ciclo de lied 2015 | santiago de compostela cancións que seleccionamos de johannes brahms, tanto...

48
AMOR E DEVOCIÓN CICLO DE LIED 2015 | SANTIAGO DE COMPOSTELA 16ª edición

Upload: lydieu

Post on 24-Jun-2018

223 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

Amor e devocióncicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA

16ª edición

Page 2: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3
Page 3: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

AsociAción GAleGA dA líricA

Amor e devoción

cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA

Page 4: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

organizan Concello de Santiago de Compostela asociación galega da Lírica Teresa Berganza

CoorDinaCiÓn arTÍSTiCa roger Vignoles José Víctor Carou

TraDUCiÓnS DoS PoEMaS adela Padín Francalingua

iMPriME Cograf

Portada:Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938): Amantes (O bico) (1930)

Page 5: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

XVI CICLO DE LIEDaMor E DEVoCiÓn

martes 22 de setembrorUXanDra DonoSE mezzosopranorogEr VignoLES piano

xoves 24 de setembroKaTE roYaL sopranorogEr VignoLES piano

martes 29 de setembro roDEriCK WiLLiaMS barítonorogEr VignoLES piano

SanTiago DE CoMPoSTELa, setembro 2015Teatro Principal, 20:30

Page 6: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3
Page 7: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

ÍnDiCE

NOTAS AO PROGRAMA 7

amor e devoción [roger vignoles] 7

CONCERTO 1 9

Programa 10

Textos das cancións 11

CONCERTO 2 21

Programa 22

Textos das cancións 23

CONCERTO 3 31

Programa 32

Textos das cancións 33

CURRICULUMS 41

ruxandra Donose 42

Kate royal 43

roderick Williams 44

roger Vignoles 45

Page 8: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3
Page 9: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [9]

aMor E DEVoCiÓnrogEr VignoLES

Amor e Devoción. o Ciclo de Lied toma este ano o título do seu terceiro e último concerto no que exploraremos, co barítono roderick Williams, as temáticas xemelgas do amor sacro e terreal. algunhas veces os dous amores son separados e distinguidos, como no caso do conxunto de cancións sacras de Hugo Wolf, maiormente seleccionadas entre as que musicou a partir de antigos poemas españois no seu Spanisches Liederbuch (Cancioneiro español), e nos Vier ernste Gesänge (Catro cantos serios) de Johannes Brahms cos que o programa de roderick Williams, e o ciclo deste ano, finalizan.

noutros lugares, como na existencia máis humana, o sagrado e o profano están máis intimamente conectados. así, o Don Quixote de Maurice ravel (no seu tríptico de cancións Don Quichotte à Dulcinée) dedica o seu servizo tanto á súa señora coma á “Madone au bleu mantel”, e oito cancións do Italienisches Liederbuch (Cancioneiro italiano) de Wolf usan enxeñosamente imaxes sagradas para render loanza a unha amada terreal. Tamén das cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) como Sonntag (Domingo), proporcionan un contexto eclesiástico ao amor terreal. E nin sequera na culminación final do seu ciclo de cancións opus 121 (Vier ernste Gesänge), o afecto co que Brahms trata a palabra “Liebe” (amor) cada vez que aparece, indica que a súa mente está a pensar máis no amor terreal que no divino.

Johannes Brahms xa compuxera unha das máis marabillosas cancións de amor, Von ewiger Liebe (Do amor eterno), coa que finaliza o primeiro concerto do ciclo protagonizado por Ruxandra Donose. O variado programa da mezzosoprano romanesa inclúe dous conxuntos de cancións dos seus compatriotas georges Enesco e nicolae Bretan, así como o último traballo para voz de robert Schumann, a súa colección de poemas de María Estuardo, a malograda raíña de Escocia executada por traizón pola raíña isabel i de inglaterra (Gedichte der Königin Maria Stuart, op. 135). Existe un vínculo entre as obras Enesco e Schumann: María naceu e criouse na corte de Francisco i de Francia e o poeta favorito do rei era Clément Marot, cuxos poemas son a base do ciclo de cancións de georges Enesco (Sept chansons de Clément Marot, op. 15). Cinco cancións breves de Schumann forman un conmovedor retrato psicolóxico da nova raíña: dende o seu adeus a Francia, pasando polo nacemento do seu fillo (quen se convertería no futuro guillermo i de inglaterra) e ata o seu encarceramento e morte. En mans de Schumann, a última canción dos cinco Gedichte der Königin Maria Stuart retrata tanto o terror de María Estuardo ao pé do cadafalso coma o supremo esforzo de vontade co que recobra a súa coraxe nos seus últimos momentos. En canto ao que estas cancións (as últimas compostas antes do seu intento de suicidio no Rhin) significan para Schumann, o estudoso Eric Sams apunta que empezan cun “voume” e rematan cun “sálvame”.

as cancións sobre poemas de Clément Marot compostas por georges Enesco, como as de moitos compositores de principios do século XX, recrean unha sensibilidade renacentista en termos modernos, con harmonías modais e texturas imitativas do son do laúde no acompañamento do piano subliñando, con enxeño e autocrítica, o pathos

Page 10: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[10] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

Páxina seguinte:Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938): Grandes amantes (Sr. e Sra. Hembus) (1930)

do amor cortés. Pero refrescantemente, non todo resulta demasiado grave, especialmente na sexta canción Changeons propos, c’est trop parlé d’amours que abandona a temática amorosa en favor dunha canción alegre e humorística que fala de beber. En comparación, as cancións do outro compositor romanés, nicolae Bretan, son de estilo máis folclórico, reflectindo o idioma musical popular e preparándonos para o conxunto de cancións de Johannes Brahms co que Ruxandra Donose finaliza o seu programa.

o contraste entre o sagrado e o profano é tamén a temática do programa da soprano británica Kate royal, centrado en dúas obras en particular: os Rückert-Lieder de gustav Mahler e as Hermit Songs (Cancións do ermitán) que o norteamericano Samuel Barber compuxo a partir de textos irlandeses anónimos dos séculos Viii ao Xiii nos que a devoción espiritual dos monxes de cando en vez transcende máis a preocupacións terreais. o vínculo entre os dous ciclos é a última canción de gustav Mahler sobre os poemas de Friedrich rückert, Ich bin der Welt abhanden gekommen (Volvinme un estraño para o mundo), unha das cancións máis belas e serenas xamais compostas, na que o retiro do poeta do mundo é reflectido nunha música que parece durar para sempre. Hai unha calidade similar na última das cancións de Samuel Barber, The desire for Hermitage, na que o público poderá encontrar tamén un eco da cuarta das cancións de María Estuardo de Schumann, Abschied von der Welt (Despedida do mundo). De feito, Kate Royal enxeñosamente seleccionou para redondear magnificamente o seu programa co ciclo de Samuel Barber e cancións de Schumann, un conxunto de cancións da esposa de Schumann, Clara, e pechalo con outro soño atemporal, Der Einsiedler (o eremita); canción rara vez interpretada, este poema de Joseph von Eichendorff é unha das composicións máis sinxelas de Schumann pero, unha vez escoitada, nunca se poderá esquecer.

Page 11: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

CONCERTO 1 martes 22 setembro de 2015

RUXANDRA DONOSE mezzosopranoROGER VIGNOLES piano

Page 12: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[12] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

PARTE I

ChARLES GOUNOD (1818-1893)Le premier jour de mai (o primeiro día de maio)Au rossignol (ao reiseñor)Ce que je suis sans toi (o que son sen ti)Viens, les gazons sont verts (Ven, a herba é verde)

RObERT SChUMANN (1810-1856)Gedichte der Königin Maria Stuart, op. 135 (Poemas da raíña María Estuardo)

abschied von Frankreich (Despedida de Francia)Nach der Geburt ihres Sohnes (Tralo nacemento do seu fillo)an die Konigin Elisabeth (Á raíña isabel)abschied von der Welt (Despedida do mundo)gebet (Pregaria)

GEORGES ENESCO (1881-1995)Sept chansons de Clément Marot, op. 15 (Sete cancións de Clément Marot)

Estrene a anne (agasallo para ana)Languir me fais… (Fasme languidecer)aux damoyselles paresseuses d’escrire a leurs amys (Ás donas preguiceiras para escribir aos seus pretendentes)Estrene de la rose (o agasallo da rosa)Present de couleur blanche (Presente de cor branca)Changeons propos, c’est trop parlé d’amours (Cambiemos o asunto, abonda de cantar de amores)Du confict en douleur (Impregnado en dor)

PARTE II

NICOLAE bRETAN (1887-1968)Rea de plată (a pagadora reticente)Stelele-n cer (Estrelas no ceo)Şi dacă ramuri bat în geam (E se as ramas baten contra a ventá)La groapa lui Laie (na tumba de Laie)

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)Liebestreu, op. 3 núm. 1 (Fidelidade)Alte Liebe, op. 72 núm. 1 (Vello amor)Immer leiser wird mein Schlummer, op. 105 núm. 2 (o meu soño faise cada vez máis doce)Ständchen, op. 106 núm. 1 (Serenata)Der Gang zum Liebchen, op. 31 núm. 3 (Camiño á amada)Von ewiger Liebe, op. 43 núm. 1 (Do amor eterno)

Page 13: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [13]

ChARLES GOUNOD (1818-1893)

LE PREMIER JOUR DE MAI (1842) Texto: Jean Passerat (1534-1602)

Laissons le lit et le sommeil, cette journée: pour nous l’aurore au front vermeil est déjà née. or’ que le ciel est le plus gai, en ce gracieux moi de mai, aimons, Mignonne! Contentons notre ardent désir: en ce monde n’a du plaisir qui ne s’en donne.

Viens, belle, viens te promener dans ce bocage; entends les oiseaux jargonner de leur ramage. Mais écoute comme sur tous le rossignol est le plus doux, sans qu’il se lasse. oublions tout deuil, tout ennui, pour nous réjouir comme lui: le temps se passe.

Ce vieillard, contraire aux amants, des ailes porte, et, en fuyant, nos meilleurs ans bien loin emporte. Quand ridée un jour tu seras, mélancolique, tu diras: j’étais peu sage, qui n’usais point de la beauté que sitôt le temps a ôté de mon visage.

Laissons les regrets et les pleurs a la vieillesse, jeunes, il faut cueillir les fleurs de la jeunesse. or’ que le ciel est le plus gai, en ce gracieux mois de mai, aimons, Mignonne. Contentons notre ardent désir: en ce monde n’a du plaisir qui ne s’en donne.

AU ROSSIGNOL (1867) Texto: alphonse Marie Louis de Lamartine (1790-1869)

Quand ta voix céleste prélude au silence des belles nuits, barde ailé de ma solitude tu ne sais pas que je te suis.

Tu ne sais pas que mon oreille suspendue à ta douce voix de l’harmonieuse merveille s’enivre longtemps sous les bois!

Tu ne sais pas que mon haleine sur mes lèvres n’ose passer! Que mon pied muet foule à peine la feuille qu’il craint de froisser!

ChARLES GOUNOD (1818-1893)

O PRIMEIRO DíA DE MAIO (1842) Texto: Jean Passerat (1534-1602)

abandonemos o leito e o sono neste día: para nós, a aurora de fronte roiba xa naceu. agora que o ceo está máis alegre que nunca, neste adorable mes de maio, ¡amemos, Mignonne! Contentemos o noso ardente desexo: neste mundo non obtén pracer quen non se entrega.

Ven, fermosa, ven pasear pola boscaxe; escoita os paxaros que trilan cos seus rechouchíos. Pero escoita como, entre todos, o reiseñor é o máis doce e non se cansa. Esquezamos as aflicións, os pesares, para alegrarnos coma el: o tempo pasa.

Ese vello, inimigo dos amantes, ten ás e, cando foxe, os nosos mellores anos leva ben lonxe. Un día, marcada de engurras, melancólica dirasme: fun unha incauta por non aproveitar a beleza que tan pronto o tempo me arrebatou do rostro.

Deixemos as penas e as bágoas á vellez. Os mozos deben recoller as flores da xuventude. agora que o ceo está máis alegre que nunca, neste adorable mes de maio, ¡amemos, Mignonne! Contentemos o noso ardente desexo: neste mundo non obtén pracer quen non se entrega.

AO REISEñOR (1867) Texto: alphonse Marie Louis de Lamartine (1790-1869)

Cando a túa voz celestial preludia o silencio das fermosas noites, bardo alado da miña soidade, non sabes que te sigo.

¡non sabes que o meu oído, en suspenso ante a túa doce voz, se embriaga sempre nos bosques polas túas harmoniosas marabillas!

¡non sabes que o meu alento non ousa traspasar os meus labios! ¡Que os meus pés mudos apenas pisan a folla que temen engurrar!

Page 14: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[14] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

ah! Ta voix touchante ou sublime est trop pure pour ce bas lieu! Cette musique qui t’anime est un instinct qui monte à Dieu!

Tu prends les sons que tu recueilles dans les gazouillements des flots, dans les frémissements des feuilles, dans les bruits mourants des échos!

Et de ces doux sons où se mêle l’instinct céleste qui t’instruit, dieu fit la voix, ô Philomèle! et tu fais ton hymne à la nuit!

ah! Ces douces scènes nocturnes, ces pieux mystères du soir et ces fleurs qui penchant leurs urnes comme l’urne d’un encensoir, Et cette voix mystérieuse qu’écoutent les anges et moi, ce soupir de la nuit pieuse, oiseau mélodieux, c’est toi! oh! Mèle ta voix à la mienne! La même oreille nous entend; mais ta prière aérienne monte mieux au Ciel qui l’attend!

CE qUE JE SUIS SANS TOI (1868) Texto: Louis de Peyre (1797-1869)

Ce qu’est le lierre sans l’ormeau qui fut l’appui de son enfance, lui donnant dans chaque rameau un échelon pour sa croissance; voilà ce que je suis sans toi; par pitié, garde-moi ta foi!

L’oiseau qui vole en gazouillant vers les demeures éternelles et dont soudain un plomb sanglant est venu fracasser les ailes, voilà ce que je suis sans toi; par pitié, garde-moi ta foi!

Un frêle esquif parmi les flots pendant une nuit ténébreuse, sans gouvernail, sans matelots, au sein de la mer orageuse, voilà ce que je suis sans toi; par pitié, garde-moi ta foi!

VIENS, LES GAzONS SONT VERTS (1875) Texto: Paul Jules Barbier (1825-1901) baseado nun texto en español de gil Vicente (c. 1470 - c. 1536)

Si tu dors, jeune fille, debout, debout! Voici le soleil! Chasse de tes yeux l’indolent sommeil! C’est l’heure du réveil!

Suis moi, vive et gentille! Pieds nus, viens! Les gazons sont verts! Les ruisseaux jaseurs par les bois déserts promènent leurs flots clairs!

¡ah! ¡a túa voz conmovedora ou sublime é pura de máis para este lugar indigno! ¡Esta música que te anima é un instinto que ascende ata Deus!

¡Tomas os sons que recolles nos trilos das ondas, nos tremores das follas, nos ruídos amortuxados dos ecos!

¡E destes suaves sons onde se mestura o instinto celeste que os inspirou, Deus fixo a voz, oh, Filomela! ¡E entoas o teu himno á noite!

¡ah! Estas doces escenas nocturnas, estes devotos misterios do serán e estas flores que inclinan as súas urnas coma a urna dun incensario, e esta voz misteriosa que os anxos e eu escoitamos, este suspiro da noite devota, paxaro melodioso, ¡es ti! ¡oh! ¡Une a túa voz á miña! o mesmo oído escóitanos; pero a túa pregaria aérea chega mellor ata o Ceo que a agarda!

