sagardo eguna 2014

PUBLIZITA

TEA

pil-pilean�NNOOAAUUAA!! AASSTTEEKKAARRIIAA.. GGEEHHIIGGAARRRRII BBEERREEZZIIAA

EGUN HANDI BATEN ATARIANUsurbildarren festa kuttunena ate joka dugu berriz. Sagardoa, sagardogileak,

sagardo zaleak, bertakoak, bisitariak biltzen dituen jai egun handian murgilduko gara

hogeita hamahirugarrenez, igande honetan, maiatzaren 18an.

Sagardo Egun aurreko tartehau, prestaketa lan egunakdira askorentzat; frontoi etaDema plaza inguruak atontzenhastekoak, tabernariak lokalakjan edanez hornitzekoak, edotaantolakuntza lanetan parte har-tzen ari direnek, festa egunhandiari azken ukituak emate-koa.

Prest behar baitu guztiak igan-derako. Ohi bezala, 11:30etanfrontoian ospatuko den hasieraekitaldiarekin abiatuko daSagardo Eguna. Postuetatikbarrenako joan etorriari ekingozaio gero. Ohi bezala, hiru guneizango dituzue aukeran; fron-toia, Dema eta Askatasuna pla-zak. Sagardo naturala, euskolabeldun sagardoak, eta base-rriko sagardoa probatzekoaukera, baita pintxo goxoakere. Hartu tartetxo bat, eta ger-turatu goizean zehar, Sutegikoerakusketa aretora. Usurbilgobaserrietako dolareen argazkibilduma bisitatu ahalko duzue.

Kalejira eta erromeria arratseanBazkal orduan amaituko dagoiz parteko festa. Kalejira etaerromeri giroak hartuko du arra-tsaldean, sagardo postuek utzi-tako lekua. Hondarribiko ElektroPatxaranga, Kaxko bueltakokaleak alaitzen arituko da. Etafrontoira gerturaturikoak dantzabatean jarriko ditu 17:00etatik

aurrera, auzoetako festetan,sarri bisitan izan dugun Ingo aldeu? talde andoaindarrak.

Jendetza espero da asteburuanAurten ordea, bestela ere,ezohiko mugimendua esperoda asteburu osoan, OiardoKiroldegian jokatuko dirensenior eskubaloi taldeen igoerafaseei esker. Batetik, txapelketahauetan parte hartzera dato-zen taldeak espero dira; asturia-rrak, galizarrak, kanariarrak…Eta ikusmina sortuko dutenez,baita Usurbila etorriko direnzaletuak ere. Sagardo Egunean jakingo dagainera, etxeko bi senior talde-ek mailaz igotzea lortuko dutenedo ez. Sagardo Eguna, festaegun handia eta jendetsuaizango da beraz.

TXOSNA, MIKEL LABOA PLAZAN

11:00 Txosnaren irekiera.13:00 Euskal preso eta ihesla-rien eskubideen aldeko eki-mena. Frontoi atzetik giza-katea Askatasuna plazakobolatoki gaineko terrazara.Bertan, presoen eskubideenaldeko txotx egitea.Deitzailea: Usurbilen NahiDitugu.19:00 Kontzertuak: Deseginherriko taldea eta erromeriagiroa Itzartu taldearekin.Oharra: eguerdian taloakegongo dira eta ilunabarreanzizka mizkak.Ernaik antolatua.

txiritik

�NNOOAAUUAA!! AASSTTEEKKAARRIIAA.. GGEEHHIIGGAARRRRII BBEERREEZZIIAA

ETXEKOA ETA HERRIALDEKOA DASTAGAI

Ohi bezala, sagardo postu eskaintza zabala aurten ere. Baserriko

sagardoa dastatu ahalko da maiatzaren 18an, baita Gipuzkoako

Sagardogileen Elkarteko bi sagardo mota ere; Sagardo Naturala eta

Eusko Labela dutenak. Etxekoei begira, Usurbil, Aginaga eta Zubietako

sagardotegiek postu bana izango dute aurten ere:

