tÜrkİyetÜrkİye’nin elektrİk ’nin elektrİk Üretİm stratejİsİ · 2006-09-15 · tek...

1

TÜRKİYETÜRKİYETÜRKİYETÜRKİYE’nin ELEKTRİK’nin ELEKTRİK’nin ELEKTRİK’nin ELEKTRİK

ÜRETİM STRATEJİSİ ÜRETİM STRATEJİSİ ÜRETİM STRATEJİSİ ÜRETİM STRATEJİSİ

TOBB TOBB TOBB TOBB ---- TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

MEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUM ---- ÜRETİMÜRETİMÜRETİMÜRETİM

BİRİNCİL KAYNAKLARA GÖREBİRİNCİL KAYNAKLARA GÖREBİRİNCİL KAYNAKLARA GÖREBİRİNCİL KAYNAKLARA GÖRE

YILLIK ELEKTRİK ÜRETİMİYILLIK ELEKTRİK ÜRETİMİYILLIK ELEKTRİK ÜRETİMİYILLIK ELEKTRİK ÜRETİMİ2004 2005

TWhTWhTWhTWh % % % % TWhTWhTWhTWh %_ %_ %_ %_

DOĞALGAZ 62.3 %41.3 70.7 %43.8

DİĞER TERMİK 19.8 %13.2 18.5 %11.5

İTHAL YKT. TOPLAM 82.1 %54.5 89.2 %55.382.1 %54.5 89.2 %55.382.1 %54.5 89.2 %55.382.1 %54.5 89.2 %55.3

LİNYİT 22.5 %14.9 32.7 %20.2

HİDROLİK 46.1 %30.6 39.6 %24.5

TOPLAMTOPLAMTOPLAMTOPLAM 150.7 %100 161.5 %100150.7 %100 161.5 %100150.7 %100 161.5 %100150.7 %100 161.5 %100

2


%38,5

%33,2

%28,3

%24,6

%24,4

%51,0

%16,6

%18,4

%65,0

%24,5

%20,2

%55,3

%0

%10

%20

%30

%40

%50

%60

%70

1997 2010 2020 2005 Fiili

1997 YILINDAKİ PLANLAMAYA GÖRE TÜRKİYE'DE KAYNAĞA GÖRE ELEKTRİK ÜRETİMİ PROJEKSİYONU

ve 2005'te FİİLİ DURUM

Hidrolik

Yerli Yakıtla Termik

İthal Yakıtla Termik


MEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUM ---- ÜRETİMÜRETİMÜRETİMÜRETİM

ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAYLAR (2005)ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAYLAR (2005)ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAYLAR (2005)ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PAYLAR (2005)

ÜRETİCİÜRETİCİÜRETİCİÜRETİCİ TWhTWhTWhTWh % % % % ÜRETİCİ ÜRETİCİ ÜRETİCİ ÜRETİCİ TWhTWhTWhTWh % __% __% __% __

EÜAŞ 61.63 %38.1 Otoprodüktör 17.24 %10.6

Bağlı Ortk. 5.30 %3.3 Serb.Ürt.Şrkl. 10.60 %6.5_

Özellş.Kaps. 6.53 %4.0 Toplam 161.98Toplam 161.98Toplam 161.98Toplam 161.98 %100%100%100%100

YID 13.89 %8.6

YI 41.81 %25.8 Kamu Kamu Kamu Kamu KntKntKntKnt. 134.14 %82.8. 134.14 %82.8. 134.14 %82.8. 134.14 %82.8

İşletm.H.Dvr. 4.12 %2.6 ReelReelReelReel SektSektSektSekt. 27.84 %17.2. 27.84 %17.2. 27.84 %17.2. 27.84 %17.2

Mobil Santr. 0.85 %0.5

3


MEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUM----TÜKETİMTÜKETİMTÜKETİMTÜKETİM

ELEKTRİK TÜKETİMİ DAĞILIMI (2005)ELEKTRİK TÜKETİMİ DAĞILIMI (2005)ELEKTRİK TÜKETİMİ DAĞILIMI (2005)ELEKTRİK TÜKETİMİ DAĞILIMI (2005)

TÜKETİCİTÜKETİCİTÜKETİCİTÜKETİCİ TWhTWhTWhTWh %_ %_ %_ %_ Sanayi 49.39 % 41.6Mesken 30.14 % 25.4 Ticaret 16.54 % 13.9 Resmi Kr. 5.62 % 4.7Aydınlatma 4.17 % 3.5T. Sulama 2.77 % 2.3Diğerleri 10.17 % 8.6_ Toplam 118.77 %100Toplam 118.77 %100Toplam 118.77 %100Toplam 118.77 %100

%19.1%19.1%19.1%19.1DiğerleriDiğerleriDiğerleriDiğerleri

%39.3%39.3%39.3%39.3MeskMeskMeskMesk.&Tic..&Tic..&Tic..&Tic.

