çré-harinäma-cintämaëiignca.gov.in/sanskrit/harinama_cintamani.pdf · präkåta çubha-karma...
TRANSCRIPT
çré-harinäma-cintämaëi çré-godruma-candräya namaù
(1)
prathama-pariccheda
çré-näma-mähätmya-sücanä
gadäi gauräìga jaya jähnavä jévana | sétädvaita jaya çréväsädi bhakta gaëa ||1||
lavaëa jaladhi tére néläcale çré mandire
däru brahma puruña pradhäna | jéve nistärite hari arcä rüpe avatari
bhoga mokña karena pradäna ||2|| sei dhäme çré caitanya mänave karite dhanya
sannyäsé rüpete bhagavän | kalite ye yuga dharma bujhäite tära marma
käçé miçra ghare adhiñöhäna ||3|| nija bhakta vånda laye nije kalpa taru haye
kåñëa prema dena sarva jane | nänä mate bhakta mukhe bhakta katha çuni sukhe
jéva çikñä dena suyatane ||4|| eka dina bhagavän samudre kariyä snäna
çré siddha bakule hari däse | mili änandita mane jijïäsilä sa-yatane
kise jéva tare anäyäse ||5|| prabhura caraëa dhari’ aneka vinaya kari’
galad-açru pulaka çaréra | hari-däsa mahäçaya käìdite käìdite kaya
prabhu tava lélä sugabhéra ||6|| ämi ati akiïcana nähi mora vidyä dhana
tava pada ämära sambala | e hena ayogya jane praçna kari’ akäraëe
bala prabhu habe kibä phala ||7|| tumi kåñëa svayaà prabho jéva uddhärite vibho
navadvépa dhäme avatära | kåpä kari’ räìgä päya räkha more gaura räya
tabe citta praphulla ämära ||8|| tomära ananta näma tavänanta guëa gräma
tava rüpa sukhera sägara |
ananta tomära lélä kåpä kari’ prakäçilä täi äsvädaye e pämara ||9||
cinmaya bhäskara tumi kiraëera kaëa ämi tumi prabhu, ämi nitya däsa |
caraëa péyüña tava mama sukha suvaibhava tava nämämåte mora äça ||10||
e mata adhama ämi ki balite jäni svämé tabu äjïä kariba pälana |
yä baläbe mora mukhe tomäre baliba sukhe doña guëa nä kari gaëana ||11||
kåñëa-tattva
eka-mätra icchämaya kåñëa sarveçvara | nitya çakti-yoge kåñëa vibhu parätpara ||12||
kåñëa kåñëa-çakti
kåñëa-çakti kåñëa haite nä haya svatantra | yei çakti sei kåñëa kahe veda-mantra ||13||
kåñëa vibhu, çakti täìra vaibhava svarüpa | ananta vaibhave kåñëa haya eka rüpa ||14||
trividha vaibhava
çaktira prakäça yei sei ta vaibhava | vibhura vaibhava mätra haya anubhava ||15||
vaibhava trividha tava gauräìga sundara cid acit jéva tina çästrera gocara ||16||
cid-vaibhava
ananta vaikuëöha ädi yata kåñëa dhäma | govinda çré-kåñëa hari ädi yata näma ||17||
dvibhuja muralédhara ädi yata rüpa | bhaktänanda-prada ädi guëa aparüpa ||18||
vraja rasa-lélä navadvépe saìkértana | ei rüpa kåñëa lélä vicitra gaëana ||19||
e samasta cid-vaibhava apräkåta haya | äsiyä-o e prapaïce präpaïcika naya ||20|| cid-vyäpära samudaya viñëu-tattva-sära |
viñëu-pada bali vede gäya bära bära ||21||
kåñëera cid-vibhutä-i viñëu-tattva çuddha-tattva
nähi tähe jaòa-dharma mäyära vikära | jaòätéta viñëu-tattva çuddha-sattva-sära ||22|| çuddha-sattva rajas-tamo-gandha-virahita | rajas-tamo-miçra miçra-sattva suvidita ||23||
govinda vaikuëöha-nätha käraëodaçäyé | garbhodaçäyé ära kñéra-sindhu-çäyé ||24||
ära yata sväàça paricita avatära | sei saba çuddha-sattva viñëu-tattva-sära ||25||
goloke vaikuëöhe ära käraëa-sägare | athavä e jaòe thäke, viñëu-näma dhare ||26||
praveçi e jaòa viçva mäyära adhéça | viñëu-näma präpta vibhu sarva-deva éça ||27||
mäyära éçvara mäyé çuddha-sattva-maya |
miçra-sattva
miçra-sattva brahmä çiva ädi saba haya ||28||
cid-vaibhavera viståti
e samasta viñëu-tattva ära viñëu-dhäma | tava cid-vaibhava nätha tava lélä-gräma ||29||
acid-vaibhava mäya-tattva
virajära ei päre yata vastu haya | acit vaibhava tava caudda-loka-maya ||30||
mäyära vaibhava bali bale devé-dhäma | païca-bhüta mano buddhi ahaìkära näma ||31||
e bhürloka, bhuvarloka ära svarga-loka | maharloka, jana-tapa-satya-brahmaloka ||32||
atala-sutala-ädi nimna loka säta | mäyika vaibhava tava çuna jagannätha ||33|| cid-vaibhava pürëa-tattva mäyä chäyä tära |
jéva-vaibhava
cid-aëu-svarüpa jéva vaibhava prakära ||34|| cid-dharma-vaçataù jéva svatantra gaöhana |
saìkhyäya ananta sukha tära prayojana ||35||
mukta jéva
sei sukha hetu yärä kåñëere barila | kåñëa-päriñada mukta-rüpete rahila ||36||
baddha vä bahirmukha jéva
yärä punaù nija-sukha kariyä bhävanä | pärçva-sthitä mäyä prati karila kämanä ||37||
sei saba nitya-kåñëa-bahirmukha haila | devé-dhäme mäyä-kåta çaréra päila ||38|| puëya päpa karma cakre paòiyä ekhana |
sthüla liìga dehe sadä karena bhramaëa ||39|| kabhu svarge uöhe, kabhu niraye paòiyä |
cauräçi lakña yoni bhoge bhramiyä bhramiyä ||40||
tathäpi kåñëa-dayä
tumi vibhu, tomära vaibhava jéva haya | däsera maìgala cintä tomära niçcaya ||41||
däsa yähä sukha mäni kare anveñaëa | tumi tähä kåpä kari kara vitaraëa ||42||
präkåta çubha-karma karma-käëòa
mäyära vaibhave ye anitya sukha cäya tomära kåpäya se anäyäse päya ||43||
sei sukha präpty-upäya çubha-karma yata | niramile dharma-yajïa-yoga-homa-vrata ||44||
sei saba çubha-karma sadä jaòa-maya | cinmayé pravåtti tähe kabhu nä milaya ||45||
tähära sädhane sädhya jaòamaya phala | ucca-loka bhoga sukha tähäte prabala ||46||
sei saba karma-bhoga nähi ätma-çänti |
tähäte prayäsa karä atiçaya bhränti ||47|| sei saba çubha karma upäya haiyä |
anitya upeya sädhe loka sukha diyä ||48||
sei avasthä haite uddhärera upäya
kabhu yadi sädhu saìge jänite se päre | ämi jéva kåñëa-däsa, yäya mäyä päre ||49||
se virala phala mätra sukåti-janita | tuccha karma-käëòa nähi karile vihita ||50||
jïäna-käëòa, brahma-laya sukha
ära yini mäyära yantraëä mätra jäni | mukti läbhe yatnavän tini hana jïäné ||51||
se saba lokera janya tumi dayämaya | jïäna-käëòa brahma-vidyä diyächa niçcaya ||52||
sei vidyä mäyäväda kariyä äçraya | jaòa mukta haye brahme jéva haya laya ||53||
brahma-vastu ki?
sei brahma tava aìga-känti jyotirmaya | virajära päre sthita täte haya laya ||54|| ye saba asure viñëu karena saàhära |
tähärä-o sei brahme yäya mäyä-pära ||55||
kåñëa-bahirmukha
karmé jïäné ubhaye-i kåñëa-bahirmukha | kabhu nähi äsvädaya kåñëa-däsya-sukha ||56||
bhakty-unmukhé sukåti
bhaktira unmukhé sei sukåti pradhäna | tära phale jéva bhakta-sädhu-saìga päna ||57|| çraddhävän haye kåñëa-bhakta-saìga kare |
näme ruci, jéve dayä, bhakti-patha dhare ||58||
karmé o jïänéra prati kåpäya gauëa-patha vidhäna
dayära sägara tumi jévera éçvara | karmé jïäné bahirmukha uddhäre tatpara ||59||
karma-pathe jïäna-pathe pathika ye jana | tähära uddhära lägi tomära yatana ||60||
sei sei pathikera maìgala cintiyä | gauëa-bhakti patha eka räkhila kariyä ||61||
karméra pakñe karmera gauëa-bhakti patha
karmé varëäçrame thäki sädhu-saìga kari | karma mäjhe bhakti kare gauëa-patha dhari ||62||
tära kåta karma saba hådaya çodhiyä | tirohita haya çraddhä béje sthäna diyä ||63||
jïänéra gauëa-patha
jïäné sukåtira bale bhaktera kåpäya | ananya bhaktite çraddhä béje sthäna diyä ||64||
tumi bala mora däsa mäyära vipäke | cähe anya tuccha phala chäòiyä ämäke ||65||
ämi jäni tära yäte haya sumaìgala | bhukti mukti chäòäiyä di-i bhakti phala ||66||
gauëa-pathera prakriyä
tära käma anusäre cäläïä tähäre gauëa-patha bhakti-märge çraddhä di-i täre ||67||
e tomära kåpä prabhu tumi kåpämaya | kåpä nä karile kise jéva çuddha haya ||68||
kalite gauëa-pathera durdaçä
satya-yuge dhyäna-yoge kata åñi-gaëe | çuddha kari’ dile prabhu nija-bhakti-dhane ||69||
tretä-yuge yajïa-karme aneka çodhile | dväpare arcana-märge bhakti biläile ||70||
kali ägamane nätha jévera durdaçä | dekhi jïäna karma yoga chäòila bharasä ||71||
alpa äyu, bahu péòä, bala-buddhi-hräsa |
ei saba upadrava jéve kaila gräsa ||72|| varëäçrama dharma ära säìkhya yoga jïäna |
kali-jéve uddhärite nahe balavän ||73|| jïäna-karma-gata ye bhaktira gauëa-patha | kaëöake saìkérëa haïä haila vipatha ||74||
påthak upäya dhari upeya sädhane | vighna bahutara haila jévera jévane ||75||
nämälocanära mukhya-patha
prabhu tumi jévera maìgala cintä kari | kali yuge näma saìge svayaà avatari ||76|| yuga dharma pracärile näma saìkértana |
mukhya pathe jéva päya kåñëa prema dhana ||77|| nämera smaraëe ära näma-saìkértana | ei mätra dharma jéva karibe pälana ||78||
sädhya-sädhana o upäya upeyera abhedatä-krame nämera mukhyatä
yei ta sädhana sei sädhya yabe haila | upäya upeya madhye bheda nä rahila ||79||
sädhyera sädhane ära nähi antaräya | anäyäse tare jéva tomära kåpäya ||80||
ämi ta adhama ati majiyä viñaye | nä bhajinu näma tava ati müòha haye ||81|| dara dara dhärä cakñe brahma-haridäsa |
paòila prabhura pade chäòiyä niùçväsa ||82|| hari bhakta bhakti mätre vinoda yähära | harinäma cintämaëi jévana tähära ||83||
iti çré-hari-näma-cintämaëau näma-mähätma-sücanaà näma prathamaù paricchedaù
|
(2) dvitéya pariccheda
näma-grahaëa-vicära
gadäi gauräìga jaya jähnavä jévana | sétädvaita jaya çréväsädi bhakta gaëa ||1|| mahä-preme hari-däsa karena rodana |
preme täre gauracandra dilä äliìgana ||2||
balena tomära sama bhakta kothä ära | sarva-tattva-jïätä tumi sadä mäyä-pära ||3||
ananya bhajanera çreñöhatä
nica-kule avatari dekhäle sakale | dhane mäne kule çéle kåñëa nähi mile ||4|| ananya bhajane yäìra çraddhä atiçaya | devatä apekñä çreñöha sei mahäçaya ||5||
çré-hari-däsera nämäcäryyatä
näma-tattva sarva-sära tomära vidita | äcäre äcäryya tumi pracäre paëòita ||6||
bala haridäsa näma-mahimä apära | çuniyä tomära mukhe änanda ämära ||7||
vaiñëava-lakñaëa
eka näma yära mukhe vaiñëava se haya | täre gåhé yatna kari mänibe niçcaya ||8||
vaiñëavatara-lakñaëa
nirantara yära mukhe çuni kåñëa-näma | sei se vaiñëavatara sarva-guëa-dhäma ||9||
vaiñëavatama-lakñaëa
vaiñëava uttama sei yähäre dekhile | kåñëa-näma äse mukhe kåñëa-bhakti mile ||10||
hena kåñëa-näma jéva ki rüpe karibe | tähära vidhäna tumi ämäre balibe ||11||
kara yuòi haridäsa balena vacana | prema gada-gada svara sajala nayana ||12||
nämera svarüpa
kåñëa-näma cintämaëi anädi cinmaya | yei kåñëa sei näma eka-tattva haya ||13||
caitanya vigraha näma nitya mukta tattva | näma nämé bhinna naya nitya çuddha sattva ||14||
e jaòa jagate täìra akñara äkära |
rasa-rüpe rasikete sattva avatära ||15|| kåñëa vastu haya cäri dharme paricita |
näma rüpa guëa karma anädi vihita ||16||
näma nitya-siddha
nitya vastu rasa-rüpa kåñëa se advaya | sei cäri paricaye vastu siddha haya ||17||
sandhiné çaktite täìra cäri paricaya | nitya-siddha rüpe khyäta sarvadä cinmaya ||18||
kåñëa äkarñaye sarva viçva-gata jana | sei nitya dharma gata kåñëa näma dhana ||19||
kåñëa-rüpa nitya
kåñëa-rüpa kåñëa haite sarvadä abheda | näma rüpa eka vastu nähika prabheda ||20||
çré-näma smarile rüpa äise saìge saìge | rüpa näma bhinna naya näce nänä raìge ||21||
kåñëa-guëa nitya
kåñëa-guëa catuù-ñañöhi ananta apära | yäìra nija aàça-rüpe saba avatära ||22|| yäìra guëa aàçe brahmä çivädi éçvara |
yäìra guëe näräyaëa ñañöhi guëeçvara ||23|| sei saba nitya-guëe nitya näma täìra |
ananta saìkhyäya vyäpta vaikuëöha vyäpära ||24||
kåñëa-lélära nityatva
sei guëa taraìgete lélära vistära | goloke vaikuëöha vraja saba cid-äkäre ||25||
cid-vastute näma, rüpa, guëa, lélä vastu haite påthak naya
näma rüpa guëa lélä abhinna udaya | acit samparke baddha jéve bhinna haya ||26||
çuddha jéve näma rüpa guëa kriyä eka | jaòäçrita dehe bheda ei se viveka ||27|| kåñëe nähi jaòa-gandha ataeva täìya |
näma rüpa guëa lélä eka-tattva bhäya ||28||
