xv. integral definida - edu.xunta.gal ... para a partición p do intervalo ... teorema do valor...

14
XV / 1 XV. INTEGRAL DEFINIDA 1.- Integral definida: sumas superiores e inferiores A orixe do cálculo integral remóntase á época de Arquímedes (Grecia, 287-212 a.C.), que expón o método para calcular a área determinada por un segmento de parábola. Baseábase en ir aproximando a área baixo unha curva pola de rexións poligonais ao aumentar o número de lados. Este método foi posteriormente formalizado matematicamente por Riemann (Georg Friedrich Berhnard R., matemático alemán, 1826-1866) para introducir o concepto de integral definida de calquera función. Aínda que ligada ao cálculo de áreas, compre sinalar que a integral definida non é unha área, senón un número real asociado a unha función que pode interpretarse como a medida dunha certa superficie, sempre que definamos o que se entende por área. Unha partición , P, dun intervalo cerrado [a,b] é un conxunto de puntos do intervalo, n t t t P ,..., , 1 0 tales que b t t t a n ... 1 0 . Chámase diámetro (ou norma) da partición a maior das diferenzas i i i t t t 1 para i=1, 2, ..., n. Dise que unha partición Q de [a,b] é mais fina que outra partición P de [a, b], se todo punto de P pertence a Q, é dicir, Q ten máis puntos que P. Represéntase por Q P Sexa ) ( x f y unha función continua e positiva en [a,b] e sexan n i t t x x f M n i t t x x f m i i i i i i ,..., 2 , 1 , , ), ( Max ,..., 2 , 1 , , ), ( min 1 1 (existen polo teorema de Weierstrass) Chamamos suma inferior de f(x) para a partición P do intervalo [a,b] á suma: n i n i i i i i i n n n t m t t m t t m t t m t t m P f s 1 1 1 1 1 2 2 0 1 1 . ) .( ) .( ... ) .( ) .( ) , ( Chamamos suma superior de f(x) para a partición P do intervalo [ a,b] á suma: n i n i i i i i i n n n t M t t M t t M t t M t t M P f S 1 1 1 1 1 2 2 0 1 1 . ) .( ) .( ... ) .( ) .( ) , ( Xeometricamente, as sumas inferior e superior miden a suma das áreas dos rectángulos que teñen por base os intervalos i i t t , 1 da partición e por alturas, m i e M i respectivamente.

Upload: lephuc

Post on 09-Dec-2018

221 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

XV / 1

XV. INTEGRAL DEFINIDA

1.- Integral definida: sumas superiores e inferiores

A orixe do cálculo integral remóntase á época de Arquímedes (Grecia, 287-212 a.C.), que expón

o método para calcular a área determinada por un segmento de parábola.

Baseábase en ir aproximando a área baixo unha curva pola de rexións poligonais ao

aumentar o número de lados. Este método foi posteriormente formalizado matematicamente por

Riemann (Georg Friedrich Berhnard R., matemático alemán, 1826-1866) para introducir o concepto de

integral definida de calquera función.

Aínda que ligada ao cálculo de áreas, compre sinalar que a integral definida non é unha área,

senón un número real asociado a unha función que pode interpretarse como a medida dunha certa

superficie, sempre que definamos o que se entende por área.

Unha partición, P, dun intervalo cerrado [a,b] é un conxunto de puntos do intervalo,

n

tttP ,...,,10

tales que bttta n ...10 . Chámase diámetro (ou norma) da partición a maior

das diferenzas iii ttt 1 para i=1, 2, ..., n.

Dise que unha partición Q de [a,b] é mais fina que outra partición P de [a, b], se todo punto de P

pertence a Q, é dicir, Q ten máis puntos que P. Represéntase por QP

Sexa )(xfy unha función continua e positiva en [a,b] e sexan

nittxxfM

nittxxfm

iii

iii

,...,2,1,,),(Max

,...,2,1,,),(min

1

1

(existen polo teorema de Weierstrass)

Chamamos suma inferior de f(x) para a partición P do intervalo [a,b] á suma:

n

i

n

iiiiiinnn tmttmttmttmttmPfs

1 111122011 .).().(...).().(),(

Chamamos suma superior de f(x) para a partición P do intervalo [a,b] á suma:

n

i

n

iiiiiinnn tMttMttMttMttMPfS

1 111122011 .).().(...).().(),(

Xeometricamente, as sumas inferior e superior miden a suma das áreas dos rectángulos que teñen

por base os intervalos ii tt ,1 da partición e por alturas, mi e Mi respectivamente.

