Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

1

Ahoz

Idatziz

7. GAIA

TAHASI MAISU LANETAN

1- Entzun 94. orrialdeko testua.

2- Egin 95. orrialdeko ariketak.

94 95

96-97 orr.

LEKUEN DESKRIBAPENA

Izenondoek lekua deskribatzen laguntzen dute.

Jantzi (adornatu) egiten dute testua.

Adibidez: mendi erraldoiak, hotz handia, punta zorrotzak,

itsaso zabala, leku zoragarria …

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

2

1- Irakurri arretaz testua eta erantzun galderei.

A- Nola daude ordenatuta arauak?

Denboraren arabera

Tripulazioari egokien iruditu zaion moduan

Garrantziaren arabera

B- Nolako informazioa ematen du testuak?

2- Zein elementu agertzen da deskribapen horretan? Aukeratu.

a- mendiak b- itsasoa d- basamortua

e- ibaiak f- hondartza g- kalea

Iran atzean utzi, Pakistan zeharkatu, eta mendi elurtu erraldoiak

ikusten hasi ginen. Zein baino zein handiago,zein baino zein ederrago,

eta batzuetan beldurgarriak ere.

Hotz handia egiten zuen; gure ur botilak izoztu egin ziren.

Termometroak 25 gradu zero azpitik markatzen zuen.

Baina mendiek ez ziguten trabarik egiten; bai, ordea,bidea estaltzen

zuten elurrak eta izotzak. Hobe genuen irrist ez egitea.

Karakorum zuen izena mendikateak. Himalaiaren ondoren, munduko

mendikaterik altuena.

Amaia Elosegi

Asiakleta

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

3

3- Erantzun:

a- Nolakoak dira mendiak?

b- Zure ustez, ondo deskribatzen du paisaia? Zergaitik?

4- Testuan izenondoak daude. Bilatu bost, eta esan zer deskribatzen duen.

IZENONDOA DESBRIBATZEN DU …

elurtu

mendiak

5- Testua irakurri

LEKUEN DESKRIBAPENA

ELEMENTUAK

Leku bateko elementuak NOLAKOAK diren eta NON dauden

adierazteko honelako hitzak erabiltzen dira:

Adibidez: han, alboan, ondoan, bazter batean, eskuinean,

ezkerrean , erdian ,atzean, aurrean…

Gailurrera iritsi ginen azkenean, eta paisaia ederra ikusten genuen

handik.

Aurrez aurre genuen Sobrosna herria eta alboan laku zoragarria.

Lakuan itsasontzi txikiak zeuden, eta eskuinaldean,arrantzaleak

hizketan eta barrezka.

Herria ez zen oso handia : bi edo hiru kale zituen, oso estuak;

Eta etxeen ondo-ondoan lakura jeisteko aldapa zegoen.

Herri hartan bai sentitzen genuela lasaitasuna eta bakea!.

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

4

6- Beltzago dauden hitzen ordez, zein hitz jarriko zenuke?

a- ondoan b- goiko aldean d- hurbil-hurbil

e- aurrean f- eskuinean g- han

PARAGRAFOAK testua

7- Banatu testua lau paragrafotan.

Ez ahaztu LETRA LARRIA eta PUNTU ETA BEREIZ!!!!!

Zurritza herria Ario mendikatean dago,itsasotik 1.000 metrotara.

Neguan zuria eta zaratatsua da eta berdea eta zaratatsua udan.Zergatik

den zuria eta zaratatsua?Zuria elurragatik diot eta zaratatsua, jendearen

joan-etorriengatik. Eski estazio handi bat dauka eta azarotik martxora

jendez gainezka egoten da. Zergaitik den berdea eta zaratatsua? Berdea

belarragatik diot .Parke handi bat daukalako, mahaiz eta zanbuluz beteta,

eta familia asko etortzen da egun-pasa. Gainera, aitak eski estazioan lan

egiten du eta amak turismo bulegoan; beraz, ez dute astirik nirekin

egoteko.

TESTUA parágrafo multzoa da.

PARAGRAFOA ideia berdina adierazten duen esaldi multzoa da.

Letra larriz hasten da.

Puntu eta bereiz eginez bukatzen da.

Urtero, 70 milioi turista heltzen dira Espainiara. Bertako klima eta

hondartzengatik heltzen dira.

Horreta gain, gero eta espainol gehiagok bidaiztzen dute atzerrira.

Beste herrialde batera joanez gero, errespetatu egin behar dira

hango ohiturak.

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

5

Irakurri

Literatura

Ulertu

1- Irakurri 98 . orrialdeko testuak.

2- Egin 99. orrialdeko ariketa.

