o samaÍn: oaninovo celta
TRANSCRIPT
A noite do
Nesta no
súas fa
quentare
alimentos
parentes
O cristian
súa fest
primeiro
Santos, e
Defuntos
Os celtas
unha luz a
costume
cortiza do
Os celtas,
Nas súas
no corazó
Tal cousa
transform
Hoxe en d
máis ao lo
derivado
cabazas e
O S
o 31 de out
oite as án
amilias e
ense ao
s que con
.
nismo, ado
ta á hon
de nove
e no século
s.
foron un
acesa den
se perdeu
os melóns
antigos h
caveiras p
ón da xente
facíana a
mando na f
día xa non
ongo do te
destas: ta
e alumeala
SAMAÍN: O
tubro com
nimas dos
e as sú
carón
n agarimo
optando o
nra dos
embro co
o XII, ao d
ns antigos
ntro das ca
u, máis ho
s e poñer
abitantes
poñían un
e.
ao chegar
festa dos d
se practic
empo man
allar caveir
as cunha c
ANINOVO C
mezaba o an
s finados
úas vell
do lume
o lles teñe
o ano novo
mortos,
omo día
día seguint
OS CELT
habitante
aveiras do
oxe en día
no seu in
de terras
ha candea
os tempo
defuntos.
an tales cr
ntívose un
ras na cort
candea no
CELTA
ninovo cel
voltan v
as casa
e e com
en prepar
o dos celta
designar
de Todo
te como d
TAS E AS C
es de Gal
os inimigo
a aínda fic
terior unh
galegas, t
a para que
os escuros
renzas,
costume
tiza das
o seu inter
lta.
visitar as
s para
mer dos
rados os
as e a
ría o
os os
día de
CABAZAS
icia. Un d
s mortos.
ca a tradic
ha candea
iñan un g
e, ao esce
s do ano,
ior.
dos seus c
Xa hai m
ción de ta
que esce
rande res
ntilar pola
que ao a
costumes
oitos sécu
llar unha
ntile pola
specto pol
a noite, pu
ndar o te
era poñe
ulos que ta
caveira n
noite.
os mortos
uxera med
empo, fois
er
al
na
s.
do
se
Na mardo reccaresasosesppob
Unsun cempsacinve
Esaesto mDurvolvcomhoro pespda lum
Comesapintcamdepfamcrudurluga
noite dorcando a t31 de out
collían as ballos, cu
as baias nutiña outr
peciais, teboado, e pa
s días antcarácter rpezar a arificios deerno. Era a
a noite estaba moi
mundo dosrante esteven visitarmer dos aras, podíaspobo habípíritos, ninnoite, par
me do foga
mo apunte as noites, atábanas. E
miños facíapositar unhmoso (ademz de ferr
rante o quear de orix
O
o 31 de transición ubro os d baías do
unha fouceun caldeiroro druída erían induara as súas
es do anorelixioso, talmacenar e animais,a súa pecu
tá relacioarraigada vivos quee período r ás súas alimentos se tocar, pa fogueir
n nada disoa que atopr.
final a esamontoabaEsta tradianse amonha pedra emais de esro. O feitoe queda dee, ou ben a
O Sam
outono do outonoruídas (a o acivro e de ouroo ou as tir no chanubidables s elaborac
o novo, tiñtemos quepara face
, facíanse uliar "mata
nada moi no pobo edaba en non se pofamilias eque con a
palpar e atras. Estaso, senón qpase aos s
sta festa can as caveción tivo ntoamentoe pedir un star preto o de depose viaxe, poa collen an
maín
comezabao ao inverncaste sacdos tron
o. Acto seraban a unn. Despois
poderes cións "máx
ñan lugar ie ter en coer fronte co obxecanza".
directame celta. Elcomunicacodía saír de ás súas vagarimo llta se podí, non se
que se aceseus paren
celta, hai qeiras dos srepercusió
os de pedrdesexo. E de Santiasitar unha or iso os pentes de ch
a o aninono. Durant
cerdotal doncos de aeguido den manto bs, esas b
curativosxicas".
