san xoán 2014 en guitiriz: as festas que inauguran o verán … · 2017-01-11 · san xoán 2014...
TRANSCRIPT
San Xoán 2014 en Guitiriz:as festas que inauguran o
verán chairego
nº 126 xuño 2014
0,30 €
Obradoiros Artesáns da Terra Chá reúne aonce profesionais artesáns chairegos
Vilalba acolle a II Xornada
Emprendemento e Empresa
o venres 27 de xuño. Xosé
Antonio Touriñán e Fede
Pérez son dous dos máis de
20 relatores que participa-
rán nesta xornada
gratuíta.16
A carreira desen-
volverase o sábado
28 de xuño polas
rúas vilalbesas. Só
poden participar
“calvos naturais”.
23
Esta plataforma social agarda que a Deputación e o Concello solucionen os
seus problemas de entendemento de cara á construción dunha residencia e
centro de día no municipio. 10
A profesora destacará o valor da cultura da galega que defende o Festival
de Pardiñas. 8
Un espectáculo ecuestre unirase ao resto das actividades habituais desta feira
que se celebrará o domingo 20 de xullo. 8
O colectivo pretende poñer en valor o seu oficio e ex-plotar o potencial turístico da comarca. 25
Coa velada de boxeo prevista para o venres 20 de xuño dan comezo as ac-
tividades organizadas polo Concello con motivo das festas patronais de La-
gostelle ás que se une a IX Carreira Popular e un torneo de fútbol 8. Pero,
ademais de deporte, os guitiricenses e visitantes poderán disfrutar da música,
dunha sardiñada gratuíta ou da primeira edición da feira de artesanía.7
Segunda cita co emprendedor
Carreira Internacional de Calvos: singularproba que medra en interese na súasegunda edición
A capital da Terra Chá reúne máis de 50 expositores
entre o venres 20 e o domingo 22 de xuño. 17
Vilalba expón o mellor da
comarca na Feira Multisectorial
e Salón do Automóbil
cultura
deporte
actualidade
emprendemento
Falemos Claro, en apoio á residencia de maiorespara Guitiriz
Parga prepárase para a XX Feira de Cantería,Callos e Artesanía
Pilar García Negro, pregoeira en PardiñasOs novos valores da poesía chairega poderán pu-blicar as súas creacións literarias a partir do vin-deiro mes de xullo na nova sección do terrachá.xadenominada o ‘Recuncho do poeta’. 25
O terrachá.xa estreao ‘Recuncho dopoeta’
Como xa fomos indicando nou-tros artigos, o criminólogo é unprofesional cunha formaciónmultidisciplinar, o que lle per-mite visualizar nun tema en con-creto as diferentes posibilidaispara abarcarlo.En España, segundo a asociaciónde SOS Desaparecidos, se produ-cen un aproximado de 900 des-aparicións ao ano, e na maioríados casos (un 90%) estes resól-vense nun prazo non superior ás72 horas.A Garda Civil e a Policía Nacio-nal teñen unidades operativas quese especializan neste tipo decasos, contando con instrumentosvariados que utilizan para unhaboa resolución da desaparición.Xunto á actuación destes dousgrupos, o criminólogo pode rea-lizar unha labor fundamental paraaxudar ás familias nas que un dosseus membros desapareceu, xaque toda axuda á investigación,sempre que sexa obxectiva e pro-fesional, pode ser de utilidade.En España a actuación do crimi-nólogo non evolucionou aomesmo nivel que noutros paísesdo noso entorno, polo que sonpoucos os que se dedican a estaprofesión no noso país, xa que amaioría entraron a formar partedas Forzas e Corpos de Seguri-dade do Estado.
Isto é un erro,pois limitarao criminó-logo a un ám-bito policialnon lle permi-tirá desenvol-verse emostrar queten coñece-mentos parapoder actuaren diversosescenarios.Aínda así haialgúns que se dedican a axudar afamilias de crimes que non foronresoltos, así como investigaciónsde persoas que desapareceron, re-visando toda a información exis-tente dos casos, co fin de intentarbuscar novas líñas de investiga-ción.Non hai un protocolo estable-cido, pero adóitase seguir unhaserie de pasos que van a ir abar-cando todas as etapas da investi-gación, xa que mirar dende ceroun tema, permite non ter ideaspreconcibidas e mirar con novosollos os datos xa existentes.En primeiro lugar o que se debe-ría de facer é ir ata o lugar no quese viu por última vez á persoaque desapareceu, así como aque-les lugares de interese para a ví-tima.
A policía ou a Garda Civil xaterán realizado este traballo(como outros que tamén se leva-rán a cabo), pero é recomendableacudir, independentemente dotempo que tivese pasado, para asíver o lugar e facerse unha idea dazona, informándose de cómo eracando sucedeu o feito.Continuarase cun estudo sobre ocontexto urbano e socio-criminaldo lugar, para ver si se sucederoncrimes ou feitos similares ao quese está a investigar, buscando va-rios anos atrás.O criminólogo entrevistarase cotodas as persoas que foron clavesna investigación (sempre e candoestén dispostas), porque ademáisde que nos informarán sobre osucedido, irannos trazando unhavisión da vítima, que será com-
plementarioao estudoque se levarásobre ela.Tamén sesolicitarán,ben dadaspola persoaque contratao servizocriminoló-xico, ou bencando o pro-f e s i o n a lcomparece
como acusación popular ou departe, todo o sumario, que con-terá máis información (como porexemplo a autopsia, se tivesesido un crime) que non se poderíaobter de outro modo.Xa tendendo todos os datos, rea-lizarase unha síntese e clasifica-ción de toda a informaciónobtida, o que nos permitirá coñe-cer aspectos relativos ao feito, ávítima, e tamén do agresor.Tras integrar toda a información,o criminólogo realizará unha re-construción cronolóxica dos hi-potéticos acontecementos,intentando detallar de maneraepisódica cada un dos momentosanteriores, coetáneos e posterio-res ao crime.Xa cos esquemas das situaciónstanto precriminais (tanto ao
longo prazo como de forma in-mediata), a propia acción crimi-nal, como a situaciónpostdelictual, se prosegue coa hi-pótese, e no caso de que sexa uncrime, realizar un perfil sobre oposible autor.O criminólogo aportará co in-forme suxestións na investiga-ción facendo unha boaconcatenación de todos os ele-mentos, sendo unha forma deaxudar a quen solicite a súa ac-tuación.Co todo isto pódese continuarcunha investigación que está es-tancada, dunha persoa desapare-cida ou dun crime que aínda nonfoi resolto, aportando novosdatos e unha nova visión.Todo isto NON é incompatiblecoa actuación das Forzas e Cor-pos de Seguridade do Estado, émáis pódense axudar mutua-mente, pois aquí non é unha ca-rreira para ver quen é máisefectivo, o fin é o mesmo, resol-ver un crime, intentar atopar aunha persoa desaparecida, axudarás familias das vítimas.Unha complementación de todasas actuacións sempre resultaráútil, e beneficioso para todos, aunión é simplemente a maiorforza contra o crime, contra o de-lincuente e a favor da vítima e asúa familia.
Individual e colectivamente xor-den acontecementos dignos demención no mes das creixas, “ricofroito das cerdeiras recollido conesmero para o consumo bucal, sa-boreo natural que o estómagoagradece e non lle parece mal”.Encaixa moi ben o refrán: “a quenlle amarga un doce?”.Por iso a valla ao servizo do Pobodi que hai que celebrar con alegríao mes de San Xoán… así o refránnon falla… ¡tanto queixo comapan! Chámase abundancia deépoca e todo natural… Os díasson máis longos, o Pobo móvesemáis e as xuntanzas nas rúasvense moi animadas e os nenoscon ánimo de disfrutar con liber-dade as súas ansiadas vacaciónsdo verán.A beirarrúa vive con ilusión tóda-las celebracións e séntense moimolesta polas xentilezas de “al-guén” que con bastante “lixei-reza” ordea e manda... sen contarcoa cidadanía. Quere manifestarque o día 29/M/2014 dous obrei-ros do “Concello” chantaron o quese di un “ocupa”, chámeselle “es-cultura moderna” ben atornilladaá beirarrúa, na rúa da Pravia, ab-sorbendo e martirizando espazosque corresponden aos veciños eaos cidadáns de a pé que circulandiariamente polas rúas. A valla aoservizo do Pobo está indignadapola figura que representa a dita“escultura” e xa bautizou ao fa-
moso “artefacto”. Chámalle Ur-bano Traxo Nove que representa a“alguén” que carece de sentimen-tos comúns porque é unha falta derespecto ao Pobo que o elixiu e unabuso de poder, que vulgarmentese denomina prevaricación, unhasituación que se pode ver abocadaa conflitos non desexados por nin-guén.A beirarrúa sempre ra-zoando, durante tantosanos observando moi-tas alteracións, candofai referencia á novaola di moitas veces que“é mellor calar” porqueas boas ou malas“obras” vense ás le-guas. Manifesta quedos erros se aprendemoito e os refráns acre-ditan acertadamente si-tuacións reais. “Ohome é o animal quetropeza dúas (ou máis)veces na mesma pedrae se cadra aínda noncae da burra...” Son atribuciónssinxelas e naturais que a cotíoacostuman ocorrer de boa fe... ounon. Por iso se acostuma dicir¡éche o que hai! E queda claro queé o que non hai... xa queda dito...Por iso, a valla ao servizo doPobo, o mesmo que tantos e tan-tas, queren vivila vida e non dei-xar pasar polo alto tódalascelebracións que xorden sucesiva-
mente e á cotío coma todo o quesexa bo. Por exemplo, no traballocando chega a hora do “bocadiño”síntese e contémplase a esixenciaque marca o estómago, situaciónnatural... que na realidade crea há-bitos lóxicos. E falando de lóxicaexisten moitos casos e situacións,non doadas, que se producencando se pregunta telefonica-
mente por “alguén” no Concello ea primeira vez din “de parte dequen?”. A resposta é: “está nunhareunión, chámeo unha miguiñamáis tarde”. Á segunda, “está ocu-pado”; e á terceira “haber se estáno seu despacho...” e de novo aresposta é “debeu saír...”. Entónvisto o que hai ao caso lle corres-ponde unha definición... e así é: émellor calar...
A beirarrúa está chea de todo oque pasa porque o vive vendo eescoitando conversas do que secociña no Pobo a niveis diversos.E din que “alguén” e compañíanon concordan coas encomendasaxeitadas que o Pobo esixe e,xaora, queda claro... O camiñofaise andando. Por iso é moi bo einteresante camiñar e ver o que
pasa nas rúas que carecen de algoque se chama cortesía onde moi-tos e moitas dextorsionando sonun “pasalotempo” e crean situa-cións unha miguiña incorrectasurbanisticamente falando. Ásveces xorden frases que na súacomposición de palabras non sonde agrado escoitar...A valla ao servizo do Pobo desexaa moitos e moitas que con mode-
ración celebren o San Xoán conentusiasmo sen pasarse. E que nonse empachen de creixas que sonmoi sas para o organismo con coi-dado de non inxerir bebidas alco-hólicas que entón poden provocaro chamado “entripado” que medi-camente se di “enteritis”... e pro-duce moita febre e malestar entodo o corpo.Ademais do San Xoán, a valla aoservizo do Pobo e maila súa “pan-dilla” xa están alerta para celebrarpor todo o alto os santos Pedro ePablo que na súa honra todo oPobo tradicionalmente acude áparroquia de Santaballa onde osfestexos, desde tempos inmemo-riais, son moi distinguidos en todaa Terra Chá sempre amenizadosmusicalmente falando polo me-llorciño do país.A beirarrúa atópase unha miguiñabaixa de ánimo, falta de humor, edi que “non está o alcacer paragaitas”. A pesar de todo aliviará oambiente cun disco de Xil Ríos,que lle ten moita admiración atodo o seu repertorio, especial-mente, á denominada canción“Xirarei coma a roda dun muíño”.
Conclusión:
Tres cousas importantes...¡goza o mes de San Xoán!xuño creixas coma puño...¡tanto queixo coma pan!e pola súa naturezaas dez con día dan...
2 colaboraciónsxuño 14
o recuncho docriminólogo
A valla ao servizo do Pobo e maila beirarrúa en San Xoán atópanse narúa cunha “escultura moderna”
Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios
Pablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla.Expertos en Seguridade e Criminólogos
A actuación do criminólogoen casos de persoas
desaparecidas e non resoltos
3colaboracións xuño 14
A casa real, naactualidadeBorbón e contanova. Comeza-mos unha novaxeira. Iste (o Rei) vaise, e aquel(Rubalcaba) vaise, e todos,todos? se van (Durán e Lleida…).É importante botar una ollada aoestado actual da casa real no Es-tado español. E a verdade é quea realidade reflicte que, nobienio negro do goberno Rajoy,o número de fogares nos quetodas as persoas están desempre-gadas chegou ao seu cumiodesde que o INE elabora a En-quisa de Poboación Activa: 2millóns de casas reais; tanreais como a vida mesma. Untriste record en medio século,nun Estado no que os futbolis-tas da selección española seicavan cobrar 750.000 euros deprima (¡si, cada un!) se quedancampións do mundo, maís dodobre, por exemplo, que enAlemaña, cando ben sabemos agran fenda que hai entre osnosos salarios medios e osdeles.A reforma laboral que recortoudereitos básicos da poboacióntraballadora … e seica ía ser asolución ao gravísimo problemado desemprego, resulta quetrouxo en Galicia unha suba do24% de persoas que queren tra-ballar e non atopan emprego, dedecembro de 2011 (xusto antasda aprobación da reforma labo-ral) a decembro de 2013.Si,54.407 desempregados máis nanación; nese bienio, cada día 74habitantes de Galicia perderon oseu emprego (ou, se prefiren, 3
por cada hora que transcorreu).
Bourbon?: O dereito a decidir.Bourbon, ademais de cómo co-ñecen en Francia á dinastía realque comezou alí en 1589 e se es-tendeu despois ao Estado espa-ñol, é un whisky feito de millo(ou de millo mesturado con cen-teo e cebada).Bourbon para todos? Penso que
non é xusto, que debemos res-pectar o dereito a decidir (indivi-dual e colectivamente).Uns preferirán licor café, ou-tras,licor de herbas e, se cadra,algúns absteranse de beber alco-hol. Penso que non é bo aplicaro “trágaa”; se cadra, un exemplodo mundo da música axúdanos aentender o asunto: por que vaigobernar sen que o votemos Ca-milo Sexto de España … eQuinto de Alemaña? Se cadra sórecollen os votos do sector aosque gusta Julio Iglesias, espe-
cialmente o seu:“La vida sigueigual”.
Proveedores dacasa real
Eu, que de políticatampouco entendo (para quevexan que a miña ignorancia nonse centra só na economía) volvo,para rematar o artigo, ao terreoque da nome a este “recuncho”,no que, con todo, me desenvolvoalgo mellor.A casa real ten aquí e agoraunha notable falla de provedores.Non chegan nin os subministrosmáis básicos a miles e miles defamilias, que teñen que botarman do labor de instituciónscreadas pola cidadanía solida-ria , como as cociñas económi-cas, os bancos de alimentos ouCaritas (nas que a Igrexa, porcerto, non chega ao 10% dasachegas … e o resto apórtao asociedade civil).Nas casas reais da nosa socie-dade hai miles e miles de rapa-ces e rapazas que poden faceras comidas mínimas que nece-sitan grazas ao labor dos come-dores escolares, que van abrirtamén no vran en varias comuni-dades autónomas, porque docontrario moitas familias nonpoden garantir a nutrición dosseus membros.De cando, hai anos vin a película“El rey león”coa miña filla¿fará outra Disney sobre o reielefante? lembro o pegadizo es-tribillo de: “Akuna batata… nin-gún problema pode facerchesufrir.”. Mágoa que en miles emiles de casas reais da nosa so-ciedade a vida non sexa unconto.
Cando un evento se leva des-envolvendo durante unha dé-cada, sen interrupcións, xaestamos en condicións deafirmar que cando menosnon estamos ante un fracaso.Ven esta reflexión pola cele-bración nesta primavera dasdécimas xornadas interxera-cionais rurais de Cabreiros.Son dez anos consecutivosnos que os veciños desta pa-rroquia xermadina, pormedio da súa asociación econ apoio de distintos orga-nismos, entre os que cómpredestacar a Universidade de San-tiago, organizan estes encontrosque xa son todo un clásico nanosa xeografía. Cabreiros está situado en zonade obrigado paso desde Vilalbacara As Pontes e Ferrol Terra.Unha ruta coñecida por moitoschairegos que foron gañarse opan a Endesa ou ós asteleiros deBazán e Astano. A construciónda autovía reduciu considera-blemente o tempo entre os douspuntos, convertendo nun paseoo que ata hai ben pouco resul-taba un traxecto con certas difi-cultades e non exento de perigo.Esa estrada vella de Ferrol ofre-cía unha das estampas típicas dazona, protagonizadas por mu-lleres labregas coas súas carre-tas con produtos agrarios, entreos que destacaban os grelos, au-téntico manxar saídos das nabi-zas, sen dúbida as mellores deGalicia. Santaballa, Roupar etamén Cabreiros son lugaresasociados a esa actividade labo-
ral que contribuíu ó longo dahistoria ás, polo xeral, precariaseconomías familiares. Ese mesmo Cabreiros é quen or-ganiza unhas xornadas desde haidez anos. Máis que falar de nonfracaso, sendo xustos e hones-tos, o cualificativo a utilizar parareferírmonos a elas é o de éxito.Temas do máis variado, relacio-nados coa saúde, a literatura, ahistoria ou a recuperación dosxogos e oficios tradicionais, sonos que se tratan nas distintas edi-cións, entre outros moitos, todoseles de indubidable interese. Onivel dos conferenciantes é in-negable e a resposta do públicomagnífica. Na implicación daveciñanza é onde atopamos asclaves destes resultados. Un ser-vidor asistiu un dos anos ós en-contros e comprobouno in situ.A xente sentía como propioaquel acto; atentamente escoita-ban as charlas, preguntaban edebatían. Acollían ó que viña defora e implicábanse dentro dasposibilidades de cada un paraque a actividade saíra ben. Amo-saban a lóxica preocupación porfenómenos que nos afectan óconxunto do rural, como o des-poboamento e o envellecementopoboacional, ou polas carenciasdalgúns servizos e problemas noacceso ás novas tecnoloxías decomunicación, así como esca-seza de oportunidades laborais.Esa pesimista realidade non di-minuían a súa ilusión de apostarpolo progreso da parroquia.Eran de alí e alí vivían, algúnscontinuamente e outros tra-lo re-greso na fin de semana porque asúa actividade laboral era lonxedo seu lugar de nacemento. Fa-cían pobo e entendían esas xor-nadas como importantes paradinamizalo. Ben por Cabreiros. Levan dezprimaveras demostrando que sehai unha idea, esforzo e dedica-ción arredor da mesma, pódesetriunfar. Como cantaban Fuxanos Ventos: Mentres haxa un me-niño, un vello e un cantar... Oprimeiro, cada vez máis raro deatopar, lamentablemente, peroaínda así cabe seguir buscandomotivos para a esperanza.
Pablo Veiga
Ben por CabreirosBorbón... e conta nova
Manuel Roca Cendán
curruncho de economía
Unha persoa foi detida cando estaba a introducir carne de cabalo falsificando os documentos de identidade econtrol sanitario. X. Varela
uns
paseíño
4 sociedadexuño 14
O martes 27 de maio clausurouse o curso de cestería no colexio
de Moncelos. Durante as 40 horas que durou, os asistentes fixe-
ron cestas de médula empregando varias técnicas de cestería
tradicional e innovadora. Dende o primeiro día o alumnado ani-
mouse a facer cestos con diferentes asas, cestas de pesca, ban-
dexas e outras pezas de distintas formas. E nas últimas clases,
con mostras de creatividade, elaboraron distintas pezas con moi
bo resultado.
Medio centenar de funcionarios e persoal de distintos Concellos
da provincia de Lugo visitaron o venres 30 de maio as instala-
cións do Parque Eólico Experimental Sotavento como parte das
celebracións da patrona dos funcionarios organizados este ano
polo Concello de Xermade. O propio alcalde de Xermade xunto
ao de Barreiros encabezaron a comitiva.
A Escola de Educación Infantil de Vilalba participou na inauguración
da escultura de Leandro Seixas na Magdalena.
5colaboracións xuño 14
A Terra Chá é paisaxe, patrimo-nio, historia, literatura, xentes...pero é moito máis que iso, é ca-lidade en todo o que produceporque a materia prima garanteunha base da que partir, que conalgo de bo facer, imaxinación esobre todo autoestima é sinal in-equívoca de éxito.Así o levan demostrado,no caso que hoxe meocupa, que é o da ali-mentación, unha seriede produtos referenciaisque foron quen de asen-tarse e non deixar demedrar co paso dotempo pola fidelidade ássúas orixes tradicionaispero sen pecharse á mo-dernización na elabora-ción, imaxe ecomercialización.O queixo de San Simóné un produto simbólicoidentitario da nosa terra,que conta xa con ungrande número de quei-xerías e non deixa demedrar ano a ano, mesmo am-pliando o seu ámbito territorialde denominación de orixe, perocompetindo con grandes queixosno mundo da gastronomía sencomplexos.Pero non é o único, porque em-presas de cárnicos da zona de Vi-lalba, queixerías como Lorán enAbadín, doces como a torta demillo de Guitiriz, a torta deaméndoa de Vilalba, o capón,panaderías... son referentes decalidade e a alta valoración dosque coñecen estes produtos sonsinais de que a Terra Chá é sinó-nimo de calidade tamén no gas-tronómico e alimentario.A innovación demostrada polosqueixos de San Simón, non
deixa de ser un exemplo paranovos empresarios, como os res-ponsábeis de grelos Castelo, ori-xinarios de Distriz, que exportanmúltiples variedades de conser-vas de tortillas, grelos e verzasda zona ou setas a todo o mundoe que se atopan nas máis impor-tantes cadeas de supermercados.
Son só exemplos dos que de se-guro algún se me escapa peroque demostran, ao fin e ao caboque paga a pena apostar polopropio, acreditar en nós mesmose as nosas posibilidades e na ca-lidade dos nosos produtos natu-rais decididamente. Son as institucións as que debenver estas iniciativas empresariaiscomo xerme de creación de ri-queza e emprego e apostar porapoiar a mozos e mozas quearriscan para emprender en cal-quera iniciativa que supoña em-prego, evitar emigración, xerarrecursos, e ademais, poñer envalor no mundo á Terra Chá.Porque os chairegos temos sabere sabor, está demostrado...
Antón de Guizán
Chaira calidadeRelativamente aos tem-pos de hoxe, os cambiosson moi significativos ediferentes a tódolosefectos debido aosadiantos que xorden díaa día onde non existendistancias para a comu-nicación que as tecnoloxías per-miten como falar mirándose, esirva de exemplo, o programa te-levisivo de “Supervivien-tes”…Xamáis o autor do librodo Xosé podería imagi-nar as evolucións xurdi-das coma o uso doteléfono móbil. A súapráctica creou, e crea,cada día máis unha granadicción de uso cotiánimprescindible… Non édifícil entender que os re-sultados das eleccións25/M/2014 ao Parla-mento Europeo onde sorprenden-temente o denominado partido“Podemos” deu a “campanada”.Fíxose un “partidazo”, dígase,digno de mención a nivel supe-rior en calidade político electoral.Trátase dunha experiencia espec-tacular que servirá de elección enactos sucesivos similares previs-tos. Dicía o autor do libro doXosé que o camiño se facía, e sefai, andando; e, para sentirseforte, era, e é, moi interesanteaprender ben as leccións paraevitar caer en erros que sirvan deexemplo a tódolos demais oposi-tores sexan da condición quesexan tratándose da materia quecorresponda, estudantes ou polí-ticos… É ahí a clave da autosu-peración onde os logros a vistaestán e sucesivamente zurdeenacontecementos que marcan orumbo a seguir dilixentemente.Por iso o autor do libro do Xosémantiña sistematicamente que entodo momento o estado de ánimo
era, e é, fundamental.Imprimíaao seu alumnado o clásico exem-plo “que dos erros se aprende” epara non caer neles era, e é, moi
necesario desistir de sistemas quepudieran ou podan proporcionarambicións non axeitadas. Dicía:“tras de tempos, tempos veñen”.Entón queda claro que aos tem-pos actuais se lles pode atribuír ofamoso refrán que di: “a ondeirás boi que non ares”. Ás respos-tas pódeselles atopar diferentessignificados ou convencementosdiferentes tanto individuais comacolectivos con plantexamentos adistintos niveles, sociais, econó-micos ou políticos para resolverproxectos que se podan conside-rar básicos presentes ou de futurona procura de que sexan máis oumenos beneficiosos e satisfacto-rios da forma axeitada con dedi-cación expresa e unha miguiña deilusión. Como queda dito, atoparo refrán correspondente ten a súaimportancia en busca de solu-cións adecuadas a factores davida que verdadeiramente sexananimadores para valorar positiva-mente calquera circunstancia vá-
lida. E, como vulgar-mente se di, sentirse rea-lizado para podersemanifestar co clásico re-frán “non hai ben que pormal non veña” onde a re-alidade sexa beneficiosaanímicamente na procura
de evitar caídas penosas para nondeixar de sorrír, aínda que a pro-cesión vaia por dentro. Porque
para ofrecer satisfaccióne optimismo simple-mente é idóneo actuarcon firmeza en pro e paraconseguir sistemas deadaptación a fin de atoparo bo camiño que honesta-mente se considere ideal.O autor do libro do Xoséintuía que en todo mo-mento se debía ou sedebe pensar con naturezaporque básicamente era,e é, preciso ser cauto e
responsable. Sen deixar de apli-car o refrán “ a mal tempo boacara” amosaba ao seu alumnadométodos precisos en pro de esixiractitudes básicas e non descar-taba nunca posibilidades de enco-mendas responsables deprepararse para resistir adversi-dades que puideran ou podanxurdir sobre a marcha e sempremirando para diante con interesena procura de autosuperación conprudencia e sabedoría ao igualque falar… O autor do libro doXosé no seu ensino recalcaba aoseu alumnado máis aventaxadoalgúns consellos útiles á hora defalar. Entón sentíase automoti-vado para expresar que non eranin é prudente falar demasiadosenón ser cauto porque era, e é,máis elegante falar o preciso epensar ben o que se vai decir por-que despois non hai marcha atráse o refrán non falla “palabra ditae pedra solta non teñen volta”.Continuará…
Fillo de Xosé Antonio FebreroBermúdez, natural de Tardad, Vi-lalba e de María da Carrera eFernández natural de Mondo-ñedo. Nado en Mondoñedo osete de Xaneiro de 1733. Quedoupronto orfo de pais, quedando ocoidado dun tío seu, presbítero,Don Xan Bermúdez, o cal o ini-ciou no estudio das Humanida-des. Morto este, o xovenFebrero foise para Madrid enbusca de mais próspera fortuna.Os comezos da súa vida no Ma-drid de mediados dos séculoXVIII, son un misterio. Pode serque estivera o servizo do Condede Campomanes de quen foisempre gran amigo, e que esteilustre político e escritor, adivi-ñando as grandes dotes de Fe-brero, servira de mecenas epagara os seus estudios. En 1757 era axente de negociosdos Reais Consellos e o 23 dexuño dese ano, Febrero atópasexa coma Notario Real.Casou con Doña María Antonia
de Borgoñon, da cal nontivo descendemento. Foihome de recta concien-cia e austeras virtudes.O admirable del é queaínda non sendo mais que unpráctico que non frecuentaba asCátedras de Dereito nin obtivogrados académicos escribira afamosa obra “Librería de Escrí-banos e Instrución Juridica Teó-rico-Práctico de principiantes”.Febreiro publicou en mil sete-centos sesenta e nove o primeirotomo da súa obra, o segundo enmil setecentos setenta e catro e oterceiro en mil setecentos setentae cinco. En mil setecentos oitentapor recomendación de Campo-manes escribiu e publicou unhaadicción a súa Librería con títulode “Tratado de los juicios de in-ventario y partición de bienes”. Estes traballos de Febrero tive-ron numerosas edicións, as demil setecentos oitenta e nove emil setecentos noventa, corrixi-das e anotadas polo propio autor
en mil oitocentos un imprimiuseen Madrid unha reforma a cargode Xosé Marcos Gutiérrez. Estemesmo en mil oitocentos cincosacábase á luz, “Tratado de prác-tica criminal en España”, erantres volumenes, como comple-mento a obra de Febrero. Outranova edición aparecen en mil oi-tocentos oito en Madrid, “Fe-brero adicionado o Librería deEscribanos”, compoñíase de setetomos. A terceira reimpresiónaparece en mil oitocentos vinte ecinto, corre a cargo do AvogadoMiguel Aznas, en mil oitocentosvinte e oito ve a luz outra reim-presión con versión de AntonioTapia, quen en mil oitocentos co-renta e cinco volveu a renovaresta obra. F l o r e n c i oGarcía Goyena e Xoaquín Agui-rre sacaron en once volúmenes
unha nova adaptación dotraballo entre mil oitocen-tos corenta e un e corentae cinco.Xosé Febrero morre en
Madrid o oito de setembro de milsetecentos noventa na rúa da Ba-llesta número oito e os seus res-tos recibiron sepultura na igrexade San Martín.No discurso lido no ano mil oi-tocentos setenta e oito na Aca-demia Matritense do Notariado,acerca de Febrero e as súasobras Don Xosé Gonzalo dascasas dí: “Saludemos con res-pecto y gratitud la memoria deaquel genio gigante que, superiora su siglo, dejó en su libro unasemilla fecunda que ha sido labase dela ilustre del Notariadohasta nuestros días”.O vinte e seis de Nadal de mil oi-tocentos setenta e oito, co motivode inauguración do edificio daAcademia Notarial de Madridesculpiuse de forma monumentalo nome de Xosé Febrero no edi-
ficio, como recoñecemento dosseus altísimos méritos.Nas San Lucas do ano mil oito-centos noventa e cinco, convo-case o primeiro certame literario,establecese un premio a mellorbiografía sobre a importanciadas súas obras xurídicas, noticiados seus reformadores e conti-nuadores Febrero, sendo o gaña-dor o vilalbes Manuel MatoVizoso. O concello de Mondoñedo, pú-xolle o seu nome a unha das rúasda cidade.