Sagardo naturalaAginaga (Usurbil)Alberro (Hernani)Arratzain (Usurbil)Artola (Astigarraga)Astarbe (Astigarraga)Astiazaran (Zubieta)Bereziartua (Astigarraga)Elutxeta (Urnieta)Izeta (Aia)Lizeaga (Astigarraga)Mendizabal (Astigarraga)Oianume (Urnieta)Oiharte (Zerain)Otegi (Lasarte)Otsua-enea (Hernani)Rufino (Hernani)Saizar (Usurbil)Sarasola (Astigarraga)Satxota (Aia)Urdaira (Usurbil)Zalbide (Abaltzisketa)

Eusko Label sagardoakAburuza (Aduna)Añota (Azpeitia)Astarbe (Astigarraga)Bereziartua (Astigarraga)Calonge (Donostia)Iparragirre (Hernani)Izeta (Aia)Lizeaga (Astigarraga)

Ola (Irun)Petritegi (Astigarraga)Saizar (Usurbil)Satxota (Aia)

Elkartetik kanpoko sagardotegiakAialde-Berri (Usurbil)Goiko-Lastola (Hernani)

Baserriko sagardoaAgerreazpiAizperroKupela-KupelaGorostidiKupel-TxikiLeizarran

LAGUNDU SAGARDOA

ZERBITZATZEN

Sagardo botatzaileakbehar dira, frontoi edotaAskatasuna zein Demaplaza inguruetan jarrikodituzten etxe desberdi-netako edari preziatuadastatzeko postuetanlan egiteko. Animatzenzaretenok, igande goi-zeko 8:00etan frontoiragerturatu. Ez ahaztu,egoki jantzita agertubehar dela.

Sagardo botatzaileak behar dira iganderako.Sagardo botatzaileak behar dira iganderako.

PUBLIZITA

TEA

erreportajea


SAGARDOA EDATEA, OSASUNGARRIAIgande honetan Kaxkora gerturatu eta sagardo trago eder bat dastatzen ari zareten unean,jakin ezazue zuen burua zaintzen ariko zaretela aldi berean. Eta ez gara ezer asmatzen ari.Euskal Herriko Unibertsitateak, Fraisoro Ingurumen eta Nekazal Laborategiak eta Gipuzkoako

Sagardogileen Elkarteak bideratu duten ikerketa bateko emaitzei erreparatzen ari gara,lerrook idazten ari garen artean.

2012-2013 denboraldiko uztaaztertu dute, sagar mota bakoi-tzak zer eragin duen EuskalHerrian ekoizten diren sagardo-en bukaerako konposizio etaezaugarrietan.

Eta ondorio argia atera dute;sagardoa edatea geure osasu-nerako onuragarria da.Ikerketako emaitzen arabera,sagardoa edatea osasuntsuada, tirosola izeneko konposa-tuaren kontzentrazio handiaga-tik. “Tirosola izeneko konposa-tuak propietate antioxidatzailehandiak ditu azken azterketenarabera, minbizi, bihotzeko gaitzeta mikrobioen aurka ere eragi-ten omen dute. Tirosolean abe-ratsak diren ardo zuriek, ardogorriek adinako babesa ema-ten dute bihotzeko gaitzen kon-tra, nahiz eta ardo zuriek polife-nol gutxiago izan. Sagardoetan,tirosolak kontzentrazio handia-goa du ardo zurietan baino”,berri eman dute ikertzaileek.Sei sagar mota aztertu zituzten,ikerketa prozesuan zehar;Gezamina, Goikoetxe, Moko,Txalaka, Urtebi Haundi etaUrtebi Txiki izenekoak. Aztertudiren sagardook ardo zuriekbaino indar antioxidatzaile han-diagoa dute, ardo gorrien pare-koa eta bik, Gezamina etaMoko izenekoek, laranja zukuakbaino handiagoa baita.