XV / 2 Matemáticas II ANÁLISE

T Se )(xf é continua en ba, , para toda partición P do intervalo se verifica que

),(),( PfSPfs

T Se )(xf é continua en [a, b] e Q é unha partición do intervalo máis fina que outra partición P,

se verifica que ),(),(),(),( PfSQfSQfsPfs .

Xeometricamente este teorema di que as sumas inferiores aumentan e as superiores diminú-

en ao engadir puntos a unha partición, é dicir, ao pasar dunha partición a outra máis fina.

T Se P1, P2, ..., Pn, ... son particións dun intervalo, cada unha máis fina ca anterior e de maneira

que o diámetro da partición ( it ) tenda a cero, os mi e os Mi se aproximan e se obtén

IPfSPfs it

it ii

),(lim),(lim00

que representa a área do recinto, trapecio mixtilíneo,

determinado pola gráfica da función )(xf , o eixe OX e as rectas x=a e x=b.

2.- Integral definida nun intervalo cerrado; interpretación xeométrica

A idea intuitiva que permitiunos obter a área dun trapecio mixtilíneo xeneralízase e permite definir

o concepto de integral definida dunha función nun intervalo. Agora non se esixirá que a función tome

soamente valores positivos.

Se a función )(xf é continua en ba, pero non necesariamente positiva en dito intervalo,

podemos definir do mesmo modo ao caso anterior as sumas superiores e inferiores, pero agora estas sumas

non representan en xeral áreas, xa que a función pode tomar tamén valores negativos en certos

subintervalos.

T Se )(xf é continua en ba, e ademais

a) P1, P2, ..., Pn, ... son particións de ba, cada unha máis fina ca anterior

b) 0it cando n

entón IPfSPfs nn

nn

),(lim),(lim (1)

Este número real I, límite común, recibe o nome de integral definida da función )(xf en ba, , e

se designa por b

adxxf )(

Os números a e b chámanse límites inferior e superior de integración, respectivamente, e a

función f recibe o nome de integrando.

Unha función, sexa ou non continua, na que se verifique a relación (1) dise que é integrable.

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 3

O cálculo do valor máximo ou mínimo en cada un dos subintervalos non sempre é fácil, por iso

elixiremos, na práctica, o valor que toma a función f nun punto calquera do interior de cada intervalo.

Se ci é un número real calquera do intervalo [ti-1,ti], verifícase que

)()()(21)( niiiiiin f,PStMΔtcftmf,Ps,...,n,ii

Mi

cfi

m e de aquí,

i

b

a

n

i

in

tcfdxxf

1

)(lim)(

Esta teoría da integral definida así desenvolvida está deseñada para funcións continuas nun

intervalo cerrado xa que neste caso se pode garantir a existencia do máximo e do mínimo en cada

subintervalo da partición. Existen, sen embargo, outras funcións non continuas que tamén son integrables

nun intervalo.

3.- Propiedades da integral definida

Como consecuencia de considerar os puntos (x, f(x)) nos distintos intervalos en que se divide

ba, e os signos das bases e das alturas dos rectángulos, se poden deducir as seguintes propiedades:

1) O signo do valor da integral definida depende dos valores que tome a función no intervalo

cerrado ba,

2) b

a

a

bdxxfdxxf )()( e, en consecuencia,

a

adxxf 0)(

3) Se bac , , b

a

c

a

b

cdxxfdxxfdxxf )()()( (aditividade)

4) Linearidade da integración, para dúas funcións f, g definidas en ba, :

b

a

b

a

b

adxxgdxxfdxxgf )()())((

b

a

b

adxxfkdxxkf )(.))((

5) Se )()( xgxf entón b

a

b

adxxgdxxf )()(

6) b

a

b

adxxfdxxf )()(

Exercicio:

Descompoñer a integral 3

221 dxxx

XV / 4 Matemáticas II ANÁLISE

4.- Teorema do valor medio do cálculo integral

T Se f é unha función continua no intervalo ba, , existe un c de dito intervalo para o que se

verifica que b

aabcfdxxf )).(()(

En efecto, por ser f continua en ba, alcanzará o seu máximo M e o seu mínimo m no intervalo

ba, , e considerando a partición baP , ,

b

a

b

a

b

adxMdxxfdxmbaxMxfm )(,,)(

b

a

b

aMdxxf

abmabMdxxfabm )(

1)()()( 1

Como f é continua en ba, toma tódolos valores comprendidos entre m e M, logo existirá un

bac , tal que

b

adxxf

abcf )(

1)(

Xeometricamente este teorema significa que a área do

recinto limitado pola curva )(xfy , o eixe de abscisas e as

rectas x=a e x=b é igual a área dun rectángulo de base b-a e

unha altura que está comprendida entre m e M, correspondente

á ordenada do punto de abscisa x=c.

