Escultura Grega

Praxíteles e Scopas

Conxo hsórcoEncontrámonos na Grecia Clásica, o berce da nosa civilización.

O mundo grego aparece (según se ten coñecemento) no Século VIII a.C.

e formarase pouco a pouco. Ata chegar á

Época Clásica á que pertencen estas obras.

Aproximadamente S.V. a.C.

•Grecia está situada na costa sur da

península Balcáníca. A súas costas, bañadas polo

Mediterráneo, son lugar de reunión de

pensadores e matemáticos. O

Mediterráneo era o seu particuar ponte

hacia outras culturas ás que observaba e

coas que comerciaba.

•Os Gregos eran un pobo indoeuropeo,

pero tamén estaban influidos por outros

pobos orientais: Persas, Fenicios,

Macedonios, Exipcios. Pero tiñan un carácter propio.

•.

•son politeístas e antropocentristas (representaban figuras divinas como se fosen humanas, á medida, incluso con sentimentos e males humanos)

•ademais, estaban na procura da beleza, da harmonía, que conseguen coa proporción e cos cánones.

Para entender a escultura grega ademais temos que ter os seguintes conceptos claros:

Caracteristicas xerais da escultura

Clásico:( siglo IV-V a.C.)

-         Colocación espacial perfecta.

-         Contraposto.

-         Cálculo matemático, fixación do canon.

-         Rostros idealizados.

-         Tratamento dos panos mollados.Praxíteles desenvolve a súa obra no“segundo clasicismo”, cun crecente realismo, maior expresión dos sentimentos e un tratamento máis cotiá dos temas relixiosos. Na súa banda, a Scopas considéraselle pre-helenístico.

aprox., 390 –330 a.C

Obras destacadas

Periodo clásico

Hermes co neno DionisioA Venus de Cnido

Un dos grandes escultores do periodo clásico, empezará a desvelar os camiños que seguirá a escultura helenística:

•aumento da expresividade• maior realismo• representación dos sentimentos• e composicións máis dinámicas

•Busca o canon de beleza feminina

• + esfumato – diartrosis na escultura

•Traballa o bronce e o mármol.

• - idealismo + expresividade, realidade

•Maior abandono na colocación das figuras

•Técnica dos panos mollados.

•Curva praxiteliana (ou esquema en forma de “s”)

Praxíteles

•Segue o canon de Policleto, e de altura as oito cabezas

Hermes co neno Dionisio*Autor: Praxíteles

*Fecha: aprox. 340 a.C. *Estilo: grego clásico*Material: mármol *Técnica: Talla *Dimensións: 2,13 m Alt.•localización: orixinaltemplo de Hera, Olimpia. Hoxe museo arqueolóxico de Olimpia

*tema: Escultura de carácter relixioso que representa a Hermes sostendo ó seu irmanastro Dionisio de pequeno.

Lembra! Hermes é o deus menxaxeiro e Dionisio, o deus do viño, é fillo de Zeus e unha princesa de Tebas. Segundo a lenda, ó morrer a nai de Dionisio, Zeus o sacou do ventre maternal e o mantivo xestando na sús coxa. A deusa Hera, lexitima muller e irmá de Zeus, querería vengarse da infidelidade matando ó neno, como xa intentara cos outros bastardos do seu marido. *Praxíteles ve ós deuses como fermosos humanos (carácter antropocéntrico) de formas graciosas, desprovistos de seriedade e maxestade.

A escena fai referencia a unha parada no camiño a un novo fogar, xa que Hermes, mandado por Zeus, trata de escondelo cativo da muller de Zeus, Hera. O momento exacto da composición é cando o atento Dionisio lle dai unha uva ó neno, que será o deus do viño. (según se cree porque non se conserva o brazo)

Hermes co neno Dionisio*Autor: Praxíteles

*Fecha: aprox. 340 a.C. *Estilo: grego clásico*Material: mármol *Técnica: Talla *Dimensións: 2,13 m Alt.•localización: orixinaltemplo de Hera, Olimpia. Hoxe museo arqueolóxico de Olimpiacomposición• Figura de Bulto redondo que destaca pola súa calidade de moldeado, a flexividad das figuras e a delicadeza das figuras, xa non hai diartrosis, o autor non marca tanto a anatomía, facendoa máis realista. • A famosa curva praxiteliana, que foxe da liña vertical e estática dá lixereza. Despraza o eixe vertical ó neno e ó manto. Onde se apóia gran parte do peso. As pernas non soportan moito peso debido ó contraposto. • Coa curva praxiteliana o corpo forma un “s” invertido.

