repertorio tabernario - anl.uvigo.es · vecesconnocturnidade,epoloxeral, tanto a formación de...

REPERTORIO TABERNARIO

Luis Torres Vázquez

Edita:Asociación de PAS da Universidade de Vigo-

Campus de Pontevedra

Colabora:Área de Normalización Lingüística

© da escolma: Luis Torres, 2012

ISBN: 978-84-8158-553-7Depósito legal: VG 69-2012

Edición técnica: www.rb.gl

PRÓLOGO

Cantart’ei, Galicia,Na lengua galega,

Consolo dos males,Alivio das penas.

...Qu’asi mó pediron,

Qu’asi mó mandaronQue cant’e que canteNa lengua qu’eu falo.

Rosalía de Castro

A Asociación de PAS da Universi-dade de Vigo-Campus de Pontevedranaceu coa intención de promover acultura e a lingua galegas e fomentaras relacións no seo da Asociación edesta coa sociedade. Ao editarmosesta escolma de cantigas avanzamosneste eido.

Cambian os modos, pero per-manece o costume. Así continuamos acelebrar o Nadal, entroido, patróns doscentros etc. nos que o canto e o baile,seguen a ser actividades que unen osgrupos; non obstante, e fronte ao par-cial abandono das cantigas tradi-cionais, o novo non acaba de prender,fundamentalmente pola condición deefémero, de consumo compulsivo.

Con esta edición presentámosvosun instrumento que nos permite repro-ducir integramente as cancións tradi-cionais que logo de tantas décadaspermanecen na memoria colectiva dexeito fragmentado e das que coñece-mos as estrofas iniciais ou as máisrepetidas. Nesta recompilación ofrecé-mosvos as versións completas paracontinuar a tradición ta-vernácula: can-cións nosas na lingua propia do país.

Tradición, alegría, riqueza cultural,proxección da nosa lingua, identidade,cohesión social, son boa empresa paraunha asociación que agrupa traballado-ras e traballadores da Universidade.

Unha forte aperta para Luis Tor-res polo encomiable traballo que fixoe que serve de faro para que outrosvexamos canto se pode facer pola lin-gua e a cultura galegas.

Federico Fernández FernándezPresidente da Asociación de PAS

da Universidade de VigoCampus de Pontevedra

INTRODUCIÓN

QSi canta mal, no cante; si cantabien, cante fueraR. Este era o texto dunletreiro colocado na barra dun bar dazona vella de Compostela, alá polosanos oitenta. Afortunadamente, nonsucedía o mesmo en todos os locaise o celme do canto tabernario foiquedando, alentado por algúns irre-dutibles, xeralmente afeccionados ámúsica ou que xa cantaban en corais,que o practicaban case de maneiraanecdótica.

A cantiga tabernaria, porén, nonsó se escoita nas tabernas; para os quenos gusta a música, o botarlle unhascantigas sempre supuxo un remate per-fecto para unha celebración familiar ouunha comida entre amigos.

Hoxe en día, afortunadamente,parece que volve a rexurdir das súascinzas o canto tabernario. Por variasvilas do país convócanse concursos epromociónase, non sen esforzo porparte dos organizadores, todo hai quedecilo, dunha maneira ou doutra.

Mais non nos levemos a engano,non todo vale nin é canto tabernario.Nun artigo de Pérez Labaca, publicadona revista Pregón de Ponteareas alópolo ano 2001, defínese o cantotabernario da seguinte maneira: «Écoñecido o canto tabernario aquelque, en grupo, se facía e aínda se fai―moi pouco xa― en bares e tabernas.É un canto espontáneo e non sometidoa máis regras que a sensibilidade, ogusto, a entoación e o ritmo. Calquerapode intervir neste tipo de canto sem-pre coa premisa básica de que nonberre, nin orne e, ó tempo, saiba es-coitar ao do lado». O canto tabernario,xa que logo, non debe perder ese certocarácter de «canto furtivo» que é o quelle dá o sabor. Facíase nas tabernas, ás

veces con nocturnidade, e polo xeral,tanto a formación de executantescomo de instrumentos non era fixadun día para outro. Unha guitarrapendurada na parede ou unacordeón, como moito unha gaita,eran os instrumentos que acompaña-ban os cantares. E logo a percusión...,aí si que non se reparaba en utilizar oque estivera a man, as cunchas dos cin-ceiros, a botella de anís etc.

Ao meu entender os grupos queintroducen instrumental de tipovento-metal, varias gaitas, excesivacorda etc. non están a facer cantotabernario, esas formacións xa estántipificadas doutra maneira e teñen oseu nome específico (charangas, grupode gaitas, grupo folk, rondallas etc.).Pero esta opinión sométoa a outramellor fundada.

Por outra banda, coido que nonsería de recibo, facer unha recolleita decantigas tabernarias sen lembrarnosdo grupo A Roda, verdadeiro garanteda pervivencia deste xénero no país.

Eles, dende o ano da súa creación,1976, viñeron facendo versións detemas clásicos adaptándoos de talxeito que non perderan en ningún mo-mento o seu espírito orixinal. Temosque agradecerllelo pois é de recoñecerque sen eles, ao mellor, este libriño nonexistiría.

A idea de facer unha recolleitacomo a que tendes nas mans, xurdiuxa alá polo ano 2008, e é froito deconstatar que si existía o desexo decantar, pero por esquecemento dotexto, moi poucas veces ou ningunha,se chegaba ao remate da peza.

Púxenme logo mans á obra ecomecei a recopilación das cantigasque a min me parecían as máis repre-sentativas do «panorama tabernario»e de sobremesa no noso país.

De aí naceu a primeira autoedicióndo repertorio tabernario, a denomi-nada V 1.1 no entroido de 2008. Froitodun uso intensivo desta, constatei quehabía algunhas pezas que «soabanmáis» ou eran máis populares que

outras. Pola contra, houbo pezas quenon se cantaron nunca. Facíase pre-ciso, xa que logo, elaborar outraversión, máis axeitada ao panoramaactual. E de aí naceu a V 2.0 no veránde 2010, na que eliminei pezas daversión anterior e incluín algunhasnovas que botei en falta na V 1.1.

Como se pode ver a colocacióndas cantigas non segue unha ordeestruturada. Ao principio de cadaunha vai o nome do compositor e aoremate o nome do grupo que, ao meuentender, executa a versión que máisse achega ao texto escrito. E comoen toda obra pode haber erros, sonconsciente de que nesta tamén podehabelos e pido desculpas de antemánpor estes, froito do descoñecemento enunca da intención.

O resultado final, que agora tesnas mans, é froito da colaboración dosusuarios e usuarias que ao longo deestes tres anos levaron no seu petoás festas e tabernas do país o librodas cantigas; pero quero agradecer

especialmente a colaboración deCándido Pérez Betanzos, que fixounha primeira corrección, e de XanHerrera Taboada, polo seu entusiasmona difusión dos primeiros exemplares.

Luis Torres Vázquez

15PANDEIRADA DE TELLA

Popular

Veño do lugar de Tellade ver unha telleana,

(que me rouba o corazóne se me meteu na ialma.) [BIS]

Ailala ailalaAi lalai lalai la lai la [BIS]

A pandeira sen ferreñase as ferreñas sen pandeira

(son como a barca sen remoe o remo sen mariñeiro.) [BIS]


O pandeiro ten a culpa,o pandeiro tena toda,

(o pandeiro ten a culpaque lle dan e non resoa.) [BIS]


A Roda

SAN BENITIÑO

Popular

Non vaias ao de Paredesse vas ao San Benitiño,

non vaias ao de Paredes,que hai outro máis milagreiro: [BIS]

San Benitiño de Lérez.

San Benitiño do ollo redondohei de ir alá miña nai se non morro,

hei de levar una bota de viñoe unha bola de pan pró camiño.

A que lle foron armar-eao San Benito de Lérez,a que lle foron armar-e

que tiña un bo viño mosto [BIS]debaixo do seu altar-e.

Retrouso

Ao ver as flores se aledao paxariño do prado,

ao ver as flores se aleda.Eu con ver a túa cara [BIS]boto fóra as miñas penas.

Retrouso

16

17Que cho teño ben gardado,

heiche de dar o que teñoque cho teño ben gardado,nena cando foras miña, [BIS]

o caraveliño encarnado.

Retrouso

A Roda

A FILLA

Popular

Mireille prá cara só tiña un dente,parecía o demo en forma de xente. [BIS]

E collina por un brazo e leveina xunto á nai:Eiquí ten a súa filla

que non sabe facer nada,non fai máis que chorar.

Un pouquiño abaixo mireille o embigo,un niño de porcos que ela había tido. [BIS]

Retrouso

Un pouquiño abaixo mireille o pitín,que bonitas cordas pró meu violín! [BIS]

Retrouso

A Roda

CANTIGA DE PONTEVEDRA

Popular

Pontevedra de coral-e,Lugo da cor do aceiro,Pontevedra de coral-e,Ourense de limoeiro,

A Coruña de cristal-e. [BIS]Ailalelo ailalalo

Polo mar abaixo vai unha sartén,vai fritindo peixes han de saber ben,han de saber ben, han de saber ben,

polo mar abaixo vai unha sartén.

Dá de beber a quen pasa,Pontevedra é boa vila,

dá de beber a quen pasa,a fonte na Ferrería,

San Bartolomeu na praza. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

Ten unha pipa no monte,San Antonio da Caeira

ten unha pipa no monte.As mulleres beben viño,

os homes auga da fonte. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

18

E mulleres con mulleres,ao bailar homes con homes

e mulleres con mulleresé como a gaita sen fol-e

e o tambor-ee sen cordel-ee. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

A Roda

EU CHORAR CHOREI

Popular

Eu chorar chorei o domingo á tarde,eu chorar chorei o domingo á tarde,

que veña Lourenzo, que veña Lourenzo,que diga verdade.

Que diga verdade pero con cautela,que diga verdade pero con cautela,

túa nai é meiga, túa nai é meigateño medo dela.

Teño medo dela e ela non me come,teño medo dela e ela non me come,

túa nai é meiga, túa nai é meiga,teu pai e un mal home.

Uxía

19

O GAITEIRO

Popular

Bota viño do ribeiro,taberneiro bota viño,bota viño do ribeiro

que os de Vigo pra cantar-etemos que beber primeiro. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Alá vai o gaiteiro por detrás do pinar,vai tocando unha gaita, ai deixalo pasar.

Ai deixalo pasar, ai deixalo pasar,alá vai o gaiteiro por detrás do pinar.

Sonche de moito paliqueas rapaciñas da Guarda,

sonche de moito palique,elas botan o anzuelo,

quen queira picar que pique. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

Ben se poden alabar-e,as rapaciñas da Guardaben se poden alabar-e,

son bonitas e ben feitase salgadas coma o mar-e. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

20

Pensando que te casabasfixéchela permamente,

pensando que te casabasfixéchela vinte veces

e quedaches como estabas. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

Non é unha que son todasas rapaciñas da Guarda,

non é unha que son todaspoñen dous pares de medias

pra facer as pernas gordas. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

A Roda

21

MARICA

Popular

Marica se vas ao río a lavarnon batas a roupa que a podes rachar,

que a podes rachar, que a podes prenderMarica se vas ao río a beber.

Non chas quero, non chas querocastañas do teu magosto;

non chas quero, non chas queroque me cheiran a chamosco. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

Que ben baila, que ben bailaa do zapato baixiño,

que ben baila, que ben bailaai na beira do camiño. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

Non chas quero, non chas queronavizas do teu naval-e;

non chas quero, non chas queroque me poden facer mal-e. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

22

Que ben baila que ben bailaa da chaqueta máis longa,

moito mellor bailaríase a tivera redonda. [BIS]

Ailalelo ailalalo

RetrousoA Roda

APAGHA O CANDIL

Popular

Apagha o candil, Marica, chus, chus,apagha o candil que ten moita lus,que ten moita lus, moita claridá,apagha o candil e chéghate alá.

Pasei pola túa porta e mirei polo ferrollo,e a ladra da túa nai

ai meteume un pau por un ollo,meteume un pau por un ollo,

ailalelo, ailalalo.

Retrouso

A túa nai é chiculate, o teu pai chiculateiro,a túa nai lambe as cazolas,

o teu pai lambe os pucheiros, [BIS]ailalelo, ailalalo.

Retrouso

23

FOLIADA DE OLÁS

Popular

Dáme o que che pido nena,que non che pido diñeiro.Dáme a túa ovella negra

pra xuntar-e ao meu carneiro,pra xuntar-e ao meu carneiro, ailalelo

ailalala.

E ti telo telo, non o queres dare despois de vella pódelo salgar;

pódelo salgar, pódelo salgare ti telo telo, non o queres dar. (1)

Fuxe de aí sapoconcho, ai la la,mañá teño que cocer-e, trailalala,se non teño barredoiro, ai la la,

contigo hei de barrer-e trailalala.

E chíscao por diante e chíscao por trase tócalle as cunchas churrascarraschás,churrascarraschás, churrascarraschás,

e chíscao por diante e chíscao por tras. (2)

Dáme o que che pido nena,dámo que non é pecado,

unha muxica de lumepra prender o meu cigarro,

pra prender o meu cigarro, ailalelo ailalala.

Retrouso (1)

24

Pensas por seres herdeiro, ai la lá,que te hei traguer pola man-e, trailalalá,

moitas sedas ten o porco, ai la lá,e non pasa de marran-e, trailalalá.

Retrouso (2)

Por esta carballeiriñamoito me gusta cantar-e,anque non teñas a gracia

ela hache resoar-e,ela hache resoar-e, ailalelo ailalala.

Ei veñen, ei veñen, ei veñen, ei vansardiñas fresquiñas de pola mañá,

de pola mañá, de pola mañá,ei veñen, ei veñen, ei veñen, ei van.

Fuxan os Ventos

25

CANTIGA DE MONTEFURADO

Popular

E pra que non digas que tal e que cual,que foi e non foi que tal que sei eu,

eu aló non fun, ela acó non veu,nin eu llo pedín nin ela mo deu.

