O MAGOSTO

A palabramagosto, ademais doutros significados directamente relacionados, designa unha celebracin festiva e popular, tradicional en todaGalicia, organizada en torno recollida dascastaas

QUE ?

O magosto realizbase tradicionalmente o1 de novembro, da de Tdolos Santos. Na actualidade celbrase en calquera data comprendida entre a segunda quincena de outubroe a primeira denovembro, convertndose na festa do outono por excelencia, e incorpranse diversos alimentos, coma chourizos e outros produtos elaborados nasmatanzas do porcocoincidentes con estas datas

CANDO SE CELEBRA?

O magosto celebrbase nun claro do mesmo souto, comezando a primeira hora da tarde coa recollida de lea e castaas. Facase unha ou varias fogueiras con paus e frouma para conseguir brasas dabondo para asar as castaas; outras veces era na eira ou nun rueiro amplo, cos vellos na cocia da casa e os mozos na ra

ONDE?

Podemos ver a tradicin que agocha esta celebracin se nos mergullamos na literatura popular galega, a cal nos achega mediante refrns, cantigas ou frases propias dunha determinada zona da nosa xeografa, moita informacin sobre esta festa que ten como protagonista a castaaNon chas quero, non chas quero, castaas do teu magosto, non chas quero, non chas quero, que me cheiran chamosco

Fate das castaas asadas, que se estoupan sairnche cara.

Polo san Martio, castaas e vio.

Se o mes de agosto vn claro, bo magosto e bo nabo; se vn nubrado, poucas castaas e nabos furados.

E desta si que non nos podemos esquecer! Porque se non somos quen de facer algo importante buscar a algun QUE NOS QUITE AS CASTAAS DO LUME!

E TAMN

Pero que sera do magosto sen castaas?

A castaa o froito do castieiro, e presntasenos nunha cpsula espienta que ten entre 5 e 11 centmetros de dimetro e na que cada castaa soe ir acompaada de ata 6 compaeiras mis. Na nosa comunidade existe a indicacin xeogrfica protexida Castaa de Galicia e este recoecemento resrvase aos froitos obtidos a partir dos cultivares autctonos galegos do castieiro europeo destinados ao consumo humano e comercializados en fresco ou conxelado.

As caractersticas principais da castaa galega son:

Cuberta fina, de cor marrn clara e brillante.

Membrana fina que penetra lixeiramente na semente e que se separa facilmente ao pelar a castaa.

Sabor doce e textura firme non farienta.

Humidade: unha vez colleitado, o froito ter entre o 50 e o 60% de humidade.

No outono, as castaas empezan a pingar. Os ourizos abren e deixan caer os froitos. Estas castaas son as do angazo, xa que se recollen con este instrumento. o labor da apaa.

O castieiro varase coa baloira ou taloira, un pau longo co que se van chimpando os ourizos e cos que se fai unha ouriceira.

Despois recllense e pense no canizo enriba da lareira para que se sequen e non podrezan.
Outras veces vanse sacando as castaas do ourizo cos ps calzados con zocos.

Nalgunhas zonas constren sequeiros onde se poen as castaas para secar. No andar de abaixo, co piso de terra, acndese lume e o fume pasa ao primeiro andar. Desta maneira van secando pouco a pouco.

A RECOLLEITA DA CASTAA

Ao quitalas do sequeiro faise o bandoxo: lmpanse man para separar a puxa a tona de dentro e a de fra e os picois as pequenas, de pouco valor, que estn fendidas ou que teen o verme chamado coco.

Outro xeito de facer o bandoxo consiste en meter as castaas do sequeiro en sacos e darlle golpes ou pisalos, o que se chama facer a bulla.

Dise que unha clase de castaa boa se d o tercio: de tres partes, en peso, que entran verdes no sequeiro recllese unha seca.

A RECOLLEITA DA CASTAA

Non se sabe con certeza cando apareceron os primeiros castieiros en Galicia.

Os Romanos coecan ben as virtudes do castieiro e o valor alimenticio da castaa e foron espallando polos pases que conquistaban as clases froiteiras de castieiros e as tcnicas de cultivo que se empregaban en Oriente.

En Galicia, a partires da romanizacin, o cultivo do castieiro foise extendendo hasta ocupar casi toda a rexin, convertndose a castaa nun alimento bsico. Pero no sculo XVIII foise estendendo o cultivo da pataca e do millo, ocupando terras que antes tian castieiros, e dando lugar a un cambio de hbitos alimenticios

A enfermidade da tinta ocasionou a morte de moitos castieiros en Europa; en Galicia a sa incidencia foi especialmente forte arredor do ano 1.920, pero hoxenda a sa presencia moito menor

O CASTIEIRO

De tdalas rbores que hai en Europa o castieiro a que mis anos pode chegar a vivir

SABAS QUE...?

