214. zk. irunero · esango luke “masai” tankerakoa. bi metroko garaierari eusten diote mo -...

16
Irungo euskarazko hamabostekaria Gazte lokalen eta auzokoen arteko bizikidetza hobetzea xede 214. zk. Bigarren aroa Urriak 1 2013 Erreportajeak Irungo Argazki Elkartea 3 ACUBI, Bidasoako Kontsumitzaileen Elkartea 6 Jose Monje Irungo artxibozainak erretiroa hartu du 9 Txingudi Korrika, urriaren 5ean 10 Haurren Leihoa. Toki Alai LH 5 11 Gurasoentzat 12 Gazteen lanak. Hirubide BHI 13 Gaztea. Irun Sasoi programa Irunero Kirolak Erroibide Saskibaloi Kluba w w w . i r u n e r o . c o m Sar zaitez web orrian eta Facebooken Bizikidetza Protokoloa

Upload: others

Post on 22-Jul-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

Irungo euskarazko

hamabostekaria

Gazte lokalen eta auzokoen artekobizikidetza hobetzea xede

214. zk.Bigarren aroa

Urriak 12013

ErreportajeakIrungo Argazki Elkartea

3 ACUBI, Bidasoako Kontsumitzaileen Elkartea6 Jose Monje Irungo artxibozainak erretiroa hartu du9 Txingudi Korrika, urriaren 5ean10 Haurren Leihoa. Toki Alai LH 511 Gurasoentzat12 Gazteen lanak. Hirubide BHI13 Gaztea. Irun Sasoi programa

I runero

KirolakErroibide Saskibaloi Kluba

ww

w.irunero.comSar

zaitez web orrian etaFacebooken

Bizikidetza Protokoloa

Page 2: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

Ana [email protected]

Naiara Hernandez Lekuona

Xabier Kerexeta

Sonia Garcia Olazabal, Lara Cañizo

[email protected], [email protected]

Baseclick S.L.ISSN: 1134-0606Lege gordailua:SS-230-94.Maiatzaren Lehena, 23 -20304 IRUNTel: 673 39 84 57www.irunero.com

I runero

Irun atzo Irun gaurLAN. . .B IDEAN. . .

Larreaundi atzo

Larreaundi gaur

Larreaundiko argazki hauetan, ezkerreko al-dean, Txikillo baserria ageri da, gaur egunetxe bihurtua, sororik eta baratzerik gabe. Bere aldamenean, Larreaundi baserriranzkoaldean egiten dute muga Olaberria eta La-pitze auzoek. Muga Txunbillerrekak marka-tzen du, Txikilloren ondo-ondoan. 1980kohamarkadan estali zuten Olaketa (Olazueta)aldetik Olaberriko errekara doan erreka. Larreaundi baserriak Prudencia Arbide kalea

amaitzen den bidegurutzean dauka sarrera.Sortetxe hau 1625eko lan batean aipatzenda. Baserriak izena eman zion 1950ekoenbukaeran eta 60koen hasieran familia immi-grante askori aterpe emateko egin zutenetxe-multzo berriari

Argazkia: Emilio Navasen Irun en el siglo XX bilduma-koa. Informazioa: Irun-Urantzu, Hondarribia, Hen-daia &... Hitzak Foroan argitaratutakoa eta JoseMonjeren Irungo Kaleen Izenak liburutik hartutakoa.

2

Gizon beltz-beltz bat. Mendebaldekogizaki zurion ikuspuntu topiko arinakesango luke “masai” tankerakoa. Bimetroko garaierari eusten diote mo-kasin motako zapata zuri-zuriek; soinsendo eta gihartsua praka bakeroeketa elastiko argi batek ahal moduanestaltzen dute. Urre koloreko ordularidistiratsua urrea (gutxienez) mereziduen eskuan. Irribarre beteko ahoan,hortzak zapatak baino zuriagoak. Gi-zonaren ondoan emakume zahar bat,larruazala oliba marroien kolorekoadaukana; ilea, eskasa eta luzea, mo-tots batean jasota. Familiako beste bikide zaharrez inguratuta dago; ohikoikuspuntu arinari jarraiki hiruei “ijitoa”esaten diegu. Alboan, eskubitara, ba-dago emakume gaztea, burua zapibeltzaz estalia duena, soina ere zapizabal eta handi bat dirudien soineko-aren baitan gordea; kotxetxoan dara-man haur jaioberriari baizik ez diobegiratzen. Hurrengoa, berrogeitapiko urteko “gizona” da. Esan nahibaita, mendebaldeko gizon zuria, ka-lean zoazela atentzioa emango ezdizun horietakoa. Horrelako beste hirugizaki sartu dira bat-batean, bakoitza

bere kabuz. Bat “Diariovasco” irakur-tzen. Bestea “Gara” irakurtzen. Ez dau-kate non eseri, ez baitago eserlekulibrerik. Kanpoan, badaude jada lauz-pabost emakume, guztiak arraza zuri-koak eta “normal” tipologiakoak,hauek ere zain. A, eta badago, baita,hego hemisferioko indigena tankerakoemakume bat. Non gaude? Londre-seko metroan? Madrileko Gran Viakobar batean?... Jada hirurogei mila biz-tanle dituen Irunek duen Lanbidekobulego bakarrean, alegia, laguntza so-zialak bideratzen dituen bulego baka-rrean. Jakin nahiko nuke eserlekurikere ez dutenen artean zenbatek emandieten botoa gure gaurko agintariei;zenbatek eskumen borroketan murgil-durik, hurrengo hilabeteetarako faltadiren larrialdi sozialen laguntzetarakodirua ez jartzea erabaki duten horiei.Politikarientzat, horrelako bulegoetaraastero-astero bisita bat egiteak go-mendagarria ez ezik derrigorrezkoabehar luke. Agian utziko liokete diruaitxurakerietan xahutzeari eta hasiko li-rateke behar den tokietan eta behardutenentzat ipintzen. Eta beste edo-norentzat, halabeharrez egin behar ezduten horientzat (zorionekoak) ere bi-sita gomendagarria da. Mendebal-deko gizaki orain arte fortunatu zurionikuspuntu topikoa gaindi-tzeko sikiera.

Yurre Ugarte

Honako erakunde hauek Irunero diruz laguntzen dute:

Page 3: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

- Zein dira zerbitzu honen es-tatistika nagusiak?Aurten, irailaren 25era arte1.350 kontsulta egin dizki-gute. Nik uste dut 1.800erairitsiko garela urte bukaera-rako. Azken urteotan horixeizan da kopuru orokorra.

- Datu horiei erreparatuta, bi-dasoarrok aktiboak garelaesan daiteke?Bai, hala da. Acubik zenbaitelkarterekin hitzarmenak si-natu ditu jarduerak aurreraeramateko.

Gure informazio lanari eskerbidasoarrak, erreklamatzerabaino, bulegora batik batkontsultak egitera etortzealortu dugu.

- Krisiak aldaketak eragin ditukontsumitzaileengan?Bai. Gaur egun kontsumitzai-leek erosketa bat egiteko or-duan sakonago pentsatzendute behar duten ala ez. Bes-talde, aurrezteko xedez, fak-turak arreta handiagozaztertzen dituzte. Adibide oso

arrunta jarriko dut: telefonokonpainiaz aldatzen da jendeasko. Arazoa da, prezioazgain, askok eta askok ez die-tela eskaintzen zaizkien beste-lako zerbitzuei erreparatzen,eta hortik arazoak sortzendira.

