4azaroak 25 e

15
GEUK ERE ARDURA BADAUKAGU Emakumeenganako indarkeriaren aurkako nazioarteko eguna Ikastetxea: Azaroak 25 inguruko egunean ikastetxean egiteko planteatzen diren ekintzak: irakasleekin, ikasleekin eta familiekin

Upload: miridoygar

Post on 15-Apr-2017

197 views

Category:

Education


0 download

TRANSCRIPT

                                                                                         

GEUK ERE ARDURA BADAUKAGU 

Emakumeenganako  indarkeriaren aurkako nazioarteko eguna  

Ikastetxea:  

  

 

Azaroak 25 inguruko egunean ikastetxean egiteko planteatzen diren ekintzak: irakasleekin, ikasleekin eta familiekin 

 

 

 

Helburuak 

• Azaroak 25ean, hezkuntza komunitate osoaren erantzun trinkoa ikustaraztea indarkeria sexistaren kontra. 

• Irakasleekin  eta ikasleekin  indarkeria sexistarekin zerikusia duten eguneroko  interakzioei eta egoerei  buruz gogoeta egitea.   

• Irakasle, ikasle eta familiak inplikatu tratu onen aldeko jarrera proaktiboak izaten, aurrez aurreko harremanetan zein giza sareetan.  

• Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako ikasleei laguntzea euren harremanetan genero indarkeria identifikatzen eta erantzun positiboak ematen 

hasten. 

 

Jarduerak 

1‐ Irakasleekin ikasleekin proposatzen den saioa jorratzea. 

Testua komentatu. 

Geuk ere ardura badaukagu: Giza sareetan  eta egunerokotasunean jarduteko proposamenak. 

 

2‐ Bigarren Hezkuntza Ikasleekin tutoretza saioak egitea (Lehen hezkuntzako 6. mailan eta 5. mailan egoerak egokituz). 

 

2.1‐Giza sareetan eta egunerokotasunean jarduteko proposamenak. 

2.2‐ Leloa aukeratu. 

 

3‐ Haur eta Lehen Hezkuntza. 

Geuk ere ardura badaukagu

 

4‐ Familiekin eta giza eragileekin proposamenak. 

 

5‐ Ikastetxeko ekitaldi bat antolatu. 

 

6‐  # Genero‐indarkeriarik  ez. 

 

 

 

1‐  

Saioaren garapena 

1.1‐ Testua komentatu 

Ikasleekin proposatzen den gogoeta egin baino  lehen,  irakasleekin egitea   proposatzen da,  zikloka, mintegika,  batzorde  pedagogikoan…  (Ikastetxeak    aukeratuko  du  biderik egokiena).  

‐ Lehenengoz,  helburuak  eta planteatzen  diren  jarduera guztiak  azalduko dira (ikasleekin, familiekin, irakasleak ez direnekin)  baita  Ikastetxe osoko ekitaldia ere. 

‐  Bigarrenez, irakasleen arteko gogoeta egiteko abiapuntua izan daiteke hemen proposatzen dugun testua.  

Testuak giza sareetan gertatzen diren indarkeria mota batzuk ardatz hartzen baditu ere,  eguneroko  harremanetan  ditugun  jarrerei  buruzko    hausnarketa  txiki  bat  egiteko  ere bidea ematen du. Testua  irakurri eta gero solasaldi  txiki bat sustatu daiteke, honelako galdera hauek erabiliz: Zertan gaude ados?, Zertan ez?, Zein jarrera izaten dugu genero indarkeriaren  aurrea?  Eta    genero  indarkeria  egoteari    laguntzen  dioten  egoera  edo interakzio horien aurrean?.   

1.2‐ Geuk ere ardura badaukagu 

Geuk ere ardura badaukagu  beste kultura bat sortzeko. Horretarako, taldeka 1.2 fitxan planteatzen diren egoeren aurrean erantzun batzuk pentsatzeko eskatuko dugu.  