Maruxiña, dáme un bico [BIS]que che hei de dar un pataco.(Non quero bicos dos homes

que me cheiran ao tabaco.) [BIS]

Retrouso

Maruxiña do forneiro [BIS]se coceras faime un bolo,(se mo fas faimo de millo

que eu de trigo non cho como.) [BIS]

Retrouso

Maruxiña ti es o demo, [BIS]sempre me andas atentando,

(ou nos ríos ou nas fontessempre te atopo lavando.) [BIS]

Retrouso

Maruxiña cando chove [BIS]pon o neno no tellado;(o neno de Maruxiña

cando chove está mollado.) [BIS]

26

Retrouso

Maruxiña sempre chora [BIS]arrimadiña a un palleiro,

(tiña a gaitiña na mane faltáballe o gaiteiro.) [BIS]

Retrouso [BIS]

A Roda

CAMARIÑAS

Popular

(Ao pasar por Camariñas,por Camariñas pasei cantando.) [BIS]

(As nenas de Camariñas quedan no río,quedan lavando) [BIS]

(Camariñas, Camariñas,ai que xa me vas camariñando.) [BIS]

(Por unha de Camariñas vivo no mundo,vivo penando.) [BIS]

(Miña Virxiña do Monte,que os mariñeiros sempre vixías!,) [BIS]

(non permitades que morra lonxe da terra,da terra miña!) [BIS]

Petapouco

27

CANTINELA DA FONSAGRADA

Popular

Moreniña por morena [BIS]téñoche o ollo botado,

(has de ser miña muller-eou non hei de ser casado.) [BIS]

Eu teño un canciño criado a boa féque baila a muiñeira na punta do pé,na punta do pé dá un pincho patrás

e baila a muiñeira do chascarraschás.

Miña sogra cando roña [BIS]ponse no medio da casa;(ela dime: voume, voume

e de marchar nunca acaba.) [BIS]

Retrouso

Ten coidado Maruxiña [BIS]cando te vaias prá cama,(non che vaia vir o trasno

a fecerche unha trasnada.) [BIS]

Retrouso

Unha pera, dúas peras [BIS]non tiña máis a pereira;(unha pera fixo o xastre

á conta da costureira.) [BIS]

Retrouso

28

Nós de eiquí e vós de aí [BIS]somos tantos coma vós,

(nós comemos o carneiroe os cornos son para vós.) [BIS]

Retrouso

A Roda

FOLIADA DE BETANZOS

Popular

O primeiro no amor sonche os bicos,o segundo beliscos pequenos,(o terceiro ben achegadiños

e ao remate sonche os nenos.) [BIS]

Arroz con chícharos, patacas novas,repolos de Betanzos e mais cebolas

e mais cebolas e mais cebolas,arroz con chícharos, patacas novas.

Se o teu mozo che pide aquel contoe por el che fai un xuramento,

(non llo deas nena, non llo deasque o xurar lévacho o vento.) [BIS]

Retrouso

A Roda

29

A RUMBOIA

Popular/B. Iglesias

[SÓ]Heime de casar pra Castro,

terriña de moita leña,hei de traguer un feixiñopra cando a rumboia veña.

[CORO]Anda Xoana, árdeche a troia,

vente comigo bailaremos a rumboia.Viva a rumboia, rumboia viva,

viva a rumboia, anque sea noite e día.

--------

[SÓ]Miña comadre Polonia

non vin muller coma ela,os ósos dállos ao home,

a carne cómea ela.

[CORO]Ou lindo lindo, ou miña xoia,

imos a Lugo bailaremos a rumboia.Viva a rumboia, rumboia viva,

viva a rumboia rumboia da miña vida.

--------

30

[SÓ]Todos os carabineiros

dormen cos pés á xiadae de alí ao outro día

a festa da rumbeirada.

[CORO]Anda Xoana, árdeche a troia,

vente conmigo bailaremos a rumboia.Viva a rumboia, rumboia viva,

viva a rumboia anque sea noite e día.

--------

A Quenlla

31

A CAROLINA

Popular

A saia da Carolinaten un lagarto pintado;cando a Carolina baila,o lagarto dálle ao rabo.

Bailaches Carolina?Bailei, si señor.

Dime con quen bailache.Bailei co meu amor. [2BIS]


A Carolina é unha tolaque todo o fai ao revés,

vístese pola cabezae díspese polos pés.

Bailaches Carolina?Bailei no cuartel.

Dime con quen bailache.Bailei co coronel. [2BIS]

Bailaches Carolina?Bailei, no cuartel.

O señor cura non bailaporque ten unha coroa.Baile, señor cura, baile,

que Dios todo llo perdoa.

32

Bailaches Carolina?Bailei, abofé.

Dime con quen bailaches.Bailei co meu Xosé. [2BIS]

Bailaches Carolina?Bailei, abofé.

No curro da Carolinanon entra carro pechado,namais entra a Carolinaco seu cocho polo rabo.


Dime con quen bailache.Bailei co meu amor.

Co teu amor, Carolina,non volvas a bailar,

porque che levanta a saiae é moi mala de baixar. [BIS]

Fuxan os Ventos

33

AMOR RIANXEIRO

Popular

E outro en Vilagarcía,teño un amor en Rianxo

e outro en Vilagarcía,para ver os meus amores

teño que cruzar a ría. [2BIS]Teño un amor en Rianxo

e outro en Vilagarcía.

Non lle temas mariñeiroao ventiño do mar,

porque o vento mareirodá mellor navegar.Se navegas pola ría

de Rianxo verásas estrelas e a lúa

darlle bicos ao mar.

Lévalle no teu peteiro,Gavotiña voa, voa,

lévalle no teu peteirounha cartiña de amor-e

pra o meu amor rianxeiro. [2BIS]Gavotiña voa, voa

lévalle no teu peteiro.

Retrouso

34

Vente ventiño mareiro,vente ventiño do mar,vente ventiño mareiro,anque me leves a gorra

tamén sei andar en pelo. [2BIS]Vente ventiño do mar,vente ventiño mareiro.

Retrouso

Fun a Padrón pola ría,collín a dorna en Rianxo,

fun a Padrón pola ría,da terra de Castelao

á de Cela e Rosalía. [2BIS]Collín a dorna en Rianxo,

fun a Padrón pola ría.

Retrouso

A Roda

35

FOLIADA DO CELTA

Popular

Díxolle o sobriño ao tíoao entrar en Balaídos,

díxolle o sobriño ao tío:Se gañamos o domingo

fágote socio de «río». [2BIS]Ao entrar en Balaídos,

díxolle o sobriño ao tío.

Sempre andas decindopró ano que vén

e chega outro anoe pasa tamén. [2BIS]

Sempre andas decindopró ano que vén.

Dixéronlle ao presidenteos de tribuna cuberta,

dixéronlle ao presidente:Prá temporada que vén

temos que cambiar de xente. [2BIS]Os de tribuna cuberta

dixéronlle ao presidente.

Retrouso

Foron os de marcador-eos que máis se cabrearon,

foron os de marcador-e

36

que pedían a cabezado señor entrenador-e. [2BIS]

Os que máis se cabrearonforon os de marcador-e.

Retrouso

Son os que nunca protestanos de gol e xeneral-e,

son os que nunca protestan,como están tan separados

nunca se enteran da festa. [2BIS]Os de gol e xeneral-e

son os que nunca protestan.

Retrouso

Son os que forman o lío,os que tiran almohadillas,son os que forman o lío,

os que tiran almohadillas,son os de grada de río. [2BIS]

Os que tiran almohadillasson os que forman o lío.

Retrouso [BIS]

A Roda

37

CARMIÑA, CARMELA

(Popular)

Ao son da miña gaitiñaas nenas hei de levar-e,as tontiñas sonche elas

que se deixan enganar-e.

Has bailar comigo Carmiña, Carmela,con zapato baixo e media de seda,con media de seda e media calada,has bailar Carmiña miña namorada.

Os zapatos piden medias,as medias piden zapatose as rapaciñas de agora

piden rapaciños guapos.

Retrouso

Aí che vai meu corazónse o queres matar ben podes,

pero coma ti vas dentrotamén se ti o matas morres.

Retrouso

A Roda

38

A VOLTA DA FESTA

Popular

Vente vindo, vente vindoque eu tamén me vou andando,

fixen a cama na folla,o vento vaima levando. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Toleaches pola peneiratoleaches por peneirar.

Toleaches por ter amorestoleaches por te casar. [2BIS]

Toleaches pola peneira,toleaches por peneirar.

O paxaro cando chovemete o rabo na silveira,así fan as boas mozas

cando non hai quen as queira. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

Catro puntas ten Paredes,catro puntas o meu pano,

o que ten a muller featen bacallau todo o ano. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

A Roda

39

POUSA, POUSA

Popular

(Fun á taberna do meu compadre,fun polo vento e vin polo aire:) [BIS](e como é cousa de encantamentofun polo aire e vin polo vento.) [BIS]

(E pousa, pousa, pousae non me toques naquela cousa

e pousa, pousa axiñae non me toques naquela cousiña.) [BIS]

(Murmuraban as miñas veciñasque eu andaba co crego nas viñas:) [BIS]

(eso é verdá, eu non o nego,que eu andiven a loitas co crego.) [BIS]

Retrouso

(Cando me case xa teño un galo,xa miña nai non me ten que dalo;) [BIS]

(cando me case xa teño un polo,xa miña nai non me ten que dar todo.) [BIS]

Retrouso

--------

Retrouso

A Roda

40

O TESTAMENTO DO GATO

Popular

Estaba o señor gatonunha meseta sentado,

chegoulle a gran noticiaque había de ser casado

cunha gata montañesaque tiña os seus cen ducados.

O gato con tanta risa,caeu do tellado abaixo,

rompera sete costelase a puntixiña do rabo.

Mandaron chamar ao curae xuntamente ao escribano,

pra facer o testamentodo moito que había roubado:

cen varas de longaínzas,outras tantas de pescado,

trinta quilos de touciñoe o testamento cerrado

e despois cando me enterren,non me enterren en sagrado,

entérrenme naquel campiñoe o testamento cerrado.

Florencio “o Cego dos Vilares”

41

MARIÑADA DE RIANXO

Popular

Ai Sálvora, ai San Vicente! [2BIS]as mozas bonitas, hainas en Mourente.

Ai Sálvora, ai San Vicente!as mozas bonitas, hainas en Mourente.

Ai Pepiño, adiós,ai Pepiño, adiós,

ai Pepiño por Deus non te vaias,quédate con nós,quédate con nós,

non te vaias afogar na praiacomo nos pasou a nós.

Ai Sálvora, ai San Vicente!Ai Sálvora, adiós Mourente!

Ai Sálvora, boca da ría!para boas mozas en Vilagarcía!

Ai Sálvora, boca da ría!para boas mozas en Vilagarcía!

Retrouso

Ai Sálvora, vento norteiro!Ai Sálvora, meu compañeiro!

Ai Sálvora, vento ventiño!xa están as rapazas na punta de Aguiño.

Ai Sálvora, vento ventiño!xa están as rapazas na punta de Aguiño.

Retrouso

42

O GATO

Popular

Xuntáronse catro un día,os mellores deste barriomataron un gato a tirose o meteron nun saco.

(Vai o gato metido nun saco,vai o gato prá terra da laxe;vai o gato metido nun saco,

ai gatiño, xa non volve máis.) [BIS]

Que mal lles pareceríaa calquera deses catro,

que os meteran nun sacocomo fixeron co gato.

Retrouso

Aquel gato era un artista,traballaba na ribeira,

agora é un bañistana praia da Castiñeira.

Retrouso

A Roda

43

DESFEITA GALEGA

Popular

Que ben fixeron teus paisen facerte costureira,

cando chove non te mollas, [BIS]cando vai sol non te queimas.

Teño unha morena alá en Viascón,teño outra na Pobra e outra en Marcón,e outra en Marcón, e outra en Marcón,

teño unha morena alá en Viascón.

Que é moi malo de lavare-enon te cases cun ferreiro,

que é moi malo de lavare-e,cásate cun mariñeiro

que vén lavado do mare-e. [BIS]Ai lalelo ai lalaloo

Inda que son da mariña, son mariñán-e,o fungueiro do carro, lévoo na man-e,

lévoo na man morena,lévoo na man-e,

inda que son da mariña, son mariñán-e.

Co aro dunha peneiramiña nai deume unha tunda,

co aro dunha peneira.Teña vergüenza mi madre

que vén a xente da feira. [BIS]Ailalelo ailalaoo

44

Retrouso

Chamáchesme pouca roupa, [BIS]se tes moita teu proveito,

menos teño que tirar-ede noite cando me deito. [BIS]

Ailaleloo ailalalo

Retrouso

Miña nai matou un merlo [BIS]e meu pai unha paxara.

Alegría meu irmán-eque esta noite hai paxarada-a. [BIS]

Ailalelo ailalaloo

Retrouso

Cantadeiras do Berbés

A Roda

45

TROULADA DAS RÍAS BAIXAS

Popular

(Aparta, loureiro verde,deixa clarexar a lúa,) [BIS]

(se non vexo os meus amoresnon vexo cousa ningunha.) [BIS]

Ei veñen, ei veñen, ei veñen, ei van,sardiñas fresquiñas de pola mañán,

de pola mañá, de pola mañán,ei veñen, ei veñen, ei veñen, ei van.

(Prende salgueiriño, prende,beira da fonte pequena,) [BIS](tamén meus ollos prenderonno corazón dunha nena.) [BIS]

Retrouso

(Canta ti, cantarei eu,iremos os dous cantando.) [BIS]

(Cante quen tivese amores,porque os meus vanse acabando.) [BIS]

Retrouso

A Roda

46

NA BEIRA DO MAR

Popular

Ollos verdes son traidores, [BIS]azuis son mentireiros,

(os negros e acastañadosson firmes e verdadeiros.) [BIS]

Na beira, na beira, na beira do marhai unha lanchiña, pra ir a navegar,

pra ir a navegar, [BIS]na beira, na beira, na beira do mar.