5.- Teorema fundamental do cálculo integral

T Se f é continua en ba, , a función x

adttfxF )()( , chamada función integral, é derivable

en ba, e baxxfxF ,),()(' , é dicir F é unha función primitiva de f.

hxxccf

h

xhxcfdttf

h

fffh

dttfdttfhh

xFhxF

hx

x

x

a

hx

x

x

a

x

a

hx

a

,),()()(

)(1

1)()(

1)()(

Tomando límites )()(lim)(lim)()(

lim)('00

xfcfcfh

xFhxFxF

xchh

Xeometricamente F(x) representa a área do recinto limitado por )(tfy , o eixe t e as rectas t=a

e t=x

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 5

6.- Regra de Barrow (Isaac B., matemático e teólogo inglés, 1630-1677)

R Se f é unha función continua en ba, e G é unha primitiva de f en ba, , entón

)()()( aGbGdxxfb

a

En efecto, posto que a función integral F é primitiva de f, ao ser F e G dúas primitivas de f nun

intervalo, existe un número real C tal que CxGxF )()(

)()()()()()()(

)(0)(,

)()(,aGbGbFaGbGaFbF

CaGaFax

CbGbFbx

b

a

b

axGaGbGdxxf )()()()(

Exercicio:

Calcular as integrais definidas,

a) 4/3

2/

3

dxxsen b)

0

1

2 )1(ln dxx c) 3

3dxx

7.- Cálculo de áreas planas

Trátase de achar a área de recintos limitados polas gráficas de funcións. Convén representar,

sempre que sexa factible, o recinto correspondente.

a) Se f é continua nun intervalo cerrado ba, , a área determinada pola gráfica da función, o eixe OX e

as rectas x=a, x=b será:

0)( xf

b

adxxf )(

0)( xf

b

a

b

a

b

adxxfdxxfdxxf )()())((

f(x) se anula e cambia de signo en bac ,

c

a

b

c

c

a

b

cdxxfdxxfdxxfdxxf )()()()(

XV / 6 Matemáticas II ANÁLISE

b) Se f e g son continuas en ba, , a área do recinto limitado polas gráficas de ambas funcións e as

rectas x=a e x=b, pode ser:

)()( xfxg

Se sumamos a cada unha das funcións f e g unha

constante k>0 de tal maneira que as dúas gráficas se

despracen verticalmente cara arriba ata colocarse por encima

do eixe de abscisas, é evidente que as rexións R1 e R2 son

equivalentes e polo tanto as súas áreas.

b

a

b

adxxkgdxxkf ))(()(

b

a

b

adxxgfdxxkgkf ))(()()()(

f e g cambian a relación de monotonía en bac , :

b

d

d

c

c

adxxfgdxxgfdxxfg ))(())(()()(

Exercicios:

1. Área da elipse 12

2

2

2

b

y

a

x

2. Calcular a área delimitada por xy sen , o eixe OX e as rectas 2,0 xx

3. Área da rexión determinada por 02e02 22 yxxy

Integrais impropias

Se denominan integrais impropias ás integrais definidas b

adxxf )( tales que:

1) Os límites de integración non son finitos. É dicir: a e/ou b en cuxo caso chá-

manse integrais impropias de primeira especie.

2) A función a integrar )(xf non está acotada en [a, b] en cuxo caso chámanse integrais im-

propias de segunda especie (non serán obxecto de estudo neste curso).

Se ocurre que algún límite de integración non é finito, definimos:

m

amadxxfdxxf )(lim)(

m

mnn

m

nnm

dxxfdxxfdxxfdxxf0

0

)(lim)(lim)(lim)(

b

nn

b

dxxfdxxf )(lim)(

Cando existe o límite de integración (é finito), diremos que a integral impropia é converxente.