nämera sarva-mülatva
ei cäri paricaya madhye näma täìra | sakalera ädi se pratéti sabäkära ||29||
ataeva näma mätra vaiñëavera dharma | näme prasphuöita haya rüpa guëa karma ||30||
kåñëera samagra lélä näme vidyamäna | näme se parama tattva tomära vidhäna ||31||
vaiñëava o vaiñëava-präye bheda äche
sei näma baddha jéva çraddhä sahakäre | çuddha rüpe laile vaiñëava bali täre ||32|| nämäbhäsa yära haya se vaiñëava-präya |
kåñëa-kåpä bale krame çuddha bhäva päya ||33||
ei mäyika jagate kåñëa-näma o jéva ei duiöi mätra cid-vyäpära
näma sama vastu näi e bhava saàsäre | näme se parama dhana kåñëera bhäëòäre ||34||
jéva nije cid-vyäpäre kåñëa-näma ära | ära saba präpaïcika jagat saàsära ||35||
mukhya gauëa bhede näma dui prakära
mukhya o gauëa bhede kåñëa-näma dvi-prakära | mukhya-nämäçraye jéva päya sarva sära ||36||
cil-lélä äçraya kari yata kåñëa näma | sei sei mukhya näma sarva guëa dhäma ||37||
mukhya näma
govinda gopäla räma çré-nanda-nandana | rädhänätha hari yaçomaté präëa-dhana ||38|| madana-mohana çyämasundara mädhava | gopénätha vraja-gopa räkhäla yädava ||39||
ei rüpa nitya lélä prakäçaka näma | e saba kértane jéva päya kåñëa dhäma ||40||
gauëa näma o tähära lakñaëa
jaòä prakåtira paricaye näma yata | prakåtira guëe gauëa vedera sammata ||41|| såñöi-kartä paramätmä brahma sthiti-kara | jagat-saàhartä pätä – yajïeçvara hara ||42||
mukhya o gauëa nämera phala-bheda
ei-rüpa näma karma-jïäna-käëòa-gata | puëya mokña däna kare çästrera sammata ||43|| nämera ye mukhya phala kåñëa prema dhana |
tära mukhya näme mätra labhe sädhu gaëa ||44||
näma o nämäbhäsa-mätra phala-bheda
eka kåñëa-näma yadi mukhe bähiräya | athavä çravaëa-pathe antarete yäya ||45||
çuddha varëa haya vä açuddha varëa haya | täte jéva tare ei çästrera nirëaya ||46|| kintu eka kathä ithe äche suniçcita ||
nämäbhäsa haile vilambe haya hita ||47|| nämäbhäsa haile-o anya çubha haya |
prema-dhana kevala vilambe upajaya ||48|| nämäbhäse päpa-kñaye çuddha näma haya |
takhana-i çré-kåñëa-prema labhaye niçcaya ||49||
vyavahita vä vyavadhäne doñe janme
kintu vyavahita hale haya aparädha | sei aparädhe haya prema-läbha bädha ||50||
näma-nämé bheda-buddhi vyavadhäna haya | vyavahita thäkile kadäpi prema naya ||51||
vyavadhäna dui prakära
varëa-vyavadhäna ära tattva-vyavadhäna | vyavadhäna dvi-prakära vedera vidhäna ||52||
mäyäväda-i näme tattva-vyavadhäna kare
tattva-vyavadhäna mäyäväda duñöa mata |
kalira jaïjäla ei çästra asammata ||53||
vyavadhänäbiddha näma-i çuddha näma
ataeva çuddha kåñëa näma yäìra mukhe | täìhäke vaiñëava jäni sadä sevi sukhe ||54||
anartha yata nañöa haya tata-i nämäbhäsatva düra haya o cinmaya näma prakäça päya
nämäbhäsa bhedi çuddha-näma labhibäre | sad-guru sevibe jéva yatna sahakäre ||55||
bhajane anartha näça yei kñaëe päya | cit-svarüpa näme näce bhaktera jéhväya ||56||
näma se amåta dhärä nähi chäòe ära | näma rase matta jéva näce anivära ||57|| näma näce jéva näce näce prema dhana | jagat näcäya mäyä kare paläyana ||58||
yähära näme çraddhä haya tähära-i näme adhikära haiyä thäke näme sarva-çakti äche
näme adhikära nara-mätre kaile däna |
sarva-çakti näme prabhu karile vidhäna ||59|| yära çraddhä haya näme sei adhikäré |
yära mukhe kåñëa-näma sei se äcäré ||60||
deça-käla açaucädira bädhä näme näi
deça käla açaucädi niyama sakäla | çré-näma-grahaëe näi näma se prabala ||61||
kali-jévera näme niñkapaöa viçväsa haile-i näme adhikära haila
däne yajïe snäne jape äche ta vicära | kåñëa-saìkértane mätra çraddhä adhikära ||62||
yuga-dharma hari-näma ananya çraddhäya | ye kare äçraya tära sarva-läbha haya ||63||
kali jéva niñkapaöe kåñëera saàsäre | avasthita haye kåñëa-näma sadä kare ||64||
nämera anuküla viñaya grahaëa o pratiküla visaya varjana
bhajanera anuküla sarva käryya kari’ | bhajanera pratiküla saba parihari’ ||65|| kåñëera saàsäre thäki’ käöäye jévana |
nirantara hari-näma karena smaraëa ||66||
ananya buddhite näma grahaëa karibe
ära kona dharma karma kabhu nä karibe | svatantra éçvara-jïäne anye nä püjibe ||67||
kåñëa-näma bhakta-sevä satata karibe | kåñëa-prema läbha tära avaçya ha-ibe ||68||
haridäsa käìdi prabhu caraëe paòiyä | näme anuräga mäge caraëa dhariyä ||69||
haridäsa pade bhaktivinoda yähära | harinäma cintämaëi jévana tähära ||70||
iti çré-hari-näma-cintämaëau näma-grahaëa-vicäro näma prathamaù paricchedaù |
(3)
tåtéya pariccheda
nämäbhäsa vicära
gadäi gauräìga jaya jähnavä jévana | sétädvaita jaya çréväsädi bhakta-jana ||1||
haridäse mahäprabhu sadaya haiyä | uöhäya takhana padma-hasta prasäriyä ||2||
bale çuna haridäsa ämära vacana | nämäbhäsa spañöa-rüpe bujhäo ekhana ||3|| nämäbhäsa bujhäile näma çuddha habe | anäyäse jéva näma-guëe tare yäbe ||4||
nämäbhäsa—megha kujjhaöikä-rüpa ajïäna o anartha
näma sürya-sama näçe mäyä andhakära | megha kujjhaöikä näme òhäke bära bära ||5||
jévera ajïäna ära anartha sakala | kujjhaöikä-megha-rüpe haya ta prabala ||6||
kåñëa-näma sürya citta-gagaëe uöhila | kujjhaöikä-megha punaù tähäre òhäkila ||7||
ajïäna kujjhaöikä svarüpa bhrama
nämera ye cit svarüpa tähä nähi jäne | se ajïäna kujjhaöikä andhakära äne ||8||
kåñëa sarveçvara bali nähi jäne yei | nänä deve püji karma-märge bhrame sei ||9||
jéve cit svarüpa bali nähi yära jïäna | mäyä jaòäçraye tära satata ajïäna ||10||
tabe haridäsa bale äja ämi dhanya | mama mukhe näma kathä çunibe caitanya ||11||
kåñëa jéva prabhu däsa jaòätmikä mäyä | ye nä jäne tära çire ajïänera chäyä ||12||
megha anartha—asat-tåñëä, hådaya-daurbalya, aparädha
asat-tåñëä, hådaya-daurbalya, aparädha | anartha e saba megha-rüpe kare bädha ||13|| näma-sürya raçmi òhäke nämäbhäsa haya |
svataù siddha kåñëa-näme sadä äcchädaya ||14||
nämäbhäsera avadhi
sambandha-tattvera jïäna yävat nä haya | tävat se nämäbhäsa jévera äçraya ||15||
sädhaka yadyapi päya sad-guru äçraya | bhajana-naipuëye megha ädi düra haya ||16||
sambandha, abhidheya, prayojana
megha kujjhaöikä gele näma-diväkara | prakäça haiyä bhakte dena prema-vara ||17|| sad-guru sambandha jïäna kariyä arpaëa | abhidheya rüpe karäna nämänuçélana ||18||
näma-sürya svalpa-käle prabala haiyä | anartha-kujjhaöikä dena täòäiyä ||19||
prayojana-tattva tabe dena prema-dhana | präpta-prema jéva kare näma-saìkértana ||20||
sambandha-jïäna
sad-guru-caraëe jéva çraddhä sahakäre | prathame sambandha-jïäna päya suvicäre ||21||
kåñëa nitya prabhu ära jéva nitya däsa | kåñëa prema nitya jéva-svabhäva prakäça ||22||
kåñëa nitya däsa jéva tähä vismariyä | mäyika jagate phire sukha anveñiyä ||23||
mäyika jagat haya jéva kärägära | jévera vaimukhya doñe daëòa pratikära |||24||
tabe yadi jéva sädhu vaiñëava kåpäya | sambandha jïänete punaù kåñëa-näma päya ||25||
tabe päya prema-dhana sarva-dharma-sära | yähära nikaöe säyujyädira dhikkära ||26|| yävat sambandha jïäna sthira nähi haya | tävat anarthe nämäbhäsera äçraya ||27||
nämäbhäsera phala
nämäbhäsa daçäte-o aneka maìgala | jévera avaçya haya sukåti prabala ||28|| nämäbhäse nañöa haya äche päpa yata |
nämäbhäse mukti haya kali haya hata ||29|| nämäbhäse nara haya supaìkti pävana |
nämäbhäse sarva-roga haya niväraëa ||30|| sakala äçaìkä nämäbhäse düra haya |
nämäbhäsé sarväriñöa haite çänti päya ||31|| yakña rakña bhüta preta graha samudaya | nämäbhäse sakala anartha düre yäya ||32||
narake patita loka sukhe mukti päya | samasta prärabdha karma nämäbhäse yäya ||33||
sarva-vedädhika sarva tértha haite baòa | nämäbhäsa sarva-çubha-karma çreñöhatara ||34||
nämäbhäsera vaikuëöhädi-präpakatva
dharma artha käma mokña catur-varga-dätä | sarva-çakti dhare nämäbhäse jéva-trätä ||35||
jagat änanda-kara çreñöha-pada-prada | agatira eka gati sarva-çreñöha-pada ||36|| vaikuëöhädi loka präpti nämäbhäse haya | viçeñataù kali-yuge sarva-çästra kaya ||37||
saìketa, parihäsa, stobha o helä ei cäri-prakära nämäbhäsa
caturvidha nämäbhäsa ei mätra jäni | saìketa o parihäsa, stobha, helä mäni ||38||
saìketa-rüpa nämäbhäsera prakära-dvaya
viñëu lakñya kari jaòa buddhye näma laya | anya lakñya kari viñëu näma uccäraya ||39||
saìgete dvividha ei haya nämäbhäsa | ajämila säkñé tära çästrete prakäça ||40||
yavana sakala mukta habe anäyäse | häräma häräma bali kahe nämäbhäse ||41||
anyatra saìkete yadi haya nämäbhäsa | tathäpi nämera teja nä haya vinäça ||42||
parihäsa-nämäbhäsa
parihäse kåñëa-näma yei jana kare | jaräsandha sama sei e saàsäre tare ||43||
stobha nämäbhäsa
aìga-bhaìgé caidya sama kare nämäbhäsa | stobha mätra haya tabu näçe bhava-päça ||44||
helä nämäbhäsa
mana nähi deya ära avajïä bhävete | kåñëa räma bale helä nämäbhäsa täte ||45||
ei saba nämäbhäse mleccha-gaëa tare | viñayé alasa jana ei patha dhare ||46||
çraddhä o helä nämäbhäsera bheda
çraddhä kari kare näma anartha sahita | çraddhä näma haya sei tomära vihita ||47|| saìketädi avajïä paryanta bhäva dhari |
näma kare heläya ye çraddhä parihari ||48|| nämäbhäsa avadhi se helä näma haya |
tähäte-o mukti labhe päpa haya kñaya ||49||
anartha-näçe nämäbhäsa näma haiyä prema deya
kåñëa prema chäòi saba nämäbhäse päya | nämäbhäse punaù çuddha näma haye yäya ||50||
anartha vigate yabe çuddha näma haya | kåñëa-prema tabe tära ha-ibe niçcaya ||51||
nämäbhäse säkñät se prema dite näre |
näma haye prema deya vidhi anusäre ||52||
nämäbhäsa o nämäparädhera bheda
ataeva näma aparädha parihari | nämäbhäsa kare yei täre nati kari ||53|| karma jïäna haite ananta çreñöhatara |
bali nämäbhäse jäni ohe sarveçvara ||54|| rati mülä çraddhä yadi çuddha-bhäve haya |
tabe ta viçuddha näma ha-ibe udaya ||55||
chäyä o pratibimba bhede äbhäsa dui prakära
chäyä nämäbhäsa
äbhäsa dvividha haya pratibimba chäyä | çraddhäbhäsa dvi-prakära saba tava mäyä ||56|| chäyä çraddhäbhäse chäyä-nämäbhäsa haya | sei nämäbhäse jévera çubha prasavaya ||57||
pratibimba nämäbhäsa
anya jéve çuddhä çraddhä kariyä darçana | nija mane çraddhäbhäsa äne yei jana ||58|| bhoga mokña väïchä tähe thäke nitya miçi |
açrame abhéñöa läbhe yate diväniçi ||59|| çraddhära lakñaëa mätra çraddhä tähe naya |
täke pratibimba çraddhäbhäsa çästre kaya ||60|| pratibimba çraddhäbhäse nämäbhäsa yata | pratibimba-nämäbhäsa haya avirata ||61||
pratibimba- nämäbhäse mäyäväda kapaöatä utpanna kare
ei nämäbhäse mäyäväda duñöa-mata | praveçiyä çaöhatäya haya pariëata ||62||
kapaöa pratibimba-nämäbhäsa nämäparädha
nitya sädhya näme sädhana buddhi kari | nämera mahimä näçi aparädhe mari ||63||
chäyä nämäbhäsa o pratibimba-nämäbhäsera bheda
chäyä nämäbhäse mätra hayata ajïäna | hådaya-daurbalya haite anartha vidhäna ||64||
sei saba doñe näma karena märjana | pratibimba nämäbhäse doñera vardhana ||65||
mäyäväda o bhakti – iìhärä paraspara viparéta dharma
mäyäväda-i aparädha
kåñëa-näma rüpa guëa lélädi sakala | mäyävädi-mate mithyä naçvara sakala ||66||
sei mate prema-tattva nitya nähi haya | bhakti-viparéta mäyäväda suniçcaya ||67|| bhakti-vairé madhye mäyävädera gaëana |
ataeva mäyävädé aparädhé hana ||68|| mäyävädi mukhe näma nähi bähiräya |
näma bähiräya tabu nämatva nä päya ||69|| mäyävädé yadi kare näma uccäraëa |
nämake anitya bali labhaye patana ||70|| nämera nikaöe bhoga-mokñera prärthanä | nämera nikaöe çäöhya phalete yätanä ||71||
