xornada técnica aplicación práctica do método...

24
Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPO Nieves Lorenzo Espeso Médica especialista en Medicina del Trabajo 2 de outubro de 2015 Centro ISSGA da Coruña 1

Upload: others

Post on 04-Aug-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Xornada técnica

Aplicación práctica do método MAPO

Nieves Lorenzo Espeso Médica especialista en Medicina del Trabajo 2 de outubro de 2015 Centro ISSGA da Coruña

1

Page 2: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

LOS TME

• Los trastornos musculoesqueléticos (TME) constituyen un importante problema de salud laboral que afecta a una proporción significativa de las personas que trabajan en los diferentes sectores productivos.

• Los profesionales en el sector sanitario, son uno de las grupos más afectados por TME: – En comparación con los de otras profesiones, el personal

del sector sanitario, específicamente, enfermeras y auxiliares de enfermeras se encuentran entre las ocupaciones con más alto nivel de riesgo.

– Para las enfermeras, los TME se identifican como el principal problema de salud en el trabajo.

2

Page 3: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

LOS TME

• El levantamiento manual de

pacientes/usuarios y en general las tareas de manipulación manual tienen un alto riesgo de producir dolor y lesiones en los trabajadores asistenciales, sobre todo a nivel de la espalda.

3

Page 4: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

LOS TRASTORNOS MUSCULOESQUELÉTICOS (TME)

• Tendinitis y tenosinovitis

– Tendinitis del manguito de los rotadores,

• Epicondilitis

• Epitrocleitis,

• Síndrome del túnel carpiano

4

Page 5: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

5

Los trastornos musculoesqueléticos (TME) más frecuentes en la espalda son: síndrome cervical por tensión y lumbalgia

Page 6: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Directorio Central de Empresas-INE

Total

Total CNAE 3.186.878

86 Actividades sanitarias 138.233

861 Actividades hospitalarias 1.059

862 Actividades médicas y odontológicas 74.909

869 Otras actividades sanitarias 62.265

87 Asistencia en establecimientos residenciales 5.162

871 Asistencia en establecimientos residenciales con cuidados sanitarios 1.182

872 Asistencia en establecimientos residenciales para personas con discapacidad

intelectual, enfermedad mental y drogodependencia 339

873 Asistencia en establecimientos residenciales para personas mayores y con discapacidad

física 3.360

879 Otras actividades de asistencia en establecimientos residenciales 281

6

Page 7: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

• Si se comparan centros sociosanitarios y residencias con hospitales, se obtiene: RR = 2,97 (IC= 2,75 – 3,21). Es decir, se producen casi tres accidentes por sobresfuerzo más en las residencias por cada uno que se produce en los hospitales.

7

Page 8: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Las partes del cuerpo más afectadas por los accidentes producidos por sobresfuerzos son la espalda/tronco (40,15%) y las extremidades superiores (37,73%),

8

Page 9: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Región Espalda/Tronco

Los principales tipos de riesgo con resultado de sobresfuerzo y relacionados con esta parte del cuerpo son: • la movilización de enfermos (72,08%) • la manipulación manual de cargas

(14,72%).

9

Page 10: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

10

Page 11: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

AL POR SOBREESFUERZO AÑO 2014 GALICIA

PROVINCIA AL SOBRESFUERZO TOTAL DE ACCIDENTES

A CORUÑA 4145 10805 38%

LUGO 837 2639 31,71%

OURENSE 857 2524 33,9%

PONTEVEDRA 2843 7249 39,21%

11

• En Galicia en el año 2014 se produjeron 8.800

accidentes por sobreesfuerzo, el 37% del total

Page 12: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Accidentes por sobreesfuerzo en total sector sanitario y actividades en

establecimientos residenciales de mayores

12

Page 14: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

14

129

102

117

144 148

0

20

40

60

80

100

120

140

160

AÑO 2010 AÑO 2011 AÑO 2012 AÑO 2013 AÑO 2014

RESIDENCIA ASISTIDA PERSONASMAYORES-COD 853

ACTIVIDADES HOSPITALARIAS-COD 861

ACTIVIDADES DE MEDICINA GENERAL-COD862

ASISTENCIA EN ESTABLECIMIENTOSRESIDENCIALES CON CUIDADOSSANITARIOS-COD 871

ASISTENCIA EN ESTABLECIMIENTOSRESIDENCIALES PARA PERSONAS CONDISCAPACIDAD INTELECTUAL,ENFERMEDAD MENTAL YDROGODEPENDENCIA-COD 872ASISTENCIA EN ESTABLECIMIENTOSRESIDENCIALES PARA PERSONASMAYORES Y CON DISCAPACIDAD FÍSICA-COD 873

TOTAL

Page 15: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

AO LEVANTAR A UN RESIDENTE SUFRIU UNHA DOR NO LOMBO, PROBABLEMENTE NO NERVO CIÁTICO

HACIENDO UNA MOVILIZACIÓN DE UN PACIENTE, LE DIO UN TIRON

LEVANTANDO A UN RESIDENTE QUE SE HABIA CAIDO AL SUELO SE LE RESINTIO EL HOMBRO

LEVANTANDO A UN RESIDENTE SE RESIENTE DE LA ESPALDA.