Noutro caso, diremos que é diverxente

Exercicios:

a)

1 3

1dx

x b)

1

21

1dx

x c)

dxx x2

2 d)

0

1

1dx

x

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 7

EXERCICIOS - A

1. Calcular:

1)

5

4 222

3

)9)(4)(1(dx

xxx

x 2)

3/

6/ cos.

xsenx

dx 3)

1

0

3 .dx

x

exx x

4)

1

0

22 . dxexx ax 5) 4/

0cos.

dxxsenx 6) e

edxx

/1ln

7)

0

63 3 11 xx

dx 8)

2/1

0 2

3

1dx

x

x 9)

3

2 4).(ln

1dx

xx

10) a

aadxx 1,41 11) dxxx 11.

2

0 12)

e

dxxx1

3 ln.

13)

2

dxsenxx 14)

3

0 2

3

1

2dx

x

x

2. Demostrar, utilizando a regra de L'Hôpital e o teorema do valor medio do cálculo integral que

1

0ln

lima

a xadx

e

x

3. A. Comprobar, na integral 2

0

2)1( dxx a verificación do teorema do valor medio do

cálculo integral.

B. Comprobar a verificación do teorema do valor medio do cálculo integral na función

1)( xxf no intervalo [0, 3].

C. Comprobar a verificación da tese do Teorema do Valor Medio do Cálculo Integral para

3

1)(

x

xxf no intervalo 3,2 e .

D. ¿É aplicable o Teorema do Valor Medio do Cálculo Integral á función 21

)(x

xxf

no intervalo [0, 1]? En caso afirmativo, comproba a súa verificación.

E. Comproba que se verifica o Teorema do Valor Medio do Cálculo Integral para a función

senxxf )( , definida no intervalo ,0 .

4. Achar o valor da suma 100321100...32 IIII sendo

2/

0cos

dxnxI n .

5. Sexa xxf cos)( en ),( , pídese:

a) ¿É aplicable o teorema do valor medio do cálculo diferencial?

b) ¿É aplicable a fórmula do valor medio do cálculo integral?

En caso afirmativo, achar o valor medio que aparece no teorema e na fórmula.

6. Achar o punto de [0, 2] no que

x

dtt

txf

0 21

1)( alcanza o seu valor mínimo.

7. Achar os máximos e mínimos en [2, 10] da función x

xdttxF1

1,ln)(

8. Dunha función integrable f definida en [-1, 1] sábese que en dito intervalo se ten 21)( xxf . Dos números -3, -2, -1, 2'5, 2'75, ¿cales poden ser os valores da integral

1

1)( dxxf ?

XV / 8 Matemáticas II ANÁLISE

9. Sexa a función

22

2)(

xxxf , onde o símbolo representa a raíz cadrada positiva.

1. Estuda a continuidade e a derivabilidade da función en 0x

2. Determina os intervalos de crecemento da función.

3. Calcula 3

3)(.3 dxxf

10. a) Se p e q son enteiros positivos, demostra que 1

0

1

0)1()1( dxxxdxxx pqqp

b) Calcula 1

0

102 )1( dxxx

11. Dada a función

xt dtetxF

0

2 2

)1()( , definida para todo número real,

a) Calcular )(' xF , estudar o crecemento de )(xF e achar as abscisas dos seus máximos e

mínimos relativos.

b) Calcular )('' xF , estudar a concavidade e convexidade de )(xF e achar as abscisas dos

seus puntos de inflexión.

12. Considera a función xxxf 2)(

a) Calcula os puntos nos que a gráfica corta ós eixes.

b) Calcula os extremos relativos, así como os intervalos de monotonía de f

c) Debuxa a gráfica de f

d) Calcula 2

1)( dxxf

13. Sexa )(xf unha función derivable en (0, 1) e continua en [0, 1], tal que 0)1( f e

1

01)('2 dxxfx . Utilizar a fórmula de integración por partes para achar

1

0)( dxxf

14. Sexa a función x

senxxf

cos2)(

. Calcular:

a) O seu dominio de definición. Os seus máximos e mínimos no intervalo 2,0

b) 3/

0)(

dxxf

15. Sexa a un número positivo menor que 4, calcular

a

adx

xxx 100254

123

16. A función

8se4

32

80se)( 2

xx

x

xaxxf é continua en ,0 .

a) Achar o valor de a que fai que esta afirmación sexa certa

b) Calcula 10

0)( dxxf

17. Sexa 2

1ln)(

x

dttxF , con 1x . Calcular )(' eF . ¿É )('' xF unha función constante?