Irakasleekin Ikasleekin landuko den proposamena  jorratzea 

Saioaren  dinamizatzaileak  taldeak  antolatuko  ditu,  etapaka  edo    zikloka  egitea komenigarria  da  egoerak moldatu  ahal  izateko.  Talde  bakoitzari  txantiloian    dagoen egoera  bat  edo  bi  proposatuko  zaizkio.  Taldekideek    egoera  horretaz  behar  diren zehaztapen  guztiak  egin  ondoren,  eman  daitezken  erantzunen    adibideak    egiten saiatuko  dira,  beti  ere  kontuan  izanda  egoera  hauek  geletan  ikasleekin  landu  nahi  direla.   

Azkenik, komunean jarriko dute talde bakoitzean egindako lana. 

Planteatzen  ari  garen  saioa    arloko  sailetan  egiten  bada,    arduradunek    izandako gogoetak eta proposamenak hezkidetza batzordeari  pasatuko dizkiote jasotako ekarpen guztiekin, batzordeak   klaustro osoari ateratako ondorioak  itzuli ahal  izateko.  Ikastetxe bakoitzak   erabakiko du nola egin, baina  garrantzitsua da prozesu hau eginda egotea ikasleekin proposatzen diren saioak egin baino lehen. 

Fitxa 1.1 : Testua   

 

Genero indarkeria identifikatzea eta aurre ematea 

Emakumeak  iraintzen  dituzten  bideo  sexistak, objetuak  bezala  irudikatzen  dituztenak, neskei  edo  emakumeei  umiliatzen  dituzten  irainak,  emakumeak  barregarri  uzten dituzten komentarioak... ohikoak dira gure gizartean.  

Gure  Facebook‐ean,  Tuenti‐an  edo  Whatsapp‐ean  broma  bezala  bidaliak  izan  diren mezu  horiek  noizbait  topatuko  ditugu.  Batzuetan  estereotipoekin    egindako  bromak dira,  ez  ordea  beste  batzuetan.  Inoiz  pentsatu  duzue    horietako  asko  indarkeriaren oinarrian egon daitezkela?. 

Adibidez,  jarrera  sensualean  agertzen  diren  pertsona  batzuen  argazkiei  buruzko  iruzkinak bidaltzen dira, eta   nerabeen artean ohikoak dira horien  inguruko puntuazio lehiaketak.  Honelakoetan  argazkia  jarri  duenaren  kontrako  iritziak  botatzen  dira,  ez ordea, botoa eman eta iruzkinak egiten dituztenen kontra.  

Askotan  mutilek  egindako  agresioak  banalizatu  egiten  dira,  “mutilen  gauzak  dira”,  biktimengan agresioak jazartzeko arrazoiak bilatzeko denbora gehiegi  erabiltzen dugun bitartean. 

 Ez da arraroa Whatsappeko taldeetan  emakumeak iraintzen dituzten bideoak etengabe bidaltzen dituen norbait egotea. 

Horiek  guztiak  ez  dira    garrantzirik  gabeko  txantxak  eta  ez  dira  kasualitatez  egiten, emakumeen kontrako agresioak banalizatzen dituen kultura  sexistaren  islada direlako. Egoera  honi  buelta  emateko,  interakzio  hauetan  parte  ez  hartzea  ez  da  nahikorik, 

proaktiboak  izan behar dugu. Baina banalizazio honen ondorioz, askotan ez da erraza behar‐beharrezkoak  diren  erantzun  trinkoak  noiz  eman  identifikatzea,  ezta  erantzun eraginkorrak  asmatzea  ere:  egoera  batzuk  handizkatu  ahal  ditugu  edo  ixiltasunaren legearen partaideak izan gaitezke. Ez da erraza ez, are gutxiago erantzunak bakardadean ematen badira.  

Eta denon artean egingo bagenu?. 

