzen baita bertaraino. Hainzuzen ere, lege etaburokraziarekin lotura duten tramiteak dira, sarritan, Plazaolak topatzen dituen oztoporik nagusiak. Esa te rako , bide berdeen proiektua geldituta dago, egun, Madrildik beharrezko baimenak eta dirulaguntzak iristen ez direlako.

Bi asmo berr i aur rerantzean

Aurrerantzerako, bi asmo berezi dituzte partzuergoko kideek: alde batetik, datu bilduma bat osatzea, gerora

turisten eskakizun guztiak zen-tralizatu eta bateratu ahal izate-ko; eta bestetik, Interneten orrial-de bat zabaltzea. Bien bitartean, orain arteko moduan jarraituko dute, landa-etxeak eta nekazal tu-rismoa bultzatzen. Saio horretan, hain zuzen ere, bat egin dute, Na-farroako mendialdeko hiru par-tzuergoak: Pirinioak, Bertiz eta Plazaola. Hirurak batera joango dira datorren astean Bartzelonan egingo den feriara. Ahalegin ho-rien emaitzak, dena den, nabariak izan dira Aste Santu honetan. Eguraldiaren eraginaren beldur baziren ere, kontent ageri dira Pla-zolakoak, landa-etxeak bete baiti-ra, eta hoteletan ere bezero dezen-te izan omen dituzte. Gainera, ho-na iritsitako turistak, beste lekue-tan ez bezala, bertan geratu dira.

—» Urko Aristi

Altsasu

Seral Norteri hiru hilabetez

berritu dio Udalak zahar

egoitzaren esleipena

AZKEN HIRU URTEOTAN SERAL

Norteri azpikontratatu dio Altsasuko Udalak Aita Ba-randiaran zaharren egoi-tzaren kudeaketa. Apirila-ren lean bukatu zen hiru urteko hitzarmen hori. Ge-roztik, Nafarroako Gober-nuko Ongizate Sailaren eta Altsasuko Udalaren arteko desadostasunak sortu dira zaharren egoitzaren kudea-ketaren inguruan. Aita Ba-randaiaran egoitza ireki ze-netik beti izan dira arazo-ak. Udalak zahar egoitza-ren kudeaketa azpikontra-t a tu zuen: egoitzaren patronatua desegin eta es-leipena egitea erabaki zu-ten. Azpikontratazioa egin zenetik hira urte igaro dira, eta arazo berri bat agertu da; Nafarroako Gobernua-ren Ongizate Sailaren eta Udalaren arteko desados-tasuna dela-eta, inork ez daki zer-nolako etorkizuna izanen duen Aita Barandia-ran egoitzak. Oraingoz, ku-deaketa hiru hilabetez lu-zatzea adostu dute.

Nafarroako Gobernuak jakinarazi duenez, azpi-kontratazioa araudiaren kontra doa. Beraz, Gober-n u a r e n ustez, Udalak hasierako egitura ha r tu beharko luke, h a u da, kudeaketa zuzena. Beste eskuan, berriz, Udala dago beste uste batekin. Urteko 18 milioi pezetako galera berea ez den ardura batean izatea handiegia dela argu-diatu du.

—6» Amaia Amilibia

xoko ttikia

ESTITXU FERNANDEZ

Eta gero, zer?

Dirudienez, Euskal Herriko egungo gazteria inoiz izan den prestatuena da, lanean hasi aitzinetik ikasketari

urte aunitz eskaintzen dizkiogu behintzat. Ikastolatik aterita ikasketa ertainak burutu, unibertsitatera joan, master bat egin, ahal duenak bi, zenbait kurtso eta horrela kurrikulum ezinhobea osatu. Zoritxarrez, ondotik datorrena ez da horren ona.

Nik bortz urte eman ditut Psikologia ikasketak egiten, bortz urte luze, eta ekainean lizentziatuko naizen esperantza daukat. Gazte pila bat dago nere egoera

berean, ikasgaraia bukatzear edo bukatuta dagoeneko, eta horietako aunitzek, gehienek, ez dute bilatutako emaitzik lortzen.

Bortziritan, hainbertze urte bakoitzaren prestakuntzari eskaini eta gero, lanean hasteko aukerarik badago, bai noskil Egunero, aste bukaerak barne, hamar ordu sartuz sukaldean, barra baten bertzaldean edo subenir denda batean; edo zortea izanez gero, hilabeteko kontratuarekin inguruko fabrika batean. Ez badugu hogeita hamar urtetan oraindikan gurasoen etxean bizi nahi, dagoenari eutsi behar zaio, eta

kontent zeri eutsi badagoelako! Baina nik diot: zertarako ikasten emandako denbora guztia? Egunero hogei mahai zerbitzen lan egin behar duenari edo orduro burnizko laurogei pieza xulo batean sartu behar dituenari behar bada, psikologia ikasi izana ongi etor dakioke, baina erraidazue, zertarako balio dio medikuntza ikasi izana? Marisko gehiegi jateagatik bezeroren bati laxante bat eman beharko dio agian, edo piezak zulotxoetan sartzen gehiegi dibertitzen denari lasaigarri bat. Hori ere egia da.

Egunkariaj ostirala, 1998ko martxoaren 17a

jzarra • Herriko historia

antzinako argazkietan Argaki zaharreri erakusketa ikusteko aukera dago Fray Diego Kultur Etxean

Ikusi ezin daitezkeen

txokoak, desagertzear

dauden bazterrak,

jadanik ehortziak

dauden pertsonak eta

erabat itxuraldatuak

dauden karrikak

ikus daitezke Fray

Diego Kultur Etxean

hilaren 30era arte

egonen den

argazki zaharren

erakusketan.

ARAI B A T E K O P A R A J E A R R U N T

V J bat jaso eta ur teak pasa ahala ustezko leku hori, paraje amoltsu batean bilakatzen da. Horixe da argazkiaren xarma. Eta horregatik urtetik urtera ehunda-ka lizartar hurbiltzen dira 1988. urtetik antolatzen den erakuske-ta honetara. Aurreneko urte ho-rretan argazkilaritzara zaletuak ziren hainbat lagunek prestatu zuten erakusketa. Bertzeak ber-tze, horretan aritu ziren: Gabino Sanz eta Domingo Llauro. Ake-nak, lehenengo erakusketak izan zuen arrakasta ikusita, ideiarekin aurrera jarraitzea erabaki zuen. Geroztik, hamar urte joan dira eta urtetik urtera errepikatzen da erakusketa.