O qUE SON SEN TI (1868) Texto: Louis de Peyre (1797-1869)

Como a hedra sen o olmo que foi o apoio da súa infancia, ofrecéndolle en cada póla un chanzo para crecer; velaquí o que son sen ti; ¡por piedade, gárdame fidelidade!

o paxaro que voa trilando cara ás moradas eternas e ao cal de súbito un perdigón sanguento lle esnaquiza as ás, velaquí o que son sen ti; ¡por piedade, gárdame fidelidade!

Un fráxil esquife entre as ondas nunha noite tenebrosa, sen temón, sen mariñeiros, en medio da mar tempestuosa, velaquí o que son sen ti; ¡por piedade, gárdame fidelidade!

VEN, A hERbA é VERDE (1875) Texto: Paul Jules Barbier (1825-1901) baseado nun texto en español de gil Vicente (c. 1470 - c. 1536)

Se dormes, doncela, ¡esperta, esperta! ¡Saíu o sol! ¡afasta dos teus ollos o indolente soño! ¡É a hora de acordar!

¡Sígueme, viva e xentil! ¡Mesmo descalza, ven! ¡a herba é verde! ¡as augas do alquevir polos bosques desertos pasean as súas claras ondas!

Page 15: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [15]

RObERT SChUMANN (1810-1856) GEDIChTE DER KöNIGIN MARIA STUART, op. 135 (1852) Texto: gisbert, Freiherr von Vincke (1813-1892)

1. Abschied von Frankreich

ich zieh dahin, dahin! ade, mein fröhlich Frankenland, Wo ich die liebste Heimat fand, Du meiner Kindheit Pflegerin! ade, du Land, du schöne zeit. Mich trennt das Boot vom glück so weit!

Doch trägt’s die Hälfte nur von mir; Ein Teil für immer bleibet dein, Mein fröhlich Land, der sage dir, Des andern eingedenk zu sein! ade!

2. Nach der Geburt ihres Sohnes

Herr Jesu Christ, den sie gekrönt mit Dornen, Beschütze die geburt des hier gebor’nen. Und sei’s dein Will’, lass sein geschlecht zugleich Lang herrschen noch in diesem Königreich. Und alles, was geschieht in seinem namen, Sei dir zu ruhm und Preis und Ehre, amen.

3. An die Königin Elisabeth

nur ein gedanke, der mich freut und quält, Hält ewig mir den Sinn gefangen, So daß der Furcht und Hoffnung Stimmen klangen, als ich die Stunden ruhelos gezählt.

Und wenn mein Herz dies Blatt zum Boten wählt, Und kündet, euch zu sehen, mein Verlangen, Dann, teurer Schwester, fasst mich neues Bangen, Weil ihm die Macht, es zu beweisen, fehlt.

ich seh’, den Kahn im Hafen fast geborgen, Vom Sturm und Kampf der Wogen festgehalten, Des Himmels heit’res antlitz nachtumgraut.

So bin auch ich bewegt von Furcht und Sorgen, Vor euch nicht, Schwester. Doch des Schicksals Walten zerreißt das Segel oft, dem wir vertraut.

4. Abschied von der Welt

Was nützt die mir noch zugemess’ne zeit? Mein Herz erstarb für irdisches Begehren, nur Leiden soll mein Schatten nicht entbehren, Mir blieb allein die Todesfreudigkeit.

ihr Feinde, lasst von eurem neid: Mein Herz ist abgewandt der Hoheit Ehren, Des Schmerzes Übermass wird mich verzehren; Bald geht mit mir zu grabe Hass und Streit.

ihr Freunde, die ihr mein gedenkt in Liebe, Erwägt und glaubt, dass ohne Kraft und glück Kein gutes Werk mir zu vollenden bliebe.

So wünscht mir bess’re Tage nicht zurück, Und weil ich schwer gestrafet werd’ hienieden, Erfleht mir meinen Teil am ew’gen Frieden!

RObERT SChUMANN (1810-1856) POEMAS DA RAíñA MARíA ESTUARDO op 135 (1852) Texto: gisbert, Freiherr von Vincke (1813-1892)

1. Despedida de Francia

¡Voume, voume! adeus, miña alegre Francia, onde atopei a máis querida patria, ¡ti, cuidadora da miña infancia! adeus, terra, tempos felices. ¡o barco me alonxa tanto da felicidade!

Só unha metade de min marcha, a outra permanece túa para sempre. amada terra, cando te nombre, a outra metade sempre te lembrará. ¡adeus!

2. Tralo nacemento do seu fillo

Señor Xesucristo, coroado de espiñas, protexe ao que acaba de nacer. E, se é a túa vontade, que a súa estirpe reine longamente nesta terra. E que todo o que se faga no seu nome sexa para glorificarte, louvarte e honrarte. Amén.

3. Á raíña Isabel

Un único pensamento me alegra e atormenta e domina a miña mente, e voces de terror e esperanza resoan cando, en vela, conto as horas.

E cando o meu corazón escolle esta carta como mensaxeira, manifestando o meu desexo de vervos, daquela, querida irmá, me asalta unha nova angustia, que aquí non podo expresar.

Vexo o bote semioculto no porto, protexido da tormenta e do fragor das ondas, e o sereo rostro do ceo escurecido da noite.

así me axitan o medo e as preocupacións, non por vós, irmá, pois a forza do destino con frecuencia destroza a vela na que confiamos.

4. Despedida do mundo

¿De que me vale o tempo que me queda? o meu corazón está morto aos desexos terrenais, o meu espíritu non arrastra máis ca penas, só me queda a alegría da morte.

inimigos, deixade de envexarme: o meu corazón renuncia aos honores e á nobreza, unha angustia desmesurada me destrozará; axiña o odio e a loita me seguirán á tumba.

amigos, vós que me lembraredes con amor, considerade e crede que, sen poder ou fortuna, ningunha boa obra podo concluir.

así que non desexedes a volta dos meus mellores días, e, posto que fun duramente castigada neste mundo, ¡rogade para que un anaco de paz eterna sexa meu!

Page 16: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[16] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

5. Gebet

o gott, mein gebieter, ich hoffe auf dich! o Jesu, geliebter, nun rette du mich! im harten gefängnis, in schlimmer Bedrängnis Ersehne ich dich; in Klagen, dir klagend, im Staube verzagend, Erhör’, ich beschwöre, und rette du mich!

GEORGES ENESCO (1881-1995) SEPT ChANSONS DE CLéMENT MAROT, op. 15 (1908) Texto: Clément Marot (1496-1544)

1. Estrene a Anne

Ce nouvel an pour estrenes vous donne Mon cueur blessé d’une nouvelle playe; Contrainct y suis, amour ainsi l’ordonne, En qui un cas bien contraire j’essaye:

Car ce cueur là, c’est ma richesse vraye: Le demeurant n’est rien où je me fonde: Et fault donner le meilleur bien que j’aye Si j’ai vouloir d’estre riche en ce monde.

2. Languir me fais…

Languir me fais sans t’avoir offensée: Plus ne m’écrips, plus de moy ne t’enquiers; Mais nonobstant, autre Dame ne quiers: Plus tost mourir que change ma pensée.

Je ne dys pas t’amour estre effacée Mais je me plains de l’ennui que j’acquiers, Et loing de toy humblement te requiers Que loing de moy de moy ne sois faschée.

3. Aux damoyselles paresseuses d’escrire a leurs amys

Bonjour, et puis, quelles nouvelles? n’en scaurait-on de vous avoir? S’en bref ne m’en faicte savoir J’en feray de toutes nouvelles. Puis que vous estes si rebelles, Bon vespre, bonne nuict, bon soir, bon jour. Mais si vous cueillez des groyselles, Envoyez m’en; pour tout voir Je suis gros: mais c’est de vous voir Quelque matin, mes damoyselles; Bon jour.

4. Estrene de la rose

La belle rose, à Vénus consacrée, L’oeil et le sens de grand plaisir pour voit; Si vous diray, dame qui tant m’agrée, raison pour quoy de rouges on en voit Un jour Vénus son adonis suivoit Parmy jardins pleins d’espines et branches, Les pieds tous nudz et les deux bras sans manches, Don’t d’un rosier l’espine luy mesfeit; or estoient lors toutes les roses blanches,

5. Pregaria

¡oh, Deus, meu Señor, en ti confío! ¡oh, Xesús amado, sálvame! nunha cruel prisión, nas terribles penurias, por ti suspiro; nos meus lamentos clamo por ti, desesperada no pó adórote e implórote: ¡sálvame!

GEORGES ENESCO (1881-1995) SETE CANCIóNS DE CLéMENT MAROT, op. 15 (1908) Texto: Clément Marot (1496-1544)

1. Agasallo para Ana

De agasallo de aninovo douche o meu corazón aflixido por unha nova ferida; constrinxido estou, o amor así o ordena, en min quen un rumbo ben contrario tento.

Porque o meu corazón é a miña verdadeira riqueza, non teño nada máis no que fundamentarme; debo dar o mellor ben que posúa se desexo ser rico neste mundo.

2. Fasme languidecer

Fasme languidecer sen te ter ofendido; xa non me escribes, xa non preguntas por min. Con todo, non desexo a ningunha outra dona: prefiro morrer antes ca cambiar o meu pensamento.

non digo que o teu amor se teña esvaecido, pero quéixome da aflición que adquiro, e lonxe de ti humildemente te requiro que lonxe de min comigo non te anoxes.

3. Ás donas preguiceiras para escribir aos seus pretendentes

Bo día, e logo, ¿que hai de novo? ¿non hai forma de saber de vós? Se en breve non me dades ningunha nova inventarei as miñas de todas vós. ¡Xa que estades tan remisas, entón, boa tarde, boa noite, boa tardiña, bo día! Pero se apañades grosellas, enviádeme algunhas; desesperado estou por ver todo, máis na esperanza de vervos unha mañá, miñas donas; ¡bo dia!

4. O agasallo da rosa

a bela rosa, a Venus consagrada, é un gran pracer para a vista e os sentidos. Direivos, dona que tanto me agrada, a razón pola que as rosas son vermellas. Un día, Venus ía detrás do seu adônis entre xardíns cheos de espiñas e ramas, os pés descalzos e os dous brazos sen mangas, que a espiña dunha roseira arañou. Todas as rosas eran brancas daquela,

Page 17: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [17]

Mais de son sang de vermeilles en feit. De ceste rose ay là faict mon prouffit Vous estrennant, car plus qu’à autre chose Vostre visage en doulceur tout confict Semble à la fraiche et vermeillette rose.

5. Present de couleur blanche

Present, present de couleur de colombe, Va où mon cueur s’est le plus adonné; Va doulcement, et doulcement y tombe, Mais au parler ne te monstre estonné: Dy que tu es pour Foy bien ordonné Dy oultre plus: car je te l’abandonne, Que le Seigneur à qui tu es donné n’a foy semblable à celle qui te donne.

6. Changeons propos, c’est trop parlé d’amours

Changeons propos, c’est trop chanté d’amours: Ce sont clamours, chantons de la serpette: Tous vignerons ont à elle recours. C’est leur secours pur tailler la vignette; o serpilette, ô la serpillonette, La vignolette est par toy mise sus, Don’t les bons vins tous les ans sont yssus. Le dieu Vulcain, forgeron des haults dieux, Forgea aux cieulx la serpe bien taillante, De fin acier trempé en bon vin vieulx, Pour tailler mieulx et estre plus vaillante. Bacchus la vante, et dit qu’elle est seante Et convenante à noé le bon nom Pour en tailler la vigne en la saison. Bacchus alors chapeau de treille avoit, Et arrivoit pour benistre la vigne; Avec flascons Silenus le suyvoit, Lequel beuvoit aussi droit qu’une ligne; Puis il trepigne et se faict une bigne, Comme une guigne estoit rouge son nez; Beaucoup de gens de sa race sont nez.

7. Du confict en douleur

Si j’ay du mal, maulgré moy je le porte; Et s’ainsi est qu’aucun me reconforte Son reconfort ma douleur point n’appaise; Voylà comment je languis en malaise, Sans nul espoir de liesse plus forte. Et fault qu’ennuy jamais de moy ne sorte, Car mon estat fut faict de telles sorte Dès que fus né; portant ne vous desplaise Si j’ay du mal.

Quant je mourray, ma douleur sera morte; Mais cependant mon povre cueur supporte Mes tristes jours en fortune maulvaise, Don’t force m’est que mon ennui me plaise, Et ne fault plus que je me desconforte Si j’ay du mal.

pero o seu sangue púxoas encarnadas. Desta rosa fixen bo uso agasallándote con ela, porque máis que a calquera outra cousa, o teu rostro, cheo de dozura, aseméllase á fresca e vermella rosa.

5. Presente de cor branca

Presente, presente de cor de pomba, vai onde o meu corazón está máis entregado; vai suavemente, e suavemente pousa alí, pero non te amosessorprendido por falar. Di que estás destinado para o amor di tamén (xa que che abandonou a el) Que o amor do Señor a quen ti es dado non iguala o amor daquela que che dá.

6. Cambiemos o asunto, abonda de cantar de amores

Cambiemos o asunto, abonda de cantar de amores; son clamores, cantemos sobre a podadora. Todos os viticultores recorren a ela. axúdalles a podar a viña. ¡oh podadora, oh podadoriña!, Contigo minguan as viñas que dan bos viños todos os anos. o deus Vulcano, ferreiro dos altos deuses, forxou no ceo a folla ben cortante, de fino aceiro temperado en bo viño envellecido, Para podar mellor e ser máis valente. Baco louvoouna, e dixo que era ideal e apropiada para que o bo pai noé a usase na época de poda da viña. Levaba daquela Baco un chapeu de parra e viña para bendicir as viñas. Silenus seguíao sostendo unha xerra, da cal bebía tan dereito como unha raia; e logo tropezaba e batía na cabeza. Como unha cereixa estaba vermello o seu nariz; Moitos descenden da súa raza.

7. Impregnado en dor

Se eu sufro, a pesar de min mesmo, sopórtoo, e se alguén tenta reconfortarme, o seu conforto non apacigua a miña dor. Velaquí como languidezo en desacougo, sen ninguna esperanza de maior ledicia. E que a inquietude de min nunca saia xa que o meu estado foi decidido desta sorte dende que nacín; non vos aflixades pois, se eu sufro.

Cando morra, a miña dor estará morta; mentres,o meu pobre corazón soporta os meus tristes días en mala fortuna, obrigado estou a encontrar pracer na miña propia inquietude e non debo desconfortarme máis se eu sufro.

Page 18: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[18] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

NICOLAE bRETAN (1887-1968)

Rea De plaTă (1925) Texto: George Coșbuc (1866-1918)

Ea vine de la moară; si jos în ulicioară punându-şi sacul, iacă nu-l poate ridica.

“Ţi-l duc eu!” “Cum?” “Pe plată!” Iar ea, cuminte fată, se şi-nvoieşte-ndată. De ce-ar şi zice ba?

Eu plec cu sacu-n spate. La calea jumătate cer plata, trei săruturi. Dar uite, felul ei:

Stă-n drum şi să socoate, si-mi spune câte toate, că-s scump, că ea nu poate, că prea sunt multe trei!

Cu două se-nvoieşte, şi unul mi-l plăteşte, cu altul să-mi rămâie datoare pe-nserat.

Dar n-am să-l văd cât veacul! Şi iată-mă, săracul, să-i duc o poştie sacul p-un singur sărutat!

