programaciÓn educaciÓn fÍsica i.e.s. alfredo brañas ... · membros do departamento ... e catro...

1

PROGRAMACIÓN EDUCACIÓN FÍSICA

I.E.S. – Alfredo Brañas – Carballo

Curso 2016-2017

http://www.google.es/url?url=http://www.edu.xunta.es/centros/iesalfredobranas/aulavirtual/&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=U&ei=qKe7U96kA-WY0AWI6oGgCg&ved=0CBgQ9QEwAQ&usg=AFQjCNHsk-5BzrWSk6T80enzO3X13GLZSg

2

INDICE

Normativa------------------------------------------------------------------------------------------------------------4

Membros do departamento-------------------------------------------------------------------------------------5

Introducción e Contextualización------------------------------------------------------------------------------6

Obxetivos-------------------------------------------------------------------------------------------------------------9

Contribución ao desemvolvemento de competencias clave-------------------------------------------12

1ºESO

Obxetivos-------------------------------------------------------------------------------------------------------------21

Contidos---------------------------------------------------------------------------------------------------------------22

Secuenciación de contidos---------------------------------------------------------------------------------------23

Temporalización e Estandares de aprendizaxe-------------------------------------------------------------26

Criterios de avaliación Relación cas competencias básicas----------------------------------------------30

Mínimos esixibles.Criterios de cualificación-----------------------------------------------------------------32

2º ESO

Obxetivos------------------------------------------------------------------------------------------------------------34

Contidos-------------------------------------------------------------------------------------------------------------35

Secuenciación de contidos-------------------------------------------------------------------------------------37

Temporalización e Estandares de aprendizaxe----------------------------------------------------------41

Ccriterios de avaliación. Relación cas competencias básicas-----------------------------------------45

Mínimos esixibles.Criteros de cualificación--------------------------------------------------------------47

3º ESO

Obxetivos-----------------------------------------------------------------------------------------------------------49

Contidos-----------------------------------------------------------------------------------------------------------50


Temporalización e Estandares de aprendizaxe-----------------------------------------------------------56

Criterios de avaliación.Relacion cas competencias básicas---------------------------------------------60

Mínimos esixibles.Criterios de cualificación--------------------------------------------------------------62

4º ESO

Obxetivos-----------------------------------------------------------------------------------------------------------64

3

Contenidos--------------------------------------------------------------------------------------------------------66



Criterios de avaliación.Relacion cas competencias básicas--------------------------------------------75


1ºBACHARELATO

Obxetivos----------------------------------------------------------------------------------------------------------79

Contidos------------------------------------------------------------------------------------------------------------81

Secuenciación de contidos-----------------------------------------------------------------------------------82


Criterios de avliación.Relacion cas competencias básicas---------------------------------------------88


Metodoloxía---------------------------------------------------------------------------------------------------92

Procedemento para avaliación inicial--------------------------------------------------------------------93

Procedemento para avaliación extraordinaria--------------------------------------------------------94

Procedemeno para avaliación de materias pendentes na ESO-----------------------------------96

Procedemento para materias pendentes no Bacharelato------------------------------------------97

Materiales e Recursos didácticos.Proxecto lector.plan Integración das TICS------------------98

Educación en valores.Plan de convivencia-------------------------------------------------------------100

Medidas de atención a diversidade----------------------------------------------------------------------102

Actividades complementarias e extraescolares------------------------------------------------------107

Interdisciplinariedade---------------------------------------------------------------------------------------109

PROGRAMACIÓN LOE 2º e 4º ESO-------------------------------------------------------------------------80

4

NORMATIVA

Programación LOMCE feita baixo as pautas da Orde 27 Xuño 2015 ( DOGA 29 Xuño

2015)

5

MEMBROS DO DEPARTAMENTO

O departamento está formado por:

-Elena Moar Gayoso

-Mª Isabel Carracedo Pérez ( XD)

6

INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

A presente programación está desenvolvida para 1º, 2º, 3º e 4º curso da ESO, e

para 1º de Bacharelato do IES Alfredo Brañas situado no núcleo urbano de Carballo,

con alumnos procedentes do pobo e maioritariamente das parroquias da súa área de

influencia. As instalacións cas que conta o centro son dous ximnasios cubertos e pistas

polideportivas (campo de fútbol, dous campos de baloncesto e un de balonmán

superpostos) e catro calles con 258 metros de pistas de atletismo; así mesmo tamén

conta cun entorno idóneo para o desenvolvemento da materia de Educación Física

(amplos sendeiros á beira do río e espacios abertos).

O Departamento está constituído por :

- Isabel Carracedo Pérez.Xefe de Departamento y Profesora de Educación

Física de 1º da ESO,2º ESO

- Elena Moar Gayoso. Profesora de Educación Fïsica de 3º ESO ,4ºESO y

1º Bach.

Os alumnos da idade á que vai dirixida esta programación de Educación

Física están nun momento de grandes cambios de tipo físico, emocional,

intelectual... Están en plena adolescencia e isto supón que debamos conxugar

as propostas que lles facemos ca busca de unha maior autonomía e

responsabilidade persoal. Isto fai que a metodoloxía a empregar nas unidades

didácticas permita a toma de decisións por parte do alumno, buscando

implicalo cognitivamente, o que favorece o seu desenvolvemento persoal e a

7

aprendizaxe motriz de habilidades específicas de xeito integral. O uso de estilos

como a resolución de problemas, o descubrimento guiado, a asignación de

tarefas ou as estratexias globais polarizando a atención ou con modificación da

situación real, son unha constante nas actividades propostas.

A valoración dos progresos que se van conseguindo faise de forma

parcial en cada unidade e ó rematar o trimestre, pero o logro das capacidades

do curso acádase ó finalizar o curso despois de conseguir os obxectivos

didácticos parciais e que podemos entender como unha avaliación formativa

dentro do período anual. Con esta programación contribúese ó

desenvolvemento das Finalidades propostas para a ESO: transmitir elementos

básicos da cultura, fomentar hábitos de traballo autónomo e formalos para que

asuman deberes e exerzan os seus dereitos.

De igual xeito, favorécese o desenvolvemento de Obxectivos xerais de

etapa como o de “coñecer os diferentes elementos básicos do corpo humano e

comprender o seu funcionamento, así como as consecuencias para a saúde do

exercicio físico, a hixiene, a alimentación e a vida saudable”, ou o de “formarse

unha imaxe axustada de si mesmo, tendo en conta as súas capacidades,

necesidades e intereses para tomar decisións, valorando o esforzo necesario

para a superación das dificultades”... Así mesmo, contribúe a acadar as

Competencias Básicas do Currículo tales coma a Competencia no coñecemento

e a interacción co mundo físico, a Competencia social e cidadá, a Competencia

cultural e artística, ou a Competencia para aprender a aprender.

8

Por último, sinalar a especial contribución ó desenvolvemento da

Educación en valores. A “educación para a saúde e a calidade de vida” é un dos

propósitos que pretende a nosa área nos diferentes temas que comprende:

hixiene, prevención de lesións, axeitada forma física, alimentación e nutrición,

ou saúde mental. De igual xeito a “educación para a igualdade de

oportunidades entre os sexos” é algo que abordaremos con todos os bloques

de contidos.

9

OBXECTIVOS XERAIS DA EDUCACIÓN FÍSICA

O concepto de E.F. sobre o que imos basear a nosa programación é “a educación

integral do alumno a través do movemento”. Esto quere dicir que estamos na liña de

educar ós nosos alumnos en todos os seus aspectos: intelectuais, sociais, culturais...

nunha relación interdisciplinar co resto das materias.

É xa un feito que a Educación Física é valorada como un elemento esencial no

proceso educativo dos nosos alumnos. Hoxe en día a sociedade decátase do feito de

que toda a nosa vida convivimos cun corpo en movemento que necesita coidados, que

ten necesidades e tamén grandes posibilidades. Na nosa asignatura, entre outras

cousas, apréndese ós alumnos como, cando, por que e onde realizar esa actividade

motriz. É unha educación por e para o movemento.

Por outro lado, na nosa sociedade, o incremento do noso tempo de lecer e a

necesidade de realizar algún tipo de actividade física, para contrarrestar o crecente

sedentarismo, impúlsanos a ofrecerlle os nosos alumnos o maior número de

posibilidades motrices que enriquezan a súa bagaxe de movementos dende unha

práctica razoada e saudable, co fin de que teña opcións para ocupar o seu tempo de

lecer. Na actualidade faise preciso exercitar o corpo e relacionarse co medio a través

do movemento.

O desenvolvemento integral do individuo inclúe todo aquelo que potencie as

súas capacidades e habilidades motrices, a adquisición de coñecementos desta

10

conducta, asumindo actitudes, valores e normas relativas ós seus movementos. As

actividades deixan de ter un sentido estrictamente recreativo, e oriéntanse cara a

saúde, as habilidades específicas, as cualidades motrices, as actividades no medio

natural e as de ritmo e expresión, todas nun marco socializador.

O ensino da Educación Física na etapa da ESO terá como obxectivo o

desenvolvemento das seguintes capacidades:

1.- Coñecer os trazos que definen unha actividade física saudable e os efectos

beneficiosos que esta ten para a saúde individual e colectiva.

2.- Valorar a práctica habitual e sistemática de actividades físicas como medio

para mellorar as condicións de saúde e a calidade de vida.

3.- Realizar tarefas dirixidas ao incremento das posibilidades de rendemento

motor, á mellora da condición física para a saúde e ao perfeccionamento das funcións

de axuste, dominio e control corporal, adoptando unha actitude de autoesixencia na

súa execución.

4.- Coñecer e consolidar hábitos saudables, técnicas básicas de respiración e

relaxación como medio para reducir desequilibrios e aliviar tensións producidas na

vida cotiá e na práctica físico-deportiva.

5.- Planificar actividades que permitan satisfacer as necesidades en relación cas

capacidades físicas e habilidades específicas a partir da valoración do nivel inicial.

6.- Realizar actividades físico-deportivas no medio natural que teñan baixo

impacto ambiental, contribuíndo á súa conservación.

7.- Coñecer e realizar actividades deportivas e recreativas individuais e

colectivas aplicando os fundamentos regulamentarios, técnicos e tácticos en situacións

de xogo, con progresiva autonomía na súa execución.

11

8.- Amosar habilidades e actitudes sociais de respecto, de traballo en equipo e

de deportividade na participación en actividades, xogos e deportes,

independentemente das diferenzas de xénero, culturais, sociais e de habilidade.

9.- Practicar e deseñar actividades expresivas con ou sen base musical,

utilizando o corpo como medio de comunicación e expresión creativa.

10.- Adoptar unha actitude crítica ante o tratamento do corpo, a actividade

física e o deporte no contexto social.

13

- -

14

-

-

18

-

-

19

A contribución da educación física á adquisición da competencia matemática é

de carácter secundario e prodúcese a través do desenvolvemento de diversos contidos

específicos da educación física e a partir doutros de carácter transversal. O cuantitativo

20

no espacial, no temporal, nas distancias e traxectorias, está reflectido en moi diversos

momentos e actos. O control do tempo, a toma de pulsacións, o ritmo en función da

distancia, a regulación de esforzos, a ocupación espacial, son formas que se manexan

habitualmente en educación física, ben polo coñecemento regulamentario, ben polas

esixencias da propia práctica

21

1º ESO

OBXECTIVOS PARA O 1º CURSO DA ESO

1.- Identificar a actividade física como medio para acadar unha boa calidade de

vida.

2.- Practicar de forma habitual atividade físicas, experimentando as

posibilidades que ofrecen como medio de desfrute e desenvolvemento da personalidade.

3.- Coñecer e practicar deversas modalidades deportivas.

4.- Valorar os aspectos de colaboración, respecto e relación que ofrecen as actividades

físico-deportivas.

5.- Practicar e valorar as actividades de expresión corporal e sistemas rítmicos como

medio de comunicación, como actividade creativa, e como vehículo para acadar a súa

desinhibición.