Domingo Llauro bere argazkien parean. • K R I S T I N A B F . R A S A I N

Domingo Llauro bera ardura-tzen da urtetik urtera argazkiak jasotzeaz. Berak egindakoak dira hainbat argazki eta besteak herri-tarrei eskatutakoak. Horrela, era-kusketa ikustera hurbiltzen de-nak badu aukera etxean duen ar-gazki zaharraz gogoratzeko. Ho-rrela,- erakusketakoak ez ezik, be-reak ere garrantz ia duela ohartuko da eta Laurori haren be-rri emanen dio. Elkarrizketan etxean duen argazkia erakuske-tan agertzeko aukeraz mintzatu-ko dira eta historikoki interesa badu, Fray Diegoko paretetan es-kegiko da daotrren urtean.

Almudi Kultur Elkarteak anto-latzen du erakusketa Domingo Llaurorekin batera. Negatiboak bildu ondoren, argazkiak handitu eta positiboak Almudiren eskue-tara pasatzen dira. Elkarteak, ja-' danik, garai bateko herri islatzen duten 1.200 argazki-baino gehia-go ditu bilduak eta gordeak.

Urte askotako lana Almudi Kultur Elkartearen lana garrantzitsua den arren, ekime-naren aita Domingo Llauro da. 68 urteko lizartarra, argazkilaritzan gazterik hasi zen. «1953. urtean, osaba batek, Kodak argazki

makina utzi zidan. Hauspo baten bidez funtzionatzen zuen. Beranduxeago Voig-t lander izeneko argazki makina erosi nuen , eta harek in , pos ta t rukez , argazkilaritza ikastaro bat egin nuen» gogoratu du. 1957an Lizarrako Udalak antolatu zuen aurreneko argazki lehiaketan ere par-te hartu zuen. Horrela ikasi zituen arte horren nondik-norakoak. Baina, dena den, bizi izan den urteotan guztiotan ate-ra dituen hainbat argazki izan dira l i za r ta r ra ren benetako eskola. Egun 23.000 argazki baino gehiago ditu Domingo Lau-rok bere etxean. «Garai har-tan horrelako asmorik ez

banuen ere, egun argazkiak gau-zak alderatzeko eta hiriaren bila-kaera e rakus teko balio dute» gehitu du.

Erakuske ta apiri laren 30ra arte egonen da zabalik Fray Diego Kultur Etxean, ohiko odutegian. Urtero legez, jendea erruz hurbil-tzen da antzinako argazkiak ikus-teko helburuarekin. Marivi Ott, kul tur etxeko a rdu raduna ren e sane tan , e rakuske ta ku l tu r gune hor re tan egiten direnen artean jendetsuena da. «Lizarra-ko jendearen artean grina pizten du erakusketak. Izan ere, herrita-rrek oso gogoko dute joandako garai bateko gertakizunak gogora ekartzea» nabarmendu du.

—e> Kristina Berasain

herti aldizkariak EdumeEl i zondo

lparraldea Urnietari Herria astekariko Herria eta kultura izenbu-ruko gehigarriak, hilaren 29an Urnietan os-patuko duten ekitaldi baten berri dakar az-ken zenbakian: «Kultura baten.bizkortasuna arte mailan sortzen diren ikusgarri berri eta desberdinek egiten dute. Sorkuntza baitez-padakoa bada, hedapena ere hura bezain be-harrezkoa da, eta aitortu behar dugu alde horretarik badugula anitz egiteko, Euskal Herrian bezala, kanpora buruzere.

Euskal Kultur Erakundeak, bere aldetik, indar bat eginen du ikusgarri berrien hobeki ezagutarazteko, eta apirilaren 29an ekintza bat antolatuko du Hego Euskal Herrian. Sa-

robe teatroaren zuzendaritzarekin partaide-tzan, Donostia hiriaren ondoan dagoen Ur-nieta herrian, hemengo hiru konpañien la-nak, hango hedatzaile profesional eta herrie-tako euskal programatzaileri erakutsiak iza-nen zaizkie. Lehen esperientzia horretan par-te hartuko dutenak dira: Chimeres teatro konpainia Haurraxutik obrarekin, Ekarle dantza garaikide konpainia Mendiko zigantea ikusgarriarekin etaTxakun musika taldea».

Chimeres antzerki taldeko kide Txomin Heguyk hartzen du hitza Herria astekariko artikuluan: «Obra hau ateraia zuen Chimeres taldeak duela bi urte frentsesez. Xoraturik

utzi ninduen eta han berean deliberatu nuen gisa batera edo bestera euskaratuko nuela eta taula gainean emanen. Gauzak egin dira uste baino fiteago».

Ekarle eta Txakun taldekoak ere mintzo dira. «Hauxe dugu balet bat, ipuin freskoa eta lasaiki daritzatua. Bost urtetarik eta ha-mar artinoko haurrek dute bete-betean pre-ziatuko», dio Ekarleko Mizel Theretek. Txa-kuneko Paxkal Indok, berriz, honela dio:« Maite dugu denetaz eta gauza anitzez trufa-tzea; nik uste ez badugu maturitaterik gutaz trufatzeko, ez duela balio batailatzea, gure nortasunaren agertzea».

Patxi Larraburu

Libeloari buruz (I) j Heriotzaren Izarran Mattias Va- :

derekin egin nuen topo. Txan •

txantxan!txantatxan!Garaiba- :

tean Maixu Jedi bat izan zena •

egun mozorro beltz eta beldur- :

garri baten atzean izkutatzen zen •

eta bere arnasketa laguntzen zu- :

ten makiñen hotsa hezurretarai- •

noizutuninduen. Hala eta guztiz j

erenahikoongidisimulatunuen: •

«Beraz, Lord Mugika, hemen •

gaude...». Bere eskuan Laser Ez- :

pata piztu zen. Krainnnnng! •

«Bai, Luke-erantzun zidan-, nire :

aldera bihurtuko ziñela idatzita •

: zegoen». «Bo, bo! hori gehiegi :

: esatea dela ez al zaizu irudi- •

; tzen?», esan nion nire Ezpata :

: piztuz. Krainnnnng! «Bai-segitu j

i zuen-, Indarrazurekindago. Bai- :

: nan oso ahula zara, kalitate es- •

: kaxekoa, hutsaren hurrengoa... ;

: zatoz nire aldera... Indarraren Al- •

: de Ezinilunagora!». Eta bereez- :

: patarekin sekulako kolpea bota :

: zidan. Alde batera egin nuen, ni- •

• re ondoan ozonoaren erre usaia :

: gailentzen zen instant berean, ;

