l|d£lcci i m - euskaltzaindia€¢ ostiral • 1998ka abuztuareo 2n1 a lizarra.uda giroar entzuteki...

7
• ostirala • 1998ko abuztuaren 21 a Lizarra .Uda giroari entzuteko eta egiteko aukera ariitz. Garbiñe Sertutxa*»Neure burua probatzeko balio didate lehiaketek». l|d£lCCi I m Iragari urtean sortzaile berrientzako laguntzak jaso zituzten artistek, Patxi Alda, ltziar Alforja, Eva Morant, David Rodriguez eta Kontxesi Vieentek, beren lanak lNafarroako lVluseon paratu dituzte. Heldu den irailaren 6ra arte egonen da ezabalik erakusketan, eta artea lantzeko eta ulertzeko bost modu topatuko ditu ikusleak, arte garaikidearen hainbat iritziren adierazpide.

Upload: vuongnguyet

Post on 06-May-2018

226 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

• ostirala • 1998ko abuztuaren 21 a

Lizarra.Uda giroari entzuteko eta egiteko aukera ariitz.

Garbiñe Sertutxa*»Neure burua probatzeko balio didate lehiaketek».

l |d£lCCi I m

Iragari urtean sortzaile berrientzako laguntzak jaso zituzten artistek, Patxi Alda, ltziar Alforja, Eva

Morant, David Rodriguez eta Kontxesi Vieentek, beren lanak lNafarroako lVluseon paratu dituzte. Heldu

den irailaren 6ra arte egonen da ezabalik erakusketan, eta artea lantzeko eta ulertzeko bost modu

topatuko ditu ikusleak, arte garaikidearen hainbat iritziren adierazpide.

L l Z 3 l f & »• Uda giroan aukera anitz

Udak ematen dituen aukerez gain, hainbat ekitaldi daude ikusteko Montxo

Armendarizen

Secretos del

corazonAnduezaren

jazz emanaldia

aukeran dira

egunotan. Horiek eta

bestelako ekitaldi

aunitz ikus daitezke

Lizarran.

yDAKO EGUN SARGORIAK ETA LU-

zeak, eta gau epelak eta la-

b u r r a k a s k o r a k o e m a t e n d u t e .

Eguzkiaren be ro t a sunak eta ilar-

giaren itzalak aprobetxatuz , u d a

osoan ha inbat gauza egin ahal di-

ra: bizikletan paseoren ba t eman,

ibaiertzean b a i n u a ha r tu , zuhai-

tzen itzalean l ibururen ba t iraku-

rri, gaueko izarrak begiratzen ika-

si. . . Asko dira geu re k a b u z egin

ahal d i tugun ekintzak. Dena den,

e rakundeek ere pr imeran p a s a t u

aha l izateko h a i n b a t ekitaldi es-

k u r a j a r t z e n d izkigute . G a u z a k

h o r r e l a e t a h e r r i t i k a t e r a gabe ,

opor ede r rak p a s a dai tezke ber-

t a n . E s a t e r a k o , g a u r I r u ñ e k o

M u t h i k o Alaiak d a n t z a t a l d e a k

e m a n a l d i a e s k a i n i k o d u

2 2 : 0 0 e t a n , h e r r i k o f r o n t o i a n .

Bertan, Euska l Herriko bazterre-

tan ohikoak diren dantzekin osa-

tu tako ikuskizuna oholtzaratuko

dute dantzariek. Ekitaldia Kultur

98 eg i ta rauaren ba i t an kokatzen

da, e ta ez da b a k a r r a , etzi zortzi

beste dantza emanaldi ba t ere iza-

n e n ba i ta . Ora ingoan t a ldea Ai-

tzindari izanen da, eta aur rekoa-

Besteak beste, Tasio pelikula ikusteko aukera izanen da. • J O S E Luis A L C A I N E

ren ordu eta toki berean ariko da.

Kultur 98tik ekarriko du besterik

Lizarrara. Montxo Armendariz zi-

nema zuzendari nafar ra ren hain-

ba t film ikusi aha l izanen da Los

Llanos pasealekuan. Bart gauean

bere lehen film labur r rak ikuste-

ko aukera izan zuten lizarrarrek:

Barregarriaren dantza, Ikusmena

eta Nafarroako ikazkinak, alegia.

Azken film labur hori filmatzen ari

zela, Tasio bere lehen film luzeko

protagonis ta izanen zen Lizarral-

deko ikazkina ezagutu zuen. Ikaz-

kin b a t e n gorabeherak gogoratu

zi tuen Tasio filma da tor ren oste-

gunean panta i la ra tuko da. Azke-

nik, Secretos del corazon pelikula

irailaren 3an eskainiko da.

M u s i k a a s k o e n t z u t e k o a u k e r a

Bestalde, aipagarria da abuztuar i

g e l d i t z e n z a i z k i o n e g u n o t a n

21:00etat ik au r r e ra jazz kontzer-

tuak izanen direla S a n Nicolas ka-

lean. Oro ta ra h i ru kon tze r tu es-

kainiko dira: lehena, bihar , Iñaki

Askunzerena izanen da; bigarre-

n a h i l a r en 2 9 a n All J a z z Group '

ta ldeak emanen duena , eta h i ru-

ga r rena irai laren 5ean Mikel An-

duezak saxofoi joleak joko duena .

Jazza rek in ba t e r a m u s i k a klasi-

koak ere izanen du tokirik. Ager-

tokiz aldatuz, Mikel Donearen eli-

zan bi organo kontzer tu e m a n e n

d i r a . A b u z t u a r e n 2 6 a n , O s k a r

Candendo eta Pedro Ruiz ariko di-

ra; eta irailaren 2an, Raul del To-

ro. Bi emana ld iak 20 :00e tan ha -

siko dira.

Ha laber , I r a n t z u k o m o n a s t e -

rioan Soinu goxoak klaustroetako

lasaitasunean i zenburuko zikloa

e s k a i n i k o d a i g a n d e t a n . H a l a ,

e tz i , T x a r o I n d a r t e t a E r n e s t o

Schimied ariko dira, 12:30etat ik

aur re ra .

A b u z t u a r e n 3 0 e a n , b e r r i z ,

Vaghi C o n c e n t i i z a n e n da , e t a

i r a i l a r en 6 a n I r u ñ e k o G a n b a r a

A b e s b a t z a k e s k a i n i k o d u kon-

t z e r t u a e t a b u k a t z e k o S c h o l a

Can to rum taldea ariko da iraila-

ren 13an.

—6» Kristina Berasain

Lesaka •

Afrikako eta Hegoamerikako

doinuak entzuteko

aukera asteburuan

BIDASOALDEKO JAIALDIEN EGI-

t a r a u a r e n b a r r u a n z e l t a

doinuek Afrikako eta Hego-

amerikako soinuei utzi die-

te lekua. Hortaz, gaur Lesa-

k a n Gau Afr ikarra ospa tu -

ko da. Eki ta ld iak a r ra t sa l -

deko 18:00etan hasiko dira

Axe do Brasi l t a lde bras i l -

d a r r a r e k i n . B e r a n d u a g o ,

2 1 : 3 0 e t a n Kr i s toenea f u t -

bol zelaian kon tze r tua iza-

neri da. Senegalet ik etorri-

tako Djam Butu eta Lisanga

Afrikako h a i n b a t her r i tako

kidez osa tu tako taldeak be-

r e n l u r r a l d e t a k o d o i n u a k

a i re ra tuko dituzte. Atsede-

n a l d i a n g a i n e r a , Axe do

Bras i l t a l d e a e re a r iko da

kan tan . Bihar berriz, Hego-

amer ikar ren txanda izanen

da. Por lo que sea talde ko-

lonb ia r rak kale an imaz ioa

e s k a i n i k o d u B e r a n

1 7 : 3 0 e t a n e t a bi o r d u be -

r a n d u a g o Lesakan . Aipatu

t a l d e a k e ta Piel de Cane la

kuba ta r rek beste kontzertu

ba t emanen dute b ihar ber-

t a n L e s a k a n . E m a n a l d i a

21 :30e ta t ik a i tz ina i zanen

da futbol zelaian. Igandean

b e s t a l d e , ber r iz ere fu tbo l

ze l a i an T a n t i r u m a i r u ta l -

dea ariko da 18:30etan, eta

ondoren Maixa eta Ixiar tri-

kitilarien kontzer tua izanen

d a . G a u r k o e t a b i h a r k o

kon tze r tue t a r ako s a r r e r a k

Lesakako Zialdo eta Etaitza

o s t a t u e t a n e r o s d a i t e z k e

1.500 pezetan. Etziko ema-

na ld ia 5 0 0 peze ta kos t ako

da.

