programación da formación de usuarios do ceip victor saenz

25
PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS” C.E.I.P. Víctor Sáenz 1

Upload: marichoni-marichoni

Post on 25-Mar-2016

219 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

Programación da Formación de Usuarios por ciclos elaborada polo Equipo de Biblioteca do CEIP VICTOR SAENZ

TRANSCRIPT

Page 1: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 1

Page 2: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 2

EDUCACIÓN INFANTIL

OBXECTIVOS Os alumnos e alumnas deberán ser capaces de:

1. Recoñecer a biblioteca como un espazo diferente ao do resto das

dependencias do colexio.

a) Descubrir os materiais que forman parte dunha biblioteca: libros de

literatura infantil, enciclopedias, dicionarios, revistas, discos, vídeos, etc.

b) Recoñecer os documentos que poden aparecer na biblioteca a partir das

súas características esenciais: impresos, electrónicos, audiovisuais.

2. Coñecer as normas de comportamento básicas da biblioteca: silencio, orde e

limpeza/hixiene/coidado.

a) Manipular correctamente os materiais.

3. Desenvolver o gusto pola lectura.

a) Coñecer as actividades que se poden desenvolver nunha biblioteca: ler,

contar contos, ver libros, escoitar música, ver unha película ou un

documental...

b) Escoitar contos

c) Participar nas actividades de animación á lectura que se desenvolvan na

biblioteca.

4. Considerar a biblioteca como unha fonte de información.

5. Crear a necesidade de consulta de información nos rapaces.

6. Familiarizarse co sistema de ordenación dos materiais dunha biblioteca.

Page 3: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 3

a) Distinguir entre libros de ficción e libros de información e a súa

localización na biblioteca

b) Localizar na biblioteca do centro os libros para Prelectores (baldas

azuis) e Primeiros Lectores (baldas azuis) .

c) Colocar correctamente os libros nos estantes (co lombo para fora).

7. Coñecer a portada e o lomo dos libros

8. Diferenciar entre autor e título

CONTIDOS

1. Sinalización da biblioteca escolar.

2. Normas de uso da biblioteca.

3. Clasificación dos libros adaptados á súa idade (Prelectores e Primeiros

Lectores).

4. Escoita atenta dun conto

5. Libros de ficción e libros de información.

6. Portada e lomo dos libros

7. Autor e título dos libros.

8. Valoración da lectura como fonte de información e diversión.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN.

1. Ser quen de recoñecer os libros da súa idade e a súa localización na

biblioteca.

2. Ser quen de comprender e utilizar clasificación dos libros da súa idade.

3. Empregar de forma autónoma os servizos de empréstito

4. Saber recoñecer os libros de información e distinguilos dos de ficción.

5. Distinguir nun libro a portada e o lombo.

6. Distinguir nun libro entre autor e título.

Page 4: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 4

ACTIVIDADES Establecerase un horario semanal fixo para acudir a biblioteca e participarase en

todas as actividades organizadas dende a biblioteca que estean adaptadas á súa

idade.

1. Recoñecer a biblioteca.

- Que é unha biblioteca?

Amosaráselles diferentes fotografías/debuxos de distintas dependencias do

colexio. Preguntaráselle ao alumnado cal corresponde á biblioteca. A partir de

entón, establecerase un diálogo co que trataremos de extraer as ideas previas

que teñen os rapaces sobre: que bibliotecas coñecen, que hai nelas, para que

serven, como se ordenan os libros, para que serven os libros…

-Presentación da nosa biblioteca.

Visitaremos a biblioteca do cole. Deixaráselles explorala indicándolles en

que deben fixarse: nos distintos espazos da biblioteca, as cores dos estantes,

carteis, a margarida da CDU, a decoración… Explicaráselles cales son as normas

de comportamento básicas da biblioteca. Se lles indicará cales son os estantes

onde están colocados os libros axeitados para eles (baldas azuis para Prelectores

e baldas vermellas para Primeiros Lectores

2. Comportamento e coidado dos libros.

-Darémoslles varios debuxos para que coloreen aqueles nos que a mascota

da nosa biblioteca se está comportando correctamente. Nos debuxos aparece

Rosiña comendo, Rosiña xogando cun balón, Rosiña berrando... Pero tamén lendo

un libro correctamente, colocando as cousas no seu lugar, etc.

-Explicaráselles cómo temos que tratar os libros: pasar as páxinas con

coidado, non manchalos, non rompelos...En material impreso plasmaremos

debuxos ou viñetas que fagan alusión ao coidado do material co que contamos.

Identificarán e colorearán aquelas nas que se recoñece o bo coidado do material.