• Fraunnnngtx! «Lord Vader, ez :

i dutzurekin borrokatu nahi». «Ja, •

• ja, ja. Oso ahula zara Luke. Ni ere i

: aspaldian zu bezala Indarraren •

• Alde Onean ibiltzen nintzen, ga- j

: rai patetikoak, kalitateeskaxeko- •

i ak (berriz!). Bainan Enperadore- j

i arekin alderatu orduko txorake- i

: rietan nenbilela ikusi nuen. Hau :

: bai dela Indarra. Inperioaren Hiri- •

i burutik galaxia guzietara heda- ;

; tzen den eta aurre egin ezin :

j zaion Indarra!». «Nire aldetik ;

; Errebelamenduarekin bategiten i

j dut» -erantzun nion-, «eta are ;

; gehiago...». «Iñozo, hori erabaki j

j politikobatbesterikezda», moz- ;

; tu zidan berak: «Patetikoa!, kali- j

j tateeskaxekoa(tematiagero!), •

i horrekin ez zoaz iñora. Gauza i

; bat esango dizut, Luke: zure aita i

i naiz». Reyoda! hori ez nuen es- ;

; pero! Beraz, nire barnetik Alde i

: llunagora pasatzeko agintzen zi- ;

; dan sen hark hor zuen bere arra- :

j zoia!. Nire benetako aita naturala ;

; Alde llunean zegoen eta nik era- i

j baki politiko lotsamangarri ba- ;

; tzuengatik itsu itsuan borroka- i

j tzenl. , ;

; Etsita bere argudioak onak zi- j

j rela aitortu behar nuenean •

; C3POk esandako gauza batetaz j

j oroitu nintzen: «Jauna, galaxian •

; darabilzkiten 7489 hizkuntza j

j menperatzendituteta, benetan, ;

i hizkuntza guzti hoietan sortzen j

j dituzten literatur lanak kaka hu- i

; tsad;ra%98an. Inperiokoakbar- j

j ne». ;

; - Kontua kalitatearena bazen j

; hura iñon ere ez zegoela nabarie- •

• gia zen. Laser ezpata bi eskuekin j

; hartu eta aurrera pauso bat

': eman nuen..... j

: To be continued. •

ostirala, 1998ko apirilaren 17a Egunkariaj

Mafarkaria 4

Zerbitzuak eta gauzak trukatzeko sarea

sortu berri da lruñean

Auzoke taldea sortu berri da Iruñean, dirurik gabe zerbitzuak eta objektuak

trukatzeko sarea. Helburua, merkatu sistema merkantilista alde batera utziaz,

elkartasuna eta trukea bultzatzea. Besterik gabe,

nahikoa da hartu eta emateko gogoa izatea.

1\ J\ ASAJEAK, INGLESEZKO EDO EUSKARAZKO

I V I KLASEak, igeltserotza edo bulegari lanak, umeak zaindu, gozogintza edo jostunaren konponke-ta zerbitzuak doan jasotze-ko aukera eskaintzen du, beste gauza batzuen arte-an, Nafarroako hiriburuan sortu berri den zerbitzuak eta objektuak trukatzeko Auzoke sareak . Sortu berriak diren arren, jada-nik berrogeita hamar lagun inguruk osatzen dute Auzoke elkartrukake-tarako sarea. Koldo Gar-cia, Begoña Gomez eta Antonia Montagud taldeko partaideak dira eta sarera hurbiltzen denak, besterik gabe, egiten dakiena eskaintzen duela azpima-r ra tu dute.»Norberaren alde sortzailea bultzatzen du. Margotu egin dezake-zu, sukaldean ari, igeltsero lanak egin, denak du lekua hemen. Askotan galdetu diogu geure buruar i zer dugun eskaintzeko eta honek bakoitzak ustez gorderik dituen ahalme-nak aurkitzeko balio du» dio Koldok. Nolanahi ere, Auzoke, auzolan eta truke hitzen loturaren atzean, gizarte harremanak eta lanaren balioa ulertzeko beste modu bat gordetzen da.

Elkartasuna eta hartu-emanak bultzatu

Horrelako ekimenak beste toki batzuetan gauza-tu dira. Iruñean duela bi hilabete hasi ziren Auzo-ke sarea eratzeko bilerak egiten banaka zerbitzu

Begoña Gomez,

masajista.

Luis Azanza •

Luis A Z A N Z A

elkartrukaketak egiten zituzten lagun batzuk. Zabaldi Elkartasunaren etxean egindako bilere-

tan proiektua mamitzen hasi eta lehen f ru i tuak ematen hasi da. Jadanik berrogeita hamar kidek osatzen dute sarea eta ha r r i tu ta daude hain denbora laburrean izan duen arrakastarekin. Kon-tsumoaren eta diruaren gur-pil zoroan s a r t u a dagoen gizar tean bes te balore ba tzuekin funtz ionatzeko modua da Auzoke sarea. Hel-burua ez da bakarrik zerbi-tzuak mugitzea. Aldiz, norbe-ra ren sortzeko aha lmena azaleratzeko eta harremanak bultzatzeko aukera eskain-tzen du. «Ez du gaur egungo gizarteak duen ikuspegi mer-kantilista jarraitzen. Hemen h e l b u r u a ez da merkata l onura ateratzea, elkartasuna bultzatu eta elkarren artean partekatzea baizik. Merkata-ritza harremanak ezartzeko beste modu bat da eta taldea-rengatik momentuan zer den egiteko gai. Bakoitzak egiten dakiena ematen du» azpima-rratu du Koldok.

Merkatal hartu-emanak ez ezik, jendea bergizarteratze-ko eta baliagarria dela ikus-tarazteko beste modu bat da

ere. Hemen hasi besterik ez badira egin ere, beste herrialde batzuetan langabetuak eta gizarteak zokoratuak zituen hainbat lagun bergizarteratze-ko balio izan du. «Kontsumo gizarteak bazterrean utzi du hainbat. Elkartrukaketa honek besteekin komunikatzen hasteko eta zoko horretatik atera-tzeko aukera eskaintzen dizu. Pentsatzen eta sor-tzen laguntzen dizulako. Ez da terapia talde bat

Egunkaria ostirala, 1998ko apirilaren 17a

Zarauzkoan bidea eginez Truke sareak ez dira asmakizun berria. Iruñekoa jaio berria bada ere, Zarautzen badabil bat duela urte bat. Eduardo Troncoso, Euskal Herrirako eta Espainiarako Truke Elkartearen Sare Orokorreko kon-tseilariak jarri zuen martxan. Argen-tinarra, duela hamazazpi urte Eus-kal Herrian bizi da eta Iruñekoak lagun izan dute euren proiektua gau-zatzeko garaian. Troncosok gogoratu duenez, Truke Elkarteen Sare Oro-korra 1995eko maiatzaren lean sor-tu zuten Buenos Aireseko probin-tzian lau gazte ekologistak. Carlbs de Egun Argentinan bakarrik 100.00 bazkide baino gehiago dira. Ekimena beste herri batzuetara zabaldu da: Bolivia, Uruguay, Brasil, Txilera zabaldu da eta Troncosoren bidez Euskal Herrira eta Espainiara. Egun, interneten bidez Europako beste herrialde batzuetara ere irekitzen ari da. Argentinako baino sare zaharra-goak baldin badaude ere, Argentina-koa «bakarra eta ezberdina» dela dio Troncosok. «Bakarra da lortu duen elkartrukaketa mailagatik. Argenti-nan urte honetan hilero 1.300 milioi pezetako (52 milioi libera) trukaketa lortu zen». Aurretik zeuden mugi-menduek ez dute horrelakorik lortu.

