AS PLANTAS

As plantas son seres vivos: -formados por numerosas células-Fotosintéticas e autótrofas (nútrense a partir da materia inorgánica) -sen capacidade de desprazamento-reprodución sexual ou asexual (con embrión)

A ciencia que estuda as plantas é a BOTÁNICA.

Planta con flores máis pequena: lentella de auga: 0,6 mm.

Planta máis grande: secuoia vermella Stratosphere Giant, con 112,34 m. California.

SEXUAL ASEXUALA partir de elementos: estacas, raíces, follas...

REPRODUCIÓN

esporassementes

FOLLAEstrutura laminar de formas e tamaños moi variados, encargada da respiración e da fotosíntese (nutrición) da planta.

TALOParte aérea da planta, endurecida, que serve de soporte a todas as demais.

RAÍZ: Suxeita a planta e absorbe auga e sales minerais.

FLOR:Órgano produtor e portador das células reprodutoras

FROITO:Elemento que protexe o embrión mentres non está formado.Contén as SEMENTES.

PLANTA CON FLORES

TIPOS DE PLANTASSEGUNDO O TEMPO QUE VIVEN

ANUAIS completan o ciclo

no período dun ano ou menos.

BIANUAIScompletan o ciclo

en dous anos.

PLURIANUAIS tardan varios anos en completar o seu

ciclo vital.

PERENNESreproducen o seu ciclo

vital periodicamente (xeralmente cada ano)

sen morrer.

Vivaces:perden todas as partes

aéreas cada ano e conservan as subterráneas.

Permanentesconservan todas ou

parte das súas estruturas

TIPOS DE PLANTASSEGUNDO O ASPECTO

herbamacizo

mata

árbores

arbustos

A RAÍZParte da planta, case sempre subterránea.FUNCIÓN: suxeita a planta e absorbe substancias.

CLASES DE RAÍCES SEGUNDO A ESTRUTURA

FASCICULADAVarias raíces iguais.

TÍPICAUnha raíz principal da que saen outras máis pequenas.

raíz típica

Raíz napiforme: típica coa parte central moi grosa para almacenar substancias.

raíz fasciculada

Raíz tuberosa: fasciculada coas raíces engrosadas para almacenar substancias.

AÉREAS: fora da terra. Distintas funcións-Suxección-Absorción de aire-Absorción de humidade-Absorción de nutrintes (plantas parásitas)

CLASES DE RAÍCES SEGUNDO A SITUACIÓN

SUBTERRÁNEASDebaixo da terra, medran en sentido contrario ao talo.

ALGUNHAS RAÍCES ÚTILES

xinseng nabo

rábano

remolachacenoira

batata (boniato)iuca (mandioca)

O TALOParte da planta, case sempre aérea, que serve de soporte aos outros elementos.

Xeralmente ten forma cilíndrica e divídese en ponlas.

xema

Talo secundarioentrenó

nó

nó

FUNCIÓNS:-Suxeita ao resto dos elementos da planta.-Conduce substancias das raices cara ás follas e das follas ao resto dos elementos, a través dos vasos.

Corte transversal dun talo de papiro

TIPOS DE TALOS SEGUNDO A ESTRUTURA E CONSISTENCIA

HERBÁCEOSflexibles, brandos, xeralmente ocos.

CARNOSOScon gran cantidade

de auga.

LEÑOSOSmacizos e duros, de madeira, con

aneis de crecemento e remificados.

FEBROSOS (ESTÍPE)

de febras, sen aneis de crecemento,

non medran en grosor.

Herbáceo macizo

Cana: herbáceo, oco, dividido por nós.

Cálamo: oco, sen dividir,

Talos herbáceos

canacálamo

A herba máis grande: bambú, pode acadar 15 m de altura.

Talos carnosos

Talo carnoso máis grande: saguaro (México) ata 20 m de altura e 200 anos.

TORO: talo leñoso

carballo

eucalipto

Chopo brancobidueiro

cerdeiraSobreira

O Baobad de África pode almacenar no seu toro 136.000 litros de auga.

Toro máis alto: secuoia vermella máis de 112 m. California.

Toro máis groso: alcipreste de Oaxaca (México)

ESTIPE:Talo febroso

TIPOS DE TALOS SEGUNDO A SÚA SITUACIÓN

AÉREOSEstán fora da terra

SUBTERRÁNEOSEstán debaixo da terra.

