qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiouiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty

PUBLIZITATEA ETA

KONTRAPUBLIZITATEA

2012ko abendua

ESTIBALIZ DÍEZ, BLANCA LÓPEZ, RUTH PEÑA, ISABEL VEIGA

AURKIBIDEA

1

Sarrera.................................................................................................................................. 3

Helburu orokorrak...............................................................................................................3

Nori zuzenduta ....................................................................................................................4

Unitatearen bizkarrezurra ...............................................................................................5

1. Lan-sekuentzia: motibazio-jarduerak .................................................................6

2. Lan-sekuentzia: publizitatea aztertzen .............................................................8

3. Lan-sekuentzia: kontsumismoaren ondorioak....................................................20

4. Lan-sekuentzia: kontrapublizitatea aztertzen ................................................21

5. Lan-sekuentzia: kontrapublizitatea ondo egituratzen .................................. 25

6. Lan-sekuentzia: ahozko aurkezpenak. Ezaugarriak ………………………………….... 26

Autoebaluazioa ...................................................................................................................29

Bibliografia .........................................................................................................................31

2

SARRERA

Zalantza barik, kontsumo-gizartean bizi gara. Kontsumo-gizarte honetan bai umeek, bai gazteek, bai helduok parte hartzen dugu. Publizitatea da kontsumoa areagotzeko erabiltzen den tresna nagusia. Baina kontsumismoaren ondorioak latzak dira gure planetarako eta guretzat. Hori dena kontuan hartuta, gure helburua honako hau izango da: publizitatea kritikoki aztertzea, eta beste balio batzuetan oinarritutako kontrapublizitatea sortzea. Ikasleek lan osoa taldeetan egingo dute, eta emaitzak ikaskideen aurrean aurkeztuko dituzte.

HELBURU OROKORRAK

1) Ikasleek publizitatearen inguruan hausnartzea: Ohiko publizitatea, zertarako egiten da? Nori zuzenduta dago? Berdina da emakumeei, umeei,

gazteei… zuzendutako publizitatea? Zer motatako mezuak bidaltzen dizkigu publizitateak?

Zer gizarte mota irudikatzen digu? Nolakoa da? Zer ezaugarri ditu? Zer hizkuntza-baliabide

erabiltzen du publizitateak? Zer ondorio ekartzen dute publizitateak eta

kontsumismoak?2) Ikasleek beste era bateko publizitatea sortzea, beste balio batzuk

islatzen dituena: Zer transmititu nahi dute? Nori zuzenduta dago? Nola egingo dute? Zer euskarri erabiliko dute: bideoa,

irratia, irudia…? Kontrapublizitatea aztertu.

3) Ikaskideek publizitateari eta gizarteari buruzko irizpide kritikoak garatzea.

4) Talde-lana jorratzea: eztabaidatzen jakitea, lana planifikatzea, besteen iritziak onartzea.

3

NORI ZUZENDUTA

DBHko ikasleei HHIko ikasleei

UNITATEAREN BIZKARREZURRA

1. LAN-SEKUENTZIA: MOTIBAZIO-JARDUERAK1. jarduera: Galdera sorta.2. jarduera: Kontsumoaren inguruko hausnarketa.3. jarduera: Kontsumo-gizartea definitzen.

4

4. jarduera: Proiektuaren nondik norakoak.2. LAN-SEKUENTZIA: PUBLIZITATEA AZTERTZEN

5. jarduera: Publizitatea.6. jarduera: Publizitatearen osagaiak.7. jarduera: Hizkuntza-baliabideak.8. jarduera: Irudi-baliabideak.9. jarduera: Publizitatearen baliabide literarioak.

3. LAN-SEKUENTZIA: KONTSUMOAREN ONDORIOAK10. jarduera: Kontsumismoaren ondorioen inguruko hausnarketa.

4. LAN-SEKUENTZIA: KONTRAPUBLIZITATEA AZTERTZEN11. jarduera: Kontrapublizitatearen definizioa eta ereduak.

5. LAN-SEKUENTZIA: KONTRAPUBLIZITATEA ONDO EGITURATZEN

12. jarduera: Ondo egituratzea prozesu luzea da.13. jarduera: Kontrapublizitatea egiten.