Gainera, g mendu homoge-neo bat eg t lortu du sareak. «Jendeaki I denaren kon-tzientziao a du, ez doa den-bora-pasa arazo ekonomiko-ak moldati a, aurreztu dezake, mi ijarri dezake guz-

' tiok dugupo kurrikuluma eta gure laftituloak dioena baino gehifla frogatu» dio argentinai

Zarautzfsei lagun bildu zinen eta{B 40 inguru dira. HasieranlÇi zen erdi-mailako jendea bairbildu zen taldera eta orainl#an daudenak hasi zaie gertuttereak, beste era batera garfo ia lortu ezinak diren zerbiMzeko aukera emateazg Jhoribaino fun-tzio garraiforikTroncosoren ustez.

«Sareal#aren kontrako aurpegia »e zuzendua dago baina bate gabetuei, lana izan bai ba oetearen bukaera-ra iristenffiedo azpikontra-tatuei» gaii

Denbofi ^ala Zarauzko taldea zabi an da. Ildo horre-tan, sareot 'namendua tokian tokikoa duela iritzi dio

baina ikuspegi orokor batean bilduz. «Gure planteamendua orokorra da. Tokian tokiko esperientziak osota-sun baten parte dira. Beharrezkoak dira talde txiki asko, eta ez gutxi eta handiak. Dezentralizazioa ezinbeste-koa da, sistema horizontala da, ez dago patroirik. Dagoen gauza baka-rra da funtzio bakoitza beteko duen arduraduna» zehaztu du Troncosok.

Euskal Herriko eta Espainiako sareen arduradunaren aburuz. Baz-terketa sozialaren arazoa ezin du sis-tema formalak moldatu. «Badakigu merkatu bat eratzen ari garela. Jen-deak bizi kalitatea lortu du diru beharrik gabe, langabetuek bergizar-teratu dira. Oso mugimendu garran-tzitsua dugu eskuartean. Behartuak gaude sistema formala eta gu uler-tzera». Ohartu dira, Troncosoren ustean, egiten duten trukea «bergi-'zarteratzeko bidea dela. Ez goaz ino-ren aurka, ez dugu kritikatzen ez erasotzen. Soilik sistema osagarri bat gara eta behar gaituzte sistema formalak moldatu ezin duena egite-ko».

Sarearen inguruko informazio gehiago jaso nahi izanez gero, Inter-neten daude: trueke@eirelink.com helbidean.

baina aurrera ateratzeko modu bat da» gehitu du Begoñak.

Lan guztiak dira baliagarriak sarean eta bakoi-tzak duena eskaintzen du. Hemen egiten . «Hemen guztiok irabazten dugu, zuk irabaztea eta zoriontsu izan eta nik irabaztea eta zoriontsu izan da helburua» gaineratu du Antoniak.

Konfiantzan oinarr i tua . Sarea hartu eta emateko prest dagoen edonori zabalik dago. Baina gauza guztiak bezala, baditu gutxiengo funtzianamendu arau batzuk. Auzoke sarea ez da soilik lagunetik lagunera egiten den elkartrukaketa baizik eta laguna eta taldearen artekoa ere. Horrela zerbitzu eta produktu truka-keta askoz zabalagoa eta aberatsagoa da. Taldeak

Koldo Garcia, Begoña

Gomez eta Antonia

Montagud, Auzoke sareko

partaideak. •

Luis AZANZA

Taldeak bere

moneta sortu

du, auzo

izenekoa.

Auzo

bakoitzak

100 pezetako

balioa du

(lau libera).

Vafarkaria

moneta proioa sortu du, auzo izenekoa. Auzo bakoitzak 100 pezetako balioa du (lau libera). Gauzak horrela, sarean sartzeko nahikoa da gor-dailuan jartzea 2.000-3.000 pezetako balio duten galtzen ez diren oinarrizko produktuak eta 500 pezetako gordailua. Trukean sareak 50 auzo ematen dizkizu norbaitek beste lan batekin zerbi-tzu bat itzuli ezin duenerako nolabait ordaindu ahal izateko. Zerbitzuen eta objektuen trukaketa egiteaz gain, moneta erabiltzeak sistema merkan-tilista jarraitu ez baizik zerbitzua azkartu eta abe-rastu egiten duela uste dute. «Ez duzu batekin bakarrik elkartrukea egiten. Zuk gordailuan ema-ten duzuna beste norbaiti ordaintzen diot mone-taren bidez. Auzoak izateak, gainera, aukera ematen du bestearen bizkar zabiltzalaren ustea uxatzeko edo mesede bat zor diuzunaren ustea kentzeko» azaldu du Koldok. Era berean, elkar-trukatzen diren zerbitzuen balioak zehartzerakoa ez dago arau finkorik. Dena den gutxiengo eta gehiengo bat ezarri dira gizartean egiten duzun lanaren araberako alde hain handiak gerta ez dai-tezen. Zerbitzuek 10-30 auzoen aldea izan behar dute, hau da, gomendatzen da lan batek bestea-ren balioaren hirukotza ez gainditzea. «Saiatu gara gizartean dagoen bestea baino gehiago izate-ko pentsakera lehiakorra eta merkantilista alda-tzen. Beste giro bat sortu nahi dugu. Batzuk bes-teei lagundutzeko gaude. Adibidez, nik elektrizista bat behar badut masajearekin truka-tu dut» nabaritu du Begoñak. Lanaren balorazioa nola egin izan da eztabaida gehien sortu gaia. Bilerak izan dituzte hori neurtzeko eta zehazteko. Dena den, bien arteko adostasunak eta konfian-tzak du lehentasuna. «Oso garrantzitsua da kon-fiantza. Arauak ditugu baina aldatu daitezkenak. Bien arteko adostasuna eta lanaren kalitatea zehazteak du lehentasuna. Hori denborarekin moldatuko da eta trukeak eginez». Hori guztia aintzat hartuz, sarearekin harremanetan jartzeko modurik aprosena ahoz ahoko harremanak direla azpimarratu nahi izan dute, modu horretan bakarrik ziurtatu dezaketeelako trukatzen den zerbitzuaren kalitatea. Beraz, egoitzarik ez duten bitartean, Auzoken sartzeko modurik aproposena

adiskide baten gomen-dioz egindakoa da.