—fr IJxue Zabaleta

muga enea

MIKEL R E P A R A Z

Astoak-edo

Festa guztien artean, nafarrak, basa-

tienak. Lankide bati aditu diot, eta

begirada lurrera eraman dut, boli-

grafoa mahai azpira erori zaidala edo zapa-

taren lokarria aske dudala itxurak eginez.

Erredakzioko telebistan. Goizuetako gazte

batzuk ageri dira, lohiz leporaino eta ardoz

hestegorriraino. «Jaiak 98, Jaiak 98!«.

Burua jaso dudanerako, Hillary Clintonen

adarkadez eta bekarioendako frantsez kla-

seez ari dira eztabaidan lankideak. Eskerrak

ez duten festa eta nafarren gaiarekin jarrai-

tu. Aupa hi, Bill!

Izan ere, sokamuturra eta speed eta

entzierro eta alkoholaren gaiarekin

hasiko ginela beldur nintzen. Eta zein

astoak zeraten, eta egixa dala, kriston asta-

kirtenak zariela napartarrak! Bada ixilik

gelditu naiz, ordenadorearen pantailari so

-edo lo—.

Beste hura Bizkaia partean gertatu bai-

tzen. Gipuzkoan. Edo Lapurdin. Kostan

-edo- . Jazzaldien, Maitaldien eta Hama-

bostaldien turrean. Nafarroako Jaialdirik

eta Ertaroko afaririk ez den hartan.

Neskatoa kaian zegoen, hipnotizatuta.

Adiskideekin egonen dun, pentsatu

zuen bere baitan. «Lario, lario, lario...»

mozkor saldoa arrastaka hurbildu zitzaion

arte. Neskatoa inguratu eta bizkarrean

eraman zuten, aiene eta laguntza ga-

rrasiei sorgor.

Egunsentian arrantzuntzien galipot eta

lohi aurkitu zituzten denak, Kantauri itsa$oa-

ren bestondoan.

Kantauriko kostak nafarrez gainezka dau-

dela, bale. Baina ikastekoa da hurrena.

«Harreman desegokiak» kaltegarriak direla

betiere. Ciinton dixit.

Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria

Larraun • Festarik festa

ibiltzeko aukera Gorritik eta Oderizek jaiak hasten dituzte gaurtik aurrera

Gorriti eta Oderizko

jaiak ospatuko dira

asteburuan.

Lekunberriko jai

batzordea, bestalde,

hasi da jaien

prestaketan.

Kartelen lehiaketa da

prestakizun

horietako lehena.

GAUR, GAUEKO 2 1 : 0 0 E T A N BI

suz i r i l e h e r t u k o d i ra La-

r r a u n g o z e r u a n . B a t a Oderizt ik

j au r t iko dute , eta bes tea , berriz,

G o r r i t i t i k . G a u r k o e g i t a r a u a

n a h i k o p a r e k o a d u t e , g a i n e r a .

B i e t a n e re , 2 2 : 3 0 e t a n h e r r i k o

gaz teen a fa r i a izango da. Ondo-

rengo dantzaldia, Oderitzen Kiñu

t a ldea ren esku t ik izango da, e ta

Gorritin, aldiz, Trakets taldea ari-

ko da. Aipatzekoa da, talde hauxe

i z a n e n de la e re l a r u i j b a t e z e t a

igandez Gorritiko plazan. Oderi-

tzen besta lde, dan tza ld ia ren on-

dotik bara txur i zopa eta txokola-

t e a b a n a t u k o da, aukeran. Sabela

betetzeko asmoa festak i raun bi-

t a r t e a n , egunero egiteko a s m o a

dute.

Horiek l a runba ta r i d ianarekin

ekingodiote. 12:00etan Ja i ak txa -

rangarekin etxez etxe ibiliko dira

e r r o n d a n . A r r a t s a l d e z ,

17:00etan, herriko m u s txapelke-

ta has iko da, eta 18:30etan pilo-

ta lekura abiatuko dira palaz joka-

Igande goizean Imotz eta Areso taldeen arteko herri kirol frogak jokatuko dira. Argazkian Areso taldea. • K O L D O A L D U N T Z I N

tuko den pilota par t idua ikusteko

a smoz . Zortzi e t a e r d i e t a n zein

gauerditik aurrera Izotz taldearen

dantzaldia izanen da plazan. Izo-

tzekoen doinuak eta aho t sak en-

tzun eta gero ausar ten txanda iza-

nen da, horretarako antolatu bai-

ta ondorengo 'karaoke ' txapelke-

ta. Igandeko lehenengo ekitaldia

1 l : 0 0 e t a n o s p a t u k o d e n m e z a

izanen da. Gero Imotz eta Areso

arteko herri kirol probak ha r tuko

du lekukoa. Orduba te rako anto-

la tu du te , bes ta lde , m u s txapel-

ketaren finala. Arratsaldez, Orritz

dantza taldea eta Joke r orkes t ra

ariko dira, baina bertsolaririk ere

ez da faltako. Gaueko 22:00etatik

a u r r e r a J o x e Agirre e t a Imano l

Lazkano a r iko d i ra e lka r r i ziria

sar tuz.

Gorri t in , aldiz, p i lotak izanen

du a u r t e n leku gehien. Egune ro

1 7 : 3 0 e t a n a f i z i o n a t u e n a r t e k o

pa r t i duak izango bai t i ra . Larun-

ba tean , Martin Azpiroz eta Perez;

Errea eta Saralegiren au rka ariko

dira. Igandez berriz, beste bi par-

tidu izanen dira.

L e k u n b e r r i n k a r t e l l e h i a k e t a

Aurten ere lehiaketa b a t e n bldez

a u k e r a t u n a h i du Lekunber r iko

j a i b a t z o r d e a k f e s t a k i ragar r iko

di tuen kartela. Lanak Dina 3 for-

m a t o a n a u r k e z t u b e h a r k o d i r a

e t a e z i n g o d u b i k o l o r e b a i n o

gehiagokoa izan. Bertan, ondoko

t e s t u a a u r k e z t u b e h a r k o d u

n a h i t a n a h i e z : Lekunberriko

jaiak 1998, Urriaren 8tik 12 ra.

Antolatzailea: Lekunberriko Jai

Batzordea.

Sari bikainak izango dira mai-

la bako i t ze rako . H a m a l a u u r t e

b i ta r tekoetan garaile suer ta tzen

denarentzat materiala izanen da

eta h a m a b o s t ur te gorakoentza-

ko hoberenak 20.000 pezeta. In-

formazio gehiago nah i izanez ge-

ro 60-45-82 telefonora dei daite-

ke. Lanak, hori bai, irailaren 13a

baino lehen aurkeztu behar dira

Lekunberriko Udaletxean.

