ORIXE E

EVOLU

CIÓN D

OS

SERES VIV

OS

RO

BE

RT

O V

AL

EN

CI A

CI D

1º B

AC

HI L

LE

R F

Nº 2

5

INTRODUCIÓN

A través do tempo fóronse creando diversas teorías sobre a orixe e

evolución das especies. A perspectiva que mantiveron Aristóteles

e Platón bloqueou o camiño para entender que o universo pode

cambiar e os seres vivos tamén. Isto tivo a consecuencia de que a

bioloxía e a astronomía levaron camiños erróneos durante o

tempo.

A teoría da evolución das especies foi moi difícil de asumir, xa

que a relixión e a filosofía dicían outro tipo de teorías.

AS DIVERSAS TEORÍAS SON AS SEGUINTES:

Teorías da evolución

Fixismo

Ka

rl von Lin

neo

Ge

org

es Cuvier

Tra

nsfo

rmism

o

ou L

am

arckism

oL

ama

rck

Da

rwin

ismo

Ch

arle

s Darw

in

Wa

lles

Mu

tacio

nismo

Me

nd

el

Hu

go d

e Vrie

s

Teoría sintéticaD

ob

zha

nsky

Sim

pso

n

Ma

yr

Etc.

FIXISMO

O fixismo é unha tendencia que sostén que as especies actualmente existentes

permaneceron básicamente invariables dende a creación.

Na antigüedade, Aristóteles fixo estudos sobre os seres vivos, que estas

levaronno a unha clasificación do reino animal e vexetal en especies e en

xéneros.

Unha das conclusión que sacou Aristóteles con estas investigacións foi que as

especies son un conxunto de individuos con características comúns coa

capacidade de  reproducirse entre sí. As ideas de Aristóteles que sacou no

campo da bioloxía son:

Pero aínda así Aristóteles non

excluía certos procesos evolutivos

nas especies. Os principios de

Aristóteles marcaron un estudo da

natureza, que, ata o século

XIII non puideron vencelos,

pero Linneo e Cuvier realizaron

grandes estudios sobre esta teoría,

partindo destas ideas erróneas.

Primeira

• As especies son eternas, inmutables e permanecen inalteradas de xeración en xeración.

Segunda

• A bioloxía interésase só pola especie e non polos individuos.

Terceira

• A forma dos órganos está sempre ligada ás funcións.

Dentro da teoría do fixismo, encóntrase o antropocentrismo. O antropocentrismo

 considera ó home como o centro da creación, ó tratarse do ser máis importante.

Os pricipais representantes do fixismo son:

No século XV xa foi máis difícil de creer

o fixismo, xa que foron descuvertos

fósiles de dinosaurios, e coa publicación

do libro O orixe das especies de Charles

Darwin desencadena unha polémica que

leva á aceptación da teoría da evolución.

Hoxe en día, todavía hai xente que acepta

a teoría fixista.

Karl von Linneo• Foi o que desarrolou formalmente o fixismo.

Linneo defendía que as especies foron creadas de maneira independente e negou a posibilidade de orixe común dos seres vivos.

• Ademais, Linneo, foi o clasificador das especies viventes, pero sobretodo dos vexetais, ademais foi o que asentou as ideas da taxonomía moderna.

Georges Cuvier• Foi o pai da teoría fixista, que a formulou

para explicar a diversidade dos organismos fósiles que contradecían o fixismo e algo máis que outras teorías. Estivo moi interesado pola anatomía e paleontoloxía, polo que foi coñecido pai da paleontoloxía

• Cuvier non apoiaba as ideas da evolución, xa que no compartía as ideas de Lamarck

TRANSFORMISMO OU LAMARCKISMO

O transformismo deuse no século XVIII por

Jean Baptiste Lamack, onde coa súa idea de

que os seres nos sempre foran iguais,

enfrontouse as ideas do

fixismo.

O transformismo ou lamarckismo explica que unhas especies se orixinan a partir

doutras como froito das transformacións anatómicas.