Dena den, sarean sar-tzeko aukera ez da eza-gunen bidez bakarr ik egiten. Auzokek feriak egiten ditu aldika beren funtzionamendua eta produktuak saltzeko. Aurreneko Iruñeko Gaztetxean egin zuten eta gaur eginen dute bigarrena Arantzadi-ko itzulian a'rratsal-

| deko 18:30etatik ai-p tzina, beti ere, egu-| raldiak laguntzen 1 badie. Feriok sarea-

ren alde oso garran-tzitsua dira sareki-deen arteko harre-manak bultzatzen

laguntzen duelako eta, aldi berean, hara hur-biltzen denak euren berri jaso dezakeelako.

Bertan bigarren eskuko gauzak eta taldean daudenak egindako produktoak saltzen dituzte.

«Helbura da mugimendu baf sortzea da. Horrek mugimendu bat sortzen du zure bizitzan zure lan-bideaz aparte. Ez dugu zure hartu-emanen %100 izan beharrik baina bai zure bizitzaren zati bat» gaineratu du pozik Antoniak.

Behin oinarriak ezarrita, taldea ziurtatu nahi dute. Iruñean beste esperientzia batzuetan baino, Zauzkoa kasu, mugitzen ari dira eta gauzak ten-tuz egin nahi dituzte.

«50 lagun gaude eta ez dugu eskuetatik alde egitea nahi. Zabalik gaude baina oinarriak jarri nahi dituguTEraikuntza bat bezala egin behar da, oinarri sendoekin».

— l r e n e Arrizurieta

ostirala, 1998ko apirilaren 17a Egunkaria

K l a s i k o b i t x i • a r r o r i t k l a s i k o

Joxemiel Bidador

Mogelen aurrekoei buruz hitz labur bi: Milagroko lokia

Bizkaieraz eginiko literatura klasikoaren zuztar nagusiak izan ziren

hiru Mogeldarrak, hots, Juan Antonio, Juan Jose eta Bizenta, nafar

erroak zituen, Erribera aldeko Milagro hirian hain zuzen ere

Diru izan dira geure euskal literaturaren historian,

batzutan llabur murritza eta hutsala, besteetan aitzitik za-bal ordoki eta ezagungai, le-kukotasun hatzak utzi dizki-guten Mogel izeneko idazleak: Juan Antonio, Juan Jose eta Bizenta osaba-ilobak. Peru Abarka-ren egilea, Juan Anto-nio Mogel Urkiza (1745-1804), sortzez eibartarra, izatez mar-kinarra baina, eta Xemeingo erretorea zena, bizkaierazko li-teraturaren zuztarri lehenen-gotakotzat jo liteke aski lasai, nahiz hasiera batean, berauk gipuzkera hobetsi zuen gutxiz gehien bere ekoizpena haizara-tzeko: «Nik ikusi baneu bizkai-tarretan euskerearen zaleta-sun kiputzetan nekusana, enintzan ain esker dongakoa izango, zfein da itsiko nituan barurik neure bizkaitarrak». Mogel Elgezabal anai-arreba, Juan Jose (1781-1849) eta Bi-zenta (1782-1854), Deban eta Azkoitian hurrenez hurren sortu baziren ere, Juan Anto-nio osabak hezi zituen Marki-naldean, eta bizkaieraz osotu zituzten euren eliz lanak eta alegiak. Hau guztia kontutan harturik baina, eta edozeinek aisa pentsa lezakeenari aitzi, Nafarroan du jatorria Mogel abizenak, Erribera aldeko Mi-lagro hirian hain zuzen ere.

idazleena baino lehen, sen-dagileen familia izan zen Mo-geldarrena. Juan Antoniok be-rraitona zuen Andres Mogel Cornago milagroarra, Kalagorri aldeko Ruescan zirujau aritu zen, eta aitona zen Domingo Mogel Muñozek, Ruescako se-mea izan arren Milagroko au-zakide izateari zaputz egin ez zionak, Agurainen ihardun zuen. Aitatxi hau izan zen Mar-kinarajoanzena, 1724. urtera-ko gutxienez hango errejidore-arena agertzen zitzaigula. Juan Antonioren aitak, Markinan jaio Juan Ignazio Mogel Perez de Almazan zeritzanak, bere aurrekoen urratsei jarraikiz,

mediku ikas-ketak ere egin zituen: Iratxen eta Madrilen. Lehenbiziz Zara-gozan arituta, 1750.erakoDe-ban genuen osagile tituludun. Orduan aprobetxatu zuen on-duriko lan bat mediku-lehiake-ta batera aurkezteko, bigarren saria irabaziz: ^Porgue siendo el regular domicilio de las lom-bric'es el canal intestinalprodu-ce picazon en las narizes?

Juan Antonioren anai txike-rrak, aitaren izenkidea zenak, hots, medikuarena ere aukera-tu zuen, eta sorterrian berean egin ahal izan zuen bere lana, Deban alegia, baita Azkoitian eta Soraluzen ere. Aita eta se-mea, biak, Adiskideen Batza-rreko medikuen artean onar-tuak izan ziren 1773.ean, eta hantxe aurkeztu zuten zenbait lan, esate baterako, aitaren Observaciones medicopracti-cas de la verbena con el metho-do de usarla: «En este pais de Bizcaya donde escribo le dan el nombre de sugue-bedarra, asegurandome caseros de su virtud muy especial contra las mordeduras de culebra», Rejle-xiones phtsico-medicas sobre la timpanitis, edota Auiso a la R.S.B.A.P. de un moderno des-cubrimiento en Vizcaya engran beneficio de la agricultura sin perjuicio de cosechas regulares ni dispendio particular alguno, 'artaceia' zeritzan arto motaren berri emateko. Juan Ignazio semeak, berriz, 1773.eanZa-ragozako unibertsitatean ana-tomiazko katedradunaren eta

Adiskideen Batzarreko irakas- I ' le baten zuzendaritzapean, la-tiriez tajutu doktorego tesia aurkeztu zuen, Conclusiones |§ anathomico-medicas, inokula zioari buruzkoa.