6. LAN-SEKUENTZIA: JENDAURREKO AZALPENA BERA14. jarduera: Hitzezkoak ez diren ezaugarriak.15. jarduera: Ahozko azalpenaren hezurdura prestatzen.16. jarduera: Jendaurrean azaltzen.AUTOEBALUAZIOA

1. LAN-SEKUENTZIA: MOTIBAZIO-JARDUERAK

1. JARDUERA: GALDERA SORTA

1.1. Erantzun galdera hauei taldeka:- Arropa erosten duzuenean, zerk bultzatzen zaituzte jantziren

bat aukeratzera?- Zenbat diru gastatzen duzue astean? Zertan ?- Sailkatu aipatu dituzuen gauzak lau multzotan:

- Guztiz ez beharrezkoa- Ez beharrezkoa- Beharrezkoa

5

- Erabat beharrezkoa- Noiz gastatzen duzue diru gehien?- Demagun loteria suertatzen zaizuela, zer egingo zenukete

diruarekin?- Jenioren bat aurkituko bazenute, zer hiru desio eskatuko

zenizkiokete?- Kontsumistatzat duzue zeuen burua?- Zuen ustez, zer da kontsumo-gizartea?

2. JARDUERA: KONTSUMOAREN INGURUKOHAUSNARKETA2.1. Irakurri ErichFrommen testua:

« Gaur egungo gizakiak gauzak erosteko aukera handia dauka, gero eta gauza gehiago, hobeak eta, batez ere, berriak; eta horrek liluratu egiten du. Erostea eta kontsumitzea xede konpultsiboa eta irrazionala bilakatu da, eta horixe du helburu bakarra gaur egungo gizakiak; helburua ez da erositako gauzak erabiltzea edo kontsumitutako gauzek ematen duten plazera sentitzea. Merkaturatutako edozein gauzaren azken modeloa, azken gauza erostea da gizaki ororen ametsa, eta bigarren maila batean geratzen da hori erabiltzeak eragindako plazera. Gizaki modernoak, zeruari buruz duen ikuspegiaz argi eta garbi hitz egiteko ausardia izango balu, honela deskribatuko luke zerua: munduko biltegirik handiena. Eta, bertan, gauza berri mordoa egongo lirateke, eta bera, gizakia, gauza horien artean; eta dirua izango luke gauza horiek guztiak erosteko. Aho-zabalik ibiliko litzateke merkataritza- eta traste-mundu horretan; jarriko lukeen baldintza bakarra hauxe izango litzateke: erosteko gero eta gauza gehiago egotea eta, agian, berak auzokoek baino ahalmen handiagoxea izatea gauzak erosteko.”

Erich Fromm, Gaur egungo gizartearen psikoanalisia2.2. Erantzun galdera honi: zein da testuaren ideia nagusia?

3. JARDUERA: KONTSUMO-GIZARTEA DEFINITZEN

3.1. Irakurri honako testu hau:

Kontsumo-gizartea. XX. mendean garatutako kapitalismoaren aldaera bat da, kontsumoa hartzen du oinarritzat. XIX. mendean kapitalismo industriala nagusitu zenean, ekipo-ondasunen ekoizpenak garapen ekonomikoa bultzatu zuen; izan ere, eskas saritutako langileen azpi-kontsumoa eta elitearen kontsumoa ez ziren nahikoak. XX. mendean ekoizpen masiboa garatu zenean, produktu kopuru itzel horri irtenbidea emateko erdiko gizarte maila osatu zen, ekoiztutako produktu horiek erosiko zituena. Modu horretan, kontsumoa sistema ekonomikoaren oinarri eta, aldi berean, gizarte-maila guztien erreferentzia sozial eta kultural nagusi bilakatu da. Kontsumo-gizarteari buruz hausnarketa sakona egin

6

duten pentsalarien artean Erich Fromm eta Jean Baudrillard (La Société de consommation liburu ospetsuan) daude.

3.2. Aztertu komiki hau:

3.3. Uste al duzue publizitatea dela kontsumoa handitzeko erabili ohi den bide bat?

4. JARDUERA: PROIEKTUAREN NONDIK NORAKOAK

4.1. Taldeka, adieraz ezazue ea baieztapen hauek egia ala gezurra diren:

Publizitateak beti esaten du egia iragartzen dituen produktuei buruz.Publizitateak, batzuetan, gezurra esaten du.Publizitateak helburu du produktu jakin batzuei buruz informatzea.Iragarkietako irudiak eta testuak produktu jakin horrek dituen ezaugarriei buruzkoak baino ez dira.Publizitatearen azken helburua saltzea da.Publizitateak gure erosketa ohiturei baino ez die eragiten. Publizitateak hauei eragiten die: gure erosketa ohiturei, gure pentsamoldeei, gure jokabideei eta geure buruari buruz daukagun ikuspegiari.Publizitateak bizitza benetan den bezalakoxea erakusten digu.