A idea principal desta teoría segundo Lamarck é que a función crea o órgano.

Lamarck na súa teoría propuxo que a que a vida evolucionaba, "por tanteos e

sucesivamente”, “que a medida que os individuos dunha das nosas especies

cambian de situación, de clima, de xeito de ser ou de hábito, reciben por iso as

influencias que cambian aos poucos a consistencia e as proporcións das súas

partes, da súa forma, as súas facultades e ata a súa mesma organización

Lam

arc

kis

mo

Variacións no medio

Novas necesidades

Maior uso dos órganos

DARWINISMOTeoría creada por Charles Darwin e Alfred R. Wallace. En 1858 leíase un texto en Londres

de Darwin e Wallace. No texto expoñíase unha teoría da orixe das especies baseada na

selección natural de variacións producidas ó azar. Esta teoría levaronna a cabo os dous

investigadores ó mesmo tempo pero independentemente, aínda que decidiran publicala

conxuntamente.

Máis tarde, en 1859, Darwin decidiu publicar A orixe das especies cos datos que foi

recollendo na súa viaxe de 5 anos no barco Beagle por todo o mundo.

Darwin coñecía a teoría de Lamarck, pero non atopou nas súas observacións probas da

mesma.

IDEAS DO DARWINISMO

1.-Principio de variacón. En todas as poblacións,

prodúcense continuamente cambios ó azar de as

características dos seus individuos.

2.-Principio da herencia. Os individuos dunha especie

parécense ós seus proxenitores xa que

heredan deles as súas características.

3.-Principio de selección. O medio vai seleccionado a

aqueles que acumularon as variacións ventaxosas.

Mediante a herencia, estas variacións extendénse pola

población durante sucesivas xeracións,

producindo o cambio da mesma.

EXEMPLOS DA TEORÍA DA EVOLUCIÓNE

xem

plos

1.-Nas illas Galápagos atopou numerosas especies de pinzones que se diferencian unhas doutras por pequenas variacións dun

trazo común, o que lle suxeriu que, a pesar das diferenzas, tiveron antepasados comúns. Ademais, cada unha delas tiña

uns trazos adecuados á súa forma de vida  e tipo de alimentación. Ningunha era máis perfecta que

a outra.

2.-No caso das xirafas, se a escaseza de vexetais permanece como característica ambiental, as xirafas que teñen o pescozo máis longo poderán chegar mellor ás ramas máis afastadas e

así estarán mellor alimentadas, polo que ó reproducirse tendrán máis posibilidades de que a súa descendencia teña o pescozo máis longo. É dicir, que a selección natural daría vantaxe ás xirafas de pescozo longo, mentres que as de pescozo curto

morrerán sen descendencia.

Antepasados(pescozos longos e curtos)

A selección elimina ás xirafas de pescozo curto.

Xirafas actuais.

MUTACIONISMO

O mutacionismo é unha teoría que sostén que un individuo herda potencialidades máis que

cualidades. Esta teoría pode explicar os mecanismos da herdanza e a xénese da variación

nos seres vivos a partir das leis de Mendel.

A teoría mutacionista remontase á obra de William Keith Brooks, Francis Galton e Thomas

Henry Huxley, con ideas que foron reciuperadas na década dos noventa polos traballo de

Hugo de Vries e William Bateston ó redor ás variacións naturais discontinuas.

Gregor Mendel William Bateston Hugo de Vries

LEIS DE MENDEL

SON TRES LEIS

Primeira lei de Mendel: Lei da uniformidade

Segunda lei de Mendel: Lei da segregación

Terceira lei de Mendel: Lei da recombinación

independente dos factores

PRIMEIRA LEI DE MENDEL: LEI DA UNIFORMIDADE

Establece que se se cruzan dúas razas puras para un determinado carácter, os

descendentes da primeira xeración serán todos iguais entre si fenotípica e

xenotípicamente, e iguais fenotípicamente a un dos proxenitores (de xenotipo

dominante), independentemente da dirección do cruzamiento. Expresado con

letras maiúsculas as dominantes (B = negro)e minúsculas as recesivas

(b=marrón), representaríase así:BB bb = Bb, Bb, Bb, Bb.