mäyävädéra aparädha kakhana chäòe
tabe yadi mäyävädé bhukti mukti äça | chäòiyä karaye näma haye kåñëa-däsa ||72||
tabe täre chäòe mäyäväda duñöa-mata | anutäpa saha haya näma anugata ||73||
sädhu saìge kare punaù çravaëa kértana | susambandha jïäna tära ude tata kñaëa ||74||
aviçränta näma kare paòe cakñu jala | näma kåpä päya citta haya ta sabala ||75||
bhaktike anitya baliyä mäyäväda aparädha ha-iyäche
kåñëa-rüpa kåñëa-däsya jévera svabhäva | mäyäväda anitya kalpita bale saba ||76||
hena mäyäväda näma aparäde gaëi | mäyäväda haya sarva vipadera khani ||77||
mäyävädé nämäbhäse yukty-äbhäsa-rüpe säyujya läbha kare
nämäbhäsa kalpa-taru mäyävädi-jane | abhéñöa arpaëa kare säyujya nirväëe ||78||
sarva-çakti näme äche täi nämäbhäse | pratibimba ha-ile-o dena mukty-äbhäse ||79|| païca-vidha mukti madhye säyujya äbhäsa |
bhava kleça näçe mätra phale sarva-näça ||80||
mäyävädé nitya-sukha päya nä
mäyäya mohita jana tähe sukha mäne | sukhäbhäsa mätra päya säyujya nirväëe ||81||
sac-cit-änanda sevä parama nirvåti | säyujya nä päya kabhu hata-kåñëa-småti ||82||
yäìhä nähi bhakti prema nityatä viçväsa | nitya sukha kaiche tähe ha-ibe prakäça ||83||
chäyä- nämäbhäsé duñöa-mate nä praveça karile krame çuddha näma päiyä thäkena
chäyä nämäbhäsé nähi jäne duñöa-mata | mataväde citta-bale nahe tära hata ||84|| se kevala nähi jäne yathärtha prabhäva |
se prabhäva jïäna-däna nämera svabhäva ||85|| meghäcchanne sürya-prabhä pratéta nä haya |
kintu meghe näçi sürya karena udaya ||86|| chäyä- nämäbhäsé dhanya sad-guru prabhäve |
alpa-dine näma prema anäyäse päbe ||87||
bhaktera mäyävädéra saìga avaçya parityäjya
mäyävädé saìga teìha satarke chäòiyä | çuddha näma paräyaëa tuñibe seviyä ||88||
ei ta tomära äjïä çré-kåñëa-caitanya | sei äjïä yei päle sei jéva dhanya ||89|| ye nä päle tava äjïä sei jéva chära |
koöé janme kichute-i nä habe uddhära ||90|| kusaìga chäòiye prabhu räkha tava päya | tava pädapadma vinä nä dekhi upäya ||91||
haridäsa pada-dvandve vinoda yähära | hari-näma-cintämaëi sadä gäna tära ||92||
iti çré- hari-näma-cintämaëau nämäbhäsa-varëanaà näma
tåtéyaù paricchedaù |
(4)
caturtha pariccheda
näma aparädha—sädhu nindä
satäà nindä nämnaù paramam aparädhaà vitanute yataù khyätià yätaà katham u sahate tad-vigarhäm |
gadädhara-präëa jaya jähnavä-jévana |
jaya sétänätha çréväsädi bhakta-jana ||1|| prabhu bale haridäsa ebe sa-vistäre |
näma aparädha vyäkhyä kara ataùpara ||2|| haridäsa bale prabhu more yä baläbe | tähäi baliba ämi tomära prabhäve ||3||
daça-vidha nämäparädha
näma aparädha daça-vidha çästre kaya | sei aparädhe mora baòa haya bhaya ||4||
eka eka kari ämi baliba sakala | aparädhe väìci yäte deha more bala ||5||
sädhu-nindä anya-deva svätantrya manana | näma tattva guru ära çästra vinindana ||6||
harinäme artha väda kalpita manana | näma-bale päpa çraddhä-héne nämärpaëa ||7||
anya çubha-karmera samäna kåñëa-näma | e kathä balile aparädha aviçräma ||8|| nämete anavadhäna haya aparädha |
tähäke puräëa kartä balena pramäda ||9|| nämera mähätmya jäne tabu nähi bhaje |
ahaà mama äsaktite saàsärete maje ||10||
sädhu-nindäi prathama aparädha
sädhu-nindä prathamäparädha bali’ jäni | ei aparädhe jévera haya sarva häni ||11||
svarüpa o taöastha lakñaëa bhede sädhu lakñaëa dvaya vicära
sädhura lakñaëa tumi baliyächa prabho | ekädaçe uddhavere kåñëa-rüpe vibho ||12|| dayälu sahiñëu sama droha-çünya-vrata |
satya-sära viçuddhätmä para-hite rata ||13|| käme akñubhita buddhi dänta akiïcana |
mådu çuci parimita-bhojé çänta-mana ||14|| anéha dhåtimän sthira kåñëaika-çaraëa |
apramatta sugambhéra vijita ñaò-guëa ||15|| amäné mänada dakña avaïcaka jïäné | ei saba lakñaëete sädhu bali jäni ||16||
ei saba lakñaëa prabho haya dvi-prakära | svarüpa taöastha bhede kariba vicära ||17||
svarüpa-lakñaëa-i pradhäna lakñaëa, tad-äçraye taöastha lakñaëa udaya haya
kåñëaika-çaraëa haya svarüpa-lakñaëa | taöastha lakñaëe anya guëera gaëana ||18|| kona bhägye sädhu-saìge näme ruci haya |
kåñëa-näma gäya kare kåñëa-pädäçraya ||19|| svarüpa lakñaëa sei ha-ita ha-ila |
gäite gäite näma anya guëa äila ||20|| anya guëa-gaëa täi taöastha gaëana |
avaçya vaiñëava dehe habe saìghaöana ||21||
varëäçrama liìga, nänä-prakära veña-dvärä sädhutva haya nä,
kåñëaika-çaraëatäi sädhura lakñaëa
varëäçrama cihna nänä-veñera racanä | sädhura lakñaëe kabhu nä haya gaëanä ||22||
çré-kåñëa-çaraëägati sädhura lakñaëa | tära mukhe haya kåñëa-näma-saìkértana ||23||
gåhé brahmacäré vänaprastha nyäsi-bhede | çüdra vaiçya kñatra vipra-gaëera prabhede ||24||
sädhutva kakhana nähi ha-ibe nirëéta | kåñëaika-çaraëa sädhu çästrera vihita ||25||
gåhi-sädhu-lakñaëa
raghunätha-däse lakñye kariyä sevära | gåhi-sädhu-jane çikhäyecha ei sära ||26||
sthira haye ghare yäo nä hao bätula | krame krame päya loka bhava-sindhu-kula ||27||
markaöa vairägya chäòa loka dekhäiyä |
yathäyogya viñaya bhuïja anäsakta haïä ||28|| antare niñöhä kara bähye loka vyavahära |
acire çré-kåñëa tomäya karibe uddhära ||29||
gåha-tyägé sädhu-lakñaëa
punaù tumi tära dekhi vairägya grahaëa | ei mata çikñä dile apürva çravaëa ||30||
grämya-kathä nä çunibe grämya-värtä nä kahibe | bhäla nä khäibe ära bhäla nä paribe ||31||
amäné mänada haïä kåñëa-näma sadä labe | vraje rädhä-kåñëa-sevä mänase karibe ||32||
gåhé o gåha-tyägé – ubhayera-i svarüpa lakñaëa
svarüpa lakñaëa eka sarvatra samäna | äçramädi bhede påthak taöastha vidhäna ||33||
ananya-çaraëe yadi dekhi duräcära | tathäpi se sädhu bali sevya sabäkära ||34||
ei ta çré-kåñëa-väkya gétä-bhägavate | ihäke püjiba yatne sadä sarva mate ||35||
ihäte äche ta eka nigüòha siddhänta | kåpä kari jänäyecha täi päi anta ||36||
pürva-päpera gandhävaçeña o pürva-päpa lakñya kariyä yini kåñëaika-çaraëa sädhura nindä karena, tini nämäparädhé
kåñëa-näme ruci yabe ha-ibe udaya |
eka näme pürva päpa ha-ibeka kñaya ||37|| pürva-päpa gandha tabu thäke kichu dina |
nämera prabhäve krama haïä paòe kñéëa ||38|| çéghra sei päpa-gandha vidürita haya |
parama dharmätmä bali haya paricaya ||39|| ye kayeka dina sei gandha nähi yäya |
sädhäraëa jana cakñe päpa bali bhäya ||40|| se päpa dekhiyä yei sädhu-nindä kare |
pürva-päpa lakñi punaù avajïä äcare ||41|| sei ta päñaëòé vaiñëavera nindä doñe |
näma aparädha maji paòe kåñëa-roñe ||42||
kåñëaika-çaraëatäi sädhu lakñaëa äpanäke sädhu baliyä paricaya deoyä dämbhikatä
kåñëaika-çaraëa mätra kåñëa-näma gäya | sädhu-näme paricita kåñëera kåpäya ||43|| kåñëa-bhakta vyatéta nähika sädhu ära |
ämi sädhu bali haya dambha avatära ||44||
svalpäkñare sädhu-nirëaya
se balibe—ämi déna kåñëaika-çaraëa | kåñëa-näma yära mukhe sädhu sei jana ||45||
tåëa haite héna bali äpanäke jäne | sahiñëu tarura nyäya äpanäke mäne ||46||
nije ta amäné ära sakale mänada | tära mukhe kåñëa-näma kåñëa-rati-prada ||47||
nämäparädha vaiñëava-i sädhu, tad-dehe kåñëa-çakti
hena sädhu-mukhe yabe çuni eka näma | vaiñëava baliyä täre kariba praëäma ||48|| vaiñëava se jagad-guru jagatera bandhu |
vaiñëava sakala jéve sadä kåpä sindhu ||49|| e hena vaiñëava-nindä yei jana kare |
narake paòibe se janma-janmäntare ||50|| bhakti labhibäre ära nähika upäya |
bhakti labhe sarva-jéva vaiñëava kåpäya ||51|| vaiñëava dehete thäke çré-kåñëera çakti |
sei deha sparçe anye haya kåñëa-bhakti ||52|| vaiñëava adharämåta ära pada jala |
vaiñëavera pada-rajaù tina mahä-bala ||53||
vaiñëavera çakti saïcära
vaiñëava-nikaöe yadi baise kata-lakñaëa | deha haite haya kåñëa-çakti niùsaraëa ||54||
sei çakti çraddhävän hådaye paçiyä | bhaktira udaya kare deha käìpäiyä ||55|| ye basila vaiñëavera nikaöe çraddhäya | tähära hådaye bhakti ha-ibe udaya ||56|| prathame äsibe tära mukhe kåñëa-näma |
nämera prabhäve päbe sarva-guëa-gräma ||57||
vaiñëavera ki ki doña dharile vaiñëava-nindä haya—jäti-doña pürva-doña nañöa-präya avaçiñöa doña kädäcitka doña
vaiñëavera jäti ära pürva doña dhare |
kädäcitka doña dekhi yei nindä kare ||58|| nañöa-präya doña laye kare apamäna |
yama-daëòe kañöa päya se saba ajïäna ||59|| vaiñëavera mukhe näma-mähätmya-pracära | se vaiñëava-nindä kåñëa nähi sahe ära ||60|| dharma yoga yäga jïäna-käëòa parihari | ye bhajila kåñëa-näma sei sarvopari ||61||
anya deva çästra nindädi-çünya nämäçrayé sädhu
anyadera anya-çästra nä kari nindana | nämera äçraya laya çuddha sädhu-jana ||62||
se sädhu gåhastha ha-u athavä sannyäsé | tähära caraëa-reëu päite prayäsé ||63|| yäba yata näme rati se tata vaiñëava |
vaiñëavera krama ei mate anubhava ||64|| ithe varëäçrama dhana päëòitya yauvana | kona kärya nähi kare rüpa bala jana ||65||
ataeva yini karilena nämäçraya | sädhu-nindä chäòibena e dharma niçcaya ||66|| nämäçrayä çuddhä bhakti bhakta bhakti-rüpä |
bhakta bhakti-vivarjitä ha-ile virüpä ||67|| yäìhä sädhu-nindä täìhä nähi bhakti sthiti |
ataeva aparädhe tathä pariëati ||68|| sädhu-nindä chäòi bhakta sädhu-bhakti kare | sädhu-saìga sädhu-sevä ei dharmäcare ||69||
asat-saìga dui prakära, tan-madhye stré-saìgé
asat-saìga-tyäge haya vaiñëava-äcära | asat-saìge haya sädhu-avajïä apära ||70||
asat ye dvi-prakära sarva-çästre kaya | sei duiyera madhye yoñit-saìgé eka haya ||71|| yoñit-saìgi-saìgé punaù tära madhye gaëya | tära saìga-tyäge jéva ha-ibeka dhanya ||72||
yoñit-saìgé kähäke bale
kåñëere saàsäre ye dämpatya dharma thäke |
asat baliyä çästra nä bale tähäke ||73|| adharma saàyoge ära straiëa bhäve rata |
yoñit-saìgé jana duñöa çästrera sammata ||74||
dvitéya prakära asat (kåñëete abhakta) tina prakära
kåñëete abhakta – asat dvitéya prakära | mäyävädé dharma-dhvajé niréçvara ära ||75||
yini balena, ei saba lokera nindäke-o sädhu-nindä bale tini-o varjya
varjile e saba saìga sädhu-nindä naya | ihäke ye nindä bale sei varjya haya ||76||
ei saba saìga chäòi ananya-çaraëa | kåñëa-näma kari päya kåñëa-prema-dhana ||77||
vaiñëaväbhäsa, präkåta-vaiñëava, vaiñëava-präya o kaniñöha-vaiñëava—ei sakala eka-i kathä
sädhu-sevä-héna arce laukika çraddhäya |
präkåta vaiñëava haya vaiñëavera präya ||78|| vaiñëava-äbhäsa sei nahe ta’ vaiñëava |
kemane päibe sädhu-saìgera vaiñëava ||79|| ataeva kaniñöha madhyete täre gaëi |
täre kåpä karibena vaiñëava äpani ||80||
madhyama vaiñëava
kåñëa-prema kåñëa-bhakte maitré äcaraëa | bäliçete kåpä ära dveñé upekñaëa ||81||
karile madhyama bhakta çuddha bhakta hana | kåñëa-nämne adhikära karena arjana ||82||
uttama vaiñëava
sarvatra yäìhära haya kåñëa-daraçana | kåñëe sakalera sthiti kåñëa präëa dhana ||83||
vaiñëavävaiñëava-bheda nähi thäke täìra | vaiñëava uttama tini kåñëa-näma-sära ||84||
madhyama vaiñëava-i sädhu sevä karena
ataeva madhyama vaiñëava mahäçaya |
sädhu sevä rata sadä thäkena niçcaya ||85||
präkåta vaiñëava nämäbhäsera adhikäré
präkåta vaiñëava yei vaiñëavera präya | nämäbhäse adhikäré sarva-çästra päya ||86||
madhyama vaiñëava nämädhikäré o nämäparädha vicära karibena
madhyama vaiñëava mätra näme adhikäré | çré-näma-bhajane aparädhera vicäré ||87|| uttama vaiñëave aparädha asambhava |
sarvatra dekhena tini kåñëera vaibhava ||88|| nija nija adhikära kariyä vicära |
sädhu-nindä aparädha kari parihära ||89|| sädhu saìga sädhu sevä näma saìkértana |
sarva jéve dayä ei bhakta äcaraëa ||90||
sädhu nindä ghaöile ki karä kartavya ?