%41.6%41.6%41.6%41.6SanayiSanayiSanayiSanayi


MEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUM ----TOPTAN FİYATTOPTAN FİYATTOPTAN FİYATTOPTAN FİYAT

EÜAŞEÜAŞEÜAŞEÜAŞ TETAŞTETAŞTETAŞTETAŞ

Trakya10.4110.4110.4110.41

TEDAŞTEDAŞTEDAŞTEDAŞ8.278.278.278.27

Körfez10.0710.0710.0710.07 BEDAŞ

9.599.599.599.59

Meram9.919.919.919.91

Boğaziçi9.069.069.069.06

Kayseri8.188.188.188.18

(Elektrik (Elektrik (Elektrik (Elektrik Arzının Arzının Arzının Arzının %82.4’ü)%82.4’ü)%82.4’ü)%82.4’ü)

Fiyatlar : Fiyatlar : Fiyatlar : Fiyatlar : YkrYkrYkrYkr////kWhkWhkWhkWh

4


Ocak : Nisan 2006 Ocak : Nisan 2006 Ocak : Nisan 2006 Ocak : Nisan 2006 –––– PERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYAT

İİİİLETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLIDağıtım Dağıtım Dağıtım Dağıtım ŞirketleriŞirketleriŞirketleriŞirketleri

Mesken12.78 12.78 12.78 12.78 Ykr/kWh

7.997.997.997.99 Euro-¢

TEK TERİMLİ NORMAL TEK TERİMLİ NORMAL TEK TERİMLİ NORMAL TEK TERİMLİ NORMAL TARİFE’yeTARİFE’yeTARİFE’yeTARİFE’ye GÖRE NİHAİ TÜKETİCİ FİYATLARIGÖRE NİHAİ TÜKETİCİ FİYATLARIGÖRE NİHAİ TÜKETİCİ FİYATLARIGÖRE NİHAİ TÜKETİCİ FİYATLARI

Sanayi11.98 11.98 11.98 11.98 Ykr/kWh

7.497.497.497.49 Euro-¢

Sanayi10.56 10.56 10.56 10.56 Ykr/kWh

6.60 6.60 6.60 6.60 Euro-¢


İİİİLETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLILETİM HATTINA DİREK BAĞLIDağıtım Dağıtım Dağıtım Dağıtım ŞirketleriŞirketleriŞirketleriŞirketleri

Mesken12.78 12.78 12.78 12.78 Ykr/kWh

6.73 6.73 6.73 6.73 Euro-¢


Sanayi11.98 11.98 11.98 11.98 Ykr/kWh

6.316.316.316.31 Euro-¢

Sanayi10.56 10.56 10.56 10.56 Ykr/kWh

5.56 5.56 5.56 5.56 Euro-¢

AĞUSTOS 2006 AĞUSTOS 2006 AĞUSTOS 2006 AĞUSTOS 2006 –––– PERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYATPERAKENDE FİYAT

5


AĞUSTOS 2006 Saatlik Yükler ve Fiyatlar

16.000

18.000

20.000

22.000

24.000

26.000

00:0

0 - 0

1:00

01:0

0 - 0

2:00

02:0

0 - 0

3:00

03:0

0 - 0

4:00

04:0

0 - 0

5:00

05:0

0 - 0

6:00

06:0

0 - 0

7:00

07:0

0 - 0

8:00

08:0

0 - 0

9:00

09:0

0 - 1

0:00

10:0

0 - 1

1:00

11:0

0 - 1

2:00

12:0

0 - 1

3:00

13:0

0 - 1

4:00

14:0

0 - 1

5:00

15:0

0 - 1

6:00

16:0

0 - 1

7:00

17:0

0 - 1

8:00

18:0

0 - 1

9:00

19:0

0 - 2

0:00

20:0

0 - 2

1:00

21:0

0 - 2

2:00

22:0

0 - 2

3:00

23:0

0 - 2

4:00

Saat Dilimi

Saatlik Yük (M

W)

60

70

80

90

100

110

120

130

140

150

160

Sistem M

arjinal Fiyatı (YTL/M

Wh)

Saatlik Yük (MW)

SMF (YTL/MWh)


AĞUSTOS 2006 Dengesizlik Miktarı ve SDF

0,00

500,00

1000,00

1500,00

2000,00

2500,00

3000,00

3500,00

00:0

0 - 0

1:00

01:0

0 - 0

2:00

02:0

0 - 0

3:00

03:0

0 - 0

4:00

04:0

0 - 0

5:00

05:0

0 - 0

6:00

06:0

0 - 0

7:00

07:0

0 - 0

8:00

08:0

0 - 0

9:00

09:0

0 - 1

0:00

10:0

0 - 1

1:00

11:0

0 - 1

2:00

12:0

0 - 1

3:00

13:0

0 - 1

4:00

14:0

0 - 1

5:00

15:0

0 - 1

6:00

16:0

0 - 1

7:00

17:0

0 - 1

8:00

18:0

0 - 1

9:00

19:0

0 - 2

0:00

20:0

0 - 2

1:00

21:0

0 - 2

2:00

22:0

0 - 2

3:00

23:0

0 - 2

4:00

Saat Dilimi

Den

gesizlik (YAL-YAT)(MW)

30

50

70

90

110

130

150

170

Sistem Den

gesizlik Fiyatı(YTL/M

Wh)

Dengesizlik (MW)

SDF(YTL/MWh)

6


Ağustos 2006 Dengesizlikten Kaynaklanan Maliyet

119,8111,3410936332Gece (22:00-06:00)

119,8132,563105116Puant (17:00-22:00)

119,8141,29147622115Gündüz (06:00-17:00)

Satış fiyatı (YTL/MWh)(YTL/MWh)YATYAL

TEDAŞ SanayiSDFDengesizlik Miktari

(MW)

AĞUSTOS 2006 - GÜNLÜK ORTALAMA

371425486957TOPLAM

121727-53572Gece (22:00-06:00)

4111365279Puant (17:00-22:00)

208585475250Gündüz (06:00-17:00)

YAT*SDFYAL*(SDF-119.8)

MALİYET / GÜN ( YTL)


AB Ülkelerinde Sanayi Elektrik Fiyatları (Ocak 2006)

8,65

12,08

11,36

10,11

9,94

9,69

9,57

8,95

8,63

8,22

8,17

8,01

7,73

7,61

7,57

7,49

7,31

7,11

6,68

6,51

6,33

5,93

5,78

5,63

5,11

4,98

4,09

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

EU25

İTA

LYA

KIB

RIS

İRLA

ND

A

AL

MA

NYA

BEL

ÇİK

A

HO

LLA

ND

A

LÜK

SEM

BU

RG

AV

UST

UR

YA

İNG

İLTE

RE

POR

TEK

İZ

DA

NİM

AR

KA

SLO

VA

KYA

MA

CA

RİS

TA

N

İSP

AN

YA

TÜR

KİY

E*

ÇE

K C

UM

H.