• A curva, xunto ó rostro pulido, outorga á figura un aire melacólico, sonador.• Mencionar que encontramos unha pequena desproporción entre o neno e o adulto.• Podemos observar a técnica dos panos mollados herdada de Fidias no manto que fai de apoio. • Ainda que non o podamos contemplar nas copias e o orixinal. TÓDALAS OBRAS PRESENTABAN UNHA LIXEIRA POLICROMÍA

HermesDionisio

Apoio (manto: panos mollados)

Eixe vertical sobre o que recae o peso.

Curva praxiteliana. Forma de “s” invertido (na imaxe non apréciase ben porque está xirada.

contraposto

A Venus* de Cnido (ou Afrodita)*Autor: Praxíteles

*Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico*Material: a orixinal bronce *Técnica: fundición •localización: orixinal Hoxe

*tema: Escultura de carácter relixioso que representa a deusa Afrodita, realizando unha actividade cotiá, deixando unha toalla xusto no momento anterior ó que vaise introducir na auga, ou está a sair do baño.•Esta obra é importantísima, xa que é a primeira representación dun desnudo completo femenino (que era tabú ata entón).•Tamén sera a representación da beleza ideal femenina.

Lembra! Afrodita é a deusa do amor e a sexualidade feminina, xunto coa paixón. É de orixe indoeuropeo, noutras culturas tamén é a deusa da fertilidade humana. (a paleolítica Venus de Willendorf). Segundo o mito, Afrodita naceu do semen do membro amputado de Zeus e da espuma das ondas do mar, como representa o cadro renacentista “O nacemento de Venus” de Botticelli. *Praxíteles ve ós deuses como fermosos humanos (carácter antropocéntrico) de formas graciosas, desprovistos de seriedade e maxestade. Nesta ocasión a deusa parece cohibida.

A Venus* de Cnido (ou Afrodita)

• Figura exenta que destaca pola súa calidade de moldeado, a flexividad e a delicadeza das figuras, xa non hai diartrosis, o autor non marca tanto a anatomía, facéndoa máis realista. Primero desnudo feminino aporta o canon de beleza dunha muller.• A famosa curva praxiteliana dá lixereza. A meirande parte do peso repousa na perna dereita ( e a toalla que esconde o apoio, nas copias) tamén hai un contraposto que proporciona movemento. O brazo colocado pola deusa para se tapar (ten un pouco de vergoña) disimula a esaxerada curva da cadeira

• A deusa móstrase incomoda, mira para outro lado con seriedade e serenidade. Pero non perde a súa sensualidade.• Vemos o traballado do pelo e do tocado, con formas xeométricas.

• a técnica dos panos mollados

• Ainda que non o podamos contemplar nas copias e o orixinal. TÓDALAS OBRAS PRESENTABAN UNHA LIXEIRA POLICROMÍA

*Autor: Praxíteles*Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico*Material: a orixinal bronce *Técnica: fundición •localización: orixinalfoi vendida a un pobo de Asia menor HoxeMuseo Vaticano (Roma)

• As dúas esculturas non presentan un denudo compreto xa que ¡LEVAN SANDALIAS!

composición

Obras destacadas

Periodo clásico

A ménade danzante

É un escultor compretamente vangardista naquel momento. A pesar de que mantén a meirande parte das características, terá unha nova visión, xa que intenta plasmar o movemento interior, os sentimentos arrebatadores.

É pouco coñecido

•Busca a expresión auténtica e frenética.

• + esfumato – diartrosis na escultura. Inclusive chegando ó extremo

• Liña serpentinata.

•Curva praxiteliana herdada. (“Maleagro”)

ScopasAlgúns o consideran da transición

Outras obrasMaleagro

A ménade danzante* ou furiosa*

*tema: representa a unha ménade, tamén coñecida como bacante. Unha sacerdotisa do deus Dionisio, do viño e as festas, as orxías... A muller, semidesnuda debido ós movementos frenéticos, é representada en plena danza, nun momento eufórico de pleno éxtasis poseida polo deus Dionisio, noutras palabras, borracha. As ménades son as representantes dos espíritos orxiásticos da natureza.O deus Dionisio para os Romanos era Baco, deste nome proveñen “bacante” e “bacanais”.