pramäde yadyapi ghaöe sädhu-vigarhaëa | tabe anutäpe dhari se sädhu-caraëa ||91|| käìdiyä baliba prabho kñami aparädha |
e duñöa-nindake kara vaiñëava-prasäda ||92|| sädhu baòa dayämaya tabe ärdra-mane | kñamibena aparädha kåpä äliìgane ||93||
ei ta prathama aparädhera vicära | çré-caraëe nivedinu äjïä anusära ||94|| hari-däsa päda-padme bhrara ye jana |
hari-näma-cintämaëi tähära jévana ||95||
iti çré-hari-näma-cintämaëau sädhu-nindäparädha-vicäro näma caturthaù paricchedaù |
(5)
païcama pariccheda
deväntare svätantrya-jïänäparädha
çivasya çré-viñëor ya iha guëa-nämädi-sakalaà dhiyä bhinnaà paçyet sa khalu hari-nämähita-karaù
jaya gadädhara-präëa jähnavä-jévana |
jaya sétänätha jaya gaura bhakta-jana ||1|| haridäsa bale tabe kari yoòa-häta |
dvitéyäparädha ebe çuna jagannätha ||2||
viñëu-tattva
parama advaya jïäna viñëu para-tattva | cit-svarüpa jagadéça sadä çuddha-sattva ||3||
goloka-vihäré kåñëa se tattvera sära | catuù-ñañöhi guëe alaìkåta rasädhära ||4|| ñañöhi-guëa näräyaëa svarüpe prakäça |
sei ñañöhi-guëa viñëu-sämänya-viläsa ||5|| puruñävatäre ära sväàça avatäre |
sei ñañöhi-guëa spañöa kärya anusäre ||6||
viñëura vibhinnäàçera prakära bheda jévera païcäçad-guëa
viñëura ye vibhinnäàça dui ta prakära | païcäçat guëa jéve bindu bindu ära ||7||
giriçädi devatä vibhinnäàça haiyä-o sämänya jéva nan täìhärä païcäçat-guëa-viçiñöa
giriçädi deve ei guëa païcäçat |
tad-adhika parimäëe sarvadä saàyuta ||8|| tad-vyatéta ära païca guëa aàça mäne | prakäçita äche tabe vicitra-vidhäne ||9||
ñañöhi-guëe viñëutva
sei païca païcäçat guëa-pürëa täya | viñëute viräjamäna sarva çästre gäya ||10||
tad-vyatéta ära païca-guëa näräyaëe | äche tära sattä kabhu nähi anya jane ||11|| ñañöhi-guëe viñëu-tattva parama éçvara |
giriça ädi anya-deva täìhära kiìkara ||12|| vibhinnäàça giriçädi jéva çreñöhatara |
viñëu sarva-jéveçvara sarva-deveçvara ||13||
ajïäna-vyakti anya devatära sahita viñëuke samäna mane kare
anya-deva saha sama viñëuke ye mäne | se baòa ajïäna éça-tattva nähi jäne ||14||
e jaòa jagate viñëu parama éçvara | giriçädi yata deva täìra vidhikara ||15||
keha bale mäyära tri-guëe tridiveça | sarvadä samäna brahma tattva saviçeña ||16||
nänävidha vädänuvädera siddhänta
çästrera siddhänte tabu püjya näräyaëa | brahmä çiva såñöi-laya käryera käraëa ||17||
väsudeva chäòi yei anya-deve bhaje | éçvara chäòiyä sei saàsärete maje ||18|| keha bale, « viñëu para-tattva baöe jäni |
sarva-viñëumaya viçva veda-väkya mäni ||19|| ataeva sarva-deve viñëu adhiñöhäna |
sarva devärcane haya viñëura samäna ||20|| ei ta niñedha-para väkya vidhi naya |
anya deva püjära niñedha ei haya ||21|| sarva viñëu-maya viçva e kathä balile |
viñëu-püjä kaile saba deve püjä mile ||22|| taru-müle jala dile çäkhära ulläsa |
pallave òhälile jala våkñera vinäça ||23|| ataeva püji viñëu anya-deva tyaji |
tähätei anyadeva käje käje püji ||24|| ei vidhi – devera sammata cira-dina |
durvipäke ei vidhi chäòe arväcéna ||25|| mäyäväda-doñe jéva kali ägamane |
bahu-deva püje viñëu-sämänya-darçane ||26|| eka eka deva eka eka phala dätä |
sarva phala dätä viñëu sakalera pätä ||27|| kämi jana yadi tattva jänibäre päre |
viñëu püji phala päya chäòe deväntare ||28||
gåhastha vaiñëavera kartavya vidhäna
gåhastha ha-iyä yei viñëu-bhakta haya | sarva-kärye kåñëa püje chäòiyä saàçaya ||29||
niñekädi çmaçänänta saàskära yata | tähäte püjaye kåñëa veda mantra mata ||30||
viñëu vaiñëavera püjä vedete vidhäna | deva-pitå-gaëe kåñëa nirmälya pradäna ||31||
mäyävädi-mate pitå-çräddha yei kare | yevä anyadeva püje aparädhe mare ||32||
viñëu-tattve dvaita-buddhi näma aparädha | sei aparädhe tära haya bhakti bädha ||33||
çivädi devatä gaëe påthak éçvara | mänile nämäparädha haya bhayaìkara ||34||
viñëu-çakti parä çakti haite deva yata | bhinna çakti siddha naya vedera sammata ||35||
çiva-brahmä-gaëapati-sürya-dikpäla | kåñëa-çakti-balete éçvara cira-käla ||36||
ataeva pareçvara eka-mätra jäni | ära saba deve täìra çakti-madhye gaëi ||37||
ataeva sarva-kärye karma jaòa bhäva | chäòiyä gåhastha päya bhaktira sad-bhäva ||38||
ki rüpa vaiñëava gärhasthya dharma kariben
bhaktira sad-bhäve thäki sat-kriyä karaëe | deva-pitå-gaëe tuñe nirmälya arpaëe ||39||
bahu deva-devé püjä karibe varjana | kåñëa-bhakta bali sabe karibe tarpaëa ||40|| çré-kåñëa vaiñëavärcane sarva phala päya | näme aparädha nahe sadä näma gäya ||41||
varëa-catuñöayera jévana yäträ vidhi
jagate mänava-gaëa varëa-dharmäcari | karibeka jévana-yäträ dharma patha dhari ||42||
antyajera vidhi
saìkara antyaja sabe tyaji néca-dharma | çüdräcära kare sadä saàsärera karma ||43||
saìkara antyaja thäkibeka çüdräcäre | cäturvarëa vinä dharma nähika saàsäre ||44||
varëa-dharmera dvärä jévana-yäträ kariyä saàsäri vyakti bhakti-pathe bhävärjana kariben
cätur-varëa varëa-dharme karibe saàsära |
çuddha kåñëa-bhakti bale habe sadäcära ||45||
cätur-varëa yadyapi çré-kåñëa nähi bhaje | varëa-dharmäcäre thäki rauravete maje ||46||
varëa vinä gåhasthera nähi ära dharma | varëa dharmäcäre gåhasthera saba karma ||47||
varëa-dharme e saàsära nirväha karibe | yävad artha parigrahe çré-kåñëa bhajibe ||48||
nisargataù vidhi-väkya ye paryanta nara | varëa-dharma sva-nirvähe karibe ädara ||49||
bhakti-yoga-näme ei tattva-nirüpaëa | bhakti-yoge bhävodaya siddhänta-vacana ||50||
bhävodaye vidhira pravåtti nähi raya | bhävodita kärye deha-yäträ siddha haya ||51||
gåhi-vaiñëavera ei advaya-sädhana | çré-viñëu advaya-tattve dvaita-nivartana ||52||
näma-nämé o guëa-guëéra abhede viñëu-jïäna çuddha haya
ära eka kathä äche dvaita-nivartane | viñëu-näma viñëu-rüpa viñëu-guëa-gaëe ||53||
viñëu haite påthag rüpe nä mänibe kabhu | advaya akhaëòa viñëu cinmayatve vibhu ||54||
ajïänete yadi haya dvaita upadrava | nämäbhäsa haya tära prema asambhava ||55||
sad-guru-kåpäya sei anartha vinäça | bhajite bhajite çuddha-nämera prakäça ||56||
mäyävädéra kutarka o aparädha
mata-väda-jïäne dvaita haila pravartana | aparädha haya ära nahe nivartana ||57|| mäyävädé bale brahma haya para-tattva | nirviçeña nirvikära niräkära sattva ||58|| viñëu-rüpa viñëu-näma mäyäya kalpita |
mäyä antardhäne viñëu hana brahma-gata ||59|| e saba kutarka mätra satya çünyaväda |
para-tattve sarva-çakti abhäva-pramäda ||60|| çaktimän brahma yei sei viñëu haya |
nämera viväda-mätra vedera nirëaya ||61||
viñëu o brahma-tattvera sambandha
viñëu para-tattva täìra nirviçeña dharma | saviçeña dharma saha haya eka marma ||62||
viñëura acintya-çakti virodha-bhaïjana | anäyäse kari kare saundarya sthäpana ||63||
jéva-buddhi sahajete ati alpatara | acintya-çaktira bhäva nä kare gocara ||64||
nija-buddhye cähe eka sthäpite éçvara | khaëòa-jïäne päya brahma-tattvete avara ||65||
viñëura parama pada chäòi devärcita | brahme baddha haya nähi bujhe hitähita ||66||
cinmaya-svarüpa-jïäna ye bujhite jäne | viñëu viñëu-näma-guëa eka kari mäne ||67||
ei ta viçuddha jïäna çré-kåñëa-svarüpa | sambandha buddhite labhi bhaje näma-rüpa ||68||
çiva o viñëura ki rüpe abheda-buddhi karibe
jaòa-näma jaòa-rüpa-guëe yei bheda | se bheda cit-tattve näi ei ta prabheda ||69|| viñëu-tattve bheda-jïäna anartha vikära |
çivete viñëute bheda ati avicära ||70||
bhakta o mäyävädéra äcära o pravåtti bheda
nämaika-çaraëa yei bhakti mahäjana | ekeçvara kåñëe bhaji chäòe anya jana ||71|| anya-deva anya-çästra nindä nähi kare | kåñëa-däsa bali anye püje samädare ||72|| pratidina gåhi-bhakta nirmälya arpaëe | deva pitå sarva jéve karena tarpaëe ||73|| yathä yathä anya deve karena darçana |
kåñëa-däsa bali täìre karena vandana ||74|| mäyävädi-gaëa yadi viñëu-püjä kare |
prasäda nirmälya bhakta nähi laya òare ||75|| mäyävädé hari-näme aparädhé haya |
tähära pradatta püjä hari nähi laya ||76|| anya-deva-nirmälya grahaëe aparädha |
çuddha bhakti sädhane sarvadä sädhe bädha ||77|| tabe yadi çuddha bhakta çré-kåñëa püjiyä | anya deve püjä kare tat-prasäda diyä ||78||
se prasäda grahaëete nähi aparädha | sei rüpa devärcane nähi bhakti-bädha ||79|| çuddha-bhakta näma aparädhé nähi haya |
näma kari’ prema päya näme deya jaya ||80||
ei aparädhera pratikära
pramäde yadyapi haya anye viñëu-jïäna | tabe anutäpe kari viñëu-tattva-dhyäna ||81||
çré-viñëu smariyä kari aparädha kñaya | yatne dekhi ära nä se aparädha haya ||82|| pürva doña kñamä çéla bhaktera bändhava | dayära sägara kåñëa kñamära arëava ||83||
bahu deva sevi saìga kariba varjana | ekeçvara vaiñëavera kariba püjana ||84||
hari-däsa pade bhaktivinoda ye jana | harinäma-cintämaëi tähära jévana ||85||
iti çré- hari-näma-cintämaëau deväntare svätantrya-jïänaäparädha
näma païcamaù paricchedaù |
(6) ñañöha pariccheda
gurv-avajïä
guror avajïä
païca-tattva jaya jaya çré-rädhä-mädhava | jaya navadvépa vraja yamunä vaiñëava ||1||
hari-däsa bale prabhu kari nivedana | tåtéyäparädha näme ye rüpe ghaöana ||2||
vistäri baliba ämi tomäri äjïäya | yei saba aparädha guru avajïäya ||3||
bahu yoni bhrami mänava-çaréra
durlabha çubhada ati | tathäpi anitya päileka yei
yävat jévane sthiti ||4|| parama maìgala labhibäre tare
yadi nä yatana kare | punaräya bhave anitya çaréra
labhiyä äbära mare ||5|| subodha ye haya durlabha nå-deha
labhiyä bhava saàsäre |
saàsäré jéva avaçya sad-guru äçraya karibe
guru karëa-dhära samäçraya kari kåñëa änukülye tare ||6||
çänta kåñëa-bhakta lakñaëa ye guru sa-dainya vacane täìre |
santoña kariyä kåñëa-déksä laya yäya saàsärera päre ||7||
sahaje jévera äche kåñëe mati våthä tarke tähä yäya |
vitarka chäòiyä sumati äçraye guru hate mantra päya ||8||
gåhé jéva-gaëa varëäçrame thäki sad-guru äçraya kare |
brähmaëädi ucca-varëe sat-pätra thäkile tini haibära yogya
brähmaëa äcärya sarva-varëe haya yadi kåñëa bhakti dhare ||9||
brähmaëa kulete supätra abhäve anya kule dékñä päya |
ucca varëa guru gåhéra ucita guru çiñya parékñäya ||10||
varëa-vicära apekñä supätrera vicära adhika çreyaù
kåñëa tattva vettä prakåta ye haya se ha-ite päre guru |
kibä vipra çüdra ki gåhé sannyäsé guru hana kalpa-taru ||11||
varëera maryädä pätrera vicäre paramärthe laghu ati |
supätra milana prayojana sadä yadi cäi çuddhä rati ||12||
supätrera präpti müla prayojana pavitra suvarëa hena |
tähe ucca varëa labhile saàyoga sohägä suvarëe yena ||13||
gåha-tyägé agåhi-gurväçraya karite pären
ye kona käraëe sei gåhi dharma chäòi anyäçrama laya |
tähe paramärtha nä päiyä çeñe sädhu guru anveñaya ||14||
tähära pakñete agåhé äcärya
praçasta sakala mate | täìra dékñä çikñä päiyä se jana
bhäse näma-rasämåte ||15||
gåhi-bhakti gåha-tyäga karile-o pürva-guru tyäga karite haya nä
gåhé bhakta-jane viräga labhile chäòaye saàsära vidhi |
tabu pürva-guru caraëa äçraya karibe jévanävadhi ||16||
gåhi jana madhye gåhi guru çasta yadi çuddha bhakta hana |
natuvä agåhé suyogya ha-ile guru-yogya sarva-kñaëa ||17||
sad-guru päiyä bhajie bhajite bhävera udaya yabe |
saàsära virakti saàsära chäòiyä vairägé ha-ibe tabe ||18||
yini vairägya äçraye la-ibena tini vairägé guru kariben
vairägya äçrama grahaëete tyägé puruña ha-ibe guru |
täìhära caraëe çikhibe viräga guru çikñä kalpa taru ||19||
dékñä o çikñä guru ubhayake-i samäna sammäna karä ävaçyaka
dékñä çikñä bhede guru du’ prakära ubhaye samäna mäna |
arpibe sujana paramärtha dhana anäyäse yadi cän ||20||
kåñëa-näma mantra dena dékñä guru çikñä guru tattva dätä |
vaiñëava sakala çikñä guru hana sarva çubha janayitä ||21||
sampradäyera ädi-gurura çikñä avalambana kariyä äcaraëa karibe
sädhu sampradäye äcärya sakala çikñä guru pratiñöhita |
ädyäcärya yini guru çiromaëi püji täìre yathocita ||22||
täìra susiddhänta anugata haye
nä mäniba anya çikñä | täìhära ädeça päliba yatane
nä la-iba anya dékñä ||23||
sampradäya guru varaëa karä kartavya
sampradäya guru-gaëe çikñä guru jäni | anya-mata paëòitera çikñä nähi mäni ||24||
sei mate suçikñita sädhu sucarita | dékñä guru yogya sadä jäne supaëòita ||25||
mäyävädéra nikaöa kåñëa-mantra la-ile paramärtha haya nä
mäyävädi-mate thäke kåñëa mantra laya | tära paramärtha läbha kabhu nähi haya ||26||
çuddha-bhakta vyatéta anyake guru karibe nä
ye anyäya çikhe yei çikñä deya ära | ubhaye narake yäya nä päya uddhära ||27|| çuddha bhakti chäòi yini çikhilena bäda |
täìhära jévana mätra väda visaàväda ||28|| se kemane guru habe uddhäribe jéve |
äpani asiddha anye kibä çubha dibe ||29|| ataeva çuddha bhakta ye se kene naya |
upayukta guru haya sarva-çäste kaya ||30||
guru tattva
dékñä guru çikñä guru duìhe kåñëa däsa | duìhe vraja jana kåñëa çaktira prakäça ||31||
guruke sämänya jéva nä jänibe kabhu | guru kåñëa çakti kåñëa-preñöha nitya prabhu ||32||
ei buddhi saha sadä guru bhakti kare | sei guru-bhakti bale saàsärete tare ||33||
guru püjä
agre guru püjä pare çré kåñëa püjana | gurudeve çré-kåñëa prasäda samarpaëa ||34||
guru äjïä laye kåñëa püjibe yatane | çré guru smariyä kåñëa balibe vadane ||35||
gurute ki rüpe çraddhä karä ucita
gurute avajïä yära tära aparädha | sei aparädhe tära haya bhakti bädha ||36|| guru kåñëa vaiñëavete sama bhakti kari |
nämäçraye çuddha bhakta çéghra yäya tari ||37|| gurute acalä çraddhä kare yei jana |
çuddha näma bale sei päya prema dhana ||38||
kon sthäne guru tyäga karite ha-ibe
tabe yadi e rüpa ghaöanä kabhu haya | asat saìge gurura yogyatä haya kñaya ||39|| prathame chilena tini sad guru pradhäna | pare näma aparädhe haïä hata jïäna ||40||
vaiñëave vidveña kari chäòe näma rasa | krame krame hana artha käminéra vaça ||41||
sei guru chäòi çiñya çré-kåñëa-kåpäya | sad guru labhiyä punaù çuddha näma gäya ||42||
guru çiñya sambandhera pürve-I parasparera parékñä
ayogya çiñyere guru kariben daëòa | bhajiyä ayogya guru çiñya haya paëòa ||43||
duìhera yogyatä yata dina sthira raya | paraspara sambandha kakhana tyajya naya ||44||
çuddha guru parékñä kariyä varaëa karibe
sad gurura prati yei avajïä äcare | se päpiñöha aparädhé sarvatra saàsäre ||45||
ataeva prathame viçeña yatna kari | çuddha bhakte la-ibena guru-rüpe vari ||46||
guru tyäga kleça yena kabhu nähi ghaöe | e rüpa cintile kabhu nä paòe saìkaöe ||47|| guru yathä bhakti-héna çiñya tära präya | ataeva çuddha guru labe parékñäya ||48|| sad guru avajïä aparädha bhayaìkara | ei aparädhe nañöa haya deva nara ||49||
guru sevära prakriyä
guru çayyäsana ära pädukädi yäna | päda péöha snänodaka chäyära laìghana ||50||
gurura agrete anya püjä dvaita jïäna | dékñä vyäkhyä prabhutvädi karibe vandana ||51||
yathä yathä gurura päibe daraçana | daëòavat paòi bhüme karibe vandana ||52||
guru näma bhaktite karibe uccäraëa | guru äjïä helä nä karibe kadäcana ||53||
gurura prasäda sevä avaçya karibe | gurura apriya väkya kabhu nä kahibe ||54||
gurura caraëe dainye la-ibe çaraëa | karibe gurura sadä priya äcaraëa ||55|| e rüpa äcäre kåñëa näma saìkértane |
sarva siddhi haya prabho bale çruti gaëe ||56|| näma guru prati yadi avajïä ghaöaye |
duñöa saìge duñöa çästra mata samäçraye ||57|| tabe sei saìga sei çästra düra kari |
viläpa kariba sei guru pade dhari ||58|| kåpä kari gurudeva ha-ibe sadaya |
näme prema dibe se vaiñëava dayämaya ||59|| hari-däsa pada reëu bharasä yähära |
näma cintämaëi gäya tåëädhika chära ||60||