Xustificar a resposta.

18. A) Enunciar o teorema fundamental do cálculo

B) Calcular a derivada da función x

dttxf0

2 )cos()(

C) Calcular a integral e

dxx1

2 )ln(

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 9

EXERCICIOS – B (cálculo de áreas)

1. CON FUNCIÓNS POLINÓMICAS (en xeral)

1. Calcular a área limitada por xxxy 86 23 e o eixe OX

2. Achar a área limitada pola curva 13 23 xxy e a recta tanxente á mesma no punto

no que alcanza o seu máximo relativo. Debuxa o recinto.

3. Calcular a área da rexión limitada pola curva )1.()1( 2 xxy e as rectas

1,2,0 xxy .

4. Consideramos a función dcxbxaxxf 23)( . Sabemos que dita función ten un

máximo no punto (1, 4) e unha tanxente de ecuación xy 6 no punto (0, 0). Calcular os

valores que deben tomar os parámetros a, b, c e d.

¿Ten esta función algún punto de inflexión? Se a resposta é positiva, determinar a

tanxente á curva nese punto.

Debuxar a gráfica da función e calcular a área comprendida entre a gráfica debuxada e o

eixe OX situado no primeiro cuadrante.

5. Calcula a área da rexión limitada polas curvas 125 xxy e 15 xxy

6. a) Para cada valor 0c , calcular a área da rexión acoutada comprendida entre a gráfica

da función: 1)/1()( 24 xccxxf , o eixe OX e as rectas 1,0 xx .

b) Achar o valor de c para o que a área obtida no apartado a) sexa mínima.

2. CON PARÁBOLAS

1. Encontrar as ecuacións das parábolas que pasan pola orixe, teñen un punto crítico en

1x e a área que determinan co eixe de abscisas vale 4.

2. Achar a área encerrada pola parábola 24 yx e o eixe de ordenadas.

3. Calcula a área limitada polas curvas 2,6)2)(2/9( 2 yxxy .

4. Sexa a rexión D delimitada polas gráficas das funcións exxyxy ,/1,2 e o eixe

OX. Calcular a área de D.

5. Achar a área do recinto limitado polos eixes de coordenadas, a recta 2y e a curva de

ecuación 2 xy

6. Calcular a área do recinto limitado pola parábola 22 2 xy , o eixe de abscisas e a

tanxente á parábola paralela á recta 32 xy . Facer un debuxo do recinto descrito.

7. Debuxar o recinto limitado por 342 xxy , a súa recta tanxente no punto P(0, -3) e

a recta 3 xy . Calcular a súa área.

8. Representar graficamente o recinto plano limitado pola curva xxy 2 e a recta

perpendicular á súa tanxente no punto (0, 0). Calcular a súa área.

9. Achar a área comprendida entre 22 /4,5 xyxy debuxando dito recinto.

10. Calcular a área positiva (só a que está na parte positiva do eixe Y), determinada polas

gráficas das funcións: xxyxxy 2,6 22

11. Debuxar o recinto plano limitado pola gráfica da parábola xxy 42 , o eixe OX e as

rectas 1x e 1x . Calcular a área desa rexión.

12. Sexa 2xy . Calcular o valor de para que as tanxentes á curva nos puntos de

abscisa de valor absoluto un, pasan pola orixe de coordenadas. Achar a área do recinto

limitado pola curva e as dúas tanxentes.

13. A curva 22xy divide ao cadrado de vértices A(0, 0), B(1, 0), C(1, 1) e D(0,1) en dous

recintos. Debuxa ditos recintos e acha a área de cada un deles

XV / 10 Matemáticas II ANÁLISE

14. Na figura aparece unha curva que representa a unha

función polinómica de grao 2. Os puntos de

intersección da curva co eixe OX son o (1, 0) e o

(3, 0). Ademais, a área limitada pola curva e os dous

eixes coordenados vale 3/4. Achar a expresión da

función polinómica.

15. Nun plano, o trazado dunha estrada descorre segundo a ecuación xxy )4/( 2 , sendo

un río o eixe OX. No terreo entre o río e a estrada hai un piñeiral. Se expresamos as

distancias en quilómetros, ¿canto vale o piñeiral se a hectárea se paga a 60 euros?