MA

LTA

YUN

AN

İSTA

N

SLO

VEN

YA

POL

ON

YA

İSV

EÇ

FR

AN

SA

FİN

LAN

DİY

A

EST

ON

YA

LİTV

AN

YA

LET

ON

YA

AB Ülkeleri

Sana

yi E

lekt

rik F

iyat

ı (eu

ro-c

ent /

kW

h)

Kaynak: Eurostat

7


AB Ülkelerindeki Konut Elektrik Fiyatları (Ocak 2006)

14,16

23,62

21,08

20,87

18,32

16,03

14,90

14,48

14,42

14,35

14,31

14,10

13,40

12,05

11,90

11,47

10,78

10,75

10,49

10,20

9,85

9,49

8,29

7,99

7,31

7,18

7,01

0,00

5,00

10,00

15,00

20,00

25,00

30,00EU

25

DA

NİM

AR

KA

İTA

LYA

HO

LLA

ND

A

ALM

AN

YA

LÜK

SEM

BU

RG

İRLA

ND

A

SLO

VAK

YA

BEL

ÇİK

A

İSVE

Ç

KIB

RIS

POR

TEK

İZ

AVU

STU

RYA

FRA

NSA

POLO

NYA

İSPA

NYA

FİN

LAN

DİY

A

MA

CA

RİS

TAN

SLO

VEN

YA

İNG

İLTE

RE

ÇEK

CU

MH

.

MA

LTA

LETO

NYA

TÜR

KİY

E*

ESTO

NYA

LİTV

AN

YA

YUN

AN

İSTA

N

AB Ülkeleri

Kon

ut E

lekt

rik F

iyat

ı (eu

ro-c

ent/k

Wh)

Kaynak: Eurostat


AB Ülkelerinde Konut / Sanayi Elektrik Fiyatı Oranları (Ocak 2006)

1,64

2,95

2,42

2,18

2,08

2,03

1,91

1,88

1,87

1,84

1,79

1,75

1,73

1,61

1,55

1,52

1,49

1,47

1,44

1,43

1,41

1,35

1,33

1,26

1,24

1,07

1,05

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

EU25

DA

NİM

AR

KA

İSVE

Ç

HO

LLA

ND

A

FRA

NSA

LETO

NYA

FİN

LAN

DİY

A

POLO

NYA

SLO

VAK

YA

ALM

AN

YA

LÜK

SEM

BU

RG

İTA

LYA

POR

TEK

İZ

SLO

VEN

YA

AVU

STU

RYA

İSPA

NYA

BEL

ÇİK

A

İRLA

ND

A

LİTV

AN

YA

ESTO

NYA

MA

CA

RİS

TAN

ÇEK

CU

MH

.

MA

LTA

KIB

RIS

İNG

İLTE

RE

TÜR

KİY

E*

YUN

AN

İSTA

N

AB Ülkeleri

Kon

ut /

Sana

yi E

lekt

rik F

iyat

Ora

nı

Kaynak: Eurostat

8


OECD Ülkelerinde 2005 Yılı Sanayi Elektrik Fiyatları ( Kaynak : IEA Key World Statistics 2005 )

14,44

11,42

9,16

8,85

8,82

8,64

8,56

8,03

7,97

7,49

7,18

6,62

6,43

6,34

6,33

6,25

5,89

5,29

5,20

5,10

4,92

4,75

4,46

3,61

3,60

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00İT

ALY

A

JAPO

NYA

TÜR

KİY

E

İRLA

ND

A

MA

CA

RİS

TAN

POR

TEK

İZ

AVU

STU

RYA

DA

NİM

AR

KA

SLO

VAK

YA

İSVİ

ÇR

E

ÇEK

CU

MH

.

İNG

İLTE

RE

ALM

AN

YA

FİN

LAN

DİY

A

POLO

NYA

MEK

SİK

A

YUN

AN

İSTA

N

İSPA

NYA

AB

D

YEN

İ ZEL

AN

DA

KO

RE

KA

NA

DA

FRA

NSA

NO

RVE

Ç

AVU

STU

RA

LYA

OECD Ülkeleri

Sana

yi E

lekt

rik F

iyat

ı (ce

nt/k

Wh)


OECD Ülkelerinde 2005 Yılı Konut Elektrik Fiyatları ( Kaynak : IEA Key World Statistics 2005 )

25,73

21,14

17,46

17,26

17,10

16,05

15,97

15,86

14,02

13,49

12,99

12,97

12,59

12,45

11,86

11,44

10,86

10,52

10,15

9,95

9,36

8,70

7,20

6,64

6,20

5,96

5,69

0,00

5,00

10,00

15,00

20,00

25,00

30,00

DA

NİM

AR

KA

HO

LLA

ND

A

JAPO

NYA

ALM

AN

YA

İTA

LYA

POR

TEK

İZ

İRLA

ND

A

AVU

STU

RYA

LÜK

SEM

BU

RG

İSPA

NYA

MA

CA

RİS

TAN

İNG

İLTE

RE

FRA

NSA

İSVİ

ÇR

E

SLO

VAK

YA

YEN

İ ZEL

AN

DA

FİN

LAN

DİY

A

POLO

NYA

TÜR

KİY

E

YUN

AN

İSTA

N

ÇEK

CU

MH

.