Hiru  egoera  hipotetikoen  inguruan  gogoeta  txiki  bat  egitea  proposatzen  dizuegu:  Indarkeria  ahal  da?, Mikrobiolentzia  da?, Genero  indarkeriari  egoteari  laguntzen dio? Zelan joka dezakegu?. 

 

 

Fitxa 1.2  

 Geuk  ere  ardura  badaukagu:  Giza  sareetan  eta  egunerokotasunean  jarduteko proposamenak 

Jazarpenak, indarkeriarekin zerikusia duten egoerak, interakzioak  edo Indarkeria justifikatzen laguntzen duten interakzioak. 

Deskripzioa  (Face book, whats App, email, ikastetxeko  elkarrrizketak…). Egoera  zehaztu  eta definitu. 

Zer egin giza sareetan?. Aurrez aurreko elkarrizketan?.  

   Mutil batek bere neska ohiaren kontrako mezuak zabaltzen ditu neskak harremana moztu eta gero.     

   

  Ikasle bat umiliatzen dituen irainak entzun dizkiot  talde bati.     

   

  

   

Neska bati beste bat edo beste batzuk mehatzatzen ari direla jakinaren gainean  zaude.           

   

 

 

2‐   

 Bigarren Hezkuntza Bi saio proposatzen dira: 2.1 Jarduteko proposamenak egin. 2.2  Leloa aukeratu.  2.1‐  Giza sareetan eta egunerokotasunean jarduteko proposamenak egin. 

Saioaren garapena: 

Banaka 

Banan banako fitxa (testoa) banatuko zaie ikasleei eta isil‐isilik irakurriko dute.   

Talde lana 

Taldean,    egoerez  hitz  egin  behar  dute,  testuan  dauden  galderei  jarraituz.  Ondoren, txantiloian dagoen egoera bat edo bi  aukeratuko dira eta  zehaztu/deskribatuko dituzte. Egoera horiei aurre egiteko eman ahal dizkieten erantzunen adibideak  idatziko dituzte “Goazen  ideiak  ematera  fitxa”  erabiliz.  Erantzunak    bakarka  ematekoak  izan  daitezke zein  taldean  ematekoak.  Arduradun  bat  aukeratuko  dute,  bai    hasieran    egindako gogoetak bai erantzunak  fitxan jasotzeko.  

Komunean jarri 

Azkenik,  komunean  jarriko  dira  talde  guztien  erantzunak.    Talde  bakoitzeko  partaide batek laburtuko ditu bai taldearen proposamenak, bai izandako  gogoetak.  

Ikasleekin tutoretza saioak  egitea  

Irakasleak  edo    beste  ikasle  batek    aurrez  aldetik  ordenagailuan  prestatutako  fitxa batean    idatziko  ditu  talde  bakoitzean  aurre  egiteko  proposamenak    ikastetxeko arduradunari pasatzeko.  

Arduradunak    egoeren  aurrean  taldetan  izandako  gogoetak    jasoko  ditu  Berdintasun Batzordean  aztertuak  ahal  izateko  eta    aipagarrienak    direnekin  dokumentu  txiki  bat sortzeko.  Dokumentua  izango  da  bigarren  saioaren  abiapuntua.    Era  berean,  gela guztietan  egindako    proposamenak      batuko  ditu    laburpen  fitxan    eta  izango  dira bigarren saioaren abiapuntua. 

Beste  aukera  bat:    planteatzen  diren  bi  saioak  aste  berean  egitea  da;  tutoretza  saio batean  bat,  eta  beste  arlo  batean  bestea,  ekitaldiaren  ahalik  eta  hurbilen.  Edozein kasutan ere, bien artean tarte bat egon behar du Berdintasun Batzordeak planteatuko lana egin ahal izateko.   

