latín

17
CASOS EN LATÍN Y SUS FUNCIONES 1º DECLINACION (nombres femeninos) 2º DECLINACION (nombres masculinos, femeninos y neutros)

Upload: inmaalva

Post on 05-Feb-2016

122 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

LATIN

TRANSCRIPT

Page 1: Latín

CASOS EN LATÍN Y SUS FUNCIONES

1º DECLINACION (nombres femeninos)

2º DECLINACION

(nombres masculinos, femeninos y neutros)

Page 2: Latín

EJERCICIOS LATÍN

1. Indica la función que tienen los casos en latín: - El Nominativo expresa la función de………………y de …………- El Vocativo sirve para……………………………- El Acusativo expresa la función de…………..- El Genitivo expresa la función de……………- El Dativo expresa la función de…………….- El Ablativo expresa la función de………….

2. Expresa en que casos latinos irían los sintagmas subrayados: - Recogió los libros de los alumnos- ¡Ana! Te estoy llamando- Todos los espectadores aplaudieron a los trapecistas- Hicieron un regalo para todos los asistentes- El catalán es una lengua románica

3. Declina los siguientes sustantivos e indica a qué declinación pertenecen:

  Provincia - ae     Consilium - i

  Singular Plural     Singular Plural

Nominativo       Nominativo    

Vocativo       Vocativo    

Acusativo       Acusativo    

Genitivo       Genitivo    

Dativo       Dativo    

Ablativo       Ablativo    

 

 

 

Gladius - i    nauta-ae

  Singular Plural    singular  plural

Nominativo          

Vocativo          

Acusativo          

Genitivo          

Dativo          

Ablativo          

Page 3: Latín

4. Analiza las siguientes formas verbales:                                 

Eramus    

Fuerunt    

Fuisti    

Estis    

Ero    

Fueras    

Sunt    

Fuerint    

Erunt    

Erant    

5. Señala el caso y traduce los siguientes sustantivos:

Lupi    

Vestigia (NEUTRO)

   

Amicam    

Servorum    

Imperio    

Lupos    

Amicas    

Irarum    

Servis    

Fortuna (FEMENINO)

   

Telorum    

Amicarum    

Page 4: Latín

Medicis    

Medicum    

Domine    

6. Analiza y traduce las siguientes frases:

Bona sum      

Puella, bona es        

Regina bona est

Bonae sumus

Puellae, bonae estis

Puellae bonae sunt

Silva densa et aspera est. In silvis ferae habitant

Verae amicitiae aeternae sunt et erunt

VOCABULARIO

Page 5: Latín

Sustantivos

Amica - ae     Amiga

Amicitia - ae             Amistad

Dominus - i                Señor

Fera - ae     Fiera

Imperium - i               Poder

Ira - ae     Ira

Lupus - i     Lobo

Medicus - i                Médico

Puella - ae                 Muchacha

Regina - ae               Reina

Servus - i     Siervo

Silva - ae     Selva

Telum - i     Arma

Vestigium - i              Huella

Adjetivos

Aeternus - a - um      Eterno

Asper - era - um     Rudo, áspero

Bonus - a - um          Bueno

Densus - a - um        Denso, áspero

Verus - a - um               Verdadero

Verbos

Habito - as - are – avi - atum Habitar

Adjetivos de la primera clase.

Se declinan utilizando las terminaciones de la primera y segunda declinaciones. Se utiliza la segunda declinación para el masculino y el neutro, y la primera para el femenino.

Page 6: Latín

  Singular Plural

Masculino Femenino Neutro Masculino Femenino Neutro

Nominativo -us, -er -a -um -i -ae -a

Vocativo -e, -er -a -um -i -ae -a

Acusativo -um -am -um -os -as -a

Genitivo -i -ae -i -orum -arum -orum

Dativo -o -ae -o -is

Ablativo -o -a -o -is

EJERCICIOS

1. Indica la conjugación a la que pertenecen los enunciados:

aedifico, -as, -are, -avi, -atum (construir )

ago, -is, -ere, egi, actum (hacer, tratar, llevar )

bibo, -is, -ere, bibi, bibitum (beber )

caveo, -es, -ere, cavi, cautum (tener cuidado)

colo, -is, -ere, colui, cultum (cultivar, honrar, habitar )

credo, -is, -ere, -didi, -ditum (creer )

cupio, -is, -ere, -ivi, -itum (desear)

curo, -as, -are, -avi, -atum (cuidar, atender, procurar )

curro, -is, -ere, cucurri, cursum (correr )

dico, -is, -ere, dixi, dictum (decir )

dico, -as, -are, -avi, -atum (dedicar )

doceo, -es, -ere, -cui, -ctum (enseñar )

dormio, -is, ire, -ivi, -itum (dormir )

facio, -is, -ere, feci, factum (hacer)

gero, is, -ere, gessi, gessum (hacer, llevar, realizar )

incipio, -is, -ere, -cepi, -ceptum (empezar, emprender )

iubeo, -es, -ere, iussi, iussum (mandar, ordenar, pedir )