7

Publizitateak erraztu egiten du errealitatea.Publizitateak ez du eraginik guregan.

2. LAN-SEKUENTZIA: PUBLIZITATEA AZTERTZEN

5. JARDUERA: PUBLIZITATEA

5.1. Irakurri azalpena:

Publizitatea komunikazio-prozesu masiboa da. Produktu, ideia, instituzio eta zerbitzuak aurkeztu eta sustatzen ditu. Eta honako hauek ditu helburu: publikoaren jarreran eragitea, erosketa bultzatzea, markaren irudia hobetzea edo ideia bat zabaltzea lortzea. Harluxet Euskal Hiztegi Entziklopedikoak definizio hauxe ematen du: “Publizitatea jendea produktu edo zerbitzu bat kontsumitu edo erabiltzera bultzatzea helburu duen komunikazio-tekniken multzoa da; helburu hori lortzeko egindako ekintzen multzoa, hain zuzen ere”.

Publizitatea sarri azaltzen da gure eguneroko bizitzan. Iragarkiak nonahi topatzen ditugu: irratian, kalean, autobusetan, egunkarietan… Publizitateak funtzio asko bete ditzake, hala nola entretenitzea, informatzea, baina, batez ere, hauexek dira bere funtzio nagusiak: ikuslearen arreta bereganatzea eta publikoa komunikazioaren bitartez konbentzitzea. Horrela, helburu nagusia beteko luke: produktua saltzea. (WIKIPEDIA, http://eu.wikipedia.org/wiki/Publizitate).

Publizitatearen bitartez enpresek euren produktuei buruzko informazioa ematen dute, eta, aldi berean, produktu jakin bat eros dezan konbentzitu nahi dute kontsumitzailea. Pertsuasioaren eta informazioaren arteko harremana orekatua izan daiteke edo batak besteak baino indar handiagoa izan. Alabaina, iragarkiak ezin du kontsumitzailea nahastu edo engainatu erostea erabakita duena aldatzeko. Praktika horiek publizitate ez-zilegia dute izena. Eusko Jaurlaritzak praktika horien berri eman nahi die hiritarrei euren eskubideak modu zuzenean gauzatzeko. http://www.kontsumobide.euskadi.net/y10-kbinfo03/eu/contenidos/informacion/kb_publicidad/eu_jsa/publicidad.html

Publizitatea honetan datza. Igorleak produktu edo zerbitzu bati buruzko zerbait esan nahi du. Baina, hasieratik, ez du hartzaileen arreta erakartzen, eta, hori dela eta, sorpresa erabili behar du. Hori lortzeko, apeua (bai irudia bai hitza) erabiltzen du. Horrek, alde batetik, hartzaileen

8

arreta erakarri behar du eragingarria izateko, baina, beste aldetik, mezuarekin eta osagaiekin batera joan behar du.

6. JARDUERA: PUBLIZITATEAREN OSAGAIAK

6.1. Irakurri publizitatearen osagaiei buruzko informazio hau:

Iragarkiek atal hauek dituzte, baina horrek ez du esan nahi iragarki guztiek osagai guztiak izan behar dituztenik.

PRODUKTUA:

Produktua da publizitatearen bidez saldu nahi den hori, gizarteak duen beharra betetzeko egokia izan behar duena. Hasieran produktua bera neutroa da, publizitateak egiten du erakargarri.

MARKA:

Markaren bidez, publizitate-ideiak gauzatzen dira. Objektu berbera islatzeko marka batzuk daudenez, onena izateko borroka pizten da (adib. ColaCao izena ematea edozein txokolatezko produkturi).

LOGOA:

Honako hauek izan daitezke: hitzak, irudia edo laburdura. Zentzu guztietan oso landua da. Atsegina eta gogoratzen erraza izan behar du.