STELELE-N CER (1931) Texto: Mihail Eminescu (1850-1889)

Stelele-n cer deasupra mărilor ard depărtărilor până ce pier.

După un semn clătind catargele, tremură largele vase de lemn;

Stol de cocori apucă-ntinsele si necuprinsele drumuri de nori.

Zboară ce pot şi-a lor întrecere, vecinică trecere asta e tot...

Până nu mor, pleacă-te, îngere, la trista-mi plângere plină de-amor.

Nu e păcat ca să se lepede clipa cea repede ce ni s-a dat?

NICOLAE bRETAN (1887-1968)

A PAGADORA RETICENTE (1925) Texto: George Coșbuc (1866-1918)

Vén do muíño pola pequena pista abaixo, pousa o saco a modo e xa non o pode volver levantar.

“¡axudareite!” “¿a cambio de que?” “Do pagamento”, e ela, a raposiña, inmediatamente di que si coa cabeza; ¿por que ía dicir que non?

Carrexo o saco ao lombo, e decontado pido o pagamento. Tres bicos, pero ela para na estrada e pon escusas.

Di que son moi caro, que non pode acordar tres bicos, tres bicos, tres bicos son demasiados.

Pode acordar en dous, di ela, e dáme un. o outro, di, podo recibilo despois, na tarde.

Pero eu sei que nunca o terei, mira o parvo que fun, carrexando todo o camiño o saco ás costas ¡por un único biquiño!

ESTRELAS NO CEO (1931) Texto: Mihail Eminescu (1850-1889)

Estrelas no ceo, estrelas por riba dos mares, arden no espazo ata extinguírense.

grandes barcos de madeira treman, mentres os seus mastros abanean ante os invisibles sinais dos ceos.

Multitude de guindastres levan ao ceo, flotando nos vastos, indescifrables, inexplorados camiños de entre as altas nubes.

Voan tan lonxe, tan lonxe como poden na incesante migración que dirixe as súas vidas.

ata que morra, inclínate, meu anxo, ante o meu laído cheo de amor silencioso.

¿non é unha mágoa que eses momentos fugaces que se nos conceden, se desvanezan tan rápido?

Page 19: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [19]

Floare de crâng, astfel vieţile şi tinereţile trec şi se stâng.

orice noroc şi-ntinde-aripele gonit de clipele stării pe loc.

Şi Dacă RamuRi baT în geam (1909) Texto: Mihail Eminescu (1850-1889)

Şi dacă ramuri bat în geam şi se cutremur plopii, e ca în minte să te am şi-ncet să te apropii.

şi dacă stele bat în lac adâncu-i luminându-l, e ca durerea mea s-o-mpac înseninându-mi gândul.

Şi dacă norii deşi se duc de iese-n luciu luna, e ca aminte să-mi aduc de tine-ntotdeauna.

LA GROAPA LUI LAIE Texto: octavian goga (1881-1938)

Am venit să-ţi spun o vorbă Azi, când pleci în ţări mai bune, niculaie, Laie Chioru, Cântăreţ din patru strune;

Du-l cu tine meşteşugul Care ne-ntărea soboru: Meştere a nouă sate, Lăutare, Laie Chioru!

Unde norii-şi ţin popasul În lăcaş de mărgărint, Şede Domnul cu Sânpetru La o masă de argint.

Tu să-ţi pleci uşor genunchii Şi uşor să-ţi pleci grumazul, Şi pe umerii vioarei Să-ţi apeşi domol obrazul.

Şi să cânţi un cântec, Laie, Cum se cântă-n sat la noi, Când se tânguie ciobanul După turma lui de oi.

Povesti-va atunci struna Înălţimilor albastre Vremea lungă câtă jale Scris-a-n sufletele noastre.

S-ar întuneca pământul, C-ar veni, veni, ţigane, Toate stelele s-asculte Glasul strunei năzdrăvane.

Como flores que florecen brevemente, pasan a vida e a xuventude, e logo todas se extinguen tan rapidamente.

ninguha fortuna pode sacarnos da nosa dor, tan firmemente estamos encadeados pola nosa propia mortalidade.

E SE AS RAMAS bATEN CONTRA A VENTÁ (1909) Texto: Mihail Eminescu (1850-1889)

E se as ramas baten contra a ventá, e se os álamos tremen é para traerme lembranzas de ti en que lentamente te achegas a min.

E se as estrelas atravesan o escuro lago e brillan nesas profundidades translúcidas, é para aliviar a aflición que me invade, e silenciar os meus pensamentos.

E se logo as densas nubes se afastan, e destapan os ceos iluminados polo luceiro da lúa, é para que pense en ti por sempre e para sempre.

NA TUMbA DE LAIE Texto: octavian goga (1881-1938)

Hoxe, cando veño falar contigo, amigo, ti xa estás disposto para a túa última viaxe, niculaie, torto Laie, ¡afamado violinista das catro cordas!

Leva contigo, oh mestre de nove pobos, a marabillosa arte do violinista co que inspirabas as nosas reunións, ¡mestre violinista, torto Laie!

Levao alí onde as nubes descansan, alí diante das nacaradas portas do ceo, onde Deus está sentado falando con San Pedro ao redor dunha mesa de prata.

Dobra un pouco os teus xeonllos, baixa un pouco a cabeza, prepárate, aperta a meixela, pero apértaa con coidado contra a fría madeira do teu violín.

adiante, toca agora, Laie, igual ca o pastor da aldea toca a súa apesarada frauta, mentres pastorea o seu rebaño.

Deixa que as catro cordas soen todas, que lle toquen á bóveda azul, que toquen como a mágoa dos anos deixóunos marcas de desconsolo e dor.

a terra escurecerá coma se de luto estivese, cando as estrelas acoden a escoitar as túas cordas dicir con voz terreal, ¡niculaie, gran violinista!

Page 20: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[20] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

Blând zâmbire-ar Milostivul... iar din geana lui de-argint Lacrim-ar cădea-n adâncul Norilor de mărgărint.

ni s-ar stinge-atunci necazul Ce de mult ne petrecea: Între stelele de pază Am avea şi noi o stea!

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)

LIEbESTREU, op. 3 núm. 1 (1853) Texto: robert reinick (1805-1852)

“o versenk’, o versenk’ dein Leid, mein Kind, in die See, in die tiefe See!” Ein Stein wohl bleibt auf des Meeres grund, mein Leid kommt stets in die Höh’.

“Und die Lieb’, die du im Herzen trägst, Brich sie ab, brich sie ab, mein Kind!” ob die Blum’ auch stirbt, wenn man sie bricht, Treue Lieb’ nicht so geschwind.

“Und die Treu’, und die Treu’, ‘s war nur ein Wort, in den Wind damit hinaus”. o Mutter und splittert der Fels auch im Wind, Meine Treue, die hält ihn aus.

ALTE LIEbE, op. 72 núm. 1 (1876) texto: Karl august Candidus (1817-1872)

Es kehrt die dunkle Schwalbe aus fernem Land zurück, Die frommen Störche kehren Und bringen neues glück.

an diesem Frühlingsmorgen, So trüb’ verhängt und warm, ist mir, als fänd’ ich wieder Den alten Liebesharm.

Es ist als ob mich leise Wer auf die Schulter schlug, als ob ich säuseln hörte, Wie einer Taube Flug.

Es klopft an meine Türe, Und ist doch niemand draus; ich atme Jasmindüfte, Und habe keinen Strauß.

Es ruft mir aus der Ferne, Ein auge sieht mich an, Ein alter Traum erfaßt mich Und führt mich seine Bahn.

oh Deus misericordioso, sorrílle a Laie, mentres as túas pestanas de prata derraman chuvia de bágoas, entre as nubes nacaradas.

a fría treboada celestial apagará o lume da nosa dor, entre as estrelas do ceo refulxirá a nosa estrela gardiá, a nosa estrela.

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)

FIDELIDADE, op. 3 núm. 1 (1853) Texto: robert reinick (1805-1852)

“¡afunde, oh, afunde as túas penas, miña nena, no mar, no profundo mar!” Unha pedra pode quedar no fondo do mar, pero as miñas penas sempre volven subir.

“¡E o amor que aniña no teu corazón, arríncao, arríncao, miña nena!” Unha flor morre axiña se a arrancan, pero o amor fiel non morre tan axiña.

“E a fidelidade só foi unha palabra, que se levou o vento” ¡ay, nai!, o vento pode romper as rochas, pero a miña fidelidade saberá facerlle frente.

VELLO AMOR, op. 72 núm. 1 (1876) Texto: Karl august Candidus (1817-1872)

Volve a escura andoriña do distante país, as benditas cegoñas volven e traen novas sortes.

nesta mañá de primavera, tan cuberta e calorosa, síntome coma se retornara o vello mal de amores.

É coma se alguén suavemente me tocara no ombreiro, coma se escoitara o borboriño do voo dunha pomba.

Tocan na miña porta, mais fóra non hai ninguén; respiro o recendo dos xasmíns, mais non teño flores.

Chámanme de moi lonxe, un ollo me contempla, un vello soño me atrapa e lévame polo seu rumbo.

Page 21: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [21]

IMMER LEISER WIRD MEIN SChLUMMER, op. 105 núm. 2 (1886) Texto: Hermann von Lingg (1820-1905)

immer leiser wird mein Schlummer, nur wie Schleier liegt mein Kummer zitternd über mir. oft im Traume hör ich dich rufen drauß vor meiner Tür, niemand wacht und öffnet dir, ich erwach und weine bitterlich.

Ja, ich werde sterben müssen, Eine andre wirst du küssen, Wenn ich bleich und kalt. Eh die Maienlüfte wehn, Eh die Drossel singt im Wald: Willst du mich noch einmal sehn, Komm, o komme bald!

STäNDChEN, op. 106 núm. 1 (1866) Texto: Franz Theodor Kugler (1808-1858)

Der Mond steht über dem Berge, So recht für verliebte Leut’; im garten rieselt ein Brunnen, Sonst Stille weit und breit.

neben der Mauer im Schatten, Da stehn der Studenten drei, Mit Flöt’ und geig’ und zither, Und singen und spielen dabei.

Die Klänge schleichen der Schönsten Sacht in den Traum hinein, Sie schaut den blonden geliebten Und lispelt: “Vergiß nicht mein!”

DER GANG zUM LIEbChEN, op. 31 núm. 3 (1863) Texto: Josef Wenzig (1807-1876)

Es glänzt der Mond nieder, ich sollte doch wieder zu meinem Liebchen, Wie mag es ihr geh’n?

ach weh’, sie verzaget Und klaget, und klaget, Daß sie mich nimmer im Leben wird seh’n!

Es ging der Mond unter, ich eilte doch munter, Und eilte daß keiner Mein Liebchen entführt.

ihr Täubchen, o girret, ihr Lüftchen, o schwirret, Daß keiner mein Liebchen, Mein Liebchen entführt!

O MEU SOñO FAISE CADA VEz MÁIS DOCE, op. 105 núm. 2 (1886) Texto: Hermann von Lingg (1820-1905)

o meu soño faise cada vez máis doce, coma un tremente veo cóbreme a miña dor. Moitas veces te escoito en soños petando na miña porta; non hai ninguén esperto para abrirte, eu esperto e choro amargamente.

Si, sei que vou morrer e que bicarás a outra cando eu estea pálida e fría. antes de que sopre a brisa de maio, antes de que o tordo cante no bosque, se me queres ver unha vez máis, ¡ven, oh, ven axiña!

SERENATA, op. 106 núm. 1 (1866) texto: Franz Theodor Kugler (1808-1858)

a lúa despunta sobre a montaña, tan propicia para os namorados: no xardín murmura unha fonte, por todas partes reina o silencio.

Xunto ao muro, entre as sombras, atópanse tres estudantes, cunha frauta, un violín e unha cítara, cantando e tocando.

a música deslízase suavemente no soño da muller máis fermosa. Ela contempla ao seu louro amado e susurra: “¡non me olvides!”

CAMIñO Á AMADA, op. 31 núm. 3 (1863) Texto: Josef Wenzig (1807-1876)

a lúa loce no ceo, eu debería ir xunto á miña amada, ¿como andará ela?

¡ai!, ¡perde a esperanza e xeme, e lamenta, que nunca máis na vida me volverá ver!

Púxose a lúa, e ás présas fun, animado, e ás présas fun para que ninguén me arrebatara a miña amada.

¡Pombiñas, arrolade! ¡Brisas, zoade! ¡Que ninguén a miña amada, a miña amada arrebate!

Page 22: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[22] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

VON EWIGER LIEbE, op. 43 núm. 1 (1864) Texto: august Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1798-1874)

Dunkel, wie dunkel in Wald und in Feld! abend schon ist es, nun schweiget die Welt. nirgend noch Licht und nirgend noch rauch, Ja, und die Lerche sie schweiget nun auch.

Kommt aus dem Dorfe der Bursche heraus, gibt das geleit der geliebten nach Haus, Führt sie am Weidengebüsche vorbei, redet so viel und so mancherlei:

“Leidest du Schmach und betrübest du dich, Leidest du Schmach von andern um mich, Werde die Liebe getrennt so geschwind, Schnell wie wir früher vereiniget sind. Scheide mit regen und scheide mit Wind, Schnell wie wir früher vereiniget sind”.

Spricht das Mägdelein, Mägdelein spricht: “Unsere Liebe sie trennet sich nicht! Fest ist der Stahl und das Eisen gar sehr, Unsere Liebe ist fester noch mehr.

Eisen und Stahl, man schmiedet sie um, Unsere Liebe, wer wandelt sie um? Eisen und Stahl, sie können zergehn, Unsere Liebe muß ewig bestehn!”

Páxina seguinte:Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938): Xinete feminino (1931-32)

DO AMOR ETERNO, op. 43 núm. 1 (1864) Texto: august Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1798-1874)

¡Que sombríos están os bosques e os campos! Xa está atardecendo e o mundo está en silencio. non se divisa rastro ningún de luz ou de fume, tamén a laverca está en silencio.

o mozo chega da vila para acompañar a casa á súa amada. Lévaa xunto ós salgueiros, fálalle sen cesar de moitas cousas:

“¿Sufres humillacións e entristéceste, sufres humillacións doutros por min? Que o amor nos separe tan deprisa, tan veloz como daquela nos unimos. Que parta coa chuvia, que parta co vento, tan veloz coma daquela nos unimos”.

E fala a moza, a moza fala: “¡Que o noso amor nunca se separe! Fortes son o aceiro e o ferro, o noso amor é aínda máis forte.

o aceiro e o ferro poden forxarse, mais o noso amor, ¿quen o cambiará? o aceiro e o ferro pódense fundir, mais o noso amor durará para sempre”.