innumerabonta unha e aos duroctivo de a
ente co mles crían ción co dodo pobo, pvellas casales tiñan ía traspasa
acendían endían parntes e fog
que menciseus mortoóns na nosras (chamaExiste un mago de Copedra alí eregrinos
hegar ao m
ovo celta,te a noiteos celtas)ciñeiras e
epositabanranco quebaias tans para o
bles sacrifcousa que
os meses provisiona
mundo dos que esa os mortospois nestaas para qupreparadoar ao mun coa intea poder g
gares, e pu
ionar unhaos (e tamésa culturaados milladmilladoiro ompostela)é signo de soen levar
milladoiro.
ficios anime se acheg
que veñearse de ca
mortos. Pnoite, unh, polo mena noite, asuentárenseos os pardo dos monción de uiar aos muidésense
a curiosa tén dos seua,xa que nadoiros) e tno camiño ), porque e que non tr unha ped
mais. Ademga o invernen por diaarne e de
Pois ben, eha "portanos por us ánimas de ao carón
rentes. Duortos. Por
espantar mortos na quentar c
tradición: us inimigosas encruc
tíñase o co de Santia posúe un
terás maladra desde
mais de teno e hai quante. Este pel para
esta crenza" abríase, nhas horados finadon do lume urante esaiso en tod aos malo escuridadcoa calor d
os celtas, s) e illadas do
ostume de ago, que é nha gran a fortuna o seu
er ue es o
za e
as. os e as do os de do
s
Res
1.
2.
3.
4.
5.
sponde ás
Que cele
_______
Para que __________
Que cría
Para que
Busca na
seguintes
ebraban os
________
eran utili____________
an os celta
e acendían
sopa de le
preguntas
s celtas co
________
zadas as b____________
as que pas
as foguei
etras 7 no
T P A N T A S M A O O S
s:
o día de Sa
________
baias reco___________
aba na noi
ras?
omes relac
O P
T U
S S
M B ET I SG P UM D BO T RS S OP U SM B RS A RS O N
amaín?
________
llidas polo____________
ite dos mo
cionados co
S M
O D
N E
R E SS O NS D ER E SO M OU N TD I EE S DI E VT I P
_________
os druidas?____________
ortos?
o día do S
T N
O R
I O
T I OT O IN D OC A TA L TB L IA I NZ M TA C TU S D
________
? ____________
amaín
OO
OTT
NTTD
________
____________
_______
___________
FaPcf
PdclacJlu
Eátav
Apcmlu
Eve
Fai moito talgunhas lePero era uonsistía eoi.
Pero Jackdeixaron eumpriu o anterna enarbón que
Jack of thugar onde
Existe outrárbore seceríalle que
accións, e cagando et
A lanternaprimeiros coa cabaza
máis grandugar propo
Existe tamela dentr
empuñando
A le
tempo, nuendas, era un home aen que o de
k era morentrar, non
seu parten compense sería inche Lantern descansar
ra variantca e quedoe deixar dcomo o diaternamente
a era a bacolonos ina. Esta ofde que unorciona má
mén a lendaro para qo a súa ete
nda da
un pequeno un tipo al
astuto, e temo non o
rtal, e comn podían de e non llación por
candescentn, Jack dar.
te da lendaou encerrade tentar año en vinge coa súa
ase de nangleses e recía meln nabo e áis aliment
a que se rque Jack,erna luz pa
a caba
o pobo irlato e delgatanto o cr
o deixaría
mo a toddeixar ente deixou todo o m
te por sem lanterna)
a na que Jado no secoa bebid
ganza pola lanterna.
bo, entónirlandeseslores cara pódese into; e en te
recorta a c, Jack o ara ver nas
aza
andés habado, que llería el, que ir ao infe
os os motrar a unpasar, peral causadompre. E de) deambula
Jack fixo eu tronco. da. E claro broma no
n... de onds, tiñan aacterísticantroducir uerceiro lug
cabaza en da Lants tebras.
bía un mone gustaba ata fixo u
erno se Ja
rtais cheg ser tan ro deu a Jo. Esta lanesde entóa polo mun
unha brom A cambo, como foon lle deixo
de vén a ca tradiciónas que o nunha vela, ar é máis
n forma deterna, non
nxe chama gastar brun pacto coack facía
goulle a smalo, e cJack unhanterna conn cóntasendo coa sú
ma ao diañbio da sora unha pou entra
cabaza? Can do nabo,nabo: en p dando mávistosa.