—s> Urko Aristi

Bestak, ugarteak eta euskara Herria iparraldeko astekari euska ldunaren

azken zenbakian Hendaia eta Baionako bes-

tak dituzte mintzagai, besteak beste. «Besta

a r rakas ta t suene ta ra t berriz j in giten, u d a

h u n t a n ere handienetarik izan da Hendaia-

ko euskal-besta hori, emana zaion euskal-

bes ta izen hori egia erran asurtiago kaus i

baiginezake halere hor tan parte hartzen du-

ten euskal taldeetan euskara gehixeago min-

tzatzenbalute. . ! Denaden , seku lanba ino

ederkiago iragan da karroen ibilaldia, hiri

guzia ikaragarriko a i ros tasunak har tua!

Hendaian aski berena bai tute Bixente Liza-

razu futbolarien ar tean munduko xapeldun

ateratu berria, bi karro baziren espresuki

haren ohoretan! Batto, alimaleko Izarra bo-

toila ba ten inguruan mun ta tu t a , beren gos-

tuko arras pollita zaukaten hitz joko bate-

kin, «L'Izarra-Zu». Antza, Euska ra gutt i hen-

daiako bestetan, ba ina Herriakoei Bixente

xapeldun omenandua zein h izkuntza tan

mintzo den erratea ahantzi zaie.

Gaiari jarraiki edo, honelaxe h a s t e n du

Herriak m u n d u guziko uharteei buruzko

erreportaitxo bat: «Itsasoak inguratzen di-

tuen lur horiek deitzen dira islak, ugar teak

edo berdin uhar teak . Denen buru , ugarte

horiek izan behar dira «beste m u n d u bat»,

ha la dio segurik UNESCO erakundearen

kondu agertzen den aldizkariak azkenik

agertu zenbakian. Aldizkari hori jadanik ere

a ipa tua izana da Herria-n eta arrazoin berezi

ba ten gatik, euskaraz ere agertzen delakotz.

Bai, UNESCO erakunde balios horrek bere

aldizkaria 27 mintzairetan plazaratzen du

horietatik bat to euskara izanki. Hori behar

da artoski azpimarratu. Ez idurika, gauza

ederra eta garrantz i tsua bai ta hori, euska-

rak bere tokia hola ukai tea UNESCO horren

gain diren agerkarietan!». Erreportaiak ez du

azaltzen ordea euskarak eta ugarteek osa tu

metafora.

urdai

Xabier Larraburu

Tankeak Europa askatzeko heldu ginen

Normandiako lur hauetara.

Nire erantzukizunak ez ziren

txikiak. Ez baita pig-aren

gauerdiko eztula ehun lagu-

nen bizitza zure eskuetan iza-

tea. Gure aurrean zeuden base-

rri, baso, bide eta zubiak

zapatistez josita zeudela bage-

nekien. Gure esperoan zeuden.

Izkutatuak zeuden. Gizonak

beraien postuetara bidali

aurretik bi hitz luzatu nizkien:

«Gizonak —esan nien—, egun

erabakigarria da gaurko hau.

EEBBetako herriak norberak

bere eginbeharrarekin betetzea

espero du». Gero taktika xeie-

bre samarra erabiliz batailara-

ko banatu nituen. Batzuk,

galoiak zituztenak, batez ere,

lehen lerroan jarri nituen zapa-

tisten soldaduetatik oso hurbil.

: Oso-oso hurbil. Gero tankeak

: zelaian zeuden zuhaitzen atze-

: an babestu ordez lur soro bate-

j ra bidali nituen. Jainkoak egin-

: dako lur soro lauena zen hura.

: Han ez zegoen ez arrokarik ez

: gordetzeko murrurik. Biluzik

: ematen zuten han. Dena prest

; zegoenean.... start izena zeu-

: kan botoiari eman nion. Segi-

• tuan hasi ziren nire aurrean

: zapatistek beren bunkerretatik

: tiroka. Leihotxo batean mezu

j larriak pilatzen hasi ziren: esa-

: te baterako «zauritu bi ditugu»

• zioen batek. Lehen lerroko ofi-

: zialak! Nire komandante, koro-

i nel eta gainontzekoak. West

i Point-en ikasitako Estatu

• Batuetako gizon aukeratuak!.

: Kuxkuxeatzera joan nintzene-

: rako denak hilikzeuden. Hon-

• dotik atzera egin nahian zebil-

: tzaten tankeek zartatu zituzten

: Boum, bat. Boum, bestea. Nes

i kalagunak orduan jada zinema

: ra joateko prest zegoela esan

i zidan. Egon, egon —esan

i nion— banoa. Erasotzeko

• agindua eman nien, go!, go!.

i Nire gizonak altxatu eta tiro

• zaparradaren pean aurrera eg

i ten saiatu ziren. Ezinezkoa zen

: ordea. Ofizialik gabe, tankeen

: babesik gabe, taktikoki leku

i okerrenetan zeudelarik akatu

: zituzten. Neskalagunak ordua

i ea egunkariko artikuluarekin

• nengoen galdetu zidan. Baietz

i erantzuteko irrikitan egon nin

: tzen bainan ezetz esan nion,

: bigarren gerrateko jokuarekin

: nengoela eta jada ordenagai-

: lua itzaltzen ari nintzela aitort

i nuen. Eta zer?, irabazi al

i duzu?, galdetu zidan berak.

i Krixton hondamena izan da,

i erantzun nion, bainan ez dio

: axolarik, alemaniarrak zapatis

i tak direla imaginatzen dut.

ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a Egunkaria

t » f « « » mintzoa

' •-' 1 K C-V v . "

Joan den urtean kreatzaile

berrientzako Gobernuaren laguntzak

jaso zituzten bost artisten lana

bildu du lNlafarroako lVluseoak

Iragan urtean sortzaile berrientzako languntzak

jaso zituzten artistak. Patxi Alda, Itziar Alforja,

Eva Morant, David Rodriguez eta Kontxesi

Vicentek beren lanak Nafarroako Museon

kokatu dituzte. Heldu den irailaren 6ra arte

zabalik egonen den erakusketan artea lantzeko

eta ulertzeko bost modu topatuko ditu ikusleak,

arte garaikidearen hainbat abururen lekuko.

TV I AFARROAKO GOBERNUAK AZKEN HAMAHIRU I V urteetan sorkuntzarako ematen dituen di-

rulaguntzak izan zituzten bost artisten proiektuak lekutzen ditu egunotan Nafarroako Museoak. Patxi Alda, Itziar Alforja, Eva Morant, David Rodriguez eta Kontxesi Vicente artista gazteek beren saiakera ausartak plazaratzeko aukera izan dute. Bostak Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako Kanpuse-an Arte Ederrak ikasiak, amankomunean gazteak eta hasi berriak direla arte garaikidean joera jaki-nik eta guztiarekin esperimentatu daitekenaren is-lada dira museoko erakusleihora eramandakoak.