OBRA PÍA FEBRERO.No testamento de Xosé Febrerofundou unha obra pía para dotaras doncelas orfas pobres e hon-radas, naturais das parroquias deTardad e Distrid (Vilalba), berzedos seus antepasados por virtudeda cal “O tomar estado en reli-gión o matrimonio debían perci-bir por una sola vez y cada unade las comprendidas en el casotrescientos ducados”.
Xosé FebreroCidre Fernández Vilalba
O libro do Xosé.Memorias populares
Ramón Paz Guntín A Casa dos Marios
colaboracións6 xuño 14
De �odos é sabido que organizar
unha voda é algo estresante, hai
milleiros de cousas nas que pen-
sar. Para empezar debemos esco-
ller entre cerimonia civil ou
relixiosa e se o evento será de
mañá ou de tarde. Defini-
dos estes aspectos debe-
remos: valorar posibles
datas, escoller vestido,
maquillaxe e peiteado,
pensar no deseño das in-
vitacións, facer listas de
convidados, reservar res-
taurante, escoller menú,
planificar como sentar
aos convidados se este e
aquel non se falan...
De feito algunhas pare-
llas que están próximas a
casarse pasan pola se-
guinte situación: a me-
dida que se achega a data
da voda, esquecen a ilu-
sión que tiñan tan só uns
meses antes e entran nun
período de crise moti-
vado polo estrés que xeran os
preparativos.
O estrés altera o noso equilibrio
vital, e en contra do que moita
xente pensa, as cousas boas e po-
sitivas da vida tamén poden cau-
sar estrés e ansiedade. En
concreto no estrés prenupcial, os
noivos séntense desbordados
pola cantidade de decisións que
hai que tomar, os gastos que con-
leva a celebración, os intentos de
contentar a todo o mundo... e
como consecuencia poden xurdir
comportamentos de desinterese e
desvinculación e en determina-
das ocasións, incluso reaccións
de fuxida que dean lugar ao des-
exo de finalizar o compromiso.
¿Pódese organizar unha voda e
non morrer no intento? Claro que
sí. Entre os factores que debe-
mos ter en conta sinalamos entre
outros, o feito de que a voda é
dos noivos, e deben ser eles os
que decidan o tipo de cerimonia
que queren: grande, pequena, te-
mática... Para que ese día sexa
recordado como un dos máis fe-
lices, o evento deberá estar
acorde coa súa personalidade e
gustos, ten que ser unha celebra-
ción que recolla a esencia da pa-
rella que a organiza.
Tamén e importante que o nivel
de esixencia sexa realista. Se os
noivos están entre esas persoas
que cren que absolutamente todo
debe estar baixo control é proba-
ble que o nivel de estrés aumente
a medida que se achega a
data, aspectos como o
tempo que vai facer es-
capan do noso control e
por tanto o mellor é facer
un reformulamento rea-
lista das expectativas,
tentando ter como meta,
que sexa un día no que
desfrutar e pásalo ben, e
que os imprevistos son
como as meigas, “habe-
los hailos”.
Outro dos puntos que
máis quebradeiros de ca-
beza pode dar é axus-
tarse de xeito realista aos
recursos cos que se
conta. Ter un orzamento
pechado vai permitir ter
controlados os gastos e
non levarnos sorpresas ao sumar
diversos conceptos, aínda que o
resultado non sexa igualiño ca
nosa idea inicial, non debemos
esquecer que os convidados non
van ir polo menú (¿quen é capaz
de comer todo?) ou pola fonte de
chocolate, senón por compartir
un día especial. Darlle importan-
cia ao que realmente a ten e des-
frutar do proceso é a mellor
forma de organizar unha voda ou
calquera outro evento e non ver-
nos superados polo estrés.
En termos estrita-
mente abstractos,
o confronto entre
República e Mo-
narquía é moi
desigual, pola
evidente eiva de-
mocrática da pro-
visión hereditaria
propia da Monar-
quía. No caso es-
pañol, asemade,
a Monarquìa foi
instaurada “ex novo” por Franco
no 1969. Velaí a falla absoluta de
lexitimidade de orixe do rei Juan
Carlos à altura da fin do 1975,
cando principiou o seu mandato.
Mais Juan Carlos de Borbòn
gañou a sùa lexitimidade co exer-
cicio que fixo da “auctoritas” real
entre a fin do 1975 e a fin do 1978.
Unha tempada na que a a aproba-
ción da Constituciòn reasignou a
prol de Instituciòns democráticas
determinados poderes reais que
sobardaban os dunha monarquia
parlamentaria no sistema das Leis
Fundamentais franquista. Pero o
voto favoràbel dunha moi ampla
maioría do corpo electoral español
o 6 de decembro do 1978 non su-
puxo, en termos sociolòxicos, un
cheque en branco “in aeternum”
para a restauración do rèxime mo-
nárquico. Porque a cidadanìa es-
pañola comprendeu que o pacto
pola reforma levaba no lote a Mo-
narquía e a negación do Estado
plurinacional en troques das liber-
dades, do pluralismo político e
dunha limitada descentralización
política.
Malia os 33
anos decorri-
dos dende o
golpe de es-
tado do 23-F
do 1981,
aínda non
ficou clare-
xado o ambi-
valente papel
do Xefe do
Estado nesta
crise. O que si ficou evidente foi a
virada cara a consolidación dun
bipartidismo monárquico e a limi-
tación do autogoberno das nacio-
nalidades, diluído no “café para
todos”. Dende entón, a Coroa é o
elo que define a España contem-
poránea, dándolle sentido a un sis-
tema políticamente bipartidista e
económicamente definido por un
“capitalismo castizo de BOE”, ali-
cerzado na colusión entre política
e empresa, na hexemonía das em-
presas financeiras e construtoras
sobre o sistema produtivo e na po-
tenciación extrema de Madrid
como inviábel centro económico.
Velaí que, hoxe por hoxe, a Coroa,
ademáis do seu anacronismo his-
tórico e da súa evidente falla de
utilidade e exemplaridade, teña o
problema engadido de non poder
cumprir a función simbólica de lle
dar abeiro a un fondo anovamento
constitucional que lle recoñeza á
cidadanía o dereito a decidir para
construir unha democracia de ca-
lidade nunha sociedade inclusiva
e cohesionada.
“Marabillosa-Mente”
Tempada de vodas
Lara Real Lema, psicóloga en Psies Psicoloxía
CADERNOS DA VIAXE
A monarquía como problemaXoán Antón Pérez-Lema
Coma presidente da Asociación
Recreativo Cultural NAUSTI e no
nome de todos os nostinos, teño
que expresar o noso fondo pesar
polo pasamento de José-Luis, o
noso cura, un CURA con maiúscu-
las. Dende que chegou á parroquia,
fai case trinta anos, non fixo máis
que desempeñar o papel que lle co-
rresponde a un párroco no rural.
Participou activamente na funda-
ción da nosa Asociación veciñal,
poñéndose ao frente e como él
mesmo escribeu recentemente: “os
meus fregueses e máis eu fixemos
moitas cousas, sempre sen tocar a
campá: festivais, campo de fútbol,
piscina, pista de tenis, amañamos a
igrexa, o adro…”
Os proxectos de asociacionismo
rural necesitan de líderes coma ti,
con implicación, vocación e adica-
ción; con capacidade de aglutinar
as xentes sen exclusións, de facer
viable calquer dificultade, de que
as persoas sexan as protagonistas e
partícipes, de por en valor as moi-
tas virtudes que cada indivíduo
pode aportar ao colectivo…..En
fin, un referente e o mellor cura
que todas as xeracións de nostinos
acordamos.
Os máis necesitados e os nenos
foron outra debilidade túa, sempre
rodeado deles, dándolles a relevan-
cia que teñen; as familias de nosti-
nos, vivan na parroquia ou fora,
sempre tivemos en ti facilidades e
disponibilidade para calquer acto:
bautizos, comu-
ñóns, bodas….;
abusando da túa
bondade e xenero-
sidade o día e a
hora sempre foron
cousa dos fregue-
ses, ti adaptábaste e
facilitabas, sen
atranco ningún,
para que todos fósemos satisfeitos.
Abofé que o lograche, a satisfac-
ción e o agradecemento e total, de
todos e sen fisuras. Unha impre-
sión compartida polas parroquias
nas que antes estiveche. A mellor
maneira de facer parroquia e
grupo, segundo quedou demos-
trado ano tras ano.
E acabarei recordando
outras verbas túas: “Che-
guei a quererlle a aquela
xente. Necesitaba vivir
entre eles, ser un máis.
Enton pensei en facer a
miña casa. Non servían as
herdadas dos meus pais
nin a casa reitoral. Nece-
sitaba unha casa na que o vello non
sobrase nunca. E foime ben con
ela, tanto é así que pensei en levala
para aló, pero seica non se pode.
Agora estou moi tranquilo: teño
lugar onde meterme cando morra.
Quixeron pelexar o outro día:- O
que é claro é que non podo ir para
os dous sitios. Póñanse de acordo!.
O morrer importa pouco: tes que
facelo cando te chamen. O grave é
non saber entre que xente estás.
Non é o mesmo enterrarse entre
boa xente que entre un fato de fo-
raxidos que non saben onde te
levan. Cando pensas morrer? Non
sei cando. Se por min fora, non
morrería aínda; pero esas cousas
nunca se saben.”
Por sempre e para sempre, xamáis
te olvidaremos
A.R.C. NAUSTI
Noche, 17 de Xuño de 2014
A José-Luís Parga Santiago, In MemoriamARC NAUSTI
actualidade 7xuño 14
As festas de San Xoán de
Guitiriz inauguran unha feira
de artesanía o 24 de xuñoDúas ducias de expositores galegos participarán
nesta primeira edición da cita
O luns 23 de xuño celebrarase a tradicional
sardiñada e fogueira
O Concello de Guitiriz ofrece deporte por
San Xoán
O IESCHA presenta a III exposición ‘Tal como eramos’
Guitiriz coincidindo coas festas de San Xoán
festas san xoán de guitiriz 2014
G� i�iriz recibe o verán, comocada ano, coa celebración dasfestas de San Xoán. Cinco serános días que duren as patronais deLagostelle -entre o sábado 21 e omércores 25 de xuño- nos que semesturan no programa diversasactividades lúdicas, deportivas emusicais. Este ano, a principal novidadeque ofrece esta variada progra-mación pasa pola celebracióndunha feira de artesanía o martes24 de xuño ao longo da mañá epara a que está prevista a partici-pación de 25 expositores gale-gos.A festa infantil, outra das activi-dades habituais do San Xoán deGuitiriz, celebrarase o sábado 22de xuño a partir das cinco datarde no Campo da Feira con nu-merosos xogos e inchables.Outra das novidades deste anoserá a animación desta festa conpaiasos que xa estarán presentesdurante a sesión vermú para en-treter aos máis pequenos.E o luns 23 de xuño Guitiriz ce-lebrará unha gran sardiñada po-pular -organizada pola comisiónde festas- xunto ao río Forxáantes da tradicional fogueira danoite de San Xoán que interrom-perá a verbena da orquestraSamba.Á contratación de orquestraspara os cinco días destínase amaior parte dos 30.000 euros deorzamento que a comisión defestas puido reunir despois detraballar durante nove longosmeses. Ademais da tradicionalvenda de lotería de Nadal, o sor-teo dunha cesta nesta mesma
época e outra polo Entroido; esteano a comisión organizou taménunha churrascada e exhibición4x4. Con estas pequenas aporta-cións, a cota aportada pola Co-munidade de Montes Veciñais enMan Común de Lagostelle, avenda do campo e outros donati-vos reuniron un orzamento que“non permite trae orquestras deprimeira liña coma a París ou aPanorama; pero consideramosque, nunha segunda liña, Aché eCombo Dominicano son as máisaxeitadas para amenizar as ver-benas do sábado e do día do pa-trón, respectivamente”, afirma aempresaria Lorena Montes, undos membros da comisión for-mada tamén por Manuel Cea eRebeca Pena. O seu obxectivo, asegura Lo-rena, pasaba por “axudar á queGuitiriz teña as festas que se me-rece aportando a nosa visión paraa contratación de orquestras”.Blue Star, La Oca, Samba e Me-trópolis pechan o capítulo de for-macións musicais daprogramación que recolle un car-tel que homenaxea a Díaz Cas-tro. O autor dos Vilares estarátamén presente nestas festas através da lectura de poemas quedende Xermolos impulsan en tó-dalas parroquias do municipiodurante algunha sesión vermú. E a música tradicional tamén teráo seu espazo poñendo ritmo aospasarrúas que abrirán as cincoxornadas festivas da man de Cai-vanca, Sons de Aldea ou Os Tri-leros, ademais da Escola deMúsica Municipal de Guitiriz e aBanda Municipal.
O Concello de Guitiriz pon enmarcha diversas actividades de-portivas coincidindo coa celebra-ción das festas de San Xoán,como ven sendo habitual.Este ano organiza a primeira ve-lada de boxeo olímpico que se ce-lebrará o venres 20 de xuño nopavillón municipal a partir dasdez da noite.En colaboración co Club Luguésde Boxeo Xoán Pérez, a concelle-ría de deportes achega a Guitirizesta velada na que se celebraránseis combates á distancia de 3x3.Así mesmo, tamén se aproveitaráa cita para presentar catro boxea-
dores lucenses: David Alonso, depeso lixeiro; Jorge Suárez, depeso welter; Cristian Álvarez,tamén welter; e Omar Makran, da
categoría peso pesado.As entradas terán un prezo de 10euros en silla e 8 na grada.
IX Carreira Popular Guitiriz
Termal
O sábado 21 de xuño é a data dacelebración da novena CarreiraPopular Guitiriz Termal coa quese achegarán á localidade nume-rosos corredores. A carreira das categorías menoresda Guitiriz Termal dará comezoás sete da tarde, pero xa a da ca-tegoría infantil comezará ás oitodo serán xunto ás demais catego-rías superiores.
As distancias a percorrer oscilanentre os 100 metros da categoríachupete – nenos e nenas nadasentre o 2008 e o 2009- e os 7.200
metros que deberán percorrer osxuvenís e os corredores das cate-gorías superiores – junior, prome-sas, sénior, veteranos I, veteranosII e superveteranos-.A entrega de dorsais realizaraseás seis da tarde no Campo daFeira, lugar onde comezará e re-matará a proba das diferentes ca-tegorías. Será a partir das nove docando se realice a entrega de pre-mios para todas as categorías.
Fútbol 8, tiro con arco, taek-
wondo e fútbol
O sábado 21 de xuño Guitirizacollerá tamén un torneo de fút-
bol 8 da categoría benxamínorganizado pola SD Guiti-riz. Participarán, ademaisdos anfitrións, o Deportivoda Coruña, Calasancio, Vic-toria, Ural, Imperátor, Mila-grosa e Pabellón.Na xornada dominical cele-brarase a partir das cinco emedia da tarde un campio-nato de tiro con arco nocampo de fútbol Suso Cruzque tamén será o escenariodo Trofeo San Xoán de fút-bol que se disputará o mar-tes 24 a partir das seis emedia.Unha exhibición de taek-
wondo -no Campo da Feira a par-tir das sete e media do serán-completa a programación depor-tiva do domingo.
O Instituto de Estudos Chaire-gos, IESCHA, organiza a terceiraedición da exposición fotográ-fica ‘Tal Como Eramos’ Guitiriz.A Casa Habanera acollerá, coin-cidindo co inicio das festas pa-tronais, esta exposición de 138fotografías en branco e negro ecun tamaño 20x30. Dende a súa
inauguración o venres 20 dexuño poderase visitar ata o 16 deagosto.As fotogrfías de temática variadaforman parte -xunto ás imaxesdoutras edicións das mostras ‘Talcomo eramos’- do arquivo doIESCHA convertido nun refe-rente da memoria social e cultu-
ral da comarca.A distribución das mesmas naexposición responde a agrupa-ción de retratos individuais e depequenos grupos ou grupos gran-des. Tamén se distinguirán entrefestas e celebracións, traballos eprofesións, nenos, paisaxes e de-portes.
Festas San Xoán Guitiriz 2014
sábado, 21 de xuño
venres, 20 de xuño
10.30 h.- Torneo de fútbol 8 benxamín
11.00 h.- Pasarrúas a cargo do grupo “Caivanca”
14.00 h.- Sesión vermú coa orquestra “Blue Star”
19.00 h.- IX Carreira Popular Guitiriz Termal con saída
e meta no Campo da Feira.
23.00 h.- Gran verbena coas orquestras “BLUE STAR”
E “ACHÉ”.
22.00 h.- I Velada de Boxeo olímpico no pavillón municipal
Presentación da I Velada de Boxeo e a IX Carreira Popular.
8 actualidadexuño 14
A Feira de Cantería, Callos e Ar-tesanía de Parga cumpre vinteanos neste 2014 que se celebraráo vindeiro domingo 20 de xullocon algunha novidade. É o casoda demostración en vivo do tra-ballo do ferro da man dos Ferrei-ros de Riotorto que continúaachegando a Parga demostraciónde traballos de diversos artesáns.Os cobertizos acollerán, ade-mais, dende primeira hora damañá a feira de artesanía con ex-positores de diversos puntos deGalicia. Tamén durante a mañádo terceiro domingo do mes dexullo Parga recibirá unha mostrade coches clásicos seguindo aaposta da pasada edición destafeira e que se verá acompañadadun pasarrúas coa actuación
dunha charanga e un grupo demúsica tradicional.Á chegada do tempo do xantar,comezaranse a servir racións dacallos na Carballeira ao tempoque un grupo musical amenice asesión vermú. Posteriormentepecharase a décimo sétima edi-ción do concurso de cantería noque veñen participando artesánsda pedra do municipio, doutrosconcellos da comarca, perotamén de toda Galicia. Trala emi-sión do fallo do xurado, conti-nuarán as actividades previstaspara a tarde. Por unha banda, SOGAMA ofre-cerá un obradoiro didáctico diri-xido aos máis pequenos; e, parao público en xeral, a XX Feira deCantería, Callos e Artesanía de
Parga, ofrecerá un espectáculoecuestre.Este é o segundo ano que a orga-nización, a cargo da Comunidadede Montes Veciñais de Parga,cambia a data da súa celebra-ción; xa que “o primeiro do-mingo de xullo coincide conoutras festas do municipio”,afirma a técnico de turismo doConcello, Olga Vázquez.Este ano, finalmente, celebraraseo terceiro domingo do mes dexullo coincidindo coa época naque aínda hai persoas pasando assúas vacacións estivais polazona.
Inscricións XVII Certame deCanteríaOs interesados en participar xa
se poden inscribir no Concellode Guitiriz chamando por telé-fono ao 982 370 109 ou en-
viando un correo electrónicoaportando os datos persoais [email protected].
A profesora e escritoraPilar García Negro, es-pecialista en sociolin-güística, linguaseuropeas non normali-zadas, literatura galegae feminismo, será aprotagonista do pregóndo Festival de Pardiñasdeste 2014.
Coas verbas de PilarGarcía Negro chegaráao seu remate a trixé-simo quinta edicióndun dos festivais de-canos galegos. Quenos pode adiantar dasúa achega ao Festi-val?Tratarei de poñer envalor todo o que signi-fica, após máis de tres décadasde existencia, a importancia paraa Terra Chá e para toda a Galizado Festival de Pardiñas, colo-cando no podio máis alto á per-soa e traballo de Alfonso BlancoTorrado e de todos os seus cola-boradores e colaboradoras nomantemento dun magno aconte-cemento como o que reúne todosos anos milleiros de asistentes,da nosa nación, a Galiza, e de
fóra dela.
Continúa os pasos doutro es-critor coma Xoán Xosé Fer-nández Abella, responsable dopregón do 2011; Xosé LoisGarcía, do 2012; ou Xosé Váz-quez Pintor, pregoeiro no 2013.Como valora a decisión deXermolos de apostar pola lite-ratura como protagonista dospregóns de Pardiñas?
Coido que é unhadecisión inteli-xente e moi co-nectada á propiahistoria da Galiza.Foi a literatura -asúa resurreción noXIX- a que propi-ciou a recupera-ción daconciencia sobrenós, galegos; o es-pello en que anosa distintivi-dade e especifici-dade existiron.Por isto, aíndahoxe a literaturasupón unha illamonolingüe nunocéano quebradolingüisticamente e
onde aínda lle falta tanto ao ga-lego por ser a lingua normal eplena da Galiza. A literatura é aarte unida umbilicalmente á ela,á lingua, e todo o que supoña co-ñecela e desfrutala vai redundarnun maior aprezo -tan necesa-rio- da nosa cultura en todos osámbitos.
E da aposta pola súa figurapara este ano en particular?
Xa fai varios anos nos que noné unha muller a que conta conesa posición...É para min unha honra que ten-tarei non defraudar, sobre todo ávista de todas as ilustres perso-nalidades que me precederonneste labor. Todo o que signifi-que, por outra parte, dar visibili-dade ás mulleres nos lugarespúblicos e sociais é positivo.
Pero ademais de literatura emúsica, este festival alcumado“Feira e Festa da Música e daArte”, recolle mostras de arte-sanía –coma a Mostra de Ins-trumentos Tradicionais queorganiza cada ano a Asocia-ción de Gaitei-ros Galegos- econvoca un cer-tame de litera-tura e debuxoinfantil. Trátasepois dun granescaparate dacultura galega edas artes do país. Como defini-ría vostede ao Festival de Par-diñas?Penso que non hai en toda a Ga-liza festival que se lle iguale. Enprimeiro lugar, pola multitudina-
ria asistencia (a cada ano,maior), cun subliñado especialpara moita xente moza, máis pre-cisada, se cabe, de se reencontrarcoa súa propria terra, de “renace-ren galegos-as”, como diría XoséChao Rego. En segundo lugar,pola variedade e diversidade daoferta cultural: artística, musical,literaria, comercial… É a grandevidreira ou expositor da culturagalega. Algo que até o de agoraaínda non realizou ningunhaConsellaría de Cultura.
E que valor cre que achegaunha festa coma esta á socie-dade galega actual?En parte xa respondín nas pre-
guntas anterio-res. A culturanon é neutralnin “estratosfé-rica”. Pertencesempre a untempo e a unhaterra. Nas cir-cunstancias ac-
tuais, é fundamental dar a valertodo o que nos distingue e, asímesmo, a nosa capacidade para,desde nós, coñecermos e valorar-mos o de fóra, sempre en pé deigualdade.