iti çré- hari-näma-cintämaëau gurv-avajïä-vicäro näma ñañöhaù paricchedaù |
(7)
saptama pariccheda
çruti-çästra-nindanam
jaya jaya gadäi gauräìga nityänanda | jaya sétäpati jaya gaura-bhakta-vånda ||1||
haridäsa bale prabhu caturthäparädha | çruti-çästra-vinindana bhakti-rasa-bädha ||2||
ämnäya-i eka-mätra pramäëa
çruti-çästra veda upaniñat puräëa | kåñëa-niçvasita haya sarvatra pramäëa ||3||
viçeñataù apräkåta-tattve jïäna yata | sakali ämnäya siddha tähe ha-i rata ||4||
jaòätéta vastu indriyera agocara | kåñëa-kåpä vinä tähä nä haya gocara ||5||
karaëäpaöava bhrama vipralipsä ära | pramäda sarvatra nara jïäne doña ei cära ||6||
sei saba doña çünya veda catuñöaya | veda vinä paramärthe gati nähi haya ||7|| mäyä baddha jéve kåñëa bahu kåpä kari | veda puräëädi dila ärña jïäna dhari ||8||
ämnäya haite daça müla çikñä prameya nayaöä
sei çruti çästre jäni karma jïäna chära | nirmala bhaktite mätra päi sarva sära ||9||
mäyä müòha jéve karma jïäne çuddha kari | çuddha bhakti adhikära çikhäilä hari ||10|| pramäëa se veda väkya nayaöé prameya |
çikhäya sambandha prayojana abhidheya ||11|| ei daça müla sära avidyä vinäça |
kariyä jévera kare suvidyä prakäça ||12||
1. hari eka para tattva, 2. tini sarva çaktimän, 3. tini rasa mürti
prathame çikhäya para tattva eka hari | çyäma sarva-çaktimän rasa-mürti-dhäré ||13||
jévera paramänanda karena vidhäna | saàvyoma dhämete tära nitya adhiñöhäna ||14||
e tina prameya haya çré-kåñëa-visaye | veda-çästra çikñä dena jévera hådaye ||15||
4. jéva-tattva
dvitéye çikhäya vibhinnäàça jéva tattva | ananta saìkhyaka cit paramäëu sattva ||16||
5. nitya-baddha o 6. nitya mukta bhede jéva dui prakära
nitya baddha nitya mukta bhede jéva dvi-prakära | saàvyoma brahmäëòa bhari saàsthiti tähära ||17||
baddha jéva
baddha jéva mäyä bhaji kåñëa bahirmukha | ananta brahmäëòe bhoga kare duùkha sukha ||18||
mukta jéva
nitya mukta kåñëa bhaji kåñëa päriñada | para vyome bhoga kare premera sampada ||19||
tina-öé prameya ei jévera viñaye | çruti çästra çikñä dena kåñëa däsé haye ||20||
7. acintya bhedäbheda sambandha
cid-vyäpära ära yata jaòera vyäpära | sakali acintya bhedäbheda prakära ||21|| jéva jaòa sarva vastu kåñëa çakti maya |
avicintya bhedäbheda çruti çästre kaya ||22|| ei jïäne jéva jäne ämi kåñëa däsa |
kåñëa mora nitya prabhu cit sürya prakäça ||23|| çakti pariëäma mätra veda çästra bale |
vivartädi duñöa-mate veda ninde chale ||24||
säta-öé prameya sambandha jïäna
ei ta sambandha jïäna säta-öé prameya | çruti-çästra çikñä dena ati upädeya ||25|| veda punaù çikñä dena abhidheya sära |
nava vidha kåñëa bhakti vidhi räga ära ||26||
8. abhidheya – nava vidha bhakti
çravaëa kértana småti püjana vandana | paricaryä däsya sakhya ätma-nivedana ||27|| bhaktira prakära madhye näma sarva-sära |
praëava-mähätmya veda karena pracära ||28||
9. prayojana kåñëa prema
çuddha bhakti samäçraya kariyä mänava | kåñëa kåpä bale päya premera vaibhava ||29||
ei çruti çikñä nindä aparädha
e nava prameya çruti karena pramäëa | çruti tattväbhijïa guru karena sandhäna ||30||
e hena çrutira yei kare vinindana | näma aparädhé sei narädhama jana ||31||
veda viruddha väda samüha
jaimini kapila nagna nästika sugata | gautama – e chaya jana hetu väde rata ||32||
veda mäne mukhe tabu éça nähi mäne | karma käëòa çreñöha bali jaimin bäkhäne ||33||
éçvara asiddha kapilera kalpanäya | tabu yoga mäne artha bujhä nähi yäya ||34||
nagna se tämasa tattva karaya vistära | vedera viruddha dharma karaye pracära ||35||
nästika cärväka kabhu veda nähi mäne | sugata bauddherä eka prakära bäkhäne ||36||
gautama nyäyera kartä éçvara nä bhaje | tära hetu väda mate nara mätra maje ||37||
ei saba mataväda dvärä çruti-nindä haya
ei saba duñöa mate çrutira nindana | kabhu spañöa kabhu gupta bujhe vijïa jana ||38||
ei saba mate thäki aparädhé haya | ataeva ei sabe tyajibe niçcaya ||39||
mäyävädé ati duñöa mata – veda viruddha
ei saba kumata chäòi ära mäyäväda | çuddha bhakti anubhavi haya nirviväda ||40|| mäyäväda asat çästra gupta bauddha mata |
vedärtha vikåti kali kälete sammata ||41|| umäpati brähmaëa rüpete prakäçila |
tomära äjïäya teìha äcärya ha-ila ||42|| jaimini ye rüpa mukhe veda mätra mäne | çrutira vikåta artha jagate bäkhäne ||43||
mäyävädé guru sei rüpa bauddha dharma | veda väkye sthäpi äcchädila bhakti marma ||44||
ei saba mataväde bhakti düre yäya | çré-kåñëa-nämete jéva aparädha päya ||45||
çruti-vicäre çuddha prakriyä
çrutira abhidhä våtti kari saàyojana | çuddha bhakti jéva päya prema dhana ||46||
çrutite lakñaëä kare ayathä prakäre | nitya satya düre yäya aparädhe mare ||47|| sarva veda sammata praëava kåñëa näma | sei näme jéva saba päya nitya dhäma ||48|| praëava se mahäväkya haya kåñëa näma |
tähäte-i çré-bhaktera satata viçräma ||49|| veda bale näma cit svarüpa jagate |
nämera äbhäse siddha haya sarva mate ||50||
veda kevala çuddha näma bhajana çikñä dena
ei saba veda çikñä abhägä nä mäne | näme aparädha kare vedera nindane ||51||
çuddha näma paräyaëa yei mahäjana | vedäçraye päya näma rasa prema dhana ||52||
sarva veda bale gäo hari-näma sära | päibe paramä préti änanda apära ||53||
veda punaù bale yata mukta mahäjana | para-vyome sadä kare näma saìkértana ||54||
tämasa-tantra çikñä veda viruddha
kali yuge mahä jana mäyä çakti bhaje | cid ätmä puruña kåñëa näma rasa tyäje ||55||
tämasika tantra dhari çruti nindä kare | madya-mäàse préti kari adharmete mare ||56||
se saba ninduka nähi päya kåñëa näma | kabhu nähi päya kåñëera våndävana dhäma ||57||
mäyä devéra niñkapaöa kåpä-i prayojana
mäyä devé se saba päñaëòe adhogati | diyä nämämåta ära nähi dena mati ||58|| tabe yadi sädhu seväya tuñöa hana mäyä | akapaöe dena tabe kåñëa pada chäyä ||59|| mäyä kåñëa däsé bahirmukha jéve daëòe |
mäyä püjile-o çubha nähi päya bhaëòe ||60|| kåñëa näma kare yei mäyä devé täre |
niñkapaöe kåpä kari laya bhava päre ||61|| ataeva çruti-nindä aparädha tyaji |
aharahaù näma saìkértana rase maji ||62||
tad-aparädhera pratikära
pramäde yadyapi haya se çruti-nindana | anutäpe kari punaù se çruti vandana ||63||
kusama tulasé diyä sei çruti gaëe | bhägavata saha sadä püjiba yatane ||64||
bhägavata çruti sära kåñëa avatära | avaçya karibe more karuëä apära ||65|| haridäsa pada rajaù bharasä yähära |
näma-cintämaëi hära galäya tähära ||66||
iti çré- hari-näma-cintämaëau çruti-nindä aparädha vicäro näma saptamaù paricchedaù |
(8)
añöama pariccheda
tathärtha-vädo hari-nämni kalpanam
jaya gaura gadädhara çré-rädhä-mädhava | jaya gaura-lélä-sthalé jähnavé vaiñëava ||1||
hari näme artha väda kalpanä cintana | païcamäparädha prabho çré çacénandana ||2||
näma mahimä
småti kahe heläya çraddhäya näma laya | kåñëa täre kåpä kari hayena sadaya ||3|| nämera sadåça jïäna nähika nirmala |
nämera sadåça vrata nähika prabala ||4|| nämera sadåça dhyäna nähi e jagate |
nämera sadåça phala nähi kona mate ||5|| nämera sadåça tyäga kona rüpe naya |
nämera sadåça sama kabhu nähi haya ||6|| nämera sadåça puëya nähi e saàsäre | nämera sadåça gati nä dekhi vicäre ||7|| näma-i parama mukti näma ucca gati |
näma-i parama çänti näma ucca sthiti ||8|| näma-i parama bhakti näma çuddhä mati | näma-i parama préti näma parä småti ||9|| näma-i käraëa tattva näma sarva prabhu |
parama ärädhya näma guru-rüpe vibhu ||10||
kåñëa-nämera sarvottamatä
sahasra viñëu nämera tulya haya eka räma näma | tina räma näma tulya eka kåñëa näma ||11||
nämera artha väda naraka gamana avaçya ghaöe
çruti gaëa nämera mähätmya sadä gäya | nämera cit-tattva bali jagate jänäya ||12|| çruti småti pradarçita nämera ye phala |
tähe artha väda kare päñaëòa prabala ||13|| harinäme artha väda ye adhama kare |
se päpiñöha narakete paci’ paci’ mare ||14|| ye bale nämera phala-çruti satya naya |
näme ruci dite mätra tata phala kaya ||15|| çästrera tätparya ära jéva hitähita |
se adhama nähi jäne bujhe viparéta ||16||
nämera phala satya | tähäte artha vädera prayojana näi
karma käëòa äche ta kaitava svärtha jïäna | bhakti tattve näme tähä nahe vidyamäna ||17||
karma käëòa phala çruti rocanärtha jäni | bhakti tattve phala çruti nitya satya mäni ||18|| näma tattve çäöhya nähi päya kabhu sthäna | nijera nähika svärtha näma kari däna ||19||
karma-phalera artha-väda aparityäjya
näma däna çraddäväne yei jana kare | kåñëa däsya kare sei svärtha parihäre ||20||
karma karäile yäjakera artha läbha | ataeva tähe kaitavera ta prabhäva ||21|| veda småti näma phala ananta bäkhäne |
svärtha buddhi çünya se ye tähä nähi mäne ||22|| karma saba çubhäçubha jaòera äçraye |
jaòa-maya-phala yäce yajamäna caye ||23|| karma phala düre pheli’ yebä kare karma | hådaya viçuddha tära haya ei marma ||24||
viçuddha hådaye ätma rati sunirmala | udaya ha-iyä haya kramaçaù prabala ||25||
näma cinmaya, tähäte artha-väda ha-ite päre nä
näma sei ätma-rati nije upasthita | sädhana kälete sädhya vastura vihita ||26|| karmera carama phala näma-rasa haya |
sädhu-rüpe anuñöhita karmete niçcaya ||27|| ataeva caudda loka bhramiyä brähmaëa |
yei phala nähi päna näma tähä hana ||28|| näma phala sarvopari avaçya ha-ibe |
karmé jïäné hiàsä kari’ näme ki karibe ||29||
nämäbhäse sarva karma o brahma-jïänera phala ha-iyä thäke
sarva-karma-phala nämäbhäse labdha haya | sarva-jïäna-phala nämäbhäsete milaya ||30||
äbhäse milila yadi eta ucca phala | näma vastu tato’dhika pradäne prabala ||31||
ataeva çästre yata näma phala gäya | çuddha nämäçrita jana niçcaya tä päya ||32||
näma phale yähära sandeha, tähära maìgala näi
ihäte sandeha yära se adhama jana | näma aparädhe tära avaçya patana ||33||
vede rämäyaëe ära bhärate puräëe | ädi antye madhye harinämere bäkhäne ||34||
näma phala çruti väkya anädi niçcala | tähe artha väda kalpanära kibä phala ||35||
karma-jïänera çakti apekñä näme ananta-guëa çakti äche
näma nämé eka näme diyä sarva çakti | sarvopari kariyächa tava näma çakti ||36|| tumi ta svatantra tattva sarva çaktimän |
tomära icchäya yata vidhira vidhäna ||37|| karmake karecha jaòa ära brahma jïäne |
diyächa nirväëa çakti svatantra vidhäne ||38|| icchämaya tumi prabhu svéya nämäkñare | arpiyächa saba çakti ära ke ki kare ||39||
ataeva tava näma sarva çaktimän | näme artha-väda nähi karibe vidvän ||40||
tad-aparädhera pratikära
näme artha-väda aparädha ghaöe yadi | dante tåëa dhari yäi vaiñëava-saàsadi ||41||
aparädha jänäiyä vaiñëava-caraëe | kñamä mägi käkuti kariyä åju-mane ||42|| nämera mahimä jïätä bhägavata jana |
kñamä kari kåpä kari dibe äliìgana ||43||
näme artha väda ära kalpana-manana | kabhu nähi habe citte mäyä viòambana ||44||
artha-väda-käré saha haile sambhäñaëa | sa-cele jähnavé-jale kariba majjana ||45|| kåñëa priyä vaàçé kåpä bharasä yähära | harinäma cintämaëi tära alaìkära ||46||
iti çré- hari-näma-cintämaëau artha-vädäparädha-vicäro
näma añöamaù paricchedaù |
(9)
navama pariccheda
näma-bale päpa-buddhi
nämno baläd yasya hi päpa-buddhir na vidyate tasya yamair hi çuddhiù
gaura gadädhara jaya jähnavä-jévana |
jaya jaya sétädvaita jaya bhakta-gaëa ||1||
näma-grahaëe samasta anartha düra haya
haridäsa bale näma çuddha sattva maya | bhägyavän jéva kare nämera äçraya ||2||
ati çéghra tähära anartha düre yäya | hådaya-daurbalya ära sthäna nähi päya ||3||
näme dåòha haile nähi haya päpe mati | pürva päpa dagdha haya citta çuddha ati ||4||
päpa ära päpa-béja päpera väsanä | avidyä tähära müla e tina yantranä ||5||
sarva jéve dayä äsi ha-ibe udaya | jévera maìgala ceñöä satata karaya ||6|| jévera santäpa kabhu sahite nä päre |
yähe para-täpa yäya tära ceñöä kare ||7|| viñaya-pipäsä ati tuccha mane haya |
indriya-lälasä tära citte nähi raya ||8|| kanaka-käminé ceñöä prati ghåëä kare |
yathä dharma läbhe tuñöa thäki präëa dhare ||9|| bhakti anuküla saba karaye svékära |
bhakti pratiküla nähi kare aìgékära ||10|| kåñëa rakñä kartä eka mätra bali jäne |
jévane pälana-kartä kåñëa ihä mäne ||11|| ahaà mama buddhy-äsakti nä räkhe hådaye |
déna-bhäve näma laya sakala samaye ||12|| svabhävataù yära ei rüpa nämäçraya |
päpe mati päpäcära tähära ki haya ||13||
pürva-päpa o päpa-gandha çéghra düra haya
pürva dåñöa-bhäva tära krame haya kñéëa | pavitra svabhäva çéghra ha-ibe pravéëa ||14||
ei sandhi käle pürva päpera sambandha | thäkite-o päre kichu dina päpa gandha ||15||
nämera saàsarge yata sumati udaya | haye sei päpa gandha çéghra kare kñaya ||16||
pratijïä karecha nätha arjuna nikaöe | mora bhakta kabhu nähi paòibe saìkaöe ||17||
saìkaöa samaye ämi ha-iba sahäya | ataeva päpa yäya tomära kåpäya ||18||
jïäna märgé kañöe päpa kariyä damana | taväçraya chäòi çéghra haya ta patana ||19||
tava padäçraya yära sei mahäjana | vighna nä päibe kabhu siddhänta vacana ||20||
pramäde päpa upasthita ha-ile tähära präyaçcittera prayojana näi
yadi kabhu pramäde ghaöaya kona päpa | bhakta tabu nähi sahe präyaçcitta täpa ||21||
se päpa kñaëika nähi päya avasthiti | näma rase bhese yäya nä deya durgati ||22||
näma-bale päpäcaraëa-käréra pariëäma
kintu yadi kona jana näme kari bala | äcare nütana päpa, se jana caïcala ||23||
se kevala kapaöatä kariyä äçraya | näma-aparädha päya çoka-måti-bhaya ||24||
pramäda o vicärita karmera bheda
pramäda ghaöanä ära vicärita karme | sampürëa prabheda äche bhakti-çästra marme ||25||
nämäçrayéra päpa karä düre thäkuka, päpe mati ha-ile-i nämäparädha haya
saàsäré mänava yebä äcaraye päpa | präyaçcitta äche tära ära anutäpa ||26||
kintu näma-bale yadi päpe kare mati | präyaçcitta nähi tära baòa-i durgati ||27||
bahu yama yätanädi päile-o tära | sei aparädha ha-ite nä haya uddhära ||28|| päpa mati-mätre haya e-rüpa yantranä | päpäcäre yata doñe tära ki gaëanä ||29||
pravaïcaka çaöhera näma-bharasäya päpa-kriyä markaöa-vairägya mätra
çästre çuniyäche näma yata päpa hare | koöi janme mahä päpé karite nä päre ||30||
païca vidha päpa mahä pätaka avadhi | nämäbhäse yäya çästra gäya niravadhi ||31||
sei ta bharasä kari pravaïcaka jana | çaöhatä kariyä näma karaye grahaëa ||32||
kañöera saàsära chäòi vairägéra veçe | kanaka käminé äçe phire deçe deçe ||33||
tumi ta balecha prabhu markaöa vairägé | käminé sambhäñi phire dharma gåha tyägé ||34||
niñkapaöa nämäçraya nä karile ei aparädha anirvärya
vairägyera chale keha gåhe käöe käla | sambhäñya nä haya saba viçvera jaïjäla ||35||
gåhe thäku vane yäu täte nähi doña | niñpäpe karuk näma päiyä santoña ||36|| näma bale päpa mati mahä aparädha |
tähäte majile haya bhakti tattve bädha ||37||
nämäbhäsi-vyakti-gaëa ei kapaöa lokera saìge aparädhé hana
nämäbhäsé janera kusaìga yadi haya | tabe ei aparädha ghaöibe niçcaya ||38|| çuddha nämodaya yära hådaye ha-ibe | ei näma aparädha tära nä ghaöibe ||39||
çuddha nämäçrita vyaktira daça vidha aparädha sparça kare nä
çuddha-nämäçrita jane aparädha daça | kona rüpe kona käle nä kare paraça ||40|| nämäçrita jane näma sadä rakñä kare |
aparädha kabhu tära nä ha-ite päre ||41|| yata dina çuddha näma nä haya udaya |
tata dina aparädha äkramaëe bhaya ||42||
ataeva nämäbhäsé yadi bhäla cäya | näma bale päpa buddhi ha-ite paläya ||43||
kata dina sävadhäne aparädha parityäga karä cäi ?