e monstron se ache
ado Jack. romas e fao demo. Oo mal na
súa hora. claro no ina lanternansistía nun
e que Jackúa lantern
ño; fíxolle súa liberdpersoa quar, quedo
Cando cheg, pero se aprimeiro áis luz; en
o e acéndeegue a es
Jack, segacer mald
O pacto, coa terra. E
No ceo nnferno o , unha pecn nabo ock (coñecida en busca
rubir por dade, o e fixera mou por
garon os atoparon lugar é segundo
ese unha sa casa,
gundo dades. ontan, E así
non o diaño culiar o cun o por a dun
unha diaño malas "aí",
Le a segu
O Samaíorixe celtpagán qconversiófestividadtempadanovo, quoutubro,arrincabaOs celtametadesinverno epor noveverán», etres mil a
O Samaímortos ecostume almas dopor Gwylembrand
Época de
Para os cantes daasemellainverno ppara ofresacrificiodentro, qprotexía familiare
uinte notic
É
ín é unhata máis imque domión o de celeba de colleiue sería ó xa quea un novoas dividía: a lumie o veránembro ene celébraanos polos
n era un estaban mera deixa
os mortosynn ap Ndo os fam
e introspe
celtas o ina festividaría a unhapara prepecérllelas os humanoque repredos malo
es defunto
cia de pre
É unha fes
a das fesmportanteinou Eurocristianis
brábase itas dos canoitecere coa po día na an o aninosa e n. samhainn gaélicose dendes celtas qu
momentomáis pretoar comida s a atoparNudd. Tailiares fale
ección
nverno eraade era pa bruxa cupararse paós seus dos) onde esentaba oos espíritos.
ensa:
As o
ta celta q
stividadeses do períopa hastsmo. Neo final eltas e o r do día 31osta do cultura ceno en da escuran é traduc ou «fin hai máisue poboar
o no que , podían ce doces fr o camiñomén se ecidos rec
a unha épara Cailleun caldeiroara a futudeuses e fpreparabo espíritoos, e que
rixes do S
ue se cele
s de íodo a a esta da
ano 1 de sol
elta. dúas a; o cido do s de ron Europ
as frontecomunicafóra das co ó munddeixaban centement
poca de ineach, unhao. Ó ser ura primavfacían rituban un gro que críae lles ilum
Samaín
ebra en to
a.
iras entrerse e visitasas e acedo espiritucadeiras
te.
ntrospeccia deusa cnha socievera. Recouais (nos qan nabo n que lleminaba o
odo o mun
e o mundotar os seuender canual ou Mus baleiras
ón, e todcon aspecdade agrícollíanse alque suposoco, no qs outorgacamiño
ndo
o dos vivus antigos ndeas paraundo Infers dentro
o o que scto de vecola, aproimentos pstamente que metíaaba o podde regres
os e o dofogares. Oa axudar arior, rexiddas casa
se recollerlla, que soveitaban polas casase incluíaan carbónder, que oso ós seu
os O as do as
ra se o as an ns os us
Sábese que a celebración do Samaín era entre o 5 e o 7 de novembro (entre o equinocio de outono e o solsticio de inverno), cunha serie de celebracións que duraban unha semana, finalizando coa festa dos espíritos que daba lugar ó novo ano.
O Papa Bonifacio IV, no 615, transformou un templo cristián dedicándoo ó Día de todos os Santos. Esta festa celebrábase inicialmente o 13 de maio, pero o Papa Gregorio III, no 741, cambiou a data ó 1 de novembro, que era o día da dedicación da capela do mesmo nome na Basílica de San Pedro en Roma. Sen embargo, foi o Papa Gregorio IV o que no 840 ordenou que a festa se celebrase universalmente e se venerase os devanceiros.
Vixilia inglesa
Esta celebración tamén tivo unha vixilia o día anterior á festa de Todos os Santos que, dentro da cultura inglesa, se traduciu como «all hallow´s eve ou» (vixilia de todos os santos). O paso do tempo fixo que a súa pronunciación fose cambiando a «all hallowed een», para rematar como Halloween.