Page 5: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 5

3. Actividades en torno aos contos:

-Lerémolles contos no recuncho dos contos da biblioteca. Unhas veces

escolleremos os profes os contos e outras serán eles os que elixan. A partir de aí,

poderemos plantexar diferentes actividades: volver a contalos entre todos e

buscarlles outro desenlace, ordear un conto coñecido a partir das súas imaxes,

inventar contos a partir de imaxes, dramatizar os contos…

4. Actividades en torno á organización dos fondos:

-Debate:

Preguntarémoslles aos rapaces se saben como buscar na biblioteca un libro sobre

un tema concreto? O obxectivo é que cheguen a conclusión de que é necesario

que organizar os espazos e os materiais.

-Portada e lombo dos libros:

Explicarémoslles o que é a portada e o lombo do libro. Farémoslles ver que aínda

que na biblioteca da súa aula os libros se colocan ca portada visible na biblioteca

a case todos os libros tan só se lles ve o lombo cando están colocados nas baldas.

Darémoslles libros da súa sección para que os coloque nas baldas correctamente

(lombo para fóra, con coidado para que non se dobren as tapas ou as follas...)

-Título e autor dun libro:

Explicaráselles aos alumnos a diferenza entre o título e o autor do libro. Logo

buscaremos nas portadas dos contos cales son os títulos e cales os autores

guiándonos un pouco polo tamaño das letras.

O profesor/a irá lendo en voz alta títulos e autores de libros e eles terán que

dicir de qué se trata, se dun título ou un autor.

Despois inventarán títulos para distintos contos que lles lerá o mestre/a.

Seguidamente cubrirán unha ficha na que terán que subliñar de vermello o título

do libro e de azul o nome do autor. (Ficha coa fotocopia de portadas de distintos

libros)

-Empréstito:

Practicaremos o sistema de empréstito co alumnado. De momento na nosa

biblioteca o empréstito é manual pois aínda non está toda catalogada. Do que se

Page 6: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 6

trata é de que os rapaces saiban que se queren coller un libro, poden facelo na

hora de biblioteca da súa titoría ou no recreo da mañá. Poderán escollelo eles

mesmos nas seccións que xa coñecen (azul e vermella no caso dos libros de

ficción) e logo deberán ir a onde o mestre/a que estea de garda na biblioteca

para que llo anote no libro de rexistro. Tamén deben acudir ao mestre/a para a

súa devolución. Non é preciso que eles coloquen os libros que devolven. Diso xa

se ocuparán os mestres ou os alumnos colaboradores da biblioteca.

- Marcaposicións

Ensinaráselles aos rapaces como usar os marcaposicións confeccionados para

cada alumno e que teñen a función de manter a orde dos fondos da biblioteca.

Cada neno conta cun marcaposicións que estará á súa disposición na biblioteca e

que leva a súa fotografía. Cando collan un libro nas baldas deixarán o seu

marcaposicións no seu lugar e cando queiran devolvelo tan só teñen que buscar o

seu marcaposicións e colocar no seu lugar o libro que colleran.

-Clasificamos libros

Organizaremos o grupo en equipos de 3. Entregarémoslles a cada equipo media

ducia libros tres de información e tres de ficción. Deixaremos que os examinen e

que falen sobre eles. Despois pedímoslles que os clasifiquen en dúas categorías:

os que contan historias e os que falan da realidade. Deben chegar a un acordo na

clasificación e facer dous montóns.

-Nós tamén somos escritores e escribimos un conto para a biblioteca.

O grupo-aula inventará un conto colectivo que escribirá ca axuda do mestre/a e

que logo ilustrarán entre todos. Deseñarán a portada co titulo e os autores.

Entregarase á biblioteca para que o catalogue e logo pase a formar parte dos

seus fondos.

- Nós tamén somos escritores e escribimos un libro de información para a

biblioteca.

O grupo-aula escribirá un libro informativo moi sinxelo que escribirá ca axuda do

mestre/a e que logo ilustrarán entre todos. Deseñarán a portada co titulo e os

autores. Entregarase á biblioteca para que o catalogue e logo pase a formar

parte dos seus fondos.

Page 7: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 7

1º CICLO DE PRIMARIA

OBXECTIVOS Os alumnos e alumnas deberán ser capaces de:

1. Entender a biblioteca como centro de recursos do colexio e como servizo para

toda a comunidade.

a) Coñecer o espazo da biblioteca e as distintas seccións.

b) Coñecer as funcións da biblioteca e os seus servizos: consulta, sala de

lectura, préstamo...

c) Coñecer e saber utilizar o servizo de préstamo.

2. Adquirir hábitos relacionados co comportamento que se debe manter nunha

biblioteca.

a) Respectar as normas establecidas na biblioteca,

b) Respecta e coidar os materiais.

c) Coñecer as normas de utilización da sala de lectura, onde colocar os

libros que se len (utilización dos “marcaposicións”)

3. Adquirir o hábito de uso da biblioteca como recurso para a información e o

ocio.

a) Diferenciar entre documentos de información e os de ficción. Observar

o diferente tratamento temático nuns e outros.

b) Coñecer o lugar no que están ubicados dentro da biblioteca os fondos

de consulta e os de ficción.