Cinco sentidos che temos, [BIS]os cinco che precisamos,

(pero os cinco che perdemosai, cando nos namoramos.) [BIS]

Retrouso

Cando paso pola porta [BIS]collo pan e vou comendo

(pra que non digan teus paisque de verte me manteño.) [BIS]

Retrouso

Cando eu quixen non quixeches [BIS]recibir os meus amores

(e agora queiras non queirasxa che teño outros mellores.) [BIS]

Retrouso

Ana Kiro

47

O MELRO

Popular-Os Areeiras

Ían polo prado abaixoo melro e mais a melra,ían polo prado abaixo,o melro como era pillo

meteu a melra debaixo. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Ían polo campo arribao melro e mais a melra,ían polo campo arriba,o melro como era pillo

botoulle a pata por riba. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Casamenteiro das vellasSan Antonio de Catoira,casamenteiro das vellas

por que non casas as novas?Que mal che fixeron elas? [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Aí vos vai a derradeira,aí vos vai a despedida,aí vos vai a derradeira,acabouse o chiculate,

rompeu a chiculateira. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Treixadura

48

XOTA DE VILAR

Popular

(Ai, o cura de Vilarestá berrando na horta) [BIS]

que lle levan a criadapolo furado da porta,

lalalaila, la, la...

(Por te ver vengo de noche,querida del alma mía,) [BIS]por te ver vengo de nocheporque no puedo de día,


(Por esa que entrou no baile,por esa que entrou agora,) [BIS]

por esa que entrou no bailetocarei a noite toda,


(Esta es la jotita madre,este es el dulce meneo,) [BIS]esto es lo que bailan máslas damas en el paseo,


Xistra de Coruxo

49

TERRA DE MONTES

Tradicional

Viva Barro, viva Barro,viva Barriño de Arén-eviva Barro, viva Barro,viva Meilide tamén-e.

Moreniña por morenatéñoche o ollo botado,

has de ser miña muller-eou non hei de ser casado. [BIS]

Ai lalelo ai lala la

Miña monteira garrida,miña monteira garrida,

moito me tes encubertoalá por Soutelo arriba. [BIS]


Os solteiros valen ouro,os casados valen prata,

os viúvos calderillae os vellos folla de lata. [BIS]


Treixadura

50

FISTERRA

Popular

Fisterra vai na proa,Camariñas vai no mar-e,Santa Uxía de Ribeira,Póboa do Caramiñal-e.

Eu tamén choro,eu tamén choro,

cando non me alumean, meu ben,eses teus ollos, [2BIS]

cando non me alumean, meu ben,eu tamén choro.

Se queres que brille a lúapecha os ollos meu amor-e,que mentres os tes abertos

a lúa pensa que hai sol-e.

Retrouso

Para sardiñas Aguiño,para bolos Castiñeiras,para rapazas bonitas

Santa Uxía de Ribeira.

Retrouso

Treixadura

51

FOLIADA DE SARELA

Popular

(Funme deitar a durmir-eao pé da i-auga que corre,) [BIS]

(a i-auga foime dicindoquen ten amores non dorme.) [BIS]

(Quen ten amores non dormequen non os ten adormece,quen os ten lonxanos chora,

quen os ten preto padece.) [BIS]

(Teño carta no correoe non sei que me traerá,) [BIS]

(se me traerá o consoloou me desconsolará.) [BIS]

Retrouso

(O que nunca estivo lonxenon sabe o que é padecer-e,) [BIS]

(de lonxe as penas aumentanpara quen sabe querer-e.) [BIS]

Retrouso

Treixadura

52

FOLIADA DE ANLLÓNS

F. del Río

(Indo para feira de Anllónstodo el é mal camiño,) [BIS CORO]

que está a neta do demometida nun furadiño. [BIS CORO]

Aialelo aialalo

(Váleme valerosa, vale, váleme,váleme valerosa Virxe do Carme.) [BIS]

(Por moito que digas, digas,miña cuñadiña nova,) [BIS CORO]

por moito que digas, digas,túa nai é miña sogra. [BIS CORO]

Aialelo aialalo

Retrouso

(Viva Langueirón e Tallo,Tella, Anllóns e Soesto,) [BIS CORO]

eu tamén digo que vivaSan Pedro de Corcoesto. [BIS CORO]

Aialelo aialalo

Retrouso

Coral de Bergantiños

53

MIÑAS CUNCHAS

Popular-M. Iglesias

De cor anacaradomiñas cunchas, miñas cunchas

de cor anacarado,soade ben pra que chegueo meu amor de contado.

Ai la lelo, ai la lelo,ai la lelo, ai la lala.

Eu soio quero que ti me deixescunchas pra repinicar

e que nos días de festasaian todos a bailar.

Pequeniña e tan lixeira,teño unha dorna fermosa

pequeniña e tan lixeiraque dá xenio cando vén

ateigada de vieira.Ai la lelo, ai la lelo,ai la lelo, ai la lala.

Retrouso

Vas o marisco a buscar-e,Mariñeiro que na dornavas o marisco a buscar-e,

pídelle á Virxe te salve

54

dalgún perigo do mar-e.Ai la lelo, ai la lelo,ai la lelo, ai la lala.

Retrouso

Treixadura

AGUANTA CORAZÓN!Popular

(Corazón no es hora de llorar,aguanta tu penarmuy dentro demi pecho,

tu dolor, también es mi dolor,aguanta corazón

no seas tan necio.) [BIS]

(Ai corazón,me lastima tu latir,

corazón por que te empeñasen hacerme sufrir.) [BIS]

(Corazón no es hora de llorar,aguanta tu penar muy dentro de mi alma,

tu dolor, también es mi dolor,aguanta corazón

mantente en calma.) [BIS]

Retrouso


55

CHULA DA GUÍA

Popular

Nosa señora da Guía [BIS]guía os homes do mar-e. [BIS]

Veña ver a barca a vela [BIS]que se vai deitar no mar-e. [BIS]

Nosa señora vai dentro [BIS]e os anxiños a remar-e. [BIS]

Nosa señora da Guía [BIS]a guía dos mariñeiros, [BIS]

guíeme a miña cuadrilla [BIS]toda de mozos solteiros. [BIS]

Teño máis de mil amigos [BIS]aquí non me sinto só, [BIS]

cantarei ao desafío [BIS]ninguén teña de min dor. [BIS]

En Ourense as gueivotas [BIS]non saben o que é voar-e. [BIS]

Os mariñeiros traballan [BIS]no mar-e da liberdade, [BIS]

outros pesqueiros rebentan [BIS]pra os señores engordar-e. [BIS]

Hai un caravel vermello [BIS]no fusil do militar-e. [BIS]

56

Quen non viu cantar un vello [BIS]non sabe o que é cantar-e. [BIS]

Treixadura

Bibiano

EU DE MARÍN AUSENTEIME

Popular

Eu de Marín ausenteime,moi lonxe fun a vivir,

(pasei a vida chorandoe sospirando, Marín, por ti.) [BIS]

Eu non sei cantareu non sei rir

(sen os airiños da ríaeu non sei cantar,

eu non sei vivir.) [BIS]

A Marín non volvereipola miña mala sorte

(e hame de chegar a mortementres por ti, Marín suspirei.) [BIS]

Retrouso

Coral Casablanca

57

PANDEIRETADA

Popular

Miña nai quero casar-e,miña nai non teño roupa.

Casa miña filla casaque unha perna tapa a outra.

Ai la lá la ai la lá la [3BIS]

Esta noite hei de ir aló,terás as pernas lavadas

que me hei de meter antrelasanque sexa a puñaladas.

Ai la lá la ...

Esta noite hei de ir aló,meniña, non teñas medo;como son home de paz,non poñas o tarabelo.

Ai la lá la ...

Heiche pedir unha cousae non ha de ser a vida,da cintura para baixoda rodilla para riba.

Ai la lá la ...

58

Aquela que vai alí-e,a do andar miudiño,

quen me dera ir con elapara lle ensinar o camiño.

Ai la lá la ...

Aquela que ven alí-eparece miña cuñada,apretada da cintura,coloradiña da cara.

Ai la lá la ...

Xa vou dar a despedida,xa vou dar a derredeira,

acabouse o chiculaterompeuse a chiculateira.

Ai la lá la ...

Pablo Quintana

59

SE CHOVE

Popular

(Aí vén o vento do mar-eaí vén o vento mareiro,aí vén o meu queridiño

vestido de mariñeiro...) [BIS]

(Se chove, deixa chover-e,se orballa deixa orballar-e,

por máis que chova e ventede ti non me hei de apartar-e) [BIS]

(Pasei pola ponte abaixovin saltar unha sardiña,mariñeiros ide ao mar-e

e botádelle a traíña.) [BIS]

Retrouso

(Indo polo mar abaixoperdín a miña navalla,rema mariñeiro rema

que alá no mar me quedaba.) [BIS]

Retrouso

(O que navega de noiteha tropezar nos penedos,

eu que ando polo díatropezo nos teus enredos.) [BIS]

Treixadura

60

MIÑAS COUSAS

Popular - G. Enríquez

Ai la lá, ai la lá,ai la lá, lará lalá lalá lalá.

(Teño unha galiña brancaque me veu de Redondela,) [BIS]

da miña comadre o galo [BIS]non me veña dar con ela.

Ai la lá, ai la lá...

(Veño de ver o meu liñoque me dá pola cintura,) [BIS]

non sei se é liño, se é herba, [BIS]bagaña non ten ningunha.

Ai la lá, ai la lá...

(Unha pera, dúas perasnon tiña máis a pereira,) [BIS]unha será para o xastre, [BIS]

outra para a costureira.

Ai la lá, ai la lá....

Treixadura

61

EN PÉ

Ramón Cabanillas

Irmáns, en pé, sereos,a limpa frente erguida,envoltos na brancura

da luz que cae de enriba.

O corazón abertoa toda verba amiga,

e nunha man a foucee noutra man a oliva.

Arredor da bandeira azul e branca,arredor da bandeira da Galiza,

cantemos o dereito á libre e nova vida! [BIS]

Validos de traidoresa noite da Frouxeira

á Patria escravizaron unhos reises,unhos reises de Castela.

Comestas polo tempoxa afloxan as cadeas...

irmáns asoballadosde xentes estranxeiras.

Ergámos a bandeira azul e brancae ao pé da enseña da nazón galega,

cantemos o dereito a libertar a terra. [BIS]

62

Irmáns no amor a Sueviade lexendaria historia,en pé, en pé dispostosa non morrer sen loita.

O día do Meduliocon sangue quente e roxa

mercamos, mercamos o dereitoá libre, honrada, chouza.

Xa está ao vento a bandeira azul e brancae ao pé da enseña da nazón galega,

(berremos alto e forte:a nosa terra é nosa.) [BIS]

Juan Pardo

QUEN TEÑA VIÑO

Popular

(Quen teña viño, quen teña viño,quen teña viño que me dea un pouquiño,

quen non o teña, quen non o teña,que vaia rápido coller unha botella.) [BIS]

(Agua que no has de beber dejalá,agua que no has de beber dejalá,

agua que no has de beberdejalá correr, dejalá correr.) [BIS]

Quempallou

63

O RODABALLO

Popular

(Nunha lancha de Marín,coa proa de Carballo,) [BIS]

catro rapaces da Póboa, ai! ui ai ai, ui ai ai,roubaron un rodaballo,catro rapaces da Póboaroubaron un rodaballo.

(Mala chispa te coma,mala chispa te dé,

mala chispa te trague, ai ai é.) [BIS]

(O patrón que a mandabatamén era de Marín) [BIS]

e díxolle o rodaballo, ui ai ai, ui ai ai,moito miras para min,e díxolle o rodaballo,moito miras para min.

Retrouso

(Foron a vendelo á lonxa,e con moito disimulo) [BIS]

e quen llo foi mercar-e, ui ai ai, ui ai ai,a filla do cachirulo

e quen llo foi a mercar-e,a filla do cachirulo.

Retrouso

64

(Eiquí se acaba a historia,diste peixe rodaballo) [BIS]

que por non haber aceite, ui ai ai, ui ai ai,houbo que comelo asado,que por non haber aceitehoubo que comelo asado.

Retrouso

Xocaloma

VALSE MARIÑEIRO

Popular

Alá no medio do marsospiraba unha balea,decíalle ao pescador

quen ten amores ten penas, [BIS]decíalle ao pescador.

Caloteira vogando vou,onde me espera o meu amor.

Eu polo mar ti tamén,os dous andamos perdidos,

ti no mar do meu pesareu no mar dos teus sentidos, [BIS]

ti no mar do meu pesar.

Retrouso

Grupo Camariñas

65

O VERDEGAIO

Popular

As penas do Verdegaioson verdes e amarelas,

non me toques senón caio,non me rompas as canelas.

A do Verdegaio, o do ras-tras-tras,quero o meu amor, quero o meu rapaz,

a do Verdegaio, o do rus-trus-trus,quero o meu amor, quero o meu Xesús.

Vai tu, vai tu, vai ela,vai tu prá casa dela,vai tu, vai tu, vai ela,vai tu prá casa dela.

(É do meu gosto,é da miña opiniao,

é da madeira máis finada raíz do coraçao.) [BIS]

Anubía i anubíai aunque anubía non chove,

o meu amor está malo,aunque está malo non morre.

Oh señora Ana, señora María,o seu galo canta e o meu asubía.

Oh señora Ana, o seu galo veunha latadiña na cara do meu.

66

Retrouso

Meu caño, meu cañotiñotodos te chaman pequeno,

a min me pareces grandeco cariño que che teño.

A do Verdegaio, o do ras-tras-tras,quero o meu amor, quero o meu rapaz,

A do Verdegaio, o do rus-trus-trus,quero o meu amor, quero o meu Xesús.