A mediados do século XVIII, os emigrantes irlandeses empezan a chegar a Norteamérica, levando consigo a súa cultura, o seu folclore, tradicións?
A pesar de todo isto, os irlandeses, entre outros pobos de orixe celta, seguiron celebrando a tradición festiva da noite do Samaín, o 31 de outubro, desde o ano 100 despois de Cristo.
O Samaín é unha tradición de ida e volta, pois hoxe celébrase en todo o mundo: en Norteamérica coñécese co nome do Día dos Mortos, en Europa igual, pero coas variantes do Halloween; en Asia chámase Festival de Obon, en Sudamérica, Kawsasqanchis, e en África, Baile dos Egungun. A festividade das ánimas de orixe celta viaxou a América polas sucesivas diásporas europeas e hoxe en día retorna ó vello continente envolta en consumo, películas, disfraces, historias de medo, etcétera.
Fotografía: Festa do Samaín nun colexio galego.
Fonte: Voz de Galicia
10
1. FESTIVID
Samaín é apagán queFoi practicque poboa
2. SAMAÍN
Rafael Lóptradición e
3. É O ANI
Na noite dcelta e erafesta de tr
4. A ORIXE
Esta tradiccoas migrestadounidsantos). 5. O DÍA D
Coa cristan 6. BALEIRA
A tradicióntamaño e
7. ESE O Samaín familiares antiga co 9. ESPANT
A chegadadefendían que os 10. CANDO samaín portugués
0 CURIOS
DADE DE O
a festividade dominou Ecada dende aron toda E
N NA CULTU
pez Loureiroe comproba
NOVO CELT
do 31 de outa consideradransición (o
E DE HALLO
ción, conserracións a edense do S
DE TÓDOLOS
nización de
AR NABOS E
n de deposcabazas, qu
DÍA OS era o momaínda vivo
ociña, polo
TAR ÁS ÁNIM
a dos espírcolocandoespíritos
IDATO Á Dformou par na candida
SIDADES
ORIXE CELTA
e de orixe cEuropa ata hai máis deuropa.
URA GALEG
o, mestre dear que existí
TA
tubro ao 1 dda como o «paso dun a
OWEEN
rvada en Irlaeste país nSamaín. A p
S SANTOS,
Europa, a f
E CABAZAS
sitar caveiraue represen
MORTOS mento no qos. Nesta vo que era
MAS MALÉ
utos malos sobre os ms maligno
DECLARACIÓrte da candatura multin
S SOBRE O
A
celta máis ia súa convee tres mil an
A
e escola de ía por toda
de novemb«Ano Novo ano a outro)
anda, foi exno século Xpalabra Hal
A CRISTIAN
festa pagá d
as foi substtaban caras
TINGAN que as almaisita aprovecostume
FICAS
na noite dmuros ou noos non
ÓN DÁ UNEidatura á dnacional "As
O SAMA
mportante ersión ao crnos polos p
Cedeira (A Galicia ata
bro celebrábCelta», que) como de a
xportada aoXIX e comelloween vé
NIZACIÓN D
do Samaín
tituída posts, e aos que
PERMISOas dos moreitaban pardeixar o
de Samaínos ocos dasse ache
ESCO DE PAdeclaracións tradicións
AÍN
do períodoristianismo.obos celtas
Coruña) foihai menos
base o final e comezabaapertura ao
os Estados Uezos do XXn de «All H
DOMINGO S
rebautizous
eriormentee se lles met
PARA Crtos regresara buscar alume ace
representas paredes aegasen a
ATRIMONIOda UNESCOs orais galeg
o s
i o responsade trinta an
da tempada coa estacióoutro mun
Unidos de AX. HalloweHallow's Ev
SAMAÍN
se como " D
e polo baleitía dentro u
CAMIÑAR aban ás súaalimento e endido tod
ba un poteas caveiras aos castro
O INMATERO do patrimgo‐portugue
able de rednos.
a de colleitón escura. ndo.
América poloen é unhave» (Vixilia
Día de todo
irado de naunha vela.