Page 23: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

CONCERTO 2 xoves 24 setembro de 2015

KATE ROYAL sopranoROGER VIGNOLES piano

Page 24: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[24] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

PARTE I

RObERT SChUMANN (1810-1856)Aus den östlichen Rosen (Das rosas orientais), op. 25 núm. 25Volksliedchen (Cantigas populares), op. 51, núm. 2Der himmel hat einen Träne geweint (o ceo chorou unha bágoa), op. 37 núm. 1

CLARA SChUMANN (1819-1896)Geheimes Flüstern hier und dort (Murmurio segredo aquí e acolá), op. 23 núm. 3 O Lust, O Lust (oh pracer, oh pracer), op. 23 núm. 6Ich stand in dunkeln Träumen (andaba en escuros soños), op. 13 núm. 1Sie liebten sich beide (os dous amábanse), op. 13 núm. 2An einem lichten Morgen (nunha mañá luminosa), op. 23 núm. 2 GUSTAV MAhLER (1860-1911)Rückert-Lieder (Cancións sobre textos de rückert)

ich atmet’ einen linden Duft (respirei un doce aroma)Liebst du um Schönheit (Se amas a beleza)Blicke mir nicht in die Lieder (non olles nas miñas cancións)Um Mitternacht (a medianoite)ich bin der Welt abhanden gekommen (Volvinme un estraño para o mundo)

PARTE II

RObERT SChUMANN (1810-1856)Frühlingsfahrt (Viaxe de primavera), op. 45 núm. 2Stirb, Lieb’ und Freud’ (Que morran o amor e a ledicia), op. 35 núm. 2

SAMUEL bARbER (1910-1981)hermit songs (Cancións de eremita), op. 29

at Saint Patrick’s Purgatory (no purgatorio de San Patricio)Church bell at night (Campá da igrexa pola noite)St. ita’s Vision (a visión de Santa ita)The Heavenly Banquet (o banquete celestial)The Crucifixion (A crucifixión)Sea Snatch (Vaga de mar)Promiscuity (Promiscuidade)The Monk and his Cat (o monxe e o seu gato)The Praises of god (as louvanzas de Deus)The Desire for Hermitage (o desexo de retiro)

RObERT SChUMANN (1810-1856)Der Einsiedler (o eremita), op. 83 núm. 3

Page 25: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [25]

RObERT SChUMANN (1810-1856)

AUS DEN öSTLIChEN ROSEN, op. 25 núm. 25 (1840) Texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Wanderung

ich sende einen gruß wie Duft der rosen, ich send’ ihn an ein rosenangesicht. ich sende einen gruß wie Frühlingskosen, ich send’ ihn an ein aug voll Frühlingslicht.

aus Schmerzensstürmen, die mein Herz durchtosen, Send’ ich den Hauch, dich unsanft rühr’ er nicht! Wenn du gedenkest an den Freudelosen, So wird der Himmel meiner nächte licht.

VOLKSLIEDChEN op. 51, núm. 2 (1840) Texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Lyrische Gedichte

Wenn ich früh in den garten geh’ in meinem grünen Hut, ist mein erster gedanke, Was nun mein Liebster tut?

am Himmel steth kein Stern, Den ich dem Freund nicht gönnte. Mein Herz gäb’ ich ihm gern, Wenn ich’s heraus tun könnte.

DER hIMMEL hAT EINEN TRäNE GEWEINT, op. 37 núm. 1 (1841) Texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Lyrische Gedichte

Der Himmel hat eine Thräne geweint, Die hat sich in’s Meer zu verlieren gemeint. Die Muschel kam und schloß sie ein: Du sollst nun meine Perle sein. Du sollst nicht vor den Wogen zagen, ich will hindurch dich ruhig tragen. o du mein Schmerz, du meine Lust, Du Himmelsträn’ in meiner Brust! gieb, Himmel, daß ich in reinem gemüthe Den reinsten deiner Tropfen hüte.

CLARA SChUMANN (1819-1896)

GEhEIMES FLüSTERN hIER UND DORT, op. 23 núm. 3 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Gedichte

geheimes Flüstern hier und dort, Verborgnes Quellenrauschen o Wald, o Wald, geweihter ort, Laß mich des Lebens reinstes Wort, in zweig und Blatt belauschen!

Und schreit’ ich in den Wald hinaus, Da grüßen mich die Bäume. Du liebes, freies gotteshaus, Du schließest mich mit Sturmgebraus in deine kühlen räume!

Was leise mich umschwebt, umklingt, ich will es treu bewahren, Und was mir tief zum Herzen dringt, Will ich, vom geist der Lieb’ beschwingt, in Liedern offenbaren!

RObERT SChUMANN (1810-1856)

DAS ROSAS ORIENTAIS, op. 25 núm. 25 (1840) texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Wanderung

Envío un saúdo como o aroma dunha rosa, envíollo a un rostro que é como unha rosa. Envío un saúdo como unha caricia de primavera, envíollo a uns ollos que brillan coa luz da primavera.

Das atormentadas dores que se desencadean no meu corazón envíoche un alento... ¡que non che faga mal! Cando penses na miña tristura, o ceo das miñas noites se alumbrará.

CANTIGAS POPULARES op. 51, núm. 2 (1840) texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Poemas líricos

Cando pola mañá saio ao xardín co meu chapeu verde, é o meu primeiro pensamento, que fará o meu amado?

non hai estrela no ceo que non lle teña dado ao amigo. Daríalle o meu corazón, se o puidese sacar.

O CEO ChOROU UNhA bÁGOA, op. 37 núm. 1 (1841) texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Poemas líricos

o ceo chorou unha bágoa, que ía perderse no mar. achegouse ao bivalvo e encerrouna: agora serás a miña perla. non teñas medo das ondas, porque te levarei con calma. oh, dor miña, desexo meu, ti, bágoa celestial no meu peito! Fai, ceo, que no meu puro corazón, garde a máis pura das túas gotas.

CLARA SChUMANN (1819-1896)

MURMURIO SEGREDO AqUí E ACOLÁ, op. 23 núm. 3 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Poemas

Murmurio segredo aquí e acolá, escondido discorrer dunha fonte, ¡oh bosque, oh bosque, lugar sagrado, deixa que espíe, entre ramas e follas, a máis pura das verbas da vida!

Se saio camiñando do bosque, saúdanme as árbores. ¡Ti, amado e libre morada de Deus, ti péchasme coa forza das tormentas nas túas frescas estancias!

O que flotar e soa lixeiro ao meu redor, vou gardalo fielmente, ¡e o que chega ao fondo do corazón, quero, animado polo espírito do amor, manifestalo en cancións!

Page 26: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[26] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

O LUST, O LUST, op. 23 núm. 6 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Jucunde

o Lust, o Lust, vom Berg ein Lied in’s Land hinab zu singen! Der kleinste Ton hinunter zieht, So wie auf riesenschwingen!

Der stillste Hauch aus lauter Brust, in Leid und Lust entrungen, Er wird zum Klange, unbewußt Für alle Welt gesungen.

Es schwingt sich erd- und himmelwärts Der Seele klingend Sehnen, Und fällt der ganzen Welt an’s Herz ob freudig, ob in Thränen.

Was still sonst nur die Brust durchzieht, Fliegt aus auf lauten Schwingen, -- o Lust, o Lust, vom Berg ein Lied in’s Land hinab zu singen!

ICh STAND IN DUNKELN TRäUMEN, op. 13 núm. 1 (1840-43) Texto: Heinrich Heine (1797-1856), de Buch der Lieder

ich stand in dunkeln Träumen und starrte ihr Bildnis an, und das geliebte antlitz Heimlich zu leben begann.

Um ihre Lippen zog sich Ein Lächeln wunderbar, Und wie von Wehmutstränen Erglänzte ihr augenpaar.

Auch meine Tränen flossen Mir von den Wangen herab - Und ach, ich kann’s nicht glauben, Daß ich dich verloren hab!

SIE LIEbTEN SICh bEIDE, op. 13 núm. 2 (1842) Texto: Heinrich Heine (1797-1856), de Buch der Lieder

Sie liebten sich beide, doch keiner wollt’ es dem andern gestehn; sie sahen sich an so feindlich, und wollten vor Liebe vergehn.

Sie trennten sich endlich und sah’n sich nur noch zuweilen im Traum; sie waren längst gestorben und wußten es selber kaum.

AN EINEM LIChTEN MORGEN, op. 23 núm. 2 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Frische Lieder

an einem lichten Morgen, Da klingt es hell im Thal: Wach’ auf, du liebe Blume, ich bin der Sonnenstral!

Erschließe mit Vertrauen Dein Blütenkämmerlein Und laß die heiße Liebe ins Heiligtum hinein.

ich will ja nichts verlangen als liegen dir im Schoos,

Oh PRACER, Oh PRACER, op. 23 núm. 6 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Jucunde

¡oh pracer, oh pracer de baixar cantando unha cantiga do monte á terra! ¡o máis pequeno son descende, como levado por xigantes ás!

o alento máis calado do peito, arrincado da dor e do desexo, faise lamento, sen sabelo, cantado para todo o mundo.

Baixa á terra e sobe ao ceo, resoando as cordas da alma, e toca o corazón de todo o mundo ora ledo, ora chorando.

o que decotío só se crava no peito, voa libre en resoantes ás, ¡oh pracer, oh pracer, de baixar cantando unha cantiga do monte á terra!

ANDAbA EN ESCUROS SOñOS, op. 13 núm. 1 (1840-43) Texto: Heinrich Heine (1797-1856), de O libro das cantigas

andaba en escuros soños, fiquei mirando o seu retrato, e o amado rostro secretamente cobrou vida.

Baixo os seus beizos formouse un sorriso marabilloso, e con bágoas de saudade brillaron os seus ollos.

Tamén discorreron as miñas bágoas polas miñas meixelas e ¡ai!, ¡non podo crer que te perdera!

OS DOUS AMÁbANSE, op. 13 núm. 2 (1842) texto: Heinrich Heine (1797-1856), de O libro das cantigas

os dous amábanse, máis ninguén quería declararse ao outro; mirábanse con tanto rancor, como de amor morrían.

Ao fin separáronse e dende aquela só de cando en vez en soños se vían; morreran había moito tempo e apenas se deran conta.

NUNhA MAñÁ LUMINOSA, op. 23 núm. 2 (1856) Texto: Hermann rollett (1819-1904), de Cantigas novas

nunha mañá luminosa, soa con claridade no val: esperta, querida flor, eu son o raio do sol!

Abre confiada o teu apousento de flor e deixa entrar no santuario o apaixonado amor.

Máis nada quero pedir só que xacer no teu colo,

Page 27: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [27]

Und deine Blüte küssen Eh sie verwelkt im Moos.

ich will ja nichts begehren, als ruhn an deiner Brust, Und dich dafür verklären Mit sonnenheller Lust!

GUSTAV MAhLER (1860-1911) RüCKERT-LIEDER (1901-1902) Texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Lyrische Gedichte

1. Ich atmet’ einen linden Duft

ich atmet’ einen linden Duft! im zimmer stand Ein zweig der Linde, Ein angebinde Von lieber Hand. Wie lieblich war der Lindenduft!

Wie lieblich ist der Lindenduft! Das Lindenreis Brachst du gelinde! ich atme leis im Duft der Linde Der Liebe linden Duft.

2. Liebst du um Schönheit

Liebst du um Schönheit, o nicht mich liebe! Liebe die Sonne, Sie trägt ein gold’nes Haar!

Liebst du um Jugend, o nicht mich liebe! Liebe der Frühling, Der jung ist jedes Jahr!

Liebst du um Schätze, o nicht mich liebe. Liebe die Meerfrau, Sie hat viel Perlen klar.

Liebst du um Liebe, o ja, mich liebe! Liebe mich immer, Dich lieb’ ich immerdar.

3. blicke mir nicht in die Lieder

Blicke mir nicht in die Lieder! Meine augen schlag’ ich nieder, Wie ertappt auf böser Tat. Selber darf ich nicht getrauen, ihrem Wachsen zuzuschauen. Deine neugier ist Verrat!

Bienen, wenn sie zellen bauen, Lassen auch nicht zu sich schauen, Schauen selber auch nicht zu. Wenn die reichen Honigwaben Sie zu Tag gefördert haben, Dann vor allen nasche du!

e bicar a túa flor antes de que murche no musgo.

¡Máis nada quero demandar só que descansar no teu peito, e agradecido glorificarte con alegría iluminada!

GUSTAV MAhLER (1860-1911) CANCIóNS SObRE TEXTOS DE RüCKERT (1901-1902) Texto: Friedrich rückert (1788-1866), de Poemas líricos

1. Respirei un doce aroma

¡respirei un doce aroma! no cuarto había unha póla de tileiro, un presente dunha amada man. ¡Que delicioso era o aroma do tileiro!

¡Que delicioso era o aroma do tileiro! ¡a ramiña do tileiro que partiches delicadamente! respiro suavemente no aroma do tileiro o doce aroma do amor.

2. Se amas a beleza

Se amas a beleza, ¡oh, non me ames a min! ¡ama ao sol, co seu loiro cabelo!

Se amas a xuventude ¡oh, non me ames min! ¡ama a primavera, que todos os anos é nova!

Se amas a riqueza, ¡oh, non me ames a min! ¡ama á serea, que ten moitas brillantes perlas!

Se amas o amor, ¡oh, si, ámame a min! ¡Ámame sempre, e eu amareite eternamente!

3. Non olles nas miñas cancións

¡non olles nas miñas cancións! Baixo os meus ollos como sorprendido nun delito. nin eu mesmo ouso velas medrar. ¡a túa curiosidade é unha traizón!

as abellas, cando constrúen as súas celas, tampouco deixan que ninguén as observe, nin elas mesmas se miran. Cando os panais cheos de mel sacaron á luz do día, ¡daquela, antes que ninguén, próbalos ti!

Page 28: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[28] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

4. Um Mitternacht

Um Mitternacht Hab’ ich gewacht Und aufgeblickt zum Himmel; Kein Stern vom Sterngewimmel Hat mir gelacht Um Mitternacht.

Um Mitternacht Hab’ ich gedacht Hinaus in dunkle Schranken. Es hat kein Lichtgedanken Mir Trost gebracht Um Mitternacht.

Um Mitternacht nahm ich in acht Die Schläge meines Herzens; Ein einz’ger Puls des Schmerzes War angefacht Um Mitternacht.

Um Mitternacht Kämpft’ ich die Schlacht, o Menschheit, deiner Leiden; nicht konnt’ ich sie entscheiden Mit meiner Macht Um Mitternacht.

Um Mitternacht Hab’ ich die Macht in deine Hand gegeben! Herr! über Tod und Leben Du hältst die Wacht Um Mitternacht!

5. Ich bin der Welt abhanden gekommen

ich bin der Welt abhanden gekommen, Mit der ich sonst viele zeit verdorben, Sie hat so lange nichts von mir vernommen, Sie mag wohl glauben, ich sei gestorben!

Es ist mir auch gar nichts daran gelegen, ob sie mich für gestorben hält, ich kann auch gar nichts sagen dagegen, Denn wirklich bin ich gestorben der Welt.

ich bin gestorben dem Weltgetümmel, Und ruh’ in einem stillen gebiet! ich leb’ allein in meinem Himmel, in meinem Lieben, in meinem Lied!

RObERT SChUMANN (1810-1856)

FRühLINGSFAhRT, op. 45 núm. 2 (1840) Texto: Josef Karl Benedikt von Eichendorff (1788-1857), de Gedichte

Es zogen zwei rüst’ge gesellen zum erstenmal von Haus, So jubelnd recht in die hellen, in die klingenden, singenden Wellen Des vollen Frühlings hinaus.

4. A medianoite

a medianoite espertei e mirei cara ao ceo; ningunha das infinitas estrelas me sorriu a medianoite.

a medianoite os meus pensamentos marcharon ata os escuros límites. ningún luminoso pensamento me trouxo consolo a medianoite.

a medianoite reparei nos latexos do meu corazón; un único batido de dor avivouse a medianoite.

a medianoite librei a batalla, oh humanidade, das túas penas; non podo decidila co meu poder a medianoite.

¡a medianoite puxen o poder nas túas mans! ¡Señor! ¡Da morte e da vida ti es o gardián a medianoite!

5. Volvinme un estraño para o mundo

Volvinme un estraño para o mundo ao que unha vez dediquei tanto tempo. ¡Hai tanto que nada sabe de min que ben podería pensar que estou morto!

non me preocupa en absoluto que crea que morrín. Tampouco podo negalo, pois realmente morrín para o mundo.