Dereitos

ou erguidos

Deitados

ou rastreiros

Trepadores suxéitanse enroscándose,

por medio de espiñas, gabiáns...

Tubérculo con substancias

de reserva.

Bulbo moi reducido, discoidal, con follas engrosadas.

Rizoma leñoso e horizontal,

produce talos aéreos.

Talos dereitosTalo deitado

Talos trepadores

raíces

espiñas

Talo trepador (voluble)

Talo trepador: gabiáns

Talo subterráneo-tubérculo

Talo subterráneo-bulbo

Talo subterráneo: rizoma

POSICIÓN DAS PONLAS

HORIZONTAISFormando ángulo recto.

COLGANTES ou CAÍDASFormando ángulo obtuso.

ERGUIDASFormando ángulo agudo.

Ponlas horizontaisPonlas erguidas

Ponlas colgantes

DISTRIBUCIÓN DAS PONLAS

IRREGULARALTERNA

A distinta alturaVERTICILADA

Arredor dun punto.

Ponlas irregulares

Ponlas verticiladas

Alimento Espárrago, pataca, xenxibre, iame, augaturma, chufa...

Condimento Canela

Madeira A maioría das árbores: construción, decoración, obxectos utilitarios, esculturas, soporte...

Papel Eucalipto, bananeira, piñeiro, papiro...

Perfumes Incenso, cedro, sándalo...

Cestos, atado, cubertas

Bimbias, rafia, cánamo, cereais...

Febras Cánamo, lianas...

Combustible Toros, ponlas, herbas secas...

Medicina Xenxibre

Varios Chicle, caucho, resinas, cortiza...

ALGÚNS TALOS ÚTILESespárragos

patacas

canela

cortizamadeira

cortiza

LIMBO

PECIOLOxema

cara

envés

nervos

FUNCIÓNS:

•Respiración

•Fotosíntese (nutrición)

•Transpiración

A FOLLA

É unha estrutura, xeralmente laminar de formas e tamaños moi variados, en xeral de cor verde.

CARA ENVÉS

CLASES DE FOLLASSEGUNDO A ESTRUTURA

SIMPLESLimbo nunha soa peza

COMPOSTAS limbo formado por varias pezas

(foliolos)

agulla

FORMAS DO LIMBOFOLLAS SIMPLES

filiforme

linear

lanceolada falciforme

redondaelíptica

oval

romboide

fendidairregular

palmeadas

abano

escama

A folla da Victoria Amazónica pode acadar 3 m de diámetro

FOLLAS COMPOSTAS

PINNADAS

pinnadas

COMPOSTAS PALMEADAS

A folla máis grande: Ra phia fa rinife ra (Madagascar): 20 m.

Composta-doble

CLASES DE FOLLASSEGUNDO A SÚA DURACIÓN

PERSISTENTES CAEDIZAS

BEIRAS

Beira enteira

Beira serradaBeira dentada

Beira lobulada

TIPOS DE NERVIACIÓN

pinnada

palmeada

paralela

radial

ASENTAMENTO NO TALO

peltadacon peciolo sen peciolo

abrazadora

envainadora

DISTRIBUCIÓN NO TALO

FOLLAS ESPECIAIS

gabiánsÓrganosde flotación

Gabiáns

Follas con pelos urticantes

Follas transformadas en espiñas

brácteas

Follas carnosas: almacén de auga

trampa

Alimento leitugas, repolos, acelgas, berros, grelos, espinacas, pirixel, te, ...

Condimento loureiro, menta, romeu, ourego, tomelo, pirixel...

Perfumes menta, eucalipto, piñeiro...

Medicina menta, eucalipto, romeu...

Febras palmeiras

Combustible todas en xeral

Varios construción, cubertas, cestería, decoración...