16. A área do recinto limitado polas curvas de ecuacións a

xy

2

e axy , con a>0, vale

3. Calcula o valor de a

17. Calcular o valor de a para que a rexión plana encerrada entre a parábola 2xy e a recta

ay sexa o dobre da área da rexión limitada por dita parábola e a recta 1y .

18. Sexa R o rectángulo do plano con vértices en V1=(0, 0), V2=(3, 0), V3=(3, 9) e V4=(0, 9).

Demostrar que para todo valor de A a curva de ecuación xAAxY )33(2 pasa polos

vértices V1 e V3 e divide ao rectángulo en dúas rexións.

Calcular a área de ditas rexións e encontrar o valor de A para que a rexión situada por

encima da curva teña un área dobre que a situada por debaixo da curva.

19. Calcular os valores de a para os que a área comprendida entre a gráfica da función 42 axy e o eixe OX é de 256/3 unidades de superficie.

20. Esboce a gráfica da parábola 4

72 xxy e ache a área da rexión do plano

determinada pola parábola e a recta que pasa polos puntos

4

1,0 e

0,

6

1

21. Definimos as funcións )1()( 2xaxf e a

xxg

1)(

2 , con 0a .

a) Comproba que a área do recinto limitado polas gráficas das funcións é: a

a

3

)1(4 2

b) Calcula o valor do parámetro a para que este área sexa mínima

22. Calcule a área do recinto limitado pola gráfica da función

134

1124)(

2 xxx

xxxf

se

se, o eixe de abscisas e a recta 2x

3. CON FUNCIÓNS VALOR ABSOLUTO

1. Calcula a área do recinto determinado pola gráfica da función 1 xxy e a recta 2y .

2. Calcula a área determinada polas gráficas das funcións 2,2 xyxy .

3. Calcular a área encerrada pola curva 11

2

x

xy , o eixe OX e as rectas

2

3,

2

1 xx .

4. Achar a área limitada por 12

1

xy , o eixe de abscisas e as ordenadas 3e1 xx

5. Calcula a área da rexión limitada polas funcións 322 xxy e 5y

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 11

6. Sexan as funcións 3/: xxRRf , xxRRg /: , )(/: xsenxRRh

a) Estudar os intervalos de crecemento e decrecemento e os puntos de inflexión de )(xf .

b) Calcular a derivada de ))(( xhf

c) Obter a área do recinto limitado por f e g entre 0x e 1x .

7. Sexa RRf : a función definida por 1)( xxxf .

a) Esboza a gráfica de f

b) Comproba que a recta de ecuación xy é a recta tanxente á gráfica de f no punto de

abscisa 0x

c) Calcula a área do recinto limitado pola gráfica de f e a de dita tanxente.

8. Sexa a función 2)( 2 xxxf

a) Achar os intervalos de crecemento e decrecemento, os de concavidade e convexidade e

esbozar a súa gráfica.

b) Demostrar que non é derivable en 2x

c) Calcular a área da rexión limitada por dita gráfica, o eixe OX e as rectas 2x ,

0x

9. a) Exprese xxxf )( como unha función definida a trozos e debuxe a súa gráfica de

forma aproximada.

b) Calcule a integral definida 1

1dxxx

c) Calcule a área do recinto plano limitado pola gráfica de )(xf , o eixe OX, a recta

1x e a recta 1x

10. Sexa RRf : e RRg : as funcións definidas respectivamente por:2

)(x

xf e

21

1)(

xxg

a) Esboza as gráficas de f e g sobre os mesmos eixes e calcula os puntos de corte entre

ambas gráficas

b) Calcula a área do recinto limitado polas gráficas de f e g

4. CON FUNCIÓNS EXPONENCIAIS

1. Achar a área limitada pola curva 2

. xexy , eixe de abscisas, a ordenada en 0x e a

ordenada no máximo.

2. Calcular a área determinada pola curva x

x

e

exf

21)(

entre os puntos de abscisas

0x , 3lnx e o eixe OX.

3. Calcular a área da rexión limitada pola gráfica da función 12)( 2 xexxf , o eixe X e

as rectas 1,1 xx .

4. Debuxando as gráficas das funcións xexf )( , xexg 2)( , 2)( exh , calcula a área do

recinto limitado polas mesmas.