- Berriro irakurri 98. orrialdeko olerkiak.

- 100. orrialdeko 1,2,3, 4 eta 5 ariketak egin.

- Irakurri 101. orrialdeko ANTZERKI testua.

- Egin 101. orrialdeko 1go ariketa.

98 99

100

101

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

6

Lexikoa

1- lotu hitz elkartuak irudiekin. Gero, aukeratu lau eta esaldi bana idatzi.

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10

11 12 13 Bidegurutze

– betaurreko – lorontzi – trenbide – mendikate – burugogor – hankaoker

– idazluma – txakurkume – jantoki – ilegorri – ipurtargi – jolastoki.

102. orr.

HITZ ELKARTUAK

Hitz elkartuak dira bi hitz elkartuta sortzen diren hitzak.

Adibidez: jolas + toki = jolastoki

bide + gorri = bidegorri

mendi+ kate = mendikate

buru + gogor = burugogor

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

7

Gramatika

1- Azpimarratu ondoko testuan NORI.

103. orr.

DEKLINABIDEA NORI

NIri GUri

ZUri ZUEi

HAri HAIEi

KepaRI – AneRI – JonI – MirenI …

hau

honek

honen

honi

honekin

honetan

honetatik

hori

horrek

horren

horri

horrekin

horretan

horretatik

hura

hark

haren

hari

harekin

hartan

hartatik

KEPA ETA HAITZ

Kepa eta Haitz anaia bikiak dira. Berdin-berdinak dira, baina Kepari

asko gustatzen zaio jatea, eta apur bat potoloago dago.

Haitzi, berriz, futbolean aritzea gustatzen zaio, eta hankak apur bat

okertuta ditu, futbolari askori gertatzen zaien moduan.

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

8

Ortografia

2- Idatzi esaldiak NORI erabilita.

a- Mikel / saskibaloia / zaio / gustatu

b- Zu / arkatza / zaizu / apurtu

c- Ahaztu / Ane / motxila / zaio

d- Ni / ama / esan / gezurra / diot

e- Guk / argazkia / atera / marrazkia / diogu

1-Azpimarratu h daukaten hitzak, eta sailkatu

104 orr.

H letra

Erakusleek - hau hori hura

hauek horiek haiek

Bokalez hasten diren zenbakiak , ehun izan ezik.

hamar , hogei , hamabi , hemeretzi …

h daramate BETI

Goizeko hamarretan hasi du elurra. Hamaiketarako nire gelako

leihotik ikusten den etxe horretako lehen solairuraino iritsi da.

Hamabietarako beste leihotik ikusten den etxe hartako bigarren

solairurauno iritsi da. Eta ordu batean nire gelako leihoak ere

estali ditu. Ordu bietan ikaratuta esnatu naiz. Hau amesgaiztoa!

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

9

ERAKUSLEAK ZENBAKIAK BESTELAKOAK

2-Idatzi h behar duten hitzei

…ori …auek …irurogei …amasei

…amalau …aurrean …eman …ogei

…izan …atzean …orain …irurehun

…ehun …oriek …egia …aiek

3- Idatzi zuzen testua

Kaixo, Aintzane:

Jaso dut zure mezua eta oso triste nago. Leihotik

begira nago, eta ehiztariak ikusten ditut eskopetak

artuta. Txori gahixoak! Hairean doazenean , tiroak

bota eta lurrera erortzen dira.

Zu ere, esan didazunez, triste zaude. Saiatu behar

duzu tristura ori kentzen.

Animo, Aintzane.

Eun musu.

Leire

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

10

Teknikak

1- Irakurri testua .

105

ESKEMA

Testu bateko ideia inportanteenak GRAFIKOKI azaltzeko

eskema erabiltzen dugu.

Ibai guztiak mendian sortzen dira eta beste ibairen batera,

lakurenbatera edota itsasora joaten dira.

Ibai baten ibilbideak hiru zati ditu.Lehendabizi, goi-ibilgua

daukagu;hasierako zatia da, ibaiak oso ur gutxi darama eta

oso bizkor jeisten da.

Ibilbidearen hurrengo zatia,erdiko ibilgua da; honetan, ura

geldoago doa eta ibaiak ur gehiago darama.

Hirugarren zatia, azkena, behe-ibilgua da; zati honetan

ibaiak harria eta harea garraiatzen ditu.Ibaiaren zati hori da

itsasoratzen dena.

Laguntza gela EUSKERA 5 Egokitzapena Ibaizabal

11

2- Orain osatu eskema.

Sortu ………………….

………………..

Amaitu ………………..

………………..

Ibaiak – Ibilbidea

………………..

Zatiak ………………..

………………..