Retrouso


67

PANDEIRETADA DE OUTES

M. Alegre e X. L. Rivas Cruz

Eu caseime no Araño,coa filla dun arañón-e;

ela bonita non é,pobre si, honrada non-e.

Ailalelo ailaleloAilalelo ailalalo-o

Heime de casar hogano,anque seña co raposo,heille de afeitar o rabopra que sexa vanidoso.

Ailalelo...

Sei tocar-e e sei bailar-e,tamén sei facer o tonto,

como son fillo dun probe,teño que saber de todo!

Ailalelo...

O raposo vai ao monte,pola rodeira do carro,

leva os ollos na cabezae o cu debaixo do rabo.

Ailalelo...

--------

68

Verbo xido, miña purria,que intervás por areona,

héiche de valdrir os zurose rosmarche na morrona.

Ailalelo...

Son de Lugo, son de Lugo,e non o podo negar-e;miraime prá miña cara,o leite que podo dar-e!

Ailalelo...

Os amores dunha vellason amores dunha santa,desque se deita na cama

toda a noite o cu lle canta!

Ailalelo...

Miña nai como era probefixo as papas nunha ola,

eu como son fillo delao que é rico que se foda!

Ailalelo...

Fuxan os Ventos

69

O GALO

Popular

O galo cando canta é día, é día, é día,o galo cando canta é día,

imos de varanda, imos todo o día.

E como somos tan gandules,gandules, gandules,

e como somos tan gandulesimos de varanda de sábado a lunes.

E como somos da ribeira,ribeira, ribeira,

e como somos da ribeiraimos de varanda a semana enteira.

E como somos da orquestra,da orquestra, da orquestra,e como somos da orquestra

imos de varanda de festa en festa.

E como somos os gaiteiros,gaiteiros, gaiteiros,

e como somos os gaiteirosimos de varanda todo o ano enteiro.

E como somos os gaiteiros,gaiteiros, gaiteiros,

e como somos os gaiteirospara ir de varanda somos os primeiros.

Os Terribles de Arousa

70

SEMENTEIRA

L. Álvarez - X. L. Rivas

(Sementar, sementarei, loguiño de crarearen canto no pobo medre

un meniño, un vello e un cantar.) [BIS]

Un meniño rebuldeiroque fale na lingua nai,

que suba aos pexegueirosá froita verde roubar.

Retrouso

Un vello que dé consellos,un rostro de fume e pan,

que conte contos aos nenosdo cuco e do paspallán.

Retrouso

Un cantar de redención,un vello e novo cantar,

que troque a desolaciónnun limpo e claro alborear.

Retrouso

Logo deixaime morrerentre dous regos queimados

cando veñan os solporesdos homes esfamiados.

Retrouso [BIS]

Fuxan os Ventos

71

VELAÍ VAI

Popular

Velaí vai e velaí vaia rapaza polo río

sen comer e sen bebertoda cheíña de frío, [BIS]

toda chea de dolorvelaí vai e velaí vai,polo río xa pasou.

Viñeches ás nove e mediaquedaches de vir ás nove,viñeches ás nove e media,ti non sabes que é pecado

enganar unha morena, [BIS]ailalelo, ailalalo.

Eu teño un canciño criado aboféque baila a muiñeirana punta do pé, [BIS]dá un pincho patrás

e toca a muiñeira do chascarraschás.

Á vista de tanta xentechamáchesme moreniña,

á vista de tanta xentee agora vaime quedar-emoreniña para sempre,moreniña para sempre,

ailalelo, ailalalo.

72

Xa me dixo teu paique te chame a bailare no medio do baile

que te deixe quedar, [BIS]xa me dixo teu pai

que te chame a bailar.

O PARAUGAS DO GHOSÉ

Popular

O paraugas do Ghoséé un paraugas moi malosi le caen cuatro gotas...ya se le humedece el palo.

Y por eso una mulata,por muy mojada que esté,non se pondría debajo...do paraugas do Ghosé.

(E o que é meu é meu e é meue o que é meu é meu e é teu,

que non quero que andes dicindoque tumba que dálle,

que tal que sei eu.) [BIS]

[REPETIR TODO]

Charanga do Cuco de Velle

73

FOLIADA DE CARRIL

Popular

(En Carril casou meu pai,ai, en Carril quero casar:) [BIS]

moito me gustan as mozas [BIS]que son da beira do mar. [BIS]

Ai la le lo ai la la la

Se vas a Carril, ao mesmo chegar,verás Cortegada deitada no mar;deitada no mar ollando por ela

van os mariñeiros [BIS]nos botes de vela.

(Nosa Señora da Guíaai, da Guía de mariñeiros,) [BIS]

guía da miña cuadrilla [BIS]toda de mozos solteiros. [BIS]

Ai la le lo ai la la la

Retrouso

(Teño un amor mariñeiro,ai, bonito coma unha rosa,) [BIS]

teño medo que mo quite [BIS]algunha nena envexosa. [BIS]

Ail la le lo ai la la la

Retrouso

Os Rosales

74

FADINHO DA TIA MARI BENTA

Popular

(Não olhes p'ra mim não olhesque eu não sou o teu amor,) [BIS]

(eu não sou como a figueiraque dá frutos sen ter flor.) [BIS]

(Ó comadre Maria Bentaseu garoto está melhor,

o mal não é táo forteque o faça estar pior.) [BIS]

(Ós olhos azuis claroscontrários ao meu viver,) [BIS]

(que gosto tens tu amoren me ver aparecer.) [BIS]

Retrouso

(Tenho dentro do meu peito,chegadinho ao coração,) [BIS]

(duas palavras que dizemamar sim deixar-te não.) [BIS]

Retrouso

(As ondas do teu cabelosão loiras e perfumadas) [BIS](são redes a que se prendemas almas apaixonadas.) [BIS]

Retrouso

Malvela

75

FOLIADA MARIÑEIRA

Popular

Para ser bo mariñeiro [BIS]tres condicións hai que ter-e:

coñecer o mar e os barcose non ter medo a morrer-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Eu son mariñeiroda beira do mar,

teño unha lanchiñapara navegar, [2BIS]

eu son mariñeiroda beira do mar.

Arrimadiña a unha pena [BIS]púxenme a considerar-eos traballiños que pasa

o mariñeiro no mar-e. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Fun dende Vigo a Moaña [BIS]remando nunha lanchiña,

vin pasar o berberechodetrás da berberechiña. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

76

Dous amores no meu peito [BIS]viven para o meu pensar-e:

o da mociña que queroe o do traballo no mar-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

A vida de mariñeiro [BIS]é triste a máis non poder-e:

en busca do peixe saesen saber se ha de volver-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso [BIS]

Pallamallada

77

O PIRIMPIMPIM

Popular

Teño dentro do meu peito,unha laranxa partida

para darlle ao meu amor,o pirim pirim pim pim,

para darlle a miña vida.

(Pirimpimpim,pim pim pim pim

Manolo vira pra ca,María vira pra aquí.) [BIS]

De Portugal me mandarontres peras nun ramalliño

quen me dera a min saber-e,o pirim pirim pim pim,

quen me ten tanto cariño.

Retrouso

Do outro lado do río,do outro lado, meu ben-e

do outro lado do río,o pirim pirim pim pim

teño a quen lle quero ben-e.

Retrouso

78

Ao entrar en Sanguiñeda,hai un lexo de letreiro

que sempre está a dicir,o pirim pirim pim pim

Portugal meu compañeiro.

Retrouso

(Rebola o pai,rebola a nai,rebola a filla,

e eu como son da familiatamén quero rebolar.) [BIS]

Retrouso

Malvela 79

A ROSIÑA DO PELO

Popular

Ai, se queres eiquí, eiquí [BIS]ai, se queres alá, alá

ai, se queres na carballeira,ai, na carballeira será. [BIS]

Ai elelo ai elelalo

Ai, Rosiña, Rosiña do pelo,ven comigo mallar o centeo,

o centeo e mais a cebadaai, Rosiña miña namorada.

Ai, séntate aquí; xa me sento, [BIS]ai, déitate aquí; xa me deito,ai, nós que levamos a sona,

ai, levaremos o proveito. [BIS]Ai elelo ai elelalo

Retrouso

Ai, vai calando, vai calando, [BIS]ai, cara de cañoto seco,

ai, vai calando, vai calando,ai, que eu contigo non me meto. [BIS]

Ai elelo ai elelalo

Retrouso

80

Ai, que eu contigo non me meto, [BIS]ai, non me quería meter-e,

ai, un raio de deus te parta,ai, se me volves respoder-e. [BIS]

Ai elelo ai elelalo

Retrouso [BIS]

Suso Vaamonde

EU CHE DAREI

Popular

(Unha mañá moi cediñocollín o cabalo e fun pasear,

tiven que pasar a ría de Vilagarcíaque é porto de mar.) [BIS]

Eu che darei,che darei miña xoia,che darei unha cousa,

unha cousa que sabe moi ben:café.

(Antes por unha pesetaviña unha merluza medio regular,

agora non vén un melgachodaqueles que antes tiraban ao mar.) [BIS]

Retrouso

Grupo Camariñas

81

SAN SADURNIÑO

Popular

Eu fun á feira de San Sadurniño,enchinme de viño, de rir e troular:

bailei a muiñeira, brinquei coas nenase cun pé de pino din paus a mallar.

(Ai la larala ai la larala,ai lalarala laralá laralá) [BIS]

Desfíxenlle o baile, rompinlle o pandeiroe os mozos do Outeiro viñéronse a min;e tonto non fixen no campo enseguidada miña mauciña dous palmos lles din.

Ai la lara lá…

Loitei un anaco con tres de Liñarestumbeinos aos pares sen nada nas mans;

cun puñetazo dos meus cotromeiroschimpeilles os queixeiros a tres de Bardaos.

Ai la lara lá…

Sentín o aturuxo no medio da ponteque ata o meu monte sentín que estrombou;

deixeime de andar e apreto a mauciñapois cara a min viña quen aturuxou.

Ai la lara lá…

82

E vin unhos homes no monte correndocos paus levantados como unhos ladrós;despois de mallarme xunto a un pasadoiropuxéronme en coiros o medo me entrou.

Ai la lara lá…

Non volvo á feira de San Sadurniño,nin bebo mais viño nin volvo a troular,

nin bailo a muiñeira nin brinco coas nenas,nin co meu pauciño dou paus pra mallar.

(Ai la larala ai la larala,ai lalarala laralá laralá) [BIS]

Se vas á festa de Velle virás aburrido,comerás castañas asadas e leite fervido,

e ron, e ron, e ron, e ron, e ron, e ron, e ron,e ron, e ron, e ron,

e róncalle o corazón,e róncalle o corazón,e róncalle o corazón.

Charanga do Cuco de Velle

83

FESTA NO MUÍÑO

Popular

[CORO]Eu non sei, eu non sei,…

Eu non sei que ten a morena,eu non sei que a morena ten,que todos lle queremos ben,eu non sei que a morena ten.

Non sei que ten a morena,non sei que a morena ten,non sei que ten a morena,

que todos lle queren ben, [2BIS]non sei que ten a morena,non sei que a morena ten.

[CORO](Fun ao muíño con Paula, [BIS]

fun ao muíño con ela,ela durmiu nos meus brazos,

eu durmín nos brazos dela. [BIS]Ai lalelo ai lalalo) [BIS]

Heicho de dar se mo dás queridiño,heicho de dar se mo dás xa verás,heicho de dar con dúas cunchiñas

para que lle toques o chascarraschás, [BIS]heicho de dar se mo dás xa verás.

84

Heiche de dar o boi brancoe mais a vaca marela,

e mais a filla máis novapara que te deites con ela. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

E no medio e no medio da ría,ao compás ao compás do cantar-e,

o ventiño que viña de lonxeíalle á ventana a petar-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalelo ai lalalo

Coitadiño do que chora,coitadiño, coitadiño,

cando as penas son grandesnon se poden botar fóra. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

E no medio e no medio da ría,ao compás, ao compás do cantar-e,

o ventiño que viña de lonxeíalle á ventana a petar-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalelo ai lalalo

A Roda

85

RUADA DE CHAMOSA

Popular

E asubían na Areosa: [BIS](son os mozos de Castrelo

que van á rúa Chamosa.) [BIS CORO]

Inda habés vir aquí hoxerabadeiras e quintelas,

(tamén quedaron de vir-eda Graña de Cabanelas.) [BIS CORO]

[CORO]Ti que tes María? Ti que demo tes?

Gastáches os cartos e agora non os tes,e agora nos tes, e agora non os tes.Ti que tes María? Ti que demo tes?

[MULLERES]Se soubera Manoliñoque ti viñas á ruada

(cunha vasoira de pallas,barreríache a xiada.) [BIS CORO]

[HOMES]Viva quen agora chega!E quen agora chegou-e!

Estaba para min moi lonxee agora xa non me vou-e. [BIS CORO]

86

[CORO]Rompéronlle a saia

na casa quedou,polo mor da saia

tundas que levou [BIS]e as que a de levar,rompéronlle a saia

na beira do mar.

[HOMES]Sei tocar a pandeiretae mais a pandeiretiña,

(e mais o pano de sedaque me dou miña madriña.) [BIS CORO]

[MULLERES]Cantade todos a unha [BIS](que o cantar-e e o bailar-e

non é deshonra ningunha.) [BIS CORO]

[CORO]Arriba Casilda! Que queres Manuel?

Castañas asadase viño con mel. [2BIS]

Arriba Casilda! Que queres Manuel?

[MULLERES]Neste lugar non hai homes,

aturuxan as mulleres,e os poucos homes que hai

son para rabos de culleres. [BIS CORO]

87

[HOMES]E as mociñas que eiquí estan-e

todas ten as pernas tortas,(unhas serven para beacas

e outras para trancar as portas.) [BIS CORO]

[CORO]Aí vai Antoniño deixalo pasar

que vai ver as nenasdo outro lugar [2BIS]

e o diaño da vella non quere apartar.