AB

D

KO

RE

MEK

SİK

A

AVU

STU

RA

LYA

KA

NA

DA

NO

RVE

Ç

OECD Ülkeleri

Kon

ut E

lekt

rik F

iyat

ı (ce

nt/k

Wh)

9


MEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUMMEVCUT DURUM ---- KAÇAKLARKAÇAKLARKAÇAKLARKAÇAKLAR

%71.6%71.6%71.6%71.6Mardin

%71.1%71.1%71.1%71.1Şırnak

%67.1%67.1%67.1%67.1Hakkari

%61.7%61.7%61.7%61.7Diyarbakır

%7.0%7.0%7.0%7.0İzmir

%5.7%5.7%5.7%5.7Bilecik

%5.0%5.0%5.0%5.0Bursa

Kentlerde Kayıp Kentlerde Kayıp Kentlerde Kayıp Kentlerde Kayıp ----Kaçak Yüzdesi Kaçak Yüzdesi Kaçak Yüzdesi Kaçak Yüzdesi

(2004)(2004)(2004)(2004)

%71.6%71.6%71.6%71.61.447 1.447 1.447 1.447 TWhTWhTWhTWhMardin

%61.7%61.7%61.7%61.71.810 1.810 1.810 1.810 TWhTWhTWhTWhDiyarbakır

%58.3%58.3%58.3%58.32.007 2.007 2.007 2.007 TWhTWhTWhTWhŞanlıurfa

%19.3%19.3%19.3%19.33.165 3.165 3.165 3.165 TWhTWhTWhTWhBoğaziçi

Kentlerde En Yüksek Kayıp Kentlerde En Yüksek Kayıp Kentlerde En Yüksek Kayıp Kentlerde En Yüksek Kayıp ----Kaçak Miktarları (2004)Kaçak Miktarları (2004)Kaçak Miktarları (2004)Kaçak Miktarları (2004)

TÜRKİYE GENELİTÜRKİYE GENELİTÜRKİYE GENELİTÜRKİYE GENELİ

%17.8%17.8%17.8%17.82005200520052005

%19.6%19.6%19.6%19.62004200420042004

%23.2%23.2%23.2%23.22002200220022002

KAYIPKAYIPKAYIPKAYIP----KAÇAKKAÇAKKAÇAKKAÇAKYILYILYILYIL


OECD ÜLKELERİ KAYIP-KAÇAK ORANLARI (2002)

23.2

%

18.1

%

13.2

%

13.1

%

12.0

%

9.6%

9.1%

9.1%

9.0%

9.0%

8.8%

8.7%

8.3%

8.2%

7.7%

7.6%

7.2%

6.8%

6.7%

6.6%

6.6%

5.7%

5.2%

5.0%

5.0%

4.7%

4.5%

4.0%

3.6%

3.5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

TÜR

KİY

E

MEK

SİK

A

MA

CAR

İSTA

N

PO

LONY

A

YE

Nİ Z

ELA

NDA

KAN

AD

A

ÇE

K C

UMH

.

İRLA

NDA

İSP

AN

YA

İNG

İLTE

RE

NOR

VEÇ

İSVE

Ç

PO

RTE

KİZ

YUN

AN

İSTA

N

FRA

NSA

AVU

STR

ALY

A

İSV

İÇR

E

İTA

LYA

DA

NİM

AR

KA

KO

RE

ABD

AVU

STU

RY

A

İZLA

ND

A

JAPO

NYA

ALM

AN

YA

BEL

ÇİK

A

SLO

VAK

YA

HO

LLA

NDA

FİN

LAN

DİYA

LÜK

SE

MB

URG

Kayıp-Kaçak Oranı

10


NNNNE YAPMALI ? E YAPMALI ? E YAPMALI ? E YAPMALI ?

DAHA UCUZ ve KALİTELİ ELEKTRİK ARZI DAHA UCUZ ve KALİTELİ ELEKTRİK ARZI DAHA UCUZ ve KALİTELİ ELEKTRİK ARZI DAHA UCUZ ve KALİTELİ ELEKTRİK ARZI İÇİN ATILMASI GEREKEN ADIMLARİÇİN ATILMASI GEREKEN ADIMLARİÇİN ATILMASI GEREKEN ADIMLARİÇİN ATILMASI GEREKEN ADIMLAR

Mesken ve Sanayiye verilecek elektriğin fiyatları ayarlanarak, sanayinin daha ucuz elektrik alması sağlanacak

FİYATLARIN RASYONALİZ.

2

Nükleer ile Hidrolik, Rüzgar ve Linyit santralları yatırımları da hızlandırılırsa, hem arz fazlası ve hem de ucuz yakıt maliyeti ile elektrik fiyatları düşürülür

ARZ FAZLASI VE YERLİ KAYNAKLARA YATIRIM HEDEFLENMELİ

3

Kayıp-Kaçak oranları OECD Ülkelerindeki seviyelere indirilerek %10 - %15 Ucuzluk

DAĞITIM ÖZELLEŞ.1

NE SAĞLAYACAKATILACAK ADIM


NE YAPMALI; NE YAPMALI; NE YAPMALI; NE YAPMALI; 1. ADIM1. ADIM1. ADIM1. ADIM

Dağıtım Dağıtım Dağıtım Dağıtım ŞirketleriŞirketleriŞirketleriŞirketleri

Mesken12.78 12.78 12.78 12.78 Ykr/kWh

7.99 7.99 7.99 7.99 Euro-¢


Sanayi11.98 11.98 11.98 11.98 Ykr/kWh

7.497.497.497.49 Euro-¢

Mesken11.50 11.50 11.50 11.50 Ykr/kWh

7.197.197.197.19 Euro-¢

Sanayi10.78 10.78 10.78 10.78 Ykr/kWh

6.74 6.74 6.74 6.74 Euro-¢

Ocak - Nisan 2006 ��Dağt. Özel.