çuddha-nämäçrita-jana-saìga-bala dhari’ | aparädha sa-tarkatä sarvadä äcari’ ||44||
çuddha-näma yära mukhe tära dåòha mana | kåñëa haite vicalita nahe eka kñaëa ||45||
ataeva näma bala yata dina naya | tata dina aparädhe karibeka bhaya ||46|| viçeña yatane päpa buddhi düra kari’ |
aharniçi mukhe balibeka hari hari ||47|| çré-guru-kåpäya habe susambandha-jïäna |
kåñëa-bhakti kåñëa-näma tähäte vidhäna ||48||
ei aparädha ha-ile tähära pratikära
yadyapi pramäde näma-bale päpa-buddhi | çuddha vaiñëavera saìge kari tära çuddhi ||49||
päpa-spåhä bäöapäòa pathe äsi’ dhare | viçuddha vaiñëava gaëa patha rakñä kare ||50||
uccaiù-svare òäki rakñakera näma dhari’ | paläibe bäöapäòa äsibe praharé ||51|| ädare balibe bhäi nähi kara bhaya |
ämi ta rakñaka tava çuna mahäçaya ||52|| kevala vaiñëava-pada-däsya-vrata yära | harinäma-cintämaëi päya sei chära ||53||
iti çré- hari-näma-cintämaëau näma-bale päpa-buddhir
näma navamaù paricchedaù |
(10)
daçama pariccheda
açraddadhäne vimukhe 'py açåëvati yaç copadeçaù çiva-nämäparädhaù
gaura gadädhara jaya jähnavä-jévana | jaya jaya sétädvaita jaya bhakta-gaëa ||1||
kara yuòi’ haridäsa balena vacana | ära näma aparädha karaha çravaëa ||2||
näme dåòha viçväsake çraddhä bali, tähä ha-ile-i näme adhikära haya
yähära hådaye çraddhä nä ha-ila udaya | näma nähi çune bahirmukha duräçaya ||3||
nä janme se janära näme adhikära | çraddhä mätra adhikära ei tattva-sära ||4|| sajjäti, sat-kula, jïäna, bala, vidyä dhana |
näme adhikära dite nä haya käraëa ||5|| nämera mähätmya yei sudåòha viçväsa |
çästra-mate çraddhä sei sarvatra prakäça ||6||
çraddhä-héna janake näma dile nämäparädhé haya
çraddhä nähi janme yära hari näma täre | sädhu jana nähi dena vaiñëava äcäre ||7|| çraddhä héna jana yadi hari näma päya |
avajïä karibe mätra sarva çästre gäya ||8|| çükarake dile ratna se cürëa karibe |
bänarake dile vastra chiìòiyä phelibe ||9|| çraddhä héna peye näma aparädha mare |
saìge saìge guruke abhakta çéghra kare ||10||
çraddhä héna vyakti näma päite prärthanä karile tähära sahita ki rüpe vyavahära karä ucita
çraddhä virahita jana çaöhatä kariyä |
hari näma mäge vaiñëavera käche giyä ||11|| tähära vaïcanä väkya bujhi sädhu jana | hari näma nähi dena täre kadäcana ||12||
sädhu bale ohe bhäi çäöhya parihara | pratiñöhäçä düre räkhi näme çraddhä kara ||13||
näme çraddhä haile näma anäyäse päbe | nämera prabhäve e saàsäre tare yäbe ||14||
yata dina nähi tava näme çraddhä bhäi | näma laite tomära ta adhikära näi ||15||
çré näma mähätmya sädhu çästra mukhe çuna | pratiñöhäçä chäòi dainya karaha grahaëa ||16||
näme çraddhä hale tabe guru mahäjana | näma arpibena bhäi näma mahä dhana ||17|| çraddhä héna jane artha lobhe näma diyä | narakete yäya nämäparädha majiyä ||18||
ei aparädhera pratikära
pramäde yadyapi näma upadeça haya | çraddhä héne tabe guru päya mahä bhaya ||19||
vaiñëava samäje tähä kari vijïäpana | sei duñöa çiñya tyäga kare mahä jana ||20||
tähä nä karile guru aparädha krame | bhakti héna duräcära haya mäyä bhrame ||21||
ataeva prabhu yäre ädeça karile | näma pracärite täre ei äjïä dile ||22||
e viñaye prabhura äjïä
çraddhävän jane kara näma upadeça | näma mahimäya pürëa kara sarva-deça ||23||
ucca saìkértane kara çraddhära pracära | çraddhä labhi jéva kare sad guru vicära ||24||
sad guru nikaöe kare çré näma grahaëa | anäyäse päya tabe kåñëa prema dhana ||25||
cora veçyä çaöha ädi päpäsakta jane | chäòäiyä päpa mati dibe çraddhä dhane ||26||
suçraddha haile dibe näma upadeça | ei rüpe näma diyä tära sarva deça ||27||
ei rüpa aparädhera phala
ihä nä kariyä yini dena näma dhana | sei aparädhe täìra narake patana ||28|| näma peye çiñya kare näma aparädha |
tähäte gurura haya bhakti rasa bädha ||29|| ei näma aparädhe duìhe çiñya guru | narakete yäya ei aparädha uru ||30||
agre çraddhä diyä näma upadeça dibe
jagä mädhä prati tumi mahä kåpä kari | näme çraddhä diyä näma dile gaura hari ||31||
adbhuta caritra tava sarva jana gaëa | çraddhäya karuka anukaraëa caraëa ||32||
bhakta päda bhaktite vinoda yähära | hari-näma-cintämaëi alaìkära tära ||33||
(11)
ekädaça pariccheda
anya çubha-karmera sahita nämake tulya-jïäna
dharma-vrata-tyäga-hutädi-sarva- çubha-kriyä-sämyam api pramädaù |
jaya jaya gauracandra näma avatära |
jaya jaya harinäma sarva-tattva-sära ||1||
nämera upäyatva sattveo upeyatva
kåñëa-näma haya prabhu pürëänanda tattva | upeya vä siddhi bali yähära mahattva ||26||
upäya ha-iyä ävirbhüta dharätale | upeya upäya aikya sarva çästre bale ||27||
adhikära-bhede yini upäya svarüpa | tini-i upeya anye baòa aparüpa ||28||
çubha-karma gauëopäya näma mukhyopäya
ataeva upäya dvividha guëa dhäma | gauëopäya çubha karma mukhyopäya näma ||29||
nämera aténdriyatva
ataeva çästre yata anya çubha karma | näma saha nahe ei sarva çästra marma ||30||
sarala hådaye yabe kåñëa-näma gäya | aténdriya-sukha äsi cittake näcäya ||31|| sei sukha kåñëa-näma-svabhäva tatpara | ätma-rati ätma-kréòä nähi yära para ||32||
säyujya kaivalya sukha änanda sukhera chäyä mätra
brahma jïäne yoge ye änanda vaibhava | jaòera viccheda sukha chäyä anubhava ||33||
abhedya kaivalya sukha svalpa bali’ jäni | kåñëa-nämänanda-sukha bhümä bali’ mäni ||34||
anya çubha karma ha-ite nämera vailakñaëya
sädhana-kälete näma upäya svarüpa | siddhi-käle upeya se ei aparüpa ||35||
upäya svarüpa näme upeyatva siddha | anya çubha karme aiche nahe ta prasiddha ||36||
anya çubha karma yata saba jaòäçrita | näma ta cinmaya sadä svataù siddhodita ||37||
sädhana käleo näma çuddha sunirmala | sädhakera anarthete dekhäya sa-mala ||38|| sädhu-saìge näma laite jaòa-buddhi yäya |
anartha niùçeña haile çuddha näma bhäya ||39|| anya çubha karmé kare tyajiyä upäya |
upeya parama bhäva carame äçraya ||40|| kintu nämäçrayé jana näma nähi tyaje |
nämera çuddhatä mätra siddhi-käle bhaje ||41|| anya çubha karma haite ati vilakñaëa |
nämera svarüpa haya apürva lakñaëa ||42|| sädhana daçäya ei vilakñaëa jïäna |
guru kåpä haite haya vedera pramäëa ||43|| sädhana daçäya yini ei jïäna héna |
näma aparädhé tiàha ati arväcéna ||44|| näma sarvopari näma-tulya kichu naya | e dåòha viçväsa kari yei näma laya ||45|| acire täìhäte haya çuddha-nämodaya |
pürëänanda näma-rasa karena äçraya ||46||
ei aparädhera pratikära
kähäro yadyapi anya çubha karma sane | näme sama buddhi haya duñkåti bandhane ||47||
se duñkåti kñaya lägi karibe yatana | näme çuddha buddhi päbe prema dhana ||48||
antyaja gåhastha çuddha näma paräyaëa | täìra pada dhüli dehe karibe måkñaëa ||49||
khäibe adharämåta pibe pada-jala | tabe çuddha näme mati ha-ibe nirmala ||50||
käli däse ei rüpe duñkåti khaëòana | punaù tava kåpä-präpti gäya jagaj-jana ||51||
ämi jaòa buddhi nätha eka mätra gäi | näma-cintämaëi-tattva kabhu nähi päi ||52||
haridäsa öhäkurera näma-viñaye niñöhä
kåpä kari’ näma-rüpe ämära jihväya | nirantara näca prabhu dhari tava päya ||53||
räkha iìhä lao täìhä tava icchä mata | yäìhä räkha deha more kåñëa-nämämåta ||54||
jagajjane näma dite tava avatära | jagajjana-mäjhe more kara aìgékära ||55||
ämi ta adhama tumi adhama täraëa | ubhaye sambandha ei patita pävana ||56|| acchedya sambandha ei tomäya ämäya | yära bale nämämåta e adhama cäya ||57||
kali-yuge näme kena yuga-dharma ha-ilena
kali-yuge suduùsädhya anya çubha karma | ataeva näma äsi’ ha-ila yuga dharma ||58||
haridäsa-däsa bhaktivinoda se jana | hari-näma-cintämaëi gäya akiïcana ||59||
(12)
dvädaça pariccheda
nämäparädha pramäda
pramädaù
jaya jaya mahäprabhu jaya bhakta-gaëa | jäìdera prasäde kari näma-saìkértana ||1||
pramäda-nämaka aparädha
haridäsa bale prabhu hethä sanätane | ära ta gopäla bhaööa dakñiëa bhramaëe ||2||
çikhäile apramäde çré-kåñëa-bhajane | pramädake aparädhe karile gaëana ||3|| anya aparädha tjyaji sadä näma laya |
tabu näme prema nähi haya ta udaya ||4|| tabe jäni pramäda nämete aparädha |
prema bhakti sädhanete kariteche bädha ||5||
anavadhänakei pramäda bale
pramäda anavadhäna ei müla artha | ihä haite ghaöe prabhu sakala anartha ||6||
tina prakära anavadhäna
audäsénya jäòya ära vikñepa e tina | prakära anavadhäna bujhibe pravéëa ||7||
anuräga nä haoä paryanta näma grahaëe yatnera ävaçyaka
kona bhägye kona jévera çraddhä yadi haya | tabe tiìha harinäma grahaëa karaya ||8|| yatna kari smare näma saìkhyära sahita |
tabe näme anuräga haya ta udita ||9|| ye paryanta anuräga nä haya udaya |
se paryanta yatna kari näma sadä laya ||10||
yatnäbhäve sädhakera citta sthira haya nä
nisargataù loka saba viñaye äsakta | småti-käle viñaya antare anurakta ||11|| ruci yäya anya sthäne näme udäséna |
näme citta magna nahe jape pratidina ||12|| citta eka dike ära anya dike näma |
tähära maìgala kise haya guëa dhäma ||13|| lakña näma haile pürëa saìkhyä mälä gaëi |
hådaye nahila rasa bindu guëa maëi ||14|| ei ta anavadhäna doñera prakära |
viñayé hådaye prabhu baòa durnivära ||15||
yatna karibära vidhi
sädhu saìge svalpa käla chäòiyä viñaya | nirjane la-ile näma ei doña kñaya ||16||
krame krame kåñëa näme citta haya sthira | nirantara näma rase haya ta adhéra ||17||
tulaséra sannikaöe kåñëa lélä sthäne | sädhu sannidhäne basi’ sätvata-vidhäne ||18||
krame käla våddhi kari sei näma smare | ati çéghra viñayera chanda ha-ite tare ||19||
anya prakriyä | ei rüpa karile audäsénya rüpa anavadhäna haya nä
athavä nirjane basi’ smari| sädhu-réti | indriya pidhäna kari’ näme kare mati ||20||
satvare nämete niñöhä ruci krame haya | audäsénya doñe tära krame haya kñaya ||21||
jäòya-janita anavadhäna lakñaëa
jäòye ye anavadhänaa alasera mane | tähe ruci nähi haya çré-näma-grahaëe ||22|| småti-käle punaù çéghra viräme prayäsa | ei doñe näma-rasa nä haya prakäça ||23|| anya kärye våthä käla nä haya yäpana |
sädhu gaëa ihä cinti’ smare anukñaëa ||24|| näma smare rase maje anya nähi cäya | sei rüpa sädhu saìge ei dosa yäya ||25|| anveñiyä sei rüpa sädhu-saìga kare |
tad-anukaraëe citta jäòya parihare ||26|| avyartha kälatva dharma sädhura carita |
dekhile tähäte ruci ha-ibe niçcita ||27|| mane habe ähä kabe ihära samäna |
smariba gäiba näma haye bhägyavän ||28|| sei ta utsäha äsi alasera mane |
jäòya düra kare kåñëa-nämera smaraëe ||29|| mane habe äja lakña näma ye kariba |
krame krame tina lakña näma ye smariba ||30|| mahägraha habe citte nämera saìkhyäya |
acire yäibe jäòya sädhura kåpäya ||31||
vikñepa janita anavadhäna lakñaëa
vikñepa ha-ite yei pramäda udaya | bahu yatne sei aparädha haya kñaya ||32||
kanaka käminé ära jaya paräjaya | pratiñöhäçä çäöhya-våtti tähära nilaya ||33||
e saba äkåñöi håde ha-ile udaya | nämete anavadhäna svabhävataù haya ||34||
vikñepa-tyägera upäya
krame krame sei saba cintä parihäre | yatibe saubhägyavän vaiñëava äcäre ||35|| prathamete hari-dine bhoga-cintä tyaji’ |
sädhu saìge rätra-dina harinäma bhaji ||36|| hari-kñetre hari däsa hari çästre laye |
utsave majibe sukhe parama nirbhaye ||37|| krame bhakti-käla mana karibe vardhana | hari-kathä mahotsave majäiyä mana ||38||
çreñöha rasa krame citte ha-ibe udaya | jaòera nikåñöa rasa chäòibe niçcaya ||39||
mahäjana mukhe hari-saìgéta çravaëe | mugdha habe manaù karëa rasa äsvädane ||40||
nikåñöa viñaya-spåhä ha-ibe vigata | näma gäne citta sthira habe avirata ||41||