Parga celebra vinte anos da Feira da Cantería, Callos e Artesanía
“Non hai en Galiza festival que se lle iguale a Pardiñas”
Pilar García Negro, pregoeira do XXXV Festival de Pardiñas
festas san xoán guitiriz 2014
Festas San Xoán Guitiriz 2014
domingo, 22 de xuño
11.00 h.- Pasarrúas coa Escuela de Música de Guitiriz e
a Banda Municipal de Guitiriz
13.00 h.- Misa solemne
14.00 h.- Sesión vermú coa orquestra “La Oca”
17.00 h.- Festa Infantil no Campo da Feira
17.30 h.- Campionato de Tiro con Arco no Suso Cruz
19.30 h.- Exhibición de taekwondo no Campo da Feira
23.00 h.- Verbena coa orquestra “La Oca”
Pilar García Negro. SANTOS DÍEZ
Varios canteiros esculpirán pedra iguais durante a xornada da feira.
“Tratarei de colocar
no podio máis alto a
Alfonso Blancoe
todos os seus cola-
boradores e cola-
boradoras”
9actualidade xuño 14
A Quenlla é un dos grupos confir-mados para o XXXV Festival dePardiñas xunto a Os Diplomáticose Radio Cos. Dende fóra da nosacomunidade achegaranse ao “fes-tival das artes” os arxelinos Yacine& The Oriental Groove, os irlan-
deses Niamh ni Charra e os ingle-ses Oxford University CéilidhBand. Bota así a andar esta cita que cum-pre 35 anos a primeira fin de se-mana de agosto, a falta de dous outres grupos máis por confirmarpara o cartel desta edición quecontará con Pilar García Negrocomo pregoeira.A relación do festival coa litera-tura e a cultura galega é coñecidapor todos e todas, sobre todo poraqueles que non perden de xun-tarse cada ano en Pardiñas. A estacita non faltou o poeta dos Vilares,Xosé María Díaz Castro, mentreslle foi posible. Agora, a súa obraestará tamén presente a través da
música de A Quenlla. Coma moitas outras veces que AQuenlla colle textos de poetas e deescritores para imprimirlles musi-calidade e devolvelos en forma decanción, o grupo fixo o mesmocon varios dos poemas de Díaz
Castro. Se ben é certo que ‘Pené-lope’ fora musicada xa fai seteanos por -Baldomero Iglesias,máis coñecido coma Mero- e in-terpretada nos concertos do grupo;continuaron coa labor de musicaros poemas do chairego ao longodos últimos sete anos de traballo.Finalmente, ‘Coma brasas’ –aoque Mero asegura “terlle ganasdende facía moito tempo”, ‘Chegao outono’, ‘O meu neno’, ‘Cán-tame ti outra vez’, ‘Balada daaraña’, ‘Oración polos tolos’,‘Busquei a praia’, ‘In Memorian aÁnxel Fole’, ‘Balada madru-gueira’, ‘Sobor da Terra Chá’ e‘Penélope’ compoñen o disco“Desorballando outonos” que
veñen de estrear na Romaría deSan Alberte de Parga. Son poemas de distintas épocas doautor, pero todos con eufoníaspropias da comarca que “facilitana creación dunha melodía”, se-gundo asegura Mero, un dos inte-
grantes do grupo e responsable damusicación de varios dos poemaspresentes no disco. As oracións eestruturas gramaticais propias dafala dos chairegos e chairegas“elevándoas á categoría de litera-tura” foron plasmadas por unpoeta que “tiña moito que dicir”,engade. Neste disco danse a co-ñecer poemas inéditos que reflic-ten a habilidade de Díaz Castropor expoñer a realidade da TerraChá e de toda Galicia. Sorprendido se mostrou Merocando descubriu o poema sobre ooutono; xa que “recolle exacta-mente a súa descrición”. Como“crónica verídica” define este mú-sico ao poema ‘Oración polos
tolos’ onde equipara a unha persoaque perde a mirada cun cristal es-cachado”. Do mesmo xeito eloxiao poema que dedica a Ánxel Folee que tanto tempo lle levou musi-car debido “á gran inmersión quehoubo na obra de Díaz Castro” e
que lles permite asegurar que“conseguimos transmitir o mesmoque o poeta a través dos seus ver-sos”.Sobre a natureza, e máis concre-tamente sobre a falta de lexitimi-dade do ser humano para decidirsobre a vida dou-tro ser vivo,tamén escribiu opoeta do Vilariñoque foi capaz depoñerlle “espazoao tempo: otempo vai de Parga á Pastoriza”.‘Penélope’ recolle tamén a “quie-tude” do tempo en Galicia e na co-marca: “aran os bois e chove”. ‘Sobor da Terra Chá’ de Díaz Cas-
tro continúa a estela do grupo amusicar historias da comarca tras‘O carro’ de Manuel María. Peroademais de poñer en valor os ver-sos dos poetas da comarca chai-rega, A Quenlla pretende taméncon este traballo render homenaxeá Escola Mindoniense que acolleua Díaz Castro e da que formabaparte Álvaro Cunqueiro, “o poetaque mellor relatou a vida dorural”.
Pardiñas
E ao entorno rural de Pardiñasachegarase este ano A Quenllapara dar a coñecer os poemas deDíaz Castro a través da súa mú-sica. “Un exemplo da implicacióndo pobo -e as almas do pobo comaAlfonso Blanco- pola cultura ga-lega é Pardiñas”. De feito, estefestival con outros en marcha enGalicia, pero “é o único que so-brevive sen grandes orzamentos”.Xa nos primeiros anos os mem-bros do grupo teñen asistido baixoo nome de Fuxan os Ventos.Agora reúnense en Pardiñas xuntoa outros amigos como Paco Mar-tín, Saleta Goy ou Marica Camponunha cita que reúne música, ar-tesanía, poesía infantil, debuxo eoutras expresións da arte vincu-
lada á identidade ga-lega. “A pesar de queos poderes rompencos elementos de co-hesión social –comopor exemplo a mú-sica ou o teatro-, Par-
diñas reúne unha vez ao ano xentede diferentes idades baixo unmesmo paraugas” porque “a cul-tura non é de esquerdas nin de de-reitas: é de dentro”.
A Quenlla canta a Xosé María Díaz Castro en Pardiñas“Desorballando outonos” recolle once poemas musicados do homenaxeado este ano polas Letras Galegas
Presentación de “Desorballando outonos” na capela de San Alberte (á esquerda nunha imaxe de Juan Luís Tome) e a formación actual de A Quenlla (á dereita).
festas san xoán de guitiriz 2014
Festas San Xoán Guitiriz 2014
luns 23 de xuño
11.00 h.- Pasarrúas co grupo de gaitas “Sons da aldea”
14.00 h.- Sesión vermú a cargo da orquestra “Samba”
21.00 h.- Sardiñada Popular
22.30 h.- Gran verbena a cargo da orquestra “Samba”
00.00 h.- Fogueira de San Xoán.
Ao seu remate continuará a verbena coa orquestra
“Samba”.
“A cultura non
é de esquerdas
nin de dereitas:
é de dentro”
10 actualidadexuño 14
Preto de 2.500 sinaturas apoian
a construción da residencia de
maiores e centro de día en Gui-
tiriz. Este número de apoios in-
creméntase día a día grazas ao
traballo de medio cento de per-
soas que recollen as sinaturas e
divulgan a necesidade dun cen-
tro deste tipo no municipio gui-
tiricense organizados na
plataforma Falemos Claro.
Falemos Claro conta cun ano de
vida amparado nun carácter cí-
vico e nomeadamente “aparti-
dista”; xa que “os preto de 2.500
apoios constitúen unha plurali-
dade afín a diferentes forzas po-
líticas”. Con esta premisa, a
plataforma alzou a súa voz na
defensa dun servizo público para
Guitiriz atascado por “un pro-
blema de forma” entre adminis-
tracións.
Ninguén é alleo aos cruces de
acusacións entre a Deputación
Provincial, promotora da cons-
trución da residencia de maiores
e centro de día, e o Concello de
Guitiriz, asinante tamén do con-
venio a través do que se rexería
a colaboración entre ambas ins-
titucións públicas para sacar
adiante o proxecto.
Todo comezou en maio do 2011
co anuncio do inicio do proceso
de contratación a través do BOP.
A Deputación comprometera
entón, 1,2 millóns de euros para
a súa construción a través dun
convenio que establecía que o
Concello aportaría os terreos ne-
cesarios e o 20% dos financia-
mento dos gastos de urbaniza-
ción. Eran, entón, 26 prazas de
residencia e 15 de centro de día.
Daquela, os socialistas mantí-
ñanse á fronte da alcaldía guiti-
ricense; pero coa incorporación
dos populares ao Consistorio as
relacións entre ambos entes aca-
bou por provocar unha loita me-
diática coa construción da
residencia como telón de fondo.
A Deputación acusaba ao Con-
cello de manter paralizada a ce-
sión dos terreos necesarios para
a súa construción na Casa da Bo-
tica e terreos colindan-
tes; e o Concello
alegaba que “o informe
dos técnicos municipais
conclúe que este afinca-
mento non era o axei-
tado”. Aínda así, o
propio alcalde recoñecía
a necesidade dunha ins-
fraestrutura deste tipo
para atender a demanda
de prazas do concello
que, segundo as xuntan-
zas mantidas cos veci-
ños e veciñas, considera
que se aproximarían
máis ás 20 que ás 15
propostas”. Por este mo-
tivo, mostrouse “dis-
posto a negociar porque
aseguraba que “o pro-
xecto non cumpre coa
legalidade”. Por outra
banda, apuntaba que “os
cidadáns descoñecen
que cada praza terá un
custe de aproximada-
mente 1.000 euros e en
ningún caso admitiría
persoas dependentes”.
Por iso, os populares
instaban á Deputación a
corrixir o proxecto ou
tomar como alternativa
a súa construción en te-
rreos da parroquia de
Parga co obxectivo de
conservar os 1,2 millóns de
euros comprometidos.
Foi o propio Presidente da De-
putación, José Ramón Gómez
Besteiro, o que lle trasladou ás
voceiras da plataforma Falemos
Claro nunha xuntanza mantida a
finais de abril “o mantemento do
diñeiro comprometido”. Así
mesmo, solicitan á Xunta “que
concerte prazas de usuarios”.
Trala reunión mantida tamén co
rexedor local, as voceiras da pla-
taforma reuníronse cos preto de
50 membros para trasladarlles de
primeira man as conclusións de
ambas xuntanzas nas que servi-
ron de intermediarias entre a De-
putación e o Concello; xa que
“trasladamos a ambas entidades
os requirimentos da outra”.
Así, pois, Marica Campo, Laura
Ageitos, Carmen Lamela e Ma-
rián Miraz fixeron saber aos
membros do colectivo que “a
Deputación segue traballando
por corrixir a problemática que
o Concello esixía”; mentres que
“o Concello escoitou e aceptou
a opinión das portavoces da pla-
taforma sobre a axeitada ubica-
ción do proxecto na propia Casa
da Botica”; xa que se trata de
persoas que desenvolven a súa
actividade profesional en ámbi-
tos da socioloxía, psicoloxía e a
arquitectura. Consideraron os
membros da plataforma que se-
rían as persoas axeitadas para
exercer como portavoces debido
á súa capacitación técnica e so-
cial.
Falemos Claro traballa a favor da construción da residencia de maiores ecentro de día en Guitiriz
festas san xoán guitiriz 2014
martes, 24 de xuño
Festas San Xoán Guitiriz 2014
As voceiras da plataforma guitiricense Falemos Claro téñense reunido co Presi-
dente da Deputación e o alcalde de Guitiriz.
10.00 h.- Feira de Artesanía11.00 h.- Pasarrúas cos grupos “Caivanca” e “Sons da
Aldea”13.00 h.- Misa solemne coa Coral de Guitiriz e procesión
14.00 h.- Sesión vermú coa orquestra “Metrópolis”18.30 h.- Trofeo San Xoán de Fútbol no campo Suso
Cruz19.30 h.- Exhibición de baile a cargo da Escola de Danza
Star Dance20.00 h.- Concurso de baile con premios ás mellores pa-
rellas23.00 h.- Gran verbena coas orquestras “METRÓPO-
LIS” e “COMBO DOMINICANO”.
11actualidade xuño 14
Despois de algo máis de catroanos dende o anuncio da constru-
ción dunha residencia para maio-
res e centro de día en Guitiriz con
1,2 millóns de euros de orzamento
aportado pola Deputación Provin-
cial, os guitiricenses continúan
sen este servizo no municipio.
Nese sentido, o terrachá.xa pre-
guntou a tres dos grupos munici-
pais polo modelo que propón
cadanseu partido para a residencia
de maiores e centro de día para
Guitiriz sobre o seu funciona-
mento, xestión e financia-
mento.
Dende o grupo municipal do
Partido Popular advirten que
“o obxectivo do Goberno mu-
nicipal é que os veciños de
Guitiriz conten cunha residen-
cia con centro de día, viable,
accesible e no mellor empraza-
mento”. Así, apuntan que “por
máis que os socialistas inten-
ten facer demagoxia para tapar
a súa intención de incumprir os
compromisos adquiridos pola
Deputación, o Goberno que di-
rixe José María Teixido quere
insistir en que non renunciará a
residencia e seguirá traballando
para que os guitiricenses conten
con dita infraestrutura”.
Lembra o PP de Guitiriz que
“Besteiro comprometeuse a cons-
truír e xestionar unha residencia
no pobo pero o proxecto que pre-
senta a Deputación no Concello
está cheo de múltiples irregulari-
dades e incumpre obrigas básicas
asinadas no convenio”.
“Así, por exemplo, a proposta do
Ente Provincial non se adecúa á
lei, xa que vulnera a normativa ur-
banística vixente, tampouco cum-
pre cos condicionantes impostos
por Patrimonio e presenta defi-
ciencias administrativas. Desde o
punto de vista asistencial a pro-
posta da Deputación tampouco
contempla o centro de día com-
prometido, nin aparece nos pla-
nos, nin na relación de futuros ser-
vizos a residencia”.
Ante esta situación os populares
solicitaron á Deputación que “co-
rrixise os erros existentes no seu
proxecto e o alcalde, en primeira
persoa, formulou unha solicitude
de entrevista para ser recibido por
Besteiro. Ante ambas peticións a
Deputación non responde e Bes-
teiro mantense mudo”.
Como medida complementaria e
“co único obxectivo construtivo
de desbloquear a situación, o Go-
berno local puxo sobre a mesa
dúas alternativas. Por unha banda,
manter o proxecto da Casa da Bo-
tica, incorporando o prometido
centro de día e todos aqueles re-
quisitos que farían as futuras ins-
talacións respectuosas coa
legalidade urbanística e economi-
camente máis rendible. E, por
outra banda, a alternativa que su-
poría empregar os terreos da pa-
rroquia de Parga para construír no
lugar como obra nova unha resi-
dencia, nun entorno máis có-
modo, tranquilo, accesible e coa
capacidade de albergar, co mesmo
compromiso de inversión, unhas
instalacións ás que poderían acce-
der todos os veciños independen-
temente do seu grao de
mobilidade e discapacidade e in-
dependentemente das súas condi-
cións económicas”.
Os populares insisten en que
teñen “unha actitude colabora-
dora, con alternativas e co interese
de superar a actual situación de
bloqueo. Lembran que hai un
convenio que a Deputación ten a
obriga de cumprir e que, os socia-
listas están a desenvolver mano-
bras conscientes e interesadas
para non asumir os compromisos
cos veciños de Guitiriz: Besteiro
incumpre todas as previsións de
prazos, presenta un proxecto con
imperfeccións e non corrixe as
deficiencias tal e como lle require
o concello”.
O Goberno local pide á Deputa-
ción que “ou modifique o pro-
xecto na casa da Botica ou atenda
á alternativa do equipo que dirixe
José María Teixido, e non se es-
cuden na demagoxia porque os
veciños de Guitiriz teñen dereito
a contar, inmediatamente, cunha
residencia con centro de día”.
Os socialistas defenden “a cen-
tralidade do edificio elixido”
O Partido Socialista “loitou dende
un principio por un centro da ter-
ceira idade de calidade, como se
merece Guitiriz, e co valor enga-
dido que supón a centralidade do
edificio elixido. O modelo elexido
consta de prazas de residencia e
centro de día, igual que os restan-
tes do plan provincial que xa están
en avanzado estado de construcc-
ción.
Preténdese, ademais, abaratar o
custe das prazas todo o posible
para que teñan cabida todas as
persoas aínda que sexan as de
menor poder adquisitivo. Loitare-
mos por un centro óptimo para
todos, priorizando os de menor
renda económica”, explica a vo-
ceira municipal Regina Polín.
Así mesmo, advirte que “calquera
información que conteña ideas
contrarias ás que recolle este es-
crito, é unha patraña que só pre-
tende entorpecer. Tanto o equipo
de goberno da Deputación como
o grupo socialista de Guitiriz
teñen vontade e un firme compro-
miso de construír un centro de ca-
lidade onde se poida permanecer
só de día, pernoctar ou a tempo
completo”.
Os nacionalistas consideran ne-
cesria unha “segunda fase”
A proposta do BNG de Guitiriz
para o desbloqueo do proxecto de
construción de residencia pública
na Casa da Botica recóllese en
seis puntos:
1. Demandar a celebración dun
pleno extraordinario para falar
deste tema e presentar esta pro-
posta. Antes, faríamos unha pre-
sentación previa á plataforma
Falemos Claro a fin de tentar ofre-
cer unha saída consensuada.
2. Consenso en levar a cabo o pro-
xecto segundo está redactado pola
Deputación coma primeira fase.
Nela habilitaríanse as zonas co-
múns (comedor, salas de xogos e
actividades)
coma centro
de día de
xeito tempo-
ral.
3. Compro-
miso político
das tres for-
zas para en-
gadir unha
s e g u n d a -
fase/amplia-
ción ao
proxecto que
inclúa o cen-
tro de día e
ampliar as
prazas de re-
sidencia. A partir da construción
desta segunda fase/ampliación a
zona de residencia funcionaría ao
100% da súa capacidade.
4. O Concello mercaría os terreos
adxacentes aos que xá aporta coa
“Casa da Botica” con cargo ao re-
manente de Tesourería que existe
actualmente (400.000 euros dis-
poñíbeis a partires do ano 2016).
5. Compromiso político das tres
forzas para defender a terceira
fase/ampliación na Xunta e Depu-
tación para a sinatura dun conve-
nio colaborador que permita a súa
execución.
6. Compromiso político para de-
mandar de Xunta de Galiza e De-
putación a sinatura dun convenio
de colaboración que permita su-
fragar o custo do centro de día ac-
tual mentres non se poña en
funcionamento a primeira fase.
Os grupos municipais do PP, PSdeG e BNG achegan as súas propostas para aconstrución da residencia de maiores en Guitiriz
Estado actual do edificio coñecido como “Casa da Botica” (á esquerda) e proposta de ampliación elaborada polo BNG de Guitiriz (á dereita).
festas san xoán de guitiriz 2014
Festas San Xoán Guitiriz 2014
mércores 25 de xuño
11.00 h.- Pasarrúas a cargo de “Os Trileros”
13.00 h.- Misa solemne e procesión
14.00 h.- Sesión vermú
23.00 h.- Verbena cunha orquestra SORPRESA
actualidade12 �uño 14A curtametraxe “Os Camiños Es-
quencidos” é unha ficción sobre a
figura do poeta Xosé María Díaz
Castro, a quen se lle dedica este
ano o Día das Letras Galegas, ela-
borada por alumnas e alumnos do
obradoiro de literatura e audiovi-
sual do IES Poeta Díaz Castro de
Guitiriz.
A área de Cultura da Deputación
colaborou coa posta en marcha
deste proxecto, que se desenvolveu
durante todo o curso cun grupo de
trinta rapaces e rapazas da ESO,
para ser gravada no mes de abril in-
cluíndo, ademais da ficción, recre-
acións históricas e representacións
de danza, coa intención de explorar
novas perspectivas no achega-
mento ao poeta dos Vilares por
parte dos estudantes de Guitiriz.
Este traballo de construción crea-
tiva e, sobre todo, cun esforzo de
produción no que se implicou toda
a comunidade educativa, foi pre-
sentado o luns 26 de maio.
A historia desencadéase nun feixe
de papeis dunha casa de aldea na
que Iago, un rapaz de doce anos,
descubrirá cousas sobre o seu avó
que non coñecía e que sen dúbida,
lle axudarán a entendelo mellor, a
el e ao seu tempo. Unha viaxe ao
longo de case un século de viven-
cias nas que a poesía e a imaxina-
ción cobran un especial
protagonismo para recrear as emo-
cións dun tempo pasado que recibe
a mellor homenaxe de todas: ser
recordado.
A Deputación financiou actuacións
con cargo ao Plan de Comunida-
des Veciñais executadas en núcleos
rurais de Guitiriz.
Foron 24.000 euros investidos
polo organismo provincial na me-
lloras das vías públicas municipais
en beneficio dos veciños de Becín
e do Buriz.
Os traballos solicitados polos co-
lectivos veciñais San Julián de
Becín e As Calzadas de Buriz,
cunha importante actividade cultu-
ral e medioambiental, consistiron
no arranxo con aglomerado en
quente na vía pública que une os
núcleos de Tarulle e Moeiro, en
Becín, e na reparación do camiño
entre Vilariño e Xestoselo, en
Buriz, que dá acceso ás fincas
agrogandeiras da zona.
A deputada Regina Polín, afirmou
durante a supervisión das obras
que o obxectivo da Deputación é
“mellorar a calidade de vida no
rural de cara a asentar poboación
facilitando o traballo no campo”.
Pola súa banda, os veciños e veci-
ñas manifestaron o seu agrado
polas actuacións levadas a cabo; xa
que contribuíron a “acurtar a ruta
do transporte escolar e do camión
do lixo” como recoñece Manuel
Bergantiños, veciño de Becín. E,
no Buriz a reparación deste ca-
miño municipal tamén axilizou os
traballos do campo porque “é un
camiño que ten moito tránsito,
pero nalgunhas épocas do ano non
se podía pasar por el”. Agora, “hai
que conservalo arranxado”, consi-
dera Andrés Roca.
A Conselleira de Medio Rural e
do Mar, Rosa Quintana, xunto ao
director xeral de Desenvolve-
mento Rural, Antonio Crespo,
fixo entrega dos títulos da con-
centración parcelaria da zona de
Ansemar (Castro de Rei) o luns
16 de xuño.
Rosa Quintana insistiu na impor-
tancia destes procesos de reorga-
nización, onde neste caso se
reduciu máis do 75% o número
de predios co fin de aumentar o
valor da base territorial da
zona.
Con este acto ponse fin ao pro-
ceso concentrador da propie-
dade que reorganizou un total
de 875 hectáreas, pertencentes
a 270 propietarios. Así, conse-
guiuse reducir as 2.021 parce-
las existentes inicialmente a tan
só 492 fincas. Entre os obxec-
tivos desta concentración, Rosa
Quintana destacou a mellora e
modernización das explota-
cións agrícolas, a creación e
acondicionamento das vías de
comunicación e de acceso ás
novas fincas, a prevención de in-
cendios forestais e o aumento do
valor da base territorial.
Os traballos realizados na zona
concentrada supuxeron un inves-
timento de máis de 1,3 millóns
de euros, dos cales a meirande
parte corresponden á execución
das obras da rede de camiños e
ao acondicionamento das fincas.
A titular de Medio Rural e Mar
insistiu que, con estes procesos
de concentración parcelaria, bús-
case impulsar o traballo nas fin-
cas resultantes e poñer de relevo
o papel do Banco de Terras. Así,
no caso de que os propietarios
queiran poñelas fincas en valor,
garánteselles a seguridade da
propiedade; e no caso de que
sexan arrendadas, o cobro dos
prezos de referencia da renda e a
devolución en bo uso agrario.
Coa finalización da concentra-
ción parcelaria en Ansemar, o
concello de Castro de Rei ten
preto do 33% do territorio con-
centrado. Nestes momentos hai
outros procesos en marcha neste
municipio, que servirán para im-
pulsar os sectores agrario e gan-
deiro.
O Sindicato Labrego Galego ven
de rexistrar no Concello de Vi-
lalba un escrito denunciando o
control da maleza na beira das
estradas do municipio a través da
aplicación de
herbicidas tóxi-
cos tanto no
casco urbano
coma no medio
rural, feito que
está a provocar
queixas xenera-
lizadas das per-
soas afectadas.
Dende o SLG
“ p u i d e m o s
comprobar que
as fumigacións
con agrotóxicos
se están a facer
de xeito indis-
criminado a
carón de culti-
vos destinados
tanto á alimen-
tación humana
coma animal, e
preto de cursos
de auga, po-
ñendo en risco a
saúde pública.
Mesmo se están a aplicar herbi-
cidas en zonas urbanas moi con-
corridas coma nos arredores do
auditorio municipal. Dende o
SLG, “descoñecemos o alcance
destas fumigacións, pero teme-
mos que poidan afectar a algunha
das 14 explotacións vilalbesas
rexistradas no Consello Regula-
dor de Agricultura Ecolóxica de
Galicia (CRAEGA), pois a con-
taminación accidental por estes
herbicidas podería custarlles a
retirada dun selo de calidade que
lles levou moitos anos e cartos
acadar”.
Diante desta “preocupante” si-
tuación, o SLG pediulle ao Con-
cello que “informe
sobre que administra-
ción é a responsable
desta perigosa práctica.
En caso de ser o propio
goberno municipal,
dende o SLG pedíuse-
lle ao alcalde, Gerardo
Criado, que explique se
o equipo que está a
facer as fumigacións
conta coa cualificación
profesional pertinente,
que herbicida se está a
utilizar e se conta coa
cas correspondentes
autorizacións adminis-
trativas. Tamén, se o
Concello de Vilalba é o
responsable, dende o
SLG instóuselle, ade-
mais, a que suspenda
inmediatamente estas
fumigacións tóxicas
para destruír a maleza e
as substitúa por medios
de control mecánico
inocuos para a saúde e menos
agresivos co medio ambiente tal
e como están a facer varios con-
cellos veciños da Terra Chá”.
guitiriz
vilalba
castro de rei
O IES Poeta Díaz Castro presentouunha nova curta sobre o poeta dosVilares: 'Camiños esquencidos'
A Xunta reduciu en máis dun 75% o número deparcelas na parroquia de Ansemar co procesode concentración
O SLG denuncia fumigacións para o control da maleza
en Vilalba "que poderían contaminar cultivos"
A Deputación arranxou vías públicasnas parroquias de Becín e Buriz
O proxecto foi presentado despois de desenvolverse durante todo o curso.
Quintana participou no acto de entrega dos títulos da concentración.
Efectos da aplicación de herbicidas no casco urbano e no rural.
Polín cos veciños do Vilariño supervisando as obras no camiño cara a Xestoselo.