ESLOGANA:

9

Gaia edo iragarkiaren zergatia adierazten duen esaldia da. Gogoratzen erraza izango da, eta hartzaileari sentiaraziko dio zer lor dezakeen produktua erosten badu.

ARGUDIOAK:

Esloganaren ostean, argudioak emango dira. Horrela, hartzailea konbentzitzen saiatuko da publizitatea. Zentzu horretan erabilgarriak dira: sentimenduak, umorea, estetika, desira, grina, eta abar. Izan ere, horiek guztiak arrazoia baino limurtzaileagoak dira.

6.2. Begiratu iragarki hauei, eta aipatu zein diren publizitatearen osagaiak:

a) Badauzkate aztertu ditugun osagai guztiak?

b) Publizitatearen osagaiak zein diren aztertzen jarraituko dugu. Beraz, horretarako ariketak hauek proposatzen dizkizuegu :

Behin aurreko iragarkiak azterturik, zein da erakargarriagoa: irudia edo hitza? Zein gustatzen zaizue gehien?

Zenbat eslogan gogoratzen dituzue? Egin zerrenda, eta aztertu zein gogoratzen diren gehien beste arlo batzuetan (etxean, guraso edo aitona-amonen artean, lagunen artean, eta abar).

Konbentzitzen zaituztete ikusitako iragarkietan ematen diren argudioek? Esan zergatik.

10

Diseinatu taldeka collage estiloko mural batzuk, eta erabili hainbat logotipo (bai irudiak bai hitzak).

7. JARDUERA: HIZKUNTZA-BALIABIDEAK

7.1. Irakurri zer hizkuntza-baliabide erabiltzen diren iragarkietan:

Bigarren pertsonaren izenordaina eta aditz formak, bai singularrean bai pluralean:

Adib.:

Clio da ZUK bilatutako autoa.

Bezero garrantzitsuenarentzat: zeuretzat (BBK).

Zure osasuna hobetzeko lan egiten dugu.

Agintera-esaldiak, galderazko eta harridurazko perpausak:

Adib.:

Egin atseden, egin kit-kat-a.

Noiztik ez zara trenean igo?

Esaldi sinpleak eta izen-sintagmak:

Adib.:

Coca-Cola, bizitzaren txinparta.

Martinik bizitzera gonbidatzen du.

Hiztegi aldetik:

a) Ingelesaren eragina:

Adib.:

Get Lucky! (Lucky Strike)

11

Don´t imitate, innovate! (Hugo Boss)

b) Hiztegi teknikoa:

Adib.:

Ciritione, Fluocaril, eta abar.

c) Siglak:

Adib.:

ABS, BBVA, SEAT...

d) Hitz-jolasak, anbiguotasuna, esaerak eta abar:

Adib.:

Ahaztu trago txarrak. Edan gutxi eta ona! (Magno)

Ave, Mother Boyle! Oinez doazenek agurtzen zaituzte (Columbia zapatak).

7.2. Zer aditz-baliabide dute iragarki hauek?

8. JARDUERA: IRUDI-BALIABIDEAK

8.1. Irakurri irudi-baliabideei buruzko informazioa:

Iragarki batzuek hitzak baino ez dituzte, baina iragarki gehienetan irudiak ere garrantzi handia dauka. Publizitatea askotarikoa da, baina aldez aurretik aipatu dugun bezala, helburu bakarra du: saltzea. Irudi-baliabideak helburu hori lortzeko beste estrategia bat dira.

12

Irudiek ez dute bakarrik errealitatea islatzen, horrez gain esanahi askotako mezuak aditzera ematen dituzte. Beraz, honako hauek bereizi behar ditugu:

Irudien alde ikonikoa. Informazioa ematen du. Irudien alde ikonografikoa. Informatzeaz gain iradoki egiten du.

Hau da, errealitatea islatzen da, baina errealitate horri balio batzuk gehitzen zaizkio: ospea, gaztetasuna, ongizatea, erotismoa, ekologia eta abar. Irudia irakurri, eta ulertu egin behar dazer esanahi ezkutu duen.