11



Dağıtım Dağıtım Dağıtım Dağıtım ŞirketleriŞirketleriŞirketleriŞirketleri

Mesken12.78 12.78 12.78 12.78 Ykr/kWh

7.99 7.99 7.99 7.99 Euro-¢


Sanayi11.98 11.98 11.98 11.98 Ykr/kWh

7.497.497.497.49 Euro-¢

Mesken11.50 11.50 11.50 11.50 Ykr/kWh

7.19 7.19 7.19 7.19 Euro-¢

Sanayi10.78 10.78 10.78 10.78 Ykr/kWh

6.746.746.746.74 Euro-¢

��Dağt. Özel. ��Fiyat Ras.

Mesken13.75 13.75 13.75 13.75 Ykr/kWh

8.598.598.598.59 Euro-¢

Sanayi8.40 8.40 8.40 8.40 Ykr/kWh

5.25 5.25 5.25 5.25 Euro-¢

Ocak - Nisan 2006


Mesken13.75 13.75 13.75 13.75 Ykr/kWh

8.59 8.59 8.59 8.59 Euro-¢


Mesken12.78 12.78 12.78 12.78 Ykr/kWh

7.99 7.99 7.99 7.99 Euro-¢


Sanayi11.98 11.98 11.98 11.98 Ykr/kWh

7.497.497.497.49 Euro-¢

Mesken11.50 11.50 11.50 11.50 Ykr/kWh

7.197.197.197.19 Euro-¢

Sanayi10.78 10.78 10.78 10.78 Ykr/kWh

6.746.746.746.74 Euro-¢

��Dağt. Özel. ��Fiyat Ras.

Sanayi8.40 8.40 8.40 8.40 Ykr/kWh

5.25 5.25 5.25 5.25 Euro-¢Sanayi

7.98 7.98 7.98 7.98 Ykr/kWh

4.99 4.99 4.99 4.99 Euro-¢

Mesken13.06 13.06 13.06 13.06 Ykr/kWh

8.16 8.16 8.16 8.16 Euro-¢

��Arz Fazl. Yerli Kaynak

Ocak-Nisan 2006

12


TÜRKİYE’DETÜRKİYE’DETÜRKİYE’DETÜRKİYE’DE HİDROELEKTRİKHİDROELEKTRİKHİDROELEKTRİKHİDROELEKTRİK

• 1993’te Kurulu Güç : 9,682 MW

• 2003’de Kurulu Güç : 12,579 MW

Bu Hızla; DSİ’ce Hesaplanan Kapasiteyi ancak 80 Yılda

Bizim Hesapladığımız Kapasiteyi ise 150 Yılda Geliştirebiliriz.

TEAŞ Verileri ve Elektrik Üretim Planlama Çalışmasına Göre:

1997’de 2010’da 2020’deYerli Yakıtla Üretim % 33.2 % 24.4 % 18.4İthal Yakıtla Üretim % 28.3 % 51.0 % 65.0Hidroelektrik Üretim % 38.5 % 24.6 % 16.6

AB’de Toplam Yeşil Enerji % 13.9 % 22.0 % 22.0


29 AĞUSTOS 2006 İTİBARIYLA SU KULLANIM HAKKI ANLAŞMASI ve LİSANS İÇİN HES MÜRACAATLARI

Hangi Safhada AdetKurulu

Güç (MW) Üretim (GWh)

Toplam Müracaat 241 8.320 32.400

Lisans Değerlendirme 65 2.917 12.004

Lisans Alanlar 32 1.579 6.171

Toplam Müracaat 565 7.670 23.470


Lisans Alanlar 33 455 1.486

40 1.026 2.417

Genel Toplam 846 17.016 58.287


Lisans Alanlar 105 3.060 10.074

Diğer Özel Sektör HES Lisansları

DSI ve EIE Kaynaklı Projeler (Tablo 2+Tablo 4)

Özel Sektörce Geliştirilen Projeler (Tablo 3)

Tüm HES Projeleri

13


YAP-İŞLET MODELİ İLE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM TESİSLERİNİN

KURULMASI VE İŞLETİLMESİ İLE ENERJİ SATIŞININ DÜZENLENMESİ

HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN

Kabul Tarihi: 1/7/2006

Kanun no: 5539

GEÇİCİ MADDE 4 – Çok maksatlı projeler ile bu Kanunun yürürlüğe

girmesinden önce İkili İşbirliği Anlaşmaları kapsamında yer alan projeler ve önceki

yıllar yatırım programlarında yer alan projeler, lisans alınmasına gerek olmaksızın,

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yedi yıl içinde yapılabilir veya

yaptırılabilir. Bu projelerin hidroelektrik üretim tesislerinin yapımı aşamasında,

elektrik üretim tesisleri, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında faaliyet

göstermek üzere özel sektör başvurularına açılır. Dört ay içerisinde başvuru

olmaması halinde, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilebilir.”

ÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELER


ÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELERÇOK MAKSATLI PROJELER

3 3 3 3 1 m su1 m su1 m su1 m su

enerji 1 enerji 1 enerji 1 enerji 1 ¢¢¢¢

sulama 10 sulama 10 sulama 10 sulama 10 ¢¢¢¢

içme suyuiçme suyuiçme suyuiçme suyu 100 100 100 100 ¢¢¢¢

Katma DeğerKatma DeğerKatma DeğerKatma Değer

Çok maksatlı projelerde Özel Sektör Çok maksatlı projelerde Özel Sektör Çok maksatlı projelerde Özel Sektör Çok maksatlı projelerde Özel Sektör

yatırımlarının başlayabilmesi için yatırımlarının başlayabilmesi için yatırımlarının başlayabilmesi için yatırımlarının başlayabilmesi için DSİ’ninDSİ’ninDSİ’ninDSİ’nin özel özel özel özel

sektör görüşünü de dikkate alarak acilen bir sektör görüşünü de dikkate alarak acilen bir sektör görüşünü de dikkate alarak acilen bir sektör görüşünü de dikkate alarak acilen bir

Yönetmelik hazırlaması gerekmektedir.Yönetmelik hazırlaması gerekmektedir.Yönetmelik hazırlaması gerekmektedir.Yönetmelik hazırlaması gerekmektedir.

14


AVRUPA AVRUPA AVRUPA AVRUPA ileileileile BAĞLANTI BAĞLANTI BAĞLANTI BAĞLANTI veveveve YEŞİL ENERJİ DENGESİYEŞİL ENERJİ DENGESİYEŞİL ENERJİ DENGESİYEŞİL ENERJİ DENGESİ

• Mevcut Bulgaristan Bağlantısı : 1,250 MW (400kV)• Planlanan Yunanistan Bağlantısı : 750 MWBu Bağlantılarla 10101010----15 15 15 15 TWh/YılTWh/YılTWh/YılTWh/Yıl Elektrik İhracatı Yapılabilir.

AB ÜLKELERİNİN 2010 YILI YEŞİL ENERJİ AÇIĞI :AB ÜLKELERİNİN 2010 YILI YEŞİL ENERJİ AÇIĞI :AB ÜLKELERİNİN 2010 YILI YEŞİL ENERJİ AÇIĞI :AB ÜLKELERİNİN 2010 YILI YEŞİL ENERJİ AÇIĞI :

200 200 200 200 TWh/YılTWh/YılTWh/YılTWh/Yıl (2020’de 300 (2020’de 300 (2020’de 300 (2020’de 300 TWh/YılTWh/YılTWh/YılTWh/Yıl))))

TÜRKİYE’NİN HENÜZ GELİŞTİREMEDİĞİTÜRKİYE’NİN HENÜZ GELİŞTİREMEDİĞİTÜRKİYE’NİN HENÜZ GELİŞTİREMEDİĞİTÜRKİYE’NİN HENÜZ GELİŞTİREMEDİĞİHİDROELEKTRİK (YEŞİL) KAPASİTESİ :HİDROELEKTRİK (YEŞİL) KAPASİTESİ :HİDROELEKTRİK (YEŞİL) KAPASİTESİ :HİDROELEKTRİK (YEŞİL) KAPASİTESİ :

150 150 150 150 TWh/YılTWh/YılTWh/YılTWh/Yıl((((EkonomikEkonomikEkonomikEkonomik DeğeriDeğeriDeğeriDeğeri 9.0 9.0 9.0 9.0 MilyarMilyarMilyarMilyar DolarDolarDolarDolar))))


YEŞİL ENERJİ YATIRIM DENGESİYEŞİL ENERJİ YATIRIM DENGESİYEŞİL ENERJİ YATIRIM DENGESİYEŞİL ENERJİ YATIRIM DENGESİ

TÜRKİYE’DEKİ BAKİYE HİDROELEKTRİK POTANSİYEL

150 TWh / Yıl150 TWh / Yıl150 TWh / Yıl150 TWh / Yıl TÜRKİYE’DEKİ BAKİYE RÜZGAR POTANSİYEL

50 TWh / Yıl50 TWh / Yıl50 TWh / Yıl50 TWh / Yıl

BU POTANSİYELİ GELİŞTİRMEK İÇİN GEREKEN KAYNAK

75 MİLYAR DOLAR75 MİLYAR DOLAR75 MİLYAR DOLAR75 MİLYAR DOLAR

BAĞLANTI ve KAYNAK TRANSFERİ İÇİN ARAÇLAR UCTE ÜYELİĞİ, AB BAĞLANTUCTE ÜYELİĞİ, AB BAĞLANTUCTE ÜYELİĞİ, AB BAĞLANTUCTE ÜYELİĞİ, AB BAĞLANTISININ KAPASİTESİNİ ARTIRMAKISININ KAPASİTESİNİ ARTIRMAKISININ KAPASİTESİNİ ARTIRMAKISININ KAPASİTESİNİ ARTIRMAK

KYOTO PROTOKOLU MEKANİZMALARINDAN YARARLANMAKKYOTO PROTOKOLU MEKANİZMALARINDAN YARARLANMAKKYOTO PROTOKOLU MEKANİZMALARINDAN YARARLANMAKKYOTO PROTOKOLU MEKANİZMALARINDAN YARARLANMAK

AB’de YEŞİL ENERJİ AÇIĞI

2010’da 200 TWh / Yıl 200 TWh / Yıl 200 TWh / Yıl 200 TWh / Yıl 2020’de 300 TWh / Yıl300 TWh / Yıl300 TWh / Yıl300 TWh / Yıl