1�
actualidade xuño 14
A Xunta achega 314.000 euros para as obras de mellora do auditorio vilalbésque “estarán rematadas a finais deste ano”
Os tres grupos municipais de Vilalba procuran adefensa do mantemento do partido xudicial
O BNG vilalbésinterésase polagratuidade dos libros
O luns 23 de xuño,recollida de plásticosagrícolas en Vilalba
Preguntan tamén por queo coche que emprega oalcalde está sen rotular
O daquela conselleiro de Medio
Ambiente, Territorio e Infraes-
truturas, Agustín Hernández,
achegouse o venres 30 de maio a
Vilalba para asinar co alcalde,
Gerardo Criado, un convenio de
colaboración para a execución
das obras de recuperación inte-
gral do auditorio municipal Car-
men Estévez cun investimento
de 314.000 euros aportados inte-
gramente pola Consellería como
recollen os orzamentos deste
2014.
Nese sentido, asegurou Hernán-
dez que “as obras estarán rema-
tadas ao 100% a finais deste
ano”; xa que “está previsto que
comecen a finais do verán”.
Deste xeito, coincidirán co inicio
do curso escolar para o que a
Consellería pretende coordinar
co Conservatorio Profesio-
nal de Música de Vilalba –
como un dos principais
usuarios afectados- a evo-
lución das obras . Nese sen-
tido, o director do
Conservatorio, Aurelio
Chao –tamén presente du-
rante o acto de sinatura-
mostrou a súa colaboración
de cara a “garantir a segu-
ridade dos alumnos e alum-
nas durante o período no
que o edificio se manteña
en obras buscando outras
instalacións para o normal
desenvolvemento das cla-
ses”.
Así mesmo, o representante dos
pais e nais dos alumnos e alum-
nas -que protagonizaran varias
accións reivindicando estas ac-
tuacións no auditorio municipal-
Marcos Carballeira, tamén mos-
trou a vontade de colaboración
do colectivo; xa que “agora
tamén hai clases inutilizables e
durante o tempo que duren as
obras tamén se poderán facer
axustes”.
Pola súa banda, o rexedor local,
Gerardo Criado, -que estivo
acompañado pola maioría dos
concelleiros do equipo de go-
berno durante a sinatura do con-
venio- agradeceu a rápida
resposta da Consellería ao “aten-
der un problema máis que impor-
tante”.
Actuacións
“Co esforzo da Consellería, e da
Dirección Xeral de Urbanismo
en concreto, beneficiaranse os
usuarios desta infraestrutura que
debe recuperar o seu esplendor”.
Ademais, supón “un recoñece-
mento á figura da persoa que
leva o nome do auditorio, Car-
men Estévez, a muller dun in-
signe vilalbés coma Manuel
Fraga”.
As actuacións que comprende o
convenio pasan pola instalación
dun sistema de cuberta de bande-
xas de aceiro sobre subestrutura
metálica fixada ao soporte de ce-
mento. Os petos resólvense de
xeito idéntico ao resto da cu-
berta, na procura da uniformi-
dade construtiva. Colocaranse
gárgolas-aliviadeiros de augas
pluviais e executarase ademais
un sistema para ventilación das
cámaras, en substitución do
illante actual. E a reparación do
interior centrarase no revesti-
mento de paramentos con tabo-
leiro de aglomerado de
densidade media aglutinado con
resinas sintéticas, falsos teitos de
paneis acústicos perforados do
mesmo material, falsos teitos de
paneis acústicos de viruta de ma-
deira fina de cemento branco,
falsos teitos de escaiola e pintura
plástica en paredes e vernizado
de molduras e carpintarías de
madeira.
Os portavoces dos
tres grupos muni-
cipais de Vilalba
reuníronse o mér-
cores 18 de xuño
para tratar de
adoptar unha pos-
tura común sobre a
defensa do mante-
mento do partido
xudicial en Vi-
lalba.
Os tres grupos mu-
nicipais –PP,
PSdeG e BNG- manifestaron se
a favor da retirada do antepro-
xecto de lei orgánica do poder
xudicial aprobado polo Consello
de Ministros que inclúe unha or-
ganización xudicial baseada na
existencia dun único tribunal de
instancia de ámbito provincial;
pero non foi aprobada a moción
presentada polos nacionalistas
debido ao voto en contra do PP
que alegou discrepancias no texto
da mesma. Aínda así, os popula-
res propuxeron esta xuntanza
entre os portavoces para tratar de
conseguir unha postura única ao
respecto.
A posta en marcha dunha posi-
ción ofi-
cial con-
tra este
antepro-
xecto de
lei precisa
do apoio
da totali-
dade das
corpora-
cións dos
mun i c i -
pios que
c o n f o r -
man o partido xudicial, ademais
de Vilalba, Cospeito, Begonte,
Guitiriz, Xermade e Muras.
Nese sentido, os voceiros muni-
cipais vilalbeses acordaron con-
vocar unha xuntanza para a
última semana de xuño con todos
os voceiros dos grupos munici-
pais dos municipios implicados.
O BNG de Vilalba ven de pre-
sentar unha moción solicitando
“a volta ao sistema de préstamo
universal” dos libros de texto e a
gratuidade total de todos os me-
dios que se utilicen no ensino
público.
Nunha liña máis próxima, aten-
tendendo a “un problema da fa-
milias” súmanse á petición da
Confederación de Anpas Gale-
gas para “non cambiar os libros
de texto para o vindeiro curso
escolar naqueles cursos en que
se vai implantar a LOMCE”.
Ademais, preguntarán o motivo
polo que “o coche do Concello
que emprega o alcalde non está
rotulado”.
O Concello de Vilalba anuncia a
data de recollida de plásticos
agrícolas. Será o vindeiro luns
23 de xuño cando o servizo
posto en marcha polo Concello
se achegue a todas as parroquias
do municipio
Deste xeito, para facilitar a labor
de retirada destes productos do
agro, dende o Concello convidan
aos veciños que queiran facer
uso do servizo a “depositar ex-
clusivamente eses plásticos de-
bidamente envoltos e atados no
lugar da parroquia onde se ubica
a batería de colectores ecolóxi-
cos –para a reciclaxe de papel,
envases e vidro-.
Nese sentido, queren deixar
claro que “non se recollerán os
plásticos depositados nos colec-
tores convencionais”.
vilalba
Hernández e Criado, durante a sinatura do convenio.
Os voceiros dos grupos municipais de Vilalba mantiveron unha xuntanzapara tratar
de buscar unha postura común.
14 actualidadexuño 14
A secretaria xeral de Ordenacióndo Territorio e Urbanismo, En-
carnación Rivas, mantivo unha
reunión co alcalde de Cospeito,
Armando Castosa, para analizar
os pasos que debe seguir a Admi-
nistración local co fin de dispo-
ñer a curto prazo dun
instrumento de planeamento.
En concreto tratáronse as ferra-
mentas que contempla a nova Lei
do solo, con fin de que os conce-
llos galegos, de menos de 5.000
habitantes que non teñen un pla-
neamento adaptado, podan soli-
citar á Xunta a tramitación dun
Plan Básico.
No encontro tívose en conta a es-
pecial situación urbanística desde
concello da Terra Cha que se rexe
por unhas Normas Subsidiarias
de planeamento aprobadas defi-
nitivamente en 1997, e que non
recollen a delimitación dos 292
asentamentos existentes no termo
municipal que ten unha superfi-
cie de 148 km2.
Rivas Díaz sinalou a importancia
de contar cun plan de ordenación
adaptado á lei, xa que é a folla de
ruta para o desenvolvemento or-
denado e crecemento sustentable
deste municipio.
C�labo�ación da Xunta e os
concellos
Este encontro mantido entre a
Xunta de Galicia e o Concello de
Cospeito atópase dentro dos tra-
ballos de colaboración que o
Executivo autonómico ofrece aos
concellos para que poidan contar
cunha figura urbanística que or-
dene e protexa os seus territorios.
Dende a Consellería de Medio
Ambiente non só se ofrece
axuda, como asesoramento téc-
nico; senón tamén se apoia o
custo da redacción do plan xeral,
polo que se estipula unha sub-
vención de máis de 120.000
euros.
A Pastoriza acollerá un curso de
verán da USC entre o 14 e o 19
de xullo sobre a “innovación tec-
nolóxica nas explotaciones gan-
deiras”.
Cun total de 25 horas lectivas, o
curso pretende achegar aos parti-
cipantes as novas tecnoloxías
aplicables ás tarefas dos gandei-
ros e gandeiras, as novidades dos
parques de maquinaria ou os sis-
temas máis innovadores para o
ordeño das vacas.
O curso co que colabora o Con-
cello da Pastoriza, John Deere
Ibérica S.A. e Durán Maquinaria
Agrícola S.L., e que desenvolverá
na Casa da Cultura do municipio
inclúe tamén, na última xornada,
visitas guiadas a explotacións da
Pastoriza.
Un dos obxectivos do curso é
“axudar a mudar a imaxe do sec-
tor agrario, dando unha visión di-
ferente do traballo que se
desenvolve nunha explotación
agraria moderna e da capacita-
ción profesional que se necesita
para incorporar tecnoloxías de úl-
tima xeración nas explotacións
gandeiras”. Outra finalidade é
“animar á xente nova a buscar un
futuro profesional a través do tra-
ballo nunha explotación agraria”.
O curso que se celebrará “nun dos
concellos con maior cabana gan-
deira de Galicia”, tamén pretende
“difundir a necesidade de forma-
ción superior en Enxeñaría Agro-
nómica para poder aconsellar ás
explotacións agrarias na incorpo-
ración das innovacións tecnolóxi-
cas, formación na que a Escola
Politécnica Superior de Lugo é un
referente en Galicia”, manifestan
dende a organización.
Matrícula
O período de matrícula manterase
aberto ata o 4 de xullo e poderá
formalizarse on line, por correo
ordinario ou en persoa nas Secre-
tarías das Universidades de Verán
do Campus de Lugo e no de San-
tiago por un importe de 120 euros
ou 70 euros no caso de estudan-
tes, pensionista, persoas desem-
pregadas ou PDI e PAS da USC.
Os interesados, poden obter máis
información na web oficial do
curso: www.explotaciónsgandei-
ras.com.
A Asociación Cultural A Chaínza
pon data ao IX Festival da
Chaira para o sábado 12 de xullo
na praia da Riboira, en Baltar (A
Pastoriza).
O programa deste ano recolle
unha sesión vermú co grupo de
música tradicional Arandela do
Incio, o V Aberto da Billarda e
xogos populares.
Con entrada gratuíta o público
participante poderá disfrutar dos
concertos de LuscoFusco e Aha
RW, Xenderal, Moondogs Blues
Party, Medomedá e A Compañía
do Ruído a partir das once e
media da noite. Haberá zona de acampada gratu- íta.
‘A Pastoriza, un mar verde’ é o
novo traballo do realizador min-
doniense Miguel García.
Segundo explica o propio direcotr
“este novo traballo é un video pu-
blicitario de 25 minutos de dura-
ción sobre A Pastoriza, pero con
formato de película”. O realiza-
dor mindoniense define esta cinta
como “un video totalmente inno-
vador, tanto polo xeito de narrar
o contido e tamén polo súa fina-
lidade: dar a coñecer e poñer en
valor os recunchos mais bonitos
de Galicia”, relata García.
Sinala tamén o director que a
nosa comunidade “non necesita
grandes praias, para poder atraer
visitantes e turistas, xa que exis-
ten moitas outras cousas moi in-
teresantes que non valoramos nin
nos damos conta de que existen”.
O video está protagonizado polo
actor Alberte Cabarcos, que leva
o fío narrador da historia que se
nos presenta, e que ao mesmo
tempo nos axuda a descubrir os
encantos e lugares insólitos da
Pastoriza con “toques de humor”.
O escritor Carlos Reigosa tamén
participa “desgranando a súa vi-
sión de como foi cambiando A
Pastoriza co paso do tempo”. Así
mesmo, tamén se inclúe outra en-
trevista ao queixeiro local Fran-
cisco López, de Casa Anxel.
Pero, ademais destas testemuñas,
na cinta pode verse a Praia Flu-
vial de Baltar, o nacemento do río
Miño, Campo do Oso, rutas de
montan bike ou o Museo de Vi-
llapol, entre outros lugares.
Para realizar este traballo partici-
paron máis de 30 persoas e fixe-
ron falla 2 cámaras e un
optocopter que gravaron as ima-
xes no ano 2012.
A súa estrea tivo lugar o sábado
31 de maio na Casa da Cultura da
Pastoriza, coa participación do
Alcalde de Pastoriza, Primitivo
Iglesias, o director Miguel Gar-
cía, o actor Alberte Cabarcos e o
escritor Carlos Reigosa.
A Xunta e o Concello de Cospeito estudan as melloras querecolle a nova Lei do solo para axilizar a tramitación doplaneamento municipal
A Pastoriza acolle a primeira edición duncurso de verán da USC sobre a “innovacióntecnolóxica nas explotacións gandeiras”
IX Festival da Chaira, o 12 de xullo en BaltarO Festival organizado pola AC A Chaínza acollerá o V Aberto daBillarda e outros xogos populares
‘A Pastoriza, un mar verde’,novo traballo audiovisual deMiguel García
cospeito
O actor Alberte Cabarcos protagoniza esta cinta promocional.
a pastoriza
Castosa mantivo unha xuntanza coa secretaria xeral de Urbanismo.
Sesión vermú do VIII Festival da Chaira.
actualidade 15xuño 14
O Ministerio de Agricultura, Ali-mentación e Medio Ambiente(MAGRAMA), através da Confe-deración Hidro-gráfica doMiño-Sil, formali-zou o xoves 6 dexuño o conveniode colaboraciónco Concello deCospeito para aexecución e en-trega das obras doproxecto de cons-trución dunhaponte sobre o ríoPequeno en Mui-menta, así como a formalizaciónde encomenda de xestión para omantemento e conservación dasmesmas.No acto de firma, rubricado polopresidente da Confederación Hi-drográfica do Miño-Sil, FranciscoMarín, e polo alcalde de Cos-peito, Armando Castosa, estivopresente tamén o subdelegado doGoberno en Lugo, Ramón Carba-llo, ademais doutras autoridades.
O proxectoO proxecto pretende dar solución
ao problema de escasa capaci-dade hidráulica da ponte actual
sobre o río Pequeno, ao seu pasopor Muimenta, e mellorar a segu-ridade estructural do mesmo nestazona de alto valor agroganadero.Para iso, proxectouse a demoli-ción da obra de paso existentepara a súa substitución por unhanova estrutura de 12 metros deluz e 6,50 metros de ancho, exe-cutada mediante taboleiro com-posto por 9 vigas, en forma de Tinvestida, e de formigón preten-sado, que dotará de amplitude su-ficiente e de seguridade áinfraestrutura.
Para completar a actuación, cons-truiranse muros de contención
que darán continuidade á novaponte adaptando os viais de ac-ceso e proxéctase, ademais, a pro-tección da zona de canlerecuperada trala ampliación daluz da ponte con técnicas debioenxeñería, utilizando unhaempalizada de rollizos de madeiratratada que garanta a estabilidadedo terreo fronte á erosión do auga.O investimento previsto ascendea 162.301,49 euros, sendo sufra-gados por ambas institucións ao50%. O prazo de execución dasobras estímase en catro meses.
A comisión organizadora da XXXedición da Mostra Exposición deMuimenta – MOEXMU, levará acabo unha nova actividade o vin-deiro sábado 19 de xullo do 2.014:a XVII edición da subasta de gandoselecto.Será a segunda edición que se cele-bre neste ano despois da desenvoltana Mostra Exposición de Mui-menta o 6 de abril, como viña sendohabitual; pero os gandeiros partici-
pantes no Concurso de Gando in-centivaron á comisión organizadoraa poñer unha nova subasta nomesmo recinto. Tras estudar a idea,decidiron “seguir adiante con ela”en colaboración con Africor Lugo.Deste xeito, a data elixida foi o 19de xullo para o que o gando entraráno recinto o día anterior. Agárdaseque participen entre 15 e 20 animaisde toda a provincia.Os gandeiros que desexen anotar o
seu gando para participar poden fa-celo poñéndose en contacto conAfricor (982 250 714) ou coa comi-sión organizadora a través do ende-rezo electró[email protected] de Africor, a comisiónagarda a colaboración do Concellode Cospeito, así como da Deputa-ción e da Xunta de Galicia para oque xa presentou toda a documen-tación.
O Concello de Outeiro de Rei or-ganiza unha nova edición da feirade artesanía que este ano terálugar o sábado 5 de xullo.Como é habitual, na feira haberádúas seccións: unha de artesanía eoutra dedicada aos produtos dealimentación de calidade.Deste xeito, as persoas que des-exen participar como expositorespoden solicitalo no Servizo deEmprego e DesenvolvementoLocal ou nos teléfonos 982 393382/ 982 393 281, en horario denove da mañá a dúas da tarde.Dende o Concello tamén explicanque “se ofrece aos expositores ad-mitidos que non veñan co seu pro-pio posto un espazo cuberto paraexpoñer”.
Este importante evento para Ou-teiro de Rei sirve para apoiar áprodución artesanal local, ao co-mercio e á hostalería municipal,dando a coñecer ademais os recur-sos e atractivos turísticos destemunicipio. Esta iniciativa ábresetamén á participación doutros ar-tesáns de Galicia e de fóra daCCAA e a expositores de produ-tos de alimentación de calidade;todos eles precisan deste tipo deeventos para darse a coñecer e co-mercializar os seus produtos. Defeito, o importante escaparate deprodutos que se poden atoparnesta feira permite ás persoas queveñen visitala “mercar produtosque moitas veces son difíciles deobter no seu entorno cotián”.
A Asociación de Comerciantes,Empresarios, Profesionais, Gan-deiros e Autónomos de Mui-menta ven de asinar un convenio
financieiro con NovaGaliciaBanco e Caixa Bank.
A Presidenta do Colectivo em-presarial local, Carmen Goas -acompañada de parte da XuntaDirectiva, asinou ambos conve-
nios. O primeiro con Óscar Sal-gado Seijas, director da Zona
Lugo Oeste de N.G.B., acompa-ñado de Carlos Seco, director daoficina da localidade; e, o se-gundo, con José Manuel López
López, director da Área deNegocio na provincia deLugo de Caixa Bank,acompañado da directora eo segundo responsable daoficina de Castro Ribeirasde Lea.O seu obxectivo pasa porintentar fomentar a pre-senza da entidade finan-ciera no tecido empresarialda localidade con especialatención ao crédito, asícoma ampliar a súa presen-
cia entre os empresarios e autó-nomos de Muimenta.
O campamento de Verán Campa-gal 2014, unha iniciativa da aso-ciación Revolta Natural,organizada en colaboración coaVicepresidencia da instituciónprovincial, desenvolverase nacontorna do Albergue Rural Gara-bullos durante o mes de agosto enquendas dunha semana por tra-mos de idade: as semanas do 4 ao9 e do 18 ao 23 de agosto estaránreservadas para as crianzas deentre 6 e 10 anos, mentres que osrapaces e rapazas de entre 10 e 14anos terán dispoñíbeis as semanasdo 11 ao 16 e do 25 ao 30 deagosto.As rapazas e rapaces conseguiránese contacto co galego e co eidorural grazas a actividades comoobradoiros en hortos ecolóxicos,obradoiros con material de refu-gallo, xogos na natureza, obradoi-ros e xogos de supervivencia,talleres de cociña tradicional ga-lega, piragüismo, xogos noctur-nos, xogos populares,sendeirismo, así como actividadesde aproveitamento dos recursos
naturais para construción e ali-mentación.O delegado de Cultura e Turismoda Deputación de Lugo, o nacio-nalista Mario Outeiro, presentouesta iniciativa xunto a Fiz Fernán-dez e Sofía Ron, en representa-ción da entidade organizadora.Durante a súa intervención, MarioOuteiro destacou o emprazamentono que se desenvolverán as acti-vidades “que lles permitirá aosrapaces e rapazas que participenno mesmo estar en contacto di-recto coa natureza e coñecer omedio rural. Ademais o contactoco rural leva ligada a inmersiónlingüística no galego”.
InscriciónsO prazo de inscrición está abertoata a semana antes de cadaquenda, e o custe da mesma é de40 euros por crianza. Para máisinformación poden poñerse encontacto a través do enderezoelectrónico [email protected], ou chamando ao telé-fono 600 034 907.
O albergue rural de Garabullosacolle o campamento de veránCampaGal 2014
O Concello de Outeiro de Reiprepara a VIII Feira de Artesanía
A Asociación de Empresarios de Muimenta asinaconvenios con NovaGalicia Banco e Caixa Bank
O Ministerio de Medio Ambiente executará asobras da nova ponte sobre o río Pequeno enMuimenta
Muimenta acolle unha segunda Subasta de GandoSelecto este ano
cospeito
outeiro de rei
Carmen Goas e Óscar Salgado asinaron o convenio con NovaGalicia Bancoen presenza doutros membros da xunta directiva e o director da sucursal local.
Fernández, Outeiro e Ron durante a presentación do CampaGal 2014.
Carballo estivo presente na sinatura formalizada por Castosa e Marín.
16 actualidadexuño 14
Vilalba celebra no Centro Cultura
e Recreativo por segundo ano con-
secutivo a Xornada de Emprende-
mento e Empresa -financiada pola
Axencia Galega de Desenvolve-
mento Rural (AGADER)-. Será o
venres 27 de xuño entre as nove da
mañá e as sete da tarde con inscri-
ción gratuíta.
Dirixida a mozos e mozas recente-
mente titulados con inquietudes
empresariais, empresarios con
liñas de negocio, novos empresa-
rios ou desempregados, contará
coa participación dos actores Xosé
Antonio Touriñán –socio fundador
de Airapro Producións- e Federico
Pérez, que achegarán a súa expe-
riencia persoal emprendedora.
Ademais, o programa recolle ou-
tras sete conferencias sobre em-
prendemento e innovación, axudas
e financiamento de ideas empren-
dedoras, asociacionismo e busca de
sinerxías, cooperativismo e crea-
ción de SATs no entorno rural, ex-
periencias de emprendemento no
rural ou o uso das TICs e as redes
sociais para emprender e diferen-
ciarse.
Así mesmo, nesta segunda edición
baixo o título “Onde estabas? Onde
estás?” recóllese a evolución de
dúas empresas impulsadas por
dous dos participantes na I Xor-
nada de Emprendemento e Em-
presa en Vilalba: Javier Mouriño -
Intermax Technology- e Simón
Cabarcos -Blindaxe Sports-.
Recoñecidos xornalistas modera-
rán esta xornada na que tamén par-
ticiparán mozos e mozas
emprendedoras da zona, responsa-
bles de empresas baseadas en tec-
noloxías innovadoras, ademais de
técnicos de entidades de promo-
ción empresarial.
Despois do xantar de confraterni-
dade -incluído na inscrición-, a
xornada completarase cunha visita
guiada a unha empresa que repre-
senta o espírito emprendedor que
se pretende inculcar na xornada:
Queixería Prestes, situada no Polí-
gono Industrial Sete Pontes
de Vilalba.
Os interesados en participar
poden formalizar a súa inscri-
ción ata o mércores 25 de
xuño enviando un correo
electrónico ao enderezo em-
achegando o nome completo,
DNI e teléfono de contacto.
As prazas limítanse ao aforo
de 150 persoas do Centro
Cultural e Recreativo de Vi-
lalba. Ademais, a xornada
conta cunha web propia onde
se facilita a programación
completa: www.emprendevi-
lalba.com.
Vilalba acolle a finais deste mes de
xuño a segunda edición da Xor-
nada de Emprendemento e Em-
presa co obxectivo de achegar
información aos posibles empren-
dedores e novos empresario inte-
resados en coñecer outras
experiencias similares.
Sobre este asunto falamos con Er-
nesto Ares, técnico de emprego do
Concello de Xermade e un dos re-
latores desta II Xornada.
Q�e é imprescindible para em-
pezar unha actividade empresa-
rial?
O primeiro é ter unha idea de ne-
gocio, dun produto, servizo, …
Evidentemente o seguinte é ter
unha vontade emprendedora e de
asumir un risco para levar a cabo
o proxecto.
As cualidades naturais e adquiri-
das (a través da formación e da ex-
periencia) da persoa que decide
converterse en empresario poden
axudar ao éxito da empresa, pero
non son excluíntes. Persoalmente
creo que a capacitación dos em-
prendedores e emprendedoras é
fundamental e vaille permitir ao
novo empresario ou empresaria a
xerar, avaliar e implantar a súa
idea de negocio e facilita que as
empresas sobrevivan aos primei-
ros anos de actividade, medren e
se manteñan no tempo.
Que aspectos positivos e negati-
vos destacarías do autoem-
prego?
O autoemprego significa crear o
teu propio posto de traballo, ser o
teu propio xefe, crear a túa propia
empresa. Hai moitas razóns polas
unha persoa decide escoller o au-
toemprego como saída profesio-
nal. Algúns dos aspectos positivos
do autoemprego son a saída dunha
situación de desemprego, a busca
dun beneficio económico, o des-
envolvendo das nosas propias ini-
ciativas e proxectos, e polo tanto,
obter recoñecemento
social e unha satisfac-
ción persoal. Pero
tamén hai que sinalar
aspectos negativos,
que sempre poden ser
minimizados tomando
as precaucións necesa-
rias. Asumir un risco
económico no caso
dun posible fracaso
empresarial e a dedica-
ción total ao negocio
son algúns destes as-
pectos negativos.
Aínda así, o autoem-
prego é unha opción
máis para entrar no mercado labo-
ral.
Nestes tempos de dificultades
económicas e laborais, que sec-
tores cres que teñen capacidade
para absorber actividade?
Unha economía como a galega,
cunha forte dependencia do sector
servizos, se ve agora moi afectada
pola caída na capacidade de con-
sumo. O peso dos servizos aché-
gase a tres cuartos do emprego
total a cambio de reducir o peso do
sector industrial. Fáltanos un sec-
tor secundario potente, cunha in-
dustria de relevancia nacional e
internacional. Os sectores estraté-
xicos da economía galega son a
automoción, o textil, os produtos
do mar, o naval e o sector agrogan-
deiro e agroforestal... Non obs-
tante, a nosa comunidade
comezou a apostar forte, por in-
dustrias de ámbitos como a biotec-
noloxía e as telecomunicacións,
nos que o tecido empresarial ga-
lego está a empezar a dar pasos fir-
mes cara ao futuro. Pero, dentro
dos sectores máis tradicionais liga-
dos ao noso territorio, as oportuni-
dades de negocio aínda se poden
dar no sector de servizos a poboa-
ción, turismo, forestal e agroindus-
trial.