A Quenlla

88

O MAGOSTO

Popular

Rosiña Rosa Roseira,Rosiña namoredeira

venche o ventiño de lonxe,ai lalá lalalá lalalá,

(lévache a folliña todaai lalá lalalá lalalá,) [BIS]

ai lalelo ailalá lalalá lalalá lalalá. [BIS]

(O San Martiño de Ourensebota as castañas abaixo,) [BIS](bótame das máis grandiñas

que ás pequenas non me baixo.) [BIS]

Retrouso

(Non chas quero, non chas querocastañas do teu magosto,) [BIS]

(non chas quero, non chas quero,que me cheiran ao chamosco.) [BIS]

Retrouso

(Detrás dun toxo pequenodéchesme un bico Rosiña,) [BIS]

(puxécheslle tanto xeitopara que o toxo non nos vira.) [BIS]

Retrouso

A Charanga do Cuco de Velle

89

A RAÍZ DO TOXO VERDE

Popular

A raíz do toxo verde [BIS]é moi mala de arrincar-e,

(os amoriños primeiros [BIS]son moi malos de olvidar-e.) [BIS]

Ai lála la lá ai lála la láAi lalalalái lalalalái lalalalá

Sei dun niño de carrizo [BIS]na cabeza dun repolo,

(deron as mozas con el, [BIS]lavaron cañoto e todo.) [BIS]

Retrouso

Unha vella díxolle a outra [BIS]polo burato da porta:

(Ti goberna a túa vida [BIS]que a miña nada che importa.) [BIS]

Retrouso

A miña muller morreume [BIS]e enterreina no palleiro,

(deixeille un brazo de fóra [BIS]para que tocara o pandeiro.) [BIS]

Retrouso

90

Miña nai e mais a túa [BIS]quedan no río berrando

(por culpa dunha galiña [BIS]que ten amores co galo.) [BIS]

Retrouso

Nena que vendes as peras, [BIS]cantas che mandaron dar-e.(Para ti meu queridiño [BIS]

non mas mandaron contar-e.) [BIS]

Retrouso

Esta noite e mais a outra [BIS]e mais a outra pasada

(abalei unha Pereira [BIS]que nunca fora abalada.) [BIS]

A Roda

91

SE TE CASAS EN OURENSE

Popular

(Se te casas en Ourensepídelle a proba primeiro) [BIS]

(da cacheiriña do porcoe o bon viño do Ribeiro.) [BIS]

Se vas ao Ribeiro ao Ribeiro de Avia,se vas ao Ribeiro vai por Ribadavia,vai por Ribadavia, vai por Ventosela

que hai unha morena que dá xenio velaque dá xenio vela, dá noxo mirala,se vas ao Ribeiro vai por Ribadavia.

(Agora xa non se levapedirlles as fillas aos pais;) [BIS]

(entrar pola porta adentro:Meu sogro, que tal lle vai?) [BIS]

Retrouso

(Eu caseime no Ribeiropola fama do bo viño) [BIS](e o lacazán do meu sogrosoio tiña un pipotiño.) [BIS]

Retrouso

A Roda

92

A VENDIMA

Popular

(Este cantar da vendimaéche un cantar vendimeiro,) [BIS CORO]

(este cantar da vendimatrouxérono do Ribeiro.) [BIS CORO]

(Ai la lá laláAi la lá lalá

Ai la lá lalaláLa la lá lala) [BIS]

(Vendima vendimadoira,na vendima do meu pai-e,) [BIS CORO]

(que o viño vai na cabazae o pan na cestiña vai-e.) [BIS CORO]

Ai la…

(Vendima vendimadoira,na vendima do meu pai-e,) [BIS CORO]

(heiche de comer as uvasque outra cousa non cha hai-ee.) [BIS CORO]

Ai la…

(Este cantar da vendimaéche un cantar moi meiguiño,) [BIS CORO]

(este cantar e da terraonde se fai o bo viño.) [BIS CORO]

Ai la…

A Roda

93

OS MARIÑEIROS

Popular

Ai veñen os mariñeiros [BIS CORO]cantando nas súas dorniñas, [BIS CORO]

veñen de moi lonxe todosde pescar moitas sardiñas, ai…

Os meus amores, ai…Os meus amores.

Non quero que saias máisde noite para ir pescar

que pode arreciar o ventoa piques de naufragar.

Cala, cala miña meiga,témonos que aproveitar,

xa sabes que non hai sempreboa colleita no mar.

Co diñeiro que ti gañes [BIS CORO]adornarei a casiña [BIS CORO]

e poderás recoller-eos enseres e a dorniña, ai…

Os meus amores, ai…Os meus amores.

Retrouso

Voga, voga compañeiro [BIS CORO]que che hei de ir a esperar-e [BIS CORO]

para recollerche a pesca

94

e levala a subastar-e, ai…Os meus amores, ai…

Os meus amores.

Retrouso

A Roda

SEÑOR CURA

Popular

Señor cura, cura, cura,onde vai súa sobriña

que lle quero preguntar-ecomo se asan as sardiñas.

(Póñense no lume, bótaselles sale cun abano veña a abanexar.) [BIS]

Abanexa, abanexa, abanexa,abanexa, abanexa,

abanexa, abanexa, abanexa,abanexa sardiña do mar.

(Ven, ven, ven, xarro do viñoven, ven, rica empanada

ven, ven, muller honradaven, ven e achégate a min.) [BIS]

Señor cura, cura, cura,onde vai súa sobriña...

Retrouso

A Roda

95

AI MARUXIÑA

Popular

Eu querer, quéroche bene téñoche admiración,pero casarme contigo

non mo pide o corazón. [2BIS]Eu querer, quéroche ben,eu téñoche admiración.

Ai, Maruxiña,eu ben cho dicía

que o andar de noiteé unha tolería. [2BIS]

Ai, Maruxiña,eu ben cho dicía.

Retrouso

Ai, Maruxiña,non é nada malodarlle un biquiño

a un namorado. [2BIS]Ai, Maruxiña,

non é nada malo.

Retrouso

Ai, Maruxiña,detrás dun valadodáme un biquiño

96

que non é pecado. [2BIS]Ai, Maruxiña,

detrás dun valado.

Retrouso

Ai, Maruxiña,detrás dun codesodáme un biquiño

que eu ben cho merezo. [2BIS]Ai, Maruxiña,

detrás dun codeso.

Retrouso

Malvela 97

FOLIADA DE PONTEVEDRA

Popular

Ten as súas rías costeiras,ai areas de Pontevedra,

ten as súas rías costeiras,onde todas as mulleres

son bonitas e feiticeiras. [BIS]Ailalelo ai elelalo

Somos do Lérezterra da gaita,

moito me gusta meniña,moito me encanta.

Somos do Lérez,de Pontevedra,

vente comigo meniña,vente pra ela.

Ten a praia o baradeiro,a escuma que o mar salpica,

ten a praia o baradeiro,onde todas as rapazas

agardan os seus mariñeiros. [BIS]Aailalelo ailalalo

Retrouso

E nos montes de Pontevedraai o vento que avala os pinos,e nos montes de Pontevedra,

98

leva pra os que están lonxearumes da nosa terra. [BIS]

Ailalelo ailalalo

Retrouso

Os Alegres

A REGUEIFA

Popular

A regueifa está na mesa [BIS]e no medio ten un ovopara cortar a regueifa

veñan as de Portonovo. [BIS]Ailalelo ai lalá laaa

Se mo vedes por aí [BIS]ao borracho do meu home

fai o favor de decirlleque hoxe na casa non dorme. [BIS]

Ailalelo ai lalá laaa

Unha vella e ben vella, [BIS]vella da cabeza branca,

botou un peido na camafixo levantar a manta. [BIS]


Alá vai a despedida, [BIS]despedida dunha rosa

como me vou despedir-edunha cara tan fermosa. [BIS]


99

PARA ONDE VAS MARÍA

Popular

Ai, que me chouchan os dentes!Ai, que me comen as pulgas,

ai, que me chouchan os dentes!(Rapaza, na túa cama,

na túa cama tesunhas pulgas doentes.) [BIS]

Para onde vas María? [BIS]Veño da verdura,

que ricos repolos ten o señor cura!ten o señor cura [BIS]

por baixo da saia.Para onde vas María, veño da ensalada.

Ten ganas de se casar-ea que casa cun viudo,

ten ganas de se casar-e(fol que xa foi sacudido,

miña queridiña,fariña non dá-e.) [BIS]

Retrouso

Que vai á festa e non bailaa vella do pelo branco,

que vai á festa e non baila,(se ve tocar o ghaiteiro,

Farruco Garrido,só mira pra gaita!) [BIS]

100

Retrouso

E veu cheo de fariñao meu home foi ao muíño,

e veu cheo de fariña:(el muiñeiro non é,

que diaño de home teño?,a quen se me arrima?) [BIS]

Retrouso

Fuxan os Ventos

O ANDAR MIUDIÑO

Popular

(Éche un andar miudiño,miudiño, miudiño,miudiño, miudiño,

o que eu traio.) [BIS]

(Eu traio, unha borracheirade viño, que auga non bebo, mira,

mira Maruxiña, mira,mira como veño.) [BIS]

A Roda

101

O VIRA VIRA

Popular

Veño da terra do ouro,veño da terra dourada,

veño da terra dos homes,pero non veño casada. [BIS]

Ailalelo, ailalalo

Adiós, rapaciña, adiós,eu para ti xa non era,anque máis altos navíos

navegan con menos vela. [BIS]Ailalelo, ailalalo

E vira e vira,senón viro eu;

teu pai é meu sogro,teu amor son eu. [2BIS]

E vira e vira, senón viro eu.

Eu caseime por un anopor saber que vida era;agora o ano acabouse,

solteiriña quen me dera! [BIS]Ailalelo, ailalalo

Dices que te vas, te vas;xa te podes ir indo;

102

se te foras hai un ano,xa me tiñas esquecido. [BIS]

Ailalelo, ailalalo

Retrouso

Fuxan os Ventos

A SANTA LILAINA

Popular

(Sempre me andas preguntandode que romería veño,veño de Santa Lilaina

de Santa Lilaina veño.) [BIS]

(Heiche de tocar as cunchasmiña carrapucheiriña,

heiche de tocar as cunchasnaquela carballeiriña.) [BIS]

(O cura ten un paxaro,non sei que paxaro é,alá pola media noite

pónse o paxaro de pé.) [BIS]

(Non me toques na barrighaque me doi que me atormenta

un pouquiño máis abaixona caixa da farramenta.) [BIS]

Pallamallada

103

OS DE MARÍN

Popular - P. Romo

(Nosa Señora do Carmeque nos dea o vento en popa,) [BIS]

que somos os de Maríne temos a vela rota.

E temos a vela rotae non nos quedan estrobos(porque de tanto remar-e

foron rompéndose todos.) [BIS]

Polo mar abaixovai unha troita de pé,

corre que te corre,quen a puidera coller, [BIS]

quen a puidera pillar.Polo mar abaixo

vai unha troita de pé.

(Que vida máis escraviñaa vida dos mariñeiros,) [BIS](veñen cansados do mar-e

e mollados dos salseiros.) [BIS]

Retrouso

Os Tamara

104

FOLIADA DE SANTIAGO

Popular

(Se vas polas Prateríasa rezar á Corticela) [BIS](tomarás auga bendita

dos cabaliños de pedra.) [BIS]

Polo Sar abaixo vai unha troita de pé,corre que te corre quen a puidera coller,

quen a puidera coller, quen a puidera pillar,a cabalo dela ir á beiriña do mar.

(Hai un carreiro de estrelasque vai ao longo do ceo,) [BIS]

(é o que me leva a Santiagoa ganar o xubileo.) [BIS]

Retrouso

(Benditos os santiaguesesque souberon darse maña) [BIS]

(para gardar no Libredónao Santo Patrón de España.) [BIS]

Retrouso

Os Areeiras

105

MUIÑADA

Popular

Era unha noite de chuvia e de fríoa que eu pasei, no muíño do río.Toda contenta empecei a cantar,pra non ter medo e a noite pasar.

Dum, dum, petan á porta,saio a correr:

é Marquexiño que viña moer!

Viña cun conto, levado do demo,cousas que as mozas,moitas non queremos.

O pillo decía: eu quero moer,no muíño do río, hoxe ten que ser!

No meu muíño non moe ninguén,todos o queren porque moe ben!

Que moe ben, dirano os tolos,pro, polo visto, non moe para todos!

E se ti queres, pra min moeráe se non queres, xa che pesará!

E, se me pesa, hei de pousarpero, por ti, non hei de chamar!

Pero Marquixe, como é «caradura»foise achegando e colleume a cintura.

Eu teño xenio, logo me enfadei,co aliviadoiro, no lombo lle dei!

106

Boteino fóra e cerreille a portaporque pensei que lle daba unha volta.

Pobre Marquixe, que mal lle saleu,que levou na chepa e mais non moeu!

Fuxan os Ventos

PANDEIRADA DO GROVE

Popular

Pasei un día no Grove, [BIS]nunca o poderei olvidar-e,

non hai rico nin hai probe [2BIS]que non saiba pandeirar-e.

Ai la la la la la, ai la la la la laescomencemos a pandeirada,

escomencemos o baile xa.

O paxaro cando chove [BIS]mete o rabo na silveira,así fai a boa moza [2BIS]

cando non ten quen a queira.

Retrouso

Non teño medo aos teus ditos, [BIS]nin medo dos teus enredos

que ando cunha vacaloura [2BIS]e catro dentes de allo.

Retrouso

107

FALEMOS GALEGO

Popular

Sabedes que está de modaentre vellos e «yeyeses»a canción galega nova

que ata cantan os ingleses.Nós estamos satisfeitos

da nosa fala natale rendímoslle homenaxe

no tempo do carnaval,carnaval.

Xerardo, Vicente, Honorato e Miguelcantades galego facedes moi ben,

como xa fixeron os da vella olafalemos galego na rúa e na escola.