6.- Dar a coñecer ó alumno xogos propios da súa comunidade e ofrecerlle a

oportunidade de desenvolvelos e practicalos.

22

VINCULACIÓN ENTRE OBXETIVOS,SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN DE

CONTIDOS,CRITERIOS DE AVALIACIÓN,ESTANDARES DE APRENDIZAXE E GRAO

MÍNIMO DE CONSECUCIÓN DE CADA UN,COMPETENCIAS CLAVE,ELEMENTOS

TRANSVERSAIS,INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN E CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN.

CONTIDOS:

–

-

– -

–

–

23

SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS

-

-

-

-

- - -

-

-

-

-

-

-

- - -

24

-

-

-

Bloque 2.- Actividades físicas artistico-expresivas

- O corpo expresivo: postura, xesto e movemento. Aplicación da conciencia corporal

nas actividades expresivas.

- Experimentación de actividades expresivas orientadas a favorecer unha dinámica

positiva do grupo.

- Combinación de distintos ritmos e manexo de diversos obxectos na realización de

actividades expresivas.

- Realización de danzas sinxelas de carácter recreativo e popular.

- Disposición favorable á desinhibición nas actividades de expresión corporal

Bloque 3.- Actividade física e saúde

- O quecemento e o seu significado na práctica da actividade física.

- Execución de xogos e exercicios apropiados para o quecemento.

- Valoración do quecemento como hábito saudable ó comezo dunha actividade física.

- Realización de actividades de baixa intensidade na finalización da actividade física.

- Condición física. Capacidades físicas principalmente relacionadas coa saúde.

25

- Realización de xogos para a mellora da condición física.

- Exercitación de posicións corporais axeitadas na práctica de actividades físicas e en

situacións da vida cotiá.

- Fortalecemento da musculatura de sostén mediante a realización de exercicios de

mobilidade articular de fortalecemento muscular e de relaxación.

- Atención á hixiene corporal logo da práctica de actividade física

Bloque 4.- Os xogos e as actividades deportivas

- O deporte como fenómeno social e cultural.

- Execución de habilidades motrices vinculadas a accións deportivas.

- Práctica de actividades e xogos para a aprendizaxe dos deportes individuais.

- Realización de xestos técnicos básicos e identificación de elementos

regulamentarios dun deporte individual.

- As fases do xogo nos deportes colectivos: concepto e obxectivos.

- Realización de tarefas xogadas e actividades cooperativas. Desafíos físicos

cooperativos.

- Realización de xogos e actividades en que prevalezan aspectos comúns dos

deportes colectivos.

- Coñecemento e realización de xogos e deportes tradicionais de Galicia.

- Aceptación do propio nivel de execución e disposición cara á súa mellora.

- Valoración das actividades deportivas como unha forma de mellorar a saúde.

- Respecto e aceptación das regras das actividades, xogos e deportes

practicados

26

- As actividades físico-deportivas no medio natural: terra, aire e auga.

Realización de habilidades adaptadas ó tipo de actividade recreativa

proposta: rubir, transportar, remar, montar a bicicleta...

- Adquisición de técnicas básicas no medio natural: iniciación á cabullería

básica e montaxe de tendas de campaña. A súa aplicación en diferentes

contextos.

- Realización de itinerarios de curto percorrido, preferentemente no medio

natural, con recoñecemento de sinais de rastreo.

- Adquisición de nocións básicas sobre seguridade, coñecemento de

materiais e vestimenta necesaria.

- Desfrute con construcións de madeira e/ou corda e con outras actividades

de recreación propias do medio natural.

- Aceptación e respecto das normas para a conservación do medio urbano e

natural.

TEMPORALIZACIÓN Y ESTANDARES DE APRENDIZAXE

–

– -

–

–

Hay que ter en conta que en algún caso pode variar,sobretodo o bloque 2,por a

instalación.O número de sesions por evaluación é de 20 +-.

27

No 1º trimestre deste 1º curso, levaremos a cabo dúas Unidades Didácticas.

Partindo de que haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

1ª.- “Desenvolvemento da Condición Física a través de xogos predeportivos

colectivos de control de balón”. Nº de sesións: 12. Actividades centradas no

acondicionamento básico. A condición física saudable e os seus compoñentes.

Actividades de resistencia aerobia, de forza-resistencia e de flexibilidade de xeito

xogado. Realización de actividades de baixa intensidade ó final da actividade física.

Atención á hixiene corporal. Exercitación de posicións corporais axeitadas. As fases do

xogo nos deportes colectivos. Realización de xogos e actividades con aspectos comúns

dos deportes colectivos.

2ª.- “Xogos e exercicios de quecemento. Recompilación“. Nº de sesións: 8. O

quecemento e o seu significado na actividade física. Xogos e exercicios para o

quecemento. Valoración do quecemento como hábito saudable. Hixiene corporal.

Recompilación de exercicios de quecemento.

No 2º trimestre, levaremos a cabo tres Unidades Didácticas. Partindo de que

haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

3ª.- “Iniciación de elementos básicos da expresión corporal e traballo do

sentido do ritmo a través de xogos de mimo e aerobic“. Nº de sesións: 10. O corpo

expresivo: postura, xesto e movemento. Experimentación de actividades expresivas.

Combinación de distintos ritmos. Realización de danzas sinxelas.

4ª.- “Mellora de coordinacións diversas a través de exercicios e xogos

cooperativos de manexo de corda, aros e malabares“. Nº de sesións: 7. Exercitación

28

de posturais corporais axeitadas na práctica da actividade física e en situacións da vida

cotiá. Realización de tarefas xogadas e actividades cooperatrivas. Desafíos físicos

cooperativos. Aceptación do propio nivel de execución e disposición cara á súa

mellora.

5ª.- “Coñecemento dos distintos xogos populares do entorno“.

Nº de sesións: 3. Xogos populares e tradicionais. Actividades de forza (tira-soga).

Actividades de golpeo (estornela). Xogos de equilibrio (zancos). Xogos de agachadas e

persecución.

No 3º trimestre, levaremos a cabo catro Unidades Didácticas. Partindo de que


6ª.- “Iniciación á técnica e regulamento básico dun deporte individual.

Atletismo. “. Nº de sesións: 10. Actividades xogadas cos grupos de modalidades de

atletismo, carreiras con e sen obstáculos, saltos en altura e profundidade, e

lanzamento de artefactos lixeiros e pesados. O deporte como fenómeno social e

cultural. Valoración das actividades deportivas como unha forma de mellorar a saúde.

Autoavaliación e progresión nas habilidades atléticas.

7ª.- “Mellora das cualidades coordinativas e do sentido rítmico a través de

actividades ximnásticas rítmicas con pelota“. Nº de sesións: 8. Fortalecemento da

musculatura de sostén mediante exercicios de mobilidade articular. Posicións

corporais axeitadas. Valoración do quecemento. Manexo de obxectos con música.

Dinámica de grupo. Utilización dos elementos de espacio, tempo e intensidade como

medio para desenvolver habilidades expresivas.

29

8ª.- “Práctica do sendeirismo polo entorno próximo“. Nº de sesións: 2. Análise

de sendas en mapas, práctica de camiñatas polo centro e os arredores a diferentes

ritmos, por diferentes superficies, con variacións nas pendentes... Práctica dunha

marcha no entorno natural. Normas e aspectos básicos a considerar para a súa

organización e desenvolvemento.

9ª.- “ Nocións sobre supervivencia e acampada“. Nº de sesións: 1 día.

Nocións de supervivencia e acampada. Elementos a considerar nun campamento.

Adquisición e posta en práctica de técnicas básicas para a montaxe de tendas de

campaña (iglú e canadense). Normas de seguridade, elección de terreos... Simulacro da

montaxe dun campamento no entorno próximo.

30

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA 1º CURSO ESO. RELACIÓN CAS COMPETENCIAS BÁSICAS

1.- Recompilar actividades, xogos, estiramentos e exercicios de mobilidade articular

apropiados para o quecemento e realizados na clase (soporte escrito). Competencia para

aprender a aprender.

2.- Identificar os hábitos hixiénicos e posturais saudables relacionados coa actividade

física e cos vida cotiá (indumentaria axeitada, hidratación durante a actividade física, hixiene

persoal despois da sesión, posicións corporais axeitadas na vida diaria). Autonomía e iniciativa

persoal.

3.- Incrementar as capacidades físicas relacionadas coa saúde, traballadas durante o

curso, con respecto ao seu nivel inicial (comprobar o seu nivel de esforzo, tendo en conta a súa

mellora e evolución nas capacidades de resistencia, forza e flexibilidade e non o resultado

obtido). Competencia social e cidadá.

4.- Mellorar a execución dos aspectos técnicos fundamentais dun deporte individual,

aceptando o nivel acadado (autoavaliación axustada do seu nivel de execución). Competencia

para aprender a aprender.

5.- Realizar a acción motriz oportuna en función da fase de xogo que se desenvolva,

ataque ou defensa, no xogo ou deporte colectivo proposto (tendo en conta ademais os

aspectos relacionados co traballo en equipo e cooperación). Autonomía e iniciativa persoal.

6.- Resolver desafíos físicos de forma cooperativa (cohesión grupal, toma de decisións

e organización para a resolución do problema). Tratamento da información.

7.- Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia (grao de coñecemento

dos xogos e capacidades coordinativas). Competencia cultural e artística.

31

8.- Elaborar unha mensaxe de forma colectiva mediante técnicas como o mimo, o

xesto, a dramatización ou a danza e comunicalo ó resto de grupos (capacidade creativa,

adecuación e posta en práctica da técnica expresiva escollida, traballo en equipo).

Competencia cultural e artística.

9.- Seguir as indicacións dos sinais de rastrexo propias do sendeirismo nun percorrido

polo centro ou as súas inmediacións, resolvendo pequenos problemas suscitados no devandito

itinerario (identificar os sinais do percorrido, seguir eses sinais e facer o itinerario o máis

rápido posible). Competencia no coñecemento e na interacción no mundo físico.

32

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA 1º DA ESO. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

Os contidos mínimos, o seu desenvolvemento en cada avaliación e criterios de

cualificación expóñense no aula para información dos alumnos dende o principio de

curso:

1.- Asistencia habitual a clase. Tres faltas sen xustificar no trimestre suporán a

perda das posibilidades de superar os contidos prácticos.

2-: Traída do material obrigatorio para as clases de EF. Tres faltas sen xustificar

no trimestre suporán a imposibilidade de aprobar a avaliación.

3.-: Puntualidade en entradas e saídas.

4.-: Comportamento axeitado na aula e pavillón, cos compañeiros e co

profesor.

5.-: Actitude e interese respecto á materia.

6.-: Atención nas explicacións do profesor e esforzo por mellorar o propio

traballo.

7.-: Coidado do material e instalacións.

8.-: Realización do traballo proposto e das actividades físicas segundo as

instruccións.

9.-: Presentación dos traballos nas datas fixadas, acadando o 50% mínimo na

nota correspondente a esta parte.

10.-: Realización das probas físicas, acadando o 50% mínimo na nota

correspondente a esta parte.

33

11.-: Realización das probas escritas ou orais acadando o 50% mínimo na nota


Criterios de cualificación.-

As porcentaxes a aplicar que nos parecen máis acordes co tempo que se lle

dedica a cada un dos contidos son:

- C. Conceptuais. Coñecementos teóricos 20% da nota final. Instrumentos de

avaliación: exames, traballos, cadernos.

- C. Procedimentais. Parte práctica da materia 20% da nota final.

Instrumentos de avaliación: realización de probas puntuais e práctica

diaria.

- C. Actitudinais. Actitude ante a materia, traballo e esforzo persoal 60% da

nota final. Instrumentos de avaliación: fichas de observación na posta e

recollida do material, respecto a compañeiros e profesorado.

34

2º ESO


1.- Coñecer os efectos beneficiosos da práctica regular da actividade física.