AVRUPA BİRLİĞİNİN BU AÇIĞI KAPATMAK İÇİN 2010 YILINA KADAR YAPILACAĞINI TAHMİN ETTİĞİ YATIRIM TUTARI

165 MİLYAR EURO165 MİLYAR EURO165 MİLYAR EURO165 MİLYAR EURO

15


COCOCOCO2222 EmisyonlarEmisyonlarEmisyonlarEmisyonlarına na na na İlilililişkin Bazkin Bazkin Bazkin Bazı TTTTemeemeemeemellllGGGGööööstergelerstergelerstergelerstergeler

2.8

11.0

3.9

2.60

2.35

2.32

193

12,554

24,102

2002

2.9

11.1

4.0

2.57

2.37

2.36

203

12,794

24,983

2003

11.011.910.911.010.6OECD(ton/kişi)

2.73.02.82.82.3Türkiye

3.93.93.83.94.0DünyaCO2/kişi

2.592.632.552.542.43TürkiyeCO2/tep)

2.352.352.331.372.44OECDArzı (ton

2.332.332.322.352.37DünyaCO2/Enerji

188204181181129Türkiye(milyon ton)

12,51112,44912,16312,07411,012OECDEmisyon.

23,68423,39522,81522,58720,662DünyaToplam CO2

20012000199919971990


AB ÜLKELERİNDE GERÇEKLEŞEN TOPLAM SERA GAZI SALINIMLARI AB ÜLKELERİNDE GERÇEKLEŞEN TOPLAM SERA GAZI SALINIMLARI AB ÜLKELERİNDE GERÇEKLEŞEN TOPLAM SERA GAZI SALINIMLARI AB ÜLKELERİNDE GERÇEKLEŞEN TOPLAM SERA GAZI SALINIMLARI (Baz Yılın Yüzdesi Olarak)(Baz Yılın Yüzdesi Olarak)(Baz Yılın Yüzdesi Olarak)(Baz Yılın Yüzdesi Olarak)

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2010

AB (15 ülke) 99 97.3 97.8 96.2 96.3 97.6 97.1 92

Belçika 108.4 102.1 105.5 100.9 101.8 101.6 102.1 92.5

Danimarka 130.8 116.9 109.6 105.1 98.2 100.4 99.2 79

Almanya 89.3 86.3 84.3 81.4 81.1 82 81.1 79

Yunanistan 106.7 111.7 116.2 115.6 121.2 126.1 126.5 125

İspanya 108 115.2 118.8 129.1 134.3 133.7 139.4 115

Fransa 102.1 100.7 103.2 99.9 98.8 99.5 98.1 100

Irlanda 110.9 116.1 120 124 127.8 131.1 128.9 113

Italya 101.8 103 105.4 106.4 107.1 109.1 109 93.5

Luksemburg 79.9 73.8 65.1 71 74.8 76.9 84.9 72

Hollanda 110.2 102.6 105.3 100.1 100.4 101.7 100.6 94

Avusturya 106.1 105.6 105.1 102.7 103.4 108.2 108.5 87

Portekiz 111.7 116.8 124.6 137.4 134.6 135.4 141 127

Finlandiya 106.5 105.1 101.8 100.9 97.7 105 106.8 100

İsveç 106.8 100.7 101.7 96.9 93.4 94.5 96.3 104

Birleşik Krallık 94.9 91.7 91.1 86.9 86.8 88 85.1 87.5

ABD 109.1 110.4 110.8 111.8 114.8 112.3 113.1 93

Japonya 109.3 109.8 105.6 107.4 108.1 105.3 107.6 94

16


SONUÇ SONUÇ SONUÇ SONUÇ veveveve ÖNERİLERÖNERİLERÖNERİLERÖNERİLER

� Türkiye’ninTürkiye’ninTürkiye’ninTürkiye’nin ElektrikElektrikElektrikElektrik Üretim Üretim Üretim Üretim StratejisindeStratejisindeStratejisindeStratejisinde BirinciBirinciBirinciBirinci ÖncelikÖncelikÖncelikÖncelik

Dağıtım Özelleştirmelerinin Acilen Gerçekleştirilmesi Dağıtım Özelleştirmelerinin Acilen Gerçekleştirilmesi Dağıtım Özelleştirmelerinin Acilen Gerçekleştirilmesi Dağıtım Özelleştirmelerinin Acilen Gerçekleştirilmesi

Olmalıdır. Olmalıdır. Olmalıdır. Olmalıdır.

� Mesken, Ticarethane ve Sanayi Elektrik Fiyatları arasındaki Mesken, Ticarethane ve Sanayi Elektrik Fiyatları arasındaki Mesken, Ticarethane ve Sanayi Elektrik Fiyatları arasındaki Mesken, Ticarethane ve Sanayi Elektrik Fiyatları arasındaki

oran, OECD Ülkelerindeki Oranlara Uyarlanmalıdır.oran, OECD Ülkelerindeki Oranlara Uyarlanmalıdır.oran, OECD Ülkelerindeki Oranlara Uyarlanmalıdır.oran, OECD Ülkelerindeki Oranlara Uyarlanmalıdır.