Un recordo pracenteiropara novas amistades

que cantaban en galegoaló polas Baleares.

Non estamos moi de acordocos que cantan por aía cantiga da beiriña

no galego de Madrid,de Madrid.

Retrouso

108

Os Tamara alá moi lonxecántanlle ao Santiaguiño

e dinlle aos castelánsque ten forza o galeguiño.

O galego non é novoque é máis vello que a requisa,pois xa o cantaban os cregos

cando inventaron a misa,a misa.

Retrouso

A Roda

109

LÉVAME

Popular

(Lévame, lévame, lévame,lévame á beira do mar,nunha noite prateada,noite dun craro luar.

Quero ver os mariñeiroscando están a devandar

e o cantar dos mazaricosque eu tamén quero escoitar.) [LENTO]

(Lévame, lévame, lévame,lévame á beira do mar,lévame, meu queridiño

Que eu tamén quero bailar) [BIS]

(Quero bailar,… quero bailar,…quero bailar,…quero bailar…

Eu quero bailar, eu quero bailarEu quero bailar contigo na ría

Eu quero bailar, eu quero bailarEu quero bailar en Vilagarcía.) [BIS]

Onde vas, meu queridiño?Onde vas, meu caravel?

Vou buscar berberechiñospara darlle ao meu querer [BIS]

para darlle ao meu amor.Onde vas, meu queridiño?

Onde vas meu corazón?

110

(Lévame, lévame, lévame,lévame á beira do mar,lévame, meu queridiño

que eu tamén quero bailar.) [BIS]

Retrouso

A Roda

RIBEIRANA

Popular

Vexo Vigo, vexo Cangas, [BIS]tamén vexo Redondela,

(vexo a ponte de San Paiocamiño da nosa terra.) [BIS]

Ai la lá lara lai la lá la [3BIS]

Rosiña miña Rosiña, [BIS]Rosiña miña roseira,

(dáme un caravel Rosiñada túa caraveleira.) [BIS]

Retrouso

Para Vigo vou chorando, [BIS]para Santiago rindo

(que me quedan os amoresna miña cama durmindo.) [BIS]

Retrouso

Os Rosales

111

VIVA O AMOR

D. R. - X. L. Blanco

Agora que vivo tan namoradoxa todo me parece máis bonito,

pois teño o corazón roubadoe son tan feliz coma un rapaciño.

Que importa que ela sexa un pouco feaou teña no nariz unha berruga…

Se estou tolo, que carai!Non me importa o que dirán,

será dela o meu cariño e nada máis.Namoreime, si señore vivo con emoción,

non hai nada como vivir con amor.

Cando bailei con ela pola festaa xente non nos quitaba os olliñose foi según dixeron malas linguas

porque ela ten bigote nos fuciños.Que importa que sexa trenca das pernas

ou sexa un pouco chosca dun ollo…

Retrouso

O día que poida levala á feiraxuntos sacaremos un retratiñoe se a máquina aguanta de nós

112

despois enmarcareino nun cadriño.Que importa que se rían os amigos

pois eles do amor non saben nada…

Retrouso

Castaña

JOTA DE RONDADORES

Popular

(Se queres que vaia e veña,meniña, ao teu lughar-e,) [BIS]

(has de prender a cadela,que non fai senón ladrar-e.) [BIS]

Trailalala, trailalala,...

(A túa porta, meniñapaseina pedra por pedra;) [BIS]

(aluméame, Manueliña,na ventana cunha vela.) [BIS]


(Pasei pola túa porta,escorreghei, caín na lama;) [BIS]

(veño aghora de dormir-e,nena, contigho na cama.) [BIS]


Xistra de Coruxo

113

ÁRDELLE O EIXE

Popular

Ai se queres que o carro cante,ai móllalle o eixe no río

e despois do eixe mollado,ai canta coma un asubío. [BIS]

Ai elelo ai elelalo

Árdelle o eixe, árdelle o carro,árdelle o eixe, hai que mollalo,

hai que mollalo, hai que mollalo,árdelle o eixe, árdelle o carro.Árdelle o eixe, árdelle a buxa,

móllao no río para que non fuxa,para que non fuxa, para que non fuxa,

árdelle o eixe, árdelle a buxa.

Ai para cuñas pau de toxo,ai para eixe do carballo,

ai para contentar as nenas,ai a cabezalla do carro. [BIS]

Ai elelo ai elelalo

Retrouso

Ai o río cando vai cheo,ai leva carballos e follase tamén podía levar-e,

ai as linguas murmuradoras. [BIS]Ai elelo ai elelalo

Retrouso

A Roda

114

LABREGOS

M. María

Toda a miña xente de labregos foixunguidos a terra con xugo de boi. [BIS]

Meu pai é labrego, tamén meus avós,pasáronse a vida tripando terrós. [BIS]

Meu pai é labrego, labrego naceue labra nos eidos traballando a treu. [BIS]

Meu pai é labrego, labrego naceu,meu pai é labrego sen terra de seu. [BIS]

Meu pai é labrego, labreguiño eu son,pasarei a vida xunguido ao terrón. [BIS]

Toda a miña xente de labregos foixunguidos á terra con xugo de boi. [BIS]

Meu pai é labrego, labreguiño eu son,pasarei a vida xunguido ao terrón. [BIS]

Fuxan os Ventos

115

FOLIADA DE NADELA

Popular

Zapatos de chiculatetenos a miña cadelapra levar as ovelliñas

ás feiriñas de Nadela. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Aló vén o gaiteiropor detrás do pinar,

ata os pinos lle axudaná gaitiña a tocar, [2BIS]

aló vén o gaiteiropor detrás do pinar.

Indo eu pra non sei onde,vendo eu a non sei quen-e,

na porta de xa me entendes...non me poido acordar ben-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Andivecheste alabandopolos muíños moendo,que te casabas comigo

e iso era en eu querendo. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

116

A rula vaise queixando,que lle levaron o niño,

quen cho mandou facer rulatanto á beira do camiño? [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Algún día ben pensachesdo meu corazón ter froles,

agora vai aos codesosque chos hai nos arredores. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Fuxan os Ventos

117

CANTIGA DE LAÍÑO

Popular

(Elas eran de Laíño,elas de Laiño son-e,) [BIS](collen o xunco na braña

van vendelo a Padrón-e.) [BIS]Ai elelo ai eleloAi elelo ai elalo

(Como chove miudiño,como miudiño chove) [BIS]

(pola banda de Laíño,pola banda de Lestrobe.) [BIS]

Ai elelo ai eleloAi elelo ai elalo

(Pasei pola túa portapedín auga e non ma deches.) [BIS]

(Válgame, Deus, queridiña,que soberba te fixeches!) [BIS]


(Sempre estás voume que voume,xa te puideches ter ido,) [BIS]

(se te foras hai un anoxa me tiñas esquecido.) [BIS]


A Roda

118

VILAGARCÍA

Popular

(Vilagarcía de Arousaben te podes alabar-e,) [BIS CORO]

(Santiago con ser Santiagonon ten portiño de mar-e.) [BIS]

Pin pin veño de Marín,pin pin vou para Bueu,

pin pin non te cases nena,pin pin que che quero eu, [2BIS]

pin pin veño de Marín,pin pin vou para Bueu.

(Fuches a Vilagarcía,fuches e non viches nada,) [BIS CORO]

(non viches bailar o sol-enunha mazá colorada.) [BIS]

Retrouso

(Os sonos de quen nasceronnas beiras da túa ría) [BIS CORO](e o bico que deixa a escuma

nas praias Vilagarcía.) [BIS]

Retrouso

Xocaloma

119

A TARDIÑA NA VIÚVA

Popular

Ora que estamos chegandobotarémoslle unha canta [BIS]

para que digan as mozasson de Boiro os que cantan. [BIS]

O Viño branco é meu primoe o tinto meu parente,

non hai sitio no meu corpoonde meu primo non entre.

Era o viño miña nai, era o viño,era a cousa que eu máis desexaba,

só por morte miña nai, só por morte,só por morte ao meu primo deixaba.

Miña curmá a augardentepelexábase co leite,

meu albariño dourado,meu compañeiro de sempre.

Retrouso

Condado bo guerrilleirocontra a tristura tirana,o meu amor do ribeiro

queimando as penas da ialma.

Retrouso

A Roda

120

FOLIADA DE CARRAMALES

Popular

(Aldea de Carramales,aldea que todo ten-e,) [BIS]

boas mazás, boas perase boas mozas tamén-e. [BIS]

Ai lalelo ai lalála

Dáme Carmela un bico pequeno.Non cho dou queridiño téñoche medo,

téñoche medo, téñoche medo.Se non mo dás Carmela, xa non te quero.

(Carmela pegou un chimpona carballeira de baixo) [BIS]

porque lle picaba un toxoque levaba no refaixo. [BIS]

Ai lalelo ai lalála

Retrouso

(Marín ten bos mariñeiros,tamén os ten Estribela) [BIS]e pra encantiños dos homes

as mozas de Pontevedra. [BIS]Ai lalelo ai lalála

Retrouso

A Roda

121

O CANECO

Popular

Miña nai a min berroumepor botar un ferrancholo,

se o botei feixen bentamén o botou Manolo.

Tamén o botou Manolo, tamén[o botou Manolo.

Miña nai a min berroumepor botar un ferrancholo.

E súmballe o caneco e o caneco sumbae súmballe o caneco e o caneco

[sumba, sumba.E súmballe o caneco e o caneco sumba

e súmballe o caneco e o caneco[sumba, sumba.

Vindo dos polbos da illaparei no medio do mar-e,

agora dime rapazacantos polbos che hei botar-e,

cantos polbos che hei botar, cantos[polbos che hei botar-e.

Vindo dos polbos da illaparei no medio do mar.

Retrouso

122

Boteiche un polbo na saiatúa nai ben me mirou-e,

agora vaite queixar-eao cono que te botou-e.

Ao cono que te botou, ao cono[que te botou.

Boteiche un polbo na saiatúa nai ben me mirou.

Retrouso

Muxicas

123

MIÑA NAI

Popular

Miña mai por me casar-eofreceume canto tiña,(e agora que me casei

pagoume cunha galiña.) [BIS]

Miña mai por me casar-eofreceume unha becerra,

(e agora que me caseidíxome que lle morrera.) [BIS]

Miña mai por me casar-eofreceume tres ovellas,

(unha manca, outra torta,outra cega e sen orellas.) [BIS]

Miña mai por me casar-eofreceume un año tolo(e agora que me casei

dixo que o comera o lobo.) [BIS]

Miña mai por me casar-eofreceume bois e vacas(e agora que me casei

deume unha cunca de papas.) [BIS]

Miña mai por me casar-ee meu pai por me dar o dote

(armaron unha regueifa,rompéronlle os pés ao pote.) [BIS]

124

Teño penas é alegrías,teño dous males a un tempo,

(cando a pena me mata,a alegría dáme alento.) [BIS]

Fuxan os Ventos

FOLIADA DE ASÉN

Gaiteiro O Pedrouso - Popular

Ai teño unha moza en Asén,ai outra no Castiñeiriño,

ai quérolle máis á de Asénai porque dorme no muíño. [BIS]

Ai la lelo ai la la lá la

Ai unha vella nunha fonte,ai por unha berza bebía,

ai a berza estaba rachada,ai toda a augha lle vertía. [BIS]


Ai se queres eiquí, eiquí,ai se queres alá, alá-e,

ai se queres na túa porta,ai na túa porta será-e. [BIS]


Durindaina

125

JOTA DE FONTENLA

Popular

A lúa vai en culuna,meu amor, vámola ver-e,

ai meu amor, vámola ver-e.Non hai sol que cheghe á lúa,

nin ela sabe querer-e,ai nin ela sabe querer-e.

Ai, Ricardo come o caldo.Non o quero, mamá, que me escaldo.

Ai, Ricardo bebe o viño.Non o quero, mamá, que é pouquiño.

Ai cun anaco dun petillo [BIS]e unha copa de aughardentee un abrazo dunha mociña,

ai xa marcha un home quente. [BIS]Ai lalelo ai lalele lalo

Ai as rapazas deste pueblo, [BIS]ai todas moi bonitas son.

Ai quen mas dera ver no campo,ai a tirar polo leghón. [BIS]

Ai lalelo ai lalele lalo

Ai miña nai mandoume á herba. [BIS]Ai váiase á merda o fouciño!Ai ben me podía mandar-ea furar a pipa do viño. [BIS]


126

Ai como te pille na eira, [BIS]ai como te pillei máis veces,ai heiche de meter no corpo

unha herba pra nove meses. [BIS]Ai lalelo ai lalele lalo

Ai o paxaro de María [BIS]foime ás uvas ao meu bacelo.

Todos os paxaros teñen plumas,ai o de María ten pelo. [BIS]


Xistra de Coruxo

127

A MIÑA BURRIÑA

Popular

A miña burriña cando vai pra o muíñotoda enfariñada cheíña de frío,cheíña de frío e máis de xeada,

a miña burriña, sempre vai cargada.