2.- Incrementar as súas posibilidades de rendemento motor cualitativa e

cuantitativamente.

3.- Coñecer e practicar deversas modalidades deportivas.


físico-deportivas.

5.- Participar, con independencia do seu nivel de destreza, en xogos e deportes,

colaborando no pleno desenvolvemento da clase.

6.- Practicar e valorar as actividades de expresión corporal e sistemas rítmicos como

medio de comunicación, como actividade creativa, e como vehículo para acadar a súa

desinhibición.

7- Dar a coñecer ó alumno xogos propios da súa comunidade e ofrecerlle a


8.- Deseñar e realizar actividades no medio natural.

35





CONTIDOS:

–

-

– -

–

–

37


-

-

-

- - -

-

- -

-

-

-

- - -

-

-

-

38

-


- A linguaxe corporal e a comunicación non verbal.

- Os xestos e as posturas. Experimentación de actividades encamiñadas ó

dominio, ó control corporal e á comunicación coas outras persoas.

- Control da respiración e da relaxación nas actividades expresivas.

- Realización de improvisacións colectivas e individuais como medio de

comunicación espontánea.

- Realización de danzas do mundo de carácter colectivo. Contextualización

básica.

- Aceptación das diferenzas individuais e repecto ante a execución das tarefas

por parte doutras persoas.


- Obxectivos do quecemento. Quecemento xeral e específico.

- Realización de xogos e exercicios aplicados ó quecemento. Recompilación destes.

- Capacidades físicas principalmente relacionadas coa saúde: resistencia aeróbica e

flexibilidade.

- Control da intensidade do esforzo: toma da frecuencia cardíaca e cálculo da zona de

actividade.

- Acondicionamento físico xeral con especial incidencia na resistencia aeróbica e na

flexibilidade.

- Realización de actividades e xogos para a mellora da condición física.

39

- Recoñecemento e valoración da relación existente entre unha boa condición física e a

mellora das condicións de saúde.

- Recoñecemento e valoración da importancia da adopción dunha postura correcta en

actividades cotiás.

- Realización de actividades con implementos.

- Relación entre hidratación e práctica de actividade física.

- Coñecemento das técnicas de respiración e a súa adecuación a situacións reais.

- Valoración de hábitos saudables como descansar axeitadamente e realizar actividade

física. Toma de conciencia sobre os efectos que teñen para a saúde determinados

hábitos como o consumo de tabaco, alcohol e estupefacientes.


- Práctica de actividades e xogos para a aprendizaxe dos deportes individuais.

- Realización de xestos técnicos básicos e identificación de elementos regulamentarios

dun deporte individual diferente ó realizado no curso anterior.

- Os deportes de competición entre dúas persoas como fenómeno social e cultural.

- Realización de xogos e actividades con elementos técnicos, tácticos e

regulamentarios dos deportes de competición entre dúas persoas.

- Realización de tarefas xogadas e de actividades cooperativas. Novos desafíos

cooperativos.

- Respecto e aceptación das normas dos deportes de competición entre dúas persoas e

das establecidas polo grupo.

40


- Práctica dos fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dun deporte colectivo.

- Autocontrol ante as situacións de contacto físico que se dan nos xogos e no deporte.

- Cooperación nas funcións atribuídas dentro dun labor de equipo para a consecución

de obxectivos comúns.

- Tolerancia e deportividade por riba da procura desmedida dos resultados.

- As actividades físico-deportivas no medio natural: terra, aire e auga. Realización de

habilidades adaptadas ó tipo de actividade recreativa proposta: nadar, esquiar,

rubir, remar...

- O sendeirismo: descrición, tipos de carreiro, material e vestimenta necesaria.

- Realización de percorridos preferentemente no medio natural.

- Adquisición de técnicas básicas no medio natural: iniciación á cabullería básica en

diferentes contextos.

- Respecto do ambiente e valoración deste como lugar rico en recursos para a

realización de actividades recreativas. Experimentación con construcións de

madeira e/ou corda e con outras actividades de recreación propias do medio

natural.

- Aceptación e respecto das normas para a conservación do medio urbano e natural.

Toma de conciencia dos usos adecuados en ambos os contornos.

- Procura de información previa sobre o espazo natural en que se van desenvolver

propostas fóra do centro.

41


– Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física:1º, 2º e 3º trimestre.

– Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas:2º y 3º trimestre.

– Bloque 3. Actividade física e saúde: 1º, 2º trimestre.

– Bloque 4. O xogo e as actividades deportivas: 1º e 3º trimestre.



No 1º trimestre deste 2º curso, levaremos a cabo catro Unidades Didácticas. Partindo

de que haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

1ª.- “Desenvolvemento da resistencia aerobia. Valoración e control”. Nº de sesións:

4. A resistencia aerobia e a saúde. Control da intensidade do esforzo pola frecuencia cardíaca e

respiratoria. Técnicas de respiración. Hidratación. Cálculo da súa zona de actividade. Nivel de

esforzo nas actividades propostas.

2ª.- “Iniciación ó Voleibol”. Nº de sesións: 8. Os deportes colectivos. Voleibol

adaptado. Práctica de xogos regulados e adaptados que faciliten a aprendizaxe dos elementos

técnico-tácticos. Tolerancia e deportividade. Cooperación nas funcións atribuídas dentro do

equipo. Actividades xogadas en ataque (con e sen balón) e en defensa.

3ª.- “ Actividades recreativas individuais e colectivas. Xogos con indiacas, discos

voadores, pelotas pequenas e hóckey“. Nº de sesións: 4. Actividades de tipo recreativo

relacionadas con actividades individuais e colectivas. Actividades de malabares, indiacas e

discos voadores. Práctica de diferentes formas de lanzar, golpear... Xogos posibles e

42

regulamento básico. Práctica do hóckey. Resolución de problemas. Novos desafíos

cooperativos. Actividades con implementos.

4ª.- “Xogos de loita e control corporal”. Nº de sesións: 4. Actividades de loita. Traballo

da técnica e táctica das actividades e xogos propostos. Respecto ó opoñente. Coordinacións

globais e equilibrios. Xogos de loita. Autocontrol ante situacións de contacto físico. Tolerancia

e deportividade.

No 2º trimestre, levaremos a cabo tres Unidades Didácticas. Partindo de que haberá

unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

5ª.- “ Mellora das capacidades físicas básicas. A flexibilidade e a forza“.

Nº de sesións: 4. A flexibilidade, a forza e a saúde. Exercicios de forza para exercitar a

musculatura de sostén. Actividades de forza co peso corporal de tipo dinámico.

Acondicionamento da flexibilidade. Hábitos hixiénicos. Métodos estáticos e dinámicos.

Valoración da flexibilidade.

6ª.- “Desenvolvemento das habilidades ximnásticas“. Nº de sesións: 12.

Desenvolvemento das habilidades ximnásticas. Actividades para o traballo das posicións

estáticas ou de equilibrio (verticais e invertidas). Elementos acrobáticos en diferentes eixes

(volteos e poltróns, roda lateral e rondada). Actividades encamiñadas ó enlace para

desenvolver combinacións. Xestos técnicos e regulamento básico.

7ª.- “Mellora das capacidades físicas básicas e elaboración de quecementos”. Nº de

sesións: 4. O quecemento xeral e específico: obxectivos, recompilación de xogos e exercicios

realizados na sesión. A condición física saudable e os seus compoñentes. Acondicionamento

43

físico xeral. Actividades e xogos para a mellora da condición física. Toma de conciencia sobre

os efectos negativos de determinados hábitos.

No 3º trimestre, levaremos a cabo cinco Unidades Didácticas. Partindo de que haberá


8ª.- “Combinación de elementos e desprazamentos polo espacio seguindo unha

secuencia rítmica“. Nº de sesións: 8. Actividades de desprazamento e movementos seguindo

unha secuencia rítmica establecida con voces, percusións, música... en parellas ou en

pequenos grupos. Práctica de exercicios de ximnasia, de forza resistencia co peso corporal... ó

ritmo dunha música que actúa como fondo ou sostén. Creación e posta en práctica dunha

secuencia de movementos seguindo un ritmo. Improvisacións. Control da respiración e

relaxación.

9ª.- “Iniciación ós deportes de adversario. Badminton”. Nº de sesións: 8. Exercicios e

actividades xogadas de Badminton. Elementos técnicos, tácticos e regulamentarios do

Badminton. O Badminton como fenómeno social e cultural. Actitudes de tolerancia e

deportividade.


Nº de sesións: 2. Xogos populares e tradicionais. Actividades relacionadas con lanzamentos

(chave e petanca). Actividades de forza (tira-soga). Actividades de golpeo (estornela). Xogos de

equilibrio (zancos). Xogos de agachadas e persecución.

11ª.- “ Nocións sobre supervivencia e acampada“. Nº de sesións: 1 día. Nocións de

supervivencia e acampada. Elementos a considerar nun campamento. Adquisición e posta en

práctica de técnicas básicas para a montaxe de tendas de campaña (iglú e canadense). Normas

44

de seguridade, elección de terreos... Simulacro da montaxe dun campamento no entorno

próximo.

12ª.- “Práctica do sendeirismo polo entorno próximo“. Nº de sesións: 2. Análise de

sendas en mapas, práctica de camiñatas polo centro e os arredores a diferentes ritmos, por

diferentes superficies, con variacións nas pendentes... Práctica dunha marcha no entorno

natural. Realizar autónomamente un percorrido no entorno próximo. Normas e aspectos

básicos a considerar para a súa organización e desenvolvemento. Búsqueda e selección da

información sobre o espazo.

45

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA 2º CURSO ESO. RELACIÓN CAS COMPETENCIAS BÁSICAS

1.- Incrementar a resistencia aeróbica e a flexibilidade respecto ao seu nivel inicial

(comprobar o seu nivel de esforzo mediante a participación activa nas sesións, tendo en conta

a súa mellora e evolución nas capacidades e non o resultado obtido). Autonomía e iniciativa

persoal.

2.- Recoñecer a través da práctica, as actividades físicas que se desenvolven nunha

franxa da frecuencia cardíaca beneficiosa para a saúde (despois de diversas tomas de Fc).

Competencia social e cidadá.

3.- Mostrar autocontrol na aplicación da forza e na relación e na confrontación con

outras persoas, ante situacións de contacto físico en xogos e actividades de loita (aplicando

correctamente as técnicas aprendidas e mostrando respecto ás persoas opoñentes).

Competencia social e cidadá.

4.- Manifestar actitudes de cooperación, tolerancia e deportividade tanto cando se

adopta o papel de participante como o de espectador ou espectadora na práctica dun deporte

colectivo (implicación e esforzo en cumprir as responsabilidades asignadas no seu equipo;

respecto ás normas, árbitro, compañeiros e adversarios e aceptación do resultado tanto se

actúa de participante como de espectador). Competencia social e cidadá.

5.- Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia (grao de coñecemento

dos xogos e capacidades coordinativas). Competencia cultural e artística.

6.- Resolver desafíos físicos descoñecidos previamente polo alumnado de forma

cooperativa (cohesión grupal, toma de decisións e organización para a resolución do

problema). Competencia para aprender a aprender.

46

7.- Crear e poñer en práctica unha secuencia harmónica de movementos corporais a

partir dun ritmo escollido (preparación e execución da actividade, así como a súa desinhibición

e colaboración cos compañeiros). Competencia cultural e artística.

8.- Realizar de forma autónoma un percorrido de carreiro cumprindo normas de

seguridade básicas e resolvendo pequenos problemas suscitados no devandito itinerario, á vez

que amosa unha actitude de respecto cara á conservación do entorno en que se leva a cabo a

actividade (indumentaria e material axeitados, uso de recipientes onde depositar os residuos

producidos durante a marcha e aplicacións de cabullería básica). Competencia no

coñecemento e na interacción no mundo físico.

9.- Buscar información en diferentes medios e fontes sobre as saídas que se van

realizar ó medio (obter e seleccionar a información). Tratamento da información e

competencia dixital.



persoal despois da sesión, posicións corporais axeitadas na vida diaria). Competencia social e

cidadá.