Irudien alde ikonografikoa gizarteko konbentzioetan oinarritzen da; beraz, hartzaile guztiek dakite zein diren, eta horren arabera ulertzen dute esanahi ezkutua. Publizitateak baliabide batzuk erabiltzen ditu, irudiekin jolasteko:

a) Planoakb) Angeluakc) Lerro eta forma geometrikoen esanahiad) Iluminazioae) Koloreen esanahia

A. PLANOAK:1. Plano deskribatzaileak : ekintza non gertatzen den

deskribatzen dute. Planoak hauexek izan daitezke : - Plano orokor handia - Plano orokorra

2. Plano narratzaileak : ekintza kontatzen dute.-Plano osoa-Plano amerikarra-Plano ertaina

13

3. Plano adierazgarriak : protagonisten espresioa erakusten dute.

-Lehen planoa-Xehetasun-planoa

B. ANGELUAK:

C. ILUMINAZIOA:-Iluminazio arina-Iluminazio latza-Kolorearen tenperatura

14

-Angelu normala-Pikatua-Kontrapikatua-Zenitala-Nadirra

D. LERRO ETA FORMA GEOMETRIKOEN ESANAHIA: zer esanahi hartzen dute?

E. KOLOREEN ESANAHIA: zer esanahi dute publizitatean?

15

8.2. Egin ariketa hau:

16

Honako iragarkietan bereizi irudien alde ikonikoa eta irudien alde ikonografikoa. Zein balio gehitzen zaio irudiari?

Zer esan nahi dute koloreek ?

9. JARDUERA: PUBLIZITATEAREN BALIABIDE LITERARIOAK

9.1. Irakurri:

17

Publizitateak, sarritan, eslogan bat behar duenean, baliabide literarioak erabiltzen ditu, saldu nahi dituzten produktuak erakargarri egin nahian. Baliabide literarioak hitzekin zein irudiekin jolasteko erabil daitezke. Publizitatean erabiltzen den hizkuntzak balio estetiko handia du, eta hitz- edo hizkuntza-jokoak ugari dira:

Maila fonikoan Maila morfosintaktikoan Maila lexiko-semantikoan

Maila fonikoan:

Aliterazioak: “Solares sólo sabe a agua”, “En bus ves por dónde vas”… Onomatopeiak: “Chup, chup, Avecrem”, “Pim, Pam, Fogo”, “Ñaca, ñaca, la

Cigala”, “Tónica Schhh... Ud. Ya sabe”, “Klinc, klanc, kas”... Errimak: “Y muy gustosamente, gente exigente”...

Maila morfosintaktikoan:

Paralelismoa eta anafora: “¿Cúal es su secreto? / ¿Cúal es su misterio? / ¿Cuál es su fórmula para transformar la noche?”

Maila lexiko-semantikoan:

Hiperboleak: “Anglo, mejor que la realidad”, “1880, el turrón más caro del mundo”

3.LAN-SEKUENTZIA: KONTSUMISMOAREN ONDORIOAK

10. JARDUERA: KONTSUMISMOAREN ONDORIOEN INGURUKO HAUSNARKETA

10.1.Egin ariketa hau:

18

a) Saiatu taldeka galdera hauei erantzuten eta ondorioak ateratzen:

Zer ondorio dakar kontsumismoak mundu mailan? Eta maila pertsonalean?

b) Gero, taldeka erantzunak arbelean jarriko ditugu. c) Azkenik, irakurri testu hau:

“…markako arropak erostea, sakelako telefonoz hitz egitea, motoz ibiltzea, zinemara joatea, lagunekin irtetea, musikako azken diskoak eta ordenagailurako azken jolasak erostea, Internet erabiltzea... Horiexek dira gaur egungo gazteek gustukoen dituzten jarduera batzuk. Jarduera horiek guztiek ezaugarri bat dute berdin: haiek lortzeko, dirua behar da. Kontsumismoa, oinarrizkoak ez diren ondasunak eta zerbitzuak erostea, kontsumoa eta pilaketa bezala defini daiteke.Kontsumismoaren ondorioak maila orokorrenetik maila indibidualeraino heltzen dira, hau da, mundu mailatik maila pertsonalera…”

10.2. Egin ariketa hau. Orain, konparatu zuen erantzunak irakasleak emandakoekin:

Mundu mailan:

Natura-erreserbak agortzen ari dira, eta hondakinak ugaritzen ari dira. Horrek ingurumena kutsatzen du.

Herrialde garatuen eta Hirugarren Munduko Herrialdeen arteko aldeak areagotzen ari dira.

Biztanle batetik besterako aldea handitzen ari da, eta aurreiritziak ugaritzen ari dira.