- Zein dira erreklamazio etakontsulta iturri nagusiak?Kopuruen arabera, hurrenezhurren aipatuko ditut. - Bizilagunen komunitateak:bilerak, aktak, fakturak, kuo-ten ordainketa eza...- Alokairuak: alde batetik,kontratu zaharrak dituzten ja-beek ez dute argi zer ordaindubehar duten maizterrek, eta,bestetik, Alokairuen Lege be-rriak ekarri dituen aldaketakkontsulta-gai dira. Eta, jakina,maizter berantiarrak arazoiturri dira. - Aseguru-etxeak, odontolo-goak eta preferenteak: alorhauen inguruko kexak berrikiagertzen hasi zaizkigu. - Telefonia: fakturazioa, altak,

bajak, estaldurak, eramanga-rritasuna, premium mezuak...- Elektrizitatea eta gasa: fak-turazioa egiten duen enpre-saz aldatzeak dakartzanarazoak.- Erabiltzen ez diren etxebizi-tzen jabeei Udalak ezarri dienhigiezinen gaineko zergaren% 50eko igoera.

- Kontsulta askok erreklama-zioaren bidea hartzen dute?Bai, kontsulta askoren hu-rrengo urratsa erreklamazioaizan ohi da. Jendeak, gutxie-nez, saiatu nahi du.

- Zeinek izan ohi du arrazoia:enpresak ala kontsumitzai-leak?Batzuetan enpresak, bestee-tan kontsumitzaileak. Beti ezda argi egoten enpresakegiazko informazioa emanduen ala ez. Dena den, kon-tsumitzaile gisa behar adinagaldera egiteko ohitura hartubehar dugu, eta ez soilik pre-zioari erreparatu.

3

Belen Martinez, ACUBI-ko idazkaria

ACUBIren zerbitzuak

“Kontsumitzaileok behar adina galderaegiteko ohitura hartu behar dugu”

1981ean koltza-olioak eragindako intoxikazio masiboak kon-tsumitzaileen mugimenduak piztu zituen. Gure eskualdean Bi-dasoako Kontsumitzaileen Elkartea -ACUBI- eratu zen.Kontsulta kopuruak gora egin du, urtean 1.800era ere iritsidela. Elikagaien inguruko kexen garaia atzean geratu da eta gauregun bizilagunen komunitateak, alokairuak eta telefonia dirakontsulta eta erreklamazio iturri, besteak beste.

“Gaur egun kontsumitzaileek erosketa bat egiteko orduan sakonago pentsatzen dute behar duten ala ez”

Olaizola Immobiliaria agentziaACUBI Elkarteak 1984an ekin zion lanari, eta 1989az geroztikbulegoa Foruen Karrikan dauka, zerbitzua behar duen ororiirekia. Edozein enpresari/elkarteri /jaberi buruzko kontsultakegin daitezke bertan, baina erreklamazioa egiteko derrigo-rrezkoa da ACUBIko bazkide izatea. Abokatu baten zerbitzuadauka, beharrezkoa den kasuetan kontsultak erantzuteko.ACUBIk ez ditu kudeatzen saltoki/enpresetako erreklama-zio-orriak. Kontsumitzailearen Informazio Udal Bulegoak ere errekla-mazioak izapidetzen ditu, baina erabiltzaileak Irunen errol-datua egon behar du, eta enpresak ere, bertan kokatua.

Belen, ama Begoña Varonarekin; ama Acubiren sortzaile etaarduradun izan da hainbat urtez.

Page 4: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

4

Zer iritzi duzu gazteen aisialdiko lokalei buruz?

Gazteentzat leku onak dira eta normalairuditzen zait biltzeko espazioa bilatzea.Halere, ez da nahikoa: Udalak gazteria-rentzat egokiak diren tokiak eskaini be-harko lituzke.Martindozenea gaztelekuari buruz, koka-pena ez dela aproposa esango nuke.

KALEKO INKESTA

Aroia Calvo Lizeaga Andres Costas

Tania ConejeroMugak jarri behar direla uste dut. Ni bizinaizen kalean halako bi lokal daude etaarazo iturri dira: kalean baloiarekin jolas-ten dira, lokala zikina dago... Arauak jar-tzea ongi iruditzen zait, baina bete eginbehar dira. Bizilagunen eta gazteen ar-teko bizikidetza eta errespetua bultzatubehar dira.

Juan Gibaja

Ongi deritzot erabilera horretako lokalenjarduera arautzeari; alde batetik, legeariegokitzeko, eta, bestetik, bizikidetza ara-zoak ekiditzeko. Arautzea komeni da,baina Udalak gazteriari lokal publikoakeskaini beharko lizkiokeela uste dut. Ho-rrelako espazioak eskas daude eta Uda-lak bitartekoak jarri behar ditu.

Fernando Arozena

Gazteentzako halako lokalak ongi daude,biltzeko toki baten beharra dutelako. Osokontuan hartu behar dute, ordea, inormolestatu gabe erabili behar dutela espa-zio hori. Arautzea ideia ona da, horrela gazteaktentuz ibiliko dira eta. Nik ez dut halako arazorik, baina zenbaitkasuren berri izan dut.

Isabel Diez Aranguren

Niri ez didate inolako arazorik sortzen.Araudiak egokiak dira; baina, ene iritziz,kasu batzuetan gehiegi arautzen da.Adostasunak lortzeko biderik aproposenabizilagunen eta horrelako lokalen erabil-tzaileen arteko komunikazioa indartzeada.

Ez zaizkit egokiak iruditzen, gazteek za-rata egiten dutelako eta, ondorioz, bizila-gunak molestatu egiten dituzte. Erakundeek bizikidetzarako arauak ezar-tzea komeni dela uste dut. Kontu honen-gatik gatazkak hurbiletik ezagutu ditut,baina arauak jarrita konpondu ziren.

Lourdes Beltran

Txomin Ruiz

Nik uste dut lokaletan dabiltzan gazteengurasoek gehiago kontrolatu beharko li-tuzketela beren seme-alabak. Batzuk osogazteak dira horrelako lokaletan ibil-tzeko. Bizilagunekiko harremanei dagokienez,era guztietako esperientzien berri izandut. Egoki deritzot bizikidetza hobetzekoarauak proposatzeari.

Duela 13 urte lokal bat alokatu nuen la-gunekin kalean bildu behar ez izateko.Bertan patxadan egon ohi gara: telebistaikusten, berriketan, jolasean... Horrelakotoki bat edukitzea oso erosoa da. Ez dugusekula bizilagunekin gaztazkarik izan.

Page 5: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

5

Protokoloak gomendio batzuk jasotzenditu, lokalen baldintzei eta funtzionamen-duari buruzkoak. Halaber, bitartekotzazerbitzua eskaintzen du, denon interesaketa eskubideak harmoniza daitezen.Gazteek, atxikipen-itun baten bidez, go-mendioak betetzeko konpromisoa har de-zakete. Jabeek badakite zein den gazteeilokal bat alokatzeko gutxienekotzat jotzendituen baldintzak eta bizilagunek aukera

daukate sortzen diren arazoak adiskideta-sunez konpontzeko. Helburua ez da jar-duera-lizentziarik ematea.

Emaitza onakGazteria Arloa pozik dago orain artekoanProtokoloak emandako emaitzekin. Hezi-tzaile bat lokalez-lokal informazioa zabal-tzen ari da eta Udalak bizilagunenelkarteekin nahiz gazteekin bilerak eginditu. Bai batzuek bai besteek interesa eta

parte hartzeko gogoa agertu dute.Gazteen aldetik, lehenengo atxikipenakere eman direla azaldu dute Gazteria Ar-lotik. Bitartekaritza zerbitzuari dagokionez, au-rreneko kasuak kudeatzen hasi da. Honiesker lortu da arazoak izan dituzten zen-bait bizilagunek, polizari deitu beharrean,bitartekaritzara jotzea.Gazteria Arlotik azpimarratu dute Proto-koloa denon ekarpenetara irekia dagoenbidea dela.

