EUSKAL HERRIKO GUNE BABESTUAK

GIZAKIAK ERABILTZEN GIZAKIAK ERABILTZEN DITUEN NATURA DITUEN NATURA

BALIABIDEAKBALIABIDEAKNatura baliabideak esaten zaio gozakiak etekina lortzeko gure beharrak asetzeko naturatik hartzen dugun guztiari.

Honela sailkatzen dira:

• Baliabide berriztagarriak: denborarekin berrizta daitezkenak.

• Baliabide ez-berriztagarriak:gizakiak denborarekin agortuko dituenak

ARRISKUAK BIOANIZTASUNERAKO

• Gehiegizko ustiapena:landareak eta animaliak modu naturalean birsor daitezkeen abiaduran baino azkarragoa biltzen badira gertatzen da.

• Habitatak suntsitzea:habitata degradatzen eta suntsitzen dituzten giza jardueren artean hauek nabarmentzen dira:baso mozketak,kutsadura,herri-lanak eta prozesu industrialak.

• Ezpezie inbaditzaileak sartzea:Ekosistema batean artifizialki sartutako espezieak dira. Ekosistema horretan ez zeuden gizakiak sartzea.

INGURUMEN INPAKTUAK• Inpaktu positiboak: ingurumena hobetzen dute.

• Inpaktu negatiboak: ingurumena hondatzen dute:– Erregai fosilen erreketa: CO2 isuriak gehitzea

dakar.– Prozesu induatrialak: sustantzia kutsagarriak

isurtzen ditu.

– Aldaketak lurzoruaren erabileran: gehiegizko larratzea, baso soiltzea, nekazaritza intentsiboa…

– Biologia baliabideak gehiehi ustiatzea: habitata suntsitzea, espezie exotikoak sartzea eta baliabideak gehiegi ustiatzeak espezieak desagertzea ekartzen dute.

In g u r u m e n inpaktuaren eboluzioa

Ingurumena kontserbatzeko eta kudeatzeko tresna prebentibo bat da.

Hiru fase ditu:– 1.- Ingurumen impaktuaren azterketa.– 2.- Jendaurrean jartze.– 3.- ingurumen impaktuaren adierazpena.

NATURA BABESTEAREN BEHARRA

Naturagune babestuak Gizakiaren ustipenaren ondorioz eraldatu gabe dauden guneak dira.

2. Parkeak:

-Nazionalak: Babes-maila gorena dute.

-Naturalak: Babes-maila txikiagoa dute.

5. Natura erreserbak: babes bereziak

behar duten natura guneak dira.

7. Paisaia babestuak: interes bereziko,

balio estetiko eta kulturalak dituzten

lekuak dira.

1. Monumentu naturalak: edertasun

nabarmena duten elementu

naturalak dira.

4. Biosfera-erresebak: planetako

gune adierazgarriak dira. Leho-

rreko, itsasertzeko edo itsasoko ekosistemak dira.

Honen eginkizun nagusia bioaniztasuna, ekosistemak eta aniztasun genetikoa gordetzea eta babestea da.

NATUR BALIABIDEAK BABESTEKO ASMORIK BA

?OTEInguru bat bere natur baliabideen aldetik aberatsa dela

ikusten bada eta babes neurriak jarri behar badira lehenengo eta behin baliabide horiek horrela mantendu dituen sektoreekin lan sakona egin behar da.

Gaur egun euskal herrian izendaturik dauden parke naturaletan garbi ikusten da bi helburuak bete nahi dituztela (natura baliabideak babestu eta erabilera publikorako prestatu).

Parke natural bezala izendatu diren inguruneen oinarrizko jarduera nekazaritza, abeltzaintza eta basogintza dira.

Jarduera hauekin jarraitu nahi baldin badugu, ingurugiroarekin bateragarria den nekazaritzaren alde egin behar da apostu.

EUSKADIKO NATURGUNE BABESTUAK

ARALARKO PARKE NATURALA: IZANDAPEN-DATA: 1994Ko apirilaren 26ª.AZALERA: 10.971 hektarea.TOKIA: Gipuzkoako hego-ekialdean.FAUNA: Helburuetako bat, faunaren iraupena

bermatzea da, horretarako aziendak eta artzaitza mantendu behar da. Hainbat espezie daude: Hegazti harrapari handiak, saiak eta arrano beltza.

FLORA: Laborantza lur eta landatutako zuhaitz multzo baten artean artadi gutxi batzuk geratzen dira.

AIZKORRI-ARAZKO PARKE NATURALA:

IZANDAPEN DATA: 2006KO APIRILAREN 4aAZALERA: 19.331 hektarea.TOKIA: Gipuzkoako hegoaldeko mugan eta

Arabako iparraldean.FAUNA: Beste leku batzuetan desagertutako

animalia-espezie askoren babesgunea da.FLORA: Baso autoktono zabal ugari

kontserbatzen diral, hariztiak eta haltzadiak batez ere.

PAGOETAKO PARKE NATURALAK:

IZENDAPEN-DATA: 1998ko irailaren 29aAZALERA:1335 hektareaTOKIA: Gipuzkoako iparraldeanFAUNA: Orein talde bat dago, arrastaka handiz,

faisaien, orkatzen eta erbien birpopulatzeak egin dira.Han haitzetako hegazti tipikoak topatu ditugu.

FLORA: Baso asko, larre, ortu eta landatutako zuhaitz-eremu eta abar bihurtu dira. Badira aberastasun biologikoagatik eta bakartasunagatik balio handikoak diren baso batzuk.

NAFARROAKOPARKENATURALAK

SEÑORIO DE BERTIZ:KOKALEKUA: Baztan, bidasoa ibaia, etxalar

eta Cuatro pueblos mendiaren ondoan dago.BEGETAZIAOA: Parke natural honen

begetazio gehiena bambua da.FAUNA: Angila, salmon, triton eta zizareak

daude.

URBASA ETA ANDIA:

KOKALEKUA: Nafarroako ekialdeanBEGETAZIOA: Hayedoak eta hayak.FAUNA: Aberatsa da, 145 espezie mota

daude, 94 hegazti, 34 hugaztun eta 17 anfibio eta narrasti.

BARDENAK:KOKALEKUA: Nafarroako hegoaldeanBEGETAZIOA: Prezipitazio gutxiengatik

karakterizatuta daude. Begetazio xerofilak, sabinarak, koskojarak, romeralak, espartalak, sisillarak eta ontinarak daude.

FAUNA: -Hornogabeak: Marraskiloak eta karramaroak.-Hornodunak: Arrainak, anfibioak eta narristak. 8 arraian mota, 3 anfibio mota eta 3 narrasti mota.

Hegaztien artean bi mota daude:-Rapazak: 16 espezie mota.-Esterapio: 13 espezie mota daude.

Hauetaz aparte 28 ugaztun mota daude.

EGILEAK:Cynthia del Valle

Leire del Valle

Irantzi Etxteberria