4. Buscar e localizar información dentro da biblioteca.

a) Localizar na biblioteca do centro os libros para Prelectores (baldas

azuis), Primeiros Lectores (baldas azuis) e Lectores Autónomos (baldas

verdes) e coñecer o seu sistema de organización.

Page 8: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 8

b) Comprender e utiliza-lo sistema de clasificación e organización da

colección empregando a margarida da CDU e baseándonos nas súas

cores e pictogramas.

c) Colocar correctamente os libros nos estantes

d) Coñecer a existencia de catálogos e a súa función.

e) Coñecer o concepto de sinatura como sistema para localizar

documentos.

5. Coñecer e utilizar axeitadamente os documentos.

a) Recoñecer as partes físicas dun libro: cuberta, lombo, portada e

contraportada

b) Recoñecer os elementos que identifican os documentos: autor, título,

editorial, ilustrador

c) Diferenciar as funcións de autor e ilustrador.

d) Establecer relacións entre as imaxes e a información entender as imaxes

como fontes de información.

CONTIDOS

1. Distribución do material dentro da biblioteca do centro.

2. As normas da biblioteca.

3. Servizos da biblioteca: préstamo, sala de lectura.

4. Libros de información e de ficción.

5. A CDU: cores e pictogramas.

6. Os catálogos.

7. Elementos identificativos dun libro: autor, ilustrador, editorial

8. Partes físicas dun libro.

9. Imaxes e textos: descrición e asociación.

10. A biblioteca como centro de recursos, lugar de información e ocio:

valoración, respecto e coidado da mesma.

Page 9: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 9

CRITERIOS DE AVALIACIÓN.

1. Identifica os diferentes espazos da biblioteca e os servizos que ofrece.

2. Respecta as normas de comportamento e uso establecidas para a biblioteca.

3. Emprega de forma autónoma os servizos de empréstito

4. Emprega de forma autónoma os marcaposicións.

5. Recoñece os libros de información e distinguilos dos de ficción.

6. Recoñece os fondos para prelectores, primeiros lectores e lectores autónomos

e a súa localización na biblioteca.

7. Busca un libro concreto no estante de primeiros lectores mirando a etiqueta.

8. Localiza as baldas onde atopar libros de animais, plantas, medios de

transporte, atlas, dicionarios, deportes, manualidades, fotografía, corpo

humano,… apoiándose nas cores e pictogramas das CDU.

9. Distingue nun libro a cuberta, lombo, portada e contraportada

10. Identifica nun libro: o título, autor, ilustrador e editorial.

ACTIVIDADES Establecerase un horario semanal fixo para acudir a biblioteca e participarase en

todas as actividades organizadas dende a biblioteca que estean adaptadas á súa

idade.

1. Entender a biblioteca como centro de recursos do colexio e como servizo para

toda a comunidade.

-Visitar a biblioteca do centro e dicir todo o que sabemos sobre ela: que

hai na biblioteca, para que imos a unha biblioteca, onde se atopan os libros para

os máis pequenos, por que hai estanterías e/ou etiquetas de distintas cores...

-Comentar en grupo que cousas podemos facer na biblioteca: ler, consultar

libros sobre temas determinados, levar libros en servizo de préstamo, etc.

Page 10: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 10

-Explicarlles que persoas poden ir á biblioteca do noso centro: ademais dos

mestres e todo o alumnado, a biblioteca tamén está aberta ao resto das persoas

que forman parte da comunidade educativa (mestres/as, nais, pais, persoal non

docente...)

-Práctica de bibliotecario/a: Nas distintas sesións dedicadas á formación

de usuarios o alumando organizarase por quendas para interpretar o papel de

bibliotecario/a. Trátase de que entendan como funciona este servizo e de que

sexan observadores e coidadosos co material, xa que ademais de apuntar a data

de entrega e devolución, o libro ten que ser revisado para asegurarnos de que a

persoa que o levou o devolve nas mesmas condicións. Falaremos así da

importancia de coidar o material.

2. Adquirir hábitos relacionados co comportamento que se debe manter nunha

biblioteca.

-Que é o marcaposicións e para que serve. Sinalar a importancia da súa

utilización para que a biblioteca estea ordenada.

-Normas da biblioteca (pódese empregar o material de Infantil, xa que o

alumnado do 1º ciclo é a primeira vez que asiste a sesións de formación de

usuarios da biblioteca).

3. Adquirir o hábito de uso da biblioteca como recurso para a información e o

ocio.

-Os carteis. Explicación do que significan os rótulos da biblioteca “Libros

de ficción” e “Libros de Consulta”.