47



cualificación expóñense no aula para información dos alumnos dende o principio de curso:

1.- Asistencia habitual a clase. Tres faltas sen xustificar no trimestre suporán a perda

das posibilidades de superar os contidos prácticos.

2.- Traída do material obrigatorio para as clases de EF. Tres faltas sen xustificar no

trimestre suporán a imposibilidade de aprobar a avaliación.

3.-Puntualidade en entradas e saídas.

4.- Comportamento axeitado na aula e pavillón, cos compañeiros e co profesor.

5.-Actitude e interese respecto á materia.

6.-Atención nas explicacións do profesor e esforzo por mellorar o propio traballo.

7.- Coidado do material e instalacións.

8.- Realización do traballo proposto e das actividades físicas segundo as instruccións.

9.- Presentación dos traballos nas datas fixadas, acadando o 50% mínimo na nota


10.- Realización das probas físicas, acadando o 50% mínimo na nota correspondente a

esta parte.

11.- Realización das probas escritas ou orais acadando o 50% mínimo na nota


48


As porcentaxes a aplicar que nos parecen máis acordes co tempo que se lle dedica a

cada un dos contidos son:

- C. Conceptuais. Coñecementos teóricos 25% da nota final. Procedementos de


- C. Procedimentais. Parte práctica da materia 25% da nota final. Procedementos de

avaliación: realización de probas puntuais e práctica diaria.

- C. Actitudinais. Actitude ante a materia, traballo e esforzo persoal 50% da nota

final. Procedementos de avaliación: fichas de observación na posta e recollida do

material, respecto a compañeiros e profesorado.

49

3º ESO


1.- Coñecer os efectos beneficiosos da práctica regular da actividade física.

2.- Realizar tarefas dirixidas ao incremento das posibilidades de rendemento motor, á

mellora da condición física para a saúde e ao perfeccionamento das funcións de axuste,

dominio e control corporal, adoptando unha actitude de autoesixencia na súa execución.

3.- Coñecer e realizar actividades deportivas e recreativas individuais e colectivas

aplicando os fundamentos regulamentarios, técnicos e tácticos en situacións de xogo, con

progresiva autonomía na súa execución.


físico-deportivas.

5.- Participar, con independencia do seu nivel de destreza, en xogos e deportes,

colaborando no pleno desenvolvemento da clase.

6.- Practicar e deseñar actividades expresivas con ou sen base musical, utilizando o

corpo como medio de comunicación e expresión creativa.

7- Dar a coñecer ó alumno xogos propios da súa comunidade e ofrecerlle a


8.- Realizar actividades físico-deportivas no medio natural que teñan baixo impacto

ambiental, contribuíndo á súa conservación.

50





CONTIDOS:

–

-

– -

–

–

52


-

-

-

- - -

-

- -

-

-

-

- - -

-

-

53

-

-


-Bailes e danzas: realización de danzas colectivas, históricas e do mundo. Aspectos

culturais en relaciñon á expresión corporal.

-Realización de movementos corporais globais e segmentarios cunha base rítmica,

combinando as variables de espazo, tempo e intensidade, destacando o seu valor

expresivo.

-Execución de ritmos con práctica individual, por parellas ou colectiva.

-Predisposición para realizar os bailes e danzas con calquera compañeiro e

compañeira.

-Disposición favorable á desinhibición na exteriorización de sentimentos e emocións.


- O quecemento. Efectos. Pautas para a súa elaboración.

- Elaboración e posta en práctica de quecementos, logo da análise da actividade física

que se vai realizar.

- Vinculación das capacidades físicas principalmente relacionadas coa saúde, cos

aparellos e sistemas do corpo humano.

54

- Acondicionamento das capacidades relacionadas coa saúde: resistencia aeróbica,

flexibilidade e forza-resistencia xeral, mediante a posta en práctica de sistemas e

métodos de adestramento.

- Recoñecemento do efecto positivo que a práctica de actividade física produce no

organismo.

- Adopción de posturas correctas nas actividades físicas e deportivas realizadas.

- Control da intensidade do esforzo: coñecemento da frecuencia cardíaca máxima e de

repouso. Tempo de recuperación.

- Alimentación e actividade física: equilibrio entre a inxesta e o gasto calórico.

- Valoración da alimentación como factor decisivo na saúde persoal.

- Execución de métodos de relaxación como medio para liberar tensións.


- As fases do xogo nos deportes colectivos. Organización do ataque e da

defensa.

- Práctica dos fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dun deporte

colectivo diferente ao realizado no curso anterior.

- Participación activa nas actividades e xogos no deporte colectivo escollido.

- Práctica de actividades e xogos para a progresión nun deporte individual.


- Tolerancia e deportividade na práctica deportiva e na consecución de

resultados.

- Asunción da responsabilidade individual nunha actividade colectiva, como

condición indispensable para a consecución dun obxectivo común.

55

- As actividades físico-deportivas no medio natural: terra, aire e auga.

Realización de habilidades adaptadas ó tipo de actividade recreativa

proposta: rapelar, esquiar, rubir, remar...

- Normas de seguridade para a realización de percorridos de orientación no

medio urbano e natural.

- Realización de percorridos de orientación, a partir do uso de elementos

básicos de orientación natural e da utilización de mapas.

- Recoñecemento das actividades na natureza como actividades para a

mellora da condición física e a recreación.

- Aplicación da cabullería a construcións e montaxes básicas caacterísticas

das actividades no medio natural.

- Aceptación das normas de seguridade e protección na realización de

actividades de orientación e no paso de construcións e montaxes de

madeira e/ou corda, propias do medio natural.

56








No 1º trimestre deste 3º curso, levaremos a cabo dúas Unidades Didácticas.

Partindo de que haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

1ª.- “Mellora da Condición Física a través de xogos e tarefas específicas de

adestramento”. Nº de sesións: 12. Capacidades físicas relacionadas ca saúde. Relación

de actividade física e calidade de vida. Aparellos e sistema do corpo. Sistemas de

adestramento da resistencia aerobia, flexibilidade e forza-resistencia. Hixiene postural,

forza e flexibilidade. Incremento da CF. Control da Intensidade. Fc max e Fc de

repouso. Tempos de recuperación. Cálculo da zona de traballo óptima. Alimentación e

actividade física. Métodos de relaxación. Riscos dos desequilibrios entre inxesta e

actividade física.

2ª.- “ Iniciación ás danzas colectivas. A muiñeira“. Nº de sesións: 8.

Execución de pasos sinxelos de varias danzas colectivas. Desprazamentos en grupo sen

e con música. Iniciación ás danzas tradicionais. A muiñeira. Pasos básicos e posicións.

57

Bailes en parella e en grupo. Variación de distancias. Movementos globais e

segmentarios. Espacio, tiempo e intensidade.

No 2º trimestre, levaremos a cabo tres Unidades Didácticas. Partindo de que


3ª.- “ Actividades cooperativas e competitivas encamiñadas á aprendizaxe

dos fundamentos do balonmán“. Nº de sesións: 10. Actividades cooperativas e

competitivas encamiñadas á aprendizaxe dos fundamentos técnicos, tácticos e

regulamentarios do balonmán. Xogos enfocados á técnica individual (botes e

lanzamentos). Actividades centradas no desenvolvemento técnico-táctico individual

(fintas e marcaxe). Accións colectivas (pase, pase e vai, cruces e bloqueos). Situación

xogadas en condicións modificadas tanto no espacio cono no número de xogadores e

regulamento. Resolución de situacións de xogo diversas.

4ª.- “Elaboración e posta en práctica de quecementos”. Nº de sesións: 6. O

quecemento. Efectos. Pautas para a súa elaboración. Análise da actividade física

posterios. Elaboración de quecementos. Posta en práctica de quecementos. Adopción

de posturas correctas. Valoración dun correcto quecemento como prevención de

lesións.

5ª.- “Mellora de coordinacións diversas con móviles reducidos. Xogos

adaptados ó beisbol. Manexo de raquetas”. Nº de sesións: 4. O xogo específico do

beisbol e o xogo adaptado. Aspectos técnicos, tácticos e regulamentarios básicos.

Coordinación das accións propias cas dos compañeiros. Actividades cooperativas e

competitivas. Condición física e recreación en el medio natural.

58

No 3º trimestre, levaremos a cabo catro Unidades Didácticas. Partindo de que


6ª.- “Desenvolvemento das habilidades ximnásticas. Posibilidades de enlace“.

Nº de sesións: 5. Desenvolvemento e progresión das habilidades ximnásticas

traballadas anteriormente. Actividades para o traballo das posicións estáticas ou de

equilibrio (verticais e invertidas). Elementos acrobáticos en diferentes eixes (volteos e

poltróns, roda lateral e rondada). Actividades encamiñadas ó enlace para desenvolver

combinacións. Autoavaliación do adquirido.

7ª.- “Mellora nas habilidades e destrezas relacionadas co Atletismo.

Lanzamentos”. Nº de sesións: 8. Actividades de mellora e perfeccionamento dos

lanzamentos. Actividades competitivas e cooperativas. Utilización de mecanismos

autocorrectores. Autoavaliación. Lanzamento de peso, de disco e de xabalina.

Aspectos técnico-tácticos e regulamentarios básicos. Tolerancia e deportividade.


Nº de sesións: 3. Xogos populares e tradicionais. Actividades relacionadas con

lanzamentos (chave e petanca). Actividades de forza (tira-soga). Actividades de golpeo

(estornela). Xogos de equilibrio (zancos, mariola). Xogos de puntería (chapas). Xogos

coordinativos (brilé).

9ª.- “Iniciación á orientación”. Nº de sesións: 4. Análise da características do

medio natural (topografía e recoñecemento de formas e elementos da paisaxe). Uso

de planos e xogos de orientación polo centro con mapas sinxelos con elementos

59

naturais e artificiais na súa lenda. Actividades de orientación con mapa atendendo a

unha correcta hidratación e vestimenta.

60

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA O 3º CURSO DA ESO. RELACIÓN CAS

COMPETENCIAS BÁSICAS

1.- Relacionar as actividades físicas cos efectos que producen nos diferentes

aparellos e sistemas do copo humano, especialmente con aqueles que son máis

relevantes para a saúde (aparello cardiovascular e aparello locomotor; relacionar estes

cambios ca calidade de vida e autonomía persoal). Competencia social e cidadá.

2.- Incrementar os niveis de resistencia aeróbica, flexibilidade e forza-

resistencia a partir do nivel inicial, participando na selección das actividades e

exercicios en función dos métodos de adestramento propios de cada capacidade (de

acordo cas súas capacidades e baseado no esforzo diario). Autonomía e iniciativa

persoal.

3.- Realizar exercicios de acondicionamento físico atendendo a criteiros de

hixiene postural como estratexia para a prevención de lesións (sobre todo exercicios

de forza muscular e de flexibilidade, transferindo estas posicións corporais á vida

cotiá). Competencia social e cidadá.

4.- Recoñecer, a partir da medición da frecuencia cardíaca, a intensidade do

traballo realizado (calcular a súa zona de traballo óptima e regular o seu traballo

realizado). Competencia para aprender a aprender.

5.- Reflexionar sobre a importancia que ten para a saúde unha alimentación

equilibrada a partir do cálculo da inxesta e o gasto calórico, de acordo coas racións de

cada grupo de alimentos e das actividades diarias realizadas (reflexionar sobre a

importancia que ten este equilibrio e conscientes dos posibles riscos dunha actuación

incorrecta). Competencia social e cidadá.

61

6.- Resolver situacións de xogo reducido dun ou varios deportes colectivos,

aplicando os coñecementos técnicos, tácticos e regulamentarios adquiridos (con

situacións escollidas aplicables á maioría dos deportes colectivos traballados).

Autonomía e iniciativa persoal.

7.- Progresar no desenvolvemento dos aspectos técnicos do deporte individual

traballado (autoavaliación axustada do seu nivel e resolución dos problemas motores).