REALIZANDO UN CAMBIO POSTURAL A UN USUARIO, SE DAÑO LA ESPALDA

AL ASEAR A UN RESIDENTE LE DIO UN TIRON EN LA ESPALDA.

LEVANTANDO A UN RESIDENTE PARA SENTARLA EN LA CAMA SINTIO UN TIRON EN LA ZONA LUMBAR

DOLOR EN ESPALDA AL MOVILIZAR USUARIOS. EL DOLOR AUMENTA CON EL PASO DEL TIEMPO

SUFRIÓ UN TIRÓN EN LA ESPALDA DURANTE LA MOVILIZACIÓN DE UN RESIDENTE.

SOBREESFUERZO MUSCULAR

AL INCORPORAR A UNA USUARIA QUE ESTABA MAL SENTADA EN SILLA DE RUEDAS PARA DARLE DE COMER, NOTA DOLOR AGUDO EN EL LAZO IZQUIERDO DE LA PARTE BAJA DE LA ESPALDA

LUMBALGIA COMO CONSECUENCIA DE SOBREESFUERZO AL ATENDER A RESIDENTES

REFIERE DOLOR EN LA ESPALDA AL LEVANTAR A UN RESIDENTE.

LA TRABAJADORA SE ENCONTRABA EN UNA HABITACION DEL CENTRO DUCHANDO A UN RESIDENTE CUANDO AL PASAR A ESTE DE LA CAMA A LA SILLA DE RUEDAS NOTO UN PINCHAZO EN LA ESPALDA Y EN EL CUELLO.

EL TRABAJADOR SE ENCONTRABA LEVANTANDO A UN RESIDENTE PARA PASARLO DE LA CAMA A LA SILLA DE RUEDAS Y AL INTENTAR LEVANTARLA SINTIO UN TIRON EN LA ESPALDA, SE LE HA DIAGNOSTICADO ESCOLIOSIS Y LUMBALGIA AGUDA.

SUFRE UN FUERTE DOLOR EN LA ESPALDA AL LEVANTAR A UN RESIDENTE.

MANIFIESTA DOLOR EN LA ESPALDA POR SU TRABAJO HABITUAL.

ACOSTANDO A UN INTERNO JUNTO CON UNA COMPAÑERA, GIRÁNDOLO PARA PONERLO EN LA CAMA, SE LE QUEDÓ ENCIMA DE LAS PIERNAS Y, AL INTENTAR COLOCARLO OTRA VEZ EN LA CAMA, SINTIÓ UN FUERTE DOLOR EN LA ESPALDA.

AYUDANDO A LEVANTAR A UN RESIDENTE DE LA CAMA LE DIO UN TIRON EN LA ESPALDA

AL LEVANTAR A UNA PERSONA MAYOR DEPENDIENTE PARA ASEARLA Y VESTIRLA SINTIO DOLOR AGUDO EN LADO IZQUIERDO DE ESPALDA

ASEANDO A UN PACIENTE REFIERE DOLOR EN LA ESPALDA.

AL LEVANTAR A UN RESIDENTE QUE SE HABÍA CAÍDO SE LESIONÓ LA ESPALDA

ESTABA CAMBIANDO CON UNA COMPAÑERA EL PAÑAL A UN INTERNO, CUANDO AL LEVANTARLO NOTÓ UN TIRÓN EN LA ESPALDA

TIRÓN EN LA ESPALDA AL LEVANTAR A UN RESIDENTE

LA TRABAJADORA SE ENCONTRABA REALIZANDO EL ASEO A UN RESIDENTE EN SILLA DE DUCHA. LA SILLA SE ROMPE Y LA TRABAJADORA SUJETA AL RESIDENTE PARA QUE NO CAIGA AL SUELO. SIENTE EN ESE MOMENTO PINCHAZO EN ESPALDA Y CUELLO

Tipo de trabajo al ocurrir el accidente (texto)

15

Page 16: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Desviación desencadenante (texto)

