O Samaín

Orixe

Samhain é a festividade de orixe celta máis importante do periodo pagano que dominou Europa ata a súa conversión ao cristianismo, na que na noite do 31 de outubro ao 1 de novembro celebrábase o final da tempada de colleitas na cultura celta e era considerada como o«Ano Novo Celta», que comezaba coa estación escura. É tanto unha festa de transición (o paso dun ano ao outro) como de apertura ao outro mundo. A súa etimoloxía é gaélica e significa fin do verán.

É practicada dende fai máis de tres mil anos polos pobos celtas que poboaron toda Europa.

Na actualidade o Samhain continúa celebrándose polos seguidores de movementos neo-paganos,(relixión) como a wicca e o druidismo.

Por un lado encontramos que a orixen pagana da celebración podríamos atribuirla á celebración Celta, chamada «Samhain» e que tiña como obxetivo reverenciar aos ancestros. Su relixión, conocida como Druidismo, desapareceu na maioría das comunidades celtas coa evanxelización que tivo lugar a finais do seculo II.

Relación co druidismo

Sobre a relixión dos druidas non sabemos moito, pois non escriberon sobre ela, todo se transmitía

de xeración en xeración. Sabemos que as festividades do Samhain celebrábanse moi

posiblemente entre o 5 e o 7 de novembro (á mitade do solsticio de outono e o solsticio de

inverno) cunha serie de festividades que duraban unha semana, finalizando coa festa «dos

espíritus» e con elo iniciábase o ano novo celta.

Ista festa dos espíritus era unha das súas festas principáis pois celebraban o que para os cristians sería o «ceo e a terra» (conceptos que chegaron só co cristianismo). Para elos o lugar dos espíritus era un lugar de felicidade perfecta na que non había hambre ni dor. Os celtas celebraban ista festa con ritos nos cales, os sacerdotes druidas, sirvendo como «médium», se comunicaban cos antepasados esperando ser guiados nesta vida cara a inmortalidade.Dícese que os «espíritus» dos ancestros venían nesa fecha a visitar os seus antigos fogares.

Relación co cristianismo

Dende o século IV a Igresia de Siria consagraba un día a festexar a «Todos os Mártires». Tres séculos máis tarde o Papa Bonifacio IV (615) transformóu un templo romano dedicado a todos os deuses (panteón) nun templo cristián dedicándoo ao «Día de todos os Santos», a todos aquelos que os precederon na fe.

A festa en honra a Todos os Santos, inicialmente celebrábase o 13 de maio, pero foi o Papa Gregorio III (741) quen cambió a data ao 1 de novembro, que era o día da «Dedicación» da Capela de Todos os Santos en a Basílica de San Pedro en Roma. Máis tarde, no ano 840, o Papa Gregorio IV ordenou que a Festa de «Todos os Santos» celebrárase universalmente. Como festa mayor, ista tamén tivo a súa celebración vespertina na «vixilia» para preparar a festa (31 de outubro).

Ista vixilia vespertina do día anterior á festa de Todos os Santos, dentro da cultura Inglesa traduxose ao inglés como: «All Hallow's Eve» («Vixilia de Todos os Santos»). Có paso do tempo a súa pronunciación foi cambiando primeiro a «All Hallowed Eve», posteriormente cambiou a «All Hallow Een» para terminar na palabra que hoxe coñecemos «Halloween» Nos idiomas gaélicos «Samhain» é a palabra para «novembro» e pode significar «fin do verán».

Existen algunhas prácticas tradicionais nas nacións celtas que aínda conservan a herdanza

de dita festa, como as diásporas irlandesas e escocesas.

A mesma palabra foi usada para nombrar un mes no antigo calendario celta, en particular ás

primeiras tres noites deste mes co festival marcando o final do verán e das colleitas.

Samhain (Samaín) na cultura galega

Hoxe en día síguese celebrando ano tras ano o Samhain o Samaín (adaptación ao galego da palabra gaélica) en gran parte de cidades e pobos de Galicia, como A Coruña, Ferrol, Cedeira, ... aínda que a celebración tradicional, o Magosto o Magusto ten unha gran forza dende moi antigo, sobre todo nas rexións ourensáns do Sudeste de Galicia.

Na vila ourensán de Ribadavia celébrase cada 31 de outubro a festa "da noite meiga" (a noite embruxada) na que a cidade énchese de fantasmas, bruxas, vampiros...e o castelo de Ribadavia é o gran escenario do pasaxe do terror, entre outras actividades.

Feito por: Sara Criado 2ºB