O castieiro mis famoso do mundo est en Italia, na provincia de Catania, e dise que ten uns 3.000 anos

En Galicia dise que o castieiro mis vello o de os POMBARIOS, que est no lugar de Pombarios, no concello de Manzaneda (Ourense).

O VALOR DO CASTIEIRO

O castieiro ten un doble valor: ecolxico e econmico.

Valor ecolxico: As follas do castieiro caen, pudren, e fan solo, aumentando a capa de humus. Arredor do castieiro desenrlanse moitas especies vexetais. A castaa sirve de alimento a moitos animais salvaxes

Valor econmico: a madeira e as castaas.A madeira de castieiro unha madeira noble, de indiscutible calidade: boa, fermosa, e moi duradeiraA castaa sigue tendo importancia na alimentacin: certo que retrocedeu o consumo da castaa ao modo tradicional; pero tamn certo que a industria da castaa est cada da mais desenrolada, e que estn aparecendo novas formas de consumo e comercializacin da castaa: marron glac, tartas de castaas, ...

En Galicia as maiores masas de castieiros atpanse actualmente nas montaas dos Ancares e do Courel. Pero tamn podemos atopar soutos moi fermosos na provincia de Ourense, por exemplo na zona de Trives-Manzaneda (en Soutipedre e outros lugares), ou na zona de Laza (en Cerdedelo, en Correchouso ...)

SABAS QUE...?

China o pas do mundo que mais castaas produce

Na China o castieiro unha rbore sagrada, e nese pas as castaas teen gran importancia na alimentacin humana dende fai mis de 6.000 anos

O castieiro foi considerado en Norteamrica como a "rbore nacional" ou como "arbore de tdolos americanos"

CASTAA GALEGA

As castaas mis apreciadas, por calidade e tamao, proceden dos montes galegos de Lugo e Ourense.

O mercado nacional da exportacin e distribucin da castaa galega atpase fra de Galicia, en Barcelona.

Outros grandes productores mundiais son os franceses, chineses, italianos, coreanos e turcos.

Os grandes consumidores son os franceses, xaponeses, arxentinos, italianos e italo-americanos.

Este mercado no exterior est demandando castaas dun calibre cada vez mis grande, en detrimento do sabor e da calidade das pequenas.

SABAS QUE...?

Un equipo de investigadores da Universidade de Vigo, obtiveron augardente da castaa polo sistema de fermentacin

Unha empresa ourensana est interesada nesta destilacin e proxecta exporta-la sa produccin cara mercado xapons

O primeiro consumidor do mundo desta bebida Xapn, onde a fan a partir de arroz fermentado e castaas.

Que teades un bo magosto!

C.P.I. Dos Dices Magosto 2011

20/11/11

Pulse para editar el formato del texto de ttuloHaga clic para modificar el estilo de ttulo del patrn

Pulse para editar los formatos del texto del esquemaSegundo nivel del esquemaTercer nivel del esquemaCuarto nivel del esquemaQuinto nivel del esquemaSexto nivel del esquemaSptimo nivel del esquemaOctavo nivel del esquema

Noveno nivel del esquemaHaga clic para modificar el estilo de texto del patrn

Segundo nivel

Tercer nivel

Cuarto nivel

Quinto nivel

20/11/11

Pulse para editar el formato del texto de ttuloHaga clic para modificar el estilo de ttulo del patrn

20/11/11

Pulse para editar el formato del texto de ttuloHaga clic para modificar el estilo de ttulo del patrn

Pulse para editar los formatos del texto del esquemaSegundo nivel del esquemaTercer nivel del esquemaCuarto nivel del esquemaQuinto nivel del esquemaSexto nivel del esquemaSptimo nivel del esquemaOctavo nivel del esquema

Noveno nivel del esquemaHaga clic para modificar el estilo de texto del patrn

Segundo nivel

Tercer nivel

Cuarto nivel

Quinto nivel

Pulse para editar los formatos del texto del esquemaSegundo nivel del esquemaTercer nivel del esquemaCuarto nivel del esquemaQuinto nivel del esquemaSexto nivel del esquemaSptimo nivel del esquemaOctavo nivel del esquema

Noveno nivel del esquemaHaga clic para modificar el estilo de texto del patrn

Segundo nivel

Tercer nivel

Cuarto nivel

Quinto nivel