Gazteen iritziaGazteen iritzia jasotzeko asmoz, bi lokale-tako erabiltzaileei bisitan joan zaie Iru-nero.Lokala kalean bildu behar ez izateko alo-katu zutela diote. Gazte bakoitzak 15 bat€ ordaintzen ditu hilero. Bertan jokatzea,telebista ikustea eta afaltzea bezalako jar-

duerak egitea dituzte gustuko.“Bizilagun gehienekin ongi moldatzengara, baina beti bada baten bat edozerkonturengatik haserretzen dena”, dioteEguzkitza kaleko talde batekoek. Berio ka-leko taldeak lokala alokatu berria du. “Au-rrekotik bota gintuzten, insonorizatuta ezzegoenez bizilagunei traba egiten genie-lako. Oraingo honetan ez dago arazorik,goian bulegoak ditugu eta”.Bi koadrilek proposatutako ordutegiare-kiko desadostasuna agertu dute. “Maizhemen afaltzen dugu eta berandu arte ge-ratzen gara. Zer egingo dugu, bada? Ixtekoordua iritsita kalera irtetzen bagara nor-bait molesta dezakegu”. Horixe, Eguzki-tzakoen kezka. Oraindik proposamena sakon aztertu ezbadute ere, orokorrean konforme daudegainontzeko baldintzekin.

Abian da gazte lokalen eta auzokoen arteko bizikidetza

hobetzeko protokoloa

Azken urteotan aisialdirako gazte lokalak ugaritu dira.Irunen, 100 baino gehiago izatera ere irisi dira. UdalekoGazteria Arloak erabiltzaileen eta bizilagunen arteko bizikidetza bermatzea xede duen Protokoloa abian jarridu. Udala kontent dago orain arten izan dituen emaitzekin.

Lokalen baldintzak eta konpromisoak

Lokalaren baldintzak- Behe-solairuetan egotea eta sarbide egokiak izatea.- Ur korrontea, instalazio elektriko egokia eta larrialdietarako argia.- Komuna eta su-itzalgailua.- Pertsona bakoitzeko 2na m2, eta gehienez 40 lagun.

Konpromisoak- Atxikipen-dokumentua aurkeztea Udalean.- Erantzukizun zibileko asegurua edukitzea hirugarrenen aurrean.- Lokala ez erabiltzeaetxebizitza, komertzio edo salmenta-gune modura.- Higieneko, zarataren kontroleko eta segurtasuneko gomendioak kontua hartzea. - Zarataren, bide publikoaren, edari alkoholdunen eta abarren gaietan indarrean dagoen araudia betetzea.

Ordutegia - Igandetik ostegunera, 09:00etatik 23:30era.- Ostiral, larunbat eta jai-bezperetan: 09:00etatik 01:00era. - 23:00etik aurrera soinurik ez egitea.

Page 6: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

6

- Nolatan ekarri zintuen bizitzakIrunera?Zamoran sortu eta Valladolideneman nuen gaztaroa. 1973anneska batek sanmartzialetaragonbidatu ninduen. Hemen ge-ratu nintzen; ikasketak eta solda-duska amaitubaino lehen!M a i t a s u n a kharrapatu nin-duen.Lana topatzeaez zen errazagarai hartan.Orduko udal li-burutegia, SanMartzial kalean zegoena, ez ze-goen jendeari irekia. CelestinoOjeda apezak eta biok lan bolun-tarioa egin genuen hura txukun-tzeko. 1977an ireki zen. Udal gestoraren presidente ze-goen Julen Elgorriagak Udaleankontraturik gabeko jendea la-nean ari zela ikusi zuen. Ondo-rioa izan zen Kultura arloanjarduteko kontratua egin zida-tela. Aurrerago, 1983an artxibo-zain plaza eskuratu nuen.

- Irungo lehenengo artxiboa

1560koa da. Ardura handia sen-tituko zenuen. Munduko gizonik zoriontsuenasentitu nintzen! Zorte handiaizan dut nire zaletasuna nire lanadelako eta gainera ordaintzen di-datelako!

- Zein izan zenerronkarik be-hinena?Administrazioa-ren artxiboau d a l e t x e k ohainbat lekutansakabanaturikzegoen, etaleku desegokie-

tan, gainera: ganbaran, non urasartzen baitzen; eskailera azpikohutsunean...Pentsa, 1900. urtetik aurrerakozer dokumentu zegoen ere ez ge-nekien. Lehendabiziko lana materialaebaluatzea eta sailkatzea izanzen. Jarduera hori aurrera era-maten izugarri lagundu zidan Ce-sareo Murugarrenek, komunistaizateagatik gerra garaian sekula-koak pairatu zituen gizon batek.80ko hamarkadaren erdi aldera

Udalak eta Kutxak Ikust-Alaiaetxea erosi eta bertan artxiboakokatzea erabaki zen.

- Zein da Irungo artxiboaren garrantzia?Alderdi sentimentaletik, garran-tzi ikaragarria du. Ikuspuntu ma-tarialetik, ezin da kuantifikatu,eta balio kultural berebizikoa du.Halaber, artxibo oso inportanteada eskaintzen dituen zerbitzuen-gatik: langileak, azpiegiturak...

Noizbait galdetu didate: zerta-rako gorde horrenbeste paper?Bada, adibide erreala ipiniko dut:Abenida zubiko ordain-sariakentzearen truke Madrilgo go-

bernuak Iruni obra zibil bat or-daintzeko konpromisoa hartuzuen. 80ko hamarkadan San An-tongo urtegia Madrilen diruzeraiki zen, agindutakoa froga-tzeko gutuna artxiboan gordetazegoelako.

- Zein dira artxiboan gordetzendiren dokumenturik aipagarrienak? Hemen ditugu lehen udal akta-li-burua, 1645. urtekoa, eta1766ko jurisdikzio-exentzioarenzedula; alegia, Irunek Hondarri-biarekiko independentzia lortuizanaren agiria.Bitxikeria gisa, kaparetasun-es-pedienteak. Antzina kapareek

boto eskubidea zuten, besteakbeste; hortaz, kaparetasuna lor-tzea guztiz inportantea zen. Har-tara, eskatzaileak jabetzakzituela, kristau zaharra zein jato-rri noblekoa zela... frogatu beharzuen.Gerlei buruzko dokumentuak in-teresgarriak dira, baita Europakoerregetzekin harremana zutenpertsonaiak Irundik igaro izana-rekin lotutakoak ere.

- Papera gero eta gutxiago era-biltzen da.Artxiboko espazioa ia-ia betetadago. Ezin da martxa honetanpapera metatzen jarraitu. Joeradena digitalizatzea da.

“Artxibozain lanak munduko gizonik zoriontsuena sentiarazi nau”

Duela 40 urte emakume batenganako mai-tasunak Irunera ekarri zuen eta gurean ar-txibozain lanak bihotza harrapatuta geratuzen. Jose Monjeri erretiroa hartzeko orduaheldu bazaio ere, irrikitan dago artxiborabueltatzeko; baina, hemendik aitzina, his-toria-ikertzaile gisa.

Jose Monje, Irungo artxibozaina

“80ko hamarkadan1900dik aurrerako zerdokumentu zegoen ere ez genekien”

Page 7: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

Hirurogeita hamarrekoen hamarkada-ren amaieran sortu zen eta lehenengoegoitza Junkaleko eskola zaharretaneduki zuten. Handik gutxira, Foruenkarrikako sotora lekualdatu ziren.Duela bi urte Izaga kalean dute topale-kua, hobekuntza nabarmenak ahalbi-detu dizkiena. “Jarduera gehiagoantolatzeko, baldintza egokiko argazki-estudioa apailatzeko eta bazkide kopu-rua handitzeko aukera eman digu”,azaldu du Gerardo Garcia presiden-teak. “Gainera, lurrazpitik atera etajendearen begi bistako egoitza izateaoso inportantea izan da, gure presen-tzia areagotu delako”.