Que lle recomendaría a un fu-
turo emprendedor?
O primeiro que debería de facer
todo emprendedor é analizar as
súas aptitudes e preferencias per-
soais. Se ben moita xente pensa
que pode converter nun negocio
de éxito determinada habilidade,
pasatempo ou talento, o certo é
que ser dono dunha pequena em-
presa require que se teñan certas
destrezas comerciais e outras fa-
cultades que adoitan pasarse por
alto. E o seguinte é analizar a idea
de negocio e as necesidades eco-
nómicas do proxecto, xa que as
ideas poden ser viables na teoría,
pero non poden ser levadas á prác-
tica por diferentes circunstancias:
permisos, licenzas, financiamento,
etc.
Como lle pode axudar un téc-
nico local de emprego?
A función do Técnico local de em-
prego é axudar ao emprendedor a
desenvolver o seu proxecto, e non
sustituílo na súa realización nin na
toma de decisións. Contribuirá,
sen tomar parte, na análise da
proposta, facilitará a busca de
información en fontes precisas,
etc.
Que tipo de axudas existen
para o financiamento dunha
nova actividade empresarial?
Na actualidade existen varias
liñas de axuda para o empren-
dedor, ben para iniciar ou para
ampliar ou mellorar o negocio
existente, e moi variadas -
dende financiación de présta-
mos a subvencións a fondo
perdido dunha parte da inver-
sión-. O IGAPE abre todos os anos
liñas de axudas para inversión em-
presariais que alcancen como mí-
nimo 100.000 euros nuns casos e
200.000 euros neutros.
Por outra banda, o programa Lea-
der+, que no caso da Terra Chá
gestiona o GDR2, baixo a super-
visión paternal de Agader, tamén
xestiona fondos para inversión
empresariais en determinados sec-
tores, máis relacionados coa
agroindustria.
E, por outra, a Consellería de Tra-
ballo e Benestar ten axudas para
establecerse como autónomo e
para a contratación de persoal. DE
feito, as primeiras veñen de saír
publicadas no DOG diferenciando
dúas categorías –para menores de
30 anos e para maiores desa idade-
.
Axudas hai de moitos tipos e para
diferentes conceptos. En cada mo-
mento haberá que ver o que se
axusta ao proxecto en cuestión e
solicitar a que mellor se adapte ás
nosas necesidades.
Un xulgado da provincia de Lugo
ven de asinar a primeira sentenza
a favor dunha veciña vilalbesa en
situación de dependencia que so-
licitara no 2010 unha prestación
económica dentro dos servizos de
dependencia cos que apoiar o tra-
ballo do seu fillo como coidador
non profesional no seu propio do-
micilio.
Foi no ano 2011 cando a adminis-
tración lle comunicou a concesión
do grao 2 e nivel 2 de dependen-
cia. Despois de transcorrer os tres
meses que a normativa establece
para resolver o seu expediente e a
falta de resposta por parte da
Xunta, a afectada interpuxo unha
demanda da man de Airado Bello
Abogadas que finalmente a xuíza
resolveu a favor da vilalbesa.
Deste xeito, recoñéceselle a con-
cesión do servizo solicitado, neste
caso unha prestación económica,
amparada por silencio administra-
tivo. Así, a administración terá
que facerse cargo dos atrasos
dende a data da solicitude máis os
xuros legais.
Trátase dunha sentenza sobre a
coñecida como Lei de dependen-
cia que recoñece “a mala fe da ad-
ministración” que se aprecia ao
dilatar indebidamente o procede-
mento; xa que, de procudirse o fa-
lecemento da persoa solicitante, o
expediente quedaría arquivado e,
nese caso, a Administración libe-
rada de ter que aboar a prestación
correspondente”.
Dende o despacho de abogadas
destacan o resultado deste caso
“similar ao de moitas outras per-
soas en situación de dependencia
que aínda non teñen resolto o seu
expediente”.
Touriñán e Fede Pérez achegarán a súa experiencia emprendedora áII Xornada Emprendemento e Empresa Vilalba
“O primeiro que debe analizar todo emprendedor deben ser assúas aptitudes e preferencias persoais ademais das necesidades
económicas do proxecto”
Unha sentenzaobriga á Xuntaa cumprir cospagos a unhadependente enVilalba
O prazo de inscrición nesta xornada gratuíta financiada por AGADER remata o mércores 25 de xuño
Ernesto Ares, técnico de emprego no Concello de Xermade
Ernesto Ares, técnico de emprego no Concello de Xermade.
Xosé Antonio Touriñán.
terra chá
�7actualidade xuño 14
terra chá
Peoal de corpos de ProtecciónCivil e servizos de emerxencias deseis concellos da provincia deLugo participaron durante o sá-bado 6 e o domingo 7 de xuño nocurso de “Busca e salvamento enmontaña e zonas illadas” promo-vido pola Xunta de Galicia. Nesta actividade formativa parti-ciparon 15 representantes de cor-pos de actuación en materia deemerxencias procedentes dos con-cellos de Guitiriz, Monforte,Monterroso, A Pontenova, Sarriae Vilalba. Na actividade formativa de Vi-
lalba, incidirase en aspectos comocoordinación do socorro, protoco-los de busca, lectura e interpreta-ción de mapas, técnicas de buscae salvamento en zonas de difícilacceso, axentes agresores na mon-taña e técnicas de inmobilizacióne traslado con medios convencio-nais e improvisados. Esta actividade está orientada áampliación da preparación coaque contan as agrupacións de Pro-tección Civil, servizos profesio-nais de emerxencias e os distintoscorpos de seguridade que actúanna provincia.
Preto de 60 fir-mas da comarca,do resto de Gali-cia e tamén defóra da Comuni-dade exporán osseus produtos na IFeira Multisecto-rial Terra Chá eSalón do Auto-móbil no Campoda Feira de Vi-lalba entre o ven-res 20 e odomingo 22 dexuño.Artesanía, alimentación, textil,animación ou maquinaria agrí-
cola serán algúns dos sectorespresentes nesta cita que coin-
cide coSalón de Au-tómobil ded i f e r e n t e smarcas dev e h í c u l o snovos e usa-dos.Dende a or-ganización,Ángel Rojo,explicou du-rante a súapresentaciónque "a inau-guración terá
lugar o venres ao mediodía";mentres que "o sábado e o do-
mingo o seu horario de aperturaao público será de once damañá a dez da noite, de xeitoininterrompido".O rexedor local, GerardoCriado, e o presidente da Aso-ciación de Empresarios SetePontes, Jesús Sardiña, coincidi-ron en sinalar que "a cita ser-virá para amosar o potencialvilalbés e do resto da comarca".O recinto feiral contará conzona de ocio infantil e servizode restauración; ademais daanimación musical da man deDiscoteca Móbil Disco Click edun grupo de música tradicio-nal.
O hotel Attica21 de Vilalba aco-lleu o sábado 7 de xuño o actoorganizado por NNXX “presentee futuro na Terra Chá” no quepreto de 20 expertos do sectoragrogandeiro, alimentario e gas-troturístico resaltaron a impor-tancia destes sectores nacomarca da Terra Chá.Responsables da Administra-ción, representantes da hostale-ría, das empresas Lactalis eEntrepinares, gandeiros de carnee leite, responsables de Ternera
Galega, entre outros, citá-ronse na capital da TerraChá e resaltaron a elevadaprodutividade do sectoragropecuario nesta co-marca.O encargado de clausuraras xornadas foi o secreta-rio xeral do PP de Lugo,José Manuel Balseiro,quen resaltou o compro-miso dos mozos e mozaspopulares con Galicia e a impli-cación cos sectores produtivos
do medio rural, e por conse-guinte, coa enorme riqueza de
Galicia nos ámbitosagrogandeiro, ali-mentario e turístico.De feito, nomeouao queixo de SanSimón, o Capón deVilalba, o Grelo deAbadín, a filloa deMuimenta, ou oleite, como produ-tos alimentarios deprimeira calidade”
recoñecidos internacional-mente”.
Este ano 2014 o Servizo de Pre-vención de Drogodependenciasda agrupación de concellos deBegonte, Guitiriz, Outeiro deRei, Rábade e Xermade, apostoupola saúde da súa comunidadeiniciando un programa de desha-bituación tabáquica que se desen-volveu en Guitiriz e Begonte. A terapia comezou o 24 de marzoa cargo da Psicóloga Roza Ma-rina Zas Castro, da AECC, queofreceu apoio terapéutico e dife-rentes vías de asesoramento aolongo de 7 sesións que abarcaron
ata o 12 de maio. A mediados dexuño, na oitava reunión dos gru-pos comprobamos que o 100%dos asistentes á totalidade das se-sións do programa de deshabitua-ción alcanzou o obxectivo:abandoar a súa adición ao tabaco. “Este logro persoal maniféstasexa no día a día dos ex-fumadores,nos que a mellora na calidade devida, na superación persoal e nomanexo emocional é unha reali-dade”, asegura Beatriz Traveso,técnico do Servizo de Prevenciónde Drogodependencias.
Vilalba acolleu un curso debusca e salvamento en montañae zonas illadas dirixido aos corposde emerxencias da provincia
Máis de 50 expositores da comarca e doutros puntos de Galiciae España participan na I Feira Multisectorial Terra Chá en VilalbaA feira que se celebra entre o venres 20 e o domingo 22 de xuño acolle tamén unsalón do automóbil
NNXX de Vilalba reuniu a 20 expertos do sector agrogandeiro, alimentario e turístico
Logra deixar o tabaco a totalidade
dos participantes na terapia impulsada
polo Servizo de Prevención de
Drogodependencias
He��
ida, Rojo, Criado e Sardiña durante a presentación da feira.
A xornada levaba por título “Presente e futuro na Terra Chá”.
Os asistentes a este curso fixeron prácticas de campo.
Na oitava reunión comprobouse que os participantes lograron superar a súaadición ao tabaco.
BREVES
Guitiriz aforra máis de40.000 euros co novomaterial enerxético
Curso de transportesanitario na comarca
Terceiro radar aéreode tráfico en Galicia
A Deputación aforra 40.600 eurosao Concello de Guitiriz co PlanEnerxético.Para o municipio guitiricense oente provincial achegou 10.000euros para a auditoría enerxética e24.200 para a compra e instala-ción de 215 compoñentes enerxé-tico na Casa Consistorial e outros345 no CEIP Lagostelle. Asímesmo, tamén contribuíu a rebai-xar a factura eléctrica anual en6.500 euros coa implantacióndeste novo material enerxético.
O vindeiro mes de xullo dará iniciounha nova convocatoria do cursode “Transporte sanitario”.Newton Formación é o centro ho-mologado na comarca para impar-tir este certificado deprofesionalidade a través destecurso de de 578 horas presenciais.Con esta formación dáse cumpri-mento ao RD 22/2014 que esixeque un determinado nivel de for-mación para o persoal mínimo quedebe ir a bordo dos vehículos des-tinados ao transporte sanitario: ocertificado de profesionalidade detransporte sanitario para o caso deambulancias non asistenciais ouasistenciais.
O novo radar Pegasus permitirácontrolar desde o aire a velocidadenas estradas, principalmente as víasconvencionais, que son as que re-xistran maior sinistralidade. O dis-positivo irá instalado nun doshelicópteros da DXT e está dotadodun mecanismo e un software quecapta a velocidade dos vehículos. Acámara tamén permite detectar ou-tras infraccións dende o aire.
O Partido Popular foi o partidomáis votado este domingo 25 demaio na comarca chairega naseleccións a deputados do Parla-mento Europeo.PP obtivo unha porcentaxe devotos na comarca de 52,01% sobreunha media de participación do43,14% -que oscila entre o 34,2%da Pastoriza e o 58,55% de Be-gonte-. Pola súa banda, o PSEOmantívose en tódolos municipioschairegos coma a segunda opcióncunha porcentaxe media de votosdo 19,7%.AGE e BNG repártense a terceirapraza coma forza política máis vo-tada na comarcaPodemos, o partido revelación des-tes comicios, obtivo unha media de3,03% dos votos no comarca. Des-taca o 8,03% dos votos recibidosentre os electores de Rábade.
Maioría do PP chairegonas eleccións do 25-M
�ac
��alidadex�ño �4O P�e�idente da Deputación, JoséRamón Gómez Besteiro, acompa-
ñado pola Vicepresidenta Se-
gunda, Lara Méndez, anunciou o
venres 13 de xuño a aprobación de
72 accións formativas do Pacto
Provincial polo Emprego II, por
valor de 1,5 millóns de euros, co-
financiados nun 80% por fondos
europeos. Este programa facilitará
a inserción nas profesións máis
demandadas no mercado de traba-
llo a 1.005 parados lucenses, e a
súa participación estará remune-
rada por parte da Deputación.
Esta nova edición do Pacto pro-
vincial polo Emprego, ao igual
que as anteriores, está destinada
aos desempregados de todos os
Concellos da provincia agás o de
Lugo, que xa conta co seu propio
Pacto. O único requisito será, que
tan só deberán cumprir o requisito
de estar inscritos no INEM. Os
1.005 beneficiarios desta acción
recibirán formación teórica nas
profesións con máis futuro para,
posteriormente, realizar prácticas
en asociacións e empresas lucen-
ses recibindo, durante todo o pro-
ceso, unha remuneración
económica.
A formación do Pacto Provincial
polo Emprego está dirixida a todos
os desempregados da provincia e,
en especial, ós pertencentes a de-
terminados colectivos que sofren
máis dificultades á hora de acceder
ao mercado de traballo, como é o
caso dos maiores de 45 anos; pa-
rados de longa duración; persoas
con minusvalías físicas ou psíqui-
cas, ou vítimas de maltratos.
Lara Méndez destacou que esta
iniciativa é posible grazas á boa
xestión dos fondos europeos reali-
zada pola Deputación, que permi-
tiu incrementar o presuposto para
este proxecto dos 3,5 millóns dis-
poñibles inicialmente aos 4,1 mi-
llóns finais, tras conseguir que a
Unión Europea premiara á institu-
ción provincial coa concesión de
600.000 euros procedentes de re-
manentes o pasado mes de setem-
bro. Este orzamento fai do Pacto
Provincial polo Emprego II o pro-
xecto que acadou máis financia-
mento en Galicia na última
convocatoria do Fondo Social Eu-
ropeo.
Protección dos dereitos laborais
O máximo responsable provincial
quixo destacar outro dos aspectos
novidosos do Pacto provincial
polo Emprego II: a defensa dos
dereitos dos traballadores que im-
partirán a formación, de xeito que
os beneficiarios non só aproveita-
rán unha formación de calidade,
senón que os docentes tamén
verán protexidas as súas condi-
cións laborais. Así, estas cláusulas
sociais garantirán, entre outras, a
obriga de que os formadores reci-
ban unha retribución mínima de
30 euros/hora, valorando positiva-
mente ás empresas que aseguren
retribucións superiores e exclu-
índo directamente ás que non res-
pecten este mínimo.
Formación remunerada
Gómez Besteiro destacou que os
participantes recibirán “formación
teórica e práctica en recoñecidas
empresas e asociacións da provin-
cia, recibindo durante todo o pro-
ceso unha axuda económica
equivalente ao 75% do IPREM, é
dicir, uns 400 euros mensuais”. O
Presidente avanzou ademais que,
unha vez iniciado o proceso de
contratación, o INEM fará unha
primeira selección dos currículos
que máis se
adapten e a
Deputación
realizará en-
trevistas curri-
culares aos
selecciona-
dos, de xeito
que os 1.000 lugueses que superen
o proceso, “comezarán a forma-
ción a mediados do mes de setem-
bro”.
Os interesados en participar terán
á súa disposición 72 accións for-
mativas centradas en potenciar a
prestación de servizos de carácter
social, os chamados empregos
brancos, vinculados coa atención
sociosanitaria e a dependentes, un
sector que, segundo un informe do
Ministerio de Traballo, xerará
200.000 empregos hasta 2015 en
España. “Deste xeito, ofrecemos
unha formación especializada que
facilita a futura inserción laboral
dos participantes ao tempo que po-
tencia os servizos sociais fronte ao
desmantelamento que estes están
a sufrir”, subliñou o Presidente.
72 accións formativas
Méndez detallou cal será o contido
dos cursos, dos que se celebrarán
varias edicións. Entre estes, 38
sobre atención sociosanitaria a
persoas dependentes
en domicilio ou ins-
titucións sociais; 3
sobre transporte sa-
nitario; 6 sobre lim-
peza e hixiene de
superficies e mobi-
liario; 11 sobre ope-
racións básicas de cociña e 9 sobre
asesoramento na función xerencial
e no autoemprego para a creación
de empresas.
O II Congreso de Cultura Dixital
e Redes Sociais #INLUGO14, or-
ganizado pola Deputación de
Lugo, que xa é o encontro sobre
Internet máis importante de Gali-
cia, logrou superar o éxito da
convocatoria do 2013, convertén-
dose nun congreso de redes so-
ciais referencial en España.
O hashtag #inlugo14 foi Trending
Topic a nivel nacional, é dicir, un
dos temas máis comentados en
Twitter durante toda a fin de se-
mana, ó alcanzar preto dun mi-
llón de usuarios e case 9 millóns
de impresións, o que supón un in-
cremento de preto dun 150% res-
pecto á pasada edición.
O éxito do Congreso de Cultura
Dixital e Redes Sociais non só se
viviu na rede social Twitter,
senón que a páxina web do Con-
greso, www.inlugo.com, rexis-
trou preto de 30.000 visitas de
9.500 usuarios diferentes en
pouco máis de 10 días. Os usua-
rios que accederon a dita páxina
estaban afincados, fundamental-
mente, na cidade de Lugo, se-
guida de Madrid, A Coruña e
Vigo. A web alcanzou visitas
dende 10 países distintos, dos que
cabe destacar que 228 dos usua-
rios se atopaban en Estados Uni-
dos, 112 en Perú, 88 en México
ou 61 en Reino Unido.
Os tuits con maior repercusión
foron os de @policia, con 454
retweets, seguidos por Ramón
Lobo (@ramonlobo), que alcan-
zou 202 retweets, @in_lugo, con
94 retweets e o Presidente da De-
putación (@jrgomezbesteiro),
con 71 retweets.
O vicepresidente da Deputación
de Lugo e responsábel das áreas
de Benestar Social e Deporte, o
nacionalista Antonio Veiga, apro-
veitou para anunciar na rolda de
prensa posterior á Xunta de Go-
berno da institución provincial
celebrado o venres 6 de xuño a
nova sección do espazo web da
Rede Museística Provincial, de-
nominada Acordanzas, que nace
para, coa desculpa dunha efemé-
ride, divulgar obras e autores
senlleiros con obra representativa
no Museo Provincial de Lugo.
Segundo explicou Antonio Veiga
“aproveitando a circunstancia de
cumprírense este 5 de xuño de
2014 cento sesenta anos da morte
de Jenaro Pérez Villaamil e Du-
guet (Ferrol, A Coruña, 3 de fe-
breiro de 1807 - Madrid, 5 de
xuño de 1854), a dirección e o
departamento de Belas Artes do
Museo de Lugo, coa colabora-
ción doutros departamentos da
Rede Museística da Deputación
de Lugo, propoñen relembrar a
obra e a figura do ilustre pintor
ferrolán. E isto materialízase bo-
tando a andar un servizo on line
para facilitar o achegamento
tanto documental como físico ás
salas do museo onde se expón a
obra do homenaxeado”.
A Rede Museística Provincial
xunto coa Vicepresidencia da
Deputación traballan arreo ao
longo de todo ano para lembrar
aos artistas galegos celebrando
efemérides relacionadas coas
súas biografías, resaltar tempo-
ralmente certas obras da exposi-
ción permanente en función do
aniversario que coincida, alternar
obra en reserva para acompañar
na exposición permanente ou
traer outra nova prestada, divul-
gar e achegar ao noso público as-
pectos alternativos da arte e dos
artistas a través das obras.
Ese traballo complétase coa pre-
sentación de novas actividades
co gallo de aniversarios relevan-
tes de creadores presentes no
Museo para fomentar unha enti-
dade viva e dinámica. Neste sen-
tido Veiga explicou que “o uso
das novas tecnoloxías, e nomea-
damente, da web do Museo
como plataforma divulgativa é
esencial para deixar constancia
de todas as obras dos artistas ho-
menaxeados existentes nos fon-
dos do Museo accesibles para
todos os usuarios on-line”.
A Deputación de Lugo vén de so-
licitar, o pasado 2 de xuño, o .gal
para o seu dominio de Internet, o
que a converterá en pioneira entre
as administracións galegas en ser
titular dun dominio de primeiro
nivel. Unha vez dita solicitude
sexa admitida e aprobada pola
Asociación Puntogal, encargada
de avaliar as candidaturas presen-
tadas, a presenza da institución lu-
guesa na rede pasará do
www.deputacionlugo.org ao
www.deputacionlugo.gal.
A Deputación formalizou a súa
petición o primeiro día do prazo
dispoñible dentro da fase inicial,
chamada Programa Pioneiros,
que se desenvolverá ata o vin-
deiro 25 de xullo culminando coa
posta en marcha de 90 sitios de
administracións públicas, empre-
sas e entidades sen ánimo de
lucro. Entre estes pioneiros estará,
con toda seguridade, a institución
provincial, xa que cumpre con
todos os requisitos esixidos, entre
os que destacan os de empregar a
lingua galega nas súas comunica-
cións en liña; promover os dife-
rentes aspectos da cultura galega
na rede e dirixir especificamente
á comunidade galega as súas co-
municacións e servizos.
Nace ‘Acordanzas’, unha novasección web da Rede Museística
A Deputación deLugo, pioneira ensolicitar o dominio.gal
O #INLUGO14, un referente enEspaña das redes sociais O hashtag #InLugo logrou superar un millónde usuarios
O seu obxectivo é divulgar obras e autoressenlleiros con obra representativa no Museode Lugo
A Deputación facilitará a inserción laboral a 1.000 parados lucenses con 72novas accións formativas remuneradas
Besteiro e Méndez durante a presentación do Plan.
Foto de familia dos participantes no congreso nos xardíns do Pazo de San Marcos.
#SanMarcos
Os beneficiarios do II
Pacto polo Emprego
recibirán durante a
formación unha axuda
económica duns 400
euros ao mes
19actualidade xuño 14
“Boas tardes a todos os nososseguidores e amigos, último díade reinado de Juan Carlos deBorbón, sucesor de Franco#ArribaEspaña ”, di a Funda-ción Francisco Franco a travésdunha mensaxe publicada narede social twitter desde a queteiman en reivindicar o pasadofranquista da casa real española.Desde que Juan Carlos I anun-ciou a súa abdicación, a Funda-ción Francisco Franco está adesempoeirar algunhas das ima-
xes que teñen no seu amplo ar-quivo que dan mostra da estreitarelación entre o Borbón e o di-tador. Entre elas, nas redes fixe-ron pública unha fotografía daúltima aparición pública deFrancisco Franco o 1 de outubrode 1975. Á súa beira atopábanseJuan Carlos de Borbón e Sofía. Outra das imaxes que estes díasreproducen é unha fotografíadedicada do Rei de España e paide Felipe VI que chegou a Xefedo Estado por vontade do “cau-
dillo”, nome que empregan acotío para denominar o ditador.A fotografía é un retrato de JuanCarlos de Borbón empuñando oleme dun barco na que aparecemanuscrito o texto “Al Genera-lísimo Franco, con mucho ca-
riño y mayor respeto”. A Fundación Nacional Fran-cisco Franco naceu en 1976, sóun ano despois da morte do“caudillo”. Nos seus obxectivosestá o de defender “a verdade”do personaxe histórico e o seulegado. “Nesta liña de actua-ción, xunto con outras activida-des, sae constantemente aopaso, de forma documentada eobxectiva, de tanta mentira edistorsión da verdade”, sinalanna súa páxina web. As imaxespublicadas corresponden ao seuarquivo de máis de 30.000 do-cumentos co que queren facerun “servizo á historia de Es-paña, para facer que esta histo-ria chegue sen tapuxos ninveladuras ás novas xeracións”.
Ningún na Coruña, Ferrol, Pon-tevedra e Lugo, dous en Ourensee cinco Santiago. Só un 2,42 doscentros de Educación Infantil de-clara que desenvolven a súa ac-tividade maioritariamente engalego. Os que afirman que a súacomunicación se realiza a me-tade en galego co alumnado al-canza só o 4,15. Do 94,43 %restante, que confesan usar maio-ritariamente o castelán, só hai 2que indican que chega ao 33%,Son os datos definidos como“alarmantes” pola Mesa polaNormalización Lingüística quepresentou esta terza feira o resul-tado da enquisa realizada coscentros durante os meses de abrile maio. Do total de 289 centros de Edu-cación Infantil, a inmensa maio-
ría, 270, teñen as súasactividades maiorita-riamente en castelán,só 7 maioritariamenteen galego e 12 infor-man de que o repartode linguas é ao cin-cuenta por cento. Non é máis optimista asituación con respectoao uso de materiais nanosa lingua. No con-xunto das cidades, só11 centros contan con materiaisdidácticos en galego e 278 mani-festan que non empregan ningúnna nosa lingua. “Dáse mesmo acircunstancia de que hai menoscentros que dispoñan de mate-riais didácticos en galego dos xapoucos que declaran impartiraulas na nosa lingua. É indica-
tivo da falta de interese por dotarde materiais dignos ao profeso-rado”, denuncia o presidente daMesa pola Normalización Lin-güística, Marcos Maceira.
Os resultados da demolición
Para Marcos Maceira, a enquisae os seus resultados están a de-
mostrar “o éxito do plan de de-molición lingüística da Xuntaque se constata na aceleración doproceso de eliminación do ga-lego do sistema educativo”. Relacionou o presidente daMNL, o estado do proceso denormalización cos obxectivos do“decretazo”. “O que nos teme-
mos é que isto non éun fracaso senóntodo o contrario, ocumprimento dosseus obxectivos. Estaradiografía demostraque se houbera von-tade de camiñar caraá normalizacióncumpriría derrogar odecreto e retomar oconsenso do PlanXeral de Normaliza-
ción Lingüística como punto departida”. Marcos Maceira reclamoulle aopresidente da Xunta, Núñez Fei-jóo que poña fin “ao quinquenionegro para a nosa lingua e aodesprezo que mostra polo galegoque é o desprezo que sinte porGaliza”.