¡Morrín para o estruendo do mundo e repouso nunha silenciosa paraxe! ¡Vivo só no meu ceo, no meu amor, na miña canción!

RObERT SChUMANN (1810-1856)

VIAXE DE PRIMAVERA, op. 45 núm. 2 (1840) Texto: Josef Karl Benedikt von Eichendorff (1788-1857), de Poemas

Dous bos mozos saíron por primeira vez da casa, con xúbilo cara ás claras, cantareiras e soantes ondas en plena primavera.

Page 29: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [29]

Die strebten nach hohen Dingen, Die wollten, trotz Lust und Schmerz, Was recht’s in der Welt vollbringen, Und wem sie vorübergingen, Dem lachten Sinnen und Herz.

Der Erste, der fand ein Liebchen, Die Schwieger kauft’ Hof und Haus; Der wiegte gar bald ein Bübchen, Und sah aus heimlichen Stübchen Behaglich in’s Feld hinaus.

Dem zweiten sangen und logen Die tausend Stimmen im grund, Verlockend’ Sirenen, und zogen ihn in die buhlenden Wogen in der Wogen farbigen Schlund.

Und wie er auftaucht vom Schlunde Da war er müde und alt, Sein Schifflein das lag im Grunde, So still war’s rings in der runde Und über den Wasser weht’s kalt.

Es klingen und singen die Wellen Des Frühlings wohl über mir; Und seh’ ich so kecke gesellen, Die Tränen im auge mir schwellen ach, gott, führ’ uns liebreich zu Dir!

STIRb, LIEb’ UND FREUD’, op. 35 núm. 2 (1840) de Kerner Lieder, op. 35 Texto: Justinus Kerner (1786-1862), de Die lyrischen Gedichte

zu augsburg steht ein hohes Haus, nah bei dem alten Dom, Da tritt am hellen Morgen aus Ein Mägdelein gar fromm; gesang erschallt, zum Dome wallt Die liebe gestalt.

Dort vor Marias heilig’ Bild Sie betend niederkniet, Der Himmel hat ihr Herz erfüllt, Und alle Weltlust flieht: “o Jungfrau rein! Laß mich allein Dein eigen sein!”

alsbald der glocke dumpfer Klang Die Betenden erweckt, Das Mägdlein wallt die Hall’ entlang, Es weiß nicht, was es trägt; am Haupte ganz Von Himmelsglanz Einen Lilienkranz.

Mit Staunen schauen all’ die Leut’ Dies Kränzlein licht im Haar, Das Mägdlein aber wallt nicht weit, Tritt vor den Hochaltar: “zur nonne weiht Mich arme Maid! Stirb, Lieb’ und Freud’!”

aspiraban a chegar moi alto, querían, malia os anhelos e a dor, facer algo bo no mundo, e se se cumpría, aledaban a alma e o corazón.

o primeiro atopou un amorciño, cuxa sogra lle mercou casa e leira; ao pouco arrolaba un neno no colo, e dende o seu fogar ollaba con agrado os campos.

ao segundo cantábanlle e tentábanlle as mil voces da terra, sedutoras sereas collérono e levárono ás galantes ondas, ao colorido abismo das ondas.

Cando sae do abismo xa é vello e está canso, o seu barco pousa no fondo, ao redor faise un silencio, e por riba da auga vai un frío vento.

Soan e cantan as ondas da primavera, agradables, máis aló; e cando vexo mozos ousados énchenseme de bágoas os ollos ai, deus, guíanos con amor cara a ti!

qUE MORRAN O AMOR E A LEDICIA, op. 35 núm. 2 (1840) de Kerner Lieder, op. 35 Texto: Justinus Kerner (1786-1862), de Die lyrischen Gedichte

En augsburgo hai unha alta casa preto da vella catedral. na clara mañá sae unha piadosa doncela; resoan cánticos, e cara á catedral se dirixe a amada figura.

alí, fronte á sagrada imaxe de María, ponse de xeonllos para rezar; o ceo encheu o seu corazón e todo o gozo terrenal voa: “¡oh, purísima Virxe! ¡Déixame ser só túa!”

En canto o xordo golpe da campá esperta aos devotos, a doncela recorre a nave, sen saber o que leva: sobre a súa cabeza leva, con relocente brillo celestial, unha grilanda de lirios.

abraiada mira toda a xente a luminosa grilanda no pelo, e a doncela non camiña máis; diríxese ao altar maior: “¡Consagrada a monxa, eu, pobre rapaza! ¡Que morran o amor e a ledicia!”

Page 30: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[30] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

gott, gib, daß dieses Mägdelein ihr Kränzlein friedlich trag’, Es ist die Herzallerliebste mein, Bleibt’s bis zum jüngsten Tag. Sie weiß es nicht, Mein Herz zerbricht, Stirb, Lieb’ und Licht!

SAMUEL bARbER (1910-1981) hERMIT SONGS, op. 29 (1953) Textos baseados en anónimos irlandeses en gaélico (séculos Viii-Xiii) adaptados por W. H. auden, Chester Kallman, Howard Mumford Jones, Kenneth Jackson e Seán o’Faoláin

1. At Saint Patrick’s Purgatory Texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nacido John Francis Whelan (1900-1991)

Pity me on my pilgrimage to Loch Derg! o King of the churches and the bells bewailing your sores and your wounds, but not a tear can i squeeze from my eyes! not moisten an eye after so much sin! Pity me, o King! What shall i do with a heart that seeks only its own ease? o only begotten Son by whom all men were made, who shunned not the death by three wounds, pity me on my pilgrimage to Loch Derg and i with a heart not softer than a stone!

2. Church bell at night Texto: Howard Mumford Jones (1892-1980)

Sweet little bell, struck on a windy night, i would liefer keep tryst with thee than be with a light and foolish woman.

3. Saint lta’s vision Texto: Chester Kallman (1921-1975)

“i will take nothing from my Lord,” said she, “unless He gives me His Son from Heaven in the form of a Baby that i may nurse Him”. So that Christ came down to her in the form of a Baby and then she said: “infant Jesus, at my breast, nothing in this world is true Save, o tiny nursling, You. infant Jesus at my breast, By my heart every night, You i nurse are not a churl But were begot on Mary the Jewess By Heaven’s light. infant Jesus at my breast, What King is there but You who could give everlasting good? Wherefore i give my food. Sing to Him, maidens, sing your best! There is none that has such right To your song as Heaven’s King Who every night is infant Jesus at my breast”.

Deus, que esta doncela poda levar a súa grilanda en paz. Ela é o verdadeiro amor do meu corazón, e o será ata o día do xuízo. Ela non o sabe e o meu corazón pártese. ¡Que morran o amor e a luz!

SAMUEL bARbER (1910-1981) CANCIóNS DE EREMITA, op. 29 (1953) Textos baseados en anónimos irlandeses en gaélico (séculos Viii-Xiii) adaptados por W. H. auden, Chester Kallman, Howard Mumford Jones, Kenneth Jackson e Seán o’Faoláin

1. No purgatorio de San Patricio texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nado John Francis Whelan (1900-1991)

¡apiádate de min na miña peregrinación ao lago Derg! ¡oh rei das igrexas e das campás! ¡Que carpen as túas chagas e feridas, pero nin unha bágoa podo eu derramar dos meus ollos! ¡nin empanar despois de tanto pecado! ¡apiádate de min, oh rei! ¿Que debo facer cun corazón que só procura o seu alivio? ¡oh unixénito por quen todos os homes foron creados, quen non evitou a morte por tres feridas, apiádate de min na miña peregrinación ao lago Derg e eu cun corazón non máis brando ca unha pedra!

2. Campá da igrexa pola noite Texto: Howard Mumford Jones (1892-1980)

Doce campaíña que soas nunha ventada noite, preferiría manter un encontro contigo antes ca estar cunha muller lixeira e fatua.

3. A visión de Santa Ita Texto: Chester Kallman (1921-1975)

“non aceptarei nada do meu Señor,” dixo ela, “ao menos que me ofreza o seu fillo do Ceo na forma dun bebé que eu poida aleitar”. así que Cristo descendeu dos ceos na forma dun bebé e ela dixo: “neno Xesús, vén ao meu colo, nada neste mundo é verdadeiro salvo, oh lactanciño ti. neno Xesús vén ao colo, a carón do meu corazón cada noite, ti, a quen aleito, non es un campesiño fuches concibido por María a xudía á luz dos ceos. neno Xesús, vén ao colo, ¿que rei máis ca ti podería prodigar o ben eterno? Por iso douche o meu alimento. ¡Cantádelle, doncelas, cantade do mellor! ninguén hai co dereito ás vosas cancións máis ca o rei dos ceos, o neno Xesús que cada noite está no meu colo”.

Page 31: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [31]

4. The heavenly banquet Texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nacido John Francis Whelan (1900-1991)

i would like to have the men of Heaven in my own house; with vats of good cheer laid out for them. i would like to have the three Mary’s, their fame is so great. i would like people from every corner of Heaven. i would like them to be cheerful in their drinking. i would like to have Jesus sitting here among them. i would like a great lake of beer for the King of Kings. i would like to be watching Heaven’s family Drinking it through all eternity.

5. The crucifixion Texto: Howard Mumford Jones (1892-1980)

At the cry of the first bird They began to crucify Thee, o Swan! never shall lament cease because of that. it was like the parting of day from night. ah, sore was the suffering borne By the body of Mary’s Son, But sorer still to Him was the grief Which for His sake Came upon His Mother.

6. Sea-snatch Texto: Kenneth Hurlstone Jackson (1909-1991)

it has broken us, it has crushed us, it has drowned us, o King of the starbright Kingdom of Heaven! The wind has consumed us, swallowed us, as timber is devoured by crimson fire from Heaven. it has broken us, it has crushed us, it has drowned us, o King of the starbright Kingdom of Heaven!

7. Promiscuity Texto: Kenneth Hurlstone Jackson (1909-1991)

i do not know with whom Edan will sleep, but i do know that fair Edan will not sleep alone.

8. The monk and his cat Texto: W. H. auden (1907-1973)

Pangur, white Pangur, How happy we are alone together, Scholar and cat. Each has his own work to do daily; For you it is hunting, for me study. Your shining eye watches the wall; my feeble eye is fixed on a book. You rejoice when your claws entrap a mouse; i rejoice when my mind fathoms a problem. Pleased with his own art neither hinders the other; Thus we live ever without tedium and envy. Pangur, white Pangur, How happy we are alone together, Scholar and cat.

4. o banquete celestial Texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nado John Francis Whelan (1900-1991)

gustaríame ter os homes do ceo na miña propia casa; con tinas de boa comida dispostas para eles. gustaríame ter as tres Marías, tan afamadas elas. gustaríame ter xente de cada recuncho do ceo. gustaríame que estiveran ledos bebendo. gustaríame ter a Xesús sentado aquí entre eles. gustaríame ter un gran lago de cervexa para o rei de reis. gustaríame ver a familia celestial bebela ata a eternidade.

5. a crucifixión Texto: Howard Mumford Jones (1892-1980)

Co canto do primeiro paxaro procederon a crucificarte, oh cisne! nunca cesará o lamento por isto. Era coma se separara o dia da noite. ah, palpable era o sufrimento soportado polo corpo do fillo de María, pero máis dolorosa para el era a aflición que, por el, invadía a súa nai.

6. Vaga de mar Texto: Kenneth Hurlstone Jackson (1909-1991)

rompeunos, machucounos, afogounos, oh rei do refulxente reino celestial! o vento consumiunos, tragounos, como a madeira que é devorada polo lume vermello do ceo. ¡rompeunos, machucounos, tragounos, oh rei do refulxente reino celestial!

7. Promiscuidade Texto: Kenneth Hurlstone Jackson (1909-1991)

non sei con quen durmirá Edan, pero ben sei que o fermoso Edan non durmirá só.

8. O monxe e o seu gato Texto: W. H. auden (1907-1973)

Pangur, branco Pangur, que felices somos sós, xuntos, erudito e gato. Cada un ten o seu quefacer cotián; o teu é cazar, o meu é estudar. o teu ollo brillante mira a parede; o meu feble ollo está fixo nun libro. alégraste cando as túas gadoupas atrapan un rato alégrome cando a miña mente afonda nun problema. Compracido por cadansúa arte ningún amola o outro; así vivimos sempre sen tedio nin envexa. Pangur, branco Pangur, que felices somos sós, xuntos, erudito e gato.

Page 32: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[32] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

Páxina seguinte:Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938): Baile de máscaras (1928-29)

9. The praises of God Texto: W. H. auden (1907-1973)

How foolish the man who does not raise His voice and praise with joyful words, as he alone can, Heaven’s High King. To whom the light birds with no soul but air, all day, everywhere laudations sing.

10. The desire for hermitage Texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nacido John Francis Whelan (1900-1991)

ah! To be all alone in a little cell with nobody near me; beloved that pilgrimage before the last pilgrimage to death. Singing the passing hours to cloudy Heaven; Feeding upon dry bread and water from the cold spring. That will be an end to evil when i am alone in a lovely little corner among tombs far from the houses of the great. ah! To be all alone in a little cell, to be alone, all alone: alone i came into the world alone i shall go from it.

RObERT SChUMANN (1810-1856) DER EINSIEDLER, op. 83 núm. 3 (1850) Texto: Josef Karl Benedikt von Eichendorff (1788-1857), de Gedichte

Komm, Trost der Welt, du stille nacht! Wie steigst du von den Bergen sacht, Die Lüfte alle schlafen, Ein Schiffer nur noch, wandermüd’, Singt übers Meer sein abendlied zu gottes Lob im Hafen.

Die Jahre wie die Wolken gehn Und lassen mich hier einsam stehn, Die Welt hat mich vergessen, Da tratst du wunderbar zu mir, Wenn ich beim Waldesrauschen hier gedankenvoll gesessen.

o Trost der Welt, du stille nacht! Der Tag hat mich so müd' gemacht, Das weite Meer schon dunkelt, Laß ausruhn mich von Lust und not, Bis daß das ew'ge Morgenrot Den stillen Wald durchfunkelt.

9. As louvanzas de Deus Texto: W. H. auden (1907-1973)

Que necio o home que non levanta a súa voz e louva con palabras de xúbilo, como só el pode, ao alto rei celestial. a quen os liviáns paxaros sen alma mais con aire, todo o día, en todas partes louvanzas cantan.

10. O desexo de retiro Texto: Seán Proinsias o’Faoláin, nado John Francis Whelan (1900-1991)

ah! Estar completamente só nunha pequena cela sen ninguén preto de min; amada peregrinación antes desa última peregrinación á morte. cantando as horas que pasan ao Ceo anubrado; aliméntandome de pan reseso e auga do frío manancial. Ese será o final do mal cando estea só nun precioso recunchiño entre tumbas lonxe das casas dos grandes. ¡ah! Estar só nunha pequena cela, estar só, estar completamente só: só cheguei ao mundo, só debo marchar del.

RObERT SChUMANN (1810-1856) O EREMITA, op. 83 núm. 3 (1850) Texto: Josef Karl Benedikt von Eichendorff (1788-1857), de Poemas

¡Vén, consolo do mundo, noite queda! Como baixas plácida dos montes, cando os ventos dormen, só un mariñeiro, canso de vagar, canta polo mar a súa cantiga nocturna, en louvanza de deus no porto.

os anos pasan como as nubes, e a min déixanme senlleiro, o mundo esqueceume, e entón, marabilla, viñeches a min, mentres eu no murmurio do bosque estaba perdido en pensamentos.

oh consolo do mundo, noite queda! o día fatigoume tanto, o vasto mar xa escurece, déixame descansar do pracer e da dor, ata que a aurora eterna alumee o bosque quedo.