Barruko jardueraBazkideek astelehenero hitzorduadute egoitzan. Gerardo Garciaren esa-netan, “beti daukagu jarduera bat pro-gramaturik; esaterako, bazkide batenlanaren proiekzioa. Hortik solasaldiasortu ohi da. Oso giro polita dago. Egiaesan, ohiko parte-hartzaileok talde ho-nekin, zaletasunaz haratago, bizitza so-ziala ere partekatzen dugu”.Elkarteak argazkiak egiteko irteerak an-tolatzen ditu. Urtean behin txango bategiten da, argazkilaritza eta turismoauztartzen dituena. Halaber, talde txikitan adostutakohainbat txango burutzen dituzte.Asteazkena “teknikaren eguna” dutekideek. Esperientziak partekatzeko tai-lerrak egiten dituzte. Artistek izan di-tzaketen errezeloetatik urrun,“bazkideek euren ezagupenen berri

ematen dute arazorik gabe”.

Kanpora begirako jardueraUrtero, Gabonak igaro ondoren, ikas-taroa antolatzen du IAEk. Hauxe da ha-rrobi nagusietako bat. “Ikastaroetangure zaletasuna helarazten saiatzengara. Ikasleek nabaritzen dute, etaamaitu ondoren batzuek gurekin ja-rraitu nahi dute”, dio presidenteak.“Irun Hiria” IAEk antolatzen duen le-hiaketa nagusia da. Sona handikoa da,horren lekuko, parte-hartzaile ugariizaten dituela; lanei dagokienez,300dik gora. Aurtengoan argazkiakaurkezteko epea urriaren 21ean itxikoda. (Ikus Iruneroren 14. orrialdea).Sanmartzialetako herrikoia ere klasikobilakatu da, baita Baztan-Bidasoa Ar-gazki Rallya ere. Azken hau BidasoakoIzokinaren Elkartearekin batera pres-tatzen da. Bazkideen lanak egoitzan zein LaboralKutxaren aretoan egiten diren erakus-ketetan ikusgai egon ohi dira. Aipagarria da, era berean, eskualdekolehiaketak antolatzeko eta, oro har, ar-gazkilaritzarekin harremana duen zer-nahitarako laguntza eskaintzen duela. 160 bazkide ditu Elkarteak, horietakoasko oso ekintzaileak, eta gaineraonak; izan ere, Irungo Argazkilaritza El-karteko kide zenbaitek nazioarteko sa-riak usu irabazten dituzte. Berri pozgarria jaso zuten iaz, Espai-niako Argazkilaritza Konfederazioak Ar-gazkigintzako Sari Nazionala emanzienean.

7

Argazkilaritzaz hitz egitean irundarroi modu naturalean el-karte bat etortzen zaigu gogora. Irungo Argazki Elkarteabiziki ekintzailea delako, aise egiten da lotura. 160 bazkidekpartekatzen dute Izaga kaleko egoitza, eta askoz ere gehiago:argazkilaritzarekiko benetako grina.Iaz Espainiako Argazkigintza Konfederazioaren sari nazio-nala eskuratu zuen.

Argazkilaritza, grina

Ezkerrean, bazkide talde bat. Goian, egoitzako kanpo aldeko graffi-tia. Behean, elkarteak antolatutakotxango bat.

Page 8: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

Erroibide Saskibaloi Taldearen sorreraurrun geratzen da bere jokalari, entrena-tzaile eta presidentearentzat. Gauza askolortu dituzte 2004tik gaur egunera arte.Emaitzak bikainak izan dira, bai mutiletan,baita nesketan ere. 8 taldek osatzen dute,egun, saskibaloiaren familia irundarra, etahasiera latzak iraganeko amesgaiztoa bes-terik ez dira. Gazte burugogor batzuen ilu-sio eta ametsetatik sortu zen proiektuinteresgarri honen lehen pausoak maita-sunez gogoratzen ditu Enrique Lopez tal-deko presidenteak: “Eskola Kirola bukatuondoren, gure semeek saskibaloian joka-tzen jarraitu nahi zuten. Hainbat lekutangaldezka ibili ginen, baina erantzun guztiakezezkoak izan ziren. Hori dela eta, geuretaldea eratzea erabaki genuen”. Talde ba-karrarekin hasi zen proiektua, Irungo kale-etan oihartzuna lortzen hasi zen etajokatzeko irrikatan zeuden gero eta gaztegehiago elkartu ziren. Talde bakarra izate-tik 8 izatera pasatu zen Erroibide.

Taldea, gero eta handiagoaUrtero, gero eta gazte gehiago hurbiltzendira taldearen bulegoetara izena ematekoasmoz. Nahiz eta talde teknikoarentzatpozgarria izan, dituzten espazio arazoaklarri arduratzen ditu. “Lekuarekin arazoikaragarria dugu; izan ere, astean zehar di-tugun kantxak gure gainontzeko taldeekhartzen dituzte” dio Jose Maria Miguel

Bores zuzendari teknikoak. Horretaz gain,jokalariek ezin dute inoiz pista osoan jo-katu eta horrek gauzak asko zailtzen ditu,Boresen ustetan. “Eraso eta defentsa sis-temak ondo entsaiatzea komenigarria da,lehiatzeko orduan asko nabaritzen baita”.Ander Loidi jokalari gaztearentzat ere osogarrantzitsua da: “aurkari gehienek gubaino egun eta ordu gehiago sartzen di-tuzte eta askok beraiek bakarrik erabiltzendituzten instalazioak dituzte”.

Krisia eta kirolaKrisia ere kirol mundura iritsi zen aspaldi,eta Erroibide Saskibaloi Taldeak, gainon-tzeko kirolek bezala, nabaritu egin du. “Kri-sia alor guztietan nabaritzen da; hori delaeta, betidanik kontabilitate zorrotza era-maten saiatu gara, eta ezinbestekoak direngastuak besterik ez egiten” dio EnriqueLopez zuhur batek. Egoera honetan oso ga-rrantzitsua izan da Carnicas San Marcialbezalako babesleen laguntza.

Bestalde, gaur egungo kirol aukera ikusitaez da erraza gazteentzat kirol bakarra au-keratzea; baina Erroibideko zuzendari tek-nikoak zuhurtasunez dioen bezala,“saskibaloia oso kirol erakargarri eta dina-mikoa da, eta horri esker gu baino tradizio,baliabide eta giza-oinarri handiagoa dutenIrungo hainbat talderi aurre egin diezaie-kegu”.

8

Erroibide Saskibaloi Kluba,jokalari gazteen formakuntzan nagusi

k i r o l a k

2004ko udan eman zituen bere lehendabiziko urratsakIrungo saskibaloi talde honek. Nahiz eta hasieran gauzakerraz ez izan, guraso talde borrokalari baten esfortzuakgaraipenez beteriko bidea ireki zuen. Hala ere, ErroibideSaskibaloi taldean, emaitzen gainetik, neska-mutilen gai-tasun fisiko eta intelektualen garapena dago.

Erroibide Saskibaloi Taldearen bereizgarri nagusia da gazteen formakuntzarieskaintzen dion garrantzia. “Neskato eta mutilei balioek duten garrantzia era-kustea ezinbestekoa iruditzen zaigu. Kirolari bezala formazio etengabea izateagarrantzitsua da, baina baita pertsona bezala ere. Horregatik, saskibaloi he-zitzaile baten alde egiten dugu”.

Formakuntza, bereizgarri nagusia

2012-2013 denboraldiko eskola.