 

Banan banako Fitxa (2.1) 

 

GEUK ERE ARDURA BADAUKAGU 

 

Emakumeak iraintzen dituzten bideo sexistak, objetuak bezala irudikatzen dituztenak, ezagutzen duzun neska bat umiliatzen dutenak, "homosexualei buruzko" txisteak edota txiste sexistak, jendea barregarri uzten dituztenak... ohikoak dira gaur egun.  

Gure  Facebook‐ean,  Tuenti‐an  edo  Whatsapp‐ean  broma  bezala  bidaliak  izan  diren mezu  horiek  noizbait  topatuko  ditugu.  Batzuetan  estereotipoekin    egindako  bromak dira,  ez  ordea  beste  batzuetan.  Inoiz  pentsatu  duzue    horietako  asko  indarkeriaren oinarrian egon daitezkeela?. 

Adibidez,    jarrera  sensualean      agertzen  diren      pertsona  batzuen  argazkiei  buruzko  iruzkinak  bidaltzen  dira,  eta  ohikoak  dira  horien  inguruko  puntuazio  lehiaketak. Honelakoetan  argazkia  jarri duenaren  kontrako  iritziak botatzen dira, ez ordea, botoa eman eta iruzkinak egiten dituztenen kontra.  

Askotan  mutilek  egindako  agresioak  banalizatu  egiten  dira,  “mutilen  gauzak  dira”,  biktimengan agresioak jazartzeko arrazoiak bilatzeko denbora gehiegi  erabiltzen dugun bitartean. 

 Ez  da  arraroa Whatsappeko  taldeetan    neskak  iraintzen  dituzten  bideoak  etengabe bidaltzen dituen norbait egotea. 

Horiek  guztiak  ez  dira    garrantzirik  gabeko  txantxak  eta  ez  dira  kasualitatez  egiten, emakumeen kontrako agresioak banalizatzen dituen kultura  sexistaren  islada direlako. Egoera  honi  buelta  emateko,  Interakzio  horietan  parte  ez  hartzea  ez  da  nahikorik, proaktiboak  izan  behar  dugu.  Baina  askotan,  ez  da  erraza  erantzun  eraginkorrak asmatzea,  are  gutxiago  erantzun  horiek  bakardadean  ematen  baditugu,  batez  ere ingurukoek hipersensibleak  garela edo   exageratu edo handizkatu egin dugula esaten digutenean.  

Eta denon artean egiten badugu?. 

Hiru egoera hipotetikoen  inguruan gogoeta txiki bat egingo dugu:    indarkeria ahal da?, Mikrobiolentzia da?  Genero indarkeriari egoteari laguntzen dio?, Zelan joka dezakegu?. 

2.1‐ Talde lana‐ Goazen  ideiak ematera!. 

  Erantzunak, esaldiak, leloak, ikonoak Egoera edo interakzioa  Adierazi nortzuen artean gertatzen da, birtuala den edo ez, birtuala izatekotan, zein saretan…  

Banakakoak                                                                                                         Taldekoak  

 Mutil batek bere neska ohiaren kontrako mezuak zabaltzen ditu neskak harremana moztu eta gero.       

   

  

   Ikasle bat umiliatzen dituen irainak entzun dizkiot talde bati.     

   

 Neska bati beste bat edo batzuk mehatxatzen ari direla jakinaren gainean  zaude.      

   

2.2  Leloa aukeratu eta diseinatu 

Saioaren garapena 

Arloko Irakasleak edo tutoreak 

Gela guztietan egindako gogoetatik abiatuz, Berdintasun Batzordeak ateratako konklusioak partekatuko du gelan. 

Talde lana aurkeztu 

Ikasleei gogoratuko zaie azaroak 25ean hezkuntza komunitateko partaide guztiekin  ekitaldi publiko bat antolatu nahi dela eta ekitaldi horretarako lelo bat, ideia bat, bilatzen ari garela Norberak konpartitu ahal izateko.  

Berdintasun Batzordeak  ikasleengandik jasotako erantzun eta ideia guztiekin egindako fitxa  banatuko du . 

