Verenso en SO

Visie op goede zorg en vrijheidsbeperking

Roy Knuiman

Tilburg 8 september 2016

Inhoud• 1. Onvrijwillige zorg: wanneer

• 2. Vormen van onvrijwillige zorg

• 3. SO: behandelaar, BOPZ-arts, zorgverantwoordelijke WZD

• 4. Visie Verenso op onvrijwillige zorg

BOPZ en toekomstige WZD

Zorgplan centraal• Onvrijwillige zorg als laatste redmiddel en om

ernstig nadeel te voorkomen• Onvrijwillige zorg moet vooraf i/h zorgplan zijn

opgenomen• Opneming in zorgplan na multidisciplinair

overleg vormt legitimatie voor het toepassen van onvrijwillige zorg/ vrijheidsbeperking.

Uitzondering: Noodsituaties waarbij nog geen zorgplan is vastgesteld.

6 vormen van onvrijwillige zorg

1. Onvrijwillig toedienen voeding, vocht of medicatie voor somatische aandoening of andere medische handelingen

2. Beperken van de bewegingsvrijheid3. Insluiten4. Uitoefenen van toezicht (domotica)5. Beperkingen vrijheid eigen leven in te richten6. Gedrags beïnvloedende medicatie onder verzet of

zonder toestemming

Specialist ouderengeneeskunde• Behandelend arts• BOPZ-arts • BOPZ-commissie• Lid behandeldienst vakgroep• Eerste geneeskundige, hoofd vakgroep of

alternatieve term

Visie Verenso• Goede zorg • Vrijheidsbeperking als laatste redmiddel• Kwaliteit van leven en advance care planning• Uitgangspunt:

Uitgaan van gezamenlijk gedragen en gezamenlijk te ontwikkelen visie binnen de organisatie: met

bestuur, SO’s, V&V, andere disciplines. Onderdeel van die visie moet in elk geval zijn:

Onderdelen organisatievisie• Welke cliëntdoelgroepen verzorgen en

behandelen we in huis• Hoe gaan we om met zwaardere medische en

zorgproblematiek van bewoners w.o. meer psychiatrie

• Maak een risicoanalyse: vaststellen en op papier

• Hoe gaan we om met wensen van cliënten en familie op gebied van vrijheidsbeperking: zowel minder als meer

Onderdelen organisatievisie -2-• Beleid t.a.v. alternatieven voor

vrijheidsbeperking• Besluitvorming en verantwoordelijkheden:

V&V, behandelaar en BOPZ-arts. Beleg de functie om vrijheidsbeperking in samenhang af te wegen en daarmee ook verantwoord tot minder ingrijpende alternatieven en afbouw te kunnen komen

• Accepteren van risico’s en eerlijke voorlichting daarover: veiligheid t.o.v. vrijheid.

Onderdelen organisatievisie -3-

• Bestuurlijke ondersteuning binnen de organisatie bij voordoen risico’s

• Verantwoording en goede verslaglegging

Wat doet Verenso?• Richtlijnen o.a. richtlijn Probleemgedrag (veldnorm)• Lesprogramma op implementatie richtlijn

probleemgedrag • Digitaal forum Verenso voor uitwisseling SO’s bij

casuïstiek, alternatieven, afbouw, verantwoord gebruik psychofarmaca.

• Model Taakbeschrijving en benoembaarheidseisen SO/BOPZ-arts; Professioneel statuut.

• Helpdesk • Coaching op verzoek• Visitatie

Tot slot• Stop het WIJ/ZIJ denken binnen organisaties• Betrek elkaar • Ontwikkel gezamenlijk visie rond

vrijheidsbeperking met in elk geval de SO’s, V&V en bestuur/management

• Organiseer veel voorkomende casuïstiek besprekingen