Proxecto Ríos-Participación social en ríos

CEIDA, 23 ao 27 de abril de 2018

Poñer foto da placa do UUL

II XORNADAS INTERNACIONAIS DE EDUCACIÓN AMBIENTAL.

ADEGA (Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza)

www.adega.gal

A Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (ADEGA) é unha asociación ecoloxista democrática, independente e sen ánimo de lucro que traballa na defensa do medio ambiente galego e global dende 1976.

Proxecto Ríos

Nace en 2004, a raíz de la ILP (Iniciativa Lexislativa Popular) para a defensa dos ríos En convenio con Projecte Ríus de Catalunya.

… o fin último; a participación da cidadanía no estudo e a conservación dos ecosistemas fluviais e a promoción de

iniciativas de custodia fluvial.

Proxecto Ríos

En 2018, cumple 14 años! Un programa de referencia en Galiza

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

2. Custodia fluvial

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Dúas inspeccións ao ano (primavera e outono)

Os datos serven para a elaboración do:

“Informe Anual do estado dos ríos Galegos”

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. A inspección de treitos de río

Proxecto Ríos

1. Outras actividades

Proxecto Ríos e a custodia fluvial

2. Custodia fluvial

ADEGA. Ferramentas para a conservación do medio ambiente

Non existe el “Santo Grial” na conservación do medio ambiente Por ese motivo desde Proxecto Ríos e ADEGA apostamos por integrar diferentes ferramentas de participación social: -Educación ambiental -Voluntariado ambiental -Custodia del territorio …

que non deberían ser un fin en sí mesmo.

Proxecto Ríos-ADEGA e a custodia do territorio

Proxecto Ríos ADEGA e a custodia del territorio

Iniciativas: Proxecto Tea

Especies exóticas invasoras , voluntariado en ríos e custodia del territorio 2007-2018

Proxecto Tea

Localización e valores a conservar

O río Tea, afluente do río Miño, no extremo sudoeste galego. Existen importantes formacións de bosques de ribeira, en algúns puntos moi ben conservados e que cubren boa parte do espazo fluvial.

HÁBITATS Hábitats de interés comunitario (incluídos en el anexo I de la Directiva 92/43/CEE): Uceiras secas (código 4030). Uceiras oromediterráneas endémicas con Ulex parvifolius (código 4090). Bosques aluviais residuais (Alnion glutinoso-incanae) (código 91E0). Carballeiras galaico-portuguesas con Quercus robur e Quercus pyrenaica (código 9230). Bosques de Quercus suber (código 9330).

Proxecto Tea

Os campos de voluntariado ambiental do río Tea comezaron no ano 2007 en colaboración co MAGRAMA (Ministerio de Medio Ambiente, Medio Rural e

Marino), dentro do programa de Voluntariado en Ríos da citada entidade.

Año Actuación

Fase 1 2007 Diagnosis de la situación Tomandole el pulso al río Tea

Fase 2 2008-2015 Eliminación de EEI Curando al río Tea

Proxecto Tea

Fase. 1 Realización de inspeccións no treito alto, medio e baixo do río Tea

Proxecto Tea

Obxectivos; que NON pretendemos?

-acabar co problema das exóticas invasoras no río Tea

-obsesionarnos co número de kg o Tn a retirar

Fase 2: Curando ao Tea. Eliminación flora invasora

Proxecto Tea

Campos de Voluntariado para a eliminación das EEI

mañana tarde

viernes -------------- 18:00 h Recepción(albergue)

19:00 h Presentación del PR

19:30 h Presentación y Formación del Progama del Tea

21:00 h Cena

22:00 Dinámicas de Grupo

sábado mañana tarde

09:00h Desayuno 16:30-20:00 h Trabajos de Campo

10:00-13:30 h Trabajos de Campo Regreso al albergue

14:00 h Comida de campo 21:00 h Cena

15:00-16:30 h Descanso 22:00 Dinámicas de Grupo

domingo mañana tarde

10:00h Desayuno 16:30-18:00 h Itinerario guiado

10:30-13:30 h Puesta en común y

evaluación

18:30 h Salida

14:00 h Comida

Proxecto Tea

Venres

Proxecto Tea

Sábado

Proxecto Tea

Domingo

Actuacións Proxecto Tea

Anos Campos Mes(es)

2007 3 campos Outubro

2008 3 campos Outubro

2009 3 campos 1 maio -2 outubro

2010 4 campos Febreiro, abril, xuño e outubro

2011 1 campo Maio

2012 2 campos Marzo, maio

2013 1 campo Maio

2014 1 campo Maio

2015 1 campo Maio

2016 1 campo Maio

2017 1 campo Maio

2018 1 campo Maio 22 Xornadas de eliminación

22 Itinerarios guiados 4 Limpeza de río

3 Descensos en kaiak

Proxecto Tea

Actuouse nun total de 8 especies exóticas invasoras diferentes, ao longo de 3 km. Contabilizaronse case 5 Tn de material eliminado.

-Acacia dealbata y Acacia melanoxylon (mimosa y acacia negra) -Robinia pseudoacacia (falsa acacia) -Phyllostachys spp (pequeñas matas de falso bambú) -Conyza canadensis -Phytolacca americana (tintureira) -Bidens frondosa (garrapatón) -Tritonia x crocosmiflora -Eichhornia crassipes (jacinto de agua)

-A mancha de mimosa e bambú foi erradicada. No 2011 iniciaronse traballos sobre novas manchas de mimosa.