Maila pertsonalean:

Kontsumitzaileek beren identitatea itxuraldatzen dute: garrantzitsu sentitzen dira dutenagatik.

Kontsumitzaile batzuengan frustrazioa sortzen da, ezin dutelako nahi duten guztia erosi.

Erosketekiko mendekotasuna sortzen da: ezin naiz pozik bizi ezer egin barik.

Osasunerako ere kaltegarria izan daiteke gehiegi kontsumitzeko ohitura.

19

4. LAN-SEKUENTZIA: KONTRAPUBLIZITATEA AZTERTZEN

11. JARDUERA: KONTRAPUBLIZITATEAREN DEFINIZIOA ETA EREDUAK

11.1. Irakurri kontrapublizitatearen DEFINIZIOA:

Kritika bat egiteko erabiltzen den baliabidea da. Kritika horrek argitzen du iragarkiek inoiz esaten ez dutena: zein ekoizpen eta kontsumo-eredu dagoen iragarlearen atzean, eta zein eragin duten inguruan eta gizartean. Kontrapublizitatea grafikoa edo audiobisuala izan daiteke.

11.2. Nola egiten da kontrapublizitatea?

Hiru teknika daude:

1) Inguruan ditugun hizkuntzak, kartelak, sinboloak… aldatzea, eta beste esanahi bat ematea.

2) Artista batzuen lanak hartzea, eta beste esanahi bat ematea.3) Iragarki bat aztertzea, eta beste mezu bat ematea.

1) Inguruan ditugun hizkuntzak, kartelak, sinboloak… aldatzea, eta beste esanahi bat ematea.

20

2) Artista batzuen lanak hartzea, eta beste esanahi bat ematea.

Peine de losTiempos (Bizi dugun garaia) . TXILLIDA

21

Jherlyn Lópezek, New Yorken bizi den diseinatzaileak, Muchacha en la ventana Daliren margoari beste interpretazio bat eman dio.

3) Iragarki bat aztertzea, eta beste mezu bat ematea.

Iragarki bat aztertzen hasiko gara.

PROZEDURA:

Iragarki baten analisi kritikoa. Informazioa bilatu, egiaztatzeko iragarkiaren enpresak esaten

duena ea egia den ala ez. Iragarki horretan eta aurkitutako informazioan oinarrituta,

beste iragarki bat sortzea.

22

“Greenpeace”-n arabera, Iberdrolak ekoiztutako energiatik % 45 zentral nuklearretatik dator. Beraz, Espainian, energia nuklear gehien enpresa horrek sortzen du.

11.3. Ikusi honako bideo hauek.

http://www.youtube.com/watch?v=S_pp8tvfndMhttp://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=S61kQGC0Tvo

5. LAN-SEKUENTZIA: KONTRAPUBLIZITATEA ONDO EGITURATZEN

12. JARDUERA: ONDO EGITURATZEA PROZESU LUZEA DA

12.1. Egin ariketa hau:

Kontrapublizitatea sortuko duzue zuen institutuko ikasleentzat, zuen helburua produktu baten ezaugarri negatiboren bat agerian uztea da. Horretarako, lana planifikatu egin behar duzue. Diseinatzaile ospetsuek ere hori egiten dute; izan ere, ondo egituratzea ez da bat-bateko prozesua, prozesu luzea baizik.

Egunero 3.000 iragarki-estimulu heltzen zaizkigula esaten dute. Publizitatearen helburuak bi dira: bata, jakinaraztea merkatuan dauden produktuak zer onak diren; bigarrena, gizakiok kontsumitzea zenbat eta gehiago, hobeto.

23

Aktibitate honetan kontrakoa egingo dugu. Iragarkian saltzen den produktuaren ezaugarri negatiboak bilatuko ditugu; hain zuzen, publizitateak erakusten ez dituenak.

Prozedura:

Taldeka: hirunaka iragarki bat aukeratuko duzue: aldizkari batean, Interneten…

1. Analisi kritikoa: Nori zuzenduta dago? Zer saltzen du? Zer ezaugarri azpimarratzen ditu? Iragarkiak produktuari buruzko informazio zehatza ematen du?