2. Haz concertar sustantivo y adjetivo poniendolo en nominativo singular:

Donum - i       Laetus - a - um          

Toga - ae       Albus - a - um       

Servus - i       Timidus - a - um       

Page 7: Latín

Puer - i        Liber - era - erum         

Ripa - ae        Latus - a - um          

3. Analiza las siguientes formas verbales:

Amavisti – habuerint diximus egerunt dicent legunt docebunt iussit cupiunt colueramus curabimus misimus ceperam capiam mittent audivi amabatis dicimus gesserant docent capient audiam cupient cavit coluistis legerat fuerunt habueramus inceperit ceperit mittunt crediderant fueris

RESPUESTAS

4. Señala el caso y traduce los siguientes sustantivos:

Lupi lupus - i gen. sing. y nom. y voc. plu. del lobo / los lobos / ¡lobos!

Vestigia Vestigium - i nom., voc. y acu. plu.las huellas / ¡huellas! / a las huellas / entre las huellas

Page 8: Latín

Amicam Amica - ae acu. sing. a la amiga / entre la amiga

Servorum Servus - i gen. plu. de los siervos

Imperio Imperium - i dat. y abl. sing. para el poder / con el poder

Lupos lupus - i acu. plu. a los lobos / entre los lobos

Amicas Amica - ae acu. plu. a las amigas / entre las amigas

Irarum ira – ae gen. plu. de las iras

Servis Servus - i dat. y abl. plu. para los siervos / de los siervos

Fortuna Fortuna - ae nom., voc. y abl. sing. la fortuna / ¡fortuna! / de la fortuna

Telorum telum - i gen. plu. de las armas

Amicarum Amica - ae gen. plu. de las amigas

Medicis Medicus - i dat. y abl. plu. para los médicos / de los médicos

Medicum Medicus - i acu. sing. al médico / por el médico

Domine Dominus - i voc. sing. ¡señor!

5.   Haz concertar sustantivo y adjetivo:

Donum - i       Laetus - a - um           Donum laetum

Toga - ae       Albus - a - um           Toga alba

Servus - i       Timidus - a - um           Servus timidus

Puer - i        Liber - era - erum          Puer liber

Ripa - ae        Latus - a - um           Ripa lata

EXÁMEN1- Declina:

POETA- AE PUER- PUERIsingular plural Singular Plural

Page 9: Latín

2- Pon el adjetivo en el mismo caso que el nombre al que acompaña: - PUER.................( BONUS-I)

- FILIAM.........................(BONA-AE)

- SERVO.............................(FIDUS-I)

- DOMINORUM......................(MISER-I)

- TEMPLA (neutro) ....................(PULCHUM-I)

- PUELLAS..................................(BONA-AE)

- AGNO......................................(PARVO-I)

- LIBEROS.........................(BONUS-I)

- VITAM.........................(LAETA-AE)

3- HALLA EL TEMA DE PRESENTE y DE PERFECTO e INDICA LA CONJUGACIÓN:- amo- amas- amare- amavi- amatum- moneo- mones- monere- monui- monitum- lego- legis- legere- legi- lectum- audio- aidis. Audire- audivi- auditum- capio- capis- capere cepi- captum

4. Señala el caso de los siguientes sustantivos:

Lupi    Amicas

Vestigia    Servis

Amicam    Amicarum

Servorum    Telorum

Imperio    Medicis

Lupos    Medicum

La tercera declinación latina La tercera declinación latina comprende nombres masculinos, femeninos y neutros. Se puede dividir en dos grupos:

TEMA EN CONSONANTE (IMPARISÍLABOS)

   Está formadas por:

Page 10: Latín

Aquellas palabras que tienen distinto número de sílabas en el nominativo y en el genitivo singular y cuya raíz acaba en una sola consonante (Caesar,  Caesaris).

Se incluyen en este grupo: pater, patris = padre / mater, matris = madre / frater, fratris = hermano / senex, senis = viejo / iuvenis, -is = jóven / canis, -is = perro.

Ejemplos:

dux, ducis (m)  =  jefe.

lex, legis (f)  =  ley.

flumen,  fluminis (n)  =  río

TEMAS EN I (PARISÍLABOS)

     Está formada por:

Aquellas palabras que tienen el mismo número de sílabas en el nominativo que en el genitivo (navis, navis).

Aquellos imparisílabos que presentan una raíz o tema con dos consonantes finales antes de la desinencia de genitivo (mons,   montis).

Page 11: Latín

Ejemplos:

civis,   civis (m)  =  ciudadano.

urbs,  urbis (f)  =  ciudad.

mare,  maris (n)  =  ma

EJERCICIOS 3ª DECLINACIÓN LATÍN

1. Declina los siguientes sustantivos:

lex, legis (f) plebs, plebis (f)

SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL

NOM.