ataeva bahu yatne e pramäda tyaje | sthira citte näma rase cira dina maje ||42||
ägraha
saìkalpita näma saìkhyä pürëa karibäre | nä haya ayatna näme dekhi bäre bäre ||43||
satarka ha-iyä kari näma saìkértana | pramäda chäòiyä kari nämera bhajana ||44||
saìkhyädhika spåhä ekägra-mänase | nirantara kari’ näma tava kåpä-bale ||45||
ei kåpä kara prabhu nämete pramäda | nä bädhe ämära citte näma rasäsväda ||46||
prakriyä
ekägra mänase nirjanete svalpa kñaëa | näma småti abhyäsa karibe bhakta jana ||47||
ataeva spañöa näma bhäva lagna mane | sadä haya e prärthanä tomära caraëe ||48||
äpana yatnete keha nähi päre | tomära prasäda vinä e bhava-saàsäre ||49||
yatnägrahera ävaçyakatä |
niñkapaöa näma grahaëe tähä avaçya thäke, natuvä aparädha
yatna kari kåpä mägi vyäkula antare | tumi kåpämaya kåpä kara ataùpare ||50||
tava kåpä läbhe yadi nä kari yatana | tabe ämi bhägya héna he çacénandana ||51||
hari-näma-cintämaëi alaìkära yära | hari-däsa-pada-yuga bharasä tähära ||52||
(13)
trayodaça pariccheda
çrute’pi näma-mähätmye yaù préti-rahito naraù |
ahaà-mamädi-paramo nämni so’py aparädha-kåt ||
gadäi gauräìga jaya jähnavä jévana |
sétädvaita jaya jaya gaura-bhakta-jana ||1|| preme gada gada haridäsa mahäçaya |
çeña näma aparädha prabhu pade kaya ||2|| çuna prabhu ei aparädha sarvädhama |
ei doñe näma prema nä haya udgama ||3||
näme çaraëäpattira prayojanéyatä
anya naya aparädha kariyä varjjana | nämete çaraëäpanna ha-ibe sajjana ||4|| ñaò-vidha çaraëägati sarva çästre kaya | vistärita balite ämära sädhya naya ||5||
çaraëäpattira prakära
saàkñepe caraëe tava kari nivedana | änukülye saìkalpa prätikülya visarjana ||6|| kåñëe rakñä-käré buddhi pälaka bhävana | nije déna buddhi ära ätma-nivedana ||7||
e jévana nä rahile nä haya bhajana | jévana rakñäya mätra viñaya grahaëa ||8||
bhakti anuküla ye viñaya anukñaëa | tähe rocamäna våttye jévana yäpana ||9|| bhakti pratiküla ye viñaye yabe haya | tähäte aruci tähä varjibe niçcaya ||10|| kåñëa vinä rakñä-kartä nähi keha ära |
kåñëa se pälaka mätra jänibe ämära ||11|| ämi déna akiïcana sakalera chära |
adhama durgata kichu nähika ämära ||12|| kåñëera saàsäre ämi ächi cira däsa |
kåñëa icchä mata kriyä ämära prayäsa ||13|| ämi kartä ämi dätä ämi pälayitä |
ämära e deha geha santäna vanitä ||14|| ämi vipra ämi çüdra ämi pitä pati |
ämi räjä ämi prajä santänera gati ||15|| ei saba buddhi chäòi kåñëe kari mati |
kåñëa kartä kåñëa icchä mätra balavaté ||16|| kåñëera ye haya icchä tähäi kariba |
nija icchä anusäre kichu nä cintiba ||17|| kåñëa icchä mate haya ämära saàsära |
kåñëa icchä mate ämi ha-i bhava-pära ||18|| duùkhe thäki sukhe thäki ämi kåñëa däsa |
kåñëecchäya sarva jéve dayära prakäça ||19|| mama bhoga karma-bhoga kåñëa icchä mata |
ämära vairägya kåñëa icchä anugata ||20||
çaraëäpatti ha-ile ätma-nivedana haya
sarala bhävete yabe ei bhäva haya | ätma nivedana täre bali mahäçaya ||21||
çaraëäpatti vyatéta nämäçraye yähä haya
ñaò-vidha çaraëägati nähika yähära | se adhama ahaà mama buddhi doñe chära ||22||
se bale ämi ta kartä saàsära ämära | nija karma phala bhoga sukha duùkha ära ||23||
ämära rakñaka ämi, ämi ta pälaka | ämära vanitä bhrätä bälikä bälaka ||24||
ämi ta arjana kari ämära ceñöäya | sarva käryya siddha haya sarva çobhä päya ||25||
ahaà mama buddhi krame bahirmukha jana | nija jïäna bale bahu karaye mänana ||26||
sei jïäna bale çilpa vijïäna vistäre | éçvarera éçitä nä mäne duñöäcäre ||27||
çré-näma-mähätmya çuni viçväsa nä kare | loka vyavahäre kabhu kåñëa-nämoccäre ||28||
kåñëa näma kare tabu nähi päya préti | dharma dhvajé çaöha jana jévane e réti ||29||
heläya uccäre näma kichu puëya haya | préti phala nähi phale sarva çästre kaya ||30||
ihära müla ki ?
mäyä baddha haite ei aparädha haya | ihäte niñkåti läbha kaöhina niçcaya ||31||
çuddha bhakti phale yäìra virakti ha-ila | saàsära chäòiyä sei nämäçraya nila ||32||
ei doña tyägera upäya
niñkiïcana bhäve bhaje çré kåñëa caraëa | viñaya chäòiyä kare näma saìkértana ||33||
sei sädhu jane anveñiyä täìra saìga |
karibe sevibe chäòi viñaya taraìga ||34|| krame krame näme mati ha-ibe saïcära |
ahaàtä mamatä yäbe mäyä habe pära ||35|| nämera mähätmya çuni ahaà mama bhäva | chäòiyä çaraëätai bhaktera svabhäva ||36||
nämera çaraëägata yei mahäjana | kåñëa näma kare päya prema mahä dhana ||37||
daçäparädha çünya vyaktira lakñaëa
ataeva sädhu nindä yatane chäòiyä | para tattva viñëu çuddha manete jäniyä ||38||
näma guru näma çästra sarvottama jäni | viçuddha cinmaya näma hådayete mäni ||39||
päpa spåhä päpa béja tyajiyä yatane | pracäriyä çuddha näma çraddhänvita jane ||40||
anya çubha karma haite la-iyä viräma | smare ye çaraëägata apramäde näma ||41||
niraparädhe näme la-ile alpa dine bhävodaya haya
sei dhanya tri-jagate sei bhägyavän | kåñëa kåpä yogya sei guëera nidäna ||42||
ati alpa dine täìra çré-näma-granaëe | bhävodaya haya ära päya prema dhane ||43||
unnati krama
evambhüta janera sädhana daçä präya | ati svalpa dine yäya kåñëera icchäya ||44|| bhäva daçä haite haite prema daçä haya |
prema daçä sarva siddhi sarva çästra kaya ||45|| tumi baliyächa näma yei mahäjana |
la-ibe niraparädhe päbe prema dhana ||46||
vyatireka bhäve ihära cintä
aparädha nähi chäòi’ näma yadi laya | sahasra sädhane tära bhakti nähi haya ||47|| jïäne mukti karme bhukti jïäné karmé jane |
sudurlabhä kåñëa bhakti nirmala sädhane ||48|| bhukti mukti bhakti sama bhakti muktä phala |
jévera mahimä bhaki präpti sunirmala ||49|| sädhane naipuëya yoge atyalpa sädhane |
bhakti latä prema phala dena bhakta jane ||50||
bhajana naipuëya
daça aparädha chäòi nämera grahaëa | ihäi naipuëya haya sädhana bhajana ||51||
nämäparädhera gurutä
ataeva bhakti läbhe yadi lobha haya | daça aparädha chäòi kari nämäçraya ||52||
eka eka aparädha satarka ha-iyä | yatanete chäòi citte viläpa kariyä ||53|| nämera caraëe kari dåòha nivedana |
näma kåpä hale aparädha vidhvaàsana ||54|| anya çubha karme näma aparädha kñaya |
kona präyaçcitta yogekabhu nähi haya ||55||
nämäparädha parityägera upäya
aviçränta näme näma aparädha yäya | tähe aparädha kabhu sthäna nähi päya ||56||
divärätra näma laya anutäpa kare | tabe aparädha yäya näma phala dhare ||57||
aparädha gate çuddha nämera udaya | çuddha näma bhävamaya ära prema maya ||58||
daça aparädha yena hådaye nä paçe | kåpä kara mahäprabhu maji näma rase ||59||
e bhaktivinoda haridäsa kåpä bale | hari-näma-cintämaëi gäya kutühale ||60||
(14)
caturdaça pariccheda
seväparädha
jaya gaura-gadädhara jähnavä jévana | jaya sétäpati çréväsädi-bhakta-jana ||1||
näma-tattve çré-haridäsa öhäkurake äcärya baliyä ukti kariyächen
mahäprabhu bale çuna bhakta haridäsa | näma aparädha tattva karile prakäça ||2||
ihäte kalira jéva labhibe maìgala | näma-tattve tumi hao äcärya prabala ||3|| tava mukhe näma-tattva karite çravaëa | ämära ulläsa baòa çuna mahäjana ||4||
äcäre äcärya tumi pracäre paëòita | tomära carita näma-ratne vibhüñita ||5|| rämänanda çikhäila more rasa-tattva |
tumi çikhäile more nämera mahattva ||6|| ebe bala sevä aparädha ki prakära |
çuniyä ghucibe jévera citta andhakära ||7|| haridäsa bale se sevaka jana jäne |
ämi nämäçraye thäki jäniba kemane ||8|| tabu tava äjïä ämi laìghibäre näri | yähä baläibe tähä baliba vistäri ||9||
seväparädha saìkhyä
sevä aparädha haya ananta prakära | çré-mürti sambandhe saba çästrera vicära ||10||
kona çästre dvätriàçat aparädha gaëi | kona çästre païcäçat gaïe guëa-maëi ||11||
caturvidha
sei aparädha caturvidhädi prakäre | vibhäga karena budha gaëa çästre dväre ||12||
çré-mürti-sevaka niñöha kataguli tära | çré mürti sthäpaka niñöha aparädha ära ||13||
çré-mürti darçaka niñöha ära katipaya | sarva niñöha aparädha katividha haya ||14||
seväparädha dvätriàça prakära
pädukä sahita yäya éçvara mandire | yäne caòi’ yäya tathä svacchanda çarére ||15||
utsave nä seve ära pragati nä kare | ucchiñöha açauca dehe vandana äcare ||16|| eka haste praëäma sammukhe pradakñiëa | devägre prasäre pada haya véräséna ||17||
devägre çayana ära bhakñaëa karaya | mithyä kathä ucca bhäñä jalpanä nicaya ||18||
nigrahänugraha yuddha abhakti rodana | krüra bhäñä para nindä kambalävaraëa ||19||
para stuti, açlélatä, väyu-vimokñaëa |
çakti sattve gauëa upacärera yojana ||20|| devänivedita dravya bhakñaëe svékära | kälodita phalädira anarpaëa ära ||21||
anya bhukta avaçiñöa khädya nivedana | deva prati påñöha kari sammukhe äsana ||22||
devägre anyera abhivädana püjana | guru prati mauna nija stotra älocana ||23||
devatä nindana ei dvätriàça prakära | sevä aparädha mahä puräëe pracära ||24||
anya çästra mate prakära varëana
anyatra ächaye aparädha anyatama | saàkñepe baliba prabhu tava icchä mata ||25||
räjänna bhojana ära andhakära ghare | praveçiyä deva mürti saàsparçana kare ||26||
avidhi pürvaka hari måtyu samarpaëa | vinä vädye mandirera dvära udghäöana ||27||
särameya dåñöa khädya deve samarpaëa | arcana samaye mauna bhaìga akäraëe ||28||
bahirdeçe gamanädi püjära samaye | gandha mälya nähi diyä dhüpana karaye ||29||
anarha-puñpete kåñëa püjädi karaëa | adhauta vadane kåñëa püjä ärambhana ||30||
stré saìga kariyä kimbä rajaùsvalä näré | dépa, çaba sparçiyä, ayogya vastra pari’ ||31||
çaba heri’, adhoväyu kariyä mokñaëa | krodha kari’ çmaçänete kariyä gamana ||32||
ajérëa udare ära kusumbha painäka | sevana kariyä ära tämbula guväka ||33||
taila mäkhi kari hari-çré-mürti-sparçana | eraëòa-patrastha puñpe karaya arcana ||34||
äsurika käle püje péöhe bhüme basi | snapana samaye mürti väma haste sparçi’ ||35||
väsi vä yäcita phule devatä arcana | püjä käle garva ukti ayathä ñöhévana ||36|| tiryak puëòra dhare ära adhauta caraëe | mandire praveça kare püjära käraëe ||37||
avaiñëava pakva kare deve nivedana | avaiñëave dekhäiyä karaye püjana ||38||
viçvaksene nä püjiyä käpäli dekhiyä | hari püje nakha jale çré mürti smariyä ||39|| gharmämbu-saàspåñöa jale karaye arcana |
kåñëera çapatha kare nirmälya laìghana ||40|| ei saba käryye haya sevä aparädha |
seväkäré janera yähäte bhakti bädha ||41||
seväparädha yähära pakñe yähä, tähä tini varjjana karibena
çré-mürti sambandhe yära bhajana püjana | sevä aparädha teìha karun varjjana ||42|| vaiñëava sarvadä näma sevä aparädha |
varjiyä çré-kåñëa-sevä karuna äsväda ||43|| ei saba aparädha madhye yäìra yähä |
sambandhe paòibe täìra varjjanéya tähä ||44||
nämäparädha sakala vaiñëava-mätrera-i varjjanéya
kintu näma aparädha sakala vaiñëava | sarva käla tyaji’ labhe bhaktira vaibhava ||45||
bhäva-seväya seväparädha vicära svalpa
çré-mürti virahe yini nirjjanete basi’ | bhajana-käraëe bhäva märge aharniçi ||46||
näma aparädha sadä varjjanéya täìra | näma aparädha daça sarva kleçädhära ||47||
näma aparädha gate bhäva sevä haya | ataeva aparädha tähe nähi raya ||48||
näma smaraëa kärédera bhäva-seväi kartavya
çré näma smaraëe bhäva sevära udaya | tomära kåpäya prabhu jéve bhägyodaya ||49||
bhaktira sädhana yata ächaya prakära | se saba carame deya näme prema sära ||50||
ataeva näma laya näma rase maje | anya ye prakära saba tähä nähi bhaje ||51||
haridäsa äjïä bale akiïcana jana | hari-näma-cintämaëi karilä kértana ||52||
(15)
païcadaça pariccheda
bhajana-praëälé
gadäi gauräìga jaya jaya nityänanda |