Eva Morant : o b j e t u e n a r t e k o h a r r e m a k b i la tuz

Logela batean egoteko giroa sortzeko ideiatik abia-turik egin du bere lana Eva Morantek. Erakusketak bildu dituen artisten artean gazteena da 24 urtere-kin. Eskulturan espezializatua berak eraikitako obren artean ematendiren harremanak sortu dute Barañaingo lantokitik museora egokitu zuen insta-lazioa. «Objetuak espazioan duten tokiarekin eta objetuekin jokatu nuen guztiak erlazionatuz. Ber-tako baloiak, panpinak, lorontziak... beste gau-za batzuekin harrema-netan jartzean esanahia aldatzen dela ohartarazi nahi nuen, esanahiekin ez baino objetuekin es-per imenta tuz» . Oso konkretuak diren mate-rilekin egin du beti lan eta oraingoan ere ildo berari jarraitu dio. «Ba-koitzak banaka ekintza ba t is latzen du, orain arteko lanetan sortzen ziren ha r r emanak ar-giak ziren aldiz, orain-goa ez da hain argia eta ikus leak a u s n a r t z e a nahi dut. Bizitzan gerta-tzen di ren h a r r e m a n saiakeren lekuko dira, askotan ilogikoak baina komunikatzen saiatzen direnak», gehitu du. Be- X

re a r t e l ana gauzak azkar egitearen seinale ere bada be ra r i ma te r i a l a ba ino gehiago haren forma intere-satzen zaiolako. «Beti nahi-ko azkar lan egin dut. Behin ere ez zait interesatu beste-rik, egurrean, harr ian edo molde lana egiteak denbora asko kentzen dizu. Gehiago lan egiten dut formak erla-zionatuz eta artelana berez sortzen da», azaldu du.

Museoan lekutu duena ez da hala ere Evaren lan baka-rra. Eskul tura doktoregoa bukatzen eta grabatua ikas-ten ari da EHUan eta tesia-rekin hasi baino lehen Hego-amerikako herriren batera joan nahi luke h a n egiten dena ikusteko. Dena den, egunotan Larrasoañan jarri duen tailerrean dihardu se-rigrafia lanak egiten. Insta-lazioak ez ezik, alderdi anitz jorratzen dituen artis-ta dela frogatu nahi baitu ere.

Kontxes i V i c e n t e : f o t o p o l i m e r o a r e n a u k e r a k a z t e r t u z

Kontxesi Vicente 28 urteko iruindarra ez da berria erakusketak egiteko garaian, nahiz eta museoan lekutu dituenak ez dituen orain arte beste inon era-kutsi. Irudi diseinuan eta grabatuaren teknikan trebatua egonik, irudi teknikekin egindako zazpi lan erakutsi ditu Kontxesik. Aurreko lanetan ez be-zala, horietan kolore sorta zabaldu egin du eta kali-tate ezberdinak lortzeko asmoz estanpazio desber-dinak erabili ditu. Bestalde, irudien aukera forma-lak zein konzeptualak baliatzen saiatu da joku ja-kin batzuk iradokitzeko. Horretarako azken urtee-tan bereziki aztertu duen fotopolimeroaren teknika grabatuaren teknikarekin uztartu du bere azken lanotan. Fotopolimeroaren teknika berria da arte-an eta orain arte industr ian erabili da bakarrik. «Teknika berria da artelanetan. Argiari sentibera den materiala izanik, aukera asko ematen ditu po-limeroak. Normalean metalezko eta egurrezko xa-fletan egiten dena esperimentatzeko aukera gehia-

go eskaintzen dituelako, batez ere». Dena den, foto-limeroarekin beste teknikaren bat ere erabili du be-re lanetan Kontxesik. Horrela, fotopolimeroarekin egindako grabatuetan xilografia, barniz beratza, kollagrafa eta serigrafia teknikak ere tartekatu di-tu. «Erakusketak esperimentatzeko aukera eskain-tzen zidan eta hori egin dut. Teknika ezbedinak era-biltzea dut gustoko eta industrian oso ohikoa den teknikak artean ere oso onak ematen dituela froga-tzeko aukera izan dut», azpimarratu du pozik. Ba-karka Zizur Nagusian, Zangozan eta Iruñeko Laka-ba kafetegian zein taldeka erakusketak egin dituen artistak Uharteko Zubiarte tailerrean grabatu kla-seak ematen ditu. Bidenabar, gainera, bi erakuske-ta prestatzen ari da. Bata, Nafarroako Unibertsitate Publikoan urrian beste artista batzuekin batera teknologia berriak aplikatuz eginen duena, eta bes-tea, Padderbonen egindakoekin Gotorlekuan aurki lekutuko duena.

David R o d r i g u e z : p i n t u r a e r a k u s t o k i a n u z t a r t u z

Bilboz landa, Holandan, Italian, Madrilen eta Mexi-kon ikasia margoa da bere adierazpidea. Rodrigue-zek pinturaren kontes-tua l i zaz io ren ideia,tik „ ^ abiatuta «pintura insta-lazio» ba t egokitu nahi izan du erakustaretoan.

«Instalazioa eta berris-talazioa konzeptua ain-tzat hartuz, espazioa ele-mentu formal moduan hartu dut eta lana espa-

ziora egokitu dut» dio. ^ i s g Erretxinarekin ere espe-r i m e n t a t u b a d u ere, oihalean egindako oleo-ak dira erakusketan eza- f rri dituenak. «Monokro- *' miak tratatzen ditut, edo j | beh in t za t i txura hori ematen duten koloreak kalitatea dutelako. Lan pieza bakoitza aparteko pieza da, baina artikula-tuak egotean osotasun bat osatzen dute». Ho-rren lekuko da adibidez

Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a

m u s e o a n k o k a t u duen lan handiena : h a m a s e i moduloko kuadroa, hain zuzen. «Bakoitza indepen-dienteki egin da baina egin aha l a l a n a r e n osotasuna aurkitzen joan naiz. Pinturaren izaera prozesua era-kutsi nahi izan duda-lako», azaldu du. Ins-ta lakuntzan egitura eta formekin ez ezik, margoaren ehundu-rarekin ere jokatu du, bere lanak tratamen-du t ekn ikoaga t ik duen izaera metodo-logikoa eta a u r r e -n e u r t u a ager ian utziz. Sortzai le be-rrien artean nazioar-tekoena da Rodriguez eta horren lekuko di-

ra ere etorkizunerako di-tuen asmoak. Egun Bil-boko Guggenheim muse-oan dago Nafar roako Principe de Viana era-kundean emandako di-rulaguntza dela medio, eta irailean New Yorke-kora joanen da. Bertan eginen dituen kontser-bazio lanakpinturarekin tartekatuko ditu. Berak dioenez, etorkizuna atze-rrian ikusten baitu. Dena dela, aurretik Donostia-ko Galeria 16an erakutsiko ditu bere azken lanak.

I t z ia r A l f o r j a : l k u s - e n t z u n e z k o tekno log iak e ta p in tura t a r t e k a t u z

Itziar Alforja da 1997an saritutako sortzaileen arte-an eskarmentu gehien duena. Ikus-entzunezko tekniketak espezializatua, 29 urteko iruindarrak irudi diseinuak eskaintzen dizkion azken aukerak betiko pinturaren teknikekin uztartu nahi izan du emaitza deigarriak lortuz. Itziarrek industrialki in-

primatutako ordenagailuan sortutako irudiei ohiko inpresioak gehitzen dizkie. Bere lanean irudi grafi-koan erabiltzen diren azken teknikak oleoarekin nahasten da. «Teknologia berriak eta inguruan di-tudan lanabesak gustoko ditudan ideiak eta asmo-ak islatzeko erabiltzen ditut. Teknologia berriak, horretarako sortuak ez badira ere, nire lana mani-pulatzeko oso baliogarriak zaizkit». Beraz, bere la-netan ordenagailuaren ukitua oso present dago eta helburu plastiko batekin darabil uneoro. «Hizkera modu guztiok tartekatuz gero artelanak ikusteko beste modu bat azalera-tzeko aukera dago eta emaitza originala da», dio.

Alforjaren ustez, pin-turaren betiko teknikak eta ordenagailuaren eta irudi grafikoaren auke-rak nahita ez uztartu be-har dira. «Nahita ez ongi moldatu behar dute eta uztartzen jakin. Komu-nikazio teknika berriek mundura garamatzate. Aintzinako teknikak be-rria onartu eta biak bar-neratzen ikasi behar da» iritzi dio.