AL LEVANTAR AL RESIDENTE DE LA CAMA NOTO UN TIRON EN LA ZONA LUMBAR

DOLOR EN ESPALDA

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

NINGUNO, DOLOR LUMBAR AL MANIPULAR AL CLIENTE

NOTO UN TIRON EN LA ESPALDA

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

AGACHARSE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

NINGUNO

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

Levantar, transportar, levantarse

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

SOBREESFUERZO

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

DEPOSITAR, AGACHARSE

RESIDENTE RESBALA, PARA EVITAR QUE CAIGA PONE LA PIERNA

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

EMPUJAR, TIRAR DE

EMPUJAR, TIRAR DE

SINTIÓ UN FUERTE DOLOR EN LA ZONA LUMBAR QUE LE IMPEDIA VOLVER A SU POSTURA NORMAL

Levantar, transportar, levantarse

INTENTAR COLOCAR A UN RESIDENTE PARA BAÑARLO

DOLOR AGUDO ZONA LUMBAR

EMPUJAR, TIRAR DE

LEVANTAR, TRANSPORTAR, LEVANTARSE

16

Page 17: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Forma de lesión-71 SOBREESFUERZO

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

RESIDENTE

HUMANOS

HUMANOS

LEVANTAR A UN RESIDENTE

HUMANOS

HUMANOS

PERSONA DE GRAN PESO

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

HUMANOS

TRASLADANDO A UNA RESIDENTE DE LA CAMA A LA SILLA

RESIDENTE

PERSONA MAYOR DEPENDIENTE

Agente de forma de contacto (texto)

PARTE DEL CUERPO LESIONADA ESPALDA INCLUIDA LA COLUMNA Y VÉRTEBRAS DORSOLUMBARES

17

Page 18: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

EDAD MUJERES HOMBRES TOTAL

19-29 68 12 80

30-39 144 19 163

40-49 203 17 220

50-59 140 14 154

60-65 22 1 23

TOTAL 577 63 640

PARTES DE ACCIDENTES DE TRABAJO COMUNICADOS AL DELTA EN GALICIA POR SOBREESFUERZO CON AFECTACIÓN DE LA COLUMNA

DORSOLUMBAR PERIODO 2010-2015

18

90% mujeres

Page 19: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

0

50

100

150

200

250

19-29

30-39

40-4950-59

60-65

MUJERES

HOMBRES

AL SOBREESFUERZO GALICIA 2010-2015

19

Page 20: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

20

PATOLOGÍAS NO TRAUMÁTICAS DE LA SEGURIDAD SOCIAL CAUSADAS POR EL ACCIDENTE DE TRABAJO.

Orden TIN 1448/2010 de 2 de junio y que desarrolla el RD 404/2010, de 31 de marzo definición del artículo 115.2 de la LGSS

e) Las enfermedades, no incluidas en el artículo siguiente, que contraiga el trabajador con motivo de la realización de su trabajo, siempre que se pruebe que la enfermedad tuvo por causa exclusiva la ejecución del mismo. f) Las enfermedades o defectos, padecidos con anterioridad por el trabajador, que se agraven como consecuencia de la lesión constitutiva del accidente.

Page 21: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

OBSERVATORIO DE ENFERMEDADES PROFESIONALES (CEPROSS) Y DE ENFERMEDADES CAUSADAS O AGRAVADAS POR EL TRABAJO (PANOTRATSS).

INFORME ANUAL 2014

Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por el trabajo

Enfermedad causada por el trabajo-ET 13.-Enfermedades del aparato locomotor 2.322 c, Enfermedades de la columna vertebral y de la espalda 1.213 Enfermedad o defecto agravado por el trabajo-EAT 13.-Enfermedades del aparato locomotor 1.153 c, Enfermedades de la columna vertebral y de la espalda 771

21

Page 22: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

Panotratss Galicia

Asistencia sanitaria y residencias de mayores

CIE-10 Enf. del trabajo(ET)T

Enf.agravadas por trabajo(EAT)RT

20

10

-20

15

M43.6 Tortícolis 1

M50.1 Trastorno de disco cervical con radiculopatía 1 1

M54.2 Cervicalgia 8

M54.3 Ciática 2

M54.5 Lumbago no especificado 12 1

M54.6 Dolor en la columna dorsal 1

M54.9 Dorsalgia, no especificada 49 1

S335- Esguinces y torceduras de la columna lumbar 1

total 74 4

22

Page 24: Xornada técnica Aplicación práctica do método MAPOissga.xunta.gal/export/sites/default/recursos/descargas/documentaci… · Enfermedades causadas por el trabajo y agravadas por

24

GRACIAS