Eu caseime por un ano,por saber que vida era,(o ano vaise acabando,

solteiriña, quen me dera!) [BIS]

Retrouso

Anque vou pró fiadeironon vou por fiar na roca,

(vou para tocar o pandeiro,que esta noite a min me toca.) [BIS]

Retrouso

Esta noite hei de ir a verte,meniña non teñas medo,

(déixame a porta trancadacunha palla de centeo.) [BIS]

Retrouso

Esta noite e mais a outrae mais a outra pasada(abalei unha Pereira,

que-e nunca foi abalada.) [BIS]

128

Retrouso

Esta noite hai unha fíae tamén unha espadela,

(bóteme o caldo mi madreque eu tamén quero ir a ela.) [BIS]

Retrouso

O PANDEIRO DE MARICA

Popular

(Marica non ten pandeiroe non vai á romería;) [BIS]

(mercar, mercar, mercarallo,mercarallo a súa tía.) [BIS]

(Marica xa ten pandeiroe xa vai á romería,) [BIS](como non sabe tocalotocarallo a súa tía.) [BIS]

(Como non sabe tocaloMarica vende o pandeiro;) [BIS]

(mercar, mercar, mercaralloo que pague máis diñeiro) [BIS]

(O pandeiro de Maricafoino mercar un moinante,) [BIS]

(tocar, tocar, tocarallo,tocarallo ata que aguante.) [BIS]

Charanga de Mozos e Vellos

129

TERRA DE MARAGATOS

Popular

(Funme casar á montaña,que é terra de maragatos,déronme unha muller vellatoda rillada dos ratos.) [BIS]

(Eu caseime cunha vellaporque tiña o coiro duro

e os condenados dos ratosfuráronchelle o bandullo.) [BIS]

(Unha vella fixo papase o pote botoullas fóra,

hai un ano que foi isoe aínda hoxe a vella chora.) [BIS]

(Agora xa non se usamatar as pulgas coa uña,métense nunha burata

e dáselle cunha cuña.) [BIS]

(Eu caseime cunha vellapor causa da fillaradae vai o demo da vella

trouxo dez nunha niñada.) [BIS]


130

A GALIÑA E OS PITIÑOS

Popular

O ghalo canta, a ghaliña chorapolos pitiños que dormen fóra

(Banana eó! Banana eó!Banana eó! Eó! Banana eó!) [BIS]

Pelotas é un estadoé un estado que hai no Brasil,

(meu tío que é brasileirobaila en pelotas no mes de abril.) [BIS]

Retrouso

Banana non ten caroso,non ten caroso, non ten, non ten,

(tamén a carne sen ósonon ten caroso e mais sabe ben.) [BIS]

Retrouso

Estaban dous namoradosmoi arrimados no bananal,

(o moso que era travesofoise arrimando sen faser mal.) [BIS]

(O ghalo canta, a ghaliña chorapolos pitiños que dormen fóra.) [BIS]

A Requinta da Laxeira

131

A VASOIRA

Popular

O patrón mandoume embora [BIS]e non foi por cousa mala,

foi por lle mollar a pluma [BIS]no tinteiro da criada.

(Miña vasoira, vasoira miña,hai moito tempo que non barres a cociña,) [BIS]

barre, barre, miña vasoiriña,barre, barre, vasoiriña miña,

na cama, na cama, na cama fai calor,na cama, na cama, na cama está mellor.

O patrón cando vai fóra [BIS]déixalle dito á criada:

Veña tarde veña cedo [BIS]déitate na miña cama.

Retrouso

Pretendinte e non quixeches, [BIS]heite volver pretender-e,

ningunha lebre se escapa [BIS]se o galgo sabe, sabe correr-e.

Retrouso

132

Se me dás o chuchamelo [BIS]que tes debaixo da saia

dareiche o San Antoniño [BIS]todo cheíño de barba.

Retrouso

Na cama, na cama,…

Luada

ALALÁ DE PADRÓN

Popular

Teño unha moza en Padrónque tamén é pimenteira,cando vou vela de noite,

ai la lai la lai la lá,ládrame o can dende a eira.

Chegaron as pimenteiras,hai alegría na praza,

vou ver se chegou con elas,ai la lai la lai la lá,

tamén a miña rapaza.

Heiche de roubar un bico,mira que cho hei de roubar

a carón da túa porta,ai la lai la lai la lá,

sen que me vexa teu pai-e.

A Roda

133

FOLIADA DO RUEIRO

Popular

Santiago de Compostelamoi mollado tes que estar,Santiago de Compostela,

por un lado tes o Sarpolo outro o Sarela. [BIS]

Aielelo aielalo

(Fun polo Rueiro, fun por Figueiriñas,fun e no camiño unha moza atopei,

non sei se era fada ou unha meiga sería,pois daquela moza eu me namorei.) [BIS]

Dende o Lermo ata o Rueiroserpentea maino o río,

dende o Lermo ata o Rueirotamén vou serpenteando

tras dun amor verdadeiro. [BIS]Aielelo aielalo.

Retrouso

Nunha noite de trebónpasei a ponte do Carme,nunha noite de trebón

e tan cheo o río íaque me mollei os calzóns. [BIS]

Aielelo aielalo.

Retrouso

Luada

134

OS CAPADORES

Popular - R. Cinza-M. Sanjurjo

Pra capar un xato disque non fai fallater bacharelato.

I es que eses no tienen el títaloque o títalo témolo nós,

(que andamos polas aldeaschifla que chifla,

Ave María, válgame Dios.) [BIS]

O outro día capando un carneirofodéronlle un ollo ao meu compañeiro.

Retrouso

A noite pasada na casa de Xoáncaparon a ghata no sitio do can.

Retrouso

Aínda hoxe foron outros catroe mataron a vaca que estaba de parto.

Retrouso

Outra noite capando una porcaquedoulles tan tesa que a deixaron morta.

Retrouso

Saraibas

135

O VIVIR EN VIGO

Popular

O vivir en Vigo que bonito é!andar en parranda e durmir de pé,

e durmir de pé e durmir de pé,o vivir en Vigo que bonito é!

(Bebín un viño albariñopor ver se me consolaba,) [BIS]

(e o viño como era novo, e o viño…e o viño como era novo

ao ilo beber choraba.) [BIS]

Retrouso

(Teño unha vaca marela,e un galo cantareiro,) [BIS]

(e unha galiña con pitos, e unha ga…e unha galiña con pitos

e un bo viño do Ribeiro.) [BIS]

Retrouso

(Unha meniña choraba,arriñadiña a un palleiro,) [BIS]

(Tiña a gaitiña na man-e, tiña a gai…tiña a gaitiña na man-e

e faltáballe o gaiteiro.) [BIS]

Retrouso

136

(O río cando vai cheoleva carballos e follas,) [BIS]

(tamén podía levar-e, tamén po…tamén podía levar-e

as linguas murmuradoras.) [BIS]

Retrouso

Colectivo Trebón/Suso Vaamonde

MUIÑEIRA DO SANTO AMARO

Tradicional

(Señor cura, señor cura, [BIS]a doutrina non lla sei,

pídame unhas cantiguiñas [BIS]que eu llas repinicarei.) [BIS]

(Moza bonita no mundo [BIS]non debera de nacer,

porque fai como a mazá [BIS]todos a queren comer.) [BIS]

(Ser solteiro é boa cousa [BIS]e ser casado tamén,

deixarei pra cando morra [BIS]pensar no que me convén.) [BIS]

(Por dicir: Viva San Roque! [BIS]prenderon o meu irmán,

agora que o soltaron: [BIS]Viva San Roque e o can!) [BIS]

Treixadura

137

O ARADIÑO

M. María/A. Campelo

Labrado da miña maufixen coa miña navalla

un aradiño de pau. [2BIS]

Leva temón e chavellae unha rella furadora

feita cunha lata vella. [2BIS]

Ten orelleira, rabelatan luída e rematada

que namora mirar pra ela. [2BIS]

O meu arado é tan feitoque pode incluso esfenderlabradíos a barbeito. [2BIS]

Teño xa que darlle estrenoao meu arado arador,

ao meu arado pequeno. [2BIS]

E non sei onde hei de irbuscar os bois que preciso,

buscar os bois pra xunguir. [2BIS]

Labrado da miña maufixen coa miña navalla

un aradiño de pau. [2BIS]

Fuxan os Ventos

138

OS VELLOS

Popular

(Un vello e mais unha vellaai fixeron unha trasnada,) [BIS]

(empezaron a brincar-eai e quedaron na estacada.) [BIS]

Os vellos non valen para certos traballos,o demo os atenta a meterse en fregados,

meterse en fregados mellor lle seríacun prato de papas quentar a barriga.

(Dúas vellas garuleirasai andaban buscando home) [BIS]

(e dicíalle unha á outra,ai xa escampará se non chove.) [BIS]

Retrouso

(Miña sogra ao peneirar-eai todo o corpo sarandea,) [BIS]

(rabea por ter un home,ai está caendo de vella.) [BIS]

Retrouso

(Eu caseime cunha vellaai seique o demo me atentou-e,) [BIS]

(alá pola media noiteai na cama se esfurricou-e.) [BIS]

Retrouso

A Roda

139

VAITE LAVAR

Popular

Estudié para ladróny conseguí la carrera;el primer robo que hice

fueron tus ojos morena. [2BIS CORO]Estudié para ladróny conseguí la carrera.

Vaite lavar porcona, vaite lavar,se non che chega o río tírate ao mar,tírate ao mar porcona, tírate ao mar,

vaite lavar porcona, vaite lavar.

El ladrón piensa en el robo,el asesino en la muerte,el preso en la libertad

y yo morena en quererte. [2BIS CORO]El ladrón piensa en el robo,el asesino en la muerte.

Retrouso

He visto unos ojos negrosen una cara morenaque si no son para mi

que se los coma la tierra. [2BIS CORO]He visto unos ojos negrosen una cara morena.

Retrouso

140

A muller do ferreiriñonon hai muller coma ela,

de día malla no ferrode noite o Ferreiro nela. [2BIS CORO]

A muller do ferreiriñonon hai muller coma ela.

Retrouso


141

OS BISTÉQUELES

Popular

E o home ten… e o home tenun pausiño regordiño e redondiño

co que bate na muller.E a muller… e a muller

ten unha raxaque xuntos os dous na casa

danse gusto canto quer.

(Que ricos son los bistéquelesfritidos con las patácalas,

carrallo como te atrácalas,aspérame que voy con tu.) [BIS]

Die pieuguiño, die pieugalloSanto Antonio do machado

feito de pau de sanguiñodáme forzas no carallo

coma o porco no fuciño.

Retrouso

E o home ten…

Retrouso

A Roda

142

FOLIADA DE BARROSO

Popular

Con piñeiros arredor-eteño unha casa no monte,

con piñeiros arredor-e(e unha ponte e un salgueiro,

miña nena, onde canta o reiseñor-e.) [BIS]

Aquel paxariño era bonitiño,viña da ribeira da beira do Miño.

E como lle chaman?Chámanlle Pepiño.

Que bonito nome ten o paxariño!

(Paxariños que alegres cantadesentre as follas dos loureiros

e subides polos amieirosa buscar a raíña do sol.) [BIS]

Non sexas tan presumidase queres casar Rosiña,

non sexas tan presumida(non te deixes engañar-e,

miña nena, se queres ser pretendida.) [BIS]

Retrouso

A Roda

143

O INCENDIO DA PORTA DO SOL

Popular

Cando foi do incendioque houbo na Porta do Sol

ardeu a reloxeríae o quiosco do maricón,

(ardéronlle as bananas, recoño,as mazás e os melocotóns.) [BIS]

Quen se alegrou moito distofoi a prima chopeteira

que para mirar o incendioasubiuse a una escaleira,

(para mirar como ardía, recoño,o quiosco na parte traseira.) [BIS]

Chegaron os bombeiros,levaron un sofocón,

escomezaron a buscasoio atoparon limóns

(e Maximino dicía, recoño,esta foi a miña perdición.) [BIS]

Cando chegaron alíxa estaba todo apagado

e as tetillas andabanpor enriba do tellado

(e Maximino dicía, recoño,este incendio foi intencionado.) [BIS]

144

Maximino apuradoparecía don Tomás,

a xente lle preguntaba:Ti onde carallo vas?

(Vou mirar o quiosco, recoño,que me ardeu pola parte de atrás.) [BIS]


SAN FINS DO CASTRO

Popular

(Pensa miña nai que estou, ui ai aipescando na Carballeria,) [BIS]

(e estou no San Fins do Castro, ui ai aibailando unha muiñeira.) [BIS]

(A miña nai porque puido, ui ai aifixo unha casa na illa,) [BIS]

(para ver os de Neaño, ui ai aicomo pescan a sardiña.) [BIS]

(O cura de Corme é xastre, ui ai aimalpicano é mariñeiro,) [BIS](o de Pazos labrador, ui ai ai

e o de Cesullas gaiteiro.) [BIS]

(A miña nai porque puido, ui ai aifixo unha casa na illa,) [BIS]

(para ver os de Neaño, ui ai aicomo pescan a sardiña.) [BIS]

Treixadura

145

FOLIADA DE PORTONOVO

Popular

(Eu pasei o Portonovonunha lanchina motora,) [BIS]

(fun solteiro e vin casado, meu ben,máis valera que non fora.) [BIS]

(Rapaciña se vasá beiriña do mar

non te fies do vento mareiroque a lanchiña que vai

pola ría a pescarco ventiño pode naufragar.) [BIS]

(O crego vendeu a burrapor non lle dar a cebada,) [BIS]

(agora vai aos enterros, meu ben,dacabalo da criada.) [BIS]

Retrouso

(Se queres que brille a lúapecha os ollos meu amor-e) [BIS]

(pois mentres os tes abertos, meu ben,a lúa pensa que hai sol-e.) [BIS]

Retrouso

A Roda

146

DÁME LUME SARA

Popular

Dáme lume Sara polo vertedeiro,dáme lume Sara que son mariñeiro.

Se eres mariñeiro non me importa nadaas mociñas novas déitanse na cama.

As rapaciñas da Ghuardasonche de moito palique,

elas botan o anzueloquen queira picar que pique. [BIS]

Ai lalelo ai lalá lo

Retrouso

Non te cases queridiñaco mariñeiro do mar-e,

arma a vela e arma a velae vai cara ao seu lughar-e. [BIS]


Retrouso

El mariñeiro al domingobuen zapato y buena media,

el lunes por la mañanadescalcito por la arena. [BIS]


Retrouso

Xistra de Coruxo

147

FOLIADA DE CORME

Popular

Saín de Corme con día,anoiteceume en Carballo.

Ás fillas da miña noraque lle quiten o meigallo.

Ailalelo, ai lalálo

Por ir de noite caín na lamapor unha nena que namoraba,

foi pola noite, se vou de díatapeleaba mais non caía.