Eskolako gaztetxo talde bat Jose Mª Miguel Bores zuzendari teknikoarekin

Page 9: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

9

COMPRO ORO Y MÓVILES

Aduana kalea, 3943 614565 IRUN

k i r o l a k

Gure eskualdean tradizio gehien duen las-terketa iristear da. Txingudi Korrikak 1998aneman zituen lehendabiziko urratsak eta ha-rrez geroztik kirol-egutegiko ezinbestekohitzordu bihurtu da korrikalari askorentzat.Aurtengoa XV. edizioa izango da eta, korri-kalariez gain, patinatzaileek ere parte har-tuko dute. Azken hauek gainontzekokorrikalariek baino 10 minutu lehenago ha-siko dute lehia. Hendaia, Irun eta Hondarri-bia zeharkatzen dituen kirol proba honetanparte hartu nahi dutenek izena emateko bimodu dituzte. Lehendabizikoa Internet bi-dezkoa da. Urriaren 2ra arte Kirol Probak(w w w.k i ro lprobak .com) atarian sardaitezke, eta agertzen diren urratsak ja-rraitu. Bestetik, lasterketaren irteeran ber-tan izena emateko aukera ere badago.Izen-ematearen prezioari dagokionez, 10eta 15 euro artekoa izango da, txip motarenarabera. Hauek Super Amara- Bidasoa Atle-tismo Taldearen egoitzan (Ramon Iribarrenkalea 4.eko beheko solairuan) jaso ahalizango dira, urriaren 3an eta 4an, 17:00eta-tik 20:00ak arte. Horretaz gain, lasterketa-ren egunean ere, irteeran bertan, jaso ahalizango dira 15:00etatik 16:15era.

Antolatzaileek hiru autobus jarriko dituztekirolariek irteera puntura iritsi daitezen. Or-dutegiak honako hauek izango dira:15:00etan, 15:15ean eta 15:30ean. Autobu-sen irteera Butron Pasealekuaren hasierakoautobus geltokian izango da (Hondartzako

kiroldegiko aparkalekutik gertu) eta prezioa,berriz, 1,50 eurokoa. Bestalde, 20:00ak arteiraungo duen itsasontzi zerbitzua ere eskuraizango dute parte-hartzaileek. Haren pre-zioa 1,70 eurokoa izango da. Horretaz gain, irteeran ibilgailu bat egongoda, nahi duten partaideek motxilak utzi etaondoren helmugan jaso ditzaten. Gainera,partaideek Hondartza Kiroldegiko dutxaketa aldagelak erabili ahal izango dituzte.Proba amaitzean opari-sorten zozketa etasari banaketa egingo dira.

Aurreko edizioan Lionel Petriacq baionarraklortu zuen garaipena, helmugako azken 80metroetan Iñaki Gebrero irundarra gaindituostean. 31´42” denbora bikaina egin zuenIparraldekoak. Podiumeko azken kaxa JonLorenzo hondarribiarrak lortu zuen, irabaz-learengandik 1´22”ra. EmakumezkoetanClaudia Behobide izan zen garaile, 38´23”kodenborarekin. Haren atzetik Super Amara-Bidasoa Atletiko Taldeko Itsaso Escondrillaseta Nerea Etxeberria azpeitiarra sartu zirenhelmugan. Aurten, XV. Txingudi Korrika ho-netan, eguraldiak laguntzea eta 722 parte-hartzaileen muga gainditzea espero dugu.

Informazio gehiago eskuratzeko:http://www.kirolprobak.com/competi-cion_ficha.php?id=878&lang=eu

http://www.atletismobat.com/index.php?lang=eu

Txingudi Korrika:

lasterkari helburu

Iazko Txingudi Korrikaren zenbait argazki.

Urriaren 5ean izango da Txingudiko Badia zeharkatzenduen lasterketa herrikoia. Arratsaldeko 16:30ean hasikoda eta lehendabiziko korrikalariak ordu erdi batean iri-tsiko dira helmugara. Aurtengo helburu nagusia 2000.urteko 722 korrikalarien muga gainditzea da.

700

Page 10: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

10

Toki Alai 5. maila

Haurren leihoa

Orain hemen irakurriko duzuna zenbait animaliaren bitxikeriak dira.

Agian, zuk gehiago ezagutzen duzu.

- Txoriei fisikoki ezinezkoa egiten zaie zerurantz begiratzea.

- Arratoiak oso bizkor ugaltzen dira, 18 hilabetetan milioi bat

kume izateko gai dira.

- Behi batek eskailerak igo ditzake baina ezinezkoa zaio hauek jaistea.

- Ostruka baten begia bere burmuina baino handiagoa da.

- Gamelu bat hamar egun egon daiteke ura edan gabe, baina ura aurkitzen duenean 106 litro jarraian

edan ditzake

- Eltxo batek pertsona bat 50 km-tara usain dezake.

- Krokodilo baten burmuina pertsona baten erpurua baino txikiagoa da.

- Bela-arraina itsasoko arrain bizkorrena da, 110 km orduko abiaduran igeri egin dezake.

- Armiarmek egiten duten sarea, naturan aurki dezakegun materialik sendoenetarikoa da.

- Koloretako arrain gehienek 3 segundutako memoria besterik ez dute.

- Zizare batek 10 bihotz ditu bere gorputz osoan zehar.

- Euli batek botaka egin ondoren, berriz ere, botatakoa jateko gai da.

ANIMALIEN BITXIKERIAKANIMALIEN BITXIKERIAK

Page 11: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

11Gurasoentzat

Aberatsak gara!!!

Balio positiboetan heztea ez da betierraza izaten; baina guraso eta irakas-leok gogoan eduki behar dugun erre-ferentzia da, gure ingurukoakedertasun eta zoriontasunean bizitzeanahi badugu. Haur eta gazteen go-goan gauza material asko edukitzeadago: telebistako protagonista batenmantala edo karpeta, futbolari fama-tuen markako plaierak, merkaturaatera den patinete berria, teknologiaberrien azken modeloa edo jokoa…Krisia dela eta materialtasuna bestemodu batean eramaten ikasi behardugu. Ezin dugu hainbeste gauza ma-terial eduki, eta gainera argi dugu hauredo gazteentzat ez dela balio positibobat, ezta? Gauzek ez digute zorionta-suna ematen; dirua beharrezkoadugu, baina ez da beti zorion iturria;gainera gaur egun denok beste moduez hain kontsumista batean bizitzenikasi beharko genuke gure oinorde-

koei mundu duin eta osasuntsua utzinahi badiegu.Eta hau dena bideratzeko, zer esanhaurrei??? Aberatsa izatea ez da beti zerbait ma-teriala, gauzak izatea. Aberastasunmota asko daude: gu aberatsak garalagunetan, maitasunean, familian, na-turan, aberatsak irudimenean, abera-tsak sentimendu eta zentzumenetan.Normalean haur edo gazteei gureahotik hitz hauek benetan ateratzendirela fermuki azaltzen badiegu, irriaeta harrotasuna sentiaraziko diegu.Zergatik? Horien atzean gizakiarenongizatea bideratzen duten balio posi-tiboak daudelako:ABERATSAK GARA LAGUNETAN: la-gunekin ongi pasatzen dugu, diberti-tzen gara. Baina zer da lagunetanaberatsak izatea? Laguntasuna emaneta jasotzea da, eskatu eta ematearenkantitaterik neurtu gabe. Gure lagunak