Galiza, o país de 'chegar e encher',a terra da 'fartura', a nación de'como para unha voda', volve vercomo a fame ensina a patiña porbaixo das portas dalgúns fogares.Os debates parlamentares destesdías sobre a necesidade de axili-zar a Risga (renda de integraciónsocial) ou a apertura dos comedo-res escolares no verán para aten-
der a nen@s de familias senrecursos, permitiu que se visibili-zase en primeiro plano nos prin-cipais medios do país unharealidade até o de agora invisibi-lizada: Na Galiza do século XXIhai carencias, necesidades, penu-
rias, escasez... volve aparecer porbaixo da porta a pata da fame. Haiperto dun 20% da poboación ga-lega que está en risco de ficar des-colgada. No limiar da pobreza,con ingresos só de prestacións ouaxudas...O PP acusou á oposición de faceralarmismo, de dar unha imaxe depaís que non se corresponde coa
realidade, de facer dema-goxia. Desde a oposición,négase esa acusación. “Ga-liza vive unha auténtica si-tuación de emerxencianacional”, di Francisco Jor-quera (BNG). O portavozparlamentar nacionalistalamenta que Feijóo "neguea evidencia" e opte porbotar balóns fóra.Contundente tamén Xesús
Ron, deputado de AGE na Cá-mara galega: "O sectarismo doPartido Popular e o capitalismopretenden facer culpábeis as víti-mas" antes que recoñecer a reali-dade que hai en Galiza após máisde cinco anos de crise.
A Fundación Francisco Franco apresentao Borbón como sucesor do ditadorNo último día de reinado de Juan Carlos I, a Fundación Francisco
Franco cualifica nas redes sociais o Borbón como sucesor do di-
tador. A entidade publica imaxes do monarca con Franco que, se-
gundo din, non están a aparecer nos medios de comunicación.
Só 7 de 289 centros de Educación Infantil en todo o país declaran impartirenmaioritariamente en galego Así o reflicten os datos da enquisa que vén de presentar a Mesa pola Normalización LingüísticaSupoñen un 2,42 % fronte ao 3,19 % do pasado anoO 94,43 % usan maioritariamente o español
As luces vermellas daemerxencia social en GalizaOs debates sobre a Risga e a apertura no verán dos come-
dores escolares puxeron no primeiro plano un país no que
a pobreza, a necesidade e a carencia deixaron de habitar
en 'guettos' para se instalar en non poucos fogares.
Franco, Sofía e Juan Carlos.
Marcos Maceira e Susana Méndez.
galiza
�0 agroxuño 14
A Consellería do Medio
Rural e do Mar aposta
polos contratos lácteos
nos que o prezo estea re-
ferenciado a algún indi-
cador de mercado. Un
exemplo desa aposta é a
ferramenta para a refe-
renciación dos prezos
nos contratos lácteos,
que o mércores 29 de
maio presentou ao sector
a directora do Fondo Ga-
lego de Garantía Agraria
(FOGGA), Patricia
Ulloa.
Esta ferramenta denomí-
nase Xacobea e propor-
ciona un valor ao cal
referenciarse á hora de establecer
un prezo do leite no contrato a
asinar. Poderá ser empregada, de
xeito voluntario, polas partes asi-
nantes dos contratos de compra-
venda de leite de vacún, podendo
elixir distintas opcións ás que
desexen referenciar os prezos
dos contratos, como por exem-
plo, a evolución actual dos pre-
zos dos produtos lácteos
industriais no mercado.
Ademais, a directora do FOGGA
tamén presentou un índice de
evolución dos custes de produ-
ción das explotacións de leite de
vacún, desenvolvido en base á
estrutura de custes das explota-
cións galegas. Estas ferramentas
poñeranse a disposición do sec-
tor lácteo a través do Observato-
rio do sector lácteo de Galicia,
“OLGA”, na web da Consellería
do Medio Rural e do Mar.
Deste xeito, sinalou a directora
do FOGGA, a Xunta busca favo-
recer os contratos lácteos de
longa duración, que aporten
maior estabilidade ao sector e
poidan reducir os efectos da vo-
latilidade. Neste sentido, Patricia
Ulloa lembrou que a lei de medi-
das para mellorar o funciona-
mento da cadea alimentaria
contempla a posibilidade de ter
en conta a evolución de indica-
dores de custos de produción á
hora de fixar o prezo do leite nos
contratos.
A maiores, lembrou que a forma-
lización de contratos e o estable-
cemento das súas condicións é
unha obriga que atinxe ao sector
e que a Xunta vai seguir promo-
vendo a súa sinatura e velando
para que se cumpra toda a nor-
mativa que os regula.
“Como é sabido, Galicia conta
con máis da metade dos núcleos
de poboación de España e co
maior número de vivendas illadas
por quilómetro cadrado de todo o
Estado. Máis do 90% do territorio
galego é rural”, asegura o secre-
tario xeral de Xóvenes Agriculto-
res, Francisco Bello.
“Partindo desta realidade, ao noso
xuízo, o texto proposto, pode di-
ficultar as actividades e a fixación
de poboación no medio rural ao
limitar os usos dos solos, e ao di-
ficultar os procesos de mellora da
estrutura territorial”, explica.
Así pois, considera “necesario fa-
cilitar o normal desenvolvemento
das actividades agrarias, gandei-
ras e forestais así como a implan-
tación de proxectos industriais ou
do sector servizos que favorezan
a fixación de poboación no
medio rural”.
Por outra banda, un dos compro-
misos acadados pola Xunta de
Galicia co sector lácteo galego é
o de mellorar a estrutura territo-
rial agraria de Galicia mediante
unha nova lei –lei METAGA- que
precisamente pretende corrixir o
erro histórico cometido na vi-
xente lei do solo de non permitir
os reparcelamentos a as actua-
cións integrais nos terreos delimi-
tados como de núcleo rural.
Atendendo á actividade agrícola,
Bello asegura que “para contar
con explotacións viables e com-
petitivas é preciso que os agricul-
tores e gandeiros galegos poidan
acadar uns custes de produción
máis baixos”. Por isto, entre ou-
tras medidas, “é moi importante
que as administracións non atran-
quen o seu desenvolvemento con
lexislación deseñada de costas
aos sectores produtivos”, de-
fende.
Así, conclúe demandando da
Consellería de Medioambiente
Territorio e Infraestruturas “un
diálogo construtivo para mellorar
un borrador da nova lei do solo
que, de publicarse tal como o co-
ñecemos, sería nefasto para Gali-
cia”.
O sindicato Unións Agrarias
agarda que os resultados da reu-
nión, en plena caravana electoral,
do presidente da Xunta coa nova
ministra de Agricultura para corri-
xir o paquete lácteo, vaian máis alá
das boas palabras e se concreten
nunha modificación profunda da
norma emendando a acción polí-
tica do ex ministro Arias Cañete.
UUAA insiste, tal como xa lle tras-
ladara a Isabel García Tejerina e á
conselleira Rosa Quintana, que é
preciso establecer unha duración
mínima de dous anos dos contra-
tos polos que se regula a venda de
leite para protexer os gandeiros ga-
legos do risco de que en certas
zonas no se lles recolla o leite no
escenario sen cotas lácteas que se
abrirá o 1 de abril de 2015. O sin-
dicato considera imprescindible
que este novo modelo estea opera-
tivo na renovación dos contratos
este mesmo xullo.
Por outra banda, o sindicato lem-
bra que é imprescindible que as in-
dustrias estean obrigadas
legalmente a presentar aos gandei-
ros un contrato por escrito que
contemple prezos, volume e forma
de pagamento; así como que se ha-
bilite dunha vez o mediador para
que realmente exista negociación
entre as partes nun sector no que
se intercambia un ben perecedoiro.
Despois desta reunión dos máxi-
mos responsables de Xunta é Mi-
nisterio de Agricultura, non hai
ningunha escusa para non perse-
guir a venda a perdas que se rea-
liza mediante a introdución de
cisternas de leite doutros países en
territorio galego e que se fixe un
prego de sancións económicas
reais para castigar a quen incum-
pra algún dos anteriores preceptos.
Finalmente, UUAA propón que a
Administración controle que nos
contratos desta última campaña
non se supere unha sobreprodu-
ción do 5%, para evitar o paga-
mento dunha multa
multimillonaria pola supertaxa.
Con este mecanismo, lograríase
unha distribución equitativa das
posibilidades de sobreprodución
dos gandeiros, o que implicaría
impedir que os máis potentes en-
treguen aos seus receptores ata un
30% de leite de máis, o que arras-
traría ao resto ao abono da sanción.
Medio Ambiente ven de reclamar
ás explotacións que solicitaron
Plans de Mellora o cumprimento
do trámite de Incidencia Ambien-
tal para a autorización das mes-
mas cunhas novas condicións.
Por iso, e ante as numerosas quei-
xas recibidas por parte dos produ-
tores nas oficinas de Unións
Agrarias, o sindicato vén de soli-
citar unha reunión con carácter ur-
xente co Secretario Xeral de
Calidade e Avaliación da Conse-
llería de Medio Ambiente, Justo
de Benito Basanta.
O sindicato asegura que “se in-
venta novas condicións, sen ter
base legal ningunha, respecto á
capacidade das fosas de purín, á
obligatoriedade de cubrición e á
división das mesmas”. Expedien-
tes que non tiñan que ser someti-
dos a procesos como Incidencia
Ambiental, están sendo enviados
a Medioambiente co conseguinte
retraso e posibilidade de que sexa
denegada a axuda que teñen soli-
citada ante a Consellería de Medio
Rural por cambio de criterios rea-
lizado unha vez finalizado o prazo
de solicitude das axudas. Así, os
requisitos que esixe Medio Am-
biente teñen que ser soportados
integramente polos gandeiros.
UUAA esixe que non se teñan en
conta os novos criterios por
Medio Ambiente ata que se discu-
tan co sector e se publique a nor-
mativa correspondente, do mesmo
xeito o sindicato pide a Medio
Rural que amplíe o prazo para
poder presentar as licencias de
obra para evitar que queden fóra
expedientes por este motivo.
Son un centenar de granxas afec-
tadas na provincia que na maioría
dos casos teñen unha media de
100.000 euros de inversión.
Medio Rural aposta polos contratos lácteosco prezo referenciado a algún indicador demercado
UUAA recela da corrección eneleccións do paquete lácteo
UUAA denuncia a situación debloqueo nos plans de mellora nasexplotacións gandeiras
Xóvenes Agricultores asegura que “a nova lei dosolo suporá un novo atranco para o desenvolve-mento rural de Galicia”
A direc�ora xeral do FOGGA presentou a ferramenta XACOBEA ante o sector.
21agro xuño 14
A Consellería do Medio Rural e doMar destina 899.927 euros a axu-das aos produtores que participennos programas de produción e me-llora dos produtos agroalimenta-rios galegos con calidadediferenciada. O Diario Oficial deGalicia (DOG) publicou o venres13 de xuño unha Orde da Conse-llería pola que se establecen asbases reguladoras destas axudas ese convocan para o 2014.O importe destas axudas, cofinan-ciadas con fondos da Unión Euro-pea, a través do Feader, cunhaparticipación do 75%, poderá in-crementarse con remanentes adi-cionais, de acordo coasdispoñibilidades de crédito.Poderán beneficiarse delas os pro-dutores que participan nalgún dosprogramas de calidade diferen-ciada destes produtos definidos erecollidos no marco do Plan deDesenvolvemento Rural (PDR) deGalicia 2007-2013, de acordo coRegulamento CE relativo á axudaao desenvolvemento rural a travésdo Fondo Europeo Agrícola de
Desenvolvemento Rural (Feader).Nestes programas inclúense as di-ferentes denominacións de orixe eindicacións xeográficas así comoa produción ecolóxica.Serán subvencionables os gastosderivados da inscrición e as cotasde participación nun destes pro-gramas, incluíndo, se é o caso, oscorrespondentes a rexistro, controlou inspección e certificación nece-sarios para comprobar o cumpri-mento das especificacións doprograma. A contía da axuda po-derá chegar ata o 100% dos gastossubvencionables realizados, sensuperar os 3.000 euros anuais porexplotación, durante un períodomáximo de cinco anos.O prazo de presentación de solici-tudes para esta convocatoria é deun mes contado a partir de mañá.Deberán presentarse preferible-mente por vía electrónica a travésdo formulario normalizado dispo-ñible na sede electrónica da Xuntade Galicia, https://sede.xunta.es.Tamén se poderán presentar as so-licitudes en soporte papel.
O portavoz de Agricultura doGrupo Socialista, Pablo García,reclamoulle ao Goberno galegoque, deixando claro os bos datosde sanidade que a cabana gandeiraatesora ao longo dos últimos anos,“é obvio que nesta campaña seestán sacrificando máis animaisreaccionantes en proporción o nú-mero de animais saneados que enanos anteriores”.
Segundo os datos da direcciónxeral de Produción Agropecuariason 829 sacrificios no que vai decampaña, mentres que outros anosforon pouco máis de 1.000 en todaa campaña. Para o PSdeG, a causa puido ser afalta dun análise epidemiolóxicoda explotación en concreto, enlugar de sacrificar animais en baseaos datos técnicos concretos das
análises. Nese sentido, a directoraxeral, Patricia Ulloa, recoñeceuque se realizaran reunións a nivelprovincial cos responsables deárea de sanidade animal, de cara aque estes problemas se fosen solu-cionando.Dende o PSdeG consideran que“temos que facer todo o posiblepara que só se sacrifiquen aquelesanimais que estén claros, porque
primeiro arruinamosao gandeiro, e se-gundo, a reposicióndese animal non émellor do quetemos”.Do mesmo xeito,tamén reclaman quede inmediato sepoñan en marcha asindemnizacións paraas reses sacrificadas,
que estas suban a súa contía dadoo prezo de mercado, e tamén quese compense a aquelas explota-cións que queden inmobilizadas.
Probas e medidas adicionaispara as explotacións afectadasA directora xeral explicou na Co-misión 7ª do Parlamento que “nosdous últimos anos detectouse unincremento de explotacións con
animais reaccionantes á proba ofi-cial de diagnóstico, denominadaintradermotuberculinización, o calé un feito normal dada a comple-xidade do diagnóstico desta enfer-midade”.É polo que existen protocolos nosque cada unha das explotaciónsafectadas é sometida a un estudoepidemiolóxico individualizado,co obxecto de determinar os casosnos que é necesario proceder aosacrificio dos animais, discernindoaqueles outros nos que se consi-dera preciso realizar outras probascomplementarias. Nun númeroimportante de explotacións non seprocede inicialmente ao sacrificiodos animais reaccionantes, en es-pera de novas probas.Ademais, mantendo a rigorosi-dade nas actuacións, tomáronse al-gunhas medidas adicionaisdestinadas a axilizar todos os pra-zos e facilitar na medida do posi-ble o funcionamento dasexplotacións afectadas, sinalou adirectora xeral. Algunhas das me-didas son a axilización das diagno-ses e no pagamento deindemnizacións, a realización decursos de especialización para ve-terinarios de campo e a mellora dainvestigación aplicada.
O prazo para solicitar as axudas daDeputación Provincial do novoplan de 1,7 millóns de euros enapoio ao sector primario e aomedio rural está aberto e remata o2 de agosto de cara a ter concedi-das as subvencións no mes de se-tembro. O plan consta de tres liñas de axu-das. Por unha banda, a destinada árecuperación de terras abandona-das. A Deputación de Lugo con-vértese na primeira instituciónprovincial de Galicia en ofrecer ósgandeiros e agricultores axudas di-rectas para este fin, que poderánchegar aos 9.000 euros por bene-ficiario. O obxectivo é facilitar re-cursos económicos aos produtorespara que poidan aumentar a baseterritorial das explotacións e me-llorar deste xeito a súa rendibili-dade, ademais de favorecer arecuperación da poboación, a pre-vención de incendios, o control dafauna salvaxe e unha axeitada or-denación do territorio. Estas axu-
das concederanse a quen real-mente vive e traballa no campo,pois os beneficiarios deberán xus-tificar coa declaración da rendaque o 50% dos seus ingresos pro-cede da actividade agropecuaria.Poden solicitalas gandeiros ouagricultores a título individual;agrupacións de gandeiros ou agri-cultores; Sociedades Agrarias deTransformación (SATs); ou per-soas xurídicas que teñan a titulari-dade de explotacións.Tamén se establece outra liña paraa instalación ou mellora de traídasde auga. Este é un servizo munici-pal básico moi custoso e que moi-tos concellos non teñencapacidade económica para garan-tilo, polo que a Deputación abriuunha liña específica de axudas,que serán dun máximo de 30.000euros para instalar unha nova redede abastecemento e de ata 10.000,no caso de proxectos de mellora deinfraestruturas existentes. Os be-neficiarios poden ser comunidades
de usuarios, asociaciónsde veciños e entidadesveciñais sen ánimo delucro, e comunidades demontes, en tódolos casossempre e cando teñanpersonalidade xurídicapropia.E, finalmente, taménserán subvencionablesinfraestruturas de usocomunitario que mello-ran a calidade de vida daxente do campo e facili-tan o seu traballo. Trá-tase, entre outras, dearranxo e sinalización decamiños públicos de ac-ceso a explotacións, terras, cami-ños forestais e núcleos rurais,fontes, prazas públicas, bebedoirosde uso común, depósitos contra in-cendios, sistemas de regadío oulimpeza de rutas de sendeirismo esendeiros. O máximo por benefi-ciario será de 12.000 euros. Podenpedilas asociacións de veciños e
entidades veciñais sen ánimo delucro, comunidades de montes,agrupacións de gandeiros e agri-cultores, ou de produtores fores-tais, e colectivos de usuarios.Os criterios de valoración para ou-torgar estas axudas, convocadas enréxime de concorrencia competi-tiva, son totalmente obxectivos e amesa de valoración será estrita-
mente técnica.Os particulares e colectivos intere-sados poden consultar os requisi-tos, documentación requirida eprocedemento para formalizar assolicitudes no BOP do 5 de xuño,así como na páxina web da Depu-tación www.deputacionlugo.orgna área de Cooperación e Asisten-cia aos Concellos.
Ata 900.000 euros en axudaspara produtores agroalimentarioscon calidade diferenciada
O Parlamento debate sobre o incremento desacrificios na campaña de saneamento gandeiro
Produtores de DOP, IXP ou agriculturaecolóxica poderanse beneficiar destasaxudas
A Deputación de Lugo é a primeira de Galicia que ofrece axudas aos gandeirose agricultores para recuperar terras abandonadas
agro
O Presidente da Deputación, Gómez Besteiro, e o deputado de Cooperación cosConcellos, Álvaro Santos, presentaron este novo programa de axudas.
A campaña de saneamento aínda non rematou.
�� depo��exuñ� 14depo e
Despois da celebración do III
Campionato de fútbol 7 Concello
de Cospeito organizado polo CD
Cospeito entre o 6 e o 8 de xuño;
Muimenta toma a relevo das ma-
ratóns de fútbol 7 no municipio.
O Pichón acollerá o IV Maratón
de fútbol 7 entre o 28 e o 29 de
xuño baixo a organización da SD
Muimenta.
O prazo de inscrición neste tor-
neo remata o martes 24 de xuño.
Así, o sorteo de emparellamentos
realizarase o mércores 25 ás dez
da noite no propio campo de fút-
bol.
O seu prezo é de 130 euros e pó-
dese formalizar a través dos telé-
fonos 639 179 463 ou 609 22 11
81 achegando a cota de inscrición
ao número de conta 2080 0170
1730 4000 7558.
Haberá premios, que ascenden a
2.100 euros, e trofeos para os
catro mellores equipos.
III Trofeo López Anllo
E a disciplina do fútbol sala será
a que se practique entre o 11 e o
13 de xullo no pavillón municipal
en Muimenta durante a terceira
edición do Trofeo F. Javier López
Anllo.
A inscrición supón 120 euros e
pódese formalizar a través dos te-
léfonos 680 589 125, 617 870
030 ou 662 088 206 ata o xoves
10 de xullo que se realizará o sor-
teo de emparellamentos ás dez da
noite na Casa da Cultura Manuel
Gesto de Muimenta. Neste caso,
os catro primeiros clasificados re-
cibirán 2.800 euros e cadanseu
trofeo.
A localidade pontevedresa de
Valga acolleu a terceira proba do
campionato galego de karting
onde o vilalbés César Cabarcos
logrou unha terceira praza repe-
tindo posición tanto nos adestra-
mentos coma en ambas mangas
da carreira de kz2.
Con este resultado faise coa se-
gunda posición na xeral da cate-
goría, a cinco puntos do líder, o
piloto lucense Hugo Iglesias;
pero tamén na primeira da Copa
Shifter por diante de Antón
Pérez e Víctor
Senra. O primeiro
dos coruñeses ató-
pase a 25 puntos
do piloto vilalbés
que suma 57 pun-
tos. Senra, pola
súa banda, só
conta con 5 puntos
no seu poder.
Cabarcos manifés-
tase “contento con
este resultado e,
sobre todo, por
como está a fun-
cionar o equipo”. Recorda, así
mesmo, que “a principio de tem-
pada o obxectivo era gañar a
compra Shifter”; pero, os resul-
tados empúrrano a ser algo máis
ambicioso. “Temos un motor
que corre menos cos outros por
ser dunha copa monomarca, pero
xogaremos a baza da regulari-
dade de cara a gañar a xeral de
kz2”, adianta.
A vindeira cita será no circuíto
da Pastoriza o sábado 21 e o do-
mingo 22 de xuño.
O III Volante Deputación de Lugo
é unha actividade que pretende
achegar a calquera persoa sen ex-
periencia o mundo da competición
automobilística a través da súa
participación do Rallye San Froi-
lán deste 2014 posibilitando ao
gañador pilotar un Suzuki Swift
Sport do trofeo de dita marca.
Esta iniciativa deportiva, que está
posta en marcha pola institución
provincial en colaboración co
Concello da Pastoriza e a PTC Es-
cuela, e que consiste nunha selec-
ción onde os participantes
recibirán un curso de condución
para igualar e equilibrar coñece-
mentos entre uns e outros e que se
celebrarán os días 27, 28 e 29 de
xuño, no circuíto da Pastoriza.
O proceso de selección estará su-
pervisado por un xurado com-
posto por pilotos, monitores de
PTC e colaboradores deste pro-
xecto.
Pode formalizar a inscrición nesta
promoción calquera persoa intere-
sada, que cumpra as seguintes
condicións: estar empadroado en
calquera provincia da Comuni-
dade Autónoma de Galicia, non
ter experiencia previa de ningún
tipo, excepto kárting, en competi-
cións automobilísticas, estar en
posesión do permiso de conducir
na data na que se realicen as dife-
rentes fases, e reunir, na data de
celebración do Rallie San Froilán
do ano 2014, todos os requisitos
esixidos pola Federación Galega
de Automobilismo para obter a Li-
cenza de Condutor (piloto).
O prazo para enviar os formula-
rios de inscrición remata ás doce
da noite do mércores 25 de xuño
de 2014, ao máis tardar, e o prezo
da inscrición será de 36 euros.
O titular do primeiro premio será
seleccionado como piloto e parti-
cipará no Rallye San Froilán 2014
dentro da estrutura do equipo de
competición Vallejo Racing-PTC
de forma totalmente gratuíta. O
segundo e terceiro clasificados re-
cibirán como premio unha forma-
ción específica de piloto recibindo
un curso multidisciplinar de com-
petición, curso ao que loxica-
mente tamén terá acceso o
vencedor.
F��b
�l 7 e fútbol sala en MuimentaRapaces e rapazas de 3 a 9 anos poden participar nas
actividades do programa Guitiriz Concilia 2014
O circuíto da Pastoriza acolle a finais de xuño asprobas do III Volante Deputación
César Cabarcos, primeiro da Copa Shiftertrala terceira proba do campionato galegode karting
O Vicepresidente da Deputación, Antonio Veiga, presentou esta iniciativa xunto
á tenente de alcalde da Pastoriza e representantes de PTC Escuela.
César Cabarcos na terceira posición do podio.
Guitiriz Concilia 2014 é un novo
programa -enmarcado no I Plan
de Municipal de Igualdade de
Oportunidades- dirixido a nenos
e nenas de 3 a 9 anos de idade co
obxectivo de facilitar a concilia-
ción laboral e familiar dos pais e
nais dos participantes.
Para entreter aos máis pequenos
neste período estival, desenvol-
veranse múltiples actividades na
Casa Habanera e no telecentro da
localidade entre o 14 de xullo e o
9 de setembro en horario de dez
da mañá a dúas da tarde: dende
talleres de reciclaxe, multide-
porte, informática, contacontos,
teatro, inchables, maxia ata cla-
ses de iniciación ao judo, batuka
ou baile galego.
Os interesados en participar
poden consultar os prezos de
cada quincena contactando co
Concello a través do teléfono
982 370 109 ou do enderezo
electrónico info@concellodegui-
tiriz.com. O prazo de inscrición
permanecerá aberto ata o 8 de
xullo, pero as prazas son limita-
das.
Curso de natación
Ata o venres 20 de xuño tamén
se poden inscribir os interesados
e interesads nos cursos de nata-
ción dirixidos a rapaces e adultos
entre os meses de xullo e agosto
na piscina municipal de Guitiriz.
O prezo de inscrición é de 10
euros ao mes para os empadroa-
dos no municipio e 15 para os
non empadroados. As clases
terán unha duración de 45 minu-
tos por sesión cunha frecuencia
de dúas sesións por semana.
Vilalba
O mesmo venres remata o prazo
de inscrición nos campamentos
de verán 2014 que organiza o
Concello de Vilalba e nos que
poden participar os nenos e
nenas nadas entre os anos 2009 e
2002.
Establécense dúas quendas cun
máximo de 80 participantes que
disfrutarán de actividades depor-
tivas, psicomotricidade, expre-
sión corporal, manualidades oi
cine-forum entre outras.
O prezo é de 90euros para os vi-
lalbeses e de 180 para os rapaces
e rapazas de fóra do municipio.
A selección galega logrou a se-gunda posición na Copa de Es-paña de loitas olímpicas celebradao sábado 14 de xuño no pavillónde deportes do CSD en Madridcon especial protagonismo para os
vilalbeses José Cuba e Catriel Pe-huén.Os chairegos lograron os únicosdous ouros do combinado que re-sultaron decisivos na clasificaciónpor equipos que se suman a tres
pratas –de NicolásLópez (Club Lugo),Sara Viéitez (San Igna-cio) e Damián Iglesias(Touro)-e dous bronces–de Pablo García (ClubPontevedra) e BrunoAgra (Ayude).As actuacións dos vilal-beses supoñen un “or-gullo para o Club deLoitas Olímpicas de Vi-lalba; xa que volveu serdecisivo no resultado docombinado galego codominio dos loitadoresvilalbeses nas máximascategorías de libre olím-pica e grecorromana”.José Cuba alzouse coouro na modalidade delibre olímpica menos de125 kg e Catriel Pehuénfixo o mesmo na moda-lidade de grecorromana.Vilalba contou conoutro loitador en Ma-drid, Pablo Chao, queparticipou na modali-dade de grecorromanaen menos de 75 kg, naque chegou á loita polo
bronce desta categoría tan dispu-tada.