Zergatik? Egia al da iragarkian ikusten dena? Zein dira produktuaren ezaugarri negatiboak? …

2. Eslogan bat pentsatuko duzue azaltzeko zer kontrainformazio eman nahi dugun:

Idatzi hemen eslogana:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zuen esloganean, zer baliabide literario erabili duzue?…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

13. JARDUERA: KONTRAPUBLIZITATEA EGITEN

13.1. Egin ariketa hau:

Aukeratu duzuen iragarkiaren irudia manipulatuko duzue, edota aukeratu beste irudi bat (Google edo Flickr.com-en). Idatzi eslogana irudi horretarako (programa hauek erabil ditzakezue: Paint de Microsoft, picnik.com. Wordle, Screedbot, Redkid, Imagenchef, Self-cutting generator…).

Ez ahaztu beste ikaskideei aurkeztuko diezuela lana.

6. LAN-SEKUENTZIA: AHOZKO AURKEZPENAK. EZAUGARRIAK

Lan-sekuentzia honek ahozko azalpen on bat egiteko hitzezkoak zein ez-hitzezkoak diren zenbait komunikazio-baliabide aztertzea du helburu.

24

14. JARDUERA. HITZEZKOAK EZ DIREN EZAUGARRIAK

14.1. Irakurri azalpen hau:

Orain, keinuak, imintzioak eta gorputz jarrerak aztertuko dituzue, hau da, jendaurreko jardunean hitzezkoak ez diren eta zaindu behar ditugun zenbait mugimendu. Ahozko azalpena egitean zein diren egokiak eta zein diren guztiz desegokiak aztertuko duzue.

14.2. Bildu taldeka eta aukeratu koadro honetan adierazita dituzuen ezaugarrien artean zein diren egokienak jendaurreko azalpen bat egoki egiteko.Keinuak

1. Egon zaitez entzuleei begira denbora guztian, bizkarra eman gabe eta begirada beheratu gabe.

2. Ez altxatu behin ere jarlekutik, ez eskemak, grafikoak eta abar erakusteko, ezta fotokopiak irakasleari edo ikasleei emateko ere.

3. Komeni da entzule batzuei beste batzuei baino gehiagotan begiratzea.

4. Ez makurtu burua azalpena irakurtzen ari zarela. 5. Lasai itxura izan behar duzu, eta erakutsi gaia ondo dakizula.6. Azalpena egiten hasi baino lehen, erlaxatu eta hartu lasai arnasa

minutu batzuetan. Horrek lasaitasuna eta konfiantza emango dizkizu.

7. Oroit zaitez eskuak eta aurpegia espresibitaterako tresnak direla. 8. Ez da komeni txiklea jatea edo ahoaren aurrean eskuak, boligrafo

bat edo paper bat izatea. 9. Eserita bazaude azalpenean, altxa zaitez eskema, grafiko, taula

edo mapa erakusten duzunean, hura esplikatzeko. 10. Komeni da keinu eta mugimendu bortitz asko egitea

erakusteko gaia ondo dakizula.

Etenak1. Komeni da azkar hitz egitea -ia etenik egin gabe- gehienezko

denboratik ez pasatzeko. 2. Azalpenaren haria galtzen baduzu, egin eten bat, eta irakurri berriz

gidoia edo ekarri dituzun notak. 3. Ahal duzun aldiro, errepikatu hitz makulu bat: zea...,osea, hau da,

bueno, etaaaa, baina ez egin inoiz etenik. 4. Segi iezaiezu testu idatziko etenei, bai lerroalde artekoei bai ideia

nagusia duten enuntziatuen artekoei.

Ahotsa1. Ahots-tonua aldatzeak laguntzen du zenbait hitz edo enuntziatu

gako azpimarratzen eta haietan enfasi handiagoa egiten. 2. Inportantea da beti bolumen bati eustea, ahal bezain ozen edota

apal hitz eginez, inor ez gogaitzeko. 25

Beste baliabide batzuk1. Beste zenbait baliabidek (eskemak, grafikoak, taulak eta mapak)

toki gutxi hartu behar dute, eta ez du inporta entzuleek ez ikustea.

2. Beste zenbait baliabide erabiltzea lagungarria da diskurtsoaren haria argitu, azaldu edo hari eusteko.

14.3. Orain egizue zeuon datuen taula. Kontrol orri gisa ere erabili ahal izango duzue geroago; bertan, ez-hitzezko komunikazioari lotutako ezaugarri egokiak adieraziko dituzue.