Juan Antoniori atxek ga-tzaizkion oraingoan. 1774-1778. urteetan, Markin-Etxe- | barriko arimazain ihardun zuen. Bulta hartan arazoak I izan zituen inkisizioarekin,

Marina Garate neskarekin 1 zuen gidaritza izpirituala zela j eta. Herrian hamaika marra-kuku eta ipuinondo Zabaldu ziren gure apeza neskazulo l in r j burdikaria zela eta ez zela, eta horrek arazoak erakarri ziz-kion. Villasantek berak, Mogel honen joera teologikoei, jarre-ra zaharrenetik hurbilegi zeu-dekeela zeritzen: «Aitortu be-har da Mogelek azalpen hone-tan erakusten duen kristauta-sunaren irudia aski hitsa eta hertsia dela». Horrela bada, in-kisizioak 1779. eko abuztuaren 30an atera zuen epaian honela ziotsan: «Sea el reo gravemente reprehendido y conminado so-bre su iluso modo de proceder en la direccion de dicha Mari-na, vana y perjudicial creduli-dad, privado perpetuamente de dirigir espiritualmente hombres y mujeres, de respon-der a consultas de espiritu de palabra o por escrito; de tratar del mismo modo de semejantes visiones, revelaciones y apari-ciones». Fiskalak gartzela gal-datu bazion ere, zigorra Mila-gron leundu zuen non 1779.ean denboraldi goxo eta lasaia eman zuen, sendiaren etxean, euskaraz idazteko pro-fitatu zuena. Kontua da halako batean Markinara bueltatu ze-la baimenik gabe, eta inkisizio-ak predikatzeko baimena oso-ro kendu zion. Horregatik, 1783. ean Tolosan Kardabera-zen dotrinaren bizkaierazko al-daera agertu zuenean, inkisi-zioarekin zituen arazoak zirela eta, nahiago izan zuen izenik gabe agertaraztea.

P a t z i k u P e r u r e n a

Alternatiba berriez

Hala leitzen nion behiala adiskide izandako bati: «Elkarte eta gizar-

te gehienen funtzionamendu egokiaren baldintza funtsezkoa da gehiengoaren axolagabezia. Masa gizartea, eginbide nagusi-tzat kontsumoa duen populazio pasibo eta axolagabe ugarian oi-narritzen da. Kontsumorako produktuen egileek publizitate sistema erraldoien bidez popula-zioaren beharrak eta nahiak an-tolatzen dituzte, eta kito. Serie-an fabrikaturiko produktuak eta publizitatea, bi egiturok bultza-turiko karrera da gaur egungo bizimodua.

Telebistaren arrakasta espek-tadorearen geldotasunari zor zaio. Albisteen bidez, han etahe-men gertatzen den guziaren be-rri ematen da, eritzi osatu eta guzi, munduaren balizko imaji-na antolatuz. Gizakume kontsu-mistaren aspirazio nagusia kon-tsumo merkatuko produktoez jabetzea da: telebista programa bat, halako auto modelo berria, liburu arrakastatsua, halako instituzioaren saria, eta abar. Gizajendea geroago eta hutsago dabil, kontsumogaiez beterik, antzinako panpin lastoz beteak bezala.

Masa gizartean demokrazia oso ahula da, ez eror daitekeela-ko baizik eta demokratikoa ez delako, geroago eta oligarkiagoa da. Aldeko axolagabezia da sis-temaren sostengua eta espekta-kuluaren jabe aberatsen gober-nua».

Baita HB edo EAkoa ere, ezen zuk igoal usteko duzu Madrid edo Paris aldera begira idatzi zuela artikulu hori nere adiskide ohi zaharrak, baina, ni seguru naiz Iurreta, Lakua, Senpere, Garazi, Luzaide edo Goizueta al-dera begira idatzi zuela,

Hala eta guzi, gehiengo axola-gabea gauzak sinistu gabe eta errezeloz kontsumitzen dituena da; ez hala gutxiengo axolaga-bea, espektakulua seko sinistuz sortzen eta kontsumitzen duena.

Hau da: intelektual iraultzaile al-ternatibo integral berria sortu eta kontsumitzen duena. Espezie honetaz, orain berrehun da gehio urte hala idazten zuen Jusef Egiategi zuberotarrak Filosofo Huskaldunaren Ekheia liburuan, hain zuen, axolkabiaz ari zela: «Zonbat dirade orai gizonetan be-ren anderiak beno maiñatiago di-radianak basa filosofo haren es-kolala doatzanak ta bertze arran-kiirarik estienak salbii beren khorpitzenak, dutielarik mardo-ki ta beilloki errekeitatzen, odei giiziak megopiatik akasatzen, gogamen arhinak hen lekhian jarten ta gozalde giizietan igerika bizitzia igaraiten dienik halarik filosofia haren kastak egiinkal dialarik noblezia khozatzen, bel-diir niz aitoren seme guziak an-derettirik kotak baizik mentsik eztutiikiela sarri».

Eta nor da gutxiengo axolaga-be hau? Ez derrior, Fernando Sabater, Joxe Azurmendi, edo halako ere. Ez ez, gutxiengo inte-lektuala da, ba, nolabait esan, gizarteko alor guzietan gure he-rriska bixion arima pixarra po-zoitzera sartu den azken funtzio-nari berria, eta honen esanera erne eta sinesbera jarri den he-rriskotako jendaje ikasi informa-tua; hain da gainera ikasia eta informatua, non pentsatzeko le-kurik eta betarik gabe gelditu zaion burua. Eta halare, bururik argiena berak duela uste.

Ezker abertzale guzien ingu-ruko kontsumitzaile alternatibo honekin oso ongi konpontzen den funtzionari tipoa izaten da gainera, normalean goizetik Di-putacioan edo, Cajan edo, gozo eseri erdaraz, eta iluntzean he-rriko plazan haserre zutitzen de-na euskaraz; eta noski, logos gu-ziak eskaiñolez jantzi, eta alter-natiba berezia kontsumitzera behartuko zaitu, eta bestela kar-ka zarela esanez sinalatu, eta deustaz pentsatzeko betarik hartu baduzu. /asz is ta /a txa erantzun, eta kito, egina dauka

• iraultza; eta euskal labeiik koti-zatuena duzu.

Motxorrosolo * -i

Maria T I OBERENA ZANGOTZAKOA. B E R D E GINEN GARAIKO LELOA. LEGARIAKOAK

I Amikuzekoaren ospea lortua zuen jada. Kalamua reggae bezain beste hedatu zen Bortzirietan barna. Irati Bardeen pare, maria kontuetan Nafarroa bakarra baita, zenbaiten idurikoz, apar-ta, Zaharrek ligarza erretzen erakutsi ziguten, haientzat mitxoletak gordez. Estraineko urratsa egina da, Baztangoa ez da ukazio gisa hartu behar, errealitateak agintzen du. Baztango maria, Baztan izan nintzen.