Competencia para aprender a aprender.

8.- Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia (grao de

coñecemento dos xogos e capacidades coordinativas). Competencia cultural e artística.

9.- Realizar bailes por parellas ou en grupo, indistintamente con calquera

membro del, amosando respecto e desinhibición (con actividades onde a distancia e o

contacto directo entre os integrantes sexa variable). Competencia cultural e artística.

10.- Completar unha actividade de orientación, preferentemente no medio

natural, coa axuda dun mapa, resolvendo pequenos problemas suscitados no

devandito itinerario, coñecendo e aplicando as normas de seguridade propias das

actividades na natureza e amosando unha actitude de respecto cara ó medio

(preferentemente en espazo natural) . Competencia no coñecemento e na interacción

no mundo físico.

11.- Identificar os hábitos hixiénicos e posturais saudables relacionados coa

actividade física e cos vida cotiá (indumentaria axeitada, hidratación durante a

actividade física, hixiene persoal despois da sesión, posicións corporais axeitadas na

vida diaria). Competencia social e cidadá.

62



cualificación expóñense no aula para información dos alumnos dende o principio de

curso:

1.- Asistencia habitual a clase. Tres faltas sen xustificar no trimestre suporán a

perda das posibilidades de superar os contidos prácticos.

2- Traída do material obrigatorio para as clases de EF. Tres faltas sen xustificar

no trimestre suporán a imposibilidade de aprobar a avaliación.

3.- Puntualidade en entradas e saídas.


5.- Actitude e interese respecto á materia.

6.- Atención nas explicacións do profesor e esforzo por mellorar o propio

traballo.


8.- Realización do traballo proposto e das actividades físicas segundo as

instruccións.

9.- Presentación dos traballos nas datas fixadas, acadando o 50% mínimo na

nota correspondente a esta parte.

10.- Realización das probas físicas acadando o 50% mínimo na nota




63


As porcentaxes a aplicar que nos parecen máis acordes co tempo que se lle

dedica a cada un dos contidos son:



- C. Procedimentais. Parte práctica da materia 20% da nota final.

Instrumentos de avaliación: realización de probas puntuais e práctica

diaria.

- C. Actitudinais. Actitude ante a materia, traballo e esforzo persoal 50% da

nota final. Instrumentos de avaliación: fichas de observación na posta e

recollida do material, respecto a compañeiros e profesorado.

64

4º ESO


1.- Coñecer os trazos que definen unha actividade física saudable e os efectos

beneficiosos que esta ten para a saúde individual e colectiva.

2.- Valorar a práctica habitual e sistemática de actividades físicas como medio para

mellorar as condicións de saúde e a calidade de vida.

3.- Realizar tarefas dirixidas ao incremento das posibilidades de rendemento motor, á

mellora da condición física para a saúde e ao perfeccionamento das funcións de axuste,

dominio e control corporal, adoptando unha actitude de autoesixencia na súa execución.

4.- Coñecer e consolidar hábitos saudables, técnicas básicas de respiración e relaxación

como medio para reducir desequilibrios e aliviar tensións producidas na vida cotiá e na

práctica físico-deportiva.

5.- Planificar actividades que permitan satisfacer as necesidades en relación cas

capacidades físicas e habilidades específicas a partir da valoración do nivel inicial.

6.- Realizar actividades físico-deportivas no medio natural que teñan baixo impacto

ambiental, contribuíndo á súa conservación.

7.- Coñecer e realizar actividades deportivas e recreativas individuais e colectivas

aplicando os fundamentos regulamentarios, técnicos e tácticos en situacións de xogo, con

progresiva autonomía na súa execución.

8.- Amosar habilidades e actitudes sociais de respecto, de traballo en equipo e de

deportividade na participación en actividades, xogos e deportes, independentemente das

diferenzas de xénero, culturais, sociais e de habilidade.

65

9.- Practicar e deseñar actividades expresivas con ou sen base musical, utilizando o

corpo como medio de comunicación e expresión creativa.

10.- Adoptar unha actitude crítica ante o tratamento do corpo, a actividade física e o

deporte no contexto social.

66





CONTIDOS:

–

-

– -

–

–

68


-

-

-

- - -

-

- -

-

-

-

- - -

-

-

69

-

-


- Adquisición de directrices para o deseño de composicións coreográficas.

- Creación de composicións coreográficas colectivas con apoio dunha estrutura musical

incluíndo os diferentes elementos: espazo, tempo e intensidade.

- Participación e achega ó traballo en grupo nas actividades rítmicas.

- Disposición favorable á desinhibición na presentación individual ou colectiva de

exposicións orais e rítmicas en público.


- Realización e práctica de quecementos autónomos, logo da análise da actividade

física que se vai realizar.

- O quecemento como medio de prevención de lesións.

- Sistemas e métodos de adestramento das capacidades físicas relacionadas coa saúde:

resistencia aerobia, flexibilidade e forza-resistencia.

- Efectos do traballo de resistencia aerobia, de flexibilidade e de forza-resistencia sobre

o estado de saúde: efectos beneficiosos, riscos e prevención.

- Aplicación dos métodos de adestramento da resistencia aerobia, da flexibilidade e de

forza-resistencia.

70

- Elaboración e posta en práctica dun plan de traballo dunha das capacidades físicas

relacionadas coa saúde.

- Toma de conciencia da propia condición física e predisposición a mellorala.

- Relaxación e respiración. Aplicación de técnicas e métodos de relaxación de forma

autónoma.

- Valoración dos métodos de relaxación para aliviar tensións da vida cotiá.

- Valoración dos efectos negativos que determinados hábitos (fumar, beber,

sedentarismo, consumir estupefacientes...) teñen sobre a condición física e sobre a

saúde e adopción dunha actitude de rexeitamento ante estes.

- Primeiras actuacións ante as lesións máis comúns que poden manifestarse na

práctica deportiva. Protocolos básicos de primeiros auxilios


- Realización de xogos e deportes individuais, de competición entre dúas persoas e

colectivos de lecer e recreación.

- Práctica dos fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dos deportes.

- Coñecemento e realización de xogos e deportes tradicionais de Galicia e da propia

zona, así como do seu regulamento. Procura de información sobre variacións locais.

- Planificación e organización de campionatos nos que se empreguen sistemas de

puntuación que potencien as actitudes, os valores e o respecto das normas.

- Valoración dos xogos e deportes como actividades físicas de lecer e tempo libre.

- Aceptación das normas sociais e democráticas que rexen nun traballo en equipo.

71

- Relación entre a actividade física, a saúde e o medio natural.

- Participación na organización de actividades no medio natural de baixo impacto

ambiental, no medio terrestre ou acuático. Procura e procesamento da información.

Presentación de proxectos a compañeiros.

- Habilidades de maipulación dos elementos naturais (refuxios...).

- Realización de actividades especializadas e de carácter recreativo, preferentemente

desenvolvidas no medio natural (escalada, rapel, paso de travesías, carreiras de

orientación...).

- Realización de actividades especializadas e de carácter recreativo desenvolvidas no

medio natural (remo, vela, traíñas, montañismo...).

- Toma de conciencia do impacto que teñen algunhas actividades físico-deportivas no

medio natural.

72





– Bloque 4. O xogo e as actividades deportivas: 1º, 2º e 3º trimestre.



No 1º trimestre deste 4º curso, levaremos a cabo dúas Unidades Didácticas. Partindo

de que haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a seguinte:

1ª.- “Realización e posta en práctica de quecementos autónomos”. Nº de sesións: 2.

O quecemento xeral e específico. Obxectivos. Pautas para a súa elaboración. Recompilación de

exercicios, tarefas e xogos. Planificación de quecementos diversos. Posta en práctica ós

compañeiros do seu grupo clase ó longo de todo o curso. Valoración dun correcto quecemento

para previr posibles lesións.

2ª.- “Consolidación de patróns específicos de deportes colectivos de manexo de

móvil. Fútbol. Baloncesto”. Nº de sesións: 10. Resolución en situacións de xogo real.

Fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dos deportes. Exercicios e formas xogadas

para o traballo de aspectos importantes en ataque e na defensa. Realización de diversos xogos.

Actitude crítica ante os medios de comunicación sobre o trato o deporte.

3ª.- “Perfeccionar as destrezas específicas de actividades ximnásticas. Acrosport”. Nº

de sesións: 8. Efectos beneficiosos do traballo de forza e flexibilidade. Aplicación de técnicas

de respiración. Traballo de posicións estáticas ou de equilibrios entre unha e varias persoas

73

(verticais ou invertidas). Elementos acrobáticos en diferentes eixes entre unha e varias

persoas. Actividades encamiñadas ó enlace para desenvolver combinacións.



4ª.- “Mellora da Condición Física a través de métodos específicos de adestramento.

Plan de traballo para unha capacidade”. Nº de sesións: 10. Sistemas e métodos de traballo

para a flexibilidade, forza-resistencia e resistencia aerobia. A súa aplicación. Análise dos

efectos beneficiosos do seu traballo. Deseño e posta en práctica dun plan de traballo para

unha capacidade. Relaxación e respiración, métodos (localización, control, concentración).

5ª.- “Consolidación de patróns específicos de deportes de adversario. Badminton”.

Nº de sesións: 6. Resolución en situacións de xogo real. Fundamentos técnicos, tácticos e

regulamentarios do deporte. Exercicios e formas xogadas para o traballo de aspectos

importantes en ataque e na defensa. Realización de diversos xogos. Actitude crítica ante os

medios de comunicación sobre o trato o deporte.

6ª.- “Primeiros auxilios”. Nº de sesións: 2. Primeiras actuacións ante lesións máis

comúns. Protocolos básicos de primeiros auxilios. Prevención de lesións. Valoración dun

correcto quecemento para previr posibles lesións. Actuación en caso de lesións na práctica

deportiva. Como evitar a progresión dunha lesión.

74

No 3º trimestre, levaremos a cabo catro Unidades Didácticas. Partindo de que haberá


7ª.- “Coñecemento dos distintos xogos populares de Carballo e da Comarca“.

Nº de sesións: 2. Xogos populares e tradicionais. Actividades relacionadas con lanzamentos.

Actividades de forza. Actividades de golpeo. Xogos de equilibrio. Xogos de puntería. Xogos

coordinativos. Variacións dos xogos dependendo da zona. Coñecemento dos diferentes

regulamentos. Realización de diferentes xogos. Procura de información.

8ª.- “Organización de actividades deportivas”. Nº de sesións: 4. Organización,

planificación e posta en práctica dunha competición deportiva interna. Uso de sistemas de

puntuación que potencien o respecto das normas. Valoración do deporte com actividade de

lecer. Aceptación de normas sociais e democráticas dun traballo en equipo.

9ª.- “Danza moderna. Creación dunha composición”. Nº de sesións: 9. Participación

en grupo. Creación de composicións colectivas con música. Presentación en público.

Participación en el grupo. Directrices para unha composición. Valoración do ritmo, da

expresión, da orixinalidade e do traballo en grupo para unha correcta exposición.

10ª.- “A actividade física na natureza”. Nº de sesións: 5. Planificación dun plan de

actividades no medio natural: Realización de xogos e deportes de lecer e recreación.

Realización de xogos de orientación. Realización de saídas ó medio natural próximo.

Realización de exercicios e xogos de desenvolvemento da Condición Física. Realización de

xogos populares da zoña. Aceptación de normas sociais e democráticas que rexen un traballo

en equipo.

75

CRITERIOS DE AVALIACIÓN PARA 4º CURSO DA ESO. RELACIÓN CAS COMPETENCIAS

BÁSICAS

1.- Planificar e poñer en práctica quecementos autónomos respectando pautas básicas

para a súa elaboración e atendendo ás características da actividade física posterior. Autonomía

e iniciativa persoal.

2.- Analizar os efectos beneficiosos e de prevención que o traballo regular de

resisencia aerobia, de flexibilidade e de forza-resistencia supoñen para o estado da saúde

(efectos e adaptacións xerais do organismo á actividade física e riscos da “non actividade

física”). Competencia para aprender a aprender.