zerbait behar edo eskatzen dueneanpentsatu gabe ematea, ematearenplazerra sentituz. Gu gaizki edo ongigaudenean, gure sentimendu etaemozioak epaiketarik gabe jasotzendenean. Lagunak ez dira zenbatzen,sentitu behar dira; ukitu, begiratu etaentzun.ABERATSAK GARA FAMILIAN: gauregun hamaika familia mota daude, fa-milia aniztasunean bizi gara. Familia-ren oreka ez dator familia ereduarenbaitan, familiak bizi dituen balioen ka-litatean baizik. Zein da familiaren baliogarrantzitsuenetakoa?? Baldintzarikgabeko maitasuna. Familia arteangaudenean, badakigu (edo jakin be-harko genuke) edozein gauza gerta-tuta, edozein akats izanda ere, gulaguntzeko prest daudela eta beti ja-rraituko dutela gu maitatzen. Familiaseguru batek garen bezala onartzengaitu, kooperatiboa da gurekin, behardugunean eskuragarri dago.Benetako familia ez da beti biologikoaizaten eta balio hauek ere lagunen ar-tean eman daitezke. Tamalez, ez dugugure familia hautatzen eta, haren ere-dua onuragarri ez zaigunean, familiabiologikoa izan beharrean laguntasunfamilia eraiki dezakegu, baldintzarikgabeko maitasun eta laguntasunaematen digun lagun familia. Gauregun ikus dezakegu lagun talde sen-doak familia baten balioak dituela.Zergatik ez? Gora aniztasuna!!!!ABERATSAK GARA MAITASUNEAN:maitatzeko ahalmena dugu, bai etamaitatuak sentitzekoa ere. Maitasunabenetan sentimendu positiboa da, bi-zirik jarraitzeko motibazio indartsua,egunero zoriontasunaren bidean ego-tearen sentimendu sakona. Eguneromaitasuna eman eta jasotzen dugueta gure ongizatea bideratzen du. Nor-baitek esan zidan noizbait bakarrik hilegiten garela. Nire ustez eman etajaso dugun maitasun eta laguntasunguztiarekin hiltzen gara.

Aberastasun iturri eder hauek 4ematearen gozamena, 4jasotzearen eskerra,4bestearekiko maitasuna

sentitzea Besteek guregatik sentitzen dutenmaitasunaren sentimendu eta emo-zioak… elkar nahasiak daude familiaedo lagunen ereduetan. Bizitzan zo-riontsu sentitzearen iturri nagusiakdira eta pertsonen garapen psikiko, fi-siko eta sozial positiboa helaraztendute. Gizartearen joera beti pertsonenalde negatiboa ikustea da, baina gureesku dago gure inguruko haur, gazte,edo helduei beste aldea adieraztea.Mintzaldi hau gurea egiten badugu etagure ingurura zabaldu, zoriontasuna-ren bidean gaude eta gogorki senti-tzen dugun krisi honetan egokitzenarituko gara. Berreskura ditzagun ma-terialismo eta kontsumismo gizarteakgalarazi dizkigun balioak!Izan zoriontsu maitatuz, maitasunajasoz, laguntza eman eta laguntza es-katuz. Hurrengo atalean aberats sen-titzeko alor gehiago!!!!! Sarri arte!!!!

MAPI URRESTI ORTIZKut tun@kut tun .net

Lehen atala

Hezkuntza erreferentzia:Gure haurrek zerbait materialanahi dutela adieraztean edobeste haurrek zenbat gauzaduten kontu kontari datozenean:

- Gauza asko edukitzea ez da beti posible, eta gainera gu beste alor batzuetan garaaberats: aberatsak gara maitasunean, familian, lagunetan, irudimenean…

Page 12: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

12 gaztea

Greziar mitologia ezagu-nena da. Gai hau per-tsona askori gustatzenzaionez, eta Hades etaPersefoneren mitoa poli-tena denez, mito hauidaztea erabaki dugu.

Demeterrek, nekazari-tzaren jainkosak, alababat izan zuen Zeusekin,Persefone, eta harenga-nako amodio bitxia sentitzen zuen. Egun batean, Hadesek, infernuarenjainkoak, Persefone ikusi zuen, eta hain polita iruditu zitzaion, berarekinmaitemindu zen. Horrela, Hadesek lurra ireki eta Persefone eraman zuen,berarekin ezkontzeko. Demeterrek, erabat etsituta, bere alaba bilatu zuen egun askotan, gau etaegun. Non zegoen jakin zuenean, infernura jaitsi zen bere eginbeharrakahaztuz. Horren ondorioz, lurra leho-rra eta antzua geratu zen, lorerik etafruiturik gabe.

Zeusek ikusi zuen gizakiek lurrakbehar zituztela, eta Hadesi eskatuzion Persefone bakean uzteko. Hortikaurrera, Persefonek zortzi hilabetebere amarekin pasa zituen eta lurraloratu zen, baina beste lau hilabete-tan bere senarrarekin, Hadesekin,egon zen eta hilabete horietan lurraez zen loratu. Lau hilabete horieinegua deitzen diegu.

Vero eta Alvaro,DBH-4. Hirubide BHI

Greziar MitologiaCommunity Manager bat pertsonabat da (proiektu handietan, lantaldebat) marka edo produktu baten etaharen erabiltzaile edo balizko beze-roen arteko zubi-lana egiten duena.Denok gara kontsumitzaile, eta Inter-neten produktu batzuekin izaten di-tugun azturak edo esperientziakkontatu ohi ditugu. Iritzi horiek guz-tiak oso modu interesgarrian baliaditzakete markak, duela gutxi arteoso garesti bazitzaien ere:

- Produktu edo aktibitate berri bat ezagutarazi dezakegu.- Markaren irudiaz dagoen pertzepzioa hobetzen lagundu dezakegu.- Gure bezeroen asebetetze maila ezagutu dezakegu.- Haien profilari errepara diezaiokegu, gure eskaintza haren arabera mol-datzeko.- Gure produktuen puntu ahulak ezagutu ditzakegu.- Erabiltzaile batzuek gure lehiakideen produktuak zergatik nahiago dituz-ten jakin dezakegu.- Modurik eraginkorrenean erantzun diezaiekegu gure erabiltzaile edo ba-lizko bezeroen komunikazio-beharrei, hartara sare sozialak edo arrakastahandiko bestelako bitartekoak baliatuta.Enpresa batzuek sarean presentzia aktiborik ez duten arren, haien pro-duktua bai egon daiteke, erabiltzaileen iritzi modura adibidez.Community Manager batek kudeatzen ditu erabiltzaile komunitate horiek,edo sortzen ditu, aurretik egon ezean; eta xaxatzen ditu, kitzikatzen, ki-deen kezkak markari helarazteko komunikabidearena eginda. Haren lananorabide bikoa da erabat; areago, Community Managerra gakoa izan dai-teke markaren irudi eta komunikazioaren inguruan sortutako gatazkakedo egoera kritikoak konpontzeko.Egitekoak, beraz, askotarikoak ditu, eta egunerokoan jendetasuna eta tre-bezia erakutsi beharko ditu, bai eta marketinarekin, komunikazioarekineta web baliabideekin zerikusia duen guztian ezagutza sakona ere.Sare sozialak, blogak, on line foroak eta iritzi bat emateko edo harremansozial bat ezartzeko balio dezakeen web oro izango ditu, bada, lan espa-rru.Zeure enpresan bezeroak ezagutzeko eta haiekin harremana hobetzekokezka baldin baduzu, lagundu zaitzakegu, eta aholkuak eman, arrakas-taz egin dezazun. Ez izan beldurrik, nahita edo nahi gabe, zure markajadanik Interneten dago. Zure esku dago hartaz esaten dena kudeatzenhastea.

Pablo MoratinosMarketing Online-ko aholkularia.