jaya sétänätha jaya gaura-bhakta-vånda ||1|| saba chäòi hari-näma je kare bhajana | jaya jaya bhägyavän sei mahäjana ||2||
prabhu bale hari-däsa tumi bhakti-bale | peyecha sakala jïäna e jagaté-tale ||3|| sarva-veda näce dekhi tomära jihväya |
sakala siddhänta dekhi tomära kathäya ||4||
näma-rasa-jijïäsä
ebe spañöa bala näma-rasa ki prakära | ki rüpe labhibe jéva tähe adhikära ||5|| haridäsa mahä-preme kare nivedana |
tomära preraëä-bale kariba varëana ||6||
rasa-tattva
çuddha-tattva para-tattva yei vastu siddha | rasa näme sarva-vede tähäi prasiddha ||7|| sei se akhaëòa rasa para-brahma tattva |
ananta änanda-dhäma carama mahattva ||8|| çakti çaktimän rüpe viçeña tähäya |
bheda näi bheda sama darçanete bhäya ||9|| çaktimän sudurlakñya çakti prakäçiné |
trividha çaktira kriyä viçva-vikäçiné ||10||
cic-chakti-dvärä vastu-prakäça
cic-chakti-svarüpe prakäçaye vastu rüpa | vastu näma vastu dhäma tat-kriyä svarüpa ||11||
kåñëa se parama vastu çyäma tära rüpa | kåñëa-dhäma golokädi lélära svarüpa ||12||
näma dhäma rüpa guëa lélä ädi yata | sakala-i akhaëòädvaya jïäna antargata ||13||
vicitratä yata saba parä çakti karma | kåñëa dharmé parä çakti kåñëa nitya karma ||14||
dharma-dharmé bheda näi akhaëòa advaye | vicitra viçeña mätra sac-cin-nilaye ||15||
mäyä-çaktira svarüpa
sei çakti-chäyä eka mäyä saàjïä päya |
bahiraìga viçva såje kåñëera icchäya ||16||
jéva-çakti
bhedäbheda-mayé jéva-çakti jéva-gaëe |
täöasthye prakäçe kåñëa sevära käraëe ||17||
dui prakära daçä viçiñöa jéva
nitya-baddha nitya-mukta jéva dvi-prakära | nitya mukte nitya kåñëa sevä adhikära ||18|| nitya baddha mäyä guëe karaye saàsära |
bahirmukha antarmukha bhede dvi-prakära ||19|| antarmukha sädhu-saìge kåñëa-näma päya |
kåñëa-näma-prabhävete kåñëa-dhäme yäya ||20||
rasa näma-svarüpa
näma ta akhaëòa rasa kalikä tähära | kåñëa ädi saàjïä-rüpe viçvete pracära ||21||
rasa rüpa-svarüpa
svalpa sphuöa kalikä se rüpa manohara |
çré-goloke våndävane çré-çyämasundara ||22||
rasa guëa-svarüpa
saurabhita kalikä se catuù-ñañöhi-guëa | prakäçe nämera tattva jänena nipuëa ||23||
rasa lélä-svarüpa
pürëa prasphuöita näma kusuma sundara | añöa-käla nitya-lélä prakåtira para ||24||
bhakti-svarüpa
jéve näma kåpodaye svarüpa hlädiné |
saàvitera sära-yutä bhakti-svarüpiëé ||25||
bhakti-kriyä
ävirbhüta haye näme prasphuöita kari | rasera sämagré prakäçaye sarveçvaré ||26|| viçuddha cinmaya jéva labhiyä svarüpa |
sei rase praveçe ei aparüpa ||27||
rasera vibhäva älambana
rasera vibhäva sei tattva älambana | tad-äçraya bhakta, tad-viñaya kåñëa-dhana ||28||
näma kare avirata bhakta mahäçaya | kåpä kari rüpa-guëa-lélära udaya ||29||
rasera vibhäva uddépana
uddépana kåñëa-rüpa guëädika yata |
älambana uddépana vibhäve saàyuta ||30||
vibhäva haite anubhäva
vibhäva sampürëa haile anubhäva haya | premera vikära saba çuddha prema-maya ||31||
saïcäri-bhäva o sättvika-miçre vibhäva kriyä kare, sthäyé-bhäva-i rasa haya
saïcäré sättvika krame udita ha-ile |
sthäyébhäva rasa haya sarva-çästra bale ||32||
tähä päibära krama
sei rasa sarva-sära siddhi-sära jäni | parama puruña artha sarva-çästre mäni ||33|| bhakty-unmukha jéva çuddha-gurura kåpäya |
çré-yugala brahma-näma saubhägyete päya ||34|| tulasé-mäläya näma saìkhyä kari smare | athavä kértana kare parama ädare ||35||
eka grantha saìkhyä kari ärambhibe näma | krame tina lakña smari püre manaskäma ||36|| saìkhyä madhye kichu näma karibe kértana | täte sarvendriya sphürti änanda-nartana ||37||
näma nava-vidha aìga karaya äçraya | tathäpi kértana småti sarva-çreñöha haya ||38||
arcana-märga o çravaëa-kértanera adhikära-bhede kriyä-bheda
arcana-märgete gäòhatara ruci yäìra |
çravaëa-kértana-siddhi tähäte täìhära ||39|| näme aikäntiké rati ha-ibe yäìhära |
çravaëa-kértana-småti kevala täìhära ||40||
näma çravaëa-kértana-smaraëe ye krama
sevä nati däsya sakhya ätma-nivedana | sahaje nämera saìge haya pravartana ||41||
näma-nämé eka tattva viçväsa kariyä | daça aparädha chäòi nirjane basiyä ||42||
ati svalpa dine näma ha-iyä sadaya | çré-çyämasundara-rüpe hayena udaya ||43||
yabe näma-rüpe aikya hayata sädhane | näma laite rüpa äise citte sarva-kñaëe ||44||
tära kichu dine rüpe guëa kari yoga | çré-näma smaraëe guëa karaya sambhoga ||45||
näma-rüpa-guëera ekatä
svalpa-dine näma rüpa guëa eka haya |
näma laite sarva-kñaëe tinera udaya ||46||
upäsanä mantra dhyäna mayé
mantra dhyäna mayé ei näma upäsanä | präthamika dhärä jäni kare vibhävanä ||47||
småti käle yoga péöhe kalpa-druma-tale | gopa-gopé-våte kåñëe dekhe kutühale ||48||
sättvika-vikära saba haya prasphuöita | bhajana änande bhakta haya pulakita ||49||
krame yabe näma sva-saurabhe praphullita | añöa-käla kåñëa-lélä ha-ibe udita ||50||
svärasiké upäsanä
svärasiké upäsanä ha-ibe udaya |
lélocita péöhe kåñëe darçana karaya ||51|| saìge saìge guru-kåpä siddha-svarüpete |
léläya praveçe bhakta sakhéra saìgete ||52|| mahäbhäva svarüpiëé våñabhänu-sutä |
täìra anugata bhakti sadä prema-yutä ||53|| sakhé äjïä mate kare yugala-sevana |
mahä-preme magna haya se rasika jana ||54||
liìga-bhaìge vastu-siddhi
sädhana-bhajana-siddhi lägälägi täya | liìga-bhaìge vastu-siddhi tomära kåpäya ||55||
tad-uttarävasthä varëana haya nä, kevala anubhüta haya
ihära adhika ära väkya nähi cale | tad uttara anubhava labhi kåpä-bale ||56||
ei ta ujjvala rasa parama sädhana | ihäte niçcaya mile kåñëa prema dhana ||57||
sädhane ekädaça bhäva
sädhite ujjvala-rasa äche bhäva ekädaça
sambandha vayasa näma rüpa | yütha veça äjïä-väsa sevä paräkäñöhäçväsa
pälya-däsé ei aparüpa ||58||
bhäva sädhane païca-daçä
ei ekädaça bhäva sampürëa sädhane | païca daçä lakñya haya sädhaka jévane ||59||
çravaëa varaëa ära smaraëa äpana | sampatti e païca-vidha daçäya gaëana ||60||
prathama çravaëa daçä
nijäpekñä çreñöha çuddha-bhävuka ye jana | bhäva-märge gurudeva sei mahäjana ||61|| täìhära çrémukhe bhäva-tattvera çravaëa | ha-ile çravaëa-daçä haya prakaöana ||62||
bhäva-tattva
bhäva-tattva dvi-prakära karaha vicära | nija ekädaça bhäva kåñëa-lélä ära ||63||
krame varaëa daçä präpti
rädhä-kåñëa añöa-käla yei lélä kare |
tähära çravaëe lobha haya ataùpare ||64|| lobha ha-ile guru-pade jijïäsä udaya |
kemane päiba lélä kaha mahäçaya ||65|| gurudeva kåpä kari karibe varëana |
lélä-tattve ekädaça bhäva-saìghaöana ||66|| prasanna ha-iyä prabhu karibe ädeça |
ei bhäve lélä-madhye karaha praveça ||67|| çuddha rüpe siddha bhäva kariyä çravaëa |
sei bhäva svéya citte karibe varaëa ||68||
nija-ruci çré-guru-devake balibe
varaëa kälete nija ruci vicäriyä |
guru-pade jänäibe sarala ha-iyä ||69|| prabhu tumi kåpä kari yei paricaya |
dile more tähe mora pürëa préti haya ||70|| svabhävataù mora ei bhäve äche ruci | ataeva äjïä çire dhari hye çuci ||71||
anya-ruci ha-ile gurudeva anya-bhäva dibena
ruci yadi nahe tabe akapaöa mane |
nivedibe nija-ruci çré-guru-caraëe ||72|| vicäriyä gurudeva dibe anya-bhäva |
tähe ruci ha-ile prakäçibe nija-bhäva ||73||
nija-siddha-bhäva guru-devake jänäibe
ei rüpe guru çiñya saàväde ghaöane | nija-siddha-bhäva sthira ha-ibe ye kñaëe ||74||
çiñya guru-pade paòi karibe minati | mägibe bhävera siddhi kariyä käkuti ||75||
kåpä kari gurudeva karibe ädeça | çiñya sei bhäve tabe karibe praveça ||76||
dåòha varaëa
çré-guru-caraëe paòi balibe takhana |
tavädiñöa bhäva ämi karimu varaëa ||77|| e bhäva kakhana ämi nä chäòiba ära | jévane maraëe ei saìgé ye ämära ||78||
bhajane pratibandhaka vicära
nija siddha ekädaça bhäve vraté haye |
smaribe sudåòha-citte nija-bhäva-caye ||79|| smaraëe vicära eka äche ta sundara |
äpanera yogya-småti kara nirantara ||80|| äpanera ayogya smaraëa yadi haya |
bahu yuga sädhile-o siddhi kabhu naya ||81||
äpana-daçä
äpana-sädhane småti yabe haye vraté |
acire äpana-daçä haya çuddha ati ||82|| nija çuddha-bhävera ye nirantara småti |
tähe düra haya çéghra jaòa-baddha-mati ||83||
baddha-jéva ye krame bhäva präpta hana
jaòa-baddhajéva bhuli nija siddha-sattva | jaòa abhimäne haya jaòa-dehe matta ||84||
tabe yadi kåñëa-lélä kariyä çravaëa | lobha haya päibäre nija siddha-dhana ||85||
tabe bhäva-tattva-småti anukñaëa kare | bhäva yata bäòe tära bhränti tata hare ||86||
smaraëa daçä | tähäte vaidha o rägänugatä bhävera bheda | çeñaöéra-i prayojana
smaraëa dvividha vaidha rägänuga ära |
rägänugä småti yukti-çästra haite pära ||87|| mädhurya äkåñöa haye karaye smaraëa | aciräte präpta haya daçä bhäväpana ||88||
vaidha-bhaktera unnati-krame
vaidha-bhakta småti-käle sadä vicäraya |
anuküla yukti-çästra yakhana ye haya ||89|| bhäväpane haya bhäva ävirbhäva-käla |
çästra-yukti chäòe tabe jäniyä jaïjäla ||90|| çraddhä niñöhä rucy-äsakti-krame yei bhäva |
äpana samaye tähä haya ävirbhäva ||91||
äpana-daçäya rägänuga o vaidha-bhaktera bheda näi
bhäväpane rägänugä vaidha-bhakta bheda | nähi thäke kona mate gäya småti veda ||92||
païca-vidha smaraëa
smaraëa dhäraëä dhyäna anusmåti ära |
samädhi e païcavidha smaraëa prakära ||93||
bhäväpana daçära udaya käla
samädhi svarüpa småti ye samaye haya | bhäväpana daçä äsi ha-ibe udaya ||94||
se samaye ye avasthä haya
sei käle nija siddha-deha abhimäna |
paräjiyä jaòa-deha habe adhiñöhäna ||95|| takhana svarüpe vraja-väsa kñaëe kñaëa |
bhäväpane sva-svarüpe heri vraja-vana ||96||
äpane svarüpa-siddhi, vastu-siddhi liìga-bhaìge
äpane svarüpa-siddhi labhe bhägyavän | liìga-bhaìge vastu-siddhi sampatti vidhäna ||97||
sädhana-siddhira phala
ha-iyä sädhana-siddhä nitya-siddhä saha | samatä labhiyä kåñëa-seve aharahaù ||98||
näma-dvärä siddhi-läbha
sevä-bhaìga ära tära kabhu nähi haya | parama ujjvala rase satata mätaya ||99|| näma se parama dhana nämera äçraye |
eta siddhi päya jéva çuddha-sattva haye ||100||
saàkñepe krama paricaya
ataeva bhakty-unmukha-jana sädhu-saìge | nirjane karibe näma kramera abhaìge ||101|| krame krame alpa-käle sarva-siddhi haya |
kusaìga varjiyä sädhu-saìge phalodaya ||102||
(1) sädhu-saìga, (2) sunirjana, (3) dåòha-bhäva
sädhu-saìga sunirjana nija dåòha-bhäva | ei tina bale labhi mahimä svabhäva ||103||
ämi héna kñudra-mati viñaye vibhora | sädhu-saìga vivarjita sadä ätma-cora ||104||
ahaituké kåpä kabhu kariyä vistära | bhakti-rase gati deha prärthanä ämära ||105||
eta bali haridäsa preme acetana | çré-gauräìga pade kare deha samarpaëa ||106||
preme gadgada prabhu täìhäre uöhäya | äliìgana diyä citta-kathä bale täya ||107||
prabhura äjïä
çuna haridäsa ei lélä saàgopane | viçva andhakära karibeka duñöa jane ||108||
sei käle tomära e caramopadeça | avaçiñöa sädhu-jane bujhibe viçeña ||109||
ei tattva nämäçraye niñkiïcana jana | nirjane basiyä kåñëa karibe bhajana ||110||
nija nija bhägya-bale jéva päya bhakti | bhakti labhibäre sakalera nähi çakti ||111||
sukåti janera bhakti dåòha karibäre | äiläma yuga-dharma nämera pracäre ||112||
haridäsa öhäkura näma-pracärera sahäya
tumi ta sahäya mora e kärya sädhane |
tava mukhe näma-tattva çuni e käraëe ||113||
harinäma cintämaëi akhila amåta khani kåñëa-kåpä bale ye päila |
kåtärtha se mahäçaya sadä pürëänanda-maya räga-bhäve çré-kåñëa bhajila ||114||
täìhära caraëa dhari sadä käkuti kari
käìde ei akiïcana chära | e amåta-rasa-leça piyäiyä avaçeña kara sära änanda vistära ||115||
iti çré-hari-näma-cintämaëau bhajana-praëälé-pradarçanaà näma
païcadaçaù paricchedaù