-Colocar diferentes libros no seu lugar correspondente tendo en conta os

dous grandes grupos anteriores.

-Elixir un tema e observar como un libro de ficción e un libro de consulta

tratan ese tema de xeito diferente. Que conclusións sacamos? Por exemplo, un

conto sobre animais e un libro informativo sobre o mesmo tema.

Page 11: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 11

4. Buscar e localizar información dentro da biblioteca.

-Explicarlles onde se atopan os libros dos máis pequenos, e como se

colocan. Darlles algúns para que os poñan eles mesmos no estante

correspondente.

-Preguntarlles de onde collen eles os libros. A maioría faino no estante

vermello, que é onde se colocan os libros de ficción dos “primeiros lectores”.

Explicarémoslles como están organizados e mandarémoslles coller algúns dos que

xa están catalogados.

-Presentar a margarida da CDU: explicarlles a necesidade de

organización dos fondos e o sistema da CDU; que é e para que serve. Faremos

especial fincapé nas cores e nos pictogramas. Empregaremos a nomenclatura

máis sinxela e adaptada que xa se amosa nas etiquetas para que o alumnado

comprenda correctamente as distintas seccións. ( Por exemplo, a sección número

1 corresponde a “Filosofía. Psicoloxía. Ética”. Nós empregaremos unha

nomenclatura máis axeitada ao vocabulario dos rapaces de 1º ciclo: “1. Pensar e

coñecerse”.

A continuación cada alumno collerá unha tarxeta. Nela indicarase o tipo de libro

que precisa buscar (por exemplo, libros sobre medios de transporte). Irá á CDU e

dirá onde están os libros sinalados. Buscaraos na biblioteca. Á inversa, cada

alumno terá un libro que deberá colocar no seu lugar correspondente, fixándose

na CDU. Ao principio empregaremos temas sinxelos moi relacionados cos contidos

traballados na aula e dos que na roda da CDU, facilitándolles así a busca.

-Observar as etiquetas deses libros, e ver a diferenzas con outros. Explicarlles

que é o que aparece na etiquetas. Despois, faremos unha proba: cada alumno ten

os datos dun libro (autor, título, idioma) co que confeccionará unha etiqueta a

man (con folios de cores). Despois, diremos onde colocariamos ese libro no

estante.

-Ensinarlles a buscar un libro xa catalogado no catálogo Meiga polo título.

5. Coñecer e utilizar axeitadamente os documentos.

Page 12: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 12

-Describir un libro fisicamente, empregando o vocabulario axeitado: que é

a cuberta, cal é o lombo, cal a portada e contraportada, que son as páxinas, que

é e para que serve o índice. Fixarse moito nas cousas que aparecen en cada unha

desas partes.

Practicaremos en grupos pequenos, e cando teñan certa autonomía cada alumno

cubrirá unha ficha onde aparecen todas esas partes que deberán nomear.

-Que identifica aos libros e outros documentos?; por que son diferentes uns

doutros? Que observen libros e textos diferentes. A través deles, como se titula,

quen é o autor, o ilustrador e a editorial. Practicaremos en parellas, con libros

nos que esta información sexa ben visible, aínda que despois poidamos

explicarlles (con exemplos) que hai libros que teñen algúns datos no seu interior.

-Fixarse nun libro no que apareza na portada o nome do autor e do

ilustrador. Preguntar se coñecen en que consiste cada unha desas funcións.

Explicalas en gran grupo e xogar a ser esas dúas profesións: unha actividade

consistirá en entregarlles a todos as mesmas ilustracións, e terán que ser os

autores da historia que alí se imaxinen. Observar ao final a diversidade de

historias que poden xurdir (se fora o caso). A outra actividade consistirá en

ilustrar un mesmo texto para todos. Igualmente, ver os resultados de todos.

-Elixir un libro e fixarse nas súas ilustracións. En grupos, expoñerán as

opinións que poidan ter sobre as imaxes que aparecen nun libro. Despois

comprobamos entre todos se acertamos ou non. Para esta actividade

empregaranse imaxes que sexan moi fieis ao texto e outras que “despisten” un

pouco máis, co fin de decatarse da importancia que ten ler (as imaxes e os

textos).

-Nós tamén somos escritores e escribimos un conto para a biblioteca.

O grupo-aula inventará un conto colectivo que escribirá ca axuda do mestre/a e

que logo ilustrarán entre todos. Deseñarán a portada co titulo e os autores.

Entregarase á biblioteca para que o catalogue e logo pase a formar parte dos

seus fondos.

- Nós tamén somos escritores e escribimos un libro de información para a

biblioteca.

Page 13: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 13

O grupo-aula escribirá un libro informativo moi sinxelo que escribirá ca axuda do

mestre/a e que logo ilustrarán entre todos. Deseñarán a portada co titulo e os

autores. Entregarase á biblioteca para que o catalogue e logo pase a formar

parte dos seus fondos.