3yMedia Comunicación Digital

Zer da Community Manager bat? Denek ulertzeko moduan azaldua

Page 13: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

13gaztea

Ikas Sasoi programak gaztetxoenartean kirola sustatu nahi du

Hamabi urtetik aurrera jarduera fisikoa egi-teko ohiturak behera egiten du. Errealitatehorretatik abiatuta, gaztetxoei zuzendutakoprograma bat diseinatu aldera, Udalak in-kesta bat gauzatu du Irungo 12 eta 16 urtebitarteko ikasleen artean. Ondorio nagusie-netakoa da Osasunaren Mundu Erakundeakgomendatutako gutxienekora ere ez direlairisten gehienak; alegia, egunero ordubetezjarduera fisikoa egitera. Gaztetxoen per-tzepzioa, aitzitik, bestelakoa da, aktibotzatbaitute beren burua.Jarduera sendentarioei dagokienez, astele-henetik ostiralera mutilen %50ek eta nes-ken %58k egunero bi ordu luze pantailaaurreko zereginetan igarotzen dituzte, etaasteburuan portzentajeak %77 eta 78rainoiristen dira.Pedro Alegre Kirol ordezkariak programarenzeharkako izaera nabarmendu zuen, Uda-leko hainbat arlok zein Osakidetzak eta Osa-sun Ministerioak ere lan prozesuan parte

hartu dute eta. “Osasun zentroekin, ikaste-txeekin eta gure hiriko beste eragile zenbai-tekin gure esku dagoen guztia eman nahidugu gazteriak kirola egiteko erraztasunguztiak izan ditzan”, adierazi zuen zinego-tziak.Ikas Sasoi programa lantzeko, ikastetxeetarajo dute arduradunek, eta bertan, inkestazein lan-taldeen bidez, ikasleen iritziak etaekarpenak jaso dituzte. Fernando San Martin Hezkuntza ordezka-riak gaztetatik ohitura osasuntsuak barne-ratzearen garrantzia azpimarratu zuen,“garapen pertsonalerako beste balio bat be-zala”.Maribel Larrañaga Eusko Jaurlaritzako Osa-sun Publikoaren saileko zuzendariordeareniritziz, programak garrantzia handia dauka“gaztetan garatzen diren ohiturak helduta-sunean jarraipena izan dezaketelako eta, ja-kina, helduen osasunean eragina dute”.

Irungo Udalak, Osakidetzarekin EuskoJaurlaritzako Osasun departamentuarekinbatera eta beste hainbat gizarte eragilere-kin, Ikas Sasoi programa abian jarri du.12 eta 16 urte bitarteko gaztetxoen ar-tean jarduera fisikoa sustatzea eta ohiturasedentarioak saihestea ditu jomuga na-gusi. 2013-2014 ikasturte hasiera honetanmartxan jarriko dira proposamenak.

Guztira 23 proposamen jasotzenditu. Hona zenbait: - Irunen kirola egiteko daudenaukeren inguruko informazioa bi-daliko da ikastetxeetara: kirolde-giak, klubak, gimnasioak...- Deskontuak kirol materialean- Ekimen zehatzak antolatuko di-tuzte, esaterako, Ikas Sasoi hila-betea.

- Kirola egiteko hirian gune bere-ziak apailatzea. Gainera bestelako ekintza osa-garriak aztertuko dituzte: - Ikastetxeek antolatutako txan-goak/irteerakLaster batean Irun Kirolen weborrian egitarau osoa jasota gera-tuko da: www. i r un .o rg/ i r unk i ro l /

Proposamen zehatzak

DONE JAKUE ASTEA TXINGUDIN

EGITARAUA

URRIAK 13Amaia KZn, 19:00etan, HA-RIOTS taldearen kontzertua

URRIAK 15Amaia KZn, 19:00etan, ikus-entzunezkoa: “El Irun jaco-beo, a través de viajeros yescritores". Aitor Puchekaurkeztuta.

URRIAK 14-27Laboral Kutxan, Angel Gon-zalezen argazki erakusketaSantiago Bideei buruzkoa.

URRIAK 16-Amaia KZn, 19:00etan, filmproiekzioa: “Te llevaré al fin del mundo”.

URRIAK 17Amaia KZn, 19:00etan, ikus-entzunezkoak: "El camino hacia la meta. Santiago" eta "El Camino deSantiago, mágica experiencia".

URRIAK 18Amaia KZn,19:00etan, ikus-en-tzunezkoa: "Loscaminos inventa-dos y esoterías jacobeas", Luis Toribiok aurkeztua.

URRIAK 20Santiagoko zubitik,9:30ean, ibilbide gi-datua, Luis Toribio-ren eskutik,Santiago bideare-kin harremanaduten leku esanguratsuak ezagutzeko.

Page 14: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

- XI. PUZZLE-TXAPELKETA, FA-MILIA ARTEKOA EDO TALDEKAEguna: urriak 6, igandeaOrdua: 10:30 - 13:00Tokia: Palmera-Montero(Zura jatetxearen ondoko pla-zan)Izen-ematea: 648.028.590telefonora deituz edo sant iagoko.deabruak@gmai l .com helbidean

- "IRUN HIRIA" XXIV. ARGAZKILEHIAKETAAntolatzailea: Irungo ArgazkiElkartea (I.A.E.)Modalitatea: Argazkiak argazki-paperean, zuri-beltzean edo koloretan, etaedozein teknika erabiliz onar-tuko dira.Gaiak: Librea eta IrunEpea: Urriak 21

- BELDUR BARIK LEHIAKETA.Bidali indarkeria sexistarenaurkako zure bideoak.Epea: Azaroak 15. Kategoriak: 12-17 urtekoaketa 18-26 urtekoak.Proposamenak helbide hone-tara bidali behar dira:ja r re ra@beldu rbar i k .o rg

- IRUNGO BIDEO GAZTEARENXVII. LEHIAKETANoiz: Azaroaren 14tik 16ra.Kategoriak: 1. saila: bideoan egindakofilm laburrak. 2. "Labur Gehiago" saila: 13eta 17 urte bitartekoek berenikuspegi sortzailea adierazdezakete interesatzen zaienedozein gairi buruz.

3. "Bidasoako Eskualdea"sailean, eskualdeko erreali-zatzaileen lan nabarienakhautatzen dira.Sariak:- “Film laburra”: 1.500 euro.- “Labur Gehiago”: film labu-rrak sortzeko materiala, 400€ko balioa duena.- “Bidasoako Eskualdea”: 200€ eta Espainiako 50 jaialdie-tan izen-emateko aukera.Saria PROMOFESTek ema-ten du eta 270 eurotan balo-ratuta dago.Lanak aurkeztea eta izen-ematea: Urriaren 4ra arte egin ahalizango dira. On line bidaliko dira, Click forFestivals plataformarenbidez:www.c l ic k fo r fes t i va l s .com

- AISIALDIKO BEGIRALE IZAN -NAHI DUZU? Ikasturte berriare-kin batera martxan diraaisialdi eskoletan ikastaroakegiteko matrikulazioak.Kontsulta itzazugazteauke ra.euskad i . ne tatariko Aisialdirako Heziketaatalean.

Zikloturismoa osasuntsua da, ezdu kutsatzen eta ez du zaratariksortzen. Leku berriak ezagutzendituzun bitartean paisaiaz goza-tzeko aukera ematen dizu. Ziklo-turismoa turismoa egiteko modumerkeagoa da, eta zeuk jartzenduzu erritmoa. Bizikletaz gozatueta errepidean seguru ibiltzeko,honako aholkuak interesgarriizan daitezke zuretzat.www.gazteauke ra.euskad i . ne tIngurumena eta Garapen Iraunkorra atala.

ga z t e i n f o r

Ikastaroak

Lehiaketak

Gazte-Txartela

414

- ATZERRIRA BIDAIA-TZEKO ASMOA DUZU?Gazte-txartelaren ti-tularra bazara bidaia-asegurua doanizango duzu munduosoan zehar, ohikoetxebizitzatik 30 kilo-metrotik aurrera hasita.Gainera, kirol-abentura packak, sarrerak, bidaiak, opa-riak... aurkituko dituzu lehiaketak eta zozketak atalean.gazteauke ra.euskad i . ne tOrain honako zozketa honetan parte har dezakezu:- Multiabentura packak lau lagunentzat: Urriaren 25-26an (urriaren 20ra arte) eta azaroaren 1-2an (urriaren27ra arte).