5. Achar a área encerrada entre a gráfica da función xxexf )( , o eixe de abscisas e a recta

1x .

6. Sexa a función x

ey2

2

a) Estúdese a súa monotonía, extremos relativos e asíntotas

b) Calcúlese a área da rexión plana comprendida entre a gráfica da función, as rectas

1x e 1x e a asíntota horizontal.

XV / 12 Matemáticas II ANÁLISE

7. Calcular a área encerrada entre a gráfica da función xexf )( e a corda á mesma que

une os puntos de abscisas 1x e 1x

8. Sábese que as dúas gráficas do debuxo corresponden á

función xex)x(f 2 e á súa función derivada 'f

a) Indica, razoando a resposta, cal é a gráfica de f e cal a

de 'f

b) Calcula a área da rexión sombreada

9. Sexa RRf : a función dada por xexf 2)( .

a) Xustifica que a recta de ecuación exy 2 é a recta tanxente á gráfica de f no punto

de abscisa 2/1x .

b) Calcula a área do recinto limitado pola gráfica de f, o eixe de ordenadas e a recta

tanxente do apartado anterior.

5. CON FUNCIÓNS LOGARÍTMICAS

1. Dada a función x

xxf

ln)( , calcular posibles máximos, mínimos e asíntotas

horizontais. Obter a área da rexión acoutada por f, o eixe OX e a recta ex .

2. Calcular a área do recinto plano delimitado por xxy ln.2 , eixe X, e a recta 2x .

3. Achar a área limitada polas curvas 2,ln yxy e os eixes coordenados.

4. Calcular a área encerrada polas curvas xeyxy ,ln e as rectas exx ,1 . ¿Existe un

punto m no intervalo e,1 tal que a área encerrada polas curvas anteriores e as rectas

mxx ,1 valga exactamente 2?

5. Achar a área da rexión do plano limitada pola curva de ecuación xy ln , a recta

tanxente á súa gráfica no punto de abscisa 1, e a recta 3x .

6. Calcular a área encerrada polas funcións xxf ln1)( e xxg /1)( e as rectas 1x

e 2x .

7. Calcular a área encerrada pola gráfica da función )ln()( xxxf para 21 x , a recta

2x e o eixe X.

6. CON FUNCIÓNS TRIGONOMÉTRICAS

1. Calcular as asíntotas oblicuas de arctgxxxf .)( . Determinar a área da rexión acoutada

do plano delimitada pola gráfica de f, o eixe OX e as rectas 1,0 xx .

2. Calcular a área do recinto plano delimitado por xy 2cos , OX, xx ,0 .

3. Obtéñase a área da rexión plana acoutada polas rectas xx ,0 , e as gráficas das

funcións xx exgsenxexf )(,.)( .

4. Determinar a área limitada polo eixe OX, a curva de ecuación xxseny cos32 2 e as

abscisas xx ,0 .

5. Calcular a área encerrada pola función

2/4/se,cos

4/0se,)(

xx

xsenxxf e o eixe OX.

6. Dadas as funcións

xxg

x

x

xxf

2cos)(,

111

111

111

1111

)(

achar a área encerrada

polas curvas )(),( xgyxfy .

INTEGRAL DEFINIDA Matemáticas II XV / 13

7. Sexa a función senxxxf )( . Determinar:

a) A área encerrada entre a gráfica e o eixe de abscisas entre as rectas 0x e x .

b) A área encerrada entre a tanxente en x e os dous eixes coordenados.

8. Dadas as funcións )()( xsenxf e xxxg 3)( , encontra os tres puntos nos que se

cortan e calcula a área da rexión do plano encerrada entre as gráficas de )(xf e )(xg

9. Considera a función senxxf 2

1)(

a) Debuxa o recinto acoutado comprendido entre a gráfica de )(xf , o eixe OX e as rectas

0x e 2

x

b) Calcula a área do recinto anterior

7. CON FUNCIÓNS RACIONAIS

1. Calcular a área encerrada pola curva 45

32

xx

y , o eixe de abscisas e as ordenadas

3,2 xx

2. Calcular a área que determina a curva 42

3

x

xy coa súa asíntota (oblicua) e coas

rectas 1,1 xx .

3. Calcular a área do recinto delimitado por xxx

y23

123

, OX, 4,3 xx .