Page 14: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 14

2º CICLO DE PRIMARIA OBXECTIVOS 1) Coñecer a función dunha biblioteca e utilizar axeitadamente os recursos que

pode proporcionar.

2) Adquirir hábitos relacionados co comportamento que se debe manter nunca

biblioteca.

3) Domina-lo espazo da biblioteca e os seus distintos microespazos.

4) Coñecer e saber utilizar o servizo de préstamo.

5) Adquiri-lo hábito de uso da biblioteca como recurso para a información e o

ocio.

6) Distinguir un libro de información de un libro de ficción.

7) Comprender e utilizar o sistema de clasificación e de organización da

colección, a C.D.U.

8) Coñecer o concepto de sinatura como sistema de localización dos

documentos.

9) Localizalos documentos dentro dos estantes.

10) Coñecela función dos distintos sistemas de busca da información e aplicalos.

11) Recoñecer algunhas partes físicas do libro: cuberta, lombo, portada,

contraportada, gardas e sobrecubertas.

12) Recoñecer os elementos que identifican os documentos: autor, título,

ilustrador, editorial, colección.

13) Manexalas fontes de información propias da súa idade e utilizalas

correctamente: dicionarios, enciclopedias.

14) Utilizar correctamente os instrumentos de recuperación da información:

sumarios e índices.

15) Coñecer os sistemas de presentación e organización gráfica da información:

imaxes/pés de páxina ou de fotos.

Page 15: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 15

CONTIDOS

1) Organización da colección dentro da biblioteca: C.D.U.

2) Servizos da biblioteca.

3) Sistema e condicións de préstamo.

4) As normas da biblioteca.

5) Libros de información e libros de ficción.

6) O catálogo MEIGA.

7) Partes físicas de un libro.

8) Elementos de identificación dun libro: autos, ilustrador, editorial e colección.

9) Tipos de lectores.

10) Diferenza entre dicionarios e enciclopedias, e o seu uso.

11) Sumario e índice.

12) Imaxes e pés de páxina ou de fotos.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

1) Domina o espazo da biblioteca e os seus distintos microespazos.

2) Adquiriu e respecta as normas e hábitos relacionados co comportamento que

se debe manter nunca biblioteca.

3) Sabe solicitar un préstamo da biblioteca.

4) Distingue un libro de información de un libro de ficción.

5) Coñece os distintos apartados da C.D.U. e é capaz de clasificar un libro no

apartado correspondente.

6) Localiza un libro baseándose na súa sinatura e empreñando as etiquetas.

7) É capaz de buscar no catálogo meiga por autor e título.

8) Identifica as partes físicas do libro: cuberta, lombo, portada, contraportada,

garda e sobrecubertas.

9) Identifica nun documento: autor, título, ilustrador, editorial, colección.

10) Distingue e emprega correctamente un dicionario e unha enciclopedia.

11) Sabe buscar información nos índices e sumarios dos libros.

12) Establece relacións axeitadas entre a imaxe e a información.

Page 16: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 16

ACTIVIDADES Actividades de activación de coñecementos previos:

1) Que é unha biblioteca e que hai nela.

Establecerase un debate para recabar información sobre o concepto que os

alumnos teñen da biblioteca, da súa organización e dos distintos tipos de

soportes que poden ter os fondos da biblioteca . Despois faráselles ver porque é

necesaria a biblioteca e a necesidade de coñecer a súa organización e

funcinamento.

2) Normas para a súa utilización.

En gran grupo, plantexámoslles aos nenos a necesidade dunhas normas de

conduta para a utilización da biblioteca. A través dun remuíño de ideas que vaian

xurdindo entre os alumnos, coa moderación do/a titor/a, vanse anotando na

pizarra todas as normas que vaian xurdindo previa xustificación da idea

plantexada. Ao remate, e cando xa se teña un certo número de propostas,

debateranse tendo en ese momento gran importancia o papel moderador do

mestre. De ahí sairán entre 8 ou 10 normas fundamentais que rexerán o

comportamento dos rapaces na biblioteca. Con estas normas e as do resto dos

ciclos, chegaremos á elaboración das definitivas normas que rexerán o uso diario

da biblioteca.

3) Microespazos.

Entregarémoslles aos rapaces un plano da biblioteca onde terán que situar os

distintos microespazos: zona de xestión e préstamo, zona de consulta, zona de

ficción, zona de traballo, zona de acceso a internet, zona de lectura informal,

zona de audio-visuais.