3.- Deseñar e levar a cabo un plan de traballo dunha capacidade física relacionada coa

saúde, incrementando o propio nivel inicial, a partir do coñecemento de sistemas e métodos

de adestramento. Autonomía e iniciativa persoal.

4.- Resolver situacións de xogo dos deportes traballados, aplicando os coñecementos

técnicos, tácticos e regulamentarios adquiridos (toma de decisións necesaria para a resolución

de situacións de xogo). Competencia para aprender a aprender.

5.- Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia, propios do contorno do

centro (comprobar o grao de coñecemento regulamentario e a valoración dos xogos

practicados así como as habilidades específicas). Competencia cultural e artística.

6.- Resolver supostos prácticos sobre as lesións que se poden producir na vida cotiá, na

práctica de actividade física e no deporte, aplicando unhas primeiras atencións e protocolos

básicos de actuación (aspectos preventivos, criterios de actuación e pautas que evitan a

progresión da lesión). Competencia social e cidadá.

76

7.- Manifestar unha actitude crítica ante as prácticas e valoracións que se fan do

deporte e do corpo a través dos diferentes medios de comunicación (imaxe corporal, estilos de

vida, valores das diferentes vertentes do deporte, violencia e competitividade). Competencia

social e cidadá.

8.- Participar na organización e posta en práctica de torneos en que se practiquen

deportes e actividades físicas realizadas ó longo da etapa (iniciativa, previsión e anticipación ós

problemas en canto á organización; participación activa, colaboración cos compañeiros e

respecto ós opoñentes e normas, en canto á práctica). Autonomía e iniciativa persoal.

9.- Participar de forma desinhibida e construtiva na creación e realización de

actividades expresivas colectivas con soporte musical (valorando a adecuación ó ritmo da

música, a expresión do corpo, a orixinalidade e o traballo de cada grupo na creación da

coreografía). Competencia social e artística.

10.- Utilizar os tipos de respiración e as técnicas e métodos de relaxación como medio

para a redución de desequilibrios e o alivio de tensións producidas na vida cotiá (indicadores

como a localización e control da respiración, a concentración, a disociación de sensacións

tensión/relaxación ou frío/calor). Competencia para aprender a aprender.

11.- Planificar unha saída ó medio natural e resolver cooperativamente problemas que

se presentan nel a partir dos contidos traballados. Autonomía e iniciativa persoal.



persoal despois da sesión, posicións corporais axeitadas na vida diaria). Competencia social e

cidadá.

77

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O 4º DA ESO. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN





2.- Traída do material obrigatorio para as clases de EF. Tres faltas sen xustificar no





6.- Atención nas explicacións do profesor e esforzo por mellorar o propio traballo.





10.- Realización das probas físicas acadando o 50% mínimo na nota correspondente a

esta parte.



78




- C. Conceptuais. Coñecementos teóricos 30% da nota final. Procedementos de


- C. Procedimentais. Parte práctica da materia 20% da nota final. Procedementos de


- C. Actitudinais. Actitude ante a materia, traballo e esforzo persoal 50% da nota final.

Procedementos de avaliación: fichas de observación na posta e recollida do material,

respecto a compañeiros e profesorado.

79

1º BACHARELATO

OBXECTIVOS DA EDUCACIÓN FÍSICA NO BACHARELATO

1.- Coñecer e valorar os efectos positivos da práctica regular de actividade física no

desenvolvemento persoal e social, facilitando a mellora da saúde e a calidade de vida.

2.- Organizar e participar en actividades físicas como recurso para ocupar o tempo

libre e de lecer, valorando os aspectos sociais e culturais asociados.

3.- Adquirir un estilo de vida saudable, especialmente no que respecta á práctica

continua e adaptada de actividade física.

4.- Aprender os procedementos básicos para a planificación de actividade física, que

permitan a xestión autónoma dun proxecto persoal de actividade física para a saúde.

5.- Aprender procedementos sinxelos de avaliación que proporcionen información que

facilite a toma de decisións fundamentais na elaboración dun proxecto persoal de actividade

física.

6.- Desenvolver as capacidades motrices de xeito diverso e global para favorecer a

consecución e mantemento dunha boa saúde.

7.- Desenvolver as capacidades motrices para consolidar unha aptitude motriz que

permita a preparación axeitada de probas de acceso ós estudos vinculados á EF ou probas de

acceso de carácter profesional.

8.- Coñecer, organizar e practicar xogos motores e actividades deportivas, adaptadas

ós intereses do alumnado, ás instalacións do centro e ós recursos materiais dispoñibles, dando

80

prioridade á toma de decisións e aplicando recursos técnicos aprendidos nas etapas

anteriores.

9.- Coñecer e practicar actividades físicas no medio natural, favorecendo e

demostrando actitudes que contribúan á súa conservación.

10.- Adoptar unha actitude crítica fronte a prácticas sociais con efectos negativos para

a saúde individual e colectiva.

11.- Coñecer e aplicar normas básicas de hixiene postural sobre a base de criterios

ergonómicos.

12.- Deseñar e practicar, en grupos pequenos, composicións con e sen base musical,

como medio de expresión e comunicación.

13.- Utilizar de xeito autónomo a actividade física e as técnicas de relaxación para a

redución de desequilibrios e tensións da vida diaria.

14.- Coñecer os estudos vinculados á Educación Física.

15.- Superar os estereotipos de xénero na práctica deportiva.

16.- Coñecer os elementos básicos da historia do deporte galego nas súas principais

modalidades deportivas.

81

–

-

– -

–

–

82


-

-

- -

-

-

- -

-

-

-

-

- -

- Beneficios da práctica regular de actividade física e valoración da súa

incidencia sobre a saúde.

- Aceptación da responsabilidade no mantemento e mellora da condición física.

- Criterios fundamentais para a planificación da actividade física para a saúde.

83

- Execución de probas para a avaliación das capacidades motrices.

- Actividade física para a saúde: o acondicionamento físico, o xogo motor, as

actividades deportivas e as actividades físicas no medio natural.

- Métodos básicos para o desenvolvemento da condición física.

- Manexo e control dos compoñentes fundamentais da carga na práctica de

actividade física: o volume, a intensidade e a densidade do esforzo.

- Análise da influencia dos hábitos sociais positivos: alimentación, descanso e

estilo de vida activo.

- Análise e influencia da hábitos sociais negativos: sedentarismo, consumo de

drogas, alcohol, tabaco...

- Normas ergonómicas e de hixiene postural.

- Aplicación de técnicas básicas de relaxación.

- Deporte como fenómeno social e cultural.

- Coñecemento do regulamento básico e adaptado de xogos motores, actividades

deportivas e deporte alternativo.

- Perfeccionamento técnico e aplicación de normas tácticas fundamentais para a

realización de xogos motores, actividades deportivas e deporte alternativo practicado en

etapas anteriores.

- Organización e participación en competicións recreativas dos deportes practicados.

- Valoración dos aspectos de relación, traballo en equipo e xogo limpo nas actividades

físicas e nos deportes.

- Realización de actividade física con soporte musical.

84

- Elaboración e representación dunha composición corporal individual ou colectiva.

- Colaboración na organización e realización de actividade física no medio natural.

- Recoñecemento do valor expresivo e comunicativo das actividades practicadas.


– Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física: 2º trimestre.

– Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas:2º trimestre.

– Bloque 3. Actividade física e saúde: 1º, 2º E 3º trimestre.




No 1º trimestre deste 1º curso de Bacharelato, levaremos a cabo tres Unidades

Didácticas. Partindo de que haberá unhas vinte sesións por avaliación a distribución é a

seguinte:

1ª.- “Mellora da Condición Física a través de deportes. Rugbi. Deportes de raqueta.

Baloncesto”. Nº de sesións: 13 . Responsabilidade no mantenemento da CF. Beneficios da

práctica regular da actividade física. Actividade física para a saúde: xogo motor e actividades

deportivas. Regulamento básico e adaptado. Perfeccionamento técnico e aplicación de normas

tácticas. Valoración de aspectos de relación, traballo en equipo e xogo limpo. Discriminación

do tipo de actividade física máis axeitado para a prevención da obesidade.

85

2ª.- “Mellora da Condición Física a través de sistemas de adestramento”. Nº de

sesións: 5. Beneficios da práctica habitual da actividade física. Responsabilidade no

mantenemento dunha boa Condición Física. Métodos básicos para o desenvolvemento da CF.

Velocidade. Forza. Compoñentes da carga: volume, intensidade, densidade. Deseño dun

proxecto de actividade física persoal. Probas de avaliación das capacidades motrices. Uso

axeitado de novas tecnoloxías. Saída ó ximnasio de musculación.

3ª.- “Traballo de xogos e deportes tradicionais da Comarca”. Nº de sesións: 2.

Organización de xogos populares para os compañeiros do centro. Deporte como fenómeno

social e cultural. Participación en competicións recreativas. Organización e participación de

actividade física no medio natural



4ª.- “Traballo da expresión corporal. Bailes de salón. Danzas en grupo”. Nº de

sesións: 12. Técnicas básicas de relaxación. Normas de hixiene postural. Realización de

actividade física con soporte musical. Elaboración e representación dunha composición

corporal colectiva tendo en conta o ritmo e expresión.

5ª.- “Análise crítico do deporte de alto rendimento. Movemento Olímpico e medios

de comunicación. Elementos básicos da historia do deporte galego”. Nº de sesións: 3.

Deporte como fenómeno social e cultural. Análise e influencia de hábitos sociais negativos no

mundo deportivo. Actitude crítica sobre o deporte actual. Actitude crítica dos medios de

comunicación. Debate.

86

6ª.- “Mellora da Condición Física a través de sistemas de adestramento”. Nº de

sesións: 5. Beneficios da práctica habitual da actividade física. Responsabilidade no

mantenemento dunha boa Condición Física. Métodos básicos para o desenvolvemento da CF.

Flexibilidade. Forza. Compoñentes da carga: volume, intensidade, densidade. Deseño dun

proxecto de actividade física persoal. Probas de avaliación das capacidades motrices. Uso

axeitado de novas tecnoloxías. Saída ó ximnasio de musculación. Aplicación de normas básicas

de hixiene postural.



7ª.- “Mellora da Condición Física a través de deportes. Deportes de loita. Balonmán“.

Nº de sesións: 10. Responsabilidade no mantenemento da CF. Beneficios da práctica regular

da actividade física. Actividade física para a saúde: xogo motor e actividades deportivas.

Regulamento básico e adaptado. Perfeccionamento técnico e aplicación de normas tácticas.

Valoración de aspectos de relación, traballo en equipo e xogo limpo. Discriminación do tipo de

actividade física máis axeitado para a prevención da obesidade.

8ª.- “Mellora da Condición Física a través de Sistemas de adestramento no medio

natural”. Nº de sesións: 5. Beneficios da práctica habitual da actividade física.

Responsabilidade no mantenemento dunha boa Condición Física. Métodos básicos para o

desenvolvemento da CF. Resistencia. Compoñentes da carga: volume, intensidade, densidade.

Deseño dun proxecto de actividade física persoal. Probas de avaliación das capacidades

motrices. Uso axeitado de novas tecnoloxías. Participación e colaboración no

87

desenvolvemento de actividades físicas no medio natural. Prevención da obesidade.

Discriminación de hábitos que condicionan un estilo de vida saudable.

9ª.- “Traballo no medio natural. Orientación. Lectura de mapas e compás”. Nº de

sesións: 5. Participación en actividades no medio natural. Deportes e xogos na natureza.

Lectura de mapas da zona e manexo da brúxula. Xogos e carreiras de orientación. Beneficios

da práctica regular de actividade física. Actividade física para a saúde: o xogo motor.

88

CRITERIOS DE AVALIACIÓN NO BACHARELATO

1.- Discriminar os hábitos que condicionan un estilo de vida saudable. Avaliar

se o alumnado é capaz de diferencialos ademáis das razóns que xustifican

científicamente a práctica regular da actividade física para protexer a saúde.