ALGÚNS USOS DAS FOLLAS

A FLOR é a parte da planta que contén as células reprodutoras.

pistiloestames

pétalos

TIPOS DE FLORES SEGUNDO A FORMA

REGULARES IRREGULARES

TIPOS DE FLORES SEGUNDO O CÁLICE

Tépaloidea:

sépalos de cores

Dialisépala:

sépalos soltos

Gamosépala:

sépalos soldados

TIPOS DE FLORES SEGUNDO A COROLA

Dialipétala: pétalos libres

Espida: sen corola nen cálice

Sen corolaGamopétala: pétalos soldados

FORMAS DAS COROLAS

TIPOS DE FLORES SEGUNDO O SEXO

A flor máis grande: Rafflesia arnoldii: 105 cm de diámetro e 7 kg (Borneo)

INFLORESCENCIAS AGRUPACIÓNS DE FLORES

espigas acio cabeza umbela cimas

Espigas

Capítulo ou cabezaAcios

Corimbo

Umbela

Umbela múltiple

Cima

Inflorescencia máis grande: Aro xigante (Amorphophallus titanum) 2,5 m de alto. Sumatra-Indonesia

XEITOS DE POLINIZACIÓN DAS FLORES

VENTO INSECTOS, AVES, MORCEGOS…

ALIMENTO alcachofas, coliflor, brécol, alcaparras...

CONDIMENTO azafrán, clavo...

MEDICIÑA macela, tila, sabugueiro...

DECORACIÓN rosa, clavel, xeranio, margarida, crisantemo, dalia, ambroíño, azalea, gardenia...

PERFUMES, ESENCIAS

rosa, xazmín, azahar, lavanda...

AGASALLO rosas, orquídeas, caraveis...

ALGÚNS USOS DAS FLORES

azafrán

FROITOSECO

FROITOCARNOSO

O FROITOParte da planta formada por varias capas que envolven ás sementes: epicarpo (pel, casca..), mesocarpo e semente.

Protexe as sementes e axuda á súa dispersión.

Os froitos verdadeiros desenvólvense a partir do ovario da flor fecundada.

TIPOS DE FROITOS

CARNOSOSunha envoltura carnosa

que almacena zugos

SECOS envoltura seca e dura

INDEHISCENTESnon se abren para

soltar as sementes

DEHISCENTESábrense para

soltar as sementes

FROITOS CARNOSOS

Drupas

Baias ou bagas

uvaskiwi

Hesperidio

Pepónides

Aquenio

FROITOS SECOS INDEHISCENTES

Sámara

Cariópside

Lomento Glande

FROITOS SECOS DEHISCENTES

Legume

SilicuaFolículo cápsula ou caixa

FROITOS MÚLTIPLESdesenvólvense a partir de flores con varios carpelos nas que cada ovario forma o seu froito independentemente.

polifolículo polidrupa cinorrodon eterio poliaquenios

AGRUPACIÓNS (INFRUTESCENCIAS)fórmanse a partir de flores agrupadas en

inflorescencias

sicono cúpula capítulo acios pseudoestróbilo espiga poliacantocarpo

O froito máis grande é o da árbore Arto c a rpus he te ro phyllus que pode pesar ata 50 quilos.

Algunhas cabazas tamén poden acadar este peso e máis de1 m de diámetro.

ALIMENTO trigo, arroz, millo, tomate, mazán, pera, melocotón, pemento, laranxa, limón, cabaza, plátano, pepino, berenxena, oliva, uva...

CONDIMENTO pemento, pimenta, limón, oliva, comino...

MEDICIÑA limón, anís, anís estrelado...

PERFUMES, ESENCIAS

limón, mazán, fresa, plátano...

FEBRAS algodón, miraguano, coco

ALGÚNS USOS DOS FROITOS

A SEMENTEÉ a estrutura a partir da que se propagan as plantas fanerógamas ou espermafitas.

Prodúcese a partir da fecundación e maduración dun óvulo.

Contén ao embrión xunto con substancias de reserva, protexidos por unha cuberta.

Sementes xerminando

piñeiro claudieira

ALGÚNS USOS DAS SEMENTES

ALIMENTO noz, castaña, améndoa, piñón, mirasol, cabazas, garbanzoa, lentellas, xudías, fabas, coco, soia...

CONDIMENTO noz moscada, comino...

MEDICIÑA liñaza, ricino, soia...

Semente máis grande: cocoteiro de mar: ata 27 kg

XEITOS DE DISPERSIÓN DOS FROITOS E AS SEMENTES

AUGA VENTOOUTRAS:

Lume, gravedade,

autodispersión …

ANIMAISDixestión, enganche,

enterramento…

Montaxe: Adela LeiroFotos: Adela Leiro, Mon Daporta, InternetDebuxos: Mon Daporta