Page 12: Latín

VOC.

AC.

GEN.

DAT.

ABL.

salus, salutis (f) clamor, clamoris (m)

SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL

NOM.

VOC.

AC.

GEN.

DAT.

ABL.

homo, hominis (m) legio, legionis (f)

SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL

NOM.

VOC.

AC.

GEN.

DAT.

ABL.

flumen, fluminis (n) tempus, temporis (n)

SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL

NOM.

VOC.

AC.

GEN.

DAT.

ABL.

2. Señala el caso y el número de estas palabras de la 3ª declinación. Intenta sacar su Nom. sg.

PALABRA CASO NÚMERO NOM. SG.

civitatum

pastorem

consulibus

Page 13: Latín

uxores

grege

militi

custodis

leonem

hieme

3. Análisis sintáctico y traducción:

a. Civitates consules laudabant, nam consules civitates servaverunt.

b. Milites Romani virtute magna pro libertate pugnaverunt.

c. Iusti iudices Romae interpretes et custodes legum fuerant.

PALABRA SIGNIFICADO PALABRA SIGNIFICADO

civitas, civitatis (f) ciudad consul, consulis (m) consul

laudo 1 alabar, elogiar nam conj. “pues”

servo 1 conserver miles, militis (m) soldado

Romanus, a, um romano virtus, virtutis (f) valor

magnus, a, um grande, gran pro prep. + Abl. “por”

libertas, libertatis (f) libertad pugno 1 luchar

iustus, a, um justo iudex, iudicis (m) juez

interpres, interpretis (m) intérprete custos, custodis (m) guardian

lex, legis (f) ley

NIVEL SENCILLO

Historia est magistra vitae.

- Agricola et nauta rosarum coronis aram ornant.

- Verae amicitiae sempiternae sunt.

- Divitiarum et formae gloria parum firma semper est.

Page 14: Latín

- Diana, lunae silvarumque dea, sagittas portat atque sagittis feras vulnerat.

- Veram amicitiam in adversa fortuna videmus.

- Avaritia gloriae magnam fiduciam Romae incolis dat.

- Roma Hispaniae incolis bonas vias praebet.

- Dearum aras rosis ornant.

- Poeta miseram Troiae fortunam narrat.

MÁS DIFÍCIL

In castris viri magna diligentia arma parabant.

  - Deorum dearumque aras rosis ornabant ibique columbas et capras sacrificabant.

  - Bonum vinum virorum animos  laetificabat.

  - Fortuna adversa virum magnae sapientiae non terret.

  - Graeci gladiis Troiae incolas necabunt.

  - Populus Romanus domi militiaeque magnam patientiam habebat.

  - Servi pinos magnas in lucis secabant.

  - Tarquinius forum fecerat et deorum templa aedificaverat.

  - Pulchrae rosae deorum dearumque statuas ornabunt.

  - Magna bella populus romanus in Italia et in Europa fecit.

  - Romani deis magna templa pulchrasque statuas aedificabant.

  - Poeta longas epistulas amicis miserat.

  - Utinam Romani legatorum verba audivissent.

  - Magnus erat numerus deorum  romanorum.

  - Filii filiaeque domini domi erant.

  - Viri romani semper agros arabunt.

  - Auxilio deorum Romani magnas victorias attingent.

TEXTOS PARA TRADUCIR DE LA PRIMERA Y SEGUNDA DECLINACIÓN

Dum bellum Romani parant consultantque iam Hannibal Saguntum cum summis copiis oppugnabat. Saguntum oppidum opulentissimum Hispaniae erat. Hannibal cum suo exercitu agros pervastabat  atque oppida oppugnabat. Oppugnatio Saguntinis saeva fuit. 

(Adaptación de Tito Livio, Ab urbe condita, XXI, 7)

Vocabulario

Page 15: Latín

Ager-agri, m...campoBellum-i, n...guerraConsulto-as-are...consultarCopiae-arum, fem. pl...tropasCum, preposición de ablativo...conDum...conjunción temporal...mientrasexercitus-us, m...ejércitoHannibal-alis, m... Hanibal, general cartaginésHispania-ae, f...EspañaIam, adv. de tiempo...yaOppidum-i, n...ciudad fortificadaOppugno-as-are...atacar, asediaroppugnatio-ionis, f...ataque, asedioOpulentissimus-a-um, adj. superlativo...el más rico, la más rica...Paro-as-are...prepararPervasto-as-are...asolar completamente, devastar Romani-orum, m...los romanosSaevus-a-um, adj...cruel, duraSaguntini-orum, m. Pl...los saguntinosSaguntum-i, n...la ciudad de Sagunto.Summus-a-um, adj...grandeSuus-a-um, adj. reflex...su