 Taldeka antolatuta, irakasleak  taldekideek  konpartituko zenuketen ideia bat fitxatik aukeratzea eta ideia horrekin  diseinu bat egitea proposatuko du. 

Nahi bada, lanean hasi baino lehen, hemen proposatzen ditugun adibideak, irakasleek egindakoak  edo    beste  batzuk,  denon  artean  komentatu  daitezke:    Erabiliko zenituzkete? 

 

       

 

Ideiak batu eta komentatu. 

Ordu erdi batean horretan  lan egin eta gero, komunean jarriko dituzte guztien  ideiak, zergatik aukeratu duten hori eta zergatik diseinua.  

 

 

 

 

2.2‐ Leloa aukeratu 

Laburpen fitxa 

  

 

 Talde lana: Diseinu bat egin laburpen fitxa honetatik zeuek konpartituko zenuketen lelo  edo ideia batekin. 

  Geletan egindako proposamenak, erantzunak, esaldiak, leloak, ikonoak Zehaztutako egoerak edo interakzioak    Banakakoak                                                                                                         Taldekoak 

   

  

  

    

   

    

   

3‐ 

 

Genero  biolentziaren  prebentzioaren  inguruan  dauden  ikerketek,  jazarpen  bat gertatzen denean,   aintzakotzat hartzen dute  inguruan dauden pertsonen erantzuna edota erantzunik eza. Hori dela eta,  laguntasunean heztea   oso garrantzitsua da eta honen inguruko gogoeta  txiki‐txikitatik  hastea.  

• Lagunak  oso  garrantzitsuak  dira,  baina  zer  egingo  dute  zerbait  gertatzen zaidanean,  babestuko naute edo  “matón” delakoaren ondoan jarriko dira?. Nik zer egin dezaket nire lagunari zerbait egiten diotenean?. 

• Gaizki  tratazen  nauenak,  jotzen  nauenak,  maite  nau?,    Nire  laguna  izan daiteke?. 

Honen inguruan lan egiteko jarduera batzuk proposatzen dira: 

Jarduerak 

3.1‐ Zergatik Azaroak 25?. 

3.2‐ Leloa asmatu edo aurkeztu. 

3.3‐ Leloarekin  jarduerak egin . 

3.4‐ Ekitaldia. 

3.5‐ Tratu onen aldeko DEKALOGOA egin. 

3.1 – Zergatik Azaroak 25?. 

• Umeei azalduko zaie egun hori nondik datorren, eta  horrelakorik  ez gertatzeko, ikastetxean tratu onen aldeko  kanpaina batean parte‐hartzea proposatuko zaie. 

Zergatik ospatzen den egun hori argudiatu (adinaren arabera , txikiekin  bideoa, kanta, antzerki, komiki bat erabil daiteke  eta nagusiekin wikipedia).  

• Nagusiek interneten egunari buruzko  bilaketa bat egin dezakete:  bideoak, kantak...  

Denbora balego, link hauetan webquest topa ditzakezue ikasle batzuek gaiari buruz  lan bat presta dezaten: 

http://www.juntadeandalucia.es/averroes/sanwalabonso/wqyct/mq_25nov/recursos.htm 

 

Haur eta Lehen Hezkuntza  

3.2‐ Lelo bat sortzea:  marrazki, ikurra, logotipo bat … egitea sortzea 

Egunaren  istorioa ezagutu eta gero, kanpainan parte hartzeko lelo baten inguruko lana planteatuko da. Gaiak:  Indarkeriaren kontra eta tratu onen alde.  

Adinaren arabera:  

• Lelo bat asmatu edo sortu. 

• Lelo batzuen artean bat aukeratu. 

• Lelo bat ematen zaie.  

Adibidez:  “Indarrez, ezta musu bat ere ez”; “Maite nauenak ondo tratatzen nau BETI”. 

• Leloaren inguruan gogoeta bat planteatu dakieke.  