Final escolarO Club de Loitas Olímpicas de Vi-lalba composto polas escolas deXermade e Vilalba asinou unhaquinta posición por equipos nafinal da competición deportiva enidade escolar.O equipo, composto por 10 depor-tistas, participou no torneo que secelebrou o sábado 24 de maio nopavillón municipal de Porriño.Desfrutando e facendo desfrutaraos amigos e familiares asistentesda súa habilidade e bo facer impu-xéronse a equipos máis numero-sos.Iván Paredes e Pablo Chao capita-nearon o equipo facendo de ades-tradores durante as 5 roldas que osloitadores ángel García, AlejandroGauthier, Noé Díaz, Gabriel Pi-ñeiro, Hugo Ares, Adán Blanco,Samuel García, José Barrio e Mar-tín Pena tiveron que superar.O equipo vencedor foi, un anomáis, o Ayude de Melide com-posto por preto de 40 loitadores. Osegundo posto foi para o Cidadede Vigo, seguido do Keltoi de Vilade Cruces e o San Ignacio deVigo.O equipo clasificarase para estafinal tras acadar o terceiro posto nafase norte que se celebrou en Lugono mes de abril.
23deporte xuño 14
O 28 de xuño parece chamado aproclamarse ‘Día do OrgulloCalvo’. Se o pasado ano 2013Vilalba acollía nesa data a I Ca-rreira Internacional de Calvoscunha trintena de participantes,este ano repítese convocatoria.Ángel Campos e Miguel Monte-negro foron os impulsores destainiciativa; polo que falamos coneles para coñecer máis de preto aidea desta peculiar carreira ou ascondicións de participación entreoutros detalles.
Miguel, este ano celébrase a se-gunda edición desta carreira.Pero, recórdanos como xurdiua primeira?Foi o ano pasado coincidindocoa Carreira Popular das LetrasGalegas de Vilalba na que parti-cipou Ángel Campos. A modo debroma pregunteille por qué noncelebrabamos unha carreira sópara calvos. Así comezou todo.
E cales son as condicións paraparticipar nesta peculiarproba?Os participantes deben ser maio-res de idade, calvos naturais -nonrapados- con ausencia de pelo de
17 cm medidos dende o cello ataa nuca en liña recta.
Entón, efectivamente, pretendedestacar a figura dos calvosdende o deporte e o sentido dohumor porque os premios nonson especialmente valorosos.Cales son estes premios?Non incorporamos premios enmetálico porque pretendemosmanter o espírito humorístico dacarreira. Así, o primeiro clasifi-cado obterá dous melóns, o se-gundo unha ducia de ovos e oterceiro, unha bombilla. Pero,este ano, incorporamos tamén uncuarto premio que consiste nuncircuíto termal e cea no Hotel At-tica 21 de Santaballa para o par-ticipante de maior idade.
E que outras novidades al-berga esta segunda edición?Instalarase un photocall para oseu uso por parte dos participan-tes e acompañantes que o des-exen. Ademais, este ano acronometraxe correrá a cargodunha empresa especializada.
Aínda non falamos das carac-terísticas da proba. Cal será a
distancia e o percorrido?O percorrido será de 4´300 qui-lómetros e transcorrerá comple-tamente polas rúas do centro deVilalba con saída e chegada naPraza da Constitución.
E con que axudas contou aproba para a organizacióndesta segunda edición?
Para recadar fondos este ano pu-xemos á venda rifas dunha cestapolo Nadal e temos tamén ávenda camisetas co lema “Orgu-llo calvo” baixo o que organiza-
mos a carreira. Contamos taméncon locais patrocinadores e a co-laboración do Concello de Vi-lalba.
Como e ata cando se podeninscribir os interesados en par-ticipar?Os interesados pódense inscribire n
www.championchipnorte.comou na Cervexería 31 do DEZ, narúa vilalbesa Basanta Silva, porun prezo de 2 ou 3 euros, no casode non ser propietario do chip.
O domingo 22 de xuño ás oito doserán o CD Castro e a SD Chan-taba mediranse no campo de fút-bol A Cheda, en Lugo, na final daXXXI Copa Deputación de fútbolde Preferente e Primeira Autonó-mica.Algo antes, ás seis da tarde, o Mi-lagrosa e o Perruquería MixtaFriol disputarán a final da VICopa feminina no mesmo campo.A final de 2ª e 3ª autonómica dis-putarase a fin de semana do 28 e29 de xuño, pero a ubicaciónaínda está por determinar.Durante a presentación das finais,Antonio Veiga destacou “a altaparticipación que rexistra esta citadeportiva ano tras ano, contandonesta edición da Copa Deputa-ción de Fútbol coa participacióndun total de 83 de equipos lucen-ses, desde Terceira Autonómica a
Preferente Autonómica, contandoaliñacións masculinas e femini-nas”.Para a posta en marcha desta úl-tima edición da Copa Deputación,a área de Deportes da Deputaciónconta cun orzamento semellanteao do ano pasado de case 90.000euros, polo que se manteñen ascantidades dos premios. Dosclubs deportivos participantes notrofeo, o campión e subcampiónda categoría Primeira Autonó-mica e Preferente Autonómicaserán premiados con 5.000 e4.000 euros respectivamente.Ademais, cada equipo recibirá450 euros por partido xogado. EnSegunda e Terceira Autonómica,os premios alcanzarán os 4.000 eos 3.000 euros para primeiro e se-gundo, e os clubs percibirán 385euros por partido disputado.
Charly e o Racing Club Villalbésnon chegaron a un acordo para avindeira tempada polo que aban-dona o banco do equipo de Ter-ceira División.O club explica que “as negocia-cións para a súa renovación nonchegaron a bo fin”; pero agradecen“a Charly e a todo o seu corpo téc-nico o traballo e dedicación nestesmeses que estiveron con nós cum-prindo o obxectivo plantexado nomomento da súa fichaxe”. Así mesmo, José Ángel, Justino,Borja Prieto, Óscar Martínez,Efrén e Álvaro deixarán de formarparte das filas da entidade chai-rega. Os tres primeiros abandonana práctica profesional por “moti-vos persoais”, mentres que ÓscarMartínez manifestoulle ao club“non estar interesado na súa con-tinuidade” e a Efrén e Álvaro "nonse lles realizará oferta de renova-ción".Por outra banda, o capítulo de altasábreo o gardameta Viusky quevolve á casa procedente do Riba-deo CF, recentemente ascendido áTerceira División. Así mesmo,confírmase a incorporación deÓscar Gilsanz como novo adestra-dor do club vilalbés.
Vilalba volve recibir corredores calvos na súa segunda CarreiraInternacional
Sete baixas e dúasincorporación parao Racing
O CD Castro enfrontarase á SDChantada na final da CopaDeputación de fútbol
Vilalba é de ouro en loitaCuba e Pehuén conquistan os únicos dous ouros galegos na Copa deEspaña
Participantes na primeira edición desta carreira.
Presentación das finais da XXXI Copa Deputación de fútbol.
José Cuba (arriba) e Catriel Pehuén (abaixo)no alto do podio da Copa de España.
A. CURRÁS
deporte
2�
sociedade� ño 1!
A Asociación de Mulleres SanBartolomeu de Ínsua recibiu áConselleira de Medio Rural e doMar na Casa Escola da parroquiaonde se reúne para traballar o liñoe desenvolver o resto de activida-des do colectivo.Foi o luns 16 de xuño cando apro-veitaron para trasladarlle á titularde Medio Rural o proxecto daasociación que se basea na trans-formación da súa labor altruistade recuperación do liño cara a unmodelo de explotación econó-mica e sostible deste e outros re-cursos do campo vinculados áagricultura ecolóxica. “Sería unforma de poñer en valor este tra-ballo contribuíndo á recuperaciónda tradición artesá”, segundo ex-plica Lourdes Otero, secretaria daasociación. Así mesmo, apuntaque coincidiu coa Conselleira nopropósito de “fixar poboación norural a través do apoio de inicia-tivas coma esta”. Durante a visita da Conselleira áparroquia vilalbesa de Ínsua -
acompañada pola delegada daXunta, Raquel Arias; o rexedorlocal, Gerardo Criado, e a conce-lleira María Cruz Vázquez, puidopercorrer as instalacións da Es-cola onde se expoñen distintosaperos de traballo do liño e tela-res. Xusto despois, a comitivatrasladouse a pé á casa da presi-denta para ver a zona de cultivodo liño co que traballan na Aso-ciación e unha instalación cosaperos máis antigos.
Agora queda por presentar por es-crito a todas as administracións oproxecto de recuperación do tra-ballo do liño coma un oficio sos-tible ligado ao medio rural.Mentras, o colectivo –aberto á re-cepción de socias doutras parro-quias e lugares- continúaorganizando actividades. O 20 dexullo a partir das catro da tardeteñen prevista a celebración dasegunda fía e o 26 de outubro asexta edición da tasca do liño.
Un grupo de 38 alumnas e alum-nos no Campus de Ferrol da Uni-versidade Sénior visitaron oconcello de Xermade o sábado 14de xuño por iniciativa de IsabelLópez Yañez. Esta xermadesa de Miraz éalumna da Universidade Séniorde Ferrol e foi a que propuso a vi-sita ao seu municipio de orixeonde comezaron visitando o Par-que Experimental de Sotavento.Despois de ser recibidos no Con-cello polo alcalde, Tomás Rodrí-guez Arias, que lles fixo entregadun agasallo; disfrutaron da mú-sica de Axóuxere, fotografáronseco Cristo Enxoito, o ciprés cente-nario, a Charca dos Patelos, en
Candamil, e a musealización daPraza de Cabreiros. Aproveitarona viaxe para xantar en Roupar eseguir a visita ao municipio porLousada onde coñeceron As Ne-veiras da man do concelleiro An-tonio Riveira, enxeñeiroagrónomo e gran coñecedor dacultura e historia do municipio.Aproveitaron tamén o bo día parasubir ao Gohía e, á volta, a Socie-dad El Porvenir de Lousada obse-quiounos cun café.A xornada rematou coa visita ácasa da “bandoleira” Pepa ALoba, na Abelleira, polo antigoCamiño Real Mondoñedo-Ferrolpor onde camiñaron escoltando alenda de San Andrés de Teixido.
A UNED SENIOR finalizou enMomán as clases do curso2013/2014 o mércores 11 dexuño cunha xornada dedicada aomedicamento.Os profesores de música, farma-céuticos e doutores impartironclases sobre a musicoterapia, ouso do medicamento e a menciñatradicional galega apoiada coaproxección dun audiovisual.
Matrícula para o 2014/2015
O vindeiro curso 2014/2015 co-mezará en outubro e a súa matrí-cula xa se atopa aberta con 70
alumnos e alumnas matriculadosen 105 asignaturas.O corpo humano e o calendariodo Hortelano –onde mestres ealumnos intercambiarán coñece-mentos sobre as épocas de semen-teira e o uso dos abonos, entreoutros aspectos- son as dúasnovas materias que se impartirándurante o vindeiro curso nas aulasda UNED Sénior Eume – TerraChá.Polo momento, o alumnado dis-fruta da súa viaxe de fin de cursoa Torremolinos, Málaga e Rondacon paradas en Pinto (Madrid).
O IES San Rosendo é un refe-rente na comarca en formaciónagraria. Nas instalacións de AGranxa desenvólvese boa parte
do programa educativo, que com-pletan con actividades moi diver-sas, tanto nese entorno como noexterior. De feito, nos cursos2012-2013 e 2013-2014 destacou
pola súa participación no Pro-xecto de tours virtuais sobre rutasde senderismo das cercanías deMondoñedo ao recibir un premio
de innova-ción educa-tiva.Parte do tra-ballo levadoa cabo in situtivo unhacontinuidadefóra pois,por exem-plo, a plantaque produci-
ron utilizouse en actividades deaxardinamento en parques ezonas verdes de Mondoñedo.O alumnado participou tamén envisitas ao o Centro Ictioxénico O
Veral -centro de recuperación deespecies, de producción de ale-víns de troita común, coello e per-diz- ou o Parque Natural doCaurel. Tamén impulsaron unha exposi-ción de cogomelos e un obradoirode elaboración de cosméticos na-turais empregando aceites esen-ciais do xardín de aromáticas daleira do IES San Rosendo. E coneles colaboraron entidades comaAxencia Agraria Comarcal, ou oDistrito Forestal que lles deu aposibilidade de manexar os ele-mentos dun camión antiincen-dios.O centro ofrece máis informa-cións obre os ciclos de formaciónagraria a través da web: http://ci-closagraria.cursosytemarios.es.
A Asociación de Mulleres San Bartolomeu deInsua traslada o seu proxecto profesionalizado áConselleira do Medio Rural
A xermadesa Isabel López traeao municipio os compañeirosda Universidade Sénior de Ferrol
A UNED Sénior da comarca pechaeste curso con 70 matrículas parao 2014/2015
O IES Plurilingüe San Rosendo de Mondoñedo ofertaciclos de formación agraria
sociedade
Rosa Quintana visitou o centro de traballo co liño da asociación.
Os visitantes tomaron unha foto de familia diante a Casa do Concello de Xermade.
A formación do ciclo de agraria inclúe prácticas antiincendios.
Obradoiros Artesáns da TerraChá nace da unión de once arte-sáns da comarca dispostos a con-tribuír “á mellora dodesenvolvemento económico so-cial e cultural na nosa comarca”a través da súa aposta polo cul-tivo dun oficio artesán. Destexeito, coa asociación dos con-ceptos de artesanía e Terra Chápretenden “traballar conxunta-mente con tódalas entidades queasí o desexen para sacar proveitoaos valores sociais, culturais eeconómicos que a artesaníaposúe na nosa comarca”.O canteiro begontino XavierQuijada, a oleira de Bonxe PepaLombao, as palilleiras de encaixepontesas Marisa Hermida e Mi-lagros Vázquez ou o torneiroxermadés Vicente Ledo son al-gúns dos membros desta asocia-ción que se completa co vilalbésMarcos Ladra especialista natalla de madeira; as vilalbesasIria Pigueiras –bixutería e com-plementos-, Noela Feal –artesa-nía téxtil- e Mª Carmen López–traxe tradicional-; XanecoTubío -músico e lu-thier no ObradoiroXaneco de Outeirode Rei- veciño dacesteira contempo-ránea Idoia Cuesta,tamén socia do co-lectivo.“A maioría de nós levamos xamoitos anos traballando nosnosos obradoiros, contribuíndodeste xeito a manter vivo unxeito de traballar que pode pare-cer contrario á evolución dostempos que vivimos, mais a re-alidade actual fainos ver as po-tencialidades que existen ao nosoarredor”, consideran.Foi por iso polo que, argallando
nunha “vella idea” que xurdíacada vez que coincidían, deroncomezo ao proceso de creacióndesta asociación impulsadostamén pola “posible colabora-ción de todos e todas nós nunproxecto promovido polo CEN-TRAD da Deputación de Lugo”.Os oficios artesáns foron o ali-cerce fundamental da evoluciónda nosa sociedade dende tempoinmemorial. Os obxectos e pezascreadas destacan pola súa elabo-ración de xeito sostible, a crea-ción de identidade e por tratarsede pezas únicas. Aínda así, xanas primeiras xuntanzas, os onceartesáns comprobaron que“todos e todas coincidiamos enque, practicamente, non se nosten en conta nin se pon en valoro noso traballo como profesio-nais dun oficio artesán”. A travésdesta asociación “as nosas inque-danzas como colectivo collenmáis peso na nosa comarca”;pero, ademais, o asociacionismoapórtalles outras vantaxes. “Adinámica do noso oficio é moiindividual. Pasamos moitas
horas nos nososobradoiros”; pero,“levar adiante untraballo en equipopermite contrastar ecompartir as diver-sas opinións e pun-tos de vista que cada
un de nós poida ter. As decisiónscolectivas sempre son máis ati-nadas”.
Obxectivos
O colectivo destaca entre os seusobxectivos a posta en valor e di-vulgación dos oficios artesáns dacomarca e a recuperación destesoficios á par da introdución detécnicas contemporáneas. Así
mesmo, propóñense realizarrutas de artesanía e patrimonioda Terra Chá, a formación profe-sional de novos artesáns e a pro-moción de accións queconxuguen a artesanía, co terri-torio, o patrimonio, o turismo e aidentidade cultural. Coa súa aso-ciación, os once artesáns agardanimpulsar a súa relación e a parti-cipación conxunta en feiras deartesanía. De feito, non desbotan
a idea de “colaborar e asesorarnas feiras de artesanía na co-marca” así coma “promover en-contros arredor dos oficiostradicionais” seguindo o exem-plo do Encontro Internacional deTorneiros que se celebra anual-mente en Xermade.
Posta en marcha
“O primeiro que imos facer édarnos a coñecer”. Será a través
de “soportes publicitarios,tanto impresos coma na rede”.Posteriormente, “valoraremoscomo presentarnos como co-lectivo fronte ao público decara ao outono”. Despois to-cará poñer en marcha “moitasideas que temos ganas delevar adiante coma a elabora-ción das nosas propias rutaspolos obradoiros da TerraChá, ademais de xestionar anosa inclusión noutras rutasturísticas. Nese sentido, xanos estamos a presentar aosConcellos para solicitarllesaxuda”. É imprescindible que“saiban de nós”.
Xestión
O seu funcionamento é cole-xiado; polo que os acordos setoman por maioría. Destexeito, todos e todas formanparte da xunta directiva presi-dida por Noela Feal. MarisaHermida e Xavier Quijadadesenvolverán os papeis desecretaria e tesoureiro, respec-tivamente; mentres que oresto dos integrantes de Obra-doiros Artesáns da Terra Cháse incorporan como vocais.
Rede
A asociación permitirallesmellorar a súa promoción
como artesáns individuais namesma liña que a que poden pro-curar coa súa participación enfeiras, certames e outros eventos.Pero, ademais, estarán presentesna rede “porque na actualidade aique estar na realidade virtual”.Polo de agora, están a elaborarun blog e unha páxina en face-book que estarán dispoñiblesproximamente a través da Inter-net.
O Instituto de Estudos Chairegosconvidou a Carlos Callón parapresentar na capital da comarca oseu último libro Como falar e es-cribir en galego con corrección e
fluidez.Así, foi o venres 13 de xuñocando a Casa da Cultura de Vi-lalba acolleu este acto presentadopor Manuel Santamariña, presi-dente do colectivo chairego.O ex presidente da Mesa polaNormalización Lingüística e pro-fesor de lingua galega e literaturano ensino secundario ofrece con-sellos neste libro para “mellorar acalidade lingüística, desbloquearos prexuízos e medos aprendidose asumir que os problemas conque nos atopamos moitas veces
non son de orixe gramatical,senón social”.Trátase dun diálogo lúdico-prác-tico contado de xeito desenfadadoe mediante anécdotas que se di-rixe a un público diverso intere-
sado pola lingua galega. De feito,segundo o propio autor, “non haininguén en Galicia que nonqueira ao galego e sinala comoexemplo a moitos rapaces e rapa-zas que a pesar de non falar o
idioma o apoian nas redes so-ciais”. Nese sentido, recorda que“hai pouco, Tuenti recibiu un pre-mio por ter 130.000 perfís en ga-lego”. Aínda así, Carlos Callónnon dubida en afirmar que “a me-llor defensa dun idioma é o seuuso”.
Outros libros
Callón é autor deste e outros li-bros coma Unha historia que nospertence. A obra poética en ga-
lego de Lorenzo Varela (2005),En castellano no hay problema
(2010) onde aborda a situación dogalego nos últimos tres lustroscon especial fincapé na políticalingüística do bipartito e no co-mezo da lexislatura de Feijóo.
Os novos valores da poesía chai-rega terán un espazo mensualonde publicar as súas creaciónsliterarias. O vindeiro mes dexullo o xornal terrachá.xa estreaunha nova sección de colabora-cións: o ‘Recuncho do poeta’.Trátase dunha aposta pola litera-tura da comarca que pretendedar voz aos novos poetas ofre-cendo un medio a través do quedar a coñecer os seus versos. O director do xornal, Félix Jor-quera, explica que “coa totali-dade dos poemas publicados nosdistintos números do xornal, edi-tarase unha escolma a final desteano”.
25cultura xuño 14
Obradoiros Artesáns da Terra Chá nace para “aproveitar os valores sociais, culturais e económicos que a artesanía posúe na comarca”
Carlos Callón presentou en Vilalba o seu libro Como falar e escribiren galego con corrección e fluidez da man do IESCHA
O terracha.xa estrea
o ‘Recuncho do
poeta’
cultura
Xaneco Tubío no seu Obradoiro (arriba nunha foto de arquivo) e a cesteira Idoia
Cuesta (abaixo), son dous dos membros desta nova asociación.
Santamariña e Callón durante a presentación do libro en Vilalba.
“Gustaríanoselaborar as
nosas propiasrutas polos
obradoiros daTerra Chá”
Cantería, torno, talla en madeira, artesanía téxtil, traxe rexional, encaixe de bolillos, instrumentos musicais, olería,bixutería e cestaría son as especialidades dos once artesáns que conforman o colectivo
óns
concursos
eventosLugo
Pazo de San Marcos
Antón Pulido: obras últimasAta o 27 de xuño
A pintura última do artista acadou unha capacidade de síntese que é a referencia elíptica
de todo o que admirou e pintou, desposuída xa das formas recoñecibles.
Lugo
Capela de Santa María
O bargenho das Santas. Esculturas, pinturas emobiliarioAta o 30 de xuño
A mostra é a primeira que Antonio Murado exhibe en Europa e está formada por case
vinte de pezas de mobiliario así como outros obxectos, nos que a pintura comparte prota-
gonismo coa funcionalidade.
Lugo
Museo Provincial
O gravado na arte galega contemporáneaAta o 31 de xullo
Trátase dunha mostra con obra diversa sobre papel de 28 artistas galegos consagrados
(Máximo Ramos, Castelao, Colmeiro, Arturo Souto, Luis Seoane, Maruja Mallo, Díaz Pardo
… ), encadrados cronoloxicamente entre finais do s. XIX e a primeira metade do s. XX.
Lugo
Museo Provincial
Emocións. 1960-2014Ata o 31 de xullo
Mostra retrospectiva de tantas décadas de fecunda produción artística pretende amosar
todas as modalidades de expresión plástica nas que leva traballado Xosé Luís Neira
Brochs: escultura, pintura, debuxo, deseño, vidro, cerámica.
Vilalba
I Certame de Relatos Curtos «María José Vázquez
Verdes»Ata o 9 de xullo
O certame, organizado polas Xuventudes Socialistas de Vilalba, conta con dúas catego-
rías: infantil e xeral para as que se establecen diferentes premios: un lote de libros e di-
ploma, no primeiro caso, e un circuíto SPA para dáus persoas, no segundo. As obras
finalistas serán publicadas nun libro. As bases atópanse publicadas na páxina certamere-
latovilalba.blogspot.es.
Vilalba
XXXX Certame Literario Concello de VilalbaAta o 18 de xullo
O Concello de Vilalba convoca unha nova edición do Concurso Literario que reparte catro
mil euros en premios: tres mil para o primeiro clasificado e mil para o segundo. Os poemas
presentados deberán ser orixinais e inéditos, estar escritos en galego e ter unha extensión
mínima de 500 versos. A temática é libre. Os traballos deberán presentarse no Concello de
Vilalba ata o 18 de xullo. O fallo do xurado darase a coñecer o 25 de agosto e os premios
entregaranse o 30, coincidindo co inicio das festas de San Ramón e Santa María 2014. As
bases pódense consultar na web do Concello de Vilalba.
Vilalba
Campo da Feira
Feira Multisectorial Terra Chá e Salón do Automóbildo 20 ao 22 de xuño
Arredor de 50 expositores achegarán a esta feira da capital chairega automóbiles
novos e usados, maquinaria agrícola, restauración, textil, calzado, alimentación, ani-
mación ou servizos a esta cita que contará con zona infantil e coa música dunha dis-
coteca móbil.
Vilalba
Centro Cultural e Recreativo
II Xornada Emprendemento e Empresa Vilalba27 de xuño
Emprendemento no rural, liñas de financiamento para novos emprendedores e ou-
tras ponencias protagonizarán esta xornada que se celebrará o venres 27 de xuño
entre as nove da mañá e as sete da tarde en Vilalba. Ademais de técnicos locais de
emprego e empresarios da comarca tamén participarán na xornada Touriñán e Fede
Pérez para achegar a súa experiencia emprendedora. A inscrición é gratuíta e inclúe
visitas a varias empresas da comarca.
Vilalba
II Carreira Internacional de Calvos28 de xuño
Vilalba acollerá por segundo ano consecutivo a segunda Carreira Internacional de
Calvos polas rúas da capital chairega con saída e chegada na Praza dos Ovos. Só
poden participar calvos naturais e os premios establecidos son: dous melón para o
gañador, unha ducia de ovos para o segundo clasificado e unha bombilla para o ter-
ceiro. A inscrición ten un prezo de 2 euros e pódese formalizar na Cervexería 31do
DEZ ou a través de www.championchipnorte.com.
Outeiro de Rei
VIII Feira da Artesanía5 e 6 de xullo
O Concello de Outeiro de Rei pon en marcha un ano máis a Feira de Artesanía co ob-
xectivo de promocionar os artesáns do municipio, a gastronomía e a cultura en xeral.
Artesáns de toda Galicia daranse cita en Outeiro de Rei xunto a expositores con ali-
mentación.
A Pastoriza
Praia fluvial da Riboira (Baltar)
IX Festival da Chaira12 de xullo
A Asociación Cultural A Chaínza pon data ao IX Festival da Chaira para o sábado 12
de xullo na praia da Riboira, en Baltar (A Pastoriza). O programa deste ano recolle
unha sesión vermú co grupo de música tradicional Arandela do Incio, o V Aberto da
Billarda e xogos populares. Con entrada gratuíta o público participante poderá dis-
frutar dos concertos de LuscoFusco e Aha RW, Xenderal, Moondogs Blues Party, Me-
domedá e A Compañía do Ruído a partir das once e media da noite. Haberá zona de
acampada gratuíta.