SEGUNDA LEI DE MENDEL: LEI DA SEGREGACIÓN

Esta lei establece que durante a formación

dos gametos, cada alelo dun par separase

do outro membro para determinar a

constitución xenética do gameto

filial. E moi habitual representar as

posibilidades de hibridación mediante un cadro de

Punett. Mendel obtivo esta lei ó cruzar diferentes variedades de individuos

heterocigotos (diploides con dous variantes alélicas do mesmo xen), e

puido observar nos seus

experimentos que obteñía moitos

guisantes con características de

pel amarela e outros (menos) con

características de pel verde.

Comprobou que a proporción

era de 3:4 de cor amarela e 1:4

de cor verde (3:1).

Bb + Bb= BB + Bb + Bb + bb.

TERCEIRA LEI DE MENDEL.: LEI DA RECOMBINACIÓN INDEPENDENTE DOS FACTORES

En ocasións é confundida pola

segunda lei de Mendel.

Mendel colcuiu que diferentes

rasgos son heredados independentemente

uns de outros, non existe relación entre eles,

polo tanto o patrón de herencia dun rasgo

non afectará ó patrón de herencia doutro.

Só se cumpre naqueles xenes que non

están ligados (é dicir, que están en diferentes

cromosomas) ou que están en rexións moi

separadas do mesmo cromosoma. Neste caso

a descendencia segue as proporcións 9:3:3:1.

Representándoo con letras, de pais con dúas

características BBLL e bbll (onde cada letra

representa unha característica e a dominancia

pola maiúscula ou minúscula), por entrecruzamiento

de razas puras (1era Lei), aplicada a dous trazos, resultarían os seguintes gametos: Ao ao =Ao, Ao, ao, ao. Ó

intercambiar entre estes catro gametos, obtense a proporción 9:3:3:1. BBLL, BBLl, BBlL, BBll, BbLL, BbLl, BblL,

bbll, bBLL, bBLl, bBlL, bBll, bbLL, bbLl, bblL, bbll . Como conclusión temos: 9 con “B" e "L" dominantes, tres con

“b" e "L", tres con “B" e "l" e unha con xenes recesivos “bbll“.

TEORÍA SINTÉTICAA teoría sintética significa en xeral a integración da teoría da

evolución das especies por selección natural de Charles Darwin, teoría xenética

de Gregor Mendel como base da herencia biolóxica, a mutación xenética

aleatoria como fonte de variación e a xenética de poboacións matemáticas.

Ademais, a teoría sintética admite que a evolución parte das mutacións

cromosómicas.

As figuras importantes no desarrollo da teoría sintética incluen a

Thomas Hunt Morgan, R. A. Fisher, Theodosius Dobzhansky, J.B.S. Haldane,

Sewall Wright, William Donald Hamilton, Cyril Darlington, Julian Huxley, Ernst

Mayr, George Gaylord Simpson e G. Ledyard Stebbins

NEODARWINISMO

A finais do século XIX, o término noedarwinismo (acuñado por Romanes)

referiase á escola panseleccionista de Wallace e Wiesmann, fronte a Darwin,

que admitira unha pluraridade de mecanismos evolutivos, os neodarwinistas

defendían a exclusividade da selección natural como mecanismo do cambio

orgánico. Enfrontábanse cos neomarquilistas, que abogaban pola ley lamarquista

do uso e o desuso.

Hoxe en día, o término neodarwinismo asociase á síntese evolutiva moderna dos

anos 1930.

 

Neodarwinismo

Paleontoloxía

Sistemática

A evolución ocorre de modo gradual. É un longo proceso

As mutacións aportan

variabilidade,

sobre a que actúa

a selección natural

Xa non se basa no individuo, se non que se basa

na poboación

Rexeita á teoría dos caracteres

adquiridos

Xenética