Gazte Informazio Bulegokoordutegi berria

NEGUKO ORDUTEGIAGAZTE INFORMAZIO BU-LEGOAN: URRIAREN 1ETIKAURRERAAstelehenetik ostegu-nera, 11:00etatik 13:30etara eta 17:00etatik 19:30era.Ostiraletan, 11:00etatik 13:30etaraGogoan har ezazu gure ateak egunero 24 orduz irekitadituzula Interneten!

Txirrinduaz ibiltzeko aholkuak

Irunero non eskura dezaket?

San JuanGaztelumendi ManoloSargiaUdal LiburutegiaGazte Informazio BulegoaAranoCornerFotokopNafarroa hiribideaErka material elektrikoaKutxaOgi BerriHawaiErauskinSantiagoAguirreTxingudiko Zerbitzuakzuak

Toma Pan y MojaHaizeaSwingUrdanibia plazaMigelOspitale zaharraEuskaltegiaEuskadiko KutxaEskinaLasa harategiaDunboa/Palmera -Montero/ArbesOsasun ZentroaTahonaZuraAnetxeLa AgricolaAmalen paper-dendaBiribilBehobia/Azken

PortuAzken Portu kiroldegiaOgi BerriHawaiHizkuntza EskolaEguneko zentroaKuttuna haurtzaindegiaKolon ibilbidea eta inguruakCadillon Hortz KlinikaBrasil gozotegiaOgi Berri (Kolon)CiabogaBBVAKutxaAnbulatorioaArtaleku kiroldegiaVirginia kafetegiaEdurne kafetegia

Erauskin (Luis Mariano)SirimiriTurismo BulegoaSAC-HAZReal Union tabernaGaudíMendibil ardotekaMerkairunNaroa kafetegiaJaiberriLuis Mariano pentsiodunen etxeaHawaiiKetanSantander bankuaSolbesOskarbiKutxaEuskadiko KutxaPeinart ileapaindegia

Pio XIILa TahonaÑ kafetegiaOgi Berri Alvaro paper-dendaErauskinSan MigelTabisaCaser egoitzaJaizibea okindegiaSenosiain harategiaDumboa fruta-dendaUranzu azokaGizarte Segurantzako InstitutuaLANBIDEBBVASantander bankuaDani urdaitegiaErauskin

SabadellEuskadiko KutxaKutxaSotero tabernaBaztan tabernaOgi Berri-OgitxuAguirreAdriana Barrios ileapaindegiaAntzaranPicking PackRosi kioskoaAmantegui Hortz KlinikaAnakaEl EspazioKutxaMariñoOgi BerriAnaka okindegiaWashington taberna

Jaizkibel janari-dendaPablo harategiaAnaka Berri erretegiaCovirán AnakaPuianaTahonaPuiana tabernaOspitaleaEndaneaLarreaundiLarrarte harategiaToma Pan y MojaPedro arraindegiaElizatxo Martindozenea gaztelekua

I runeroIrungo euskarazko

hamabostekaria

Ikasturtean zehar,Irungo ikastetxe guz-tietan

Page 15: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko

Urriaren 5eanMendi-zeharkaldiaIrungo Mendizaleek antola-tuta, Burgoseko Obarenesmendietara (Orbañanos -Flor tontorra - Humion tonto-rra - Frias) txangoa. i r ungomendiza leak .com

Urriaren 27ra arteOiasso MuseoanErakusketa

Inbasio Napoleonikoak 1808-1813. Erakusketa Irunen, Ber-garan eta Tolosan aurkeztukoda, frantziarren aurka probin-tzian izandako guda-zelaienherrietan, alegia.

Irailaren 20tik urriaren 13raAmaia KZnErakusketaAdour Bidasoa Margo Lehia-ketan parte hartu duten lanenhautaketa bat ikusgai. Saribanaketa, urriaren 6an.

Urriaren 6anKontzertuaAmaia KZn

20:00etan, kontzertua VivaVerdi, Luis Mariano Lirika El-karteak antolatuta.Sopranoa: Miren UrbietaSarrerak salgai: kutxanet-en,Irungo Turismo Bulegoan eta

ikuskizunaren egunean, leiha-tilean. Bazkideak, 12 €, baz-kide ez direnak, 16.

Urriaren 6anHegaztien egunaPlaiaundin

Egun guztian zehar, Plaiaun-diko Parke Ekologikoan,hainbat ekintza, HegaztienNazioarteko Eguna dela eta.

Urriaren 11tik 13raStock MarketFicobanProduktu eskaintza zabalaprezio merketan: oinetakoak,osagarriak, etxerako gaiak, ki-rola, informatika, optika etaabar.

Urritik abenduraArkeologia ikastaroaOiasso Erromatar Museoak,Aulas Kutxarekin batera, Ar-keologia eta Arte ikastaroaantolatu du Irunen. Adin guztietako interesdunei

zuzendua. Urritik abendura,asteartero, 18:00etatik19:00etara.Informazioa: 943 63 93 [email protected]

Urriaren 1etik 13raErakusketaLaboral KutxanXabier Arribasen akademiakoikasleen lanak ikusgai.

Urriaren 4anKontzertuaAmaia KZn19:30ean, Irungo Kontserba-torioko eta BINNINGEN-BOTTMINGEN MUSIKS-CHULE-eko orkestren kon-tzertua. Sarrera: doan.

Urriaren 5eanBakearen EgunaZabaltza plazan17:00etatik 20:00etara, Ba-kearen Nazioarteko Egunaospatuko da.

Urriaren 5eanLiburu aurkezpenaAmaia KZn17:30ean, Amaia KZko hi-tzaldi aretoan, Jose CarlosBermejo irundarraren "Misrelatos a cada momento” li-buruaren aurkezpena.

Urriaren 5ean eta 6anMendi txangoa

Erlaitz Mendi Elkarteak anto-latuta, txangoa Reinosara etaSajako Parke Naturalera.Informazioa: Peña kalea z/g. - Astearteeta ostegunetan 19:30-21:00. -Tel: 943 635 838-Irusta Kirolak, Aduana, 3.Tel: 943 611 739www.e r la i t z.com

Urriaren 6anAbesbatzen EgunaSan Juan plazan

11:30ean hasiko den ekital-dian honako abesbatza hauekizango dira partaide: Albada,Ametsa, Atzokoak, Larre-aundi, Nabartenea eta Na-yade. Halaber MeakakoAdixkideek dantza egingodute. Fernando Etxepare Diazomenduko da ekitaldian.

Urriaren 4tik 18raErakusketaIrun Facktoryn"Ilustratuak", izeneko erakus-keta kolektiboan artista hauekberen lanak erakutsiko di-tuzte: Jana Lottenburger, In-woko, Sara Morante, AlbertoMartin Curto eta Unai Zoco.Helbidea: J. A. Loidi, 8.

Urriaren 10eanAntzerkiaAmaia KZn20:00etan, Oroimenak an-tzezle zaletu taldeak F. R. Unamujer en la sombra izenekolana antzeztuko du.

a i s i aa

Pilarik eta kablerik gabekoasteburua

Noiz: Urriaren 5ean (larunbata) arra-tsaldean eta 6an(igandea) goizean.Non: Jose Antonio Loidi plazaren eta Ricardo Alberdi kale-aren artean (Palmera-Montero).Antolatzailea: Santiagoko Deabruak.

15

BAKAILAOA DASTA EZAZU

Page 16: 214. zk. Irunero · esango luke “masai” tankerakoa. Bi metroko garaierari eusten diote mo - kasin motako zapata zuri-zuriek; soin sendo eta gihartsua praka bakeroek eta elasiko