ENTRE Vas casas paquentarse da a noit
encial peligdos seus inos nin
RIAL DÁ HUmonio inmatesas".
escubrir est
as na culturÉ tanto unh
os irlandesea adaptacióde Todos o
os os santos
abos de gra
VOS VIVOara visitar oco lume de e nunc
go do que snimigos, parás casa
UMANIDADterial galego
ta
ra ha
es ón os
s".
an
OS os da a.
se ra s.
DE o‐
Escribe uun pequenno conto oou texto rrelacionaddo co Samaín.
CANTIGA
Disponib
C
C
C
C
C
AS, CANCI
les nas dir
Cantiga Sa
http://ww
Cantiga Sa
http://ww
Canción M
http://ww
Canción o
http://ww
Canción M
http://ww
ÓNS E CO
reccións:
amaín de
ww.youtub
amaín de
ww.youtub
Mamá Cab
ww.youtub
o Rock do S
ww.youtub
Maxia gale
ww.youtub
ONTOS DE
Jesús Pare
be.com/w
Jesús Pare
be.com/w
bra: O Sam
be.com/w
Samaín
be.com/w
ega no Sam
be.com/w
E SAMAÍN
eja.
watch?v=U
eja e Andr
watch?v=_o
maín
watch?v=Z2
watch?v=U
maín
watch?v=ev
WClF9yZR
rea Pico R
oMloEPg‐
2QAk4sGz
FZpwaLjV
vralTuDv2
RtU
odiles.
ws
zuM
VXU
2I
C
C
C
C
C
Conto os
http://ww
Conto Cor
http://ww
http://ww
Conto A b
http://ww
Conto A c
http://ww
Conto A a
http://ww
Bolechas t
ww.youtub
rre corre C
ww.youtub
ww.youtub
bruxa rega
ww.youtub
abaza que
ww.youtub
ventura d
ww.youtub
teñen me
be.com/w
Cabaciña
be.com/w
be.com/w
ñadentes
be.com/w
e non sabe
be.com/w
de Nera
be.com/w
do
watch?v=vw
watch?v=H
watch?v=H
watch?v=‐o
e asustar
watch?v=Zk
watch?v=u
wbQ4U‐LO
rXlgpmhjn
rXlgpmhjn
oWj0igPIM
k‐XYY4KJp
LKkcStWg
OlM
nk (canció
nk (conto)
MI
pc
gqE
ón)
)
CABAZAS
Recorta a
ocos. Cól
S DECORA
a cabaza,
lgaa dun fí
ATIVAS
pícalle os
ío.
ollos e a boca e péégalle pappel celofánn de coress nos
Recort
nos oc
ta a cabaz
cos. Cólgaa
za, pícalle
a dun fío.
os ollos, nnariz e a bboca e péggalle papeel celofán de cores
MÓBILES
Colorea a
que colga
S
a cabaza,
arás as ca
faille cun
bazas mái
punzón o
is pequena
os seis fura
as da segu
ados, recó
uinte ficha
órtaa e áta
a.
alle uns fííos dos
Colorea a
cabaza gr
as cabazas
rande da f
s, failles cu
ficha ante
un punzón
rior.
n un furadiiño no gorro, recórtaaas e cólgaaas da
Colore
poster
para co
ea a cabaz
rior, pícall
olgar as ca
a,pícalle c
e tamén o
abaciñas d
cun punzó
os cinco f
da ficha se
ón os ollos
furados m
eguinte.
s e pégalle
marcados,
e un pape
recórtaa
el celofán
e cólócall
pola parte
e uns fíos
e
s
Colore
grande
ea as cabaz
e da ficha
zas, failles
anterior.
s cun punzzón un furradiño, reccórtaas e ccólgaas daa cabaza
Colore
parte p
colgar
ea a panta
posterior.
as pantas
asma, píca
Pícalle ta
smas da fic
alle cun p
mén furad
cha seguin
punzón os
dos nos de
nte.
ollos e p
edos, recó
égalle un
órtao e cól
papel ce
lócalle un
lofán pola
s fíos para
a
a
Colorea a
pantasma
as pantasm
a grande d
mas, faille
da ficha an
s cun pun
nterior.
zón un furadiño, recórtaas e cólgaas daa
DALLE CO
OR
DALLE CO
OR
DALLE CO
OR
DALLE CO
OR
DALLE CO
OR
GGRAFOMOTRICIDADE