2.- Deseñar de xeito autónomo un proxecto de actividade física persoal. En

función do estado de saúde e da capacidade motriz, incluíndo un sistema de

avaliación, obxectivos e actividades temporalizadas.

3.- Empregar probas fundamentais para a avaliación das capacidades

motrices. Mellorar a condición física individual. Comprobarase así mesmo, a

capacidade de elaboración dun proxecto persoal acorde cos resultados da

autoavaliación (aplicando probas sinxelas).

4.- Organizar actividades físicas utilizando os recursos do centro e do seu

entorno. Avaliarase a participación na organización de actividsades.

5.- Aplicar normas básicas de hixiene postural e ergonomía en actividades da

vida cotiá. Avaliar a capacidade do alumno para aplicar unhas directrices básicas de

axuste postural previndo lesións e favorecendo movementos máis eficientes.

6.- Discriminar o tipo de actividade física máis axeitado para a prevención da

obesidade e do sobrepeso. Para o mantemento dunha boa saúde.

7.- Demostrar competencia técnica e táctica en situacións reais de práctica

deportiva. Avaliar a capacidade de execución e de toma de decicións por parte do

alumno.

8.- Participar e colaborar na organización e no desenvolvemento de

actividades físicas no medio natural. Avaliar a participación activa e responsable.

89

9.- Demostrar o coñecemento de diferentes métodos de relaxación. Realizar

de xeito autónomo os diferentes protocolos de relaxación.

10.- Mostrar unha actitude de esforzo, cooperación, solidariedade e respecto

durante a práctica de actividades físicas e deportivas. Elaborar composicións

corporais colectivas, tendo en conta o ritmo e a expresión. Esforzo, superación

persoal, cooperación e respecto. Valorarase igualmente a orixinalidade, a

expresividade e a capacidade de seguimento do ritmo nas composicións colectivas.

11.- Facer un uso axeitado das novas tecnoloxías para o desenvolvemento dos

coñecementos relacionados coa área de Educación Física. Xa sexa como axuda para a

valoración de capacidades ou control da carga, ou para a busca e interpretación de

información.

12.- Identificar os hábitos hixiénicos e posturais saudables relacionados coa

actividade física e cos vida cotiá (indumentaria axeitada, hidratación durante a

actividade física, hixiene persoal despois da sesión, posicións corporais axeitadas na

vida diaria).

90

CONTIDOS MÍNIMOS ESIXIBLES PARA BACHARELATO. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN





2- Traída do material obrigatorio para as clases de EF. Tres faltas sen xustificar no





6.- Atención nas explicacións do profesor e esforzo por mellorar o propio traballo.





10.- Realización das probas físicas acadando o 50% mínimo na nota correspondente a

esta parte.



91






- C. Procedimentais. Parte práctica da materia 20% da nota final. Instrumentos de


- C. Actitudinais. Actitude ante a materia, traballo e esforzo persoal 40% da nota

final. Instrumentos de avaliación: fichas de observación na posta e recollida do

material, respecto a compañeiros e profesorado.

92

METODOLOXÍA

Os contidos a desenvolver así coma os obxectivos perseguidos serán os que nos

fagan optar polos diferentes métodos, técnicas, estilos, etc. Empregaremos tanto

formas de ensino-aprendizaxe baseadas na recepción coma no descubrimento. Así

recurrirase segundo as necesidades á instrucción directa ou á busca.

As estratexias na práctica máis usadas serán as globais sobre todo as de tipo

intermedio, con polarización da atención e con modificación da situación real,

buscando con elo que as aprendizaxes estean o máis contextualizadas posible. En

moitos casos empregaremos as analíticas, xa sexa por razóns de seguridade, de gran

dificultade ou por existir unha solución de probada eficacia. Debe primar a adaptación

das estratexias ás necesidades requiridas polo alumno e a tarefa e non ó revés.

Para a organización da clase empregaremos estilos coma a asignación de

tarefas e os grupos de nivel, o ensino recíproco, o descubrimento guiado e a resolución

de problemas. Preténdese que o número de decisións a tomar polos alumnos antes,

durante e ó finalizar a súa actuación sexa cada vez maior.

Ó longo da etapa de ESO e 1º de Bacharelato irémonos decantando cada vez

máis por métodos, estratexias e formas de organización que e permitan ó alumno irse

emancipando, sendo cada vez máis autónomo e responsable das súas accións.

93

PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN INICIAL

Faremos unha avaliación inicial na que veremos o estado da súa condición física e das súas

habilidades motrices básicas e específicas. Para elo empregaremos diferentes probas físicas e

actividades que nos permitan ter un referente para elaborar unidades didácticas axeitadas. Ó

longo do ano realizaremos un seguimento constante con observacións e anotacións dos

diversos aspectos nunha ficha individual do alumno ; isto contribuirá á avaliación formativa,

que incidirá nas decisións que tomemos para elaborar fichas de traballo individuais, variacións

de actividades, metodoloxía, etc., en definitiva dos reforzos. Ó finalizar faremos unha

avaliación sumativa, para comprobar o grao de consecución dos obxectivos. Nesta avaliación

considérase todo o visto nas avaliacións formativas e o recollido nas avaliacións finais das

diferentes unidades didácticas.

En canto a cómo avaliar farémolo tanto de xeito subxectivo como obxectivo recurrindo

así tanto a técnicas e procedementos de observación como de experimentación. Para

elo usamos: test de condición física, probas de execución, fichas de observación

(rexistros de acontecementos), listas de control, escalas de clasificación ou puntuación,

diarios ou informes, exames tipos test, exames orais e realización de traballos en clase

ou fora dela. Tamén usaremos en casos puntuais a autoavaliación e coavaliación dos

alumnos, buscando con elo a súa implicación persoal, o seu espírito crítico e a súa

autonomía.

Avaliación da programación:

Para a valoración do proceso de ensinanza-aprendizaxe debemos valorar

ademais dos alumnos ós demais elementos que interveñen en dito proceso: ó

94

profesor, á programación, ós obxectivos propostos, ós contidos, á metodoloxía

empregada e ós materiais e recursos didácticos. Para elo usaremos cuestionarios para

que cubran os alumnos, contrastar experiencias con outros profesores e facer que

outro profesor observe algunha das nosa clases. Ó final do curso todos os membros do

departamento farán unha valoración dos contidos e métodos empregados cos seus

alumnos, indicando que medidas e modificacións se farán para o vindeiro ano en

relación ca elaboración da programación.

PROCEDEMENTO PARA AVALUACIÓN EXTRAORDINARIA

.- ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN, DE AMPLIACIÓN E REFORZO

1.- Actividades de reforzo: os alumnos que presenten dificultades na asimilación dos contidos

sobre todo de tipo práctico, se lles suxerirá que acudan a actividades de reforzo no horario dos

recreos.

2.- Recuperar a avaliación: durante o curso os alumnos deberán recuperar a parte teórica e

práctica. As probas de recuperación práctica celebraranse durante os recreos.

3.- Xuño: poderase celebrar un exame final en xuño. O alumno irá a este exame con toda a

área ou cos parciais suspensos.

4.- Setembro: os alumnos realizarán un exame teórico e outro práctico dos contidos

desenvolvidos durante o curso. Soamente se avaliarán aspectos conceptuais e procedimentais,

xa que os actitudiais só poden ser obxectivamente avaliables a través do traballo, esforzo e

actitude durante o curso (50% polo seu grao de dominio nos contidos de tipo procedimental e

50% polos seus coñecementos de carácter conceptual).

95

5.- Actividades de ampliación: este tipo de actividades verémolas de xeito más detallado no

desenvolvemento das UUDD. Usarémolas cando impartamos máis contidos dos previstos, ben

sexa a un grupo de alumnos reducido que presenta unha diferencia notable de nivel con

respecto dos seus compañeiros, ou ben sexa ó grupo clase pola súa excelente motivación por

exemplo, co que se fai necesaria unha ampliación dos contidos programados aumentando o

número e nivel das tarefas propostas. Tamén estas actividades estarán indicadas para alumnos

repetidores que presenten un bo nivel da materia.

96

PROCEDEMENTO PARA AVALIACIÓN DE MATERIAS PENDENTES NA ESO

A Educación Física está catalogada como unha materia de contidos progresivos, polo

que para a avaliación dos alumnos que arrastren esta materia como suspensa do curso

anterior terase en conta as avaliacións que realizan no presente curso.

Ademáis, un día á semana (no recreo ou outra hora dispoñible para alumnos e

profesor) tamén cumprirán como sesións de recuperación para os alumnos pendentes,

adaptándose os traballos para que en cada momento sexan os máis procedentes; así

se lles terá en conta na cualificación da avaliación de pendentes o seu traballo en estas

sesións.

Para os alumnos que teñan dificultade para a realización de estas sesións

prácticas por motivo de doenzas ou lesións (xustificados debidamente con informes

médicos recomendando aqueles exercicios que faciliten a recuperación ou mellora do

seu problema físico), a avaliación será en función dos contidos do presente curso, así

como dos traballos que sobre os contidos do ano anterior deberá realizar e que, a ser

posible, terán sempre pequenas adaptacións ó seu problema, coa finalidade de dotalo

de maiores coñecementos e estratexias de actuación á súa problemática.

97

PROCEDEMENTO DE EVALUACIÓN DE MATERIA PENDENTE NO BACHARELATO

Un día á semana (no recreo ou outra hora dispoñible para alumnos e profesor)

cumprirán como sesións de recuperación para os alumnos pendentes, adaptándo os traballos

para que en cada momento sexan os máis procedentes; así terase en conta na cualificación da

avaliación de pendentes o seu traballo en estas sesións, a parte das probas físicas e escritas

puntuais no exame final.

Para os alumnos que teñan dificultade para a realización de estas sesións prácticas por

motivo de doenzas ou lesións (xustificados debidamente con informes médicos recomendando

aqueles exercicios que faciliten a recuperación ou mellora do seu problema físico), a avaliación

será en función dos contidos do curso a ser posible, tendo sempre pequenas adaptacións ó seu

problema, coa finalidade de dotalo de maiores coñecementos e estratexias de actuación á súa

problemática.

98

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS. PROXECTO LECTOR. PLAN DE INTEGRACIÓN

DAS TICS

Os diferentes tipos de materiais que usaremos serán:

- Material impreso: Materiais de aula en forma de apuntes e libros de texto.

- Recursos materiais: Materiais didácticos para o desenvolvemento dos

contidos; incluirase tanto os convencionais (balóns, aros, cordas...) como os no

convencionais (globos, botellas...). Materiais audiovisuais: vídeos, CD´s, DVD´s...

Programas de ordenador, internet...

Empregaranse polo tanto, materiais específicos da materia (balóns,

colchonetas, plintos, raquetas, compases...). Ademais usaremos vídeos, fotos, recortes

de prensa, diapositivas, mapas topográficos, bibliografía diversa... Tamén botaremos

man do materia alternativo como globos, periódicos, botellas, cartóns...

Como material impreso guía usaremos apuntes elaborados polo departamento

que estarán a disposición. Tamén elaborará cada alumno un caderno no que anotará

aspectos importantes do realizado e comentado nas clases e no que pegará follas que

lle iremos proporcionando ó longo do curso sobre temas de interese ou pequeno

traballos que deben realizar. Ademais contaremos con exemplares dos libros do

alumno que estarán a súa disposición na biblioteca do centro, pudendo tamén ser

empregados para traballar con eles na clase.

Dende o departamento intentarase que os alumnos sexan autónomos e

habituais no uso da biblioteca así coma nas consultas a través de internet á hora de

elaborar os traballos. Así mesmo, o departamento de EF colabora na posta en práctica

99

do “Plan lector do centro”. Se lles facilitará o acceso ás páxinas web, blogs ou portais

de interese, así como o acceso a novas tecnoloxías.