Actividades de desenvolvemento:

1. Empréstito.

Mentres a biblioteca non estea totalmente catalogada, o empréstito realizarase

de xeito manual, polo que lles ensinaremos aos nenos o manexo dos libros de

rexistro. É importante que os rapaces saiban que para coller un libro deberán de

Page 17: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 17

acudir ao mestre que nese intre se atope na biblioteca para que os libros sexan

rexistrados antes de levalos para a casa. Tamén deben saber que para facer a

devolución, deben seguir o mesmo procedemento.

Os rapaces tamén aprenderán a facer os empréstitos eles mesmos simulando ser

os bibliotecarios.

Cando a biblioteca teña a sección de fondos de ficción xa catalogada iniciarase o

empréstito co Meiga e ensinarase ao alumnado a facer o empréstito co lector de

código de barras e o Meiga.

2. Libros de información e libros de ficción

Entregaremos aos alumnos un lote de libros nos cales atoparemos libros de

ficción e formativos. Revisarán os libros e responderán ás seguintes preguntas:

Todos os libros tratan do mesmo tema?

Todos os libros tratan o tema do mesmo xeito?

Separa os libros en dous montóns: os de ficción a un lado e os de información a

outro.

Distingues dentro da biblioteca as dúas zonas onde se sitúan estes tipos de libros?

3. Ubicación dos libros de ficción.

Explicarémoslles aos rapaces a clasificación dos libros de ficción en función dos

tipos de lectores: prelectores, primeiros lectores, lectores autónomos, lectores

expertos e lectores adultos. Tamén se lles explicará a asignación de cores e a

organización alfabética segundo o primeiro apelido do autor. Tratase de que os

rapaces comprendan o significado da sinatura e a etiqueta do libro. A

continuación entregaráselles un lote de libros, de ficción, para que os ubiquen

nos seus andeis correspondentes. Outra actividade que se pode preparar é facelo

á inversa, é decir, darlles un listado de títulos cos seus autores correspondentes

e que os localicen.

4. A CDU

Explicaremos ao alumnado a necesidade de organización da biblioteca e o uso da

CDU para elo empregaremos a margarida da CDU colgada na biblioteca.

A continuación dividirase ao alumnado en equipos aos que se lles repartirá un

paquete de libros para os que teñen que asignar o número da CDU que lles

Page 18: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 18

correspondería. Debaterán ata estar de acordo e logo pedirémoslles que os

coloquen no seu lugar. Esta actividade tamén a poderemos por en práctica

empregando fichas nas que aparecen as portadas dos libros que deben clasificar

segundo a CDU.

Outra actividade será a inversa: entregaremos a cada equipo un listado de libros

que teñen que atopar na biblioteca.

5. A busca nos catálogos

Explicarase ao alumnado o uso do catálogo OPAC MEIGA. Despois se lles entregará

unha ficha na que se lles pide que busquen no catálogo por exemplo: un libro de

Roald Dalh, o libro “Desventuras dun lobo namorado”, un libro de Concha Blanco,

o libro “Palabras de Caramelo”... Despois deberán cubrir unha ficha explicitando

a palabra que empregan para a busca e o catálogo que empregaron: autores

títulos.

6. Como é un libro

Ensinarase aos alumnos as partes físicas do libro: sobrecuberta, gardas, solapa,

cuberta, lombo, portada, contraportada. Despois entregaráselles un lote de

libros e, por parellas, deberán manipula-las partes observadas. A continuación

xogarán a recordar dito vocabulario: un cita unha das partes e o outro sinálaa

nun libro. A ver quen é capaz de non ter ningún fallo?

7. Identificación dos libros:

Entregarase un lote de libros a cada rapaz que deberá logo cubrir unha ficha por

cada libro onde se lles preguntarán os seguintes datos: título, autor, ilustrador,

editorial, ano de publicación, colección,

8.Dicionarios e enciclopedias.

Entregaremos a cada equipo de alumnos un dicionario e se lles pedirá un

determinado listado de palabras entre as que incluiremos algúns nomes propios

como nomes de países e de personaxes históricos. Cando se dean conta de que

non poden atopalas todas o mestre fomentará o debate sobre por que non están

e onde poderían buscalas introducindo así o emprego das enciclopedias.

Explicarase tamén as abreviaturas que aparecen nos dicionarios e que nos

permiten distinguir determinadas características das palabras: xénero,

Page 19: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 19

sinónimos, antónimos,... Introduciremos tamén nestas actividades o emprego de

dicionarios de idiomas.

8. Índices ou Sumarios

Entregaremos aos alumnos organizados por equipos de traballos varios libros

informativos e pediráselles que atopen determinada información dentro deles.

Converteremos a busca non concurso para ver quen o fai máis rápido. O

obxectivo é que cheguen a conclusión de que o índice pode axudalos a facer esa

busca. Despois analizaremos distintos tipos de índices e sumarios con eles.

9.Información gráfica.

Entregaremos imaxes a os rapaces por un lado e por outro pés de foto os rapaces

deberán relacionalos e pegalos nunha ficha.