Egun, gainontzekoak bezala beharra eta krea-zio lana tartekatzen di-tu. Publizitate enpresa batean ari da beharrean eta horrek ikertzeko au-kera ematen dio. Urrian

«Askotan obra

bukatua baino

interes

handiagoa du

prozesuak

berak. Orduan,

prozesuan

zehar

sortutako

piezak

gehitzen joan

naiz»

Kontxesirekin batera parte hartuko duen erakus-ketan lan berriak erakusteko aukera izanen du.

«Hartu dudan bidea zabaltzen jarraitzeko asmoa du oso gustora nagoelako. Asko gozatu dut eta orain artekoa aberastu dut», bukatu du.

Patxi A lda : l a n a r e n p r o z e s u a r e k i n j o k a t u z

Patxi Alda burlatarrak gizakiaren gorputzaren iru-dikapenean oinarritutako lana egokitu du museo-an. 26 urteko gaztearen lana ikustera hurbiltzen denak hiru zati modularretan banatutako latex-ez egindako gizakiaren gorputzaren zatiak aurkituko ditu begibistan.

Baina gorputzarekin ez ezik, lanaren prozesua berarekin jokatu nahi izan du Aldak. Hasiera bate-an gorputz itxi bat planteatzen bazuen ere, proiek-tuak aurrera egiriahala zatikatutako goputzean bi-lakatu zen. Era berean, lanaren prozesua erakutsi nahi izan du.. «Askotan obra bukatua baino inte-resgarriagoa da prozesua bera. Orduan prozesuan zehar sortutako piezak gehitzen joan naiz. Argaz-kiak, ideiak eta lan dokumentu,guztiak». Hasiera batean parafina, alabastroa edota egurra erabil-tzen zituen material modura baina duela bi urte la-texera egin zuen salto hark eskaintzen zizkion au-kerak gehiago zirelako.

«Orain eroso nago material horrekin ikertzeko aukera ematen didalako. Moldeak egiteko asko era-biltzen da baina konturatu nintzen beste hainbat aukera dituela. Erabiltzen dut molde baino gehiago pieza moduan. Egiten dut moldea eskaiolan eta pie-za latex-ean ateratzen dut gehiago interesatzen zaizkidalako material horren ezaugarri formalak: amorfoa da, egitura bat behar du, zehargarria da eta beroa», azpimarratu du.

Horrela, Baldak irudiak manipulatzetik haien formak nabaritzera egin du jauzi. «Manipulatu bai-no materialaren forma bera errespetatzen saiatzen dela» dio.

Gainera, oraingoan aurreko lanen formato txi-kiak baztertuz bere lanak formalki garrantzia har-tu duen heinean «gizakiaren dimentsioa» irudikatu nahi izan du ere.

Aldak, beste guztiak bezala badu proiekturik e skua r t ean eta Agoitzeko Bilaketa Esku l tu ra Lehiaketarako eskultura lan bat prestatzen ari da.

lrene Arrizurieta

ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria

K I a s i k o b i t x i • a r r o n t k l a s i k o

Joxemiel Bidador

W

Kaperako Lezioa: azkenaurreko mendartea tekla-bidean (A-J)

Atxagaren Groenlandiako lezioa irakurri berri eta,

azpimarragarri beharreko guztiak beste baterako utzirik eta

Asteasukoak eskeintzen digun euskarri literarioaren

praktikoari muzin egin barik, XVIII. eta XIX. mendeen arteko

bulta musikalean barrena bidazti alfabetikoa proposatzen da

OS PEDRO ALBENIZ ETA BASANTA

1795.eko apirilaren 14an

sor tua zen Logroñon, alabai-

na, h a u r - h a u r r a zela Donos-

tiara joanik, jaiotzez ez bada

bai egotezko gipuzkoar tasuna

ziurtaturik zeukan, baita

edoskiz ere, ama tolosarra

bai tzeukan. Gazte-gaztetatik

musikar i zion trebezia nabar -

men zitzaion: h a m a r ur terekin

San Bizenteko parrokia

donost iarrean organujolea

genuen, eta 13 urterekin Bil-

boko Santiago basilikako

organujole izateko azterketan

bigarrena geratu zen. Musika

ikasketak sakontzera Parisa

abiaturik, hantxe Henri Herz

eta Kalkbrenner pianujole

f ama tuak izan zituen irakasle,

eta Rossinik berak ikasle h a u -

taenen ar tean izan zuen.

1828.ean, Donostiaraturik,

aitak San ta Mariako parro-

kian betetzen zuen lana egoki-

tu zioten, ordurako, Hernani-

ko organujolea zen Manuel

Larrartek lagunduta , Iztueta-

ren mus ika bilduma, Latiero

danbolinjole donostiarraren-

gandik jasor ik , t ranskr ibatu-

r ikzeukala . 1830.ean Madril

aldera jo zuen zenbait kon-

tzertu ematera Pedro Escude-

ro bibolin jolearekin batera.

Ez zen txikia uz ta tu zuen

ar rakas ta , eta Aranjuezen

erret sendirako jo ostean, ber

ur teko uztailaren 17an

Madrilgo Musika Eskolako

piano irakasle izendatu zuten

erret aginduaren bitartez. Lau

ur te beranduago, urr iaren

27an, erret kaperaren lehe-

nengo organujole egin zuten.

1841.eko apirilaren 5ean Isa-

bel II. erreginaren piano ira-

kasle izendatua izan zen, bi

ur te beranduago Isabel Katoli-

koaren nahiz Karlos IILaren

ordenetako dominak eman

zizkiotela. 1855.eko apirilaren

12an hil zen Madrilen. Albeni-

zen berri eskaintzean lehe-

nengoa Burlatako Hilarion

Eslaba-izan zen, be rauk

zuzendu Gaceta musical de

Madrid-aldizkarian, 1855.ean

ageri zen «Biografia de don

Pedro Albeniz» art ikuluxkare-

kin.

Albenizen piano ikasteko

metodoa Espainiako piano

ikasketa modernoei hasiera

eman zien, eta Madrilgo musi-

ka eskolan klaseko tes tu libu-

rutzat h a r t u izan zen. Utzi ziz-

kigun musika lanak oso

ugariak dira, ba ina

Rafael Mitjanaren

ustez ez dira

interes haundi -

koak, Thalberg

nahiz Kalk-

brenner ren era-

ginaren pean sor-

tuak baitira;

Albenizek ekoiztu operako

gaien gainean eginiko aldaera,

fantas ia eta rondoen, nahiz

piano bakarrerako, lau esku-

ko pianorako edo biolak, bibo-

linak eta biolonzeloak lagun-

dutako pianorako doinuen

ar tean, Mitjanak pianorako

estudioen bi serie bakarrik,

56. eta 60. lanak, azpimarra tu

zituen.

Manuel Gamarra Likona

(1723-1791) musikalar i ara-

bar ra Bilbo eta Gasteizko ka-

tedraletako eta Herriaren La-

gunen Elkarteko kapera mai-

s u a izan zen, hortaz, Bergara-

ko ikastetxean zeuden zaldun-

txoek tekla tuan hatzak

pasiaraziko zitzaten hogeita

lau doinu konposatu zituen.

Aipagarri ere bere E1 medico

avariento edo Verso de 5° tono.