Page 33: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

CONCERTO 3 martes 29 de setembro de 2015

RODERICK WILLIAMS barítonoROGER VIGNOLES piano

Page 34: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[34] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

PARTE I

hUGO WOLF (1860-1903)Nun bin ich dein (Quero seguirte), de Spanisches Liederbuch (Cancioneiro español) Nun wandre, Maria (Camiña, María), de Spanisches LiederbuchAuf ein altes bild (a un cadro antigo), de Mörike-Liederherr, was trägt der boden hier (Que producira meu Deus), de Spanisches LiederbuchFühr mich, Kind, nach bethlehem (Lévame, neno, a Belén), de Spanisches Liederbuch

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)Auf dem Kirchhofe (no camposanto), op. 105 núm. 4Geheimnis (Segredo), op. 71 núm. 3 Nachtigall (reiseñor), op. 97 núm. 1 Sonntag (Domingo), op. 47 núm. 3 Die Mainacht (a noite de maio), op. 43 núm. 2 botschaft (Mensaxe), op. 47 núm. 1

MAURICE RAVEL (1875-1937)Don quichotte à Dulcinée (Don Quixote a Dulcinea)

Chanson romantique (romance)Chanson Épique (Canción épica)Chanson à Boire (Canción do viño)

PARTE II

hUGO WOLF (1860-1903)Italienisches Liederbuch (Cancioneiro italiano) [selección]

gesegnet sei, durch den die Welt entstund (Bendito sexa aquel de quen procede o mundo)ihr seid die allerschönste (Sodes a máis fermosa)Und steht ihr früh am Morgen auf vom Bette (E cando vos levantades cedo pola mañá)Der Mond hat eine schwere Klag erhoben (a lúa elevou unha grave protesta)Dass doch gemalt all deine reize wären (Se todos os teus encantos fosen pintados)Benedeit die sel’ge Mutter (Bendita sexa a ditosa nai)Selig ihr Blinden (Benditos sexades os cegos)Wie viele zeit verlor ich (Canto tempo perdín amándote)

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)Vier ernste Gesänge, op. 121 (Catro cantos serios)

Denn es gehet dem Menschen (Porque tanto lle sucede ao home)ich wandte mich (Mirei ao meu redor)o Tod, wie bitter bist du (oh, morte, que amarga resultas)Wenn ich mit Menschen- und mit Engelszungen redete (Se falase a lingua dos homes e dos anxos)

Page 35: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [35]

hUGO WOLF (1860-1903)

NUN bIN ICh DEIN, DU ALLER bLUMEN bLUME (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 1 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto en español de Juan ruiz, arcipreste de Hita (c.1283 - c. 1350)

nun bin ich dein, Du aller Blumen Blume, Und sing allein allstund zu deinem ruhme; Will eifrig sein, Mich dir zu weih’n Und deinem Duldertume.

Frau, auserlesen, zu dir steht all mein Hoffen, Mein innerst Wesen ist allezeit dir offen. Komm, mich zu lösen Vom Fluch des Bösen, Der mich so hart betroffen!

Du Stern der See, Du Port der Wonnen, Von der im Weh Die Wunden Heil gewonnen, Eh’ ich vergeh’ Blick’ aus der Höh, Du Königin der Sonnen!

nie kann versiegen Die Fülle deiner gnaden; Du hilfst zum Siegen Dem, der mit Schmach beladen. an dich sich schmiegen, zu deinen Füßen liegen Heilt allen Harm und Schaden.

ich leide schwer Und wohl verdiente Strafen. Mir bangt so sehr, Bald Todesschlaf zu schlafen. Tritt du einher, Und durch das Meer, o führe mich zu Hafen!

NUN WANDRE, MARIA (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 3 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto en español de Francisco de Ocaña (fl. 1600)

nun wandre, Maria, nun wandre nur fort. Schon krähen die Hähne, und nah ist der ort. nun wandre, geliebte, du Kleinod mein, Und balde wir werden in Bethlehem sein. Dann ruhest du fein und schlummerst dort. Schon krähen die Hähne und nah ist der ort. Wohl seh ich, Herrin, die Kraft dir schwinden; Kann deine Schmerzen, ach, kaum verwinden. Getrost! Wohl finden wir Herberg dort. Schon krähen die Hähne und nah ist der ort.

hUGO WOLF (1860-1903)

qUIERO SEGUIR A TI, FLOR DE LAS FLORES (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 1 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto en español de Juan ruiz, arcipreste de Hita (c.1283 - c. 1350)

Quiero seguir a ti, flor de las flores, siempre desir cantar de tus loores; non me partir de te servir, mejor de las mejores.

Grand fianza he yo en ti, Señora, la mi esperança en ti es toda hora: de tribulaçión sin tardança venme librar agora.

Estrella del mar, puerto de folgura, de dolor complido et de tristura; venme librar et conortar, Señora del altura!

nunca falleçe la tu merçed complida, siempre guaresçes de coytas et das vida; nunca peresçe nin entristesçe quien a ti non olvida.

Sufro grand mal sin meresçer, a tuerto, escribo tal, porque pienso ser muerto: mas tú me val, non veo ál que me saque a puerto.

CAMINAD, ESPOSA (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 3 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto en español de Francisco de Ocaña (fl. 1600)

Caminad, Esposa, Virgen singular; que los gallos cantan, cerca está el lugar. Caminad, Señora, bien de todo bien, que antes de una hora somos en Belén; y allá muy bien podréis reposar, que los gallos cantan, cerca está el lugar. Yo, Señora, siento que vais fatigada, y paso tormento por veros cansada; presto habrá posada do podréis holgar que los gallos cantan, cerca está el lugar.

Page 36: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[36] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

Wär erst bestanden dein Stündlein, Marie, Die gute Botschaft, gut lohnt ich sie. Das Eselein hie gäb ich drum fort! Schon krähen die Hähne und nah ist der ort.

AUF EIN ALTES bILD (1888) Texto: Eduard Mörike (1804-1875)

In grüner Landschaft Sommerflor, Bei kühlem Wasser, Schilf, und rohr, Schau, wie das Knäblein Sündelos Frei spielet auf der Jungfrau Schoss! Und dort im Walde wonnesam, ach, grünet schon des Kreuzes Stamm!

Herr, was trägt der Boden hier (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 9 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto anónimo español

Herr, was trägt der Boden hier, Den du tränkst so bitterlich? Dornen, liebes Herz, für mich, Und für dich der Blumen zier.

ach, wo solche Bäche rinnen, Wird ein garten da gedeihn? Ja, und wisse! Kränzelein, Gar verschiedne, flicht man drinnen.

o mein Herr, zu wessen zier Windet man die Kränze? sprich! Die von Dornen sind für mich, Die von Blumen reich ich dir.

FühR MICh, KIND, NACh bEThLEhEM (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm. 5 texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto anónimo español

Führ mich, Kind nach Bethlehem! Dich, mein gott, dich will ich sehn. Wem geläng’ es, wem, ohne dich zu dir zu gehn!

rüttle mich, daß ich erwache, rufe mich, so will ich schreiten; gieb die Hand mir, mich zu leiten, Daß ich auf den Weg mich mache.

Daß ich schaue Bethlehem, Dorten meinen gott zu sehn. Wem geläng’ es, wem, ohne dich zu dir zu gehn!

Von der Sünde schwerem Kranken Bin ich träg und dumpf beklommen. Willst du nicht zu Hülfe kommen, Muß ich straucheln, muß ich schwanken.

Leite mich nach Bethlehem, Dich, mein gott, dich will ich sehn Wem geläng’ es, wem, ohne dich zu dir zu gehn!

¡ay, Señora mía!, si librada os viese, de albricias daría cuanto yo tuviese; este asno que fuese, holgaría dar; que los gallos cantan, cerca está el lugar.

A UN CADRO ANTIGO (1888) Texto: Eduard Mörike (1804-1875)

Na verde paisaxe do florido estío, ao carón da fresca auga, canas e xuncos, ¡mira como o rapaz inocente xoga no colo da Virxe! E alá no bosque gozoso, ai, verdea xa a árbore da Cruz.

Qué producirá mi Dios (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm 9 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto anónimo español

¿Qué producirá mi Dios tierra que regáis así? Las espinas para mí, y las flores para vos.

¡regada con tales fuentes jardín se habrá de hacer! Sí, mas de él se han de coger guirnaldas muy diferentes.

¿Cuyas han de ser, mi Dios, esas guirnaldas, decid? Las de espinas para mí, las de flores para vos.

LLEVADME, NIñO, A bELéN (1889-90) de Spanisches Liederbuch (geistliche Lieder), núm. 5 Texto: Paul Heyse (1830-1914) baseado nun texto anónimo español

Llevadme, niño, a Belén, que os deseo ver, mi Dios, y no hay quien pueda ir a vos sin vos.

Movedme porque despierte, para que vaya llamadme, dadme la mano y guiadme porque a caminar acierte:

así llegaré á Belen donde os quiero ver, mi Dios, que no hay quien pueda ir a vos sin vos.

La enfermedad del pecado tan torpe me tiene hecho, que no doy paso derecho sin ser de vos ayudado:

llevadme pues a Belen donde os contemple, mi Dios, pues no hay quien pueda ir a vos sin vos.

Page 37: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [37]

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)

AUF DEM KIRChhOFE, op. 105 núm. 4 (1887-88) Texto: Detlev von Liliencron (1844-1909)

Der Tag ging regenschwer und sturmbewegt, ich war an manch vergeßnem grab gewesen, Verwittert Stein und Kreuz, die Kränze alt, Die namen überwachsen, kaum zu lesen.

Der Tag ging sturmbewegt und regenschwer, auf allen gräbern fror das Wort: gewesen. Wie sturmestot die Särge schlummerten, auf allen gräbern taute still: genesen.

GEhEIMNIS, op. 71 núm. 3 (1877) Texto: Karl august Candidus (1817-1872)

o Frühlingsabenddämmerung! o laues, lindes Weh’n, ihr Blütenbäume, sprecht, Was tut ihr so zusammensteh’n?

Vertraut ihr das geheimnis euch Von uns’rer Liebe süß? Was flüstert ihr ein ander zu Von uns’rer Liebe süß?

NAChTIGALL, op. 97 núm. 1 (1885) Texto: Christian reinhold (1813-1856)

o nachtigall, dein süßer Schall, Er dringet mir durch Mark und Bein. nein, trauter Vogel, nein! Was in mir schafft so süße Pein, Das ist nicht dein, Das ist von andern, himmelschönen, nun längst für mich verklungenen Tönen in deinem Lied ein leiser Widerhall!

SONNTAG, op. 47 núm. 3 (1859) Texto: Johann Ludwig Uhland (1787-1862)

So hab’ ich doch die ganze Woche Mein feines Liebchen nicht geseh’n, ich sah es an einem Sonntag Wohl vor der Türe steh’n: Das tausendschöne Jungfräulein, Das tausendschöne Herzelein, Wollte gott, wollte gott, ich wär’ heute bei ihr!

So will mir doch die ganze Woche Das Lachen nicht vergeh’n, ich sah es an einem Sonntag Wohl in die Kirche geh’n: Das tausendschöne Jungfräulein, Das tausendschöne Herzelein, Wollte gott, wollte gott, ich wär’ heute bei ihr!

JOhANNES bRAhMS (1833-1897)

NO CAMPOSANTO, op. 105 núm. 4 (1887-88) texto: Detlev von Liliencron (1844-1909)

o día foi chuvioso e tempestuoso, estiven ante tumbas esquecidas, cruz e pedra gastadas, as coroas vellas, os nomes tapados pola maleza, case non se len.

o día foi chuvioso e tempestuoso, unha palabra conxelábase en todas as tumbas: foron. Como mortos na tempestade os cadaleitos durmían, Unha palabra desxeábase nas tumbas: sandaron.

SEGREDO, op. 71 núm. 3 (1877) Texto: Karl august Candidus (1817-1872)

¡oh luscofusco primaveral! ¡oh vento lene e morno! ¿Que facedes, árbores floridas, falade, estando tan achegadas?

¿Contádevos, doces, o segredo do noso amor? ¿Murmurades, doces, do noso amor?

REISEñOR, op. 97 núm. 1 (1885) Texto: Christian reinhold (1813-1856)

oh reiseñor, o teu doce son penétrame a alma. ¡non, paxaro meu, non! non é o teu son o que me inflixe esta doce dor, son outros celestiais que calaron hai moito tempo, e que o teu cantar me lembra!

DOMINGO, op. 47 núm. 3 (1859) texto: Johann Ludwig Uhland (1787-1862)

Pasei toda a semana sen ver a miña namorada, vina o domingo diante da súa porta: ¡a mil veces fermosa doncela, a mil veces fermosa moza, quixese Deus, quixese Deus, que estivese hoxe xunto a ela!

En toda esta semana non se esvaece o meu sorriso, vina un domingo indo á igrexa: ¡a mil veces fermosa doncela, a mil veces fermosa moza, quixese Deus, quixese Deus, que estivese hoxe xunto a ela!

Page 38: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[38] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

DIE MAINAChT, op. 43 núm. 2 (1869) Texto: Max Joseph Beer (1851-1908)

Wann der silberne Mond durch die gesträuche blinkt, Und sein schlummerndes Licht über den rasen streut, Und die Nachtigall flötet, Wandl’ ich traurig von Busch zu Busch.

Überhüllet von Laub girret ein Taubenpaar Sein Entzücken mir vor; aber ich wende mich, Suche dunklere Schatten, Und die einsame Thräne rinnt.

Wann, o lächelndes Bild, welches wie Morgenrot Durch die Seele mir strahlt, find’ ich auf Erden dich? Und die einsame Thräne Bebt mir heißer die Wang’ herab!

bOTSChAFT, op. 47 núm. 1 (1868) Texto: georg Friedrich Daumer (1800-1875), baseado nun texto persa de Hafis (Mohammed Schemsed-din) (c.1327-1390)

Wehe, Lüftchen, lind und lieblich Um die Wange der geliebten, Spiele zart in ihrer Locke, Eile nicht hinwegzufliehn! Tut sie dann vielleicht die Frage, Wie es um mich armen stehe; Sprich: “Unendlich war sein Wehe, Höchst bedenklich seine Lage; aber jetzo kann er hoffen, Wieder herrlich aufzuleben, Denn du, Holde, denkst an ihn”.

MAURICE RAVEL (1875-1937) DON qUIChOTTE à DULCINéE (1932) Texto: Paul Morand (1888-1976)

1. Chanson romanesque

Si vous me disiez que la terre à tant tourner vous offensa, je lui dépêcherais Pança: vous la verriez fixe et se taire.

Si vous me disiez que l’ennui vous vient du ciel trop fleuri d’astres, déchirant les divins cadastres, je faucherais d’un coup la nuit.

Si vous me disiez que l’espace ainsi vidé ne vous plaît point, chevalier dieu, la lance au poing, j’étoilerais le vent qui passe.

Mais si vous disiez que mon sang est plus à moi qu’à vous, ma Dame, je blêmirais dessous le blâme et je mourrais, vous bénissant.

Ô Dulcinée.

A NOITE DE MAIO, op. 43 núm. 2 (1869) Texto: Max Joseph Beer (1851-1908)

Cando a lúa prateada brilla entre os arbustos e a súa luz somnolenta esparéxese pola herba, e o reiseñor canta, vago e tristemente dun arbusto a outro.

oculta entre a follaxe, unha parella de pombas lánzame os seus arrolos de amor; pero eu cambio de rumbo, busco sombras máis escuras e cae unha bágoa solitaria.