Page 20: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 20

3º CICLO DE PRIMARIA OBXECTIVOS 1) Buscar información na biblioteca

a) Coñecer o sistema de organización adoitado na nosa biblioteca para os

fondos de ficción: prelectores, primeiros lectores, lectores autónomos,

lectores expertos, lectores adultos.

b) Coñecer o sistema de funcionamento e de organización da biblioteca: CDU

e o seu manexo.

c) Localizar, seguindo a CDU, distintos materiais na biblioteca.

d) Consultar o catálogo MEIGA de títulos, autores e materias.

e) Buscar todos os materiais existentes sobre un tema concreto na biblioteca.

2) Localiza-la información nos documentos.

a) Distinguir las obras de consulta o de referencia del resto de los libros

informativos.

b) Coñecer os distintos tipos de obras de referencia ou consulta: distintos

tipos de dicionarios e enciclopedias, atlas, anuarios, biografías, obras

informativas periódicas (periódicos, revistas), obras audiovisuais( CD-

Roms, DVDs)

c) Coñecer os recursos de organización e presentación dos coñecementos dun

libro informativo: índices ou sumarios, bibliografías, glosarios,

cronoloxías,notas á pé de páxina, esquemas, sinopses, imaxes, pés de

imaxe, prefacios, introducións, prólogos, etc...

d) Coñecer as estratexias básicas de busca en internet: buscadores.

3) Coñecer e utilizar axeitadamente a distinta fontes de información.

a) Avaliar a idoneidade da fonte de información en función do que se

investiga.

b) Contrasta a información obtida en distintas fontes.

c) Desenvolve o sentido crítico ante a información.

4) Coñecer o proceso de fabricación dun libro e as súas partes.

Page 21: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 21

5) Empregar autonomamente o sistema de empréstito da biblioteca.

6) Desenvolver o gusto pola lectura.

7) Respectar as normas de comportamento e de uso establecidas para a

biblioteca.

CONTIDOS

1) Organización da colección dentro da biblioteca: C.D.U.

2) Servizos da biblioteca.

3) Sistema e condicións de empréstito.

4) As normas da biblioteca.

5) Libros de información e libros de ficción.

6) Obras de referencia e tipos

7) Libros informativos

8) O catálogo MEIGA.

9) Proceso de fabricación dun libro.

10) Partes físicas de un libro: sobrecuberta, gardas, solapa, cuberta, lombo, corte

anteportada, portada, contraportada.

11) Elementos de identificación dun libro: autos, ilustrador, editorial, colección,

ISBN.

12) Tipos de lectores.

13) Localiza información dentro dos libros informativos manexando conceptos

como índices ou sumarios, bibliografías, glosarios, cronoloxías,notas á pé de

páxina, esquemas, sinopses, imaxes, pés de imaxe, prefacios, introducións,

prólogos, etc...

14) A busca en internet: buscadores

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

1) Domina o espazo da biblioteca e os seus distintos microespazos.

2) Adquiriu e respecta as normas e hábitos relacionados co comportamento

que se debe manter nunca biblioteca.

3) Usa autonomamente o sistema de empréstito.

4) Distingue un libro de información de un libro de ficción.

Page 22: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 22

5) Coñece os distintos apartados da C.D.U. e é capaz de clasificar un libro no

apartado correspondente.

6) Localiza un libro baseándose na súa sinatura e empreñando as etiquetas.

7) É capaz de buscar no catálogo meiga por autor e título.

8) Identifica as partes físicas do libro: sobrecuberta, gardas, solapa, cuberta,

lombo, corte anteportada, portada, contraportada.

9) Identifica nun documento: autor, título, ilustrador, editorial, colección,

ISBN.

10) Coñece as obras de referencia e as súas tipoloxías

11) Coñece e sabe manexar distintos recursos para a presentación dos

coñecementos dun libro informativo: índices ou sumarios, bibliografías,

glosarios, cronoloxías,notas á pé de páxina, esquemas, sinopses, imaxes,

pés de imaxe, prefacios, introducións, prólogos, etc

12) Escolle as fontes de información máis axeitadas en función do tema que

investiga.

13) Contrasta as fontes de información

14) Valora de forma crítica a información que recolle.

ACTIVIDADES

1. Para que sirve a biblioteca e cales son as normas de uso.

Establecerase un debate para repasar os coñecementos que os alumnos teñen

sobre o que é unha biblioteca, cales son as súas funcións, que servizos presta e

os distintos tipos de soportes que poden ter os fondos da biblioteca, distintos

espazos da biblioteca e funcións, .

Tamén se lembrarán as normas que rexerán o comportamento e de uso da

biblioteca. Repasaremos as normas de empréstito e tamén o uso dos

marcaposicións.