Griselen 1791.eanja io Nikolas

Ledesmak Zaragozan ikasi

zuen organuan Ramon Ferre-

ñac birtuosoarekin. Boi jan eta

Tafallan iha rdun ostean, Bil-

boko Santiagoko basi l ikan

sa r tu zen organujole eta kape-

ra-maisu berri Pedro Estorki-

renean, eta hantxe i raun zuen

1854.ean Guridiren aitona zen

Luis Bidaola segurarrak kape-

ra-maisutzan eta 1863.ean

Jose Antonio Santes tebanek -

Ai- I

res

popula-

res bas- I

congados I

ezaguna

ren egile-

ak- org

n u a n ordez- §

ka tu zu ten

ar tean. Haa- f

tik, donostia-

r rak iaburra- j ren labur i raun i

zuen Bilbokora

eserita, bada , or-

ganu zaharki tua-

ren berriztatzeko egin

erreguari ez baitzioten berebi-

ziko erantzunik eman, eta

hortaz, Ledesmak, organua

bezain matxuratur ik , betiko

langintzari arra-lotu behar

izan zuen 1883.ean hantxe

zendu arte.

«H» letra ixilez 1775.ean

Ziraukiko organujolea zen

Hugarte dugu, eta «i» irrintzi-

kariaz, berriz, 1761.ean

Erronkarikoa zen Iribarren.

Jose Maria Iztueta Etxeberria,

«Txuria»-ren anai nagus ia zen,

p remua hortaz, Zaldibiko

Kapagindegi h a r t u zuena;

1802.eko San Fermin egun

berean sorterriko organujole

aukera tu zuten, horrekin

batera lehenbiziko letretako

irakaslearen a rdu ra zegoela;

esangabe doa jesui te tan ikasi-

takoazela ; 1805.eko martxoa-

ren 2an zendu zen.

Manuel Jagar te he ldubako

ametsa izan zen, kazkabarrak

erauzi itxura oneko f rui tu

umelgabea. Donostian

1796.ean sortu, eta Donos-

t ian 1819.ean hilik, Bordelen

ikasi zuen bibolin jole apa r t a

genuen, bere lan nagus ia

Donostian 1813.eko abuz tua-

ren 13an estreina izan zuen

Requiem meza izan zela -bera-

rena ote?- . .

P a t z i k u P e r u r e n a

Justizia mendeku EPIKUROK ESANA DU-

zu: «justizia, gizon z i b i l i z a t u a r e n mendekua da, eta

mendekua aldiz, gizon basatia-ren justizia». Inon baino hobeki p roba tu dizut hori atzenaldira Goizuetan izan di tudan istilue-tan. Jendearen instinturik ziki-n e n h o r i e t a n n a h a s t u a ibi l i b a i n a u z u azken ur te bete ho-n e t a n . Ez d io t , h a l a r e , i no r i azio txarrik egin, eta are gutxia-go abokatu batengana jo justizi eske. Eta ez pentsa : ez dauka t h o r r e g a t i k nere, b u r u a b e s t e i n o r e n a b a i n o s a n t u a g o t z a t . Deabruak gorde nazala, ordea, G a r z o n / E t a edo P. Z a b a l e t a / J u l i a n b a i n o j u s t i -zi/mendeku gradu finagorik ez duenjendajeagandik .

Baina, ongi pentsa tzen jarr i ezkero, ez da gauza errexa per-t s o n a r e n gogoa m e n d e k u ku -t su orotatik libratzea. Perikok, beh ia l a ne re m a i s u i zandako h a r k , e s a n a b a i t a k i t , «azken batean, m u n d u guzia bat dato-rrela nola edo halako mendeku egile i zan dela a i to r t zeko or-duan» . G e z u r r a d i r u d i e n egi haundia . Inork aisa nabaritze-ko gaitz diren estalki asko jaz-ten baititu mendekuak gure go-goan.

Nork be re b u r u a r i kolonia botatzea, etxe txar bat erostea, preso bati kitarra erregalatzea, h e r r i k o a l k a t e iza tea , f a b o r e b a t egitea, m u s u ba t ematea , irri edo negar egitea, ezinduari laguntzea, probreari diru ema-tea, liburu bat idaztea, edo arti-ku lu h a u burutzea bera, ez ote di tu pe r t sonaren gogoan, ongi bereizten zail den mendeku xi-k in gorde ba t ek eragi ten? Nik baietz uste.

Oroitzen naiz, behin, goizal-deko o r d u tx ik i tan , Lei tzarra t abernan porro baten aitzakian fi losofotzen ari ginela, Kontxi eta Katti nola hasar re tu zitzaiz-kidan,»azken batean, gure bizi-t za , m e n d e k u x u r i po l i t b a t be s t e r ik etzela esanta». E s a n banien, esan nien: gixatxar ba-rrengaizto ba t besterik ez nin-tze la e s a n t a a ldeg in z idaten-a r rebagana , esanez: «gaur po-

r r o a k ez d io o n i k eg in z u r e anaiari, edo burut ik seko joana dago bes te la» . U s t e k o z u t e n jendearen bihotz eta borondate onean ez nuela batere sinisten edo, auskalo?

Batek ha ina est imatzen du-dan borondate on horren eragi-le ere badela sumatzen dut, or-dea, mendeku kontu gorde ho-ri. Horregatik ezin dut imajina-t u b e r e b a i t a n m e n d e k u r i k inoiz s u m a t u ez d u e n j e n d e guztiz gozorik; izanez ere, hi-tzez edo us t ez edozeinek gai-tzets lezake mendekua, eta be-re izakeraz e ta e z u s t e a n inor b a i n o m e n d e k u z a l e a g o izan. Irudika dezaket, noski, izpiritu nobleko jende pres tu gozoa, se-ku la m e n d e k u a r r a s to r ik s u -m a t u ez duena . Baina, noski , ha ren txena genuke mendeku-rik f inena. Zaila ba i ta a r run t , mendekuaren isuri gordea era-b a t a g o r t u z , i z p i r i t u b i z i k o inork bere zinezko j a r d u n e a n deus burutzea?

Gertaera ba t an to la tuko di-zut, ohiko gizarte ergelean, ne-ronek a s k o t a n bizi tua. Mahai ba t en inguruangaude . Ni, sasi-daz le g i z a j o a , b e r e g a i n e k o ikusten nau langile herritar ba-tek; otordua bukatzerako bero-tuxe da, eta b u r l a k a ekin dit, bere ahalegin guzietan; bazte-rretik beste errukitsu tipiko ba-tek : «beno n a h i k o a d u k , u z -taiok gizajoari». Eta ni, par axal bat ezpainetan, nere gizajo pa-perean nago ixil ixila.

Horratx: denak, bazterret ik parrez daudenak barne, elkarri mendekuka ari gara oharkabe-an. Langile akonplejatuak egin du mendekurik nabariena, us-tez ni umilarazi e ta une batez bere bu rua nere gaineko eginez, eta bere atsegina minkarra da. E r ruk i t su t ipikoak, onbera ta-suna erakutsiz, askoz mendeku xaloagoa egin digu langile akon-plejatuari eta niri, eta bere atse-gina goxoa izan da . Azkeneko nik, ustez hi ruetan gizajoenak, ixil ixila mendekurik finena gor-ae dut, eta nere barrengo plaze-rra gozoro hazi da. Ikusten? Sa-re ezku tu hor re t an txe i totzen da giza izate guzia.

Motxorroso lo

Zorrotzak dira

MAIZ KRITIKA FALTA GUREAN. ASKOK USTE HORI ZABALDU AXIOMA

b i h u r t z e r a i n o . Kal i ta ter ik ez. Bada , k r i t ika egon badago ,

zenbai tzuen aho t se tan norabide baker roak , inoiz asmatzen dutela

seinale. Zorrotzak dira oso, edota ziren, labana, k a m u s t u egin zaie.

Kritikak osatzaileak osa tuko ote di tu?

Egunkaria ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a ostirala, 1998kq abuztuaren 21 a Egunkaria

Mafarkaria 7

^J' I k / i 4 4 J f I ^ ^ J J / 4

{§? Akordeo i la r ia

Garbiñe Sertutxa iruindarrak

Iberiako III. Akordeoi Lehiaketa

irabazi zuen joan den hilabetean.