Retrouso

Veño da Virxe da Barca,vou para a Virxe do Monte,

barqueiriño de Muxíapásame antes que sexa noite.


Retrouso

Santo Cristo de Fisterre,santo da barba dourada,deixa pasar as parellas

que van para Touriñana.Ai lalelo, ai lalalo.

Retrouso

148

E pasarei Ortegal-ee chegarei ata Bares,

por ti meu amor queridocruzarei todos os mares.


Semente Nova

CATRO VELLOS MARIÑEIROS

Popular/J. Travieso

Catro vellos mariñeiros, [BIS]todos metidos nun bote.

(Boga, boga, mariñeiro, imos pra Viveiro,xa se ve San Roque.) [BIS]

Ailalelo ...

Os mariñeiros traballan [BIS]de noite coa luz da lúa.

(Dá gusto velos chegar-epola mañá cedo

cheirando a frescura.) [BIS]

Ailalelo ...

Levo sardiña e bocarte, [BIS]vendo xurelo pequeno.

(Rapaciña de Viveiroven buscar o lote

do teu mariñeiro.) [BIS]

Ailalelo ..

A Roda

149

CANTAR DE ARRIEIRO

Popular

O cantar do arrieiroé un cantar moi baixiño,cántano en Ribadavia,

resoa no Carballiño.

Xa me compraban a ghaitae eu non a quixen vender

porque a miña ghaitiñaé da miña muller; [2BIS]

xa me compraban a ghaitae eu non a quixen vender.

Non te cases co arrieiroque leva a vida penada,

nin oe misa no domingo,nin dorme sono na cama.

Nome la vendas marido,no me la vendas por Dios

porque a túa ghaitiñala tocamos los dos; [2BIS]no me la vendas marido,no me la vendas por Dios.

Lévame no carro, leva,arrieiriño das uvas,

lévame no carro, leva,comerei das máis maduras.

Mas me valiera morena,mas me valiera tenera tu madre por suegra

150

y a ti por mujer; [2BIS]mas me valiera morena,mas me valiera tener.

Ardentía

O SANCRISTÁN DE COIMBRA

Popular

(O sancristán de Coimbrafacíame mil diabluras:) [BIS](mollaba o pan en aceite,

deixaba os santos a escuras.) [BIS]

(E bate fado, e bate ben,ti eres a causa do meu desdén.) [BIS]

(Eu quixera ser merliñoe ter o pico encarnado) [BIS]

(para facer o meu niñono teu cabelo dourado.) [BIS]

Retrouso

(O mar tamén ten amores,o mar tamén ten mulleres,) [BIS]

(está casado coa area,dálle bicos cantos quere.) [BIS]

Retrouso [BIS]

Luada

151

CANTINELA DO PIEPE

Popular

O meu fillo Piepe como é tan agudotomaba as medidas por un garabullo.

Ai chingala, chingala, chingala,ai chingala, chingala, cha. [BIS]

Ten moita alegría, ten moita fachenda,o meu fillo Piepe vai coser á tenda.

Retrouso

Ao señor abade fíxolle un calzón,no medio do cu pegoulle un botón.

Retrouso

Ao señor abade fíxolle a levita,no medio do colo mangoulle unha cinta.

Retrouso

O meu fillo Piepe como era tan listosaiu retratado na caixa dos mistos.

Retrouso

A Roda152

A RIANXEIRA

X. Frieiro

A Virxe de Guadalupecando vai pola ribeira, [BIS]

descalciña pola area,parece unha rianxeira. [BIS]

Ondiñas veñen, ondiñas veñen,ondiñas veñen e van.

Non te embarques rianxeira,que te vas a marear.

A Virxe de Guadalupecando vai para Rianxo,

a barquiña que a trouxoera de pau de laranxo.

Retrouso

A Virxe de Guadalupequen a puxo moreniña? [BIS]

Foi un raíño de solque entrou pola ventaniña.

Retrouso

Orquesta Compostela 153

FOLIADA DE AMOEIRO

Popular

Alá vai o gaiteiropor detrás do pinar,

vai tocando unha gaitaxá podedes bailar. [2BIS]

Alá vai o gaiteiroAlá vai alá vai.

Ai mozas do Chan de Amoeiro,ai cantai alto, cantai alto,

ai mozas do Chan de Amoeiro,ai que vos sinta o meu querer-e,

ai cando vai pró fiadeiro. [BIS]Ai lalelo, ai lalalo

Retrouso

Ai caben nunha saquetiña,ai teño un saco de cantios,ai caben nuhha saquetiña

Ai non me esteas enfadando,ai que desato a baraciña. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Ai bebe na fonte de prata,ai paxariño pico de ouro,

ai bebe na fonte de prata,

154

Ai coitadiña da neniña,ai que por amores se mata. [BIS]

Ailalelo ai lalalo

Retrouso

Coral de Ruada

FOLIADA DA PEROXA

Popular

Festa do San Amariño,festa, festiña de Oira,festa do San Amariño,

naquel campo tan fermosoata baila o río Miño, [BIS]

ai la le lo, ai la la la.

Que é un santo milagreiro,vamos ao San Amariño,

que é un santo milagreiro;non faltará boa vitela

e bo viño do Ribeiro, [BIS]al la le lo, ai la la la.

Vamos se se nos antoxa,vamos ao San Amariño,vamos se se nos antoxa,

mais pra festa e boas mozasnon vos hai como A Peroxa, [BIS]

ai la le lo, ai la la la.

Coral de Ruada

155

JOTA DE MALPICA

Popular

O que anda por Pontellatrata de roubar ao rico,

á señora Rufaelae mais ao señor Xacinto.

E Avaristo do Montee o Cabazo do Ramas,

(o que tal de xente roubavai pola caixa das almas.) [BIS]

Ai lalá laralá …

Anduvécheste alavandoque teu pai era moi rico,

a riqueza do teu pai-eleva o corvo no pico.

Din que Pontella é rico,mentiu ben quen o dixo

(que aínda o día de San Blas-efestexaron en Santiso.) [BIS]

Ai lalá laralá …

Voume por aquí abaixocomo quen non quere a cousa,

voulle dicir a meu pai-eque tén as vacas na chousa.

156

Tate aquí Pepe e non marches,que imos facer o guisado(con grilos da borralleira,caracoles do valado.) [BIS]

Ai lalá laralá…

Dicen que la pena mata,yo no sé si será cierto,que si la pena mataraa mi me tenía muerto.

Arrimeime a un pino verdepor ver se me consolaba,(o pino como era verde

en vez de cantar choraba.) [BIS]

Ai lalá laralá…

O Fiadeiro

157

AI RIANXO

Popular

Ai Rianxo, Rianxo páxaro pinto,a ganancia do peixe xa se vai indo;

xa se vai indo Rianxo, xa se marchouai Rianxo Rianxo, quen a levou?

Polo muelle de Tanxilvin saltar unha cabala;mariñeiros de Rianxo

vinde largar a secada. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Polo día ando ao xeito,ao bou e mais a rapeta,como son bo mariñeiro

pola noite na taberna. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Para ser bo mariñeirohai que nacer en Rianxoe comer o pan de broa

para ter o peito ancho. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

158

Teño un amor en Rianxo,outro en Vilagarcía

para ver aos meus amoresteño que cruzar a ría. [BIS]

Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

O Fiadeiro

159

ROMANCE DA SOLTEIRIÑA

Popular

Déixeime ir, mi madre, beilar ao turreiro,que quero casar-e cun zapateiro.

Zapateiro non, porque malla a sola,toma un arrieiro, farás mellor voda.

Arrieiro non, porque vai e vén,quero un barbeiriño que me afeite ben.

Barbeiriño non, porque fai a barba,toma un alfaiate que che corte a saia.

Alfaiate non, que é moi cubizoso,quero un estudante que é máis amoroso.

Estudante non, que é moi cumiñán,toma un sembrador que che sembre o pan.

Sembrador non quero, que ten moita vida,quero un ferrador ao uso da vila.

Ferrador non queiras porque ferra a besta,toma un cesteiriño que che leve a cesta.

Cesteiriño non, sempre está petando,quero un frade lego dos de San Bernardo.

Pablo Quintana160

FOLIADA DE ENTRIMO

Popular

Viva a gaita e o gaiteiro,vivan as nosas aldeas,

viva a gaita e o gaiteiro,vivan as mozas galegas,

viva o viño do Ribeiro. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Ai Maruxiña non vaias á hervaque vén o vento mareiro e toda cha leva,

toda cha leva, lévacha toda,ai Maruxiña, Maruxa, non sexas tola.

Porque ela cantaba ben-e,eu caseime cunha nena,

porque ela cantaba ben-e,agora morro de fame

que o cantar non me manten-e. [BIS]Ai lalelo ai lalalo

Retrouso

Viva a nosa honrada terra,viva Galiza irmandiña,

viva a nosa honrada terra,viva a Cruña, viva Lugo,

viva Ourense e Pontevedra. [BIS]Ailalelo ailalalo

Retrouso

Coral de Ruada

161

HIMNO GALEGO

Eduardo Pondal

Que din os rumorososna costa verdescente,ao raio transparente

do prácido luar?

Que din as altas copasde escuro arume arpadoco seu ben compasado

monótono fungar?

Do teu verdor cinguidoe de benignos astros

confín dos verdes castrose valeroso chan,

non des a esquecementoda inxuria o rudo encono;

desperta do teu sonofogar de Breogán.

Os bos e xenerososa nosa voz entenden

e con arroubo atendeno noso ronco son,

mais soio os iñorantese féridos e duros,

imbéciles e escurosnon nos entenden, non.

162

163

Os tempos son chegadosdos bardos das edades

que as vosas vaguedadescumprido fin terán;

pois, onde quer, xigantea nosa voz pregoaa redenzón da boaNazón de Breogán.

Prólogo............................................ 5Introdución..................................... 9A Carolina........................................ 32A filla................................................ 17A galiña e os pitiños........................ 131A miña burriña................................ 128A raíz do toxo verde....................... 90A regueifa........................................ 99A Rianxeira...................................... 153A Rosiña do pelo............................. 80A rumboia........................................ 30A Santa Lilaina................................. 103A tardiña na viúva........................... 120A vasoira.......................................... 132A vendima....................................... 93A volta da festa............................... 39Aguanta corazón!........................... 55Ai Maruxiña..................................... 96Ai Rianxo............................................ 158Alalá de Padrón............................... 133Amor rianxeiro................................ 34Apagha o candil.............................. 23Árdelle o eixe.................................. 114Camariñas........................................ 27Cantar de arrieiro............................ 150Cantiga de Laíño............................. 118

ÍNDICE

Cantiga de Montefurado................ 26Cantiga de Pontevedra.................. 18Cantinela da Fonsagrada............... 28Cantinela do Piepe......................... 152Carmiña, Carmela........................... 38Catro vellos mariñeiros.................. 149Chula da Guía.................................. 56Dáme lume Sara............................. 147Desfeita galega.............................. 44En pé............................................... 62Eu che darei.................................... 81Eu chorar chorei............................ 19Eu de Marín ausenteime................ 57Fadinho da tia Mari Benta............. 75Falemos galego.............................. 108Festa no muíño............................... 84Fisterra............................................ 51Foliada da Peroxa.............................. 155Foliada de Amoeiro........................... 154Foliada de Anllóns.......................... 53Foliada de Asén.............................. 125Foliada de Barroso......................... 143Foliada de Betanzos....................... 29Foliada de Carramales.................... 121Foliada de Carril.............................. 74Foliada de Corme........................... 148Foliada de Entrimo......................... 161Foliada de Nadela........................... 116Foliada de Olás............................... 24Foliada de Pontevedra................... 98Foliada de Portonovo.................... 146Foliada de Santiago........................ 105Foliada de Sarela............................ 52Foliada do Celta.............................. 36Foliada do rueiro............................ 134

Foliada mariñeira............................ 76Himno galego................................. 162Jota de Fontenla............................. 126Jota de Malpica.................................... 156Jota de rondadores......................... 113Labregos........................................... 115Lévame............................................. 110Marica............................................... 22Mariñada de Rianxo........................ 42Miña nai............................................ 124Miñas cousas................................... 61Miñas cunchas................................. 54Muiñada........................................... 106Muiñeira do Santo Amaro............... 137Na beira do mar............................... 47O andar miudiño.............................. 101O aradiño.......................................... 138O caneco.......................................... 122O gaiteiro......................................... 20O galo............................................... 70O gato............................................... 43O incendio da Porta do Sol............. 144O magosto....................................... 89O melro............................................ 48O pandeiro de Marica..................... 129O paraugas do Ghosé..................... 73O pirimpimpim................................ 78O rodaballo.................................... 64O sancristán de Coimbra................ 151O testamento do gato.................... 41O verdegaio.................................... 66O vira vira........................................ 102O vivir en Vigo................................. 136Os bistéqueles................................ 142Os capadores.................................. 135

Os de Marín..................................... 104Os mariñeiros.................................. 94Os vellos.......................................... 139Pandeirada de Tella......................... 15Pandeirada do Grove...................... 107Pandeiretada.................................. 58Pandeiretada de Outes.................. 68Para onde vas María....................... 100Pousa, pousa.................................. 40Quen teña viño............................... 63Ribeirana........................................ 111Romance da solteiriña.................... 160Ruada de Chamosa......................... 86San Benitiño................................... 16San Fins do Castro.......................... 145San Sadurniño................................ 82Se chove......................................... 60Sementeira..................................... 71Señor cura...................................... 95Si te casas en Ourense................... 92Terra de maragatos........................ 130Terra de Montes............................. 50Troulada das Rías Baixas................ 46Vaite lavar....................................... 140Valse mariñeiro............................... 65Velai vai........................................... 72Vilagarcía........................................ 119Viva o amor..................................... 112Xota de Vilar................................... 49

Este libro rematouse odía 2 de febreiro de 2012,

día da Candeloria evéspera do San Brais

repertorio tabernario - anl.uvigo.es · vecesconnocturnidade,epoloxeral, tanto a formación de...

Documents