¿Cando, oh sorrinte visión que como a aurora resplandece no interior da miña alma, atopareite na terra? E a bágoa solitaria faime estremecerme aínda máis ao caer pola miña meixela.

MENSAXE, op. 47 núm. 1 (1868) Texto: georg Friedrich Daumer (1800-1875), baseado nun testo persa de Hafis (Mohammed Schemsed-din) (c.1327-1390)

Sopra, brisa, suave e deliciosa nas meixelas da miña amada, xoga doce cos seus rizos, non teñas présa en marchar. Se quizais ela che pregunta como está este infeliz, dille: “Infinita foi a súa dor, moi delicado o seu estado; pero agora ten esperanza de revivir con esplendor, pois ti, fermosa, pensas nel”.

MAURICE RAVEL (1875-1937) DON qUIXOTE A DULCINEA (1932) Texto: Paul Morand (1888-1976)

1. Romance

Se me di que a terra a ofende ao xirar, mandaría a Sancho e veríaa inmóbil e silenciosa.

Se me di que a aburre o ceo cargado de estrelas, esnaquizaría o catastro divino e, dun golpe, borraría a noite.

Se entón me di que ese espazo non lle prace en absoluto, cabaleiro de Deus, lanza en alto, enchería de estrelas o vento que pasa.

Pero se me di que o meu sangue é máis meu ca seu, miña Señora, palidecería polo reproche e morrería bendicíndoa.

¡oh, Dulcinea!

Page 39: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [39]

2. Chanson épique

Bon Saint Michel qui me donnez loisir de voir ma Dame et de l’entendre, bon Saint Michel qui me daignez choisir pour lui complaire et la défendre, bon Saint Michel veuillez descendre avec Saint georges sur l’autel de la Madone au bleu mantel.

D’un rayon du ciel bénissez ma lame et son égale pureté et son égale en piété comme en pudeur et chasteté: ma Dame.

Ô grands Saint georges et Saint Michel l’ange qui veille sur ma veille, ma douce Dame si pareille à Vous, Madone au bleu mantel! amen.

3. Chanson à boire

Foin du bâtard, illustre Dame, qui pour me perdre à vos doux yeux dit que l’amour et le vin vieux mettent en deuil mon coeur, mon âme!

ah! Je bois à la joie! La joie est le seul but où je vais droit... Lorsque j’ai... lorsque j’ai bu!

Foin du jaloux, brune maîtresse, qui geint, qui pleure et fait serment d’être toujours ce pâle amant qui met de l’eau dans son ivresse!

ah! Je bois à la joie!...

hUGO WOLF (1860-1903) ITALIENISChES LIEDERbUCh (1890-96) (selección) Texto: Paul Heyse (1830-1914), baseado en textos populares italianos

Gesegnet sei, durch den die Welt entstund Texto orixinal: Canti popolari toscani, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856

gesegnet sei, durch den die Welt entstund; Wie trefflich schuf er sie nach allen Seiten! Er schuf das Meer mit endlos tiefem grund, Er schuf die Schiffe, die hinübergleiten, Er schuf das Paradies mit ew’gem Licht, Er schuf die Schönheit und dein angesicht.

Ihr seid die Allerschönste Texto orixinal: “E sete la piú bella mentovata” (de Canti popolari toscani, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856)

ihr seid die allerschönste weit und breit, Viel schöner als im Mai der Blumenflor. orvietos Dom steigt so voll Herrlichkeit, Viterbos größter Brunnen nicht empor.

2. Canción épica

Bondadoso San Miguel, que me concedes o don de ver a miña Señora e de oíla, bondadoso San Miguel, que te dignaches a elixirme para compracela e defendela, bondadoso San Miguel, descende con San Xurxo sobre o altar e coa Virxe do manto celeste.

Cun raio do ceo, bendí a miña espada e a súa igual en pureza, e a súa igual en piedade, pudor e castidade: a miña Señora.

oh, excelsos San Xurxo e San Miguel, o anxo que me vela mentres velo, a miña tenra Señora tan parecida a ti, Virxe do manto celeste! amén.

3. Canción do viño

¡Maldito sexa o bastardo, ilustre Dama, que, para perderme ante os seus doces ollos, di que o amor e o viño anello aflixen o meu corazón, a miña alma!

¡ah! ¡Bebo pola alegría! a alegría é a única meta á cal me dirixo ¡Cando cando bebín!

¡Maldito sexa o envexoso, Señora morena, que xeme, chora e xura que sempre é ese pálido amante que agrega auga a súa ebriedade!

¡ah! ¡Bebo pola alegría!

hUGO WOLF (1860-1903) ITALIENISChES LIEDERbUCh (selección) Texto: Paul Heyse (1830-1914), baseado en textos populares italianos

bendito sexa aquel de quen procede o mundo Texto orixinal: Cantos populares toscanos, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856

Bendito sexa aquel de quen procede o mundo; ¡que espléndido o creou por todas partes! Creou o mar de fondo infinitamente profundo, creou os barcos que por el navegan, creou o Paraíso de eterna luz, creou a beleza e o teu rostro.

Sodes a máis fermosa Texto orixinal: “E sete la piú bella mentovata” (de Cantos populares toscanos, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856)

Sodes a máis fermosa ao largo e ancho do mundo, moito máis fermosa cás flores de maio. nin a catedral de orvieto nin a gran fonte de Viterbo se alzan tan maxestuosamente.

Page 40: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[40] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

So hoher reiz und zauber ist dein eigen, Der Dom von Siena muß sich vor dir neigen. ach, du bist so an reiz und anmut reich, Der Dom von Siena selbst ist dir nicht gleich.

Und steht Ihr früh am Morgen auf Texto orixinal: “E la mattina quando vi levate” (de Canti popolari toscani, corsi, illirici, greci, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

Und steht ihr früh am Morgen auf vom Bette, Scheucht ihr vom Himmel alle Wolken fort, Die Sonne lockt ihr auf die Berge dort, Und Engelein erscheinen um die Wette Und bringen Schuh und Kleider Euch sofort. Dann, wenn ihr ausgeht in die heil’ge Mette, So zieht ihr alle Menschen mit Euch fort, Und wenn ihr naht der benedeiten Stätte, So zündet Euer Blick die Lampen an. Weihwasser nehmt ihr, macht des Kreuzes zeichen Und netzet Eure weiße Stirn sodann Und neiget Euch und beugt die Knie ingleichen – o wie holdselig steht Euch alles an! Wie hold und selig hat Euch gott begabt, Die ihr der Schönheit Kron empfangen habt! Wie hold und selig wandelt ihr im Leben; Der Schönheit Palme ward an Euch gegeben.

Der Mond hat eine schwere Klag’ erhoben Texto orixinal: “La luna s’è venuta a lamentare” (de Canti popolari toscani, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856)

Der Mond hat eine schwere Klag’ erhoben Und vor dem Herrn die Sache kund gemacht; Er wolle nicht mehr stehn am Himmel droben, Du habest ihn um seinen glanz gebracht. als er zuletzt das Sternenheer gezählt, Da hab es an der vollen zahl gefehlt; zwei von den schönsten habest du entwendet: Die beiden augen dort, die mich verblendet.

Daß doch gemalt all deine Reize wären Texto: “Le tue bellezze fossero dipinte” (de Canti popolari toscani, corsi, illirici, greci, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

Daß doch gemalt all deine reize wären, Und dann der Heidenfürst das Bildnis fände. Er würde dir ein groß geschenk verehren, Und legte seine Kron’ in deine Hände. zum rechten glauben müßt’ sich bekehren Sein ganzes reich, bis an sein fernstes Ende. im ganzen Land würd’ es ausgeschrieben, Christ soll ein jeder werden und dich lieben. Ein jeder Heide flugs bekehrte sich Und würd’ ein guter Christ und liebte dich.

benedeit die sel’ger Mutter Texto orixinal: “Benedetta sia la madre”

Benedeit die sel’ger Mutter, Die so lieblich dich geboren, So an Schönheit auserkoren, Meine Sehnsucht fliegt dir zu!

Tan sublime gracia e atractivo che son propios que a catedral de Siena ante ti se inclina. ah, es tan rica en gracia e encanto que nin a catedral de Siena se che iguala.

E cando vos levantades cedo pola mañá Texto orixinal: “E la mattina quando vi levate” (de Cantos populares toscanos, corsos, ilirios e gregos, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

E cando vos levantades cedo pola mañá disipades todas as nubes do ceo, traedes o sola enriba das montañas; e os querubíns aparecen correndo e táenvos de inmediato roupas e zapatos. Despois, cando vos dirixides á sagrada misa, levades a todos os homes convosco, e cando vos aproximades ao bendito lugar a vosa mirada acende as lámpadas. Tomades auga bendita, facedes o sinal da cruz e mollades a vosa branca fronte, e ao tempo vos inclinades e vos axeonllades ¡oh, que graciosamente vos favorece todo! ¡Con canta gracia e encanto vos creou Deus, vos que recibistes a coroa da hermosura! Con canta gracia e encanto camiñades pola vida; a palma da beleza foivos concedida.

A lúa elevou unha grave protesta Texto orixinal: “La luna s’è venuta a lamentare” (de Cantos populares toscanos, recollidos por giuseppe Tigri, Florencia, 1856)

a lúa elevou unha grave protesta e puxo o asunto en coñecemento do Señor: xa non quere seguir alá arriba no ceo, pois lle fixeches perder o seu brillo. a última vez que contou a súa lexión de estrelas faltoulle algunha; dúas das máis fermosas quitárasllas ti: eses dous ollos que me deslumbran.

Se todos os teus encantos fosen pintados Texto: “Le tue bellezze fossero dipinte” (de Cantos populares toscanos, corsos, ilirios e gregos, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

Se todos os teus encantos fosen pintados e o principe dos infieis atopase o teu retrato, honraríate cun grande agasallo e poría a súa coroa nas túas mans. Todo o seu reino, ata o seu máis lonxano confín, tería que se converter á fe verdadeira. En todo o país proclamaríase que todos se teñen que facer cristiáns e amarte. Todos os infieis convertiriríanse e se volverían bos cristiáns e amaríante.

bendita sexa a ditosa nai Texto orixinal: “Benedetta sia la madre”

Bendita sexa a ditosa nai que con tanto amor che dou a vida e che destinou á beleza, ¡os meus anhelos voan cara a ti!

Page 41: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [41]

Du so lieblich von gebärden, Du die Holdeste der Erden, Du mein Kleinod, meine Wonne, Süße, benedeit bist du! Wenn ich aus der Ferne schmachte Und betrachte deine Schöne, Siehe wie ich beb’ und stöhne, Daß ich kaum es bergen kann! Und in meiner Brust gewaltsam Fühl ich Flammen sich empören, Die den Frieden mir zerstören, ach, der Wahnsinn faßt mich an!

Selig ihr blinden Texto original: “Beati ciechi voi che non vedete”, (de Canti popolari inediti umbri, liguri, piceni, piemontesi, latini, recollidos e ilustrados por oreste Marcoaldi, genova, 1855)

Selig ihr Blinden, die ihr nicht zu schauen Vermögt die reize, die uns glut entfachen; Selig ihr Tauben, die ihr ohne grauen Die Klagen der Verliebten könnt verlachen; Selig ihr Stummen, die ihr nicht den Frauen Könnt eure Herzensnot verständlich machen; Selig ihr Toten, die man hat begraben! ihr sollt vor Liebesqualen ruhe haben.

Wie viele zeit verlor’ ich, dich zu lieben! Texto orixinal: “E quanto tempo ho perso” (de Canti popolari toscani, corsi, illirici, greci, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

Wie viele zeit verlor’ ich, dich zu lieben! Hätt’ ich doch gott geliebt in all der zeit. Ein Platz im Paradies wär’ mir verschrieben, Ein Heil’ger säße dann an meiner Seit’. Und weil ich dich geliebt, schön frisch gesicht, Verscherzt’ ich mir des Paradieses Licht, Und weil ich dich geliebt, schön Veigelein, Komm’ ich nun nicht ins Paradies hinein.

JOhANNES bRAhMS (1833-1897) VIER ERNSTE GESäNGE, op. 121 (1896)

1. Denn es gehet dem Menschen

Denn es gehet dem Menschen wie dem Vieh; wie dies stirbt, so stirbt er auch; und haben alle einerlei odem; und der Mensch hat nichts mehr denn das Vieh: denn es ist alles eitel. Es fährt alles an einem ort; es ist alles von Staub gemacht, und wird wieder zu Staub. Wer weiß, ob der geist des Menschen aufwärts fahre, und der odem des Viehes unterwärts unter die Erde fahre? Darum sahe ich, daß nichts bessers ist, denn daß der Mensch fröhlich sei in seiner arbeit, denn das ist sein Teil. Denn wer will ihn dahin bringen, daß er sehe, was nach ihm geschehen wird?

Ti, de rostro encantador, ti, a máis graciosa do mundo, ti, miña xoia, meu pracer, ¡bendita sexas, doce amor! Cando languidezo na distanza e contemplo a túa beleza, ¡mira como tremo e xemo, apenas podo ocultalo! E no meu peito sinto alzarse poderosas chamas que destrozan a miña paz, ¡ah, a loucura atrápame!

benditos sexades os cegos Texto original: “Beati ciechi voi che non vedete” (de Cantos populares inéditos umbros, ligures, picenos, piemonteses e latinos, recollidos e ilustrados por oreste Marcoaldi, genova, 1855)

Benditos sexades os cegos, porque non podedes ver os encantos que excitan o noso ardor; benditos sexades os xordos porque sen medo vos podedes rir das queixas dos amantes; benditos sexades os mudos porque non podedes contarlles ás mulleres as vosas penas de amor; ¡benditos sexades os que estades mortos e enterrados! Vós podedes descansar dos tormentos do amor.

¡Canto tempo perdín amándote! Texto orixinal: “E quanto tempo ho perso” (de Cantos populares toscanos, corsos, ilirios e gregos, recollidos e ilustrados por niccolò Tommaseo, Venezia, 1841)

¡Canto tempo perdín amándote! Se todo ese tempo tivese amado a Deus tería reservada unha praza no Paraíso cun Santo sentado ao meu carón. Pero como te amei, rostro de fresca fermosura, renunciei á luz do Paraíso, e como te amei, fermosa violeta, xamais entrarei no Paraíso.

JOhANNES bRAhMS (1833-1897) CATRO CANTOS SERIOS, op. 121 (1896)

1. Porque tanto lle sucede ao home

Porque tanto lle sucede ao home como á besta: igual que morre esta así morrerá aquel, pois son todos da mesma condición. non é o home máis cá besta; todo é vaidade. Todo vai parar ó mesmo lugar: todo está feito de po e en po tornarase. ¿Quen pode saber se a alma do home sobe ás alturas e o alento da besta cae nas profundidades da terra? Por iso alcancei a comprender que nada hai mellor para o home que ser feliz nas súas tarefas, pois é a súa obriga. Porque, ¿quen pode conseguir que vexa o que acontecerá cando el xa non estea?

Page 42: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[42] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

2. Ich wandte mich

ich wandte mich und sahe an alle, die Unrecht leiden unter der Sonne; Und siehe, da waren Tränen derer, Die Unrecht litten und hatten keinen Tröster; Und die ihnen Unrecht täten, waren zu mächtig, Daß sie keinen Tröster haben konnten. Da lobte ich die Toten, Die schon gestorben waren Mehr als die Lebendigen, Die noch das Leben hatten; Und der noch nicht ist, ist besser, als alle beide, Und des Bösen nicht inne wird, Das unter der Sonne geschieht.