*Autor: Scopas *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico*Material: *Técnica: *Dimensións: localización: orixinal. Hoxe Museo de Dresde (Alemaña)

• Figura de Bulto redondo, que está moi mal conservada, de feito, só hai constancia da figura a partir das rodillas, se houbera máis. Ademais está bastante erosionada. E faltan os brazos.• É unha escultura feita para ser vista de perfil, desta maneira pódese contemplar a sensación de movemento e desequilibrio dun baile que trata de trasmitir o autor.

• pelo moi traballado e realista en trenza, ainda que non participa moito do movemento xiratorio da bailarina.• Podemos observar a técnica dos panos mollados herdada de Fidias, nas roupas que poderían parecer rasgadas da euforia. Ou caidas.

A ménade danzante* ou furiosa**Autor: Scopas *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico

*Material: *Técnica: *Dimensións: localización: orixinal. Hoxe Museo de Dresde (Alemaña)composición

• O autor conseguíu esa sensación grazas a súa técnica, que será imitada: a “serpentinata” ou “helicoidal”. Na que o eixe central é retorcido formando unha liña desa forma.

• Expresión dramática, ou sexa teatral,

Fin da presenta

ción

Por Hita Tenreiro Corral - 2ª Bac.Para: Historia da arteFecha: 9 de octubro 2008

•Fontes: Libro Xeráis, Libro Vicens Vives, apuntamentos propios, Diccionario de Léxico de Arte, Libro “MITOLOGIA” do C.I.L. •Fotografía: páx. Web “artehistoria”, fotografías buscadas en google.•Montaxe, ideas, contidos escritos (meirande parte deles): por Hita Tenreiro. Ir ó

vocabulario Haz clic na flecha

vocabularioBusto. Representación de la parte superior del cuerpo humano: cabeza y cuello y nacimiento de los hombros y del tóraxBulto redondo: cualidad de una figura. Está hecha para ser vista 360ª. También se dice figura exentaCanon. Relación matemática que sirve de módulo o medida entre los elementos que integran cada una de las partes, las partes entre sí y de éstas con le conjunto. El canon para el escultor es como el orden para el arquitecto, así en las esculturas de Policleto o de Lisipo existe un canon o medida entre las partes y el todo. Contraposto. Oposición armónica de las diferentes partes del cuerpo de una escultura, para liberar una parte y dotarla de movimiento. Con esta técnica de colocación espacial, las esculturas de la época clásica griega ganan en sensación de realismo y naturalidad. Dioniso o Dionisos. Dios de la viña, el vino, la inspiración y el delirio místico Escultura. Arte de modelar, de tallar y esculpir en barro, piedra, madera, metal u otra materia, representando de bulto un objeto, real o imaginario, una figura,...Escultura de bulto redondo, o Escultura exenta: Arte plástica que representa a las figuras en sus tres dimensiones, es decir que permite contemplar las figuras desde cualquier punto de vista a su alrededor.Hieratismo. Calidad de hierático: imagen monumental, majestuosa, rígida y contenida. Especialmente se refiere al arte egipcio y, en menor grado, al arte arcaico griego.Idealismo. Tendencia artística que se caracteriza por la búsqueda de la perfección y la superación de los defectos de los modelos individuales. Ejemplo: la estatuaria griega del siglo V a.C.Ménades. Sacerdotisas de Dionisos, representantes de los espíritus orgiásticos de la naturaleza. En el arte clásico se las representa desnudas o con finos velos, desmelenadas, con coronas de yedras, en pleno éxtasis, corriendo o danzando frenéticamente. También llamadas bacantes.Naturalismo. Tendencia artística que representa de la manera más fiel posible a la naturaleza, evitando el idealismo.

siguiente

vocabularioTécnica de paños mojados. Técnica escultórica que trabaja las telas con naturalidad e intenta crear el efecto de paños pegados al cuerpo permitiendo ver la anatomía que cubren. Ejemplo: Victoria de Samotracia.

Volver al inicio

Volver al final

Anterior vocabulario