KEINUAK ETENAK AHOTSA BESTE BALIABIDE

BATZUK

15. JARDUERA: AHOZKO AZALPENAREN HEZURDURA PRESTATZEN

15.1. Azalpen hau eman:

Jarduera honen helburua jendaurrean azalduko duzuen gaiaren hezurdura prestatzea eta ikaskideei ematea da: azalpenaren datu nagusiak eta jakin beharrekoak. Era berean, zeuok ere azalpenean ‘txuleta’ moduan erabiliko duzue.

15.2.Bildu taldekideok eta azalduko dituzuen datuetan oinarrituta, zehaztu eskema baten bidez funtsezkoenak, hau da, jakin beharrekoak, eta prestatu horren hezurdura.

16. JARDUERA: JENDAURREAN AZALTZEN

16.1. Egin ariketa hau:

Orain jendaurrean aritzeko unea iritsi da. 14. jardueran talde txikian egin duzue praktikalditxoa. Dagoeneko prest zaudete ikaskideen aurrean aritzeko. 15. jardueran prestatutako hezurdura erabiliz jendaurrean arituko zarete hamar minutuan. Zaindu hitz egiteko txandak eta orain arte ikusitako eta landutako ezaugarri eta estrategia guztiak. Irakasleak aurreko jarduerako kontrol-zerrenda ebaluazio-txantiloi gisa erabiliko du, zuen ahozko jarduna balioesteko.

26

AUTOEBALUAZIOA. ZER IKASI DUT IKASTUNITATE HONETAN?

Publizitateari buruz hauxe ikasi dut:

Azalpen-testuei buruz hauxe esan dezaket:

Jendaurreko azalpen ona egiteko hauxe hartu behar da kontuan:

Unitate honetan publizitatea aztertu dugu. Unitatean egindakoari buruzko adierazleak dituzue, eta adierazi zer lortze-maila izan duzuen, mailarik altuena 5 da eta baxuena, berriz, 1.

Orain badakizkit publizitatearen zenbait ezaugarri.

1 2 3 4 5

Publizitatearen inguruan hausnarketa egin dut.

1 2 3 4 5

Kontsumismoa zer den ikasi dut. 1 2 3 4 5

Sormenezko lanak (Kontrapublizitatea) sortzeko interesa izan dut.

1 2 3 4 5

Komunikazioaren helburua, egoera eta hartzailea zein den aintzakotzat hartuta, estrategia egokiak erabili ditut kontrapublizitatearen lana sortzeko.

1 2 3 4 5

Lana planifikatu dut. 1 2 3 4 5

Azalpenean informazio nagusiak eskematxoen bidez adierazi ditut.

1 2 3 4 5

Kohesiorako elementuak egoki erabili ditut.

1 2 3 4 5

Komunikazioaren helburua, egoera eta hartzailea zein den aintzakotzat hartuta, estrategia egokiak erabili ditut ahozko azalpena egiteko.

1 2 3 4 5

Ahozko azalpenean informazioa zehatz eta 1 2 3 4 5

27

ordenaturik eman dut.

Badakit talde-lanean eztabaidatzen eta lan egiten.

1 2 3 4 5

Errespetatu dut ikaskideek zer egin eta zer esan duten.

1 2 3 4 5

Nire ustez, landutako gaia baliotsua izan da.

1 2 3 4 5

BIBLIOGRAFIA ETA WEB-ORRIAK

GOIRI URIARTE, N., ARTOLAZABAL,A., ALDASORO M., El espectáculo del deseo, Lengua eta literatura 3, Elkar/Ikastolen elkartea, Ostadar, Donostia

http://centros.educacion.navarra.es/creibzw/baliabideak/dbh/ literatur_sorkun/dbh1_publi.htm

28

http://ipintzaea21.blogspot.com.es/

http://es.scribd.com/doc/455470/contrapublicidad http://roble.pntic.mec.es/msanto1/lengua/2publici.htm#m3 http://www.consumehastamorir.com/

http://www.kontsumobide.euskadi.net/y10-kbhome/es/

http://anabast.wordpress.com/2008/11/24/hizkuntz-trataera- bateratuatratamiento-integrado-de-lenguas/

http://eu.wikipedia.org/wiki/Publizitate http://www.kontsumobide.euskadi.net/y10-kbinfo03/eu/contenidos/

informacion/kb_publicidad/eu_jsa/publicidad.html

29