4. Calcular a área do recinto plano delimitado pola gráfica da función 1

)(2

x

xxf , o eixe

X e a recta 2/1x .

5. Calcular a área encerrada pola función 1

1)(

2

3

x

xxf e os eixes X e Y

6. A gráfica de x

xxf

3)( , desde 1x ata 4x , é a seguinte:

a) Calcula a ecuación das rectas tanxentes a esta función nos

puntos de abscisa 1x e 3x

b) Debuxa o recinto limitado pola gráfica da función e as dúas

rectas tanxentes que calculaches.

c) Encontra os vértices deste recinto

d) Calcula a superficie do recinto anterior.

7. Calcule a área da rexión limitada pola curva 21

1

xy

e as rectas bxaxy ,,0 ,

onde a e b son as abscisas dos puntos de inflexión da curva. Faga un debuxo da rexión.

8. Sexa 2

1)(

xxxf

.

a) Determinar o seu dominio

b) Estudar se )(xf é unha función simétrica respecto á orixe de coordenadas

c) Obter a área encerrada por )(xf e o eixe OX entre 4/1x e 4/3x

8. CON OUTRAS CÓNICAS

1. Calcular a área limitada pola curva 21 xy , e as rectas

2

2,0,0 xxy

2. Achar a área do recinto limitado polas gráficas das funcións 1,,08 2 yxyxy

3. Calcula a área do recinto limitado pola elipse 99 22 yx con 2

3x e a recta

2

3x .

XV / 14 Matemáticas II ANÁLISE

4. Área limitada por x

y1

e a circunferencia centrada na orixe e de radio 2

17

5. Achar a área da rexión acoutada comprendida entre a gráfica da función 2)2(

1

xy e

as rectas 2/5,1 xy

9. Área limitada por xy 3 e as rectas 8,1 xy .

10. Achar a área do recinto limitado polo eixe OX e a gráfica da función 42)( xxxf .

Xustificar a resposta.

11. As gráficas das funcións xxhx

xgx

xf )(,8

)(,1

)(2

, delimitan unha rexión acoutada na

zona do plano onde x>0. Debuxar un esquema de dita rexión e calcular a área da mesma.

12. Dada a función xxxf 23.)( , determinar o seu campo de definición e zonas de

crecemento e decrecemento. Calcular a área da rexión acoutada delimitada pola gráfica de f e

o eixe OX.

13. a) Calcula a e b para que xbaxy /8 teña no punto (-2, -6) unha tanxente horizontal.

b) Determina a área da porción de plano limitada pola gráfica da función, o eixe OX e as

rectas 2,1 xx .

14. Acha a área do recinto sombreado que aparece na figura adxunta, sabendo

que a parte curva ten como ecuación x

xy

1

22

15. Considera a función definida por

0se

0se)(

2 xxbx

xsenxxf con Rb

a) Calcula o valor de b para que f sexa derivable en 0x

b) Para 2b e o intervalo 3,2 , determina os puntos de corte cos eixes, os extremos rela-

tivos (máximos e mínimos), a curvatura e debuxa a gráfica da función f.

c) Calcula a área comprendida entre a curva )(xseny e a recta 0y no intervalo 0,2

16. Calcula a área limitada pola curva 1 xxy , a recta 0y , e a recta 1x . Previamente,

fai un esquema do recinto do que se quere calcular a súa área.

17. Se considera, no primeiro cuadrante, a rexión R do plano limitada por: o eixe X, o eixe Y, a

recta 2x e a curva 24

1

xy

a) Calcular razoadamente a área da rexión R.

b) Encontrar o valor de para que a recta x divida a rexión R en dúas partes,

A(esquerda) e B (dereita), tales que a área de A sexa o dobre que a de B.

18. Dada a función xxxf 3)( , pídese:

a) Achar a ecuación da recta tanxente á gráfica de f no punto ))1(,1( f

b) Determinar os puntos de intersección da recta achada no apartado anterior coa gráfica de f.

c) Calcular a área da rexión acoutada que está comprendida entre a gráfica de f e a recta ob-

tida no apartado a).

19. Sexa a función 21

)(x

x

e

exf

a) Calcular un punto da súa gráfica tal que a recta tanxente en dito punto sexa paralela ao

eixe OX. Escribe a ecuación da recta tanxente

b) Calcular a área limitada pola gráfica da función, o eixe OX e as rectas 0x e 5lnx