Egunkaria estirala, 1998ko apirilaren 17a

bilvisi Margolaria

«Artelan pornografikoaren eta erotikoaren arteko muga

norberaren buruan dago» Sex Haizegoak pintura erotikoari buruz antolatu duen erakusketan

erakutsi du bere lana Silvia Etxandi iruindarrak. Beste hogeita

hamasei lanekin

batera ikus daiteke

hilaren 27ra arte

Aitzoaingo Artsaia

aretoan. Lan

erotikoak bere

margoen oinarria ez

diren arren, gustuko

ditu. Dena den, ideiak

eta koloreak ongi

islatzea du helburu.

IRUÑEKO A L D E ZAHARREAN DUEN

lantokian, egiten dituen lanez inguraturik egin genion elkarriz-keta. Margolari gehienak bezala, askotan ez daki nola adierazi egi-ten duena, eta nahigo du pintatuz adierazi. Hala ere, luze aritu zen gurekin. • Mihisean islatzerakoan gai

erotikoak beste edozein beza-lakoak dira? Baietz uste dut. Beti landu dut

gai hori eta bizitzaren parte dela iruditu zait. Ez diot deus berezirik ikusten. Dena den, inork gutxik interpretatzen ditu zure lanak zuk bezala. Lanei buruz ez da gauza handirik esan behar. • Nola hasi zinen margotzen?

Betidanik margotu dut. Arte eta Lanbide eskolan ibili eta gero, pintatzen benetan Mariano Royo margolari iruindarrak zuen estu-dioan hasi nintzen. Geroztik es-perimentatzen aritu naiz. • Gai erotikoak zure lanen oina-

rri dira? Ez bereziki. Estiloa oso pertso-

nala dut, ez nuke jakinen defini-tzen. Hori besteek esaten dute, baina batez ere kolorea eta ideia interesatzen zaizkit. Lan bat egi-ten ari zarenean atzean ideia bat izan behar duzu, gainerakoan ez duelako zentzurik. Koadroaren atzean beti istorio bat dago. Dena den, gai sinbolikoak interesatzen zaizkit. Natura ideia bezaia, ma-gia eta indarra duen ideia bezala. Gainera, egiten ditudan lanetan beti nire istorioak daude.

S H T . ^ j t t • i f • •• j • . ===W2g»VnElgi»

Silvia Etxandik 43 urte ditu eta 20 urte baino gehiago daramatza margotzen.

Lehen erakusketa Euskadiko Aurrezki Kutxak Nafarroako hiriburuan zuen

aretoan egin zuen, eta geroztik, Iruñean ez ezik, herrialdeko hainbat herritan,

Zangozan eta Tafallan kasu, erakutsi du bere lana. Madrilen ere egin izan ditu

taldeka.

Egun, margotu besterik ez du egiten. Nolanahi ere, margolariak dioenez, inoiz

ez du jakin behar zen garaian behar zen tokian egoten eta, horregatik, egin

dituen erakusketek ez dute oihartzunik izan. Beraz, eguneroko ogia margotzen

lortzea ezinezkoa dela uste du. «Ezezaguna naiz, ez urte gutxi daramadalako,

oraindik ez nautelako deskubritu baizik», dio irribarretsu.

Etorkizunari begira Miarritzeko galeria batekin harremanetan dabil, han

erakusketa bat egiteko. Bestalde, Iruñetik kanpoko galeriak begiratzen hasi

behar omen du. Bien bitartean, pintatzen eta hain gustuko dituen altzari

zaharrak zaharberritzen jarraituko du. Gainera, eskultura lanak egiten hasteko

ideia ere badabilkio buruan.

• Zein ideia hartzen dituzu lan egiteko? Denetarik. Hartu ditut haur-

tzaroko oroitzapenak eta sentsa-zioak, ametsak. Finean, inspira-zioa ematen dizuten gaiak, zure buruan dituzun ideiak edo jende-ak ematen dizkizunak. Garai ba-tean asko interesatzen zitzaidan gizakiaren gorputza. Orain, batez ere, gustuko dudana natura da. Naturak dena esaten dizu. Nahi duzun guztia aurkitzen da hor eta egin behar duzun bakarra hortik ateratzea da. Askotan hitzek gau-zak desitxuratu egiten dituzte-eta horregatik dut gustuko pintatzea, hitzak arriskutsuak direlako.

• Zergatik erabiltzen dituzu hain kolore biziak? Beti gustatu izan zaizkit kolore-

ak, gauza batek bestea dakar. Ko-lore indartsuak erabiltzen hasten bazara jarraitu egin behar duzu. Hor daude, present, eta gauzen intentsitatea islatzen dute. Gai-nera, ez zaizkit motelak ateratzen. Beti biziak erabili ditut, barruan dudan zerbait da. Dena den, jakin badakit gehienei ez zaizkiela kolo-re fuerteak atsegin eta atzera egi-ten dutela lanok ikustean. Egun kolore motelagoak gehiago erabil-tzen diren arren, besteak ere hor daude eta erabili egin behar dira. • Badira kolore batzuk besteak

baino erotikoagoak? Gorriek badute indarra emate-

ko joera, baina erotikoagoa edo ez izatea bakoitzaren sentsazioen araberakoa da. Gorriak beti pa-sioa eragiten du. Lan gehienetan sartzen dut, obrak hala eskatzen didalako. Lanaren indarra bukatu gabea legoke ez banu gorria sartu-

ko. Badira beste kolore ba-sg tzuk ere, baina nik ez dut

horrekin jokatzen, berdin dit. Finean, lanak bete egin behar zaitu eta kito.

• Maiz esaten da erakus-ketak ez direla garran-

i tzitsuak han ikusten de-nagatik, baizik eta ba-koitzak ateratzen di-tuen ondorioengatik. Zein ondorio atera be-harko lituzke zure lana

& ikustera doanak? jg j j l Erakusketan jarri dudana

Por que si izena daraman lana da. Emakume baten biluzia da. Emetasunaren baieztatzea da. Zirrara sortzen du eta askori ez zaie gustatu bortitzegia delauste dutelako. Baina, nire ustez, emakume bat besterik ez da.