Portugalgo Alcobaça herrian

izandako norgehiagokan Iberiako

Penintsula osoko akordeoilariek

hartu zuten parte. Lehiaketak bere

buruak zer-nolako maila duen

probatzeko balio izan diola

azpimarratu du Sertutxak.

ME N D A BELARREZ EGINDAKO

ura hartu bidenabar lasai eta goxo aritu zen elkarrizketan Garbiñe. Akordeoia jotzen gura-soak bul tza tu ta has i bazen ere, berehala gustatu eta urteak joan ahala musika tresna horren ingu-ruan mugitzen omen da bere egu-nerokoa.

• Sari bat irabazi berri duzu Portugalen. Espero zenuen? Uztailaren 24tik 26ra Portugal-

go Alcobaça herrian egin zen Ibe-riako III. Akordeoi Lehiaketako senior mailako lehen saria jaso nuen. Beti ondo jotzeko eta zeure buruarekin lehiatzeko ideiarekin joaten zara, baina ez duzu irabaz-tea espero. Lehiaketan bi txanda ziren. Bigarrenerako ni bakarrik pasatu nintzen, beste hirurak au-rrenekoan bota zituztelako, eta saria eman zidaten.

• Pablo Sarasate Kontserbato-rioan goi mailako ikasketak bukatu eta gero, egun Carlos Iturralde irakaslearekin za-biltza. Nola egi ten duzu lan harekin? Bi asterik behin joaten naiz Iru-

nen duen musika eskolara klaseak jasotzera eta hurrengo hamabost egunetan egiteko lana ematen dit. Karlos Iturralde oso pedagogo ona da eta jende asko prestatu du. Jo-tzeko jakinmina baduzu, jarraitu egin behar da norbaitekin. Zeure burua bide onetik doala ikusteko gidari bat beharrezkoa da.

• Zertarako ba l io i z a n d izu lehiaketak? Lehiaketek ikasteko eta neure

burua gainditzeko motibazioa es-kaintzen didate. Zure lana hobe-tzeko modu bat dira, eta aitzaki-r a rek in gehiago ikas ten duzu. Neure burua nola dagoen proba-tzeko balio didate.

• Akordeoia ez da ohiko instru-mentua orkestra klasiko ba-tean, baina zuk musika klasi-

Garbine Sertutxa Azkaratek 24 urte ditu. Bederatzi

urterekin hasi zen Iruñeko

Pablo Sarasate Kontserbatorioan ikasten. Han, Goi Mailako Musika

ikasketak duela urte bat bukatu bazituen ere, ikasten jarraitzen

du. Egunero bost bat ordu jotzen du akordeoia. Hori gutxi balitz

bezala, orain Doneztebeko Musika Eskolarako oposizioak

prestatzen ari da buru-belarri.

#

Ikasi eta entseatu ez ezik, kontzertuak ere ematen ditu

Garbiñek. Beste lau akordeoilarirekin batera Leia boskotea osatu zuen duela bi urte, eta geroztik ez zaie lana

falta; Bartzelonan egonak dira eta astebururo badute saioren bat.

Emanaldiok eguneroko «entrenamendutik» ihes egiteko balio omen die; eta hobetzeko asko duela onartu badu ere,

emanaldietan entzuleari ahal duen guztia eskaintzen saiatzen direla

dio.

t§>

Baina akordeoilari iruindarraren bizitzan guztia

ez da musika, eta beta duenean egiten du besterik:

aldizkari zientifikoak edota historia liburuak irakurtzea oso gustuko du. Bestalde, euskaidun

zaharra bada ere, euskara hobetzearren saiatzen da

ama hizkuntza duen horretan maiz

irakurtzen.

koa interpretatzen duzu. Zer moduzko maila dago Euskal Herrian? Duela urte batzuk akordeoiak

aurpegi folklorikoa zuen bakarrik eta hori oso garrantzitsua da, fol-klorea herri bakoitzeko identifika-zio musika delako. Baina denbora-rekin ohartu ginen beste herri ba-tzuetan, Europako ekialdekoak edota Frantzia, kasu, akordeoiak musika klasikoan oso toki garran-tzitsua zuela. Hori hemen ere sar-tu nahi izan da, eta pixkanaka lor-tzen ari dela uste dut. Akordeoia nahiko i n s t r u m e n t u berr ia da, ehun urte pasatxo bakarrik joan dira sortu zenetik. Ez da biolina-ren edo pianoa bezala, horiek as-paldiko urteetan orkestretan sar-tuak daudelako. Baina, dena den, pixkanaka bere tokia hartzen ari da. Gero eta maila hobea dago, eta hemengo konpositoreak akorde-oiarentzako piezak egitera anima-tzen dira, eta hori oso esangura-tsua da. Bakarlari gisa asko jotzen da, eta orkes t re tan ere gero eta akordeoilari gehiago daude. • Klasikoan aritzen diren gero

eta akordeoilari gehiago egon arren, badago zer interpreta-tu?

Musikagile euskaldunak gero eta gehiago ausar tzen dira kon-ponketak egitera eta obrak sortze-ra. Nahiko instrumentu berria de-nez, Barrokoko eta aurreko ga-raietako musika aukeratzen bada konponketak egiten dira, ba ina

mende honetako musika asko da-go akordeiarekin interpretatzeko; J u a n Carlos Etxeberr iaren edo Aurelio Sagaseta-ren l anak , adibi-dez. Gainera , so-rreran organo txiki bat besterik ez ba-zen ere, azken ur-teotan asko aldatu da s o i n u a n , pi-s u a n zein forman eta a sko zaba ldu da Europan . Hori dela e ta , m u s i k a f o l k l o r i k o a n oso ongi sa r tu zen eta h e r r i a l d e a s k o k bereganatu zuten, Euskal Herriak ka-su.

• Beraz, erreper-torio klasikoan h e m e n nahiko berria bada ere, maila polita da-goela esan dai-teke? Gipuzkoan, adibidez, oso maila

ona dago, oso akordeoilari onak atera dira Irungo eskolatik: Iñaki Alberdi, Iñigo Azpiolea, Aitor Fu-rundarena eta mundu osoan oso ongi mugitu dira. Frantzian, herri eskandinaviarretan eta Errusian ere badago akordeoilari on asko.

• Triki t ixarekin egun e g i t e n den moduan, akordeoiarekin e s p e r i m e n t a t z e a p e n t s a t u duzu?

«Duela urte batzuk

akordeoiak aurpegi

folklorikoa zuen

bakarrik. Baina

denborarekin ohartu

ginen beste herri

batzuetan, Europako

ekialdekoak edota

Frantzia, kasu,

akordeoiak musika

klasikoan oso toki

garrantzitsua zuela. Hori

hemen ere sartu nahi

izan da, eta pixkanaka

lortzen ari da.»

Badago horre tan dabilen jen-dea, Aitor F u r u n d a r e n a k a s u . Oraingoz, ez dut pentsatu, baina

akordeoiaren auke-rak oso zabalak dira eta ez dutesaten ho-ri ez dudala eginen. Oraingoz, klasikoa-r ek in nago, b a i n a gus t a t zen za idana akordeoia jotzea de-nez, ez dut ezer baz-tertzen.