Muimenta
Recinto feiral Manuel Vila
XVII Subasta de Gando Selecto19 de xullo
A comisión organizadora da XXX MOEXMU acordou a celebración dunha segunda su-
basta de gando selecto este ano o sábado 19 de xullo no recinto feiral de Muimenta
para a que xa se poden inscribir os animais participantes en Africor (982 250 714) ou
contactando coa comisión organizadora ([email protected]).
26 actualidadexuño 14
Cando se prepara para entrar no exército israelí, Joseph desco-bre que non é fillo biolóxico dos seus pais. Ao nacer, en medio
da guerra, foi intercambiado accidentalmente por Yacine, o
bebé dunha familia palestina que vive nos terreos ocupados de
Cisxordania. O mundo derrúbase arredor destas dúas familias.
O rechazo, a dúbida, a perda de identidade, os prexuízos de raza
e relixión eríxense como espiñosa barreira nas súas vidas, e
todos deberán intentar superala a través da comprensión, a ami-
zade e a reconciliación nunha atmósfera dominada polo medo
e o odio.
Título orixinal: Le fils de l'autre. Ano: 2012. Duración: 105
min.
País: Francia. Xénero: Drama. Conflito áreb-israelí. Director:
Lorraine Levy. Guión: Noam Fitoussi, Nathalie Saugeon, Lo-
rraine Lévy (Historia: Noam Fitoussi). Fotografía: Emmanuel
Soyer. Reparto: Emmanuelle Devos, Pascal Elbé, Jules Sitruk,
Mehdi Dehbi, Areen Omari, Khalifa Natour, Mahmood Shalabi,
Bruno Podalydès, Marie Wisselmann, Diana Zriek. Productora:
Rapsodie Production / Cité Films / Solo Films / France 3 Ci-
néma / Madeleine Film.
Que ler? a elección de:
Que escoitar?
Que ver?
Fede Pérez
Actor
Un libro Un disco
Unha comida
Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica
Hai moscas que non se conforman con ser moscas e que, ademais,
queren ser estrelas da televisión.
María Solar escríbenos unha historia divertida e moi pouco parti-
cular, que nos vai servir para acompañar á mosca da tele dende os
platós da televisión en Galicia á televisión do Caribe! A culpa de
todo tívoa un señor calvo que puxo o sombreiro xusto cando a
mosca estaba a lle zugar a suor da cabeciña. Na súa viaxe, a mosca
da tele coñecerá outros moitos insectos cos que compartirá aven-
turas e alimentos.
Obtivo o premio Frei Martín Sarmiento 2014.
Echo & The Bunnymen foi un grupo grande dos oi-
tenta. Non polas súas ventas senón pola súa proposta
musical de fonda influenza en grupos posteriores. O
perigo de bandas tan enmarcadas nun tempo no seu re-
torno é semellar desnortados. Non é o caso dos de Li-
verpool, seguen soando “Echo” e actuais, mesmo máis
luminosos que nos primeiros traballos da banda.
“Meteorites” é un gran álbum, con temas pegadizos
(un cualificativo impensable nos traballos máis escu-
ros do grupo) como o single adianto: “Lovers on the
run” ou o espectacular “Is this a breakdown”. Destaca
tamén o aire exótico de “Contantinople” e o lirismo de
“Burn it down”. Os seguidores quedarán satisfeitos e
o novo público poderá acceder a un disco realmente
brillante dunha formación esencial do son británico
dos oitenta.
El hijo del otro, Lorraine Levy
A verdadeira historia da mosca datele, María SolarEditorial Galaxia
Manancial, Xavier Manteiga ‘Absolution’ de Muse
Churrasco de Casa Miguel
(Santiago)
Unha película
O Padriño, Francis Ford Coppola
Un cidade
para visitar
Todo o mundo
Unha bebida
Viño
Ou no medio do monte ou ao
lado do marMiña avoa e Da Vinci
Echo & The Bunnymen:
“Meteorites”por Félix Jorquera
fmenfm.blogspot.com.es
27recomendacións xuño 14
“As cooperativas producimos aquí, con xente de aquí e para a xente de aquí”José Ángel Blanco Purriños, gandeiro e presidente de SAT Cavadas e Coop. Os Irmandiños
SAT Cavadas é unha SociedadeAgraria de Transformación inte-grada polos membros dunhamesma familia con José ÁngelBlanco Purriños á fronte. EstaSAT gandeira xermadesa -queleva por nome o do barrio pró-ximo ao núcleo de Xermadeonde se asenta- é un exemplo deemprendemento no sector pri-mario coa súaaposta por unhanova forma empre-sarial que “reflexa arealidade da maio-ría das explotaciónsgandeiras galegas”:a implicación dunhafamilia enteira nestaactividade laboral. Á súa vez, SAT Ca-vadas é socia doutraSAT dedicada enexclusiva á recríade xovencas deno-minada SAT Xer-cas. Ambas sondúas das preto de1.100 explotaciónssocias da Coopera-tiva Os Irmandiños,con domicilio social no munici-pio de Ribadeo, pero con activi-dade en boa parte da provincia etamén da coruñesa e do Princi-pado de Asturias."#$%&'()# *#+' ,-()'./0( )'1AT Cavadas, cando e por québota a andar?A miña familia sempre estivo li-gada á agricultura e á gandería.De sempre, a explotación pasoude pais a fillos e, trala miña in-corporación á actividade agrariacomo agricultor mozo pola quea administración autonómicaconcede axudas, foi cando adop-tou a forma xurídica de Socie-dade Agraria de Transformaciónpolo ano 1996. Deste xeito, a to-talidade dos membros da familia–daquela os meus pais, miñairmá e eu- estamos recoñecidoslegalmente como socios. Reflíc-tese así a realidade da nosa acti-vidade como empresa familiar,coma a maioría das explotaciónsagrícolas e gandeiras galegas.
Como foron os seus comezos ecomo evolucionou ata o deagora?Co obxectivo de converter estaactividade nun traballo coma odoutros sectores, apostei fortepola gandería; pero coa condi-ción de medrar. Así, aos poucosanos, xunto a outros tres socios,constituímos outra SAT, Xercas,que se dedica en exclusiva á re-cría de xovencas dende os tresmeses de vida –aproximados-ata o momento próximo aoparto. Tratábase de externalizarservizos. De feito, ao poucotempo entramos a formar parte
da Cooperativa Os Irmandiños áque lle contratamos os traballosagrícolas centrados na recolec-ción de forraxes, o asesoramentoen reproducción e alimentacióndos animais e tamén en asuntosde xestión empresarial da explo-tación. Así, os esforzos da fami-lia céntranse en atender aosanimais. E todo isto serviu para
pasar das 40 cabezas de gandocoas que contaba a explotacióna comezos dos 90 ás 250 da ac-tualidade que supuxo a transfor-mación dos 150.000 kg de cotaláctea dos que dispoñiamos nuncomezo en algo máis dun mi-llón. Agora tamén contamos conoutros dous traballadores exter-nos que permiten que o resto dafamilia teña días libres e algunhasemana de vacacións.
A actividade de SAT Cavadasé a produción de leite, perotamén destaca pola calidadexenética dos seus animais. A xenética do gando é unha dasmiñas paixóns; polo que trato depermanecer ao día nos avancesque se producen neste eido.Acostumaba participar nos con-cursos de gando frisón, e pordúas veces, a vaca campioa deGalicia foi da nosa explotación.No ano 2000 facíase co títuloRonada e, no 2009, Djalminha.Ademais, na actualidade a me-llor vaca de España por índicesxenómicos é da miña propie-dade: Xercas Cav Arosai GerardEt cun coeficiente de 3809 pun-tos. Xercas Cav Arousida Ge-rard Et colócase, segundo aclasificación da Confederaciónde Asociacións de Frisona Espa-ñola –CONAFE-, na décima po-sición do catálogo de femiasxenómicas maiores de 18 mesesde España con 3.413 puntos.
Á fronte desta SAT, José ÁngelBlanco Purriños constitúe unexemplo de emprendedor vin-culado ao rural e á calidadeagroalimentaria; pero, tamén
preside a Sociedade Coopera-tiva Os Irmandiños que apoiao traballo de gandeiros e gan-deiras da zona. A este respecto,que valores destacaría das co-operativas como agrupaciónsde traballadores do agro decara ao desenvolvemento dasúa actividade?Das cooperativas destacaría a
súa transparencia, o compro-miso co sector agrario e gan-deiro e creación de emprego nomedio rural. A transparencia daxestión económica de Os Irman-diños queda clara coa achegaaos socios dun informe coascontas do ano 2013 auditadaspor unha empresa con prestixiointernacional. Por outra banda,as cooperativas agrarias mante-ñen un compromiso co sectorque se ve reflectido na inversióndos beneficios no propio sector:en servizos para os socios –coma por exemplo a través deUCOGA, entidade aseguradorareferente do sector agrario eagroalimentario en Galicia e As-turias a través da que se procu-ran prezos vantaxosos para osagricultores e gandeiros- ou naparticipación en empresas co-mercializadoras dos nosos pro-dutos coma CLESA ou ArtesánsGandeiros, no caso da Coopera-tiva Os Irmandiños. Finalmente,en momentos nos que as grandesempresas están a trasladar a pro-dución a países con custes labo-rais baixos; as cooperativasproducimos aquí, con xente deaquí e para a xente de aquí. Así,creamos postos de traballo nomedio rural axudando a fixar po-boación fronte á deslocalizaciónda produción.
Un dos principais sectoresdesta zona é o lácteo. Irmandi-ños forma parte da Agrupa-ción Cooperativa Láctea SL(Acolat) integrada por un totalde 10 cooperativas que repre-sentan o 20% do leite produ-cido en Galicia e que
adquiriron a marca CLESA ea súa planta en Caldas de Reis(Pontevedra). Nestes dousanos dende a súa adquisición,cal é o seu balance da inicia-tiva emprendedora por partedestas cooperativas galegas?O balance é moi positivo a pesardo gran esforzo económico queas cooperativas participantes no
proxecto tivemos que facer paraacceder á marca CLESA e ásinstalación de Caldas de Reis. E,a pesar de que nas instalaciónsdispoñemos de queixería, torrede fabricación de leite en po, demanteiga e cadea de elaboraciónde iogures, ata o momento só es-tamos a centrar os nosos esfor-zos na fabricación destesúltimos porque era a parte que semantiña en funcionamento nomomento da súa adquisición.Gustaríanos poñer en marchatodas as seccións da planta, e in-cluso envasar leite; pero osnosos recursos económicos sonlimitados. Hai que ir con pasofirme, pero lento. No mesmosentido, Os Irmandiños medra eun ritmo de un ou dous empre-gados por ano porque non tenmaior capacidade económica.
Anteriormente, foi constituídaArtesáns Gandeiros, unha co-operativa de segundo graoconstituída por varias coope-rativas –Os Irmandiños, entreelas- e que se asociou a outraempresa da localidade chai-rega de Castro posuidora dunmatadoiro -FRILEA SL- paraa creación dunha sala de des-pece, e outra coruñesa especia-lizada na distribución dacarne, Carcosa.Deste xeito, temos cubertos ostres chanzos da cadea de produ-ción e distribución; xa que Arte-sáns Gandeiros achega os canaisque son tratados no matadoiro esala de despece antes de introdu-cilos na cadea de distribución acargo dunha empresa comercia-lizadora coruñesa que aporta o
seu traballo e os seus contactospara completar a venda destesprodutos dos gandeiros galegos.
En xeral, que característicasdestacaría dos produtos agro-alimentarios do rural galego?Os produtos dos nosos agricul-tores e gandeiros non teñen nadaque envexar aos do resto de Eu-
ropa. Somos bos pro-dutores, pero nonvendedores: fáltanosparticipar na súa co-mercialización. Nou-tros países do nosoentorno, os produtoresparticipan en empresascomercializadoras edistribuidoras que sonauténticas multinacio-nais. Aquí temos moibos produtos, peroestán en mans de mi-croempresas que, porfalta de dimensión,non poden acceder áscanles de distribución.Precisamente ArtesánsGandeiros naceu bus-cando completar a
cadea comercializadora, omesmo obxectivo que persegui-mos coa adquisición de CLESA.
II XORNADA EMPRENDE-MENTO E EMPRESAA pesar de non poder partici-par finalmente na II XornadaEmprendemento e EmpresaVilalba o venres 27 de xuñopor motivos de axenda, nocaso de estar presente, que po-derías aportar aos participan-tes da túa experiencia comoemprendedor?O obxectivo sería transmitir aevolución da miña empresa paraque servira como exemplo dou-tras tamén noutros sectores em-presariais.
A súa traxectoria profesionaldeixa clara a súa aposta poloasociacionismo. Cales conside-ran que son as vantaxes destapráctica?A min gústanme as empresas fa-miliares onde o propietario étamén traballador. Deste xeito aimplicación é máis forte. Pero, asúa problemática é o seu ta-maño. Nese caso, asociándosecon outras pode conseguir omesmo que outras máis grandes.Por exemplo, os socios da Coo-perativa Os Irmandiños teñen ásúa disposición sete enxeñeirosagrónomos e cinco veterinariospara o asesoramento da explota-ción, ademais de pensos para aalimentación do gando ou cal-quera outro produto que precisea actividade agrícola e gandeiraa prezos competitivos. Doutroxeito, os custes destes servizosserían maiores.
28 empresaxuño 14
José Ángel Blanco Purriños nas instalacións da súa explotación (á esquerda) e con Djalminha (á dereita).
O restautanteRuta Esmeralda de Baamonde incrementa os seusservizos coa instalación dunha terraza para o verán que perma-necerá dispoñible tamén durante o inverno.
A Casa da Cultura de Muimenta acolleu na tarde do mércores 11de xuño un curso organizado pola Asociación de Empresariosde Muimenta e a Asociación Cultural Aquilino Iglesia Alvariño,en colaboración coa Fundación Tic e a Deputación Provincialdentro do programa Innovate. Maiores de 55 anos interesadosnas novas tecnoloxías puideron aprender a utilizar eficazmenteos buscadores e a comunicarte por correo electrónico.
Os usuarios que participan nas distintas actividades que se ce-lebran no colexio de Moncelos fixeron unha viaxe a Portugal naque aproveitaron para visitar lugares emblemáticos coma oSantuario de Santa Lucía en Viana do Castelo, Vilanova de Cer-veira e Valença.
A sexta edición da Festa dos Xogos Tradicionais de Muimenta or-ganizada por Xotramu acolleu demostracións de xogos tradicio-nais cántabros no recinto feiral Manuel Vila o domingo 1 de xuñoademais da presentación do libro ‘Xoguetes naturais. Argalladasdos pícaros’ de Xosé López González e José M. García Fernán-dez. Tamén se puideron practicar de xeito gratuíto 120 xogos ouparticipar en varios torneos de bolos ou billarda.
A Asociación Cultural de Árbol organizou unha excursión a Ta-ramundi e á Costa Lucense o pasado 10 de maio. En Taramundipuideron ver como se elaboran os famosos coitelos e navallasademais do entorno natural da zona. Xa pola tarde aproveitaronpara visitar Ribadeo e a Praia das Catedrais.
29sociedade xuño 14
O pasado domingo 8 de xuño a Peña Terra Chá Branquiazul celebroua comida fin de temporada en Casa Paca, Xermar, na que participa-ron 31 persoas entre peñistas, acompañantes; o presidente da Fe-deración de Peñas do RC Deportivo da Coruña e os amigos desomosdepor.com, Javier e Loli. Despois do xantar houbou tempopara a proxección dun video recordatorio das actividades da peña acargo de Miguel Puente e Manuel Balsa. Así mesmo, os asistentespuideron disputar campionatos de futbolín, parchís ou tute; ademaisde entrar no sorteo de agasallos, entre eles unha camiseta oficialasinada por toda a plantilla do Deportivo con dedicatoria á Peña. Adiscoteca móbil EvenTec animou a festa.
como pasa o tempo!
concursa con
Participa no noso concurso mandando un sms ou whatsapp ao
606 86 33 22, dando a resposta que ti creas para acertar coa
nosa personaxe do mes. Entre os acertantes sortearemos unha
cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.
Quen é esta
rapaza?
Solución do mes
pasado:
Gañador:
Ana Rivas.
Óscar Ramudo Pico
fotodenuncia
Un cable eléctrico pendura entre dous edificiosda rúa da Deputación, en Guitiriz, podendo ser
alcanzado por calquera transeúnte.
Cable colgante
Pista:
Polas súas mans pasan moitospratos ao longo do día.
30 servizosxuño 14
ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35
TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - [email protected]
- VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA, RÚAXOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 45 12.
-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA. 12.000EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69
- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA. 30EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69
-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO. PLANTABAIXA E PRIMEIRO PISO DE 214 M2, 2 BAÑOS, 3 ANEXOS, 2POZOS E FINCA DE 6.000 M2. A TAN SÓ 5 MINUTOS DE VIE-LALBA. TLF 620 80 08 03.
-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITORIOS,COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE. POZO PRO-PIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DO CANTÁBRICO.TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66
-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREO NAZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 657 27 94 68.
-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADO DAPANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33
-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2; UNALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDA NA PRI-MEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉN ANEXO ÁPLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTO CONTÉNUNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LABRADÍO DE 989M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMACÉN DE 101 M2. ADE-MAIS, INCLÚE OUTRA LEIRA CHAMADA PRADELLA DO VERDEQUE É UN PRADO DE 514 M2. PREZO: 41.000 EUROS. TELFS:982 51 06 81 E 982 50 16 47.
- VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SAN SIMÓN CONBODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TERREO, POZO E POZONEGRO. CONSTA DE COCIÑA, CON COCIÑA ECONÓMICA, CO-MEDOR, SALA DE ESTAR, CHIMENEA, DORMITORIOS, BAÑO EASEO. PREZO: 50.000 EUROS. TELF. 630 57 96 43.
- ALÚGASE GARAXE QUE SE PODE EMPREGAR COMO ALMA-CÉN NA RÚA CAMPO DE PUENTE (AO LADO DO XALUNDÉs).TELF. 630 40 75 33.
- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA, PUBOU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE EN ZONA CÉN-TRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTERESADOS CHA-MAR AO 636 30 75 95.
-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE MOI AMPLA NA AVDA. GALICIA.MOI BO PREZO. TELF. 630 40 75 33.
-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA AVENIDA TERRA CHÁ. 30EUROS. TELFS. 619 85 11 07 E 628 16 79 41.
- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 627 1193 42.
-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.: 67778 92 87.
- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NON FU-MADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11.
- RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRA DEENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE A ALDEA.TELF. 671 41 66 79.
- MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO, TRABA-LLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679 05 81 79.
- RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DE 45 A 60 ANOS PARABOA AMIZADE. TELF. 648 14 72 43.
- BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570A CORUÑA.
- AUXILIAR DE AXUDA A DOMICILIO CON MÁIS DE 5 ANOSDE EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA O COIDADO DE AN-CIÁNS E DEPENDENTES NA ZONA DE VILALBA. TELF. 619 9322 61.
- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS: DES-BROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS, CORTA DELEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHES DE FINCAS, ETC.TELF.:696 22 47 09. ECONÓMICO.
-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MANUAL.PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 44 14 83.
- VÉNDENSE ROLOS DE HERBA SECA. TELF: 982 527 136 E 664103 964.
- VÉNDESE EBRO 160 CON DOCUMENTACIÓN E ITV. PREZO:2.000 EUROS. TELF. 679 37 15 05.
-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42
- VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF. 630 40 7533.
-VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 70 38 76.
- VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADAMENTE CONMOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630 57 96 43.
- VÉNDENSE VENTÁS DE ALUMINIO, PORTAS, IMPRESORA,SCANNER TPV E OUTROS. TELF. 678 43 28 01.
- VÉNDESE LEÑA TROCEADA PARA QUEIMAR OU EN TACOSPARA CARGAR. TELF: 648 14 72 43.
- VÉNDENSE 2 CÁMARAS DE VIXIANCIA CON DECODIFICADOR(DE INTERIOR) EN BO ESTADO E PREZO MOI ECONÓMICO. TEL.625 10 49 28.
emprego
ofertas inmobiliarias
motor
outras ofertas
ofertas do agro
31publicidade xuño 14
-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.
- OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DAR CLA-SES PARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) E COI-DAR NENOS A DOMICILIO. TELF: 617 85 62 01.
-DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS,LINGUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DEHUMANIDADES. TELF. 697 59 60 16.
- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04.
-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96.
- OFRÉCESE SEÑOR A INTERNA PARA COIDADO DE PER-SOAS MAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF. 634288 235.
- SE QUERES GAÑAR UNS CARTOS EXTRA NO TEMPOLIBRE, CHÁMAME E INFÓRMOTE. TELF. 660 79 69 95.
-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF. 629 98 73 16.
- BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHAPERSOA MAIOR. TELF. 610 70 41 65.
- SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLAS FES-TAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OU MAIO-RES. TELF: 697 60 48 18.
relacións persoais
- VÉNDESE BAIXO ACONDICIONADO EN VILALBA NA RÚA CIDADEDE LUGO, 33 CON 200 METROS CADRADOS. TELF. 609 73 30 85.
- ALÚGASE LOCAL CENTRO LUGO CON MOBILIARIO PARA CON-FECCIÓN CON LICENCIAS. TELF. 678 43 28 01.
- ALÚGANSE PISO E ENTRECHÁN (119 METROS CADRADOS) NARÚA CALVARIO. TELF: 625 10 49 28.
- ALÚGASE APARTAMENTO NA CORUÑA CAPITAL. ZONA LOS RO-SALES AO LADO DO CENTRO COMERCIAL LOS ROSALES CA-RREFOUR. CERCA NÁUTICA, ESCOLA DE IDIOMAS,CONSERVATORIO DE MÚSICA. 2 HABITACIÓNS, SALÓN, COCIÑA,1 BAÑO, MICROONDAS E GARAXE. PARA ESTUDANTES OULARGA TEMPORADA. 1 PLANTA. 652 38 89 33.
- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ESTRADACOSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188.
ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA BASANTA SILVA
DE VILALBA. TELF. 629 02 83 96
REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN
DE PARCELAS. TELF. 616 204 665.
Estimado adestrador:
Mentres “corrías a banda” o
sábado 31 de maio polo perí-
metro do estadio de Riazor,
chegaron á miña memoria va-
rios recordos.
Lembrei cando chegaches ó
meu querido equipo, sen con-
dicións, nunha situación eco-
nómica e institucional
terriblemente complicada e
último na clasificación, a
unha distancia dos postos de
salvación que semellaba xa
insalvable. Con ese panorama
desolador aceitaches o reto e
fuches pouco a pouco inxec-
tándonos ilusión, tanta que de
verdade comezamos a crer na
milagre. Non puido ser por
moi pouco, mais estivemos
remando ata o último se-
gundo, unidos. Identificá-
cheste co equipo, coa
afección, co sentimento, e iso
levounos a confiar en ti, ne-
cesitábamos implicación e ti
déstesnola ao cen por cen.
Pero tamén pensei o pasado
sábado cando moitos searei-
ros aplaudían ó teu paso, que
seguramente algúns deles
non había catro días botaban
pestes contra ti cos consabi-
dos: “é un amarrón” ou “veña
máis defensas”, mais no fút-
bol como na vida mesma a
coherencia e a lealdade non
son valores en alza, e o que
hoxe loamos mañá defenes-
tramos con total naturalidade.
Recordei tamén ó grande Ar-
senio Iglesias, como en dous
anos pasáramos
dun clásico de se-
gunda a competir
con Barça e Ma-
drid e algúns xa o
tiñan no centro
da diana. O noso
“zorro de Ar-
teixo” non só
conseguira facer
un equipazo con
retais senón que
gañara o respecto
e admiración de
todos polo seu
“sentidiño” e
“humildade”, e é
que Arsenio,
como ben di
Xurxo Souto, era
e é un ghaiteiro.
Os grandes vense
nas ocasións e
aínda hoxe en día
emociónome vendo a rolda
de prensa do galego despois
de perder a liga do maldito
penalti de Djukic. Tamén per-
dendo dánse leccións e nin-
guén perdeu con tanta
enteireza e dignidade como
Arsenio.
Pouco despois da liga ma-
rrada, a xustiza devolveu ó
deportivismo en xeral e a Ar-
senio en particular, o mere-
cido premio cunha épica copa
do rei (do anterior) gañada en
dobre capítulo a aqueles que
se encargaran de augarnos a
festa un ano antes. Xa co
noso primeiro título na man
volveu o papanatismo, Arse-
nio non tiña talla para un
equipo como o dépor daquel
entón, comezaron a predicar
os “eruditos do
Marca” de sem-
pre. E así foi que
o noso Arseniño
deixou o depor-
tivo para ser subs-
tituído por John
Benjamin Tos-
hack. Máis alto,
máis elegante,
con maís caché e
con acento britá-
nico. Xa tiñamos
o adestrador de
renome e estran-
xeiro que merecía
aquel superdépor,
xa os “eruditos do
Marca” estaban
contentos mais a
ledicia destes
durou pouco, o
mesmo que sir
J.B tardou en
facer bo ó noso eterno Arse-
nio.
Por iso querido Fernando,
quero dicirche que non tires a
toalla. Que neste país temos
moitos “eruditos do Marca”
que desaparecen cando van
mal as cousas e ven no de
fóra sempre as solucións ós
problemas de casa. A do de-
portivismo é moi grande.
Non só é A Coruña, é boa
parte de Galiza a que gosta de
vibrar co equipo, os que esta-
mos orgullosos del e nunca o
cambiamos por atopar os “tí-
tulos express” que nos pro-
porcionaría ser do Barça ou
Madrid. Gústanos ser do
dépor, gústanos que a mega-
fonía e as locucións da cele-
bración do ascenso falen
galego, gústanos que ti fales
galego nas roldas de prensa.
Quédanos conseguir quitar o
“L” do nome do equipo, mais
todo chegará.
Este ano adestrarás un equipo
de primeira, aínda que o
dépor (nós, a súa afección)
nunca deixamos de selo. Eu
estou convencido da túa
valía, porque como se demos-
tra noutras casas (Barça ou
Atlético), ter técnicos que
sintan as cores, funciona.
Non cheguei a ti cando pasa-
ches suando e coa bandeira
galega na man pola miña
zona o sábado, mais que che
quede claro que me alegrei
moito, por min e por ti.
Apertas.
Félix Jorquera
Carta a Fernando Vázquezpor Félix Jorquera