• Orduan, artelanean non dago pornografia eta erotikoaren arteko muga? Ez dakit. Sexuari buruz

W' dugun ideia aintzat har-f tzen badugu, genitalak.. | 1 f | irudikatzen badituzu ar-| . | telanak pornografiaren

itxura hartzen duela dio-J,/ te. Baina ez nuke jakinen,

oso zaila da muga non da-goen esatea. Nire ustez

'%. „ muga besteen buruan da-go. Dena den, niri berdin

f- dit lore bat edo norbaiten Jf larruazala margotzea. Ga-

rrantzi tsua ez da pinta-tzen ari zarena, margotzen duzu-narekin esaten duzuna baizik. • Arte erotikoaren inguruan

Iruñean eg i ten den l ehen lehiaketa eta lehen erakuske-ta da. Zer iruditu zaizu ideia? Askoz gehiago egin beharko li-

rateke. Iruñea hilik dago, hilerria dirudi. Estudioan sartzen zara eta ez duzu katuarekin ere hitz egi-ten. Margoaren mundua nazka-garria bilakatzen ari da. Lehen as-koz komunikazio gehiago geneu-kan. Baina nork egin behar di-tuen da betiko galdera. Erakuske-tak egiten dira zu zeu gus tura sentitzeko eta zure lana ezagutze-ra emateko, eta gaur egun ez dago horrelakorik.

lrene Arrizurieta

ostirala, 1998ko apirilaren 17a Egunkariaj

Egunkaria

• ostirala • 1998ko apir i laren 17a

Gontzal Agote

Napar lrlanda L J AN EZ DUTE A/RE AIRE JASAN BE-

" § har izaten, hemen bai. Han futbol selekzio propioa dute, hemen ez. Han ez dute kalimotxo eta patxa-ranaren kultura ezagutzen, hemen bai. Han euren errealitate gordina Hollywoodeko pelikula arrakasta-tsuen bitartez ezagutzera eman du-te, hemen ez. Eta abar.

Datuok ikusita (gure) politikariek eta besteek egin duten arrazoiketak erabat logikoa ematen du, ondorio gardenekoa: Irlanda eta Euskal He-rr iaren ar teko be rd in t a suna ren arrastorik ez, are gutxiago balizko konponbider ik a ipa tzen bada . Haiek izan dira urteotan euskaldu-nak mundu osoko herri eta tribue-kin alderatu dituztenak, Historia-ren haizeek agintzen zutenaren ara-bera: albaniar barazkijaleak izan gara herrialde hori itxikeriaren ere-dutzat hartzen zenean, serbiarrak izan gara garbiketa etnikoa eta na-zionalismoaren gehiegikeria aipa-tzen zen bakoitzean, aljeriarrak fa-natismoaz hitz egiten zenean, pales-tinarrak izan gara Israelgo herrita-rren odola isuri den bakoitzean...

Antzeko hamaika konparazio bo-ta dituzte lasaitasun osoz munduan eta Historian parekorik ez duten ho-riek, baina orain erabaki dute ezin dugula irlandarrak izan (garai bate-an bai, nork hitz egiten zuen bada Euskal Herria ulsterizatzeko zegoen arriskuaz?). Europarrak, bai, inori galdetu gabe europarrak gara.

Errazegia litzateke (hori bai, kru-delkeria puntu bat erabiliz) bestela-ko konparazioak egiten hastea, bai-na ez du merezi . Dena den, krudelkeria erabat alboratzea lortu ez dudanez, (hala dio behintzat nire psikologoak), azkenengo ezberdin-tasun bat: han ez du Charlot klona-tzeko egin zituzten esperimentueta-tik ihes egindako replikante batek agintzen, hemen (mapetako marre-tatik behera) bai.

KONTZERTUAK

I Lesaka: Marruma taldea ariko da gaur Arrano Elkartean 22:00etan.

» Bera: Larrua Truk taldeak kon tze r tua eska in iko du Espirobaita elkartean bihar, 23:00etan.

» Barañain: Ciudad Realeko Kontserbatorioko Musika Bandak kontzertua eskaini-ko du gaur, 20:00etan Santa Maria elizan.

ZINEMA

I Iruñea: Ateneoak antolatuta Looking Jor Richard filma ikusteko aukera dago dato-rren asteartean, 20:00etan, Olite zinematokian.

I Tafalla: Cinema Españolen De jungla ajungla filma eskai-niko da b iha r eta etzi 18:00etan.

ERAKUSKETAK

I Lizarra: Lizarrako III Biurte-ko margo lehiaketako lanak ikusteko aukera dago Gus-tavo de Maeztu museoan.

I Iruñea: Zapateria 40 aretoan Espejismos, Espa in iako argazkigintza garaikidea bil-tzen duen erakusketa, maia-tzaren lOera arte dago zaba-lik.

I Iruñea San Anton galerian Ja-vier Noguerolen margoak ikusteko aukera dago apirila-ren21aarte. .

I Zizur Nagusia: Donejakue Bide-ko k rosa eginen da etzi 10:00etatik aurrera. Laster-keta hasi baino ordu erdi lehenago arte eman ahal iza-

nen da izena, eta 500 kosta-tuko da.

• iruñea: 'Iberiako dinosauruak' hitzaldia eskainiko du Jose Luis Sanz Madrilgo Uniber-tsitate Autonomoko Biologia irakasleak, datorren asteaz-kenean, 20:00etan, Planeta-rioan.

> Iruñea: Euskara Ipar Euskal Herrian hitzaldia eskainiko dute Zaldiko Maldikon Tere-sa Lekunber r ik (EKE) eta Ihintza Ostolazak (EHE) aste-artean, 20:00etan.

> I ruñea: J o a n Hernandez Pijuanek Tiempo de pintura hitzaldia eskainiko du dato-rren asteartean, 20:00etan, Iruñeko Kutxan.

I Iruñea: Alde Zaharreko auzo elkarteak hainbat ikastaro antolatu ditu: saloi dantzak, a rgazki la r i t za , m a s a j e a , yoga, eskulanak, pintura eta marrazkiak, aerobic-a, eho-ziri lana eta josketa. Izena eman nahi duenak ondoko telefonora deitu behar du: 21-25-26.

> Iruñea: Alde Zaharreko auzo elkarteak IV. Binakako Pilo-ta Txapelketa antolatu du. Parte hartu ahal izanen dute helduek zein haurrek. Izena emateko elkartera jo behar da -Aldapa kalea, 5 behea-edo 21-25-26 te le fonora deitu. Izena etnateko epea apiri laren 27an buka tuko da.

I Zizur Nagusia: Jose Alzatek ari-ke ta f i s ikoen oinarr izko alderdiei buruzko hitzaldia eska in iko du b ihar , 17:30etan Kultur Etxean.

Nineunerau Ugalkortasuna

eragoztea pekatu larria da.

Piztea eta

sustatzea oraino

ez«

Oso katolikoa sentitzen ez zarenerako