“Gezamina eta Moko sagardo-ak dira indar antioxidatzailehandiena dutenak”, dio ikerke-tak. Indar antioxidatzaileangehien eragiten duten bi kon-posatuotan oso aberatsak baiti-ra; azido klorogenikoa (azidohidroxizinamikoen familiakoa)eta epikatekina (flabonoideenfamiliakoa). Azterturiko bestesagar mota bat, Urtebi Haundialdiz, justu kontrakoa. Urrienaomen da konposatu horietan.

Zaporea, itxura...Aurkeztu berri dituzten ondorio-

etara heltzeko eginiko ikerketa,2012-13 denboraldian egin zen.Bertako sagarrekin sagardomonobarietalak ekoitzi eta bilduzituzten. Sagardoa dastatzerai-noko prozesu osoa landu zuten,eta lanketa horren baitan, bostproba egin zituzten. Probahauetan, sagardoaren zapore,itxura eta kontserbatzeko gaita-sunarekin lotura estua dutenparametro kimikoen araberakobehaketa egin zuten. Hurrengo orrialdean, ikerketaprozesu horren inguruko zehaz-tasun gehiago.

Ikerketaren emaitzak duela gutxi eman dira argitara.Ikerketaren emaitzak duela gutxi eman dira argitara.

erreportajea�NNOOAAUUAA!! AASSTTEEKKAARRIIAA.. GGEEHHIIGGAARRRRII BBEERREEZZIIAA

2012 ETA 2013 ARTEKOA

IZAN DA IKERKETA EPEAAzterturiko sagar motak:Gezamina, Goikoetxe, Moko,Txalaka, Urtebi Haundi etaUrtebi Txiki.

Eginiko probak: 5, 2012ko iraile-tik 2013ko apirilera. Proba bakoi-tzean, parametro eta konposa-tu ugariren azterketa: indarantioxidatzaile totala, iluntzea,proteinekin prezipitatzeko ahal-mena, uhertasuna eta erreduk-zio potentziala.

Prozesua:-2012ko irailean, sagar bilketaegin zuten, Hondarribiko Zubietalur eremuan. Mota bakoitzetik,300 kilo bildu zituzten.-Bildutako sagarra, DoneztebenNafarroako Diputazioak duenlur sailera garraiatu zuten.Bertan, garbitu eta txikitu zuten,“matxaka automatikoarekin,eta prentsatu, platerdun tolarehorizontala erabilita.-Muztioa, altzairu oxidaezinezko150 litroko kupeletan sartuzuten.-Kupelok, fermentaziorako ego-kiak ziren Donostiako lokal bate-ra garraiatu zituzten.-2013ko maiatzean, sagardookbotilaratu eta sagardoekin bikoeta hiruko nahasteak egin zituz-ten.

-Laginak, Fraisorora bidali zituz-ten, gero dastaketa egiteko.

Sustatzaileak: Euskal Herriko

Unibertsitatea, FraisoroIngurumen eta NekazalLaborategia eta GipuzkoakoSagardogileen Elkartea.

SAGAR MOTA BAKOITZAREN BALORAZIOA Urtebi Txiki:Oso sagardo oreka-tua. Bera gaur egun merkatuansagar mota desberdinaknahastuz egiten den sagardoa-ren antza handiena duena.Polifenol kontzentrazio ertainadu eta kolore hori sendoa.Urtebi Haundi: Sagardo arinaeta fina. Oso polifenol kontzen-trazio txikia. Nabarmentzen dabere sentsazio gazia ahoan.Kolore hori ahula du.Gezamina: Oso sagardo mika-tza, zertxobait astringentea eta

gazirik ez duena. Ahoan gor-putz handia du. Kolore laranjailuna.Moko: Oso sagardo gazia,mikatza eta astringentea.Kolore laranja.Goikoetxe: Sagardo mikatza,gazi gutxikoa. Polifenol kon-tzentrazio ertaina. Kolore gorrix-ka.Txalaka: Sagardo hau nahikoarina da ahoan. Nahiko gaziada, mikaztasun gutxikoa. Kolorehoria du, lasto kolorea.