• Zer asmo dituzu etorkizunerako? Oraingoz akordeoia jotzen eta musikaz gozatzen jarrai tuko dut . Aurrerago, jo-tzea ez ezik, musika irakastea gustatuko l i tzaidake. I rakas-kuntza oso gustuko dut eta eskola ba t e r a t u nah i n u k e . E g u n , h e z k u n t z a n

musika ikasteko ge-ro eta aukera gehia-

go daude, eta musika eskolak ere ugaritzen ari direla kontuan iza-nik, etorkizuna baduela uste dut. Lehen musikariak bakarrik ikas-ten zuen, baina egun musikak bes-te bide batzuk ere baditu: aisialdia pasatzeko edo terapia egiteko mo-dua izan daiteke. Dena den, orain-dik ere, Europako beste herri ba-tzuetatik 20-30 urtetara gaude.

—e* lrene Arrizurieta

ostirala, 1998ko abuztuaren 21 a Egunkaria

Egunkaria

i ostirala • 1998ko abuztuaren 21 a

Kike Diez de Ultzurrun

Aurten agorrik ez

l b i s t eez m i n t z a t z e r a k o a n ,

j ak ina , eguraldiari dagokio-

n a bete be tean ba t baitator gure baz-

ter auni tzetan, udaldian, ohi duena-

rekin, hots, bero, idor, ibintze horail,

berderik gabeko ezpondak, ugaldeak

er rekas to b ihur tu r ik , e r rekak xirri-

p a t u r i k , e r r a n n a h i ba i t a , agorral-

dia. Azken b u r u a n , Euskal -Herr iak

duen bertze kolore bat , herri honeta-

ko a i t a -pon tekoek f r a k o t a n baz t e r

utzi takoa. Albisteetan, ordea, ohi ez

bezalako u d a mami t sua bezain kez-

kagarria gertatzen ari da: bi komuni-

kabide herts i eta hori aski ez dutela-

koan sos pizarrik ere kob ra tu gabe

utzi nah i dituzte Egineko langileak;

Oronozko afera ; euska lg in tza har -

tzen ari den zafra ld ia ; Euska l e r r i a

I r r a t i a r i b a i m e a n a e m a n ez i zana

(egia erran, azken bi horien gainean

erran daiteke zaharrak berri direla).

Dena dela, Corellarrak berak, pren-

tsa idazki ba tean , ai tor turik, bada -

kigu beste neurbide bat erabili dute-

la oraiko hone tan , zorioneko lizen-

tzien b a n a k e t a n , ia i r ra t iek za lan-

tzan j a r t z e n ote z u t e n Nafarroako

identitatea. Hori gauza berria da. Eta

ho r r i guz t io r r i e r a n t s i b e h a r zaio

a r ron t a p e t a t s u a dela E r ronka r iko

har tza , haragizale amor ra tua omen

baita. Ez da motza gero, Kamño hori

edo dena delako izena duena.

Hala eta guztiz ere, are mamitsua-

goa gertatuko' da denboraldi berria,

buruiletik beretik hasita: Urralburu

eta gainontzekoen epaia, San Fran-

tzisko eskoletako eta D ereduko gai-

n e r a k o a r a z o a k ; bozke ta a n d a n a .

bertzalde, bai Gasteizen, bai hemen-

go nekazarien artean, bai sindikalak,

e ta , d e n b o r a p u s k a z ha ra t axeago ,

Parlamentukoak. Halaber, bidean to-

patuko ditugu hala Itoizko korapiloa

nola Orejaren grinak. egunkari berria

apika , bakea eta bakebidea eginki-

zun . Sanzen a ipuak , Del Burgoren

eztenkadak, eta, Kalesiako hartzaren

ibilera bitxiak mendizuloan lo egitera

sar tu baino lehen.

K O N T Z E R T U A K

I Erponkari: Jose Ignacio Alva-

rez t e n o r e a k e t a Mike l

Sesma piano joleak kontzer-

t u a e s k a i n i k o d u t e b i h a r ,

J u l i a n G a y a r r e m u s e o a n ,

12:30etan eta 18:30etan.

I Leitza: E r r a m u n Mar t ikore -

nak kontzer tua eskainiko du

gaur, zineman, 20:30etan.

> Orgi: Hariztian Sarasa te lau-

k o t e a a r i k o d a d a t o r r e n

astelehenean, 12:30etan eta

18:00etan.

Z I N E M A

I EPPO: Montxo Armendar izen

Secretos del corazon pelikula

p a n t a i l a r a t u k o d a g a u r ,

2 2 : 0 0 e t a n , p l a z a n . B iha r ,

be r r i z , J a i t z e k o f r o n t o i a n

film bera eskainiko da ordu

b e r e a n , e t a etzi O l e x u a n ,

ba ina plazan.

I Zangoza: Moutgli eta Baloo

(Oihaneko Liburua 2) peliku-

la i k u s t e k o a u k e r a d a g o

d a t o r r e n a s t e a z k e n e a n ,

21:00etan, Karmengo Klaus-

troan.

A N T Z E R K I A

I llntzue: Na r ren t r epe t a ldeak

Bufones lana aurkeztuko du

plazan datorren astelehene-

an , 21 :30e t an . As tea r t ean ,

berriz, lan bfera Iguzkitzako

iger i lekuetan ohol tzara tuko

d u t a l d e a k , a i p a t u o r d u

berean.

> Atarrabia: Datorren as tear te-

an Zirko Ttipia taldeak Txa-

lozirkus lana aurkeztuko du

Mar t ike t u d a l i ge r i l ekuan ,

18:30etan.

E R A K U S K E T A K

t Lizarra: Gus t avo de Maeztu

museoan La Eva moderna

izenburuko e rakuske ta ikus

daiteke. Espainiako ar t deco

mug imenduan murgi ldutako

artistek emakumearen ingu-

r u a n e g i n d a k o i l u s t r a z i o

l a n a k b i l d u d i ra . I r a i l a ren

20ra arte egonen da zabalik

erakusketa .

I I ruñea : L a c a b a k a f e t e g i a n

Jokin Manzanos, Eva Armi-

s e n , Dav id La inez , J a v i e r

A l o n s o , P a b l o J u a r r o s ,

E l e n a Goñ i , P a t x i I d o a t e ,

Fe l ix O r t e g a e t a T e r e s a

S a b a t e r e n l a n a k i k u s t e k o

a u k e r a d a g o , a b u z t u a r e n

23ra arte.

I Ziga: Karakoetxea etxean

J e s u s M o n t e s e n p i n t u r a k

ikusteko aukera dago, heldu

den irailaren 5ra arte.

I Izaba: M u s e o a n h i l a r r i e n

i n g u r u k o e r a k u s k e t a dago

zabalik a b u z t u a n eta iraile-

a n . B e r t a n N a f a r r o a k o

Museoak utzitako 20 hilarri

aurk i daitezke.

B E S T E L A K O A K

I Iruñea: Nafarroako Donejakue

Bideko Elkarteak VI. Argazki

Lehiaketa antola tu du. Gaia

Done jakue Bidea da, Doni-

bane-Garazit ik has i eta San-

tiagon b u k a t u artekoa, alegia.

L a n a k a u r k e z t e k o e p e a

ur r ia ren 15ean bukatzen da,

eta koloreetan zein zuri-bel-

tzean izan daitezke. Aipatu

b i a t a l e t a n h i r u n a s a r i

b a n a t u k o d i r a : 4 0 . 0 0 0 ,

25.000 eta 10.000 pezetako-

ak. Lanak helbide hone ta ra

igorri behar dira: Nafarroako

Donejakue Bideko Elkartea,

4 0 2 0 P o s t a K u t x a t i l a ,

3 1 0 8 0 , I r u ñ e a . In fo rmaz io

gehiago nah i duenak ondoko

b i t e l e f o n o h a u e t a r a de i

dezake : 9 4 8 - 1 2 - 3 8 - 2 2 edo

948-2-72-80.

HT 7 \ . , .

a r r i i ! l c t i o n

turistendako euskal kitsch (normalizazioareri bideak asmatu ezinezkoak dira)