Pediranse voluntarios entre os alumnos para traballar como colaboradores da

biblioteca

2. Libros de información e libros de ficción

Page 23: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 23

Entregaremos aos alumnos un lote de libros nos cales atoparemos libros de

ficción e formativos. Revisarán os libros e separaranos en dous montóns: os de

ficción a un lado e os de información a outro.

3. Ubicación dos libros de ficción.

Explicarémoslles aos rapaces a clasificación dos libros de ficción en función dos

tipos de lectores: prelectores, primeiros lectores, lectores autónomos, lectores

expertos e lectores adultos. Tamén se lles explicará a asignación de cores e a

organización alfabética segundo o primeiro apelido do autor. Tratase de que os

rapaces comprendan o significado da sinatura e a etiqueta do libro. A

continuación entregaráselles un lote de libros, de ficción, para que os coloquen

nos seus andeis correspondentes. Outras actividades que farán será localizar os

libros que figuran nun listado de títulos de libros ou buscar todos os libros

publicados por un autor que estean dispoñibles da biblioteca.

4. A CDU

Explicaremos ao alumnado a necesidade de organización da biblioteca e o uso da

CDU para elo empregaremos a margarida da CDU colgada na biblioteca.

A continuación dividirase ao alumnado en equipos aos que se lles repartirá un

paquete de libros para os que teñen que asignar o número da CDU que lles

correspondería. Debaterán ata estar de acordo e logo pedirémoslles que os

coloquen no seu lugar. Esta actividade tamén a poderemos por en práctica

empregando fichas nas que aparecen as portadas dos libros que deben clasificar

segundo a CDU.

Outra actividade será a inversa: entregaremos a cada equipo un listado de libros

que teñen que atopar na biblioteca.

Outra actividade a levar a cabo por equipos de traballo consistirá en entregarlles

a cada equipo unha temática sobre a que deben investigar e pedirlles que

localicen todos os fondos nos que atoparían información axeitada para dita

temática.

5. A busca nos catálogos

Explicarase ao alumnado o uso do catálogo OPAC MEIGA. Despois se lles entregará

unha ficha na que se lles pide que busquen no catálogo por exemplo: un libro de

Page 24: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 24

Roald Dalh, o libro “Os Megatoxos e o aprendiz de druida”, un libro de medo, un

libro sobre distintas artes de pesca, a película “O bosque animado”, o último

disco de Mama Cabra, , o libro “Palabras de Caramelo”, o libro correspondente

ao ISBN: 84-8341-219-5... Despois deberán cubrir unha ficha explicitando a

palabra que empregan para a busca e o catálogo que empregaron: autores

títulos, materias, ISBN.

6. Como é un libro e como se fabrica.

Ensinarase aos alumnos as partes físicas do libro: sobrecuberta, gardas, solapa,

cuberta, lombo, corte anteportada, portada, contraportada.

Buscaremos información sobre o proceso de fabricación dos libros e

organizarémola en distintos pasos que logo deberán ilustrar para expoñer.

7. Datos identificativos dos libros:

Entregarase un lote de libros a da rapaz que deberá logo cubrir unha ficha por

cada libro onde se lles preguntarán os seguintes datos: título, autor, ilustrador,

editorial, ano de publicación, colección,ISBN,

8.Obras de referencia.

Explicaremos aos alumnos os diferentes tipos de obras de referencia a través

dunha presentación powerpoint adaptada ao seu nivel. A continuación

ofreceremos os diferentes tipos de obras de referencia existentes na biblioteca

aos alumnos para que as manexen e as observen directamente.

9. Presentación dos coñecementos dun libro informativo

Explicaremos aos alumnos a través dunha presentación powerpoint as diferentes

posibilidades existentes para presentar a información nun libro informativo: índices

ou sumarios, bibliografías, glosarios, cronoloxías,notas á pé de páxina, esquemas,

sinopses, imaxes, pés de imaxe, prefacios, introducións, prólogos, etc. A

continuación observarémolas directamente nos libros.

10.Buscadores de internet.

Ensinaremos aos rapaces as estratexias de busca de información en internet, é

dicir o manexo dos buscadores. Realizaremos buscas concretas en distintos

buscadores e contrastaremos os resultados obtidos.

11.Proxecto de investigación.

Page 25: programación da formación de usuarios do CEIP VICTOR SAENZ

PLAN DE MELLORA DE BIBLIOTECAS”

C.E.I.P. Víctor Sáenz 25

Cada grupo-clase levará a cabo un proxecto de investigación sobre unha temática

escollida por eles mesmos ou sobre algún aspecto da temática escollida polo

centro para ese curso. O proxecto desenvolverase durante todo curso e servirá

para que os alumnos saiban escoller e empregar as fontes de investigación máis

axeitadas, avaliala de forma crítica, reelaborar a información recollida e

presentala ao resto dos compañeiros do centro.