“Proba bakoitzean, parametro eta konposatu

ugariren azterketa egin zen”

IKERKETA

Sagar mota ezberdinak ikertu dira.Sagar mota ezberdinak ikertu dira.

elkarrizketa


“TXOTX GARAIAN ZABALIK IZAN EZ DIREN KUPELAK

PROBATUKO DITUGU LARUNBAT HONETAN SAIZARREN”Fernando Vadillok 14 urte egin ditu Saizar sagardotegian, enologo lanetan. Bere jakituriapartekatuko du larunbat honetan 20:00etan hasiko den afarira animatzen direnekin. Garai

bateko txotx estiloko afaria izango da. Kupel bakoitzari dagozkion ezaugarriak azalduko diraeta ondoren sagardoa dastatzeko eman eta sagardoaz hitz egingo da.

Nolakoa izango da maiatzaren17ko dastatze-afaria Saizarren?Fernando Vadillo. Afaltzeradatoz, ez dastaketa saio batera.“Ate irekien jardunaldiak” izangodira, uste dut hobeto egokitzendela definizio hori. Txotx garaianzabalik izan ez diren kupelak pro-batuko ditugu eta sagardobakoitzeko azalpen moduko batemango dugu. Jatorria, konposi-zioa... Jendea interesatutabadago, kupel ezberdinetakosagardoa probatuko dugu. Etabestela, ba 10-12 kupela adie-razgarri probatuko ditugu. Bainaez da dastatze saio bat izango.Ate irekien jardunaldi modukobat izango da eta batez eresagardoaz nahi nuke hitz egin.Hori litzateke asmo nagusia.

Ireki gabeko kupelak irekikodituzuela, hori esan duzu?Hori da, inork ez edo oso jendegutxik probatu duen sagardoaedango dugu.

Ze ezaugarri izango ditu Saizarsagardotegian edateko eman-go duzuen sagardoak?Denetarikoak. Jatorri ezberdine-ko sagardoak ditugu. Frantziakosagarrarekin eginikoa dugu,Galiziako sagarrarekin eginikoa,bertakoarekin egindakoa...

Barietate ezberdinekoak dirabaina kontuan izan guk ez ditu-gula nahasten. Kupela bakoitze-an barietate bakarreko sagar-doa dugu, eta jatorri bakarrekoa.

Horrelakorik egiten den lehen

aldia izango da akaso?Errioxan askotan egiten duguardoarekin. Baina sagardoare-kin egiten dugun lehen aldiaizango da. Afaria eta dastatzeaberez ez datoz bat. Baina afaria-ren aitzakiarekin, ate irekien jar-dunaldi bat egin daiteke.Buruan dudan ideiarekin hobetodatorrela uste dut.

“Ate irekien jardunaldi” hauberaz, zuk gidatuko duzu.Nik esango dut zein kupela ireki-ko dugun baina txotx!Estebantxok esango du.

Maiatzaren 17an larunbata, afaria eta dastatzeaMaiatzaren 17an larunbata, afaria eta dastatzeaSaizarren 25 euro. Izena emateko: Saizar sagardotegianSaizarren 25 euro. Izena emateko: Saizar sagardotegian

edota telefono zenbaki honetan: 943 36 45 97 .edota telefono zenbaki honetan: 943 36 45 97 .

“Inork ez edo oso jendegutxik probatu duen

sagardoa edango dugu”

FFEERRNNAANNDDOO VVAADDIILLLLOO

elkarrizketa�NNOOAAUUAA!! AASSTTEEKKAARRIIAA.. GGEEHHIIGGAARRRRII BBEERREEZZIIAA

FERNANDO VADILLO: “SAGARDOTEGIETAN

EZ DA APENAS SAGARDOAZ HITZ EGITEN”

Sagardo garaia amaitzeradoa. Nolako sagardoa edandugu? Zein da zure balora-zioa?Fernando Vadillo. Urte zailaizan da. Konplikatua. Ez duguerabateko heldutasunik lortu.Klimak asko eragin du frui-tuan, eta sagardoak gorputzgutxiago izan du. Fruta gehia-go du eta arinagoa da, eda-teko freskoagoa. Baina sagar-do fenoliko hori, sagardoheldu hori ez da lortzerik izan.Batez ere klimarengatik.Hemen bi milioi sagar erabiliditugu eta milioi eta erdisagardo litro egin ditugu. Bihilabete eta erdi aritu garalanean, heldutasun mailaegokia zuen sagarra eskuratunahian, baina ez da posibleizan.