• Aukeratu eta gero, leloarekin  lotuta,  umeek , mailaren arabera, honelako ekintzaren bat egingo dute: 

Pankarta; Horma irudiak, Plastikazko lanak; Power point‐ak; Kanta (rap modukoa); Bertsoa; Marrazkia; Bideo bat; Dantza bat… 

Haur hezkuntzakoekin, txikiekin,  gogoeta bat planteatu daiteke:  

‐ Emakundek ateratzen duen kartela jarri eta galdetu zergatik ateratzen dituzten horrelako kartelak, ia ezagutzen dituzten?.  

‐ Tratu onen inguruan umeekin hitz egin. Nola nahi dugu besteok gu tratatzea?.  

‐ Honetan laguntzeko ipuin bat edo  bideo bat aukera dezakegu. Oso ondo dago ideiak hartzeko ere “Ni un besito a la fuerza: http://www.juntadeandalucia.es/averroes/sanwalabonso/wqyct/mq_25nov/recursos.htm   

‐ Horma irudiak egin eta ikastetxeko erakusketan parte hartu 

3.3‐ Leloa aukeratu 

Ikastetxean  lelo bat aukeratuko da  eta horretarako geletan sortutako  guztiak  Txoko Morean,  pasabideetan edo beste toki batean  erakusgai jarriko dituzte. Gero, ikastetxeak erabakiko du lelo bat aukeratzeko prozedura eta iritziak. 

3.4‐ Ekitaldia‐ GEUK ERE TRATU ONEN ALDE!. 

Erakusketa bat antolatu patioan,  lan plastikoak (horma irudiak, …) erabiltzea indarkeriaren inguruan. Tratu onak, harreman positiboak gaia harturik 

3.5‐ Dekalogo bat sortu  

Tratu onak eta jarrera positiboak segitzeko lantzen, dekalogo bat egitea proposatu daiteke.  Aitzakia: Zer egin behar dugu indarkeria ikusten edo jasaten dugunean?. 

                                 Tratu onak sustatzeko zer egin dezakegu?. 

4‐ 

 

• Gurasoak ekitaldian eta lelo aukeraketan parte hartzeko bideak ireki daitezke: 

 

‐ Tutoreen bitartez, geletan egiten ari den lana parteka daiteke gelako familiekin, euren ekarpenak eta leloen proposamenak jasotzeko aukera ematen. 

‐ Berdintasun batzordeak Institutuko web orrian egindako leloak publikatu, familiek ere konpartitu ahal izateko 

‐  

 

• Guraso elkarteari irakasleekin egingo den saioa bera egiteko aukera bideratu. 

• Guraso eskoletan genero indarkeriari buruzko saioak antolatu. 

• Udalak herrian planteatzen duen kanpanian parte hartzea  

 

 

5‐    

Adibidez 

 Ikasle, irakasle eta nahi duten familikoen argazki bat atera morez jantzita kanpainarako aukeratu den leloa duen pankarta baten atzean.  

Haur eta Lehen hezkuntzan egindako  pankartarekin  ahoz bota gela bakoitzean sortu diren leloak, musika jarri, bertsoak eta abestiak egin badituzte hantxe aurkeztu. Guzti honen egindako bideotxoa  egin edo argazkiak  atera. 

Ekintzak familiekin, udalarekin   eta giza eragileekin 

Ikastetxeko ekitaldia

Egindako argazki hori edo bideotxoa konpartitu: facebook, whats app, twitter…  

 

Argazkiarekin batera ikastetxe moduan testu bateratua landu daiteke.  

 

6‐                                   

 

Ekitaldi honen inguruan ikastetxeetan bidaltzen diren  twitter guztietan Azaroak 25  hashtag  erabiltzen bada,  emakumeen elkarteek, giza taldeek, talde feministek  zein erakunde eta giza eragileek egun horretan  egiten diren ekintzekin bat egingo dugu. 

   #Azaroak  25