-Tintureira, garrapatón, coniza e tritonia, xa non teñen presenza entre os pasos de Tatín e Ponte Cernadelas

Proxecto Tea

Antes Despois

Proxecto Tea

Mancha Bambú

Proxecto Tea

Mancha Mimosa

Proxecto Tea

A “Custodia activa” do voluntariado ambiental na búsqueda de solucións ao problema das EEI foi fundamental. Nas xornadas de posta en común sobre os traballos de eliminación, o voluntariado fixo unha valoración da metodoloxía empregada, das ferramentas utilizadas, resaltando os problemas xurdidos e propoñendo solucións ou variacións para facer máis eficaz o traballo.

-Estaquillado, para facilitar a recuperación do bosque de ribeira e frenar a expansión das EEI. -Elaboración de carteleria e folleto divulgativo para dar a coñecer a experiencia aos paseantes e á poboación en xeral.

Proxecto Tea

Proxecto Tea

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

O GDR Ulla Umia Lérez é unha asociación formada por concellos, comunidades de montes, asociacións culturais e veciñais, cooperativas, sindicatos que xestionan os fondos para o desenvolvemento rural LEADER 2007-13. Conformanno duas comarcas; Caldas e Tabeirós-Terra de Montes (A Estrada, Forcarei, Cerdedo, Cuntis, Moraña, Caldas de Reis, Portas, Valga, Catoira e Pontecesures)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Fases do proxecto Fase 1. Deseño do material Fase 2. Creación de redes de custodia fluvial e a súa dinamización Fase 3. Realización dos proxectos Fase 4. Divulgación

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Fase 2: Creación de redes

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Muíños e camiños na bacia do río Ulla

• Asociación Cultural A Xesteira (A Estrada)

• Asociación Cultural Rego de Godoi (A Estrada)

• Asociación para a Defensa do Val do Liñares (A Estrada)

Arredor da auga na bacia do río Umia

• Asociación Cultural O Fervedoiro (Cuntis)

Pesca Sostible na bacia do río Lérez

• Comunidade de Montes en ManComún de S. Miguel de Presqueiras (Forcarei)

• Sociedade de Caza e Pesca de Forcarei

• Asociación de Moz@s de Forcarei

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Fase 3: Creación de redes

Muíños e camiños na bacia do río Ulla

• Asociación Cultural A Xesteira (A Estrada)

• Asociación Cultural Rego de Godoi (A Estrada)

• Asociación para a Defensa do Val do Liñares (A Estrada)

Arredor da auga na bacia do río Umia

• Asociación Cultural O Fervedoiro (Cuntis)

Pesca Sostible na bacia do río Lérez

• Comunidade de Montes en ManComún de S. Miguel de Presqueiras (Forcarei)

• Sociedade de Caza e Pesca de Forcarei

• Asociación de Moz@s de Forcarei

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Fase 3: Creación de redes

Bacia do Ulla. Asociación Cultural A Xesteira (A Estrada)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Bacia do Ulla. Asoc. Defensa do Val do Liñares (A Estrada)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

Bacia do Umia. Asoc. Cultural O Fervedoiro (Cuntis)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

ARREDOR DA AUGA

Bacia do Umia. Asoc. Cultural O Fervedoiro (Cuntis)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

ARREDOR DA AUGA

Cuenca del Umia. Asoc. Cultural O Fervedoiro (Cuntis)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

ARREDOR DA AUGA

Bacia do Lérez. Sociedade de Caza e Pesca de Forcarei e Comunidade de Montes en ManComún de S. Miguel de Presqueiras (Forcarei)

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

ARREDOR DA AUGA

Custodia fluvial ULLA-UMIA-LÉREZ

ARREDOR DA AUGA

Fase 4: Divulgación. ADEGA editou un pequeno libro que recolle o proceso e os resultados.

Contidos -Desenvolvemento do proxecto -Fichas …

Manual de custodia fluvial

Manual de Custodia fluvial Froito de todo este traballo e como resultado do plan estratéxico do ano 2008 así como por proposta do voluntariado ambiental do Proxecto Ríos elaborouse de forma participativa o Manual de custodia fluvial.

• Iniciativas con forte carácter de participación social

• Trabállanse problemáticas ambientais “concretas” (eliminación de EEI, abandono do rural, etc)

• Implicase a outras entidades

• Efecto altavoz, divulgar o concepto e a práctica da custodia entre la sociedade (UUL, Encontro de custodia, etc)

• “Aprender facendo”

Características das iniciativas de Proxecto Ríos-ADEGA (éxitos)

• Descoñecemento por parte da cidadanía e administracións da CdT

• Retraso na concesión de Permisos e na elaboración de convenios

• Falta de financiación

• Somos un grupo ecoloxista

Características das iniciativas de Proxecto Ríos-ADEGA (dificultades)

• A custodia do territorio é viable (en Galicia!)

• Os resultados dos traballos e convenios deron lugar a novos proxectos/convenios.

• Experiencias exitosas no referente á participación, alcanzar os obxectivos marcados e satisfacción de todas as partes. TODOS los campos con lista de espera

• Colaboración entre diferentes entidades e coordinación entre técnicos da administración e técnicos de ONG ecoloxistas.

• Aprender a xestionar o territorio

(sos ou acompañados)

Logros da participación “fluvial” ADEGA///Leccións

Obrigado !

www.adega.info www.proxectorios.org