Heldutasun falta izan dusagarrak, eta ondorioz, sagar-doak. Sagardoa arinagoaizan da, publikoarentzat

akaso edateko errazagoa,freskoagoa, fruitu-usaindu-na... Baina esandakoa, zailaizan da sagardo garaia.

Maiatzaren 17an Saizarrerazurekin afaltzera hurbiltzendenak, zer deskubrituko du?Fernando Vadillo. Sagardoazhitz egingo dugu. Nik uste dutharrigarriena hori izango dela.Begira zein sinplea den, ezta?Sagardotegira etortzen dajende asko, eta gehienak eda-

tera etortzen dira baina ez daapenas sagardoaz hitz egiten.Niretzat oso harrigarria da. Trago bat hartu, aurrez aurreelkarri begiratu eta sagardoazhitz egin. Hori egingo dugu. Osogutxitan egiten dena, bestalde.Uste dut oso interesantea izangodela. Gainontzean, zonalde eta

barietate jakin batzuetakosagardoak edango ditugu. Etahori zaila da sagardotegietan,nahasketara eta sagardoa tipifi-katzera jotzen delako. Kasuhonetan, ez da horrela izango.Monobarietalak edo zonaldejakin batekoak izango dira pro-batuko ditugun sagardoak.

“URTE ZAILA IZAN DA. KLIMAK ASKO ERAGIN DUSAGARREAN ETA, ONDORIOZ, SAGARDOAN”

pil-pilean


SAGARDOAREN IBAIA

Albaola Itsas KulturErakundeak iraganera begira-tzeko proposamena egin digu“Alaren eraikuntza eta nabi-gazioa” izeneko ekimenarenbitartez. Jarduera honetan,aspaldian Urumea ibaianzehar sagardoa garraiatzekoerabiltzen zen ala (gabarrabaten antzeko txalupa zapaleta zabala) eraikiko da etaeraikuntza amaitu ondoren,txalupak ibaian zehar nabiga-tuko du. Antzinako irudi huragure begiekin ikus ahal izangodugu, beraz. Ala, sagardoagarraiatzen.

Ekimen honen bitartez, aspaldi-ko ohitura gaurko egunera eka-rri nahi da, sagardoaren ibaiaberreskuratuz, eta bide batez,garai bateko bizimodua azal-duz.

Hainbat urtetan erabili zengarraiobidea azpimarratzeaere bada jarduera honenxedea, eta sagardoaren bila-kaeran izan duen eginkizun

garrantzitsua azpimarratzea.

Maiatzaren 24ko asteburuaneraikiko da alaAlbaola Elkarteak honakoa pro-posatzen du. Hasteko, maiatza-ren 24 eta 25eko asteburuan,Urumea ibaian zehar sagardoagarraiatuko duen ala eraikitzea.Alaren eraikuntza Donostiakoportuan egingo da, jendaurre-an, eta zortzi boluntariorenlaguntza izango du horretara-ko.

Eta ekainaren 1ean, sagardoagarraiatuko da UrumeanBestetik, ekainaren 1ean,hamabi boluntarioren laguntza-rekin, eraiki den alan sagardoagarraiatu ahal izango daUrumea ibaian zehar. Helmuga,Lizeaga sagardotegia izangoda (Petritegirekin batera proiek-tuaren sustatzaile dena) etabertan, garraiatu diren produk-tuak entregatuko dira, eta ibi-laldiari amaiera emango zaiohorrela.