100

EDUCACIÓN EN VALORES. PLAN DE CONVIVENCIA

Os contidos da Educación Física tocan de xeito implícito a maior parte dos

puntos en relación á educación en valores. En cada unha das UUDD propostas sinálase

polo menos un aspecto que se vai desenvolver de xeito máis acusaso que ó resto.

A educación para a saúde e a calidade de vida é un dos propósitos que

pretende a nosa materia, nos diferentes temas que comprende: a hixiene (cazado,

roupa, ducha...), a prevención de lesións (quecementos, relaxación, emprego do

material axeitado...), desenvolvemento físico que permita solucionar as demandas que

o traballo e as actividades cotiás requiren (mellora dos compoñentes da condición

física saudable: resistencia aerobia, forza muscular, flexibilidade...), alimentación e

nutrición (adaptada ás actividades realizadas para evitar carencias ou excesos, control

do sobrepeso ou da delgadeza, debilidade extrema, elaboración de programas de

actividade física e dietas...) ou a saúde mental (actividade física como descanso,

recreación, contacto con outras persoas, loita contra o estrés...).

Así mesmo, a educación non sexista é algo que abordamos con todos os

bloques de contidos. Cos contidos referidos a actividades no medio natural trátase de

incidir na educación ambiental.

Para a educación para a cidadanía e democracia usaremos temas referidos ó

consumo e o deporte, materiais deportivos, bebidas, aparatos... Cando se toquen

101

aspectos de nutrición incidirase sobre todos os productos de adelgazamento,

complexos vitamínicos, anabolizantes...

Con todos os contidos de tipo actitudinal tentarase traballar sobre a educación

para a paz e sobre a educación moral e cívica. O departamento de EF colaborará na

posta en práctica do Plan de convivencia do centro. A educación vial trátase ca maioría

dos contidos procedimentais; o traballo de traxectorias, desprazamentos, atención

selectiva, anticipación perceptiva, avaliación de situacións e rápida toma de decisións...

102

MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDAD

Temos que prestar atención ós alumnos con necesidades específicas de apoio

educativo. Dentro de estes diferencia:

- Alumnos con necesidades educativas especiais.

- Alumnos con altas capacidades intelectuais

- Alumnado con integración tardía no sistema educativo español.

Todo elo pode enmarcarse na denominada atención á diversidade, que

englobará tanto á problemática que esixe modificación ou supresión de elementos

curriculares como ós cambios non significativos.

De modo xeral, os comportamentos dos alumnos diferéncianse uns de outros

debido a múltiples razóns: diferencias individuais (idade biolóxica, limitacións

sensoriais ou motrices, motivacións, intereses...), diferencias de grupo (étnicas, de

xénero ou socioculturais), ou de contexto (familiar, social...). Isto tradúcese en niveis

de activación diferentes, estilos de xogo e aprendizaxe heteroxéneos, distintos gustos

polas actividades así como intereses variados, xa sexa polo rendemento, pola

diversión, por cuestións estéticas...

103

Os resultados obtidos nas avaliacións iniciais van a orientarnos sobre as

diferencias que existen entre os alumnos en canto niveis, motivacións, ritmos de

aprendizaxe... Así, segundo as circunstancias, pódense propor:

- metodoloxías e niveis de axuda diversos,

- propor actividades de aprendizaxe diferenciadas,

- prever adaptacións de material didáctico,

- organizar grupos de traballo flexibles,

- acelerar ou diminuír o ritmo de introducción de novos contidos,

- organizar e secuenciar os contidos de forma distinta ou

- dar prioridade a uns núcleos de contidos sobre outros, profundizando en

eles ou ampliándoos.

Con todo isto intentamos adaptar tanto os elementos de acceso ó currículo

(distintos materiais, linguaxes...) como adaptar de forma non significativa os

elementos básicos de ese currículo. Para a nosa intervención, como xa se comentou na

metodoloxía, empregaremos formas variadas de tratar os contidos, así como

agrupamentos moi flexibles, o que permitirá ir acadando unha gradación nos niveis e

que os alumnos traballen segundo as súas posibilidades. Os transvases de alumnos dun

nivel a outro serán constantes ó ir mellorando así como ó ir cambiando de contidos e

actividades.

104

A denominación de alumnos con necesidades educativas especiais comprende

a alumnos que presentan alteracións e deficiencias de diversa índole, xa sexa

anatómica, sensorial ou intelectual (con deficiencias de visión, de respiración, de

adaptación social...). Para estes alumnos en vez de fixarnos na súa discapacidade e

limitacións teremos en conta as súas capacidades presentes, as axudas e recursos de

acceso ó currículo e as adaptacións que se precisan para que acaden os obxectivos que

se estableceron para todos os alumnos de ESO. Faise, polo tanto, sempre necesaria a

avaliación inicial para que á vista das súas posibilidades establezamos o xeito de

intervención máis axeitado e as modificacións curriculares precisas.

Ó non existir exencións en educación física os alumnos con limitacións, xa

sexan permanentes ou temporais, realizarán as actividades que non prexudiquen o

seu problema, á vez que complementarán con traballos prácticos ou teóricos os

contidos que non poidan desenvolver, para poder acadar os obxectivos previstos.

No caso de que soliciten unha adaptación curricular, farase á vista dun

certificado médico oficial no que debe constar especificado con claridade as

limitacións de acción que teña ese alumno, así como formas de actuación

recomendadas e actividades prexudiciais ou prohibidas. Así se establecerán uns

obxectivos adaptados, seleccionaranse os contidos axeitados e os criterios de

avaliación serán acordes ás capacidades a valorar. Por exemplo:

- Ante un caso de escoliose postural os médicos normalmente desaconsellan a

práctica de exercicios que sobrecarguen a columna no seu eixe lonxitudinal, os saltos e

as actividades que solicitan de forma única unha das súas extremidades. Ante isto

105

prescindiremos duns determinados contidos (multisaltos, traballo do membro inferior

con sobrecargas, rodas laterais...), outros adaptarémolos (traballo con raquetas con

ambos membros, deportes como balonmán ou baloncesto buscando o uso por igual de

ambos lados...) e outros non terán ningún tipo de contraindicación.

- Se nos atopamos con un alumno que presenta problemas de desprazamento e

equilibrio por estar limitado nos movementos e control dunha perna, os obxectivos

non se centrarán tanto en mellorar a condición física se non en potenciar a perna débil

e descargar, compensar... o outro membro, o lombo... Os contidos propostos terán en

conta as limitacións e buscarán uns obxectivos específicos.

- Outra posibilidade de elaboración dunha adaptación individual xorde cando se

comproba que o alumno é incapaz de acadar os obxectivos propostos a pesar de todos

os reforzos, adaptacións de materia, elección de contidos... Neste caso tentarase

determinar a situación do alumno con respecto ós obxectivos de referencia e elaborar

a adaptación dos diferentes elementos do currículo. O importante será que logre

acadar uns obxectivos acordes ás súas posibilidades, que sexan funcionais,

significativos, que permitan compensar discapacidades manifestas... No caso de

alumnos que teñen un desenvolvemento motor escaso con relación á súa idade,

manifestándose en problemas coordinativos, de equilibrio, de lateralidade, podemos

chegar a necesitar tomar como referencia obxectivos e contidos do nivel de primaria,

incidindo sobre as habilidades e destrezas básicas, sobre o dominio de diferentes

elementos, sobre o corpo e o espacio...

En resumo, de forma xeral para atender á diversidade do alumnado:

106

1.- Diversificarase a información para que cada alumo (segundo criterio do

profesor) poida seguir os apartados máis axeitados.

2.- Asúmense as diferencias no interior do grupo e se propoñen exercicios de

diversa dificultade de execución.

3.- Distínguense os exercicios que se consideran realizables pola maioría dos

alumnos.

4.- Facilítase avaliación individualizada na que se fixan as metas que o alumno

debe acadar a partir de criterios derivados das súas propias capacidades e situación

inicial.

Na presente programación faremos en cada Unidade Didáctica unha

adaptación nas actividades de aprendizaxe propostas, metodoloxía e material a

empregar para alumnos que padezan algúns dos tipos de doenza máis comúns nas

nosas aulas (asma, alerxias, obesidade, malformacións leves na columna...).

Dependendo da Unidade Didáctica e da doenza, estas adaptacións serán máis ou

menos relevantes dentro do currículo de Educación Física.

107

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Un dos obxectivos fundamentais do departamento de EF é tratar de fomentar a

actividade física e o deporte fora do horario escolar. Tentarase de manter unha

comunicación co Concello e cas agrupacións deportivas e clubs da comarca para que os

alumnos poidan continuar a súa práctica nalgunha destas entidades. Así como recursos

complementarios á programación docente, o Departamento de Educación Física

propón as seguintes actividades para o curso escolar 2015/2016

- Organización de actividades físico-deportivas con clubs, entidade e

asociacións do entornos, como por exemplo exhibicións, eventos deportivos

como “o deporte na rúa”, carreiras pedestres, gimkanas sobre bicicleta...

- Actividades de Patinaxe sobre xeo, para finais da 1ª avaliación ou

principios da 2ª e dirixida a 1º, 2º, 3º, 4º da ESO e 1º de Bacharelato.

- Roteiros de sendeirismo polo bosque do Añón, Fervenza de entrecruces, á

praia de Razo, roteiros polo Pindo..., na 3ª avaliación e dirixido a 1º, 2º, 3º,

4º da ESO e 1º de Bacharelato.

- Rafting, nos ríos Ulla ou Miño en función do caudal de auga, na 1ª ou na 3ª

avaliación e dirixido a 4º da ESO e 1º de Bacharelato.

- Montaxe de tendas, actividades e xogos de convivencia durante todo un

día (última semana de xuño para 1º e 2º cursos da ESO).

- A Semana Branca, na 2º avaliación e para os alumnos de 3º e 4º da ESO e

Bacharelato.

108

- “O bautismo de Surf”. Actividade organizada e subvencionada polo

Concello de Carballo na praia de Razo dirixida a todo o alumnado de ESO e

Bacharelato.

A temporalización das actividades estará supeditada á climatoloxía, o grao de

aceptación por parte do alumnado de cada unha das actividades e ós medios

humanos, técnicos e materiais posibles.

Desenvolveremos principalmente as competencias básicas social e cidadá,

cultural e artística, competencia para aprender a aprender e autonomía e iniciativa

persoal, tendo como principais obxectivos desta actividades:

fomentar a cooperación (organización), a convivencia e o compañeirismo;

aportar unha opción saudable para o seu tempo de ocio (uso real do

centro);

facilitar o achegamento ó medio natural;

incrementar os niveis de práctica de actividade física como factor saudable;

achegar ó alumnado a práctica de actividades novedosas;

achegar ó alumnado o coñecemento doutras culturas (capoeira...).

109

INTERDISCIPLINARIEDADE

Programaranse contidos de xeito integrador, progresivo e complementario,

tendo en conta que cada unha das competencias básicas do currúculo acádase a través

do traballo en varias materias. A interrelación dos contidos da EF con outras áreas:

- Área de Matemáticas: relacionaranse aspectos da nosa materia coma a

percepción e estructuración espacial con contidos matemáticos como

puntos e sistemas de referencia e a representación elemental no espacio.

- Área de Música: contidos da nosa materia como relacións temporais,

percepción e estructuración do tempo; o movemento do corpo a través do

ritmo con contidos propios da materia de Música.

- Área de Ciencias da Natureza: o control do corpo, tensión, relaxación e

respiración; aspectos básicos de nutrición; identificación dos principais

órganos e sistemas do corpo.

- Área de Ciencias Sociais: técnicas de orientación no entorno;

manifestacións culturais e artísticas da nosa comunidade e fóra dela.

Carballo, a 30 Octubre do 2016

Asdo.: Isabel Carracedo (XD)

Asdo.: Elena Moar Gayoso

programaciÓn educaciÓn fÍsica i.e.s. alfredo brañas ... · membros do departamento ... e catro...

Documents