3. O Tod, wie bitter bist du

o Tod, wie bitter bist du, Wenn an dich gedenket ein Mensch, Der gute Tage und genug hat Und ohne Sorge lebet; Und dem es wohl geht in allen Dingen Und noch wohl essen mag! o Tod, wie bitter bist du. o Tod, wie wohl tust du dem Dürftigen, Der da schwach und alt ist, Der in allen Sorgen steckt, Und nichts Bessers zu hoffen, noch zu erwarten hat! o Tod, wie wohl tust du!

4. Wenn ich mit Menschen- und mit Engelszungen redete

Wenn ich mit Menschen- und mit Engelszungen redete, Und hätte der Liebe nicht, So wär’ ich ein tönend Erz, oder eine klingende Schelle. Und wenn ich weissagen könnte, Und wüßte alle geheimnisse Und alle Erkenntnis, Und hätte allen glauben, also Daß ich Berge versetzte, Und hätte der Liebe nicht, So wäre ich nichts. Und wenn ich alle meine Habe den armen gäbe, Und ließe meinen Leib brennen, Und hätte der Liebe nicht, So wäre mir’s nichts nütze. Wir sehen jetzt durch einen Spiegel in einem dunkeln Worte; Dann aber von angesicht zu angesichte. Jetzt erkenne ich’s stückweise, Dann aber werd ich’s erkennen, gleich wie ich erkennet bin. nun aber bleibet glaube, Hoffnung, Liebe, Diese drei; aber die Liebe ist die größeste unter ihnen.

2. Mirei ao meu redor

Mirei ao meu redor e contemplei a todos os que sofren agravios baixo o sol; e vin que non había ninguén que consolase as penas dos oprimidos, e vin que os seus opresores eran tan poderosos que xamais poderían ser consolados. Por iso atopei máis desexable a condición dos mortos, dos que xa morreron, cá dos vivos, dos que aínda teñen vida; e, mellor ca estes dous, é o que aínda non naceu e non presenciou as maldades que acontecen baixo o sol.

3. Oh, morte, que amarga resultas

¡oh, morte, que amarga resultas para un home a quen non lle falta de nada e vive sen preocupacións, a quen lle vai ben en tódolos seus asuntos e aínda ten bo apetito! ¡oh, morte, que amarga resultas! ¡oh, morte, que doce resultas para o sedento, para o que é débil e vello, para o que está rodeado de inquedanzas e non ten esperanza nin nada mellor que agardar! ¡oh, morte, que doce resultas!

4. Se falase as linguas dos homes e dos anxos

Se falase as linguas dos homes e dos anxos, non tendo caridade non sería máis ca un metal que soa ou unha campaíña que repenica. E se tivese o poder de facer profecías, e comprendese tódolos misterios e coñecese tódalas ciencias, e coa miña fe puidese mover montañas, non tendo caridade non sería nada. E se dese tódolos meus bens ós pobres e deixase queimar o meu corpo, non tendo caridade de nada me valería. Vemos agora ó Verbo confusamente a través dun espello, mais de contado o veremos cara a cara. agora só o recoñezo parcialmente, mais logo o recoñecerei igual que eu son recoñecido Pois ben, están a fe, a esperanza e o amor, as tres; pero o amor é o máis grande deles.

Páxina seguinte:Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938): Dous acróbatas (1933)

Page 43: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

CURRICULUMS

Page 44: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[44] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

RUXANDRA DONOSEmezzosoprano

Entre os famosos cantantes da súa xeración, ruxandra Donose foi aclamada por crítica e público en teatro de ópera e salas de concertos de todo o mundo: royal opera House e English national opera (Londres), Metropolitan opera de nova York, Deutsch oper de Berlín, Lyric opera de Chicago, opera de os Ánxeles, Bavarian State opera, Festival de glyndenbourne, Ópera de Paris e Carnegie Hall, por citar algunhas. o seu repertorio abrangue dende o papel protagonista en Farnace de Vivaldi ata octavio no Cabaleiro da rosa. os seus éxitos máis recentes inclúen o compositor de Ariadne auf Naxos na royal opera House, Carmen na estrea no reino Unido da produción de Calixto Bieito para a English national opera, idamante en Idomeneo no ravinnia Festival con James Conlon, octavio no Cabaleiro da rosa nas Ópera do Estado de Baviera e de Cincinnati e Dona Elvira de Don Giovanni na royal opera House e

na Deutsch oper Berlin. outros compromisos recentes inclúen Margarite de Le Damnation de Faust no Festival Verbier, La hora española de ravel coa Sinfónica de Londres, A morte de Cleopatra coa Philharmonia e Ed gardner, o Réquiem de Verdi en Praga con Fabio Luisi, Margarite de Le Damnation de Faust coa royal Philharmonic orchestra e Charles Dutoit, Nuits d’été nunha xira europea coa Filharmónica de Liexa e Farnace de Vivaldi en Versalles. Tamén destaca o lanzamento dun compacto coa ópera Tamerlano de Haendel, presentado en concerto por Europa con il Pomo d’oro e o redescubrimento da ópera de Caldara La concordia de pianeti para o selo Deutsche grammophon así como o seu primeiro compacto en solitario, titulado Romance e gravado coa orquestra da radio romanesa. a próxima tempada, ruxandra Donose regresa á royal opera House Covent garden para interpretar o papel do Compositor de Ariadne auf Naxos e cantará papeis protagonistas no gran Teatro de Xenebra, Ópera de Lyon, real Ópera Danesa e gran Teatre del Liceu. Está previsto que o próximo ano edite un tamén un disco con repertorio romántico francés xunto á orquestra da radio nacional romanesa.

Page 45: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [45]

KATE ROYAL soprano

nacida en Londres, estudou na guildhall School of Music and Drama e na national opera Studio. Entre os seus premios inclúense o Kathleen Ferrier 2004, o John Christie award 2004, e o royal Philharmonic Society Young artist award en 2007. actuou en concertos coa orquestra do Século das Luces e sir Simon rattle (BBC Proms e Festspielhaus Baden-Baden); Bach akademie Stuttgart con Helmuth rilling; Festival de Edinburgo con sir Charles Mackerras; orquestra Sinfónica nacional (Washington ) con Helmuth rilling; royal Liverpool Philharmonic e Vasili Petrenko; orquestra de La Scala de Milán e Myung-Whun Chung; Filharmónica de os Ánxeles con Pablo Heras-Casado; Sinfónica de Boston con Thomas ades, new York Philharmonic orchestra e alan gilbert; Cleveland orchestra e Franz Welser-Most; Le Concert d’astrée con Emanuelle Haïm; orquestra de Cámara orfeo; orquestra de Cámara

Escocesa e robin Ticciati; Philharmonia e Esa-Pekka Salonen; Sinfónica da BBC e Jiri Belohlavek; Filharmónica de Londres con Vladimir Jurowski e Yannick nézet-Séguin; Filharmónica de rotterdam con nézet-Séguin; orquestra Sinfónica da radio Sueca e Daniel Harding no Festival do Mar Báltico e BBC Proms; Filharmónica de Berlín e a orquestra da radio de Baviera baixo a dirección de Simon rattle. En ópera cantou Mariscala (Der Rosenkavalier), Pamina (Die Zauberflöte), Micaela (Carmen) e Donna Elvira (Don Giovanni) para o Festival de glyndebourne; Pamina para o Festival de Baden-Baden coa Filharmónica de Berlín e rattle, o Festival de Lucerna con Harding, e a royal opera; Condesa (Le nozze di Figaro); Helena (O sono dunha noite de verán), no Teatro real de Madrid e no Festival de glyndebourne; Poppea para a Ópera nacional inglesa; Miranda (A Tempestade) para a royal opera; e a institutriz (The Turn of the Screw) para glyndebourne on Tour; L’Allegro de Handel para a Ópera de París; e a condesa almaviva para o Festival de aix-en-Provence. Fixo o seu debut no Metropolitan opera como Eurídice. gravou a Sinfonía núm. 4 de Mahler coa Manchester Camerata e Liederkreis de Schumann con graham Johnson para Hyperion. En outubro de 2006 asinou un contrato exclusivo con EMi Classics para quen gravou entre outros Midsummer Night con arias do século XX e a orchestra of English national opera baixo a dirección de Edward gardner. o seu disco recital con Malcolm Martineau Unha lección de amor foi editado en febreiro de 2011.

Page 46: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

[46] XVi CiCLo DE LiED DE SanTiago

RODERICK WILLIAMS barítono

roderick Williams abrangue un amplo repertorio, dende o Barroco ata a música contemporánea, en óperas, concertos e recitais. as súas aparicións en ópera inclúen La Bohème e Peter Grimes (Covent garden); A frauta máxica, Castor e Pollux de rameau, L’amour de loin de Saariaho e as estreas mundiais de From Morning to Midnight de David Sawer e A Better Place de Martin Butler (English national opera); Don Giovanni, Così fan tutte, O barbeiro de Sevilla e Da casa dos mortos de Janácek (opera north) ou La Bohème, As vodas de Fígaro e a estrea absoluta de Monster de Sally Beamish (Scottish opera). outras estreas mundiais protagonizadas por roderick Williams foron Alice in Wonderland de alexander Knaifel e After Life de Michel van der aa para a netherlands opera e The Wandering Jew de robert Saxton coa BBC Symphony. realizou o seu debut nun teatro de ópera norteamericano cantando Fígaro de O barbeiro de Sevilla na

Florida grand opera. realizou numerosas interpretacións de ópera en versión de concerto, como por exemplo The Knot Garden de Tippett (Barbican) e The Second Mrs Kong de Birtwistle (royal Festival Hall) coa BBC Symphony orchestra e Billy Budd coa London Symphony orchestra e Daniel Harding. Tamén cantou Greek de Mark-anthony Turnage para a BBC e interpretou os papeis principais en versións semiescenificadas dirixidas por Richard Hickox de Gloriana de Britten (aldeburgh, 2003), Troilus and Cressida de Walton e moitas das óperas de ralph Vaughan Williams. outras interpretacións en concerto inclúen óperas de Henze, richard Strauss, Stravinski e Wagner (O ouro do Rhin na Eno). recentes e futuros compromisos en teatros de ópera inclúen Medée de Charpentier, Castor and Pollux (English national opera), o papel protagonista de Billy Budd (nationale reisopera), Peter Grimes de Britten (en versión de concerto na accademia nazionale di Santa Cecilia de roma) e as óperas de Michael van der aa Sunken Garden (opera de Lyon e English national opera) e After Life (Melbourne State Theatre).

Cantou repertorio de concerto con todas as orquestras da BBC e outras orquestras da categoría da royal Scottish national orchestra, Bournemouth Symphony orchestra, Deutsches Symphonie-orchester Berlin, russian national orchestra, academy of ancient Music, The Sixteen, Le Concert Spirituel e Bamberg Symphony orchestra. Entre os seus recentes éxitos sobresaen o War Requiem de Britten e The Pilgrim’s Progress de Vaughan Williams (semi-escenificado) coa Philharmonia Orchestra, The Last Supper de Birtwistle coa London Sinfonietta en Milan e Turin, Dream of Gerontius de Elgar en Toulouse, unha xira europea do Mesías de Haendel co riaS Kammerchor, concertos coa Philharmonia Baroque orchestra, Scottish Chamber orchestra e Bach Collegium Japan no Festival de Edinburgo, The Vision of St Augustine de Tippett coa BBC national orchestra of Wales ou Elegy for Young Lovers de Henze coa orchestre Philharmonique de radio France, a estrea mundial de The Ring Dance of the nazarene de Birtwistle con Vara radio (BBC Proms), a interpretación de Lieder eines fahrenden Gesellen en La Scala de Milán, do War Requiem de Britten co Maggio Musicale e Semyon Bychkov en Florencia, a estrea mundial de Wagner Dream de Jonathan Harvey coa BBC Symphony orchestra e a súa aparición na BBC Last night of the Proms 2014.

É considerado un extraordinario cantante de recital e actúa habitualmente en prestixiosos ciclos, festivais e salas de concerto como o Wigmore Hall, Kings Place, LSo St Luke’s, Perth Concert Hall, oxford Lieds Festival, London Song Festival, Howard assembly room, Musikverein de Viena etc. a súa extensa discografía inclúe óperas de Vaughan Williams, Berkeley e Britten para Chandos, o Don Carlos de Verdi dirixido por Bernard Haitink (Philips) e un amplo repertorio de canción inglesa co pianista iain Burnside para naxos. Tamén é compositor e os seus traballos foron presentados en salas de concerto como o Wigmore Hall, Barbican Center, Purcell room e, en directo, na radio nacional británica. Foi invitado para dirixir o festival Leeds Lieder + (abril de 2016).

Page 47: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

aMor E DEVoCiÓn [47]

ROGER VIGNOLES piano

internacionalmente recoñecido como un dos músicos e pianistas acompañantes máis distinguidos do mundo, acompaña habitualmente aos mellores cantantes nos máis importantes auditorios e salas de concertos e está considerado como unha destacada autoridade no repertorio da canción. inspirado ao escoitar a gerald Moore, ao deixar a universidade decidiu dedicarse á carreira de pianista acompañante, completando a súa educación musical co distinguido mestre vienés Paul Hamburger. Desde ese momento, a crítica do mundo enteiro recoñeceu as súas grandes calidades como intérprete. na súa carreira, que abarca xa as catro décadas, colaborou con cantantes da categoría de Elisabeth Söderström, Kiri Te Kanawa, Thomas allen, Kathleen Battle, Christine Brewer, Brigitte Fassbaender, Bernarda Fink, Wolfgang Holzmair, Felicity Lott, Mark Padmore, John Mark ainsley, robert Holl, Miah Persson,

anne Schwanewilms, Sarah Walker etc. ademais de ofrecer recitais, dedica unha gran parte da súa actividade a idear e dirixir programas e festivais de canción. Creou varios ciclos no Queen Elizabeth Hall de Londres, como Young Brahms, Landscape into Song (unha homenaxe a Schubert) e Scenes from Schumann. De 1998 a 2002 foi director artístico do nagaoka Winter Festival de Xapón, en 2007 foi director artístico do festival Leeds Lieder Plus e desde 2002 é codirector artístico do Ciclo de Lied de Santiago de Compostela. a súa extensa discografía inclúe gravacións moi eloxiadas –desde o lied alemán ata a mélodie francesa, pasando pola canción española e a canción de cabaré– con artistas como Susan graham, Thomas allen, Kiri Te Kanawa, Sarah Walker, anthony rolfe Johnson, Joan rodgers, Véronique gens, Bernarda Fink, Mark Padmore, robert Holl, Christopher Maltman etc. Cómpre salientar a integral dos lieder de richard Strauss que dirixe para o selo Hyperion. roger Vignoles é tamén un extraordinario profesor e impartiu clases maxistrais en amsterdam, Bruxelas, Copenhague, Estocolmo, nova York, Boston, Báltimor, Montreal e Toronto. acode regularmente ao Britten-Pears Young artists Programme en Snape e é Prince Consort Professor of accompaniment no royal College of Music de Londres.

Page 48: cicLo de Lied 2015 | SAntiAgo de compoSteLA cancións que seleccionamos de Johannes Brahms, tanto Auf dem Kirchhofe (no cemiterio) ... JOhANNES bRAhMS (1833-1897) Liebestreu, op. 3

AsociAción GAleGA dA líricA