“Maiatzaren 24an eta25ean egingo da Donostiako

portuan, jendaurrean”

AALLAA BBAATTEENN EERRAAIIKKUUNNTTZZAA

Olatu Talka kultur jaialdia Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburutza proiektuaren parte da.Parte-hartzeari berebiziko garrantzia ematen zaio Olatu Talkan. Egitaraua oparoa da eta

ekitaldien artean, sagardogintzaren tradizioari loturiko bat aurkitu dugu. ‘Sagardoaren Ibaia’izenekoa. Maiatzaren 24ko asteburuan burutuko da.

Argazkikoaren oso antzekoa izango da eraikiko den ontzia.Argazkikoaren oso antzekoa izango da eraikiko den ontzia.

Kutxa fototekaKutxa fototeka

PUBLIZITA

TEA

II. Sagastiak Loretan


SAN IXIDRO EGUNAMAIATZAK 15, OSTEGUNA10:30 Meza NagusiaSalbatore Elizan.Ondoren, hamaiketakoa etaherri kirolak frontoian. Olasoeta Otamendi bertsolariensaioa.14:00 Bertso-bazkariaArtzabalen, Olaso etaOtamendi bertsolariekin(txartelak salgai 25 eurotanArtzabal eta AlkartasunaKooperatiban, maiatzaren12ra arte).18:30 Kalejira Usurbilgo erral-doi konpartsarekin. Usurbilgo erraldoien konpartsa ibiliko da arratsaldean.Usurbilgo erraldoien konpartsa ibiliko da arratsaldean.

PUBLIZITA

TEA



MAIATZAK 17, LARUNBATASagardo dastaketa gidatua etaafaria Saizarren, FernandoVadillo enologoarekin. Afariaeta dastaketa, 25 eurotan. Izenematea: 943 36 45 97.

MAIATZAK 24, LARUNBATA10:30 Sagardo dastatze gidatuaUrdairan, Xabier Kamio enolo-goa, Maialen Lujanbio eta AitorMendiluze bertsolariekin. Izen-ematea: Urdairan (943 372 691) /NOAUA!n (943 360 321). 5 euro,eserleku mugatuak. Datorrenasteko NOAUA!n, datu gehiago. Baten faltan, bi dastaketa izango ditugu aukeran.Baten faltan, bi dastaketa izango ditugu aukeran.

SAGARDO DASTATZEAK SAIZARREN ETA URDAIRAN

Argazkia: KronikaArgazkia: Kronika

PUBLIZITA

TEA

SAGARDO EGUNAMAIATZAK 18, IGANDEA“Usurbilgo baserrietako dola-reen argazkiak” erakusketa,Sutegiko aretoan.

11:30 Hasiera ekitaldia.Baserriko, Labeldun etaGipuzkoako SagardogileenElkarteko sagardoa dastatze-ko aukera. Honetaz gain, pin-txo aukera zabala.

17:00 Erromeria frontoian,“Ingo al deu” taldearekin.Arratsaldean, “Elektro Patxa -ran ga” taldearekin kalejira. Urtero legez, hasiera ekitaldia 11:30ean izango da.Urtero legez, hasiera ekitaldia 11:30ean izango da.



PUBLIZITA

TEA

EKAINAK 14, LARUNBATA9:00 Potxoenean, Aitor Etxe -an dia nekazaritza Ingeniaria -ren eskutik. Informa zioa,Alkartasuna Kooperatiban:943 361 114 edo [email protected] Sagastiak Loretan Elkarlanean:Usurbilgo Sagardo Egunaren Lagunak,Alkartasuna, Usurbilgo BaserritarrenKooperatiba, NOAUA!, UsurbilgoSagastia E.M., Usurbilgo Gaztetxea,Sagardoaren Unibertsitatea, Saizar etaUrdaira Sagardotegiak, GipuzkoakoSagardogileen Elkartea, Bizi Sagardoa,Usurbilgo Udala. Aitor Etxeandiak gidatuko du ekainaren 14ko ikastaroa.Aitor Etxeandiak gidatuko du ekainaren 14ko ikastaroa.



SAGASTIEN UDAKO INAUSKETA IKASTARO TEORIKOA ETA PRAKTIKOA

PUBLIZITA

TEA

sagardo eguna 2014

Documents