� Elektrik Üretiminde Öncelik Genel Olarak Yerli Kaynakların, Elektrik Üretiminde Öncelik Genel Olarak Yerli Kaynakların, Elektrik Üretiminde Öncelik Genel Olarak Yerli Kaynakların, Elektrik Üretiminde Öncelik Genel Olarak Yerli Kaynakların,

Özellikle de Özellikle de Özellikle de Özellikle de Hidroelektrik Hidroelektrik Hidroelektrik Hidroelektrik PotansiyelinPotansiyelinPotansiyelinPotansiyelin GeliştirilmesiGeliştirilmesiGeliştirilmesiGeliştirilmesi OlmalıdırOlmalıdırOlmalıdırOlmalıdır

� TTTTürkiye’deürkiye’deürkiye’deürkiye’de HHHHiçbiriçbiriçbiriçbir TTTTeşvikeşvikeşvikeşvik OOOOlmadanlmadanlmadanlmadan dadadada YYYYapılabilecekapılabilecekapılabilecekapılabilecek EEEEkonomikkonomikkonomikkonomik

VVVVerimlilikte erimlilikte erimlilikte erimlilikte BBBBirçokirçokirçokirçok HHHHidroelektrikidroelektrikidroelektrikidroelektrik Tesis Vardır. Hidroelektrik Tesis Vardır. Hidroelektrik Tesis Vardır. Hidroelektrik Tesis Vardır. Hidroelektrik

Tesislere Yatırım Yapmayı Arzu Eden Özel Teşebbüsün Tesislere Yatırım Yapmayı Arzu Eden Özel Teşebbüsün Tesislere Yatırım Yapmayı Arzu Eden Özel Teşebbüsün Tesislere Yatırım Yapmayı Arzu Eden Özel Teşebbüsün

Önündeki İdari ve Bürokratik Engeller Kaldırılmalı, Yatırım Önündeki İdari ve Bürokratik Engeller Kaldırılmalı, Yatırım Önündeki İdari ve Bürokratik Engeller Kaldırılmalı, Yatırım Önündeki İdari ve Bürokratik Engeller Kaldırılmalı, Yatırım

İçin Güven Ortamı Yaratılmalıdır.İçin Güven Ortamı Yaratılmalıdır.İçin Güven Ortamı Yaratılmalıdır.İçin Güven Ortamı Yaratılmalıdır.


SONUÇ SONUÇ SONUÇ SONUÇ veveveve ÖNERİLERÖNERİLERÖNERİLERÖNERİLER

� Çok maksatlı projelerin yatırımlarının bir an önce başlaması Çok maksatlı projelerin yatırımlarının bir an önce başlaması Çok maksatlı projelerin yatırımlarının bir an önce başlaması Çok maksatlı projelerin yatırımlarının bir an önce başlaması

için, DSİ özel sektörle işbirliği içerisinde bir yönetmelik için, DSİ özel sektörle işbirliği içerisinde bir yönetmelik için, DSİ özel sektörle işbirliği içerisinde bir yönetmelik için, DSİ özel sektörle işbirliği içerisinde bir yönetmelik

hazırlamalıdır. TOBB bu konuda katkı yapmaya hazırdır.hazırlamalıdır. TOBB bu konuda katkı yapmaya hazırdır.hazırlamalıdır. TOBB bu konuda katkı yapmaya hazırdır.hazırlamalıdır. TOBB bu konuda katkı yapmaya hazırdır.

� AB AB AB AB ÜlkelerineÜlkelerineÜlkelerineÜlkelerine YeşilYeşilYeşilYeşil EnerjiEnerjiEnerjiEnerji İhracatıİhracatıİhracatıİhracatı içiniçiniçiniçin İletimİletimİletimİletim veveveve DağıtımDağıtımDağıtımDağıtım AB AB AB AB

StandartlarınaStandartlarınaStandartlarınaStandartlarına GetirilmeliGetirilmeliGetirilmeliGetirilmeli (UCTE), (UCTE), (UCTE), (UCTE), AvrupaAvrupaAvrupaAvrupa BağlantılarınınBağlantılarınınBağlantılarınınBağlantılarının

KapasiteKapasiteKapasiteKapasite veveveve KalitesiKalitesiKalitesiKalitesi ArtırılmalıdırArtırılmalıdırArtırılmalıdırArtırılmalıdır

� BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasına BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasına BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasına BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasına

İlişkin Hazırlanacak “Ulusal Bildirim”de, İlişkin Hazırlanacak “Ulusal Bildirim”de, İlişkin Hazırlanacak “Ulusal Bildirim”de, İlişkin Hazırlanacak “Ulusal Bildirim”de, Kyoto Kyoto Kyoto Kyoto ProtokoluProtokoluProtokoluProtokolu

Mekanizmalarından Yararlanabilmek ve Bu Yolla Türkiye’nin Mekanizmalarından Yararlanabilmek ve Bu Yolla Türkiye’nin Mekanizmalarından Yararlanabilmek ve Bu Yolla Türkiye’nin Mekanizmalarından Yararlanabilmek ve Bu Yolla Türkiye’nin

Hidroelektrik Kapasitesinin Geliştirilmesine Daha Fazla Dış Hidroelektrik Kapasitesinin Geliştirilmesine Daha Fazla Dış Hidroelektrik Kapasitesinin Geliştirilmesine Daha Fazla Dış Hidroelektrik Kapasitesinin Geliştirilmesine Daha Fazla Dış

Kaynak ve Dış Finansman Sağlamak En Önemli Hedeflerden Kaynak ve Dış Finansman Sağlamak En Önemli Hedeflerden Kaynak ve Dış Finansman Sağlamak En Önemli Hedeflerden Kaynak ve Dış Finansman Sağlamak En Önemli Hedeflerden

Biri Olmalıdır (Bunun İçin Biri Olmalıdır (Bunun İçin Biri Olmalıdır (Bunun İçin Biri Olmalıdır (Bunun İçin KyotoKyotoKyotoKyoto ProtokolunaProtokolunaProtokolunaProtokoluna Taraf Olmak Taraf Olmak Taraf Olmak Taraf Olmak

Gerekecektir). Gerekecektir). Gerekecektir). Gerekecektir).

tÜrkİyetÜrkİye’nin elektrİk ’nin elektrİk Üretİm stratejİsİ · 2006-09-15 · tek...

Documents